nummer 1—2014 (januari 2014)
Nieuwsbrief Expertisecentrum Veiligheid nummer 2-2014 (mei 2014)
Nieuwe telefoonnummers
Agenda 18 september 2014
Kennislunch ‘s-Hertogenbosch
16 oktober 2014
Kennislunch ‘s-Hertogenbosch
Volg de agenda op de website voor actuele info! www.expertisecentrum-veiligheid.nl
Met ingang van 1 mei 2014 is Avans Hogeschool overgestapt op nieuwe telefoonnummers. Het EV is bereikbaar via 088—525 64 49 De oude nummers blijven nog even bereikbaar, maar noteer vast ons nieuwe nummer. Via 088—525 75 00 zijn we ook altijd bereikbaar.
WMO-werkplaats ‘Samen de Krachten Versterken’ De invoering van de Wmo brengt naast een transitie van taken, bevoegdheden en budgetten ook een transformatie van de uitvoering met zich mee. Een langdurig proces waarin beroepskrachten en burgers zich moeten heroriënteren op hun taken, verantwoordelijkheden en verhouding tussen overheid en samenleving. Om de professionele praktijk te ondersteunen en een betere aansluiting tussen onderwijs en werkveld te creëren heeft het ministerie van VWS Wmo-werkplaatsen ingesteld. In deze werkplaatsen werken hogeschool c.q. lectoraten, gemeenten, instellingen beroepsbeoefenaren samen aan de implementatie van innovatieve praktijken, noodzakelijk zijn voor een hoogwaardige, professionele uitvoering van de
Het ministerie van VWS heeft de Wmo-werkplaats ‘Samen de Krachten Versterken’ gehonoreerd voor 2014 en 2015. een eigen regionale invulling wo rdt gegeven a a n het subsidiedoel van Het professioneel handelen versterken van zittende en aanstaande sociale en zorgprofessionals het gaat om het innovatief multidisciplinair werken aan het versterken van krachten van individu en het systeem in de nabije In deze werkplaats werken drie Avans-lectoraten, die samen het brede sociale domein bestrijken, variërend van jeugd, kwetsbare en vaak moeilijk toegankelijke burgers tot en met ouderen. Ook de verschillende Avansacademies (Sociale Studies, Gezondheidszorg, Veiligheid en Bestuur) grijpen de Wmo-werkplaats aan om gezamenlijk de doorwerking in de verschillende opleidingen ter hand te nemen. De werkplaats richt zich primair op Noord-Brabant en Zeeland. Sjaak Khonraad, lector Integrale Veiligheid, is verantwoordelijk voor het deel: ‘Professioneel handelen om krachten te ontsluiten bij moeilijk bereikbare groepen’. Dit deelproject van de Wmo-werkplaats schenkt speciale aandacht aan het multidisciplinair professioneel handelen bij het versterken van de aansluiting bij de leefomgeving van groepen, die bekend staan als lastig bereikbaar. Daarbij wordt voortgebouwd op een net afgerond project in proeftuinen Roma-gemeenten*. In dit project zijn nieuwe werkzame methodieken ontwikkeld om Roma te bereiken door multidisciplinaire teams.
