Nieuwsbrief milieu en landbouw Jaargang 3, nr.6 september 2010

Nieuwsbrief milieu en landbouw Jaargang 3, nr.6 september 2010

In deze nieuwsbrief: Nacht van Ter Kerst Dag van de landbouw – 19 september Zelf een (h)eerlijke maaltijd maken Kan Hooglede nog hoger? Fair trade in de Hoogleedse horeca Vlaams paardenloket Gezocht: grond Ecologische voetafdruk De voetafdruk van Yves Dekens De lucht in je huis heeft een schoonmaakbeurt nodig Waar kan je terecht met milieuklachten? Let your blue jeans talk…green!

Nacht van Ter Kerst Op 4 september is iedereen welkom in het bos Ter Kerst voor een avondwandeling over vleermuizen en andere nachtzoogdieren. Met enkele batdetectors gaan we samen op zoek naar vleermuizen in en rond het bos. Er komt ook een insectenkenner nachtvlinders en andere insecten tonen. Het wordt echt een unieke en boeiende ervaring. Voor de liefhebbers van de nacht en het bos is er zelfs meer!! Voor één keer is het mogelijk om te slapen in het bos. Jong en minder jong zijn welkom, er wordt een nachtspel voorzien (je dient wel je eigen tentje mee te brengen). ’s Morgens word je wakker tijdens het ochtendconcert van de vogels en krijgt iedereen een lekker ontbijt.

De wandelingen met gids zijn gratis, voor de overnachting moet je inschrijven en 5 euro betalen. Afspraak op zaterdag 4 september om 20u aan de ingang van het bos (parking Hoeve Ter Kerst). Inschrijven voor de overnachting bij [email protected] of tel.nr. 051/23 13 91. Avondwandelingen:
20u: vleermuispresentatie en -wandeling met batdetector
22u: nachtvlinders en andere nachtinsecten Betalend:
18u: opzetten tenten
23u: bosspel en om 8u (zondag): ontbijt in het bos

Dag van de landbouw – 19 september Ontdek hoe het echt werkt! Groeien aardappelen aan de bomen? Zitten er paarden onder de motorkap van een tractor? ? Krijg je milkshake door een koe te laten fitnessen? En zitten er op varkensbedrijven beren? Helemaal niet! Eitjes bij het ontbijt, boterhammen bij de lunch, tussendoor een stukje fruit en ‘s avonds een heerlijk stukje vlees met aardappelen en groenten. We staan er bijna niet meer bij stil dat een groot deel van wat we eten afkomstig is van de boerderij. Land- en tuinbouwers zijn dag na dag bezig met de productie van kwaliteitsvol voedsel. Wil je weten hoe het echt werkt? Bezoek dan zeker een of meerdere bedrijven tijdens de dag van de landbouw. Een vijftigtal bedrijven in alle Vlaamse provincies (waarvan 14 in West-Vlaanderen) zetten hun deuren voor je open tijdens de Dag van de Landbouw op 19 september. Een volledig overzicht heb je op www.dagvandelandbouw.be Een aanrader om kennis te maken met de hedendaagse landbouwbedrijfvoering.

Zelf een (h)eerlijke maaltijd maken Op dinsdag 7 september om 19u30 organiseert de fairtrade trekkersgroep een (h)eerlijke kookles. Kok Peter van de kookschool “De Zonnekeuken” bereidt er samen met jullie een (h)eerlijke maaltijd met als ingrediënten: lokale seizoensgebonden producten en fair trade producten. Maximum 15 mensen kunnen deze kookles bijwonen en nadien natuurlijk ook (h)eerlijk smullen. De les gaat door in de keuken van het speelplein in de Oude Rozebekestraat. Inschrijven kan door

voor 3 september 6 euro te bezorgen aan de milieudienst, Marktplaats 1 of door over te schrijven naar 091-0002199-94 met de vermelding “kookles (h)eerlijke maaltijd”.

