Netwerkboek. Life Sciences. Zuidoost-Nederland 2011 EDITIE Een overzicht van onderwijs, bedrijfsleven en projecten

Netwerkboek

Life Sciences Zuidoost-Nederland 2011

EDITIE 2 2011

Een overzicht van onderwijs, bedrijfsleven en projecten

Life Sciences Zuidoost-Nederland 2011

Inhoud Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Achtergrond en Leeswijzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Deel 1: Campussen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Deel 2: Bedrijven en organisaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Deel 3: Onderwijsinstellingen en opleidingen . . . . . . . . . . . . . .79 Deel 4: Projecten en programma’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91 Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123

CO l O F O N

Dit is een uitgave van Linking Life Sciences. Zij wordt medegefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken, de Provincie Limburg en de gemeenten Heerlen, Maastricht en Sittard-Geleen. Projectleiders: Chantal Bieshaar en Anique Soetermeer-Gabriëls Eindredactie: Annecom Communicatieadviezen en –projecten, Maastricht Vormgeving: Vormaat Grafische Vormgeving, Cadier en Keer Druk: Drukkerij Gijsemberg, Maasmechelen (B) Editie 2, 2011

Voorwoord Net gestart als voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Maastricht, presenteer ik met trots de tweede editie van het ‘groene boekje’ op het gebied van Life Sciences. De eerste editie van dit Netwerkboek was met een verspreiding van ruim 600 boekjes een succes. Vanwege dit succes is de reikwijdte met betrekking tot initiatieven op het gebied van Life Sciences uitgebreid tot de hele regio Zuidoost-Nederland. Zowel het bedrijfsleven - binnen de scope van Life Sciences - als het onderwijs is uitgenodigd om zichzelf in dit netwerkboek te presenteren. Het boekje bevat een beschrijving van de missie, visie en doelstellingen van de verschillende opleidingen, bedrijven en kennisinstellingen, maar ook de namen van contactpersonen voor het verkrijgen van meer informatie. Doel is het netwerk van Life Sciences zichtbaar en transparant te maken.

Opleidingen dienen daarbij steeds de slag te maken naar de beroepspraktijk en de gewenste kennis en vaardigheden van de afstudeerders. Huidige en toekomstige bedrijven moeten op hun beurt in staat zijn het best opgeleide personeel aan te trekken om voortdurend te kunnen blijven innoveren. Daarvoor moeten zij ook weten wat de verschillende opleidingen bieden en wat zij kunnen verwachten van (toekomstig) personeel. Het stimuleren van de samenwerking is een belangrijke voorwaarde om te komen tot een betere afstemming van onderwijs en arbeidsmarkt. Hiervoor is het belangrijk dat zij ook hun weg naar én in onderwijsland kunnen vinden. Ambities die de stad, de regio en de provincie hebben om Life Sciences tot één van de grootste economische factoren te maken kunnen alleen waar worden gemaakt als er voldoende know how in de regio voor handen is, maar ook als bedrijven, kennisinstellingen en overheden elkaar weten te vinden en elkaars taal spreken. Gegeven het succes van het eerste boekje en gegeven de uitbreiding naar de gehele regio Zuidoost-Nederland ben ik van mening dat we met deze tweede editie van het ‘groene boekje’ een mooie volgende stap zetten in het realiseren van de ambities van stad, regio en provincie op het gebied van de Life Sciences.

Life Sciences is een van de belangrijkste economische speerpunten voor de Provincie Limburg, het stedelijk netwerk en de gemeente Maastricht in het bijzonder. In de regio wordt volop gewerkt aan gezonde voeding, cardiovasculaire topzorg, neurosciences, zonneenergie, innovatie in de agro-food, energy, materials and systems, healthcare en thuiszorg, noem maar op. Op de Chemelot Campus en de Maastricht Health Campus werken topkenniswerkers die soms wereldwijd worden aangetrokken, maar ook steeds vaker mensen op WO, HBO en MBO-niveau uit de eigen regio. De vraag naar goed opgeleid personeel op het gebied van Life Sciences zal bij de verdere ontwikkelingen van de campussen in Limburg toenemen. Daarom is het belangrijk dat hier een zo groot mogelijk arbeidspotentieel wordt aangeboord. Dat begint bij bewustwording; bij het interesseren van jongeren uit de eigen regio voor carrièremogelijkheden op het gebied van de Life Sciences en Health. En het is zaak hen goed te informeren welke opleidingsmogelijkheden daartoe behoren.

Prof.dr. Martin Paul Voorzitter College van Bestuur Universiteit Maastricht

5

NETWERKBOEK LIFE SCIENCES ZUIDOOST-NEDERLAND 2011

Achtergrond en leeswijzer Welke ontwikkelingen vinden er plaats op de verschillende campussen? Welke bedrijven en organisaties houden zich bezig met Life Sciences? Welke opleidingen zijn er? En welke projecten zijn er om de groei van de Life Sciences sector te stimuleren? Het Netwerkboek Life Sciences - een initiatief van het project Linking Life Sciences (LLSc) - geeft u een antwoord op al deze vragen. In deze tweede editie van het Netwerkboek Life Sciences is de reikwijdte vergroot tot alle initiatieven in de hele regio Zuidoost-Nederland.

De eerste editie van het Netwerkboek Life Sciences Zuid-Limburg was vorig jaar reeds een succes. Met veel plezier bieden we u nu ook de tweede editie van dit Netwerkboek aan. Nu gericht op geheel Zuidoost-Nederland. Laat hierbij niet de illusie bestaan dat dit netwerkboek 100% compleet is. Het is een Zuidoost-Nederland editie waarin volledigheid zoveel als mogelijk is nagestreefd. Het netwerkboek is ook online (in zowel Nederlands als Engels) beschikbaar zodat mogelijke toevoegingen in ieder geval altijd in de online versie kunnen worden opgenomen.

Het Netwerkboek bestaat uit vier delen:

Meer informatie over LLSc is te vinden op www.llsc.nl.

Deel 1: Campussen

Ik wens u veel leesplezier en succes met het uitbreiden van uw netwerk c.q. het aangaan van nieuwe samenwerkingsverbanden en relaties!

Een overzicht van de ontwikkelingen binnen de campussen in Zuidoost-Nederland, gerangschikt van A-Z.

Met vriendelijke groet,

Deel 2: Bedrijfsleven en organisaties Een overzicht van zowel bedrijven als organisaties op het gebied van Life Sciences in de regio Zuidoost-Nederland, gerangschikt van A-Z.

Gerard Ensink Voorzitter Stuurgroep Linking Life Sciences T: +31 (0)46 4773453 E: [email protected]

Deel 3: Onderwijs Een overzicht van het aanwezige onderwijsaanbod in de regio Zuidoost-Nederland per onderwijsinstelling, gerangschikt van A-Z.

Deel 4: Projecten Een overzicht van lopende projecten op het gebied van Life Sciences met een korte toelichting per project en een omschrijving van de wijze(n) waarop elk project helpt om de regio als Life Sciences-cluster op de kaart te zetten, gerangschikt op naam van het project van A-Z.


6

C A M P U SS E N

Deel 1: Campussen

7


C A M P U SS E N

Avantis European Science and Business Park Op het gebied van nieuwe energie en duurzaamheid is de Hogeschool Zuyd het project ‘De Wijk van Morgen’ gestart op Avantis. In dit project worden door studenten vier energiezuinige gebouwen ontwikkeld en gerealiseerd. ‘De Wijk van Morgen’ dient als onderzoeks- en ontwikkelingscentrum voor het bouwen van de toekomst.

Het Avantis European Science & Business Park is het eerste binationale wetenschaps- en bedrijvenpark in Noord-Europa, direct gelegen op de Nederlands - Duitse grens. Het park is 100 hectare groot, waarvan 40 hectare aan de Nederlandse kant en 60 hectare aan de Duitse kant. De Campus telt 700 arbeidsplaatsen. Op Avantis zijn 23 bedrijven gevestigd, waaronder het Co-Eur centrum voor obesitas met 10 arbeidsplaatsen.

CO N TA C T

Een vestiging op Avantis heeft verschillende voordelen, waaronder de centrale ligging in Europa. Met de bestaande goede aansluiting op het wegennet zijn de internationale luchthavens Maastricht-Aachen Airport, Brussel, Liège, Düsseldorf, Köln en Schiphol Airport en de treinstations Heerlen, Aachen, Brussel en Liège makkelijk te bereiken. Een ander voordeel van de grenslocatie is dat door een vestiging op de grens in zowel Nederland, Duitsland als in de Europese Unie subsidie kan worden aangevraagd. De ondernemer heeft op Avantis de sleutel naar Europa in zijn handen.

Avantis GOB NV Snellius 8, 6422 RM Heerlen W: www.avantis.org T: +31 (0)45 5688110 E: [email protected] Contactpersoon: René Seijben, directeur T: +31 (0)45 5688110 E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Het Avantis European Science & Business Park begeleidt bedrijven met ideeën voor nieuwe toepassingen van duurzame energietechnieken, automotive en life sciences. Een mooi voorbeeld van ontwikkelingen op het gebied van life sciences is de samenwerking tussen het Academisch Ziekenhuis in Maastricht en het Uniklinikum in Aken op het gebied van hart- en vaatziekten. Bedrijven die zich vestigen op Avantis mogen rekenen op de expertise van de leden van het Avantisteam. Van gedetailleerde feitelijke informatie tot grote projecten: de medewerkers van dit team weten van de hoed en de rand. Zij introduceren geïnteresseerde bedrijven desgewenst binnen het uitgebreide netwerk, bieden hen de mogelijkheid om specialisten te ontmoeten en kennis en ervaring met bedrijven en onderwijsinstellingen uit te wisselen. Zo ontstaat een unieke wisselwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven, waar ondernemingen in het Avantis European Science & Business Park hun voordeel mee doen.


8

intensification. • Analytical support: R&D Enabling technologies.

Chemelot is een belangrijke speler in West-Europa als het gaat om material sciences en life sciences. Chemelot omvat het Industrial Park en de Campus. De locatie heeft een centrale ligging in NoordwestEuropa, een uitstekende infrastructuur en prima verbindingen. Chemelot biedt grondstoffen, utilities, faciliteiten, operationele (plant) ondersteuning en een innovatieve kennisomgeving. Daarmee faciliteert Chemelot zowel nieuwe investeringen in researchactiviteiten als innovatieve start-ups en chemische installaties. Diverse bedrijven op Chemelot staan hoog op de wereldranglijst. De bedrijven op Chemelot benutten de operationele synergie. Maar Chemelot is meer dan de optelsom van deze delen. Chemelot is tevens een chemical innovation community waarin mensen, bedrijven en onderwijsinstellingen kennis delen en in een creatieve samenwerking komen tot innovaties en versnelde bedrijfsgroei.

De Maastricht Health Campus zal nadrukkelijk bij de samenwerking worden betrokken, waarbij de focus zal liggen op de diverse gebieden van de life sciences. Sinds 2005 hebben zich 32 nieuwe bedrijven op de Chemelot Campus gevestigd. Een groot deel daarvan is actief in de life sciences sector, te weten: Avantium, Basic Pharma, BioMedical Materials Program (BMM), CellMade, Chemtrix, DSM Biomedical, INterface BIOmaterials, Isobionics, Maastricht Instruments, MagnaMedics, Nano4Imaging, TiGenix en The Maastricht Forensic Institute. Binnen Nederland geldt Chemelot als campus van nationaal belang. CO N TA C T

Consortium Chemelot Campus Om de verdere ontwikkeling van de Chemelot Campus te stimuleren zijn de Provincie Limburg, DSM Nederland B.V. en de Universiteit Maastricht/Maastricht UMC+ in 2010 een samenwerking aangegaan. De Campus zal door deze partijen worden uitgebouwd tot dé Euregionale en internationale vestigingsplaats voor bedrijven, onderwijs- en onderzoeksorganisaties in CHEMaterials. Door middel van versterkte samenwerking en bundeling van competenties in kennisontwikkeling en –behoud op het gebied van CHEMaterials zullen zij open innovatie stimuleren en organiseren, teneinde waardecreatie te realiseren. Het doel is om de Campus tot 2018 te doen groeien met 1000 fte kenniswerkers.

Chemelot Mijnweg 2, 6167 AC Geleen Postbus 600, 6160 MJ Geleen W: www.chemelot.com T: +31 (0)46 4766336 E: [email protected] Chemelot Campus Urmonderbaan 22, 6167 RD Geleen Postbus 18, 6160 MJ Geleen Contactpersonen: Business Development & Acquisition Campus: Frank Schaap, Director Marketing & Business Development T: +31 (0)6 20446762 / E: [email protected] Dion Gilissen, Manager Business Development Campus T: +31 (0)46 4760936 / E: [email protected] Connections & Events: Harry Rutten, Manager Connections & Events T: +31 (0)46 4767333 / E: [email protected] Business Development & Acquisition Industrial Park: Rene Kivit, Manager Business Development Industrial Park T: +31 (0)46 4766047 / E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De Chemelot Campus focust op het snijvlak van chemical engineering, advanced (bio)organic chemistry en (biobased) performance materials, kortom op chemie en materialen (CHEMaterials). Voor de Campus zitten daarbij de grootste kansen in de volgende gebieden: • (Performance) Materials: automotive en electronic polymer-based systems. • Biobased materials: functional coatings, specialty packaging, biobased materials & products. • Biomedical Materials: medical coatings, polymer implants, drug delivery systems, tissue engineering, regenerative medicine. • Biotechnology/biosynthesis: white biotech, biosynthesis & process

9


C A M P U SS E N

Chemelot Campus

C A M P U SS E N

Greenport Venlo Campus Een breed netwerk van onderwijs- en kennisinstellingen levert met de inrichting van verschillende activiteiten, functionaliteiten en opleidingen een concrete bijdrage aan het economisch ontwikkelconcept ‘Greenport Venlo’. De ‘O’ van onderwijs draagt de verantwoordelijkheid voor een optimale kennistransfer, een generiek maar ook specifiek toegesneden bedrijfsopleidingenaanbod en een op de toekomstige behoefte van de regio gericht palet aan reguliere kwaliteitsopleidingen. Alle niveaus (MBO, HBO en WO) uit de ‘groene’ en ‘niet-groene’ onderwijskolommen zijn hiervoor nodig. Zeker ook waar het thema’s als life sciences betreft zijn met name crossovers tussen ‘groen’ en ‘grijs’ gewenst om de kansen en uitdagingen van de toekomst te kunnen waarmaken.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Om de ambities van Greenport Venlo en de gebundelde krachten van de onderwijs- en kennisinstellingen waar te kunnen maken, worden o.a. de volgende centrale doelen gesteld die direct een relatie hebben met life sciences: • Het verbeteren en versterken van het kennis- en innovatieklimaat. Met name op het gebied van ‘verse voeding’ in relatie tot gezondheid en gezondheidsaspecten wordt sterk ingezet op nieuwe technieken, nieuwe allianties van ketenpartners en nieuwe vermarktingsconcepten. • Het verduurzamen van productie en omgeving, met de biobased economy als leidraad. Deze vormt een van de speerpunten voor innovatiestimulering.