Pagina 1
nummer 2—2014 (mei 2014)
Vervolg WMO-werkplaats De ervaringen en inzichten opgedaan bij Roma (b)lijken intussen ook relevant voor de benadering van andere groepen die een grote afstand hebben tot de rest van de samenleving en die ‘bemoeienis van buiten’, hoe goed bedoeld vaak ook, op armlengte houden: tippel- en raamprostituees, (sommige) woonwagenbewoners, dak- en thuislozen, langdurig verslaafden en sinds kort bepaalde geledingen arbeidsmigranten uit Midden- en OostEuropa (MOE-landers). Dit deelproject biedt de unieke mogelijkheid de verbreding naar andere domeinen en andere gemeenten in Noord-Brabant dan de pilotgemeente (Veldhoven) aan te gaan en daarmee de Veldhovense aanpak en inzichten te implementeren voor meer professionals en meer doelgroepen. Enkele jaren geleden is op initiatief van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) het Platform Roma-gemeenten in het leven geroepen, waar kennis en ervaringen worden gedeeld. Belangrijke uitkomst: het thans beschikbare handelings- en beleidsrepertoire is niet of in elk geval niet voldoende toereikend om Roma adequaat te bereiken, laat staan het vertrouwen en het (morele en formele) gezag te herstellen. Tegen die achtergrond zijn begin 2012 vier opvanggemeenten (Ede, Nieuwegein, Lelystad en Veldhoven) door het Ministerie van Veiligheid en Justitie tot proeftuin ‘gepromoveerd’. Deze gemeenten is gevraagd te experimenteren met en te investeren in nieuwe methodieken en werkprocessen, waar alle opvanggemeenten van profiteren. De gemeente Veldhoven (Zuidoost-Brabant; ruim 60 Roma-huishoudens, verdeeld over vier locaties) is gevraagd als proeftuingemeente aan te sluiten. Dit vanwege het feit dat een breed samengesteld (interdisciplinair) team, met uitdrukkelijke ondersteuning van de gemeente en intensieve begeleiding van het lectoraat Integrale Veiligheid, nieuwe werkzame methodieken ontwikkelt, waarbij de combinatie van repressieve (‘harde’ en preventieve (‘zachte’) maatregelen, anders dan vaak gebeurt, centraal staat. *
Promotieonderzoek Met ingang van 1 februari 2014 is Diana Marijnissen (AI&I) officieel gestart met haar promotieonderzoek getiteld ‘Beïnvloeding van lokale besluitvorming door bedreigingen. Een onderzoek naar de invloed van bedreigingen op de gemeentelijke besluitvormingsprocessen en de uitkomsten daarvan’. Emile Kolthoff, lector Veiligheid, Openbare orde en Recht, is haar promotor.
Leverhulme Het lectoraat Reclassering en Veiligheidsbeleid neemt deel aan het internationale project ‘International approaches to sex offenders’, dat wordt gefinancierd door het Engelse ‘Leverhulme Fund’. Aan dit project, dat op 1 mei jl. is gestart en twee jaar duurt, nemen zes instituten uit vijf verschillende landen deel: de University of Massachusetts at Lowell (USA), de McMaster University (Canada), de University of West EnglandBristol (UK), De Montfort University-Leicester (UK), Griffith University (Australia) en Avans University of Applied Sciences (The Netherlands). Het project richt zich op onderzoek en onderwijs op het gebied van (inter)nationaal beleid en publieke opinies ten aanzien van de re-integratie van zedendelinquenten. Daarnaast worden gastcolleges, online debates en conferenties georganiseerd door de deelnemende partners. Best practices zullen daarbij gedeeld worden. Bas Vogelvang, lector Reclassering en Veiligheidsbeleid, zal begin 2016 gastcolleges verzorgen aan de University of Massachusetts at Lowell. In het voorjaar van 2016 zal bij Avans Hogeschool een studieweek georganiseerd worden waarbij prof. dr. Andy Harris van de University of Massachusetts at Lowell gastdocent is. Ook het werkveld zal betrokken worden bij de verdere uitwerking.