Kan Hooglede nog hoger? Ophogingen van grond: wie wordt er beter van? Recent zijn er op de gemeente een aantal opmerkelijke ophogingen uitgevoerd. Vanuit het gemeentebestuur wordt meer en meer vastgesteld dat dit niet steeds te argumenteren valt vanuit de landbouwtechnische bedrijfsvoering maar veeleer vanuit een zoektocht naar afzet van grote hoeveelheden grond. Bij goedkeuring door de gemeente moet er op gewezen worden dat de landbouwer zelf aanwezig moet zijn om de aangevoerde vrachten visueel te inspecteren. Ondanks de vele reglementering omtrent dit onderwerp en de beloftes aan de landbouwer konden we vaststellen dat de aannemers het niet zo nauw nemen met de kwaliteit van de aangevoerde gronden. Om beschadiging van machines te voorkomen en aarde te geven aan de gewassen, moet de landbouwer eigenhandig allerlei afval uit de aangevoerde grond halen. Bovendien kan het niet dat dit afval (steenpuin, metaal, enz.) uit de aangevoerde grond op de openbare berm terecht komt.

Hieronder vatten we nog eens de regelgeving en een aantal belangrijke aanbevelingen samen. STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNING! Voor een aanmerkelijke reliëfwijziging dient bij de gemeente een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd te worden (art. 99, § 1,4° van het decreet op de ruimtelijke ordening van 18 mei 1999). In valleigebieden of andere kwetsbare gebieden kan een heel beperkte verhoging reeds als ‘aanmerkelijke reliëfwijziging’ aanzien worden. Het decreet Integraal Waterbeheer stelt dat de vergunningverlener de vergunningsaanvraag aan een watertoets dient te onderwerpen. Toont de watertoets aan dat deze ophogingen ruimte voor water doen verminderen, dan moet op een andere locatie, liefst zelfs binnen hetzelfde deelbekken een gelijke oppervlakte voorzien worden waar water natuurlijk kan infiltreren en overstromen. Een netto vermindering van het waterbergend vermogen moet vermeden worden. Wanneer de bufferende functie van de beekvalleien verloren gaat, is er grotere kans op meer overstromingen met de bijhorende waterellende. VOLUMES AANGEVOERDE GROND Ben je van plan de grond niet aanzienlijk op te hogen of heb je een stedenbouwkundige vergunning, maak dan de berekening hoeveel m³ grond je maximaal kunt gebruiken om niet hoger op te hogen dan er is toegelaten. KWALITEIT VAN DE AANGEVOERDE GROND Dek je ook in dat de grond niet vervuild is. Om verspreiding van verontreinigde grond tegen te gaan, is sinds 2004 de grondverzetregeling van

kracht. Deze regeling bepaalt dat wanneer grond van mogelijk verontreinigde percelen verzet wordt of in grotere hoeveelheden (> 250m³) wordt uitgegraven, de bouwheer moet onderzoeken of de uitgegraven grond verontreinigd is. Vraag de analyseresultaten op! Zet de afspraken inzake maximaal aan te voeren volumes en de kwaliteit van de grond op papier in een contract met de aanbieder! Zo wordt vermeden dat je, een aannemer die enkel uit is op een goedkope afzet van grond (en/of de bijhorende afval) niet tot de orde kan roepen en dat je ongewild te maken krijgt met verontreinigde grond of met een bouwmisdrijf. Enkele landbouwers in onze gemeente hebben hier al negatieve ervaringen mee! DENK EERST GOED NA OVER DE GEVOLGEN! Laaggelegen beekvalleien en vochtige graslanden hebben ook een bufferende functie voor het ophouden van overvloedige neerslag. Denk goed na vooraleer je dergelijke percelen ophoogt, want het zou kunnen zijn dat je hierdoor elders op jouw bedrijf (of bij de buren) wateroverlast veroorzaakt. Ook het biologisch evenwicht van het gebied kan door grondophogingen verstoord worden en dient dus onderzocht te worden voor je beslist om een ophoging uit te voeren.

