23e jaargang nr. 7 24 augustus 2007
Deze maand in De Wessaner
Nieuwe bodemschatten in de Middel
Anton Bosman in de Schijnwerper pagina 15
pad. Gewapend met een schep en een hark stortte hij zich op de verse prut. En daar kwam nogal wat uit. Tientallen pijpenkoppen en stelen, aardewerk, talloze botten van koeien, schapen, paarden, afijn alles wat vroeger en nu in de weilanden rond de Middel graasde. Vroeger nam men het niet zo nauw met het storten van vuilnis. De sloot was de kliko van de dagen van weleer. Het is niet zo bijzonder dat juist Evert zich op de archeologische taak stortte, want hij wil later Paleontoloog worden. Of zoals hij dat zelf uitlegt, graven in de woestijn naar prehistorische fossielen, skeletten en botten. Hij hoopt ooit zelf nieuwe dieren te mogen ontdekken. Zijn interesse werd gewekt toen hij met zijn vader een bezoek bracht aan de Archeologen school in Zaandijk.
Ooit stond er in de Middel een klooster. Toen eind jaren zestig de Coentunnelweg werd aangelegd door een van de mooiste plekjes van de Zaanstreek – het groene Laantje – gaf de bodem haar geheimen prijs. Tinnen lepels, borden en allerlei aardewerk en gebruiksvoorwerpen van vroeger werden opgegraven. Het meeste daarvan kunt u bekijken in de Grote Kerk. In vitrines liggen daar de bodem-
De meest opzienbarende en in het oog springende vondst was de schedel van een otter. Eerst dacht Evert dat het de kop van een kat was. Maar een vader van een vriend wist precies wat het was, het betreft de schedel van een otter. Die kwamen vroeger voor in de Middel. De laatste waarneming van een otter in de Middel was in 1982, ter hoogte van nummer 180. Ook baggerde Evert de schedel van een snoek uit de prut. Ook Pieter Groot ziet men dagelijks in de prut poerken. “Ja”, zei Evert, “dat is mijn concurrent.” Maar had Pieter Groot hem verteld, hij was eigenlijk op zoek naar kleine benen knoopjes.
vondsten ondergebracht in de stichting Kok-Voogt. In de Middel woont een waardige opvolger voor het graafwerk. Zijn naam: Evert Woud. Zoon van Kel en Sofie, kleinzoon van Serafina. Evert is negen jaar oud en gaat naar groep zes van de Kroosduiker-Noord. Toen eind april in opdracht van Staatsbosbeheer de sloten werden uitgebaggerd aan de westelijke kant van de Middel, bedacht Evert zich geen moment. Met zijn vriendje Duncan ging hij gelijk op
Prachtige donatie van Schipholfonds voor restauratie orgel Grote Kerk Op 5 juli was weer de dag dat aan vele instellingen een donatie voor hun activiteiten werd gegeven door het Schipholfonds. Ook de leden van de orgelcommissie Joost Rijken en Jan Heijink waren aanwezig om een cheque in ontvangst te
E
W
E
en verder..... ...De Kwaker bijlage met het complete programma voor het seizoen 2007-2008. Verder veel over Molen Het Prinsenhof, die ingrijpend wordt gerenoveerd.
Dorpshuis De Kwaker: Het nieuwe activiteitenprogramma is er. Zie de bijlage in deze Wessaner.
nemen van € 2500,00 voor de uitbreiding van het orgel. Een fantastische opsteker voor de mensen van de orgelcommissie die zeer veel tijd staken om de restauratie van het prachtige Westzaanse instrument te realiseren. D
Tankauto blokkert Westzaan
S
1
S
A
N
E
R
Molen Het Prinsenhof wordt gerestaureerd Afgelopen mei is gestart met de werkzaamheden aan de molen, die zullen duren tot september 2008. Bij deze omvangrijke restauratie wordt zowel de molen als de schuur grondig aangepakt, dit is mogelijk geworden door een subsidietoekenning van de rijksdienst monumentenzorg en eigenaar Vereniging De Zaansche Molen die het restant van de benodigde gelden bij elkaar brengt.
wig mee kunnen mits er geen zuurstof bij komt. Dit is bij droogstand wel het geval. Door het rotten van de koppen van de palen en het hierop liggende kesphout ,dit is een pakket van planken kruislings gelegd op de heipalen waar de penanten (stenen kolommen)
Tijdens de duur van de restauratie zullen we verslag doen van de verrichte werkzaamheden. Met de zomer voor de boeg dachten we dat het wijs was te starten met het restaureren van de fundering, dit omdat droog weer de werkzaamheden aanzienlijk vergemakkelijkt.. Dit viel dus vies tegen!
Beschrijving van het tot nu toe verrichte werk De molen en schuur zijn gefundeerd op houten heipalen. Omdat in de zaanstreek het polderpeil met enige regelmaat omlaag is gebracht zijn de koppen van de palen droog komen te staan. Nu is het zo dat houten heipalen in de goed conserverende veengrond eeu-
voor de fundering worden gemetseld, was vooral de schuur gaan zakken. Om dit op te lossen is het nodig om de heipalen in te korten tot op een veilige diepte. Dit is een zeer ingewikkelde klus, vooral omdat de molen alleen te voet of per boot is te bereiken, te bedenken dat er zo’n 150.000 kg materiaal moet worden aangevoerd. We hopen rond 20 augustus de fundering klaar te hebben waarna we starten met de restauratie van de gevels. De molen zelf komt volgend voorjaar aan de beurt, dan zullen ook de roeden (wieken) worden gestreken .
OBM wetenswaardigheden
Veilig barbecuen De vakantie is voor de meeste mensen weer achter de rug. Veel of weinig regen en/of veel zon tot zeer heet of iets minder. In Nederland was de maand juli met heftige regen- en stortbuien niet altijd een prettige herinnering. Een mooie herinnering is voor velen het barbecuen. Dankzij het af en toe fraaie weer in ons land, kan dit ook nu nog steeds worden gedaan. Is barbecuen een feest? Om van het barbecuen een feest te maken, dient men een aantal regels in acht te nemen: Let er bij de keuze van de barbecue op dat deze stabiel is opgesteld. De opstelplaats moet altijd een vlakke ondergrond zijn en het liefst van steen. Indien u als aanmaakmiddel blokjes kiest, is dit een goed doseermiddel en met een lucifer eenvoudig aan te steken. Als u het houtskoolvuur aanmaakt, gebruik dan een schone barbecue en zorg ervoor dat kleine kinderen er niet bij kunnen komen. - Leg een laag droge houtskoolbriketten op het vuurrooster - In of op de briketjes legt u de aanmaakblokjes - De overige briketjes stapelt u rond de aanmaakblokjes - Als u de aanmaakblokjes aansteekt, gebruik dan bij voorkeur een lange lucifer. Feestelijk wordt het als het hele houtskoolvuur gloeit, dus niet meer vlamt. Op dit moment is de barbecue klaar om gebruikt te worden. Oh ja, om brandwonden te voorkomen, is het raadzaam geen licht vlamvattende kleding te dragen. En een brandblusser of emmer schoon water in de nabijheid kan bij calamiteiten uitkomst bieden. Voor nadere informatie en documentatie kunt u altijd op ons kantoor aan de Torenstraat terecht. Telefoon 075-6213.499.
Tijdens de restauratie helpt ook de maalploeg Bert Smit, Kees Lienos en Jan Koops actief mee met de diverse klussen, opruimen het bikken van stenen, bijna 10.000!
Zo kan het ook, maar zo hoort het niet
�� � � � � � � � � � � � D
E
W
E
S
3
S
A
N
E
R
De Geschiedenis van Westzaan opnieuw beschreven Deel 27 geregeld verbouwingen uit. Zelfs de stenen regenbakken achter het huis worden soms (drijvend) verplaatst. Tot ver in de negentiende eeuw zal de beproefde houtbouw zich weten te handhaven. Het Zaanse bouwen in hout verspreidt zich sinds de Gouden Eeuw bovendien snel naar andere delen van het Noorderkwartier, bijvoorbeeld naar het Schermereiland (De Rijp) en Waterland (Broek).