Jaarverslag 2013 Afgelopen maand kon het Jaarverslag 2013 van het Expertisecentrum Veiligheid worden vastgesteld. In 2013 is afscheid genomen van de lector Jeugd en Veiligheid en heeft de stuurgroep er voor gekozen deze vacature pas in te vullen wanneer het meerjarenplan, inclusief de herijkte lectoraatsthema’s, is vastgesteld. Het werk van de vier actieve lectoren is in 2013 de stabiele factor geweest. De vraag vanuit het werkveld naar uit te voeren onderzoek en kennisdisseminatie was onverminderd hoog. In lijn met eerdere aanbevelingen zijn in 2013 diverse projecten gestart waarbij de samenwerking tussen de lectoraten verder gestalte kreeg. Elk lectoraat maakt veel werk van niet alleen het feitelijke opzetten en uitvoeren van onderzoeken, maar heeft zeker zoveel aandacht voor kennisdeling naar zowel onderwijs, werkveld als wetenschap. Er is een grote hoeveelheid aan output gerealiseerd in de vorm van gastcolleges, lezingen, symposia, media-optredens, onderzoeksrapporten en publicaties. Pagina 2
nummer 2—2014 (mei 2014)
Nieuws over onderzoeksprojecten Bezoek Aruba
Lector Veiligheid, Openbare orde en Recht, Emile Kolthoff, is vanuit de Open Universiteit tevens gasthoogleraar aan de Universiteit van Aruba. Van 6 tot 21 april 2014 verzorgde hij daar de jaarlijkse collegecyclus criminologie voor masterstudenten in het laatste jaar van de opleiding Rechtsgeleerdheid. De Universiteit van Aruba (http://www.ua.aw/) kent vier faculteiten, waarvan alleen de faculteit Rechtsgeleerdheid masterdiploma’s uitgeeft. Het is een kleine universiteit, waar iedereen elkaar kent. De sfeer is bijzonder plezierig en er wordt hard gewerkt. En natuurlijk is het heerlijk om als je de koude airco-gekoelde klas uitkomt je te laven aan de tropische zon. En de zonsondergang is nergens zo mooi als op Aruba! Op 15 april verzorgde Emile de Decaanlezing, die ook voor publiek toegankelijk was. Het thema van de lezing was ‘Restorative Justice’, of herstelrecht. Dit naar aanleiding van de inwerkingtreding van het herziene Wetboek van Strafrecht van Aruba, dat voor het eerst de mogelijkheid schept om taakstraffen op te leggen en Halt-achtige maatregelen voor jeugdigen als alternatief voor gevangenisstraf in de niet echt plezierige KIA-gevangenis van Aruba. Een Justitiële Jeugd Inrichting kent men er niet, evenmin als psychiatrisch forensische voorzieningen. Het is ook de vraag of de nieuwe mogelijkheden die het wetboek biedt ook daadwerkelijk in de praktijk kunnen worden uitgevoerd. Want hoewel bijvoorbeeld de reclassering op Aruba prachtig werk verricht, is de omvang zodanig klein dat er eigenlijk niets meer bij kan. Op dit terrein liggen mogelijkheden voor onderzoek en mogelijk afstudeerprojecten voor onze eigen Hbo-studenten. De eerste contacten daartoe zijn inmiddels gelegd. Ook met de politie zijn contacten gelegd die tot onderzoekprojecten in samenwerking met het EV kunnen leiden. Men is zeer belangstellend en bereid tot samenwerking.
Onderzoek Aanpak problematiek zwaarste doelgroep Zorg- en Veiligheidshuis Midden-Brabant De gemeente Tilburg heeft het Expertisecentrum Veiligheid gevraagd onderzoek te doen naar de problematiek rondom de zorg, opvang en begeleiding van de zwaarste doelgroep van het zorg- en veiligheidshuis en het nventariseren van een passende aanpak van deze problematiek. Binnen het Zorg- en Veiligheidshuis van de gemeente Tilburg (ZVH) blijkt voor een bepaalde groep cliënten, de meest lastige casussen binnen de doelgroep van het ZVH, geen sluitende oplossing met betrekking tot de opvang - en woonproblematiek te kunnen worden gevonden. Deze doelgroep kenmerkt zich o.a. door agressief en (extreem) overlastgevend gedrag en door een ongrijpbare, zorg mijdende en ongemotiveerde houding ten opzichte van aangeboden zorg. Bij deze groep speelt veelal een combinatie van verslavings- en psychiatrische problematiek, en in sommige gevallen nadetentie, een rol. De groep beschikt in het algemeen niet over een vaste woonplek. Deze doelgroep dreigt tussen wal en schip te vallen, waardoor zorg en begeleiding niet of beperkt aansluiten en de overlast, die door deze groep veroorzaakt wordt, in stand blijft. De doelstelling van dit onderzoek is inzicht krijgen in de aard en omvang van de problematiek van deze doelgroep en aanreiken van mogelijke oplossingen daarvoor, specifiek voor de gemeente Tilburg. De onderzoeksvragen die in dit onderzoek centraal stonden waren de volgende: 1. 2.
