Nieuwbouw AZ-stadion: Dit is een prestigeklus. De voordelen van frequentieregelaars en softstarters in pomp-applicaties. Nieuw: Lexcom Office 500

43 Een uitgave van Schneider Electric B.V. voor alle relaties in de elektro- en besturingstechniek

EDO KUYT VAN GETRONICS PINKROCCADE: APRIL 2006

Nieuwbouw AZ-stadion: “Dit is een prestigeklus”

De voordelen van frequentieregelaars en softstarters in pomp-applicaties

Nieuw: Lexcom Office 500

INTRO

PAGINA ÉÉN

COLOFON

Voorwoord Mijn naam is Jan-Willem van der Linden. Sinds 1 januari 2006 ben ik als productmanager verantwoordelijk voor het energiemanagement systeem PowerLogic® van Merlin Gerin. Via deze weg wil ik dan ook graag de aandacht vestigen op energiemanagement.

egelmatig is in het nieuws te lezen dat bedrijven te maken hebben met de almaar stijgende kosten van energie en de toenemende druk die dit legt op de economische bedrijfsvoering. Daarnaast vereist de Europese Regelgeving dat bedrijven efficiënter met energie om moeten gaan.

R

Interface is een uitgave van Schneider Electric B.V, Haarlem. Redactie-adres: Schneider Electric B.V. Afdeling communicatie Postbus 836, 2003 RV Haarlem Telefoon (023) 5 124 124 www.schneider-electric.nl Teksten: Schneider Electric B.V. Rudolph Tekst & Concept, Barneveld Fotografie en illustraties: Schneider Electric B.V.

Als het om de kosten gaat kunnen enkele interessante vragen zijn: “Hoe ziet mijn actuele energie afnameprofiel er nu echt uit in relatie tot het contract dat ik heb met mijn leverancier?”, en: “Wat zijn de energiekosten per product?”. Energiemanagement gaat een stap verder door, naast het kWh verbruik, ook naar andere grootheden te kijken. Inzicht in de kwaliteit van energie is van groot belang. Wat zijn de stromen die lopen in mijn elektrische installatie? Is de belasting van de fasen in evenwicht? Zijn er vervuilingen op het net zoals harmonischen en flickeringen? Verderop in deze Interface vindt u een artikel over de normen EN 50160 en IEC 61000 waarin de eisen ten aanzien van de kwaliteit van energie zijn vastgelegd.

Boerma Reclame, Waddinxveen Ontwerp en opmaak: Boerma Reclame, Waddinxveen Drukwerk: Veldwijk-Van Loon Grafische Bedrijven, Waddinxveen Oplage: 20.500 exemplaren. Interface wordt toegezonden aan bedrijven en instellingen die werkzaam zijn in de besturingsen elektrotechniek. Meerdere exemplaren zijn bij de redactie op aanvraag verkrijgbaar. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De interface wordt gedrukt op chloorvrij papier.

2 SCHNEIDER INTERFACE | APRIL 2006

Met inzicht in bovenstaande zaken kunt u het energieverbruik terugdringen, onnodige uitval en overdimensionering van installaties voorkomen en daarmee veel directe en indirecte kosten besparen. Het PowerLogic® systeem van Merlin Gerin stelt u in staat dit inzicht te verkrijgen en daadwerkelijk uw energiehuishouding te beheersen. Veel leesplezier gewenst! Jan-Willem van der Linden Product Manager PowerLogic®

IN DIT NUMMER

Inhoud

4

10

14

Een frisblauwe en een hardroze hoofdverdeler

Nieuwbouw AZstadion: “Dit is een prestigeklus”

Nieuw: LexCom Office 500 voor 10 Gigabit over Twisted Pair Cable

Verder in dit nummer: 7

Tolsma Techniek biedt Cêlavíta ingenieuze oplossing met Advantys STB

19

Vernieuwde reeks vacuümvermogensschakelaars Evolis van Merlin Gerin

24

NEN1010 & beveiliging: kabelberekeningen in drie stappen

12


20

Het pro-actieve milieubeleid van Schneider Electric

26

Preventa lichtschermen van Telemecanique beloond voor innovatie!

22 EN 50160 en IEC 61000: voldoet u aan de Norm?

Zelio plug-in interfacerelais: meer mogelijkheden met minder referenties

27

16

Transparent Info, het industriële automatiseringsmagazine van Schneider Electric

18

Nieuwe generatie snelheidsregelaars van Telemecanique

23

Schneider Electric: wereldwijde oplossingen

28

Nieuwe producten in het kort

SCHNEIDER INTERFACE | APRIL 2006

3

REFERENTIEPROJECT

Nieuwe energievoorziening Getronics PinkRoccade volledig dubbel uitgevoerd

Een frisblauwe en een hardroze hoofdverdeler V.l.n.r: Gerrit Koning, Edo Kuyt en Bert Mokkink van PinkRoccade en Ronald van den Broecke van Croon.

De nietsvermoedende burger die een paspoort gaat halen op het gemeentehuis, heeft er geen


benul van. Maar terwijl hij geduldig wacht op de driftig typende ambtenaar, flitsen ondergronds de data van en naar Apeldoorn. Alle Nederlandse overheden én tal van bedrijven hebben hun data opgeslagen in het voormalige Rijks Computer Centrum. Niet verwonderlijk dus dat bedrijfszekerheid en continuïteit in Apeldoorn boven alles gaan. Medewerker Technische Dienst Edo Kuyt van Getronics PinkRoccade heeft een grootscheeps project achter de rug. De totale stroomvoorziening is vervangen, zónder dat de klanten het hebben gemerkt. Hoezo

spannend?

Canalis aftakkast voorzien van PM9C meter.

et Rijks Computer Centrum, dat dateert van 1970, was zo ongeveer Koude Oorlog-bestendig. Compleet met eigen energiecentrale, waterinstallatie en opklapbedden. En al is het huidige Getronics PinkRoccade inmiddels onderdeel van een zelfstandige, beursgenoteerde onderneming (Getronics NV), nog steeds zijn continuïteit en bedrijfszekerheid heilig. “24 uur per dag, 7 dagen in de week moeten onze dataservers toegankelijk zijn”, stelt Kuyt. “Bij veel bedrijven gaan dataverwerking en administratieve processen ’s nachts en in het weekend door. Vroeger konden we nog wel eens een weekend plat gaan voor onderhoud, maar die tijden zijn voorbij. Dat was één van de redenen dat de stroomvoorziening nodig vervangen moest worden.”

H

ENKELVOUDIG STROOMPAD

Ruim 23 jaar lang voorzag een warmte/krachtcentrale de organisatie van de nodige energie. Alleen als deze centrale dienst weigerde, werd overgeschakeld op het openbare energienet. Omdat de totale installatie uitgevoerd was als enkelvoudig stroompad, kon er eenvoudigweg geen onderhoud uitgevoerd worden. “De spanning móest erop blijven, omdat de computerzaal beslist niet mocht uitvallen. Het gebrek aan onderhoud heeft vervolgens wel drie keer tot een ongeplande ‘outage’ geleid. Mede daarom hebben we besloten om de volledige stroomvoorziening te vernieuwen.” Een ingrijpende operatie. Het stond voor Getronics PinkRoccade als een paal boven water dat de nieuwe installatie volledig dubbel uitgevoerd moest worden. Maar dan ook echt volledig. Twee trafo’s, twee no-breaks, twee hoofdverdelers, twee voedingslijnen tot in de systeemkasten, twee koelcentrales, twee leidingsystemen. DUBBEL STROOMPAD

Ondertussen moest de beschikbaarheid van de computerzaal gegarandeerd blijven. “Dat was echt een enorme uitdaging. De computerzaal is het hart van dit bedrijf”, verduidelijkt Kuyt nog eens. “Het is een ruimte van 35 x 45 meter, met veel dataservers. Gelukkig was de hoofdverdeler van de computerzaal voorzien van twee hoofdschakelaars, zodat we zonder onderbreking konden overschakelen op een tijdelijke stroomvoorziening. Drie maanden lang stond op het buitenterrein een gehuurde no-break die voor de energie zorgde!” De nieuwe installatie is volledig anders opgezet dan de oude installatie. Voortaan levert NUON de energie. Twee roterende no-breaksystemen staan paraat om in geval van stroomuitval de

Edo Kuyt en Ronald van den Broecke.