Fair trade in de Hoogleedse horeca Hoeve Ter Kerst heeft een gloednieuwe menukaart en daar staan voortaan verschillende fairtrade drankjes tussen: aperitief maison, sinaasappelsap, appelsap, tropical fruitsap, chocomelk en bier.

Buytenshuys Bed & Breakfast Buytenshuys in de Gitsbergstraat biedt een ontbijt en picknickmand aan met hoeve- en streekproducten.

JOC De Prik schenkt wijn, koffie en fruitsap en je kan er ook fair trade suiker en chocolade krijgen. Wil jij ook fair trade worden? Of ken je een vereniging, winkel, horecazaak of bedrijf die fair trade wil worden? Wil je meer info? Contacteer dan Els Verhaest, duurzaamheidsambtenaar (051/23 13 91 of [email protected] of Geert Lein, voorzitter Noord-Zuid-raad [email protected].

Vlaams paardenloket Vragen over paardenhouderij? Het Vlaams Paardenloket staat voor u klaar! In 2009 richtte de Vlaamse Overheid een Vlaams Paardenloket op waar iedereen gratis terecht kan met vragen rond paardenhouderij. Welke vergunningen heb ik nodig? Moet ik aangifte doen bij de Mestbank? Mag ik paarden van vrienden transporteren? Is mijn paard correct geïdentificeerd? ….. Voor al deze vragen staat het loket voor je klaar. De Vlaamse paardenhouderij is een economische groeisector. Naar schatting telt onze regio meer dan 150.000 paarden en 200.000 betrokken personen. Het Vlaams Paardenloket heeft 3 functies: - contact- en aanspreekpunt voor de sector en overheid, - adviespartner voor de sector en overheid - kennis- en documentatiecentrum Kortom, indien je met paarden te maken krijgt, kan vzw Vlaams Paardenloket je helpen: 1) je kan er terecht met al je vragen, 2) je vindt op www.vlaamspaardenloket.be een schat aan informatie over paardenhouderij, 3) je blijft automatisch op de hoogte van belangrijke feiten en gebeurtenissen door jezelf aan te melden voor de elektronische nieuwsbrief (inschrijven kan via de website). 4) enz. vzw Vlaams Paardenloket Duboislaan 2 1560 Hoeilaart 02/658 09 50 [email protected] www.vlaamspaardenloket.be

Gezocht: grond De Verenigde Naties willen wereldwijd 12 miljard nieuwe bomen planten. Al meer dan 150 landen hebben zich bij deze ambitieuze campagne aangesloten. Vlaanderen, één van de bosarmste regio’s van Europa, doet mee voor 1 miljoen! De Vereniging voor Bos in Vlaanderen (VBV) wil samen met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) iedereen aan het planten krijgen. Steden, gemeenten, scholen, verenigingen, landbouwers en bedrijven maar ook de gewone Vlamingen met groene vingers en een lapje grond. Iedereen die een boompje plant, of dat er nu één, tien of duizend zijn, die kan dit registreren op de

teller op www.1miljoenbomen.be. Iedereen die registreert maakt bovendien ook nog eens kans op een mooie prijs. Die teller tikt ondertussen al aardig aan en wijst al meer dan 700 000 bomen aan. Grijs Vlaanderen kleurt dus al een klein beetje groener! Maar toch blijven we ijveren voor meer bossen en bomen, want ze zijn o zo broodnodig. Er zijn wel duizend redenen te bedenken waarom meer bomen en groen belangrijk zijn. Bomen zijn zuurstofleveranciers, ze dragen bij tot onze gezondheid, ze zijn een schuilplek voor dieren… Wist je bv. dat werknemers met zicht op bomen productiever, gemotiveerder en minder vaak ziek zijn? Ongelooflijk maar waar! Investeren in bomen is dus investeren in gezondheid, die van jezelf en van je omgeving. Maar om in Vlaanderen 1 miljoen te halen hebben we nog heel wat grond nodig, veel grond. Heb je nog een lapje liggen waar een bos niet zou misstaan, neem dan zeker contact op met de Vereniging voor Bos in Vlaanderen! De vereniging kan je extra financiële (tot € 2000/ha), administratieve en technische steun bieden. Bebossen is dus nog nooit zo interessant geweest! Ecopop, dé biolifestyle beurs, die in 2010 voor de eerste maal georganiseerd werd, plantte met steun van 1 Miljoen Bomen voor Vlaanderen meteen een bos in Gullegem bij Kortrijk aan! Op de foto zie je de vertegenwoordiger van Ecopop samen met de gedeputeerde van leefmilieu van de provincie WestVlaanderen, en de schepenen van leefmilieu van Kortrijk en Wevelgem, hard aan het werk om al die boompjes in de grond te krijgen.

