Nieuwsbrief nr. 81 1 september 2011 Hopelijk heeft u een fijne vakantieperiode achter de rug. Hierbij sturen we u onze extra lange nieuwsbrief, omdat er na onze vakantieperiode veel te melden is. Veel leesplezier. www.publicarea.nl In deze Nieuwsbrief komen de volgende onderwerpen aan bod: -De speelplaats van de school is het dorpsplein van de buurt -Gezondheidszorg: van probleemsector tot grootste groeitak -Stichting Postzegelparken opent eerste postzegelpark -Beeldenstorm 60+ -Zorgvisite.nl:omarmd als good practice door initiatiefnemers Week tegen Eenzaamheid -Zomerperiode: twee maal Column in Zorgvisie -Conferentie voor geïntegreerde zorg voor kwetsbare ouderen -Komst Nils Gooijer De speelplaats van de school is het dorpsplein van de buurt. In oktober 2004 publiceerde Hetti Willemse een artikel in dagblad Trouw: “Zet school en verpleeghuis open voor de buurt”. Kort na het verschijnen van dit artikel belde Auke Klapwijk naar Publicarea. Dit artikel was uit zijn hart gegrepen. Het vertelde precies wat hij als directeur van de Amstelmeerschool in Nieuwendam Noord in Amsterdam wilde bereiken. Het schoolplein moest het ontmoetingspunt worden binnen de buurt: van kinderen, ouders en buurtbewoners. Daarbij is het niet belangrijk of het gaat om kinderen en ouders die lessen volgen op de school, nee het gaat om de hele buurt. Het telefoontje van Auke legde de basis voor een jarenlange samenwerking. Een samenwerking gericht op het realiseren van een nieuwe school, die alle elementen in zich gaat dragen voor een spilfunctie in de buurt. Een basisschool is meer dan rekenen en taal, zeker in een wijk, die onder een vorig kabinet de titel krachtwijk mee kreeg. Een wijk waar een beetje extra inspanning op zijn plaats is. Computerles voor allochtone vrouwen, warme maaltijden als lunch op de school, sport en spel op het schoolplein buiten de schooltijden: de Amstelmeerschool realiseerde het allemaal. Het enige wat ontbrak is een modern nieuw schoolgebouw waarin alle functies ook professioneel gebundeld kunnen worden. De nieuwe Amstelmeerschool was het ideaal van Auke Klapwijk. Het kost tijd een ideaal te verwezenlijken. Maar op 11 juli van dit jaar zijn de handtekeningen gezet. De bouw van de nieuwe school gaat mogelijk nog dit jaar beginnen. Eigenlijk wordt het geen echte basisschool meer, maar een kindcentrum: lessen en opvang gaan vloeiend in elkaar 1
over, de speelplaats wordt een speeltuin voor de hele buurt, functies voor zorg en welzijn hebben hun plaats. De nieuwe Amstelmeerschool wordt het centrum in Nieuwendam Noord voor alle bewoners. Publicarea staat helemaal trots achter dit gedachtegoed. We gaan het afmaken. Auke Klapwijk gaat dit helaas niet meemaken. Hij overleed 28 augustus jongstleden. Een groot verlies: een visionair man is van ons heen gegaan. Reacties
[email protected]. Gezondheidszorg: van probleemsector tot grootste groeitak ‘Werkgelegenheid in zorg groeit spectaculair’, meldde het CBS op maandag 18 juli 2011. Volgens de statistieken is het aantal zorgbanen in het afgelopen decennium met 38 % gestegen, in tegenstelling tot veel andere bedrijfstakken. De zorgsector als grootste groeimotor: een optimistisch geluid te midden van de vaak negatieve beeldvorming. Regelmatig ligt de nadruk op doemscenario’s met het oog op de vergrijzing, op meer werk met minder mensen, en op een toenemende werkdruk en slechte arbeidsomstandigheden. Een groot deel van de beroepsbevolking – en dan met name jongeren- heeft een negatieve perceptie heeft over het werken in de zorg. Personeelstekorten