NIEUWSBERICHTEN UIT DE ROTTERDAMSCHE COURANT, 1855 DOOR W. J. L. POELMANS. 1 JANUARL In 1854 zijn alhier overleden 675 mannen, 797 vrouwen, 1682 kinderen, te zamen 3154 personen. Geboren zijn 3572 kinderen, gehuwd 805 paren en 7 echtscheidingen hebben plaats gehad. 2 JANUARL Bij de Waalsche gemeente alhier wordt voor het eerst in gebruik genomen de hier te lande ingevoerde bundel supplementaire gezangen. 3 JANUARI. Aan de fabriek Fe yenoord wordt te water gelaten de ijzeren schroefstoomboot Stad Goes. 10 JANUARI. De reddingskotter Willem van Houten van de Zuidhollandsche Maatschappij tot redding van schipbreukelingen heeft hulp verleend aan het oorlogsstoomschip Amsterdam, aan het barkschip Kon. Ned. Yachtclub en aan de Engelsche stoomboot Panther. 11 JANUARI. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt mededeeling gedaan, dat aan het museum Boymans ten geschenke zijn gegeven: door den Minister van Koloniën de afbeeldingen van de orchideeën in 's Lands plantentuin te Batavia en door den heer Mr. P. G. J. Hoog van ter Aar een beste druk der werken van Erasmus. 13 JANUARI. Een commissie heeft zich alhier gevormd ten einde gedurende den winter eenige tegemoetkoming in de prijzen der levensmiddelen en brandstoffen te verschaffen. 14 JANUARI. De predikanten bij de Ned. Herv. gemeente alhier dragen voor de eerste maal toga en baret. 15 JANUARL Een rapport van de heeren B. J. Martens, A. van Wijk Jurriaanse, J. J. Day, P. J. van Emmerik en D. Keus, benoemd tot deskundigen, is ingediend bij de Kamer van Koophandel alhier, over het plaatsen van een vuurschip op den Banjaard. 18 JANUARI. In de vergadering van den Gemeenteraad worden Burgemeester en Wethouders gemachtigd een contract aan te gaan over het afstaan van gronden bij de Marinewerf aan de Rijnspoorwegmaatschappij, waarvoor de koop164 1855
som ad ƒ 53000,— in de consignatiekas zou worden gestort. Beraadslagingen worden gehouden over het rapport der commissie tot verbetering der wateren in de binnenstad. 18 JANUARI. Feestviering van het 25-jarig bestaan van Eruditio Musica. Namens vereerders der toonkunst biedt Burgemeester Hoffman den heer Tours een fraai theeservies in mat zilver, den heer Ganz een gouden zakuurwerk en den heer Hutschenruyter een juweelen doekspeld aan. 19 JANUARI. De heer Jacob van Vollenhoven, kantonrechter in het tweede kanton, wordt, oud 66 jaren, door een doodelijk toeval getroffen. Gedurende vele jaren was hij voorzitter van het Bestuur der Rotterdamsche Spaarbank en 35 jaren lang penningmeester bij het Departement Rotterdam der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. 20 JANUARI. Door de directie der Ned. Handelmaatschappij wordt een eigenaardige inzending voor de Parijsche wereldtentoonstelling in orde gebracht, bestaande in een soort van trofee, voorstellende de voortbrengselen, door gemelde maatschappij uit Oost-Indië overgebracht. 25 JANUARI. In de vergadering van den Gemeenteraad deelt de Voorzitter mede, dat tot leden van den Raad zijn gekozen de heeren Mr. W. S. van Reesema en Dr. M. C. Mensing. Beraadslagingen worden gehouden over het afstaan van een gebouw, vroeger tot bedelaars-depót gebezigd in de Baan, voor een tijdelijke hulpgevangenis, over de boomen op den Boerensteiger en over het verkenen van subsidie aan het Ned. Israelietisch Armbestuur. 25 JANUARI. Eereblijken worden uitgereikt aan J. G. Grebe Jr., G. A. Beuker, A. Ellerman en Van Duura & Versteeven, inzenders op de te New-York gehouden tentoonstelling van nijverheid. 27 JANUARI. De eerste vergadering der Commissie voor het examineeren van varenslieden heeft plaats. 31 JANUARI. Het ijs in de Maas heeft zich gezet; de communicatie met de overzijde wordt met roeibooten door een wak onderhouden. De thermometer wijst afwisselend 12—20 graden Fahrenheit. 1 FEBRUARI. In de vergadering van den Gemeenteraad worden mededeelingen gedaan over de onderhandelingen 1855 165
met de Rijnspoorwegmaatschappij. Voorgesteld wordt een commissie van vijf raadsleden te benoemen om de zaak van den gemeente-architect Rose te onderzoeken. Ingekomen is het rapport der derde commissie van deskundigen over de kade aan de Boompjes. 1 FEBRUARI. De thermometer wijst afwisselend 12—16 graden Fahrenheit. 2 FEBRUARI. Enkele schaatsenrijders vertoonen zich op de Maas. De temperatuur bedraagt 5—15 graden Fahrenheit. 2 FEBRUARI. In de vergadering van de leden der Officieren-sociëteit wordt goedgekeurd het plan tot stichting van een societeitsgebouw in het Park. 8 FEBRUARI. In de vergadering van den Gemeenteraad worden beraadslagingen gevoerd over het voorstel van vier leden tot het instellen van een nader onderzoek betreffende den gemeente-architect en over het uitgebracht rapport wegens de herstelling der basaltkade aan de Boompjes. 9 FEBRUARI. De koude is weer toegenomen, de temperatuur bedraagt 17—20 graden Fahrenheit. Op de Maas, vooral bij de Oude Plantage, zijn vele schaatsenrijders. 9 FEBRUARI. Gecommitteerden der Nederd. Herv. gemeente besluiten de Groote kerk met gas te doen verlichten, evenwel zullen de koperen kronen behouden blijven en de gastoestellen daaraan worden aangebracht. 10 FEBRUARI. Van stadswege wordt een brug gelegd bij de Oudehaven naar het ijs in de Maas; de baan is tot IJsselmonde zeer geschikt. 12 FEBRUARI. De Belgisch-Hollandsche spoorwegmaatschappij is door aankoop in het bezit gekomen van de stoombooten Amicitia 1 en 2, waarmede tot nu toe de dienst op Antwerpen werd waargenomen; zij zullen nu tusschen Rotterdam en den Moerdijk in verband met de spoortreinen van Antwerpen in dienst gesteld worden. 12 FEBRUARI. IJsvermaak op de Maas, de dikte van het ijs is 14—20 Ned. duim, de temperatuur bedraagt 13—27 graden Fahrenheit. 16 FEBRUARI. Vele arresleden op de Maas verhoogen het ijsvermaak. Eenige manschappen van het garnizoen oefenen zich op schaatsen in den wapenhandel. 166 1855
i
