Niets duurt voort, behalve verandering (Heraclitus Griekse filosoof)
Welzijn Baarn Beleids-, werkplan 2015-2016 Activiteitenplan 2015
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
2
april ’15
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
Inhoud Pagina
1) Inleiding
5
2) Welzijn Baarn in het kort
6
3) Missie & visie
7
4) Maatschappelijke ontwikkelingen
8
5) Werkveld Welzijn Baarn
10
6) Positie Welzijn Baarn
12
7) Werkplan 2015-2016
14
8) Activiteitenplan 2015
17
A. B. C. D. E. F. G. H.
Informatievoorziening Kortdurende ondersteuning Preventie Informele zorg Vrijwillige inzet Zelfstandig wonen en participatie Dagbesteding Jeugd- en jongerenwerk
9) Prestatieoverzicht 2015
42
Bijlage: (gebundeld in bijlagenboekje) 1. 2. 3. 4.
18 21 25 29 31 35 38 39
Projectplan Wijkgericht werken Oosterhei Projectplan Vrijwilligers College Projectplan DichtBlij Projectplan BUUV
3
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
4
april ’15
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
1. Inleiding Voor u ligt het beleids-, werkplan 2015-2016 en activiteitenplan 2015 van Welzijn Baarn. Het beleids-, werkplan is gemaakt om alle betrokkenen bij Welzijn Baarn op de hoogte te stellen van onze koers en onze werkwijze. In het beleid treedt ten gevolge van dit beleidsplan geen trendbreuk op. Het is een voortzetting en concretisering van het beleid dat al is ingezet met het beleids-, werkplan 2012-2013 en dat ten grondslag lag aan de visie bij de fusie van vier organisaties in 2010. Er is gekozen voor een periode van twee jaar. In 2015 zal het welzijnswerk een belangrijke transformatie door maken die samenhangt met de transities in de zorg. Een periode waarin het werkveld van welzijn voortdurend in beweging zal zijn. Welzijn Baarn zal in deze periode doorlopend aansluiting zoeken bij ontwikkelingen binnen en buiten de organisatie. “Niets duurt voort, behalve verandering." Deze woorden, van de Griekse filosoof Heraclitus, zijn nog iedere dag actueel. Veranderingen lijken ook steeds sneller te gaan: vergrijzing, verspreiding van informatie, economische ontwikkelingen, en nieuwe (politieke) verhoudingen. ‘Veranderen’ heeft voor sommige een negatieve klank. Het betekent immers loslaten van wat zo vertrouwd was, wat al bewezen was! Anderen zien in verandering kansen om anders om te gaan met de toekomst. Economische en demografische ontwikkelingen maken dat we in Nederland op veel terreinen veranderingen in gang moeten zetten om de zorg betaalbaar te houden Ook Welzijn Baarn wordt met een veranderende wereld geconfronteerd. De integrale benadering in de Wet maatschappelijke ondersteuning was in 2010 aanleiding tot de fusie van 4 welzijnsinstellingen in Baarn. De kracht van de burgermaatschappij, integraliteit, Welzijn Nieuwe Stijl en de kanteling stonden centraal. Nog meer dan in de eerste Wmo (2007) leggen de transities in de nieuwe Wmo de nadruk op maatschappelijke opgaven en de eigen kracht van mensen. Welzijn Baarn is een laagdrempelige en vrij toegankelijke voorziening met bijzondere aandacht voor vrijwillige inzet en kwetsbare inwoners. Voor welzijn ligt er een belangrijke taak bij het ondersteunen van de zelfredzaamheid en de participatie van mensen. De burger kan, uitgedaagd en ondersteund door welzijn, de samenleving veranderen om de economische en demografische gevolgen voor zorg en welzijn te compenseren.
5
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
2. Welzijn Baarn in het kort De Stichting Welzijn Baarn (hierna te noemen Welzijn Baarn) is in 2010 ontstaan uit de samenbundeling van vier organisaties: Stichting De Plataan, FGBB Welzijn Ouderen, Dienstverleningscentrum De Leuning en de gemeentelijke organisatie voor activering Wegwijs. Per 1 januari 2015 heeft Welzijn Baarn een formatie van 10,6 fte. Dit wordt ingevuld door 18 medewerkers bijgestaan door stagiaires en ruim 300 vrijwilligers. De structuur van Welzijn Baarn kent een clusterindeling op grond van de werksoorten (advies & ondersteuning en samenleven & participatie). Welzijn Baarn onderscheidt twee opdrachtgevers: de individuele mens (inwoner) en de gemeenschap (gemeente). De belangen van beiden liggen vaak in elkaars verlengde, maar kunnen op onderdelen ook conflicteren. Dat betekent dat we de producten die van ons worden gevraagd afstemmen op het gemeenschappelijke belang. De kracht van Welzijn Baarn is de verankering in de lokale samenleving. Samenwerking met andere (lokale) organisaties is uitgangspunt in onze werkwijze. Welzijn Baarn onderhoudt structurele contacten met individuele personen en partners op het gebied van welzijn en zorg. We werken met diverse organisaties samen en hebben een inbreng in netwerken voor afstemming van de dienstverlening. We investeren in ketensamenwerking om vanuit verschillende invalshoeken en disciplines beoogde doelen te bereiken. Welzijn Baarn is een laagdrempelige en onafhankelijke organisatie. We kennen de specifieke doelgroepen, hebben met hen contact en bieden op hen afgestemde ondersteuning aan. Indien nodig verwijzen we naar andere voorzieningen en organisaties die beschikken over specialistische kennis of een passend aanbod op deelterreinen. We betrekken onze deelnemers, vrijwilligers, diverse belangengroepen, onze partners en opdrachtgevers bij onze werkzaamheden. Activiteiten en diensten van Welzijn Baarn versterken de basisinfrastructuur waardoor; de eigen kracht van de inwoners van Baarn wordt vergroot. de toeloop naar de eerstelijns voorzieningen / Lokaal Team wordt beperkt. het Lokale (zorg)team wordt ondersteund en versterkt. In dit beleidsplan staat het gemeentelijke Actieplan ‘Versterken van de basisinfrastructuur Baarn’ centraal. Welzijn Baarn is blij met de concrete uitwerking van de te nemen acties. Dit geeft richting aan de opdracht aan Welzijn Baarn en daagt welzijn uit tot nieuwe activiteiten en diensten voor nieuwe doelgroepen. Hierbij wordt het principe “nieuw voor oud” gehanteerd. Het actieplan maakt geen keuzes, maar keuzes zijn onvermijdelijk bij een budget neutraal1 uitgangspunt. Om te vernieuwen kiest Welzijn Baarn ervoor om functies en activiteiten af te stoten of te verzelfstandigen. Zo maakt Welzijn Baarn de keuze on o.a. accommodaties af te stoten en niet langer een rol te vervullen in het faciliteren van ruimte aan maatschappelijke organisaties. De verantwoordelijkheid voor activiteiten zal vaker overgedragen worden aan deelnemers en vrijwilligers. Ook wanneer het betekent dat de activiteit mogelijk eindigt.
1
Door het jarenlang achterwege laten van indexering is er eigenlijk sprake van steeds verder oplopende bezuiniging.
6
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
3. Missie & visie Kernpunten Welzijn Baarn: met en voor alle Baarnaars Missie Het leveren van een fundamentele bijdrage aan het voorkomen, signaleren en oplossen van maatschappelijke vraagstukken, gericht op een gezond sociaal klimaat in de lokale samenleving.
Visie De inwoner van Baarn stuurt zelf haar of zijn eigen leven. Welzijn Baarn inspireert de inwoner om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor vraagstukken die haar, hem en/of de samenleving aangaan. En zij stimuleert haar of hem om mensen, die dat niet zelfstandig kunnen, te ondersteunen.
Strategische doelen: Welzijn Baarn: verbindt bewoners met en voor elkaar, met de wijk en met formele en informele aanbieders van activiteiten en voorzieningen; laat burgers tot hun recht komen, gaat uit van de eigen kracht van burgers; betrekt burgers bij individuele of collectieve activiteiten en faciliteert vrijwilligerswerk; werkt preventief, signaleert wat er speelt en betrekt burgers bij hun omgeving; heeft een belangrijke rol in de samenwerking en afstemming tussen partijen; signaleert en zet expertise in van anderen, kent de kracht van iedere organisatie en benut deze waar nodig; werkt aan professionele cohesie (afstemming in de uitvoering); is woordvoerder en ondersteuner voor hen die dat niet goed of beperkt kunnen; vervult naar de gemeente toe de rol van strategisch gesprekspartner op het gebied van welzijnszaken; voert de met de gemeente afgestemde en overeengekomen taken in het kader van de Wmo uit; dient als kenniscentrum voor haar strategische gesprekspartners op het gebied van welzijn binnen de gemeente en daarbuiten.
Kernwaarden
7
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
4. Maatschappelijke ontwikkelingen Decentralisatie en transformatie Met ingang van 2015 zijn de gemeentes verantwoordelijk zijn voor de maatschappelijke ondersteuning van mensen met een beperking, met chronische psychische of psychosociale problemen, voor de jeugdzorg en voor de begeleiding van mensen met minder arbeidsmogelijkheden. Voor deze nieuwe taken zijn minder middelen beschikbaar. Leidende gedachte achter de drie ‘decentralisaties in het sociale domein’ is dat de inwoners zelf verantwoordelijkheid dragen voor hun zelfredzaamheid en participatie en eerst de eigen mogelijkheden en sociale netwerken aanspreken, alvorens er een beroep te doen op de publiek gefinancierde voorzieningen. Een fundamentele wijziging in de verdeling van verantwoordelijkheden tussen overheid en burger die al is ingezet met de Wet maatschappelijke ondersteuning (2007). De gemeenten hebben de opdracht om de zorg en ondersteuning goedkoper, slimmer en minder versnipperd te organiseren. Hiervoor is een transformatie nodig, een geheel andere manier van denken en doen van inwoners, maatschappelijke organisaties, bedrijven en de gemeente zelf. Samenwerking is nodig om optimaal gebruik te maken van de kracht van de Baarnse samenleving. Het realiseren van intensieve samenwerking, gebaseerd op de nieuwe principes en uitgangspunten, is een proces dat tijd nodig heeft. De opgave wordt in fases uitgevoerd. De overdracht van taken en cliënten op 1 januari 2015 (de decentralisatie) en een tweede deel in de jaren daarna (de transformatie), waarbij 2015 nog een overgangsjaar is. Sociaal werk is een cruciaal onderdeel van die aanpak. Een bestendige, structurele inzet van sociaal werk en het welslagen van de transformatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Welzijn Baarn wil deze nieuwe fase tegemoet treden als een avontuur dat veel kansen en uitdagingen met zich draagt. De professionals van Welzijn Baarn hebben de kennis en kunde in huis voor hun rol als nieuwe professional. Vergrijzing. De vergrijzing is de belangrijkste motivatie achter de transformatie van de zorg. De (lokale) samenleving vergrijst in snel tempo. In Baarn groeit het aantal 65-plussers van 21.6 % in 2014 naar 29.3% in 20402. Een stijging die nagenoeg geheel ten koste gaat van de potentiele beroepsbevolking3. Bij een bijna gelijkblijvende populatie jongeren4 is sprake van toenemende ontgroening. De grijze5 druk ligt in Baarn ruim boven het landelijk gemiddelde. In 2014 zijn er landelijk nog vier potentieel werkenden op iedere 65-plusser(30%).
2
Landelijk 26.3% Potentiele beroepsbevolking zijn alle 20-65 jarigen. In Baarn daalt deze van 56.6% in 2014 naar 49.2% in 2040 4 Jongeren 0 t/m 19 jaar Baarn 2014 21.8% naar 21.6% in 2040 5 De grijze druk is uitgedrukt in het aantal personen van 65 jaar of ouder als percentage van het aantal personen van 20-64 jaar ( potentieel beroepsbevolking). 3
8
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
In 2040 neemt dit af naar twee (51%). In Baarn zal er in 2040 nog 1.6 potentieel werkenden zijn tegenover elke oudere van 65+6. De stijging van de pensioenleeftijd in de komende jaren heeft hier slechts beperkt invloed op (-/-0.1% per uitgesteld pensioenjaar). Het aantal ouderen in verzorgings- of verpleeghuizen neemt verhoudingsgewijs fors af. Een grotere groep zelfstandig wonende senioren zal naar verwachting langdurig een beroep doen op zorg-, welzijnsdiensten, mantelzorgers en informele zorg. De aandacht voor het bestrijden van eenzaamheid/sociaal isolement zal toenemen. Nieuwe doelgroepen. Met nieuwe concepten op het terrein van wonen wordt het zelfstandig wonen in de eigen vertrouwde woonomgeving ondersteund en met diverse welzijnsvoorzieningen wordt getracht dit uit het medische kader van de zorg te houden. Door deze ontwikkelingen komt de vraag van nieuwe doelgroepen (mensen met een verstandelijke beperking, mensen met psychische problemen en mensen met een lichamelijke beperking) meer in beeld bij welzijn. Naast de zorg zal ook de participatiewet, nieuwe aandachtsvelden en inzet vragen van welzijn. Concrete cijfers over deze doelgroepen komen slechts sporadisch beschikbaar. De focus op inzet van Welzijn Baarn (voorliggende voorzieningen en ondersteuning informele zorg) zal zich meer verbreden naar ook deze doelgroepen. Op dit moment richt de inzet zich veelal op een specifieke doelgroep. Bij activiteiten gericht op het sociaal contact, het versterken van het netwerk en/of dagbesteding is deze verbreding niet altijd mogelijk en zal een aanvullend aanbod moeten worden geïnitieerd in samenwerking met partners in de zorg. Inkomen. Het gemiddelde besteedbare inkomen per jaar van een particulier huishouden in Baarn is iets hoger dan het gemiddelde in de provincie Utrecht. Echter het percentage van mensen die afhankelijk zijn van een uitkering7 ligt in Baarn hoger dan de landelijke8 cijfers. Voor veel mensen met een uitkering ligt het bestaansminimum op de loer. In Baarn leeft 6% van de huishoudens op- of onder het sociaal minimum·. Zij behoren tot de kwetsbare groep. Deze groep behoort traditioneel tot de aandachtsgroep van welzijn. Digitaal. De technologisch ontwikkelingen gaan enorm snel en bieden voor iedereen ongekende en nieuwe mogelijkheden. De invloed van de nieuwe media op de dagelijkse gang van zaken is niet meer weg te denken. Informatie gaat binnen enkele seconden de wereld over en men is niet langer afhankelijk van geïnstitutionaliseerde organisaties. Iedereen kan informatie met de hele wereld delen en ontwikkelingen in gang zetten. Ook in het welzijnswerk bieden de nieuwe media kansen bij het ondersteunen van de zelfredzaamheid in de informatievoorziening, versterken van het netwerk en de ondersteuning bij het langer zelfstandig blijven wonen. Welzijn zal hen die van deze nieuwe mogelijkheden gebruik willen maken ondersteunen, maar ook oog houden voor hen die dit niet lukt.