door WILLEM TIP Pannendaken De daken worden nog uitsluitend gedekt met pannen of leien. Die zijn duurzamer en minder riskant bij brand. Rieten daken, in de middeleeuwen en de vroege zeventiende eeuw algemeen gebruikelijk, ziet men na 1640 steeds minder. De Banne verbiedt ze in 1645 voor West-Zaandam. Daar staan de huizen dicht opeen wat bij brand veel risico oplevert. Iets later gaat het verbod ook gelden in de andere Zaandorpen. Het duurt overigens nog jarenlang voor het riet werkelijk verdwenen is. Bij herstel en nieuwbouw moeten pannen worden gebruikt. Bestaand riet blijft echter zitten. Na enige tijd heeft menig oud huis een kap met zowel riet als dakpannen. De nieuwe pannen zijn in de zeventiende eeuw hoofdzakelijk rood. In de achttiende eeuw komen daarbij de deftiger grijsblauw gesmoorde of zwart geglazuurde dakpannen. Pronkgevels De voorgevels krijgen meer afwisseling. Nog altijd bouwt men veel eenvoudige driehoekige houten topgevels, afgezet met geschulpte windveren en bekroond door een makelaar. In Amsterdam verschijnen echter na 1650 de sierlijke klokgevels. Nog dezelfde eeuw worden deze gevels ook in de Zaanstreek toegepast, zij het in hout. De eerste Zaanse klokgevels hebben nog geen gesneden versieringen. Alleen een gebogen fronton dekt ze van boven af. In de loop van de achttiende eeuw wordt de opsmuk echter steeds levendiger. De beeldhouwers die het snijwerk voor de Zaanse zeeschepen maken, vinden er een nieuw en dankbaar werkgebied in. Alle achttiende eeuwse stijlen keren in de pronkgevels terug. De strenge Lodewijk XIV stijl, de meer barokke Régence stijl (met als voorbeeld in steen de Westzaanse Grote Kerk, 1740), de weelderige rococostijl met zijn schelpen en golven en tenslotte de deftige classicistische stijl met slingers en vazen (met als voorbeeld in steen het Westzaanse Raadhuis, 1782). Baksteen Naast de volledig houten voorgevels verschijnen in de achttiende eeuw ook
huizen met stenen ondergevels. De topgevel blijft daarbij nog van hout. Steen is duur, vraagt meer heipalen. Het vergt echter ook minder onderhoud en vooral, het toont deftiger. Zeer deftige koopmanshuizen bouwt men niet meer met de topgevel naar de weg toe maar evenwijdig langs de straat. De monumentale ingang bevindt zich in het midden van de gevel, omringd door een aantal grote ramen. De koopmanshuizen worden gedekt met een schilddak en zijn niet zelden volledig uitgevoerd in deftig baksteen. Het gereformeerde predikantshuis in de Westzaanse Kerkbuurt (1733) is op deze wijze gebouwd.
Woningen en koopmanshuizen Hoe zien de Zaanse huizen in deze bloeitijd eruit? De traditionele achttiende eeuwse Zaanse zaalwoning heeft vier tot zeven balkenvakken. Elk balkenvak is 5 tot 6 1⁄2 voet breed. Een voet is ongeveer dertig centimeter. Het kleinste huis met vier balkenvakken meet 6,25 x 4,85 meter tot 7,20 x 5,10 meter. Het heeft niet meer dan één verwarmde kamer. Die strekt zich uit over drie balkenvakken. In het vierde balkenvak bevinden zich de bedsteden. Een middelgroot huis heeft vijf balkenvakken en meet 7,40 x 5,10 meter tot 8,60 x 6,35 meter. Het heeft ook één verwarmde kamer. Verder is er een kelder met daarboven een opkamer. Het grote Zaanse huis heeft zes of zeven balkenvakken en twee verwarmde kamers. De schoorsteen bevindt zich vaak tussen de twee kamers in en biedt twee stookplaatsen, rug aan rug. Sinds 1729 bouwt men de grote koopmanshuizen. Deze kunnen zeer breed worden uitgebouwd, van zes tot elf balkenvakken. Ze meten 9,70 x 5,65 meter tot 15,45 x 7,00 meter. Alle Zaanse woningen, zowel de traditionele zaalhuizen als de koopmanshuizen kunnen voorzien zijn van een afluiving. Deze vergroot de woonruimte op de begane grond aanzienlijk.
Schuiframen De kamers krijgen grotere ramen. Het kruiskozijn uit de Gouden Eeuw met zijn zware stijlen, al dan niet gevuld met glas in lood verdwijnt geruisloos. Voor het laatst wordt het genoemd in 1739. Het ‘Engelse’ schuifraam is veel lichter en praktischer. Met contragewichten is het bovendien gemakkelijk te openen. In Nederland past men het voor het eerst toe in 1686. De gereformeerde pastorie in Westzaan heeft de nieuwe schuiframen ook. In het bestek van het Westzaanse Reght Huijs (1782) worden ze zelfs uitdrukkelijk voorgeschreven. Houtbouw houdt stand De bouwwijze van de Zaanse huizen blijft voor het overige grotendeels gelijk aan die in de Gouden Eeuw. Het balkenskelet met betimmeringen er tegen aan biedt veel voordelen en gemakken. Het binnenwerk is eenvoudig in te delen. Ook na de ingebruikneming van hun huis voeren de eigenaars nog D
E
W
E
Pakhuizen en boerderijen Naast woningen verrijzen in de Banne S
5
S
A
N
E
R
talrijke houten pakhuizen. In 1731 telt men in de Zaanstreek niet minder dan 286 pakhuizen voor de opslag van graan, zaad en olie. Daarnaast zijn er 8 vleethuizen (zie voor het daar gebruikte gereedschap de illustratie) voor de walvisvaart en allerlei pakhuizen voor andere producten zoals kaas (5 kaashuizen), papier en verfstoffen. De kleinere pakhuizen hebben vaak een lessenaardak. Ze worden ‘kaatsen’ genoemd. De Banne telt 17 kaatsen. Boerderijen worden in de achttiende eeuw weinig gebouwd. De herhaaldelijke epidemieën van veepest maken grote investeringen in nieuwe gebouwen vrijwel onmogelijk. De ‘Westzijde – rol’ In 1770 wordt in West-Zaandam de ‘Westzijde-rol’ getekend, een afbeelding van alle huizen en andere bouwwerken die in deze tijd de Westzijde haar aanzien geven. De bebouwing toont veel afwisseling. Naast een aantal grote achttiende eeuwse koopmanshuizen herbergt West-Zaandam veel eenvoudige woonhuizen met driehoekige houten topgevels, windveren en makelaars. Opvallend zijn de vele fraaie poorten en hekken voor en tussen de huizen. Daarin uit zich de achttiende eeuwse welstand en pronkzucht. Op de erven staan theekoepels en luchthuizen. De bewoners van de Zaanoever besteden niet meer alleen aandacht aan hun huis maar ook aan hun woonomgeving en hun overigens niet zo heel grote tuin. Langs de Westzijde staan in totaal 143 bouwwerken, waarvan 9 pakhuizen, 2 molens en 9 andere gebouwen. De woonhuizen ziet men er in twee hoofdvormen. De meerderheid van 95 woningen is nog traditioneel gebouwd en staat haaks op de weg. Omstreeks de helft daarvan (46) heeft een deftige stenen of deels stenen voorgevel. De andere helft (49) is volledig van hout. De 95 woonhuizen hebben drie soorten gevels. Veruit de meerderheid (79) heeft een eenvoudige driehoekige topgevel met windveren en een makelaar. 14 woonhuizen hebben een moderne klokgevel, 2 woonhuizen hebben een tuitgevel. Naast de traditionele woonhuizen staan aan de Westzijde 28 koopmanshuizen. Ze hebben een schilddak en staan evenwijdig aan de weg. Veruit de meerderheid (22 woningen) is opgetrokken in steen.
Yoga lessen in De Kwaker Evelien Hooning woont Zuideinde 98 en is bij een aantal kattenliefhebbers al bekend door haar kattenpension “The Cat Walk Inn”. Sinds twee jaar is zij ook gediplomeerd yoga lerares. Al acht jaar beoefent zij met plezier yoga en heeft de tweejarige opleiding tot Hatha Yoga docente gevolgd en met succes afgerond. In ons dorpshuis De Kwaker start zij 17 september weer met een cursus van 12 lessen. Daarna kun je bepalen of je het fijn vindt en of yoga bij je past.
Voor wie is Hatha Yoga geschikt? Yoga is geschikt voor alle leeftijdsgroepen. Voor de nieuw te starten groep in september kunnen zich mensen van alle leeftijden aanmelden. Eigenlijk is Yoga aan te bevelen voor iedereen. De basisoefeningen worden vanaf het begin opgebouwd. Hoe vaker je oefent hoe beter je er in wordt en hoe beter het effect is. De meesten van ons kennen wel het gevoel van het vastzitten van spieren in je schouders of rug en het effect dat dat heeft op je functioneren. Je voelt je niet vrij in je lichaam. Door yoga kun je leren weer soepel te worden en te blijven. De ademhalingsoefeningen zijn goed voor je longen. Het reinigt je lichaam en geeft het zuurstof. Daardoor ga je je veel energieker voelen. Ook voor mensen met blessures of rugklachten en na een hernia is yoga erg geschikt. Je leert weer de spieren op een juiste manier te gebruiken.
Wat is Yoga en met name Hatha Yoga eigenlijk? Het woord yoga betekent samenbrengen. Met yoga breng je geest en lichaam samen door middel van de oefeningen. Vooral Hatha Yoga bestaat uit een reeks houdingen. Door de oefeningen bouw je kracht op, krijg je soepelheid en balans. In combinatie met de ademhaling geeft dat concentratie en balans tussen lichaam en geest. Ons dagelijks leven kan voor veel stress zorgen en ook ons lichaam erg belasten bijvoorbeeld door lang achter de computer te zitten en door verkeerde houdingen. Met de yoga oefeningen leer je die spanning los te laten. Evelien maakt daarbij ook gebruik van materialen. Een voorbeeld is een stripje dat onder de bovenrug wordt gelegd. Dit voelt in het begin pijnlijk aan door de spanning in de rug door verharde spieren. Je ligt daarop en de zwaartekracht doet zijn werk. Na verloop van tijd voel je dat je die spieren zacht kan maken en dit geeft de ontspanning en de rust. Dit blijft ook na de oefening. Tijdens de lessen worden de oefeningen en houdingen door Evelien gecorrigeerd, wat belangrijk is voor het juiste effect en het evenwicht. Je ontwikkelt alle spieren in ieder lichaamsdeel zodat alle spiergroepen sterk en soepel worden.
