NICO BLOM: PIOEN MAAKT GOEDE START

HET VAKBLAD VOOR

DE BLOEMBOLLEN EN VASTEPLANTENSECTOR

30 MEI 2014

298

12

NICO BLOM: ‘PIOEN MAAKT GOEDE START’ 14

ZOEKEN NAAR IDEALE OVERNAME FINANCIERING

16

BELANGSTELLING DUTCH LILY DAYS GROEIT

20

46

BLOEMBOL FLO REERT OP CHELSEA FLOWER SHOW

TOPSEIZOEN VOOR KEUKENHOF

50

INSPIRATIE RODE DRAAD BIJ ZANTEDESCHIA

Tulpen koken tegen stengelaal, wij voldoen aan de voorwaarden!! Noordwijkerhout Telefoon 0252-37.11.11

Voor het

SCHUBBEN

van Uw

LELIES

Robijnslaan 54 2211 TH Noordwijkerhout mob. 06 20297365 tel. 0252 344509 fax 0252 341632

ARIE TUIN

0048 601 159 267 [email protected]

ANEMONEN

e-mail: [email protected]

Tankmix

™

Gratis app voor mengbaarheid Met Tankmix™ kunt u informatie opzoeken over de mengbaarheid van

Bekijk mengbaarheid YaraVita™ producten

YaraVita™ bladmeststoffen met gewasbeschermingsmiddelen. Dit geeft u

Meer gebruiksgemak

meer gebruiksgemak en komt de gewasveiligheid ten goede. Tankmix™

Minder risico op gewasschade

is gratis toegankelijk voor iedereen en zorgt voor een betere planning van spuitschema’s. Elke tankmixtest is uitgevoerd in onze laboratoria onder

Gratis online beschikbaar en als app voor iPhone, Android en Blackberry

gecontroleerde omstandigheden volgens BS EN ISO 9001:2000 richtlijnen en

www.tankmix.com

geeft een indicatie voor de prestaties van elke gemaakte mix.

AgroCentrum crop nutrients & adjuvants

Importeur: AgroCentrum B.V., Postbus 76, 4650 AB Steenbergen, Nederland Tel.: +31 (0)167–563 150, Fax: +31 (0)167–563 983, [email protected], www.agrocentrum.nl

50 jaar juridische ervaring op het gebied van agrarische bedrijfsvoering en bloembollen. Voor kwekers, telers, veredelaars, IVB’s, handelaren en exporteurs. Contactpersonen: Vincent Audiffred en Chris Hartsuiker. Bel voor een afspraak 023-517 51 00 of kijk op www.swdv.nl.

BloembollenVisie

Nieuwsbrief Dagelijks (op werkdagen) GRATIS in uw mailbox of kijk op www.bloembollenvisie.nl

GRATIS* * aanmelden kan op: www.bloembollenvisie.nl/informatie/aanmelden

swdv advocaten

ADVOCATEN DIE ACHTER U STAAN.

INHOUD

Het vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensectortNFJ/VNNFS

Nieuws

6

Korte nieuwsberichten

CNB Actueel

8

CNB start met herontwikkeling bedrijventerrein Callafornia Callas op Floratuin

Visie

10

De bollensector volgens Jan de Ruyter van ABN Amro

Zomerbloeiers

12

Goede aftrap zomerbloemenseizoen met pioen

Bedrijfsovername

14

Bank controleert vier belangrijke punten voor financiering

Bloem in beeld

16

Dutch Lily Days draait om vakbezoek Veelzijdigheid bloembollen onderstreept op Chelsea Flower Show

Vakvenster

22

Supermegacompostvreter

Voorlichting

24

Praktijknetwerk test Veris bodemscanner uit

Onderzoek

26

Schadedrempels voor CO2 bij voorjaarsbloeiers blijkt vaak veel hoger dan wordt aangenomen

Actueel

27

Nieuwe strategie moet veiling richting geven

CNB Actueel

28

Druk bezochte CNB Leliedag KPB prepareert zich op komend tulpenseizoen Het CNB Perennial & Calla Event

Product en Show

32

Eerste zomerse ‘klanken’ in showruimte van CNB

CNB Actueel

33

CNB New Plants introduceert Sedum ‘Ice Ruffles’

4 VISIE30 mei 2014

Service

34

Grondbank

36

Vraag en aanbod

37

42

Groene veiling CNB kijkt terug op geslaagd groeneveilingseizoen CNB schakelt Anton Nell in

45

Laatste nieuws

46

Keukenhof

42

46

Topseizoen voor Keukenhof

48

Plant in beeld Mooie presentatie CNB New Plants op Keukenhof

50

43

Branchenieuws Inspirerende verhalen tijdens twee bijeenkomsten rond Zantedeschia Breed programma open dagen bloembollen Creil en Zwaagdijk

53

Actueel Hobaho betrekt nieuw pand

54

48

50

53

54

58

59

55

Boomkwekerij Wisteria is er niet alleen in blauw

55

Tien vragen aan Foeke Gardenier

58

Nauwkeurig Hoe iris korolkowi iedereen imponeert

59

Vasteplantenvaria Teeltproblemen pioen vragen om strategie

60

Teeltadvies

64

Agenda

65

Service

66

Werken aan morgen Glad IJs

66

Hobaho Nieuwe accommodatie enorme sprong voorwaarts

KAVB Nieuws Nieuwtjes van en voor de KAVB-kringen en -afdelingen

Nieuws CNB Algemeen 10 vragen aan... Teeltadvies Hobaho KAVB

70

Fotografie omslag: René Faas

70

30 mei 2014VISIE 5

NIEUWS

Samenstelling: Redactie BloembollenVisie

Pre Ride for the Roses 2014

Foto: René Faas

GOES - Op 10 mei vond de kick off van de Pre Ride for the Roses 2014 plaats. Deelnemers aan de Pre Ride reden, ondanks storm en veel regen, een trainingsrit van ruim honderd kilometer op het officiële parcours van de Ride for the Roses. Zaterdag 6 september fietst de Nederlandse sierteeltsector voor de dertiende keer de Pre Ride for the Roses. Deze tocht vindt traditioneel een dag voor de officiële Ride for the Roses plaats. Vanuit de Nederlandse sierteeltgebieden rondom de locaties van FloraHolland in Aalsmeer, Naaldwijk, Rijnsburg en Eelde, maar ook Venlo/Herongen en Plantion in Ede, rijden de sierteeltrenners naar de startplaats van de Ride for the Roses 2014. Doel van de tocht is geld in te zamelen voor het onderzoek van prof. Dr. Ton Schumacher, hoogleraar immunotechnologie in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis. Vorig jaar werd er door de sierteeltsector een bedrag van 231.550 euro opgehaald. Meer informatie over de Ride for the Roses is te vinden op de website www.ridefortheroses.nl.

Recordaantal bezoekers Keukenhof LISSE - Keukenhof in Lisse heeft met 1 miljoen bezoekers dit jaar een nieuw record bereikt. De bezoekers waardeerden Keukenhof met een 8.9. Naast het mooie voorjaarsweer, is het hoogste bezoekersaantal ooit het gevolg van een stijgende populariteit van Keukenhof bij Amerikanen, Chinezen en Oost-Aziaten. Meer Nederlandse gezinnen hebben Keukenhof bezocht, mede vanwege de vernieuwde programmering, extra kinderactiviteiten en een geïntensiveerde samenwerking met Arriva, NS en het Rijksmuseum. Het themajaar Holland heeft geleid tot meer bezoekers uit de omringende landen Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Het Keukenhof-thema voor 2015 is Van Gogh. In 2015 is het 125 jaar geleden dat Vincent van Gogh is overleden. Keukenhof werkt samen met de musea Van Gogh en Kröller-Müller het thema verder uit.

Fraaie resultaten consumentenkeuring Keukenhof

Callatelers verspreiden 250.000 actiehoezen

Foto: PR

AMSTERDAM - Vanaf vorige week verspreiden zo’n vijftien callakwekers speciale actiehoezen. Met deze hoezen – 250.000 stuks in totaal – maken Europese bloemisten kans op prijzen. De actiehoezen zijn voorzien van een speciale Simply Calla-actiesticker met een unieke code. Met deze code kunnen bloemisten checken of ze winnaar zijn van een Weekend Trip Amsterdam of een van de andere twintig prijzen. En als ze toch op de website zijn, doen ze gelijk inspiratie op voor hun boeketten.

LISSE - De dertig bloemententoonstellingen die op Keukenhof de afgelopen acht weken werden gehouden, kenden allemaal een consumentenkeuring. Vlak voor sluiting van het park werd de uitslag bekend gemaakt. In totaal brachten ruim 90.000 bezoekers hun stem uit. Wat de bolgewassen en vaste planten betreft, luidde de uitslag als volgt: tulp ‘Dance Line’ (Th.C Hoogenboom), narcis ‘Gresham’ (Fa. Veul), Hippeastrum ‘Spotlight’ (N.L. van Geest), hyacint 09-16001 ( Markglory), bol-op-pot ‘Bridal Crown’ (Jansen Overseas), lelie ‘Pearl Queen’ (Royal van Zanten) en vaste plant Astilbe ‘Elisabeth’ (Astilbe Werkgroep). Op de foto krijgt Ronald Hoogenboom de prijs uitgereikt voor de meest populaire tulp.

Calla onderdeel promotiecampagne ‘Bouquet Tales’

6 VISIE30 mei 2014

Factsheets gewasbescherming beschikbaar

Foto: PR

DEN BOSCH - Simply Calla is een van de vijf productpromotiegroepen die de campagne ‘Bouquet Tales’ lanceert om de (Britse) bloemist te ondersteunen. Samen met Anthurium, Avalanche+ rozen, Hortensia en Just Chrys worden bloemisten enthousiast gemaakt en gestimuleerd om zich vooral met boeketten te onderscheiden. Boeketten zijn goed voor 70 tot 80 procent van de omzet van een gemiddelde bloemist. Er is veel kunstzinnig bloemwerk te zien tijdens shows en in designboeken, maar het ‘gewone’ boeket lijkt vergeten, vinden de bedenkers van ‘Bouquet Tales’. De bloemist zou juist in boeketten veel meer trots, creativiteit en vakmanschap kunnen stoppen om zich sterker in zijn of haar lokale markt te profileren. Zeker in Engeland waar een groot gedeelte van de boekettenverkoop via supermarkten gaat. Voor de campagne wordt gebruik gemaakt van het inspiratieplatform Bloomtube. Meer info op www. bloomtube.com/bouquettales.

HILLEGOM - Omdat de KAVB en haar leden met enige regelmaat vragen krijgen van omwonenden en landverhuurders over werkzaamheden op percelen waar bloembollen geteeld worden, hebben zij voor leden de factsheets gewasbescherming beschikbaar. De meeste vragen gaan over bijen, grondontsmetting en onkruidbestrijding. Vandaar dat de KAVB een drietal factsheets heeft gemaakt die leden kunnen gebruiken bij het beantwoorden van vragen over deze onderwerpen. Op de website van de KAVB kunnen leden de informatie vinden.

Nieuwe pachtnormen 2014

Jubileum Boltha afgesloten met doop tulp

Foto: PR

DEN HAAG - Op 1 juli 2014 zijn de nieuwe pachtnormen van kracht. Het LEI Wageningen UR heeft de hoogst toelaatbare pachtprijzen voor 2014 berekend conform de uitgangspunten van het Pachtprijzenbesluit. Dit schrijft staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer. Nederland heeft veertien pachtprijsgebieden voor akkerbouw- en grasland. In sommige gebieden dalen de prijzen, in andere gebieden stijgen ze. De pachtnormen zijn gebaseerd op bedrijfsresultaten van middelgrote en grote akkerbouw- en melkveebedrijven in een regio. Het veranderpercentage varieert voor bouwen grasland van plus 22 procent in het zuidwestelijk akkerbouwgebied tot min 16 procent in het gebied Waterland en droogmakerijen. Voor tuinland gaat de hoogst toelaatbare pachtprijs in westelijk Holland met 35 procent omhoog en voor de rest van Nederland met 4 procent omlaag.

Foto: PR

DEN BOSCH - Als de eerste lentekriebels zijn verdwenen en je de zomer al kunt ruiken…. Dan is het tijd voor pioenen. Heel veel pioenen. Naast de klassieke ‘Sarah Bernhardt’ zijn er nog zo’n honderd cultivars om kennis mee te maken. Ruim 250 kwekers zorgen voor een ruim assortiment pioenen. In 2013 zijn ruim 71,5 miljoen stelen aangevoerd bij FloraHoland. “Dit seizoen zijn al ruim 17 miljoen stelen verkocht (tot en met week 19)”, vertelt Gerard Gardien, marktmanager FloraHoland. “Vorig jaar waren dit nog maar 8 miljoen stelen, de oorzaak hiervan was het koude voorjaar.” Gardien is namens FloraHoland tevens betrokken bij het promotieproject PurE seasonal flowers: “De promotiecampagne van PurE seasonal flowers zorgt juist in deze periode voor extra inspiratie voor pioenen, met onder andere de pioenweken in samenwerking met de bloemistenorganisatie VBW. Daarnaast vertellen we via Facebook verhalen van het veld.”

Jan van den Berg geridderd BREEZAND - Enkele honderden genodigden waren getuige van het feestelijke slot van de jubileumviering van Van den Berg Boltha waarbij algemeen directeur Jan van den Berg uit handen van de burgemeester van Hollands Kroon, Jaap Nawijn, een koninklijke onderscheiding kreeg opgespeld. Jan is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau wegens zijn vele verdiensten op het gebied van de bollenteelt en zijn activiteiten in het Polderse sociale leven. Zo was Jan lid van het scheidsgerecht voor bloembollenhandel, medeoprichter van de Lentetuin, keurder van verschillende bolgewassen en voorzitter van de Floratuin. Verder zet hij zich in voor zwem- en waterpolovereniging Oude Veer en was Jan lang actief in de Polderse Spoorbuurtkerk.

Vierde Open Kwekerijdag Boskoop BOSKOOP - Op zaterdag 21 juni wordt in Boskoop voor de vierde keer de Open Kwekerijdag georganiseerd. Er is weer een keur aan bedrijven die deze dag laat zien hoe de planten gemaakt worden, groeien en verhandeld worden. Zeven bedrijven, gevestigd aan de 2e Laag in Boskoop hebben zich aangemeld, variërend van vollegrondteelt tot pot- en containerteelt, van robotisering tot handwerk, van heel bijzonder assortiment tot een meer gangbaar sortiment, van kleine hoeveelheden tot enorme aantallen. Bij de deelnemende bedrijven profileren zich ook de toeleveranciers en dienstverlenende sector. Zo is er de plantendokter, de imkervereniging, plantsierkunst, een innovatieplein en alles wat er op het gebied van de boomkwekerij wordt gedaan. Meer informatie over het evenement is te vinden op www.openkwekerijdag.nl.

75.000 bezoekers voor Floraliën DEN BOSCH - De eerste editie van Floraliën in Nederland heeft 75.000 bezoekers getrokken. Dat meldt het Vakblad voor de Bloemisterij. Het zijn er een stuk minder dan begroot en daardoor is de bloemen- en plantenshow verliesgevend. Floraliën Nederland gaf vooraf aan dat ze zo’n 135.000 bezoekers verwachtte in de Brabanthallen in Den Bosch. Bij circa 100.000 zou ze quitte spelen. De reden voor het tegenvallend aantal bezoekers zoekt Johan Heystek van Floraliën Nederland in het warme weer tijdens de laatste drie dagen van de show op 16, 17 en 18 mei. “Was het niet warm geworden dan waren we dankzij mond-op-mondreclame zeker op 100.000 bezoekers uitgekomen.” Heystek noemt 75.000 bezoekers zeker niet verkeerd. De bloemen- en plantenshow wordt echter wel met een verlies afgesloten. Hoe groot het verlies is, kan Heystek nog niet zeggen. Hij wijst erop dat de waardering van de bezoekers voor Floraliën hoog is: gemiddeld een 8,5. Het is nog niet duidelijk of er een tweede Floraliën komt in Nederland. Dat hangt af van de evaluatie onder bezoekers en deelnemers. 30 mei 2014VISIE 7

Foto: PR

Promotiecampagne pioen

BREEZAND - De officiële viering van 100 jaar familiebedrijf Van den Berg Boltha werd op 17 mei afgesloten met de doop van een nieuwe tulp. De tulp, een product van de veredelingscombinatie Vertuco, zal de boeken in gaan als ‘Ranomi’, een naam die hoort bij tweevoudig Olympisch zwemkampioene Ranomi Kromowidjojo. De plechtigheid werd verricht door Pieter van den Hoogenband, die eerder op de middag een boeiende en inspirerende presentatie hield. De drievoudig Olympisch zwemkampioen was onder de indruk van de rozewit gefranjerde tulp. Kenmerkend voor de tulp ‘Ranomi’ is, naast de vrouwelijke kleur, de krachtige uitstraling. Ranomi Kromowidjojo kon zelf niet aanwezig zijn bij de doop. Zij bereidt zich momenteel voor op het internationale seizoen. Zij werd vertegenwoordigd door haar ouders.

CNB ACTUEEL

CNB start met herontwikkeling bedrijventerrein Het oudste gedeelte van het koelen preparatiebedrijf van CNB in Bovenkarspel (KPB) gaat tegen de vlakte. In plaats daarvan komt er een door CNB te ontwikkelen bedrijventerrein dat in porties aan derden kan worden uitgegeven.

Het roodomrande gedeelte op deze luchtfoto van het koelen preparatiebedrijf zal herontwikkeld worden Tekst: Wim Ciggaar Archieffoto: CNB

A

lthans, dat is in grote lijnen het plan dat CNB heeft laten uitwerken voor het oudste gedeelte van het veilingcomplex in Bovenkarspel, dat niet meer beantwoordt aan de hedendaagse eisen met betrekking tot het koelen en prepareren van bloembollen.

gemeente toezegt daarin een positieve houding aan te zullen nemen met betrekking tot het verlenen van vergunningen en eventuele benodigde aanpassingen van het bestemmingsplan. Ook zullen beide partijen gezamenlijk de beschikbare subsidiemogelijkheden onderzoeken voor de herontwikkeling van de bestaande situatie.

VERSCHILLENDE FASEN

8 VISIE30 mei 2014

GEEN CONSEQUENTIES De ontwikkeling zelf zal in stappen plaatsvinden. De eerste fase na de ondertekening betreft de verdere uitwerking van de vraag hoe het terrein er precies uit gaat zien, welk gedeelte er precies gesloopt gaat worden en een kosten-batenanalyse. Overigens zullen de relaties van het koelen preparatiebedrijf van CNB geen enkel nadeel ondervinden van de herontwikkeling van dit oudste gedeelte. De faciliteiten van het koelen preparatiebedrijf blijven beschikbaar; van de herontwikkeling zullen de relaties weinig merken. Jos Duin (hoofd KPB) daarover: “Tijdens de verbouwing gaat onze ‘verkoop’ gewoon door. Het gedeelte dat tegen de vlakte gaat betreft de hallen 1 tot en met 6. Dat is het gedeelte van het complex dat ook nu niet ten behoeve van onze relaties gebruikt wordt, met uitzondering van het inpakken. Het inpakstation verhuist naar een andere plek, want we blijven gewoon lelies inpakken en tulpen bewaren. Het enige wat we straks niet meer kunnen verhuren is de vrije opslagruimte. Ook het kantoor, de kantine, het handelscentrum, de mijnzaal en de oude Florahal (hal 5) vallen onder het herontwikkelingsplan zoals ons dat thans voor ogen staat.”

REALISATIE Op welk tijdstip exact met de daadwerkelijke ontwikkeling begonnen gaat worden, is op dit moment nog niet bekend. “Dat is mede afhankelijk van het moment waarop fase 1 afgerond zal zijn. De verwachting is dat we medio 2015 met de sloop van de gebouwen kunnen starten en met de uitgifte kunnen beginnen. Geïnteresseerden die een kavel willen kopen, kunnen zich vanaf heden bij mij melden”, aldus Joost van den Berg.

SUBSIDIES STRATEGISCH PLAN

Het masterplan bestaat uit verschillende fasen die - naar gelang de ontwikkelingen die zich voordoen - in de toekomst meer of minder tot uitvoering gebracht kunnen worden. Afgelopen dinsdag hebben de gemeente Stede Broec en CNB een samenwerkingsovereenkomst ondertekend waarin CNB de intentie uitspreekt om een bedrijventerrein te ontwikkelen en de

pakweg 1960 gebouwd is. Voor de gemeente Stede Broec is het uiteraard aantrekkelijk dat een oud bedrijventerrein gedeeltelijk voor een hernieuwde uitgifte in aanmerking komt.”

Volgens projectleider Joost van den Berg van CNB is het masterplan een strategisch plan, waarin in hoofdlijnen uitgewerkt is hoe het terrein van CNB in Bovenkarspel gedeeltelijk ontwikkeld zou kunnen worden als bedrijventerrein. “Het thans bebouwde terrein is te groot geworden voor de huidige activiteiten van CNB en de herontwikkeling die ons voor ogen staat betreft het gedeelte dat in de periode 1932 tot

Mede door subsidies van de provincie Noord-Holland is met de herontwikkeling een gezamenlijk bedrag van ruim 500.000 euro gemoeid. Volgens wethouder Bart Nootebos van de gemeente Stede Broec zijn die subsidies enorm belangrijk voor de haalbaarheid van het herontwikkelingsplan. Onderzocht wordt nog of het doortrekken van de recreatieve vaarroute (Veilingweg - Roode Hert) tot de mogelijkheden behoort.

VAN DE REDACTIE

Foto: PR

Vakbezoek only

Callafornia Callas op Floratuin

COLOFON

Het Amerikaanse Golden State Bulb Growers Inc heeft tijdens de Dutch Lily Days voor het eerst het complete assortiment Callafornia Callas® in Nederland gepresenteerd. In de showruimte van de Floratuin in Julianadorp maakten meer dan 45 Callafornia Callas® rassen hun opwachting tijdens de Callafornia Callas® Dagen. Onder de in Nederland opgekweekte cultivars bevonden zich een aantal introducties voor het komende seizoen, zoals ‘Strawberry Delight’, alsmede de rassen uit de Callafornia® serie. Volgens salesmanager Kees de Graaf zijn de rassen uit de nieuwe Callafornia® serie kleurrijk, compact en zeer rijkbloeiend. Voor geïnteresseerden waren de Callafornia Callas® Dagen dan ook dé gelegenheid om het complete Callafornia Callas® assortiment, geteeld onder Nederlandse omstandigheden, te bekijken. De belangstelling voor het getoonde assortiment en de kwaliteit was goed te noemen. Dat gold met name voor de nieuwe ‘Strawberry Delight’ die zich onderscheidt door zijn grotere bloemen, uniforme potten en zijn mooie, frisse, roze kleur. Ook ‘Callafornia Red’ is een veelbelovende aanwinst met een mooie, donkerrode kleur en een compact gebouwde plant. Derde blikvanger was ‘Ice Dancer’, een witte potcalla met een mooie, witte kleur, gedrongen plantopbouw en fraaie bloem. Ricardo Campos, Director of Sales & Marketing van Golden State: “Met meer dan 450 hectare productievelden langs de Californische kust zijn we de grootste callaknollenproducent ter wereld. Ondanks dat onze rassen al 25 jaar beschikbaar zijn in de Nederlandse markt, hebben we nog nooit ons complete assortiment in Nederland gepresenteerd. Door deze dagen heeft het vak kennis gemaakt met onze bestaande en toekomstige Callafornia Callas rassen. Volgend jaar doen we zeker weer mee.” BloembollenVisie is het toonaangevende, 14-daagse vakblad voor de bloembollen- en vasteplantensector. REDACTIE: Jeannet Pennings (hoofdredacteur), Wim Ciggaar, Arie Dwarswaard, Monique Ooms, Gerrit Wildenbeest en Lilian Braakman (vakredacteuren). FOTOGRAFIE: René Faas.VORMGEVING: Prepress BloembollenVisie. UITGEVERS: KAVB en CNB (U.A.). REDACTIE-ADRES: Heereweg 347, 2161 CA Lisse, Postbus 31, 2160 AA Lisse, tel. 0252-431130, fax 0252-431127, e-mail: [email protected]. Internet: www.bloembollenvisie.nl. Tel. kantoor A. Dwarswaard: 0252-536 966. ABONNEMENTEN: (excl. 6% BTW): Nederland € 255,-- per jaar, Europa € 275,-- per jaar, buiten Europa € 305,-- per jaar. Aanof afmelden bij John Meijer, tel. 0252-431173, fax 0252-431126. Meer info over abonnementen op www.bloembollenvisie.nl. ADVERTENTIES: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, e-mail: [email protected]. VERANTWOORDELIJKHEID: De redactie werkt op basis van een redactiestatuut. Aan alle artikelen en rubrieken wordt de meest mogelijke zorg besteed. Uitgevers, redactie en medewerkers aanvaarden echter geen enkele aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die direct en/of indirect kunnen voortvloeien uit de inhoud van artikelen en/of advertenties. De redactie houdt zich het recht voor om ingezonden brieven en mededelingen niet te plaatsen dan wel te wijzigen of in te korten. Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. NIEUWSBRIEF: BloembollenVisie verzorgt ook een dagelijkse nieuwsrubriek op internet (www.bloembollenvisie.nl).

De Dutch Lily Days: het zijn heerlijke maar drukke dagen. Een evenement speciaal voor het product lelie. Derek Stol van de organisatie van deze dagen gaf bij de opening aan dat het een goed moment was om de lelies in de schijnwerpers te zetten. Dit omdat de reputatie van het product momenteel minder goed is en daar moet het vak wat aan doen. In de gemeente Hardenberg zijn de eerste stappen gezet. Samen met de inwoners zijn er afspraken gemaakt en vastgelegd in een convenant. Maar moet dat in elke gemeente of kunnen we sectorbreed het beeld positief veranderen, zodat een convenant niet nodig is? Een show geeft de mogelijkheid om het vak te promoten, maar in het aanbod is de laatste jaren wel het een en ander veranderd. Voorheen had je de lelieshow op Keukenhof. Nu zijn daar de Dutch Lily Days en is de show op Keukenhof meer voor de consument. In plaats van Holland Food en Flowers kwam de Vaktentoonstelling bij Proeftuin Zwaagdijk. Telkens verschuift het van ‘voor iedereen toegankelijk’ naar een marktbroeishow voor het vak. Net als de Bloembollen Vakdagen Flevoland in Creil, dat nu een vakbeurs is. Een verschuiving waar waarschijnlijk goede redenen achter zitten, maar hierdoor komt alleen het vak aan bod en ontbreekt de consument. Als alle tentoonstellingen vakshows worden zonder publiek, isoleert het vak zich steeds meer. Dat terwijl het juist nodig is om aan de wereld te laten zien wat het vak doet. We produceren en werken immers met een prachtig product. En ja, gewasbeschermingsmiddelen worden daarbij gebruikt. Maar dit is niet zo erg als de media doen geloven. Hoe kunnen we dat beter laten zien en bewijzen aan het Nederlandse volk dan op een show? Vandaag de dag zijn de belangrijkste publiekstrekkers Keukenhof, het Bloemencorso, de Lentetuin en Kom in de Kas. Hier is iedereen welkom, ook vakgenoten. Een summier aantal waarbij sommige partijen het moeilijk hebben bij het vinden van sponsoren. Als dit ook verdwijnt, zijn er niet veel mogelijkheden meer om sectorbreed de consument mee te laten genieten van het vak. Nederland is groot in de bloemenbollenteelt. Laten we dat ook uitstralen. Als er dan toch zoveel shows zijn voor het vak, kan het dan kwaad als er ook publiek rondloopt? Lilian Braakman

30 mei 2014VISIE 99

VISIE

‘Ondernemer móét w vermarkting van zijn Onlangs presenteerde ABN Amro zijn jaarlijkse visie op de agrarische sector, per branche gespecificeerd. Uit het visiebericht voor de bloembollensector blijkt onder meer dat in 2013 het gemiddelde bollenbedrijf 33 hectare groot was, ten opzichte van 19 hectare in 2000. Verder groeide de standaardopbrengst sinds dat jaar met 40 procent naar een bedrag van 115.000 euro per jaar. Dat klinkt allemaal nogal positief. Jan de Ruyter, sectormanager plantaardige sectoren van ABN Amro, spreekt zich dan ook positief uit over de toekomst van de sector. ‘De markt kan veel opnemen.’

JAN DE RUYTER, SECTORMANAGER ABN AMRO

Tekst en fotografie: Monique Ooms

10 VISIE30 mei 2014

V

an oudsher is de Rabobank dé bank voor de agrarische sector, want ooit opgericht door de sector zelf. Toch is er in de markt ook ruimte voor een andere speler, al was het maar omdat je als klant nu eenmaal een keuze wilt hebben. Ongeveer veertig jaar geleden ontdekte ABN Amro dat de agrarische sector ook voor hen een interessante markt zou kunnen zijn, met name vanwege het belang voor onze economie, het ondernemerschap en het grote aantal familiebedrijven dat de sector kenmerkt. Dat samen zorgt voor wat ze in banktermen ‘een goed risicoprofiel’ noemen. Vanaf dat moment heeft de bank flink ingezet om ondernemers te ondersteunen in hun ambities, en dat heeft inmiddels geleid tot een marktaandeel van zo’n vijftien procent (kredietvolume). Als het aan de bank ligt, zal dit aandeel de komende jaren verder groeien. BloembollenVisie sprak met sectormanager Jan de Ruyter over de onlangs gepresenteerde visie op de bloembollensector. Voordat we ingaan op de visie, hoe ziet de bank zijn rol richting

de sector en hoe geeft u daar invulling aan? “Onze relatiemanagers richten zich op een beperkt aantal sectoren, van handel en logistiek tot zakelijke dienstverlening. Deze sectoraanpak is uniek. Bij de agrarische teams ligt de focus alleen op agrarisch en food. Op dit terrein hebben wij vergaande kennis van de markt, signaleren we trends en ontwikkelingen; zo ontstaat een brede visie waarvan alle afzonderlijke schakels in de keten kunnen profiteren. Onze relatiemanagers spreken met ondernemers over hun visie, strategie en ambities. Vanuit de kennis van de sector kunnen zij naast financiële vraagstukken ondersteunen bij het maken van strategische keuzes.” Wat beoogt de bank met de jaarlijkse visie? “Wij brengen de visie jaarlijks uit voor onze relaties en stakeholders, zoals de belangenverenigingen. Wat wij hiermee beogen, is onze kennis van ontwikkelingen in de sector delen met het vak. Daarmee hopen we ondernemers ook te prikkelen om na te denken

el geïnteresseerd zijn in de product’ over wat deze informatie voor hen betekent en welke keuzes zij kunnen maken om hun bedrijf te optimaliseren. Voor sommige ondernemers is dat lastig. Onze accountmanagers kunnen daarbij ondersteunen. Bijvoorbeeld door samen te onderzoeken: op welke cultivars maak je rendement, wat vraagt de markt, hoe ga je die vraag invullen, wat is je marktpositie, met wie zou je kunnen samenwerken, enzovoort.” Jullie noemen het een ‘visie’, maar je zou het ook kunnen zien als een reeks constateringen, de signalering van trends? “Dat klopt wel ja, de ‘visie’ is kort en bondig geformuleerd. We doen dit voor 78 sectoren in de Nederlandse economie. We willen vooral de marktinformatie op een leesbare manier naar buiten te brengen. Hoewel we veel van de markt weten en goed op de hoogte zijn van alle ontwikkelingen, passen we er wel voor op om een al te grote broek aan te trekken. De ondernemer maakt zelf zijn keuzes. Wij denken niet de wijsheid in pacht te hebben. Onze core business is en blijft geld verstrekken. Maar, om ‘ja’ te kunnen zeggen tegen een investeringsaanvraag, moeten we zelf ook goed thuis zijn in de materie. We zorgen dat we goed op de hoogte blijven.” Samenwerking is een steeds belangrijker thema, in jullie visie benadrukken jullie het belang van goed contact tussen kwekers, broeiers en exporteurs. Red je het in deze business in de huidige markt nog als eenpitter? “Samenwerken met een aantal vaste partijen biedt veel voordelen. Je kunt afspraken maken over zaken als productspecificaties, volume, verpakking, kwaliteit, assortiment en logistiek. Alle partijen kunnen

daar hun planning op afstemmen, dat zorgt voor rust en stabiliteit en maakt je minder afhankelijk van de grillen van de markt. Bovendien zijn de marges op lange termijn ook vaak beter en die zijn nodig om te kunnen blijven investeren. Daarbij heb je hiermee een goed verhaal als je bij de bank aanklopt met investeringsplannen.” ‘Door betere communicatie kan het maatschappelijk draagvlak worden verbeterd’, lezen we in de visie. Waar doelen jullie dan precies op? “Daarmee doelen we op de communicatie met de omgeving. De samenleving staat kritisch tegenover middelengebruik, maar op dat vlak is ook veel onwetendheid. Door de omgeving te betrekken en te informeren, kun je de opinie positief beïnvloeden en draagvlak creëren. Dat is van belang om te kunnen blijven produceren. Daarnaast moet je blijven werken om duurzamer te kunnen produceren.” In welk opzicht kan de communicatie in de keten nog meer verbeterd worden? “Binnen het bollenvak wordt informatie afgeschermd door volgende schakels in de keten, met name over prijsvorming en verkoopinformatie. Maar hoe kun je met elkaar samenwerken als er geen openheid is? We hadden het net nog over de voordelen die samenwerken biedt: goede communicatie, vertrouwen en openheid zijn daarbij succesfactoren. Al langere tijd is de discussie gaande over het vrijgeven van prijsinformatie. Wij begrijpen best dat partijen baat hebben bij ondoorzichtigheid, maar daarmee wordt het moeilijker om in te spelen op de ontwikkelingen in de markt. Als je een goed onderbouwd ondernemingsplan wilt maken, kun je niet zonder die benchmark, hoe moet je

anders je eigen positie in de markt bepalen? Op basis van gevoel en stemming? Zijn dat dan de juiste signalen? Ik vind Marktradar een mooi initiatief, maar ook zij hebben moeite om het te organiseren, omdat niet iedereen wil meewerken. Op lange termijn gaat ondoorzichtigheid niks goeds opleveren.” Kunnen bollenbedrijven eindeloos doorgroeien? “84 procent van het totale areaal bloembollen is in gebruik door bedrijven groter dan 10 hectare en in 2013 is het aantal grote bedrijven voor het eerst sinds lange tijd gedaald met 1,6 procent. Een zekere schaalgrootte blijft om verschillende redenen belangrijk. Om de kostprijs te kunnen beheersen, om volume te kunnen leveren en continuïteit te kunnen bieden. Maar, belangrijk is ook om over vers en goed bollenland te kunnen beschikken. Daar zit nogal wat druk op. Groei is mooi, maar niet ten koste van de kwaliteit. Kwekersverenigingen zijn hierop een mooi antwoord: kwekers kunnen elkaar aanvullen en via kwekersrecht ontstaat een betere afstemming op het aanbod. De volgende stap is van productgericht naar marktgericht.” U benadrukt in uw visie het belang van productinnovatie: doelt u dan op nieuwe soorten? “Nee, juist niet, ondernemers moeten zich daardoor niet al te zeer laten verleiden. Zeker niet voordat een soort getest is in de keten. Daar is al veel geld verloren gegaan. Productinnovatie betreft ook de manier van presenteren en verpakking. Denk bijvoorbeeld aan appels van Rockit in een doorzichtige koker: het zijn dezelfde appels, maar door de presentatie geef je er aan andere lading aan. Sowieso móét elke ondernemer in deze tijd geïnteresseerd zijn in de vermark-

ting van zijn product. Vooral als je jezelf wilt onderscheiden en meer grip op je rendement wilt realiseren.” De tulpenbroei passeerde in 2013 de 1,5 miljard stuks (via FloraHolland). Bestaat nu niet het risico dat de grenzen van wat de markt kan opnemen, overschreden gaan worden? “Er is een brede markt voor tulpenbloemen met veel verkooppunten in Europa, dus daar ben ik niet bang voor. Ze zijn er alleen in het seizoen, de supermarkten kunnen er actiematig goed mee werken en ze vormen een uitstekend impulsproduct. Dat neemt niet weg dat je - voordat je je productie gaat uitbreiden - eerst je afzetplan onderbouwt. Als je financiering nodig hebt, zal de bank altijd om bewijslast vragen.” Hoe ziet de bank de toekomst van de sector? “Als perspectiefvol. De Nederlandse bollensector heeft wereldwijd een sterke marktpositie, geen enkel ander land komt daarbij in de buurt. Die positie geeft ruimte voor rendement. Ja, er zijn bedrijven omgevallen, maar tegelijkertijd zijn er ook stevige bedrijven die zelfs in moeilijke tijden rendement weten te realiseren. De broeierij is de laatste jaren steeds beter georganiseerd en dat moet ook wel, want zij hebben te maken met zeer professionele afnemers. En dan hebben we het nog niet eens over de kracht van het product zelf. In tv-reclames zie je elk bedrijf proberen om emotie en beleving in het product te stoppen. Het mooie van bloembollen en bolbloemen is dat het product die emotie al in zich heeft. Als consument ervaar ik zelf wat de schoonheid van bloembollen in het voorjaar met je doet. Daarin zijn bloembollen en bolbloemen uniek.” 30 mei 2014VISIE 11

ZOMERBLOEIERS

‘Pioen moet het hebben van Terwijl de tulpenbroeierij door het late seizoen nog vers in het geheugen ligt, dient de pioenroos zich alweer in groten getale aan op de Nederlandse bloemenveilingen. Daarmee is de aftrap van het zomerbloemenseizoen een feit. Een vroeg seizoen, in vergelijking met vorig jaar zelfs extreem vroeg. Dat pakt vooralsnog goed uit, zo blijkt tijdens een bezoek aan Maatschap Blomvan Dam in Heerhugowaard. Tekst: Jeannet Pennings Fotografie: René Faas

H

et is pioenen al wat de klok slaat als we half mei de schuur van Maatschap Blom-van Dam in Heerhugowaard binnenstappen. Karren vol veilingfusten strak gevuld met pioenen staan klaar om die avond nog naar de veiling af te reizen. Aan de bosband is zes man bezig de oogst te verwerken. Te velde loopt nu (15 mei) een koppel van acht medewerkers om de rijpe pioenrozen te snijden. “Dat aantal zal spoedig opgeschaald wor-

den naar zo’n 28 man op het piekmoment”, vertelt eigenaar Nico Blom. De pioenenkweker geeft aan dat alle bloemen in 17 tot 20 dagen worden gesneden. Dat betekent dat het veld in totaal ongeveer 8 hectare - bij het ter perse gaan van dit artikel ‘leeg’ zal zijn. “Als we klaar zijn met snijden, hebben we nog drie tot vier weken werk om alle voorraad weg te werken. We streven er naar om rond 20 juni alle pioenen afgeleverd te hebben.”

