Nieuwsbrief belastingen en tekst regeling Inleiding: De projectgroep implementatie IKB krijgt veel vragen. Zij ziet dat er binnen de sector een behoefte is aan aanvullende informatie. Om hierin te voorzien heeft zij besloten nieuwsbrieven uit te brengen aan de implementatieteams. In deze derde nieuwsbrief staan het onderwerp belastingdienst en de laatste aanpassingen van de IKB-regeling centraal.
Belastingdienst en IKB-regeling April 2011 hebben we als sector de concept IKB-regeling voorgelegd aan de belastingdienst. In de hierop volgende maanden hebben we een aantal malen overleg gehad. Op basis van deze contacten is de regeling aangepast, we hebben de teksten beter laten aansluiten op de fiscale eisen. Naast vragen over de regeling komen er van onze kant aanvullende vragen over de uitvoering, met als belangrijkste vraag onder welk belastingtarief de IKB-betalingen vallen? Loontabel of bijzonder tarief. Een vraag waarop half november nog geen eenduidig antwoord is gegeven 18 oktober komt er schriftelijk antwoord van de belastingdienst. Een kopie van deze brief is bijgevoegd. De brief geeft nog niet genoeg duidelijkheid. Met deze brief zijn wij op enkele punten verder overleg gaan voeren. De volgende stappen zijn gezet: 1. De belastingdienst is om verduidelijking van de volgende twee zaken gevraagd: de samenloop van minderwerk en verlof kopen in het IKB en de mogelijke gevolgen voor de pensioenopbouw en de vraag welk belasting tarief voor de IKB-betalingen geldt? Op basis van de brief en de per mail gegeven aanvullende informatie wordt in de Q&A (zie bijlage) antwoord gegeven op de eerste vraag. De tweede vraag is nog in behandeling. 2. De vakbonden is voorgesteld om het kopen van verlof in het IKB te begrenzen. Dit om te voorkomen dat verlof wordt aangemerkt als een mogelijkheid voor vervroegde uittreding volgens de Wet LB. Dit is door het LAWA overgenomen. De definitieve IKB-regeling kent nu een bepaling dat er verlof kan worden gekocht tot een maximum verlofsaldo in enig jaar van 26 keer de gemiddelde aanstellingsduur per week. 3. De fiscus signaleert dat de IKB-regeling niet werkkostenregeling bestendig is. Dit is al eerder onderkend en de werkkostenregeling is geagendeerd in de onlangs geopende CAOonderhandelingen. 4. De landelijke brief van de belastingdienst wordt onder de waterschappen verspreid. Dit zal gebeuren als er ook antwoord is op de vraag van de belastingheffing. Dit om voor zover nodig te gebruiken bij het lokaal overleg met de belastinginspecteur.
IKB-regeling laatste aanpassingen De fiscus en de praktijk bij de implementatie signaleerde enkele gewenste aanpassing van de IKBregeling. 7 november heeft het LAWA de volgende drie besluiten genomen, waarbij het besluit in blauw is weergegeven:
A. Fiscale grens aan verlof kopen Eind april hebben wij de in ontwerp zijnde IKB-regeling voorgelegd aan de fiscus. De fiscus heeft aangegeven de mogelijkheden om verlof te kopen begrenst te willen zien. Dit om helder te hebben dat het IKB geen regeling voor vervroegde uittreding kan zijn. De fiscus stelt daarbij dat de medewerker in het jaar voor pensionering de helft blijft werken van de tijd die hij in de tien jaar voor zijn pensioen werkte. Werkt de medewerker minder in dit laatste jaar dan komt er een hogere naheffing. Dit kan voorkomen worden door het te kopen verlof in het IKB te maximeren. Het LAWA heeft besloten om in artikel 3.2.6 doel 7 verlof op de volgende wijze uit te breiden: Artikel 3.2.6 Doelen De ambtenaar kan zijn aanspraken uit het IKB inzetten voor de volgende doelen: 7. Verlof De ambtenaar kan met het budget verlof kopen tot een maximum verlofsaldo in enig jaar van 26 keer de gemiddelde aanstellingsduur per week. Op de verlofuren die de ambtenaar uit het budget koopt zijn de artikelen 4.2.4 tot en met 4.2.8 van toepassing. Eventuele aanpassingen van het salaris met terugwerkende leiden niet tot een herberekening van een eerder gekocht verlofuur.