17 FEBRUARL Van stadswege wordt een groote brug voor rijtuigen gelegd naar het ijs in de Maas. 18 FEBRUARL De rivier de Maas levert een schouwspel als sedert 1838 niet is voorgekomen; de dikte van het ijs is gemiddeld 26 Ned, duim. 19 FEBRUARI. Vergaderingvan den Gemeenteraad over de voorgedragen belasting op de openbare vermakelijkheden en over de concept-verordening tot regeling van het toezicht op de gebouwen, die met het oog op de openbare gezondheid ter bewoning ongeschikt zijn. 19 FEBRUARI. Een circulaire van het plaatselijk comité voor de wereldtentoonstelling te Parijs wordt verzonden aan de deelnemers op die tentoonstelling. 21 FEBRUARI. De Minister van Marine heeft gunstig beschikt op het rekest van scheepsreeders enz. om plannen in voorbereiding te nemen tot plaatsing van een vuurschip op den Banjaard. 22 FEBRUARI. In de vergadering van den Gemeenteraad is ingekomen een voorstel om het uurwerk van het oude gasthuis in een torentje op het oude mannenhuis te plaatsen. Beraadslagingen worden gehouden over het rapport betreffende het voorstel van vier leden ten opzichte van den gemeentearchitect W. N. Rose. 23 FEBRUARI. De Maatschappij tot redding van schipbreukelingen heeft besloten belooningen uit te reiken aan: W. F. Broeksmit, kapitein en A. van der Eyk, Ie stuurman van het fregatschip Bato te Dordrecht voor het redden der bemanningen van de gestrande Engelsche schepen Fatima, Thomasin en Elizabeth; aan Arie van der Zwan, stuurman van de Maria Elizabeth en Jacob de Heyer, kapitein van de Castor en Pollux, voor het op 20 Januari redden van het gestrande Pruisische barkschip Freihandel; aan Floor Pronk, George Steur, Nicolaas Zeeman Wz., Jan Zeeman, Jacob van den Berg, Arie van der Hoeven en Daniel van den Berg voor het op 8 Februari bemannen eener reddingsboot en het redden der equipage van het bij Ter Heyde gestrande Ned. kofschip Klasina Margaretha, kapitein J. H. Top. Onderstand wordt verleend uit het fonds Ida Maria de Raath aan weduwen, wier echtgenooten in zee zijn omgekomen. 1855 167
24 FEBRUARI. Een groot ijsfeest wordt gehouden op de Maas ter hoogte van de Willemskade, bijgewoond door Prins en Prinses Hendrik, daartoe van den spoortrein afgehaald met een rijtuig van den heer J. van Hobo ken van Cortgene. Aan den wedstrijd met arresleden wordt door veertien paarden deelgenomen. Daarna wedstrijd met ijsschuiten* De vorstelijke personen maken tochtjes op het ijsveld met de slede van den heer D. Twiss Jz., met het schuitje van den heer Van Veen, met de arreslede van den heer J. van Hoboken van Cortgene en met het ijsschuitje van den heer Fop Smit. Na afloop van de wedstrijden heeft nog een hardrijderij op schaatsen plaats. Na een diner in het gebouw der Ned. Yachtclub vertrekken de vorstelijke personen. 26 FEBRUARI. Een zachte, met regen gepaarde, dooi treedt in, de dikte van het ijs neemt af. De thermometer wijst bij afwisseling tusschen 24 en 38 graden Fahrenheit. 26 FEBRUARI. Aan de Tweede Kamer der StatenGeneraal wordt door Mr. A. Bogaers c.s. een adres ingediend betreffende de afschaffing van sterken drank, welk adres in de Rotterdamsche Courant is afgedrukt. 26 FEBRUARI. De Arrondissements-Rechtbank plaatst op de voordracht voor kantonrechter: Mr. J. G. Kist, kantonrechter te Gouda, Mr. J. van Stolk en Mr. N. J. Hoffmann, advocaten alhier. 1 MAART. Het korps muzikanten der schutterij en de liedertafel Amphion geven een concert, waarvan de opbrengst zal worden gesteld in handen van de commissie ter tegemoetkoming in den prijs van levensmiddelen en brandstoffen. De zuivere opbrengst is ƒ 639,07. 1 MAART. In de vergadering van den Gemeenteraad is ingekomen een verzoek van den heer Hoog van ter Aar om afstand van grond tot het bouwen eener nieuwe Prinsen kerk. 1 MAART. In het ijs in de Maas zijn zoovele dooigaten gekomen, dat de passage voor paarden gevaarlijk wordt; de groote brug naar de Maas is heden weggenomen. 3 MAART. Het Amsterdamsche barkschip Castor, kapitein P. F. Lange, ingevroren liggende in de Maas voor de Boompjes, wordt in de Oudehaven in veiligheid gebracht. 3 MAART. In de vergadering van den Gemeenteraad 168 1855
worden voortgezet de beraadslagingen over den gemeentearchitect. Aangenomen wordt om den heer W. N. Rose in plaats van den titel gemeente-architect dien van ingenieur te verkenen. De heer W. A. Scholten wordt directeur. 5 MAART. Bij de Commissie tot tegemoetkoming in den prijs van levensmiddelen en brandstoffen is ingekomen ƒ 137,50, zijnde de ontvangst van een verloting bij de gehouden harddraverij op de Maas en ƒ 31,60 gecollecteerd op een bal masqué in den Doele. 5 MAART. Ook het barkschip Kon. Ned. Yachtclub, kapitein E. von Lindern, liggende in de Maas voor de Boompjes, wordt in de Oudehaven voor den ijsgang in veiligheid gebracht. 5 MAART. In den schouwburg treedt op de beroemde neger Ira Aldridge in Shakespeare 's Othello. 6 MAART. Door het letterlievend genootschap Door Vriendschap Vereenigd is aan Mevrouw Valois-Sablairolles een geschenk aangeboden voor hare medewerking bij de uitvoering van De Paria op 21 Februari in de zaal Concordia. 7 MAART. In de Engelsche kerk wordt gehouden de 15e jaarlij ksche vergadering van het Engelsche Vrouwen Hulpzendelinggenootschap. Als spreker treedt op de heer M'Ilraith, vroeger werkzaam in Engelsch Guyana, die zich als voorstander doet kennen van de emancipatie der slaven, doch aandringt op het noodzakelijke om deze door christelijk onderwijs en opvoeding te doen voorafgaan. 10 MAART. Nadat men zich met een stoomboot een weg door het ijs in de rivier de Maas heeft gebaand, is het ijs losgeraakt en sedert drijvende. 12 MAART. De leden van de liedertafel Amphion vereeren aan hunnen directeur W. Hutschenruyter een geschenk voor zijne werkzaamheden bij gelegenheid van het den len dezer gegeven concert. 12 MAART. Er vertoont zich weinig drijfijs meer; verschillende stoombooten hebben den dienst hervat. • 13 MAART. De Rotterdamsche Courant bevat een adres aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal, houdende bezwaren tegen het ingediende ontwerp van wet op het lager en middelbaar onderwijs. 1855 169
15 MAART. In de vergadering van den Gemeenteraad worden behandeld de voorstellen over het overdekken der Beurs en om de nieuwe brug over de Leuvehaven een weinig meer zuidwaarts te leggen. 16 MAART. De beroemde sopraanzangeres mevrouw Jenny Goldschmidt-Lind geeft een concert in de Doelezaal. 19 MAART. Z.M. de Koning komt alhier aan 's Rijks werf aan en onderhoudt zich met den burgemeester J. F. Hoffman over het tooneel der overstroomingen. 21 MAART. De collecte tot leniging van de door den watersnood veroorzaakte rampen heeft opgebracht/25.596. 22 MAART. De Maatschappij tot redding van schipbreukelingen heeft besloten medailles te doen uitreiken aan F. A. B. Hugenholtz en J. J. van Leeuwen, resp. kapitein en stuurman van het stoomschip Ambon, voor het op 4 Mei redden van 22 personen van het brikschip Zeelust. 24 MAART. Aanbesteed worden de vernieuwingen aan het Oost-Indisch huis in de Boompjes; laagste inschrijver is de heer F. J. de Lange, mr. timmerman, voor ƒ 9300,—. 24 MAART. Ds. C. A. Hollinghausen, oudste leeraar bij de Evang. Luth. gemeente, overlijdt in den ouderdom van 63 jaren. Begraven 28 Maart. 29 MAART. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt goedgekeurd een voorstel tot het leggen eener voetbrug aan het Tweede Nieuwewerk ten einde den toegang tot het bassin gemakkelijker te maken; toegestaan wordt een bedrag van ƒ 8000,— voor overname van het gebouw in het Park van de Officieren-sociëteit; afgewezen wordt het verzoek om een noodbrug in de plaats der schouw te leggen bij het bouwen der nieuwe brug over de Leuvehaven. Goedgekeurd wordt het voorstel om het honorarium aan de deskundigen der Boompjeskade te bepalen op ƒ 1891,90. 29 MAART. Van de werf der Ned. Stoomboot-Maatschappij te Feyenoord wordt te water gelaten het stoomschip Batavier, voor de vaart tusschen Rotterdam en Londen. 31 MAART. De door den heer Strackee in opdracht van den Gemeenteraad alhier vervaardigde buste in marmer van Z. M. den Koning, wordt door dien kunstenaar aan Z.M. op het paleis te Amsterdam vertoond. 170 1855