benodigde power te leveren voor de computerzaal. De oude warmte kracht centrale is ontmanteld en heeft plaats gemaakt voor twee nieuwe warmte kracht motoren. Deze centrale worden gebruikt voor de verwarming van het gebouw én als noodstroomvoorziening voor het kantoorgedeelte. Een groots en ingrijpend project, dat stap voor stap behóedzaam werd uitgevoerd. Croon Elektrotechniek te Apeldoorn tekende voor de installatie. “De firma Croon met projectleider Ronald van den Broecke heeft zich in het ontwerpteam ontpopt als een teamplayer met innovatieve ideeën en een frisse kijk op de zaken”, aldus Edo. Lees verder op pagina 6 SCHNEIDER INTERFACE | APRIL 2006

5

REFERENTIEPROJECT

De engineering van de verdelers is door Croon Electrotechniek samen met Eltechna uit Amersfoort uitgevoerd. In overleg met Edo Kuyt is gezocht naar de beste oplossing voor de problematiek op deze locatie. Rekeninghoudend met de hogere harmonischen in dit soort installaties. De verdelers zijn door Eltechna gebouwd, getest en ter plaatse in bedrijf gesteld. De heer Gerrit Koning van G.D. Koning Technische Adviezen uit Heerhugowaard heeft PinkRoccade de nodige ondersteuning gegeven op gebied van de energievoorzieningen en de combinaties met de no-break systemen en de sturingen en schakelingen die daarin noodzakelijk waren. POWERMANAGEMENT

Een complete nieuwe installatie zag het levenslicht. Of beter: twee installaties. De energievoorziening is namelijk dubbel uitgevoerd, met een A en een B-installatie. Beide installaties worden voor maximaal de helft van hun capaciteit benut. Valt A uit, dan neemt B het over. Vol trots wijst Kuyt in de kelder van het gebouw op de kasten van de hoofdverdelers. Niks prisma-wit. Frisblauwe en hardroze kasten! Getronics-blauw voor het A-systeem en PinkRoccade-roze voor het B-systeem. “We wilden het dubbel uitgevoerde systeem graag visueel maken.”

A+B rail boven elkaar...


De A- en B-hoofdverdelers leveren hun stroom aan twee (een A en een B) 1600 ampère Canalis spanningrails. Aan deze rails zijn door middel van bemeterde Canalis aftakkasten 24 stuks 160 ampère rails aangesloten. Honderden 160 ampère aftakkasten in diverse klantspecifieke uitvoeringen, die eenvoudig en veilig zonder spanningsonderbreking op het railkokersysteem geklikt kunnen worden, zorgen vervolgens voor de energiedistributie naar de serverkasten op de computervloer. Heel flexibel, eenvoudig uit te breiden en te wijzigen. De hoofdverdelers en aftakkasten zijn voorzien van een Modbus-aansluiting. In combinatie met het PowerLogic systeem van Schneider Electric kunnen we het energieverbruik op elk niveau meten. Ook aan onze klanten gaan we de service aanbieden dat zij online hun energieverbruik kunnen managen.” GEGARANDEERDE SELECTIVITEIT

Ook dat heeft alles te maken met de bedrijfszekerheid en continuïteit. Worden de A- en B-voedingen voor meer dan de helft van hun capaciteit gebruikt, dan ontstaat er een probleem als één van beide installaties uitvalt en het andere het over moet nemen. Powermanagement geeft inzicht in het energieverbruik en helpt overbelasting te voorkomen. Schneider Electric leverde bijna alle producten, van componenten voor de hoofdverdelers en het Canalis railkokersysteem tot en met de vermogensschakelaars, de kW/uur meters en de software. Kuyt is duidelijk trots op de nieuwe stroomvoorziening. Alles is tot in de puntjes geregeld. “Vooral selectiviteit was voor ons enorm belangrijk”, zegt Kuyt. “Dat was, naast onze ervaringen met de uitstekende service, doorslaggevend bij de keuze voor Schneider Electric. Zij beloven niet alleen selectiviteit, maar kunnen de karakteristieken van de automaten met berekeningen onderbouwen. Zo kan geen enkele andere leverancier dat! Wij zitten niet meer in over kortsluiting. Met de Schneider Electric producten hebben we maximale veiligheid en continuïteit gegarandeerd.”

INDUSTRIELE AUTOMATISERING

O

p de voormalige zeebodem in de Noordoostpolder floreert de akkerbouw. Het is vruchtbare grond - ook voor Tolsma Techniek, de specialist in bewaartechniek. De koel- en ventilatieoplossingen gaan vanuit Emmeloord naar akkerbouwers en verwerkers over heel de wereld. “Tot en met China, Rusland, Zuid-Afrika en Zuid-Amerika toe”, vertelt van Hooijdonk. “Emmeloord wordt wereldwijd gezien als het kenniscentrum op het gebied van aardappels. Wij nemen een vooraanstaande positie in als specialist in bewaartechniek voor aardappels, uien, wortels, bloembollen en kool.”

ADEMENDE AARDAPPELS

De mensen van Tolsma Techniek hebben niet alleen verstand van techniek, maar vooral van het product. Gedreven en met passie vertellen van Hooijdonk en Hoorn over de aardappel. “Een aardappel bestaat voor 95% uit water en verder uit o.a. zetmeel. Tijdens het bewaarproces moet de kwaliteit van de aardappel gehandhaafd blijven. Wordt het proces verstoord, dan gaat de aardappel zetmeel

Lees verder op pagina 8


7


omzetten in suiker en kunnen er kiemen ontstaan. Als je een aardappel met een te hoog suikergehalte gaat frituren, wordt de friet zwart. Het luistert heel nauw.” Temperatuur, luchtvochtigheid en zuurstof: dat zijn de drie variabelen die het hart van de bewaartechniek vormen. Van Hooijdonk onthult in dat verband nog meer eigenschappen van de aardappel. “Een aardappel ademt O2 in en CO2 uit. CO2 is zwaarder dan lucht en gaat dus zakken. Goede ventilatie is nodig om te voorkomen dat de aardappel stikt. Omdat de aardappel ademt, ontstaat er bovendien warmte. Een partij aardappelen warmt zichzelf elke dag met een- á tweetiende graad op. Koeling is daarom heel belangrijk.” BEWAARSPECIALISTEN

Ook de relatieve luchtvochtigheid is van belang. Een luchtvochtigheid van 95% is optimaal voor het bewaren, maar de kans op ziekten als zilverschurft neemt wel toe in vochtige lucht. Het is voortdurend balanceren tussen uitersten. Tolsma Techniek heeft op dit gebied een enorme expertise opgebouwd. “Wij leveren bewaartechniek voor zowel bulkopslag als kistenbewaring. Het bewaarproces wordt aangestuurd door onze procescomputer die de


ventilatie en koeling regelt. Om de juiste condities te creëren, wordt binnenlucht met buitenlucht gemengd. Onze verkopers geven op dat gebied deskundige adviezen. Het zijn professionele bewaarspecialisten.” Niet verwonderlijk dus dat Tolsma Techniek een marktaandeel heeft van 50 á 60 procent. Een wereldwijde bestseller is bijvoorbeeld de kompakt koeler. Een verdamper, condensor en compressor geïntegreerd in één unit, die stekkerklaar wordt opgeleverd. FANTASTISCHE OPLOSSING

Om verdere groei te realiseren, richt Tolsma Techniek zich sinds vorig jaar nadrukkelijker op de besturingstechniek voor sorteerinstallaties. DT Dijkstra uit Emmeloord levert de machines, Tolsma Techniek de intelligentie. “Wij brengen ijzer tot leven”, vat Hoorn in een krachtige one-liner samen. “Daarbij maken we gebruik van de producten van Schneider Electric. Een goed voorbeeld is het project bij CêlaVíta in Wezep. We hebben daar de besturingskast van de sorteerafdeling vervangen en nieuwbouw gerealiseerd. Het ging om 130 bestaande motorgroepen (lees: transportbanden) en 120 nieuwe motorgroepen. De afdeling moest gedurende het project in bedrijf blijven. Dat was een uitdaging op zich.”