6
Het percentage grijze druk is voor Baarn in 2014 38.5% en 59.7% in 2040. WW 550, WWB 375, WAO/WIA 690. Wajong 780 is in dit overzicht buiten beschouwing gelaten omdat dit cijfer het algemene beeld sterk vertekend, door de zorginstellingen Amerpoort en Sherpa. 8 Cijfers CBS 8.2% landelijk, 11.7% in Baarn, 17.4% in Baarn incl. Wajong. 7
9
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
5. Werkveld Welzijn Baarn Het oplossen van maatschappelijke problemen vraagt steeds meer om een samenspel tussen maatschappelijke organisaties, inwoners en overheid. Bij dat samenspel staat het versterken van het organiserend en probleemoplossend vermogen van mensen en hun omgeving centraal. Welzijnsinstellingen krijgen een belangrijke rol in het signaleren en definiëren van maatschappelijke opgaven en het vergroten van het probleemoplossend vermogen van inwoners. Behoeften van inwoners manifesteren zich niet in de huidige verkokerde georganiseerde werksoorten, maar in vraagstukken die alleen door een integrale aanpak beantwoordt kunnen worden. Het vinden van innovatieve oplossingen voor maatschappelijke problemen wordt de komende jaren belangrijker omdat beschikbare financiële middelen en ondersteuning afnemen, de groep kwetsbare inwoners groter wordt en de druk op vrijwilligers en mantelzorgers toe neemt. Dit vraagt om een andere invulling van taken door welzijnsorganisaties. In het beleids-, werkplan 2012-2013 is de noodzaak beschreven om de organisatie voor te bereiden op alle veranderingen die op stapel stonden. Niet door een nieuw aanbod te presenteren maar door de organisatie voor te bereiden op een nieuwe manier van werken. In 2013-2014 hebben medewerkers van Welzijn Baarn een intensief traject doorlopen gericht op het professionaliseren van de interne organisatie en het bevorderen van de integrale werkwijze. Het werkveld om ons heen is in beweging. Dit vraagt om het opnieuw bekijken van de competenties van onze medewerkers opdat zij een bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van de doelstellingen van de nieuwe WMO. De compententies van de medewerkers van Welzijn Baarn sluiten aan bij de door de branch omschreven competenties voor de nieuwe sociaalwerker. De competenties van professionals van welzijn9: De professional verheldert vragen en behoeften versterkt de eigenkracht en zelf regie is zichtbaar en gaat op de mensen af stimuleert verantwoordelijk gedrag stuurt aan op betrokkenheid en participatie verbindt gezamenlijke en individuele aanpak werkt samen en versterkt netwerken Welzijn Baarn zal ook in 2015 extra aandacht besteden aan scholing en training van haar medewekers om hen te ondersteunen in hun nieuwe rol als sociaal werker. Door de brede oriëntatie, integrale werkwijze, het wijd vertakte netwerk en vele vrijwilligers en samenwerkingsvormen beschikt Welzijn Baarn over een uitzonderlijke signaleringskracht. Deze signaleringskracht en netwerkpositie is fundament van Welzijn Baarn. Een fundament , gestoeld op een samenhangend geheel dat zich nauwelijks laat definiëren in activiteiten en projecten.
9
Competenties sociaalwerkers maatschappelijke ondersteuning actie programma professionalisering welzijn en maatschappelijke dienstverlening.
10
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
april ’15
Maatschappelijke Opgaven Op het terrein van welzijnswerk ziet Welzijn Baarn verschillende maatschappelijke opgaven. Welzijn Baarn sluit met dit plan aan op het actieplan “Versterken van de basisinfrastructuur Baarn”10 Informatie, advies en voorlichting. Het voorzien in de behoefte aan informatie en ondersteuning van inwoners staat aan de basis van het versterken van de zelfredzaamheid. Een digitaal aanbod kan in veel gevallen voorzien in een (eerste) behoefte. Maar voor (kwetsbare) inwoners is een fysiek informatiepunt een belangrijk vangnet. De trend bij veel (overheids-) instanties om zaken digitaal te regelen bemoeilijkt de zelfredzaamheid. Informele zorg en Mantelzorg. Welzijn Baarn ziet vrijwilligers actief in de zorg als een bijzondere groep binnen de vrijwilligers. Hun inzet is nauw verwant aan die van de mantelzorgers. In de toekomst zal de vraag en de druk op hen toenemen. Er zijn niet alleen meer (zorg) vrijwilligers en meer mantelzorgers nodig (kwantiteit) ook de inhoud van hun werk zal verzwaren (kwaliteit). Deze groep vraagt een extra inzet op ondersteuning, deskundigheid en handreikingen om hun taak te verlichten. Vrijwillige inzet. Vrijwilligers zijn het cement van onze samenleving. Gemiddeld 42% van de bevolking boven de 18 jaar doet op de één of andere manier vrijwilligerswerk. Toch hebben nog veel mensen weerstand om vrijwilligerswerk te doen. De paragrafen grijze druk en informele zorg, geven aan dat de vraag naar vrijwilligers zal toenemen. Demografische cijfers laten ook zien dat er een grote groep potentiële vrijwilligers is te vinden onder de 65 plussers11. Het is de uitdaging om deze mensen, in een individualistisch georiënteerde samenleving, als groep te mobiliseren voor belangen die ze met elkaar delen, zoals een veilige en prettige woonomgeving, welbevinden en voorzieningen. Bevorderen sociale netwerken. Het sociale netwerk van de burger zal het uitgangspunt zijn bij het zoeken naar oplossingen van knelpunten. Bij het versterken van het sociale netwerk staat centraal; het voorkomen van problemen, het in een vroeg stadium signaleren van problemen / risico’s en het ondersteunen bij de zelfredzaamheid. Het versterken van sociale netwerken is daarmee een belangrijk speerpunt voor Welzijn Baarn. Sociale netwerken worden versterkt door o.a. het wijkgericht werken, opzetten van (digitale) vriendenkringen en steuncirkels, contactgroepen, voorlichting en preventie activiteiten. Participatie. Participatie in de samenleving draagt bij aan het welbevinden. Participatie is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Ouderdom, handicap, sociaal economische klasse, psychische problemen of 'moeilijkheden thuis', kunnen een hindernis zijn. Met een directe benadering (eropaf) en de inzet van voorliggende voorzieningen en activiteiten stimuleert Welzijn Baarn mensen om te participeren en (sociaal) actief te worden/blijven. Daar waar mogelijk worden voorzieningen en activiteiten verbreed naar de nieuwe doelgroepen of nieuwe ontwikkeld. Met de inzet van een werk-maatjes netwerk en maatschappelijke organisaties (project ‘DichtBlij), wordt onderzocht of mensen met afstand tot de arbeidsmarkt ondersteund kunnen worden naar (betaald) werk.
10 11
Nota gemeente Baarn december 2014 In 2014 is 12% van de Baarnse bevolking in de leeftijd van 65 tot 75 jaar.
11
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
6. Positie Welzijn Baarn Basisinfrastructuur. Welzijn Baarn heeft voor de uitvoering van haar doelstelling positie gekozen in de basisinfrastructuur (de 0de lijn) en is dienstbaar aan de 1ste lijn. Dit is ook de positie waar historisch gezien welzijn sterk is vertegenwoordigd.
Welzijn Baarn onderscheidt in haar werk twee aandachtsvelden; a) Advies & Ondersteuning b) Samenleven & Participatie Welzijn Baarn heeft daarop haar organisatie ingericht in twee teams; Team Advies & Ondersteuning o het bieden van informatie, voorlichting- en preventiebijeenkomsten; o het geven van advies en ondersteuning; o het deelnemen aan en het organiseren van professionele netwerken o het signaleren van knelpunten, trends en ontwikkelingen.
Team Samenleven & Participatie o het organiseren van diensten en voorzieningen met een Wmo doelstelling (leefbaarheid, participatie, netwerkversterking, zelfredzaamheid, bestrijden isolement,) o het ondersteunen en promoten van vrijwilligerswerk o het gebiedsgericht werken aan cohesie en welzijn in de wijk.
Deze teams verwezenlijken onze visie en missie: o vanuit een compacte en goed samenwerkende kern van professionals; o bijgestaan door meer dan 300 vrijwilligers; o gedreven door de eerder benoemde strategische doelen en kernwaarden o gericht op afstemming, samenwerking en eigenkracht van inwoners.
12
april ’15
Welzijn Baarn
Beleidsplan 2015-2016
Ambities Welzijn Baarn 2015-2016 Welzijn Baarn vervult een centrale rol in de coördinatie van de basisinfrastructuur. Welzijn Baarn doet dit door het uitvoeren van diensten en projecten op de terreinen;
▲Preventie en (vroeg) signalering Welzijn Baarn voorkomt de toeloop naar de 1e lijn zorg (het Lokaal Team) Door het bestrijden van sociaal isolement en vereenzaming /organiseren van preventieactiviteiten / versterken van sociale netwerken / presentie in de wijk.
▲ Informatie, advies en voorlichting Welzijn Baarn versterkt de eigen kracht van de inwoners Door het organiseren van een centraal informatiepunt voor inwoners / het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten / deelname aan en het organiseren van professionele netwerken / het signaleren van knelpunten, trends en ontwikkelingen.
▲Netwerken en verbinden Welzijn Baarn structureert de toeloop naar het lokaalteam (1e lijn zorg) Door keten samenwerking / deelname aan netwerkoverleggen / ondersteunen van informele zorg en Mantelzorg en onderbouwde doorverwijzing.
▼Voorzieningen en welzijn op recept Welzijn Baarn versterkt het Lokaal Team (1e lijn zorg) Door het organiseren en coördineren van voorliggende voorzieningen / werken aan maatwerk oplossingen in diensten en activiteiten.
▼Participatie en Vrijwilligers Welzijn Baarn ondersteunt de inwoners Door mobiliseren en ondersteunen van (zorg)vrijwilligers / wijkgericht werk / ondersteunen van participatie. Een concretisering van de ambities is uitgewerkt in het werkplan 2015-2016 en activiteitenplan 2015 ( pag. 14 t/m 41).