Wat houden de lessen in? De cursus is zo opgebouwd dat alle basishoudingen aan bod komen. Elke les heeft een bepaald thema. Er wordt begonnen met een warming-up, gevolgd door de houdingen, de zogenaamde asana’s. De les eindigt met een meditatieve ontspanning. Er is voor iedereen een matje. Het is handig om zelf een badlaken mee te nemen. Verder is gemakkelijke kleding aan te bevelen zoals een jogging broek en t-shirt. De oefeningen gebeuren op blote voeten. Tijdens het ontspannen is het prettig sokken aan te doen om warm te blijven. Hatha Yoga kent diverse typen houdingen, elk met hun eigen effect. Iedereen is op zijn eigen manier bezig en in een eigen tempo, er is geen competitie. Als je naast de lessen ook thuis de oefeningen wilt doen, kan Evelien met je een programma opstellen. Ook voor mensen met speciale klachten zijn er oefeningen en kun je materiaal mee naar huis krijgen om vaker te oefenen.
Pennenstreken Iedere streek draagt verhalen in zich. Historische landschappen, monumentale gebouwen, herinneringen aan markante personen geven een doorkijkje naar het verleden. En leden van Historische Verenigingen weten steeds meer geschiedkundige schatten naar boven te halen. Hoe kun je van historisch bronmateriaal zulke verhalen maken dat ze voor een breder publiek interessant worden, hoe maak je die verhalen toegankelijk voor mensen die graag meer te weten komen over hun streek en alles wat daar mee samenhangt? Stichting de Kunst organiseert in samenwerking met Cultureel Erfgoed Noord-Holland en de Verenging Vrienden van het Schrijven een bijzonder schrijfproject: Pennenstreken.
Wat kan yoga voor je betekenen? Voor Evelien is yoga een manier van leven. Zij heeft nooit meer rugklachten en voelt zich soepel en vrij. Dit is eigenlijk voor iedereen haalbaar ongeacht je leeftijd. Yoga kan je veel bewuster en krachtiger maken. Voor Evelien heeft dit betekend dat ze nu de dingen doet die ze altijd al heeft willen doen. Een voorbeeld is het kattenpension. Na de yoga oefeningen straalt er een soort serene rust van haar uit wat de katten voelen. Ze komen dan naar haar toe en willen geaaid worden en worden helemaal rustig. Op de open dag van De Kwaker op 8 september kan iedereen meer informatie krijgen over de yoga lessen en zich inschrijven voor de cursus. Ook is dit mogelijk via de Website van De Kwaker: www.dorpshuis-westzaan.nl Truus Weertman tot een mooie publicatie. De feestelijke afsluiting is het presentatiemoment tijdens een literair café. Kosten voor de lezingen van de professionele schrijvers zijn € 5,- per persoon. De kosten voor de vier bijeenkomsten komen op € 25,Iedere deelnemer ontvangt een exemplaar van de bundel. De bundel zal ook tegen een bescheiden prijs worden aangeboden aan een groter publiek. Wilt u meer weten of zich aanmelden voor dit project? Dan kunt u zich aanmelden door een e-mail te sturen naar: puurpeet@xs4all,nl onder vermelding van Pennenstreek. Aanmelden is tevens mogelijk bij stichting de Kunst, project Pennenstreken,Achter de Vest 5,1811 JZ Alkmaar. U kunt ook bellen naar nummer 06-15028047
Het thema van dit project voor zowel vrijetijdshistorici als schrijfliefhebbers is ‘schrijven over je roots'. De deelnemers volgen een traject waardoor ze een verhaal leren schrijven over een historisch onderwerp uit de eigen gemeente of streek. Dit gebeurt onder deskundige begeleiding. Uiteindelijk worden deze verhalen gebundeld en gepresenteerd aan het publiek. De bijeenkomsten worden gelijktijdig georganiseerd op drie plaatsen: Alkmaar, Beverwijk en Zaanstad. Leden van historische verenigingen uit Midden- en Noord-Kennemerland en de Zaanstreek worden van harte uitgenodigd om deel te nemen. De deelnemers volgen een traject van vier bijeenkomsten, verzorgd door twee verschillende vakdocenten/ professionals. Aan het einde van dit traject worden de verhalen gebundeld D
E
W
E
S
7
S
A
N
E
R
Aktiviteiten in Wijksteunpunt Lambert Melisz, voor alle ouderen in Westzaan: Dinsdag 18 september 2007 : Opening van het seizoen met een geweldige tombola en muziek van de Accorelli's Aanvang 19.00 uur. Dinsdag 25 september 2007: optreden van het kinderkoor "De Toonladdertjes". Aanvang 19.00 uur. We hopen dat we weer veel mensen kunnen verwelkomen. de activiteitencommissie
Concert in de Vermaning van Koog aan de Zaan De Vrienden van de Vermaning organiseren het eerste concert op 23 september a.s. Het Flaes & Brünjes orgel is in 2006 gerestaureerd. Het orgel zal worden bespeeld door Henk Verhoef. Hij was tevens de adviseur bij de restauratie. Het wordt een bijzonder concert van orgel met viool, een aparte combinatie. Franc Polman zal de viool bespelen. Wat beide muzikanten al zo kunnen, leest u hieronder. Het concert zal ongeveer een uur duren en is gratis toegankelijk. Wel zal na afloop een collecte worden gehouden. Na het concert is er nog gelegenheid tot ontmoeting en napraten onder het genot van een glaasje. Henk Verhoef studeerde orgel aan het Sweelinck Conservatorium Amsterdam bij Bernard Bartelink en Piet Kee, en behaalde het diploma Uitvoerend Musicus ‘cum laude’. Met een beurs van het Ministerie van WVC en het Prins Bernhard Fonds studeerde hij een jaar bij André Isoir te Parijs. Hij werd prijswinnaar van het Albert Schweitzer Orgelconcours en van het Haarlemse César Franck Concours, en gaf concerten in Nederland,
�� ���� Soms voel je je verplicht te schrijven over iets wat je eigenlijk niet wilt. Waarvan je denkt, “hoe is het in godsnaam mogelijk.” Bijvoorbeeld bij de vraag: ‘hoe diep kan een mens zakken’. Welnu, gezien het gegeven van dit verhaal heel diep dus. Bij bovenstaande titel denkt u in eerste instantie misschien aan de prachtige vogel die onze natuurgebieden bejaagt. Helaas, het wezen dat we hier bespreken staat veel lager in de voedselketen. Lager dan een rat, een kakkerlak, een pissebed, of een simpele luis. U leest het goed, ik probeer mijn uiterste best te doen om de persoon hier in kwestie maximaal te beledigen, hoewel ik weet dat dit eigenlijk onmogelijk is. Over de consequenties van het - door het onderwerp - gekwetste ego wil ik later in dit
Duitsland, Frankrijk, Italië en de VS. Franc Polman studeerde aan het Sweelinck Conservatorium Amsterdam bij Bouw Lemkes. Hij volgde masterclasses bij Sandor Végh, Berl Senofsky en voor oude muziek bij Jaap Schröder, Lucy van Dael, Elisabeth Wallfisch en Fabio Biondi.
Hoe het toch nog goed afliep met Trijntje 158 Koe Trijntje 158 van boer Johan Bax graasde met haar soortgenoten in het weiland aan de Reef achter J.J.Allanstraat 235, het land van Johan. Trijntje was drachtig en de bevalling zette eerder in dan verwacht werd.
Orgel & Viool concert in de Vermaning, Lagedijk 34 te Koog aan de Zaan, Zondag 23 september 2007, Aanvang 15.00 uur
Johan werd ’s middags rond vier uur gewaarschuwd door een oplettende vaargast. Hij had gezien dat er twee pootjes uit de koe kwamen en dat dat om twee uur ook al zo was. Dit was geen goed teken. Dus ging Johan, samen met zijn vrouw, snel met de auto naar het land. Daar bleek dat het kalf verkeerd lag, zijn achterpootjes waren eerst gekomen. Trijntje kon alleen met hulp bevallen, maar zij was voor geen rede vatbaar. Zij rende het weiland rond en nam een spurt richting gesloten hek waar zij tot ieders verbazing overheen sprong. Zij rende richting Allanstraat waar zij links af sloeg. Grote schrik bij de
Het Flaes & Brünjesorgel in de Vermaning.