Voorjaar 2010: bomen planten in Lokeren met ondersteuning van de firma Scotts. Op de foto de eigenaar en vertegenwoordigers van Scotts, de stad Lokeren, het Agentschap voor Natuur en Bos en VBV. En o ja, ook 2 bomen van vlees en bloed.

Ecologische voetafdruk Reeds 183 inwoners van onze gemeente vulden hun ecologische voetafdruk in op de website www.hooglede.be/ecologischevoetafdruk . Wil ook jij weten hoe groot jouw ecologische voetafdruk is? Surf dan snel naar: www.hooglede.be/ecologischevoetafdruk en klik op de link. Deze werd gemaakt in samenwerking met WWF en Ecolife die instaan voor de berekeningen. Na het invullen van de korte vragenlijst, krijg je jouw persoonlijk resultaat. Hoeveel ha van deze aardbol heb jij nodig? De website stelt je ook een aantal mogelijkheden voor om je voetafdruk te verkleinen, meteen zie je ook hoeveel

vierkante meters je daarmee uitspaart. Je beslist zelf welke acties je wil doen of niet. Vergeet op het einde je naam en adres niet in te vullen, zo maak je kans op een leuke prijs! EERSTE WINNAAR: Dirk Gallein uit Onledemolen wint het boek “Low impact man” van Steven Vromman.

De voetafdruk van Yves Dekens Yves Dekens, coördinator Horeca Mariasteen aan het woord: Mijn ecologische voetafdruk bedraagt 4 ha. Meer dus dan het eerlijk aarddeel van 1,8 ha dat beschikbaar is voor iedereen. In de toekomst wil ik mijn ecologische voetafdruk verminderen met de volgende engagementen: - steeds koken met een deksel op de pot of pan, - verplaatsingen van minder dan 5 km te voet of met de fiets doen (minstens twee keer per week), - de thermostaat 30 min voor het slapengaan of het verlaten van de woning uitzetten, - kiezen voor een rustigere rijstijl, - lokaal fruit en groenten kopen in plaats van ingevoerd fruit en groenten, - het ijs in de diepvriezer verwijderen.

De lucht in je huis heeft een schoonmaakbeurt nodig Wist je dat binnenlucht vaak sterker vervuild is dan de buitenlucht? En wist je ook dat wij tot 90% van onze tijd binnen doorbrengen? En dat wij door een paar kleine maatregelen te nemen de impact van die vervuiling op onze gezondheid en ons leefmilieu kunnen beperken? Verban industriële luchtverfrissers, zoals wierook, spuitbussen, geurstaafjes, parfumkaarsen, ... Ze vervuilen het milieu, zowel bij de fabricage als tijdens het gebruik, en ze kunnen je hoofdpijn, astmaaanvallen, allergie en zelfs kanker bezorgen. - Het best kan je 10 min per dag de ramen open zetten, zelfs in de winter. - Of je kan een schaaltje met azijn en citrusschillen in de kamer zetten. - Stinkt het echt, zoals bijvoorbeeld op het toilet, steek dan een lucifer aan. Als je de lucifer na enkele seconden uitblaast is de onprettige geur verdwenen. - Ook enkele twijgjes tijm, rozemarijn of andere aromatische kruiden gekookt in water geven een lekker geurend potje. - Natriumbicarbonaat (= soda) neemt de geuren uit de koelkast en uit de kattenbak op. - Of plaats een kop melk in je koelkast. De melk absorbeert de kwalijke geuren. De melk is achteraf wel niet meer drinkbaar. - Leg een handje soda op het afvoerputje in de keuken of badkamer, giet er kokend water op. Soda lost vet, vuil en zeepresten op en helpt tegen vieze geurtjes. - Verwijder vieze geurtjes uit de magnetron door er een aantal dagen na elkaar een schaaltje met bakpoeder of gemalen koffie in te plaatsen. De geurtjes trekken hier in. Let wel: elke dag verversen. Je kan ook het sap van meerdere citroenen in de magnetron aan de kook brengen en nadien de dampaanslag van de wanden afvegen. De magnetron ruikt opnieuw fris.