De spelers in dit netwerk zijn al min of meer aanwezig. Het goed verbinden van de initiatieven, de energie en de mensen die sturing en uitvoering geven is een essentiële opgave van de Greenport Campus. Op regionaal vlak is verbinding en verankering in en met de ontwikkelingen in de regio cruciaal. Anderzijds is er de ambitie om van locatie Venlo een internationale Campus van formaat te maken met aansprekende opleidingsmogelijkheden voor buitenlandse studenten. Het doel is om door inzet van kennis, de kunde bij de ondernemers uit Greenport Venlo en aangrenzende regio’s te benutten om uiteindelijk ‘kassa’ te kunnen maken.

CO N TA C T

Greenport Venlo Campus Tegelseweg 255, 5912 BG Venlo W: www.greenportvenlo.nl Contactpersonen: Bert Keulen, Algemeen Directeur Stichting Greenport Venlo T: +31 (0)77 8503364 E: [email protected] Drs. Leon Weijs, Projectmanager Greenport Venlo Campus T: +31 (0)6 52352869 E: [email protected]

Een belangrijke functionaliteit hiervoor is Greenbrains, hét Kennistransferpunt van Greenport Venlo. Hier kunnen alle ondernemers terecht met al hun vragen op het gebied van innovaties en competentieontwikkeling.


10

High Tech Campus Eindhoven is een R&D ecosysteem van 103 hectare waar meer dan 90 bedrijven en instituten en zo’n 8.000 onderzoekers, ontwikkelaars en ondernemers werken aan de technologieën en producten van morgen. De Campus behoort daarmee tot de 17% grootste science parks in de wereld qua aantal medewerkers en is door het ministerie van Economische Zaken aangemerkt als ‘campus van nationaal belang’.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De driehoek tussen Eindhoven, Leuven en Aken (ELAt) vormt een gebied dat een sterke Europese positie heeft in micro/nano-elektronica en life sciences. Op High Tech Campus Eindhoven zijn begin 2011 twaalf bedrijven met hun technologieën, producten en services werkzaam op het gebied van life sciences: Artemis Industry Association, Biocartis, Biotech Systems Platform, CTMM, Cytocentrics, Chematronics, Fluxxion, Holst Centre, Philips Research, T&M Solutions, Virtual Proteins en Wingz.

De bedrijven op de Campus hebben een focus op de technologiedomeinen High Tech Systems, Microsystems, Embedded Systems, Life Sciences en Infotainment. Vanuit die domeinen creëren zij innovaties in met name de toepassingsgebieden Health, Experience en Energy. Campusbedrijven delen dezelfde drive: ze ontwikkelen innovatieve oplossingen die het leven van mensen gezonder, aangenamer, makkelijker en interessanter maken en die bijdragen aan een duurzamere wereld. Zij verkennen de grenzen van de techniek om de kwaliteit van leven van de mens te verbeteren. De Campus is een plaats waar ondernemingszin, hoogwaardig onderzoek en creativiteit floreren en resulteren in succesvolle nieuwe producten voor de wereldmarkt. High Tech Campus Eindhoven is de Hotspot for Human Focused Innovation.

De Campus heeft relaties met diverse regionale organisaties: bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Tevens is de Campus lid van de International Association of Science Parks (IASP). De Campusbedrijven gaan zelf samenwerkingsverbanden aan met andere partijen. CO N TA C T

High Tech Campus Eindhoven High Tech Campus 1, De Strip, 5656 AE Eindhoven Postbus 80036, 5600 JW Eindhoven W: www.hightechcampus.nl T: +31 (0)40 2741641

De Campus is gelegen in het hart van de Brainport regio, één van Europa’s leidende R&D regio’s. Brainport vormt één van de belangrijkste pijlers van de Nederlandse kenniseconomie. In dit gebied ontstaan steeds weer en steeds meer producten die onze manier van werken, wonen en leven voorgoed veranderen. Samen vormen de onderzoekers in Noord-Brabant de Europese nummer twee op het aantal patenten per miljoen inwoners.

Contactpersonen: Bert-Jan Woertman, Manager Communications & Business Development T: +31 (0)40 2741638 E: [email protected]

De voorkeursmanier van werken op de Campus is Open Innovatie. Dat houdt in dat Campusbedrijven kennis, kunde en R&D-faciliteiten (zoals labs, cleanrooms en apparatuur) met elkaar delen om sneller, beter en klantgerichter te kunnen innoveren. Samenwerking komt onder andere tot uiting in de technologie-instituten Holst Centre, EIT ICT Labs en Inkjet Application Centre, de onderzoeksprogramma’s van Center for Translational Molecular Medicine, Point-One en ITEA2 en de gedeelde laboratoriumfaciliteiten van MiPlaza, onderdeel van Philips Innovation Services.

Jacky Wassenberg, Communication manager T: +31 (0)40 2741637 E: [email protected]

11


C A M P U SS E N

High Tech Campus Eindhoven

C A M P U SS E N

Maastricht Health Campus De combinatie van bovenstaande elementen zal een aanzuigende werking op (inter)nationaal talent hebben en bedrijvigheid aantrekken. Daarmee wordt voorzien in de voortdurend toenemende regionale behoefte aan hoog opgeleide kenniswerkers en werkgelegenheid. Hierdoor krijgt de regio een dynamiek en vitaliteit die gunstig is voor de uitstraling van Limburg en een positieve invloed heeft op de aantrekkelijkheid van de gehele (Eu)regio als vestigingsplaats voor bedrijven. De activiteiten zullen uiteindelijk moeten leiden tot een toename van 1100 hoogwaardige arbeidsplaatsen binnen tien jaar.

De Maastricht Health Campus wordt een internationaal gerespecteerde, gespecialiseerde valorisatiecampus, waar bedrijvigheid wordt ontwikkeld vanuit medisch en gezondheidswetenschappelijk onderzoek. Het profiel van Maastricht Health Campus is toegespitst op de speerpunten van het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ (Maastricht UMC+) en Universiteit Maastricht (UM): • Cardiovasculaire aandoeningen. • Metabole aspecten van chronische ziekten, inclusief kanker. • Public health & primary care. • Mental health & neurosciences.

De Maastricht Health Campus is één van de locaties binnen het Chemelot verband en maakt als zodanig deel uit van de Brainport regio.

Vanuit dit profiel wordt er op de campus continu ingespeeld op maatschappelijke behoeften.

CO N TA C T

De Maastricht Health Campus is geïnitieerd door vijf partners: Maastricht UMC+, Universiteit Maastricht, NV Industriebank LIOF, Provincie Limburg en Gemeente Maastricht.

Maastricht Health Campus P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.maastrichthealthcampus.nl T: +31 (0)43 3872032

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De Maastricht Health Campus ambieert een top 10 positie in Europa op het gebied van valorisatie. Hiertoe dienen de ontwikkelingen versneld te worden. De versnelde groei van de Maastricht Health Campus wordt ingezet vanuit de volgende vijf basiselementen: • Excellent onderzoek. • Topreferente en topklinische zorg (de kliniek en de klinische infrastructuur). • Voortreffelijk onderwijs. • Bedrijvigheid. • Maastricht Expositie & Congres Centrum (MECC).


Contactpersoon: Tom Orval, Strategisch Projectmanager Maastricht Health Campus T: +31 (0)6 46705518 E: [email protected]

12

13


B E D R I J V E N & O R G A N I S AT I E S

Deel 2: Bedrijven en organisaties


Advanced Cardiac Solutions Biomarker (ACSB) ACS Biomarker (ACSB) richt zich op het ontdekken en ontwikkelen van biomarkers die de prognose en behandeling van hartziekten verbeteren. Het bedrijf is gestart als een spin-off bedrijf vanuit de Universiteit Maastricht. Het is opgericht vanuit het Cardiovascular Research Institute Maastricht (CARIM) en is gevestigd in het Biopartner Center Maastricht. BioMedbooster zorgt voor valorisatie en commercialisering van uitvindingen en ideeën van de Universiteit Maastricht en het academisch ziekenhuis Maastricht, door nauwe samenwerking met zowel wetenschappers als industrie, met name op het gebied van life sciences en biomedische technologie. BioMedbooster heeft een exclusieve licentie aan ACSB verleend om Galectine-3 te ontwikkelen.

doening of hoge bloeddruk. De ziekte kan leiden tot verschillende, complexe klachten, variërend van vermoeidheid en kortademigheid tot hartritmestoornissen en vocht in de longen. Behandeling van de aandoening is nu nog voornamelijk gericht op het bestrijden van de symptomen en complicaties.

Door het oprichten van het bedrijf ACS Biomarker is continuïteit van het onderzoek naar en het ontwikkelen van biomarkers op het gebied van hart- en vaatziekten in de regio gewaarborgd. Verdere groei van deze start-up zal in de toekomst naar verwachting leiden tot meer werkgelegenheid.

CO N TA C T

De Galectine-3 test kan artsen helpen om hartfalen te voorspellen en patiënten met hartfalen beter te beoordelen en te behandelen. De meting van Galectine-3 kan artsen en wetenschappers inzicht verschaffen in de risico’s en het ziekteproces van hartfalen. Mede dankzij de vergevorderde kennis hierover voor vergelijkbare aandoeningen, kan dit de ontwikkeling van gerichte behandeling voor hartfalen mogelijk maken. Voor uitgebreide informatie zie www.galectin-3.com.

ACS Biomarkers (ACSB) Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.acsbiomarker.com

Activiteiten in relatie tot Life Sciences

Contactpersoon: Prof. T. Hackeng T: +31 (0)43 3885811 E: [email protected]

ACSB heeft octrooien op meerdere cardiovasculaire biomarkers. Voor één van deze biomarkers, Galectine-3, is een exclusieve licentieovereenkomst gesloten met het Amerikaanse bedrijf BG Medicine. Eind 2010 heeft de Amerikaanse Registratie Autoriteit FDA (Food and Drug Administration) de ‘Galectine-3 test’ goedgekeurd voor de Amerikaanse markt. Een belangrijke erkenning voor de biomarker die is ontdekt door onderzoekers van de Universiteit Maastricht. De FDA goedkeuring is van belang om patiënten wereldwijd te kunnen testen om zo het voorspellen en een gerichte behandeling van hartfalen mogelijk te maken. Dit is een mooi voorbeeld van hoe fundamenteel wetenschappelijk onderzoek kan leiden tot verbetering van zorg en een betere kwaliteit van leven voor patiënten.

BioMedbooster Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.biomedbooster.com Contactpersoon: Dannick Ritt, Business Development Manager T: +31 (0)43 3884348 E: [email protected]

Galectine-3 is een eiwit waarvan onderzoekers van de Universiteit Maastricht als eersten aantoonden dat het een integrale rol speelt bij de ontwikkeling van hartfalen. Hartfalen is een veelvoorkomende ernstige aandoening waaraan alleen in Europa en de VS al rond de 12 miljoen mensen lijden. Bij hartfalen pompt het hart te weinig bloed rond. De aandoening kent vele oorzaken, bijvoorbeeld een hartaan-


14

Applied Biomedical Systems In samenwerking met artsen en organisaties in de gezondheidszorg worden methodieken ontwikkeld voor de oplossing van bovengenoemde problematieken. Applied Biomedical Systems ontwikkelt producten voor een zeer laagdrempelig gebruik door medisch personeel en patiënten. Het eerste product zal begin 2012 op de markt verschijnen.

Applied Biomedical Systems (ABS) BV richt zich op het onderzoek naar en de productie van betrouwbare en kosteneffectieve diagnostische middelen in de medische sector. Het bedrijf is in 2009 opgericht door Richard Houben en Vincent Larik en heeft de ambitie om in de loop van de komende jaren te groeien. Deze groei betreft niet alleen het personeelsbestand dat inmiddels is uitgegroeid tot 6 mensen, maar ook de samenwerking met andere bedrijven. ABS heeft zich gevestigd in het Biopartner Center in Maastricht om zodoende, juist in deze fase van productontwikkeling, korte lijnen te kunnen onderhouden met het Academisch Ziekenhuis Maastricht en met de verschillende gespecialiseerde researchinstituten.

Applied Biomedical Systems BV BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.ab-sys.eu T: +31 (0)43 3885885 E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Het onderzoek naar nieuwe diagnostische hulpmiddelen wordt gedreven door het gegeven dat in de medische wereld feedback van de patiënt naar de behandelend arts toe vaak onnodig achterwege blijft. Met de huidige methodieken en apparatuur kunnen patiënten vaak niet continu worden bewaakt wanneer dat nodig is. Daardoor kunnen behandelwijzen niet op tijd worden bijgesteld. Daar waar een kritisch behandelpatroon bij ambulante patiënten nodig is, treden dan ook veelvuldig medische complicaties op.