13
april ’15
Welzijn Baarn
Werkplan 2015-2016
april ’15
7. Werkplan 2015-2016 Het welzijnswerk is door de transities flink in beweging. Welzijn Baarn zal de activiteiten en diensten aan passen aan de nieuwe wensen van de gemeente en presenteert deze parallel aan het actieplan “Versterken van de basisinfrastructuur Baarn”. Welzijn Baarn heeft in het afgelopen jaar een aantal ingrijpende aanpassingen doorgevoerd, zoals outreachend jongerenwerk en wijkgericht werken Oosterhei. Ook dit jaar zullen structurele wijzigingen worden aangebracht, zoals het inrichten van het Loket Advies & Ondersteuning, het Lokaal Expertisepunt Informele Zorg en het afstoten van Het Poorthuis. Alle veranderingen maken het moeilijk om voor 2015 cijfermatige resultaatindicatoren op te nemen. Niettemin is het de verwachting dat het totaal aan activiteiten en diensten niet zal afwijken van 2014. De koers van Welzijn Baarn laat zich niet alleen aflezen aan het prestatieoverzicht (bijlage A), maar markeert een logische stap in de ontwikkeling van Welzijn Baarn naar een brede welzijnsorganisatie, ondersteunend aan (kwetsbare)inwoners van Baarn met een vraag voor informatie, advies, hulp en ondersteuning op het gebied welzijn. Een ontwikkeling die voortvloeit uit; een integrale benadering van welzijn, ingezet met de fusie tussen de vier sectorale welzijnsorganisaties, 2010, het samenwerkingstraject Welzijn Nieuwe Stijl en de kanteling samen met de gemeente Baarn 2011-2012 het onderzoek en visie ontwikkeling naar passende huisvesting voor welzijn. Om de ambities te kunnen realiseren heeft Welzijn Baarn concrete doelen benoemd binnen het reguliere aanbod. Het behalen van deze doelen wordt mede bepaald door de kaders die de gemeente stelt bij de uitvoering. De kaders van de gemeente Baarn ten aanzien van de (centrale) huisvesting hebben een ernstige verstorende werking op de verdere ontwikkeling van de organisatie. Om te voorkomen dat de organisatie hierdoor te ver achterop raakt in de benodigde ontwikkeling ten aanzien van het bereiken van nieuwe doelgroepen en de innovatie van diensten zal Welzijn Baarn binnen de gestelde kaders een oplossing uitwerken uitgaande van twee locaties (i.p.v. één) binnen de beschikbare locaties (i.p.v. passende locaties). De belangrijkste innovaties in het werk van Welzijn Baarn in 2015 zijn de projecten; 1. Info-winkel 2. Lokaal Expertisepunt Informele Zorg 3. Vrijwilligers College 4. BUUV 5. DichtBlij Baarn
14
Welzijn Baarn
Werkplan 2015-2016
april ’15
Speerpunten werkplan 2015-2016 De kern van het werkplan 2015-2016 is verwoord in 23 speerpunten. Alle speerpunten zullen (mits aan de randvoorwaarden van huisvesting en financiering wordt voldaan) aanvangen in 2015 en verder uitgroeien in 2016. Op pag. 18 t/m 41 zijn in het activiteitenplan de verschillende activiteiten, projecten, voorzieningen en diensten weergegeven in doel, gewenst effect, resultaat en tijdsinvestering, frequentie en bereik. Informeren en adviseren 1. Welzijn Baarn realiseert in 2015 een laagdrempelig en vrij toegankelijk informatiepunt en een steunpunt voor advies & (kortdurende) ondersteuning voor alle inwoners van Baarn. In het informatiepunt en het steunpunt zijn alle informatie-, advies- en ondersteuningsfuncties van Welzijn Baarn samengebracht (ouderenadvies, sociaalraadswerk, mantelzorg-ondersteuning, buurtbemiddeling, ondersteuning jongeren). Indien nodig bezoeken functionarissen de vraagstellers thuis. 2. Het informatiepunt zal naast een fysiek loket ook mogelijkheden voor een telefonische en digitale helpdesk ontwikkelen. 3. Welzijn Baarn zal met dit (fysieke) informatiepunt en Steunpunt een centraal en herkenbaar contactpunt zijn voor alle inwoners en dienstverleners. 4. Het informatiepunt en Steunpunt zal actief samenwerking zoeken met andere organisaties zoals MEE, CJG, AMW en het loket wonen, welzijn en zorg. 5. Het informatiepunt en Steunpunt richt zich op zelfredzaamheid en het versterken van het netwerk van de burger. Welzijn Baarn zal haar medewerkers opleiden in netwerkversterkende methodieken. 6. De functionarissen van het informatiepunt en Steunpunt werken nauw samen met het Lokaal Team en andere loketten bij het vroegtijdig signaleren van probleemsituaties, verwijzing naar 1e lijn voorzieningen en het ‘afschalen’ van ondersteuningsvragen van inwoners. Informele zorg en mantelzorg 7. Het netwerk rond mantelzorgers en vrijwilligers in de zorg (en hun organisaties) zal worden versterkt en uitgebreid, door de coördinatie, deskundigheidsbevordering en ondersteuning onder te brengen in een lokaal expertisepunt. Dit Lokaal Expertisepunt Informele Zorg (LEIZ) zal deel uitmaken van het loket Advies & Ondersteuning. 8. Het LEIZ zal activiteiten ontwikkelen om het belang van mantelzorg onder de aandacht te brengen. 9. Het LEIZ zal mantelzorgers, vrijwilligers en betrokken behandelaars of hulpverleners ondersteunen met informatie en advies en handreikingen bieden om overbelasting van mantelzorgers te voorkomen. 10. Welzijn Baarn zal de verschillende maatjesprojecten samenbrengen in één werkverband binnen het LEIZ en respijtzorg faciliteren. 11. Het LEIZ zal vrijwilligers in de informele zorg trainen in het versterken van de zelfredzaamheid en gewenste deskundigheid. 12. Het LEIZ zal een steunpunt zijn voor mantelzorgers en vrijwilligers en centraal aanspreekpunt voor (zorg)organisaties. 13. Welzijn Baarn zal in samenwerking met zorginstellingen dagbestedingsactiviteiten ontwikkelen o.a. om mantelzorgers te ontlasten.
15
Welzijn Baarn
Werkplan 2015-2016
Vrijwillige inzet 14. In 2015 start Welzijn Baarn met het project Vrijwilligerscollege. Dit project vergroot het aanbod aan vrijwilligers(-organisaties) voor deskundigheidsbevordering door een match met (lokale) deskundigen / talenten. 15. Welzijn Baarn zal in de deskundigheidsbevordering aandacht geven aan het bereiken van nieuwe doelgroepen. 16. Welzijn Baarn is in staat een goede match tussen vrijwilligers en organisaties te maken. Bevorderen van sociale netwerken 17. Welzijn Baarn onderzoekt de mogelijkheid om in 2015 een digitale (buurt) markt plaats op te zetten. Het gaat om het faciliteren van inwoners in het elkaar weten te vinden voor vraag en aanbod en contact. 18. Welzijn Baarn ontwikkelt en faciliteert verschillende netwerkversterkende activiteiten en diensten; zoals vriendschapskringen, telefooncirkels, en (digitale) steuncirkels 19. Welzijn Baarn zal in samenwerking met Welzin Amersfoort het project “wijkgericht werk Oosterhei” continueren. 20. Welzijn Baarn zal bestaande contactactiviteiten blijven ondersteunen en faciliteren en de eigen verantwoordelijkheid voor de activiteit bij de deelnemers vergroten. Participatie 21. Welzijn Baarn onderzoekt de mogelijkheid om een bijdrage te leveren aan het bevorderen van participatie van inwoners van Baarn met het project werkmaatjes ‘DichtBlij Baarn’. Met de inzet van vrijwilligers / maatjes en het lokale netwerk wordt in deze opzet beoogd werkzoekenden en (gedeeltelijk) arbeidsongeschikten in een kwetsbare positie te ondersteunen in het vinden van (onbetaald)werk of vrijwilligerswerk. 22. Welzijn Baarn onderzoekt hoe zij de voorliggende voorzieningen die zij organiseert (nu veelal voor senioren) kan verbreden naar nieuwe doelgroepen. Welzijn Baarn inventariseert het aanbod aan voorliggende voorzieningen in Baarn en publiceert dit. Welzijn Baarn stemt haar aanbod hierop af.
16
april ’15
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
8. Activiteitenplan 2015 9.1 inleiding Het werkplan, met de daarin opgenomen speerpunten is uitgewerkt in het activiteitenplan. In het activiteitenplan wordt per onderdeel weergegeven welke werkzaamheden / acties Welzijn Baarn onderneemt, met welk doel en het gewenste resultaat /effect. Voor de uitwerking is gekozen voor de volgorde en systematiek van het actieplan ‘Versterken van de basisinfrastructuur Baarn’. Hierdoor wordt in deze uitwerking een onderscheid gemaakt tussen informatie/advies en kortdurende ondersteuning daar waar op andere plaatsen wordt gesproken over één Loket Advies & Ondersteuning. Centraal in het werkplan staat het samenbrengen van de verschillende informatie-, adviesen ondersteuningsfuncties. Binnen dit cluster wordt een onderscheid gemaakt tussen informatie, advies & ondersteuning en voorlichting. Informatie; het (eenmalig)verstrekken van informatie (schriftelijk, digitaal of mondeling, individueel of in groepsverband) naar aanleiding van een eenvoudige vraag of actueel onderwerp. Advies & ondersteuning; het adviseren & ondersteunen van individuen met een verzoek om ondersteuning bij een (voor hen)complexe situatie, psychisch of emotioneel probleem. Voorlichting; het overdragen van kennis en/of vaardigheden aan een groep in een bijeenkomst, workshop of cursus met het doel tot preventie of gedragsverandering. In dit activiteitenplan zijn de activiteiten gekoppeld aan de thema’s in het actieplan ‘versterken van de basisinfrastructuur Baarn’. Meerder activiteiten hebben betrekking op meerder thema’s. In het activiteitenplan is de hoofddoelstelling leidend voor de indeling in clusters. Welzijn Baarn is actief op vele terreinen en bij veel initiatieven betrokken. Ze zijn onderdeel van de dagelijkse praktijk en laten zich moeilijk plannen. Het jaarverslag geeft een uitgebreide weergave van de activiteiten en acties waar Welzijn Baarn bij betrokken is. De beschreven activiteiten zijn gebaseerd op het werkplan 2015-2016. Een aantal zijn afhankelijk zijn van onder andere de huisvesting. Zij zullen pas in 2015 vorm gegeven kunnen worden als aan de randvoorwaarden is voldaan. Het actieplan hanteert op verschillende plaatsen het begrip wijkcentra. Welzijn Baarn hecht er aan te geven dat Baarn geen algemene voorzieningen als buurthuizen of wijkcentra kent. De beschikbare accommodaties met een sociaal culturele functie zijn doelgroep specifiek, zoals verzorgingshuizen en De Leuning of in beheer van een organisatie met een specifiek doel zoals kerken en speeltuinen. Het ontbreken van een voorzieningen met een algemene doelstelling beperkt de kansen om geschikte huisvesting te vinden voor activiteiten voor nieuw doelgroepen.
17
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
A. Informatievoorziening Inleiding Met de verschillende advies- en ondersteuningsfuncties, professionals in de wijk en de activiteiten en locaties levert Welzijn Baarn een belangrijke bijdrage in de toegankelijkheid van informatie in Baarn. Een deel van de inwoners kan met de informatie op internet of specifiek webportal zelfstandig verder. Maar voor hen die: niet of minder bedreven zijn in het selecteren en beoordelen van de vele, soms tegenstrijdige informatie die beschikbaar is. ondersteuning behoeven om de vraag helder te krijgen door bv. de vraag achter de vraag te achterhalen. gebaat zijn bij de vroegtijdige signalering van ‘verborgen’ problemen en verwijzing naar de juiste ondersteuning. is een fysiek informatiepunt een belangrijke aanvulling op de vele informatie bronnen. De advies- en ondersteuningsfuncties van Welzijn Baarn zijn; Ouderenadvies Mantelzorg ondersteuning Sociaal raadslieden Buurtbemiddeling Jongerenadvies De verschillende functies zijn los van elkaar gehuisvest in 3 locaties. Tezamen verrichtte zij 3.810 acties ten behoeve van 2.411 hulpvragen 12. Een derde van de hulpvragen betrof uitleg bij brieven, maatregelen, formulieren en wet- en regelgeving. Doelgroepen De informatievoorziening richt zich primair op de inwoners van Baarn, maar wordt ook geraadpleegd door professionals. Met name kwetsbare inwoners van Baarn maken gebruik van de voorziening. Het gaat om mensen met vragen over zelfstandig wonen, deelname aan de samenleving, gezondheidssituaties, een lichamelijke- of verstandelijke beperking, psychische, sociale en/of financiële problemen, maar ook om ondersteuningsvragen bij laaggeletterdheid, geen of gebrekkige computervaardigheid of bij het ontbreken van een (sociaal-)netwerk. Het Lokaal Expertisepunt Informele Zorg (LEIZ), onderdeel van het Loket Advies & Ondersteuning, verstrekt informatie aan mantelzorgers en vrijwilligers in de informele zorg. Het LEIZ wordt nader beschreven onder D.
12
Cijfers 2013
18
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Activiteiten informatievoorziening A.1 Informatie Punt Baarn In 2015 zal Welzijn Baarn de verschillende informatie functies samenbrengen in één informatiepunt. Het informatiepunt is een algemene voorziening voor de inwoners waar men terecht kan met uiteen lopende vragen. Het informatiepunt is een herkenbare fysieke voorziening maar zal ook aansluiten bij digitale informatiebronnen. Indien noodzakelijk (gezondheidssituatie, lichamelijk beperking) kan de hulpvrager thuis worden bezocht (vrijwillige ouderenadviseur). Het informatiepunt is direct verbonden aan het Loket Advies & Ondersteuning (B./ pag. 22). Het informatiepunt werkt nauw samen met en is ondersteunend aan alle partners in het sociale domein. Doel van de activiteit Inwoners van Baarn kunnen op een eenvoudige en laagdrempelige wijze de juiste informatie vinden. Indien nodig kan de vrager ondersteund worden in het verhelderen van de vraag en/of uitleg krijgen bij de informatie. Wanneer het informatiepunt signaleert dat meer ondersteuning nodig is kan doorverwezen worden naar het Loket Advies & Ondersteuning . Hiermee levert het informatiepunt een positieve bijdrage in de slagingskans bij het vinden van een oplossing. Het informatiepunt voorkomt ernstige probleemsituaties door vraagverheldering, vroegtijdige signalering en doorverwijzing. Gewenst effect Inwoners weten van het bestaan van het informatie punt. Inwoners voelen zich ondersteund bij het vinden van de juiste informatie. 3 dagdelen openstelling van het informatiepunt 2000 verzoeken om informatie. Resultaat indicatoren 2015 Bekendheid van het informatiepunt Aantal informatie verzoeken Aantal doorverwijzingen naar steunpunt Advies & Ondersteuning. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De activiteit wordt uitgevoerd door deskundige vrijwilligers, ondersteund door professionals van het Loket Advies & Ondersteuning. Doordat het informatiepunt direct verboden is met dit loket, wordt de professionele ondersteuning beperkt. Ureninzet Welzijn Baarn: 700 uur.
A.2 Informatie bijeenkomsten Op verschillende plaatsen worden informatiebijeenkomsten georganiseerd of medewerking verleend aan bijeenkomsten van partners rond actuele thema’s. Door het netwerk van Welzijn Baarn worden de juiste deelnemers bereikt. Welzijn Baarn stemt het aanbod van informatiebijeenkomsten intern (themabijeenkomsten in De Leuning, Meeting Point, ouderkamer, informatieplein) en extern ( sociaal vitaal, ouderenbonden, gemeente) op elkaar af en zoek de verbinding en signaleert ‘witte vlekken’. Doel van de activiteit Het bieden van informatie aan groepen inwoners over actuele zaken en het aanreiken van ‘tools’ zodat zij zelfstandig verder kunnen. Samenwerkingspartners Bij de organisatie van informatiebijeenkomsten staat samenwerking en het verbinden met partnerorganisaties centraal. Dit kan zich manifesteren door de partnerorganisatie actief te betrekken bij de bijeenkomst of door een bijeenkomst van een partnerorganisatie te ondersteunen en te faciliteren.