NATTE WINTER Donderdag 8 mei werden de eerste pioenro-

Nico Blom: ‘Met de komst van de retail is de pioenenmarkt enorm gegroeid’ 12 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

zen bij Blom gesneden. “Dat is relatief vroeg”, vertelt de kweker. “Vorig jaar waren we precies een maand later, maar toen hadden we een extreem koud voorjaar.” Als je het Blom vraagt, waren de omstandigheden ook dit jaar vrij extreem. “We hebben helemaal geen winter gehad. De grondtemperatuur moet eigenlijk beneden de tien graden zakken, maar dat is nauwelijks het geval geweest. Van oktober tot februari heeft het bijna alleen maar geregend. Als pioenenkwekers waren we daardoor erg bang voor de kwaliteit van ons product. Een natte winter is niet bepaald gunstig; de planten kunnen in de stress schieten en in het slechtste geval stikken de pioenen.” Naar nu blijkt, valt de schade erg mee. “Je ziet hier en daar wel wat meer structuurplekken in het land, maar het lijkt erop dat we er redelijk goed vanaf gekomen zijn. Het ene product beter dan het andere, maar door de band genomen valt het allemaal mee. Blijkbaar heeft het mooie voorjaarsweer een positief effect gehad.” Waar wel sprake is van waterschade, zullen de pioenen lichter zijn. Blom: “In ons geval worden deze pioenen gekopt, zodat er volgend jaar een sterkere plant voor terugkomt.” Na de relatief natte winter werden verschillende pioenen-

het vroege seizoen’ kwekers, met name verderop in het land, begin mei opnieuw onaangenaam verrast. Hagel en regen lieten hun sporen na.

‘De kwaliteit is super en in vergelijking met vorig jaar ziet de prijsvorming er veel gunstiger uit’ Een en ander heeft zijn weerslag op de handel die volgens Blom gekenmerkt wordt door een positieve stemming. “De kwaliteit is super en in vergelijking met vorig jaar ziet de prijsvorming er vele malen gunstiger uit. Door het late seizoen vorig jaar zijn we veel belangrijke feestdagen in mei en juni misgelopen. Bovendien zaten we met de pioenen dichter dan anders tegen de vakantieperiode aan en moesten we concurreren met een breed aanbod zomerbloemen. De pioen moet het juist hebben van zijn vroegheid, dat maakt het product uniek. We telen een echt seizoensproduct.”

GESPREID SEIZOEN Binnen de mogelijkheden van het assortiment zoekt Blom naar een zo gespreid mogelijk snijseizoen. De kraam telt meer dan tien soorten. “We beginnen met ‘Flame’ en eindigen met ‘Sarah Bernhardt’, samen met ‘Alexander Flaming’ ons grootste soort.” Het assortiment bestaat verder uit ‘Peter Brand’, ‘Miss America’, ‘Immaculee’, ‘Kansas’, ‘Karel Rosenfield’, ‘Red Charm’, ‘Bucky Bell’ en ‘Gardenia’. De laatste drie worden door het bedrijf ook onder glas geteeld. “Geen makkelijke activiteit”, geeft Blom toe. “Een pioen houdt niet van forceren. Toch willen wij alvast een opstart kunnen maken en dus hebben we 1.800 vierkante meter kaspioenen die jaarlijks vanaf ongeveer 15 april op de markt komen.” Het grootste gedeelte van de productie van Maatschap Blom-van Dam - zo’n zeventig procent - wordt op contract geteeld. “Wij werken al zeven jaar nauw samen met een vaste afnemer.

Of ik dat niet risicovol vind? Juist niet. We hebben een hele goede samenwerking, gebaseerd op vertrouwen en gunnen”, zegt Blom wiens bloemen verhandeld worden via FloraHolland Aalsmeer en Plantion, ook de pioenen die op contract geteeld worden. “De veiling heeft voor mij een duidelijke toegevoegde waarde, met name vanwege haar netwerk en oplossende vermogen bij eventuele conflicten.” De pioenen van Blom zijn voornamelijk bestemd voor het retailkanaal in Nederland, België en een klein beetje Duitsland. Op ‘Peter Brand’ en ‘Miss America’ na gaan de bloemen ongeplozen de dam af. “Zoals onze afnemers het hebben willen”, stelt Blom. “Wij leveren alles voor de contractteelt af met een minimale lengte van 55 centimeter, zestig stelen per kuip, vijf in een bos.”

TROMMELSTOKKEN De handel verloopt volgens de ondernemer tot op heden zeer positief. Half mei is er sprake van een lichte schaarste. “De Franse en de kaspioenen zijn op. Alleen de vroege soorten uit Nederland zijn nu op de markt. Dat zorgt ervoor dat er gemiddeld 60 cent wordt betaald, uiteraard soortafhankelijk. De verwachting voor komende weken is eveneens goed. Met Franse en Poolse Moederdag, Hemelvaart en Pinksteren in het vooruitzicht hebben wij vertrouwen in de prijsvorming. Natuurlijk zitten er altijd mindere dagen tussen, maar zolang het weer ons goed gezind blijft - niet te warm, niet te koud - is er geen reden tot klagen.” Blom is ervan overtuigd dat er nog een flinke groeimarkt is voor de pioen. “Mits we als vak de kwaliteit hoog houden, en dat blijft een heikel punt in de pioenenteelt. Er zijn best wat factoren die zorgen baren, zoals de problemen door bladaal en wortelboorder. Voor het laatste is er nu gelukkig een toelating met Botanicard. Verder hebben we afgelopen jaren samen met de veilingkeurmeesters hard gestreden tegen de zogenaamde trommelstokken, te rauwe pioenen. Dit jaar is het zelfkeursysteem ingevoerd, waardoor het gevaar bestaat dat de kwaliteit terugvalt. Dat zou echt treurig zijn, juist nu de markt met de komst van de retail enorm gegroeid is. Het imago van de pioen is echt goed.”

Maatschap Blom-van Dam in het Noord-Hollandse Heerhugowaard is de kwekerij van Nico en Mariëtte Blom-van Dam. Na de teelt van diverse akkerbouwgewassen, gladiolen en Hypericum maakten de pioenen hun entree, zo’n dertig jaar geleden. Begonnen met 3.000 meter pioenen, telen Nico en Mariëtte inmiddels - samen met hun compagnon Kees Oudhuis van Mts. Oudhuis-Mooy - ongeveer 8 hectare voor de bloementeelt. Daarnaast hebben zij 3 hectare voor de opplant van het vermeerderingsmateriaal. Deze knollen zijn bestemd voor zowel de eigen kwekerij als de handel.

30 mei 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 13

BEDRIJFSOVERNAME

Bij een bedrijfsovername zoekt een bank samen met de ondernemers en hun adviseur naar de meest optimale overname- en financieringsstructuur. Doel is om de ambitie van de ondernemer te realiseren. Hiervoor kijkt de Rabobank onder andere naar een bedrijfsopzet die voldoende buffer heeft en naar een pensioen voor de overdrager. Tekst: Lilian Braakman Menselijk contact is nodig om samen tot een Fotografie: René Faas goed eindresultaat te komen. Dat maakt het ook tot een uitdaging.”

B

ij Rabobank Kop van Noord-Holland zit een team gespecialiseerde accountmanagers Bedrijven dat thuis is in de agrarische sector. Met deze kennis en de nodige ervaring zijn ze als team strategisch sterk. Sinds de fusie van 1 maart 2014, vallen namelijk de regio’s Noord-Holland Noord en Schagen-Wieringerland onder de naam Kop van Noord-Holland. In het agrarische team zitten George Koopman, Wim Sijtsma, Lieuwe Koorn, Johan Boersen, Peter Koopman, Marco Dorsman, Floris Mulder, Pieter Vlaar en Bas Apeldoorn. Iedere accountmanager heeft zijn eigen specialismen. Door samen op te trekken, vullen de accountmanagers elkaar goed aan. De algemene visie van de Rabobank ‘samen sterker’ komt hierbij naar voren. De accountmanagers zien dan ook graag dat zij bij een bedrijfsovername vroeg worden ingeschakeld. Bas Apeldoorn: “Door ons vroeg bij het proces te betrekken, kunnen we met elkaar sturen. De financiering van een bedrijfsovername is vaak een complexe zaak. De exploitatierisico’s worden over het algemeen groter. Als wij vroegtijdig aangeven wat wel en niet haalbaar is, scheelt dat werk en teleurstellingen. Zoeken naar de ideale overnamefinanciering is ons doel.”

MAATWERK “Een bedrijfsovername is maatwerk dat met verschillende partijen wordt gemaakt”, vertelt Pieter Vlaar. “Zo heb je altijd de overdrager, de overnemer, de bank en vaak een bedrijfsadviseur en een accountant/fiscalist. In sommige gevallen werkt er nog een mediator mee. Samen zorgen we er voor dat de afspraken op rationeel en emotioneel vlak goed zijn. Daarmee moeten we op tijd beginnen, want dat zorgt voor een gebalanceerde overname. Als er minder tijd is, dan zorgt dat vaak voor spanning.” Dat een bedrijfsovername maatwerk is en blijft, benadrukt Apeldoorn: “De bank van de toekomst is in beweging. Dag en nacht virtueel zaken doen kan door middelen zoals de RaboApp. Maar dat is alleen voor standaard zaken en dat is een bedrijfsovername niet. 14 VISIE30 mei 2014

Volgens Vlaar duurt de voorbereiding op een bedrijfsovername zo’n tien tot vijftien jaar. “Deze tijd is nodig voor een stuk opbouw van het vermogen van de overnemer, en voor het ontwikkelen en laten rijpen van een eigen toekomstvisie. Daarna is de overnemer zelf vijftien jaar ondernemer waarin hij volledig volgens eigen inzicht kan werken, om vervolgens de andere vijftien jaar in het overnametraject te zitten samen met de nieuwe overnemer. Deze stappen in het overnameproces zijn bij ieder bedrijf anders, maar door met elkaar in gesprek te gaan leer je van de kennis van anderen. Je neemt maar een keer een bedrijf over, dan moet je juist gebruik maken van elkaars ervaring. Deze toegevoegde waarde kunnen wij als bank geven.”

‘Het kennisniveau van de nieuwe generatie neemt hard toe’ Doordat veel ondernemers al klant zijn bij de Rabobank, hebben de accountmanagers het voordeel dat ze de personen achter het bedrijf al kennen. “Zo’n 80 tot 85 procent van de bloembollenbedrijven in de regio is al klant van ons”, geeft Apeldoorn aan. “Dat maakt het makkelijker om achter de cijfers te kijken, en dat doen we bij een overname. Wat wil de nieuwe generatie en hoe gaat ze dat aanpakken? De wil moet er zijn, want een ondernemer moet volhardend zijn en offers kunnen maken. Een positieve verandering die we zien is dat het kennisniveau van de nieuwe generatie hard toeneemt. Dit doet ons deugd, want de lat ligt tegenwoordig hoog voor een ondernemer. Het is niet meer alleen een kwestie van hard werken en teelttechnische vaardigheden. Op bijvoorbeeld het gebied van financiële ken-

Een deel van het agrarische team met v.l.n.r: Bas Apel

‘Zorgen voor nis, communicatieve vaardigheden, marktvisie en commerciële kwaliteiten dient de ondernemer aardig wat in zijn mars te hebben.”

BANCAIR HAALBAAR Wat de overnemer wil is een belangrijke pijler voor de accountmanagers. Maar wat de bank voornamelijk doet, is kijken of het kan. Er zijn vier belangrijke punten waar altijd naar gekeken wordt: de ondernemerskwaliteiten, de rentabiliteit (winst en betalingscapaciteit), het vermogen en als laatste de zekerheden. Als alles klopt en de bank heeft over al deze punten een goed gevoel, dan kan de financiering rond worden gemaakt. “Door naar deze punten te kijken, samen met de wensen van de overdrager en de overnemer, zorgen we ervoor dat er een rendabel bedrijf overblijft dat na de overname

doorn, Wim Sijtsma, Johan Boersen, Marco Dorsman, Peter Koopman en Pieter Vlaar

een rendabel bedrijf na overname’ tegen een stootje kan. Met andere woorden, het gaat erom dat het bedrijfseconomisch en bancair haalbaar is”, geeft Vlaar aan. “We willen jonge ondernemers goed in het zadel helpen. Als je dat doet op een kreupel paard, dan haal je nooit de eindstreep. Een jockey kan pas winnen als zijn paard een puike conditie heeft. Dat geldt ook voor het bedrijf. Als de fundamenten goed staan, dan kan de overnemer geld verdienen voor het realiseren van een inkomen, het voldoen aan zijn verplichtingen en verdere bedrijfsontwikkeling. Na een overname moet de ondernemer wel in staat zijn om een aantal tegenvallende jaren met zijn eigen vermogen op te vangen. Een bloembollenbedrijf is over het algemeen niet over te nemen voor de werkelijke waarde. Daarom wordt vaak een deel van de overnamesom geschonken of de

overdragers laten risico-kapitaal achter in de onderneming. Communicatie met familie en schoonfamilie over dit punt is belangrijk. Een overname moet je namelijk wel gegund worden. De continuïteit van het bedrijf heeft prioriteit, maar het is ook niet de bedoeling van de overdragers dat de overnemer het bedrijf kort na de bedrijfsovername met winst verkoopt, waarbij de andere betrokken familieleden het nakijken hebben. Daarom is het verstandig om een antispeculatiebeding op te nemen.”

AMBITIE Dat een bedrijfsovername na drie goede jaren moet plaatsvinden, is niet helemaal zo, geven de accountmanagers aan. “We kijken altijd naar resultaten van de onderneming over een langere periode en met name naar de vooruitzichten.

Zo moet het bedrijf structureel goed in elkaar zitten. Het proberen te verbergen van mogelijke zwakten heeft geen zin. Dan mis je namelijk ook de kans om dit op te lossen. Met openheid kom je het verst. We moeten elkaars belangen begrijpen. Als bank hebben wij de middelen om de ambitie van de ondernemer waar te maken. Maar intussen moeten wij er ook voor zorgen dat we het geld plus rente terugkrijgen voor onze spaarders en andere kapitaalverschaffers. Daarom blijven we constructief kritisch. Dit moet overnemers niet afschrikken, we proberen namelijk samen met de overnemer, overdrager en andere betrokkenen tot een oplossing te komen. Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden. Door op tijd met elkaar te beginnen, kunnen we de juiste route uitstippelen en de ambitie mogelijk maken.” 30 mei 2014VISIE 15

BLOEM IN BEELD

De vierde editie van de Dutch Lily Days telde net als vorig jaar zestien deelnemers. Dit jaar bezocht BloembollenVisie drie van hen, bedrijven uit diverse schakels van de keten. In alle gevallen draaide het om de persoonlijke contacten met de vakmatige bezoeker. Dat is nog steeds de belangrijkste drijfveer om mee te doen.

De jongere generatie opent de Dutch Lily Days met v.l.n.r: Peter van Lierop, Tim van den Berg, Jan Vink en Corné de Wildt

‘Op naar het eerste lustrum’ Tekst: Monique Ooms, Lilian Braakman, Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas, Lilian Braakman

The Originals: jubileum en opening centraal Met een entree aangekleed door promotiecommissie ‘Your Lily’, examenwerkstukken van het Wellant College Aalsmeer en lelies van The Originals, werden alle belangstellenden verwelkomd tijdens de opening van de Dutch Lily Days dinsdag 20 mei in Noorden. De officiële opening werd bij The Originals verricht

vanwege hun 25-jarig jubileum. Zo sprak Jan van den Berg tijdens de opening over het ontstaan van het samenwerkingsverband in 1989 tussen Boltha bv, Q.J. Vink & Zn, W. van Lierop & Zn. bv en Leliekwekerij De Plas bv. De jongere generatie opende de Dutch Lily Days door samen op een knop te drukken waardoor confetti in het rond spatte. De opkomst tijdens de officiële opening van de vierde editie van de Dutch Lily Days was groot. De ruimte was volledig gevuld met belangstellenden en buitenlandse pers, uitgenodigd door iBulb voor een persreis. Derek Stol van de organisatie van de Dutch Lily Days gaf tijdens zijn

The Originals lieten hun lelies niet alleen zien in de kas, maar presenteerden ze ook in vazen 16 VISIE30 mei 2014

openingspresentatie aan tevreden te zijn met wat er in de afgelopen jaren is bereikt. “Deze dagen bleken al snel een succes te zijn. Lelies worden op een mooie manier belicht. Omdat herhaling de kracht is van de boodschap zeg ik: op naar het eerste lustrum.” Ook dit jaar organiseerde The Originals ‘Lelie Anders’, met als thema ‘Celebration’. De showruimte was aangekleed met diverse leliearrangementen door tien examenkandidaten van het Wellant College Aalsmeer. Deze bloemstukken zorgden - samen met een grote tafel vol met lelies - voor een feestelijke sfeer. In de kas staan verschillende nieuwe en goedlopende soorten van The Originals. Zo vertelt Jan Vink over een aantal nieuwe eyecatchers, zoals de gele OT ‘Outback’ en de OT ‘Zelmira’, een apricotkleurige met een geel randje. Deze kleur is echt onderscheidend en het is een mooie lelie. Dit jaar laten we ook de nieuwe Tangolily ‘Lionheart’ zien. Dat is een felgele met een zwart hart. Een lelie met zes tot acht knoppen per steel bij een bolmaat achttien, is de donkerrode OT ‘Touchstone’.” Als laatste noemt Vink de Oriëntal ‘Metropolitan’ die met zijn dieproze kleur en witte rand de moeite waard is om in bloei te zien. Met al deze nieuwe aanwinsten was er in de kas genoeg kleur te vinden. Peter van Lierop is tevreden met het aantal bloemen en de opkomst: “Tijdens de Dutch Lily Days kunnen we op een mooie manier ons sortiment laten zien. Op de eerste dag liepen er al direct veel enthousiaste mensen in de kas, waar genoeg bloeiende lelies te zien waren. Dat was vorig jaar bij sommige deelnemers wel anders.”

Laan Flora Facilities: bijzondere vormen en kleuren De naam Laan en lelieveredeling hoort al decennialang bij elkaar. Op de kwekerij-export N. & B. Laan werd al aan nieuw sortiment gewerkt en ook binnen Laan Flora Facilities is tijd en ruimte voor de lelieveredeling. Kees Laan is hiervoor de verantwoordelijke en hij doet dat met heel veel enthousiasme. Te midden van vaak veel grotere veredelaars heeft hij zijn eigen koers gekozen. “Twee begrippen zijn in de veredeling van ons leidend: bijzondere vormen en opvallende kleurcombinaties. Dit betekent bijvoorbeeld dat we een serie dubbele Aziaten hebben en Aziaten met een combinatie van een donker hart en felle kleuren. Daarbij richten we ons voornamelijk op lelies voor de droogverkoop.” Die keuze is bewust gemaakt en is terug te voeren op de eigen veredelingsgeschiedenis. “Wij hadden begin jaren negentig al de dubbele lelie ‘Fata Morgana’ en daar ben ik mee verder gaan kruisen. Wat de Aziaten met een donker hart betreft: daarvan ligt de oorsprong in Letland, en ooit kreeg ik een bolletje van zo’n lelie. Daar zijn onze Pixeltypes uit voortgekomen, waaronder ‘Yellow Pixels’. We beperken ons tot de Aziaten, omdat wij denken dat binnen die groep alleen al nog zo veel mogelijkheden zitten als het gaat om datgene wat wij zoeken.” Inmiddels is binnen beide groepen een gevarieerd sortiment opgebouwd, te zien tijdens de Dutch Lily Days. In de dubbelen zijn de donkerroze ‘Candy Blossom’, de oranje ‘Orange Twins’ en de roze ‘Pink Blossom’ beschikbaar, en zijn de kleuren rood en geel in aantocht. Bij de Pixeltypen zijn naast ‘Yellow Pixels’ ook ‘White Pixels en ‘Pink Pixels’ beschikbaar. Het selectiewerk heeft ook nog enkele andere bijzondere kleurcombinaties opgeleverd: ‘Queen of Night’, die de bijna zwarte dekbladeren combineert met feloranje meeldraden, en enkele zaailingen die ‘Electric’ als een van de ouders

Mak Breeding bv

Laan Flora Facilities heeft en feloranje met lichtroze combineren tot een opvallende lelie. Kees Laan benadrukt dat hij bij de selectie niet alleen maar let op bijzondere kleurcombinaties en bloemvormen. Ook aspecten als bolgroei, takopbouw en ziektegevoeligheid tellen mee. “En het zou ook zo maar kunnen dat een nieuwe lelie van ons bruikbaar is voor de broeierij.” De Dutch Lily Days zijn voor Kees Laan vooral nuttig om de echt geïnteresseerden te ontmoeten. “Het eerste jaar dat wij meededen kwam er meer dan honderd man, voor een groot deel uit nieuwsgierigheid. Vorig jaar waren het er wel minder, maar ook veel gerichter.”

Mak Breeding bv: focus op de kanshebbers Als we tijdens de Dutch Lily Days een bezoek brengen aan de kas van Mak Breeding bv in ’t Zand, nemen Nic Mak en zijn zoon Rogier ons direct mee naar ‘het paradepaardje’: een gele

OT met de naam ‘Eldoret’. “Onderscheidend aan dit soort is dat hij compact en bloeirijk is. De bloem heeft een hoge sierwaarde en de goede kleur geel: niet hard geel, maar iets lichter. Dit was er nog niet. Dit soort komt binnenkort op de markt, gelijk met ‘Bellville’, eveneens een gele OT.” CNB gaat hierin de honeurs waarnemen voor Mak. Voor de hand liggende vraag is dan: zullen beide soorten elkaar niet beconcurreren? “Juist om die reden laten we de handel via CNB lopen, zodat een en ander gecontroleerd verloopt.” Van de paarsrode Oriëntal ‘Piet Schenk’ heeft Mak ook goede verwachtingen. “De kleur is bijzonder en de bloem is mooi opstaand.” De pasteloranje OT ‘Valverde’ is met name geschikt voor de Japanse markt, vanwege de goede opstaande bloem, vertellen vader en zoon Mak. Dan komen we bij de witte longiflorum ‘Global Justice’. “Sterk punt van dit soort is dat hij stuifmeelvrij is. Ook het hart is opvallend: de groene strepen verdwijnen totdat het hart uiteindelijk volledig wit is.” De kracht van ‘Dalian’ - een donkerroze OT - is dat de bloem lang doorkleurt in de knop. “En dan opeens is er die explosie van de bloei, prachtig”, vindt Rogier. Rogier verwacht dat Oriëntal in de toekomst steeds meer de rol van uitgangsmateriaal voor veredeling zal gaan vervullen. “De toekomst ligt in de hybride kruisingen. De markt heeft behoefte aan sterke planten met een snelle bolgroei. Ook de resistentie voor virussen zal in ons veredelingsprogramma nadrukkelijk aandacht krijgen.” Hoewel Mak in de afgelopen periode afscheid heeft moeten nemen van een aantal medewerkers, ook in de veredeling, heeft dat geen gevolgen voor het programma. “Dat vangen we op door efficiënter te werken en het assortiment smal te houden. Veel liever richten wij ons op een aantal grote soorten met een flinke marktpotentie dan op allerlei kleine soortjes. Dat levert minder werk op, vraagt minder handelingen.” 30 mei 2014VISIE 17

grotheek Bloembollennet eeltbegeleiding en onderzoek egro Broeimedium

:LHULQJHUZHUI WHO 8UVHP WHO +RRJNDUVSHO WHO

Samen met CNB

organiseer ik moeiteloos een succesvolle veiling?

Slechts één telefoontje naar het CNB Veilingteam is voldoende. CNB Veilingteam bereidt uw veiling zorgvuldig voor, promoot deze onder een breed koperspubliek en draagt zorg voor een levendige, succesvolle veiling en een adequate afhandeling. Of het nu om een materialenveiling gaat of om een groene veiling, het CNB Veilingteam zorgt ervoor!

CNB Veilingteam

: Materialen en groen : Inventarisatie : Samenstellen en verspreiden catalogus : Reclame & promotie : Organisatie veiling : Service & betalingszekerheid : Breed en divers netwerk van potentiële kopers Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op. Veilingmeester Jan Meijer :[email protected] :06 10 44 28 03 Veilinginkoper Ronald Walkier : [email protected] :06 53 70 06 30

Heereweg 347 2161 CA Lisse Tel. +31 (0)252 43 14 31 cnb.nl

- Advertorial -

ACTUELE PROEVEN EN INNOVATIES OP OPEN MIDDAGEN IN CREIL EN ZWAAGDIJK Op 4 en 6 juni organiseert Agrifirm Plant open middagen in

vuurbestrijdingsproef toont Agrifirm Plant de werking van verschillende

resp. Creil en Zwaagdijk. Bezoekers kunnen proefvelden en een

soorten hulpstoffen, zoals Zipper, Wetcit en Squall.

aantal innovaties bezichtigen. De bijeenkomsten kunnen onder voorwaarden meetellen voor verlenging van de spuitlicentie.

Proeven locatie Zwaagdijk In een bolontsmettingsproef test Agrifirm Plant wat de beste cocktail

Agrifirm Plant legt jaarlijks proefvelden voor diverse gewassen aan

is en hoe middelen, waaronder experimentele, werken tegen welke

om continu middelen en innoverende

producten te screenen en

schimmels. In een vuurbestrijdingsproef is het effect te zien van de hulpstof

veranderende strategieën en werkwijzen te testen, daarbij luisterend naar

Squall met goede uitvloeiende en driftbeperkende eigenschappen.

signalen uit de markt. Naast de proefvelden zijn er proeven ‘op locatie’,

Daarnaast worden verschillende vuurbestrijdingsschema’s getoond.

zoals proeven om de fytox van middelen te toetsen en om de kwaliteit

In een demonstratieproef selectie en doorteelt wordt de juiste mix op

van de bolontsmetting van een aantal bedrijven te toetsen.

twee manieren getoond: door opplanting van geoogste proefbollen uit 2013 en door nu diverse cocktails en een kant-en-klaar experimenteel

Innovaties

product toe te passen. Bezoekers kunnen bekijken wat de ideale mix is

Tijdens de lezingen worden een aantal innovaties gepresenteerd:

van pyrethroiden om virus in tulpen te beheersen, wat de toegevoegde

Transformer, Wetcit en de Sensetion van Dacom. Transformer is op de

waarde van minerale olie is en welke combinatie geschikt is na de

proefvelden te zien en zorgt voor een betere aanname van (beregenings)

beperkingen in aantal bespuitingen vanaf dit jaar. In Zwaagdijk kunt u

water door de grond. Wetcit heeft een driftreducerende werking met

naast deze proef, diverse andere proeven bezichtigen.

perfecte uitvloeiing op het blad. De beregeningssensor Sensetion kan een waardevolle aanvulling zijn om nog beter de vochthoedanigheid van de bodem te bepalen. Proefvelden Tijdens de open dagen wordt de verdeling van verschillende uitvloeiers over tulpenblad getoond door met een spuitboom de verschillende hulpstoffen met een kleurtje toe te passen. Een greep uit de vele proeven op de twee locaties: Proeven locatie Creil Agrifirm Plant toont de effecten van verschillende selectie-cocktails: voor snelle plantdoding, met systemische werking voor weinig plantgoed het jaar erop en dus een ideale mix die beide doelen nastreeft. In een onkruidbestrijdingsproef gaat het om een extra bespuiting over een ruim bovenstaand gewas met Dual Gold plus verschillende toevoegingen:

VOOR IN UW AGENDA 4 juni 6 juni

Wrakkenpad 2, Creil van 13.00 uur tot 17.00 uur Tolweg 13, Zwaagdijk van 13.00 uur tot 17.00 uur

CIPC, Stomp of Pyramin. In een bladbemestingsproef zijn verschillende bladmeststoffen toegevoegd aan de vuurbestrijding voor een vitaler

Zie voor meer informatie: www.agrifirm.com/plant, kies agenda

gewas en een hoger gehalte van diverse elementen in de bol. In een

Agrifirm Plant

088 488 12 00

Landgoedlaan 20

Postbus 20012

plant@agrifirm.com

www.agrifirm.com/plant

7325 AW Apeldoorn

7302 HA Apeldoorn

BLOEM IN BEELD

Bloembol floreert in ‘losse’ r

Wie vorige week in Engeland was of toevallig naar de BBC heeft gekeken, kon er niet omheen. Het was alles Chelsea Flower Show wat de Big Ben sloeg… Op tv en in de dagbladen leek er even geen belangrijker onderwerp dan dit florale event dat jaarlijks zo’n 150.000 bezoekers trekt. Is er een mooier podium denkbaar voor bloembollen? Op deze show draait het niet alleen om bloembollen, maar juist daardoor wordt nog eens benadrukt hoe veelzijdig dit product eigenlijk is en hoe fraai het zich laat combineren met vaste planten, heesters en grassen.

Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

O

m even aan te geven hoe belangrijk de Chelsea Flower Show is in Engeland: Queen Elizabeth in hoogsteigen

J.S. Pennings ‘De Bilt’ uit Breezand 20 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

majesteitelijke persoon opent het evenement. Het onderstreept nog eens hoezeer tuinieren in de genen van de Engelsen zit: wat dat betreft valt er in Nederland nog veel te winnen en zijn er dus nog groeikansen genoeg. Ook voor de bollensector. In de grote tent,

waar de productshows plaatsvinden, hebben inzenders de mogelijkheid om flink uit te pakken met hun eigen product. W.S. Warmenhoven uit Hillegom geeft een stijlvolle, moderne presentatie van allium en amaryllis: aan deze benadering moeten de conservatieve Engelsen nog een beetje wennen. Bloembollenkwekerij J.S. Pennings ‘De Bilt’ uit Breezand toont een brede variëteit aan hyacinten en weet daarmee opnieuw de golden medal in de wacht te slepen. Nieuw dit jaar is een inzending van calla’s, voor het eerst te zien op deze toonaangevende show. Naast de productstands zijn er ook kunstzinnige invullingen, waarin bloembollen een subtiele rol spelen; deze ontwerpen vormen een mooi contrast met de meer traditionele stands waarin toch vooral de presentatie van het feitelijke product centraal staat.

TUINTIMING Rondom de tent is het heerlijk kuieren langs allerlei stands met een verzameling aan tuinproducten – van exclusief meubilair en luxe paviljoens tot prachtige tuingereedschappen. De Engelse high society gaat zichzelf hier

W.S. Warmenhoven uit Hillegom

ol op Chelsea Flower Show

graag te buiten. De lower class houdt het bij verlangend staren naar de uitgestalde waar. Meest in het oog springend zijn de voorbeeldtuinen die hier zijn aangelegd. Een verzameling bloembollen prepareren voor een show is al knap – ze moeten tenslotte toch precies op het juiste moment bloeien – maar een hele tuin precies op tijd in bloei hebben, bij voorkeur op zijn hoogtepunt, dat is tuintiming van het allerhoogste niveau. En hoewel elke tuin zo zijn eigen stijl heeft en de accenten verschillend worden gelegd, is er toch een rode draad te ontdekken in al dat florale moois. Zo overheerst in alle tuinen het gevoel voor de natuur; ook de verharding die wordt gebruikt, heeft een natuurlijke uitstraling. De borders zijn een bonte mengeling van planten; het lijkt alsof de natuur deze oogstrelende mix per ongeluk bij elkaar heeft gebracht, maar wij weten wel beter. Hier is flink wat denkwerk aan vooraf gegaan door de knappe koppen van de Engelse tuinen landschapswereld.

RIJEN DIK Opvallend is ook dat in al die losse, bijna nonchalante borders, bloembollen een vaste waar-

de vormen. Allium, agapanthus, (wilde) iris, tulp, gladiool… En wat komen ze mooi tot hun recht tussen al die variaties van vaste planten en – opvallend veel – grassen. Het beeld van het jaren vijftig-perkje met bloembollen – tien rode tulpen, tien gele tulpen, keurig bij elkaar – heeft hier zelfs in de verste verte niks meer mee te maken. Dit is zoals de consument van nu met bloembollen wil werken; als een soort vaste plant die zijn eigen moment en zijn eigen rol pakt in de border en – mede door zijn veelzijdigheid – een verrijking vormt voor de totale tuinbeleving. Je zou nog kunnen denken dat ons dit alleen maar opvalt omdat wij ‘in de bollen zitten’, maar het ligt toch iets anders. Bezoekers van de Chelsea Flower Show verdringen zich rijen dik voor deze voorbeeldtuinen en maken talloze opnames: om ze thuis nog eens terug te zien, maar ook om er in hun eigen tuin mee aan de slag te gaan. De bezoekers struikelen op hun beurt bijna over alle cameraploegen die hier rondlopen om de show vanuit alle invalshoeken te belichten. Of, zoals een van de Britse presentatoren het verwoordt voor de camera: ‘Ik kan bijna niet kiezen welke van deze tuinen ik het allermooist vind’.


VAKVENSTER

Supermegacompostvreter Fotografie: René Faas Tekst: Lilian Braakman Hij is groot en de enige in zijn soort: de zelfrijdende compostfrees van Fa. P. Muntjewerf & Co uit Breezand. De 41-jarige eigenaar Frank Muntjewerf heeft de vijf meter hoge en negen meter lange geweldenaar samen met MH ontwikkeld. In de tunnel van vier meter breed en 2,2 meter hoog, zitten frezen die 200 omwentelingen per minuut maken. Hierdoor komt er zuurstof in de composthoop, waardoor het composteringsproces verder gaat. Na zo’n zes tot acht keer frezen is de compost klaar voor gebruik. In het compostseizoen - van maart tot september – zit Frank zo’n 1.250 uur op de machine. Met een rijsnelheid van 200 meter per uur is hij niet snel, maar in die tijd kan Frank heel wat telefoontjes plegen in zijn kantoor op wielen.

VOORLICHTING

Ervaringen met de Veris bodemsca Bloembollen bemesten en het bijbehorende advies is gebaseerd op meting van de bodemvoorraad. De hoeveelheid beschikbare voedingsstoffen verschilt per grondsoort, per perceel en ook binnen een perceel. Daarom is voor een grondmonster dertig tot veertig steken per perceel nodig, om zo een representatief beeld te krijgen. Nieuwe technieken, zoals de Veris MSP3 bodemscanner, bieden de mogelijkheid om de werkelijkheid nog beter te benaderen en de bemesting meer af te stemmen op de natuurlijke variatie binnen een perceel. Meten is weten.