Contactpersonen: Richard Houben T: +31 (0)43 3885885 E: [email protected] Vincent Larik T: +31 (0)43 3885886 E: [email protected]

Ook is in de gezondheidszorg de drempel vaak hoog om patiënten bepaalde onderzoeken te laten ondergaan. Een vroege en makkelijke indicatie kan ertoe leiden dat patiënten eerder naar specialisten worden doorverwezen voor vervolgonderzoeken. Hierdoor kan worden vermeden dat patiënten te laat behandeld worden.

15



CO N TA C T


Basic Pharma Group Basic Pharma heeft de mogelijkheid zelf medicijnen te produceren, maar het accent ligt op de ontwikkeling van medicijnen, productiemethoden en voorschriften. De state-of-the-art clean rooms zijn geschikt voor de verwerking van farmaceutische producten onder GMP condities en ook beschikbaar voor derden. Doordat de expertise van R&D tot aan het op de markt zetten van een product binnen de eigen bedrijfsvoering kan worden ondersteund, is Basic Pharma in staat om de brug te slaan tussen onderzoek en commercie. Basic Pharma Manufacturing is GMP-gecertificeerd en Basic Pharma Laboratory is in het bezit van een GLP/GcLP certificaat voor analytische laboratoria.

Basic Pharma Group is gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van geneesmiddelen en in farmaceutische consultancy. Het bedrijf heeft 50 grotendeels hoog opgeleide medewerkers. De holding omvat drie business units. • Basic Pharma Technologies is verantwoordelijk voor Product Development. • Interdos Pharma, de consultancy tak, draagt zorg voor de registratie van geneesmiddelen, het bewaken van bijwerkingen en het opzetten van klinische studies. • Basic Pharma Manufacturing draagt zorg voor de productie. Hierbij gaat het om vloeibare en halfvaste bereidingen. Een belangrijk accent ligt daarbij op de bereiding van testproducten voor klinische studies. Ook de productie van steriele en/of sterk werkende producten behoort tot de mogelijkheden. Het laboratorium houdt zich bezig met kwaliteitscontrole en de ontwikkeling van analytische methodes.

CO N TA C T

Basic Pharma Group Van Itterson Building, Chemelot Research Campus, Burgemeester Lemmensstraat 352, 6163 JR Geleen W: www.basicpharma.nl E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Basic Pharma Group heeft een unieke productiefaciliteit, compleet met controlelaboratorium, faciliteiten voor productontwikkeling, hoog opgeleide mensen en cleanrooms waar ook steriele producten kunnen worden geproduceerd. Daarnaast heeft het bedrijf een deskundige consultancyafdeling, waarop een beroep kan worden gedaan voor de beantwoording van vragen rondom ontwikkeling van medicijnen. De productieafdeling is zeer compleet. Zij is net zo complex als een grote fabriek, maar door de beperkte schaalgrootte veel flexibeler. Het bedrijf heeft zelf ontwikkelde producten om in licentie te geven en bovendien de mogelijkheid om aan contractwerk te doen. Naast deze core-business wordt Basic Pharma steeds vaker als contract research organisatie ingeschakeld om in opdracht onderzoek te doen of kleine series te produceren. Als groep vormt Basic Pharma een interessante partner voor de ontwikkeling en productie van nieuwe producten die in klinische studies worden getest. Vanaf het oorspronkelijke idee tot aan het op de markt brengen van het medicijn: het grootste gedeelte van dit proces kan Basic Pharma in-house uitvoeren. Bij heel specifieke uitdagingen weet het bedrijf zich gesteund door een uitstekend internationaal netwerk. Alle fasen in de levenscyclus van een geneesmiddel, vanaf het bedenken tot en met het blijven volgen van het product via geneesmiddelenbewaking - zelfs als het geneesmiddel al in de handel is - kunnen worden gemanaged.


Basic Pharma Manufacturing Basic Pharma Laboratory Basic Pharma Technologies Basic Pharma Interdos Contactpersonen: Bob Kool, CEO E: [email protected] Jacques Havermans, CSO E : [email protected] Marco Rooijakkers, COO E: [email protected] Paul Wilms, CFO E: [email protected]

16

T: +31 (0)88 2554010 T: +31 (0)88 2554030 T: +31 (0)88 2554040 T: +31 (0)88 2554060

BioMedbooster BioMedbooster BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.biomedbooster.com T: +31 (0)43 3885862 E: [email protected] Contactpersoon: H. Theunissen, algemeen directeur T: +31 (0)43 3885862 E: [email protected]

BioMedbooster bestaat uit een ervaren team van 8 man dat alle expertise omvat die nodig is om een idee succesvol naar de markt te brengen.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences BioMedbooster werkt aan haar doelstellingen in nauwe samenwerking met alle schools van de Universiteit Maastricht en met de industrie. Door het aanvragen van subsidies voor onderzoek en ontwikkeling en het aantrekken van investeerders die willen participeren in spin-offs, kon BioMedbooster inmiddels de volgende bedrijven oprichten: • ASC Biomarker BV (zie pag. 14). • Fabpulous BV (zie pag. 36). • Vision2Health BV (zie pag. 73). • GlycoCheck BV (zie pag. 38). • Psymate BV. • X-air BV.

17



CO N TA C T

BioMedbooster is het expertisecentrum, waar het gaat om valorisatie van het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+). Het bedrijf slaat de brug tussen het wetenschappelijk onderzoek en de industrie, met name op het gebied van life sciences en biomedische technologie. Het stimuleert en ondersteunt het proces van commercialisering van nieuwe uitvindingen en ideeën, om zo de maatschappij te kunnen laten profiteren van de wetenschappelijke vooruitgang die is geboekt aan de universiteit van Maastricht of het azM. De missie van BioMedbooster is drieledig: • Assistentie van de wetenschapper bij het realiseren van zijn ideeën. • Hulp bij de implementatie van innovatieve businessplannen. • Koppeling van investeerders aan investeringsdoelen.


BioMedical Materials Program (BMM) lecteerd op basis van wetenschappelijke kwaliteit, impact op de publieke gezondheidszorg en economische en maatschappelijke relevantie.

Het Top Instituut BioMedical Materials (BMM) is een Nederlandse publiek-private samenwerking voor onderzoek en ontwikkeling op het gebied van nieuwe biomedische materialen en hun therapeutische toepassing. BMM is eind 2007 gestart vanuit de visie dat biomedische materialen een sleutelrol zullen spelen bij het bereiken van medische doorbraken die het functionele herstel en de regeneratie van weefsel, en in de toekomst mogelijk ook organen, mogelijk zullen maken. Het is de ambitie van BMM om uit te groeien tot een internationaal leidend en toonaangevend onderzoeksinstituut.

De onderzoeksprojecten worden uitgevoerd in de onderzoekslaboratoria van de deelnemende BMM partners, verspreid over Nederland. In die projecten zullen uiteindelijk zo’n 200 onderzoekers werkzaam zijn. Alle projecten omvatten een multidisciplinaire onderzoeksinspanning, met inzet van klinische en technologische onderzoekers.


CO N TA C T

Voor de periode tot en met 2013 heeft BMM een onderzoeksbudget van 90M € beschikbaar. Deze financiering wordt gezamenlijk verzorgd door de Nederlandse overheid, de industrie, de academische onderzoeksinstellingen, de Nierstichting Nederland en de Nederlandse Hartstichting.

BioMedical Materials Program Chemelot Campus, Urmonderbaan 20A, 6167 RD Geleen W: www.bmm-program.nl Contactpersoon: Emiel Staring, Managing Director BioMedical Materials Program T: +31 (0)46 7022281 / +31 (0)6 51158758 E: [email protected]

Vanuit de regio Zuid-Limburg zijn diverse bedrijven en instellingen betrokken bij BMM, waaronder DSM, de Universiteit Maastricht, het Academisch Ziekenhuis Maastricht, Pharmacell, Fortimedix en Magnamedics. BMM kent onderzoeksbudgetten toe aan projecten op het gebied van biomedische materialen voor de behandeling van hart- en vaatziekten, nieraandoeningen en spier- en skeletaandoeningen en daarnaast op het gebied van biomedische coatings en gerichte en gecontroleerde medicijnafgifte. Deze projecten kunnen worden ingediend door samenwerkingsverbanden van bedrijven, universiteiten en academische ziekenhuizen. Iedere partner brengt daarbij zijn eigen specifieke kennis en expertise in. Samenwerking op deze wijze is een absolute noodzaak om in dit complexe onderzoeksterrein succesvol te kunnen zijn. Elk project voorziet in een duidelijke klinische behoefte en is gericht op specifieke doorbraken op het terrein van biomaterialen. Alle projecten dienen te zijn goedgekeurd door een onafhankelijke Internationale Wetenschappelijke Advies Raad, een internationale groep van gerenommeerde wetenschappers met expertise op de gebieden waarin BMM actief is. De goedgekeurde projecten zijn gese-


18

BIOplastics BIOplastics BV, onderdeel van de BIOzym Holding Group, ontwikkelt, produceert en verkoopt spuitgietproducten, meer specifiek (q)PCR disposables voor gebruik in (q)PCR cyclers.

Daarnaast ondersteunt BIOplastics BV laboratoria in het ‘in lijn brengen’ van cyclers, cycler disposables en SOP’s (CYCLERtest en BIOplastics).

BIOplastics is wereldwijd toonaangevend en zet wereldwijd producten en diensten af die onder andere - direct en indirect - worden gebruikt bij en door gerenommeerde overheidsinstituten en bedrijven (kit fabrikanten). Van de onderneming houdt 15% van de medewerkers zich bezig met ontwikkeling.

BIOplastics BV Rötscherweg 61, 6374 XW Landgraaf W: www.bioplastics.com T: +31 (0)45 533 8777 (voor Benelux) T: +31 (0)45 5338750 (buiten de Benelux)


Contactpersoon: Tom Hendrikx, DGA E: [email protected]

De door BIOplastics ontwikkelde producten onderscheiden zich door hun superieure kwaliteit van ontwerp en performance. BIOplastics maakt de meest uniforme qPCR buisjes met de hoogste signaal/ruis verhouding en biedt het meest uitgebreide assortiment in de wereldmarkt. De producten van BIOplastics garanderen gebruiksgemak en een maximale reproduceerbaarheid van resultaten. Alle producten worden gebruikt binnen (moleculair) biologische (diagnostische) laboratoria die PCR en qPCR uitvoeren.

19



CO N TA C T

Brainport Development Een aan life sciences gerelateerd project van Brainport Development NV is o.a. het Programma Brainport International Community (zie pag. 101). Verder is Brainport Development o.a. partner in de projecten Linking Life Sciences (LLSc) (zie pag. 110) en Lifetec Network (zie pag. 43).

Brainport Development NV is een ontwikkelingsmaatschappij nieuwe stijl. Samen met het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden werkt zij aan het versterken van de internationale concurrentiekracht van de toptechnologieregio Brainport Zuidoost-Nederland en hiermee aan welvaart en welzijn in de regio. Hierdoor draagt Brainport bij aan een duurzamer, zorgzamer, schoner en veiliger Nederland.


CO N TA C T Brainport is een belangrijke pijler van de Nederlandse economie met de speerpuntsectoren High Tech Systems & Materials, Food, Automotive, Lifetec en Design. Brainport Development stimuleert en ontwikkelt regionale en (inter)nationale projecten en programma's, promoot Brainport in binnen- en buitenland en faciliteert het regionale bedrijfsleven met onder andere bedrijfsadvies en -financiering, startersvoorzieningen, bedrijfshuisvesting en bedrijvencentra.

Brainport Development NV Emmasingel 11, 5611 AZ Eindhoven Postbus 2181, 5600 CD Eindhoven W: www.brainportdevelopment.nl T: +31 (0)40 7512424 E: [email protected]

Brainport Development kan verschillende financieringsinstrumenten inzetten: de design- en technostartersprogramma’s van Incubator 3+ (max. € 25.000 - € 35.000), het Brainport Development MKB Fonds (max. € 150.000) en investeringsfonds Technostars (max. € 600.000).

Contactpersonen: E.P.J. (Elies) Lemkes-Straver, Director Strategy and Development, Chairman E: [email protected]

In totaal werken bij Brainport Development NV 70 medewerkers. Het percentage medewerkers dat zich bezig houdt met life sciences wisselt en is afhankelijk van de projecten en activiteiten.

J.S.G. (Joep) Brouwers MPM, adjunct-directeur, sectormanager projecten en programma's E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Een uitgebreid netwerk van bedrijven in Zuidoost-Nederland is actief op het gebied van 'lifetec': de verzamelnaam voor 'medische technologie en life sciences'. Wereldleidende ontwikkelaars en producenten zijn bijvoorbeeld Frencken, Sioux en Philips Medical Systems, de bedenker en maker van onder andere de MRI scanner. Ook de Technische Universiteit Eindhoven investeert veel researchcapaciteit in biomedische en medische technologie. Dit onderzoek is multidisciplinair en wordt uitgevoerd in samenwerking met de industrie en medische instellingen in de regio.


20

Business development en spin-off creatie is echter van cruciaal belang om de brug te slaan tussen onderzoek en bedrijfsleven. Om dit te faciliteren wordt een incubator binnen Brains Unlimited gerealiseerd. De incubator, die geëxploiteerd zal worden door BioPartner Center Maastricht, zal het centrum worden waar nieuwe bedrijfsideeën gegenereerd zullen worden, business opportunities onderzocht worden, spin-offs tot ontwikkeling komen en strategische business partners actief zullen zijn. Open innovatie staat daarbij centraal. Kennisuitwisseling wordt versterkt doordat de onderzoekers van Brains Unlimited in hetzelfde centrum fundamenteel en toegepast onderzoek gaan verrichten.