“Hoe krijg je een schakelpaneel met een lengte van Het project bij CêlaVíta BIJZONDER FLEXIBEL bood méér uitdagingen. De gekozen oplossing bood nog meer voordelen. 8,20 meter en een hoogte Want hoe krijg je een “Het is een bijzonder flexibele oplossing”, klinkt schakelpaneel met een Hoorn enthousiast. “Wijzigingen tijdens de realivan 2,20 meter door een satie konden we heel snel doorvoeren. Van een lengte van 8,20 meter en DOL motorgroep een R/L motorgroep maken? een hoogte van 2,20 meter Een motorgroep bijplaatsen? Een thermisch door een deur van 0,80 deur van 0,80 meter breed pakket uitwisselen naar een andere range? meter breed en 2,11 meter Het is zo gebeurd. Die flexibiliteit zal CêlaVíta hoog? Inderdaad: niet. en 2,11 meter hoog?” ook in de toekomst goed van pas komen.” “We hebben dit probleem Omdat de Tesys Model U motorstarters weinig bij Schneider Electric warmte ontwikkelen, konden ze in een gesloten neergelegd en zij kwamen kast geplaatst worden, zonder ventilatie. met een fantastische Dat is een absoluut pluspunt in de stoffige oplossing. Ook CêlaVíta productieomgeving van CêlaVíta. was gecharmeerd van deze oplossing”, vertelt Hoorn. “We hebben het Zowel Tolsma Techniek als CêlaVíta zijn in hun nopjes met de gerealipaneel verdeeld in zeven secties, en pasten de seerde oplossing. “Schneider Electric heeft met ons meegedacht”, zegt Advantys STB remote I/O toe in combinatie Hooijdonk, “en dat verwachten wij ook van leveranciers. Wij proberen zelf met Tesys Model U motorstarters. We hadden ook zo goed mogelijk mee te denken met onze klant en met de beste daardoor niet de traditionele bos stuurstroomdraden, maar konden de zeven secties met oplossing te komen. Onze klanten waarderen het dat wij niet alleen slechts één Profibus-kabel verbinden. verstand van techniek hebben, maar ook van het sorteerproces. Een geweldige oplossing!” De afzonderlijke Wij kennen de aardappel, weten hoe de banden gepositioneerd moeten panelen pasten namelijk wél door de deuropeworden, hoe we de valhoogte kunnen beperken, hoe we aardappels ning en waren vervolgens in een mum van tijd kunnen detecteren, hoe we moeten beveiligen, etc. Het project bij afgemonteerd. CêlaVíta laat onze meerwaarde duidelijk zien!”


9

ENERGIEDISTRIBUTIE

Projectleider Yoessef Zkak van Unica over de nieuwbouw van het AZ-stadion:

“Dit is een prestigeklus” Een verreiker kruipt tergend langzaam voort over de hobbelige zandgrond. Nu hebben de gehelmde bouwvakkers het nog voor het zeggen in dit reusachtige, ovalen betonskelet. Straks is dit het exclusieve domein van de profs, als zij gehuld in het Alkmaarse rood-wit op het veld tot topprestaties zullen komen. Hier zal de grond dreunen van het gejuich van de supporters. “Dit is een prestigeklus”, knikt Youssef Zkak, projectleider van Unica. De mensen van Schneider Electric en STAGO denken er niet anders over.

e Alkmaarse voetbalclub AZ was dringend toe aan een nieuwe thuisbasis. Het huidige stadion is te klein en niet echt meer van deze tijd. “Er waren zelfs meerdere clubs die in het oude stadion niet wilden spelen”, weet Youssef. “Wat in het nieuwe stadion een tribunestoeltje is, is in het oude stadion ongeveer een business seat. De business lounge is er niet veel meer dan een keet met een bar.”

voor haar rekening, zowel de elektrotechnische en werktuigbouwkundige installatie als de sanitaire en sprinklerinstallatie. “Echt een prestigeklus. Iedereen die hier aan meewerkt, kan altijd vol trots zeggen: kijk, dat stadion heb ik helpen bouwen. Op zich is het qua techniek of qua omvang niet zozeer een bijzondere opdracht”, vindt Youssef. “In feite is het een sportveld met vier kantoren eromheen.”

16.700 ZITPLAATSEN

DE KNOP OM

Daarom gaf Egedi – voorheen AZ Vastgoed – opdracht voor de bouw van een nieuw stadion met 16.700 zitplaatsen. Unica nam het installatiewerk

Toch zijn er de nodige verschillen met het gemiddelde kantoorgebouw. De installateur moet regelmatig improviseren, bijvoorbeeld om onderdelen te

D


De succesformule: 2x S, uw totaaloplossing! STAGO en Schneider Electric: dat zijn vier handen op één buik. De kracht van de samenwerking is vooral de wederzijdse toegevoegde waarde die de bedrijven bindt. Schneider Electric kan door het productenaanbod van Merlin Gerin en Stago totaaloplossingen bieden in energiedistributie en kabelmanagement. STAGO is toonaangevende producent en leverancier van kabelmanagementoplossingen. De activiteiten passen precies binnen het totaalconcept dat Schneider Electric wil bieden. Het is dus niet helemaal toevallig dat STAGO sinds 1999 deel uitmaakt van Schneider Electric. Bij de bouw van het AZ-stadion (zie artikel) bleek de samenwerking opnieuw een succesformule te zijn.

STAGO B.V. is opgericht in 1955 en is producent van kabelmanagementsystemen. STAGO vervaardigt allerlei oplossingen voor de efficiënte distributie van zowel laag- en middenspanningskabels als kabels voor teleen datacommunicatie, zoals kabelgoten, vloergoten, wandgoten, ladderbanen en zuilen. Het bedrijf is gevestigd in Hoorn en heeft 120 werknemers. STAGO is sinds 1999 onderdeel van Schneider Electric.

bevestigen aan de schuine tribunedelen of aan de dakconstructie. Bovendien spelen specifieke normen een rol. “We moeten niet alleen voldoen aan de NEN-normen, maar ook aan de normen van onder meer de KNVB en de Champions League. Neem bijvoorbeeld de veldverlichting”, vertelt Youssef. “Die moet sowieso minimaal 800 Lux zijn, maar voor de Champions League 1400 Lux. Het gaat goed met AZ, dus daar moeten we toch rekening mee houden. We hebben het nu zó gemaakt, dat ze eenvoudig kunnen schakelen. Een wedstrijd Vitesse of Barcelona? Dat is een kwestie van de knop om!” SPANNINGRAILS EN KABELDISTRIBUTIE

Het nieuwe stadion was ook voor Schneider Electric en STAGO een kolfje naar hun hand. Schneider Electric leverde de spanningrails (Canalis railkokersystemen) voor de verbinding

van de twee transformatoren met de hoofdverdeelkast. “Een ideale oplossing. De ruimte is beperkt en op deze manier hebben we geen dikke bos kabels nodig”, aldus de projectleider. STAGO leverde de systemen voor de distributie van kabels (KG 281, WG 3000, TV 184 en LB 4000) en zorgde voor de montage. Van wand- en kabelgoten tot kabelladderbanen en thermisch verzinkte goten voor onder het dak. In totaal brachten de monteurs ruim 3800 meter wand- en kabelgoot aan. Youssef is als projectleider verantwoordelijk voor de werkvoorbereiding en voor de inkoop op het gebied van de elektrotechniek. “Planning is een theorie, zeg ik altijd. Je werkt met meerdere partijen en bent van elkaar afhankelijk. Op een gegeven moment moet je harder gaan lopen en meer mensen inschakelen. Ook in dat opzicht is er uitstekend werk geleverd!”


11




Algemeen wordt erkend dat het gebruik van frequentieregelaars in pomp-applicaties concrete voordelen biedt, zowel in energiebesparing als door mindere slijtage van de installatie. et gebruik van frequentieregelaars in plaats van mechanische kleppen voor het regelen van zowel debiet als druk reduceert de belasting. Dit niet alleen mechanisch en hydraulisch, maar ook voor de elektrische besturing. Het gebruik van een op zichzelfstaande pompbesturing in installaties levert een hogere beschikbaarheid, door redundantie, flexibiliteit en een lagere investering.