Tekst: Guus Braam, DLV Plant, team Bloembollen, [email protected] Fotografie: DLV

D

e Veris MSP3 bodemsensor van Veris Technologies uit de Verenigde Staten en in Nederland vertegenwoordigd door Agrometius, brengt rijdendeweg drie belangrijke bodemvariabelen in kaart. Het betreft hier pH (zuurtegraad), organische stof en EC (elektrische geleidbaarheid). Een vierde mogelijke variabele die in kaart kan worden gebracht, is de hoogteligging. De bodemscanner wordt aan de hefinrichting van de trekker gekoppeld en door middel van GPS wordt de verzamelde informatie aan een specifieke positie op het perceel gekoppeld. De trekker rijdt daarbij om de 10 meter in de lengterichting over het perceel. Door het nemen van drie referentiemonsters aanvullend aan de bodemscan, wordt de verzamelde data geijkt en verwerkt tot perceelskaarten. Binnen het praktijknetwerk State of the Art organischestofvoorziening is de monstername en analyse gedaan door BLGG AgroXpertus. De perceelskaarten voor organische stof en pH zijn dus niet direct klaar na het scannen. Monstername en analyse duurt al gauw drie tot vier weken. De perceelskaarten brengen de variatie voor de EC, organische stof en pH in beeld en bieden de mogelijkheid om plaatsspecifiek te bemesten door te variëren in de dosering of bijvoorbeeld de plantdichtheid. Door rekening te houden met de variatie binnen een perceel en die daar waar mogelijk te corrigeren, wordt het perceel gelijker, betrouwbaarder en neemt de uniformiteit van het te oogsten product toe. Tijdens het rijden met de bodemscanner

24 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

en een kaart over de gehele diepte (0-90 cm). De geleidbaarheid wordt gebruikt om verschillen in de bodem in beeld te brengen.

PH SCANNEN De pH of zuurtegraad van de bodem heeft invloed op de beschikbaarheid van voedingsstoffen voor het gewas, de bodemstructuur, de biologische activiteit en daarmee samenhangend de mineralisatie. Des te meer vrije H+-ionen in de bodemoplossing, des te lager de pH. Bij een te hoge of te lage pH van de bodem worden veel voedingsstoffen moeilijk opneembaar voor planten. Gebreksverschijnselen zijn in de praktijk vaker te wijten aan een ongunstige pH dan aan een absoluut tekort in

gaan verschillende meetinstrumenten door de grond. Te veel gewasresten en mestkluiten kunnen verstorend werken op de scan. Een goed moment om een bodemscan uit te voeren, is als de grond na de oogst klaar ligt om in te zaaien met een groenbemester. Vlak na het inzaaien van een groenbemester is ook goed mogelijk.

EC SCANNEN De bodem kan in een bepaalde mate elektriciteit geleiden. Dit wordt uitgedrukt in siemens per meter. Dit varieert per bodemtype en ook binnen een perceel. Deeltjes in de bodem die een elektrische lading hebben, transporteren in meer of mindere mate elektrische lading.

‘Pleksgewijs bleek bekalking op sommige percelen noodzakelijk te zijn’ Denk hierbij aan kleideeltjes (lutum), organische stof en bodemvocht. Op kleigronden zal de geleidbaarheid iets zeggen over het lutumgehalte, terwijl op zandgronden het vochtgehalte het meest bepalend is. De Veris bodemscanner zendt elektrische stroom door de bodem tot een diepte van 90 cm min maaiveld. De schijfkouters op de machine zijn de elektroden, waarvan een aantal een bekend voltage in de bodem brengen en andere schijfkouters het verlies in voltage meten. Elke seconde vindt een meting plaats. De scanner legt de EC vast in twee kaarten, namelijk een kaart van de bouwvoor (0- 30 cm)

7.3 - 7.5 pH 7.1 - 7.2 pH 7.0 - 7.0 pH 6.9 - 6.9 pH 6.7 - 6.8 pH 6.6 - 6.6 pH 6.2 - 6.5 pH

0.05 ha 0.32 ha 0.40 ha 0.49 ha 0.61 ha 0.13 ha 0.15 ha

Perceelskaart van de zuurgraad bodem (pH).

nner op duinen zeezandgronden

Met de Veris bodemscanner is door deelnemers aan het praktijknetwerk gekeken naar EC en pH de bodem. De pH in de bodem daalt daarnaast geleidelijk door zaken als uitspoeling, omzetting van ammonium naar nitraat, verzurende meststoffen en activiteit plantenwortels. Tijdens het rijden verzamelt en analyseert de bodemscanner automatisch monsters op de pH. In het midden van de scanner zit een soort schopje dat grond op de ingestelde monsterdiepte tussen 4 tot 15 cm min maaiveld verzamelt. De gemiddelde tijdsduur van een meetcyclus is 10 seconden en elke meting is het resultaat van het gemiddelde van twee elektroden. Bij een rijsnelheid van 7 km per uur liggen de meetpunten in een werkgang ongeveer 25 meter uit elkaar. Ten opzichte van een grondmonster wat een gemiddelde pH weergeeft, brengt de bodemscanner de individuele pH van ieder meetpunt in kaart. Op basis van deze metingen in combinatie met de GPS-posities, wordt er een pH-perceelskaart gemaakt.

ECPERCEELSKAARTEN In het praktijknetwerk zijn diverse percelen van de deelnemers met de Veris bodemscanner in kaart gebracht. De geleidbaarheid op zandgronden zegt iets over het aanwezige bodemvocht. Naarmate er meer vocht in de grond zit, neemt de geleidbaarheid toe. De ervaringen van de deelnemers is dat vooral de diepere (0-90 cm) EC-kaart interessant is om eventuele problemen in kaart te brengen. De bouwvoor wordt per jaar meermalen bewerkt, waardoor deze homogener wordt, terwijl de oorzaak van problemen vaak dieper in de grond zit. Problemen met structuur (dan hebben we het niet over slemp), verdichtingen of

waterschade worden vaak veroorzaakt in de zone net onder de bouwvoor. Een verdichting is door de grotere dichtheid van de grond meestal natter. De kleinere poriën houden beter en langer vocht vast. Doordat dergelijke plekken natter zijn en langer nat blijven, wordt de plek door grondbewerking onder te natte omstandigheden alleen maar groter. De bodemscanner spoort dergelijke plekken op, waarna de grond gericht onderzocht kan worden. Op basis van de verzamelde informatie kan een plan van aanpak worden gemaakt, zoals een ondiepe kleilaag uitgraven met de kraan of een verdichte laag breken met een woeler. Ook variatie in de bodemsamenstelling wordt duidelijk. Zo bleek in het verleden opgelopen waterschade op een specifiek gedeelte van een perceel te worden veroorzaakt door een grotere siltfractie (2-50 μm) dan op de rest van het perceel. Hierdoor blijft dit gedeelte natter en stijgt het grondwater sneller bij neerslag. Een dergelijke grond vraagt om een diepere ontwatering of om een intensievere drainage.

PHPERCEELSKAARTEN De angst voor een te hoge pH bij sommige gewassen leidt er toe dat bekalking en/of

de calciumbemesting te weinig aandacht kan krijgen. In de praktijk leeft het beeld dat duinen zeezandgronden materiaal (schelpenresten) uit zee bevatten, ‘dus er zal wel voldoende kalk in de grond zitten’. Dit beeld klopt niet helemaal. Er zijn namelijk ook een flink aantal duinen zeezandpercelen kalkloos (< 0,5% CaCO3). Deze liggen bijvoorbeeld in de Zijpe, de zuidkant van de Anna Paulownapolder en ook in de Bollenstreek. De pH in de bodem in de grond daalt geleidelijk en op kalkloze percelen is er geen nalevering vanuit koolzure kalk. Uit de metingen met de Veris bodemscanner blijkt dat de pH binnen een perceel ook op duinen zeezandgronden behoorlijk kan variëren. Variatie van 0,5 tot 1 pH-punt onder en boven het gemiddelde, kwamen op diverse percelen uit de uitgevoerde scans naar voren en pleksgewijs bleek bekalking op sommige percelen dan ook noodzakelijk te zijn. Om variabel te kunnen strooien is een kalkstrooier nodig die snel in afgifte kan variëren en uitgerust is met software die de informatie afkomstig uit de taakkaart van Agrometius kan verwerken. Uit de scans blijkt dat de EC en pH ook op ‘uniforme’ duinen zeezandgrond behoorlijk kan variëren. Percelen zijn niet zo uniform als ze lijken!

Het praktijknetwerk ‘State of the Art organischestofvoorziening’ heeft tot doel om meer ervaring op te doen met de mogelijkheden van plaatsspecifieke bemesting op duinen zeezandgronden. Het praktijknetwerk kwam mede tot stand door het ministerie van Economische Zaken, het Europees landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling; Europa investeert in zijn platteland, de deelnemende bedrijven, Agrometius en BLGG AgroXpertus.


ONDERZOEK

Ventilatie sturen op CO2 kost alleen maar extra energie Bij de bewaring van bloembollen leeft de vraag sterk hoe hoog de schadedrempel voor CO2 is. Op veel bedrijven wordt de ventilatie gestuurd op basis van het gemeten CO2-gehalte. In veel gevallen niet nodig, zo bleek uit onderzoek van PPO onder een flink aantal voorjaarsbloeiers.

Tekst: Jeroen Wildschut, Arie van der Lans en Marga Dijkema, WUR/PPO Fotografie: PPO

H

oe hoog het CO 2-gehalte in de bewaarcel op mag lopen zonder bij de bollen schade aan te richten, was voor geen enkel bolgewas precies bekend. Oud onderzoek bij tulp gaf aan dat de schadedrempel waarschijnlijk boven de 15.000 ppm ligt. Het CO2-gehalte van de buitenlucht is ongeveer 385 ppm. In de praktijk wordt de ventilatie op veel bedrijven gestuurd op basis van het gemeten CO2-gehalte in de bewaarcel. Hierbij worden CO2-schadedrempels gehanteerd die uiteenlopen van 750 ppm tot 6.000 ppm. Hierdoor wordt in veel gevallen onnodig veel geventileerd en kan er dus veel op energie bespaard worden als de juiste CO2-schadedrempels bekend zijn. Om dit na te gaan zijn van de voorjaarsbloeiers tulp, narcis (‘Tête-àTête’), hyacint, krokus, iris, Muscari, Allium, Scilla, Iris reticulata en Chionodoxa bollen twee maanden bewaard bij 385, 5.000, 15.000 en 30.000 ppm CO2. Daarna zijn deze gebroeid en/of op het proefveld geplant en bij oogst geteld en gewogen.

ANALYSE Uit de analyses van de data blijkt dat de schadedrempel voor CO2 voor de meeste gewassen erg hoog ligt: boven de 30.000 ppm voor narcis (‘Tête-à-Tête’), krokus, iris leverbaar, Iris reticulata, Scilla en Chionodoxa. Voor tulp, Muscari en Allium ligt de schadedrempel tussen de 26 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

Broei en teelt van bij 4 CO2-gehaltes bewaarde bollen (proef in 4 herhalingen) 15.000 en 30.000 ppm. Hierbij werd bij de broei van tulp mogelijk lichte uitval veroorzaakt en bij Muscari en Allium op het veld een lager geoogst aantal bollen per m2. Voor plantgoed van hyacint en iris ligt de schadedrempel tussen 5.000 en 15.000. Bij hyacint werd het bolgewicht verminderd en bij iris het aantal gezonde bollen per m2.

ADEMHALING EN WARMTE De hoeveelheid ventilatie en circulatie die nodig is om het CO2-gehalte onder de 5.000 ppm te houden, is zelfs bij een extreem hoge ademhaling van 40 ml CO2/kg/uur, wanneer bollen net gepeld zijn, erg klein: niet meer dan respectievelijk 6 m3/uur en 100 m3/uur. Metingen gaven aan dat de ademhaling van bollen bij 20°C varieert van 10 tot 25 ml CO2/ kg/uur in de eerste week van september. Zes weken later is de ademhaling afgenomen naar 9 tot 22 ml/kg/uur en weer een week later, bij 5°C, naar 4 tot 9 ml/kg/uur. Door de warmte die bij een extreem hoge ademhaling vrijkomt, loopt de temperatuur van de bollen echter veel te hoog op. In de bewaarcel ontstaat dan na enkele dagen een fors temperatuursverschil tussen de minst en de meest beluchte kist. Om die reden moet bij hoge ademhaling net na het pellen meer geventileerd en vooral meer gecirculeerd worden. Binnen een week na het pellen is de ademhaling echter alweer normaal.

Kortom, de schadedrempels voor CO2 liggen zo hoog dat als het verschil tussen de minst en de meest beluchte kist niet groter is dan 40 procent rond het gemiddelde, deze hoge CO2-gehaltes in de praktijk tussen de bollen niet voorkomen. CO2-meting in een bewaarcel kan echter wel van belang zijn om op tijd te detecteren of er met de ventilatie(klep) iets mis is, of om te zien of de bollen tot rust gekomen zijn. De stijging van de temperatuur van de bollen door verhoogde ademhaling gaat immers erg langzaam en er zouden zeer gevoelige thermometers in de minst en de meest beluchte kisten nodig zijn om dit binnen bijvoorbeeld een halve dag te kunnen detecteren.

Het onderzoek naar Schadedrempels voor CO2 bij voorjaarbloeiers is uitgevoerd in opdracht van en gefinancierd door de partijen in de Stuurgroep Schone en Zuinige Bloembollen (KAVB, PT, Min. EZ, RVO. nl voorheen Agentschap NL en telers). Rapportages zijn te downloaden vanaf http://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/ agrosectoren-bloembollen-en-bolbloementeelt.

ACTUEEL

Bedrijfsresultaat FloraHolland noopt tot nieuwe strategie Met een verschuiving van de handelsstromen, faillissementen van grote handelsbedrijven, afwaardering van bouwgronden en een net ingezette reorganisatie zijn het turbulente tijden voor FloraHolland. Over 2013 heeft de bloemenveiling een verlies geleden van 7,4 miljoen euro, zo bleek dinsdag 20 mei tijdens de presentatie van de jaarcijfers. De directie kondigde aan zich te beraden op een nieuwe strategie.

onder andere door een daling van de provisie-inkomsten en het ledenaantal (2 tot 3 procent), anderzijds stegen de loonlasten door de genoemde reorganisatie. Daarnaast hebben de faillissementen van Ciccolella en Florimex een negatieve invloed gehad op het resultaat en is een bedrag van 10 miljoen euro afgewaardeerd op bouwgronden. Algemeen directeur Lucas Vos gaat er van uit dat het verlies eenmalig is. “Met het eerder aangekondigde programma Kompas zijn maatregelen genomen om de komende jaren het financiële resultaat naar het gebruikelijke niveau terug te brengen. Maar we doen meer dan dat.” Vos benadrukte dat ‘Nederland Sierteeltland’ beschikt over een solide structuur. “Vanuit die solide basis moeten we blijven inspelen op de veranderende markt.” Met die veranderende markt doelt de directeur op de schaalvergroting onder kwekers en klanten van FloraHolland en de gevolgen die dat heeft. “Veel meer dan voorheen zijn onze leden zelf actief in marketing en verkoop. Zij gebruiken de klok steeds minder en sluiten vaker directe transacties af. De rol van FloraHolland beperkt zich tot de financiële afwikkeling, waardoor de inkomsten dalen. De veiling evolueert van een plek waar vraag en aanbod samenkomen naar een bedrijf dat in een internationale, virtuele keten met grote spelers en nieuwe afzetkanalen haar plek vindt. FloraHolland moet scherpe keuzes maken om die nieuwe positie in te nemen en van toegevoegde waarde te blijven.”

Lucas Vos: ‘We moeten scherpe keuzes maken om van toegevoegde waarde te blijven’

Tekst en fotografie: Jeannet Pennings

D

e jaaromzet van FloraHolland kwam in 2013 uit op 4,5 miljard euro. Dit is een stijging van 1,8 procent ten opzichte van vorig jaar. Het volume van verhandelde bloemen en planten laat een lichte daling zien: van 12,5 naar 12,4 miljard stuks. “De omzetgroei werd vooral veroorzaakt door een betere prijsvorming, met name bij de snijbloemen waar de tulp een belangrijk aandeel in had”, vertelt financieel directeur Rens Buchwaldt. Hoewel de omzet steeg, laat het bedrijf FloraHolland in 2013 een verlies zien van 7,4 miljoen euro. Volgens Buchwaldt een bedrijfsresultaat dat in lijn ligt met wat afgelopen najaar is aangegeven. Toen werd een reorganisatie aangekondigd, waarmee 200 voltijdbanen worden geschrapt. Die reorganisatie kost het bedrijf bijna 22 miljoen euro. “Voor de dekking van deze kosten wordt een beroep gedaan op

de leden van FloraHolland”, aldus de financieel directeur van de bloemenveiling.

NIEUWE POSITIE Het negatieve bedrijfsresultaat kent verschillende oorzaken. Enerzijds lagere opbrengsten,

FLORAHOLLAN 2020 De veilingdirecteur merkt op dat FloraHolland als organisatie volop beweegt, maar wel alle kanten op. En dus wordt actie ondernomen om tot een strategie te komen die duidelijke richting aan de reeds ingezette verbetering geeft. “Onze kerncompetenties liggen op terreinen als coöperatieve kracht, samenbrengen van vraag en aanbod, logistiek en betalingszekerheid. Daarop, en op wat de markt vraagt, moet onze strategie aansluiten. Nu zit daar ruimte tussen. Dat komt ook doordat de vraagstelling van kwekers niet meer eenduidig is. Ruim honderd jaar moest de veiling een marktplaats zijn waar open de prijs werd bepaald. Nu heeft iedere kweker of kwekersgroep zijn eigen behoeften en daar zullen we een gedifferentieerd antwoord op moeten geven.” Om meer helderheid over de strategie te krijgen is ‘FloraHolland 2020’ gestart. Buchwaldt en Vos gaven aan momenteel in de oriënterende fase te zijn. “Dit najaar hopen we meer inhoudelijk op FloraHolland 2020 in te gaan.” 30 mei 2014VISIE 27

CNB ACTUEEL

CNB LELIEDAG:

Aandacht voor eigen en nie De jaarlijkse CNB Leliedag was deze keer net even anders dan voorgaande jaren. Op woensdag 21 mei werden namelijk niet alleen veredelaars bezocht. Exporteurs Van den Bos Flowerbulbs en P.F. Onings stonden op het programma, samen met veredelaar Gebr. Vletter & den Haan. De opkomst dit jaar was hoog. Ruim honderd deelnemers waren tevreden over de productieve en vooral gezellig dag. Tekst: Lilian Braakman Fotografie: René Faas

D

e opzet van de CNB Leliedag was dit jaar aangepast. De deelnemers bezochten eerst twee exporteurs in plaats van alleen veredelaars, zoals voorgaande jaren. Rob Verbraeken van exportbedrijf Van den Bos Flowerbulbs is daar blij mee. Dit jaar startte de dag namelijk op zijn bedrijf in Honselersdijk. “Aan de Dutch Lily Days doen verschillende soorten bedrijven mee, dat moet op zo’n dag ook blij-

28 VISIE30 mei 2014

gister, vertelde gastheer Rob Verbraeken hier wat meer over. “Wij gaan aan het Ketenregister meedoen, vanwege de fytosanitaire regels wereldwijd. Fouten zijn slecht voor onze naam. Met het Ketenregister hebben wij iets te bieden. We leveren wat we toetsen en eventuele fouten worden er meteen uitgefilterd. Als exportbedrijf vragen wij of de kwekers zich hierin willen verdiepen en ermee willen werken. Dan hebben we naar het buitenland toe een goed verhaal dat we met zijn allen maken.”

OPPLANTINGEN ken. Juist de combinatie van export en veredeling is goed. Kwekers kunnen eerst hun eigen opgeplante partijen beoordelen voordat ze zich op toekomstige cultivars richten. Ook wij hebben nieuwe lelies staan. Bij ons kunnen deelnemers een iets realistischer beeld krijgen dan bij de veredelaar, waar ze ruim zijn opgeplant. De bollen die wij gebruiken zijn ook op een gangbare manier geteeld.” Omdat komend lelieseizoen verschillende exporteurs zich aansluiten op het Ketenre-

Na de presentatie van Verbraeken gingen ruim tachtig deelnemers de kas in. Dat de dag niet alleen langs veredelaars ging, viel bij de meeste deelnemers in de smaak. Aandachtig keken ze naar hun eigen opplantingen en het nieuwe sortiment. De sfeer was in de ochtend al heel positief. Er was geen tijdsdruk, zodat er meer dan voldoende aandacht was voor de lelies. De CNB-lelievertegenwoordigers benutten de tijd goed door met klanten een ronde door de kas te maken. Alle negen waren aanwezig voor overleg en advies. De volgende stop was bij exporteur P.F. Onings

uwe lelies in Poeldijk. Hier waren de lelies opgeplant in de grond in plaats van in bakken, zoals bij Van den Bos Flowerbulbs. Na aankomst verspreidde de iets groter geworden groep zich wederom door de kas om eigen lelies te zien of nieuwe cultivars. Sary Stoop is een van de weinige dames in de kas. Voor broeierij Geveland bv uit Obdam komt zij kijken naar lelies die zij kunnen gebruiken voor de snij. Stoop: “Wij richten ons op het lichtere segment die drie knoppen kunnen produceren. Hier kun je echt de bloemen bekijken.” De CNB Leliedag is voor haar heel productief, maar omdat Stoop veel op kantoor zit, is het ook een manier om de gezichten achter de namen te ontmoeten. Voor Stoop was het de eerste keer dat ze meeging met de dag .“Het bevalt me prima. Je spreekt veel vakgenoten en de sfeer is goed.”

NETWERKEN Drie boten vol met vertegenwoordigers, exporteurs, broeiers en kwekers, maakten in de middag een rondvaart door de Westlandse wateren. Onder het genot van een hapje en een drankje kon men rustig praten en wat zien van de omgeving. Door de lage bruggen moest het dak van de boot omlaag. Hierdoor was lopen lastig en het zicht beperkt. Daardoor waren de meningen over de rondvaart verdeeld. Achteraf bleek dat familie en kennissen vaak niet naast elkaar konden zitten. Daardoor gingen deelnemers vaak met onbekende buren praten. Dat gaf onder andere Alex van Haaster van P.A. de Groot Export uit Schagerbrug aan. “Zo leer je nieuwe mensen kennen waar je misschien niet zo snel bij zou gaan zitten. Dat was een slimme zet.” Ron, Nick en Frank Hulsebosch van Gebr. Hulsebosch bv, eveneens uit Schagerbrug, beamen wat Van Haaster aangeeft. Met

drie man sterk bezoeken zij de Leliedag. “Het is goed georganiseerd en drukbezocht. Het is niet alleen een groep met kwekers, er zijn ook broeiers en exporteurs bij.” Dit jaar is de groep deelnemers zeer gevarieerd. Niet alleen vanwege de diverse schakels uit de keten, maar vooral doordat de nieuwe generatie duidelijk aanwezig is.

SUCCESVOL Koos van der Avoird van Van der Avoird Lemmer bv uit Lemmer is samen met zijn vader Frans op pad. “Onze eigen cultivars heb ik al gezien. We kijken nu wat er extra opvalt. Het is ook belangrijk om nieuw sortiment te zien. Zo kunnen we het in de gaten houden.” Wel-

ke nieuwe cultivars succesvol worden blijft een gok, maar de dag is volgens Van der Avorid zeker geslaagd: “Het is een gezellige dag en het contact is goed.” Het derde bedrijf waar deelnemers rustig in een kas vol met het nieuwe cultivars konden kijken, was bij veredelaar Gebr. Vletter & den Haan in Rijnsburg. Om de dag met elkaar af te sluiten, was er een barbecue bij CNB in Lisse. Met een opkomst van uiteindelijk meer dan honderd deelnemers is de organisatie tevreden. Diane Gortzak van de afdeling communicatie en promotie bij CNB: “De dag is leuk en nuttig en echt georganiseerd voor onze klanten. Dan is het super om te zien dat er zoveel animo voor is.”

30 mei 2014VISIE 29

CNB ACTUEEL

KPB prepareert zich op komend tulpenseizoen Bij het koelen preparatiebedrijf van CNB in Bovenkarspel (KPB) vindt momenteel het nodige onderhoud plaats ter voorbereiding op het komende zomerseizoen. Ook is geïnvesteerd in nieuwe droogwanden die voor meer kistmaten geschikt zijn.

Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

E

en belangrijke faciliteit die het KPB te bieden heeft is de preparatie van tulpen in kuubkisten (inclusief een eventuele 34°C behandeling). Ook zijn er klanten die geïnteresseerd zijn in een Ozon-behandeling. Tweede belangrijke faciliteit is de ruimtebewaring c.q. verhuur van cellen waar de klant zelf zijn temperatuurregime kan bepalen. Het KPB biedt deze faciliteit nu een jaar of vijf aan en blijkt daarmee in een behoefte te voorzien.

SPEERPUNTEN Volgens Jos Duin, hoofd KPB, moeten de speerpunten van het koelen preparatiebedrijf bedrijf vooral gezocht worden bij de tulp en de lelie. “De bewaring in gaasbakken behoort daarbij tot het verleden, tenzij men een hele cel wil huren ten behoeve van bijvoorbeeld de narcissenbewaring. In de Noord wordt door de schaalvergroting vrijwel geen gaasbak meer gebruikt in de tulpenteelt en datzelfde gebeurt bij de export met de kuubkistenbewaring, al zijn er nog wel veel exporteursklanten die hun bollen in gaasbakken of tulpenexportkratten bij de export afnemen. Bij ons is de vraag naar bewaring in gaasbakken geheel opgedroogd.”

omheen. Heb je bijvoorbeeld met een echt zuurjaar te maken, dan betekent dat voor ons, maar ook voor kweker, broeier en exporteur veel extra werk. Op het juiste moment rooien en een goede verwerking kan veel zuur voorkomen.”

OOGSTPROGNOSES Ook Nico Hof, hoofd CNB Kwaliteit+, houdt zich op de vlakte over de komende oogst. “Wat ik nu (half mei) op het veld zie is een bolzetting die voorlijk is en een redelijke goede gewasontwikkeling. Als er geen rare dingen gebeuren, zoals een Pinksterbrander of een koude junimaand, mag je een goede oogst verwachten, de percelen met waterschade uitgezonderd. Daarnaast zien wij bij veel klanten die wij een speciale plantgoedbewaring hebben

BEZETTINGSGRAAD Over de bezettingsgraad voor de komende zomer heeft het KPB niet te klagen. Jos Duin: “Onze portefeuille is goed gevuld, maar dat neemt niet weg dat men altijd kan bellen of er nog ruimte is. Ons streven is om de bewaarduur van de kuubkisten zo lang mogelijk te houden en dat lukt aardig. Dat is mede te danken aan de omslag van potgrond- naar waterbroei, waardoor we de bewaarduur de laatste jaren hebben zien oplopen. Uiteraard valt over de oogst op dit moment nog weinig te zeggen, maar die heeft niet zoveel consequenties voor de bezettingsgraad. Belangrijker is het werk er 30 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

Hygiëne op het bedrijf wordt steeds belangrijker

geadviseerd en voor wie wij de teeltbegeleiding helemaal verzorgd hebben, dat het gewas er uitstekend bij staat en daardoor een eventuele hitteaanval beter kan verdragen. Ook krijg je door die behandeling minder verklistering.” Hof verwacht dat de eerste bollen uit Frankrijk en onder plastic ongeveer vanaf derde week juni binnen komen. “Wat stadium G betreft: ik schat in dat die normaal tot vroeg zal zijn en zeker niet zo laat als vorig jaar.”

VERBOD ACTELLIC Een actueel item waar de kwekerij deze zomer mee te maken heeft, is het feit dat het niet langer toegestaan is om Actellic te gebruiken. Klanten wordt geadviseerd om de juiste maatregelen te nemen en ook het KPB zelf heeft de hoogste hygiënemaatregelen getroffen, zoals het schoonmaken van de kuubkisten en het minutieus reinigen van cellen en droogwanden. Nico Hof daarover: “De ontheffing is nog steeds niet verleend, dus dat wil zeggen geen Actellic. Dat betekent in de praktijk dat partijen alleen vrij van galmijt blijven als ze tijdens de teelt behandeld zijn met Movento. Zo niet, dan kun je op dit moment alleen maar de hygiënemaatregelen treffen, zoals we die ook bij het KPB toegepast hebben.”

NIEUW INITIATIEF CNBTEAMS:

‘Ideale showtijd vaste planten en calla’s’ Een evenement met in de schijnwerpers calla’s en vaste planten. Dat is het idee achter het CNB Perennial & Calla Event dat van 11 tot en met 13 juni in het CNB-gebouw in Lisse zal plaatsvinden. CNB New Plants en het CNB-callateam werken samen aan deze show, juist omdat deze dagen hun producten in bloei staan.

Tekst: Lilian Braakman Fotografie: René Faas

H

et ideale moment om bloeiende producten te laten zien, is voor calla’s en vaste planten de maand juni. Zo ontstond het idee van twee CNB-teams om te gaan samenwerken: CNB New Plants en het callateam. De vertegenwoordigers laten van woensdag 11 juni tot en met vrijdag 13 juni een verrassend assortiment zien van hun gewassen: vaste planten en calla’s. De ingezonden producten worden geshowd bij CNB in Lisse. Een deel komt in het handelscentrum, maar met name de showkas zal vol komen te staan met onder andere snijen potcalla’s, Heuchera’s, Brunnera’s, Hosta’s en Astilbes. In zowel de vaste planten als de calla’s zullen vooral nieuwigheden geshowd worden.

Dat is waar beide teams zich hoofdzakelijk op richten. “Maar ook de toppers in het gangbare assortiment zullen we laten zien”, geeft Nick Broersen aan.

REURING Achter de datum zit meer dan alleen een juist moment om de producten te laten zien. Diezelfde week is ook de tiende editie van de FlowerTrials. Het idee achter de FlowerTrials is het bestaande, nieuwe en toekomstige sortiment pot- en perkplanten te laten zien. In Nederland doen 36 deelnemers mee uit de regio’s Aalsmeer en Westland. “Hierdoor is er in deze week altijd reuring in Nederland”, geeft Rien van Zuilekom aan. “Er is veel buitenlands vakbezoek in deze tijd. CNB ligt ongeveer op de route tussen Aalsmeer en het Westland, dus de weg naar het CNB Perennial & Calla Event is kort. Kwekers, exporteurs, broeiers, veredelaars en belangstel-

Callavertegenwoordigers Nick Broersen en René van Marrewijk vinden de combinatie van calla’s en vaste planten logisch

Rien van Zuilekom: ‘Beide producten het mooist in juni’ lenden uit binnen- en buitenland zijn welkom op onze show.”

BLOEIEND René van Marrewijk geeft aan: “We proberen met elkaar een zo breed mogelijk sortiment neer te zetten wat onze klanten nergens anders zien. Voor meer informatie over het inzenden, kunnen geïnteresseerden contact met een van ons opnemen.” De CNB-vertegenwoordigers zorgen er zelf voor dat alle producten bij CNB komen te staan. Alle dagen zal een vertegenwoordiger van CNB New Plants en het callateam van 8.30 tot 17.00 uur aanwezig zijn voor klanten. Het nieuwe evenement past goed in de strategie van CNB om shows te organiseren rondom een specifiek product. Daarbij kijkt CNB ook naar de periode waarin het product optimaal in bloei staat. Zo ook bij het CNB Perennial & Calla Event. Beide teams staan er positief tegenover en verwachten een succesvolle eerste editie, met het idee dat het een jaarlijks terugkerend evenement wordt. “De combinatie calla’s en vaste planten is heel logisch. Het bijt elkaar niet, integendeel, het is juist een mooie aanvulling. Op deze manier kunnen we een meerwaarde voor het product creëren.” René van Marrewijk vertelt tot slot: “Het is een extra moment om het product in volle bloei te laten zien. Wij nodigen iedereen van harte uit om langs te komen tijdens deze dagen.”


CNB PRODUCT & SHOW

Eerste zomerse ‘klanken’ in showruimte van CNB Een rubriek die gelieerd is aan de website www.cnbproduct-show.nl. Onder de naam Product & Show beoogt CNB gericht en commercieel te communiceren over producten die in de showruimte van CNB te zien zijn. Ook BloembollenVisie participeert in deze communicatievorm.

ceert een gigantisch grote bloem. ‘Many Happy Returns’ is een mooie wijnrode pioen met een goed gevuld hart en een hoge bloemproductie per plant. Voor meer informatie of vragen over beschikbaarheid kan contact worden opgenomen met vertegenwoordiger Erwin Vriend via [email protected] of mail naar [email protected].

LELIE DALIAN® Tekstbewerking: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

ALLIUM GLOBEMASTER®

‘Many Happy Returns’ nia’, ‘Red Charm’ en ‘Command Performance’. Het bedrijf is gespecialiseerd in pioensoorten met grote knoppen. ‘Command Performance’ bijvoorbeeld heeft dikke knoppen en produIn week 21 plaatste Gebr. Valkering uit Egmond aan den Hoef de opvallende Allium ‘Globemaster’® in de showruimte van CNB. Deze Allium is voortgekomen uit een kruising tussen Allium ‘Cristophii’ en Allium ‘Macleanii’. De imposante ‘Globemaster’ is veruit de grootste bolbloem die we in het bloembollenvak kennen. De bloem bestaat uit meer dan 1500 kleine bloemen die paarsviolet van kleur zijn. De bloeitijd begint eind mei en duurt ongeveer drie weken. Deze allium wordt circa 90 centimeter hoog en beschikt over een zeer sterke steel. Voor meer informatie over ‘Globemaster’ kan contact worden opgenomen met CNB Product & Show via [email protected]

CNB PRODUCT & SHOW

PIOENEN In week 21 was ook de firma Groot-Groot uit Andijk met een inzending van de partij en wel met de pioenen ‘Many Happy Returns’, ‘Garde32 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

Tijdens de Dutch Lily Days showden verschillende bedrijven ook lelies in het handelscentrum van CNB. Een daarvan was de donkerroze OT-hybride ‘Dalian’® van Mak Breeding uit ‘t Zand, die gezien mag worden als een aanwinst in het lelieassortiment. Deze lelie groeit sterk in de kas en kent een relatief korte trekduur. ‘Dalian’ geeft voldoende knoppen waarbij de goede knoppresentatie direct opvalt. Dankzij deze eigenschappen, gecombineerd met een zeer stevige steel en een mooie compacte bouw, valt ‘Dalian’® volgens insiders als een aanwinst te beschouwen. Voor meer informatie of vragen over beschikbaarheid kan contact worden opgenomen met vertegenwoordiger Jan Gutter via [email protected] of mail naar info@ cnbproduct-show.nl.

‘Command Performance’

Meer en actuele informatie over Product & Show is te vinden op www.cnbproduct-show.nl. Ook heeft Product & Show een eigen Twitteraccount: @CNBProductShow. Heeft u zelf een product waar u graag wat meer over wilt vertellen? Stuur dan een mailtje naar [email protected].

PLANT IN BEELD

CNB NEW PLANTS ™

Sedum ‘Ice Ruffles’® Met het New Plants-project beoogt CNB New Plants nieuwe cultivars van vaste planten en boomkwekerijproducten in de markt te zetten. Uit dit project worden regelmatig nieuwe introducties in BloembollenVisie tegen het licht gehouden. In dit nummer aandacht voor de Sedum ‘Ice Ruffles’®. Tekst: Henk de Jong/Wim Ciggaar Fotografie: PR

D

e Sedum, in de volksmond ook wel Hemelsleutel genoemd, is een artikel waarvan de afgelopen jaren diverse nieuwe aanwinsten het licht hebben gezien. Het is een vaste plant die bij de consument zeer

geliefd is, al sinds jaren in grote aantallen verkocht wordt en inmiddels in veel tuinen te vinden is. De meest bekende variëteit bij de hogere types is ongetwijfeld Sedum ‘Herbstfreude’, in de Engelstalige landen ook bekend onder de

naam Sedum ‘Autumn Joy’. Twee cultivars die in het verleden met succes in de markt gezet zijn middels het CNB New Plants-project zijn Sedum ‘Crazy Ruffles’® en Sedum ‘Jaws’®.