De KiKa-dief
nen wij ook. Dus, onder het genot van een balletje slaan, gezellig met elkaar. Onder het genot van een hapje en een drankje, had men het eerste deel van de week al een collecte bus met zo’n €. 800 gevuld klaar staan, om de tweede helft het weldaad festijn voort te zetten. Een klein beetje naïef gedacht – maar, ja, wie zou het in z’n hoofd halen de collecte bus van de Kinderen voor Kanker-Stichting te jatten – sloot men de kantine af en de spullen keurig opgeborgen in de afgesloten bestuurskamer. Mee naar huis nemen was niet ter sprake geweest.
stuk graag nog even terugkomen. Waar gaat dit over. Dit gaat stuk gaat over tennissen en kinderen met kanker. Deze twee variabelen houden geen direct verband met elkaar, anders dan tennissers die geld ophalen voor een goed doel. Ergens in juni organiseerde de tennisvereniging in Westzaan het “Op d’Reef”-toernooi. Een week waarin werd getennist en geld werd ingezameld voor een van de nobelste doelen in dit land. De stichting voor doodzieke kinderen, een stichting met een bestuur dat eens niet in het nieuws komt vanwege zakkenvullerij. U kent allemaal het boegbeeld van de stichting KiKa, namelijk Inge de Bruijn. De Koningin van de spelen van Melbourne. In het vorige nummer riep ik u al op tot het kopen van de KiKa beer na de sponsorloop van obs De Kroosduiker. Die haalden maar liefst € 8.500 op voor de stichting. Geïnspireerd door deze actie dachten ze bij de tennisclub, dat kunD
E
W
E
’s Nachts kwam de Kakkerlak en jatte de collectebus, een laptop en nog wat zaken. Insiders vermoeden dat de Luis geweten heeft dat de KiKa-bus er stond. Hoewel, het complex was eerder doelwit van inbraak. Maar nu was het te toevallig. Bij de tennisclub was men te geschokt, te verbouwereerd om kwaad te worden. Van dit soort terreur word je eerder verdrietig. Verdrietig bij de gedachte van het doel dat de collecte diende. Stel je de gedachte voor van S
9
S
A
N
E
R
boer en zijn vrouw. Zoon Johan was inmiddels gewaarschuwd en reed met zijn Quad achter Trijntje aan om haar tot omkeren te bewegen. Uiteindelijk aarzelde zij bij de oprit van Rob Staphorsius en liep daar het erf op. Zij rende om het huis en liep uiteindelijk vast achter de Galerie waar Rob snel het hek had laten dicht doen zodat zij niet weer de straat kon oplopen. Op die plek is uiteindelijk met hulp, het kalf geboren. Trijntje was bekaf van de hele situatie en heeft een paar uur rust gehad voor zij weer naar huis werd gebracht. Voor de familie Bax is de geboorte van een kalf een regelmatig terugkerende gebeurtenis. Maar zulk eigenwijs gedrag zoals van Trijntje geeft toch wel veel zorgen en zij zijn erg blij dat het zo goed is afgelopen. Je kunt als boer overal op bedacht zijn maar een koe heeft toch een sterke eigen wil, zeker in een paniek situatie. Trijntje graast nu rustig op het weiland Lees verder op pagina 23 een doodziek kaal kind in een ziekenhuisbed waar deze pissebed het laatje van het kastje opentrekt en er het portemonneetje van het kind uit pikt. Laat niemand mij ervan proberen te overtuigen dat deze figuur in wezen een zielepoot is die hulp nodig heeft. Die tijd is echt voorbij, hulp heeft-ie nodig als ie ontdekt wordt, maar niet van een zielenknijper. Er is nog een kleine weg terug. Stel – flinke jongen(s) of (kleine kans) meid(en) – dat je dit leest, als je tenminste lezen kunt, stop dan €.1000 in een envelop. Dat kun je willekeurig in iedere brievenbus deponeren die Westzaan rijk is. Op de envelop schrijf je groot: KIKADIEF! Iedere Westzaner zal begrijpen waar die envelop heen moet. Misschien vergeven we je, maar we zullen je nooit vergeten. Dat zijn de consequenties in de eerste alinea genoemd. En mocht je denken dat ik een zak ben om dit zo luid en duidelijk op te schrijven en heb je behoefte aan enige toelichting, mijn deur staat voor jou altijd wagenwijd open.
������ ��� �� ����������������� ����� B.O.V.-nieuws Het is weer bijna zo ver. Op 7 september begint de BOV (Bejaarden Ontspannings Vereniging) weer met haar wekelijkse sjoel- en klaverjascompetitie in De Kwaker. We starten elke vrijdagmiddag om 14.00 uur. Als u eens een gezellige middag wilt sjoelen of klaverjassen, komt u dan gerust langs. Het is de gezelligheid waar het om gaat. Voor beide spelsoorten kunnen we nog deelnemers gebruiken. U hoeft geen lid te zijn van BOV. U betaalt alleen als u komt. Er zijn dus geen contributie-verplichtingen. We zien u graag op 7 september in De Kwaker. Voor inlichtingen kunt u terecht bij de familie Stolp, telefoon 6212284.
Uitslag Klaverjascompetitie L.M. 2006-2007 .
1 Mevr. Dijkema 158.456 pnt 42 marsen 2 Heer V.d.Weiden 158.291 pnt 41 marsen 3 Mevr. Sopjes 153.969 pnt 37 marsen 4 Mevr. Lackroy 150.459 pnt 36 marsen 5 Mevr. Schoen 146.795 pnt 34 marsen 6 Heer De Boer 146.338 pnt 31 marsen 7 Mevr.Windhouwer 141.994 pnt 34 marsen 8 Cor Tuijn 140.386 pnt 32 marsen 9 Heer De Gunst 137.146 pnt 24 marsen 10 Mevr. Halberstadt 124.228 pnt 10 marsen 11 Heer Wardenaar 71.945 pnt 9 marsen 12 Mevr. Wardenaar 70.704 pnt 6 marsen 13 Heer Schoen 56.225 pnt 2 marsen De Marsenprijs is gewonnen door 1 Mevr. Dijkema 42 marsen 2 Heer V. d. Weiden 41 marsen 3 Mevr. Sopjes 37 marsen We zijn het afgelopen seizoen 34 keer bij elkaar geweest om voor de competitie te klaverjassen. Over het algemeen viel de bezetting van de tafels iets tegen in vergelijking met vorig jaar. Na iedere 4 ronden hadden we een prijsje voor de meeste punten en een prijsje voor de meeste marsen. Ter gelegenheid
ouderen. Uw gevoel van evenwicht wordt vergroot, waardoor vallen kan worden voorkomen. Wanneer men weet dat vallen en iets breken de belangrijkste oorzaken zijn waardoor mensen niet meer zelfstandig kunnen blijven wonen, kan het belang van deze cursus worden ingeschat. Op maandag 10 september om 10.00 uur kunt u gratis een keer meedoen. De cursus start op maandag 24 september. Kosten €25,00 voor 10 lessen. Voor deze cursus kunt u zich aanmelden met de inschrijfbon uit de Cursuskrant en via de website: www.welsaen.nl. Inlichtingen kunt u krijgen bij het Cursusbureau van Stichting Welsaen 075 – 6590909
van de Kerst en Pasen was er voor iedere klaverjasser een attentie.De laatste klaverjasbijeenkomst telde niet mee voor de competitie, maar was meer voor de gezelligheid en was tevens de prijsuitreiking. De start van het nieuwe seizoen 2007-2008 is 7 september.Ik wens U fijne vakantiedagen en weer tot september. Cor Tuijn
De visclub De Braak viswedstrijd voor de lagere schooljeugd
Voor deze jaarlijkse, dit jaar op 20 juni, gehouden viswedstrijd hadden zich bijna 40 kinderen aangemeld maar uiteindelijk hadden we totaal 33 kinderen rond de Braak waar wel onder ideaal weer rond 14.00 uur konden starten. De vangsten waarvoor zij kwamen bleven wat achter maar uiteindelijk waren er 14 gelukkigen die de nodige vis op de meetlat wisten te krijgen. Net zoals in voorgaande jaren werd er in 3 leeftijdsgroepen gevist, met de navolgende uitslagen Leeftijdsgroep t/m 8 jaar: Gedeeld 1e Danny Sopjes en Demi Schoen met 40 cm. 3e Sammi Jo Bron 30 cm 4/5 Roan Mulderij en Sam Hogendoom 25 cm. Leeftijdsgroep 9 en 10 jaar: 1e Nick Schoen met 95 cm. 2e Brain v.d. Aakster 47 cm. 3e Thijs Koopmans .25 cm. 4e Sandy Rollenberg 11 cm. Leeftijdsgroep 11 en 12 jaar. 1e Amie Lee Bron met 62 cm. 2e Lisa Jongewaard 20 cm en Swan Pasterkamp 20 cm. Totaal gevangen vis 440 cm. Voor alle winnaars hadden we de traditionele beker en alle kinderen die mee hadden gevist mochten na afloop een prijsje uitzoeken van de prijzentafel die er wederom verzorgd uitzag. Dat zorgde ervoor dat enkelen een probleem hadden om te kiezen. Al met al een zeer geslaagde vismiddag op onze vaste thuisplek De Braak. Namens visclub De Braak, C. Sopjes.
Drievliet wederom succes voor B.V. Noord.
Het is al weer een tijdje geleden maar op 16 juni is de B.V. Noord met de leden bij Drievliet in Rijswijk geweest. Met 2 bussen en 75 enthousiaste kinderen en begeleiders gingen we uitgedost met paraplu en regenpak richting het park. De weergoden hadden niet veel goeds voorspeld, maar de dag kon voor menigeen niet meer stuk. Iedereen, zowel jong als oud, heeft zich lekker vermaakt. En ja, met de regen viel het achteraf wel mee, een paar fikse buien en een donderklap. Rond 17.00 uur gingen we terug naar Westzaan alwaar de drumband De Reef ons stond op te wachten halverwege het dorp. Iedereen kwam weer heelhuids en moe terug. Al met al een zeer geslaagde dag en op de vraag of ieder weer mee gaat volgend jaar is al gretig gereageerd. Gaan we dan met 3 bussen misschien??? Groetjes namens de B.V. Noord, H van der Lei.
Speeltuinvereniging ´t Kluffie
Vrijdag 24 augustus organiseert ´t Kluffie weer een disco in het gebouw van IJsclub Lambert Melisz. Kinderen van 6 t/m 9 jaar zijn welkom van 19.00 tot 20.30 uur en kinderen van 10 t/m 13 jaar van 21 tot 22.30 uur. Ook zijn er zijn nog enkele plaatsen vrij voor de Kookworkshop op donderdag 6 september. Tijdens de kookworkshop gaan de kinderen onder begeleiding heerlijke gerechten bereiden en daarna samen genieten van het resultaat! De kookworkshop wordt gehouden in dorpshuis De Kwaker en begint om 17.00 uur. Kinderen vanaf 10 jaar kunnen zich hiervoor aanmelden via e-mail: speel
[email protected]
Tai Chi, Westzaan.