19
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Gewenst effect Inwoners zijn geïnformeerd over actuele zaken en kunnen zelfstandig verder met de aangereikte informatie. Resultaatindicatoren 2015 Aantal bijeenkomsten Aantal deelnemers Tevredenheidsmeting. Aantal deelnemers/niet deelnemers dat zich m.b.t. dezelfde informatie zich meldt bij een loket. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De informatie wordt door professionals overgedragen. De organisatie van de bijeenkomst wordt ondersteund door vrijwilligers. Ureninzet Welzijn Baarn: 210 uur
A.3 informatie verstrekking Welzijn Baarn levert een bijdrage aan de informatievoorziening middels folders, nieuwsbrieven, content voor het webportal sociaal domein, website, inzet personeel, persberichten en sociale media. Doel van de activiteit Doel is het informeren van inwoners van Baarn over actuele zaken. Gewenst effect Inwoners weten waar zij informatie kunnen inwinnen. Inwoners zijn geïnformeerd over actuele zaken en kunnen zelfstandig verder met de aangereikte informatie. Resultaatindicatoren 2015 Aantal deelnemers/niet deelnemers dat zich m.b.t. hetzelfde onderwerp zich meldt bij een loket. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De informatie wordt door professionals verzorgd. De verspreiding en presentatie wordt ondersteund door vrijwilligers. Ureninzet Welzijn Baarn: 100 uur
20
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
B. Kortdurende (cliënt) ondersteuning Inleiding De advies- en ondersteuningsfuncties van Welzijn Baarn zijn er op gericht dat mensen (weer) meer grip op en overzicht over hun leven krijgen en er voor te zorgen dat zij in staat zijn problemen zelf op te lossen. Dit kan door informatie en advies, uitgebreide vraagverheldering en door kortdurende ondersteuning. De advies en ondersteuningsfuncties van Welzijn Baarn zijn; Ouderenadvies, Mantelzorg ondersteuning, Sociaal raadslieden, Buurtbemiddeling, Jongerenadvies. De verschillende functies zijn in los van elkaar gehuisvest in 3 locaties. Tezamen verrichten zij 3.810 acties ten behoeve van 2.411 hulpvragen 13. Een derde van de hulpvragen betrof informatie of uitleg bij brieven, maatregelen, formulieren en wet- en regelgeving. In 2015 worden de verschillende functies ondergebracht in één loket voor Advies & Ondersteuning. Het loket wordt gehuisvest bij het informatiepunt wat zal opereren als frontoffice. Een goed functionerend sociaal netwerk is belangrijk. Een sociaal netwerk kan hulp bieden bij praktische zaken, emotionele steun bieden en/of bijdragen aan het welbevinden. Mensen die kunnen rekenen op de betrokkenheid van familieleden, huis- en buurtgenoten ervaren een hogere kwaliteit van leven dan mensen die dat niet hebben. Mensen die langdurig behoefte hebben aan zorg en ondersteuning blijken niet altijd te kunnen rekenen op een betrokken omgeving. Het netwerk is klein of niet ‘’krachtig’’ genoeg (om problemen op te vangen, mensen uit het netwerk in een verkeren vergelijkbare situatie, hebben zelf ook ondersteuning nodig door zware zorgtaken). Als iemand niet terecht kan bij familie, vrienden of goede bekenden voor het delen van problemen of hulp, kunnen professionals van het Loket Advies & Ondersteuning uitkomst bieden. Door bij de ondersteuning in te zetten op versterken, revitaliseren en/of opbouwen van het sociale netwerk, zijn mensen in de toekomst beter in staat problemen op te lossen. Het Lokaal Expertisepunt Informele Zorg (LEIZ), onderdeel van het Loket Advies & Ondersteuning, biedt (kortdurende ) ondersteuning aan mantelzorgers en vrijwilligers in de informele zorg. Het LEIZ wordt nader beschreven onder D./pag. 29. Doelgroepen Het Loket Advies & Ondersteuning richt zich primair op de inwoners van Baarn, maar wordt ook geraadpleegd door professionals. Met name kwetsbare inwoners van Baarn maken gebruik van de voorziening. Het gaat om mensen voor wie zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving minder vanzelfsprekend is. Bijvoorbeeld door de gezondheidssituatie, een lichamelijke- of verstandelijke beperking, psychische, sociale en/of financiële problemen of het ontbreken van een (sociaal-)netwerk. Samenwerking met partners Functionarissen van het loket werken nauw samen met het Lokaal Team, de sociale dienst Baarn/Bunschoten/Soest, voedselbank, kredietbank, Algemeen Maatschappelijk Werk, huisartsen, (thuis)zorg instellingen, loket wonen/welzijn/zorg, belasting dienst, UWV en alle overige nul en 1e lijn voorzieningen.
13
Cijfers 2013
21
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Activiteiten kortdurende ondersteuning B.1 Loket Advies & Ondersteuning Het Loket Advies & Ondersteuning biedt (kort) durende ondersteuning aan kwetsbare inwoners van Baarn. De ondersteuning is gericht op het versterken, revitaliseren en/of opbouwen van het sociale netwerk. In 2015 worden alle functionarissen van het loket getraind in netwerk versterkende methodieken. In 2015 worden de verschillende functies ondergebracht in één Loket Advies & Ondersteuning. Het loket is verbonden met het informatiepunt wat zal opereren als frontoffice. Doel van de activiteit Functionarissen van het loket bieden (kortdurende) ondersteuning aan inwoners van Baarn bij het oplossen van problemen. De ondersteuning richt zich op het voorkomen van lange en intensieve professionele zorg en het vergroten van de eigen kracht en/of het sociale netwerk van inwoners. Gewenst effect Het loket ondersteunt inwoners waardoor een beroep op lange en intensieve professionele zorg wordt voorkomen. Resultaatindicatoren 2015 Aantal kortdurende (2 tot 6) ondersteuningen Aantal ondersteuningen op verzoek van het Lokaal Team (afschalen). Functionarissen Steunpunt Advies & Ondersteuning zijn getraind in netwerk versterkende methodieken. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Vrijwilligers in het loket vervullen een belangrijke rol. Vrijwilligers van het loket zijn getraind om de meest voorkomende vragen en ondersteuning te bieden. Zij hebben een belangrijke functie in het eerste contact en beoordeling van de hulpvraag. In het daadwerkelijke traject van kortdurende ondersteuning verrichten zij ondersteunende diensten aan de professional. De ondersteuningstrajecten worden uitgevoerd door functionarissen van Welzijn Baarn. Ureninzet Welzijn Baarn: 1402 uur
B.2 Buurtbemiddeling Buurtbemiddeling richt zich op herstel van communicatie en op (het ontwikkelen van) de kracht van mensen om zelf hun conflicten op te lossen. Het is een laagdrempelige voorziening waar buren en buurtgenoten hun conflicten met elkaar oplossen onder begeleiding van getrainde vrijwillige buurtbemiddelaars. De bemiddelaars besteden veel aandacht aan het herstel van het contact tussen de partijen. Het gebruik van Buurtbemiddeling heeft veel voordelen, o.a. het zorgt voor duurzame oplossingen door voor beide partijen aanvaardbaar zijn het voorkomt dat ruzies uit de hand lopen politie en justitie blijven buiten het conflict buurtbemiddeling is gratis Welzijn Baarn vindt het belangrijk dat de buurtbemiddeling onderdeel uitmaakt van het integrale aanbod van advies en ondersteuning. Hierdoor kan de buurtbemiddeling een bijdrage leveren in meer complexere problematiek of een belangrijke signalerende functie vervullen. Ook de verbinding met de functie van behartiger huurdersbelangen, die Welzijn Baarn in opdracht van woningbouwcorporatie Eemland uitvoert, draagt hieraan bij. Doel van de activiteit Het verminderen van (woon)overlast en het voorkomen van escalatie in buurten en wijken van Baarn. Dit is te bereiken door conflicten tussen buren of buurtbewoners in een zo vroeg mogelijk stadium te signaleren en gezamenlijk op te lossen. Effecten daarvan liggen vooral op het vlak van vergroten van de leefbaarheid, het versterken van de gemeenschapszin en het bevorderen van de zelfredzaamheid van inwoners.
22
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Gewenst effect Inwoners zijn instaat om, onder begeleiding, conflicten met buren vroegtijdig op te lossen. De leefbaarheid in buurten wordt vergroot. Resultaatindicatoren 2015 Aantal aanmeldingen (50) Aantal buurtbemiddelingen (35) Aantal geslaagde bemiddelingen Inzet van vrijwilligers / Uren inzet 2015 De vrijwillige mediators vervullen een centrale rol in de buurtbemiddeling. Buurtbemiddeling in Baarn bestaat uit 6 bemiddelaars en één professionele coördinator. Ureninzet Welzijn Baarn: 255 uur.
B.3 Thuisadministratie Baarn heeft ongeveer 24.000 inwoners waarvan 21.6 % senioren. Door zintuiglijke problemen of cognitieve stoornissen wordt het bijhouden van de thuisadministratie soms een probleem. Thuisadministratie ondersteunt (voornamelijk) ouderen die niet meer zelfstandig de regie kunnen behouden over het voeren van de persoonlijke administratie. Deze dienst onderscheidt zich van andere aanbieders doordat de doelgroep thuis wordt bezocht vanwege mobiliteitsproblemen. Een tijdige begeleiding op dit gebied is een bewezen manier om problemen in een vroeg stadium te signaleren en problematische schulden te voorkomen. De dienst bemerkt een toename in het aantal en de ernst van hulpvragen voor ondersteuning. De Thuisadministratie Baarn is een samenwerkingsproject van Stichting Welzijn Baarn, Kooiman & ‘t Hooght en Senior Banking, waarbij de laatste twee op vrijwillige basis hun kennis inzetten. Doel van de activiteit Kwetsbare mensen (voornamelijk zelfstandig wonende ouderen) helpen die op een of andere manier moeite hebben om tijdelijk of langdurig de thuisadministratie bij te houden Gewenst effect Kwetsbare inwoners worden ondersteund in het voeren van hun administratie waardoor problematische schulden worden voorkomen. Resultaatindicatoren 2015 Aantal ondersteuningstrajecten Aantal aanmeldingen bij de schuldhulpverlening Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De dienst thuisadministratie wordt uitgevoerd door een groep van vijf vrijwilligers ondersteund door de ouderenadviseur. Ureninzet Welzijn Baarn: 192uur.
B.4 faciliteren zelfredzaamheid en versterken sociale netwerk Het faciliteren van zelfredzaamheid en versterken van het sociale netwerk is de rode draad door al het werk van welzijn. Het is o.a. terug te vinden in projecten zoals; Oosterhei, DichtBlij Baarn, Sociaal Vitaal, Maatjes Breed, taalondersteuning en vrijwilligerswerk. Beschrijvingen van deze onderdelen zijn elders in dit activiteitenplan te vinden. Tevens pleegt Welzijn Baarn sociale interventies door: contactgroepen/clubs in De Leuning, Poorthuis of vanuit het project Wijkgericht werken. Het belang van deze contactgroepen is beschreven in het onderzoekrapport 14 “De kracht van ouderen” het faciliteren van telefooncirkels binnen de Hulpdienst begeleid vrijwilligerswerk binnen Welzijn Baarn, het opzetten en faciliteren van lotgenotengroepen voor mantelzorgers en/of senioren.
14
Het rapport “de kracht van ouderen” is verschenen in 2014 en is te vinden op de website van Welzijn Baarn.