NIEUWE INTRODUCTIE Een zeer recente nieuwe introductie is de Sedum ‘Ice Ruffles’® die binnenkort in de markt gezet zal worden. Deze mutant is afkomstig uit de Sedum ‘Crazy Ruffles’® en is een matronatype met gekarteld blad dat bovendien bont is van kleur. Daarmee is het een ware blikvanger die zich duidelijk onderscheidt en die niet alleen in de border of patio, maar ook als kuipplant gebruikt kan worden.

EIGENSCHAPPEN De Sedum ‘Ice Ruffles’ bloeit in de periode september/oktober, houdt van zon/half schaduw, wordt ongeveer 60 centimeter hoog en beschikt over talrijke prachtige, roodroze bloemen die fraai uitsteken boven het groene bonte, gekartelde blad. De plant is op zijn mooist in de late zomer/najaar en heeft vrijwel geen onderhoud nodig. Deze aanwinst leent zich goed voor verschillende markten, dat wil zeggen voor zowel postorder als de visueel aantrekkelijke markt. Voor meer inlichtingen kan men zich wenden tot Henk de Jong van CNB New Plants.


SERVICE VERTEGENWOORDIGERS CNB NAAM Theo van Aanholt Erik Barnhoorn Paul van Bentem Leo van den Berg Dirk Bloothoofd Jan Boon Nick Broersen Adri van Dun Jurgen de Graaff Jan Gutter Martin Heemskerk Ron Hoogeveen Onno Immink Henk de Jong René Koordes Ted Kortekaas Arno Kroon Hein Lommerse Michel Longayroux Siebren Mantel René van Marrewijk Dick de Mooy Ard Mulder Frank Neuvel Henri Omta Rob Paarlberg Hans Pater Bas Scholten René Schrama Piet Takken Erwin Vriend Ed Walkier Ronald Walkier Richard Walkier Dick de Wit Hawikjo Wijnands Wim Zandwijk Rien van Zuilekom Piet Zoutenbier

TELEFOON CNB TELEFOON PRIVÉ 0252-431103 0224-593075 0252-431286 0252-431383 0252-431413 0223-523873 0252-431284 0223-769067 0252-431162 0252-431303 0252-431296 0527-271970 0252-431240 0252-431255 0252-431256 0252-431214 0252-431305 0252-416877 0252-431393 0252-340660 0252-431390 0252-431137 0252-431257 0223-641002 0252-431174 0252-344409 0252-431381 0228-323023 0252-431259 0252-431304 0252-431361 071-4023313 0318-514812 0252-431363 0252-431274 0224-291535 0252-431362 072-5150250 0252-431224 0252-431325 0223-534820 0252-431249 023-5716372 0252-431298 0527-203365 0252-431367 0228-314981 0252-431306 0252-431273 0252-411191 0252-431216 0252-431368 0228-513590 0252-431171 071-3621591 0252-431179 0252-532228 0252-431261 071-3619142 0252-431345 071-3611104

34 VISIE30 mei 2014

FAX PRIVÉ 0224-591522 0252-431465 0252-377932 0223-523782 0223-769068

0527-271970 0252-431254 0252-431254 0252-419505 0252-431164 0223-645299 0252-520968 0228-323024

071-4028342 0318-514819

072-5153193 0252-431164 0223-534822 0527-201822 0228-316869 0252-431167 0252-419748 0252-431164 0228-521620 071-3621592 0252-532155 0252-431410

MOBIEL 06-53174195 06-22524987 06-53755312 06-53718254 06-53293161 06-22485266 06-12296820 06-20019369 06-53518289 06-51209462 06-20669208 06-53390229 06-53750126 06-22468536 06-20611028 06-51145809 06-53160204 06-53842830 06-53356450 06-53690252 06-12886803 06-51587419 06-30669654 06-53268760 06-51588053 06-53929136 06-53299617 06-22236845 06-53390228 06-53174194 06-53396784 06-53439349 06-53700630 06-22999229 06-53866219 06-22377259 06-53644594 06-30669934 06-20397884

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

SPECIALISME/GEBIED gladiolen Noord.Zandgebied, de Zuid, broeitulpen muscari, tulp, narcis, bol op pot bijzondere bolgewassen en tulpen lelies tulpen calla’s Flevoland lelies lelies lelies vaste planten, paeonia daghandel vaste planten dahlia’s, calla’s lelies, tulpen narcis, tulp, bijz.bolgew. en bol op pot daghandel narcissen en bijz. bolgew. West-Friesland lelies calla’s Rijnsburg e.o. vaste planten, boomkwekerij West-Friesland daghandel lelies narc., tulp, bijz.bolg., hyac., bol op pot daghandel irissen, dahlia’s hyacinten en bol op pot vaste planten gladiolen, tulpen NOP lelies daghandel daghandel en veilinginkoper dahlia’s, calla’s West-Friesland daghandel hyacinten vaste planten daghandel lelies

IN EN VERKOOPBUREAU NAAM Paul Peters Marcel Nijssen Diane Gortzak Maaike Pennings Marjan Klootwijk

FUNCTIE Manager bemiddeling Manager bemiddeling Communicatie en promotie Communicatie en promotie Secretaresse

TELEFOON CNB 0252-431493 0252-431343 0252-431218 0252-431122 0252-431316

MOBIEL 06-20411035 06-10311972 06-10567070

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431129 0252-431123

FAX 06-22975731 06-51312197

E-MAIL [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431200 0252-431200

FAX 0252-431126 0252-431126

E-MAIL [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431431 0252-431129 0252-431273

MOBIEL 06-10442803 06-22975731 06-53700630

E-MAIL [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFOON CNB 0252-431306 0252-431273

MOBIEL 06-53439349 06-53700630

E-MAIL [email protected] [email protected]

FUNCTIE Commerciele binnendienst Salesmanager Hoofd Kwaliteitszorg

TELEFOON CNB 0228-530131 0228-530174 0228-530190

MOBIEL 06-23960145 06-53940502


FUNCTIE Teeltbegeleider Teeltbegeleider Teeltbegeleider

TELEFOON CNB 0228-530190 0228-530160 0252-431224

MOBIEL 06-53940502 06-44074093 06-53299617


TELEFOON 0252-431431 0228-530130 0224-590475

FAX 0252-431254 0228-517411 0224-593603

GEOPEND: 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.30) 08.00-17.00 (kantoor vanaf 08.00) Bezoek op afspraak

RECLAMES EN GESCHILLEN NAAM Hans Ruigrok Sjaak van Ruiten

FUNCTIE Reclames&Geschillen, Veilingen Reclames&Geschillen, Veilingen

COMMERCIËLE ADMINISTRATIE openingstijden: 8.15 - 17.00 uur NAAM Algemeen CNB Online

FUNCTIE

GROENE EN MATERIALENVEILINGEN NAAM Jan Meijer Hans Ruigrok Ronald Walkier

FUNCTIE Veilingen Veilingen Veilinginkoper

AANBOD MATERIALEN ONLINE NAAM Ed Walkier Ronald Walkier

FUNCTIE

CNB KOEL EN PREPARATIEBEDRIJF NAAM Jos Duin Nico Hof

CNB KWALITEIT+ NAAM Nico Hof Robèr Laan Hans Pater

CNB VESTIGINGEN CNB CNB Koel- en Preparatiebedrijf CNB, Kantoor BolleNoord

ADRES Heereweg 347, 2161CA Lisse Veilingweg 1, 1611 BN Bovenkarspel Groteweg 9, 1756 CK ‘t Zand

30 mei 2014VISIE 35

GRONDBANK CNB MAKELAARDIJ T: 0252431360 F: 421394 MAKELAARDIJCNB.NL BAS SCHOLTEN 0622 23 68 45 B.SCHOLTENCNB.NL WIM ZANDWIJK 0653 64 45 94 W.ZANDWIJKCNB.NL F.G. V.D. GEER 0653 34 20 55 F.V.D.GEERCNB.NL

NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE

BEDRIJVEN

HMBEJPMFO ;BOUFEFTDIJBT [PNFSCMPFNFO

LISSEtN2CFESJKGTSVJNUF FOLFMFDFM-

WBOBGIFEFOUNOPWFNCFS

MFO LBT SPMLBTTFOFOMBOE PPLJOHFEFFMUFO UFIVVS JOPWFSMFH LISSERBROEKtN2TDIVVSSVJNUF WPPS PQTMBH JOPWFSMFH

NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO IFEFOUPUJOPWFSMFH NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOCFTDIJLCBBS NOORDWIJKERHOUTtDBN [BOE2

AANBOD

VOORHOUTtN2TDIVVSSVJNUF EJWFSTF WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH

HSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJO

BEUSICHEM BETUWEtIBMJDIUFLMFJ-

PWFSMFH

HSPOE VJUFSXBBSEFO

EJWFSTFUFFMUFO WBOBG

NOORDWIJKERHOUTtIB[BOEHSPOE

IFEFOUPUJOPWFSMFH

EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

CRUQUIUS/ZWAANSHOEKtIB[BOE-


HSPOE EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJO


PWFSMFH


HAARLEMMERMEERtIB[BOEHSPOE DBM-

EBIMJBTPGCMPFNFO IFEFOUPUJOPWFSMFH

MBT EBIMJBT WBTUFQMBOUFO WBOBGIFEFOUPUJO

REESERVEEN/HARDENBERGtIBBLLFS-

PWFSMFH

CPVXMBOEHSBTMBOE UVMQFOUFFMU WBOBGIFU

LISSEtSS[BOEHSPOE UVMQFO OBSDJTTFO

OBKBBSCFTDIJLCBBS

WBOBGTFQUFNCFSUNKVMJ

VIJFHUIZENt IB[BOEHSPOE EBIMJBTPG

LISSEt IB[XBSUFHSPOE WBTUFQMBOUFO

BOEFSF[PNFSUFFMU UFFMUTFJ[PFO

QJPFOFO WBOBGIFEFO WPPSNFFSEFSFKBSFO

VIJFHUIZENtIB[BOEHSPOE [PNFSUFFMU

HILLEGOMtIB[BOEHSPOE EBIMJBT ;BO-

WBOBGIFEFOUPUPLUPCFS

UFEFTDIJBT WBOBGIFEFOUPUOPWFNCFS

VIJFHUIZENt IB[BOEHSPOE ;BOUFEF-

HILLEGOMtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFM-

TDIJBT UFFMUTFJ[PFO

UFO WBOBGIFEFOUPUPLUPCFSOPWFNCFS

VOGELENZANGtIB[BOEHSPOE EJWFSTF

HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EBIMJBT

UFFMUFO WBOBGIFEFOUNNBBSU

WBOBGIFEFOUPUOPWJOPWFSMFH

VOORHOUTtSS[BOEHSPOE EJWFSTF

HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTF

UFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH


VOORHOUT/LISSEt IB[BOEHSPOE TOJK-

HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTF

CMPFNFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH


VOORHOUT/RIJNSBURGtSS[BOE-

HILLEGOMtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFM-

HSPOE XPSUFMFO UVMQFO HFFOIZBDJOUFO

UFO EJSFDUCFTDIJLCBBS

WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

NOORDWIJKt IB[BOEHSPOE EJWFSTF

VOORHOUTtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFM-

UFFMUFO IFEFOUPUOPWFNCFS

UFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

NOORDWIJKtSS[BOEHSPOE EJWFS-

VOORHOUTtIB[BOEHSPOE [POOFCMPF-

TFUFFMUFO WBOBGOBKBBSWPPSNFFSEF-

NFOPGBOEFSF WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

SFKBSFO

VOORHOUTtIB[BOEHSPOE [POOFCMPF-

NOORDWIJKtIB[BOEHSPOE ;BOUFEF-

NFOPGBOEFSF IFEFOUPUJOPWFSMFH

TDIJBTPGEBIMJBT UFFMUTFJ[PFO

VOORHOUTtSS[BOEHSPOE OBSDJTTFO

NOORDWIJKtIB[BOEHSPOE EJWFSTFUFFM-

PGUVMQFO UFFMUTFJ[PFO

UFO UFFMUTFJ[PFO

VOORHOUTtSS[BOEMBOE EJWFSTFO

NOORDWIJKtN2[BOEHSPOE EJWFSTF


UFFMUFO WBOBGIFEFOUNJOPWFSMFH

VOORHOUTtSS[BOEMBOE WBTUFQMBO-

DE ZILKtSS[BOEHSPOE EJWFSTFUFFMUFO

UFO CMPFNFO IFEFOWPPSNFFSEFSFKBSFO


ZWAANSHOEKtSS[BOEHSPOE EJWFS-

NOORDWIJKERHOUTt IB[BOEHSPOE

TFUFFMUFO WBOBGIFEFOUPUJOPWFSMFH

VRAAG ALKMAARtN2[BOEHSPOE WBTUF QMBOUFO JOPWFSMFH BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE XPSUF MFO WBOBGNFJUPUEFDFNCFS FWUBGEFL BOLLENSTREEK FOPG NOORD-HOLLAND IB[BOEHSPOE XPSUFMFO UFFMUTFJ[PFO BOLLENSTREEKtIB[BOEHSPOE ;BOUF EFTDIJB UFFMUTFJ[PFO DEN HAAG tN2[BOEHSPOE[BWFM HSPOE HSBTXFJMBOE WBOBGJOPWFSMFH HEM, VENHUIZEN FPt IBLMFJHSPOE UVMQFO UFFMUTFJ[PFO HILLEGOM FPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO JULIANADORPtIB[BOEHSPOE BBSE BQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB [BOEMBOE BBSEBQQFMFO UFFMUTFJ[PFO KOP VAN NOORD-HOLLAND tIB [BOEMBOE IZBDJOUFO UFFMUTFJ[PFO NOORD HOLLANDtIBHSBTMBOEPQ LMFJ UVMQFO PLUPCFSUNBVHVTUVT 2015 OMGEVING WEST-FRIESLANDtIB LMFJHSPOE UVMQFO PLUPCFSUN BVHVTUVT URSEMFPtIB[XBSUFHSPOEPGMJDIUF [BWFM QJPFOFO WBOBGIFEFOWPPSNFFSEF SFKBSFO VOORHOUTFPtIB[BOEHSPOE IZBDJO UFO UFFMUTFJ[PFO VENHUIZENFPtIBLMFJHSPOE CMPFNLPPM UFFMUTFJ[PFO VRAAG KASRUIMTE RIJNSBURG FPtN¤SPMLBT SS PQFOHSPOE EJWFSTF NFFSEFSFKBSFO

EJWFSTFUFFMUFO IFEFOUNKBOVBSJ NOORDWIJKERHOUTtSS[BOEHSPOE

KASRUIMTE

XPSUFMFO WFST HFFOBGEFLQFFO UFFMUTFJ[PFO

LISSEtN¤LBTSVJNUF BGEFMJOHFO

NFEJPPLUPCFS

EJWFSTFUFFMUFO WBOBGIFEFO

Zie ook voor vraag en aanbod


WERVERSHOOFtN¤CSPFJSVJNUFNFU


TDIVVSFODFMMFO CSPFJFSJK EJSFDUUPUJOPWFSMFH

www.agrogrondbank.nl

36 VISIE30 mei 2014

VRAAG EN AANBOD

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING CNB HYACINTENTEAM WIM ZANDWIJK

Dicentra Goldheart® 1e grootte Dicentra Luxeriant 1e grootte Dicentra spectabilis Alba alle maten Dicentra spectabilis alle maten Dicentra Stuart Boothman 1e grootte Dicentra Valentine® 2-3, 4-op Epemedium Rubrum 1e grootte Epemedium diverse soorten 1e grootte Gentiana Blue Star® New (pot) Gentiana Corona® New (snij) Gentiana Diva® New (snij) Gentiana Purple Sensation® (snij)

T: 0653644594 T: 0252431179 F: 0252431194 T: 0622236845 T: 0252431325

BAS SCHOLTEN

VOOR ALLE

HYACINTEN KUNT U BIJ ONS TERECHT

LAAT UW VASTE PLANTEN OP CONTRACT TELEN

o.a. Paeonia - Astilbe - Agapanthus Inlichtingen: Ron Hoogeveen CNBDAHLIATEAM RENÉ KOORDES

T: 0252431390 T: 0620611028 HANS PATER T: 0252431224 T: 0653299617 RICHARD WALKIER T: 0252431216 T: 0622999229 EMAIL: DAHLIATEAMCNB.NL VRIJBLIJVEND AANBOD DAHLIA’S OOGST 2014 1E GROOTTE

Multiflora I, II en III. Hyacint Rembrandt exclusief bij CNB RON HOOGEVEEN T: 0653390229 MAIL: R.HOOGEVEENCNB.NL

VASTE PLANTEN Vraag en aanbod VRAAG 2014

Paeonia

op kleur, oude snijhoeken/ongedeeld

Paeonia

op soort

1-2, 2-3, 3-5 neuzen

Agapanthus blauw en wit, oude snijhoeken/ongedeeld VRAAG 2014

Paeonia Mrs. Franklin D. Roosenfeld 2-3, 3-5 Paeonia Salmon Chiffin 2-3, 3-5 Paeonia Paula Fay 3-5 + ongedeeld Paeonia Wladyslawa ongedeeld Fust: VHM kratten; VML kratten; Leliekratten AANBOD 2014

Agapanthus Duivenbrugge White New snij Agapanthus Senna® Agapanthus wit/blauw Astilbe op soort en kleur 1-2, 2-3, 4-op Astrantia Abbey Road® 1e en 2e grootte Astrantia op soort en kleur Dicentra Aurora 1e grootte

400 3.000 1.500 2.000 2.500 2.000 3.500 5.000 3.000 9.000 5.000 350 3.000 500 5.000 4.000 1.000 5.000 2.800 3.500 750 2.000 2.200 1.500 5.000 5.000 5.000 10.000 4.000

Gentiana Marsha® (pot en snij) Ligularia Britt Marie Crawford® 1e en 2e Ligularia dent. Desdamona 1e Paeonia droogverkoop alle maten Paeonia pot- en snijsoorten alle maten Paeonia Amerika 3-5 Paeonia Bowl of Cream 2-3, 3-5 Paeonia Buckeye Belle 3-5 Paeonia Cytheria 2-3, 3-5 Paeonia Coral Sunset 2-3, 3-5 Paeonia Dauntless 3-5 Paeonia Diana Parks 2-3, 3-5 Paeonia Dr. Alex Flemming 2-3, 3-5 Paeonia Duchesse de Nemours 2-3, 3-5 Paeonia Festiva Maxima 2-3, 3-5 Paeonia Flame 2-3, 3-5 Paeonia Goldmine 3-5 Paeonia Henry Bockstoce 3-5 Paeonia Kansas 3-5 Paeonia Karl Rosenfield 2-3, 3-5 Paeonia Krinkeld White 2-3, 3-5 Paeonia Many Happy Returns 2-3, 3-5 Paeonia Mons. Jules Elie 2-3, 3-5 Paeonia Miss America 2-3, 3-5 Paeonia Mary E Nicholls 2-3, 3-5 Paeonia Old Faithfull 3-5 Paeonia Paula Fay 2-3, 3-5 Paeonia Paul M Wild 2-3, 3-5 Paeonia Primevera 2-3 Paeonia Red Grace 3-5 Paeonia Red Charm 2-3, 3-5 Paeonia Sarah Bernhard 2-3, 3-5 Paeonia Shirley Temple 2-3, 3-5 Paeonia Snow Mountain 2-3, 3-5

Arabian Night Akita Arthur Hambley Big Brother Bishop of Llandaff Bora Bora Cafe au Lait Colorfull Investment David Howard Deutschland Duet Dutch Explosion® Edge of Joy Elise Forever Fire and Ice ™ Firepot Fleurel® G F Hemerick Garden Wonder Happy Days® in div. srt. Imperial Palace Jewel® in div. soorten Jowey Winnie Kiev® Kordessa Lady Kate Lakeland Autumn Leila Savanna Rose Lilac Time Linda’s Chester Little Beeswings Lovelife® Maya Mediterrannee Mercator Motto My Love Nashville Nenekazi

Noordwijks Glorie Northern Light Ocean Bird® Onesta Orange Turmoil Orfeo Paintball Park Princess Patriot Penhill Autumn Shades Philip Campos M Pink Magic ® Polar Ice Polka Purple Explosion Red Cap Red Empire Red Pygmy Rip City Seattle Smokey Soulmate Star Elite Sunexplosion Sunny Boy Sylvia Terrone The Voice Thomas A Edison Touch of Autumn Tropical Dream Tu Tu Twyning’s Smartie Vancouver® Vassio Meggos Vulkan Vuurvogel Watch Up

Diverse soorten beschikbaar van T’12 en T’13 weefselkweek, informeer naar de mogelijkheden 30 mei 2014VISIE 37

VRAAG EN AANBOD

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING CALLATEAM NICK BROERSEN

T: 0252431303

M: 0612 296 820

RENÉ VAN MARREWIJK

T: 0252431304

Calla ‘Captain Solo’®

KLEUR:

Geel

BLAD:

Groen met spikkels

TOEPASSING:

Pot

VEREDELAAR:

Kapiteyn bv

OMSCHRIJVING:

Volle pot met veel grote bloemen

[email protected] 38 VISIE30 mei 2014

M: 0612 886 803

CNB BEMIDDELING BLOEMBOLLENTEAM MICHEL LONGAYROUX DICK DE WIT JAN BOON LEO V.D. BERG

T: 0653356450 T: 0653866219 T: 0622485266 T: 0653718254

DICK DE MOOY ADRI VAN DUN ONNO IMMINK ERIK BARNHOORN

T: 0651587419 T: 0620019369 T: 0653750126 T: 0622524987

AANBOD 2014

1.000 kg

ED WALKIER RONALD WALKIER HAWIKJO WIJNANDS

T: 0653439349 T: 0653700630 T: 0622377259

3.000 kg

Lady Chantal

ong

4,50

2.500 kg

Denmark®

5-11

4,25

Viking

5-11

1,50

Rodeo Drive®

ong

10,00

15.000 kg

First Class

5-10

1,60

10.000 kg

15.000 kg

Escape

5-10

1,75

± 4.000 kg Aladdins Record kl.I Jap. 0-10

10.000 kg

Royal Virgin®

5-10

1,50

± 3.000 kg Alibi kl.I Jap.

0-11

5.000 kg

Candy Prince®

5-10

1,50

± 6.000 kg Monsella kl.I

0-11

5.000 kg

Flash Point®

5-11

4,00

± 3.000 kg Reputation kl.I

0-11

3,00

0-11

10.000 kg

Lalibella

ong

12.500 kg

Royal Acres kl.I Jap.

5.000 kg

Dynasty

5-11

10.000 kg

Pr. Catharina Amalia

5-11

Milkshake®

ong

7.000 kg

Trick

5-11

500 kg 1.000 kg

Time Out®

ong

400 kg

Tresor®

ong

1.500 kg

Adore®

ong

9,00

10.000 kg 5.000 kg

VRAAG TULPEN 2014

Carola

5-11

Jumbo Pink®

5-11

4.000 kg

Antarctica®

0-11

3,50

5.000 kg

Bourbon Street®

ong

4,00

10.000 kg

Pallada

5-11

1.000 kg

Bullit®

ong

18,00

10.000 kg

Purple Prince

5-11 5-11

2.500 kg

Circuit®

ong

5,00

Rodeo Drive®

10.000 kg

Strong Gold

1.500 kg

Expression®

ong

9,00

3.000 kg

Doberman®

4-11

2,00

10.000 kg

Strong Love

5-11

1.500 kg

Surrender®

ong

7,50

4.000 kg

Irene Parrot®

3-12

5,00

5.000 kg

Sweet Rosy

5-11

1.500kg

Timeless®

ong

7,50

porties

Mascara®

Verandi

5-12

5.000 kg

Tom Pouce®

0-11

3,00

4.000 kg

Morgana®

4-11

3,00

5.000 kg

Triple A®

ong

3,00

4.000 kg

Red Planet®

ong

4,00

5,00

2.000 kg

Smirnoff®

3-12

7,00

5-10

1,25

10.000 kg

4.000 kg

White Master®

ong

2.000 kg

Blue Diamond

5-10

15.000 kg

Jan Seignette®

2.500 kg

Melrose®

5-10

10.000 kg

Flaming Flag®

5-11

Kung Fu

5-10

1,75

5-10

1,50

4.000 kg

Allicante®

4-11

2,00

10.000 kg

4.000 kg

Belicia®

ong

4,00

15.000 kg

Royal Virgin

1.000 kg

Columbus®

5-11

5,00

15.000 kg

Tineke van der Meer

5-10

1,50

5,00

7.000 kg

Laura Fygi

5-10

1,50

0-11 0-11 5-11

3,75

4.000 kg

Crossfire®

PIET TAKKEN

4-11

T: 527203365 F: 201822 T: 0653174194

5.000 kg White Prince 10.000 kg Yellow Flight® 5.000 kg Yellow Flight®

0-11 0-12

AANGEBODEN

Net bedrijf dat tulpen en/of narcissen voor u

VRAAG TULPEN OOGST 2014

10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 5.000 kg 10.000 kg 10.000 kg 10.000 kg

Carola Denmark Pallada Pink Flag Strong Gold Strong Love® Verandi

0-11 0-11 0-11 5-11 0-11 0-12 0-11

op contract wil telen voor oogst 2015. t0NHFWJOH+VMJBOBEPSQ 1,60 2,00 2,50

t0QHPFE[BOEMBOE Inlichtingen: Arno Kroon 06-53160204

voor anemonen in Noordelijk Zandgebied

FR. NEUVEL T: 0653268760 F: 0228517411 AANBOD VRIJBLIJVEND TULPEN

5.000 kg 5.000 kg 3.000 kg 3.000 kg

Friendship kl.I Dynasty kl.I Marco kl.I Negrita

5-11 5-10 2-11 5-11

1,80

AANBOD TULPEN OOGST 2014

2.500 kg Synaeda Blue 3.800 kg Curly Sue

VRAAG CONTRACTTELERS

Crocosmia &

Montbretia Kwekerij Davelaar Verkoop: Hein Lommerse tel: 0252-431174 30 mei 2014VISIE 39

VRAAG EN AANBOD

™

Heuchera ‘Apricot’

Cultivar US Group/Family Genus Trade name Foliage height Flower height Foliage color Flower color Unique characteristics Flowering period Perpetually flowering Fragrant Habitat Suitable uses Hardiness zone Immersion Decidious Dry sales Plant breeders’ rights Available

‘Apricot’ hybride Heuchera Coral bells 25-30 cm 35-45 cm Apricot Pink Amber foliage May-june No No Sun-part shade Border/patio 4-9 Yes No Yes PPAF EU PBR AF 2014

Cultivar NL Soort Geslacht Handelsnaam Bladhoogte Bloemhoogte Bladkleur Bloemkleur Bijzonderheden Bloeiperiode Doorbloeiend Geurend Standplaats Gebruikerswaarde Winterhard Spoelen Bladverliezend Droogverkoop Kwekersrecht Beschikbaar

Inlichtingen/information: e-mail

Henk de Jong 40 VISIE30 mei 2014

[email protected]

‘Apricot’ hybride Heuchera Purperklokje 25-30 cm 35-45 cm Apricote roze mooi amber blad mei-juni nee nee zon-halfschaduw border/patio ja ja nee ja EU PBR AF 2014

GEHEEL VRIJBLIJVEND

CNB BEMIDDELING

Amati®

Albufeira®

Heren kwekers, Laat uw aangekochte lelie schubbollen en/of lelieplantgoed, voor een officiële certificering, uitsluitend door de BKD op Armv en Slrsv toetsen INLICHTINGEN: Dirk Bloothoofd Jurgen de Graaff Jan Gutter Martin Heemskerk Siebren Mantel Dick de Mooy Erwin Vriend

CNB

TEL. PRIVÉ

FAXNR.

MOBIEL

E-MAIL

0252-431284 0252-431240 0252-431255 0252-431256 0252-431259 0252-431361 0252-431367

0223-769067

0223-769068

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

TELEFONISCHE VERKOOP: CNB Henri Omta Piet Zoutenbier

0252-431274 0252-431345

071-4023313 0228-314981

071-4028342 0228-316869

06-53 293161 06-53 518289 06-51 209462 06-20669208 06-53 690252 06-51 587419 06-53 396784

TEL. PRIVÉ

FAXNR.

MOBIEL

E-MAIL

0224-291965 071-3611104

0252-431176 0252-431410

06-51 588053 06-20 397884

[email protected] [email protected]

0252-431254

30 mei 2014VISIE 41

CNB ACTUEEL

CNB kijkt terug op geslaagd groeneveilingseizoen Het groeneveilingseizoen zit er weer op. In de afgelopen weken werd door het veilingteam van CNB voor elf opdrachtgevers een groene veiling verzorgd waarbij een kleine dertig hectare geveild werd. De belangstelling was redelijk te noemen.

Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas, Wim Ciggaar

D

e veilingmeesters Jan Meijer en Hans Ruigrok schrijven het minder aantal groene veilingen vooral toe aan het afgenomen aantal bedrijfsbeëindigingen. Van de gehouden elf groene veilingen hadden er slechts drie betrekking op een beëindiging van de teelt. Ook zijn de verwerkingsfaciliteiten op de bedrijven de laatste jaren zodanig uitgebreid dat een eventuele ondercapaciteit geen rol meer speelt bij het besluit om (een deel) al dan niet groen te veilen. Daarnaast is er een tendens waarneembaar dat de kwekerij eerder geneigd is niet-renderende soorten snel af te rapen en de teelt van het desbetreffende soort te beëindigen.

TEVREDENHEID Nu de balans kan worden opgemaakt kan toch van een tevreden verloop van de gehouden veilingen gesproken worden, ook al kon niet in alle gevallen een honderd procent verkoop worden gerealiseerd. Het verkooppercentage

Het CNB-veilingteam in actie van bijna 86,5 procent lag iets onder het niveau van vorig jaar, hetgeen voor een belangrijk deel het gevolg was van het feit dat voor een paar soorten geen enkele interesse bestond. Dit had echter geen betrekking op de kwaliteit van de opgehouden soorten. Soms was de inzetprijs de bottleneck of er bleek gewoon geen animo te zijn voor het aangeboden soort. Los daarvan kan geconcludeerd worden dat de opdrachtgevers over de gehele linie tevreden zijn over het resultaat, omdat het grootste gedeelte van de kraam werd verkocht. Met een gemiddelde roeprijs van tegen de dertig euro week deze

Geconcentreerde aandacht in de Noordoostpolder 42 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

niet veel af van de gemiddelde prijs gedurende de afgelopen jaren.

OPVALLEND Opvallend was dit jaar dat de meeste opdrachten uit de Noordoostpolder kwamen en met uitzondering van de veiling bij J. Broersen betrekking hadden op een of meerdere cultivars. Vaak ging het om partijen met een grote oppervlakte die door de betrokken opdrachtgever werden aangeboden vanwege het besluit de teelt van dit soort te beëindigen. Met hun keuze voor een groene veiling bij CNB kon dit in bijna alle gevallen op de snelste wijze worden gerealiseerd. Opvallend is ook dat groene veilingen van interessante broeisoorten van uitstekende kwaliteit onveranderd veel geïnteresseerde kopers weten te trekken. Dat was ook dit jaar weer het geval bij de veiling van v.o.f. Sjerps Bloembollen waar beste roeprijzen werden gerealiseerd. Opvallend was tenslotte ook dat er dit seizoen geen enkele animo was in de kop van Noord-Holland om groen te veilen.

LEVENDIG Geconcludeerd kan worden dat de groene veilingen nog steeds in een behoefte voorzien en als zodanig een bijdrage leveren aan het vermarkten van de gewassen te velde. Ook nu weer is gebleken dat de levendige sfeer rondom een groene veiling de verkoop stimuleert. Het met eigen ogen kunnen zien hoe de stand van het gewas is en op grond daarvan een prijs bepalen, is voor kopers nog steeds een aantrekkelijk argument om van deze verkoopvorm gebruik te maken.

Bij Sjerps Bloembollen was de belangstelling groot

Kwekersverenigingen spelen een steeds prominentere rol binnen de sector. Reden voor CNB om haar dienstverlening richting deze ‘clubs’ continu tegen het licht te houden en waar mogelijk te verbeteren. Zodoende is er samenwerking gezocht met Anton Nell. De voormalig bloembollenkweker gaat met ingang van 1 juni, onder de vlag van CNB Kwaliteit+, aan de slag als controleur annex teeltadviseur. Tekst: Jeannet Pennings Fotografie: René Faas

E

en zo hoog mogelijke opbrengst, kwaliteit en uniformiteit, dat is wat producenten binnen een kwekersvereniging nastreven. Daarnaast is afstemming van vraag en aanbod een belangrijk item, waarvoor in veel gevallen areaalafspraken worden gemaakt. Om beide zaken een impuls te geven, en zo de producten binnen de diverse kwekersverenigingen naar een hoger plan te tillen, heeft CNB Anton Nell aangetrokken. Hij zal gemaakte afspraken over areaal en/of teelt nalopen en eventuele verbeterpunten signaleren en melden aan de betreffende kweker. De samenwerking is in eerste instantie gericht op de lelierassen die in de kwekersverenigingen van CNB zijn ondergebracht. “Daar is de behoefte aan deze service het grootst”, vertelt Marcel Nijssen, manager bemiddeling bij CNB. “In de lelieteelt zijn de opbrengstverschillen relatief groot door verschillen in keuzes over bijvoorbeeld grondsoort, plantdikte en -diepte en bemesting. Teeltzaken zijn altijd een belangrijk onderwerp tijdens vergaderingen van kwekersverenigingen. Kwekers proberen met elkaar stappen te zetten om een zo goed mogelijk product voor de kopers te telen. Om stappen te kunnen maken, heeft CNB besloten een onafhankelijk specialist aan te trekken.”

Het lelieteam van CNB gaat samenwerken met Anton Nell (derde van links)

‘Producten samen naar een hoger plan tillen’ nauwe contacten. “In navolging van Homme Mantel deed Erwin veel handel voor mij”, vertelt de 67-jarige Anton Nell die tot twee jaar geleden actief bollen teelde in Rutten en nu woonachtig is in Lemmer. “Ik ben in Wassenaar geboren, maar al op mijn achtste naar de Noordoostpolder verhuisd waar mijn vader een gemengd bedrijf bestierde: grasland en akkerbouw.” In 1964 kwam Anton in het bedrijf om het later met zijn vrouw voort te zetten als Maatschap Nell-Bosma. Anton introduceerde de tulpenteelt en niet veel later werd de kraam uitgebreid met lelies. “Mijn hart lag meer bij de bloembollen. Ik zie het als een uitdaging om ervoor te zorgen dat de planten goed gedijen en een zo hoog mogelijke opbrengst te realiseren. Tussen de bedrijven door heb ik veel taxatiewerk verricht, eerst voor de Hagelunie en later ook voor Sam Veldboer. Daardoor ben ik veel bij kwekers op de dam geweest, zeker in de jaren van grootschalige Formaline- en waterschade. Zo nu en dan word ik nog ingeschakeld, bijvoorbeeld als er sprake is van spuitschade.”

UITDAGING De keuze voor Anton Nell komt niet uit de lucht vallen; zijn kennis en ervaring voorop gesteld. Vertegenwoordiger Erwin Vriend onderhield

VERBINDEN Bij gebrek aan opvolging heeft Anton in 2011 zijn lelies verkocht en een jaar later de tulpen.