1 APRIL» De heer A. de Bruyn, hoofonderwijzer der stadsschool no. 2, viert zijn 25-jarig jubileum; des avonds wordt hem een serenade gebracht door de onderwijzersZangvereeniging Harmonie. 3 APRIL. De Hollandsche Belgische Spoorweg-Maatschappij doet den burgemeester ƒ 100,— toekomen ten behoeve van de noodlijdenden door de overstroomingen. 3 APRIL. Door den kunstschilder A. J. Lamme is voor den heer De Kat te Dordrecht vervaardigd een schilderij, voorstellende het uitroepen in 1572 van Willem van Oranje te Dordrecht. 4 APRIL. Op het Raadhuis heeft de aanbesteding plaats van het vernieuwen van eenige kaaimuren; minste inschrijver was J. Janknegt te Kwintsheul ad ƒ 13,39 per kub. el. 5 APRIL. Door den heer J. G. Grebe is naar de wereldtentoonstelling te Parijs gezonden een fraaie proeve van drijf kunst van zilver. 5 APRIL. Het barkschip Zwarte Zwaan, gebouwd door C. H. Uitdenbogaardt voor rekening van den heer J. C. Offers Az. c. s. alhier, wordt te Maassluis van de werf Hollands Trouw te water gelaten; het schip zal gevoerd worden door kapitein J. Muller» 5 APRIL. Bij Kon. besluit van dezen datum is aan den heer H. van Rijckevorsel het exequatur verleend als consulgeneraal van de republiek Costa Rica. 10 APRIL. De heer A. F. W. Ellerman is erkend als viceconsul van Portugal voor Rotterdam. 10 APRIL. Door een daartoe benoemde commissie wordt aan den Minister van Marine verslag gedaan over de plaatsing van een vuurschip op den Banjaard, naar aanleiding waarvan de Minister tot het besluit gekomen is om het bedoelde vuurschip niet te doen plaatsen, omdat daaruit meer gevaar dan heil voor de scheepvaart zou te wachten zijn, doch gelden zal aanvragen voor de betonning der buitengronden van het Brouwershavensche zeegat. 12 APRIL. In de vergadering van den Gemeenteraad is ingekomen een rapport over het verzoek van den heer Mr. P. G. J. Hoog van ter Aar om een nieuwe Prinsenkerk te bouwen. Beraadslagingen worden gehouden over de overdekking 1855 171
van de Beurs; besloten wordt niet tot overdekking over te gaan wegens de lokale en financieele beswaren, 16 APRIL, Het fregatschip Burgemeester Hoffman, gebouwd voor rekening van den heer H. van Rijckevorsel en gevoerd zullende worden door kapitein N. A. Dijkama, wordt van de werf der Gebr. Visser te water gelaten; bij deze gelegenheid biedt de heer Van Rijckevorsel den Burgemeester een diner aan in het Hotel des Pays-Bas, waaraan ook door vele gemeenteraadsleden wordt deelgenomen. 19 APRIL, Door den heer D, Romain, juwelier, wordt een kostbare collectie naar de wereldtentoonstelling te Parijs verzonden. Ook de heer J, M, Lucardie zendt een kunstvoorwerp in bestaande uit een zilveren fruitdrager, geheel in rocaille stijl bewerkt* 21 APRIL, Het maken der brug over de Leuvehaven is aangenomen door de heeren T, J. Penn & Co, te Dordrecht voor de som van ƒ 23924,—, laagste inschrijving, 24 APRIL, Het Amerikaansche driemastschip South Caroline vertrekt van hier naar New-York met 276 landverhuizers, allen Nederlanders, 25 APRIL, Door de Ned, Handelmaatschappij worden 27 schepen bevracht, 26 APRIL, In de vergadering van den Gemeenteraad worden beraadslagingen gehouden over het prae-advies van Burgemeester en Wethouders op het adres van het bestuur der Inrichting voor doofstommen; een subsidie van ƒ 500,—wordt verleend. Het verzoek van Mr. P, G, J. Hoog van ter Aar om afstand van grond op de Nieuwemarkt voor een nieuwe Prinsenkerk wordt afgewezen, 26 APRIL, Z,K,H, Prins Hendrik neemt het beschermheerschap van het alhier te bouwen Zeemanshuis aan, 27 APRIL, Begrafenis van den heer Willem Suermondt Bzn., die den 23 dezer in den ouderdom van bijna 70 jaren overleed; hij was een der voornaamste reeders, is een tijdlang de voorzitter geweest der Rechtbank van Koophandel en was tot aan zijn dood toe commissaris van de Ned. Handelmaatschappij en lid der Kamer van Koophandel. 27 APRIL, Door den heer J, G. Grebe Jr. is in opdracht van de heeren A. van Hoboken & Zonen een pronkvaas ver172 1855
vaardigd, bestemd voor den heer P. van Rees als geschenk van den handelsstand bij zijn aftreden als resident van Batavia. Op het deksel der vaas prijkt een Mercuriusbeeld. 27 APRIL. Het campagneschip Tonia, gebouwd voor den heer H. Veder, op de scheepstimmerwerf van den heer J. Otto te Krimpen aan den IJssel, wordt te water gelaten; het schip zal gevoerd worden door kapitein C. F. Zeeman. 30 APRIL. Op plechtige wijze wordt door Z. K. H. Prins Hendrik, in tegenwoordigheid o.a. van den Minister van Marine, van den Commissaris des Konings en van leden van den Gemeenteraad, de eerste steen gelegd van het Zeemanshuis alhier, welk gebouw zal verrijzen aan het Tweede Nieuwewerk tusschen de nieuwe berghaven en de Maas. 30 APRIL. Alhier passeert het eerste escadron met den staf van het 2e regiment dragonders, onder bevel van den kolonel Van Merlen, komende van 's Gravenhage om naar Tilburg te vertrekken. 1 MEI. Ten Raadhuize wordt aanbesteed het hernieuwen van een gedeelte der basaltkade in de Boompjes; minste inschrijver is de heer A. Visser Pz. te Sliedrecht, voor / 71000. 1 MEI. Jhr. Mr. D. R. Gevers Deynoot, kantonrechter alhier, is benoemd tot vice-president honorair van the Universal Society for the encouragement of arts and industry in Londen. 1 MEI. Onder veel belangstelling heeft de begrafenis plaats van den heer J. L. Heyermans, in leven secretaris der Israelietische Gemeente, van het Israelietisch armbestuur en van de Israelietische schoolcommissie. 2 MEI. Tot commissarissen van de Ned. Handelmaatschappij, in plaats van wijlen de heeren Jb. Mees en W. Suermondt Bz., worden gekozen de heeren J. R. Veder en Joost van Vollenhoven en als plaatsvervangers de heeren G. J. Mees en D. Dunlop* 2 MEI. De Ie, 2e en 3e compagnie met den bataillonstaf van het 3e bat., 4e regiment Infanterie, onder bevel van den majoor Van den Oosterkamp, komen per stoomboot uit Vlissingen aan om alhier garnizoen te houden. 2 MEI. De heeren F. Smit c.s. hebben vergunning ge1855 173