H

Uit verbruikscijfers van de industrie blijkt dat 72% van het energieverbruik voor rekening van elektromotoren komt. Daarvan wordt 63% gebruikt voor circulatie en het pompen van vloeistoffen. In een conventioneel besturingscircuit met een pompmotor die direct op de voeding geschakeld wordt, kan de aanloopstroom oplopen tot 7 keer de nominale stroom van de motor. Deze hoge startstromen beperken de levensduur van de motor en hebben het nadeel dat alleen met de nominale spanning gewerkt kan worden. Om de belasting van het direct on line starten op het elektrische net te beperken, kan gebruik gemaakt worden van een softstarter of frequentieregelaar. ELIMINEER WATERSLAG MET SOFTSTARTERS

Elektronische softstarters kunnen aanloopstromen beperken en bieden een geleidelijke aanloop van hydraulische systemen. De grote voordelen van softstarters zit hier in de stopcyclus van de pomp. De soft-stop reduceert waterslag in de leidingen en voorkomt daarmee voortijdige mechanische slijtage van de leiding en de afdichtingen. Debietregeling wordt in dit soort systemen gerealiseerd met mechanische kleppen in de leidingen.

ENERGIEBESPARING

Met de toepassing van een frequentieregelaar in een pomp-applicatie kan de installatie gebruikt worden om nauwkeurig de gevraagde hoeveelheid vloeistof te leveren, met behulp van flow- of drukdetectie. Een mechanische klep is dan niet langer noodzakelijk. Er zijn vele voordelen te noemen, waaronder de mogelijkheid om de pomp met een oversnelheid te sturen, waardoor meer dan gebruikelijk geleverd wordt. Het kan ook energie besparen door de flow te controleren, het biedt de beveiliging van de motor en reduceert de waterslag. En goed voorbeeld van energiebesparing is een pomp die van full speed teruggebracht wordt tot 80% van de maximale snelheid. Het energieverbruik kan hierbij met 50% beperkt worden. TELEMECANIQUE FREQUENTIEREGELAARS EN SOFTSTARTERS

Schneider Electric heeft in haar Telemecanique aanbod een volledige reeks frequentieregelaars en softstarters. De Telemecanique regelaars zijn beschikbaar van 0,18 tot 630 kW, in éénfase, drie-fase, 240 Volt en 415 Volt. Schneider Electric biedt de telefonische ondersteuning en service. CALCULATIE-SOFTWARE VOOR ENERGIEBESPARING

Schneider Electric biedt de gratis Eco8 Software voor de calculatie van de paybacktime aan de hand van de investeringskosten van de frequentieregelaars en softstarters. Door menugestuurd een aantal vragen te beantwoorden, waaronder werkingscycli, kWh prijs en de kostprijs van de regelaar kan de software de payback tijd van de investering nauwkeurig bepalen. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 1’ aan op de antwoordkaart.


13

ENERGIEDISTRIBUTIE

Nieuw: LexCom Office 500 Koperbekabeling is een beproefde economische oplossing voor snelle

L

voor

EXCOM 500

Om in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan hoge bit rates wordt

De LexCom 500 producten voldoen aan alle eisen zoals gesteld in de ANSI/TIA-568-b.2-10 draft 3.0 en de ISO/IEC PDTR 24750 (25N1104) inclusief alien NEXT en FEXT. Hiermee ondersteunen de LexCom 500 producten 10Gbase T applicaties zoals omschreven in de Draft IEEE 802.3an over een channel link van 100 meter.

het LexCom Office programma, naast glasvezelbekabeling eerder dit

DE LEXCOM 500 CONNECTOR

en betrouwbare communicatie. Er is een continue wens aanwezig voor meer bandbreedte en hogere bit rates. Keer op keer lijkt er geen eind te komen aan de levensduur van koperbekabeling als medium.

De LexCom 500 connector is een afgeschermde connector voor 10 Gigabit communicatie. Deze nieuwe Compact Form Factor connector biedt een ongekende montagevriendelijkheid en uitstekende prestaties in het hoge frequentiebereik. De compacte maatvoering reduceert de mechanische belasting van de kabel en biedt optimale linkprestaties. De connector is te herkennen aan de donkerblauwe scharnierende sluitkap en past in dezelfde patchpanelen en schakelmateriaal als de LexCom 125 en LexCom 250 connectoren.

jaar, opnieuw uitgebreid.

■ ■ ■

afgeschermd voor 10 Gigabit applicaties Compact Form Factor. Afmonteren zonder speciaal gereedschap

Compacte maatvoering, snelle en eenvoudige montage

1 connector voor patchpaneel en schakelmateriaal

Duidelijke kleurcodering

Afschermklep voor perfecte afscherming


10 Gigabit over Twisted Pair kabel

DE LEXCOM 500 DATAKABEL

De LexCom 500 datakabel voor 10 GBaseT applicaties combineert excellente transmissie eigenschappen met een zeer eenvoudige verwerking. Deze F/UTP kabel is voorzien van de gepatenteerde DCBS technologie voor optimale overspraakprestaties en minder verzwakking in het hoge frequentiebereik (Dissymetrical Cross Blocking System). Het speciale vulelement in de kabel zorgt voor een grotere scheiding tussen die aderparen die elkaar het meest verstoren en beschermd de aders beter tegen mechanische belasting.

Aluminiumfolie voor elimineren ANEXT

De algehele folie heeft een zodanige constructie, dat afscherming is gegarandeerd over 360° tijdens het scherp buigen van de kabel. DE LEXCOM 500 PATCHKABELS

De LexCom 500 patchkabel is een afgeschermde patchkabel voor 10 Gigabit applicaties. In lengtes van 0,5 tot 10 meter. De patchkabels zijn voorzien van aangespoten tules voor betere prestaties en een optimale trekontlasting. Worden de patchkabels gebruikt in combinatie met het LexCom 500 systeem dan resulteert dit in een 10GBaseT channel link. Door het toepassen van handige kleurclips, in plaats van verschillende kleuren patchkabels, heeft men altijd de juiste patchkabel. Met de kleurclips wordt de installatie eenvoudig op kleur gecodeerd. Rode en groene kleurclips worden standaard meegeleverd en diverse andere kleuren zijn verkrijgbaar. Het LexCom 500 programma is beschikbaar vanaf juni 2006. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 2’ aan op de antwoordkaart.

Dissymetrical Cross Blocking System voor sterke reductie van overspraak


15

ENERGIEDISTRIBUTIE

EN 50160 en IEC 61000

Voldoet u aan de Norm?

De toezichthouder van de energiemarkt, Directie Toezicht Energie (DTe), heeft in de netcode eisen gesteld aan de kwaliteit van energie. Deze eisen zijn vastgelegd in onder andere de normen EN 50160 en IEC 61000.

et bewaken van energiekwaliteit is tevens van belang voor de continuïteit van uw bedrijfsproces met als doel verstoringen in uw elektrische installatie of erger, oververhitting en uitval, te voorkomen.

■

VOLDOET UW ENERGIELEVERANCIER AAN DE NORM?

ENERGIEMANAGEMENT MET POWERLOGIC®

H

Met betrekking tot de “Power Quality” eisen die zijn vastgelegd in de normen EN 50160 en IEC 61000 ligt bij u ten aanzien van uw eigen net, maar ook bij uw leverancier een verantwoordelijkheid.

■ ■ ■ ■

spanning frequentie flikkeringen (variatie in netspanningniveau) harmonische vervuiling symmetrie van de 3 fasen spanningen.

De PowerLogic® Circuit Monitor CM4000 serie bestaat uit krachtige instrumenten voor een zeer uitgebreide bewaking van de kwaliteit van uw energienet. Verstoringen kunnen zichtbaar gemaakt en gelogd worden en alarmen kunnen worden ingesteld op zelf te definiëren kritische waarden.

EN 50160 EN IEC 61000

De eisen aan de kwaliteit van energie zijn vastgesteld in de normen NEN 50160 en IEC 61000. In deze normen is vastgelegd waaraan voldaan moet worden ten aanzien van een aantal grootheden:


Het controleren van de kwaliteit van de door uw leverancier geleverde energie aan de hand van de normen kan in geval van verstoringen uitsluitsel geven over verantwoordelijkheden en de daarbij behorende financiële consequenties.