-

Voor kasten bestaat er niets beter dan zakjes lavendel. Of geef je kleren een heerlijke geur door stukken zeep tussen het textiel in de kast te stoppen.

De campagne "De lucht in uw huis heeft een schoonmaakbeurt nodig" wil niet alleen de aandacht op de binnenhuisvervuiling vestigen maar vooral ook verschillende oplossingen of maatregelen voorstellen waarmee we de vervuiling kunnen beperken. Meer informatie: www.binnenlucht.be

Waar kan je terecht met milieuklachten? Vaak is het niet duidelijk waar iemand terecht kan met een vraag of opmerking omtrent milieu. Uit de schoorsteen van de buurman komt zwarte rook door het verbranden van afval, er is een voortdurende geluidshinder van een ventilator van een bedrijf in het weekend, iemand werkt thuis in bijberoep aan auto’s zonder hiervoor over een milieuvergunning te beschikken…. . In het verleden werden dergelijke klachten geuit bij politie of bij de milieudienst of via het dienstbetoon van schepenen, via raadsleden of anders overheidsdiensten. Hierdoor waren de verschillende diensten soms naast elkaar bezig, wat de adequate afhandeling van de klacht soms benadeelde. Daarom werd beslist om voor het behandelen van milieuklachten en het afhandelen van milieudelicten, een gemeenschappelijke cel op te richten, die een samenwerking mogelijk maakt tussen de RIHO-politie zone en de milieudiensten van de verschillende gemeenten (Roeselare, Izegem en Hooglede ) binnen deze politiezone. 24 uur klachtenmeldpunt
tijdens de werkuren kan je klachten melden bij de gemeentelijke milieudienst op het telefoonnummer: 051/23.13.90.
's Avonds en tijdens het weekend kan je terecht bij de politie op nummer: 051/26 26 20. Het doel van de milieucel is dat klachten op een degelijke manier kunnen worden geuit. Dit betekent nog niet dat alle klachten die gemeld worden, ’s avonds of ‘s nachts zullen opgelost worden of zelfs overdag onmiddellijk kunnen opgelost worden. Hiervoor is de samenwerking met de politiezone en de milieudienst een belangrijk instrument.

Let your blue jeans talk…green!

Iedereen heeft er wel eentje in haar of zijn kleerkast: een jeansbroek. De jeans is niet meer weg te denken uit het modeaanbod als comfortabel, casual en hip kledingstuk. De consument heeft een enorme keuze aan jeansbroeken. Wist je dat de productie van kleding een grote ecologische en sociale impact heeft? De problemen doen zich

voor in de hele productieketen: van bij de katoenplant tot in je kleerkast. En zelfs verder… 1 jeans = 325 gram pesticiden 1 jeans = 10.000 liter water