vraagd voor een stoombootdienst van Rotterdam op Antwerpen, onder de firma Fop Smit Jr. & Co. 3 MÉL In de vergadering van den Gemeenteraad wordt behandeld het voorstel van vier leden strekkende om liefdadigheidsconcerten vrij te stellen van belasting op de openbare vermakelijkheden; het voorstel wordt verworpen. 3 MEL De alhier in garnizoen gelegen hebbende drie compagnieën met den staf van het 4e bataillon 5e regiment Infanterie vertrekken onder bevel van den majoor H. L. F, Eichholtz weder naar Vlissingen. 5 MEL Voorstelling in den schouwburg van professor Herma in de tooverkunst. 5 MEL De commissie ter bevordering van het onderzoek naar de verschijnselen op den Oceaan stelt aan boord van de stoomboot Nijverheid een onderzoek in naar de diepzeewaterkokers, aangeboden door de heeren Batenburg, Van der Ven & Peter. 11 MEL Z. M. de Koning komt alhier des avonds per rijtuig aan, begeeft zich aan boord van het koninklijk stoomjacht, dat daarna op stroom gehaald wordt en vertrekt den volgenden ochtend naar Luxemburg. 24 MEL In de vergadering van den Gemeenteraad vestigt de heer Van Reesema de aandacht op het stedelijk archief en wenscht, dat de inventaris daarvan openbaar zal worden gemaakt in het belang der stad en in het belang van hen, die nasporingen willen doen omtrent de geschiedenis der stad» Goedgekeurd wordt het voorstel om een commiezenhuisje te plaatsen aan de w. z* van den Veerdam op Katendrecht voor verblijf van den inspecteur en de agenten der politie, die belast zijn met het nazien der passen van hen, welke gebruik maken van den nieuwen dienst op Antwerpen. 30 MEL Eenige leden der Maatschappij van Landbouw zenden Hollandsen vee naar de tentoonstelling te Parijs. 30 MEL De vierde jaarlijksche prijsuitdeeling der Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen heeft plaats in de groote zaal der sociëteit Harmonie; Ds. W. Francken Az. begint met een redevoering over den invloed van het Christendom op de kunst; een orkest onder leiding van den heer W. Hutschenruyter doet zich hooren. 174 1855
31 MEL H. M. de Koningin komt per rijtuig van 's Gravenhage alhier aan en steekt met de stoomboot op Katendrecht de Maas over; H. M. keert des avonds per spoortrein naar Den Haag terug. 31 MEL In de vergadering van den Gemeenteraad is ingekomen een adres van den Kerkeraad der Hoogduitsche Evang. Gemeente, houdende verzoek om afstand van grond aan het einde der Leuvehaven ter plaatse waar de Nieuwe Hoofdpoort heeft gestaan, tot het bouwen eener kerk. 31 MEI. Het Bremer barkschip August en Emma, kapitein J. Kohier, vertrekt van hier naar New-York met 30 Nederlandsche landverhuizers. 4 JUNI. Onder gebulder van het geschut komt alhier aan de Kon. Belgische sociëteit St. Cecilia van Mechelen tot het geven van een matinee en een concert ten voordeele der noodlijdenden door den watersnood hier te_Jande. Na verwelkoming door den burgemeester Hoffman, begeeft men zich in statigen optocht naar de Plaats Harmonie; in den stoet gaan mede het korps muzikanten der d.d. Schutterij en deputatiën van de liedertafels met hunne banieren. 5 JUNI. Bij hun vertrek naar Den Haag in een extra feesttrein wordt den leden der Kon. Belgische sociëteit St. Cecilia plechtig uitgeleide gedaan. 6 JUNI. Genoemd gezelschap komt uit Den Haag terug, ontvangen door de feestcommissie te dezer stede en vertrekt dadelijk per stoomboot Stad Antwerpen naar Dordrecht om aldaar een concert te geven en dan den volgenden dag naar België terug te keeren. 7 JUNI. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt besloten de opening van den Rijnspoorweg van Utrecht tot hier feestelijk te vieren. 7 JUNI. Ook te Dordrecht is de ontvangst van het Belgische gezelschap St. Cecilia luisterrijk geweest; de leden der Rotterdamsche commissie hebben den tocht medegemaakt* 9 JUNI. In de vergadering der Kon. Ned. Yachtclub wordt medegedeeld, dat de Commissie ter bevordering van het onderzoek naar de verschijnselen op den oceaan een zilveren medaille heeft uitgeloofd voor den vervaardiger van den best gekeurden diepzeewaterkoker geschikt om aan 1855 175
boord van koopvaardijschepen gebezigd te worden tot het bepalen van de temperatuur van het zeewater. 10 JUNI. Ds. H. G. J. van Doesburgh viert in de Oosterkerk zijn 25-jarigen Evangeliedienst en heeft daarbij tot tekst gekozen I Tim. I vs. 15. 11 JUNI. De heer G. B. van Krieken is benoemd tot organist in de Engelsch-Presbyteriaansche kerk. 13 JUNI. In het Gemeenlandshuis van Schieland wordt aanbesteed het herstellen van de doorbraak enz. van den reserveboezem in Kroos wijk; minste inschrijver is de heer E. Timmers te Sliedrecht voor/22000,—. 15 JUNI. De eerste paal wordt ingeheid voor de nieuwe brug aan de Leuvehaven tegenover de Boompjes. 15 JUNI. Gehouden wordt de jaarlijksche algemeene vergadering van de Maatschappij tot oprichting van bewaarscholen. De bevolking der scholen is: in de Breestraat 191, in de Kerklaan 187 en aan de Meent 125 kinderen. 18 JUNI. Het Amerikaansche fregatschip Leila vertrekt van hier naar New-York met 45 landverhuizers (43 Nederlanders en 2 Duitschers). 19 JUNI. Een feestrit voor de beambten heeft plaats langs den nieuwen Rijnspoorweg tusschen Utrecht en deze stad tegenover de Oude Plantage; op uitnoodiging van den heer Brassey, aannemer van dien weg. In rijtuigen gaan de feestgenooten verder naar het New Bath hotel in de Boompjes, alwaar de lunch wordt gebruikt; des middags wordt de terugreis aanvaard naar Utrecht, alwaar een luisterrijk diner wacht. Het muziek korps van het regiment veldartillerie uit Utrecht maakt de reis mede. 19 JUNI. In het Gemeenlandshuis van Schieland wordt aanbesteed de verhooging van Schielands Hoogen Zeedijk in drie perceelen onder Kralingen, Nieuwerkerk aan den IJssel en Moordrecht. 20 JUNI. Z. M. de Koning komt alhier aan op zijn doorreis naar 's Hertogenbosch. 22 JUNI. De heeren J. F. Metselaar en W. N. Rose hebben een plan gevormd tot het vestigen van een inrichting alhier ter opleiding van timmermans- en metselaarsbazen, onder den naam van Ambachtsschool. 176 1855
23 JUNI. De beruchte persoon van De Keijzer, gewezen agent van politie, ingebroken hebbende in het Oude Mannenhuis, wordt op heeterdaad betrapt. De concierge De Groot gedraagt zich bij dit feit zeer dapper. Later is ook de medeplichtige K. A. B. gearresteerd. 24 JUNI. De Prins van Oranje komt alhier incognito aan en is per Middelburgsch stoom jacht naar Vlissingen doorgetrokken. 25 JUNI. Aan de werf van de Ned. Stoomboot Maatschappij te Feyenoord is de kiel gelegd van een ijzeren schroefstoomschip voor rekening der Rotterdamsche Stoomvaartvereeniging onder directie van den heer James Smith en bestemd voor de vaart van Rotterdam op Hamburg. 27 JUNI. Z. M. de Koning is van zijn uitstapje naar Noordbrabant en Gelderland teruggekeerd, wordt gecomplimenteerd door den Burgemeester aan de gewezen 's Rijks werf en vervolgt de terugreis naar de residentie. 28 JUNI. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt het verzoek van den Kerkeraad der Hoogduitsche gemeente om afstand van grond aan de Leuvehaven tot het bouwen eener kerk afgewezen. Op het verzoek van den heer J. Otto om het ijzeren kruis, dat vroeger op den Grootekerktoren heeft gestaan, op den toren van de R. K. kerk in den Houttuin te mogen plaatsen, wordt besloten het bedoelde kruis tegen taxatie aan den adressant te verkoopen. 28 JUNI. Van de werf St. Joris wordt te water gelaten het campagneschip Prinses Amalia, gebouwd voor rekening van de heeren C. Vlierboom & Zonen. 29 JUNI. In de Waalsche kerk wordt de jaarlijksche promotie aan het Erasmiaansch gymnasium gehouden. 6 JULI. Vergadering van de subcommissie voor de wereldtentoonstelling te Parijs, waarin behandeld wordt de klacht over het niet vermelden van eenig voorwerp uit Rotterdam afkomstig in den officieelen catalogus. 9 JULI. Aan de inrichting van den heer Leygraaf genaamd de Stads Herberg is een nieuwe zaal gebouwd, welke feestelijk wordt ingewijd en waarvoor opzettelijk een muziek korps uit de residentie is gekomen. In de zaal zijn kost1855 177