B. Begrip functieschaal Met de komst van het IKB introduceren we het begrip functieschaal voor het berekenen van rechten. Met deze afspraken willen we de inkomensbescherming voor salarisschaal 1 tot en met 7 realiseren. De uitwerking door de salarisverwerkers heeft duidelijk gemaakt dat voor deze afspraak uit artikel 3.2.3 lid 3 en de toekenning van IKB-rechten op grond van artikel 3.2.3 lid 2 aanvullende afspraken nodig zijn. Dit om de rechten, de garantie van medewerkers die geplaatst werden en worden in een lagere salarisschaal met behoud van het oude recht op salaris ook daadwerkelijk te realiseren. In de praktijk is dit op verschillende manieren vorm gegeven, toelagen, garantiesalaris etc. Het LAWA heeft besloten om paragraaf 3.2 Individueel KeuzeBudget uit te breiden met artikel 3.2.8: Bij de ambtenaar met een gegarandeerd salaris wordt in deze paragraaf a. met salaris het garantiesalaris bedoeld en b. in artikel 3.2.3 lid 3 met functieschaal de functieschaal die hoort bij het garantiesalaris Besloten is de begripsbepalingen paragraaf 1.1 uit te breiden met het begrip garantiesalaris. Garantiesalaris: het gegarandeerde salaris bij plaatsing in een lagere functieschaal. Naast salaris krijgt de ambtenaar een toelage onder benamingen als: fusietoelage, herplaatsingstoelage, garantietoelage, functiewaarderingstoelage.
In het LAWA is afgesproken dat er een brief uit gaat naar de hoofden P&O. In deze brief wordt gevraagd in het eigen waterschap te onderzoeken welke medewerkers een dergelijke garantie hebben en deze medewerkers persoonlijk te informeren over de hoogte van het voor hen geldende garantiesalaris en de bij dit salaris horende functieschaal. Ter verduidelijking garanties zoals bedoeld onder deze definitie zijn ook toegekend als herplaatsingtoelage, fusie toelage, functiewaarderingstoelagen etc. Het gaat om de toezegging/garantie dat de medewerker zijn oude salaris behoudt als hij door overmacht, keuze werkgever op een lager gewaardeerde functie is geplaatst. Situaties waarover we spreken zijn onder andere fusie, reorganisatie, beëindiging regeling uitloopschaal, functiewaardering. Naast de informatieverstrekking aan medewerkers persoonlijk zullen jullie in het eigen waterschap moeten toetsen op welke wijze de salarisgaranties zijn gegeven en of deze parameters in de salarisverwerking voor het IKB goed kunnen worden uitgelezen.
C. Wijziging levensloopregeling Per 1 januari 2012 beperkt de overheid de werking van de levensloopregeling. Levensloopverlof is een doel uit het IKB. Bij dit doel wordt verwezen naar paragraaf 4.5 de levensloopregeling. Het LAWA heeft besloten paragraaf 4.5 levensloopregeling waterschapspersoneel uit te breiden met onderstaande overgangsbepaling: Artikel 4.5.14 Overgangsbepaling Voortzetten van de levensloopregeling waterschapspersoneel is vanaf 1 januari 2012 mogelijk voor de ambtenaar die op 31 december 2011 deelnemer aan de levensloopregeling is en een positief saldo van € 3.000,00 op de levenslooprekening heeft staan.
