NGA in Fryslân
FASE II
Implementatie beleidsinstrumenten PS-informerende bijeenkomst 26 mei 2014, Provinciehuis Leeuwarden Sven Maltha Reg Brennenraedts
Pepijn Lavrijssen Chris Jellema
Agenda • Pres 1: Breedbandfonds Fryslân • Pres 2: Meelegprojecten • Pres 3: Breedbandloket Fryslân • Pres 4: Start-up projecten
2
BREEDBANDFONDS FRYSLÂN Sven Maltha
Kwartiermaker NGA Fryslân
3
Samenhang beleidsinstrumenten
Investeringsplan Fryslân
Start-upprojecten
Breedband -fonds
Aansluitsubsidies
Breedband -loket
Meelegtraject
Financieel instrumentarium Pijlers van het Ynvestearingsplan foar superfluch ynternet yn Fryslân
4
Ambitie en doelstelling Breedbandfonds 2014-2017 :
Een succesvolle Next Generation Accessrealisatie in wit gebied in 24 gemeenten
2018-2020:
Een succesvolle ontsluiting van het resterende witte gebied in Fryslân
Doelgroepen:
Lokale initiatieven, netwerkoperators, potentiële investeerders
5
Taken Breedbandfonds 2. Ondersteuning en begeleiding
3. Beoordeling
1. Acquisitie Doelgroep
4. Kapitaalverstrekking & inning van gelden
Projectvoorstel
Fondsproject
5. Monitoring Taken van Breedbandfonds op het niveau van projectvoorstellen
6
Centrale probleem: “Dichten van het financieringsgat” Kosten per aansluiting in wit gebied €3200
Netwerkaanbieders
• €800-€1250 aansluiting • Reguliere bu-model
TOTAAL: €1000
Eindgebruikers
• Eenmalige aansluitbijdrage • maandelijkse extra buitengebiedstoeslag
Lening van bank
•Provinciale financiële steun verlaagt rente & verruimt kapitaalverschaffing
Provincie
• Achterstelde (laag rentende) lening • Aansluitpremie
TOTAAL: € 2.200
Provincie zet financieel instrumentarium in om financieringsgat van €2.200 gezamenlijk met de eindgebruiker en de banken te dichten.
7
Financieel instrumentarium (1/2) I Breedbandfonds Fryslân: Leningen en/of garanties • • • • • •
Een rentepercentage van 2%, Een looptijd van 15 jaar, met eventuele verlenging tot max. 20 jaar Gemiddeld €1.000 per ontsloten perceel in regulier wit gebied (max. 75% van de totale financieringsbehoefte van het project), Uitgezet in een tijdsbestek van 6 jaar. Eventuele garanties beslaan maximaal 20% van het totale fondsvermogen, De maximale tijdsduur van garantstelling bedraagt 15 jaar.
8
Financieel instrumentarium (2/2) II Aansluitsubsidies •
Worden verstrekt aan eindgebruikers (geen staatssteun) –
•
Varianten: – – – –
•
Voorwaarde: perceel van de eindgebruiker wordt ontsloten door een doelorganisatie waarvan het projectvoorstel is goedgekeurd door het Breedbandfonds €100 €350 €500 (voorkeursvariant) €750
Effect: – – – –
Een verlaging van de maandelijkse lasten van de eindgebruiker Drempelverlagend effect NGA-initiatief Positieve impact op startpenetratie en businesscase Psychologisch effect
9
Institutionele vormgeving(1/2) Varianten voor institutionele vormgeving Variant 1:
Plaatsing fonds binnen provinciale organisatie
Variant 2:
Plaatsing fonds bij een organisatie die sterk gelieerd is aan de Provincie (quasi-inbesteding)
Variant 3:
Plaatsing fonds op afstand van de Provincie (uitbesteding)
10
Institutionele vormgeving(2/2) Verschilanalyse varianten institutionele vormgeving
Uitvoeringsvarianten
Sturingsmogelijkheden Provincie Continuïteit fondsorganisatie Expertise en marktgerichtheid Vrijheidsgraden en slagvaardigheid fondsmanager Kostenefficiëntie
1 Binnen Provincie
2 Quasiinbesteden
3 Uitbesteden
++
+/-
+/-
-
-/+
+
--
-
++
-
-/+
+
+
+/-
-
11
Institutionele vormgeving(2/2) Verschilanalyse varianten institutionele vormgeving
Uitvoeringsvarianten
Sturingsmogelijkheden Provincie Continuïteit fondsorganisatie Expertise en marktgerichtheid Vrijheidsgraden en slagvaardigheid fondsmanager Kostenefficiëntie
1 Binnen Provincie
2 Quasiinbesteden
3 Uitbesteden
++
+/-
+/-
-
-/+
+
--
-
++
-
-/+
+
+
+/-
-
12
Fondsfinanciering door Provincie Tabel 2. Indicatieve uitgaven voor de Provincie per jaar
• • •
Jaar
Uitgaven
2015
€5,1
2016
€7,5
2017
€6,9
2018
€6,3
2019
€5,6
2020
€1,2
totaal
€32,6
Rendement fonds 1,34% Netto opbrengst fonds € 4,3 miljoen In jaar 2021 tot 2034 ontvangt de Provincie €36,9 miljoen terug uit het fonds.