23
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
De interventies maken veelal een integraal onderdeel uit van een bredere aanpak zoals Mantelzorg, informele zorg, vrijwilligerswerk en participatie. In deze beschrijving beperken we ons tot de lotgenotengroepen. Het project Maatjes Breed is hierna (B.5) apart beschreven. Doel van de activiteit Lotgenotengroepen hebben tot doel de zelfredzaamheid en sociale netwerken te versterken door lotgenotencontacten, informatie uitwisseling, bewustwording en mentale ondersteuning. De groepen worden opgestart door Welzijn Baarn en een beperkt aantal keren geleid of ondersteund Nadien kan de groep onder eigen regie verder in een al dan niet georganiseerde vorm. Welzijn Baarn kan dergelijk groepen faciliteren met ruimte. Gewenst effect Sociale netwerken en de zelfredzaamheid van kwetsbare inwoners zijn vergroot doordat zij zich (metaal) gesteund voelen en informatie delen die voor hen van belang is. Resultaatindicatoren 2015 Tevredenheid deelnemers lotgenotengroepen / activiteiten Aantal lotgenotengroepen nieuw en lopend. Aantal deelnemers lotgenotengroepen Aantal workshop/activiteiten + deelnemers Inzet van vrijwilligers / Uren inzet 2015 De lotgenotengroepen / activiteiten worden georganiseerd door een functionaris van Welzijn Baarn eventueel ondersteund door een docent of specialist. De voortzetting in eigen regie wordt ondersteund door vrijwilligers. Ureninzet Welzijn Baarn: 60 uur
B.5 Project Maatjes Breed Welzijn Baarn werkt al langer met maatjes/buddy’s die mensen (met name ouderen) ondersteunen in hun dagelijks leven en het vinden van een nieuw netwerk na overlijden of opname van partner/familielid. In 2013 is in samenwerking met Kwintes gestart met het maatjesproject Meerwaarde in Baarn. Dit project richt zich op het doorbreken van het isolement en het vergroten van deelname aan het maatschappelijk leven van mensen met psychiatrische problematiek, ex gedetineerden en mensen met een meervoudige (psychiatrische- en verslavings-) problematiek. In het jaarverslag 2013 wordt vermeld dat ook de rol van de vrijwilligers van de dienst Thuisadministratie steeds meer verschuift naar die van maatje. In het jaarbericht 2013 is een artikel gewijd aan de overbelaste vrijwilligers na signalen van maatjes/buddy’s. Om deze reden zal deze groep vrijwilligers samengebracht worden onder één noemer en extra aandacht en ondersteuning krijgen. Deze aandacht en ondersteuning is ondergebracht bij het Lokaal Expertisepunt Informele Zorg (zie informele zorg). Doel van de activiteit Doel is het doorbreken van het (sociale) isolement van de hulpvrager en dat deelname aan het maatschappelijk leven wordt vergroot. Secundair doel is het ontlasten van de (eventuele) mantelzorger. Het vergroten van het aantal maatjes en hun deskundigheid Gewenst effect Inwoners / professionals met een ondersteuningsvraag kennen het maatjesproject. Er zijn voldoende maatjes beschikbaar voor de ondersteuningsvragen. Maatjes weten zich voldoende gesteund en getraind voor hun taak. Resultaatindicatoren 2015 Aantal ondersteuningsvragen, maatjes, matches. Tevredenheid hulpvragers, maatjes, professionals. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Werving/ bekendheid vraag en aanbod maatjes, coördineren matches, begeleiden / trainen maatjes, e onderhouden contacten met 1 lijn organisaties Ureninzet Welzijn Baarn: 205 uur
24
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
C preventie Inleiding Onder de noemer van preventie zijn alle initiatieven samengebracht met als eerste doel het voorkomen van problemen. Zoals in de inleiding van het activiteitenplan al is aangehaald, streven ook hier de initiatieven vaak meerdere doelen na of hebben ook een positief effect op verschillende maatschappelijke doelen. Welzijn Baarn is van mening dat alleen het geven van gerichte informatie om de kennis en vaardigheden te vergroten, zodat mensen beter in staat zijn problemen te herkennen en zelf op te lossen, een te beperkte doelstelling is voor het onderdeel preventie. In afwijking van deze definitie zijn in dit activiteitenplan ook concrete preventie activiteiten / trainingen opgenomen die mensen ondersteunen en mogelijkheden aanreiken om kennis en vaardigheden te vergroten of risico’s te beperken. Tijdige signalering is cruciaal. Door de brede oriëntatie, integrale werkwijze, het wijd vertakte netwerk en vele vrijwilligers en samenwerkingsvormen beschikt Welzijn Baarn over een uitzonderlijke signaleringskracht. Deze signaleringskracht en netwerk positie typeert en is het fundament van Welzijn Baarn. Een fundament , gestoeld op een samenhangend geheel, dat zich nauwelijks laat definiëren in activiteiten en projecten. Uitzondering is mogelijk het project wijkgericht werken Oosterhei waarin dit fundament de basis is voor de focus op één wijk. Doelgroepen Binnen het onderdeel preventie wordt de doelgroep nu nog veelal bepaald door het aanbod/onderwerp. Groepen mensen die een verhoogd risico lopen op (geestelijke) gezondheidsproblemen maar ook op het gebied van financiën, zelfstandig wonen en sociale contacten. Aandachtgroepen waar Welzijn Baarn voor werkt zijn mantelzorgers, senioren en jongeren. Samenwerking Samenwerking en het leggen van verbindingen staat centraal in de werkwijze bij preventie. Dit kan zich manifesteren door partnerorganisaties actief te betrekken bij de activiteit of door een aanbod van een partnerorganisatie te ondersteunen en te faciliteren.
25
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Activiteiten preventie 15
C.1 Wijkgericht werken Oosterhei In mei 2013 hebben Welzin (Algemeen Maatschappelijk Werk en Thuisbegeleiding) en Welzijn Baarn vooruitlopend op de transities de handen ineengeslagen om een proef te starten met integraal wijkgericht werken. Doel daarvan was tijdig een andere werkwijze te realiseren om de transities te laten landen. In de eerste fase is onderzocht hoe (individuele) issues sneller in beeld gebracht kunnen worden en hoe daar collectieve en informele oplossingen aan konden worden verbonden. Meer voor minder en meer door de wijk zelf. Op huis-, straat- en buurtniveau. Zowel bij Welzijn Baarn als bij Welzin is de gedachte dat vragen in de wijk ophalen en bewoners om oplossingen vragen een andere manier van samenleven oplevert. De professionele inzet zal gericht zijn op de ondersteuning en motivatie van de bewoners van de Oosterhei. Zij zullen niet snel loslaten, maar niet overnemen, de wijk moet het zelf doen. De basis van de Oosterhei samenwerking is de landelijke methodiek “Er op af”. Daarbij onderkennen we de volgende methodische handelingen: zichtbaar zijn Signaleren Verbinden ondersteunen Een concrete uitwerking in acties en activiteiten is te vinden in het projectplan wijkgericht werken Oosterhei. Doel van de activiteit De doelstelling van het project Wijkgericht werken Oosterhei ontleed zich in drie onderdelen: 1 Problematische thuissituaties worden gesignaleerd en op een probleemoplossende wijze ondersteund of (verder) op weg geholpen, door te zorgen voor persoonlijk contact in de wijk, actief contact leggen en bespreken welke problemen er spelen. 2 Ieder individu is in de gelegenheid gezond, zelfstandig en zelfredzaam te leven, door het creëren van een vangnet zodat de bewoners niet tussen wal en schip vallen nu er minder geld, minder tijd en minder hulpverlening beschikbaar is. 3 Het versterken van eigen kracht en buurtparticipatie waardoor het beroep op hulp en bijstand vanuit organisaties afneemt, door bewoners uit te dagen een andere manier van denken en handelen te ontwikkelen, gebaseerd op de vraag ‘wat kan ik zelf aan mijn probleem of vraag doen?’ En door diverse burgerinitiatieven die tot stand komen, op huis -, straat- en wijkniveau te helpen en te ondersteunen. Samenwerkingspartners Het werken in de Oosterhei is een samenwerkingsverband van Welzin Amersfoort en Welzijn Baarn. Maar dat zijn niet de enige partners waarmee een verregaande samenwerking noodzakelijk is. Om in de Oosterhei een goede basis te hebben voor tijdig onderkennen en ingrijpen bij problematiek is een sterke structuur nodig. Hiervoor zijn een aantal partijen natuurlijke partners, want dit zijn de organisaties die meer last dan lust ervaren als zij langs elkaar heen werken. In onze ogen gaat het om de politie, de woningbouwcoöperatie, de thuiszorg, huisartsen en het basisonderwijs. Ook georganiseerde bewoners (speeltuinvereniging, sportclubs) horen hier bij, met dat verschil dat de gemeente daar een andere beleidsmatige invloed op uitoefent. We zullen begin 2015 dit plan dan ook met de betrokken organisaties bespreken en hen uitnodigen om hun visie, mening en mogelijkheden integraal onderdeel te laten zijn van dit plan. Gewenst effect Met de samenwerking in de Oosterhei willen Welzin en Welzijn Baarn een maatschappelijk effect realiseren op 3 gebieden. Eén op het gebied van individu / gezin/ voordeur, één op het gebied van de groep / gemeenschapszin en één op het gebied van de wijk / buurt. Deze effecten zijn: Stabiele maatschappelijke ontwikkeling van bewoners (ook jeugd), een veilige thuissituatie. Ervaren van goede kwaliteit van leven en een goede gezondheid. Mensen werken, volgen een opleiding en/of zetten zich in voor anderen. Bewoners leven in een schoon, leefbaar huis en een leefbare woonomgeving. (Schoon, heel, groen, veilig, sociaal en betrokken.)
15
Zie Projectplan Wijkgericht werken Oosterhei
26
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Resultaatindicatoren 2015 Participatie en initiatieven van de wijk. Afname beroep op hulp en bijstand ( AMW, Lokaal Team, loket zorg en welzijn, buurtbemiddeling, politie aandacht/interventies) . Wijk analyse is actueel en beschikbaar. Tevredenheid onderzoek samenwerkingspartners Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 In de ureninzet is er zowel van Welzin als Welzijn Baarn ook inzet binnen de overige werkzaamheden. Zo nemen bewoners eventueel deel aan werkplaatsen, krijgen individueel advies (AMW / Loket Advies & Ondersteuning Welzijn Baarn) of worden op weg geholpen naar het Lokaal Team, is deelname aan de ouderkamer /huiswerkbegeleiding een optie en wordt de buitenspeeldag verbonden aan de wijk. Het team organiseert de uitvoerende werkzaamheden, de contacten met bewoners en netwerkpartners en de bijkomende werkzaamheden. Voor de beleidsmatige lijn, de extra uitdagingen (knelpunten) en werkgeverszaken ondersteunen de directeur Welzijn en de manager Welzin het team. Ureninzet Welzijn Baarn:830 uur.
C.2 Voorlichting Bij voorlichting gaan we uit van groepsgewijze aanbieding van informatie, overdracht van kennis en vaardigheden. Voorlichtingsactiviteiten vinden plaats in diverse vormen en ten behoeve van verschillende doelgroepen. De voorlichtingsactiviteiten van Welzijn Baarn hebben een directe relatie met het Loket advies & Ondersteuning. Voorlichting senioren De voorlichting voor senioren richt zich op gezond ouder worden, langer zelfstandig wonen, ondersteuning in mobiliteit of specifieke ziektebeelden. De uitvoering vindt plaats in samenwerking met ouderenbonden, zorginstellingen en betrokken partijen. (Voorbeelden: Meetingpoint, Alzheimer café, Themabijeenkomsten Leuning, scootmobiel training, en Sociaal Vitaal.) Doelgroep Senioren (en eventuele hun mantelzorgers) met een risico op gezondheidsproblemen, problemen bij het zelfstandig wonen en/of mobiliteit. Gewenst effect Senioren ( en hun mantelzorgers) hebben hun kennis en vaardigheden vergroot waardoor zij hun zelfstandigheid kunnen behouden en eventuele problemen zelf kunnen oplossen of beheersen. Resultaatindicatoren 2015 Aantal voorlichtingsbijeenkomsten
Voorlichting jeugd en jongeren De voorlichting voor jongeren richt zich op genotsmiddelen, groepsdr uk en weerbaarheid. De alcohol, tabak en drugsvoorlichting is een jaarlijks terugkerend lespakket voor de groepen 8 in het basis onderwijs. De lessen worden gegeven door het jongerenwerk en richt ook op groepsdruk. De ATD-lessen zijn al 12 jaar een vast en gewenst lespakket op alle basisscholen in Baarn. De weerbaarheidstraining richt zich op de preventie van machtsmisbuik en grensoverschrijdend gedrag tegenover kinderen. Aan bod komen: fysieke oefeningen, (digitaal) pesten, intimidatie door groepen op straat of school en veilig internetten. Aanmeldingen komen o.a. via verwijzing door de huisarts, algemeen maatschappelijk werk, de schoolarts en/of interne begeleiders van de scholen of vanuit het buurtnetwerk 12-. Week van het geld ( voorlichting omgaan met geld) en B-Slim (kooklessen over verantwoorde voeding) Doelgroep ATD, week van het geld, B-Slim: groepen 8 in het basis onderwijs Weerbaarheid: 10-13 jaar en 13+
27