DE POWERLOGIC® CM4000 SERIE

De geavanceerde CM4000 reeks van Merlin Gerin is in staat zeer uitgebreide kwaliteitmetingen te verrichten en voldoet aan de eisen gesteld in de EN 50160 en de IEC 61000. Op deze wijze bent u in staat uw net nauwkeurig te controleren. ENKELE KENMERKEN

nauwkeurigheid 0,2 % energie nauwkeurigheid 0,04% stroom en spanning ■ detecteren van spannings transienten (5 MHz) ■ golfvorm registratie op basis van verstoringen ■ datum/tijd registratie van afwijkingen op de normen ■ alarmeringen. ■ ■

De CM4000 serie is modulair van opbouw en eenvoudig uit te breiden. Zonder de meter te vervangen kan de functionaliteit worden uitgebreid zodat het steeds volledig aansluit bij uw persoonlijke wensen op het gebied van energie- en energiekwaliteitmetingen. POWERLOGIC®

De CM4000 serie maakt deel uit van de PowerLogic® reeks, een geavanceerd energie bewakings- en beheerssysteem. Het bestaat uit een uitgebreide reeks meetcomponenten in combinatie met krachtige software. Als gebruiker bent u staat op uiterst efficiënte wijze real-time gegevens over verbruiken, vermogens en de kwaliteit van uw elektrische

installatie te bewaken. Het doel is uw bedrijfsprocessen zo (kosten-)efficiënt mogelijk te laten verlopen. De nieuwste System Manager Software (SMS) is gebaseerd op webtechnologie en is te benaderen met behulp van een Internet browser. Het systeem is zeer eenvoudig uit te breiden en kan uitstekend meegroeien met uw organisatie. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 3’ aan op de antwoordkaart.


17


Nieuwe generatie snelheidsregelaars van Telemecanique Schneider Electric introduceert een nieuwe generatie snelheidsregelaars voor wisselstroommotoren. In eerste instantie werden de snelheidsregelaars voor “constant koppel”-toepassingen vernieuwd. De nieuwe ATV71 volgt hiermee de ATV58 op die beschikbaar blijft tot eind 2006.

u is het de beurt aan de Altivar 61 die de ATV38 voor “variabel koppel”toepassingen zal vervangen. Hij is bestemd voor de industrie en de tertiaire sector, waar centrifugaalpompen, ventilatoren en draaiende compressoren schering en inslag zijn.

N

GOEDE KEUZE

De Altivar 71 en de Altivar 61 beschikken over vergelijkbare krachtige besturingsfuncties en vinden toepassing in een brede waaier van industriële aandrijvingen. Zo kan bijvoorbeeld een “variabel koppel”-toepassing door een “constant koppel” snelheidsregelaar aangedreven worden. Toch kan blijken dat deze voor een pomp- of ventilatortoepassing - waarvoor een eerder eenvoudige sturing volstaat - de duurste oplossing is. Bovendien zijn specifieke applicatiekaarten zoals de multipompkaart slechts beschikbaar in de “variabel koppel”-reeks snelheidsvariatoren. Vandaar het belang van een goede keuze. ALTIVAR 61

De Altivar 61 beschikt over alle vernieuwingen en verbeteringen van de Altivar 71 en is verkrijgbaar met vermogens van 0,75 kW tot 630 kW bij 380 tot 480 V driefasig en tot 90 kW bij 200 tot 240 V driefasig. Hij is bijzonder geschikt voor installatie in industriële gebouwen waar hij de operationele kosten kan reduceren door optimalisatie van het energiegebruik bij gelijkblijvend comfort voor de gebruiker. Dankzij de snelheidssturing van een ventilator bijvoorbeeld, kan het luchtdebiet continu geregeld worden. Dit soort regeling levert een energiebesparing op van 50% vergeleken met de mechanische luchtregeling aan de hand van regelkleppen in de afzuigkanalen. Talrijke opties zijn beschikbaar zodat deze snelheidsregelaars gemakkelijk aangepast en geïntegreerd kunnen worden in


elektrische installaties, complexe besturingen en gebouwenbeheerssystemen. De nieuwe snelheidsregelaars voldoen aan alle voorschriften in verband met EMC en harmonischen door integratie van netfilter en smoorspoel. Vanaf hun ontwerp voldoen ze aan de ecologische voorschriften volgens de Europese RoHS normen en houden ze rekening met de WEEE-richtlijn (Waste Electrical and Electronic Equipment). 88% van de materialen kan vandaag gerecycled worden. GEBRUIKSVRIENDELIJK

Standaard zijn de Altivar 61 en Altivar 71 voorzien van een afneembaar grafische display voor een vereenvoudigde dialoog. Het geeft de operator extra mogelijkheden zoals het lezen van meldingen, inzicht in grafische voorstellingen, gebruik van navigatie- en functietoetsen, toevlucht tot helpfuncties, etc. De dialoog kan in het Nederlands, Frans, Engels, Duits, Spaans en Italiaans gevoerd worden. De gebruiker kan op ieder ogenblik de grafische display (parameters, visualisatie, menubalk…) naar behoefte wijzigen. Met het “Simply Start”-menu kunnen de applicaties in enkele stappen in dienst genomen, geoptimaliseerd en beveiligd worden. De Altivar 61 integreert een hele reeks onderhouds-, bewakings- en diagnosefuncties, beschikt over standaard geïntegreerde CANopen- en Modbuscommunicatie en kan uitgebreid worden naar andere in de industrie verspreide communicatiebussen. Via de Bluetooth-verbinding kan de gebruiker op afstand met de snelheidsregelaar draadloos communiceren. De programmeersoftware PowerSuite draait op PC. De architectuur, de hiërarchie van parameters en de toegangsfuncties garanderen een vereenvoudigde en snelle programmatie, zelfs voor complexe functies. De Altivar 61 laat zich via optiekaarten gemakkelijk integreren in gebouwenbeheerssystemen (HVAC) en beschikt over een multipomp-optiekaart voor het gelijktijdig aandrijven van 4 pompen door één enkele regelaar. Een veiligheidsfunctie “Power Removal” verhindert het ongewenst aanlopen van de motor en garandeert de veiligheid van de personen die aan de machine werken. (EN 954-1 categorie 3 en IEC/EN 61508 SIL2). Meer informatie? Kruis ‘Artikel 4’ aan op de antwoordkaart.

ENERGIEDISTRIBUTIE

Vernieuwde reeks van vacuümvermogensschakelaars Evolis van Merlin Gerin Bij het ontwikkelen van de vacuümvermogensschakelaars van Merlin Gerin wordt de allernieuwste vacuümtechnologie door Schneider Electric toegepast. De vacuümcontacten voor de Evolis en Evoset vermogensschakelaars worden door onze eigen fabriek geproduceerd, zodat er een hoog niveau van meting en kwaliteitscontrole wordt gewaarborgd.

e Evolis reeks is de nieuwste ontwikkeling in de Schneider Electric middenspannings-vermogenschakelaarreeks, maar kan beschouwd worden als de grotere broer van de Masterpact laagspanningsvermogensschakelaars. Het uiterlijk en een groot deel van de bediening en schakelmechaniek is afgeleid van de succesvolle Masterpact-reeks. De Evoset-reeks is ontwikkeld zodat deze toegepast kan worden in onze SM6 middenspanningsinstallaties waar ook de huidige SF vermogensschakelaars (SF6 uitvoering) kunnen worden toegepast. Met Evolis en Evoset kunnen wij naast ons huidige SF6 vermogensschakelaar reeks ook vacuümvermogensschakelaar-oplossingen aanbieden.

D

Evolis vacuümvermogensschakelaars zijn beschikbaar in de reeks 7,2 tot 24 kV. Binnen deze reeks zijn de volgende toepassingen leverbaar: ■ vaste of uitrijdbare uitvoering 7,2 - 24 kV (“frontal” type - Evolis) ■ vaste uitvoering 24 kV (“lateral” type - Evoset) Evolis is leverbaar in onze MCset, SM6 en H2000 installaties, waardoor er gekozen kan worden uit SF6 of vacuüm vast of uitrijdbare oplossingen voor uw installaties. Voor retrofit of paneelbouwmogelijkheden is Evolis ook leverbaar als los component in vaste of uitrijdbare uitvoering met de bijbehorende chassis, aansluitstukken en accessoires. De schakelaars worden geproduceerd met het AMF (Axial Magnetic Field) stroomonderbrekingstechniek. Door de AMF techniek wordt de

afschakelstroom verspreid over het gehele contactoppervlak, ook bij hoge afschakelstromen. Hierdoor is de lichtboogspanning laag en is het contacterosie zeer klein, wat resulteert in een lange levensduur (30 jaar / 10000 schakelingen).