13
Aansluitsubsidie Tabel 3. Relatieve bijdrage van de aansluitsubsidie aan de buitengebiedstoeslag en kosten voor de provincie. De netto kosten voor de Provincie zijn gepresenteerd in miljoenen euro’s en afgerond Hoogte aansluitsubsidie €100 €350 €500 Aandeel in buitengebiedstoeslag voor eindgebruiker Regulier wit gebied 5% 16% 23% Geïsoleerd wit gebied 5% 18% 25% Wit bedrijventerrein 3% 12% 17% Netto kosten Provincie voor aansluitsubsidie (in miljoenen euro’s) Aansluitsubsidie €2,6 €9,2 €13,1
€750 34% 38% 25%
€19,6
14
Reservering van middelen conform voorkeursopties • In totaal is €60 miljoen aan NUON-gelden gereserveerd voor breedband: – Ten behoeve van het Breedbandfonds (€32,6 miljoen),
– de aansluitsubsidie van €500 (€13,1 miljoen), – het Breedbandloket (€ 2,2 miljoen), – en de proceskosten (€250.000); – en een resterend bedrag (€ 12 miljoen) dat door de Provincie kan worden ingezet als marktconforme lening(en).
• NUON-middelen kunnen nominaal volledig revolverend worden ingezet voor de beoogde breedbandopgave: – Fondsrendement €4,3 miljoen, – Rendement marktconforme lening(en) €12,6 miljoen.
15
Vervolgstappen 2014
maart
februari
januari
december
november
oktober
september
augustus
juli
juni
mei
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
april
Vervolgstappen
2015
Goedkeuring fondsplan door GS Afronding EU-notificatie Verkenning juridische documentatie Verkenning inrichting uitvoeringsorganisatie Goedkeuring Fondsplan PS Voorgenomen besluit GS voor oprichting BV Uitwerking statuten, contracten en reglementen GS-besluit over statuten en reglementen BV Wensen en bedenkingen PS t.a.v. oprichting BV Definitief besluit GS voor oprichting BV Inrichting uitvoeringsorganisatie Goedkeuring Min v BZK oprichting fonds BV Voorbereiding aanbesteding fondsmanager Aanbesteding fondsmanagement Aankondiging 1e ronde fondsaanvragen Start-up projecten Meelegprojecten
16
Organisatiestructuur – BV op afstand Provincie Afgevaardigde GS 100%
aandeel AVA
IC
Directie BV
Fondsmanager
RvC
Financial Controller
Organisatiestructuur bij uitbesteding aan een op te richten besloten vennootschap.
17
MEELEGPROJECTEN Reg Brennenraedts Dialogic
18
Meeleggen: Waarom? • • • •
Maken en dichten van een sleuf is duur Vaak wordt maar één netwerk gerealiseerd Waarom profiteren we niet van grond die open is? Zeker in het witte gebied is de grond niet vaak open
19
Uitkomsten: Concrete realisatie 26 mei •
• • •
177 Huishoudens zonder NGA aansluiting en behoefte aan NGA Provincie legt mee en bouwt zo de basis van het netwerk In een latere fase kan dit eenvoudig worden voltooid Kostenbesparing van honderden euro’s per huishouden
20
Uitkomsten
21
22
23
24
25
Uitkomsten
26
Kansen • •
•
•
TenneT legt in Nederland voor zichzelf een glasnetwerk aan Ook andere trajecten zijn geanalyseerd, maar bleken minder interessant Mogelijk nieuwe kansen worden in de gaten gehouden Idem dito voor andere netwerkbeheerders.