Nieuw in Wijksteunpunt Lambert Melisz is de cursus Tai Chi/Chi Kung voor ouderen. Deze manier van bewegen is uitermate geschikt voor D
E
W
E
S
11
S
A
N
E
R
Herfsttocht Club van Zes
Op zaterdag 20 oktober 2007 gaan we een echte natuurtocht door de schitterende met herfstkleuren getinte Utrechtse heuvelrug in en door de Hoge Veluwe maken. Tijdens deze afwisselende tocht zullen we door leuke dorpjes en mooie bossen rijden. Ook de inwendige mens zullen we op deze tocht niet vergeten. Er wordt in eerste klas zaken gestopt, die door de fa.Hellingman met zorg zijn geselecteerd. Kortom, een heerlijk dagje uit zo vlak voor de winter. Route: Na vertrek om 9.00 uur van de bushalte bij de Grote kerk rijden we langs de opstapplaatsen De Kwaker en de Vogelbuurt. Dan gaan we via Amsterdam over Zeist en Doorn naar Leersum voor een koffiestop met gesorteerd gebak. Na de koffie gaan we over de Grebbeberg, de Hoge Veluwe en Apeldoorn naar waar de koffietafel voor ons klaar staat. Vervolgens via Gortel, Vierhouten, Elspeet en Putten naar de omgeving Spakenburg voor een consumptiestop. Daarna rijden we rechtstreeks naar de Zaanstreek waar we dan plm. 17.45 uur aankomen. Prijs: 27.50 euro p.p. Opgave voor deelname op onderstaande adressen: Nel Schoen. Lambert Melliszstraat 82,. tel. 6222104. Maartje Kok, Oranjeboomstraat 11. teJ. 6210132.
Stichting Lettergieten
Op zaterdag 29 september a.s. Zaanse Molendag zal tevens het werkmuseum van de Stichting Lettergieten aan de Jac. van Waertstraat te Westzaan vanaf 10.00 uur tot 15.00 uur voor het publiek geopend zijn. De toegang is gratis. Er zullen diverse demonstraties van het gieten van loden letters voor de boekdrukkerijen te zien zijn. Voorts vitrines met gegoten modelpagina's en diverse gereedschappen en clichés, die vroeger in de drukkerijen werden gebruikt. Het lettergietmuseum op de Jac. van Waertstraat is te bereiken via de Raadhuisstraat of via de Guisweg op loopafstand van papiermolen "De Schoolmeester".
HET PRINSENHOF, MASSIEF AANWEZIG TEGEN DE MOOIE ACHTERGRONDEN VAN DE WESTZANER POLDER. DE NATUUR EN VERANDERINGEN IN WATERSTANDEN HEBBEN HUN WERK GEDAAN. DUS MOET GROOT ONDERHOUD DIT MOOIE BOUWWERK BEWAREN VOOR HET NAGESLACHT. IN EEN SERIE ARTIKELEN ZULLEN DE WERKZAAMHEDEN ZICHTBAAR WORDEN EN DESKUNDIG WORDEN UITGELEGD. BEELD EN VERHAAL IN DE KOMENDE WESSANER VAN DE MENSEN DIE HEEL VEEL VAN HUN TIJD IN DE MOLEN STEKEN.
D
E
W
E
S
13
S
A
N
E
R
Anton Bosman:
‘... een ansichtkaart met 80 namen...’ In de schijnwerper Anton Bosman (64) woont met zijn vrouw Laura op Veldweg 63. Zeeman, ambtenaar, toneelspeler, regisseur en bestuurder van o.a. speeltuinvereniging ’t Kluffie; een gesprek met een veelzijdig man. Hoe lang woon je hier op Westzaan? ‘Nog maar’ 17 jaar. Hoewel ik ben opgegroeid in Zaandam woont hier nog steeds veel familie van mij. Oom Antoon Bosman was baas van gemeentewerken toen Westzaan nog zelfstandig was. En opa Bosman woonde in dat witte huis tegenover de voetbal, naast de fietsenwinkel. Ach ja, het dorpse blijft toch trekken. Toen Laura en ik in 1990 naar huizen gingen kijken wisten we bij het begin van de straat al: de Veldweg, dat wordt het. Laura komt oorspronkelijk uit Hilversum en heeft vervolgens in Amsterdam en Zaandam gewoond. Wat heb je voor werk gedaan? Toen ik nog jong was scheidden mijn ouders. Na de ambachtsschool ben ik twee jaar gaan varen op lijndiensten naar Zuid-Afrika. Daarna op de wilde vaart; dat je opstapt en niet weet wanneer je weer thuiskomt. Met mijn eerste vrouw ben ik 23 jaar getrouwd geweest. We hebben twee kinderen, waarvan ik met mijn zoon geen contact meer heb. 5 jaar heb ik gevaren en terwijl ik de oudste al had moest ik alsnog in militaire dienst. Daarna ben ik bij de gemeente gaan werken. Ik begon als opperman, daarna stratenmaker en via avondstudie ben ik leermeester geworden. Ik werd vakman riolering, wegenbouw en asfaltering. Dat heb ik tot ’85 gedaan. Van zeeman tot stratenmaker. De zeevaart en kinderen, dat gaat niet samen. Ik heb 20 jaar als stratenmaker gewerkt en dat was toch wel heel zwaar. Tegenwoordig mag je tot 23 kilo tillen. Toen tilden wij met z’n tweeën natuurstenen trottoirbanden van 400 kg! Niet goed voor je rug dus. Toen ik voor dat werk werd afgekeurd kwam ik op mijn 42ste bij bureau gemeentewerken terecht op de Gedempte Gracht (waar nu Bristol zit). Daar deed ik receptiewerk. Veel mensen kwamen daar een sigaretje roken en zo leerde ik Laura kennen. We bleken op dezelfde dag
gescheiden te zijn. In 1987 zijn we getrouwd. Zij heeft ook een zoon en een dochter. Later is die dienst veranderd in stadsontwikkeling openbare werken en in ‘90 zijn we naar het stadskantoor gegaan achter station Zaandam. Maar het werk beviel niet en dus ben ik maar weer naar school gegaan, naar de bestuursacademie, en heb diploma’s voor burgerzaken gehaald. Veel mensen kennen mijn gezicht daar wel van. Dat receptiewerk heb ik tien jaar gedaan, tot 2000, het jaar waarin ik volledig werd afgekeurd.
in waarde zouden kelderen. Een onafhankelijke commissie schatte die op € 20.000,-. De gemeente kwam met een (naar later bleek eigen) onafhankelijk onderzoek uit op € 5.000,- waardevermindering. Ook voor de gevangenis, die tegenover Lexion komt, moet het bestemmingsplan worden aangepast. Wij houden alles bij. Is er in jouw optiek verschil tussen ‘de noord’ en ‘de zuid’? O zeker. De Kerkbuurt en een deel van de Allanstraat zijn beschermd dorpsgezicht, dus dat ligt altijd wel in de picture. Helaas is het ons niet gelukt de Koninginnedagmarkt naar de zuid te krijgen. Wat hier gebeurt is allemaal eigen initiatief van bijvoorbeeld de IJsclub of de speeltuinvereniging. Er komen nu zelfs kinderen van de noord naar onze Sintmaartenoptocht. Door jarenlang leuren is de scatebaan hier gekomen. Hij wordt door kleine kinderen uit de buurt goed gebruikt.