bare spiegels en een schilderwerk van den heer J. H. van de Laar, voorstellende Neptunus met zijn attributen. 9 JULI. In de vergadering van den Gemeenteraad doet de Burgemeester mededeeling over de feestelijke opening van den zijtak van den Nederlandschen Rijnspoorweg van Utrecht op deze stad op 20 Juli. 9 JULI. In de vergadering van aandeelhouders in de Rotterdamsche Telegraaf-Maatschappij wordt medegedeeld dat van 21 October—31 December 1854 behandeld zijn 901 depêches en 524 scheepsberichten en van 1 Januari—30 Juni 1855: 2215 depêches en 1057 scheepsberichten. 11 JULI. Voor den spoorweg van Antwerpen naar Rotterdam worden belangrijke aard- en rijswerken aan den Moerdijk uitgevoerd; de havenwerken aldaar naderen hunne voltooiing, voor de scheepvaart op België van groot belang. 14 JULI. Wedstrijd der Kon. Ned. Yachtclub op de rivier de Maas. Voor het gebouw doet het korps muzikanten der Schutterij zich hooren. Prins Hendrik, president der Club, aan het station afgehaald door de heeren Joost van Vollenhoven en Van Hoey Smith in een rijtuig van den heer J. van Hoboken van Cortgene, doet een tochtje op de rivier in de vierriemsgiek Amphitrite, vergezeld door de heeren Joost van Vollenhoven en Hoynck van Papendrecht. Een verrassing is de komst van H. K. H. Prinses Hendrik, die in een met vier paarden bespannen eigen rijtuig later uit Den Haag komt; de Prins en Prinses doen daarna in de zesriemsgiek Rival een tochtje op de Maas. Na afloop der wedstrijden reikt Prins Hendrik de prijzen uit, waaronder een zeer fraaie van de stad Rotterdam (aardglobe op voetstuk, met zilver gemonteerd, voorstellende de. stedemaagd met de muurkroon op het hoofd). De Prinses keert daarna per rijtuig naar Den Haag terug. Prins Hendrik brengt een bezoek aan de sociëteit Tot Nut der Zeevaart; des middags maaltijd in het vereenigingsgebouw der K. N. Y., de liedertafel Amphion brengt des avonds een serenade aan Z. K. H. Prins Hendrik, de Prins bezoekt nog de vauxhall-Doele en keert daarna per rijtuig naar Den Haag terug. Op den Veerdam te Katendrecht had gedurende de wedstrijden mastklimmen om prijzen plaats. 178 1855
17 JULL De koren- en moutmolen „De Haas" van de heeren S. P. Lokkerbol en A. Kloos aan de westzijde van de Schiekade wordt door den bliksem getroffen. 17 JULL De dichter Adrianus Cornelis Schenk is te Charlois overleden in den ouderdom van 80 jaren* Zijn hoofdwerk is de vertaling van Young's Nachtgedachten. 18 JULL Te Utrecht overlijdt in den ouderdom van 82 jaren Ds. F. van den Ham, em. predikant alhier. 20 JULL Feestelijke opening van den zijtak van den Rijnspoorweg; de feesttrein van Utrecht komt ten IJ uur aan het stationsgebouw nabij de Oude Plantage aan. Burgemeester Hoffman houdt een toespraak, beantwoord door den heer Donker Curtius, directeur der Rijnspoorweg-maatschappij. Het korps muzikanten der artillerie uit Utrecht voert aldaar muziekstukken uit, de genoodigden gaan daarna met twee versierde stoombooten een tochtje op de rivier maken, vervolgens naar de receptie in het museum Boymans, te vijf ure dejeuner dinatoir in het gebouw der Yachtclub, aangeboden door de stad en geleverd door den heer J. J. Stroomberg, kastelein van het Yachtclubgebouw; des avonds vauxhall-Doele met decoratiën van den heer B. van de Laar en muziek van het korps muzikanten der Schutterij onder directie van den heer Hutschenruyter. Prins Hendrik vertrekt om half tien per spoortrein naar Den Haag. 21 JULL Te Hillegersberg, ten huize van mej. de wed. Van den Hove wordt gehouden de jaarvergadering van de Algemeene Onderwijzers-vereeniging in het 8e schooldistrict van Zuid-Holland. Een der leden, mede-oprichter der vereeniging, de heer W. van den Hoonaard, viert zijn 50-jarige ambtsvervulling; in de kerk houdt de heer Van den Hoonaard een rede over den toestand van het lager onderwijs in ons Vaderland. Een koor zangers brengt eenige liederen ten gehoore en Ds. G. F. M. Delprat, schoolopziener, wenscht hem geluk. Daarna vriendschappelijke maaltijd, waarbij den jubilaris een pendule werd aangeboden door de Vereeniging. 24 JULI. H. M. de Koningin komt per tijtuig uit de residentie alhier aan en vertrekt per stoomboot naar Duitsch1855 179
land, na in de Boompjes door den Burgemeester gecomplimenteerd te zijn. 26 JULI. De commissie tot het geven van volksfeesten bij gelegenheid der opening van den Rijnspoorweg voor het publiek heeft aan bijdragen / 5000,— van particulieren ontvangen, waarin niet begrepen de bijdrage van de Gemeente en van de Spoorweg-maatschappij. 26 JULI. Ten Raadhuize wordt aanbesteed: 1. het bestraten der Wafellaan voor ƒ 3100,—. 2. het vernieuwen van den Kralingschen Veerdam voor ƒ 2190,—. 28 JULI. De 6e jaarlijksche feestviering der typografische vereeniging „Door Koster's fakkel voorgelicht, is deze Vriendenkring gesticht" heeft plaats. 30 JULI. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt afgewezen het verzoek van het comité van het gehouden groot muziekfeest om een toelage van ƒ 2690,— uit de gemeentekas tot dekking van het tekort. 30 JULI. Ter gelegenheid der a.s. kermis wordt alhier per stoomboot van Havre aangebracht o.a. de beroemde kunst-olifant van het circus te Lissabon. 30 JULI. Professor Abraham des Amorie van der Hoeven overlijdt op zijn terugreis uit Baden-Baden op de stoomboot Stolzenfels even boven Arnhem; het stoffelijk overschot is te Arnhem ontscheept. Hij werd geboren te Rotterdam 22 Februari 1798 en was aldaar predikant van 1820—1827. 2 AUGUSTUS. Te Utrecht wordt begraven het stoffelijk overschot van Abraham des Amorie van der Hoeven, in leven hoogleeraar aan het seminarium der Remonstrantsche Broederschap te Amsterdam. 4 AUGUSTUS. Aan den heer C. C. Dutilh wordt bij zijn eervol ontslag als ontvanger der registratie door heeren notarissen een geschenk in zilver aangeboden. 8 AUGUSTUS. Dr. J. R. Eilers Koch wordt beroepen tot predikant bij de Evang. Luthersche gemeente alhier. 9 AUGUSTUS. In de vergadering van den Gemeenteraad worden beraadslagingen gehouden over de wijzigingen in het reglement omtrent het verkenen van onderstand aan behoeftigen door het Burgerlijk Armbestuur. 20 AUGUSTUS. Met het metselwerk van de nieuwe 180 1855