worden altijd gevreesd. Een groeisector, te midden van krimpende economieën, waarin personeelsproblemen verwacht worden: het klinkt op z’n minst paradoxaal. Terwijl andere sectoren hun mensen moeten ontslaan, liggen straks de banen in de zorg voor het oprapen. Als het er op aan komt, zal een groot deel van de beroepsbevolking – ook veeleisende jongeren – toch kiezen voor brood op de plank en daarmee de zorgsector omarmen. De nadruk die constant op het personeelstekort ligt werkt verlammend. In haar Zorgvisiecolumn ‘Er is geen personeelsprobleem’ (oktober 2010) bekeek Hetti Willemse deze tendens al kritisch en gaf oplossingsrichtingen. Vanuit Publicarea richten we ons liever op de reeks aan creatieve mogelijkheden en innovatieve ontwikkelingen die de huidige sector typeert. Met projecten als ‘Houd de Naaste Vast’ en zorgvisite.nl proberen we hierop in te spelen. Kijk op www.publicarea.nl voor meer informatie over deze en andere initiatieven. Stichting Postzegelparken opent eerste postzegelpark Vrijdag 9 september is het zover; het eerste postzegelpark dat tot stand is gekomen door het initiatief van Stichting Postzegelparken wordt feestelijk geopend door stadsdeelwethouder Nevin Őzűtok en de betrokken buurtbewoners in de Indische Buurt te Amsterdam. Het park is gerealiseerd in samenwerking met financiering van Stadsdeel Oost Amsterdam, woningcorporaties Eigen Haard en De Alliantie, voormalig ministerie LNV, Stichting DOEN en voormalig ministerie van VROM dat het voorbeeldproject Postzegelparken selecteerde in het kader van de Innovatieregeling Mooi Nederland. Stichting Postzegelparken zet vanaf de planvorming voor een postzegelpark in op duurzaamheid en continuïteit; buurtbewoners en organisaties uit de buurt worden vanaf het begin nauw betrokken. Er wordt door de stichting in kaart gebracht hoe de plek op dit moment gebruikt wordt en wat hierin wenselijk zou zijn. De plek waar het eerste postzegelpark is gerealiseerd werd voornamelijk gebruikt (in beslag genomen) door mensen met een alcoholof drugsverslaving en daardoor niet meer door de buurtbewoners en kinderen. Samen met de buurtbewoners is er vanuit de stichting gesproken over hun wensen en ideeën voor de plek, maar ook vooruitgekeken naar de manier waarop zij de plek zullen gaan gebruiken. Bij het eerste postzegelpark komt de wens tot ontmoeting in de buurt bijvoorbeeld terug in een aangelegd terras met inklapbaar meubilair, inklapbaar zodat het terras niet 24/7 bezet kan 2
worden. Vanuit de bewoners worden ook workshops gegeven; om groene vingers te ontwikkelen zijn daarop kindertuinen aangelegd, er is een eigen schaakbord omdat in de Indische Buurt schaken hot is onder basisschoolleerlingen en er komt aankomend jaar een kiosk van waaruit de workshops georganiseerd kunnen worden. Omdat buurtbewoners zelf de plek gebruiken helpen ze ook in het onderhoud en beheer van het postzegelpark. Door nauwe betrokkenheid vanaf het begin ontstaat er bij buurtbewoners een natuurlijke verantwoordelijkheid voor de plek voor hun deur; het is als ware een tweede huiskamer. Marita Tolman is vanuit Publicarea op gebied van procesbegeleiding en bewonersparticipatie betrokken bij de totstandkoming van het postzegelpark en Miek Witsenburg van Buro Witsenburg als landschapsarchitecte. Op dit moment is in de Indische Buurt te Amsterdam inmiddels gestart met activiteiten rond een tweede postzegelpark. Daarnaast is de stichting druk doende haar kennis en kunde vanuit haar ervaring in te zetten om in andere gemeentes in Nederland postzegelparken te kunnen realiseren. Maar allereerst viert de stichting vrijdag de 9e haar eerste openingsfeestje! Bent u geïnteresseerd in postzegelparken of heeft u (verrommelde) restruimtes voor ogen die een boost kunnen gebruiken? Meer informatie over de werkwijze en visie van de stichting vindt u op www.postzegelparken.nl. Daarnaast kunt u voor vragen en/of opmerkingen contact opnemen met