27
Andere meeleg-opties • Verschillende partijen realiseren telecommunicatienetwerken in Fryslân • Enkelen hebben aangegeven de uitrol voor de witte gebieden op termijn ook te gaan doen • Zij hebben zich gemeld en gevraagd of de provincie op enkele stukken wil meeleggen en deze netten later aan hun wil overdragen • Deze business case wordt op dit moment geanalyseerd.
28
BREEDBANDLOKET FRYSLÂN Pepijn Lavrijssen Fryslân Ring
29
Een breed instrumentarium
Investeringsplan Fryslân
Breedbandfonds
Aansluitsubsidie
Financiële ondersteuning
Start-up projecten
Breedbandloket
Meelegtraject
Kennis en begeleiding
30
Ambitie en doelstelling Breedbandloket Ambitie • Het Breedbandloket biedt informatie en ondersteuning aan belanghebbenden bij de uitrol van hoogwaardig breedband in de witte gebieden in Fryslân. Hoofddoelen voor 2015-2017 • Invulling geven aan een centraal informatie- en aanspreekpunt voor alle belanghebbenden in Fryslân. • Initiëren en begeleiden van 24 lokale initiatieven (vraagbundelingsprojecten) tot aan de uitrol. • Het middels social return on investment bijdragen aan werkgelegenheid en/of stimuleren van de economische ontwikkeling in de provincie.
31
I – Aanjagen en begeleiden initiatieven Aanjagen • Bewustmaking van individuele belanghebbenden • Samenwerking met belangrijke beïnvloeders Begeleiden tot en met fondsaanvraag • Voorbereiding • Ondersteunen behoefte inventarisatie • Technical engineering • Ondersteunen vraagbundeling • Financial engineering • Advies organisatiemodel • Begeleiden fondsaanvraag En desgewenst ook na goedgekeurde fondsaanvraag • Ondersteunen voorbereiding • Ondersteunen realisatie • Ondersteunen opzetten exploitatie
32
Intermezzo: de basisscholen
Onderzoek in nauwe samenwerking met scholennetwerk SD-Fryslân
33
Intermezzo: de basisscholen Bevindingen onderzoek van 2014 • Op 90% van de deelnemende schoollocaties wordt breedband internet over de kabel afgenomen • Toch geldt voor 71% van de locaties dat het gebruik van internet voor knelpunten zorgt • Als meest genoemde oorzaken worden de upload- en daarna de downloadsnelheid genoemd Aanbevelingen • Pilot gebundelde uploadverhoging Voor het opzetten en begeleiden van de pilot gebundelde uploadverhoging is een reservering opgenomen in de kostenraming van het Breedbandloket
34
II – Vastleggen en delen van kennis Vastleggen van kennis • Best practices • Standaardisering • Regelgeving en procedures Delen van kennis • Telefonische servicedesk • Website • Online forum • Netwerk van ambassadeurs • Rapportage en nieuwsvoorziening
35
III – Strategische afstemming Afstemming met het Breedbandfonds Afstemming met externe stakeholders
36
IV – Civieltechnische afstemming Afstemming met gemeenten • Proactiviteit en efficiëntie ten behoeve van aanleg • Advies en bewaking met betrekking tot PoP-locaties • Efficiëntie ten aanzien van toestemming, vergunningen en leges Afstemming met grondroerders • Onafhankelijke regisseursrol bij slimme meelegtrajecten • Richtlijnen voor uniformiteit en kwaliteit
37
V – Social return on investment Bevindingen: • SROI vereist altijd maatwerk • In een laagconjunctuur kleeft het risico van verdringing aan SROI Definiëren kader voor SROI • Aansluiten bij te vormen Provinciaal SROI-beleid (‘SROIDenktank’)
Begeleiden en bewaken van SROI • Aansluiten bij mogelijk te formeren provinciebrede SROI-pool
38
Organisatie en governance
Gedeputeerde Staten
Provinciale Staten
Stuurgroep Breedbandfonds Projectmanager
Klankbordgroep
Intern PL Provinsje Fryslân
Werkgroep
Taak I
Taak II
Werkgroep Taak III
Taak IV
Aanbeveling : • Projectorganisatie met een vaste stuurgroep, waarin de Provincie Fryslân zitting neemt. • Aanbesteding in de markt van het Breedbandloket. • Overleg- en rapportagestructuur waarin sturen, beheersen, verantwoorden en toezicht worden geborgd.