brug aan het zuideinde der Leuvehaven wordt een aanvang gemaakt. De oude fundeeringen der kaaimuren van de Leuvehaven, gemaakt omstreeks het jaar 1600, zijn daarbij bloot gekomen; die muren waren gebouwd op een geheide fundeering van elzen of greenen palen ongeveer 4 a 5 ned. ellen lang, 5 tot 8 voor elkander; op de palenrei lagen de beukenhouten fundeerplaten, waarop de muren waren opgetrokken. 23 AUGUSTUS. In de vergadering van den Gemeentey ' r a a d wordt behandeld het plan voor het politie-bureau in de Paauwensteeg; bezwaren worden ingebracht tegen den bouwtrant (Byzantijnsche stijl, drie verdiepingen hoog); het plan wordt echter goedgekeurd. 26 AUGUSTUS. Op de plaats Concordia wordt gevierd het 13-jarig bestaan der handboogschutterij Willem Teil met een diner en des avonds bal-champêtre. 26 AUGUSTUS. Het Amerikaansche fregatschip Antoinette vertrekt van hier naar New-York met 44 landverhuizers, waarvan 43 Nederlanders en 1 Duitscher. 27 AUGUSTUS. De heer A. Eickma wordt geïnstalleerd als griffier bij de Arrondissements-Rechtbank. 31 AUGUSTUS. Er doen zich alhier enkele cholera gevallen voor; aan die ziekte overlijdt in den ouderdom van 54 jaar de heer Willem Brambacht, boekhouder en secretaris van de Commissie voor de Plaatselijke Werken, welke betrekking hij 34 jaren vervuld heeft. 7 SEPTEMBER. In de vergadering van den Gemeenteraad worden beraadslagingen gehouden over de wijze van invoering eener directe belasting. 8/11 SEPTEMBER. De 13e tentoonstelling der Kon. Ned. Maatschappij tot aanmoediging van den tuinbouw wordt gehouden in het gebouw der Kon. Ned. Yachtclub. ^ 9 SEPTEMBER. Bij de godsdienstoefening in de Groote kerk brandt het gaslicht voor de eerste maal. 10 SEPTEMBER. Ds. P. W. van den Broek viert zijn veertig-jarigen dienst als predikant bij de Ned. Herv. gemeente alhier. Een a la renaissance bewerkt plateau in zilver, vervaardigd door H. W. van Loon, wordt hem aangeboden. 11 SEPTEMBER. De begrooting voor 1856 van inkomsten en uitgaven der Gemeente is: totaal der inkomsten 1855 181
ƒ 922.708,33, uitgaven / 1167.831,70. De bevolking bedraagt 95013 zielen. 11 SEPTEMBER. Ten Raadhuize wordt aanbesteed het afbreken van twee gebouwen en in de plaats daarvan het bouwen van een pand, bestemd tot een bureau van politie in de Groote Paauwensteeg; minste inschrijver is C. M. van Steenis voor ƒ 30639,— later verminderd tot ƒ 29600,—. 15 SEPTEMBER. De Hollandsche Maatschappij van Fraaie Kunsten en Wetenschappen houdt haar jaarlij ksche vergadering in het gebouw der Kon. Ned. Yachtclub. De voorzitter Dr. G. A. Schneither houdt een rede, de secretaris Mr. H. J. Burger brengt verslag uit; besloten wordt prijsvragen uit te schrijven; goedgevonden wordt den heer P. J. Harrebomee, schrijver van het Taalkundig spreekwoordenboek, als aanmoediging ƒ 200,— aan te bieden. Tot lid van verdienste is benoemd Prof. Dr. ter Haar te Utrecht. 17 SEPTEMBER. Tengevolge van het bedanken van Ds. J. R. Eilers Koch is door den Kerkeraad der Evang. Luthersche gemeente het drietal geformeerd: J. R. Eilers Koch te Pekel-A, A. D. Loman te Deventer en W. D. Statius Muller te Zutphen. 17 SEPTEMBER. De Kerkeraad der Remonstrantsch Gereformeerde gemeente alhier heeft den beeldhouwer Strackee vergunning verleend om een marmeren borstbeeld van wijlen Prof. A. des Amorie van der Hoeven te vervaardigen naar het schilderij van N. Pieneman. 18 SEPTEMBER. Een vergadering van aandeelhouders in de Maatschappij tot oprichting van wasch-, bad- en zweminrichtingen, wordt gehouden en geopend door den heer G. Nimmo. De heeren H. W. A. van Oordt, Mr. P. F. Hubrecht, E. L. Jacobson, A. Rueb, J. C. Paats, Mr. P. G. Dalen en Mr. A. Schadee worden, met de oprichters, tot bestuurders der maatschappij gekozen. De door de stad voor het doel afgestane gronden werden ten name der maatschappij overgeschreven. 18 SEPTEMBER. Ds. J. R. Eilers Koch wordt andermaal beroepen tot predikant bij de Evang. Luthersche gemeente. 23 SEPTEMBER. Ds. J. J. Prins maakt bekend, dat hij het beroep als hoogleeraar te Leiden heeft aangenomen. 182 1855
25 SEPTEMBER. Het fregatschip Helena en Anna, gebouwd voor den heer J. R. Veder alhier op de werf van Van der Giesen in den Stormpolder, wordt te water gelaten. 27 SEPTEMBER. In de vergadering van den Gemeenteraad worden de beraadslagingen geopend over de conceptverordening op de Brandweer. 29 SEPTEMBER. De 5e algemeene uitvoering der ZuidHollandsche onderwijzers-zangvereeniging wordt gegeven in het gebouw Concordia aan de Kruis kade. 30 SEPTEMBER. Inwijding van het vaandel van de Liedertafel Harpe Davids, opgericht in 1851; het schilderwerk en de teekening zijn bezorgd door de heeren Gazan en Grebe. 1 OCTOBER. Ds. Eilers Koch heeft het beroep bij de Evang. Luthersche gemeente alhier aangenomen* 1 OCTOBER. De Maatschappij tot redding van schipbreukelingen besluit medailles te doen uitreiken aan mr. Somerset Grove, kolonel bij de Engelsche Oost-Indische Compagnie, voor het redden van de bemanning van het verbrijzelde Nederlandsche barkschip Boerhave, alhier thuisbehoorende, aan Pieter Wap, gezagvoerder van de bark Hendrik Jan, voor het redden der bemanning van een Indische schoener Sophie, en aan P. Hordijk, visscher te Brielle, voor het redden van Jacob van den Borde. 3 OCTOBER. Een adres van de alhier gevestigde afdeeling der Ned. Maatschappij ter bevordering van de afschaffing der slavernij, is verzonden aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal tot vrijmaking der slaven in de W.-L bezittingen. 4 OCTOBER. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt beraadslaagd over de concept-verordening tot heffing van verhoogde opcenten op het gedistilleerd. 5 OCTOBER. De ijzeren draaibrug in de Maaslaan, vervaardigd door F. J. Penn te Dordrecht, wordt voor het publiek opengesteld. 8 OCTOBER. Het Gemeentebestuur verleent concessie om op de voormalige uitspanningsplaats Pax Intrantibus aan den Bergweg een guanine-fabriek op te richten. 8 OCTOBER. In den ouderdom van 73 jaren overlijdt de heer D . M . Ezechiëls, bankier, lid van den Raad sedert 1824. 1855 183