Bijlage: Q&A In deze nieuwsbrief willen we een aantal vragen met antwoorden over het IKB opnemen: Welk belastingtarief geldt voor het IKB? Deze vraag is in juni aan de belastingdienst voorgelegd. Hoofdregel is dat de tabel loonheffing van toepassing is op maandelijkse betalingen en het bijzonder tarief op eenmalige betalingen. Bij het IKB kiest de medewerker zelf het betalingspatroon. De belastingdienst heeft in de brief van 18 oktober nog geen duidelijk antwoord gegeven. Met hulp van fiscalisten en de belastingdienst proberen we sluitende afspraken voor de sector te maken. Maakt het uit of er bijzonder tarief of loontabel wordt gebruikt? Uiteindelijk niet. In circa 90% van de situaties maakt het geen verschil. Mag je het bijzonder tarief toepassen met gebruik van de voordeelregeling dan wordt een verschil tussen de twee methodieken direct ‘gecorrigeerd’. Is de loontabel gunstiger dan wordt er afgeweken van het bijzonder tarief. Bij het standaard toepassen van de loontabel loopt de ‘correctie’ via de opgave inkomstenbelasting. Heeft de invoering van het IKB gevolgen voor toeslagen van de overheid? Ja, in 2012 regelen we het IKB in en dat heeft eenmalige gevolgen. Door de invoering van het IKB krijgen medewerkers in mei 2012 een eenmalige uitkering. Het opgebouwde vakantiegeld van 2011 wordt nabetaald. Dit is een groot bedrag ineens, ongeveer 4,5% van het jaarsalaris. Het is verstandig als medewerkers bij het aanvragen van toeslagen, zoals zorgtoeslag, huurtoeslag en kinderopvangtoeslag dit hogere inkomen opgeven. Het is belangrijk om in je eigen waterschap dit goed bekend te maken. Hoeveel kan ik minderwerken met behoud van pensioenopbouw? Je kunt maximaal 10% van je aanstellingsduur korter gaan werken in de vorm van minderwerk en daarbij je pensioenopbouw volledig houden. Bij een fulltime aanstelling kun je dus in enig jaar 153 uur minderwerk kopen met behoud van pensioenopbouw over de aanstellingsduur van 36 uur per week. De belastingdienst heeft dit in 2009 vastgelegd in de Wet Loonbelasting en vanaf 2012 staat de grens in de SAW. Kan ik van mijn IKB verlof kopen, zonder dat dit gevolgen heeft voor mijn pensioen? Ja, je kunt tot 30% van je inkomen gebruiken voor bijvoorbeeld verlof of levensloopsparen, zonder dat dit gevolgen heeft voor het pensioen. Kies je ook voor minderwerk dan tellen de uren minderwerk mee voor het bepalen van de grens van 30%. De grens van 10% en van 30% zijn verschillende bepalingen van het zelfde artikel van de Wet loonbelasting. Overleg met de belastingdienst heeft duidelijk gemaakt dat een keuze voor minderwerk ook meetelt bij het bepalen van de grens van 30%. Telt de belastingdienst de keuze voor minderwerken en verlof kopen bij elkaar op voor het bepalen van de 30% grens: wel of geen gevolgen voor pensioen? Ja, de brief van de loonbelastingdienst is niet erg helder op dit punt. We hebben aanvullende vragen gesteld en toen is aangegeven dat een keuze voor minderwerk meetelt voor de grens van 30%. Heeft het kopen van verlof gevolgen voor een eventuele WW-uitkering? Ja, gebruik je het IKB voor andere doelen dan uitbetalen dan word je inkomen lager. Bij een WWuitkering wordt gekeken en gerekend met het feitelijke inkomen over de periode die voorbij is en dat is dan dus een lager inkomen.