Met zijn kennis van teeltzaken, ervaring met taxaties en daardoor veel persoonlijk contact met kwekers, past hij prima in de rol die CNB voor ogen heeft. “Anton zal in eerste instantie de precelen van onze leliekwekersverenigingen nalopen”, vertelt Marcel Nijssen. “Dat zijn er inmiddels ruim tien, goed voor zo’n dertig rassen en tachtig kwekers. Binnen die kwekersverenigingen wordt altijd een bepaalde opbrengstverwachting gemaakt en op basis daarvan worden de bollen verkocht. Het is belangrijk om dat goed in de gaten te houden. Tegelijkertijd kan Anton gemaakte areaalafspraken controleren en opvallende zaken over de teelt aan de betrokkenen melden. Wij zien dit als een uitbreiding van het dienstenpakket richting kwekerverenigingen. Immers, met elkaar probeer je een zo hoog mogelijke opbrengst te realiseren en op deze manier leveren we hier vanuit CNB een extra bijdrage aan.” In zijn nieuwe functie zal Anton deel uitmaken van CNB Kwaliteit+ en uiteraard nauw contact onderhouden met het lelieteam van CNB. “Ik heb er veel zin in en ben benieuwd wat ik deze zomer aantref. Als we dit najaar met de kwekersverenigingen om tafel zitten, hopen we een duidelijke toegevoegde waarde geleverd te hebben.” 30 mei 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 43

3-DAAGSE ONLINE FAILLISSEMENTSVEILING te houden in opdracht van de pandhouder en de weledelgestrenge heren mr. E.A.H. ten Berge en J.J. Wittekamp van EBH Elshof Advocaten te Naaldwijk en Delft in hun hoedanigheid van curatoren in het faillissement van

AREND-SOSEF B.V. CS Stationsweg 23 - 2675 AM Honselersdijk

(NIEUWE) TUIN- EN PARKMACHINES w.o. zit-/ gazon-/stokmaaiers “Honda”, trimmers “Still”, grondfrezen “Honda”, heggenscharen, kettingzagen, bladblazers, pompen, generatoren “Honda”, compressoren “Airpress”, veegmachines “Isal”; palletwagens “Jungheinrich”; kweektafels; zonnepanelen/-inverters; luchtbevochtigers; zoutstrooiers; complete winkelvoorraad w.o. (tuin) gereedschappen, werkkleding, weegschalen, zoutstrooiers; VOORRADEN MEST EN GRONDSTOFFEN o.a “DCM” Euro-mix, Vivisol, kalk “Redusol”, “Eclipse”, fosfor/salpeterzuur, super fx, waterstof peroxide, multispor; 2 vloeistofafvullijnen; voorraden tuinbenodigheden / installatiematerialen; metaalbewerkingsmachines; kantoormeubilair (±100 plekken); 16 bedrijfswagens;

SLUITING op dinsdag 17 JUNI, woensdag 18 JUNI en donderdag 19 JUNI vanaf 14.00 uur Bezichtiging: donderdag 12 juni van 10.00 tot 16.00 uur FOTO’S / Catalogus op onze website

www.TroostwijkAuctions.com

Bij verwerkingslijnen voor de zomerproducten wel eens gedacht aan Total Systems? Total Systems - Industrieweg 31 - 1775 PV Middenmeer - Tel. 0227-501211 Fax 0227-501853 [email protected] Total Systems-BV Industrieweg 31 1775 PV Middenmeer tel. +31(227) 501211 www.totalsystems.nl Ton Zuidema: 0653224915

Frank Warnaar: 0610924242

(%2%.,%,)%+7%+%23 BOLLENKWEKERS "%.45/0:/%+.!!26!+-%.3%.6//2%%. 4)*$%,)*+/&6!34$)%.346%2"!.$

Polytechniek ontzorgt bij het realiseren en onderhouden van uw technische installaties

0,!!43$!.576!#!452%).(%44)*$3#(2)&4

"LOEMBOLLEN6ISIE (ETMEESTCOMPLETEVAKBLADVOORDEBLOEMBOLLEN ENVASTEPLANTENSECTOR 6OORMEERINFORMATIEOVERADVERTENTIEPRIJZENED NEEMCONTACTOPMET2UUDVAN6IERSEN

Advisering - Koudetechniek - Luchtbehandeling - Watertechniek Verwarming - Regeltechniek - Elektrotechniek - Service & Onderhoud

WWW.POLYTECHNIEK.NL Koggeweg 63, 1607 MT Hem. Postbus 2, 1606 ZG Venhuizen. Telefoon 0228-54 54 54. E-mail: [email protected]

"UREAU6AN6LIETBV 0OSTBUS !!:ANDVOORT 4EL &AX % MAILRVANVIERSEN BUREAUVANVLIETCOM

LAATSTE NIEUWS

Tekst: Redactie BloembollenVisie

HLB Themadag Ozon

Foto: PR

WESTERHAAR - Op donderdag 3 juli organiseert HLB op de locatie Westerhaar, Wijster (zijstraat van de Kampsweg waar HLB aan ligt, circa 200 meter naast HLB) van 9.00 tot 18.00 uur een themadag Ozon. Op het demo- en proevenplatform van HLB wordt een rondleiding verzorgd langs proeven en demo’s waarin onder andere de relatie van meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen en teeltmaatregelen met ozonschade wordt getoond. Tevens laat HLB de verschillen in ras- en gewasgevoeligheid voor ozon zien. Onderdeel van de dag is een bedrijvenmarkt waar bedrijven, kennisinstellingen, adviseurs, klanten en telers elkaar ontmoeten. Het belooft een interessante dag te worden met praktisch en innovatief onderzoek. Aanmelden is niet verplicht, maar wel gewenst. De themadag geldt tevens als licentieverlengingsbijeenkomst.

Oud-strijder doopt tulp ‘Liberation’

Kom in de Kas 2015 verschoven

LONDEN - In de residentie van de Nederlandse ambassade in Londen is onlangs de tulp ‘Liberation’ gedoopt door de 97-jarige majoor K.G. Mayhew. De doop vond plaats op initiatief van de Nederlandse ambassade in samenwerking met Keukenhof en de firma Jac. Uittenboogaard. De doop is een dankbetuiging voor Operation Manna, het begin van de bevrijding door de geallieerden zeventig jaar geleden. Majoor Mayhew maakte die bevrijding mee en vocht onder meer mee in Weer in Venray. Komend najaar zullen nog twee logo’s met bloembollen worden geplant. De ene komt in Lincolnshire en heeft het logo van Operation Manna, de andere wordt in Kew Gardens geplant met het logo van de Flags of Liberty.

BLEISWIJK - Kom in de Kas 2015 vindt plaats op 11 en 12 april 2015. Volgend jaar valt Pasen in het eerste weekend van april. Daarom heeft het landelijke bestuur, na overleg met de regiocomités, besloten om Kom in de Kas te verschuiven naar het tweede weekend van april. Met de succesvolle editie van 2014 nog op het netvlies zijn de voorbereidingen voor de 38e editie reeds gestart. Tijdens de zomerperiode spannen de bestuursleden zich in om het benodigde budget voor een goede landelijke organisatie rond te krijgen. Op dit moment is FloraHolland de enige partij die zich voor 2015 als partner heeft verbonden aan Kom in de Kas. Kom in de Kas is het grootste publieksevenement van de Nederlandse glastuinbouw en biedt telers de gelegenheid om direct in gesprek te gaan met de consument, de eindgebruiker van hun product. Daarnaast draagt het evenement bij aan de positieve beeldvorming van de glastuinbouwsector. Uit vorig jaar gehouden onderzoek is gebleken dat 45 procent van de bezoekers, na een bezoek aan Kom in de Kas, een positiever beeld heeft gekregen van de glastuinbouw.

’t ZAND - Woensdag 21 mei werden voor de derde keer lelies gekeurd in BolleNoord. De inzendingen waren van Gebr. Vletter & Den Haan en Royal van Zanten. De lelies met de hoogste score waren ‘Pink Step’ en ‘Cantello’ met een 9.2. Deze werden op de voet gevolgd door ‘Signum’ (9.1). De derde ronde telde negentig deelnemers. Beste senior was Ben Burger uit ‘t Zand met 3,6 strafpunten. De tweede plaats was voor Freek van Klink, Jos Ruigrok en Roy van Woesik met 4,3 strafpunten. Het topklassement werd gewonnen door Marion van Woesik (4,2), tweede was Ron van Lierop (4,3) en derde Piet van Woesik (4,4). De beste junioren waren Rick van den Berg (4,7), Sammy Kesteloo (5,1) en Sietske Braakman (5,2). De soortenkennis is gewonnen door Wim Smit. Op woensdag 4 juni kan er tot 19.00 uur gekeurd worden en daarna volgt de prijsuitreiking. Extra dit jaar is dat er een Ipod wordt verloot onder de junioren die minimaal twee keer hebben deelgenomen.

Breed bloemensortiment voor Franse Moederdag AALSMEER - Exporteurs op Frankrijk beleefden vorige week een piekdrukte. De Franse moeders werden afgelopen zondag flink in de bloemetjes gezet, zo liet de brancheorganisatie voor de groothandel in bloemen en planten VGB weten. Moederdag is in Frankrijk volgens sommige exportbedrijven een nog uitbundiger bloemenfeest dan de eerder deze maand gevierde versie in bijvoorbeeld Nederland en Duitsland. Vooral rode en roze rozen zijn favoriet en daardoor duurder dan voorgaande weken. Maar de Fransen kopen voor Moederdag doorgaans een heel breed assortiment, meldden handelaren. “De extra vraag uit Frankrijk zorgde, nu er veel aanvoer was, voor een goede balans en afzet van een gevarieerd, breed assortiment”, zegt directeur Jan de Boer van exporteur Barendsen. “Je kunt over een geanimeerde markt spreken.” Die mening heeft ook Marco Vermeulen, directeur groothandel bij marktleider Dutch Flower Group (DFG). “De klanten leken er zin in te hebben. Er waren veel bloemen beschikbaar, maar door de grote vraag zakte de prijs niet weg.”

Nieuwe website Kapiteyn online

Illustratie: PR

Slagroomtaart voor Ben Burger

BREEZAND - Eerder dit jaar presenteerde Kapiteyn haar nieuwe logo en huisstijl. Inmiddels staat de nieuwe website kapiteyn.nl online. “Met deze website denken we snel antwoord te kunnen geven op vragen van onze klanten. We hebben onderzoek gedaan naar het gedrag van de websitebezoekers. Hieruit konden we heel duidelijk zien wat zij willen zien op de site”, aldus Karin van den Berg, verantwoordelijk voor de marketing en communicatie van Kapiteyn. “Samen met het communicatiebureau 52 graden zijn we de afgelopen maanden hard bezig geweest om de site te ontwikkelen.” Kapiteyn lanceerde de nieuwe website tijdens de Captain Calla Days. De website biedt een aantal leuke, nieuwe onderdelen. Kijk voor meer informatie op www.kapiteyn.nl. 30 mei 2014VISIE 45

KEUKENHOF

‘Dit seizoen? Een droom’ Het getal is nooit een doel op zich geweest voor Keukenhof, maar dit jaar is het wel gelukt: meer dan een miljoen bezoekers. Walter Jansen, voorzitter van de Raad van Bestuur, kijkt terug op een seizoen waarin alles meezat. Hij schrijft de grote stroom bezoekers toe aan meer dan alleen het mooie weer. ‘Er is de afgelopen jaren heel hard gewerkt om dit resultaat te bereiken.’

Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas

Z

elfs vrijdag 16 mei is het nog aangenaam druk op Keukenhof. Niet alleen bussen doen vandaag het park aan, maar ook het autoparkeerterrein oogt goed gevuld. Een wandeling door het park laat nog genoeg kleur zien. Late tulpen, sieruien, Camassia, bakken met tulpen, narcissen, hyacinten en Muscari geven ook deze bezoekers nog het gevoel in het mooiste lentepark ter wereld te zijn. De combinatie met bloeiende Rhododendron en majestueuze beuken maakt het beeld compleet. Naar

dit park kwamen in acht weken tijd ruim een miljoen mensen kijken. Een nieuw record, dat het vorige, van 944.000 uit 1978 royaal heeft verbroken.

VEEL AANBOD Voorzitter Walter Jansen van de Raad van Bestuur kijkt met veel genoegen terug op dit seizoen. Hij vat het kort en krachtig samen. “Dit seizoen? Een droom.” Om er direct aan toe te voegen dat de ruim een miljoen bezoekers die het park dit jaar trok nooit een doel op zich is geweest van de Stichting Internationale Bloemententoonstelling Keukenhof. “We streven niet naar een zo hoog mogelijk aantal bezoe-

Op menig dag was het behoorlijk druk in het park 46 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

kers. We willen het showvenster zijn van de sierteelt met de nadruk op bloembollen en zijn tevreden als daar in ieder geval 800.000 mensen op af komen. Dan zijn we uit de kosten. Als we voor een zo groot mogelijk aantal bezoekers zouden gaan, dan is dat helemaal niet moeilijk. Hou maar allerlei acties met flinke kortingen. Maar dat doen we niet. We werken wel samen met allerlei partijen die het aantrekkelijk maken om ons park te bezoeken, maar wij geven daar niet de korting.” Het resultaat van die ruim een miljoen bezoekers is niet alleen maar toe te schrijven aan het mooie weer, al heeft dat wel zijn rol gespeeld. “Wat wil je als je op twee dagen na alle dagen goed Keukenhofweer hebt. En zelfs in het weekend van 10 en 11 mei, toen het echt slecht weer was, hadden we nog hele goede bezoekersaantallen.” De basis voor het succes zit hem in hele andere aspecten, aldus de voorzitter. “Hier is jaren aan gewerkt. Al onze bezoekers zijn de ambassadeurs voor nieuwe bezoekers. Zij vertellen hoe ze het hier vonden en de sociale media spelen daar een steeds belangrijkere rol in. Vanaf de eerste dag dat we open waren zijn de beelden van een mooi park de wereld overgegaan. Daarnaast heeft de afdeling marketing zijn werk heel goed gedaan. We hebben geen

Walter Jansen: ‘Hoog bezoekersaantal is voor ons geen doel op zich’ groot budget, maar we proberen wel zo effectief mogelijk te werken. Door de groeiende belangstelling uit landen als Rusland, India en China zorgen we dat we ook daar op de reisbeurzen actief zijn. In feite zien we de groeiende belangstelling al langer. Anders waren we vorig jaar, met drie extreem koude eerste weken, echt niet zo goed geëindigd met ruim 850.000 bezoekers.” Ook de waardering van de bezoekers valt op: 8,9. “Dit is echt een heel hoog cijfer, zeker als we kijken naar andere attracties. We hebben zelfs een week op 9.0 gezeten. Dan doe je het in deze wereld heel goed. En dat geldt dan vooral voor alle mensen die in en om het park werken, zoals de parkeerwachten, mensen in de horeca, de schoonmakers en de kaartverkoopsters. Zij maken dat bezoekers met een tevreden gevoel naar huis gaan.”

2015: VAN GOGH Het thema voor 2015 is inmiddels bekend: Van Gogh. Het sluit aan bij 2006, toen Rembrandt centraal stond. Was het toen Rembrandtjaar, 2015 is het Van Goghjaar. De keuze voor een thema is tegenwoordig steeds minder een kwestie van lang en diep nadenken, aldus Jansen. “We krijgen de suggestie van diverse kanten aangereikt. Partijen willen graag met ons samenwerken. Voor komend jaar zal dat in ieder geval het Van Gogh Museum en het Kröller Müller Museum zijn. Met die laatste boden

we dit jaar ook al gezamenlijke tuinenreizen aan. En verder past Van Gogh natuurlijk prima bij Keukenhof: kleurrijk en verrassend.” Het thema Holland heeft het overigens ook goed gedaan. “Waar ik ook ter wereld kom, als ik vertel dat ik uit Nederland kom, dan noemen mensen altijd Amsterdam en de tulp. Op beide aspecten hebben we dit seizoen ingezet en dat is goed gelukt. Zo goed zelfs dat we in het Julianapaviljoen de presentatie over de tulp nog verder gaan uitbreiden. Ook de samenwerking met de partners voor het Oud-Hollands Weekend en Weekend voor de Romantiek op Keukenhof zetten we voort. Beide activiteiten zijn echt heel goed bevallen.”

RUSTIG In 2015 zal het nog rustig zijn rondom het park. De plannen voor de bouw van een nieuw entreegebouw zijn klaar, het traject van vergunningverlening loopt. Zodra het park dit jaar is gesloten gaat er nog geen spa de grond in. Ook is er geen operatie-Beukenlaan. Wel zal er weer een tweede pad langs de Beukenlaan komen. “Dit seizoen kon het niet anders, maar we hebben wel ervaren dat op drukke dagen één pad echt te weinig is.” Waar bij de beplanting in ieder geval nog weer meer naar gekeken gaat worden, is de loopmogelijkheden tussen de bloemen. “Wat we er ook van vinden, mensen willen steeds meer tussen de tulpen op de foto. Dit jaar heb ik heel veel

bezoekers gezien met een uitschuifbare stok waarop ze hun mobieltje plaatsten, om van afstand een selfie te maken. Dat is wat mensen willen. We zijn daarom ook maar gestopt met mensen van het gras te sturen. Dat geeft veel minder frustratie bij ons personeel en minder irritatie bij de bezoeker. Aan ons om te kijken naar nog betere manieren om paden tussen de bloemen aan te leggen. Als de bezoeker verandert, dan is het aan ons om daarin mee te veranderen, ook al ben je 65 jaar.”

Publiekswaardering binnenshows Evenals vorig jaar konden bezoekers dit jaar op de dertig binnententoonstelling hun eigen top-drie samenstellen. Zo’n 90.000 bezoekers maakten daarvan gebruik. De belangrijkste uitslagen voor de bloembollen en vaste planten zijn: Tulp: ‘Dance Line’, Th.C Hoogenboom Narcis: ‘Gresham’, Fa. Veul Hippeastrum: ‘Spotlight’, N.L. van Geest Hyacint: 09-16001, Markglory Bol-op-pot: ‘Bridal Crown’, Jansen Overseas Lelie: ‘Pearl Queen’, Royal van Zanten Vaste Plant: Astilbe ‘Elisabeth’, Astilbe Werkgroep


PLANT IN BEELD

Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas

Mooie presentatie CNB New Plants op Keukenhof CNB New Plants liet dit jaar zo’n dertig soorten zien tijdens de vasteplantenshow op Keukenhof. Al met al een prima presentatie, in goede kwaliteit geshowd en Astilbe ‘Chocolate Shogun’ was vorig jaar voor het eerst op Keukenhof te zien. Is uniek vanwege zijn bladkleur en leent zich bij uitstek om te combineren met lichter getinte planten

door erg veel publiek bekeken.

Polemonium ‘Heaven Scent’ is een mooie jakobsladder die bovendien licht geurend is

Over Miscanthus ‘Gold Bar’ kan gezegd worden dat het een mooie, compacte bamboe betreft die zich in een grote populariteit bij de consument mag verheugen

Van deze Sedum ‘Eline’ valt te vermelden dat het een matrona-type betreft die vanaf augustus mooie, gele bloemen laat zien

48 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

Pennisetum’ Fire Works’ behoort officieel niet tot de vaste planten, omdat deze niet winterhard is, maar geldt toch als een van de absolute toppers uit het vasteplantenassortiment

Miscanthus ‘Purple Fall’ toont in het voorjaar een zilverkleurige streep in het blad, dat in de herfst in roodpaars overgaat

Panicum ‘Kurt Bluemel’ is een siergras met een mooie groene kleur in het voorjaar die in de herfst naar rood verkleurt

Met Brunnera ‘Looking Glass’ heeft de liefhebber een vaste plant met diep zilverkleurig blad, dat zich mooi laat combineren met donkere planten

Ligularia ‘Britt Marie Crawford’ is een zeer mooie bladplant met donkergroen blad dat later in het seizoen naar bijna zwart verkleurt

Heuchera ‘Van Gogh’ is een van de aanwinsten uit de Master Painter-serie van Thierry Delabroye. Onderscheidt zich door de fraaie bladtekening en een enigszins groene bladrand


BRANCHENIEUWS

Zantedeschia: pottenhandel wil ins Pot- en snijtypen van Zantedeschia vinden nog steeds hun weg naar de consument. Voor de snijtypen vindt sinds vorig jaar promotie plaats vanuit Simply Calla. Wat het potsortiment betreft wil de handel graag geïnspireerd worden. Tijdens twee bijeenkomsten rond Zantedeschia op 13 mei was inspiratie de rode draad. Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas, Simply Calla

O

ndanks de relatief snelle groei van het areaal Zantedeschia is van flinke prijsdruk en dumppraktijken nog geen sprake. Voorzitter Rob Geerlings van de KAVB-productgroep Zantedeschia gaf tijdens de jaarvergadering op 13 mei 2014 van de productgroep een korte terugblik. “De verkoop van de knollen liep vorig jaar goed door. In de snijtypen is de markt stabiel, bij de potten groeiend. Wel liep vorig jaar de pottenmarkt een paar keer tegen de grenzen van de groei aan, met enkele dips in de prijs als gevolg.” Het enthousiasme om de markt voor snijen pottypen verder te vergroten is er echter niet minder om. Menig bolgewas met een grotere oppervlakte zou dik tevreden zijn met wat er zoal aan promotie bij Zantedeschia gebeurt. In mei is het potproduct woonplant van de maand. Daarnaast is Simply Calla ontstaan om vooral de snijtypen te promoten. En de KAVB wil naast de al bestaande productgroep waar-

‘Wat ons is opgevallen, is dat de bloemist vaak onvoldoende bekend is met Zantedeschia en de mogelijkheden ervan’

in vooral veredeling, teelt en handel zijn vertegenwoordigd, ook nagaan of broeiers van snijen pottypen zich willen verenigen in een aparte broeiersgroep Zantedeschia. Die handreiking doet de KAVB, omdat er per 31 december 2013 een einde is gekomen aan LTO Groeiservice, dat een eigen werkgroep Zantedeschia kende.

De KAVB is bereid om die groep voort te zetten, mits daarvoor voldoende belangstelling is. Op dit moment vindt een onderzoek hiernaar plaats.

VEEL KWIJT Henk-Jan van den Eijkel, inkoper bij het Aalsmeerse cash-and-carrybedrijf Waterdrinker, heeft de afgelopen jaren de omzet van de pottypen van Zantedeschia stelselmatig zien stijgen. Waterdrinker levert aan tuincentra, maar ook aan retailers als Albert Heijn, Carrefour en Tesco, en die kopers vinden Zantedeschia een belangrijk product. “Ze kunnen er veel van kwijt”, aldus Van den Eijkel. “Het is kleurrijk en er staan vaak veel bloemen op een pot. Wel zien we dat elk land of regio zijn specifieke eisen heeft. Scandinavië houdt van felle kleuren, terwijl zuidelijke landen juist weer een zware plant en goed gevulde pot willen.” Net als Rob Geerlings meldde Van den Eijkel dat in 2013 de grenzen van de pottenmarkt wel zo’n beetje waren bereikt. “De vraag is hoe we dit kunnen omzetten.” In de gesprekken die hij als inkoper voert met pottenbroeiers valt hem op dat er weinig innovatie plaatsvindt binnen deze bedrijven, althans waar het om het product gaat. “Als ik vraag wat ze komend seizoen gaan doen, dan krijg ik te horen dat ze of wat uitbreiden of ongeveer hetzelfde aantal willen produceren.” Wat hem vooral opvalt, is dat er nog weinig innovatie is op het terrein van productdifferentiatie. Kleuren zijn er genoeg, maar wat meer variatie in het type potproduct zou

Onderzoek lastig Scheidend voorzitter Rob Geerlings van de KAVB-productgroep Zantedeschia hield de aanwezige telers voor dat er nog voldoende vragen zijn die de moeite van nader onderzoek waard zijn. Neem bijvoorbeeld alternatieven voor de bestrijding van luis en virus, alternatieven voor Actellic, de oorzaak van glazige wortels en de achtergronden van bloemaanleg en de sturing van dat proces. De productgroep wil hier wel onderzoek naar laten doen, maar ontbreekt het aan voldoende financiële middelen om dat te doen. “Ik heb nog zo veel vragen en zie nog zo veel kansen, maar het is nu lastig om een stap te zetten.” Op dit punt zijn de leden-telers aan zet. Henk-Jan van den Eijkel: ‘Kijk eens naar andere varianten binnen de pottypen van Zantedeschia’ 50 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

spiratie, bloemist krijgt inspiratie

Marcel Jansen: ‘Het imago van Zantedeschia is prima, alleen de bekendheid bij de bloemist kan beter’

geen kwaad kunnen. “Kijk naar Phalaenopsis. Eerst had je alleen maar een pot met één bloeiende tak, toen kwamen er twee, er kwamen kleine potjes en nog meer variatie. Dat mis ik bij de pottypen van Zantedeschia. Ik zou u dan ook willen meegeven: ‘Inspireer mij met uw product’. Daarnaast denk ik dat het goed zou zijn als u als groep producenten de markt gaat bespelen. Er is nog genoeg mogelijk en de consument vindt uw product schitterend.”

luxe segment van rouw- en trouwbloemwerk, maar voor het boeket waar de bloemist er vaak veel van verkoopt. Wat ons is opgevallen, is dat de bloemist vaak onvoldoende bekend is met

Zantedeschia en de mogelijkheden ervan.” De website www.simplycalla.com is de basis geworden van de campagne. De site is met vijftig tot zeventig bezoekers per dag goed bezocht, vindt Jansen. Ook is er een Facebookpagina, die inmiddels 3.300 likes telt. De website en Facebookpagina zijn er vooral om de bloemist te inspireren. Filmpjes laten zien hoe een bloemist een boeket extra mooi maakt door er even nog vijf stelen Zantedeschia in te stoppen. Verder is er samenwerking met vakbladen uit de bloemistenwereld, waarbij een Duitse bloemiste twee weken lang boeketten maakt waarin Zantedeschia zit. In een artikel geeft ze haar ervaringen weer. Nieuw is de samenwerking met nog vier andere bloemisterijgewassen op de Engelse markt. Hortensia, Anthurium, de roos Avanalche+, de chrysantengroep Just Chrys en Simply Calla laten gezamenlijk aan bloemisten in Engeland zien welke mogelijkheden deze bloemen hebben in boeketten. “In feite is hier sprake van een nieuwe collectiviteit, waarbij we met een gezamenlijk budget elkaar kunnen versterken op die markt. We werken daarbij ook samen met bloomtube.com, een youtubekanaal waarop we instructiefilmpjes hebben gezet waarin is te zien welke boeketten met deze vijf gewassen te maken zijn.” Marcel Jansen is tot nu toe tevreden. “We zijn goed op weg, er is prachtig beeldmateriaal van uw fantastische product. Misschien is het mogelijk om uit te breiden met de pottypen?”

POSITIEF IMAGO Waar samenwerking op promotiegebied voor de pottypen nog een wens is, is die bij de snijtypen al in vervulling gegaan. Vorig jaar stemden de aanvoerders van FloraHolland in met een productheffing voor promotie van de snijtypen. Veredelaars en telers deden ook een duit in het zakje, met Simply Calla als resultaat. Marcel Jansen van Strøm Marketing is verantwoordelijk voor de uitvoering van Simply Calla en liet tijdens de Zantedeschiabijeenkomst op Keukenhof, ook op 13 mei, zien wat de resultaten tot nu toe zijn. De campagne richt zich op bloemisten in Nederland, Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. “Dat is voor ons een bewuste keuze geweest. We denken dat daar nog ruimte zit in de markt van de snijtypen. Bloemisten maken nog steeds de mooie boeketten en daarin is nog veel ruimte voor Zantedeschia. We kiezen duidelijk niet voor het

Simply Calla richt zich op de bloemist-winkelier om de mogelijkheden van de snijtypen van Zantedeschia onder de aandacht te brengen 30 mei 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 51

BRANCHENIEUWS

Breed programma open dagen bloembollen Creil en Zwaagdijk In de vorige editie van BloembollenVisie bent u geïnformeerd over de open middag bloembollen in Noordwijkerhout op 28 mei. Komende week staan de open dagen tulp in Creil en Zwaagdijk op het programma. Tekst en fotografie: PR

D

eze dagen worden georganiseerd door Proeftuin Zwaagdijk in samenwerking met diverse toeleveranciers. Traditiegetrouw is een groot aantal proeven te zien en worden lezingen gehouden. Per regio wordt groot uitgepakt. De openingstijden zijn van 13.00 tot 17.00 uur.

CREIL De open dag in Creil is op 4 juni bij Kleurrijk Flevoland. Specialisten van Proeftuin Zwaagdijk, Profytodsd, Nufarm, Agrifirm Plant, BASF en SURfaPLUS geven toelichting op het proefveld. Voordat de telers het veld op gaan, geven Profytodsd, Ten Brinke en Agrifirm Plant ieder een korte lezing in het bedrijfsgebouw ‘Groot Vertrouwe’. De lezingen beginnen om 13.15 uur en zullen gaan over actuele zaken in de teelt en een toelichting geven op hetgeen er op het proefveld te zien is. De onderwerpen op het proefveld zijn onder andere onkruidbestrijding, bemesting, toepassing van hulpstoffen en vuurbestrijding. Speci-

aal aandacht is er voor onderzoek naar virusbeperking. Zo zal Frank Kreuk van Proeftuin Zwaagdijk bij een van de proeven de ontwikkelingen in het ‘Actieplan minder virus in tulp’ toelichten.

ZWAAGDIJK Op de open dag in Zwaagdijk op 6 juni heeft Agrifirm Plant een grote inbreng met onderzoek naar bolontsmetting, vuurbestrijding, virusbeperking, chemische selectie en onkruidbestrijding. Daarnaast wordt in een proef de invloed van onkruidbestrijdingsmiddelen in graan op een volgteelt tulpen gemeten. Verder

Open dag Creil Wrakkenpad 2, Creil Tijd: 4 juni van 13.00 tot 17.00 uur Open dag Zwaagdijk Tolweg 13, Zwaagdijk-Oost Tijd: 6 juni van 13.00 tot 17.00 uur

demonstreren een aantal fabrikanten hun product. Bayer CropScience zal bijvoorbeeld aandacht vragen voor een bolontsmettingsproef en de recente toelating van Luna Sensation in de Botrytisbestrijding van bloembollen en pioenroos, en voor de uitbreiding van Movento in de bestrijding van mijten bij de bewaring van bloembollen. BASF laat een onkruidbestrijdingsproef zien. Tijdens de open middag is er twee keer de kans om een presentatie bij te wonen: om 13.15 en 14.45 uur. De lezingen worden ingevuld door Aaldrik Venhuizen, R&D manager van Agrifirm Plant, en Hans de Ruiter van SURfaPLUS. Venhuizen zal Transformer introduceren, een innovatieve toepassing die de infiltratie en verdeling van beregeningswater en regen in de bodem kan bevorderen zodat de vocht- en luchthuishouding verbetert. Positief gevolg is dat nutriënten beter opgenomen worden door de plant. De Ruiter zal ingaan op het gebruik van uitvloeiers in bloembollen. SURfaPLUS ontwikkelt, test en verkoopt innovatieve hulpstoffen voor gewasbeschermingsmiddelen. “Hulpstoffen, mits goed toegepast, verhogen de werkzaamheid van gewasbeschermingsmiddelen en zijn driftbeperkend”, aldus De Ruiter. Kortom, een mooie kans om geïnformeerd te worden door specialisten over twee nieuwe ontwikkelingen.

SPUITLICENTIEVERLENGING Zowel de open middag in Creil als Zwaagdijk kan meetellen voor verlenging van de spuitlicentie (thema teelt). Voorwaarden zijn minimale aanwezigheid van 13.00 tot 16.00 uur en het bijwonen van de lezingen. De kosten bedragen € 35,- (verrekening achteraf). Vergeet niet uw spuitlicentie en legitimatiebewijs mee te nemen. 52 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

ACTUEEL

LUCAS VOS:

‘Synergie Hobaho en FloraHolland kan beter’ Op 15 mei vond de officiële opening plaats van het nieuwe bedrijfspand van Hobaho. Lucas Vos, directeur van moederbedrijf FloraHolland, gaf aan dat er meer synergie mogelijk moet zijn tussen moeder en dochter.

Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas

H

et gebouw is niet veranderd, de inrichting wel. In 2003 werd het nieuwe pand van PPO geopend, gericht op een onderzoeksrijke toekomst. Elf jaar later delen PPO en Hobaho het pand aan de Van Slogterenweg in Lisse. Van Slogteren is ook niet meer prominent aanwezig in het pand. Nu is de entree vooral de ruimte waar teelt, handel en bemiddeling elkaar kunnen ontmoeten. Alleen enkele veilingstoeltjes uit de oude Hobaho-veilingzaal herinneren nog aan de geschiedenis van het 93 jaar oude bedrijf.

SYNERGIE Feestredenaar Lucas Vos, sinds drie maanden algemeen directeur van FloraHolland, maakte duidelijk dat het moederbedrijf trots is op

wat de dochter op de nieuwe locatie allemaal kan. “Bloemen en bollen zijn niet hetzelfde, maar we werken wel allebei voor de eindconsument. De toegevoegde waarde die beide partijen kunnen leveren, kan beter. Daar moeten we echt wat aan doen, met name waar het gaat om ketenintegratie. De keten staat onder druk, en het is goed om nog een tandje bij te zetten om meer synergie te creëren.” Ernst van den Ende, algemeen directeur Plant Sciences van Wageningen Universiteit, toonde zich vooral enthousiast over de combinatie van bemiddeling en onderzoek. “Waar behoefte aan is, is de verbinding tussen allerlei partners in de sector. Daarmee kun je de innovatie stimuleren. Voor PPO is het heel belangrijk dat Hobaho in dit pand is getrokken. Ik zou beide partijen willen stimuleren om die verbindingen tot stand te brengen.” Aan beide sprekers tenslotte de taak om de officiële openingshandeling te verrichten. Een

Nadat de ballonnen verdwenen kwam de naam Hobaho tevoorschijn

Lucas Vos rechthoekig vlak met ballonnen werd losgesneden, waarna de naam Hobaho prominent op de gevel boven de entree kwam te staan.

Het Testcentrum liet tijdens de Open Dag onder meer nieuwe pottypen van Zantedeschia zien 30 mei 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 53

BOOMKWEKERIJ

Wisteria heeft als Nederlandse naam blauwe regen. Simpelweg, omdat de in het wild voorkomende soorten blauw bloeien. Wie het sortiment echter goed bekijkt, ziet dat er binnen het aanbod cultivars veel meer kleurschakeringen te vinden zijn. Tekst: Emiel van den Berg Fotografie: www.visionspictures.com

H

et plantengeslacht Wisteria behoort tot de grote familie van vlinderbloemigen, de Fabaceae. Deze familie omvat talrijke bekende plantengeslachten waarvan Genista, Cytisus, Robinia en Laburnum zomaar enkele voorbeelden zijn. Laburnum heeft vergelijkbare bloemtrossen als Wisteria, maar dan in de kleur geel en heeft daarom als Nederlandse naam gouden regen gekregen. Wanneer beide planten in volle bloei staan, is deze zo uitbundig dat de verwijzing naar regen meteen wordt verklaard; grote trossen met hemelsblauwe Wisteria-bloemen en heldergele Laburnum-bloemen vallen als een stortregen naar beneden. De wetenschappelijke naam Wisteria is een verwijzing naar de Amerikaanse professor en hoogleraar in de anatomie: Dr. C. Wistar die leefde in de tweede helft van de achttiende eeuw. Dat in de plantnaam Wisteria de a verwisseld is met de e, wordt tot op de dag van vandaag geweten aan een vergissing die naamgever Thomas Nuttall – een bekende Engelse botanicus die leefde van 1786 tot 1859 – maakte. Overigens heette Wisteria vroeger nog Glycine, maar die naam komt nog maar zelden voor. Blauwe regen kent circa tien soorten die allemaal een slingerende groeiwijze hebben. De stengels van de planten winden zich rond alles wat ze op hun weg tegen komen om op die manier zo hoog mogelijk, dus zo dicht mogelijk bij het zonlicht te geraken. De bloei is in mei en juni.

GEDRAAIDE STAMMEN Wisteria is een bladverliezende slingerplant die tot 10 meter hoogte groeit en vanwege zijn rijke en decoratieve bloei tot de meest aansprekende klimmers behoort. De planten kunnen een hoge leeftijd bereiken en indrukwekkende, in elkaar gedraaide stammen krijgen. Dat maakt een volwassen plant ook voor de winterperiode een opvallende verschijning in de tuin. Wat betreft bloei is Wisteria overigens een relatief trage starter. Pas na een aantal jaren gaat hij rijk 54 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

Wisteria floribunda ‘Honbeni’

Wisteria is er niet alleen in blauw bloeien. Kenmerkend voor alle Wisteria-soorten is het grote oneven geveerde blad dat pas laat in het voorjaar verschijnt. Vaak is het zo dat zich eerst de bloemtrossen openen alvorens het blad tevoorschijn komt. Binnen het geslacht Wisteria zijn zowel rechts- als linkswindende vertegenwoordigers te vinden. De meest bekende, en in onze tuinen meest aangeplante, soorten zijn afkomstig uit Azië: W. floribunda (met twijgen die met de klok meedraaien) uit Japan en W. sinensis (met twijgen die precies de andere kant opdraaien) uit China. Eveneens uit China is de minder bekende W. brachybotrys met twijgen draaiend zoals bij W. sinensis en relatief grote, dikke en vrij compacte bloemtrossen. De bij ons weinig gekweekte W. frutescens en W. macrostachya groeien van nature in het zuidoosten en het midden van de Verenigde Staten. In de landen van oorsprong is Wisteria al vele eeuwen in cultuur, maar pas halverwege de negentiende eeuw bereikten ze het Europese continent.