VACUÜM VERMOGENSSCHAKELAAR SPECIFICATIES: ■

Evolis 7,2 - 12- 17,5 kV: - Vast of uitrijdbare uitvoering - Nominale stroomwaarde 630 tot 2500 A - Kortsluitstroom 25 tot 40 kA

■

Evolis 24 kV: - Vast of uitrijdbare uitvoering - Nominale stroomwaarde 630 tot 2500 A - Kortsluitstroom 16 tot 13,5 kA

■

Evoset 24 kV: - Vast uitvoering - Nominale stroomwaarde 630 tot 1250 A - Kortsluitstroom 12,5 tot 24 kA

Meer informatie? Kruis ‘Artikel 5’ aan op de antwoordkaart.


19

MILIEU

Het pro-actieve milieubeleid van Schneider Electric Op 1 juli 2006 wordt de EU-richtlijn RoHS van kracht. Deze richtlijn verbiedt de verkoop in Europa van elektrische en elektronische laagspanningsapparatuur die lood, kwik, cadmium, hexavalent chroom of broomhoudende vlamvertragers bevatten. Het aanpassingsproces verhoogt de ontwikkelingskosten, die echter binnen aanvaardbare grenzen moeten worden gehouden.

chneider Electric is consequent in zijn aanpak rond duurzame ontwikkeling van producten en diensten. Halverwege 2006 zullen de nieuw op de markt gebrachte producten geen lood meer bevatten. Met een speciaal ontwikkelingsprogramma voor het minimaliseren van schadelijke stoffen wil Schneider Electric duidelijk haar commitment waarmaken om producten en diensten te ontwikkelen die aan de eisen van de nieuwe EUrichtlijn RoHS voldoen. Een nieuwe uitdaging voor de toekomst voor Schneider Electric.

S

Schneider Electric heeft de verplichting op haar genomen om de ROHS, EEN NIEUWE UITDAGING

RoHS-norm door te voeren in al haar producten, overal ter wereld, en biedt daarmee producten aan die respect tonen voor het milieu én voor de volksgezondheid.


Op 1 juli 2006 wordt de Europese richtlijn “Restriction of Hazardous Substances” of RoHS van kracht. Zij verbiedt de verkoop van elektrische en elektronische laagspanningscomponenten (<1000 Vac) die lood, kwik, cadmium en hexavalent chroom bevatten, alsmede chemische stoffen zoals PBB (polybrominated biphenyls) en PBDE (polybrominated diphenyls ether) die veelal als weekmakers gebruikt worden in de industrie. Met deze richtlijn bevestigt de Europese Unie haar eis om de industrie te verplichten meer respect te hebben voor het milieu. De richtlijn richt zich hier zowel op stroomopwaartse als stroomafwaartse processen, zoals duidelijk blijkt uit de WEEE-richtlijn die gelijktijdig gelanceerd werd

(Waste Electrical and Electronical Equipment) en die gericht is op het elektronisch en elektrotechnisch afval. Vandaag liggen de grenswaarden van de verboden stoffen in de RoHS-richtlijn nog niet officieel vast, maar de industrie is zich wel bewust van de impact die ze zal hebben op haar activiteiten. Schneider Electric kan haar acties niet langer uitstellen, gezien de milieueisen van klanten en partners, en gezien de stijgende druk van concurrenten in bijvoorbeeld China en Amerika. Tegelijkertijd zou het gevaarlijk zijn overhaast te werk te gaan. Dit zou een negatieve invloed kunnen hebben op de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de componenten. Het komt er dus voor Schneider Electric op neer, een goed evenwicht te vinden tussen het willen toepassen van de RoHS-richtlijn en haar motivatie om voorloper te blijven op het vlak van de duurzame ontwikkeling. KWALITEIT EN BETROUWBAARHEID

Sinds 2003 voeren verschillende wetenschappelijke, technische, industriële en commerciële afdelingen binnen Schneider Electric onderzoeken en experimenten uit om lood en andere verboden stoffen uit de producten en de processen te verbannen. Alle componenten worden onderzocht met het oog op hun conformiteit met de RoHS-norm. Alternatieve stoffen voor lood, dat gebruikt wordt in soldeerprocessen, vragen om hogere procestemperaturen. Dat is een extra belasting voor de halfgeleidercomponenten op het gebied van de betrouwbaarheid en de kwaliteit. De producten van Schneider Electric hebben een lange levenscyclus. Magneet- en vermogenschakelaars bijvoorbeeld, moeten meer dan 10 of 15 jaar meegaan. Deze producten vragen daarom bijzondere aandacht, omdat zij componenten bevatten die gebaseerd zijn op veel oudere technologieën. Installateurs zullen niet meer willen investeren in producten die geleidelijk

van de markt zullen verdwijnen. Reden te meer voor Schneider Electric om het moderniseringsproces consequent op al haar standaardproducten toe te passen. AANPASSEN PRODUCTIEPROCESSEN

De impact van het aanpassingsproces aan de RoHS-norm varieert naar gelang de in aanmerking genomen stoffen. Kwik is nagenoeg al uit alle producten verdwenen. Dit is niet het geval voor het hexavalent chroom dat nog veel gebruikt wordt om metalen te beschermen tegen corrosie. Dit zou vervangen moeten worden door andere substanties zoals chroom 3, dat nog toegelaten is, of door het duurdere roestvrij staal. Cadmium, waarvan het gebruik eveneens beperkt moet worden, wordt als legering nog gebruikt in de contactpunten van schakelaars. De specialisten van de Research & Development afdeling zoeken continue naar alternatieve oplossingen die de kwaliteit en de gebruikskenmerken van de schakelapparatuur niet nadelig beïnvloeden. Iets problematischer is lood. Lood wordt overal ter wereld samen met tin als soldeer gebruikt in de verbindingstechniek (printplaten), in tal van elektrische en elektronische toepassingen. Het voordeel van loodsoldeer is dat het smeltpunt laag is en dat de temperatuur tijdens het productieproces relatief laag gehouden wordt. Loodsoldeer levert goede contactkwaliteit op en het soldeerproces is eenvoudig uit te voeren. Alternatieve stoffen voor lood, die aan de RoHS-richtlijn zouden kunnen voldoen, zijn legeringen op basis van tin, zilver en koper. Nadeel is dat hun smeltpunt hoger ligt dan dat van loodsoldeer. Halfgeleidercomponenten zijn echter zeer gevoelig aan deze hogere temperaturen tijdens de soldeerbewerking op de printplaat en zouden daardoor beschadigd kunnen worden. Schneider Electric specialisten voeren nu uitgebreide testen uit op alternatieve materialen en werken nieuwe soldeerprocedures uit, terwijl de operatoren opgeleid worden in deze nieuwe soldeertechnieken. Schneider Electric is niet verplicht om deze maatregelen zo ver door te voeren, maar wil hiermee aantonen dat ze een voorbeeldige organisatie wil blijven op het vlak van duurzame ontwikkeling. Een organisatie die in staat is te anticiperen op het gebied van milieubescherming en producten en diensten kan aanbieden die respect tonen voor het milieu en de volksgezondheid. SCHNEIDER INTERFACE | APRIL 2006

21


Zelio plug-in interfacerelais

Meer mogelijkheden met minder referenties Compacte power relais voor hogere ampèrages en multifunctionele relais met goudcontacten voor zeer lage stromen in de industriële standaardformaten zijn enkele van de vele nieuwe producten die Schneider Electric heeft toegevoegd aan de bekende serie Zelio plug-in relais van Telemecanique. Alle producten uit deze innovatieve reeks maken gebruik van de nieuwste materialen en fabricagetechnieken, waarmee betrouwbaarheid, prestaties en het milieu (Rohs) tegen een zeer concurrerend prijsniveau gewaarborgd zijn.

oor interface-toepassingen waar de ruimte zeer beperkt is, biedt Telemecanique de Zelio RSB relais. Deze kleine relais meten slechts 16 x 29 x 13 mm, en zijn in 2-polige uitvoering geschikt tot een thermische contactbelasting van 8 ampère. De 1-polige uitvoering haalt zelfs 12 tot 16 ampère thermisch. Alle contacten zijn wisselcontacten. Zelio RS relais zijn leverbaar voor spoelspanningen 12 tot 120Vdc en van 24 tot 230Vac, 50/60 Hz.