Hoe kan het dat er wel gevolgen zijn voor een WW-uitkering en geen gevolgen voor je pensioen? Bij beide besluiten wordt op een andere manier met het inkomen gewerkt. Bij het pensioen wordt in januari de opgave gedaan voor het komende jaar. Dan is nog niet bekend wat je gaat kiezen in het IKB. Vervolgens maak je keuzes en als dit binnen de grens van 30% blijft, wordt de pensioenopbouw zoals in januari berekend met het geschatte inkomen niet aangepast. Het UWV kijkt terug, zij rekent je recht op WW uit op basis van het betaalde inkomen in een periode die voorbij is. Hoe zit het met overwerk, gaat dat automatisch naar het IKB? Dit hangt af van de salarisverwerker. Om meer geld in het IKB te hebben voor keuzes brengen we een aantal individuele betalingen naar het IKB. De manier van verwerken verschilt per salarisverwerker. Bij Centric moet je zelf opgeven dat je wilt dat de betaling naar het IKB gaat. Geef je niets op dan wordt bijvoorbeeld het overwerk of de prestatietoeslag uitbetaald. Bij Raet gaat de betaling direct naar het IKB, automatisch uitbetalen, een eis van onze kant, kan Raet niet realiseren. We zijn nu in overleg met Raet hoe we dit kunnen oplossen. We weten dus nog niet precies hoe de verwerking van bijvoorbeeld overwerk gaat lopen. Alle individuele componenten uit artikel 3.2.5: meerwerk, prestatietoeslag, overwerk en gratificaties worden op de zelfde manier verwerkt. Heeft de werkkostenregeling gevolgen voor het IKB? Dat weten we nog niet. In de SAW en IKB zitten twee afspraken die door de werkkostenregeling geraakt worden: vakbondscontributie en fiets. De werkkostenregeling en in het bijzonder deze twee afspraken staan op de agenda van de nu lopende CAO-onderhandelingen. Een medewerker krijgt loonbeslag, wat betekent dit voor het IKB? Bij een loonbeslag wordt in de salarisadministratie vastgelegd dat een deel van de salarisbetaling naar een derde gaat. In deze situaties kun je als salarisadministrateur achter de schermen bepalen dat de medewerker geen beschikking meer heeft over het IKB. Het IKB wordt dan samen met het salaris gebruikt om het loonbeslag uit te voeren. In de seniorenregeling wordt gerekend met vakantietoeslag en eindejaarsuitkering. Hoe moet ik de korting berekenen met ingang van 1 januari 2012? Met de invoering van het IKB kent de SAW geen vakantietoeslag of eindejaarsuitkering meer. Voor de nawerking van deze regeling moet voor de berekening van de korting uit oud artikel 4.5 lid 5 vanaf 1 januari 2012 het salaris worden gebruikt. De korting wordt dus over het salaris berekend. Via het IKB werkt de korting door op in wezen de oude vakantietoeslag en eindejaarsuitkering. Deze wijze van berekenen doet recht aan de oorspronkelijke afspraak waarbij bijvoorbeeld verlofrechten en vaste toelagen zoals wachtdienst onverkort zijn blijven bestaan. Het IKB wordt uitgerekend over de bezoldiging, met alleen een gekort salaris als onderdeel van de bezoldiging. Heeft de medewerker een garantiesalaris, dan wordt de korting over het garantiesalaris berekend. Het begrip garantiesalaris is bij de komst van het IKB ook vastgelegd in de SAW. Een van onze oudere medewerkers wil en mag meer dan 12% van zijn inkomen in de levensloop storten. In het IKB zit niet genoeg geld, hoe lossen we dit op? Een medewerker kan zelf alleen IKB inzetten en niet zijn salaris. Achter de schermen kan de salarisadministrateur wel salaris laten overmaken naar een levensloopregeling. In uitzonderingssituaties als deze spreek je af wat de medewerker vanuit het IKB zelf regelt en welk bedrag van het salaris moet worden overgemaakt naar de levenslooprekening van de medewerker.