ZAAILINGEN W. floribunda heeft enkele bekende cultivars. ‘Violacea Plena’ (syn. ‘Black Dragon’) heeft uitzonderlijk gevulde violetblauwe bloemen die

het beste openen op een warme, zonnige groeiplaats. ‘Honbeni’ (vaak verhandeld als ‘Rosea’ of ‘Pink Ice’) is de beste roze bloeiende cultivar met zachtroze bloemen in bloemtrossen tot 40 centimeter. De zuiverwitte bloemen bij ‘Shiro-noda’ zitten in langere trossen tot soms wel 60 centimeter. Soms verhandeld onder de naam ‘Longissima Alba’. ‘Domino’, soms ‘Issai’ genoemd, is een veel gekweekte blauwe regen die al op jonge leeftijd bloeit. De bloemtrossen van circa 30 centimeter openen zich allemaal gelijktijdig, waardoor een plant in volle bloei een absolute blikvanger in de tuin vormt. De trossen met blauwe bloemen van de cultivar ‘Lawrence’ vallen op omdat ze relatief smal zijn. Ze kunnen wel tot circa 60 centimeter lang worden. Van W. sinensis bloeit ‘Alba’ wit en ‘Amethyst’ violetpaars. De zeer rijk bloeiende ‘Prolific’ is lichtviolet. W. brachybotrys heeft de mooie cultivar ‘Shiro-kapitan’ die vooral in Japan geliefd is. Opvallend is de geur die de bloemen verspreiden. Tegenvallende bloei bij Wisteria is een veel gehoord probleem. In de regel gaat het dan om zaailingen van W. floribunda. Goede voorlichting over de herkomst en opkweek van de plant is daarom aanbevelenswaardig.

TIEN VRAGEN AAN... Tekst: Monique Ooms Fotografie: René Faas

1

IN WAT VOOR OMGEVING BEN JE OPGEGROEID? “Ik ben geboren op een melkveehouderijbedrijf in Friesland. Ons bedrijf kwam in 1965 als eerste in de gemeente Dantumadeel in aanmerking voor bedrijfsverplaatsing in het kader van de ruilverkaveling. Er waren bedrijven die hoger op het lijstje stonden, maar in die jaren waren die ondernemers minder investeringsbereid. Het gevolg: honderden bezoekers en hard werken om de investering terug te verdienen.”

2

HOE ONTMOETTE JE JE PARTNER? “Ik heb Lia leren kennen in de tijd dat ik bij Van Staaveren BV werkte. Pas na die tijd hebben we een relatie gekregen.”

3

Foeke Gardenier Foeke Gardenier (50) groeide op in de melkveehouderij en werkte enige tijd op het ouderlijk bedrijf. Via de bloemenbranche en de consultancy kwam hij in november 2012 bij Hobaho terecht. Hij is daar nu alweer ruim anderhalf jaar algemeen directeur.

MET WIE WERK JE SAMEN EN WAAROM? “Wij werken samen met veredelaars, kwekers, broeiers en exporteurs. Wij willen hen adviseren, organiseren en verbinden. De rol van Hobaho is om vraag en aanbod te koppelen. Wij nemen die rol heel serieus en richten onze strategie op het product en op de marketing. Uiteindelijk gaat het erom producten te produceren waar vraag naar is, of waarvoor vraag gestimuleerd kan worden. Hobaho wil daaraan een bijdrage leveren.”

4

WAT ZIJN JE HOBBY’S? “Hardlopen, films kijken, reizen en vooral tijdens reizen en vakanties een boek lezen.”

5

WAAR WIL JIJ OVER VIJF JAAR STAAN MET HET BEDRIJF? “Over vijf jaar wil Hobaho nog steeds vraag en aanbod koppelen. Dat zal deels gaan zoals nu en in toenemende mate via kwekersverenigingen. Hedendaagse ontwikkelingen en technieken worden belangrijker, maar het menselijke aspect blijft centraal staan. Onze afdeling veilen doet al veel zaken via de online machines- en materialensite, maar ook daar blijft de persoonlijke begeleiding van groot belang.”

6

HOE MOET HET VAK OMGAAN MET STEEDS STRENGER WORDENDE EXPORTEISEN? “De kwaliteit van de bollen moet voldoen aan de verwachtingen en eisen van klanten. Het blijft belangrijk dat op overheidsniveau en door de sector

wordt gelobbyd en wordt gecommuniceerd wat we doen en hoe. Unilever stelde in 2010 dat zij haar omzet wilde verdubbelen met een halvering van haar CO2-footprint. Zij verwachten dat die groei uitsluitend haalbaar is als zij een ‘license to grow’ van de omgeving krijgen. Dit is ook van belang voor de bollensector.”

7

WAT VIND JE HET MOOISTE AAN JE WERK? “In deze baan komen mijn eerdere (werk)ervaringen goed van pas. Bij Van Staaveren BV maakte ik kennis met de veredeling en productie van uitgangsmateriaal voor de snijbloementeelt en reisde ik veel. Als importeur van snijbloemen bemiddelde ik tussen telers in Afrika en exporteurs in Nederland. Mijn MBA-studie bereidde mij voor op een bestuursfunctie. Nu hoop ik een bijdrage te kunnen leveren aan de ontwikkeling van Hobaho en daarmee aan de ontwikkeling van de bloembollensector, met een fatsoenlijke vergoeding voor alle schakels in de keten.”

8

HOE STA JE TEGENOVER DE POLITIEK? “Politiek is politiek en je kunt er van alles van vinden. Uiteindelijk ben ik blij met het politieke bestel van Nederland en de vrijheid die we in dit land hebben.”

9

WAT VERSTA JIJ ONDER DUURZAAMHEID? “Ik ondersteun de Brundtland-definitie die stelt dat duurzame ontwikkelingen moeten aansluiten op de behoeften van nu zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Ik maak me zorgen over de niet-vervangbare grondstoffen, zoals fosfaat, waarvan de voorraden eindig zijn. Hiervoor is de circulaire economie waarbij reststoffen hergebruikt worden van groot belang.”

10

WAT DOE JIJ OM JE BEDRIJF TE PROMOTEN/PROFILEREN? “Onze intermediairs zijn de voornaamste promotors van onze activiteiten en zij worden ondersteund door beurzen, shows, advertenties, website, Facebook, enzovoort. Maar de belangrijkste promotie zijn tevreden klanten. Daar werkt ons hele bedrijf aan mee, zowel het testcentrum als de backoffice en de kantinedames.”

30 mei 2014VISIE 55

Kistenfabriek M. Bakker & Zonen BV Kisten - pallets - voorraadkisten - exportkratten Akervoorderlaan 2 - 2161 DS Lisse - tel: 0252-211114 - fax: 0252-211115 Sinds 1914

www.kistenfabriek.nl

[email protected]

Aangeboden:

TE HUUR AANGEBODEN: Celruimte voor koelen of verwarmen. Kuubskisten bewaring is mogelijk. (meerlaagsbeluchting 1.50x 1.20 x 0,92 m) Tevens droogruimte beschikbaar.

Inl. C.P van Velzen & Zn Nijverheidsweg 10-12 1693 AM Wervershoof Tel: 06 55 927 724 Een nieuwe klant binnenhalen? Valt niet mee!

Bel 023 571 47 45 en vraag naar Remco Wijnhout of mail [email protected] voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden.

Gaasbakken, 5.000 stuks, met onderzetters. Bunker, Merk Compas, Afmeting: 300 x 180 cm, Bandbreedte: 80 cm, snelheid traploos regelbaar. Doorvoerband, Merk Compas, Afmeting: 300 x 100 cm, in hoogte verstelbaar. Elevator, Merk Compas, Breedte: 100 cm, in hoogte verstelbaar. Afvoerband, Merk Compas, Afmeting: 600 x 50 cm, in hoogte verstelbaar. Leesband met elevator en doseerbodem, Merk Compas, Afmeting: 500 x 60 cm, Afmeting Band 250 x 60 cm. Schudzeef, Merk Compas, Afmeting 150 x 60 cm, met speciaal aangepaste grond afvoerband. Twee rollenbanen, Afmeting 300 x 50 cm. Snaren zeef, Merk Compas, afmeting 120 x 100 cm + afvoerband. Geschikt als voorsortering. Droogwand, 2 breed, 2 hoog. Geschikt voor 120 x 100 cm. Vermogen 1.8 kw. Sorteermachine met Elevator, Merk Compas, enkel plaats, uitloop hoogten 110 cm, aantal uitloopbanden: 7 stuks+afzuiger+stalen platenrek. Sorteerplaten, 40 stuks, Afmeting 61 x 52 cm, maten: zift 4 t/m 14. Spoeltrommel, Merk Potveer, met badkuip en waterpomp Hefmast

Telefoon: 06 10 47 94 30

BloembollenVisie Nieuwsbrief * aanmelden kan op: www.bloembollenvisie.nl/informatie/aanmelden

Dagelijks (op werkdagen) GRATIS in uw mailbox

www.bureauvanvliet.com

of kijk op www.bloembollenvisie.nl

GRATIS*

tŝũŶŬĞƌDĞĐŚĂŶŝƐĂƟĞs :͘͘ĚĞ>ĞĞƵǁǁĞŐϮϲ ϭϳϲϰE'ƌĞĞǌĂŶĚ dĞů͗ϬϮϮϯͲϱϮϯϱϵϬͲ&Ăǆ͗ϬϮϮϯͲϱϮϯϱϵϲ ǁǁǁ͘ǁŝũŶŬĞƌŵĞĐŚĂŶŝƐĂƟĞ͘Ŷů ŝŶĨŽΛǁŝũŶŬĞƌŵĞĐŚĂŶŝƐĂƟĞ͘Ŷů

Dealer van: sĂŶEŽďĞůĞŶdĞůŵĂĐŚŝŶĞƐ EŝĞƵǁ͕ŽŶĚĞƌŚŽƵĚĞŶƌĞƉĂƌĂƟĞ͘ ǁǁǁ͘ǁŝũŶŬĞƌŵĞĐŚĂŶŝƐĂƟĞ͘Ŷů

VLAMING Irridelta 2PLHGHUSRPSSUREOHHPRSWHORVVHQ NLHVWXHHQ'UHQRGRPSHOSRPS 'UHQRSRPSHQ]LMQXLWHUDDUG]HHUJHVFKLNWYRRU WRHSDVVLQJELMVSRHOPDFKLQHV 'RRUGH]HHUVSHFLDOHZDDLHUYRUP]LMQGH]H SRPSHQRQJHYRHOLJYRRUYXLO

7

tĞďƐŚŽƉ͗ǁǁǁ͘ǀůĂŵŝŶŐͲŝƌƌŝĚĞůƚĂ͘Ŷů

Tel Auto

: 0223-522135 : 06-53719915

Fax: 0223-521480 E-mail: [email protected]

Kijk nu op onze website www.fredsteenvoorden.nl Ook maken wij nieuwe spoelmachines! 2 x Compas band 20cm x 450cm in goede staat. 1 x Compas band 20cm x 480cm in goede staat. 1 x Compas afvoerband 30cm x 1100cm(kan korter) moet nieuwe band om Afblaasunit t.b.v. spoelmachine 600mm breed met 5,5KW motor gereviseerd ABS AFP 0831.3 M13/6 Dompelpomp 10m3 bij 4 M// WK 50m3 bij 1 M//WK 1,8Kw 8 stuks ABS dompelpompen van 60 tot 100m3 per uur Afzuiger/exhauster 30kw in/afvoerpijp Ø500mm in zeer goede staat met schakelkast Allround trommelspoeler 1650 x 5000mm dubbel portaal, zo uit het werk, gereviseerd of geheel gestraald en gespoten de keus is aan u. Allround combi trommelspoelmachine met kluitenscheider, trommel 3750 x 1650 zo uit het werk of geheel gereviseerd. Antha stortpit 1250 x 1450mm in hoogte verstelbaar Antha eindloze rollen zeef met afvoerband en er kan een spijlen zeef boven gemonteerd worden Band 650 x 3600mm los zonder pootstel Botman trommel spoeler 1650 x 3750mm, moet nog geheel opgeknapt worden Dreno vuilwaterpomp AT100 C-255 ± 144m3 per uur bij 4M/WK Flygt dompelpomp 3085 70m3 per uur Flygt dompelpomp CS3140MT geeft 300m3 bij 4 M/WK aansluiting 150mm 9KW Palletstelling 5,30mtr. hoog, diepte 1,10mtr. breedte liggers 2,70mtr. draagvermogen 3 ton per set liggers scherp geprijsd bel voor meer info! Potveer gebrukte kluiten/stenenscheider stenenband links Potveer trommelspoeler dichte trommel 300 x 900mm Schouten zware kieperbunker met overneemband, 2400mm bandbreedte, lengte totaal ongeveer 9 meter in zeer nette staat, eventueel met dwarsafvoerband. Spijlenband RVS 80 x 180cm met motor, frame van RVS steek 32mm nieuwe ketting Steenvoorden gepoedercoate vellenbakken nieuw, 120cm breed met keuze uit links/rechts of achteruitloop Steenvoorden nieuwe kluiten/stenenscheiders grote capaciteit, standaard gepoedercoat en kluitenband links of rechts te monteren, scherp geprijsd, bel voor meer info Steenvoorden nieuwe trommelspoelmachines grote capaciteit, standaard gepoedercoat, scherp geprijsd, bel voor meer info Voor alle onderdelen, onderhoud en service van uw Botman machines en ook andere merken, o.a. Antha, Compas. s sFred Steenvoorden

'ĞĞŌƵŽŽŬ ƚĞŐƌŽƚĞďŽůůĞŶǁĞŐ͍ Laat nu uw Soorteerplaten ŐƌĂƟƐ controleren. Voor nieuwe sorteerplaten of revisie van uw oude platen neem gerust contact met ons op. ǀ,ƌĞĞǌĂŶĚ Wijdenes Spaansweg 57 1764GK Breezand www.avh-breezand.nl EŝĞƵǁƚĞůĞĨŽŽŶŶƵŵŵĞƌϬϴϱϰϬϭϲϴϬϴ

Bloembollen blijven in topconditie in de folies van Europak (

Superclear Composteerbaar HDPE LDPE Net folie Papier/PE Papier/PP

micro of macro geperforeerd

T 0252 419027 F 0252 415273

I www.europak.nl E [email protected]

NAUWKEURIG Tekst: Arie Dwarswaard Fotografie: René Faas

A

ls het om de Speciale Iriskeuring bij de KAVB gaat, is het meestal de groep grof- en fijnbollige irissen die centraal staat. Een prachtige groep irissen, met vooral in de fijnbolligen een heel breed scala aan kleuren en kleurcombinaties. Hoe gevarieerd ook, het is maar een klein deel van het veel uitgebreidere geslacht Iris. Gelukkig is er van die andere soorten ook het een en ander te zien in de KAVB-keuringszaal. In het vroege voorjaar zijn dat bijvoorbeeld Iris reticulata, I. histrioides, I. bucharica en I. winogradowi. In deze tijd bloeien er echter ook bijzondere species. Sjaak de Groot uit De Zilk liet daarvan maandag 12 mei een indrukwekkend voorbeeld zien: Iris korolkowi. Het indrukwekkende zit hem vooral in het grote contrast tussen de lichtblauwe bloemdekbladen waar schijnbaar willekeurig donkere aderen doorheen lopen, als riviertjes die hun weg zoeken.

SINT PETERSBURG Iris korolkowi hoort tot de grote groep bolgewassen die tussen pakweg 1850 en 1940 is ontdekt in het zuidwestelijk deel van Azië. In dit specifieke geval ging het om generaal N.J. Korolkov, die in opdracht van de Botanische Tuinen van Sint Petersburg nieuwe planten ging zoeken. Hij deed dat in opdracht van Ernst August von Regel, een Duitse botanicus die in 1855 werd benoemd tot directeur van deze botanische tuin. In 1873 beschreef Regel deze nieuwe iris in zijn eigen Gartenflora, een tijdschrift dat hijzelf in 1852 oprichtte en dat tot 1937 onafgebroken heeft bestaan. Zeker waar het om planten gaat uit de tijd van Regel zelf is dit nog steeds een essentiële bron van informatie, die in de KAVB-bibliotheek is te raadplegen. Korolkov vond deze iris in wat toentertijd Turkestan werd genoemnd, een enorm gebied ten oosten van de Kaspische Zee tot de uitlopers van de Himalaya. Hierin zijn tegenwoordig landen te vinden als Kazachstan, Turkmenistan en Oezbekistan. De naam Turkestan is nog terug te vinden in bijvoorbeeld Tulipa turkestanica. De namen van Regel en Korolkov zijn terug te vinden in de naam die de iris kreeg. Iris korolkowi is naar de generaal vernoemd en als auteur van die naam staat Regel vermeld. En daar is het niet bij gebleven. We kennen ook Crocus korolkowi en zelfs een plantengeslacht dat zijn naam draagt: Korolkowia, een nauw aan Fritillaria verwant geslacht met als enige species Korolkowia sewerzowii dat inmiddels is ondergebracht bij Fritillaria. Ook hier is het Regel geweest die de naam gaf. Van Regel is helaas nooit een uitgebreide biografie verschenen. En dat voor iemand die zelf meer dan 3.000 artikelen over allerlei planten schreef.

SECTIES Om het geslacht Iris met meer dan driehon58 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

Iris korolkowi

Indrukwekkende iris Het hele jaar door is in de KAVB-keuringszaal een zeer gevarieerde hoeveelheid bol- en knolgewassen te zien. In de rubriek Nauwkeurig wordt op een van die gewassen ingegaan. Dit keer is dat Iris korolkowi. derd soorten nog enigszins overzichtelijk te houden, is ooit besloten om een onderverdeling te maken in een aantal ondersoorten, en daar weer met secties te werken. Daarbij is onder meer gekeken naar de ondergrondse delen (bol, knol, wortelstok, vaste plant), maar ook naar de variatie in bloemen zaadvorm. Iris korolkowi is ingedeeld in de ondersoort Iris, sectie Regelia. Dit is een relatief kleine groep0 die nauw verwant is aan de sectie Oncocyclus. Belangrijk verschil met soorten uit de sectie Oncocylcus zijn: twee bloemen per steel en bij bloemslip en staander een baard. Een ander kenmerk van soorten uit de sectie Regelia is te zien bij de zaden. Die bevatten wat de Engelsen een aril noemen, een markant aangroeisel bovenop de zaden.

MAKKELIJK Vanuit Sint Petersburg vond Iris korolkowi zijn

weg richting West-Europa. Bedrijven van naam uit die tijd gingen het kweken en verhandelen. De nieuweling bleek gemakkelijk in de cultuur te zijn. Dat vonden in ieder geval de irisliefhebbers van die tijd, waaronder de broers Jo en Thom Hoog, directeuren van C.G. van Tubergen, en de Brit William Rickatson Dykes. Van Tubergen leverde in deze groep irissen een grote bijdrage aan introductie en verbreding van het sortiment. Een van hun plantenzoekers was Paul Graeber die in het voorjaar van 1913 een andere iris uit de sectie Regelia vond. Via Van Tubergen kwam deze bij Dykes terecht die hem de naam Iris hoogiana gaf. Daarnaast sloeg Van Tubergen aan het kruisen met soorten uit de sectie Regelia en Oncocyclus. Het resultaat staat nog steeds bekend als Regelio-Cyclusgroep, waarin bijvoorbeeld de cultivar ‘Dardanus’ is te vinden. Waartoe een vondst door een generaal allemaal niet kan leiden.

VASTEPLANTENVARIA

Teeltproblemen pioen vragen om strategie Tekst en fotografie: Henk van den Berg teelt- en bedrijfsadvies (0252) 340301 / 06-51312207

D

e pioenroos is een belangrijke vaste plant. Zowel voor de plantenteler als voor de bloementeler is het meestal een behoorlijk grote teelt op het bedrijf. Hoewel er steeds meer ervaring komt, lijken de problemen groter te worden. Dit komt deels door de vele nieuwe pioenentelers, maar ook doordat veel telers pas geloven dat iets een probleem kan zijn als ze er zelf mee te maken krijgen. Het laatste is het geval met wortelboorder, bladaal en niet in de laatste plaats Phytophthora. Zelfs een kwaal als knopbotrytis, dat dit jaar helemaal voorspelbaar was, kwam voor veel telers als een verrassing. Een ander zeer wazig geval is het zogenaamde hagelschot. Veel aandacht en meer eerlijk overleg zou de pioenenteelt naar een hoger plan kunnen brengen.

OUDE PROBLEMEN Bladaal en wortelboorder zijn problemen die ons al decennia lang bezig houden. Bladaal is meer in beeld gekomen nu we de pioen weer langer telen. Volgend probleem is dat we door een aantal kostbare gevallen van kookschade minder goed zijn gaan koken of dit zelfs achterwege zijn gaan laten. Vooral dit laatste is de kat op het spek binden. De oplossing is het vaststellen van een goed onderbouwd kookprotocol dat doorloopt tot minimaal twee dagen na de kookbehandeling. Als een perceel eenmaal

is besmet, is deze niet meer schoon te krijgen door bespuitingen. Belangrijk is dus dat ook de eenjarige hoeken direct gespoten worden om te voorkomen dat de kwaal zich vestigt. De eerste bladaal waait meestal via onkruidzaad het perceel in. Door ook de eenjarige gewassen te spuiten, voorkom je dat de bladaal naar de ondergrondse scheuten gaat, waar bestrijding onmogelijk wordt. Een ander oud probleem is de wortelboorder. De telers op de Noord-Hollandse klei weten al lang dat deze mot een groot probleem is. Er is nu een goed middel (Botanigard) tegen deze kwaal beschikbaar, maar deze moet wel zeer zorgvuldig worden toegepast. De behandeling moet meerdere jaren toegepast worden, omdat we niet te maken hebben met een enkel insect, maar met verschillende soorten, waarvan sommige een tweejarige cyclus hebben. Botanigard wordt twee keer toegepast tussen de twee en zes weken na de bloei. Op dat moment worden de nieuwe larfjes bestreden. Het middel moet op natte grond worden gespoten. Als het niet regent, moet er beregend worden. Het volgende jaar moet dit worden herhaald voor de motten die tweejarig zijn en dan pas hun eitjes leggen. Deze tweejarige larven blijven dus nog een jaar schade veroorzaken. Dit betekent echter niet dat er geen effect is; de kwaal is alleen niet in een jaar tijd weg. Hier werd in het verleden niet bij stilgestaan, waardoor de kwaal gewoon weer kon groeien.

NIEUWE PROBLEMEN Een behoorlijk nieuw probleem is Phytophtho-

ra. Deze ziekte, die net als bij aardappel bovengronds in het gewas valt en in dit stadium erg veel lijkt op klimaatschade, is zeer verraderlijk. Als de eerste aantasting niet wordt bestreden, tast de schimmel de ondergrondse delen aan, waardoor het gewas soms volledig kan wegvallen. Het lijkt zelfs verstandig om tijdens de teelt preventief een Phytophthoramiddel mee te spuiten. Het ziektebeeld vanuit de grond zijn zwarte kromme steeltjes die onder in het gewas blijven zitten en hier voor nieuwe aantastingen zorgen. Een ander tot nu toe ongrijpbaar probleem is het zogenaamde hagelschot. Deze naam is ontstaan, omdat het ziektebeeld lijkt op hagelschot in Laurier, maar heeft niets met deze ziekte te maken. Tot nu zijn er geen ziekteverwekkers gevonden, en dus zijn er ook geen middelen tegen. Wel lijkt het er op dat langdurig vochtige omstandigheden de kwaal versterkt. Tot nu toe stopt de aantasting steeds een paar weken na de bloei, of er nu wel of niet wordt bestreden. De enige remedie is het vitaal houden van het blad door bladbemesting. Het lijkt er op dat dit de aantasting enigszins remt. Focus dus op vitaliteit en niet op bestrijding.

OVERLEG Bovenstaande problemen zijn in de hand te houden. Er moet dan wel logisch over worden nagedacht. De kwalen kennen geen eenvoudige, snelle oplossing. Ze zijn alleen beheersbaar met een langlopende strategie en goed overleg. Als we alleen blijven reageren met oplossingen die op dat moment het meest voor de hand liggen, gaan we er niet uitkomen.


TEELTADVIES

INHOUD ALGEMEEN Beregenen..........................................................................60 Dwalingen Gegroefde lapsnuitkevers Maaien

GAILLARDIA Valse meeldauw

GERANIUM Meeldauw

LAVANDULA Bladvlekken

HEMEROCALLIS Spint

PAEONIA Blad Botrytis

LELIE Koppen lelies ....................................................................61

HYACINT Voorbereiding hollen en snijden Snijden en hollen Beperking virusoverdracht

FRITILLARIA Bladaaltjes

TULP Spoelen en zuur

GLADIOOL

VASTE PLANTEN • BOLLEN • KNOLLEN • BLOEMEN • ALGEMEEN

ALGEMEEN

BEREGENEN Neem geen risico met pas geplant materiaal. Zeker bij planten die relatief laat in het voorjaar worden geplant, kan droogte een negatieve invloed hebben op de aanslag van het gewas. Zorg dat het wortelkluitje van het plantgoed nat is voordat het wordt geplant en beregen tijdig. DWALINGEN In onder meer Hosta en Paeonia kunnen dwalingen zitten. Vaak is dit aan de vorm en de kleur van de plant al te zien. Nog duidelijker wordt dit wanneer het gewas in bloei komt. Steek deze dwalingen uit om een partij planten te zuiveren. Naast eventuele dwalingen moeten uiteraard ook virusplanten worden verwijderd. GEGROEFDE LAPSNUITKEVERS Controleer gevoelige gewassen op volwassen gegroefde lapsnuitkevers (Taxuskevers). Een goede bestrijding van de lapsnuitkever is van belang. Voer bij het aantreffen een bestrijding uit met 17g Steward per 100 liter water. Herhaal deze bestrijding na veertien dagen. Daarna is het verstandig om af te wisselen met bijvoorbeeld 25 ml Calypso + 20 ml Decis per 100 liter water. De bespuiting kan het best in de avond worden uitgevoerd, omdat de kever dan het meest actief is.

Onkruid en MCPA

DAHLIA Maaien ..................................................................................62

ANEMOON Krulbladziekte Oogst en verwerking Bloei

LELIE Wortelrotbestrijding

HYACINT Snijhyacinten

KROKUS Bewaring broeierij

TULP 34°C-behandeling

ALGEMEEN Groenbemesters ............................................................63 Machinaal pellen Schone roosters Toerental ventilatoren

MAAIEN Rond half juni kunnen veel soorten vaste planten worden gemaaid. Het doel is tweeledig: enerzijds stimuleert deze handeling de vorming van neuzen en ogen, anderzijds wordt het gewas jong en vegetatief gehouden. Maaien beperkt aantastingen als meeldauw en bladvlekken in het gewas. Staat een plant in bloei, dan staat de groei stil waardoor het gewas sneller wordt aangetast. Planten die verhouten, moeten tijdig worden gemaaid. Voorbeelden hiervan zijn Achillea, Eupatorium of Helenium. Gewassen die kruidachtig blijven, zoals Alchemilla kunnen vaker worden gemaaid. Het sortiment vaste planten dat gemaaid kan worden, is groot: Aster, Astilbe, Campanula, Chelone, Coreopsis, Delphinium, Dicentra, Helianthus, Lysimachia, Monarda, Physostegia, Rudbeckia, Salvia, Sedum, Solidago en Veronica. Maai bij voorkeur niet vaker dan twee tot hooguit drie keer.

GAILLARDIA

DE TIPS OVER VASTE PLANTEN WORDEN SAMENGESTELD DOOR DE VASTEPLANTENADVISEURS VAN DLV PLANT BV, T 0172 21 28 27. 60 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

VALSE MEELDAUW Controleer op valse meeldauw. De aantasting is te herkennen aan grijsrode vlekken aan de bovenzijde van het blad en grijs schimmelpluis aan de onderzijde. Met name in pot geteelde gewassen zijn gevoelig, omdat door regelmatige beregening gunstige omstandigheden ontstaan voor het ontwikkelen van valse meeldauw. Andere gevoelige gewassen zijn Alchemilla, Alyssum, Anaphalis, Anemone, Aquilegia, Campanula, Digitalis, Galium,Geranium, Hel-

leborus, Iberis, Lamium, Phlox, Potentilla ‘Miss Willmott’ en Veronica. Preventief kan worden gespoten met een strobilurine: Ortiva, Kenbyo of Flint. In proeven van DLV Plant zijn positieve ervaringen opgedaan met het spuiten van de plantversterker. Bij aanwezigheid van valse meeldauw kan worden gespoten met Bio Immune, Fenomenal of Previcur Energy.

GERANIUM

MEELDAUW Controleer Geranium op meeldauwaantastingen. Meestal zijn G. clarkei ‘Kashmir’-cultivars het eerst aangetast door meeldauw. Een flinke aantasting is goed te bestrijden door het gewas af te maaien. Komt de plant goed terug, dan werkt een preventieve bespuiting met 100 ml Kenbyo, 100 ml Ortiva of 12,5 g Flint op 100 liter water goed. Is er volop meeldauw aanwezig, dan is het beter om eerst een curatief middel te gebruiken, zoals 100 g Folicur of 200 ml Nimrod op 100 liter water.

LAVANDULA

BLADVLEKKEN In lavendel worden momenteel bladvlekken waargenomen. Deze vlekken worden veelal veroorzaakt door de schimmel Phoma. Daarnaast kan ook voetrot ontstaan als gevolg van Phytophthora. Phoma is goed te bestrijden met bijvoorbeeld Switch, Signum of Ortiva. Tegen Phytophthora kan Fenomenal worden gebruikt. Zie voor een overzicht van gewasbeschermingsmiddelen en doseringen het nieuw uitgebrachte gewasbeschermingsboekje van DLV Plant.

HEMEROCALLIS

SPINT In gewassen als Hemerocallis kan rond deze tijd weer spint voorkomen. Controleer het gewas en let goed op geknikte bladeren. In de knik aan de onderzijde van het blad zitten heel vaak spintmijten. Voorkom dat de aantasting grote vormen aanneemt door een bespuiting uit te voeren met bijvoorbeeld 100 ml Scelta, 40 ml Floramite (zie etiket), 100 ml Cantack, 50 ml Milbeknock of 50 ml Vertimec Gold op 100 liter water. Zorg ervoor dat de onderzijde van het blad goed geraakt wordt. Herhaal de bespuiting na 7 tot 10 dagen. Let op de eisen met betrekking tot driftbeperking en gebruik de juiste dop.

PAEONIA

BLAD BOTRYTIS Let op aantasting van Botrytis op het blad. Bij het geheel dichtgroeien van het gewas wordt de infectiedruk erg hoog wanneer het gewas nat komt te staan. Voer voordat het gewas geheel dicht zit en het blad geheel is ontluikt een bespuiting uit met 150 g Teldor, 80 g Switch, 100 g Signum of 200 ml Rovral per 100 liter water.

LELIE

KOPPEN LELIES Bij beddenteelt is machinaal koppen van lelies goed mogelijk, mits het gewas redelijk gelijk van lengte is en er niet meer dan voor 75 procent machinaal wordt gekopt. Kop alleen op droge, zonnige dagen. Begin met PlAMV-vrije partijen, vervolgens ook de verdachte partijen en kop als laatste de besmette partijen. Kies voor een kopmachine met ‘ronde’ messen, deze nemen de zijkanten van de bedden mee. Controleer of de messen voldoende scherp zijn en slijp deze indien nodig. Het beste koptijdstip is als de grootste knoppen ± 2,5 centimeter lang zijn. Het nastreven van hogere percentages kan vrij forse opbrengstderving betekenen. Voor ongelijke gewassen is machinaal koppen ook mogelijk, maar zal men met een lager percentage dan 75 procent tevreden moeten zijn. Het gaat er om zo weinig mogelijk blad mee te nemen. Een tweede keer machinaal koppen is een goede mogelijkheid om toch zoveel mogelijk handwerk uit te sparen. De voordelen zijn: nauwkeurigere sortering in de opbrengst en arbeidsbesparing. Voer gelijktijdig met het koppen een vuurbestrijding uit. Als goed machinaal gekopt is, dan is nakoppen niet meer noodzakelijk. Voordeel is dat medewerkers niet meer door een bespoten gewas hoeven te lopen.

HYACINT

VOORBEREIDING HOLLEN EN SNIJDEN

Hol- en snijbollen vormen de basis voor de hyacintenteelt in de komende jaren. Gebruik daarom uitsluitend gezonde bollen die goed gegroeid zijn. Voor een goed resultaat zijn de volgende punten van belang: • Droog de bollen na de oogst met veel lucht die slechts enkele graden wordt opgewarmd. Voor snijbollen is minimaal een week drogen aan te bevelen. Voor holbollen is meestal twee weken noodzakelijk. Bij een cultivar als ‘Jan Bos’ is drie weken drogen bij minimaal 25°C noodzakelijk voor een goede opbrengst; • Partijen toetsen op agressief snot en bij aantasting niet gebruiken; • Tijdens het hollen of snijden kunnen de mesjes ziekten overbrengen, waaronder agressief snot. Ontsmet de mesjes daarom regelmatig. Gebruik hiervoor een hete vlam of dompel in 10 procent reinigingsmiddel. Bij snijden is de kans op overdracht veel groter dan bij hollen;

• Bij hollen gaat Fusarium minder snel over naar de nieuwe bolletjes. Verdachte partijen daarom beter hollen in plaats van snijden; • Als gesneden bollen de heetstookbehandeling krijgen is een ontsmetting ter voorkoming van roet na het snijden noodzakelijk. Ontsmet vlak na het snijden vijf tot vijftien minuten in een oplossing van 0,5 procent reinigingsmiddel + 0,2 procent prochloraz 450 g/l. SNIJDEN EN HOLLEN Snijden: De snede in de bol moet regelmatig zijn en diep genoeg om de spruit te vernietigen. Als tijdens het snijden bollen knappen, dan is het beter de bollen eerst nog een week te drogen. Bewaar de bollen na het snijden een week bij een RV van 60 procent en ventileer flink. Voorkom temperaturen boven de 25°C in verband met agressief snot en roet. Droog bij voorkeur in een aparte cel. Als de snijvlakken goed gedroogd zijn en open staan, is het niet langer nodig om veel te ventileren. Rij de snijbollen over naar de holkamer en zet de temperatuur op 25°C. De luchtvochtigheid moet wel beneden 75 procent blijven om uitgroei van roet en Penicillium tegen te gaan. Hollen: Bewaar de bollen na het hollen met de wond naar beneden in gaasbakken of rekken in de holkamer. In de eerste week moeten de bollen snel drogen met veel luchtverversing. Voorkom temperaturen boven de 25°C in verband met agressief snot en roet. Droog altijd in een aparte cel. Als het snijvlak goed gedroogd is, is het niet langer nodig om veel te ventileren. Rij de holbollen over naar de holkamer en zet de temperatuur op 23°C. Het is daarbij belangrijk dat de RV wordt gestuurd op 60-65 procent om roet en Penicillium geen kans te geven. Houd de RV vanaf begin september op ongeveer 70 procent om uitdroging van de bollen tegen te gaan. BEPERKING VIRUSOVERDRACHT Luizen verspreiden het hyacintenmozaïekvirus (‘mozaïek’ of ‘grijs’). Bij hyacinten is virusoverdracht mogelijk zolang er nog groene bladdelen aanwezig zijn. Ook al is vuurbestrijding niet nodig, een bespuiting tegen virusoverdracht is tot laat in het seizoen noodzakelijk. Beperk de virusoverdracht door wekelijkse gewasbespuitingen met synthetische pyrethroïden (Decis, Karate of Sumicidin Super). De dosering verschilt per middel. Synthetische pyrethroïden zijn te mengen met vuurbestrijdingsmiddelen. Gebruik 200-300 liter vloeistof per hectare en spuit met een driftarme dop. De beste tijd om te spuiten is in de namiddag of ‘s avonds. De drie middelen werken gelijkwaardig.

FRITILLARIA

BLADAALTJES Een aantasting door bladaaltjes in Fritillaria imperialis is vooral goed te zien aan de bollen. Bij de oogst valt op dat de bollen niet blank zijn.

Licht aangetaste bollen zijn geheel of gedeeltelijk lichtgeel. Bij ernstigere aantastingen zijn er overgangen naar donkergeel en komen er verticaal lopende strepen voor, waarvan het weefsel enigszins ruw gebarsten is. DLV Plant kan verdachte bollen onderzoeken op bladaaltjes.