De Universiteit Maastricht (UM) heeft een koploperspositie in de cognitieve neurowetenschappen, specifiek op het onderzoeksgebied van functional Magnetic Resonance Imaging (fMRI). Om deze unieke positie voor Maastricht te behouden en te versterken is het initiatief voor Brains Unlimited ontstaan. Met het opzetten van Brains Unlimited wil de UM samen met Siemens en Forschungszentrum Jülich de kennis op het gebied van cognitieve neurowetenschappen verder ontwikkelen, kennistoepassing stimuleren en (in navolging van het BioPartner concept) ondernemerschap op dit gebied aanmoedigen. Brains Unlimited wil de regio economisch stimuleren door toponderzoekers en bedrijfsleven aan te trekken met als doel samenwerking tussen beide partijen te bevorderen. De samenwerking zal er toe leiden dat hersenaandoeningen als Alzheimer, dyslexie, Parkinson en depressiviteit beter begrepen kunnen worden en dat met die kennis diagnostiek en therapieën kunnen worden ontwikkeld.

CO N TA C T

Brains Unlimited BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht Postbus 1036, 6201 BA Maastricht

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De focus binnen Brains Unlimited ligt op neurocognitief onderzoek en de ontwikkelingen rondom beeldvormingtechnieken (‘imaging’). Er bestaat grote behoefte aan het gebruik en toepassing van hoogwaardige fMRI-scanapparatuur bij wetenschap en bedrijfsleven. Bedrijven gericht op hard- en software ontwikkeling en de ontwikkeling van scanapparatuur, maar ook medisch-technologische en farmacologische bedrijven hebben dergelijke apparatuur, kennis en ondersteuning nodig om hun producten en diensten te ontwikkelen. Om aan deze behoefte aan scanapparatuur te voldoen wordt in Brains Unlimited een scannerlab voorzien met een 3, 7 en 9.4 Tesla fMRI scanner. Het scannerlab is een shared facility waar zowel kennisinstellingen en bedrijven gebruik van kunnen maken. Door te kiezen voor deze configuraties ontstaat een infrastructuur die het mogelijk maakt om aan de wereldtop mee te spelen, zowel qua (klinisch) onderzoek als qua toepassing voor bedrijvigheid.

Contactpersoon: Patric Machiels, directeur BioPartner Center Maastricht T: + 31 (0)43 3885822 E: [email protected]

21



Brains Unlimited


Cambridge Major Laboratories Europe (CMLE) Cambridge Major Laboratories Europe BV maakt deel uit van de internationale organisatie Cambridge Major Laboratories. Het bedrijf is actief op het gebied van research en ontwikkeling en houdt zich daarnaast bezig met de opschaling en productie - onder zowel GMP (Good Manufacturing Practice) als non-GMP condities - van kleine hoeveelheden actieve farmaceutische ingrediënten (APIs) en tussenproducten voor bijvoorbeeld klinische en toxicologie studies.

De onderneming stelt zich als doel om de beste te zijn op zijn vakgebied en om nieuwe concepten te bedenken om deze industrie te behouden voor Europa.

CMLE werkt voor 18 van de top 20 grootste farmacie- en biotech bedrijven in de wereld. Klanttevredenheid is een van de basisprincipes die bepalend zijn voor de werkwijze van het bedrijf. CMLE is van mening dat klanttevredenheid primair bereikt kan worden door onvoorwaardelijke kwaliteit en service te leveren (waaronder het waarborgen van de vertrouwelijkheid van alle documenten en gegevens en het hebben van een transparante organisatie) tegen een concurrerende prijs. Daarnaast streeft CMLE naar duurzame ontwikkeling. Dit vereist uiteraard ook een continu commitment om de veiligheid van de medewerkers en het milieu te waarborgen. Deze principes zijn geïntegreerd in CMLE’s beleid op het gebied van kwaliteit, veiligheid, gezondheid en milieu en in de chemische processen die het bedrijf ontwikkelt.

CO N TA C T

Samengewerkt wordt met meerdere bedrijven in Europa; in Nederland o.a. met Mercachem, Syncom, Avantium, Notox, DSM, Intertek, etc.

Cambridge Major Laboratories Europe BV Peelterbaan 2, 6002 NK Weert Postbus 8, 6000 AA Weert W: www.c-mlabs.com T: +31 (0)495 549072 E: [email protected] Contactpersonen: Peter van Tilburg, directeur Marjo van Tilburg, personeelsfunctionaris Bart Kuijpers, stagebegeleider Quality Control Arian van Eijk, stagebegeleider Research & Development Chris Tournelle, stagebegeleider Operations

Binnen CMLE werken de chemici, analytici en operators met state-ofthe-art apparatuur. De research apparatuur is geschikt voor producties van 1 gram tot 1000 kilogram. Inmiddels zijn er binnen CMLE 75 medewerkers werkzaam. 75% van de medewerkers houdt bezig met het onderzoeken, ontwikkelen en analyseren van routes voor nieuwe medicijnen.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences CMLE produceert op kleine schaal actieve ingrediënten voor (nieuwe) medicijnen en houdt zich bezig met onderzoek naar nieuwe syntheseroutes en opschaling.


22

Center for Translational Molecular Medicine (CTMM) Oncologische, cardiovasculaire, neurodegeneratieve aandoeningen en infectie-/auto-immuunziekten vormen een zware belasting voor de mens in de westerse wereld. Het CTMM wil in deze ziektegebieden een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten door een vroege diagnose en een op het individu afgestemde behandeling. Het motto van CTMM luidt: Translating science into better healthcare.

Het publiek-private samenwerkingsverband CTMM heeft 105 partners die actief betrokken zijn bij 21 onderzoeksprojecten (maart 2011). • 22 partners zijn academisch. Zo zijn alle universitaire medische centra in Nederland bij CTMM aangesloten en ook de technische universiteiten van Eindhoven en Delft. • 83 partners zijn afkomstig uit het bedrijfsleven (waarvan 62 uit het MKB). De namen van de partners vindt u op www.ctmm.nl (klik: About CTMM, Partners).

Als Nederlands publiek-privaat samenwerkingsinitiatief zet CTMM zich in voor de bevordering van de technologische ontwikkeling in de moleculaire geneeskunde. De Nederlandse Hartstichting, het Diabetesfonds, de Nierstichting, het Reumafonds en KWF Kankerbestrijding ondersteunen CTMM en leveren een financiële bijdrage namens hun patiënten.

Binnen de projecten wordt translationeel onderzoek verricht op het terrein van oncologie, hart- en vaatziekten, Alzheimer en infectie/auto-immuunziekten. Translationeel onderzoek is onderzoek dat een snelle overdracht mogelijk maakt van een uitvinding in het laboratorium naar een toepassing in de patiëntenzorg. Dit is een belangrijke stap op weg naar personalized medicine, ofwel behandeling op maat voor de individuele patiënt.

Alle Nederlandse universitaire medische centra, enkele universiteiten en 83 bedrijven werken actief samen om nieuwe producten sneller aan het bed van de patiënt te brengen. Zo’n 900 wetenschappers (voornamelijk PhD-studenten en PostDocs) verrichten onderzoek binnen CTMM projecten, op locatie bij de partners. Bij CTMM zelf - een stichting - werken tien mensen.

In de loop van het voorjaar van 2011 zal het 22ste CTMM project starten met de naam TraIT. Doel is om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van ICT gereedschap waarmee verschillende databronnen met elkaar verbonden kunnen worden (klinische data, experimentele data, biobanken en data uit medische beeldvorming).

Het totale onderzoeksbudget bedraagt 300 miljoen euro voor de looptijd tot eind 2014 en wordt betaald door de betrokken bedrijven (25%), de academische instellingen (25%) en de overheid (50%). Alle partijen zijn ervan overtuigd dat moleculaire geneeskunde aan patiënten nieuwe kansen biedt.

CO N TA C T

Niet alleen in Nederland, ook in Europees verband is CTMM actief. Mede dankzij een nauwe samenwerking tussen CTMM en ZonMw hebben in oktober 2010 EU-leden besloten dat het nieuwe hoofdkantoor van EATRIS (European Advanced Translational Research Infrastructure in Medicine) in Nederland zal worden gevestigd. CTMM en ZonMw (met steun van NWO) zullen de nationale coördinatie verzorgen, in nauw overleg met de Nederlandse Federatie van Universitaire medische centra (NFU). De verwachting is dat Nederland mede door de komst van het EATRIS hoofdkantoor nog aantrekkelijker wordt als vestigingsplaats van internationale bedrijven.

CTMM (Center for Translational Molecular Medicine) High Tech Campus 84, 5656 AG Eindhoven W: www.ctmm.nl T: +31 (040) 8002300 E: [email protected] Contactpersoon: Marjoke Kortas, communicatiemanager T: +31 (0)40 8002303 E: [email protected]

23




Centre of Expertise Life Sciences (CEL) De faculteit Life Sciences werkt sinds 2006 met het Zuydlab concept.* In het Zuydlab werken jaarlijks 50 tot 60 3e- en 4e-jaars studenten aan opdrachten uit het bedrijfsleven met een focus op de speerpunten nieuwe materialen, energie en gezondheid. Hiermee is de relatie tussen het onderwijs en het werkveld nog inniger geworden en zijn de onderzoeksmogelijkheden uitgebreid. Voor de verwerking van opdrachten wordt sinds 2010 samengewerkt in United Brains Limburg. Zuydlab biedt de mogelijkheid om een aantal majeure projecten (Easy2clean, ChemMatPark, MRT) praktisch te kunnen invullen met onderzoek waarbij studenten de uitvoering voor hun rekening nemen.


De kenniskring Life Sciences (CEL) bestaat sinds eind 2003 als lectoraat van de Hogeschool Zuyd en vervult een rol als kennisdrager en kennisondersteuner voor het bedrijfsleven, Hogeschool Zuyd en de Universiteiten in de regio (UM, RWTH, Hasselt). CEL bouwt bruggen tussen kennisinstellingen en bedrijven en is actief in het overbrengen en genereren van kennis. CEL is hiermee een essentiële schakel in het ten nutte maken van en de sociale innovatie rondom het thema life sciences in de regio. De projecten binnen CEL variëren van ondersteuning op korte termijn aan bedrijven tot verkennende analyses, technologie assessments en toegepaste onderzoeksprojecten.

CO N TA C T

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Centre of Expertise Life Sciences Nieuw Eyckholt 300, Heerlen Postbus 550, 6400 AN Heerlen W: http://cel.hszuyd.nl

De focus van CEL gaat uit naar het ontwikkelen van nieuwe materialen en processen die de kwaliteit van leven vergroten. Een eerste thema dat in dit kader aan de orde komt is ‘Vroege Diagnostiek’. Onderzoeksprojecten met het karakter van kennisontwikkeling worden ingevuld door medewerkers vanuit de faculteit Gezondheid & Techniek. Binnen dit thema is een drietal promovendi actief. Het onderzoek is met name gericht op aandoeningen van het centraal zenuwstelsel. Inmiddels is een groot (inter)nationaal netwerk ontstaan, waarin onder andere de universiteiten van Oxford, Keulen/Bielefeld, Maastricht (Medical Field Lab) en het Imperial College in London deelnemen.

Contactpersonen: Prof.dr. Paul Borm, lector E: [email protected] Dr. G.P.F. van Strijdonck, Assoc. Lector T: +31 (0)45 4006800 / +31 (0)6 34384557 E: [email protected] Miranda L’Ortije, secretariaat T: +31 (0)45 4006498 E: [email protected]

Het lectoraat en de faculteit Life Sciences zijn afgelopen jaar begonnen met een proces tot integratie van onderzoek en onderwijs. Sinds aanvang 2010 werken zij gezamenlijk aan projecten binnen de thema’s ‘Diagnostiek & Biomarkers’ en ‘Synthese en Materialen’. Vanuit een multidisciplinaire aanpak wordt chemie die de life sciences opleidingen kenmerkt toegepast op met name (bio) materiaal en medische gerelateerde thema’s. Projecten die worden opgezet hebben een grondslag of toepassing in de nanotechnologie (Easy2Clean, NanoHouse, NanoPodium) en microreactortechnologie (MRT). In samenwerking met het lectoraat Nieuwe Energie wordt kennis opgebouwd op het gebied van materialen ten behoeve van zonnecellen.

* Met de Life Sciences als kerngroep hebben DSM, Chemelot en Hogeschool Zuyd sinds 2009 een Zuydlab op Chemelots Campus geopend. Zie pag. 77.


24

Clinical Trial Center Maastricht (CTCM)

CO N TA C T

Clinical Trial Center Maastricht Oxfordlaan 10, 6229 EV Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.ctcm.nl T: +31 (0)43 3872040 E: [email protected] Contactpersonen: Mw. dr. G. Voss, directeur T: +31 (0)43 3872040 E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Het Clinical Trial Center Maastricht is het aangewezen startpunt voor alle commerciële instellingen die mensgebonden onderzoek in het MUMC+ willen uitzetten. In de activiteiten van CTCM zijn twee hoofdtaken te onderscheiden: • Het beheer van het hele traject van projectfinanciering uit de commerciële geldstroom en het inzichtelijk maken van de financiële status. • Het leveren van hoogwaardige professionele diensten ter ondersteuning van klinisch onderzoek, met als doel de kwaliteit en effectiviteit van klinisch onderzoek te verhogen.

Dhr. drs. J. Hulsmann, unitmanager Clinical Trial Services T: +31 (0)43 3872053 E: [email protected] Dhr. Carl de Bont, MSc, accountmanager T: +31 (0)43 3877545 E: [email protected]

25



Specifieke taken van commercieel klinisch onderzoek kunnen worden uitbesteed aan CTCM. Het bedrijf kent de lokale situatie, waardoor efficiënter en sneller contact kan worden gelegd met onderzoekers en/of afdelingen in het MUMC+. Ook is CTCM contractpartner, dus aanspreekpunt voor juridische en financiële vragen. Bedrijven kunnen hun haalbaarheidsonderzoek via of door CTCM laten uitzetten.