Komt de nieuwe vitaliteitregeling in het IKB? De overheid wil in 2013 de vitaliteitregeling introduceren. Komend jaar zal duidelijk worden wat de regeling inhoud en zullen we kijken naar de gevolgen, eigenlijk moet ik zeggen mogelijkheden voor onze sector. Een aantal medewerkers in de sector heeft een ‘oude’ WAO-uitkering met herplaatsingtoelage van het ABP. Voor het bepalen van de hoogte van de herplaatsingtoelage wordt het inkomen genomen. Wordt voor deze groep medewerkers volgend jaar, in 2012, bij inkomen de eenmalige nabetaling van de vakantietoeslag meegerekend? We hebben deze vraag voorgelegd aan de pensioenuitvoerders. Zij geven het volgende antwoord. De berekening (oftewel herrekening) van het bedrag van de herplaatsingtoelage vindt plaats op basis van het over januari in enig jaar aangeleverde jaarinkomen. Dit is het peildatuminkomen conform artikel 3.2 van het Pensioenreglement van ABP. Hiertoe wordt jaarlijks in de maand juli een zogenaamde ‘peildatumactie herplaatsingtoelage’ gehouden. Het aangeleverde jaarinkomen is het inkomen inclusief vakantietoeslag. De feitelijke uitbetaling van de vakantietoeslag (in casu als eenmalige uitbetaling in mei 2012) is daarom niet van belang voor de berekening en betaling van de herplaatsingtoelage. De eenmalige uitbetaling van de vakantietoeslag, die in mei 2012 zal plaatsvinden, is al meegenomen is in het vaste inkomen van januari 2011 (peildatuminkomen 2011) en hierdoor in de ‘peildatumactie herplaatsingtoelage’ van juli 2011 verwerkt. Het vorenstaande betekent ook dat deze uitbetaling geen effect meer heeft op het peildatuminkomen 2012 of 2013. Eerst had ik een 7 functie en nu ben ik door reorganisatie op een 6 functie geplaatst, welke salarisschaal moet ik gebruiken voor het uitrekenen van het IKB? Het IKB rekent met het salaris wat gegarandeerd is. In jouw situatie is het salaris van max schaal 7 gegarandeerd. Met dit salaris wordt je hoogte van het IKB berekend en met de bij dit salaris horende functieschaal 7. Het maakt niet uit of de garantie is gegeven in de vorm van een garantiesalaris in schaal 7 of in de vorm van een salaris in schaal 6 met een herplaatsingstoelage tot schaal 7. Waarom is het nodig om met een garantiesalaris te rekenen? Met de komst van het IKB introduceren we het begrip functieschaal voor het berekenen van rechten. Met deze afspraken willen we de inkomensbescherming voor salarisschaal 1 tot en met 7 realiseren. Om dit op goede wijze te waarborgen is het nodig dat het verschil in definitie tussen een garantie salaris en een salaris met toelage wordt ondervangen. Bijvoorbeeld: de medewerker krijgt zijn salaris van 3000 gegarandeerd in de vorm van een garantiesalaris. In deze situatie is het salaris 3000 en de bezoldiging 3000. Krijgt de garantie vorm in een herplaatsingstoelage van 400, dan is het salaris 2600, de toelage 400 en de bezoldiging 3000. Het IKB rekent met salaris en met bezoldiging en dit leidt tot ongewenste verschillen. Een ander verschil ontstaat als je gaat rekenen met de functieschaal. Om in het IKB de eerder gegeven garantie, ongeacht de vorm te realiseren moet voor de toekenning van IKB rechten gerekend worden met het gegarandeerde salaris en met de bij de garantie horende functieschaal. Het IKB is recent uitgebreid met een bepaling waarin wordt aangegeven dat met het gegarandeerde salaris moet worden gerekend. Komt er een handleiding of instructie IKB in de toolkit? Ja, Centric en Raet zorgen dat er bij de train de trainer sessies handleidingen zijn voor professionals. Deze handleidingen nemen we op in de toolkit voor P&O. De Centric handleiding is eind november beschikbaar, de Raet handleiding half december. Op basis van deze handleidingen wordt een instructie voor medewerkers gemaakt. Deze instructie komt in de toolkit voor medewerkers en kunnen jullie meesturen met de januari brief. De instructie voor medewerkers is eind december beschikbaar.
