Nieuwsbrief nr. 3, september 2013
Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur ’s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk zonnetje en een lange rij mensen voor de broodjes en de koffie. Burgemeester en wethouders hebben de hele stad uitgenodigd om te praten over de toekomst van de zorg. In Aalsmeer was het ‘zorgontbijt’ een dag later op vrijdag 30 augustus in de Burgerzaal van het gemeentehuis. Dezelfde tijd, dezelfde hoge opkomst. Burgemeesters Jobke Vonk-Vedder van Aalsmeer en Jan van Zanen van Amstelveen heetten iedereen van harte welkom. De ontmoetingen waren bedoeld om met bewoners te praten over de veranderingen in de zorg. “Het Rijk draagt per 1 januari 2015 taken aan ons over, maar geeft daar veel minder geld voor,” zo vertelde Van Zanen. “Het gaat om de zorg voor ouderen, chronisch zieken, gehandicapten, jongeren en mensen die moeilijk aan het werk komen. Dat raakt ons allemaal. Hoe gaan we die zorg op een goede, betaalbare manier organiseren? Dit is nieuw voor ons. Denk met ons mee.” Burgemeester Vonk-Vedder benadrukte dat zij het belangrijk vindt dat mensen mee blijven doen aan de samenleving. “En dat mensen die echt zorg nodig hebben, daar op moeten kunnen rekenen.” In deze nieuwsbrief een impressie van de discussie en een lijst met ideeën en tips van bewoners. Een mevrouw van 81… In beide gemeenten begint Rob Oudkerk, programmamanager zorg, met een voorbeeld: een mevrouw van 81 heeft een Persoonsgebonden budget (Pgb) voor drie uur huishoudelijke hulp per week. Dat betaalt zij nu aan haar dochter. Er wordt stevig bezuinigd op hulp bij het huishouden. Moet de dochter onbetaalde mantelzorger voor haar moeder worden? En als deze mevrouw straks meer hulp nodig heeft? Moet haar dochter dat dan ook doen? Is dit redelijk?
altijd voor mij klaar gestaan. Nu zorg ik voor hen.”
M
Is dit redelijk? Daar lopen de meningen over uiteen, zowel in Aalsmeer als in Amstelveen. Veel mensen vinden het normaal om bij te springen bij familie. “Mijn ouders hebben
Maar ook: “Je kunt je kinderen niet belasten met de dagelijkse zorg.” “Mijn kinderen wonen ver weg.” “Je mag mantelzorg nooit verplichten.” 1
Kijk ook op www.amstelveen.nl/zorgvoorelkaar of www.aalsmeer.nl/zorgvoorelkaar
Ander voorbeeld: een invalide mevrouw wordt verzorgd door haar dochter van 18, die nog thuis woont. “De overheid en instellingen gaan ervan uit dat dit zo blijft. Ik vind het tijd dat mijn dochter een eigen leven krijgt.” Het leidde tot de vraag: waar ligt de grens?
De discussie resulteerde in de een lange lijst tips en ideeën.
Waar ligt de grens? Wat kun je aan mensen zelf en hun omgeving vragen en welke hulp moet echt door professionals worden geleverd? Mag je van iedereen verwachten dat zij een beroep op vrienden en familie kunnen doen? Wat kun je aan vrijwilligers vragen? Een mevrouw die een man met Alzheimer heeft: “Mijn man wordt fantastisch opgevangen in de Ontmoetingsgroepen voor Vergeetachtigen. Dit soort zorg moet in handen van professionals blijven.” Een andere mevrouw vertelde juist goede ervaringen met vrijwilligers te hebben. “Mijn gehandicapte dochter gaat regelmatig naar het logeerhuis dat tegenwoordig door vrijwilligers wordt geleid. Gaat prima.” Kunnen we meer vrijwilligers inzetten? Kunnen we mensen meer zelf laten betalen? Is dit redelijk als mensen hun hele leven hard hebben gewerkt en gespaard?
Regie in eigen handen “Voor veel ouderen is het een soort sport om zoveel mogelijk zelf te doen,” zegt een deelnemer in Aalsmeer. Zijn 85-jarige moeder kan bijvoorbeeld nog alles zelf, behalve haar rug afdrogen. De familie stelde voor de Thuiszorg in te schakelen, maar daar had zij geen zin in. Ze ging via Internet op zoek naar een ‘afdroog’ apparaat. Uiteindelijk heeft de Ideeënfabriek een dergelijk apparaat, een soort bodyföhn,voor haar ontwikkeld.