[email protected]. Beeldenstorm 60+ Onze samenleving vergrijst: er komen relatief steeds meer ouderen. Dit is bij iedereen bekend. Toch is het vaak moeilijk deze demografische verandering te duiden. Ouderen zijn in de beeldvorming vaak of gelukkige levensgenieters zonder verplichtingen of grote zorgvragers die een beslag leggen op de maatschappelijke middelen. De middenweg –het overgrote deel van ouderen in Nederland- wordt buiten beschouwing gelaten. We zijn nog niet gewend om de groep ouderen in de samenleving een duidelijke plaats te geven. Het begint al met de vraag; wanneer ben je ouder? Stichting Kronos wil bevorderen dat de beeldvorming omtrent ouder worden en ouderdom verandert. Daartoe is ondermeer het initiatief genomen tot Beeldenstorm60+: vanuit verschillende kunstdisciplines zijn tientallen nieuwe beelden tot stand gekomen waarmee de stichting de discussie over ouder worden en de plaats van ouderen in de samenleving wil entameren. Dit lijkt ons een belangrijke doelstelling. Per 1 september 2011 zal Publicarea op verzoek van de stichting Kronos de directie gaan voeren van deze stichting. Via deze nieuwsbrief houden wij u op de hoogte van alle initiatieven. Voor informatie:
[email protected]. Zorgvisite.nl: omarmd als good practice door initiatiefnemers Week tegen Eenzaamheid
De vakantieperiode is voorbij. Terwijl iedereen na vrije tijd, vrienden en gezelschap aan het werk gaat, is dit ook een periode waarin aandacht is voor eenzaamheid. Eén op de drie volwassen Nederlanders voelt zich namelijk wel eens eenzaam (Bron: onderzoek TNS/NIPO, november 2008). Deze cijfers zijn zorgwekkend en verrassen ook enigszins. Van deze volwassenen is een groot deel beroepsbevolking: mensen die in het midden van hun leven
3
staan en omringd worden door collega’s, kennissen en relaties. Hoe eenzaam zijn ouderen dan wel niet? Onderzoek laat zien dat 10.000 van de ouderen die wonen in zorginstellingen nooit bezoek krijgt (Bron: Nationaal Ouderenfonds). Het belang van bezoek van naasten, die vanuit hun natuurlijke rol een bijdrage willen en kunnen leveren aan zorg en welzijn van ouderen in instellingen, is iets dat wij zeer onderschrijven. Met ons project ‘Houd de Naaste Vast’ wordt gekeken hoe familie en naasten te binden aan het huis waar iemands geliefde, ouder, of partner woont. Focus is het ontwikkelen van een thuis gevoel. Met een thuissfeer komen naasten graag over de vloer. Iedereen, ook bewoners zonder veel directe contacten, is daarbij gebaat. Met een tweewekelijkse visite aan een verpleeg- of verzorgingshuis bekijken Hetti Willemse en Tineke van de Klinkenberg de sfeer van het desbetreffende huis en geven tips om die te verbeteren en een goede balans tussen rust en reuring te creëren. Zo kunnen ouderen, betrokkenen en organisaties www.zorgvisite.nl als digitale gids gebruiken om zich te oriënteren en activiteiten te ondernemen tegen eenzaamheid en vòòr ontmoeting. Zorgvisite.nl is opgenomen als initiatief in het kader van De Week tegen Eenzaamheid 2011 (22 september – 1 oktober). Op de hoogte blijven? Meld u nu aan voor ons nieuwsbericht! Ook kunt u vrienden met ons worden via Facebook en Twitter #Zorgvisite, voor