12 OCTOBER. 25-jarig jubileum van J. Ballot als commandant der d.d. Schutterij. 14 OCTOBER. Onder voorzitterschap van Mr. A. de Pinto wordt gehouden de jaarlij ksche algemeene vergadering der Maatschappij Tot Nut der Israëlieten in Nederland; de secretaris J. Teixeira de Mattos brengt verslag uit; de Maatschappij telt 8 afdeelingen met 280 leden. 16 OCTOBER. Verschenen is het jaarlij ksch verslag en de staat der geldmiddelen van het schoolfonds van kinderen van behoeftige Protestantsche ouders, die niet in de termen vallen om op Diaconie- of Stadsscholen geplaatst te worden; aan 135 kinderen is op bewaar-, tusschen- en burgerscholen onderwijs gegeven uit het fonds. 18 OCTOBER. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt beraadslaagd over het ontwerp tot organisatie der Secretarie; de beraadslagingen over de gemeente-begrooting voor 1856 zijn ten einde gebracht. 18 OCTOBER. In de Groote kerk wordt gehouden de algemeene vergadering van de afdeeling Rotterdam van het Ned. Bijbelgenootschap. De secretaris Ds. S. Hoekstra Bz. brengt verslag uit, waaruit blijkt dat afgeleverd zijn 672 bijbels en 2223 testamenten; dat de afdeeling een legaat van ƒ 200,— heeft ontvangen van wijlen Geertje Outhoff wed* Simon Moulijn en dat overleden zijn de assessoren J.R.Mees en J. A. Moulijn. Dr. J. Tideman houdt een rede. 20 OCTOBER. Een herinneringsmaaltijd heeft plaats in het gebouw der Kon. Ned. Yachtclub, waaraan een vijftigtal der in 1830 met de schutterij uitgetrokkenen deelnemen. 20 OCTOBER. Uit 's Gravenhage is alhier een aanschrijving ontvangen, dat het garnizoen den len der volgende maand van hier naar Bergen op Zoom zal worden verlegd, zonder door een ander vervangen te worden. 20 OCTOBER. De aanbesteding van brood in het Gevangenhuis heeft plaats; tengevolge van de afschaffing van accijns was de prijsvermindering belangrijk; voor roggebrood o.a. is ingeschreven voor 9 cent per pond. 23 OCTOBER. Door wijlen den heer D. M. Ezechiëls zijn legaten vermaakt aan drie instellingen van verschillende Christelijke gemeenten, n.1. het Gereformeerd Burgerwees184 1855
huis, het Weeshuis der Evang. Luth. gemeente en het Weeshuis van de Roomsch Kath. gemeente aan de Leeuwenstraat. 25 OCTOBER. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt beraadslaagd over de concept-instructiën voor den ingenieur en den directeur bij de Plaatselijke Werken. 26 OCTOBER. De heer Mr. T. L. L. Prins wordt geinstalleerd als substituut-griffier bij de ArrondissementsRechtbank. 29 OCTOBER. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt goedgekeurd het voorstel van Burgemeester en Wethouders om Tivoli aan den Goudschen Singel aan te koopen voor/ 10000,— en aldaar de tusschenschool uit de Convooisteeg te verplaatsen. De beraadslagingen over de ontwerpinstructiën voor den ingenieur en den directeur der Gemeentewerken worden voortgezet. 1 NOVEMBER. Het garnizoen vertrekt van hier per stoomboot Aymon Louise naar Bergen op Zoom. 5 NOVEMBER. De stoombooten Koophandel van hier naar Nijmegen en Jan de Witt komende van Dordrecht zijn ter hoogte van 't Huis ten Donk bij mist tegen elkander gevaren. 5 NOVEMBER. Onze stadgenoot J. J. C. Greebe doet zich hooren in een concert onder leiding van A. Berlijn in Frascati te Amsterdam; hij geeft twee solo's concertino van J. W. Caliwoda en fantasie P. Sainton op Lucrezia Borgia. 7 NOVEMBER. In de eerste vergadering van aandeelhouders in een sleephelling aan den veerdam te Papendrecht wordt de bouw dier helling opgedragen aan de heeren C. Gips & Zonen te Dordrecht. Kapitaal ƒ 100.000,—. 8 NOVEMBER. De buste van Z. M. Willem III is in de Raadzaal rechts van den voorzitter geplaatst; de vervaardiging van de buste was in 1853 opgedragen door de Raadsleden aan den beeldhouwer Strackee. 10 NOVEMBER. De heer A. de Visser, ambachtsbewaarder van de polders Rubroek en Spiegelnisse, wordt bij het nazien van den boezem, bij den molen no. 5 van de acht watermolens, door een der wieken doodgeslagen. 12 NOVEMBER. Ten Raadhuize wordt aanbesteed het afbreken van een gebouw in de Kleine Draaisteeg en het 1855 185
maken eener voetbrug aldaar; minste inschrijver is de heer J. van Schijndel, voor/ 1319,—• 12 NOVEMBER. Een hevige brand woedt in de Bierstraat, waardoor twee panden, het eene bewoond door den heer C. L. Kolff en het ander door den heer A. Q. Kolff, geheel uitbranden; de brand is ontstaan in het pakhuis van verfwaren van genoemde heeren handel drijvende onder de firma Tollens & Co. 14 NOVEMBER. De eerste steen van de Officierensocieteit in het Park wordt gelegd door den heer J. Ballot, luitenant-kolonel commandant der d.d. schutterij. 14 NOVEMBER. De Zuidhollandsche Maatschappij tot redding van schipbreukelingen besluit medailles te doen uitreiken aan M. Correwijn, voerende het Belgische visschersvaartuig de Hoop voor het redden op de hoogte van Texel van de in zin kenden staat verkeerende Nederlandsche kof Elsiena Catharina kapitein W. H. Scholtens, aan C. Wegener, voerende de Nederlandsche schoener-galjoot Vrouw Martha voor het redden van G. R. Hazewinkel en diens stuurman, zijnde de verdere bemanning verdronken, van het Nederlandsche schoenerschip Johanna Pieternella op de hoogte van het Kattegat omgeslagen, aan George Emptage, voerende de Engelsche logger Eclipse, voor het redden der bemanning van den op Longsand gestranden Nederlandschen schoener Jantje Meier, gevoerd door D. T. de Jonge. 15 NOVEMBER. De Gemeenteraad bespreekt de overeenkomst met de eigenares der buitenplaats Schoonoord over het beplanten van de Kievitsweide (Park). 15 NOVEMBER. Voor het Provinciaal Gerechtshof wordt behandeld de zaak tegen Johannes de Keyzer, voormalig agent van politie te Rotterdam, reeds vroeger veroordeeld ter zake van poging tot diefstal in *s Rijks museum te Leiden, thans terecht staande wegens poging tot diefstal in het Oude Mannenhuis en diefstal in het oliepakhuis van de heeren Van Vollenhoven te Rotterdam. De verdediger Mr. H. G. Lagemans concludeert tot vrijspraak. 16 NOVEMBER. H. M. de Koningin en Prins Alexander van een buitenlandsche reis alhier gearriveerd, worden gecomplimenteerd door den Burgemeester. 186 1855
17 NOVEMBER. Een algemeene vergadering der Kon. Ned. Yachtclub wordt gehouden, welke bij afwezigheid van Prins Hendrik door den heer P. H. Tromp gepresideerd wordt. Tot tijdelijke tentoonstelling is op de modelzaal o.a. een fraai model van een getuigd fregatschip ontvangen. 21 NOVEMBER. Dr. J. Tideman viert zijn 25-jarige ambtsbediening als predikant bij de Remonstrantsche gemeente alhier. 22 NOVEMBER. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt het voorstel, om de boomen in de Boompjes meer naar de waterzijde te verplaatsen, aangenomen. 22 NOVEMBER. De Kamer van Koophandel heeft een adres aan den heer Staatsraad-Commissaris des Konings in de province Zuidholland gezonden, waarin de wenschelijkheid wordt betoogd om geene nieuwe wet op de octrooien te maken, maar de wet van 1817 eenvoudig in te trekken. 23 NOVEMBER. De Rotterdamsche Courant publiceert een brief van de openbare gezondheidscommissie aan den Gemeenteraad betreffende het planten van boomen. 23 NOVEMBER. De heer Treub, commies-boekhouder in de gevangenis voor jeugdige veroordeelden alhier, is benoemd tot adjunct-commandant in de gevangenis te Hoorn. 24 NOVEMBER. De heer P. T. Vaesen alhier is bekroond met de zilveren medaille voor het uitvinden van een middel om kaas te conserveeren. 26 NOVEMBER. Op de wereldtentoonstelling te Parijs zijn bekroond de heeren B. J. A. van Beugen en P. Theunissen, de eene voor het inzenden van een schilderij, voorstellende een gezicht in de Maaslaan, de andere voor laarzen en schoenen, geheel uit haar bewerkt. Eervolle vermeldingen verkregen de heeren Fop Smit en Wouter de Baet te Kinderdijk en Sliedrecht voor inzending resp. van een ijzeren mast en een zinkstuk. 26 NOVEMBER. Ten Raadhuize wordt aanbesteed het maken van twee brugwachtershuisjes, een aan de Jankuitenbrug en een aan de nieuwe brug over de Leuvehaven; minste inschrijver W. P. Hulsteijn voor f 995.—. 28 NOVEMBER. Ook uit de gemeente Kralingen is aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal een adres ingezon1855 187