Het Clinical Trial Center Maastricht ondersteunt sinds zijn oprichting in 2005 de onderzoekers in het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+) bij meerdere facetten van klinisch onderzoek. CTCM is een professionele, markten klantgerichte organisatie met als missie de facilitering en uitvoering van klinisch, mensgebonden wetenschappelijk onderzoek. CTCM wil uiteindelijk dé gids en toonaangevende dienstverlener zijn in het verwezenlijken van uitmuntend mensgebonden onderzoek. Dit wil CTCM bereiken door het combineren van de sterke punten van een academische omgeving met die van een bedrijfsmatige cultuur. Zo zal CTCM in staat zijn op een uiterst professionele en klantgerichte wijze mensgebonden onderzoek te faciliteren volgens geldende weten regelgeving en gewenste kwaliteitsnormen. CTCM wil zich in zijn dienstverlening onderscheiden door het leveren van een hoge mate van kwaliteit en expertise. Op dit moment bestaat CTCM uit 16 medewerkers. Vanuit de researchpool zijn ca. vijfendertig medewerkers actief.

CRB Benelux CRB Benelux BV wil kennis en technologieën uitwisselen en staat daartoe open voor nieuwe ideeën en samenwerking. Het bedrijf wil niet alleen nauw samenwerken met de universiteit van Maastricht en high tech bedrijven in Limburg, maar ook met andere bedrijven in Nederland, België en Duitsland. In samenwerking met deze partners wil CRB materialen en technieken ontwikkelen voor actieve moleculen voor huidverzorging, met een focus op anti-aging en huidbeschermende producten.


CRB Benelux BV is een high tech laboratorium voor het ontwikkelen van ingrediënten en producten ten behoeve van persoonlijke verzorging. Het bedrijf is een dochter van het Italiaanse Intercos, één van de grootste cosmeticabedrijven in de wereld. Intercos is al 37 jaar succesvol in het creëren, ontwikkelen en produceren van cosmetica voor de grootste internationale merknamen in make-up. De R&D manager van CRB Benelux BV, Pietro Rando, heeft 26 jaar ervaring in R&D voor cosmetica. Hij heeft altijd met veel passie en met feeling voor nieuwe make-up trends gewerkt. Op zijn naam staan patenten op het gebied van emulsie- en geltechnologie, polymeren en huidverzorging.

CO N TA C T

CRB Benelux BV Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.intercos.com T: +31 (0)43 3885850

Activiteiten in relatie tot Life Sciences CRB Benelux BV focust met zijn activiteiten vooral op cosmetica. Het bedrijf screent en test ruwe materialen en nieuwe technologieën om te komen tot nieuwe formules en producten voor make-up, huid- en haarverzorging. Het maakt daarbij het liefst gebruik van natuurlijke en organische materialen. Naar deze materialen wordt over de hele wereld gezocht.

Contactpersonen: Erica Sieders, Office Manager Pietro Rando, R&D Manager E: [email protected] T: +31 (0)6 48394588 / +39 (0)3345745473 ?

Omdat ‘schoonheid een droom is’ wordt met veel passie gezocht naar de beste ingrediënten en naar de beste technologieën om optimale producten te ontwikkelen. CRB denkt op precies de goede plek te zitten hiervoor. In de goede regio, met al zijn kennis over polymeertechnologie, biomaterialen en kleurtechnologie. Op een optimale locatie bij het Biopartner Center voor Life Sciences en met een link met de universiteit. Ideale voorwaarden kortom voor de beste resultaten in het ‘beauty-werkveld’.


26

De kernactiviteit van CYCLERtest BV is het kalibreren van DNA vermeerderingsapparatuur ofwel (q)PCR cyclers op locatie. Daarnaast wordt een (her)kalibratieservice van wereldwijd verkochte apparatuur van het bedrijf GENO-tronics aangeboden. Behalve kalibratieservice op locatie van (q)PCR cyclers behelzen de activiteiten ook de ontwikkeling, verkoop en implementatie van kalibratieapparatuur.

Daarnaast worden laboratoria ondersteund in het ‘in lijn brengen’ van cyclers en SOP’s. CYCLERtest is wereldwijd toonaangevend en zet producten en diensten af die onder andere worden ingezet bij en door gerenommeerde overheidsinstituten (FBI, FDA, forensische laboratoria), farmaceutische industrie en andere bedrijven.

De dienstverlening is gericht op (moleculair) biologische (diagnostische) laboratoria. De ontwikkelde producten en diensten onderscheiden zich door de uitzonderlijke kwaliteit van ontwerp, meetmethodiek en hard- en software en zijn daarnaast volledig herleidbaar. Alle dienstverlenende activiteiten alsook het kalibratielaboratorium zijn ISO17025 geaccrediteerd (RVA-145).

CO N TA C T

CYCLERtest BV Rötscherweg 61, 6374 XW Landgraaf W: www.cyclertest.com T: +31 (0)45 5338733 Contactpersoon: Tom Hendrikx, DGA E: [email protected]

Van de onderneming houdt 30% van de medewerkers zich bezig met ontwikkeling.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences CYCLERtest houdt zich bezig met de kalibratie en verkoop van instrumenten die typisch binnen life science laboratoria worden gebruikt (PCR and qPCR kalibratieapparatuur en software).

27



CYCLERtest


Cytocentrics Cytocentrics BV is een dienstverlener op het gebied van Micro Systeem Technology (MEMS). De onderneming biedt slimme oplossingen door consultancy te combineren met state-of-the-art technologie, met een brede expertise en ervaring.

Cytocentrics maakt onder meer de Cytopatch chip, voor de eigen machines t.b.v. elektrofysiologie bij medicijnonderzoek. Daarnaast fabriceert de onderneming diverse producten voor andere klanten met applicaties in de life sciences.

Cytocentrics voorziet in maatwerk oplossingen: de experts van de onderneming vertalen de ideeën van de klant in ontwerpen voor dunne films, met aandacht voor kwaliteit, haalbaarheid en productiekosten.

De onderneming biedt ontwikkeling, prototyping, aanloopproductie, kleine series en proces transfer. Advies in de vorm van consultancy is ook mogelijk.

Cytocentrics BV werd in 2005 opgericht in Eindhoven, als een dochteronderneming van Cytocentrics AG. De onderneming is gesitueerd op de Philips High Tech Campus in Eindhoven. Binnen de unieke infrastructuur van deze campus heeft het bedrijf toegang tot dezelfde apparatuur en technieken als de wetenschappers van Philips en van de geïntegreerde wetenschappelijke en technologische bedrijven. Klanten van het bedrijf profiteren van die nauwe samenwerking.

CO N TA C T

Cytocentrics BV High Tech Campus 9, 5656 AE Eindhoven W: www.cytocentrics.nl T: +31 (0)40 8515530 E: [email protected]


Contactpersoon: Dr. P.C.M. van Stiphout, directeur T: +31 (0)40 8515530 E: [email protected]

De meeste producten van Cytocentrics BV worden gebruikt binnen de life sciences en farmaceutische industrie, waar productminiaturisatie noodzakelijk is op het gebied van medicijnontwikkeling, diagnostiek en therapie.


28

Delbia Delbia heeft 6 medewerkers die zich allen direct bezig houden met life sciences. Het bedrijf richt zich op dienstverlening aan internationale research laboratoria op het gebied van (bio)moleculaire interacties en gevoelige eiwitbepalingen.

CO N TA C T

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Delbia verricht onderzoek naar de bepaling van de bindingsparameters voor eiwit-eiwit en eiwit-membraan interacties, met name op het gebied van hoog-affiene interacties, en naar de bepaling van lage eiwitconcentraties in biologische monsters. Daartoe werd een nieuw type optisch instrument ontwikkeld (een 8cuvetten ellipsometer) en uitgetest. Deze ellipsometer laat een grotere productiviteit toe dan een traditionele ellipsometer met slechts 1 meetcuvet. Zo kan een bindingsconstante (Kd) voor de binding van een antilichaam en een antigeen in één experiment bepaald worden. Daarnaast werd de gevoeligheid van de ellipsometrische meetmethode een factor 100-1000 verhoogd door middel van de gepatenteerde PEIA (Precipitate-Enhanced ImmunoAssay) techniek.

Delbia B.V. BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht Postbus 1036, 6201 BA Maastricht W: www.delbia.com Contactpersonen: Dr. H Speijer, projectmanager T: +31 (0)43 3885877 E: [email protected] Prof. W. Th. Hermens, CSO T: +31 (0)43 3885877 E: [email protected]

Samenwerking Op dit moment werkt Delbia samen met: • De stichting Sanquin in Amsterdam, aan het bepalen van de bindingsparameters van hoog-affiene antilichamen. • Het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam aan een gevoelige bepaling voor Herceptine, een therapeutisch antilichaam dat wordt toegediend aan vrouwen met borstkanker. • De Universiteit Hasselt, Diepenbeek, België, aan een nieuwe methode om eiwitten op gecontroleerde wijze aan oppervlakken te koppelen. • Het MESA+ Instituut voor Nanotechnologie van de Technische Universiteit Twente, aan een methode om eiwitten aan oppervlakken te koppelen met behulp van dextrines. • Het Heyrovsky Instituut in Praag, Tjechië, aan de werking van antimicrobiële peptides op membranen. • Ducares B.V., Zeist, aan een methode om lage concentraties van verboden groeihormonen in het rund op te sporen.

29



• Deltacell B.V., Leiden, aan het testen van hoog-affiene antilichamen voor de meting van merker-eiwitten voor hartspierschade. • Met de afdelingen Longziekten en Biochemie van de Universiteit Maastricht aan, respectievelijk, de bepaling van lage concentraties eiwitten in ademhalingslucht-condensaten en de bepaling van de bindingsparameters van eiwitten aan membranen.

Delbia B.V. werd in 2005 opgericht als samenwerkingsverband tussen een particulier financier, TNO Leiden en de Universiteit Maastricht.

DNalysis Maastricht DNalysis Maastricht voert haar werkzaamheden uit onder een kwaliteitssysteem dat is gebaseerd op NEN-EN-ISO/IEC17025. Het bedrijf is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor ‘DNA-isolatie’, ‘DNA-kwantificatie’ en ‘DNA-profielanalyse’ (accreditatienummer L512). In het kader van waarborging van kwaliteit wordt dan ook veel aandacht besteed aan het testen, optimaliseren en valideren van nieuwe technieken.


DNalysis Maastricht B.V. is een initiatief van de Universiteit Maastricht met als kerntaak forensisch DNA-onderzoek. Het forensisch DNAonderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van The Maastricht Forensic Institute (TMFI). De aanvragen voor onderzoek zijn met name afkomstig van het openbaar ministerie en de advocatuur. DNalysis Maastricht is opgericht in januari 2009 en wordt gefinancierd door de Universiteit Maastricht Holding met subsidie van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Laboratorium en kantoor zijn gevestigd in het Biopartner Center Maastricht.

DNMA biedt de mogelijkheid tot stageplaatsen voor studenten die een analytisch/forensische opleiding volgen en enige ervaring hebben met het werken met DNA. De essentie van stageopdrachten kan variëren, maar zij hebben hoofdzakelijk te maken met het onderzoeken van nieuwe en mogelijk verbeterde methodes voor analyse van DNA in biologische sporen. Indien een methode hiervoor geschikt is, zal de student tevens een rol spelen bij het implementeren van de betreffende methode in het bestaande kwaliteitssysteem.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De werkzaamheden in het laboratorium omvatten onderzoek naar de aanwezigheid van biologische sporen zoals bloed, speeksel en sperma op sporendragers (bijvoorbeeld een kledingsstuk van een slachtoffer van een geweldsdelict). Hieruit wordt vervolgens een DNA-profiel opgesteld dat opgenomen kan worden in de DNA-databank voor strafzaken of gebruikt kan worden voor vergelijking binnen een zaak. Het laboratorium is gespecialiseerd in het aantonen van DNA-profielen in geringe aantallen huidcellen, bijvoorbeeld op een voorwerp dat door een dader is vastgepakt.

CO N TA C T

DNalysis Maastricht B.V. Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.dnma.nl E: [email protected]

DNalysis Maastricht onderscheidt zich van andere forensische DNAlaboratoria op verschillende manieren: er wordt gebruik gemaakt van zeer gevoelige methoden, er is sprake van een flexibele en interactieve opstelling en het onderzoek kan snel uitgevoerd worden.

Contactpersoon: Dr. Jos Herbergs, wetenschappelijk directeur DNalysis Maastricht BV T: +31 (0)43 3885810 E: [email protected]

DNalysis Maastricht richt zich behalve op forensisch DNA-onderzoek in bredere zin op vergelijkend DNA-onderzoek, zoals verwantschapsonderzoek en veterinair DNA-diagnostisch onderzoek. Verder zijn er initiatieven op bijvoorbeeld het gebied van de farmacogenetica. Het laboratorium wil zich ontwikkelen tot een euregionaal DNA-diagnostisch centrum. Daarnaast is het laboratorium betrokken bij onderwijs aan de Universiteit Maastricht en bij cursussen, zoals bijvoorbeeld voor opsporingsdiensten.


30

Drug Research Unit Maastricht (DRUM) De komende jaren wil DRUM uitgroeien tot een Centre of Excellence door groei in kennis en ervaring. Een belangrijke mijlpaal voor eind 2011, begin 2012 zal zijn het verkrijgen van een ISO 9001: 2008 certificering.

Drug Research Unit Maastricht BV (DRUM) levert een bijdrage aan de ontwikkeling van nieuwe en betere geneesmiddelen voor de mens door het uitvoeren van 'vroege' fase (fase 0, I en II) onderzoek. Onderzoek van hoge kwaliteit, binnen de gepaste tijd, volgens de geldende weten regelgeving én tegen een redelijke prijs.