39
Taak V
Financieel Taak I Taak II Taak III Taak IV Taak V
Aanjagen en begeleiden van initiatieven Vastleggen en delen van kennis Strategische afstemming Civieltechnische afstemming Bijdrage leveren aan social return on investment
€ 1.300.000 € 330.000 € 100.000 € 170.000 € 100.000 € 2.000.000 € 200.000 € 2.200.000
Projectmanagement Totaal geraamde kosten Breedbandloket
€ 1.000.000 € 900.000 € 800.000 € 700.000 € 600.000 € 500.000
Taak I t/m V
€ 400.000 € 300.000 € 200.000 € 100.000 €2015
2016
2017
40
START-UP PROJECTEN (IN EEN VOGELVLUCHT) Pepijn Lavrijssen Fryslân Ring
41
Proces 1. Contact 2. Intake 3. Formeren actiegroep 4. Behoeftebundeling 5. Marktconsultatie 6. Opstellen business case 7. Vraagbundeling 8. Subsidieaanvraag 9. Realisatie
42
Start-Up projecten
A. Langweer (De Friese Meren)
43
Start-Up projecten
B. De Fjouwer Doarpen en Hidaard (Littenseradeel)
Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 469.000 € 200.000 230
Per maand 12 jaar
€ 12
44
Start-Up projecten
C. BedrijventerreinenMenameradiel
45
Start-Up projecten
D. Langedijke (Ooststellingwerf) Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 490.000 € 195.000 160
Per maand 12 jaar
€ 10
46
Start-Up projecten
E. Woudsend (Súdwest-Fryslân) Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 170.000 € 85.000 18
47
Start-Up projecten
F. Brekkenpolder / Tacozijl (De Friese Meren) Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 253.500 € 127.000 34
Per maand 12 jaar
€ 20
48
Start-Up projecten
G. Terherne (De Friese Meren)
49
Start-Up projecten
H. Jannum (Ferwerderadeel)
50
Start-Up projecten
I. Foarryp (Harlingen)
Kosten subsidie aansluitingen
€ 345.200 € 172.600 80
Per maand 12 jaar € 25
51
Start-Up projecten
J. Olterterp – It Súd e.o. (OpsterlandSmallingerland) Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 653.500 € 200.000 221
Per maand 12 jaar
€ 25
52
Start-Up projecten
K. Middelsee (Leeuwarderadeel)
Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 201.000 € 100.500 19
53
Start-Up projecten
L. Snitserdyk (Súdwest FryslânLeeuwarden) Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 167.900 € 84.000 38
Per maand 12 jaar € 30
54
Start-Up projecten
M. Follega – Eesterga (de Friese Meren) Kosten Subsidie Aansluitingen
€ 254.000 € 126.000 76
Per maand 12 jaar
€ 25
55
Start-Up projecten
Samenvatting Cijfers
kosten
subsidie
B. De Fjouwer Doarpen en Hidaard
€ 469.000
€ 200.000
D. Langedijke
€ 390.000
€ 195.000
E. Woudsend F. Brekkenpolder / Tacozijl
€ 170.000
Gemeentegarantie ja
60% aansluitingen
bijdrage per maand meer dan glasvezelabonnement Leeuwarden
100% aansluitingen
144
239
€ 12,00
104
163
€ 10,00
€ 85.000
18
30
nvt
€ 253.500
€ 127.000
34
38
€ 20,00
I. Foarryp J. Olterterp – It Súd e.o.
€ 345.200
€ 200.000
48
80
€ 25,00
€ 633.500
€ 200.000
132
220
€ 19,50
K. Middelsee
€ 201.000
€ 100.500
19
40
nvt
L. Snitserdyk M. Follega Eesterga
€ 168.000
€ 84.000
23
38
€ 30,00
€ 254.000
€ 126.000
45
76
€ 25,00
?
?
?
?
?
Achtkarspelen
€ 2.884.200
€ 1.317.500
ja
”ja”
567
924
56
Start-Up projecten : Leermomenten
Leermomenten •
•
•
Urgentie • Nood is hoog in het pure witte buitengebied • Roep om snel breedband als nutsvoorziening • COAX voldoet vaak nog Proces • Kennis is volstrekt ontoereikend bij bewoners • Juiste ambassadeurs zijn essentieel • Ondernemers trekken de kar Kosten voor burgers • Extra kosten t.o.v. Leeuwarden, zijn acceptabel: • Met bandbreedte tussen 10 en 30 euro extra per maand • Haalbaar......Ja • Met gemeente garantie • Provinciale subsidie » is nu maximaal 50% voor projecten tot 400.000 » of maximaal 200.000 voor projecten boven de 400.000
57
58