En toen? In 1997 kreeg ik echt problemen met mijn rug. Ik heb bijna 3 jaar halve dagen gewerkt, maar toen het echt niet meer ging ben ik op mijn 57ste helemaal afgekeurd. Ik miste mijn collega’s en de omgang met mensen heel erg. Ik ben een type dat altijd in het verenigingsleven heeft gezeten. Jarenlang zat ik in het bestuur van voetbalvereniging Zaanlandia. 32 jaar ben ik toneelspeler en regisseur geweest bij verschillende Zaanse en Amsterdamse toneelverenigingen. Ik was soms wel vier avonden per week weg. Na ’97 ben ik overal mee gestopt. Maar in dat jaar vroegen ‘de meiden’ uit de straat, met Marianne Kaatee in de hoofdrol, of ik in het bestuur van de speeltuinvereniging wilde. In 2002 werd ik na de jaarvergadering tot voorzitter gebombardeerd. Dat is nu het enigste wat ik doe. O ja, met een man of vijf zijn we actief t.a.v. planschade die wij als bewoners hebben van het te ontwikkelen industrieterrein hierachter. Aan dat laatste stukje IJpolder met agrarische bestemming is in ’92 een eind gekomen. Twee jaar later werd de bestemming industrie, toch wel heel wat anders dan wat koeien, schapen, etc. Met een aantal huiseigenaren wilden wij een vergoeding voor de huizen die D
E
W
E
Heeft de speeltuin nog last van kinderen uit Zaandam? Nee, helemaal niet meer. Van onze eigen jeugd uit Westzaan daarentegen weer wel. Al drie jaar hangt er een bord met verboden toegang voor personen boven de 14 jaar en verboden voor (brom)fietsen. Iedere avond stuur je kinderen van 14 tot zeg 18 jaar daar weg, omdat je de poort op slot doet. Maar je draait je om, ze klimmen over het hek en ze zitten er weer. Jongens hier uit de buurt. Kinderen van bestuursleden zelfs. Je wilt niet altijd de boeman spelen en als individu moet je dat ook niet doen, denk ik. Een tijdje ging het beter, maar Laura heeft in juni nog vijf drugzakjes uit de speeltuin gevist. Voorheen zaten ze op het bankje op de hoek van de Veldweg. Daar werden lantaarnpalen blauw geschilderd, zodat ze haast geen licht meer gaven en verkeersborS
15
S
A
N
E
R
den anders neergezet. Er stopten auto’s, er werd gewoon gedeald. Ook in de speeltuin werden injectienaalden gevonden. De gemeente heeft dat bankje toen verplaatst naar het Noordzeekanaal, maar meteen de volgende ochtend om 8 uur was dat bankje al in vieren gezaagd. Iedereen wil dat er wat voor de jeugd gedaan wordt, maar niemand wil de overlast; dat is logisch. We hebben ze lijsten gestuurd wat zij dan wilden. We kregen 2 reacties. Ze wilden vier palen met een dak erboven, een bankje en een tafeltje om een krat bier en een radio op te zetten en dat is het dan. We hebben op de tafeltennistafel een keer een fles met zwaar gif gevonden, dat gebruikt wordt om XTC te maken. Dat stond daar open en bloot. Politie en straathoekwerk gebeld, maar ja, alles wordt genoteerd en dat is het dan. Je praat met die jongens. Iedereen weet wie het zijn. Toen ik eens een moeder aansprak op het gedrag van haar zoon zei ze dat ze haar kinderen waarschuwde dat ze niet meer in de speeltuin mochten komen. ‘Maar ja, als ze de deur uitlopen weet ik ook niet waar ze uithangen.’ Er is nu op vrijdagavond wat voor de jeugd in De Kwaker, maar ik vrees dat dat aan zijn eigen succes ten onder gaat. Wat vind je belangrijk in het leven? Veel geluk en je gezondheid natuurlijk. Vorig jaar augustus had ik een rauwe keel. Totaal onverwachts bleek ik toen een kwaadaardig gezwel op mijn rechterlong te hebben. 20 september is die long verwijderd en de hele winter door ben ik bestraald en heb ik een zware chemokuur gehad. Maar ik ben weer uit het dal gekrabbeld en begin weer vergaderingen van de speeltuin bij te wonen. Ja, en dan moet je weten hoe de Veldweg is. Op een vergadering vorig jaar in De Bun had ik bijna geen stem. Ik had die week net te horen gekregen dat ik kanker had. En voor er een praatje in de rondte zou gaan heb ik dat op die avond meteen maar gemeld. Toen ik uit het ziekenhuis kwam kreeg ik van mijn buurvrouw Antoinet een levensgrote ansichtkaart met 80 handtekeningen van mensen uit de buurt. Daarbij zat een klein kluisje met geld. Voor een overnachting in een hotel voor als ik weer opgeknapt was. Nou, dat hebben we afgelopen voorjaar gedaan. In Harlingen. Geweldig leuk! Nee, wat dat betreft is de buurt hier zo!! Echt waar. Marijke van der Pol
Humpie Dumpie viert 121⁄2 jarig bestaan De Vos
Van maandag 25 t/m vrijdag 29 juni werd er feest gevierd op de particuliere peuterspeelzaal Humpie Dumpie i.v.m. het 121⁄2 jarig jubileum. Op maandag werden er koekjes gebakken door peuters en de bezoekers van de Huiskamer van Lambert Melisz. Op woensdag 27 juni was het groot feest voor ouder en kind. Er werd een spelletjescircuit afgelegd met oa. taartjes maken, koekhappen, ballengooien, kegelen, schilderij maken, grabbelen en knutselen. Alle kinderen kregen een rood T-shirt uitgereikt met daarop Humpie Dumpie 12,5 jaar. Als klap op de vuurpijl kwam ook ballonnenclown Helen.
De ouders en kinderen hadden ook een grote verrassing. Ze hadden een bakoven voor de peuterspeelzaal gekocht. De juffen waren hier ontzettend blij mee. In de toekomst zullen er heerlijke koekjes gebakken worden in eigen ruimte. Het was een zeer geslaagde ochtend. Op vrijdag werd de ochtend ingevuld met spelletjes doen, taartje eten en afscheid nemen van een paar kinderen die na de zomervakantie naar de basisschool gaan. Indien u interesse hebt in een plaatsje voor uw zoon of dochter of informatie wilt ontvangen dan kunt u telefonisch contact opnemen met Brenda de Louw, tel. 06-34274806.
Tankauto blokkeert Noordingang Westzaan Op 10 juli was een ongeval met een grote tankauto, geladen met stikstof, de oorzaak van een urenlange blokkering van Westzaan. Op de rotonde bij de watertoren was door een fout van de chauffeur het gevaarte pontificaal tegen de ANWB-paal gedrapeerd. De auto was geladen met vloeibaar stikstof, dat gelukkig ongevaarlijk is voor de volksgezondheid. Tot laat in de avond was men bezig met het overpompen van de stikstof en het weer
overeind zetten van de tankauto, waarbij twee grote kraanwagens werden ingezet. Een groot aantal medewerkers van politie, brandweer en hulpdiensten waren uren onder de pannen. Weliswaar gesterkt door patatjes en andere etenswaren van de Westzaanse middenstand. Dat de inhoud van de tankauto de smaak daarvan niet verstoorde toont een van de foto’s. Tekst en foto’s: Peter Huisman D
E
W
E
S
17
S
A
N
E
R
Op vakantie zoek ik altijd natuurgebieden die vooral niet lijken op het Guisveld. Het liefst met uitzicht op bergen, bossen en watervallen. Om de campingavonden door te komen neem ik veel boeken mee. Een nieuwe aanwinst is een boek van de geboren pessimist Hans Dorrestijn. Het heet Dorrestijns vogelgids, niet echt een titel die je verwacht bij een schrijver die het voornamelijk heeft over zijn grote passies drank en sex. In het boek stond een prachtig stukje poëzie over de weidevogels “ ’t Was in het weiland vandaag weer eens hopeloos kut. Geen Kievit, geen Kemphaan, geen Wulp, geen Grut”. Dit rijmpje zet je toch aan het denken. Ook al heb je vakantie, terugkijkend op het afgelopen broedseizoen kan ik het rijmpje van Dorrestijn volledig onderschrijven. Het zeer warme en droge voorjaar bracht de weidevogels in verwarring. Ze arriveerden te vroeg in Westzaan, de bodem was uitgedroogd en hard als beton. Het leek wel of het hete weer de zin in sex bij de vogels wegnam. Veel Grutto’s en Kievieten zijn niet eens aan het paren begonnen en zijn begin juni onverrichter zake terug naar Afrika gegaan. Waar half mei normaal de lucht vol zit met alarmerende Grutto’s kon ik nu stilte excursies geven. Staatsbosbeheer heeft dit jaar precies dezelfde beheermaatregelen genomen als de voorgaande jaren. Het riet was gemaaid, de waterstand was optimaal, de rust was alom aanwezig. Aan te vroeg hooien kon het zeker niet liggen, begin Augustus is het hooi naar binnen gehaald. Navraag bij collega’s in Waterland en Friesland gaf hetzelfde deprimerende verhaal van lege weilanden. Een klein stukje Nederland bleek geen last te hebben van slechte broedresultaten. In Assendelft was een perceel grasland aan de Veenpolderdijk afgezet met schrikdraad. Dit schrikdraad diende ervoor te zorgen dat de nesten van de weidevogels worden beschermd tegen de Vos. De Vos is volgens de beschermers er de oorzaak van dat er al jaren geen nesten meer uitkwamen. Het was een groot succes 26 van de 28 nesten waren uitgekomen. Ondanks dat delen van het grasland begin mei zijn gemaaid. En dat andere stukken zijn beweid met schapen. Wekelijks werden de nesten bezocht door vrijwilligers. Naast schrikdraad hadden de beschermers nog een tweede wapen ingezet. Een waar media offensief resulteerde elke 14 dagen in een artikel over het grote succes van het schrikdraad. De provincie Noord-Holland en Landschapsbeheer gaven zelfs subsidie voor het project. Ik zal Hans Dorrestijn een mailtje sturen en hem adviseren volgend jaar het perceel in Assendelft te bezoeken. Dan kan hij in zijn volgende vogelgids een rijm opnemen dat luidt “er was in het weiland vandaag geen stukje schrikdraad los. Een Reiger, een Kraai , een Hermelijn, een kat, geen Vos. Eric van Gerrevink Boswachter Staatsbosbeheer
Kroosduikerscholen lopen voor Kika Op 6 juni j.l organiseerde basisschool De Kroosduiker uit Westzaan op beide locaties een sponsorloop. De opbrengst zou ten goede komen aan de Kika. Elk jaar wordt er aandacht besteed aan een goed doel binnen de school. Voorgaande jaren werd vaak gekozen voor steun aan “een arm land” en dan met betrekking tot kinderen. Dit jaar werd besloten kinderen in eigen land te steunen. De leerlingen van locatie Noord hebben ‘s middags op het schoolplein en
terugkeert: “Heeft Lappenklaas ze zelf leeggedronken“, wordt nooit direct beantwoord.
langs de Vaart hun rondjes gelopen, waarna de locatie Zuid dit ‘s avonds deed in de Vogelbuurt, waar de school staat. Dit alles onder aanmoediging van ouders, opa’s, oma’s en vele andere belangstellenden. Na de loop hadden de kinderen even de tijd nodig om hun verdiende geld op te halen, waarna het geld op school geïnd en geteld werd. Uiteindelijk kon dan op donderdag 5 juli een cheque ter waarde van € 8.000 overhandigd worden aan het Kinderkankerfonds.