CO N TA C T

Drug Research Unit Maastricht BV P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht, Noordgebouw Postbus 5800, 6202 AZ, Maastricht W: www.drumresearch.nl T: +31 (0)43 3872640 E: [email protected]

DRUM is een nieuw bedrijf met een goed opgeleid en enthousiast team. Dit team bestaat uit 6 vaste medewerkers waaronder 2 ervaren arts-onderzoekers en een pool van 12 assistent trial nurses en 2 junior arts-onderzoekers die op oproepbasis beschikbaar zijn voor de uitvoering van een studie. De unit wordt geleid door prof. dr. L. Van Bortel. Hij is tevens directeur van Drug Research Unit Gent (DRUG) en heeft jarenlang ervaring met vroege fase geneesmiddelenonderzoek. In nauwe samenwerking met DRUG heeft DRUM een eigen kwaliteitsmanagementsysteem opgezet en ook een intern opleidingstraject. DRUM heeft de kernwaarden veiligheid, kwaliteit, innovatie, flexibiliteit en klantvriendelijkheid hoog in het vaandel en streeft naar continue verbetering.

Contactpersoon: Prof.dr. Luc Van Bortel, directeur DRUM

Activiteiten in relatie tot Life Sciences DRUM richt zich op de volgende typen studies: first-in-man (single dose en multiple dose), exploratory clinical trials, proof of concept, biomarker/surrogate marker development, drug-drug/drug-food interaction, bio-equivalence, biologicals en special groups.

31



DRUM voert opdrachten uit voor farmaceutische bedrijven, voor het Maastricht UMC+ en andere universitaire centra. Verder werkt DRUM nauw samen met DRUG en het Clinical Trial Centre Maastricht.

DRUM is verbonden aan het Maastricht Universitair Medisch Centrum (Maastricht UMC+). Dit centrum streeft voortdurend naar verbetering van de organisatie, om optimale kansen te bieden voor de verdere uitbouw van taken op het gebied van patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek. De Maastricht UMC-Holding BV is 100% dochter van het Maastricht UMC+ en heeft als doel het bieden van ondersteuning aan de ontwikkeling en uitvoering van marktgerichte researchactiviteiten voor het Maastricht UMC+. Invulling van klinisch vroege fase onderzoek wordt geboden door DRUM BV.

DSM Biomedical Om het innovatieproces te stimuleren benut het bedrijf actief kansen voor participaties in veelbelovende start-ups en licentiëring en zet bedrijfsmodellen op die eerder kenmerkend zijn voor op kennis gebaseerde dan voor op productie gebaseerde businesses, inclusief licentiëring van intellectueel eigendom.


DSM Biomedical, een onderdeel van Koninklijke DSM N.V., ontwikkelt op nieuwe materialen gebaseerde oplossingen om te kunnen voldoen aan de huidige en toekomstige behoeften van de medische wereld en de biofarmaceutische industrie. De productenportefeuille van DSM Biomedical omvat coatings, drug delivery programma’s en een breed palet aan biomedische materialen voor gebruik in tijdelijke en blijvende medische implantaten.

Via DSM Venturing wordt geïnvesteerd in opstartende ondernemingen die zich richten op belangrijke onderdelen van de biomedische markt. Doelstelling is om hiermee nieuw te ontwikkelen markten en technologieën te ontdekken om zodoende een aanvulling te leveren op DSM’s innovatie- en groeistrategie. Behalve financiële ondersteuning biedt DSM Venturing de startende ondernemingen ook kennis, resources en de benodigde netwerken.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Belangrijke producten van DSM Biomedical zijn Bionate® PCU en CarboSil® TPU. Dit zijn twee van de meest uitgebreid geteste biomedische polymeren ooit ontwikkeld. Beide polymeren hebben een uitstekende biostabiliteit en een hoge sterkte en slijtvastheid, waardoor ze gezien worden als zeer geschikte materialen voor gewichtdragende orthopedische implantaten. Andere producten zijn ComfortCoat™ hydrofiele en antimicrobiële coatingtechnologie voor katheters, voerdraden en stents; en Dyneema Purity®, een high-performance polyethyleen vezeltechnologie, speciaal ontwikkeld voor gebruik in medische toepassingen zoals orthopedische implantaten. De onderneming verkoopt ook het Trancerta™ programma van bioresorbeerbare materialen voor het gericht in het lichaam afleveren van medicijnen. Bovendien heeft het bedrijf een polymeerprogramma ontwikkeld voor kunstheupen en knieën.

Daarnaast is DSM Biomedical betrokken bij een aantal publiek-private research partnerships met topuniversiteiten en andere erkende spelers, zoals het Biomedische Consortium van Materialen (BMM) in Nederland.

CO N TA C T

DSM Biomedical Koestraat 1, 6167 RA Geleen Postbus 18, 6160 MD Geleen W: www.dsmbiomedical.com T: +31 (0)46 4760278 E: [email protected]

Deze portfolio is gebaseerd op DSM’s sterke punten in de materiaalkunde, gecombineerd met zijn uitgebreide in-house kennis van synthesemethoden, ontwerpen verwerkingstechnieken.


32

DSM Innovative Synthesis


Procesverbetering (PI) en micro reactor technologie Verhoging van het rendement en veilige behandeling van onstabiele tussenproducten. Het gevaarlijk stilleggen van een reactie is niet meer nodig. DSM Innovative Synthesis biedt: verbeterde warmte- en massaoverdracht en vaste instellingen van de verblijftijden; continue procesontwikkeling van labschaal tot pilot tot industriële schaal, in een diversiteit aan reactorontwerpen; integratie van reactie en opwerking; en snelle reactieoptimalisering en -opschaling met gebruik van gevaarlijke producten onder cGMP condities.

Algemene organische chemie DSM Innovative Synthesis heeft ervaring met vrijwel alle chemische omzettingen die gericht zijn op het introduceren van chiraliteit. Multistap syntheses kunnen zowel op laboratoriumschaal als op proeffabriekschaal worden uitgevoerd.

Open Innovatie Door een groot aantal samenwerkingsverbanden in de academische wereld en met gespecialiseerde bedrijven heeft DSM Innovative Synthesis steeds toegang tot de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van moderne organische syntheses.

Synthese aminozuren en peptiden DSM Innovative Synthesis beschikt over talrijke technieken om chirale moleculen te synthetiseren en enzymatisch of chemisch te koppelen aan korte peptiden.

CO N TA C T

DSM Innovative Synthesis B.V. Urmonderbaan 22, 6167 RD, Geleen Postbus 18, 6160 MD, Geleen W: www.innosyn.com / E: [email protected]

Biokatalyse Reacties die gekatalyseerd worden door enzymen behoren tot de meest efficiënte, meest selectieve en meest “groene” processen die er op dit moment bestaan. DSM Innovative Synthesis biedt: toegang tot een brede en diverse collectie aan enzymen, direct klaar voor screening (>3000); uitstekende expressie en enzym ontwerp capaciteiten; de zekerheid van toegang tot het enzym op elke productieschaal (met vrijheid van handelen); en brede ervaring met (ook gereguleerde) implementatie op industriële schaal (meer dan 30 processen geïmplementeerd).

Contactpersonen: Algemene informatie: Marcel Schreuder Goedheijt, Director T: +31 (0)46 4760864 E: [email protected] InnoSyn® route scouting services: André de Vries, Business Manager T: +31 (0)46 4761573 / E: [email protected] Elise Meulenbroeks, NBD Manager T: +31 (0)46 4761168 / E: [email protected]

Homogene katalyse Homogene katalyse reacties vinden plaats onder erg milde omstandigheden en onder vorming van een minimale hoeveelheid nevenproducten. DSM Innovative Synthesis biedt: snelle identificatie van de

33



beste katalysator door toegang tot alle katalysatoren, ook commercieel verkrijgbare; gepatenteerd MonoPhos® systeem voor asymmetrische reducties; snelle reactieoptimalisatie in parallelle reactoren; en HomCat procesontwikkeling en -implementatie op industriële schaal.

DSM Innovative Synthesis B.V., onderdeel van DSM Pharmaceutical products, biedt zijn klanten hulp op maat op basis van moleculair denken, innovatieve synthese, het optimaliseren van bestaande en het ontwikkelen van nieuwe syntheseroutes. Het bedrijfsonderdeel creeert waarde voor zijn klanten door het ontwikkelen en implementeren van robuuste, opschaalbare en economische en milieuvriendelijke syntheseoplossingen. De oplossingen worden toegepast op het gebied van de farmaceutica, mensen diervoeding, geur- en smaakstoffen en andere toepassingen in de biowetenschappen en materiaalwetenschappen. In respons op de behoefte van diverse spelers in de farmaceutische industrie heeft DSM in 2010 InnoSyn® route scouting services gelanceerd. DSM Innovative Synthesis telt 70 medewerkers.

DSM Resolve • Ondersteuning met betrekking tot de ontwikkeling van gecontroleerde afgifte van geneesmiddelen. Ontwikkeling en verkoop van Hot Melt Extrusion micro-apparatuur: implantaten en andere afgiftesystemen voor geneesmiddelen; verbetering van biobeschikbaarheid; het opstellen van gemodificeerde afgifteformuleringen; karakterisering van polymeren.


DSM Resolve verleent een compleet pakket aan ondersteunende diensten aan klanten die actief zijn in polymeren, chemie, life sciences, forensische disciplines, wetenschappelijke instrumentatie en een groeiend aantal andere sectoren. Met zijn lange ervaring op het gebied van industriële R&D én zijn solide kennis en kunde, gedragen door vooraanstaande experts in een veelheid van disciplines, is DSM Resolve in staat om zelfs voor de moeilijkste vraagstukken innovatieve en duurzame oplossingen te ontwikkelen. DSM Resolve is een Service Unit van Koninklijke DSM N.V. en is gevestigd op de Chemelot Campus in Geleen. Met ruim 170 medewerkers behaalt DSM Resolve een netto jaaromzet van ca. EUR 30 miljoen. 25% van de medewerkers van DSM Resolve houdt zich bezig met life sciences.

• Nanotechnologie. DSM Resolve biedt een compleet programma van risicobeheersing dat o.a. omvat: advies inzake risicobeheersing, waaronder occupational health; omvangrijke analytische diensten waaronder analyse en karakterisering, materiaalkenmerken en -verwerking, synthese en katalyse; blootstellingsmetingen en -analyse waaronder procesveiligheid en technische veiligheid; en risicoanalyse met betrekking tot o.a. in vitro-celtesten.


• Dried Blood Spot (DBS) technologie.

Honderden bedrijven en organisaties vertrouwen op de kennis die DSM Resolve in diverse sectoren heeft opgebouwd. Ze maken gebruik van de gespecialiseerde R&D-diensten van de onderneming om hun farmaceutische, biotechnologische en polymeerproducten, hun chemische processen en meer te verbeteren. De multidisciplinaire teams van DSM Resolve werken nauw samen met (interne) experts om de antwoorden te vinden op vragen van klanten, bijvoorbeeld op het terrein van:

• Vaste stof karakterisering van farmaca: polymorfisme; deeltjesgrootte-analyse; onzuiverheden (structuuropheldering).

• Bioanalyse: kwantitatieve analyse ter ondersteuning van farmacokinetiek / dynamische studies, metabolisme studies en zuiverheidsanalyse van farmaca.

DSM Resolve werkt samen met diverse internationale universiteiten (bijvoorbeeld Universiteit Maastricht, KU Leuven, RWTH Aachen), Maastricht Instruments, CellMade, NLISIS, The Maastricht Forensic Institute, Philips, Spark, TIPb Vof.

• Moleculaire imaging: de ontwikkeling en validatie van chromatografische methodes, de identificatie van moleculaire biomarkers en chemometrische dataverwerking.

CO N TA C T

Doelstellingen van DSM Resolve zijn: • Het ontwikkelen van een celbiologie-testplatform voor de farmaceutische industrie, in samenwerking met andere partners. • Uitbreiding van de Dried Blood Spot technologie. • Het ontwikkelen van diagnostische middelen.

DSM Resolve Postbus 18, 6160 MD Geleen W: www.dsm-resolve.com T: +31 (0)46 4760100 E: [email protected]

• Systeembiologie: toepassing c.q. levering van verschillende primaire humane cellijnen: pathologische weefsels, primaire celproductie, karakterisering en toepassing. Gewoonlijk zijn de vragen op dit gebied gerelateerd aan farmacologische en toxicologische studies.


34

Dutch Polymer Institute

Dutch Polymer Institute (DPI) Kennispoort, John F. Kennedylaan 2, 5612 AB Eindhoven Postbus 902, 5600 AX Eindhoven W: www.polymers.nl T: +31 (0)40 2475629 E: [email protected] Contactpersoon: Dr. Peter Nossin, Programme Area Coordinator Bio Polymers E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences DPI richt zich op het ontwikkelen en verbeteren van multifunctionele polymeren die te maken hebben met drugs delivery, bio-compatible products, bio-inspired polymers en bio-based polymers. Deze vinden hun toepassing in diverse marktsectoren zoals personal care, automotive, packaging, electronics, domestic appliances en food. Het hele spectrum van DPI partners, zowel academische partners als industriële partners, werkt aan het onderzoek naar bio-polymeren.

35



CO N TA C T

Het Dutch Polymer Institute (DPI) is een Technologisch Top Instituut dat zich richt op pre-competitief onderzoek naar polymeren. Daarbij wordt samengewerkt met bijna 35 internationaal opererende bedrijven en ruim 40 hoog gekwalificeerde kennisinstellingen over de hele wereld. Aan het onderzoek nemen zo’n 200 onderzoekers deel en er zijn ongeveer 300 contacten uit de industrie actief betrokken. Ongeveer 10% hiervan richt zich op life sciences. DPI streeft er naar om een International centre of excellence in polymers te worden.