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Gewenst effect Het problematisch middelen gebruik onder jongeren meent af. Het aantal situaties van machtsmisbruik en grensoverschrijdend gedrag neemt af. Leerlingen hebben kennis van verantwoorde voeding en hoe om te gaan met geld. Resultaatindicatoren 2015 Alle leerlingen van de groepen 8 van het basisonderwijs hebben kennis genomen van de gevaren van genotsmiddelen en zijn bewuster geworden van groepsdruk. (ATD) Jaarlijks (sinds 2013) worden de uitkomsten van de enquête onder alle groepen 8 over genotsmiddelen bijgeschreven in rapportage “genotsmiddelen” (ATD) Deelnemers hebben geoefend met en zijn geïnformeerd over weerbaarder tegen machtsmisbuik en grensoverschrijdend gedrag (weerbaarheidstraining). Leerlingen gaan verantwoord om met geld en voeding Voorlichting mantelzorgers Voorlichting aan mantelzorgers en vrijwilligers in de informele zorg wordt beschreven in hoofdstuk D pag. 29. Resultaatindicatoren 2015 In 2015 zal Welzijn Baarn een instrument introduceren om de waardering voor de bijeenkomst en geboden informatie te meten bij deelnemers en partners. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 In de uitvoering van de bijeenkomsten wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van vrijwilligers bv, gastvrouwen, catering en facilitaire ondersteuning. De presentatie wordt verzorgd door een gastspreker of een functionaris van Welzijn Baarn of betrokken partnerorganisatie. Ureninzet Welzijn Baarn: 350 uur
C.3 Samenhang in voorlichting en Preventie In Baarn zijn verschillende organisaties die voorlichtingsbijeenkomsten, cursussen en trainingen verzorgen o.a. het CJG, GGD, Welzin Amersfoort, Versa, zorgaanbieders, MEE, ouderenbonden, patiëntenverenigingen en Welzijn Baarn. Een deel van deze bijeenkomsten vinden buiten Baarn plaats. Op dit moment vind er geen afstemming plaats over het aanbod en het momentum, hier door is er voor de inwoners van Baarn geen duidelijk overzicht op onderwerp, tijd en plaats. Welzijn Baarn zal, gebruikmakend van haar netwerk en samenwerkingsrelaties, het aanbod aan cursussen, trainingen en voorlichtingen bundelen in één overzicht en dit beschikbaar maken voor de inwoners van Baarn. Eventuele dubbelingen en samenhang in het aanbod zullen met betrokken partijen worden besproken. Als, door de gemeente Baarn gesubsidieerde partij, zal Welzijn Baarn haar aanbod afstemmen op het aanbod van anderen en uitdrukkelijk zoeken naar de “witte vlekken” in het aanbod. Doel van de activiteit Het scheppen van een duidelijk overzicht van het aanbod van cursus-, trainings- en voorlichtingsbijeenkomsten. Het voorkomen van dubbelingen en ‘witte vlekken”. Gewenst effect De zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de inwoners van Baarn is vergroot waardoor zij minder ste een beroep hoeven te doen op professionele ondersteuning in de 1 lijn. Resultaatindicatoren 2015 Eind 2015 presenteert Welzijn Baarn een duidelijk overzicht op onderwerp, tijd en plaats van al het aanbod op het gebied van voorlichtingsbijeenkomsten, cursussen en trainingen met betrekking tot het sociale domein (zorg en welzijn). De wijze en vorm van presentatie zal in overleg met gemeente en betrokkenen worden gekozen. Welzijn Baarn heeft initiatieven ondernomen om eventuele dubbelingen of “witte vlekken” in het aanbod te voorkomen. Ureninzet 2015 Ureninzet Welzijn Baarn: 40 uur
28
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
D. Informele zorg Inleiding Informele zorg betekent: zorg die geleverd wordt door de mantelzorger én/of een vrijwilliger. Het gaat hierbij om onbetaalde inzet voor mensen met gezondheidsklachten of een beperking, in aanvulling op zorg die door beroepskrachten zoals verpleegkundigen, activiteitenbegeleiders en huishoudelijke hulp geleverd wordt. Welzijn Baarn onderscheidt vrijwilligers die in de zorg actief zijn als een bijzondere groep binnen het vrijwilligerswerk. Hun inzet is nauw verwant aan die van de Mantelzorgers. In de toekomst zal de vraag en de druk op hen toenemen. Door de vergrijzing en veranderingen binnen de zorg is de verwachting dat niet alleen méér vrijwilligers en mantelzorgers (kwantiteit) nodig zullen zijn, maar ook dat de inhoud van hun werk zal verzwaren (kwaliteit). Ook het aandeel van mantelzorgers en vrijwilligers in de langdurige en intensieve zorgverlening thuis zal stijgen. Bij deze groep is extra inzet nodig bij ondersteuning , deskundigheid en handreikingen om hun taak te verlichten en overbelasting te voorkomen. Welzijn Baarn heeft in de praktijk (maatjes en thuisadministratie) ervaren dat de behoefte aan ondersteuning van Mantelzorgers en vrijwilligers in de zorg veel overeenkomsten vertoont. Welzijn Baarn heeft daarom besloten het Steunpunt Mantelzorg te transformeren naar een Lokaal Expertisepunt Informele Zorg en de professionele inzet ten behoeve hiervan te verhogen. D.1 Lokaal Expertisepunt Informele Zorg (LEIZ In het LEIZ zal een samenhangend aanbod worden ondergebracht waarin informatieverstrekking, expertise, ondersteuning, deskundigheidsbevordering, bewustwording, werving/promotie, ondersteunende diensten en respijtzorg gefaciliteerd en aangeboden wordt. Het LEIZ is integraal onderdeel van het Loket Advies & Ondersteuning van Welzijn Baarn. Daarnaast maakt het gebruik van functies en activiteiten, zoals het vrijwilligers college en voorliggende voorzieningen, elders in dit activiteitenplan beschreven. Het LEIZ: brengt mantelzorg in beeld bij de inwoners en professionals in Baarn brengt de wensen en behoeften van mantelzorgers en vrijwilligers in kaart biedt ondersteuning bij het in kaart brengen van het netwerk adviseert mantelzorgers, vrijwilligers en professionals faciliteert een passend aanbod voor deskundigheidsbevordering voor mantelzorgers en vrijwilligers en biedt aan. Is centraal aanspreekpunt voor, bemiddelt of faciliteert bij de inzet van vrijwilligers, maatjes en ondersteunende diensten Organiseert een netwerkoverleg/platform met samenwerkingspartners in de informele zorg, brengt hen samen voor uitwisseling, afstemming en samenwerking. Faciliteert respijtzorg en signaleert de behoefte. Faciliteert de samenwerking tussen informele zorg (mantelzorgers en vrijwilligers) en formele zorg (professionals in zorg en welzijn) Doel Doel van het LEIZ is het samenbrengen en vergroten van kennis, ondersteuning en diensten waardoor de draagkracht van mantelzorgers, vrijwilligers in de zorg en het zorgsysteem wordt vergroot. Hierdoor zullen zorgvragers en mantelzorgers minder een beroep te doen op de ste e professionals in de 1 of zelfs 2 lijn. Doelgroep Zorgvragers, mantelzorgers, vrijwilligers in de zorg en de bij de zorgvrager betrokken professionals.
29
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Samenwerkingspartners Organisaties van de bij de zorgvrager betrokken professionals ( zorgaanbieders), mantelzorgers, vrijwilligers in de zorg en de organisaties waarvan zij deel uit maken O.a. Unie van vrijwilligers, Zonnebloem, Humanitas, Rode kruis, kerken, Amaris, Schoonoord, Bloemendeal, Zorgpalet Baarn Soest/Santvoorde, Welzijn Baarn) Gewenst effect Mantelzorgers kunnen hun taken blijven uitvoeren zonder dat zij overbelast raken of in een sociaal isolement komen. Mantelzorgers en vrijwilligers in de zorg weten zich ondersteund met expertise, deskundigheidsbevordering. Ondersteunende diensten en heldere afspraken tussen de formele - en informele zorg. e e De benodigde inzet van de professionele zorgverlening vanuit de 1 en/of 2 lijn is vooraf getoetst, efficiënter en effectiever. Resultaat indicatoren 2015 Door de goede randvoorwaarden groeit het aantal vrijwilligers actief in de zo rg. Het aantal mantelzorgers dat overbelast raakt daalt. De zelfstandigheid en zelfredzaamheid van zorgvragers is vergroot waardoor er minder een beroep de ste gedaan wordt op professionele ondersteuning in de 0 / 1 lijn. Inzet van vrijwilligers / ureninzet 2015 Het Lokaal Expertisepunt Informele Zorg wordt gecoördineerd door de consulent mantelzorg. Zij zal daarbij worden ondersteund door functionarissen van het Loket Advies & Ondersteuning, Steunpunt Vrijwilligerswerk en ondersteunende diensten binnen Welzijn Baarn. Ureninzet Welzijn Baarn: 654 uur
30
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
E. Vrijwillige inzet Inleiding Vrijwilligerswerk vervult een belangrijke rol in de samenleving en is verweven met alle disciplines van het sociaal domein. Vrijwilligerswerk bevordert de participatie en welzijn van de vrijwilliger en dat van anderen, doordat zij de mogelijkheid hebben “mee te doen”. Vrijwilligerswerk doet men omdat men iets voor een ander wil doen, zelf graag (sociaal) actief wil blijven of het ziet als een opstapje naar betaald werk. Het ondersteunen van vrijwilligerswerk is daarom één van de speerpunten van Welzijn Baarn. Deze speciale aandacht is expliciet uitgewerkt in het LEIZ ( hoofdstuk D) voor de vrijwilligers in de zorg. In dit hoofdstuk is de aandacht verbreed naar vrijwillige inzet. In het project Oosterhei (hoofdstuk C preventie) is het bevorderen van vrijwillige inzet tussen buurtbewoners onderling een belangrijke pijler. De professionals van het project zijn getraind in het makelen van vraag en aanbod in de wijk en het stimuleren van vrijwillige inzet. De coördinatie van het vrijwilligerswerk wordt uitgevoerd door het Steunpunt Vrijwilligerswerk. Het steunpunt ondersteunt organisaties die met vrijwilligers werken, de vrijwilliger en hen die vrijwilligerswerk willen gaan doen. Kerntaken van het steunpunt is promotie, informatie, deskundigheidsbevordering en faciliteren van de vrijwillige inzet. De verschillende acties zijn uitgewerkt in de onderstaande activiteiten. Activiteiten Vrijwillige inzet E.1 Steunpunt Vrijwilligerswerk Het steunpunt vrijwilligerswerk heeft de algemene doelstelling tot het bevorderen van het vrijwilligerswerk. Het steunpunt doet dit door promotie, informatie, faciliteren en het ondersteunen van (potentiele) vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties en specifieke projecten als het Vrijwilligers College, Buuv, DichtBlij Baarn en de beursvloer. Werkzaamheden steunpunt zijn : Uitbrengen nieuwsbrief (maandelijks) Beheren vrijwilligersvacaturebank Spreekuren steunpunt (wekelijks) Coördinatie vrijwilligersfonds gemeente Baarn (jaarlijks) Organisatie welzijns-/ vrijwilligersmarkt (jaarlijks) Organisatie NL Doet Doel van de activiteit Doel van het steunpunt vrijwilligerswerk is het promoten van vrijwillige inzet en vrijwilligers ondersteunen met informatie en faciliteiten. Gewenst effect Meer inwoners van Baarn plegen vrijwillige inzet en voelen zich voldoende ondersteund bij de uitoefening van hun vrijwilligerswerk zodat zij dit ook als prettig blijven ervaren. Resultaatindicatoren 2015 Aantal vrijwilligers / vrijwillige inzet in Baarn Raadplegingen vacaturebank en gerealiseerde matches Aantal nieuwsberichten / tevredenheid gebruikers steunpunt
31
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Het steunpunt wordt bemenst door een professional van Welzijn Baarn ondersteund door vrijwilligers. Ureninzet Welzijn Baarn: 503 uur 16
E.2 Vrijwilligerscollege Het steunpunt vrijwilligers Baarn is verantwoordelijk voor het aanbieden van deskundigheidsbevordering aan vrijwilligers(organisaties). Het beschikbare budget is nu net voldoende om 5 dagdelen een professionele training te kunnen verzorgen. Daarom wordt er waar mogelijk gebruik gemaakt van het lokale netwerk aan bedrijven om lokaal een trainer te vinden, die een specifieke training kan verzorgen tegen een vergoeding van een attentie. Op deze wijze is het mogelijk gebleken het aantal dagdelen training te verdubbelen. Het structureren van het cursusaanbod met inzet van vrijwilligers via een vrijwilligerscollege is een verbetering, die leidt tot een groter en gevarieerder aanbod aan trainingen voor een grote doelgroep. Het Vrijwilligerscollege maakt gebruik van kennis, ervaring en talenten die mensen vrijwillig als trainer of begeleider willen inzetten. Als vrijwilliger of organisatie kan men daarvan profiteren. Omdat de trainingen door vrijwilligers worden uitgevoerd zijn ze laagdrempelig en flexibel. Het Vrijwilligerscollege biedt vrijwillige trainers zo een nieuwe manier van persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke betrokkenheid te tonen. In Baarn is veel kennis en kunde beschikbaar. Maar ook behoefte om te leren. Beide komen samen in het Vrijwilligerscollege. Het vrijwilligerscollege is een landelijk beproefd concept, ondersteund en begeleid door het Skanfonds. Doel van de activiteit In 2015 organiseren van een platform (vrijwilligerscollege) waar vanuit een gevarieerd aanbod aan deskundigheidsbevordering wordt gerealiseerd voor en met Baarnse inwoners op basis van vrijwillige inzet. Via een digitale website module ‘Vrijwilligerscollege’ en met de inzet van 2 vrijwillige talentenscouts. Gewenste effect Vrijwilligers in Baarn beschikken over de juiste kennis en vaardigheden die hun werk mogelijk en prettig maakt. Resultaatindicatoren 2015 Realisatie van het Vrijwilligerscollege. (zie projectplan bijlage 2) Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Het realiseren van het vrijwilligerscollege vraagt in eerste instantie professionele inzet (projectleider) ondersteund door de inzet van vrijwilligers. Ureninzet Welzijn Baarn: 206 uur
E.3 Beursvloer Jaarlijks organiseert het steunpunt vrijwilligerswerk een beursvloer. Een beursvloer is een snelle manier om organisaties met maatschappelijke relevatie en bedrijfsleven bij elkaar te brengen. Een vrolijke happening waar vraag en aanbod wordt verhandeld met een gesloten beurs. Vragende partijen zijn non-profit organisaties en verenigingen, die veel werken met vrijwilligers. Biedende partijen zijn lokale ondernemers die hun diensten aanbieden in ruil voor een tegenprestatie. Doel van de activiteit Het bieden van een platform voor maatschappelijke organisaties, in gesprek komen met het bedrijfsleven en vraag en aanbod op elkaar afstemmen. Gewenst effect Ondernemers zijn maatschappelijk betrokken en organisaties weten zich gesteund bij het r ealiseren van hun (maatschappelijke) doelstellingen.