De Fles De Flessenmuur, één van de vele verwerkingen van de fles. De Tuin van Lappenklaas (J.J. Allanstraat 226, Westzaan) Hebt u al verwonderd staan kijken naar de vele kunstwerken en vooral naar de gebruikte materialen? Glas en in het bijzonder de fles neemt een grote plek in de tuin en in het leven van Lappenklaas in. De vraag die regelmatig
Lappenklaas verzamelt en bewaart alles wat hij denkt te kunnen gebruiken. Bij het opruimen van de tuin worden grote velden met flessen gevonden. Keurig netjes, met precisie gestapeld. Voor nog zeker 10 jaar is er bouwmateriaal aanwezig geweest. Jammer dat Klaas om gezondheidsredenen zijn kunstwerken niet kan voortzetten. Alleen lege flessen zijn afgevoerd. Een gigantische klus en het gaat Lappenklaas aan zijn hart om zijn grondstoffen afgevoerd te zien worden. Achter zijn rollator schuifelt hij naar binnen. Schenkt zichzelf een flinke borrel in en zorgt weer voor nieuwe bouwstoffen voor zijn toekomstige kunstzinnige bouwsels. Dat die er zullen komen daarvan is hij overtuigd. Zeker nadat er weer een fles op de stapel is gekomen. Mocht het zover komen dat Lappenklaas weer oplapt en in staat is om te bouwen dan komt er een groot feest in deze mooie tuin. Om de materie aan te vullen!! U komt dan toch weer? Anke van der Linden. 06-21900012
Het complete programma en alle informatie over Dorpshuis De Kwaker kunt u vinden op:
[email protected]
Woonkeuken Lambert Melisz: trefpunt voor bewoners
Sinds kort kunnen de bewoners van woon-zorgcomplex Lambert Melisz gebruik maken van een splinternieuwe keuken. De keuken maakt deel uit van de ontmoetings- en activiteitenruimte en
Als we op een maandagmorgen even na tien uur arriveren, is de woonkeuken al goed bevolkt. Het dagelijkse koffieuurtje is begonnen en de bewoners zitten gezellig bij elkaar. Sommige bewoners vinden het best leuk om ‘Parteon’ op visite te krijgen. We krijgen een vers bakkie koffie en er worden stoelen voor ons bijgezet. Al snel blijkt dat de bewoners deze ruimte en de nieuwe keuken erg waarderen. Het is een trefpunt van oudere bewoners en het is er vooral gezellig. Daar dragen de begeleidsters, door een enkele bewoner ook wel ‘zuster’ genoemd, zeker aan bij. De woonkeuken wordt naast het koffieuurtje ook gebruikt om te koken en voor het bakken van koekjes of appeltaart. Niet iedere verjaardag wordt er taart gebakken, een taart van de bakker is immers ook lekker en erg gemakkelijk bovendien! In het weekend komt er een borreltje op tafel. Maar dat hoeft niet in De Wessaner te staan. Met het organiseren van activiteiten en
wordt daarom ook wel de ‘woonkeuken’ genoemd. Evean, Stichting De Vrienden van Lambert Melisz en Parteon hebben gezamenlijk de nieuwe keuken gefinancierd. Een goede reden om eens een kijkje te nemen in de ‘keuken van Lambert Melisz’. D
E
W
E
S
19
S
A
N
E
R
door de dagelijkse begeleiding van de ouderen, is het voor hen mogelijk om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. De oudste bewoner, de heer Smit, is al 94 jaar. Ook hij komt naar beneden voor een kopje koffie. De heer De Boer zorgt elke dag voor de vrolijke noot. Hij woont even verderop, maar komt toch iedere ochtend even langs om ‘wat leugens’ te vertellen. De heer De Boer is jarenlang bezorger van De Wessaner geweest, maar is er sinds kort mee gestopt. Tijd voor jongere bezorgers vindt hij en hij heeft gelijk. Na de koffie wordt de krant erbij gepakt en lezen de begeleidsters om de beurt een opvallend artikel voor. Tot slot komt het weerbericht aan bod. Niet onbelangrijk, want diezelfde week wordt een uitstapje georganiseerd. Iets wat erg leeft onder de mensen. Leuk om op deze manier kennis te maken met deze bewoners in Westzaan. En goed om te weten dat de nieuwe keuken prima gebruikt wordt!
Inleveradressen:
• Bloemsierkunst Albers, J.J. Allanstraat 335 • Gré Jongewaard, Nauernasche Vaartdijk 4 • H.J.Harrewijne, Lambert Meliszstraat 26 • G. ten Cate, ’t Hoenstraat 24 • Koert Klerk, Middel 156
Stuur of breng de oplossing van deze nieuwe puzzel, onder vermelding van uw naam en adres, vóór 5 september naar een van de inleveradressen en u dingt mee naar een cadeaubon van € 10,De winnaar krijgt automatisch bericht. Veel succes! ��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
��
���
��
��
��
��
���
��
���
��
��
��
���
��
��
��
���
��
���
��
���
��
��
���
��
��
���
��
��
��
���
��
���
��
��
��
���
��
��
��
��
��
���
��
��
���
���
��
��
��
��
��
���
��
���
��
���
��
��
���
���
��
���
��
��
���
��
��
��
���
��
��
��
���
��
���
��
��
��
���
��
��
���
��
��
��
���
����
��
��
���
��
���
��
��
���
���
��
��
��
���
��
���
��
��
���
��
��
��
���
���
���
��
���
���
��
���
� ��� ��
��
���
��
���
��
���
��
��
��
���
��
���
��
��
���
��
��
��
���
���
��
��
���
��
��
���
��
��
���
��
��
��
���
��
��
��
��
��
���
��
���
��
���
��
��
��
��
���
���
��
���
��
��
��
��
��
���
��
���
��
���
��
���
��
��
��
���
��
��
���
��
��
���
��
��
��
���
��
��
��
���
��
��
��
��
��
���
��
��
��
��
Horizontaal: 1 Voortbewegen per schip, 5 schoeisel, 10 waarin koren groeit, 12 gebouw, 13 hoofddeksel, 14 via, 16 pestkop, 17 Auto Kampioen (afk), 18 krijg je na veel drank, 20 muzieknoot, 21 beroep, 23 etensbak voor dieren, 25 vis, 27 pers.vnw. 28 intellect, 31 de (fr.), 32 aangaande, 33 eind(eng), 35 en andere, 36 takje, 37 Rijks Overheid(afk), 39 knevel, 41 soort vlees, 44 knock out, 46 eerste kwartier(afk), 48 muzieknoot, 50 verspreidingsgebied, 53 muzieknoot, 54 plaats in NoordBrabant, 56 muziekinstrument, 58 lente(Fr.) 59 water Doorlatend, 61 en (Eng), 62 vogel, 64 beveiliging bij een spoorwegovergang, 65 deel van een uur, 68 Denemarken (afk), 70 binnenplaats, 71 Dat is, 72 Europeaan, 74 urine, 75 Bundes Republik Deutschland, 76 nee(Duits), 78 zeestraat tussen Vlieland en Terschelling, 79 kerf 80 broeierig.
Verticaal: 1 Vrij, verlof, 2 drank, 3 haast, 4 voegwoord, 6 klaar, 7 indien, 8 venster, 9 uitkleden, 11 plaats aan de kust in Noord Holland, 14 golfterm, 15 dans, 18 vaartuig, 19 neerslag, 21 rivier in Italië, 22 muzieknoot, 24 Rooms-Katholiek, 26 in orde, 29 gast, 30 een kleinigheid, 32 kreupel, 34 derrie,bagger, 35 boom, 38 in orde, 40 plek, plaats, 42 vrucht, 43 prent, afdruk, 45 binnen, 47 portemonnee, 49 buitenlandse TV zender, 51 vis 52 neus, 53 Amerikaanse gokstad, 55 een enkele keer, 57 echtgenoot, 60 gemoedsaandoening, 63 vorm van deppen, 64 Nederlandse voetbalclub 66 hoofddeksel, 67 spelonk, 69 maal, 71 getal, 73 rivier(Spaans), 75 schuchter, 77 neon(afk), 78 voegwoord(afk) Plaats de volgende letters achter elkaar en u krijgt een Oude Zaanse Krachtterm. 54 59 30 13 16 5 64 47
Grens van € 5.000 voor afname eigenwoningreserve vervallen Het Ministerie van Financiën heeft onlangs de grens van € 5.000 bij de eigenwoningreserve met terugwerkende kracht tot 1 januari 2004 laten vervallen. Dat betekent dat uw eigenwoningreserve sneller opgebruikt is. Dat is gunstig, want u kunt dan eerder gebruikmaken van de renteaftrek in box 1, als u bijvoorbeeld geld leent voor de verbouwing van uw huis. Wat is de eigenwoningreserve? De eigenwoningreserve ontstaat als u uw huis met winst verkoopt. De opbrengst van de verkoop min de eigenwoningschuld bepaalt de eigenwoningreserve. De eigenwoningschuld is de schuld voor de aankoop, onderhoud of verbetering van een eigen woning. Hiervan is de rente aftrekbaar in box 1. Als u een huis koopt en wilt verbouwen terwijl u een eigenwoningreserve hebt, wil de overheid dat u deze reserve daarvoor gebruikt. Als u toch geld leent voor de verbouwing, is de rente daarover niet aftrekbaar in box 1. Voorbeeld Stel: na verkoop van uw oude huis en aankoop van uw nieuwe huis hebt u een eigenwoningreserve van € 10.000. U besteedt in het eerste jaar € 4.500 aan schilderwerk voor uw nieuwe woning. In het tweede jaar verbouwt u voor € 8.000.