TULP

SPOELEN EN ZUUR Op tijd rooien en snel drogen zijn belangrijke maatregelen om zuur tegen te gaan. Behandel zuurgevoelige cultivars tijdens de oogst extra voorzichtig. Iedere beschadiging is een invalspoort voor de zuurschimmel. Fusariumsporen kunnen bij optimale omstandigheden binnen zestien uur kiemen. In principe zouden de bollen na het rooien binnen zestien uur droog moeten zijn. Als de droogcapaciteit voldoende is, geeft het spoelen van gezonde partijen nauwelijks extra zuur. Partijen waarin zuur voorkomt, kunt u beter niet spoelen. Ondanks snel drogen is er kans op toename van zuur via nieuw ontstane beschadigingen. Een belangrijke manier om zuur tegen te gaan is, de bollen snel en egaal te drogen. Zorg dus dat de kisten allemaal tegelijk droog zijn door bijvoorbeeld kisten halverwege om te stapelen, gebruik te maken van een sloffen- of trapeziumdroogsysteem of pallets met een beperkte opening op de bovenste kisten te leggen. Controleer de droging van de bollen regelmatig. Ga zodra ze voldoende droog zijn over op bewaarcapaciteit. Door lang sterk door te drogen gaan de huiden scheuren. Hierdoor kan de bol gemakkelijker vocht kwijt, maar is hij soms moeilijker te verkopen.

GLADIOOL

ONKRUID EN MCPA In het gewas gladiool zijn wortelonkruiden tijdens het groeiseizoen vaak een probleem. Ook zijn andere onkruiden, zoals melde, erg hardnekkig en bieden de huidige middelen soms onvoldoende uitkomst. MCPA versterkt de onkruidbestrijding. Werking MCPA: • Opname vindt via het blad plaats; • Bij veel neerslag kort na toepassing is inspoelen van MCPA mogelijk. Hierdoor is opname via de wortels mogelijk. Dit leidt tot misvorming van de wortels en kralen, waardoor de pelbaarheid achteruit gaat; • Gevoelig zijn diverse wortelonkruiden en zaadonkruiden, vooral melde; • Ongevoelig zijn kweek en andere grassen. Enkele aandachtspunten: • Toepassen tijdens groeizaam weer; • Niet toepassen in gladiolen voor de snij, vanwege risico op enige bloem- of stengelmisvorming; • De dosering voor pitten is 2 liter MCPA 500 g/l per hectare in 400 liter water per hectare (niet voor eind juli toepassen in verband met 30 mei 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 61

TEELTADVIES opbrengstderving); • Toepassing met de rijenspuit heeft de voorkeur; • Hoe kleiner de opgeplante maat is, hoe voorzichtiger men moet zijn met het toepassen van MCPA; • Niet combineren met andere gewasbeschermingsmiddelen; • Tussen de bespuitingen een wachtperiode van enkele dagen aanhouden.

DAHLIA

MAAIEN Maaien bij dahlia’s neemt de bovenste scheuten weg, waardoor de plant meer in de breedte gaat uitstoelen. Door te maaien ontstaan stevige planten. Een laag gewas is beter bestand tegen weer en wind. Begin het maaien bij de weefselkweek en werk dan naar de standaard partijen. Maai eerst onverdachte partijen. Wacht niet te lang met maaien omdat: • Bij machinaal maaien er schade aan het gewas kan ontstaan, omdat het over het pad hangt; • Achtergebleven planten niet op tijd de ruimte krijgen om voldoende uit te groeien; • Veel afgemaaide bladresten op het gewas leidt tot groeiremming en/of schimmelaantasting; • Het maaien van een lang houtig gewas, waarvan de stengels hol zijn, bij veel regen tot gevolg heeft dat de kragen van de knollen gaan inrotten, omdat het regenwater in de holle stengels blijft staan. Houdt bij de volgorde van maaien rekening met de mate van Erwiniabesmetting van de partij. Maai het gewas elke keer een paar centimeter hoger af dan de laatste maaibeurt. Voor de uiteindelijke lengte kan 30-35 centimeter worden aangehouden.

ANEMOON

KRULBLADZIEKTE De ziekte kan zich onder gunstige omstandigheden (vocht en warmte) sterk uitbreiden. Spuit direct na opkomst van de pitten wekelijks met 1,5 l Allure of Mirage Plus per hectare. Spuit een gewas gegroeid uit wol vanaf opkomst maximaal vijf keer. Bij droog weer kan de tijdsduur tussen de bespuitingen wat langer zijn. OOGST EN VERWERKING De zaadwinning van Anemone coronaria begint ongeveer half juni en gaat door tot de rooitijd (half augustus). Als de zaadknoppen rijp zijn, barsten ze en worden wollig. Pluk bij mooi weer minstens eenmaal per dag. Bij donker weer worden de knoppen bruin en gaan niet open. Deze knoppen zijn echter wel rijp en klaar voor de oogst. Schimmels tasten bij nat weer de knoppen aan; oogst deze niet. Droog na het oogsten de knoppen. De droogtemperatuur mag niet boven de 20°C komen. Anemone coronaria ‘De Caen’ geeft een gemiddelde opbrengst van 5-7 kg zaad per are. Bij Anemone coronaria ‘St. Brigid’ is dit 3 kg per are. 62 • BLOEMBOLLENVISIE • 30 mei 2014

VASTE PLANTEN • BOLLEN • KNOLLEN • BLOEMEN • ALGEMEEN

BLOEI Maai voor de knopenteelt van Anemone coronaria de bloemen elke week af. Maai bij de pittenteelt de bloemen af wanneer veel bloei optreedt. Dit komt de vorm van de pitten ten goede. Maai alleen bij droog weer. Zorg ervoor dat de bloemen niet in het gewas vallen.

LELIE

WORTELROTBESTRIJDING Pythium kan in de bloementeelt van lelie flinke schade veroorzaken. De schimmel tast de wortels aan. Deze verrotten, waardoor de plant te weinig water en voedingsstoffen opneemt. Bladvergeling, eerst onderin, is het gevolg. Aantasting komt echter lang niet op alle bedrijven voor. Weeg goed af of een behandeling nodig is. Als bestrijding nodig is, behandel de grond dan met 2,5-4 ml AAterra per m², 0,5 ml Ridomil Gold per m² of 5-10 ml/m² Proplant. AAterra verdeelt zich niet in de grond. Frees het middel goed door de grond, 20 centimeter diep direct na de toepassing. Proplant en Ridomil Gold na toepassing inregenen. Na stomen is de grond gevoelig voor Pythium. Voer op gestoomde grond de behandeling met AAterra uit. Gebruik bij bedekte teelt op bakken met hergebruikte potgrond 100 gr Fenomenal per m³ potgrond en gebruik bij teelt op bakken in verse potgrond 2,5 ml Ridomil Gold per m³ potgrond. Opmerking: In de praktijk wordt AAterra wel met de regenleiding ingeregend. Deze methode leidt tot een ongelijke verdeling van het middel en is minder effectief dan doorwerken. Ridomil Gold leent zich wel voor toepassing door de regenleiding. Veelvuldig gebruik heeft resistentie van de schimmel tot gevolg.

HYACINT

SNIJHYACINTEN Snijhyacinten (bosjes) tot en met de eerste zet in januari hebben een preparatiebehandeling nodig. De preparatiebehandeling van deze bollen is gelijk aan die van pothyacinten: twee weken 30°C + drie weken 25°C + 23°C tot de laatst aangelegde nagel klaar is. Voor ‘Anna Marie’ en mutanten de twee weken 30°C vervangen door 25°C. Snijhyacinten hebben een twee tot drie weken langere koudeperiode nodig dan pothyacinten om voldoende op lengte te komen.

KROKUS

BEWARING BROEIERIJ De blauwe, witte en bonte soortkrokussen (Crocus vernus) zijn geschikt voor bloei met Kerstmis. In blauw is ‘Flower Record’ en in wit is ‘Jeanne d’Arc’ het gemakkelijkst voor Kerstmis in bloei te krijgen. Gele krokus (Crocus flavus ‘Golden Yellow’) is pas in bloei te krijgen vanaf half januari. Voor de diverse perioden zijn de behandelingen van soortkrokussen als volgt:

Bloei vanaf tweede helft december 20°C tot aanvang koeling + vijftien weken koeling. Planten binnen vier weken na aanvang koeling. Eén week 34°C direct na het rooien geeft slechts een geringe vervroeging. Bloei vanaf tweede helft januari 23°C tot begin augustus + 20°C tot aanvang koeling. Vijftien weken koeling, planten bij aanvang koeling (eerste helft oktober). Bloei vanaf half februari 23°C tot half augustus + 20°C tot aanvang koeling. Vijftien weken koeling, planten bij aanvang koeling (begin november). Bloei vanaf half maart 23°C tot eind september + 20°C tot aanvang koeling. Vijftien tot zeventien weken koeling, planten bij aanvang koeling (half november). Voor alle perioden geldt dat circa vijftien weken koeling optimaal is; dertien en zeventien weken zijn de grenzen. De koeling kan als volgt worden uitgevoerd: - 9 tot 12 weken 9°C en daarna overzetten naar 0°C. - 6 weken 9°C + 3 weken 5°C + 3 weken 2°C + 3 weken 0°C. Belangrijk is dat bij aanvang van de koeling een voldoende aantal weken bij 9°C in opgeplante toestand wordt gekoeld voordat de temperatuur mag zakken. Gele krokus en speciekrokussen kunnen pas vanaf eind januari bloeien. De temperatuurbehandeling voor de ‘vroege bloei’ van deze krokussen is: 20-23°C tot begin augustus + 17°C tot planten (eerste helft oktober) + 9°C tot inhalen of aflopend zoals boven besproken.

TULP

34°CBEHANDELING Een 34°C-behandeling zorgt voor een snellere ontwikkeling van de spruit waardoor de bloem eerder in stadium G is. Bovendien heeft een 34°C-behandeling een positief effect op de groeisnelheid in de kas en de gelijkmatigheid van de partij. Hoe eerder een 34°C-behandeling is toegepast, hoe groter het vervroegende effect. Doe stadiumonderzoek om te bepalen of een 34°C behandeling zinvol is. Als stadium P al bereikt is, kan de 34°C-behandeling zelfs een vertragend effect hebben. Sommige cultivars, bijvoorbeeld ‘Strong Gold’, kunnen al in de grond ver ontwikkeld zijn. Zonder stadiumonderzoek is dan niet te bepalen of 34°C nog kan. Het is mogelijk om ongepelde tulpen een 34°C-behandeling te geven en ze daarna pas te verwerken. Deze behandeling heeft geen nadelige gevolgen voor het plantgoed. Het is bij deze behandeling noodzakelijk om, zodra alle bollen goed droog zijn, te streven naar een RV tussen 70 en 80 procent

en steeds voldoende lucht te blijven verversen om ethyleen af te voeren. Minimaal 30 m³/uur en maximaal 60 m³ per uur per m3 bollen. Na de 34°C-behandeling de bollen eerst goed afkoelen en vervolgens met vocht pelbaar maken voor de machinale verwerking. Pel de bollen direct daarna en droog ze na het pellen terug om een zuurinfectie te voorkomen.

ALGEMEEN

GROENBEMESTERS

Tussen het rooien en planten kan een groenbemester worden ingezaaid. Positieve punten van een groenbemester zijn: • slemp- en stuifbestrijding; • een kleine structuurverbetering, hiervoor zijn grassen het meest geschikt; • onkruidremming; • toevoer van organische stof; • stimulering bodemleven. Voor groenbemesting komen de volgende gewassen in aanmerking:

mijden; • Ploeg de groenbemester niet te diep en niet groen onder om het ‘inkuilen’ en daardoor structuurbederf te voorkomen; • In een grasgroenbemester/graanachtige kunnen wortelonkruiden worden bestreden met groeistoffen; • Groenbemesters, die voor 1 september en na 1 december op het land staan op zand, löss en veen of klei, inzaaien voor 1 september en ploegen nadat de groenbemester aantoonbaar minimaal acht weken is geteeld, hebben in de mestwetgeving een stikstofgebruiksnorm. Dit geldt ook voor groene braak en als de groenbemester minimaal tien weken in het groeiseizoen op het land staat met aansluitend de teelt van een volggewas. Voor niet-vlinderbloemige groenbemesters (bijvoorbeeld bladrammenas) op zandgrond is de stikstofgebruiksnorm bijvoorbeeld 50 kg N/ha. MACHINAAL PELLEN Zeven tips bij machinaal pellen. • Maak de bollen minstens acht uur voor het pellen nat; • Zorg voor een goed te doseren aanvoer in de pellijn; • De bollen mogen circa vier seconden op de machine verblijven om onnodige schade te voorkomen. Pas de schuinstelling hierop aan; • De sproeiers boven de machine moeten de stalen rollen iets nat en dus glad houden; • De schrapers onder de stalen rollen zó (strak) afstellen, dat er weinig of geen wortels om-

Zaaitijd Bladrammenas Tagetes patula Italiaans raaigras Westerwolds raaigras Phacelia Gele mosterd Japanse haver (Avena strigosa)

juni/augustus juni/15 juli juni/augustus juli/augustus juli/15 augustus augustus/begin september juni/begin september

Let op de volgende zaken bij gebruik van een groenbemester: • Bladrammenas is het meest geschikt als Trichodorusaaltjes en ratelvirus een probleem kunnen zijn; • Er zijn ook bladrammenasrassen waarop ook wortelknobbelaaltjes als het maiswortelknobbelaaltje zich niet kunnen vermeerderen; • Tagetes patula (afrikaantjes) zijn het meest geschikt als wortellesieaaltjes (Pratylenchus penetrans) bestreden moeten worden. Het Tagetesgewas moet dan wel minimaal drie maanden op het land staan; • Japanse haver vermeerdert wortellesieaaltjes niet; het effect is vergelijkbaar met zwarte braak. Tijdens zwarte braak neemt de wortellesieaaltjespopulatie af; • Bij gele mosterd het gewas niet in bloei laten komen om opslag in de volgende jaren te ver-

Organische stof kg/ha (na 1 jaar nog aanwezig) 700 1.500 1.000 1.000 500 700 > 1.500

Zaad kg/ha 20 7 40 50 10 15 80

heen blijven draaien; • Bij ‘pu-rollen’ zijn geen schrapers nodig. Deze blijven van nature veel schoner, wel vragen ze wat meer water en zijn ze gevoelig voor beschadiging (stenen, schelpen); • Machinaal pellen in combinatie met natmaken is en blijft met het oog op zuur gevaarlijk. Snel en goed terugdrogen, direct na het pellen, is daarom een vereiste.

SAMENSTELLING: DLV BLOEMBOLLEN EN BOLBLOEMEN. NADERE INFORMATIE: DLV TEAM HILLEGOM 0252 68 85 41

SCHONE ROOSTERS Ventilatoren vervuilen en luchtroosters verstoppen door insecten in combinatie met vocht en stof. De gevolgen hiervan zijn duidelijk: er komt minder lucht in de cel terwijl de stroomkosten zullen toenemen. In de praktijk hebben wij waarden gemeten die nog slechts dertig procent bedroegen van wat was geïnstalleerd. Het advies is: • Muggengaas (uitneembaar) in de aanzuig plaatsen. Dit veroorzaakt wel bij vervuiling een sterke achteruitgang van de ventilatie; • De roosters met bijvoorbeeld perslucht reinigen (juist aan de zuigzijde); • De ventilator afboenen met water + afwasmiddel of beter nog met een industriële ontvetter (bijvoorbeeld P506 van Pen Chemie te Wognum). Krab de bladen niet af met een mes in verband met onbalans ventilator; • Zorg ervoor dat tijdens de schoonmaak geen vocht in de motor kan komen en beschadig of verbuig de ventilatorbladen niet, dit om kortsluiting en onbalans te voorkomen. TOERENTAL VENTILATOREN De meest effectieve manier om de luchtopbrengst per kWh te verhogen is door het toerental van de ventilator te verlagen. Bij het maximum toerental rond de 1.400 rpm ligt de luchtopbrengst rond 8.000 m3/kWh. Bij 1.000 rpm ligt die luchtopbrengst per kWh rond 12.000 m3/kWh, 50 procent meer lucht bij hetzelfde energieverbruik. Bij een lager toerental kan de ventilator minder druk leveren, maar bij 1.000 rpm kan de ventilator nog voldoende luchtdruk leveren voor het drogen en bewaren van bijvoorbeeld tulpen. De tegendruk ligt dan onder de 150 Pa. Bij het lagere toerental ligt de luchtopbrengst per ventilator lager, zodat er tot maximaal drie tot vier diep gedroogd kan worden. Er moet dus wel voldoende capaciteit aan droogwanden op het bedrijf aanwezig zijn om energie te kunnen besparen met het terugbrengen van het toerental. De weerstand in kisten met kralen of kisten met veel grond tussen de bollen, kan hoger liggen dan de ventilator aan luchtdruk op kan bouwen bij 1.000 rpm. In deze gevallen kan de weerstand in de kist verlaagd worden door de kist voor driekwart te vullen. De weerstand is dan half zo groot ten opzichte van een volle kist. Als van een cultivar grof en fijn goed voor dezelfde ventilator bewaard wordt, dan is het verstandig om de kisten met fijn goed voor driekwart te vullen. Zet kisten met fijn goed op een plek waar de luchtdruk het hoogst is, bovenop de rij en het verst van de ventilator. Vanwege het hoge energieverbruik bij hoge toerentallen worden gelijkstroomventilatoren bewust ontworpen met lagere maximumtoerentallen. Gebruikelijk is een maximumtoerental tussen de 1.000 rpm en 1.340 rpm. Daarnaast is de gelijkstroomventilator uitgerust met een toerenregeling. Gelijkstroomventilatoren vallen nog onder de fiscale regeling Energie Investeringsaftrek. 30 mei 2014 • BLOEMBOLLENVISIE • 63

AGENDA Tekst: Wim Ciggaar Fotografie: René Faas t/m 26 oktober Fluwel’s Tulpenland. Locatie: Belkmerweg 65, 1753 GD Sint Maartenszee. Meer info: www.fluwelstulpenland.nl t/m 15 juli

10 t/m 12 juni GreenTech Amsterdam. Organisatie: Amsterdam RAI, AVAG en Fedecom. Info: www.greentech.nl 11 t/m 13 juni CNB Perennial & Calla Event. Locatie: CNB, Heereweg 347 -2161 CA Lisse. Tijden: 8.30 - 17.00 uur

31 mei Open dag HeGro Agri Service. Locatie: Stad aan ’t Haringvliet. Tijden: 11.00 - 18.00 uur. Meer info: www.hegroagriservice.nl 4 juni 5e keuring NK Leliekeuren. Locatie: BolleNoord, Groteweg - ’t Zand. Tijden: 8.00 -19.00 uur i.v.m. prijsuitreiking om 20.00 uur

27 t/m 30 augustus Plantarium 2014. Thema: ‘Verbinden’. Locatie: Plantariumgebouw International Trade Centre Boskoop-Hazerswoude-Dorp/Boskoop

14 juni Flevolands Bloembollen Open 2014. Locatie: Golfclub Emmeloord. Tijden: 8.30 - 17.30 uur

28 t/m 31 augustus 29e Nationale Zomerbloemententoonstelling. Thema: ‘Kroonjuwelen’. Locatie: Oude Kerk Naaldwijk. Meer info op www.nzbt.nl

Dag van de Sterretjes. Locatie: Kwekerij Jaap Duys, Haarweg 2, 6731 SE Otterlo. Tijden: 10.00 - 17.00 uur

3 en 4 september Autumn Fair. Locatie: FloraHolland - Naaldwijk. Meer info: www.floraholland.com

21 juni Open Kwekerijdag - Boskoop. Locatie deelnemende bedrijven: 2e Laag Boskoop. Meer info op www.openkwekerijdag.nl

Pioenen Showtuin Holland. Adres: tegenover nr. 50a op de Oosterwijzend, 1688 DA Nibbixwoud. Meer info: peonyshowgarden.com

1 t/m 3 augustus Varend Corso Westland. Thema: ‘Op Volle Toeren’. Meer info: www.varendcorso.nl

6 september

26 juni Bloembollen Open. Organisatie: Anthos. Locatie: Golfbaan Spaarnwoude 3 juli HLB Themadag Ozon. Tevens licentieverlenging. Organisatie: HLB. Locatie: Westerhaar, Wijster (zijstraat van de Kampsweg, circa 200 meter naast HLB). Tijden: 9.00 -18.00 uur 4 juli t/m 7 september

Open dag bloembollen. Organisatie: Proeftuin Zwaagdijk. Locatie: Kleurrijk Flevoland, Wrakkenpad 2 - Creil. Tijden: 13.00 - 17.00 uur

13e Pre Ride for the Roses 7 september Ride for the Roses. Start en aankomst: Goes. Meer info: www.ridefortheroses.nl

Buitenland 4 t/m 6 juni Internationale Floriculture Trade Expo (IFTEX) Nairobi (Kenia)

5 juni Algemene Ledenvergadering FloraHolland. Locatie: FloraHolland - Aalsmeer. Info: www. floraholland.com

28 t/m 30 augustus Green is Life - Warschau (Polen). Info: www. greenislife.pl

6 juni

Tulip Island. Tulpenpluktuin. Locatie: Vondelpark - Amsterdam. Meer info: www.tulip-island. com

Aanmeldingen voor deze agenda: [email protected]

Kijk voor het ’Laatste Nieuws’ op Open dag bloembollen. Organisatie: Proeftuin Zwaagdijk. Locatie: Tolweg 13, Zwaagdijk-Oost. Tijden: 13.00 - 17.00 uur 10 t/m 13 juni Flower Trials. Locaties: Aalsmeer, Westland en Rheinland-Westfalen. Tijden: 8.00 - 17.00 uur. Meer info: www.flowertrials.nl 64 VISIE30 mei 2014

SERVICE

STIGAS tips • TEKST: MARCEL VAN DIEPEN, STIGAS ALKMAAR

Werken aan morgen Wie gezond en veilig werkt, heeft meer plezier, is productiever en minder vaak ziek. Werkgevers die hier bewust en actief aandacht aan besteden, merken dat dit loont. Bovendien is het dé manier om goede mensen aan het bedrijf te binden en ook om ze op hogere leeftijd te behouden voor het bedrijf. Stigas geeft trainingen ‘Houd medewerkers inzetbaar’. Daarbij wordt een schat aan informatie en praktische tips gegeven. Wat onder andere wordt besproken is dat tussen de 46 en 55 jaar de confrontatie komt. Je ervaart dan, al dan niet bewust, dat het werkvermogen afneemt. Je spierkracht neemt af en je hebt meer tijd nodig om te herstellen. Gelukkig ervaren we tegelijkertijd dat de sociale vaardigheden toenemen. En dat ervaring je leert het werk slimmer aan te pakken. Je bent duurzaam inzetbaar als je het huidige en toekomstige werk met plezier kunt (blijven) doen. Dat lukt alleen als de werkgever en werknemer daar tijdig het gesprek over aangaan. Hoe sta je in je werk, zijn er aanpassingen nodig en in welke richting wil je je (verder) ontwikkelen? Aannames als ‘Het overkomt mij’, ‘Mijn werkgever zorgt voor mij’ en ‘Daar moet mijn werknemer zelf maar voor zorgen’, zijn niet meer van deze tijd. Er is enkele jaren geleden een enquête gehouden onder werknemers over de vraag wat zij belangrijk vinden als het gaat over hun werk. Je zou misschien denken dat een goed/beter loon op nummer 1 staat. Maar dat komt (bij goede arbeidsvoorwaarden) pas na: • Een goede balans tussen werk en privé; • Informatie over de resultaten van het werk, stilstaan bij het halen van doelstellingen; • Uitdaging in het werk, voldoende eigen verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, variatie en persoonlijke groei; • Begeleiding, ondersteuning, respect en goede sociale contacten op het werk; • Arbeidsvoorwaarden. We zullen hoe dan ook te maken krijgen met meer oudere medewerkers. Maar die zijn zeker even waardevol voor het bedrijf als de ‘jonkies’, want zij: - hebben veel ervaring; - kunnen jongere medewerkers coachen; - brengen rust binnen het bedrijf; - leveren kwalitatief goede arbeid; - hebben een hoog arbeidsethos (voelen zich verantwoordelijk voor hun werk/bedrijf ). Stigas is al enige jaren bezig met het project ‘Werken in Balans’. Een onderdeel daarvan is de werkvermogensmonitor. Die is circa dertig jaar geleden in Scandinavië ontwikkeld, omdat ze daar toen al te maken kregen met een oplopend verzuim onder de vergrijzende bosbouwers. De werkvermogensmonitor is een zeer zorgvuldig samengestelde (digitale) vragenlijst met een betrouwbare, voorspellende waarde. Het invullen duurt ongeveer tien minuten en na het invullen komt er direct een groene, oranje of rode score. Uit onderzoek blijkt dat bij een rode score het voor 80 procent zeker is, dat je binnen twee jaar langdurig zult uitvallen. Meer informatie: Bel Stigas op 071 568 9000 (optie 1). Ga naar www.stigas.nl/diensten/. Bel of mail: Marcel van Diepen tel. 06-20140798 of [email protected].

GLAD IJS Logboek Donderdag 25 juli 1974, jawel 1974, kopte het Noordhollands Dagblad met vette letters paginabreed: ‘Grote mineurstemming onder bollenkwekers, sierteelt in regio ligt op een oor’. Met als toelichting dat de oorzaak overproductie is, waardoor de prijzen dramatisch laag zijn. Dan komt herfst 1974, de natste sinds mensenheugenis. Zo wordt het leger ingeschakeld om boeren te assisteren om aardappels, suikerbieten en andere producten met de hand uit de prut te trekken. Tulpen worden met veel moeite geplant en voorjaar 1975 blijkt er veel waterschade te zijn. De nog steeds te lage prijzen stabiliseren zich. Zomer 1976, de warmste en droogste zomer sinds waarnemingen. Het leger wordt weer ingezet, nu om met pompen extra water aan te voeren. Door twee keer een hittegolf (eind mei en begin juni) is de tulpenoogst geminimaliseerd en stijgen de prijzen tot ongekende hoogten. Met onder andere tot gevolg dat je het toenmalige bekende broeisortiment met beste prijzen een paar oogstjaren vooruit kon verkopen. Het kan verkeren zei Bredero al eens. Voorjaar 1974: Gert Vriend treedt in de voetsporen van z’n vader en stort zich in het ongewisse beroepsleven van commissionair. In dat jaar staat er totaal 500 ha lelies, waarvan 100 ha ‘Speciosums’ en 250 ha ‘Enchantment’. Voor het grootste gedeelte op zandgronden in De Zijpe. Twee jaar later, in 1976, was het landelijk lelieareaal 900 ha. Daarvan nam ‘Enchantment’ 600 ha voor haar rekening. De duinzandgronden stonden er vol mee. In de nacht van 29 april van dat jaar greep de natuur in met grondvorst van 8 graden. Alle lelies die er net zo’n beetje uitkwamen, vroren bij de grond af. De leverbare oogst werd zo gereduceerd dat ook hier, net als bij de tulpen in de zomer van 1976, de prijzen hoog opliepen en er voor het jaar daarop volop zaken werden gedaan. De handel kocht bunders tegelijk, gehele opbrengst in alle maten, zonder beperkingen van maximum getallen. 1977: areaal ‘Enchantment’ gestegen tot 750 ha. Het was een best groeijaar voor de lelies. De handel werd bedolven onder onwaarschijnlijk hoge opbrengsten en de dagprijzen kakten in. Kwekers die nog niet hadden verkocht, loosden hun opbrengsten (gedeeltelijk?) bij sommige collega’s, die door de niet beperkende voorwaarden nog wat ‘ruimte hadden’. Tja, dat was een beste leerschool. Nu, veertig jaar later en met een rugzak vol ervaringen zal ook Gert Vriend veel te verhalen hebben. Want de geschiedenis heeft zich in die veertig jaar diverse keren in allerlei variaties laten herschrijven. Gert zou er (na toestemming van Sam van Egmond) best een boek over kunnen schrijven.


SERVICE HOBAHO

HOBAHO BEMIDDELEN DIRECTEUR

Sam van Egmond

zaak (0252) 434 709

fax (0252) 434 609

zaak (0252) 434 715

fax (0252) 434 615

mobiel 06 510 115 83

zaak (0252) 434 706

fax (0252) 434 606

e-mail [email protected]

zaak (0224) 591 444

fax (0224) 593 518

zaak (0252) 434 743

fax (0252) 434 643

RECLAMES

naam Theo van Dijk

prive (0252) 411 258



fax prive (0252) 434 643

ADMINISTRATIE

naam In- en verkoop REGIOKANTOOR

Kantoor BolleNoord VERTEGENWOORDIGERS

naam Rick Bleeker

mobiel 06 229 714 35

Rober Dol

(0252) 434 717

(0252) 434 617

06 510 872 80

[email protected]

(0252) 434 617

John Droog

(0252) 434 747

(0252) 434 647

06 212 629 39

[email protected]

(084) 750 2327

Piet Goemans jr.

(0252) 434 728

(0252) 434 628

06 534 302 06

[email protected]

(0252) 434 628

Ronald van Gijlswijk

(0252) 434 829

(0252) 434 625

06 538 451 33

[email protected]

(0252) 434 625

Per Hoogenboom

(0252) 434 724

(0252) 434 624

06 201 374 57

[email protected]

(071) 3319 365

Simon Huisman

(0252) 434 723

(0252) 434 623

06 539 306 24

[email protected]

(0228) 562 517

Wilfred Keijzer

(0252) 434 756

(0252) 434 656

06 551 827 23

[email protected]

(0252) 434 656

Johan Kiekebos

(0252) 434 746

(0252) 434 646

06 139 353 83

[email protected]

(0224) 582 351

Tinus Lustig

(0252) 434 752

(0252) 434 652

06 537 337 83

[email protected]

(0223) 647 600

Marco Meijer

(0252) 434 718

(0252) 434 618

06 511 456 19

[email protected]

(0252) 434 618

Rob Müller

(0252) 434 749

(0252) 434 649

06 513 897 39

[email protected]

(0252) 434 649

Marcel Noppen

(0252) 434 722

(0252) 434 622

06 533 779 82

[email protected]

(0252) 434 622

Peter Nulkes

(0252) 434 735

(0252) 434 635

06 513 897 38

[email protected]

(0252) 434 635

Ruud Pennings

(0252) 434 750

(0252) 434 650

06 513 894 79

[email protected]

06-30577693

Frank van der Ploeg

(0252) 434 742

(0252) 434 642

06 533 799 36

[email protected]

(0252) 434 642

Aad Rood

(0252) 434 834

(0252) 434 677

06 511 942 94

[email protected]

(020) 600 5716

Rik Schoon

(0252) 434 732

(0252) 434 632

06 516 873 20

[email protected]

(0252) 434 632

Joost Schut (agent)

(0591) 521 508

(0252) 434 677

06 528 442 06

[email protected]

Bob Siecker

(0252) 434 730

(0252) 434 630

06 533 795 69

[email protected]

Eric Steltenpool

(0252) 434 754

06 215 008 47

[email protected]

Dick Timmer

(0252) 434 720

(0252) 434 620

06 533 666 71

[email protected]

Paul Verkleij

(0252) 434 753

(0252) 434 653

06 116 036 88

[email protected]

Rob Visser

(0252) 434 738

(0252) 434 638

06 513 894 75

[email protected]

(0252) 434 638

Gert Vriend

(0252) 434 739

(0252) 434 639

06 536 718 57

[email protected]

(0228) 592 560

(0252) 434 630

(0224) 299 997

Nico Wiering

(0252) 434 721

(0252) 434 621

06 533 119 01

[email protected]

(0229) 574 872

Kuno Zonneveld

(0252) 434 719

(0252) 434 619

06 531 735 15

[email protected]

(0252) 434 619

zaak

mobiel 06 533 915 07

fax/e-mail [email protected] (0252) 434 603

HOBAHO KETENDIENSTEN functie Manager Administratie

naam Arno Verkley

(0252) 434 703

TESTCENTRUM VOOR SIERGEWASSEN

adres Prof. van Slogterenweg 2

postcode 2161 DW Lisse

zaak (0252) 517 687

fax (0252) 525 347

naam

fax (0224) 590 498 (0224) 590 372

mobiel

Patrick Blijleven

zaak (0224) 590 888 (0224) 590 888

06 202 189 99

e-mail [email protected] [email protected]

Eline Schilder

(0224) 590 888

(0224) 590 372

06 515 535 39

[email protected]

[email protected]

HOBAHO VEILEN functie Kantoor BolleNoord Veilingmeester Veilingen, bemiddeling: materialen & machines

66 VISIE30 mei 2014

NIEUWS HOBAHO

‘Nieuwe accommodatie enorme sprong voorwaarts’ De verhuizing is achter de rug en daarmee is Hobaho vanaf heden te vinden aan de Prof. van Slogterenweg in Lisse. Voor het Testcentrum voor Siergewassen gold dat al wat langer. De bedrijfstak ging voor de muziek uit en is nu een half jaar operationeel op de nieuwe locatie. Arno Verkley, manager ketendiensten, is blij met de hypermoderne faciliteiten en vooral met de korte lijnen binnen Hobaho.