FABPulous CO N TA C T

FABPulous BV heeft als doelstelling om zeer snelle diagnostische point-of-care tests te ontwikkelen die gebruikt kunnen worden in de eerstelijns zorg, voor het diagnosticeren van acute weefselschade. Deze tests leveren een snelle en duidelijke diagnose en helpen niet alleen de patiënt – ze kunnen levensreddend zijn – maar ook vanuit het oogpunt van mogelijke kostenbesparing, de zorgen verzekeringssector, de overheid en de maatschappij in het algemeen. Het bedrijf is opgericht in 2008 en heeft op dit moment ~4 fte aan medewerkers. Daarvan zijn 2 fte volledig bestemd voor onderzoek en ontwikkeling. De mensen binnen FABPulous beschikken over een brede achtergrond in life sciences en meer specifiek in medische diagnostiek. Tevens beschikt FABPulous over brede marketing ervaring en ervaring met het op de Europese markt brengen van medische middelen.

FABPulous BV BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.fabpulous.com Contactpersonen: Diederik Engbersen, CEO T: +31 (0)6 46336338 E: [email protected] Egbert Smit, CTO T: +31 (0)6 30892786 E: [email protected]


Ronny Mohren, Senior Lab Technician T: +31 (0)6 30892713 E: [email protected]

FABPulous ontwikkelt een innovatief en generiek diagnostiek platform. Kerneigenschappen zijn snelheid en gebruikersgemak. De eerste diagnostische test die zal worden ontwikkeld is een zeer snelle hartinfarcttest voor gebruik in de eerstelijns gezondheidszorg. Diverse andere toepassingen worden overwogen. De activiteiten van FABPulous op de langere termijn zijn gericht op het wereldwijd vermarkten van producten. Op de korte termijn richt FABPulous zich voornamelijk op de Europese markt. In het kader van onderzoek en ontwikkeling werkt FABPulous nauw samen met het Cardiovascular Reseach Institute Maastricht (CARIM; http://www.carim.unimaas.nl/) van de Universiteit Maastricht. Andere regionale en nationale partners zijn OPZuid, de Provincie Limburg, EFRO en Agentschap NL.


36

GENO-tronics BV’s kernactiviteit is het ontwikkelen en engineeren van producten en diensten die worden gebruikt binnen (moleculair) biologische laboratoria. De activiteiten behelzen de ontwikkeling, implementatie en integratie van hardware en software oplossingen. De nadruk ligt hierbij op de kalibratie van zogenaamde (q)PCR cyclers.

GENO-tronics is wereldwijd toonaangevend en zet producten en diensten af die onder meer worden ingezet bij en door gerenommeerde overheidsinstituten (FBI, FDA, forensische laboratoria) en de farmaceutische industrie.

De onderneming stelt zich als doel om een product af te leveren van een uitzonderlijke kwaliteit, ontworpen en getest met gebruik van de meest geavanceerde componenten, technieken en apparatuur die beschikbaar is. Kenmerkend voor GENO-tronics is de combinatie van kennis en ervaring van verschillende wetenschappen, technologieën en disciplines, waardoor het bedrijf een competente partner kan zijn bij het zoeken naar uitstekende oplossingen.

CO N TA C T

GENO-tronics BV Rötscherweg 61, 6374 XW Landgraaf W: www.geno-tronics.com T: +31 +(0)45 5338710 E: [email protected]

GENO-tronics beschikt over een jong en competent team, gedreven door enthousiasme en bezieling. Alle medewerkers houden zich bezig met ontwikkeling.

Contactpersoon: Tom Hendrikx, DGA E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences GENO-tronics focust op controle- en kalibratieapparatuur voor instrumenten die typisch binnen life sciences laboratoria worden gebruikt (PCR and qPCR kalibratieapparatuur en software).

37



GENO-tronics

GlycoCheck GlycoCheck BV is een spin off vanuit het Cardio Vasculair Research Instituut Maastricht (CARIM), onderdeel van de Universiteit van Maastricht.

CO N TA C T

GlycoCeck BV Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.glycocheck.com


Activiteiten in relatie tot Life Sciences GlycoCheck BV maakt gebruik van een innovatieve techniek om de kwaliteit van het vaatbed (de ‘glycocalyx laag’; de binnenbekleding van de vaatwand) te meten. Deze nieuwe meettechniek maakt gebruik van een camera die zeer snel en niet invasief de kleine haarvaten onder de tong bekijkt, en van software die minuscule veranderingen in de vaatwand automatisch opspoort. Dit is een uiterst nauwkeurige en betrouwbare methode die ingezet wordt bij de signalering van hart en vaatziekten nog voordat er klachten ontstaan. Tevens dient deze methode als een nauwkeurige indicator voor verdere behandeling van deze groep patiënten. Wereldwijd zijn hart en vaatziekten de meest voorkomende doodsoorzaken met momenteel meer dan 20 miljoen slachtoffers.

Contactpersoon: Pieter Goedhart, Chief Executive Officer T: +31 (0)6 11879847 E: [email protected] BioMedbooster: Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.biomedbooster.com Contactpersoon: Jonathan de Jonge, Sr. Business Development Manager T: +31 (0)43 3885847 E: [email protected]

BioMedbooster BV is aandeelhouder van GlycoCheck BV. Dit bedrijf zorgt voor valorisatie en commercialisering van uitvindingen en ideeën van de Universiteit Maastricht en het academisch ziekenhuis Maastricht, door nauwe samenwerking met zowel wetenschappers als industrie, met name op het gebied van life sciences en biomedische technologie.


38

HemoLab B.V. is een high-tech spin-off bedrijf van de Technische Universiteit Eindhoven. Een onafhankelijk R&D bedrijf dat gespecialiseerd is in biomedische technologieontwikkeling en productevaluatie. Daarbij valt de focus op onderzoek naar en het testen van medische apparaten, diagnostische technologie, chirurgische ingreepstrategieën en therapieën.

timodale testplatformen, computermodellering, weefsel- en orgaanpreservatiesystemen, ultrageluid (echo) diagnostische apparatuur, MRI, micro- en nano-CT en klinische CT-faciliteiten, elektronenmicroscopie, stereomicroscopie, autoclaven, hemodynamische meetapparatuur, hemocompatibiliteitsplatform, video- en endoscopische apparatuur, hart-longmachine, high-speed videoapparatuur en mechanische testfaciliteiten. Tevens levert HemoLab hoogwaardige (levende) slachthuisweefsels en organen voor onderzoeksdoeleinden.

HemoLab bestaat momenteel uit vijf personen die zich allen bezig houden met life sciences, zowel nationaal als internationaal. Met het oog op de vraag verwacht HemoLab in de nabije toekomst uit te breiden.

Naast contractactiviteiten participeert HemoLab ook regelmatig als partner in nationaal en internationaal gesubsidieerde R&D projecten.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences CO N TA C T

HemoLab is een innovatieplatform dat zich met name richt op het cardiovasculaire en orthopedische werk in de pre-klinische fase van productontwikkeling. Met veel ervaring en kennis in het life sciences veld, de modernste technologie en uitgebreide faciliteiten biedt HemoLab zijn diensten aan aan de biomedische industrie, kliniek en kennisinstellingen. Deze diensten bestaan uit contractonderzoek, consultatie en training.

HemoLab B.V. Den Dolech 2, 5612 AZ Eindhoven W: www.hemolab.nl T: +31 (0)40 2474837 E: [email protected]

Voor het cardiovasculaire deel ontwikkelt HemoLab hoogwaardige technologieplatformen en biedt deze aan voor contractactiviteiten. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan in vitro en ex vivo (‘kloppend hart’) opstellingen die het hart en de circulatie realistisch nabootsen. In deze opstellingen kunnen medische apparaten en protheses worden getest onder fysiologische omstandigheden en worden geobserveerd met moderne beeldvormende technieken. Op orthopedisch terrein biedt HemoLab hoge resolutie micro-CT faciliteiten aan waarmee zeer nauwkeurig orthopedische structuren en biomaterialen 3D in beeld gebracht en gekwantificeerd kunnen worden. Mechanische karakterisatiefaciliteiten worden gebruikt om van dezelfde structuren onder andere de sterkte en stijfheid te bepalen van micro tot macro niveau.

Contactpersonen: Jurgen de Hart, CEO T: +31 (0)40 2474837 E: [email protected] Lars Mulder, projectmanager orthopedie T: +31 (0)40 2474837 E: [email protected]

Voor zowel het cardiovasculaire als het orthopedische veld ontwerpt, produceert en programmeert HemoLab custom-made gesloten bioreactorsystemen die ingezet worden voor weefselkweek in de regeneratieve geneeskunde. De technologieën die worden aangeboden zijn onder andere bioreactoren, in-vitro systemen, ex-vivo systemen, mul-

39



HemoLab

Isobionics lage hoeveelheden uit sinaasappels gewonnen. Daarom kan de kwaliteit, kwantiteit en prijs van conventionele valenceen variëren. Bovendien vereist de productie van valenceen enorme hoeveelheden sinaasappels.


Isobionics BV is gevestigd op het Chemelot terrein in Sittard-Geleen. Opgericht in 2008, focust Isobionics met zijn activiteiten op (natuurlijke) grondstoffen voor de smaak- en geurstoffenindustrie (‘F&F – industrie’). Deze grondstoffen zijn bereid met een innovatief fermentatieproces, hetgeen resulteert in hoogwaardige (natuurlijke) eindproducten voor klanten in de voedingsmiddelen-, dranken-, smaak- en geurstoffenmarkt.

Naast kennis op het gebied van fermentatietechnologie en procesontwikkeling heeft Isobionics specifieke know-how in huis die cruciaal is voor succesvolle ontwikkeling en productie van F&F ingrediënten. Voorbeelden zijn de vaardigheden van het bedrijf in destillatie, met de nadruk op organoleptische eigenschappen van de producten en de kennis van F&F-specifieke regelen wetgeving.

De technologie van Isobionics is milieuvriendelijk, vermindert het aantal productiestappen en is makkelijk op te schalen. Dit levert een constante kwaliteit en stabiele prijzen op. De producten hebben een hoge zuiverheid en de productie is oogst-onafhankelijk, waardoor er een constante beschikbaarheid kan worden gerealiseerd.

Externe expertise wordt verkregen door samenwerkingen met externe partners zoals DSM, PRI Wageningen en EHT Zurich.

Isobionics stelt zich als doel om toegevoegde waarde te leveren aan zijn klanten door het leveren van een reeks van premium producten die worden ondersteund door een uitstekende klantenservice. Daarnaast wil Isobionics een leidende positie creëren door het ontwikkelen van innovatieve producten en processen binnen een duurzame sourcing-strategie. Het R&D team van de onderneming verzekert de klanten betrouwbare producten om hun succes te vergroten.

CO N TA C T

Isobionics BV Urmonderbaan 22, Building 007.01.04 6167 RD Geleen W: www.isobionics.com T: +31 (0)46 4574500 E: [email protected]

Isobionics heeft 6 medewerkers in dienst, waarvan 3 zich bezighouden met life sciences. Daarnaast heeft Isobionics toegang tot DSM know-how en R&D faciliteiten.

Contactpersoon: Toine Janssen, CEO

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Isobionics verkoopt smaak- en geurstoffen, gebaseerd op isoprenoiden die zijn geproduceerd met behulp van innovatieve low-cost routes. Deze baanbrekende technologie omvat onder andere microbiële fermentatie of enzymatische omzettingen; dit in tegenstelling tot conventionele productiemethoden waarbij de geur- en/of smaakstof uit de plant geëxtraheerd of gesynthiseerd moet worden. Eén van de producten die Isobionics levert is BioValenceneTM. Isobionics is het eerste bedrijf ter wereld dat erin geslaagd is om dit product via fermentatietechnologie op de markt te brengen. Hiervoor werd aan Isobionics in 2010 de Frost & Sullivan Best Practice Award Global Food Ingredients toegekend. Valenceen wordt traditioneel in


40

Kamer van Koophandel (Brabant en Limburg)

Kamer van Koophandel Limburg: • In samenwerking met de KvK Brabant en de Pom Hasselt (B) organiseert de KvK Limburg bijeenkomsten m.b.t. de biomedische technologie. • De KvK Limburg brengt de activiteiten op de Health Campus Maastricht in beeld via factsheets op www.innoveerpunt.nl (april 2011 - juli 2011). • De KvK Limburg brengt de health sector Limburg in verbinding met de healthsector Wallonië (B) (juli 2011 - december 2011). CO N TA C T

Kamer van Koophandel Brabant J.F. Kennedylaan 2, Eindhoven Postbus 735, 5600 AS Eindhoven W: www.kvk.nl/brabant / www.kvk.nl/lokaleinformatie/brabant/sectoren/healthsector Contactpersonen: Marielle Renee, beleidsadviseur regiostimulering T: +31 (0)40 2323254 / +31 (0)6 13649868] E: [email protected]


Andrea Edelman, secretaresse regiostimulering T: +31 (0)40 2323908 E: [email protected]

Kamer van Koophandel Brabant: • In 2009 is een Healthsector analyse Brabant opgeleverd met gegevens over de omvang van de sector, lopende ontwikkelingen, netwerken en kansen voor sectorversterking. Als eerste resultaat daarvan is de Innovatiepoort Healthsector (Brabant) opgeleverd. Deze publicatie biedt een overzicht van beschikbare regelingen, kennisingangen en netwerken voor bedrijven uit de sector bij innovatievragen en internationalisering. • In de eerste helft van 2011 vindt een aanvullende kwantitatieve analyse van de sector plaats en wordt ook de aanwas aan bedrijvigheid - door nieuwe starters en ‘nieuwe inschrijvers’- in de healthsector in beeld gebracht. • In samenwerking met regionale partijen worden kansen opgepakt

Kamer van Koophandel Limburg Pierre de Coubertinweg 5, 6201 BX Maastricht W: www.kvk.nl/limburg Contactpersoon: Jean-Paul Urlings, projectmanager infrastructuur T: +31 (0)88 9876483 E: [email protected]

41



voor het gezamenlijk initiëren en uitvoeren van activiteiten en de organisatie van bijeenkomsten voor de sector. De activiteiten zijn gericht op bijv. clustervorming, het leggen van verbindingen en het verhogen van de internationaliseringgraad van bedrijven.