Wat is de aard en omvang van de woon- en opvangproblematiek van de zwaarste doelgroep van het ZVH en welke partners zijn hierbij betrokken? Wat kan de gemeente Tilburg, in samenwerking met de ketenpartners binnen en buiten het ZVH, doen om de problematiek van de zwaarste doelgroep van het ZVH aan te pakken en daarmee de overlast van de doelgroep terug te dringen?
nummer 2—2014 (mei 2014)
Pagina 3
Vervolg nieuws over onderzoeksprojecten De uitkomsten van dit onderzoek zijn tot stand gekomen op basis van interviews met alle betrokken ketenpartners binnen en buiten het Zorg- en Veiligheidshuis van Tilburg (o.a. Reclassering, Politie, GGZ, Verslavingszorg, woningcorporatie). Deze uitkomsten zijn waar mogelijk aangevuld met bevindingen uit dossierstudie en de literatuur. Op basis hiervan is naar voren gekomen dat de aard en omvang van de doelgroep niet zo eenduidig te omschrijven en niet zo eenvoudig te definiëren zijn. Met name met betrekking tot het begrip overlast. De geïnterviewden hadden steeds voor een groot deel dezelfde groep in gedachten, maar vulden die verschillend aan. Daarnaast komt naar voren dat in het omgaan met de doelgroep de spanning tussen enerzijds zorg en anderzijds handhaven continu een rol speelt. Ten aanzien van de aanpak kwam uit een aantal interviews de (acceptatie van de) onveranderbaarheid van de doelgroep naar voren. Gezien de veelvoud aan problematiek heeft deze doelgroep ook te maken met een veelvoud aan hulp- en dienstverlening. Hierin zien we dat verschillende perspectieven op hulpverlening en bejegening van de doelgroep, al naar gelang de signatuur van de ketenpartner, een rol spelen. Hierbij wordt aangegeven dat ketenpartners beperkt op de hoogte zijn van elkaars (on)mogelijkheden. Het rapport sluit af met aanbevelingen. Deze aanbevelingen zijn bedoeld als mogelijke oplossingsrichtingen voor de (woon)problematiek van de doelgroep, waarbij vermeld dient te worden dat de eerste stappen in de goede richting al zijn gezet door middel van de samenwerking in het ZVH en de concrete initiatieven. De aanbevelingen richten zich op dossieropbouw, gegevensuitwisseling, casemanagement, outreachend werken, kwartiermaken in de omgeving en het competentieprofiel van de sociale professional. De aanbevelingen kunnen een bijdrage leveren in het verder aanscherpen en stroomlijnen van deze al eerder genomen initiatieven. De resultaten en aanbevelingen zijn gepresenteerd tijdens een interactieve bijeenkomst met de Gemeente Tilburg en betrokken ketenpartners.
Circles4EU De ‘Second European Conference’ die tevens de slotconferentie is van het project Circles4EU zal worden georganiseerd op 20 en 21 november 2014 in Barcelona, Spanje. Meer informatie staat binnenkort op de website van het project www.circles4.eu
Publicaties EV
Brede Scholen in Ontwikkeling. Leren van succesvolle praktijkervaringen. Redactie Susanne Peeters, Ad Maas. ’s-Hertogenbosch, Expertisecentrum Veiligheid.
Uit de pas, in de marge? Verhalen en gedichten over in- en uitsluiting van mensen die delicten pleegden. ’s-Hertogenbosch, Expertisecentrum Veiligheid. ISBN 978 90 793 2005 9. Dit boekje werd geschreven door leden van de kenniskring Reclassering en Veiligheidsbeleid en lector Bas Vogelvang. De redactie is verzorgd door Aleid Sperna Weiland. De verhalen zijn voortgekomen uit het praktijkgericht onderzoek door de leden van de kenniskring.
Voor-, door- en nazorg in Eindhoven. Een onderzoek naar de borging van doorzorg aan ex-gedetineerden in Eindhoven en regio. Dit rapport werd geschreven door Laurens de Croes en Bas Vogelvang. ‘s-Hertogenbosch, Expertisecentrum Veiligheid.