De officiële opening en het open huis tijdens de Dutch Lily Days maken in een oogopslag duidelijk waar het in het nieuwe pand van Hobaho om gaat: de samenkomst van product en dienstverlening. De entreehal is royaal gevuld met lelies en calla’s, grotendeels afkomstig uit het Hobaho Testcentrum voor Siergewassen. En wie het gebouw verder doorloopt komt vanzelf uit bij de kasruimte en bewaarcellen. “Hoofddoel van de verhuizing van Hobaho was alle activiteiten - bemiddeling, veilen en veredeling - onder één dak brengen en dat is nu een feit”, vertelt Arno Verkley, manager ketendiensten. “Hoewel de verhuizing van het commerciële bureau nog maar net achter de rug is, ervaren wij bij het Testcentrum voor Siergewassen al duidelijk de voordelen. Er is veel meer interactie en informatie-uitwisseling tussen de teeltmedewerkers, het commerciële apparaat en de klanten van Hobaho. Waar je voorheen doelbewust naar de verschillende locaties moest afreizen, loop je nu veel gemakkelijker bij elkaar binnen. En iedereen ziet nu visueel wat er in de kassen gebeurt.” Korte lijnen In oktober 2013 hebben de acht medewerkers van het Hobaho Testcentrum voor Siergewassen hun intrek genomen aan de Van Slogterenweg. “De koelcellen en kassen waren op dat moment al beschikbaar”, vertelt Verkley. “Dat paste mooi in ons activiteitenprogramma. We gingen van droge bewaring op de oude locatie naar opplant op de nieuwe locatie.” Die opplantingen betrof het veredelings- en testmateriaal voor de bestaande opdrachtgevers Remarkable (tulp) en Markglory (hyacint). Inmiddels zijn de voorjaarsgewassen uitgebloeid en brengt het assortiment van United Calla volop kleur in de kasruimte. Daarnaast wordt de showbroei verzorgd voor Marklily, niet alleen bestemd voor de Dutch Lily Days, maar ook voor shows als Lemeler-

Arno Verkley: ‘Iedereen ziet nu visueel wat er in de kassen gebeurt’ veld, de Plasbokaal, IFTF en de FloraHolland Trade Fair. Verkley geeft aan dat er plannen liggen om ook voor Remarkable, Markglory en Casino Lilies meer showbroeiactiviteiten te ontplooien. “Voor deze kwekersverenigingen willen we de marketing en promotie nog professioneler aanpakken, ondersteund door collega Linda van der Slot. Ook hier geldt dat de lijnen binnen het nieuwe pand alleen maar korter zijn geworden.” Hypermodern Nu alles onder één dak zit, kan het Testcentrum terugvallen op alle facilitaire diensten van Hobaho die reeds aanwezig waren aan de Grachtweg. “De receptie, kantine, IT-ondersteuning, en ga zo maar door. Logistiek gaan we veel efficiënter werken. Ook de ruimte an sich levert een positieve bijdrage. We zitten nu in een hypermodern gebouw

waar we het klimaat in de kassen en koelcellen goed kunnen sturen. De accommodatie is voor het Testcentrum een enorme sprong voorwaarts. Nieuw is dat we de mogelijkheid hebben om gebruik te maken van ULO-cellen. Bovendien hebben we de beschikking over meer grond; we zijn van 3 naar 9 hectare gegaan. Dat betekent dat we onze eigen veredelingskramen op termijn dicht bij huis kunnen planten. Momenteel zijn we bezig met het plaatsen van een aantal nieuwe tunnelkassen.” Richting de toekomst ziet Verkley nog voldoende mogelijkheden. De manager ketendiensten geeft aan bezig te zijn nieuwe diensten te ontwikkelen. “Daarbij moet gedacht worden aan uitbloeiproeven en marktbroei voor derden. Daarnaast delen we dit pand met PPO. Daar waar onze activiteiten raakvlakken hebben, zullen we mogelijke samenwerkingskansen benutten.” 30 mei 2014VISIE 67

VRAAG EN AANBOD HOBAHO

GEHEEL VRIJBLIJVEND Bijzondere bolgewassen aangeboden:

CALLA:

2.000 10.000

Op zoek naar Calla knollen? Neem contact op met:

15.000

WILFRED KEIJZER Mobiel 06 551 827 23 Fax 0252-434656 E-mail [email protected]

Allium Globemaster Eigenschappen: - Planttijd: 0ktober - november - Hoogte: ± 80 - 100 cm - Bloeitijd: met-juni - Bloemdoorsnede: ± 20 cm Allium Globemaster is uitermate geschikt voor tuinbeplanting, en door het groen blijvende blad tijdens de bloei ook zeer geschikt als kuipplant. Leverbare maten: 24-op, 20-24, 18-20 Voor vragen over bijzondere bolgewassen, neem contact op met Rob Müller. Mobiel 06 513 897 39 Email [email protected]

Aanbod gladiolen oogst 2014

TOP7 Rober Dol Marco Meijer Marcel Noppen Frank van der Ploeg Rik Schoon Dick Timmer Nico Wiering Kuno Zonneveld

Alexandra the Great Casablanca

06 510 872 80 06 511 456 19 06 533 779 82 06 533 799 36 06 516 873 20 06 533 666 71 06 533 119 01 06 531 735 15

Aanbod 2014 Aantal kg Productnaam 8.000

Abba

1.500

Adore®

10.000

Prijs

5-10

1,50

ong

9,00

5-10,5

2,25

Alibi®

5-11

2,75

4.000

Alicante®

4-11

2,00

3.000

André Citroen

5-10

Antarctica®

0-11

4.500

Asahi®

4-11

1.000

Avant Garde incl. 1 ha 3jr. bet. ong

4.000

Belica®

5.000

10.000

Agrass White

Maat

1.400

1,65

Escape®

5-10

1,65

ong

9,00

2.000

Extension®

ong

2.000

Ferrari®

1.500

Fire Queen Rose

3.000

5-10

5,00

ong

14,00

Flair

5-11

1,00

Flaming Flag®

5-11

1,50

ong

7,50

Flaming Prince®

10.000

Gander’s Rainbow®

0-11

2,50

10.000

Happy Generation®

0-11

2,00

Hunter kl.I waardig

5-12

20.000

Ile de France

5-10

2,50

4.000

Irene Parrot®

0-12

4,00

10.000

King’s Orange

5-11

1,50

10.000

Kung Fu

5-11

1,75

5.000

2.000

Lady Chantal®

5.000

Lalibela

ong ong

3,00

7.000

Laura Fygi

5-10

1,75

5.000

Leen van der Mark

5-10

1,50

5.000

Light Pink Prince®

ong

3,00

5.000

Margarita

0-11

2,75

1.700

Marit

0-11

3,00

4.000

Mascara® incl. 3 ha 3jr. bet. ong

3,75

7.000

Maureen

4-11

4,50

500

Memphis®

ong

16,00

1.000

Milkshake®

ong

27,50

15.000

Mistress®

5-10

1,25

10.000

Miss Elegance®

5-11

2,00

5.000

Monarch Parrot® incl. 1,5 ha lic. 0-11 4,00

4.000

Monsella®

5-10

1,75

3.000

Montreux®

6-10

1,75 4,00

10.000

Orange Juice®

ong

2,00

10.000

Orange Princess

5-11

3,00

3,25

3.000

Oviedo®

ong

3,50 4,00

3,00

1.500

Oviedo®

0-12

10,00

15.000

Pikant®

5-10

1,75

ong

4,00

9.000

Pink Flag®

4-11

3,00

Blumex Favourite®

5-11

1,25

5.000

Pink Twist®

5-11

3,00

Boston®

0-12

5.000

Pionier® incl. 2 ha lic -15 ha 0-11

4,00

4,00

5.000

Plaisir

5-11

2,50

5-10

1,75

10.000

Prinses Irene

5-11

1,75

ong

18,00

3.500

ong

6,00

Candy Prince® kl.I Jap. 5-10

1,25

10.000

Purple Prince

0-10

2,00

4.000

Cartouche®

2,00

1.500

Queensday®

ong

7,50

1.000

Casual® incl. 1 ha lic.

2.000

Red Bright Parrot® incl. 1 ha 0-11

2,75

2.000

Cheers

2.000

Red Planet®

ong

4,00

10.000 5.000

HOLLAND GLADIOLUS GROUP Ronald van Gijlswijk 06 538 451 33 Email [email protected]

06 229 714 35 06 201 374 57 06 539 306 24

10,00

5-11

Expression®

2.500

Broeibollenteam Rick Bleeker Per Hoogenboom Simon Huisman

ong

Dynasty®

1.500

10.000

Aanbod tulpenplantgoed

De Dijk® 2015

10.000 1.000 12.000

Brigitta Bullit® (paars Buis)

ong

5-11 ong 0-11

1,75

Prinses Irene Parkiet®

Christmas Dream

5-11

1,25

5.000

Red Princess

0-11

4,50

4.000

Cilesta

5-11

1,65

4.000

Robinho®

4-11

2,50

2.500

Circuit®

4.000

Columbus®

Georgia Peach

2.000

Cognac®

Princess Lee

7.000

Creme Flag®

4-11

Puccini

4.000

Crossfire®

Rosiebee Red

5.000

White Knight

Charisma Columbus Emotion

68 VISIE30 mei 2014

15.000

Bourbon Street®

ong

5,00

10.000

Ronaldo®

4-11

1,65

5-11

4,50

10.000

Royal Ten®

4-10

1,50

10.000

Royal Virgin®

0-10

1,50

1,75

2.000

Sahara Rally®

0-11

1,50

4-11

4,50

20.000

Salmon Prince®

4-11

1,25

Deshima

5-10

1,50

1.000

Sandor®

ong

10,00

5.000

Dior®

0-11

3,50

5.000

Silver Dollar

4-11

1,50

3.500

Doberman®

0-12

2,00

10.000

Snowboard®

0-11

2,50

ong

GEHEEL VRIJBLIJVEND 5.000

Snowhill®

0-11

4,50

2.000

Smirnoff®

0-12

6,00

1.000

Spitfire®

ong

10,00

2.500

Strong Fire® 2015

0-12

5,00

10.000

Strong Love® 2016

0-12

6,00

Sugar Prince®

0-11

4,00

Super Parrot®

4.000 10.000

5-10

2,50

1.500

Surrender®

ong

6,50

1.500

Timeless® incl. 1 ha lic.

ong

7,50

1.500

Time Out®

ong

15,00

5-10

1,35

15.000 5.000

Tineke van der Meer® Tom Pouce®

0-11

3,00

5.000

Tres Chic

0-11

2,00

1.000

Tresor®

ong

27,50

5.000

Triple A®

ong

3,00

5.000

Update®

ong

5,50

10.000

Van Eijk®

5-10

1,00

10.000

Viking

5-10

1,25

Virichic®

0-11

2,50

20.000

5.000

White Dream

5-10

1,25

15.000

White Dynasty®

5-11

2,25

4.000

White Master®

ong

5,00

White Prince® 2015

0-11

3,00

5.000

Winter Parrot®

0-12

1.000

Yellow Margarita®

3.000

Yoko Parrot®

10.000

Eigenschappen: t#MPFJUJKE[FFSWSPFH t)PPHUFDBN t4UFWJHFTUFFM XFJOJHXJOEHFWPFMJH t.BBLUWFFMCMPFNFOQFSQMBOU [FMGTCJKLMFJOFCPM maat, maat 18-20 bloeit voor 100 % t#PMMFO[JKOSPOEFOIBSE [FFSHFTDIJLUWPPSESPPH verkoop en lange bewaring Aanbod maat 24-op en 20-24 )FFGUVJOUFSFTTFPGWSBHFO OFFNEBODPOUBDUPQmet: Dick Timmer, mobiel 06-53366671 of dtimmer@ hobaho.nl

Aanbod en Vraag Hyacinten

Artikel

Merk

16349 Prikbakken

p.s. 3,60

-

7.500,00

16347 Rolkas 16345 Brander

-

100,00

Grundfoss

500,00

16342 Afsluitklep

-

40,00

16340 Kuubkisten

- p.s. 57,50

16339 Kuubkisten

- p.s. 67,50

16343 Waterpomp

16338 Kuubkisten

- p.s. 72,50

16337 Verdeelborden

- p.s. 100,00

16336 Kuubkisten

- p.s. 52,50

16335 Tractorbanden (voor)

Vredestein p.s. 50,00

16334 Compostdoek

-

300,00

16333 Afvalbak

-

375,00

16328 Leliekratten

2,00

Vraagprijs

Bulbfust

16329 Granulaatstrooier

Kuhn

650,00

-

150,00

-

p.s. 2,25

16327 Broeibakken

Nipla

p.s. 1,00

16326 Onderzetters

-

p.s. 2,15

16325 Broeibakken

-

p.s. 1,20

16324 Bunker-kantelaar combinatie Antha

2.000,00

16323 Afvoerbanden

Schouten p.s. 300,00

16320 Knikopvoerelevator

Schouten

500,00

Olimex

2.500,00

16318 Boslijn

16316 Kook/ontsmet installatieAkkerboom 3.200,00

Vraag 10.000

Artnr.

16330 Kunstmeststrooier

ong 4-11

Vraag & aanbod www.hobaho.nl Hobaho Veilen 0224 590888

Aafke®

5-11

5.000

Barcelona

5-10

3.000

Christmas Gift

5-11

7.000

Dynasty®

5-10

5.000

Denmark®

5-11

3,50

2.000

Flash Point®

0-5

3,75

5.000

Jumbo Pink®

5-10

3,00

10.000

Margarita

5-10

2,00

20.000

Purple Flag

5-10

1,75

15.000

Strong Gold

5-10

2,80

10.000

Verandi

5-11

3,00

5.000

Victor Mundi

5-11

2,50

5.000

World’s Favourite®

5-11

4,00

Aanbod Fritillaria imperialis Orange Beauty®

2,00

Hyacinthus ‘Yellowstone’® 1,50

Neem vrijblijvend contact met op ons voor informatie over het gehele sortiment hyacinten oogst 2014, nat van het veld of droog, voor zowel vroeg/laat broei en droogverkoop. Ook voor vraag en aanbod van Werkbollen kunt u contact met ons opnemen. Kijk voor onder andere exclusief kwekersrechtsoorten op www.hyacinthus.nl en www.bluepearl.nl Informatie: Hyacinten Team Hobaho Piet Goemans jr. 06 534 302 06 Bob Siecker 06 533 795 69 Paul Verkleij 06 116 036 88 Coördinator Kwekersverenigingen: Piet Goemans sr. 06 532 950 91 Hyacinten Team Hobaho op Twitter @hyacintenteam

16314 Platte wagen

-

300,00

16313 Vernevelaar

-

100,00

16312 Pelstoelen

Bozo p.s. 60,00

16310 Kunstmeststrooier 16307 Leesband

Lely

250,00

Perfect

1.000,00

16305 Opvoerelevator met poetsunitSchouten600,00 16304 Telmachine 16303 Leesband 16302 Beregeningspomp 16301 Stappenzeef

Cremer

1.500,00

Van Dijke

300,00

Biemmepi

50,00

Schouten

600,00

16300 Transportband

Compas

650,00

16298 Rollenbed

Compas

450,00

16295 Pelmachine

Perfect

800,00

16294 Ventilatoren Schulte en Lestraden

200,00

16293 Picknick tafels

- p.s. 200,00

16292 GEVRAAGD: Bollenmanden 16290 Telmachines 16289 Oogstband

-

Potveer 15.000,00

16288 Leesband 16287 Bunker

Schouten

1.000,00

Compas

500,00

16285 Watergeefunits

Voor vragen over gebruikswaarden en aanbod in alle gladiolenrassen Kunt u contact opnemen met: Tinus Lustig specialist in gladiolen 06 537 337 83 Mail: [email protected] Voor droogverkoop en bloemproductie

n.o.t.k.

Bruynp.s. 3.000,00

-p.s. 5.000,00

16284 Gaasbakken

-

16282 Doucheplaat

Akerboom

p.s. 0,25 75,00

16281 Droogwanden

2 breed, 4 hoog

1.500,00

16280 Poetsmachine

Schouten

250,00

16276 Kanteljuk

-

300,00

16274 Gaasbakkenrek

-

300,00

Volg het aanbod van machines en materialen op:

@hobahoveilen 30 mei 2014VISIE 69

KAVB NIEUWS KEURING

Energie van Iris en Allium Wat gebeurt er zoal aan vernieuwing in allerlei bolgewassen? Speciale Keuringen van de KAVB geven daar vaak een mooi inzicht in. Dat gold in ieder geval de afgelopen weken tijdens de Speciale Keuringen van Allium en Iris. Zoveel nieuws geeft ener-

I

n geteelde oppervlakte zijn ze niet eens zo heel groot. In sortimentsontwikkeling echter wel. Elk jaar weer verrassen juist de Speciale Keuringen rond Allium en Iris waar het gaat om vernieuwing en verbetering van het sortiment. De daarbij gestelde vraag of de sector wel op zoveel nieuws zit te wachten is daarbij niet relevant. De ervaring leert nu eenmaal dat juist de veelheid aan nieuws helpt om voldoende keuze te hebben. En die keuze was er ook dit jaar weer volop bij beide gewassen.

KRUISEN Bij Allium zorgde vooral Maatschap Mellema-Versteeg uit Creil voor een imponerende show. Meer dan honderd verschillende soorten, selecties en hybriden werden door Wietse Mel-

lema ter keuring neergezet. Het geslacht Allium is zelf al onuitputtelijk met enkele honderden verschillende soorten, maar tussen die soorten kan er in een heel aantal gevallen ook nog eens gemakkelijk worden gekruist. Een mooi voorbeeld is de rode, kortstelige Allium nevskianum, die bij kruising een scala aan lengtes en kleuren oplevert. Mellema liet er daarvan diverse zien. Ook de nauw aan Allium verwante Nectaroscordum is goed kruisbaar. Door een donkere species met N. tripedale te kruisen, ontstond een zeer rijk bloeiende selectie met mooie roze bloemen. Deze werd door de keuringscommissie als de beste grote Allium aangewezen, op de voet gevolgd door ‘Atlas’ van Fa. Langedijk. Ook bij de kleine typen scoorde Mellema hoog. Hier was het Allium tolmeyii var tolmeyii die als beste eindigde. Behalve deze variëteiten was hier nog veel meer te zien, zoals A. caesium ‘Summer Sky’, ‘A. woronowii en A. schoenoprasum in diverse kleuren, A. chloranthum met diverse hybriden, en een bloemstuk vol met allerlei fraais. Kwekerij De Schüllhorn kwam naar Lisse met onder meer Allium ‘Cameleon’ en de paarse A. falcifolium, terwijl C.P.J. Breed de aandacht vestigde op ‘Powder Puff’, ook voortgekomen uit een kruising met A. nevskianum.

GROTER

Deze hybride van Nectaroscordum blonk uit op de Speciale Alliumkeuring

De genetische variatie in bloemgrootte blijkt vaak groter dan gedacht. Dit viel onder meer op bij de inzending van Jaap Duijs die diverse selecties van Rhodoxis liet zien. Daaronder de cultivar ‘Jenny’ die over veel grotere bloemen beschikt dan veelal binnen Rhodohypoxis wordt aangetroffen. Ook in Iris gaat de ontwikkeling door, zo bleek tijdens de Speciale Iriskeuring van maandag 26 mei. Dat maakte vooral Iris Nova duidelijk bij de presentatie van een aantal nieuwe grofbolligen. In grootte stak 99.281.03 er echt bovenuit. Deze is licht-

KONINKLIJKE ALGEMEENE VEREENIGING VOOR BLOEMBOLLENCULTUUR 1PTUCVTt"%)JMMFHPNt#F[PFLBESFT8FFSFTUFJOTUSBBUBt(")JMMFHPN UFMFGPPO tGBY tFNBJMLBWC!LBWCOM

70 VISIE30 mei 2014

Fotografie: Arie Dwarswaard

gie.

Nieuw bij Mak Breeding: de OT-hybride ‘Bellville’

blauw van kleur en de breedte van de bloem gaat hier richting de twintig centimeter. Ook 09.0123 oogt flink groter dan de irissen in het gangbare sortiment. Bij de fijnbolligen zorgde Maveridge voor een mooie presentatie van allerlei kleuren en kleurcombinaties, met als meest fraaie noviteit de azuurblauwe ‘Tiger Blue’, een mutant van ‘Tigereye’, waarbij de adering van de lip echt opvalt. In de grofbolligen maakten ‘Hommes Blue’ van de gelijknamige kwekersvereniging, ‘Nofa White’ van Hommes Iris en ‘Park Avenue’ van Iris Nova indruk. Nieuw bij Juno uit Enkhuizen zijn onder meer de goed witte ‘Alaska’ en de blauwe ‘Professional’, terwijl J. Boesaard een aantal eigen aanwinsten in de kleur paars van de fijnbolligen liet zien. Sommige bolgewassen hebben van nature lengte. Dit betreft bijvoorbeeld Eremurus robustus, ingezonden door Sjaak de Groot, die al gauw meer dan twee meter lang kan worden. Bij lelie blijft ook de zoektocht naar grotere exemplaren gaande. Een mooi voorbeeld van de afgelopen week was ‘Bellville’, een gele OT-hybride van Mak Breeding, die forse bloemen geeft en over goed opstaande knoppen beschikt.

www.kavb.nl

HET PANEL Energie besparen doet de bloembollensector goed. Dat blijkt uit de voortgangsrapportage van het Convenant Schone en Zuinige Agrosectoren waar de bloembollensector onderdeel van is. Vooral in de bewaring en de broeierij is al veel bereikt. Op het onderdeel duurzame energie blijft de sector echter achter. Toch liggen daar ook mogelijkheden, bijvoorbeeld met windmolens of zonnepanelen. Waarom pakken zo weinig ondernemers dit op? Vandaar dit keer de stelling

Ik ga snel investeren in duurzame energie Ronnie Maliepaard, teler van tulpen in Stad aan ‘t Haringvliet Duurzame energie, daar weet ik weinig van. Dit komt mede doordat wij geen gebruik maken van duurzame energie binnen het bedrijf en omdat ik me er nooit in verdiept heb. Daarom is mijn eerste gedachte bij duurzame energie dat het altijd eerst een hoop geld kost voor dat het wat op gaat leveren. Ik verwacht dan ook niet dat ik snel ga investeren in duurzame energie. Ik heb eerst andere investeringen die mijn voorkeur hebben. Wel weet ik dat ik in de toekomst mijn asbestdaken moet gaan vervangen en dan ga ik me er zeker in verdiepen of het interessant voor mij is om dan gelijk zonnepanelen te laten plaatsen. Zonnepanelen zijn tenslotte niemand tot last, een windmolen plaatsen daarentegen zal bij mij niet gaan. Mijn bedrijf zit tegen de rand van het dorp aan, dus dat zal teveel overlast geven met geluid en slagschaduw. En verder denk ik dat er een hoop mensen niet zitten te wachten op een uitzicht op een windmolen.

Jan Pepping, teler en broeier, Egmond-Binnen Als ondernemer is het van belang om duurzaam te werken en de kosten laag te houden. Energie is momenteel een van de grootste kostenposten binnen ons bedrijf. Vanzelfsprekend ga je dan op zoek naar mogelijkheden om zo efficiënt en duurzaam mogelijk om te gaan met energie. We kijken naar wat de mogelijkheden zijn op ons bedrijf en wat de technieken zijn die worden aangeboden. Door wetgeving en/of hoge aanschafkosten worden vaak de grote besparingen belemmerd. Plaatsen van windmolens in ons gebied is een probleem. Zonnepanelen zijn erg kostbaar, omdat onze daken de verkeerde kant op liggen. Daarnaast zijn technieken als aardwarmte voor ons te kostbaar om in te stappen. We blijven kijken naar nieuwe technieken die wel toepasbaar zijn op ons bedrijf.

Werkbezoek directie EZ in bloembollensector Vrijdag 23 mei bezocht Kees Lever, directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit van het ministerie van Economische Zaken, de bloembollensector. Tijdens het werkbezoek is vooral gesproken over de uitdagingen waar de sector op dit moment voor staat. De directie van de KAVB heeft een toelichting gegeven op actuele ontwikkelingen op het gebied van productkwaliteit, duurzame productiemethoden, fytosanitaire eisen en de maatschappelijke opdracht van de sector. Aansluitend is een bezoek gebracht aan het bedrijf Van Haaster Vijfhuizen. Rob van Haaster gaf een inspirerende toelichting en een rondleiding over zijn bedrijf. Onderwerp van gesprek waren het belang van vrijstellingen (onder andere Actellic en metam-natrium), ondernemerschap en innovatie.

COLUMN Beeldbepalend Het KAVB-kantoor in Hillegom is de thuisbasis van de vereniging waar we dagelijks leden ontvangen voor allerlei vergaderingen en besprekingen, voor het langsbrengen van monsters, of om zo maar even bij te praten. Naast leden ontvangen we in Hillegom echter ook regelmatig andere gasten. Vaak gaat het hier om politici, ambtenaren, journalisten en (internationale) delegaties van organisaties en verenigingen die een bezoek aan de bloembollensector brengen. Deze werkbezoeken zijn voor ons een ideale mogelijkheid om kansen en problemen in onze sector goed en op een juiste manier onder de aandacht te brengen. Onderdeel van dergelijke bezoeken is meestal ook een rondleiding op een bloembollenbedrijf, waarbij de gasten direct van de ondernemers horen welke zaken er spelen en dit ook met eigen ogen kunnen zien. Zo ook vorige week toen de directeur Plantaardige Agroketens en Voedselkwaliteit van het ministerie van Economische Zaken ons bezocht. Uiteraard zijn we het bezoek begonnen met enkele actuele ontwikkelingen met als speerpunten milieu, kwaliteit, ondernemerschap en imago. Toen we, na een zeer interessante rondleiding op het bedrijf van een KAVB-lid weer in de auto stapten, realiseerde ik me dat tijdens dit bezoek niet alleen alle speerpunten van de KAVB aan de orde waren geweest, maar dat deze ook naadloos samenkwamen tijdens het bedrijfsbezoek. Zo is onder andere gesproken over het belang van de toelatingen van onder andere Actellic en Metam-natrium voor de kwaliteit van onze producten en voor de exportpositie van de sector. In het verlengde hiervan is veel aandacht besteed aan de inspanningen van ondernemers om innovatief en duurzaam te telen met oog voor omwonenden en de omgeving. Een mooie bijkomstigheid was dat op dezelfde dag een convenant werd getekend tussen de bloembollensector, de werkgroep bollenteelt Hardenberg en de gemeente Hardenberg. Al met al een goede dag waarbij we er in ieder geval in geslaagd zijn om de bloembollensector als beeldbepalende sector neer te zetten, aldus Kees Lever op Twitter. Prisca Kleijn, directeur KAVB

30 mei 2014VISIE 71

KAVB NIEUWS INGEZONDEN BERICHT Vorig jaar nam erevoorzitter Sjaak Langeslag afscheid van de KAVB. Bij zijn afscheid konden leden en genodigden geld doneren voor een drinkwaterproject in Zuid-Afrika. Onlangs ontvingen we bijgaand bericht over het resultaat van zijn actie.

Schoon water in Afrika

De afgelopen weken is door de KAVB meermalen met de BKD en de NVWA gediscussieerd over de praktische uitvoering van maatregelen waarmee ondernemers te maken krijgen als op hun bedrijf stengelaaltje is aangetroffen. De KAVB deed dit naar aanleiding van diverse vragen van hun leden over dit onderwerp. De gesprekken hebben er toe geleid dat inmiddels nadere afspraken zijn gemaakt over de wijze van toezicht van de BKD in het jaar na aantreffen van een aantasting. Ook is afgesproken dat leverbare bollen van een aangetaste partij na een warmwaterbehandeling op pot afgebroeid mogen worden. Tenslotte heeft de NVWA gemeld dat het vergisten van een aangetaste partij bij een door de NVWA erkend bedrijf als vernietigingsmaatregel mogelijk wordt. Voorwaarde hierbij is wel dat deze vergister een pasteurisatiestap in het proces heeft waardoor het materiaal tenminste zestig minuten op een temperatuur van 70°C wordt verhit. Na een jaar zullen de nieuwe afspraken worden geëvalueerd. In de tussentijd gaat de KAVB met de productgroepen Tulp, Narcis, Hyacint en Bijzondere bolgewassen aan de slag om een robuust en uniform systeem voor alle betrokken gewassen in te richten.

Foto: René Faas

Nu alweer een jaar geleden mocht ik van u, bij gelegenheid van mijn afscheid als Algemeen Voorzitter KAVB, een cheque van ruim € 6.500 in ontvangst nemen. Dit geld was bestemd voor het aanleggen van zuiveringsinstallaties voor veilig drinkwater op scholen in de provincie KwaZulu Natal in Zuid-Afrika. Deze scholen gebruiken het regenwater, dat zij van de daken opvangen in grote vaten, als drinkwater voor de leerlingen en de medewerkers. Als er regenwater te kort is, wordt dit zo mogelijk aangevuld met water uit poeltjes of meertjes in de buurt. U kunt zich voorstellen dat op die wijze ziektekiemen zich makkelijk ontwikkelen en dat leerlingen daarvan ook ziek worden. De zuiveringsinstallatie bestaat uit een ‘tussenvat’ met pomp, een filter dat grovere delen wegvangt en een UV-element dat vervolgens bacteriën en andere ziektekiemen doodt. Het is simpel in de leiding tussen vat en kraan in te bouwen, het is zeer robuust en vergt nauwelijks onderhoud. De enige voorwaarde is dat er elektriciteit is, hetgeen gelukkig wel vaak het geval is. De installatie wordt begeleid met enkele instructiebijeenkomsten voor de schoolleiding en voor de zekerheid worden ook enkele watermonsters onderzocht. De realisatie lag in handen van de Stichting Zuiver Afrikaans Water, waar mijn zus als arts aan verbonden is; zelf werkte zij vele jaren in diverse landen in Afrika.

Duidelijkheid voorwaarden warmwaterbehandeling tulp

Toen wij afgelopen jaar een bezoek brachten aan onze zoon, die in Zuid-Afrika werkt en woont, hebben wij ook enkele scholen bezocht en met leerlingen en schoolleiding gesproken. Daar waar er reeds een installatie was, was men er zeer tevreden over en is het optreden van ziekten bij leerlingen aanmerkelijk verminderd, zo vernamen wij van de schoolleiding. Waar er een zou worden geïnstalleerd was men zeer benieuwd en verwachtingsvol. Omdat uw giften de verwachtingen overtroffen en omdat de Stichting Wilde Ganzen een ‘vermeerderaar’ inzette kon op Bhekheshowe High School en Queen Nandi Primary School reeds een zuivering worden geïnstalleerd. Ongeveer duizend leerlingen en stafleden beschikken hiermee vanaf dat moment dagelijks over schoon drinkwater. Er resteert nog een bedrag dat, met wat aanvulling, de installatie op een derde school binnenkort mogelijk maakt. U zult begrijpen dat deze zeer directe ontwikkelingshulp, ondanks de kleinschaligheid, uitermate effectief is. De waardering van degenen die er mee geholpen worden is bijzonder groot zoals wij hebben ervaren. Namens hen, en namens Zuiver Afrikaans Water zeg ik u dank voor uw bijdrage aan het realiseren van een betere toekomst voor deze mensen in KwaZulu Natal.

KONINKLIJKE ALGEMEENE VEREENIGING VOOR BLOEMBOLLENCULTUUR 1PTUCVTt"%)JMMFHPNt#F[PFLBESFT8FFSFTUFJOTUSBBUBt(")JMMFHPN UFMFGPPO tGBY tFNBJMLBWC!LBWCOM

72 VISIE30 mei 2014

Afscheid Rob Geerlings Dinsdag 13 mei namen de leden afscheid van Rob Geerlings als voorzitter van de KAVB-productgroep Zantedeschia. Rob is acht jaar voorzitter geweest van deze productgroep en heeft in die jaren een belangrijke bijdrage geleverd aan het aanpakken van allerlei zaken rond de teelt, broeierij en promotie van Zantedeschia, aldus Pascal Hauman die namens de productgroep Rob toesprak. Bij de teelt ging het om onderwerpen als virus, vermeerdering en bewaring, en bij de promotie stond hij mede aan de wieg van het nieuwe initiatief Simply Calla. Als dank voor zijn inzet kreeg hij uit handen van beleidsmedewerker Hester van Gent bloemen. Het is nu aan het bestuur om uit haar midden een opvolger te kiezen. Binnenkort is hierover meer bekend.

www.kavb.nl

Arjan Kuijstermans:

‘Sector blijft energie-efficiëntcie verbeteren’ Energiebesparing in de bloembollensector kan nog steeds, stelt Arjan Kuijstermans, bij de KAVB als beleidsmedewerker onder meer verantwoordelijk voor dit onderwerp. Onlangs verscheen een voortgangsrapportage van het convenant schone en zuinige agrosectoren, waar de bloembollensector via de KAVB sinds 2008 aan meedoet. De jaren ervoor was er in het kader van de Meerjarenafspraak Energie tussen KAVB en overheid al veel bereikt op het terrein van energiebesparing, maar ook sinds 2008 zijn de resultaten erg goed, aldus Kuijstermans. “Sinds 1995 is de energie-efficiënte met 35 procent verbeterd. Onze doelstelling was 2,2 procent per jaar en dat halen we nog steeds. Vooral in netwerkprojecten als State-of-the-Art bewaren en Meerlagenteelt in de praktijk is heel veel bereikt.” Veel is bereikt bij het drogen en bewaren en in de broeierij, mede dankzij onderzoek en praktijknetwerken waar de onderzoekskennis werd getest. “In de bewaring is veel bereikt als het gaat om een betere luchtverdeling vanuit de systeemwand over de kistlagen en het meten van het ethyleengehalte. Ook is gekeken naar de schadedrempel voor CO2. Die blijkt vaak veel hoger te liggen dan altijd werd gedacht (zie artikel van PPO elders in dit nummer). PPO heeft een rekenmodel gemaakt voor de computer waarmee

een ondernemer precies kan zien welke gevolgen het heeft als er iets verandert in de ventilatie of de circulatie. Wat we juist bij energie zien, is dat hoe meer we weten, hoe minder belangrijk de risicomijdende grens wordt. De nieuw ontwikkelde meerlagenteeltsystemen in de broei hebben het mogelijk gemaakt om ook daar flinke stappen te zetten door efficiënter met het oppervlak in de broeikas om te gaan en daarmee de energie efficiënter te benutten.” Het is lastig om de bloembollensector met andere agrarische sectoren te vergelijken, vindt Kuijstermans. “De veehouderij heeft veel kunnen doen aan broeikasgas en de akkerbouw en veehouderij scoren goed op duurzame energie, omdat daar veel windmolens zijn gebouwd. Die dragen daar flink aan bij. De glastuinbouw heeft veel CO2-uitstoot bespaard door in WKK-installaties te investeren.” In de bloembollensector blijft onderzoek nodig om verder te komen. “We hebben als KAVB de doelstelling geformuleerd om te streven naar klimaatneutrale bedrijven die telen en broeien. Er is inmiddels al veel kennis, maar om verder te komen is nog meer onderzoek en voorlichting nodig. Als sector is het de uitdaging om daar samen met de overheid financiering voor te blijven vinden.”

Vernieuwde KAVB-site: meer exclusief voor leden Wie vanaf nu via www.kavb.nl de website van de KAVB bezoekt, ziet een geheel vernieuwde website. De afgelopen periode is veel tijd en zorg besteed aan het ontwerpen en inrichten van de nieuwe site. De KAVB biedt op de nieuwe site meer exclusiviteit voor de leden. Dit betreft naast diverse databanken ook nieuwsbrieven en -berichten die alleen voor leden zijn in te zien. Op de nieuwe site zijn de nieuwsbrieven die de KAVB verstuurt nu veel gemakkelijker terug te vinden. Nieuw is verder de informatie over de acht KAVB-kringen. Zij zullen met enige regelmaat informatie uit hun regio op de site plaatsen. Ook is er een agenda te vinden met informatie over bijeenkomsten op regionaal, landelijk of productniveau. De teksten op de site zijn aanzienlijk korter dan op de vorige site. Belangstellenden van buiten kunnen zich snel laten informeren over de onderwerpen waarmee de KAVB zich bezighoudt, terwijl via allerlei links leden aanvullende informatie kunnen vinden. Databanken die voor iedereen zijn te bekijken, zijn de bibliotheek van de KAVB, het overzicht van alle tulpencultivars die zijn onderzocht in het gebruikswaardeonderzoek tulp en de resultaten van het onderzoek dat vanuit de vakheffing bloembollen is gefinancierd.

30 mei 2014VISIE 73

Groene veilingen CNB 2014

Jan Meijer

Hans Ruigrok

Milan Croese

Ronald Walkier

Het CNB veilingteam bedankt onderstaande opdrachtgevers voor het in haar gestelde vertrouwen.

t

J. Broersen, Ens

t

V.O.F. Meurs, Creil

t

P. Bijl, Espel

t

Fa. H. en L. Oostdam, Noordwijkerhout

t

Ebbers Bloembollen B.V., Creil

t

V.O.F. Sjerps Bloembollen, Hem

t

J.J. Hanse, Creil

t

A.T. Straathof Thzn, Noordwijkerhout

t

Holtmaat v.d. Bijl, Creil

t

Veco B.V., Creil

t

Maatschap Laan-Blauw, Marknesse

CNB Ook spreken we onze waardering uit aan alle kopers, want mede door hun interesse konden zoveel verkopen tot stand worden gebracht.

Veilingmeester: Veilinginkoper: e-mail: [email protected]

Jan Meijer Hans Ruigrok Ronald Walkier

0252-431168 of 06-10 442 803 0252-431129 of 06-22 975 731 0252-431273 of 06-53 700 630

Coöperatieve Nederlandse Bloembollencentrale Heereweg 347 Postbus 31 2160 AA Lisse Tel (0252) 431431 Fax (0252) 431254 Internet: www.cnb.nl

Trekkers te koop gevraagd

Voor export alle types

0DVVH\)HUJXVRQ -RKQ'HHUH 6DPH 8QLYHUVDO/87%

/DQGLQL )RUG )LDW =HWRU

6FKDGHURHVWRIPDQNHPHQWHQJHHQEH]ZDDU 8NXQWDOOHVDDQELHGHQ H&G Exporttractors Abbestederweg 30 B T 06 10922015

1759 NB Callantsoog T 06 53672173

www.exporttractors.nl

Loonwerkers opgelet! Op zoek naar nieuwe opdrachten? Plaats dan een advertentie in het vakblad

Het meest gelezen vakblad voor de bloembollen- en vaste plantensector Neem voor meer informatie over advertentietarieven e.d. contact op met Ruud van Viersen. Bureau van Vliet b.v. Postbus 20 2040 AA Zandvoort Tel. 023-5714745 Fax. 023-5717680 E-mail: [email protected]

bespaar ik

substantieel op mijn handling-, transporten bewaarkosten van leliebollen?

Samen met CNB CBN kan leliebollen bewaren zonder finpeat. De bollen worden in optimale conditie gehouden door gebruik te maken van de gepatenteerde CNB UltraMist® techniek. Hiermee kunnen 20% tot 30% meer bollen in een krat bewaard worden. Tel uit uw winst, niet alleen op bewaring, maar ook op handling- en transportkosten. Zonder kwaliteitsverlies en zonder een financiële investering van uw kant. Koel- en preparatiebedrijf

t Professioneel advies t Koelen en prepareren tulpen en lelies t ULO- en ijsbewaring t CNB UltraMist® t Op- en overslag activiteiten t Inklaring t Verzending voor export t Celverhuur t Ruimteverhuur t Online administratie Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.

Veilingweg 1 1611 BN Bovenkarspel Tel. +31 (0)228 53 01 30

cnb.nl

NICO BLOM: PIOEN MAAKT GOEDE START

Recommend Documents