Kan het efficiënter? Ja, vinden de meesten. Door marktwerking in de zorg, de vele managementlagen en het eindeloze vergaderen zijn de kosten voor de zorg gestegen. “Waarom komt de ene na de andere thuiszorgorganisatie in de straat voorrijden?” “Hoe moeten we het gaan regelen?,” vroegen de burgemeesters aan hun inwoners. “We zijn verwend,” zei een bewoner van Amstelveen. “Het kan best een tandje minder.” Tips van Amstelveense bewoners: · · · · · ·
Laat de zwaardere zorg aan professionals en kijk wat vrijwilligers kunnen doen om hen te ondersteunen. Taken zoals helpen met eten zijn goed door vrijwilligers te doen; In Duitsland heb je een project ‘Ouderen voor Ouderen’. Er zijn genoeg vitale ouderen die andere ouderen willen helpen. Mobiliseer die groep; Gemeente, houd de regie over de zorg in handen, maar laat meer aan bewoners en wijken over. Geef hen ruimte om zaken zelf te organiseren; Help mensen met weinig contacten een netwerk opbouwen waar zij op kunnen terugvallen; Zie dit als een kans om dingen anders te doen; Schaf indicaties af; 2 Kijk ook op www.amstelveen.nl/zorgvoorelkaar of www.aalsmeer.nl/zorgvoorelkaar
· · · · · · · · · · ·
Maak gebruik van nieuwe technologieën in de thuiszorg, waardoor mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen; Stimuleer als gemeente woonprojecten waar ouderen bij elkaar wonen; Organiseer laagdrempelige zorg in de wijk. Haal de wijkverpleegkundige terug; Laat mensen die het geld hebben zelf voor hun zorg betalen; Vergeet mensen met psychische problemen niet, want de druk op hen neemt toe; Laat mensen zonder werk vrijwilligerswerk of mantelzorg doen en stel hen dan vrij van sollicitatieplicht; Organiseer de thuiszorg efficiënter en voorkom dat drie thuiszorgorganisaties bij dezelfde flat langs gaan, ook al betekent dit minder keuzevrijheid voor cliënten; Veel mensen willen best vrijwilligerswerk doen, maar weten niet waar zij zich moet aanmelden. Meld u aan bij de vrijwilligerscentrale via www.vrijwilligerscentrale-amstelland.nl Biedt vrijwilligers opleidingen aan, zodat zij professionals kunnen ondersteunen; Investeer in preventieve zorg. Zorg dat ouderen blijven bewegen; Voorkom overbelasting van mantelzorgers.
In Aalsmeer begon de discussie met een mevrouw die het zorgontbijt zonde van het geld vond. Aan het eind van de bijeenkomst vroeg Rob Oudkerk of mensen ook zouden komen zonder ontbijt. Aanwezigen staken unaniem hun hand op. Tips van Aalsmeerse bewoners: -
-
Hulpverleners nemen het soms van mensen over. Laat meer ruimte aan mensen zelf en verleen alleen de hulp waar zij om vragen; Pas op dat je door te bezuinigen geen onnodige kosten maakt; Verminder de managementlagen in de zorg en haal de wijkverpleegkundige terug. Stel als gemeente heldere kaders als een soort BOVAG-garantie voor de zorg; Pas op voor overbelasting van mantelzorgers. Kijk of mensen in de omgeving van de mantelzorger kunnen bijspringen. Geef meer bekendheid aan wat het Steunpunt mantelzorg doet. Kijk voor bijeenkomsten op: www.amstelring.nl Bezuinig niet op de dagbesteding voor dementerenden en gehandicapten. Niet alleen in het belang van de mensen die er gebruik van maken maar ook voor hun mantelzorgers; Investeer in preventie. De gemeente moet wijken zo inrichten dat bewoners langer zelfstandig kunnen blijven wonen; Stop met indiceren; Maak zorg inkomensafhankelijk; Maak gebruik van innovatieve hulpmiddelen in de thuiszorg; Schrijf alle 65-plussers in Aalsmeer aan en vraag of zij zich als vrijwilliger willen inzetten.
3 Kijk ook op www.amstelveen.nl/zorgvoorelkaar of www.aalsmeer.nl/zorgvoorelkaar
Positief De uitkomst van de gesprekken met bewoners zijn een opsteker voor de ambtenaren die bezig zijn met de veranderingen in de zorg. Veel opmerkingen van bewoners, zoals: ‘gemeente, neem de regie’, ‘organiseer zorg op wijkniveau’, ‘verander de indicaties’ en ‘investeer in preventie’ komen overeen met de richting die de gemeente aan het uitwerken is. Hoe nu verder? Het uur was zo om. Jan van Zanen, die een applaus vroeg voor de aanwezige mantelzorgers en vrijwilligers, gaf aan dat de gemeente de input meeneemt bij het maken van de plannen. “Voor alle duidelijkheid: tot 2015 verandert er niets in de zorg. In 2015 is de gemeente pas verantwoordelijk voor de nieuwe taken, maar we kijken nu al hoe we deze het beste kan regelen. De gemeenteraad moet uiteindelijk keuzes maken.”
“Dank u voor uw inbreng. Dit gaan we vaker doen.” besloot burgemeester Vonk-Vedder. Het was een geslaagde bijeenkomst, vonden ook bewoners. “Fijn dat de gemeente luistert. De pijnpunten zijn duidelijk geworden.”
Volgende week verschijnt een filmpje op YouTube over de bijeenkomsten. Kijk op youtube onder gemaveen naar raadhuisontmoeting voor Amstelveen en gemeentehuisontmoeting voor Aalsmeer.
Colofon: Deze nieuwsbrief is een digitale uitgave van Gemeente Amstelveen en Gemeente Aalsmeer die vanuit één ambtelijke organisatie samenwerken in Amstelveen. Contact en aanmelden nieuwsbrief: 4 Kijk ook op www.amstelveen.nl/zorgvoorelkaar of www.aalsmeer.nl/zorgvoorelkaar
[email protected] of
[email protected] © gemeente Amstelveen, september 2013.
5 Kijk ook op www.amstelveen.nl/zorgvoorelkaar of www.aalsmeer.nl/zorgvoorelkaar