Cirkels voor Ondersteuning, Samenwerking en Aanspreekbaarheid. Hoe vrijwilligers bijdragen aan preventie van zedenrecidive en herstel van binding. Artikel in Tijdschrift voor Herstelrecht 2014 (14) 1, pp. 29-43 door Mechtild Höing en Audrey Alards.
Gescheiden werelden en gespannen verhoudingen: ouderschap na scheiding en geweld met dodelijke afloop. Artikel in Maatwerk, 15 (1), pp. 2-6 door Sietske Dijkstra en Wil Verhoeven.
Reaching out for skilful performance: the importance of tacit knowing in the handling of domestic violence. Artikel in Appraisal, 10 (1), pp. 33-42 door Sietske Dijkstra.
Pedo-maatjes. Uitkotsen en opjagen? ‘Ik doe liever iets dat helpt’. Artikel met medewerking van EV en RN in Vrij Nederland, Jaargang 75, 12 april 2014.
De reflectieve professional. Dit boek van Marie-José Geenen is nu verkrijgbaar in nieuwe uitgave als ‘dwarsligger’. Bussum, Coutinho. ISBN 978 90 469 0403 9.
Pagina 4
Pagina 4 nummer 2 —2014 (mei 2014) nummer 1—2014 (januari 2014)
Bijeenkomsten Expertisecentrum Veiligheid Lunchlezingen Voor de lunchlezingen in het academiejaar 2014-2015 zijn de volgende data gepland: Donderdag
18-09-2014 ‘s-Hertogenbosch. Deze lezing wordt verzorgd door afstudeerders bij het lectoraat Reclassering en Veiligheidsbeleid.
Donderdag
16-10-2014 ‘s-Hertogenbosch
Dinsdag
02-12-2014 Breda
Donderdag
15-01-2015 ‘s-Hertogenbosch
Donderdag
26-02-2015 ‘s-Hertogenbosch
Dinsdag
31-03-2015 Breda
Donderdag
21-05-2015 ‘s-Hertogenbosch
De lunchlezingen vinden altijd plaats tussen 12.15 en 13.45 uur. Op onze website worden deze lezingen opgenomen in de agenda. Aanmelden voor deze bijeenkomsten kan bij Graddy Mencke (
[email protected]). Aan deelname zijn geen kosten verbonden.
VKO visitatie Donderdag 20 maart 2014 heeft de VKO-visitatie plaatsgevonden, waarbij Avans Hogeschool door een zware commissie is beoordeeld op haar kwaliteitszorgsysteem over onderzoek. De commissie heeft haar vertrouwen uitgesproken en ons kwaliteitszorgsysteem voor zes jaar gevalideerd. Het Expertisecentrum Veiligheid heeft met voorbeelden van haar functioneren en vertegenwoordiging door enkele lectoren een positieve bijdrage geleverd aan deze visitatie. Het panel roemde in zijn mondelinge terugkoppeling de open houding, de cultuur van vertrouwen en wederzijdse kwaliteit, de op leren gerichte organisatie en de moderne managementopvattingen van Avans Hogeschool. Ook zijn een aantal waardevolle aanbevelingen gedaan, die in de komende weken en maanden binnen Avans Hogeschool in acties worden omgezet.
Aanmelden voor Nieuwsbrief Mocht u een collega willen aanmelden voor deze nieuwsbrief, dan kan deze zich aanmelden bij ons secretariaat (
[email protected]). Mocht u deze nieuwsbrief niet meer willen ontvangen, dan kunt u zich afmelden op ditzelfde mailadres. Opmerkingen over de nieuwsbrief kunt u ook melden bij hetzelfde adres. Voor meer informatie over en activiteiten van het Expertisecentrum Veiligheid verwijzen wij u graag naar de website www.expertisecentrum-veiligheid.nl © Expertisecentrum Veiligheid Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze nieuwsbrief mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Pagina 5
Pagina 5 nummer 1—2014 (januari 2014)