16
Zie Projectplan Vrijwilligers College
32
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Resultaatindicatoren 2015 Aantal deelnemende ondernemers en maatschappelijke organisaties Aantal behaalde matches Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De beursvloer georganiseerd door de consulent van het steunpunt vrijwilligerswerk, tevens MBOIntermediair, in de uitvoering ondersteund door vrijwilligers. Ureninzet Welzijn Baarn: 70 uur. 17
E.4 DichtBlij Baarn 18 Het werkloosheidspercentage van de beroepsbevolking in Nederland is 8,2% . In Baarn (potentiele beroepsbevolking ±14.000) is in totaal 16% (afgerond 2200 inwoners) 19 afhankelijk van een uitkering . Van de bijstandsontvangers van 27 jaar of ouder heeft naar schatting de helft drie jaar of langer de uitkering. Onder de 45-plussers met bijstand geldt dit voor twee derde. Voor degene die langdurig in de bijstand zit is de afstand tot de arbeidsmarkt groot. Mannen en jongeren tot 35 jaar in de bijstand slaagden er het meest in om werk te vinden. Met het project DichtBlij Baarn wordt een brede doelgroep inwoners, die op zoek zijn naar werk, ondersteund met gebruikmaking van vrijwillige coaches (werkmaatjes). Zij zullen de doelgroep waar nodig persoonlijk gaan begeleiden. Het uiteindelijke doel is het optimaal participeren in de samenleving (liefst in de vorm van betaald werk). De aanleiding voor het project is het aantal (langdurig) werkzoekenden in Baarn, veranderde wetgeving (Wmo, Participatiewet, Ontslagwet en Arbowet) en het succesvolle verloop van de werkwijze in Soest. Door de inzet va n lokale vrijwillige maatjes met een stevig lokaal netwerk en hoog opgeleid, willen we de kosten van de begeleiding verlagen en de kans op lokaal succes vergroten. De zelfredzaamheid van mensen wordt als centraal uitgangspunt genomen: wat kan iemand zelf? De doelgroep is in te delen in 3 categorieën; Werknemers De primaire doelgroep bestaat uit Baarnse inwoners met enige afstand tot de arbeidsmarkt. Maatjes minimaal 2 mensen met een stevig lokaal netwerk en voldoende kennis en vaardigheden om werkzoekenden te coachen. Partners: Lokale werkgevers, verenigingen en stichtingen waar de kansen vandaan moeten komen. In de vorm van een reguliere baan, onderweg-naar-werk plekken®.(Social Return), werkervaringsplekken of vrijwilligerswerk. Doel van de activiteit DichtBlij Baarn wil een bijdrage leveren aan inwoners met enige afstand tot de arbeidsmarkt om hen te ondersteunen bij participatie in de samenleving middels betaald of vrijwilligerswerk. Door dit te doen met de lokale netwerken van werkgevers en organisaties wordt de lokale infrastructuur (cohesie) versterkt. Gewenst effect Werkzoekende (15) in Baarn participeren in de samenleving middels een betaalde baan of vrijwilligerswerk. 5 uitkeringsgerechtigden stromen langdurig uit. Resultaatindicatoren 2015 Het projectplan DichtBlij Baarn is uitgevoerd (zie bijlage Projectplan DichtBlij Baarn) Het project is in 2016 operationeel. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Het realiseren van het project DichtBlij Baarn vraagt in eerste instantie pr ofessionele inzet e (projectleider 1 jaar) ondersteund door (2) vrijwillige werkmaatjes. 20 Ureninzet Welzijn Baarn: 250 uur . 17
Zie Projectplan DichtBlij Baarn Bron CBS juli 2014 19 Cijfers 2013.2014 20 Uitvoering van het project is afhankelijk van externe financiering. 18
33
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
21
april ’15
E.5 BUUV Er zijn in Nederland meerdere systemen voor burenhulp beschikbaar. Welzijn Baarn geeft de voorkeur aan BUUV, omdat dit een systeem is waarbij burgers ook zonder internet hun vraag of aanbod kunnen plaatsen via een loketfunctie bij Welzijn Baarn. BUUV is een ‘buurtmarktplaats’ voor en door bewoners. Bij BUUV gaat het om diensten die je als bewoner voor elkaar kan doen zonder dat er direct iets tegenover staat. Via de internetsite kunnen bewoners vraag en aanbod onderling ruilen. Daarnaast werkt BUUV met prikborden die op grotere publiekslocaties (winkels, bibliotheek, gemeentehuis etc.) worden geplaatst en waar burgers een kaart met hun wens of aanbod op kunnen prikken. De digitale ‘marktplaats’ is een aanvulling op en een samenwerking met de Hulpdienst. De Hulpdienst kan, als aanbieder van diensten, het resultaat en succes van BUUV ondersteunen. Doel van de activiteit Het doel van BUUV is het faciliteren van vrijwillige inzet, het vergroten van de zelfredzaamheid van inwoners en cohesie in wijk of buurt. Gewenst effect De zelfredzaamheid en de onderlinge betrokkenheid van burgers is vergroot. Resultaatindicatoren 2015 Het projectplan is uitgevoerd en BUUV is operationeel in Baarn Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De uitvoering van het projectplan vraagt in eerste instantie een professionele inzet. Het project zal vooral aansluiten bij de vrijwilligers in andere disciplines maar ook met eigen vrijwilligers werken voor ondersteuning bij de professionele inzet. Ureninzet Welzijn Baarn: 143 uur.
21
Zie Projectplan BUUV
34
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
F. Ondersteuning bij zelfstandig wonen en participatie. Inleiding “Ouderen blijven tegenwoordig zo lang mogelijk zelfstandig wonen en meedoen aan de samenleving. Dit geldt ook voor mensen met een chronische ziekte of beperking. Zij blijven bij voorkeur wonen in hun eigen huis in hun eigen wijk. De vraag naar zorg en ondersteuningsdiensten aan huis en voor participatie zal daarom toenemen. Om de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van ouderen en mensen met een beperking te ondersteunen is een combinatie van voorzieningen nodig. Het gaat om diensten op het gebied van wonen, financiën, mobiliteit, veiligheid, dagbesteding en sociale contacten.” Aldus een citaat uit het actieplan ‘Versterken van de basisinfrastructuur Baarn’. Van oudsher is Welzijn Baarn actief op veel van de hier genoemde terreinen, zij het dat de aandacht voor ouderen hier de boventoon voert. Deze aandacht laat zich verklaren door de even zo bovengemiddelde participatie en betrokkenheid van ouderen als vrijwilliger, zoals bij de seniorenbus, Hulpdienst of De Leuning en Poorthuis, en het ontbreken van algemene voorzieningen zoals wijkcentra of buurthuizen. De, overigens ruim, beschikbare sociaal culturele accommodaties zijn doelgroep specifiek of in beheer van een organisatie met een specifiek doel, zoals kerken en zorginstellingen. Dit betekent dat de activiteiten die daar zijn ontwikkeld, ook in de beeldvorming, doelgroep specifiek zijn. Deze beeldvorming en activiteiten zijn nadien moeilijk te verbreden naar andere doelgroepen. Deze activiteiten en voorzieningen verschillen in zoverre met, de onder faciliteren van zelfredzaamheid en versterken van sociale netwerken (B4 / pag. 23) genoemde activiteiten, dat daar niet de doelgroep maar het onderwerp centraal staat. De toegankelijkheid van de hier beschreven “reguliere” activiteiten en voorzieningen is dan niet vanzelfsprekend voor deelname door nieuwe doelgroepen. Doelgroepen Welzijn Baarn erkent, zij het verklaarbaar, dat binnen haar algemene doelgroep ‘kwetsbare burgers’, de aandacht voor ouderen ruim vertegenwoordigd is. Welzijn Baarn onderzoekt hoe zij algemene voorzieningen kan inzetten voor alle groepen kwetsbaren, dan wel ruimte (in de ruimste zin van het woord) kan creëren voor een aanvullend aanbod voor andere doelgroepen. Samenwerkingspartners Bij alle werkzaamheden is de focus van Welzijn Baarn gericht op samenwerkingsmogelijkheden en verbinding met samenwerkingspartners. Activiteiten ondersteuning bij zelfstandig wonen en participatie. F.1 Algemene voorliggende voorzieningen De beschikbaarheid van algemene voorliggende voorzieningen spelen een belangrijke rol in de zelfredzaamheid van kwetsbaren en daarmee de mogelijkheid om langer thuis en zelfstandig te blijven wonen. De Hulpdienst levert kleine hand- en spandiensten zoals kleine klussen in en om het huis, begeleid boodschappen doen of ziekenhuisbezoek. De Seniorenbus biedt beg eleid vervoer binnen Baarn van deur tot deur en het steunpunt maaltijdvoorziening is het aanspreek punt voor maaltijdverzorging. Andere algemene voorzieningen zoals het Loket Advies & Ondersteuning, het maatjesproject en de dienst thuisadministratie zijn al in eerdere hoofdstukken benoemd. De voorzieningen zijn in grote mate afhankelijk van de inzet van, grote groepen, vrijwilligers.
35
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Doel van de activiteit Het doel van de voorliggende voorzieningen is kwetsbare inwoners ondersteunen bij het vergrote n of behouden van de zelfredzaamheid en mogelijkheid om op een prettige wijze langer thuis te blijven wonen. Gewenst effect Kwetsbare mensen blijven zelfredzaam en blijven langer thuis wonen. Resultaatindicatoren 2015 Aantal kwetsbaren dat gebruik maakt van het vervoer binnen Baarn (16.000 ritten) Aantal kwetsbaren dat gebruik maakt van de Hulpdienst ( 550 hulpvragen behandeld) Organiseren centraal aanspreekpunt voor maaltijdvoorziening (Apetito). Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Voor de realisatie van de hulpdienst en de seniorenbus zijn ruim 120 vrijwilligers actief. De coördinatie van de voorzieningen ligt in handen van een functionaris van Welzijn Baarn. Ureninzet Welzijn Baarn 592 uur
F.2 Dienstverlening Centrum De Leuning 22 Uit het onderzoek , dat Welzijn Baarn in 2014 heeft laten uitvoeren naar het effect van de activiteiten aan t.b.v. de zelfredzaamheid van bezoekers, is gebleken dat vrijwel alle deelnemers en vrijwilligers minder of niet zelfredzaam zijn op één of meerdere domeinen. Dit geldt vooral voor de domeinen maatschappelijke participatie (92%), dagbesteding (92%) en lichamelijke gezondheid (62%). De score bij de geïnterviewde vrijwilligers liggen enkele procenten hoger , met uitzondering van de dagbesteding (80%). De beperkte zelfredzaamheid op de domeinen geestelijke en lichamelijke gezondheid wordt niet ervaren als een belemmering om deel te nemen aan activiteiten of vrijwilligerswerk. Uit het onderzoek is gebleken dat de activiteiten vooral bijdragen aan zelfredzaamheid op de domeinen geestelijke gezondheid, dagbesteding, sociaal netwerk en maatschappelijke participatie. Het gaat hierbij om contactgroepen (brei-, schaak-, schilder-, bridge-, creaclubs, bingo, spelletjesmiddagen, gezamenlijke maaltijden, en dansavonden) en pre ventie/activeringsactiviteiten (MBVO, voorlichting, cursussen senioren-web). De activiteiten vinden plaats in Het Poorthuis en De Leuning. Binnen het dienstverleningscentrum De Leuning is een concentratie van activiteiten, waardoor deelnemers eerder uitgedaagd worden om ook aan andere activiteiten deel te nemen. Omdat inloop altijd mogelijk is en het tevens het vertrekpunt is van de seniorenbus is dit centrum een algemeen ontmoetingspunt voor senioren. De aanwezige professional ondersteunt vrijwillige rs op een empowermentachtige wijze bij het organiseren van activiteiten. Door de centrale functie voor senioren wordt het centrum ook gebruikt als basis door o.a. de ouderenbonden en seniorenraad. Doel van de activiteit Het doel van het dienstverleningscentrum is het vergroten of behouden van de zelfredzaamheid en sociale netwerken van senioren door het bieden van contactgroepen en preventie - / activeringsactiviteiten en participatie van senioren. Gewenst effect De zelfredzaamheid en sociale netwerken van senioren worden vergroot waardoor senioren langer in staat zijn zelfstandig te blijven en te participeren in de samenleving. Resultaatindicatoren 2015 Openstelling dienstverleningscentrum voor en door senioren Aantal contactgroepen , preventie en activeringsactiviteiten Aantal drempeloverschrijdingen en unieke bezoekers
22
“De kracht van ouderen” over het stimuleren van zelfredzaamheid bij Welzijn Baarn ( zie website Welzijn Baarn)
36
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De Leuning is een dienstverleningscentrum dat (ook vanuit de historie) wordt gerund door ruim 85 vrijwilligers. Vrijwilligers worden begeleid / gecoördineerd door een functionaris van Welzijn Baarn. Ureninzet Welzijn Baarn 257 uur
F.3 Ontmoeting activiteiten Welzijn Baarn ondersteunt uiteenlopende ontmoetingsactiviteiten met het doel het sociale netwerk van de deelnemers te vergroten. Voorbeelden hiervan zijn Bargezellig (soos voor mensen met een verstandelijke beperking), ontmoeten in de wijk (van uit het wijkgericht werken), dagtochten (uitje voor senioren), roefeldag (kinderen verkennen beroepen), kindervakantieweek (sport en spel in de vakantie). Bij deze activiteiten wordt uitdrukkelijk gewerkt aan de eigen verantwoordelijkheid van vrijwilligers / ouders. De rol van de functionaris van Welzijn Baarn is hierin alleen ondersteunend. Bijvoorbeeld de werkgroep “kids on tour” (kindervakantiewerk). Doel van de activiteit Het doel van de activiteiten is het vergroten of behouden van de zelfredzaamheid en sociale netwerken van deelnemers door het bieden van ontmoeting. Gewenst effect Kwetsbare inwoners zijn in de gelegenheid hun (sociale) netwerk te vergroten of te onderhouden. Resultaatindicatoren 2015 Aantal ontmoetingsmomenten voor kwetsbare inwoners Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De activiteiten worden georganiseerd door vrijwilligers ondersteunt door een functionaris v an Welzijn Baarn in samenwerking met partnerorganisaties als Amerpoort, basisscholen, sportverenigingen en bedrijfsleven. Ureninzet Welzijn Baarn: 100 uur