��������������������������������� ������� ����� �������� �������� ���������������������������� ���������� ������������� ��������������������������������� ������������������������������ �������
���������������������������� ���������������������������������� ����������������������������
De Zaanse Keuken
�������
Zaanse Wrap met kaas en salami Hollands lunchgerecht met Wraps/pizza’s
Bereidingstijd: 15 minuten Aantal personen: 6 personen Ingrediënten: • 1 pak (Zaanse – Honig) Wraps • 4 eetlepels Zaanse mosterd • 100 g salami (in plakjes) • 100 g kaas (in plakjes (bv belegen kaas)) • 1 komkommer (in dunne plakjes)
E
W
E
S
21
S
A
In de nieuwe situatie hebt u na twee jaar geen eigenwoningreserve meer. Dit betekent dat u een lening kunt afsluiten voor een deel van deze verbouwing en de verbouwingen in de toekomst. Hierover is de rente aftrekbaar in box 1. Hebt u hier vragen over? Neem gerust contact op met één van de gecertificeerde hypotheekadviseurs van Rabobank Zaanstreek. Zij zijn bereikbaar op telefoonnummer (075) 653 65 55.
Winnaars van de juni puzzels
• cocktailprikkers Bereiding: 1. Verdeel de Zaanse mosterd over de 6 wraps. 2. Leg de salami en de kaas op de bestreken wrap. Verdeel de dun gesneden komkommer over de kaas en de salami. 3. Rol de wraps stevig op en snij deze in 3 à 4 stukken. Steek door elk stuk één of meerdere cocktailprikkers. Lekker bij De BBQ en bij de picknick. Lekker met een oerhollands pilsje. D
���
N
E
R
De winnaar van de “Oude beroepen” puzzel is: Cor Tuyn, Burg. Ferfstr. 5, Westzaan. De winnaar van de Sudoku puzzel is: C. Sopjes, Veldweg 195, Westzaan. De winnaar van de woord-plaatspuzzel is: G.B.D. van Schaik, Noordeinde 7, Wormerveer.
Vervolg van pagina 9 achter de boerderij aan de Gouw met nog 55 melkkoeien. Zij maken iedere dag twee keer de gang naar de boerderij om gemolken te worden. Tot en met vorig jaar werden ze twee keer per dag over de straat naar de overkant gebracht. Dat was een prachtig dorps tafereel wat helaas
ook door het haastige verkeer voor de koeien een probleem werd. De jonge koeien die nog geen melk geven grazen nu op het land aan de Reef. Het boerenbedrijf zit letterlijk vol leven. Een bedrijfstak die we moeten koesteren in ons mooie dorp.
K e r k d i e n s t e n
Colofon
Doopsgezinde Gemeente
Redactie: Peter Huisman, 075-628 00 57 Koert Klerk, 075-622 51 58 Sef Naus, 075-628 85 40
(alle diensten beginnen om 10 u.:) 2 sept. Ds. Tj Kindt 9 sept. ds F.R. van der Meulen 16 sept. Ds. Tj Kindt 23 sept. Ds. Tj Kindt 30 sept. Ds. Mieke Wierda-Boer 7 okt. Tj Kindt (Dienst is in Westzaan)
Truus Weertman
Ook dit najaar willen we de
gezellige koffie-ochtenden
Christelijk Gereformeerde Kerk 2 sept.
weer starten op de laatste woensdag van de maand. Iedereen is van harte welkom en neem buren en bekenden mee!! Op 26 september, 31 oktober en 28 november staat om 10 uur de koffie klaar op de J.J.Allanstraat 185 te Westzaan.
9 Sept. 16 Sept.
Gebedsavonden voor Westzaan
23 Sept.
Dit najaar willen we weer doorgaan met onze gebedsavonden, op iedere laatste dinsdagavond van de maand. Want wij geloven dat dit heilzaam zal zijn voor alle inwoners van Westzaan. Wilt u met ons meebidden? U bent van harte welkom op de Groene Jagerstraat 7-a. Op 25 september, 30 oktober en 27 november drinken we om 19.45 uur koffie en willen we om 20.00 beginnen. Info: 075-6175050 (fam.Bax).
30 Sept.
Hervormde/gereformeerde Federatie
(alle diensten beginnen om 10 u.:) 2 sept. mw. M. Bijl, Beverwijk 9 sept. ds M. v.d. Sijs, Hoorn Startzondag 16 sept. hr. R. de Lange, Zaandam Ziekenzondag 23 sept. ds N.H. Kuipéri, Nieuwegein dienst van Schrift en Tafel 30 sept. mw. A. HolshuijsenSchoonfeld, Berkhout
PWZ – Achmeabus
De PWZ-Achmeabus staat elke vrijdag van 13.30 tot 14.30 uur in de Torenstraat
Centrale huisartsenpost en apothekersdiensten september 2007
Wanneer u ’s avonds vanaf 17.30 uur tot de volgende morgen 8.30 uur medische hulp nodig hebt, dan dient u te bellen: 075-653 30 00. In de weekeinden en tijdens de feestdagen is dit nummer 24 uur bereikbaar. De nachtdienst is alleen bedoeld voor spoedrecepten, er slaapt iemand in de apotheek. Spoedrecepten zijn recepten die u kort tevoren van een arts hebt gekregen, voor medicijnen die meteen moeten worden gebruikt. Vr 31 7 14 21
Za 1 8 15 22
Zo 2 9 16 23
Ma 3 10 17 24
Di 4 11 18 25
Wo 5 12 19 26
Do 6 13 20 27
Gereformeerde Gemeente
2 sept. 10 en 15.30 uur leesdienst 9 sept. 10 en 15.30 uur leesdienst wo 12 sept. 19.30 ds. J. Driessen 16 sept. 10 en 15.30 student J. van Rijswijk 23 sept. 10 en 15.30 uur leesdienst wo 26 sept. 19.30 uur ds. E. Bakker 30 sept. 10 en 15.30 uur ds. C. Harinck.
Apotheek ’t Kalf Apotheek Poelenburg Noorderapotheek Apotheek Guisveld
Apotheek ‘t Kalf, de Kuil 2, 1509AM Zaandam, T6159228, F 6703981 Apotheek Poelenburg, Dodonaeusstraat 16, 1504KJ Zaandam, T 6163195, F 6123715 Noorderapotheek, Noorderhoofdstraat 23, 1561AS Krommenie, T 6216655, F 6215464 Apotheek Guisveld, C.Debussystraat 160, 1544NR Zaandijk, T 6213915, F 6218357 Spreekuren Westzaanse huisartsen Hr. J. H. de Heiden en mw. G. N. van Altena Zuideinde 73 Vrije spreekuren: maandag, woensdag en vrijdag van 08.00 – 09.00 uur Afspraakspreekuur: donderdag van 09.30 -11.30 uur Torenstraat 4 Vrije spreekuur: dinsdag van 08.00 – 09.00 uur Afspraakspreekuren: maandag en woensdag van 08.30 -16.00 uur donderdag en vrijdag van 13.30 -16.00 uur Dagelijks via telefoon 6353806: Van 08.00 -10.00 uur: aanvragen visites, consulten en recepten. Van 16.30 -17.00 uur: inlichtingen over onderzoeken en als u de dokter persoonlijk wilt spreken. D
E
W
E
9.30 uur leesdienst 16.30 uur ds. R. Bikker 9.30 uur ds. R. van Beek, Veenendaal 16.30 uur ds. R. Bikker 9.30 en 16.30 uur ds. R. Bikker 9.30 uur ds. R. Bikker 15.00 uur ds. D Quant, Huizen 9.30 en 16.30 uur ds. A.K. Wallet, Naarden
Bibliobus
Iedere woensdag staat de bibliobus op de volgende tijden en plaatsen in Westzaan. Torenstraat: 11.00
- 11.45 uur. ’t Hoenstraat 14.0014.30 uur. Molenaarskindermeel/ Jagerslust 14.45-15.30 uur
S
23
S
A
N
E
R
Correctie
: Tjakko Bos Marie Kleij Fotografie : Koert Klerk Peter Huisman Opmaak : Peter Huisman Druk : Drukkerij Stuba Inleveren kopij: Sef Naus, Watermolenstraat 10, 1551 BD Westzaan Bij voorkeur via e-mail:
[email protected] Voor advertenties Dick Schoolmeester Middel 66 1551 SR Westzaan tel: 075-6287512 e-maiL:
[email protected] Secretariaat bestuur: Jeannet Vollenga, Middel 165, 1551 SV Westzaan telefoon: 075-621 09 02 Financiële Administratie: Cees van Oostenbrugge J.J. Allanstraat 182B, 1551 RR Westzaan Telefoon: 075-6165463 Bankrelatie: Rekeningnummer: 37.01.23.506 Postrekeningnummer 103034
Kopij Mededelingen en verenigingsnieuws voor het volgende nummer dienen uiterlijk vóór 1 september op het adres Weiver 132 te worden bezorgd. Maar liever nog ontvangen wij uw kopij per e-mail. De volgende krant verschijnt 21 september 2007
En? Was de vakantie er een om nooit te vergeten?