Bij de teelt van katoen, de belangrijkste grondstof van de meeste kledingstukken en dus ook van jeans, worden veel chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt. Katoen vraagt 25% van het wereldwijde insecticidengebruik, meer dan enig ander gewas. Ook is erg veel water nodig, dat vaak al schaars is in gebieden waar katoen wordt geteeld. Door de intensieve teelt verarmen de landbouwgronden en worden ze onvruchtbaar. Bij het bleken, verven en andere bewerkingen van textiel komen heel wat schadelijke stoffen te pas. Deze stappen in het productieproces van (jeans)kleding vinden bijna altijd in Zuiderse landen plaats. De gevolgen zijn zwaar: vervuilde rivieren, vergiftiging van arbeiders,.. Ook blijven er residuen van deze chemische stoffen achter in de kleding die jij uiteindelijk draagt. Een Indiase arbeidster verdient 2,49 euro per dag Tegenwoordig wordt verreweg het grootste deel van onze kleren in Aziatische landen zoals India en China gemaakt. De belangrijkste reden hiervoor is de goedkope arbeidskracht. De arbeidsomstandigheden in kledingfabrieken en –ateliers in deze landen zijn helaas schrijnend: ontoereikende minimumlonen, geen vaste contracten, onbetaalde overuren, te lange werktijden, kinderarbeid, hoge gezondheidsrisico’s en een verbod op vakbonden. 1 jeans = 23.000 km transport Voordat een jeansbroek in je kleerkast belandt, heeft ze er een halve wereldreis opzitten. Het katoen gaat bijvoorbeeld van Oezbekistan naar India om geweven te worden en daarna gaat de jeans via de confectie en afwerking in Turkije naar winkels in België. Door deze aanzienlijke afstanden vergroot de ecologische voetafdruk van kleding nog meer. Wist je dat het wassen, drogen en strijken van je jeans ook een groot deel uitmaken van de ecologische voetafdruk van je jeans? Wasmachine, droogkast en strijkijzer zijn samen goed voor 20% van het huishoudelijk elektriciteitsverbruik: deze apparaten gebruiken veel water en energie. Was daarom je jeans steeds op 30°C en gebruik een droogrek in plaats van de droogkast. Een milieuvriendelijke jeans kan je onder andere herkennen aan haar samenstelling: jeans uit hennep, biologische katoen of bamboe zijn een goed alternatief. Ook de volgende labels zijn een goed keuze:
Biojeans, milieuvriendelijke geproduceerd in goede arbeidsomstandigheden

EKO Sustainable Textile

GOTS


label voor milieuvriendelijk geproduceerde jeans

Biogarantie


label voor fairtrade jeans geproduceerd in goede arbeidsomstandigheden:

Europees Ecolabel
Als een kledingproducent lid is van FWF betekent dat ook dat je jeans geproduceerd is in

goede arbeidsomstandigheden:

Max Havelaar FWF Wat kan je zelf doen? - koop een tweedehands jeans - koop een jeans uit hennep, bamboe, bio- of fairtrade katoen en gemaakt in goede milieu- en arbeidsomstandigheden (merken en verkooppunten vind je op de website: www.greenjeans.be) - vraag in kledingwinkels naar duurzame jeans en help zo het aanbod aan duurzame kleding te vergroten - was je jeans minder vaak en op een lagere temperatuur (30°C) - Laat je jeans drogen op een droogrek - Strijk je jeans niet - Schenk je oude jeans een tweede leven - Ondersteun de campagne en vertel je vrienden en kennissen over greenjeans.be - Meet ook de ecologische voetafdruk van jouw jeans Lees er alles over op de website: www.greenjeans.be

Reacties op de nieuwsbrief of voorstellen van artikels zijn steeds welkom op de milieudienst: 051/23 13 90 of [email protected] De Milieu- en natuurraad Hooglede: MiNaHOO is een adviesraad die het gemeentebestuur adviseert omtrent het milieubeleid en alle ingrepen of maatregelen die betrekking hebben op, of een invloed hebben op het milieu of natuur in onze gemeente. Contactgegevens: secretariaat MiNaHOO: t.a.v. Frank Renard, Marktplaats 1, 8830 Hooglede [email protected]

De Landbouwraad Hooglede LaRaHOO is een adviesraad die het gemeentebestuur adviseert omtrent alle beslissingen die betrekking hebben op het landbouwbeleid van de gemeente. Contactgegevens: secretariaat LaRaHOO: t.a.v. Frank Renard, Marktplaats 1, 8830 Hooglede [email protected]