F.4 Participatie activiteiten Vele participatieactiviteiten zijn verweven met andere activiteitgroepen of diensten, zoals bij het project Oosterhei, participatie door vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet. In deze rubriek zijn activiteiten ondergebracht die niet eerder op het domein van participatie zijn benoemd. Het betreft Ouderkamer (oudergroep brede school de Uitkijck), ondersteuning kwetsbare leerlingen (huiswerkklassen Uitkijck) , taal ondersteuning (ondersteuning van mensen bij het eigen maken van de Nederlandse taal), Sociaal Vitaal (ondersteuning van ouderen in hun mobiliteit en bij het bestrijden van sociaal isolement) , Straatspeeldag (ondersteunen buurt bij aandacht v oor leefbaarheid voor kinderen). Doel van de activiteit Het stimuleren en ondersteunen van participatie van inwoners, gericht op zelfredzaamheid en eigenkracht. Gewenst effect Inwoners voelen zich ondersteund bij hun (zelfstandige) participatie. Resultaatindicatoren 2015 Aantal ondersteunde participatie activiteiten. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De activiteiten worden door deelnemers en/of vrijwilligers zelf gerealiseerd. De functionaris van Welzijn Baarn heeft hierin een ondersteunende en voorwaardenscheppende rol. Ureninzet Welzijn Baarn: 170 uur
37
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
G. Dagbesteding Inleiding Door de veranderingen in de zorg zijn de mogelijkheden voor het aanbieden van dagbesteding door zorginstellingen beperkt. Dagbesteding biedt ouderen, mensen met een beperking of met een psychisch probleem ondersteuning bij het structuren van de dag en het oefenen van vaardigheden die de zelfredzaamheid bevorderen. Welzijn Baarn kan bijdragen aan de mogelijkheden voor dagbesteding met laag intensieve tot geen begeleiding. Te denken valt aan begeleid vrijwilligerswerk (zie F.2 / pag. 36) en het project DichtBlij Baarn. Welzijn Baarn werkt samen met Zorg Palet Baarn Soest en de Boogh aan het ontwikkelen van het project Buurtkamer. Het project beoogt het realiseren van een laagdrempelige voorziening voor dagbesteding voor ouderen met het doel zwaardere zorg (1e lijn dagopvang) uit te stellen. Daarnaast wordt onderzocht of het mogelijk is een inloop op te zetten met specifieke vragen voor en inzet van een dagbestedingscoach. Uitgangspunt is gebruik te maken van bestaande voorzieningen/locaties. Doelgroep Deelnemers in de dagopvang die hun indicatie verliezen. Deelnemers van de huidige welzijnsactiviteiten die buiten de boot vallen. Doel In deze fase is het doel het ontwikkelen en realiseren van een laagdrempelige voorziening voor dagbesteding voor ouderen. En mogelijk het realiseren van een inloop en spreekuur van een dagbestedingscoach. Gewenst effect Ouderen zijn langer zelfredzaam en zwaardere zorg wordt uitgesteld. Resultaat indicatoren Dagdelen dagbesteding Aantal deelnemers per dagdeel. Inzet vrijwilligers / ureninzet 2015 Het voordeel van deze werkwijze is de inzet van vrijwilligers zodat minder professionele begeleiding nodig is. Welzijn zal zich inspannen voor voldoende vrijwilligers. De professional zal worden ingebracht door Zorgpalet Baarn Soest. Kosten zullen moeten worden gedekt door deelnemers met een indicatie of door een bijdrage vanuit de gemeente. Ureninzet 2015 Ureninzet Welzijn Baarn: 20 uur
38
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
H. Jeugd- en jongerenwerk Inleiding Welzijn Baarn staat voor een integrale benadering van maatschappelijke doelen. Daarmee wordt een benadering op uitsluitend leeftijd losgelaten. Ten aanzien van jeugden jongeren is hier een uitzondering gemaakt om de acties en activiteiten gericht op deze inwonersgroep zichtbaar te maken. In 2013 heeft het jeugd- en jongerenwerk de visie en werkwijze aangepast en afgestemd met de gemeente. Kernpunten zijn: Outreachende werkwijze, wijkgericht werken eigen kracht van jongeren en buurt. De professionele jongerenwerkers zijn onderdeel van de pedagogische infrastructuur (ouders, school, buurtbewoners, voorzieningen) in een wijk of buurt en functioneren daar niet los van, maar werken samen aan maatschappelijke integratie van jongeren waar zorg over is. Het jeugd- en jongerenwerk is een basisvoorziening in het preventieve veld met een link naar de zorg bij jongeren die in een kwetsbare positie verkeren. Uitgangspunten van het jeugd- en jongerenwerk. 1. Het jeugd- en jongerenwerk draagt bij aan de maatschappelijke integratie van overlast gevende straatgroepen, niet zijnde jongeren uit criminele groepen en jongeren met psychiatrische problematiek 2. Het jeugd- en jongerenwerk bepaalt de keuze voor de doelgroep in overleg met gemeente en samenwerkingspartners. 3. Het Jeugd- en jongerenwerk werkt samen met gemeente, politie, woningbouw coöperatie, vrijetijdsaanbieders, zorgvoorzieningen, ouders en bewoners. 4. Het jeugd- en jongerenwerk is gebaseerd op feitenkennis van- en contact met de doelgroep en omgeving. 5. Een jeugd- en jongerenwerker is een pedagoog die functioneert als positief rolmodel en een brug voor opgroeiende jongeren op weg naar volwassenheid. 6. Het jeugd- en jongerenwerk maakt gebruik van steunpunten in de wijk en de inzet van vrijwilligers, die vooral uit de doelgroep zelf komen. 7. Het jeugd- en jongerenwerk hanteert een methodiek die gericht is op activering van persoonlijke talenten en stimuleren van deelname aan de maatschappelijke verbanden. Doelgroep In Baarn wonen circa 1.700 jongeren in de leeftijd van 12-18 jaar. Het jeugd- en jongerenwerk maakt deel uit van het project wijkgericht werken. (C.1 / pag.26) In het jeugd- en jongerenwerk is de focus vooral gericht op jongeren die behoren tot overlast gevende- en hinderlijke straatgroepen (definities Groepsaanpak Utrechts Model) en jongeren die risico gedrag vertonen. Samenwerkingspartners Jeugd- en jongerenwerk is geen solistische opgave, maar vereist samenwerking met andere partners (politie, justitie, jeugdzorg, onderwijs, ouders en arbeidstoeleiding) die een rol spelen in het stimuleren en corrigeren van jongeren bij het opgroeien en de maatschappelijke integratie.
39
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
Activiteiten jeugd- en jongerenwerk Delen van het jeugd- en jongerenwerk zijn integraal onderdeel van andere diensten van Welzijn Baarn. De intensieve ondersteuning en hulpverlening aan jongeren, eventueel met toeleiding naar an dere partijen, waaronder zorg en CJG is ingebed in de kortdurende ondersteuning (hoofdstuk B.1 / pag.22) Voorlichting op terreinen die voor jongeren en/of ouders actueel zijn, is onderdeel van preventie. (hoofdstuk C.2 /pag. 27) H.1 Ontmoeting Ontmoeting vervult een belangrijke functie voor jongeren. Vanuit de jongeren is er ook altijd een vraag om ontmoetingsactiviteiten. Het aanbod van activiteiten zoekt aansluiting bij de eigen kracht van jongeren. Ontmoetingsactiviteiten komen tot stand door samenwerking tussen de jongerenwerkers en de jongeren zelf. De jongerenwerkers leren jongeren om een actieve bijdrage te leveren en zelf initiatieven te nemen. Naast pedagogische begeleiding stellen de jongerenwerkers grenzen en communiceren zij maatschappelijke normen en waarden. De inzet van Welzijn Baarn voorziet in twee inloopactiviteiten (60) ( 10-13 club en 14-16 club) in de wijk Oosterhei. Uitvoering van deze inlopen is mede afhankelijk van de inzet van jongeren zelf. Doel van de activiteit Jongeren een laagdrempelige en veilige ruimte aanbieden waarbij ze ontspannen hun sociale contacten kunnen onderhouden en waar zij vrijelijk vertrouwelijke onderwerpen kunnen bespreken. Jongeren verantwoordelijk maken voor hun inloop Gewenst effect Jongeren nemen deel aan en voelen zich (mede) verantwoordelijk voor hun activiteit en leefomgeving. Overlast situaties in de wijk nemen af. Resultaatindicatoren 2015 Deelnamen aan inlopen. Aantal vrijwilligers uit de doelgroep. Afname aan overlast situaties in de openbare ruimte. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Buiten de inzet van de jongeren zelf is het aantal vrijwilligers beperkt. Het ontbreken van betrokken ouders en de inzet van jongeren zelf resulteert in een relatief hoge inzet van jongerenwerkers. Ureninzet Welzijn Baarn: 329 uur.
H.2 Meidengroep Opvang en begeleiding van (voornamelijk islamitische) meisjes in de leeftijd van 10 -16 jaar. Doel van de activiteit Het bieden van een veilige omgeving waarin meisjes zichzelf in alle vrijheid kunnen ontplooien en bewegen, zonder de aanwezigheid van jongens en een wakend oog van familie. Een preventieve voorziening voor problemen met opgroeien en opvoeden en die de mogelijkheid biedt om vrijelijk vertrouwelijke onderwerpen te bespreken. Gewenst effect Meisjes zijn zich bewust van datgene waar zij mee bezig zijn (hun leefwereld). Gevoel van eigenwaarde is vergroot en er is geleerd om te gaan met grenzen, waarden en normen. Resultaatindicatoren 2015 Aantal bijeenkomsten Aantal deelnemers Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De activiteit wordt begeleid door de jongerenwerker, eventueel ondersteund door een stagiaire. Deelnemers worden gestimuleerd om zelf activiteiten te bedenken en uit te voeren voor de groep. Ureninzet Welzijn Baarn: 109 uur
40
Welzijn Baarn
Activiteitenplan 2015
april ’15
H.3 Ambulant jongerenwerk De ambulant jongerenwerker zoekt de jongeren op, daar waar zij zich ophouden of waar zich problemen voor doen. De jongerenwerker legt persoonlijk contact en werkt van daaruit aan een vertrouwensrelatie. Van de groepen worden analyses gemaakt, er wordt gewerkt aan socia le sturing, gedragsverandering, toeleiding naar voorzieningen en eventueel naar andere instanties. De jongerenwerker participeert in het “JOR’-overleg en presenteert daar de analyses van de groepen. Jongeren worden geactiveerd tot het nemen van initiatieven. De jongerenwerker stimuleert de jongeren deel te nemen aan een sport activiteit. Verder bemiddelt de jongerenwerker bij overlast situaties tussen jongeren en bewoners. Doel van de activiteit Het leggen van contact met een representatie deel van de doelgroep ten einde te sturen op individueel- en/of groepsgedrag en te stimuleren van positieve vrijetijdsbesteding. Jongeren worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid voor hun eigen leefomgeving waarmee er een bijdrage wordt geleverd aan de bestrijding van jeugdoverlast. Gewenst effect Jongeren vertonen maatschappelijk acceptabel gedrag en voelen zich mede verantwoordelijk voor hun leefomgeving. Overlast van jeugd op straat neemt af. Resultaatindicatoren 2015 Er is contact gelegd met een representatief deel van de jongerengroepen in de openbare ruimte. Twee groepen nemen deel aan een sportactiviteit. Aantal mensen dat jongerenoverlast ervaart neemt af. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 Jongeren worden gestimuleerd om als vrijwilliger mee te doen bij activiteiten voor eigen doelgroep. De uren voor het ambulant jongerenwerk is inclusief 92 uur voor één sport activiteit Ureninzet Welzijn Baarn: 319 uur. H.4 Cruyff Court Op verzoek van de gemeente organiseert het jeugd- en jongerenwerk wekelijks een sportactiviteit op het Cruyff Court en vervult zij de rol van Cruyff Foundation coach. De Cruyff Foundation Coach zal het Cruyff Foundation Community program uitvoeren op het Cruyff Court. De jongerenwerker/Cruyff Foundation coach biedt een lesprogramma (Cruyff Court Coach) aan, aan jongeren uit de buurt. In dit lesprogramma is inbegrepen de ondersteuning van de jongeren bij het organiseren van een openingsprogramma. De jongerenwerker/Cruyff Foundation Coach organiseert een jaarlijk s terugkerende sportactiviteit, bijvoorbeeld de Cruyff Courts Kampioenen 6 vs 6. De jongerenwerker/Cruyff Foundation Coach is eerste aanspreekpunt voor als er initiatieven zijn voor het organiseren van activiteiten. Hij/zij brengt partijen samen die activiteiten wil len organiseren en heeft overzicht van alle geplande activiteiten. Dit doet de jongerenwerker/Cruyff Foundation coach onder andere door twee keer per jaar een bijeenkomst van een klankbordgroep van gebruikers te organiseren. Het ambulant jongerenwerk van de Stichting Welzijn Baarn draagt mede zorg voor de sociale cohesie door regelmatig de jongeren in de wijk van het Cruyff Court te bezoeken. Doel van de activiteit Uitvoeren sociaal convenant Cruyff Court Baarn. Gewenst effect Cruyff Court wordt gerealiseerd en op juiste wijze gebruikt. Resultaatindicatoren 2015 Aantal opgeleide jongeren tot Cruyff Court Coach Aantal sportactiviteiten op Cruyff Court Begeleiding openingsactiviteit. Inzet van vrijwilligers / Ureninzet 2015 De Cruyff Court Coaches zullen als vrijwilliger actief zijn op het court. Ureninzet Welzijn Baarn: 206 uur.
41
Welzijn Baarn
Prestatieoverzicht 2015
9. Prestatie overzicht 2015
42
april ’15