V

Nieuw in het Zelio-aanbod zijn de RXM relais die voldoen aan de bestaande industriële norm-afmetingen, maar belastbaar zijn tot 12 ampère thermisch voor de 2-polige uitvoering, ten opzichte van de 5 ampère voor de meeste vergelijkbare producten. De RXM is leverbaar in een 2-, 3- en 4-polige uitvoering, met spoelspanningen tot 120Vdc en 230Vac. Ook nieuw is het RUM relais. Dit relais is leverbaar met een 8 polige octaalconnector, een 11 polige pentaalconnector of een 11 polige rechthoekige aansluiting. De RUM relais zijn uitgevoerd met 2 of 3 wisselcontacten, met contactbelasting tot 10 ampère thermisch. Zowel de RXL- als de RUN relais zijn leverbaar met goudcontacten, waarmee betrouwbaar zeer lage stromen geschakeld kunnen worden. Ook kunnen ze standaard voorzien worden van LED indicator waarmee visueel de status van het relais geverifieerd kan worden. Bij het RSB relais kan de LED indicator als optiemodule op de montagevoet geklikt worden. Dat geldt ook voor additionele ontstoringsmodules.


De nieuwe RPM- en RPF relais vormen een verhaal apart. Dit zijn zogenaamde power relais, geschikt voor hogere contactbelastingen. De RPM is voorzien van 1 tot 4 wisselcontacten in een zeer compacte behuizing en kan worden toegepast tot 15 ampère thermisch. Aansluiting via rechthoekige relaisvoet. De RPF kan gebruikt worden tot 30 ampère thermisch, wordt direct op de DIN rail geplaatst en heeft 2 maakcontacten of 2 wisselcontacten. Aansluiting geschiedt aan de voorzijde van het relais via 6,3mm brede vlakstekers. Neem de proef op de som en innoveer mee met Telemecanique. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 6’ aan op de antwoordkaart.

INTERNATIONAAL

Schneider Electric: wereldwijde oplossingen

HONG KONG: DISNEYLAND

CHINA: LONG RIVER PIPELINE Schneider Electric heeft met de Chinese groep Sinopec een contract afgesloten voor de elektrische uitrusting van de Long River pipeline. Deze pijpleiding, met een lengte van nagenoeg 1000 km, gaat jaarlijks 21 miljoen ton geraffineerde olie omzetten. Het project dat in oktober 2004 gestart werd, zal in juni 2006 afgewerkt zijn. Na de pijpleiding voor geraffineerde olie van LuWan is dit het tweede ‘pipeline-project’ dat door Sinopec aan Schneider Electric werd toevertrouwd. Dit nieuwe project omvat de installatie van een controlecentrum en van 13 stations. Het controlecentrum communiceert via Ethernet TCP/IP met de 13 stations. Tot nu toe vervoerde Sinopec de olie over de waterwegen. De vervanging van het boottransport door een pijpleiding zal een kostenbesparing van ca. 70 miljoen euro met zich brengen. Het project kon in de wacht gesleept worden ondanks de grote concurrentie. Schneider Electric kon Sinopec overtuigen van de buitengewone prestaties van haar oplossingen, de eenvoud van de producten en de goede service.

In Hong Kong nam Schneider Electric deel aan de realisatie van het nieuwe Disneyland Hong Kong Themapark. Het contract, ter waarde van een goede 1,3 miljoen US dollar, hield de levering in van al het materiaal voor de elektrische distributie, de controle en het beheer van de energie, nodig voor een optimale exploitatie van het Themapark. Het eerste jaar worden er meer dan 5 miljoen bezoekers verwacht.

DUITSLAND: DAIMLER CHRYSLER In Duitsland kon Schneider Electric een zeer belangrijke overeenkomst afsluiten met Daimler Chrysler te Düsseldorf. Het betreft de elektrische voeding en de automatisering van de productielijnen voor de nieuwe Sprinter Transporter die gebouwd wordt in de werkplaats van Daimler Chrysler in Düsseldorf en Ludwigsfelde ten zuiden van Berlijn. Schneider Electric leverde automatiserings-oplossingen en het geprefabriceerde railkoker distributiesysteem CANALIS, aangepast aan de specifieke behoeften van Daimler Chrysler. De ca. 250 werkplaatsen werden uitgerust met Unity software, Premium PLC’s, Advantys, Momentum decentrale in/uitgangen en andere automatiseringscomponenten waaronder Harmony drukknoppen, TeSys U beveiligingen, Masterpact, Compact vermogenschakelaars … en een Ethernet O/C (open/closed) architectuur voor een open communicatie.

MANCHESTER: ZIEKENHUIS VAN DE TOEKOMST Tour Andover Controls, dochtermaatschappij van Schneider Electric gespecialiseerd in systemen voor gebouwenautomatisering, leverde de technologie voor het intelligente “Super Hospital” in Manchester (GB). Dit project, het belangrijkste in zijn genre in het Verenigd Koninkrijk, omvat de modernisering van vijf Universitaire klinieken (1600 bedden) die niet meer voldeden aan de huidige normen. Zij worden omgebouwd tot moderne “superziekenhuizen” waarin er voldoende plaats zal zijn voor de te behandelen patiënten en voor de vele specialisten die er werkzaam zijn.


23

NEN1010 & BEVEILIGING

Techniek in de praktijk: NEN1010 & beveiliging

Kabelberekeningen in drie stappen Bij het berekenen van kabel worden nogal eens fouten gemaakt. Het gevolg hiervan is dat onjuiste kabels worden gekozen en daardoor overbelast raken. Het is van belang dat de juiste stappen worden gevolgd bij het berekenen van kabels. Het lijkt allemaal heel vanzelfsprekend, in de praktijk is het helaas wel eens anders.

W

AT ZIJN DE CRITERIA DIE DE DIAMETER VAN EEN KABEL BEPALEN?

1 1 2 0 3 7 1 32

Het resultaat van een kabelberekening moet zijn dat de juiste diameter wordt gekozen voor de toepassing. De volgende criteria bepalen de diameter van de kabel: de belastingsstroom Ib, deze bepaalt de thermische belasting van de kabel ■ het spanningsverlies (max. 5%) ■ de maximale lengte in verband met beveiliging tegen indirecte aanraking. ■

piek. Het is overigens een lastig onderwerp. Veel leveranciers van apparatuur weten soms zelf niet hoe hoog de inschakelstroom van hun apparatuur is.

STAP 2: BEPALEN VAN DE BEVEILIGING (In)

Uitgaande van de hierboven genoemde criteria zal de berekening moeten worden uitgevoerd. Alvorens de kabel te kunnen berekenen zullen een aantal basisgegevens bekend moeten zijn, hieronder staan de benodigde stappen beschreven.

STAP 1: BEPALEN VAN BELASTINGSSTROOM (I b)

De belastingsstroom (Ib) is afhankelijk van de eigenschappen van de belasting. De belastingsstroom is te verdelen in de nominale stroom en inschakelstroom. Meestal wordt er gekeken naar de nominale stroom, maar het is erg belangrijk dat er rekening wordt gehouden met de inschakelverschijnselen van de belasting. Piekstromen, aanloopstromen en magnetiseringsstromen hebben een grote invloed op de keuze van de beveiliging. In de praktijk komt het nogal eens voor dat een beveiliging aanspreekt op een hoge inschakel-

24


Het meest belangrijke gegeven is de belastingsstroom (Ib), deze is immers de basis voor de keuze van de beveiliging. Van groot belang is om te weten wat de belastingstroom is bij nominaal bedrijf maar ook tijdens inschakelen of aanlopen. Voorbeeld: Een smeltpatroon die een motor beveiligt, zal moeten worden overgedimensioneerd in verband met het aanlopen van de motor. In de praktijk zal een gG smeltpatroon ongeveer 2x groter gekozen moeten worden om deze niet te doen doorsmelten tijdens de aanloop. Een automaat zal vanwege de inschakelpiek een hoge magnetische instelling moeten hebben. Vandaar dat de meeste motorbeveiligingsschakelaars een magnetische instelling hebben ongeveer 12 tot 14x In. De thermische en magnetische instelling van een automaat wordt bepaald door de nominaalstroom (Ib) van de belasting en de inschakelstroom (Ipiek).