den ter ondersteuning van het voorstel van den heer Rochussen om maatregelen te beramen tegen het gebruik van sterken drank, 28 NOVEMBER, Een vergadering der commissie tot bevordering van het onderzoek naar de verschijnselen op den oceaan wordt gehouden in het gebouw der Kon, Ned, Yachtclub onder voorzitterschap van den heer Joost van Vollenhoven. De heer J, van Gogh, luitenant der zee, spreekt over hetgeen door de gezagvoerders is verricht. 29 NOVEMBER, In het eerste concert in dit seizoen van Eruditio Musica worden uitgevoerd: 8e symfonie van Beethoven, ouvertures van Mendelssohn en Lachner, Zang door Mej. Helene Sterrington, pianist Ernst Lubeck, 29 NOVEMBER, In de vergadering van den Gemeenteraad worden beraadslagingen gehouden over de bevoegdheid van den Raad om makelaars te benoemen, 29 NOVEMBER, Een der afgietsels der buste van Ward Bingley (geboren te Rotterdam in 1757, overleden te 's-Gravenhage in 1818), vervaardigd door den beeldhouwer Strackee naar een portret den kunstenaar voorstellende in het karakter van Avagaro, in het treurspel Gaston en Bayard, is geplaatst in den foyer van den Nieuwen schouwburg, 30 NOVEMBER, De Rotterdamsche Courant publiceert den inhoud van het adres der Kamer van Koophandel aan den heer Staatsraad-commissaris des Konings in Zuid-Holland tot intrekking der octrooiwet, 2 DECEMBER. Dr, J, J, Prins, benoemd tot hoogleeraar in de godgeleerdheid te Leiden, neemt in de Groote kerk afscheid van de Gemeente, 3 DECEMBER, Een schilderij van den Antwerpschen schilder Nicaise de Keyser, voorstellende een tooneel uit den kindermoord te Bethlehem, is bij den kunstschilder A. J* Lamme ter bezichtiging gesteld, 4 DECEMBER, Een sectie veldartillerie uit Utrecht, bestaande uit twee stukken twaalfponders met caisons, paarden, manschappen en officieren, komt alhier aan, ten einde een proef te nemen om geschut per spoor te vervoeren. 6 DECEMBER. In de vergadering van den Gemeenteraad is ingekomen een missive van de Commissie voor de 188 1855
Plaatselijke Werken, houdende advies om de boomen in de Boompjes niet te verplaatsen, maar een nieuwe rij iepenboomen te nemen uit de Oude Plantage en aldaar te planten. 7 DECEMBER. De heeren J. H. C. van der Kun, W. Ruys J.Dz., H. van Rijckevorsel en Joost van Vollenhoven zijn voornemens alhier een stoomrijstpelmolen en stoommeelfabriek op te richten. 10 DECEMBER. Van de werf der Ned. Stoomboot Maatschappij wordt te water gelaten het ijzeren schroefstoomschip Maasstroom, voor rekening van de stoomvaart-vereeniging onder directie van den heer J. Smith en bestemd voor de vaart op Hamburg en Harburg. 11 DECEMBER. Ten Raadhuize heeft plaats de verpachting van weiland, gelegen onder Kralingen en Rubroek, voor den tijd van 7 jaren, gepacht door J. Kok en B. Dijkman. 13 DECEMBER. In de vergadering van den Gemeenteraad wordt aangenomen het voorstel van Burgemeester en Wethouders om den nieuwen titularis, in plaats van amanuensis en boekhouder bij de gemeente-financiën, te noemen hoofdambtenaar bureau financiën. 13 DECEMBER. Een nieuwe grintweg zal gelegd worden tusschen Brielle en Rotterdam. 14 DECEMBER. De nieuw geopende armenbewaarschool in de Boschlaan bevat drie leerscholen, welke door glas van elkander gescheiden zijn en gezamenlijk 300 kinderen kunnen bevatten, alsmede een nieuwe speelschool. Hoofd is mej. Maria de Ridder. 14 DECEMBER. De Maatschappij tot redding van schipbreukelingen heeft besloten medailles te doen uitreiken aan: F. de Jong, voerende het nederlandsche kofschip de Jonge Rinke,voor het redden der bemanning van het nederlandsche kofschip Vrouw Martha gevoerd door P. van der Wiel, en aan J. Meuldijk, voerende den vischhoeker Hoop op Zegen, voor het redden der bemanning van de Noorsche smak Bjögine, gevoerd door Andrea Olsen. 14 DECEMBER. Een caroussel wordt in de Manege gegeven, voorstellende de optochten en ridderspelen, gehouden ter gelegenheid van den plechtigen intocht te Gent van Robrecht van Bethune, graaf van Vlaanderen, in Juni 1305. 1855 189
16 DECEMBER, Door den Kerkeraad is aan Z, M, het verzoek gericht tot het bekomen van een 14en predikant bij de Nederd. Herv, gemeente, 19 DECEMBER. De scheepvaart is grootendeels gestremd door den vroeg aangevangen winter, 20 DECEMBER, De rivier de Maas langs Bosland en de Oude Plantage naar Feyenoord wordt reeds te voet gepasseerd. De thermometer wijst 15—18 graden, 21 DECEMBER, Het ijs in de rivier de Maas wordt nu ook voor de stad te voet gepasseerd. Heden 7—12 graden Fahrenheit, den volgenden dag 9—21 gr, 23 DECEMBER, De dooi valt plotseling in, het begint sterk te ijzelen, waardoor de straten onbegaanbaar zijn. Het klipperschoenerschip De Vrede, kapitein Van Rhijn, op reis naar New-York en bij Katendrecht aan den grond geraakt, wordt uit het ijs gehakt en veilig in de haven gebracht, 25 DECEMBER, In den ouderdom van 82 jaren overlijdt alhier de heer Jean de Berset, oud-fransch-taalmeester. De Berset werd geboren in 1773 te Orleans en kwam, tengevolge van de omwenteling, te Rotterdam, 26 DECEMBER, Niettegenstaande den onafgebroken dooi blijft het ijs in de Maas nog vastzitten. 27 DECEMBER, In de vergadering van den Gemeenteraad worden beraadslagingen gevoerd over het rapport op het adres van de schippers in het schuiteveer op Delft en bepaald, het veer te doen vervallen met 29 Juni 1856 en van dien tijd af in te trekken de ordonnantiën op dat veer en inmiddels de schuiten te verkoopen. 27 DECEMBER. Het ijs in de rivier de Maas voor de stad raakt los. 27 DECEMBER. De heer E. P. de Monchy, president der Nederl. Handel-Maatschappij te Amsterdam bericht, dat het plan bestaat om, ten behoeve der noodlijdenden op Banda en Ternate in den Molukschen Archipel, een algemeene loterij van handwerken enz, te houden en dat aan het kantoor der Maatschappij bijdragen enz» in ontvangst genomen zullen worden, 28 DECEMBER, Het ijs in de Maas voor de stad is geheel opgebroken. 190 1855
28 DECEMBER. De heer Mr. J. Pols wordt geïnstalleerd als rechter in de Arrondissements-Rechtbank alhier.
1855
191