de laatste thuis voel tips! Zomerperiode: twee maal Column in Zorgvisie Zomertijd, komkommertijd gaat niet op voor de column van Hetti Willemse in Zorgvisie. In augustus verscheen er twee keer een column van haar hand. In de column ‘Groot en klein nieuws in vakantietijd’ wordt ingegaan op wat ‘nieuws’ is als het de zorgsector betreft. De vele aandacht die ‘schandalen’ -bijvoorbeeld de bacterieaffairekrijgen staat in schril contrast met de aandacht voor good practices in de zorg. Het onderliggende vraagstuk is met welk nieuws men, met het oog op de kwaliteit van zorg en leven, het meest bij gebaat is. U vindt deze column van Hetti Willemse hier. Een tweede column van eind augustus, ‘Zin in zorg’, gaat over of je via de AWBZ financiering mag verwachten dat zij voorziet in het levensgeluk van de mensen. Deze column kunt u hier helemaal lezen. Een overzicht van reeds verschenen columns is te vinden op onze website op de pagina publicaties. Conferentie voor geïntegreerde zorg voor kwetsbare ouderen Op 29 September wordt door ILC- Zorg Voor Later, waar Hetti Willemse van Publicarea in participeert, in Leiden een conferentie gehouden met als thema “ geïntegreerde zorg voor kwetsbare ouderen”. Wereldwijd is er veel interesse in dit thema, voor namelijk met het oog op het vinden van innovatieve oplossingen voor de verouderende populatie en hun veranderende behoeften. Deze innovatieve oplossingen richten zich voornamelijk op het versterken van de groep kwetsbaren ouderen. Andere thema’s die tijdens het congres aan de orde komen zijn: ‘vroeg kwetsbaarheid detecteren’ en ‘de organisatie van huisvesting, sociale participatie en welzijn van kwetsbare ouderen’. De conferentie vindt plaats in het poortgebouw LUMC te Leiden. Voor meer informatie kunt u kijken op www.ilczorgvoorlater.nl of mailen naar
[email protected]. Via het mailadres kunt u zich tevens kosteloos aanmelden. Komst Nils Gooijer
4
Per 1 September is Nils Gooijer als stagiair bij ons gestart. Nils is na het afronden van zijn bachelor Psychologie begonnen aan de master Sociale Psychologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. In zijn afstudeerstage zal hij zich voornamelijk bezighouden met het opzetten en uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek naar het realiseren van postzegelparken in verschillende gemeenten in Nederland. Mocht u interesse hebben in het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek in uw gemeente, Nils is bereikbaar via
[email protected]. Publicarea – Weesperstraat 406 – 1018 DN Amsterdam – 020-6386425 – www.publicarea.nl
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------Verantwoording Via deze maandelijkse e-mail nieuwsbrief informeert Publicarea u over beleidsnieuws en wetenswaardigheden uit haar eigen projecten. De nieuwsbrief wordt per mail toegezonden aan relaties van Publicarea. Natuurlijk kunt u voor meer specifieke informatie terecht op de website www.publicarea.nl of kunt u contact opnemen via
[email protected] of per telefoon. Dit is de 81ste nieuwsbrief van Publicarea. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Indien u de niet op deze verzendlijst wil staan, kunt u zich hier afmelden. Als u dit bericht doorgestuurd hebt gekregen en juist wel op de verzendlijst wil, kunt u zich hier aanmelden. Copyright: Publicarea (GinSbv) Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze nieuwsbrief mag worden gebruikt, verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opnamen of enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Publicarea.
5