1 6 1 2 0 3 2 3 0 7 1 7 3 32 STAP 3: DE LAATSTE GEGEVENS EN HET BEREKENEN VAN DE KABEL

Met de gekozen beveiliging kan nu de kabel worden berekend. Uiteraard zijn nog extra gegevens nodig zoals kabellengte, installatiemethode, omgevingstemperatuur en soort isolatie (XLPE, PVC, enz.). Met de gekozen nominaalstroom van de beveiliging kan de Iz van de kabel bepaald worden. De NEN1010 schrijft voor dat bij het toepassen van smeltpatronen tabel 8.53.Z wordt toegepast, waardoor de Iz ongeveer 10% hoger moet worden. Opmerking; bij het toepassen van een 16A Diazed patroon moet de Iz geen 10% maar 20% hoger worden gekozen. Met de installatiemethode, omgevingstemperatuur en isolatiesoort kan nu de kabel berekend worden op Iz. Vervolgens moet controle worden gedaan op het spanningsverlies. Is deze te hoog ( >5%) dan moet een dikkere kabel worden gekozen. Denk ook aan het spanningsverlies tijdens het aanlopen van een motor, 10% spanningsverlies geeft ongeveer 20% minder koppel aan de as van de motor tijdens aanlopen. Sommige werktuigen kunnen hierdoor niet aanlopen met uitschakelen van de beveiliging tot gevolg.

De laatste controle is op beveiliging tegen indirecte aanraking, ofwel de maximale lengte van een kabel. Deze lengte is afhankelijk van de gekozen smeltpatroon of magnetische instelling van een automaat. Hierbij is het van belang welke regel toegepast moet worden; 5 seconden of 0,4 seconden. De NEN1010 biedt hiervoor handige tabellen (tabel 53X, Y en Z), maar ook onze laagspanningssystemen- en componentencatalogus biedt meer informatie, bijvoorbeeld over motorbeveiligingsschakelaars en grotere vermogensschakelaars. TOT SLOT

Kabelberekeningen zijn niet moeilijk maar moeten wel op de juiste manier gehanteerd worden. De hierboven beschreven methode is uit de NEN1010. De NEN1010 heeft door de aanwijzing in het bouwbesluit een wettelijke status gekregen. Juist berekenen is hierdoor geen optie meer, maar noodzaak. Onze Ecodial ontwerpsoftware voor laagspanningsinstallaties biedt een handig hulpmiddel om kabelberekeningen op de juiste manier uit te voeren. De praktijk leert dat automaten soms niet worden ingesteld door de installateur. Dit is vreemd want de instellingen van de automaat hadden bekend moeten zijn. Zonder de instellingen van de automaat kan immers de kabel niet worden berekend. Het is dan ook de verantwoording van de installateur dat de instellingen van automaten gecontroleerd worden voor ingebruikstelling. Het controleren van de instellingen is overigens verplicht volgens NEN1010 art. 611.3 punt (d). Kabelberekeningen lijken vanzelfsprekend, echter zijn er voldoende aandachtspunten waarop gelet moet worden.


25


Preventa lichtschermen van Telemecanique beloond voor innovatie! wee technische tijdschriften “GIT SICHERHEIT + MANAGEMENT” en “MESSTEC & Automation” loven elk jaar de ‘GIT’-veiligheidsprijs uit. Een prijs voor bijzonder innovatieve en bedrijfszekere oplossingen op het gebied van automatiseringstechniek. Met trots kunnen we melden dat de lezers van de twee Duitse bladen dit jaar deze prijs hebben toegekend aan de XUSLT veiligheidslichtschermen van Telemecanique.

T

Lichtschermen zijn ontworpen uit een veelheid van op elkaar gestapelde 1 straalslichtschermen. Alle zenders en ontvangers worden samen in één behuizing geplaatst. Een elektronische regeleenheid stuurt alle zenders aan en evalueert de door de ontvangers ontvangen signalen. Het hierdoor ontstane lichtgordijn vormt een beveiligingsveld dat zeer nauwkeurig is. Een vinger van de operator is genoeg om het lichtscherm te activeren. Uitlijning van de zender-ontvanger eenheden is dan ook van cruciaal belang voor de juiste werking van het lichtscherm. Kleine deviaties kunnen het scherm al doen activeren. XUSLT lichtschermen van Telemecanique zijn voorzien van een gepatenteerd uitlijning instrument. Elke straal van het lichtscherm is uitgevoerd met een indicatieled. Deze geeft de status weer van de individuele straal. Tijdens het uitlijnen van het lichtscherm kunt u per straal zien of de juiste uitlijning is verkregen. Hierdoor is perfect te zien in welke richting het lichtscherm moet worden bewogen om een juiste uitlijning te verkrijgen. Misschien zijn de bovenste stralen reeds goed uitgelijnd en moet de onderkant nog verder versteld worden. Alles is in één oogopslag te zien. Vooral wanneer grote afstanden overbrugd moeten worden is het niet altijd duidelijk of een bepaald object zich in de detectiezone van het lichtscherm bevindt. Door de ledindicatoren wordt meteen duidelijk of dit het geval is en op welke hoogte dit object zich bevindt. Meer informatie? Kruis ‘Artikel 7’ aan op de antwoordkaart.



Transparent Info, het industriële automatiseringsmagazine van Schneider Electric aast deze Interface geeft Schneider Electric sinds november 2005 ook het blad Transparent Info uit, een blad speciaal gericht op de industriële automatiseringsmarkt.

klanten aan het woord laat over de ervaringen die zij hebben opgedaan met toepassingen van Schneider Electric.

Een blad dat markt- en technologische ontwikkelingen belicht, praktische automatiseringstoepassingen presenteert, u wegwijs maakt in ons automatiseringsaanbod en uitgebreid

Ga naar www.transparentinfo.nl of kruis ‘artikel 8’ aan op de antwoordkaart midden in deze Interface.

N

BENT U GEÏNTERESSEERD IN EEN GRATIS ABONNEMENT?

Gratis abonnement? Kruis ‘Artikel 8’ aan op de antwoordkaart.


27

KORT NIEUWS

Lexcom Office 500 Om in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan hoge bit rates wordt het LexCom Office programma, naast glasvezelbekabeling eerder dit jaar, opnieuw uitgebreid.

APRIL 2006

Nieuwe producten in het kort

Nieuwe generatie snelheidsregelaars van Telemecanique

Vernieuwde reeks vacuümvermogensschakelaars Evolis van Merlin Gerin

Zelio plug-in interfacerelais: meer mogelijkheden

Schneider Electric introduceert een nieuwe generatie snelheidsregelaars voor wisselstroommotoren. De nieuwe ATV71 volgt de ATV58 op, die beschikbaar blijft tot eind 2006.

Bij het ontwikkelen van de vacuümvermogensschakelaars van Merlin Gerin wordt de allernieuwste vacuümtechnologie door Schneider Electric toegepast. De vacuümcontacten voor de Evolis en Evoset vermogensschakelaars worden door onze eigen fabriek geproduceerd.

Compacte power relais voor hogere ampèrages en multifunctionele relais met goudcontacten voor zeer lage stromen in de industriële standaardformaten zijn enkele van de vele nieuwe producten die Schneider Electric heeft toegevoegd aan de bekende serie Zelio plug-in relais van Telemecanique.

Schneider Electric B.V. 7%

11%

Wereldwijd werkt Schneider Electric met 89.000 werknemers in 130 landen. Overal ter wereld bieden wij innovatieve oplossingen voor energiedistributie en industriële automatisering. Wij zijn er dan ook trots op een wereldwijde omzet te hebben behaald van 11, 679 miljard euro in 2005. Met onze producten en systemen hebben wij grote marktaandelen veroverd. Schneider Electric doet daarbij een beroep op de know how van onder andere de merken Merlin Gerin en Telemecanique.

18% 26%

54%

21%

OMZETVERDELING PER ACTIVITEIT ■ ■ ■

Onze succesvolle Nederlandse verkooporganisatie is actief in de gebouwen, industriële en infrastructurele markt. Iedere dag is het voor 450 medewerkers de uitdaging en ambitie om klanten perfect van dienst te zijn. Sales, Marketing, Services en Support werken hierbij nauw samen, wat dynamiek, resultaatgerichtheid en teamspirit tot de belangrijkste kenmerken van het bedrijf maken.

63%

Energiedistributie Industriële automatisering Nieuwe activiteiten

OMZETVERDELING PER REGIO ■ ■ ■ ■

11.679 miljard Euro omzet 2005

Europa Noord-Amerika Azië Overig internationaal

130 landen op 5 continenten

Schneider Electric B.V. Postbus 836, 2003 RV Haarlem Telefoon (023) 5 124 124 www.schneider-electric.nl

Nieuwbouw AZ-stadion: Dit is een prestigeklus. De voordelen van frequentieregelaars en softstarters in pomp-applicaties. Nieuw: Lexcom Office 500

Recommend Documents