De Kamer van Koophandel (KvK) is een onafhankelijke organisatie gericht op ondersteuning en facilitering van het regionale bedrijfsleven. De KvK heeft kennis van, en werkt voor alle ondernemers in het werkgebied. Dit stelt de KvK in staat regionale en lokale prioriteiten in kaart te brengen en een visie te ontwikkelen op de regionale en lokale economie. De afdeling Regiostimulering zet zich actief in voor een voorspoedig economisch klimaat en ontwikkelt hiervoor proactief activiteiten en projecten. Hiertoe werkt de organisatie nauw samen met andere (intermediaire) partijen en belangenbehartigers. Advies- en kennisgebieden zijn o.a. ondernemerschap, innovatie, internationalisering, mobiliteit, infrastructuur en bedrijfssectorgerichte ondersteuning. Eén van de sterke sectoren in Zuidoost-Nederland is de Healthsector. Voor deze sector is in oktober 2010 de Innovatiepoort Healthsector ontwikkeld: een overzicht van voor de sector beschikbare regelingen, netwerken en andere ingangen bij innovatie en internationalisering. Daarnaast organiseren de zuidelijke KvK's (Brabant en Limburg) samen met een aantal bedrijven en de POM Hasselt (B) jaarlijks een aantal bijeenkomsten m.b.t. biomedische technologie. De KvK Brabant telt ca. 200 medewerkers, waarvan 32 werkzaam zijn bij de afdeling Regiostimulering.1 medewerker houdt zich daarbinnen bezig met Life Sciences & Health. Bij de KvK Limburg is Life Sciences & Health niet apart bij een medewerker belegd, maar worden de werkzaamheden door de Projectmanager Kennisinfrastructuur uitgevoerd.

Kleeven Medical Verder zijn er regelmatig uitwisselingen met diverse universiteiten om onderzoek en wetenschappelijk bewijs te kunnen leveren voor medische producten. Uitwisseling vindt plaats met de technische universiteiten van Delft en Eindhoven, maar ook met de universiteit van Maastricht. In het buitenland gaat het vooral om de universiteit van Münster (D).

Kleeven Medical BV heeft zich gespecialiseerd in het ontwikkelen en produceren van medisch technische systemen die niet door de ‘grote’ bedrijven zelf gemaakt worden, hetzij omdat het hierbij gaat om te lage aantallen, hetzij omdat zij zelf onvoldoende kennis bezitten. Het gaat om producten in een niche markt en de aantallen zijn daardoor vaak beperkt. Kleeven Medical is ISO9000-2000 en EN 13485 gecertificeerd.


CO N TA C T

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Kleeven Medical BV Nijverheidsstraat 6, 5961 PJ Horst W: www.kleeven.nl T: +31 (0)77 3984306 E: [email protected]

Kleeven Medical kan zorg dragen voor het (verder) ontwikkelen, productierijp maken, certificeren en produceren van medische apparaten. De flexibele innovatieve organisatie van Kleeven Medical is perfect in staat om voor de OEM (Original Equipment Manufacturer) vele verschillende producten te produceren en te voorzien van de vereiste certificaten.

Contactpersonen: Ton Kleeven, directeur Willem Jan van der Staak, Medical Engineer Ronowald Verschuren, software engineer Fred Coumans, stagebegeleider

Momenteel treedt Kleeven Medical op als full-system supplier voor diverse gerenommeerde OEM’s zoals Philips, Getinge etc. Doelstelling van Kleeven Medical is om onder eigen naam op de markt te komen met eigen producten, zoals de borstscanner. In een cluster, Mechatronicspartners, wordt intensief samen gewerkt met vijf bedrijven om als full system supplier op te kunnen treden. Ook de ontwikkeling en engineering wordt binnen dit cluster uitgevoerd.


42

LifeTec Network

Implementatie van de studie is een gemeenschappelijke taak van industrie, kennisinstellingen en overheid, waarbij de industrie de leiding neemt. Het doel is om eind 2011 een plan van aanpak te accorderen waaraan alle partijen zich committeren. Dit plan zal aansluiten bij de studie Brainport 2020. Projectpartners zijn Industriebank LIOF (Limburgse Ontwikkelingsmaatschappij), BOM (Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij), LifetecZONe en Brainport. Financiering is verschaft in het kader van Pieken in de Delta door het Ministerie van EZ en door de provincies Brabant en Limburg.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Onder regie en eindverantwoordelijkheid van LifeTec Network wordt een aantal projecten uitgevoerd:

Database The Atlas Samen met LIOF en BOM is in het kader van de LESA studie en ter ondersteuning van matchmaking activiteiten tussen bedrijven en instituten een database ingericht met gegevens over alle lifetec georiënteerde bedrijven en instellingen in Zuidoost-Nederland. Daarbij ligt de nadruk op aanwezige competenties.

Platform meetings Deze meetings zijn opgezet om, door het samenbrengen van researchers en business-development medewerkers, mogelijkheden te onderkennen voor businessgedreven samenwerking in een model van open innovatie. Tot dusver zijn de meetings gericht op de oprichters van de Stichting. In vervolgactiviteiten wordt ook het MKB erbij betrokken.

CO N TA C T Technology transfer en oplossen van de Dutch Innovation Gap De Dutch Innovation Gap is de constatering dat in Nederland onderzoek wordt verricht dat internationaal bijzonder goed staat aangeschreven, maar dat de omvang van hieruit voortvloeiende commerciële activiteiten ver achterblijft bij het buitenland. In overleg met de Technology Transfer Offices van de universiteiten in ZuidoostNederland wordt onderzocht wat de best practices zijn en welke maatregelen het technology transfer proces kunnen verbeteren.

LifeTec Network Boschstraat 76, 6211 AX Maastricht W: www.lifetecnetwork.eu Contactpersoon: Ir. P.F.(Feike) Hylarides, Managing Director T: +31 (0)43 3280288 / +31 (0)6 51385567 E: [email protected] of [email protected]

Het project LifeTec Environment Strategic Analysis (LESA) Het in april 2010 verschenen eindrapport van dit project Vision 2025: a road to excellence (te downloaden van www.lifetecnetwork.eu) geeft aan hoe Zuidoost-Nederland zich kan ontwikkelen tot een regio van wereldformaat in lifetec. Vision 2025 stelt voor dat Zuidoost-

43



Nederland zich bij voorkeur richt op toepassingen van medische technologie en diagnostica en dat met name op cardiovasculair gebied. Concrete voorgestelde actielijnen betreffen research en ontwikkeling, infrastructuur (campussen), het scheppen en behouden van banen, scholing en aanpak van implementatie.

LifeTec Network is opgericht door Philips, DSM, Medtronic, Maastricht University Medical Center en de Technische Universiteit Eindhoven. Visie en missie zijn als volgt verwoord: Zuidoost-Nederland, inclusief haar verbindingen met omliggende regio’s, kan en moet een leidend gebied worden in de wereld van lifetec (medische technologie, biomaterialen, geneesmiddelen, bio-informatica) onderzoek, (product)ontwikkeling en industrie. LifeTec Network stelt zich tot doel het scheppen van de ‘omgeving van excellentie’ in termen van aanwezige kennis, ondernemerschap, mensen, middelen en faciliteiten, die een voorwaarde is voor het realiseren van deze visie. De organisatie van LifeTec Network telt één medewerker, ondersteund door de oprichters.

Vereniging LifetecZONe internationale beurzen en congressen (Biomedica, HAT congres etc).


Zuidoost-Nederland is in Nederland de meest vooraanstaande regio op het gebied van productontwikkeling in de LifeTec sector. In Europa behoort de regio zelfs tot de top drie. Zuidoost-Nederland onderscheidt zich onder meer door de aanwezigheid van een netwerk van MKB bedrijven, die onderling nauw samenwerken.

Dit betekent concreet: bedrijven worden uitgenodigd deel te nemen aan de LifetecZONe Business Café netwerkbijeenkomsten én Interregio meetings. Tijdens deze bijeenkomsten worden zij geïnformeerd over een actueel thema en krijgen ze de gelegenheid kennis te maken met collega ondernemers die actief zijn in Life Sciences en Medische Technologie, Pharma en Zorg en met vertegenwoordigers van kennisinstellingen.

Ondernemers spelen een cruciale rol in deze sector en daarom richtten vele netwerkorganisaties zich in het verleden tot hen. Dit leidde vaak tot onduidelijkheid. Life Sciences Limburg (LIOF), Human Health Programma (BOM) en Care Pro (Syntens) besloten daarom medio 2008 hun activiteiten te bundelen.

Het bedrijfsprofiel wordt opgenomen in de database The Atlas en de leden krijgen toegang tot de Lifetech Facility Sharing Portal, de webingang voor het huren en verhuren van expertise en faciliteiten in de regio. Via e-newsletters en de website informeert LifetecZONe haar leden over de laatste ontwikkelingen en trends. Ook krijgen leden de mogelijkheid tot instappen in het subsidietraject Innovatie Prestatie Contract (IPC). Voor alle overige vragen over financiering, innovatieadvies etc. zijn er korte lijnen naar de intermediaire organisaties BOM, LIOF en Syntens

Met LifetecZONe, gevestigd in het Syntens kantoor in Roermond, is nu in de regio één netwerkorganisatie actief voor de ondersteuning van productinnovaties, voor de netwerkfunctie, voor financiering (subsidiëring van innovatie, starterfinanciering, etc.) en voor het aantrekken en faciliteren van nieuwe bedrijven die zich in Zuidoost-Nederland willen vestigen. LifetecZONe is er voor en door ondernemers!

Activiteiten in relatie tot Life Sciences CO N TA C T

LifetecZONe brengt het bedrijvennetwerk in Zuidoost-Nederland en daarmee de deelnemende ondernemingen nationaal en internationaal onder de aandacht. Wat biedt LifetecZONe verder aan ondernemers?

LifetecZONe Buitenop 8E, 6041 LA Roermond Postbus 1311, 6040 KH Roermond W: www.lifeteczone.com

• HET loket voor al hun vragen over starten en groeien van hun bedrijf. • Informatie over én het organiseren van netwerkbijeenkomsten. • Informatie over nieuwe ontwikkelingen in de sector via onze e-newsletter. • Inzicht in het subsidielandschap. • Overzicht van bedrijvigheid in Zuidoost-Nederland in de LifetecZONe profieldatabase The Atlas. • Toegang tot regionale en Euregionale (NL, BE, DU) netwerken. • Stimuleren van innovatie en samenwerking door het Innovatie Prestatie Contract (IPC). • Organiseren van grotere cluster projecten binnen het LifetecZONe netwerk. • Zichtbaarheid en gezamenlijke stand en/of korting op nationale en


Contactpersoon: Josee Schrijnemakers, programmacoördinator T: +31 (0)88 4440532 E: [email protected]

44

van de onderneming, van de prille start tot reeds gevestigde bedrijven. Er wordt altijd een substantiële eigen inbreng van de ondernemer vereist en het LIOF fonds neemt een minderheidsbelang. Techstart ondersteunt personen met een innovatief idee in de aanloopfase naar een eigen onderneming, in de vorm van een persoonlijke achtergestelde lening van maximaal €35.000. Het recent opgerichte Nedermaas Ventures verstrekt seed financiering (maximaal €500.000) aan startende ondernemingen. Limburg Ventures richt zich op de financiering (maximaal €1.500.000) van ondernemingen die zich bij voorkeur willen vestigen op de Chemelot Campus. De doelgroep van het reguliere LIOF fonds zijn reeds gevestigde MKB ondernemingen, die expansie nastreven, een overname willen financieren, een MBO/MBI voorbereiden en/of opvolging willen financieren (maximaal €2.000.000).

NV Industriebank LIOF is de Limburgse regionale ontwikkelings- en investeringsmaatschappij en ondersteunt bedrijven bij het innoveren, investeren en vestigen. LIOF steunt ondernemingen pragmatisch, betrokken en proactief door zijn expertise te combineren met financiële daadkracht en een uitgebreid netwerk. Deze combinatie van diensten maakt LIOF slagvaardig en uniek. LIOF heeft 50 medewerkers, een hoofdkantoor in Maastricht en een vestiging in Venlo.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Productontwikkeling en ondernemen LIOF bevordert de totstandkoming van samenwerkingsverbanden van het middenen kleinbedrijf met academische centra en met grote bedrijven. Startende en vernieuwende ondernemers in de life sciences kunnen vaak wel wat ondersteuning gebruiken. Veelal gaat het daarbij om advies op het gebied van ondernemen en de juiste netwerken, maar ook geld kan een issue zijn. LIOF helpt daarbij.

CO N TA C T

NV Industriebank LIOF Boschstraat 76, 6211 AX Maastricht W: www.liof.nl T: +31 (0)43 3280280

Kennistransfer in life sciences topregio Het Maastricht Universitair Medisch Centrum en de universiteit, de andere onderwijsinstellingen, maar ook DSM en andere grote bedrijven vormen belangrijke life sciences kernen in Limburg. Om een brug te slaan tussen deze kennisexperts en het MKB is LIOF actief betrokken bij de ontwikkeling van de Maastricht Health Campus, de Chemelot Campus in Sittard-Geleen en bij Greenport Venlo.

Contactpersonen: LIOF Ontwikkeling & Innovatie Dr. Paulette J.J. Wauben-Penris, Senior Project Manager Life Sciences and Healthcare E: [email protected]‘ Ir. Theo G. Hommels, Senior Project Manager Innovation E: [email protected]

De Euregio Maas-Rijn vormt een buitengewoon krachtige life sciences regio met o.a. de universiteiten van Maastricht, Eindhoven, Aken, Luik, Hasselt en Leuven als vooraanstaande kennisinstituten en met een hooginnovatieve ondernemende omgeving. LIOF werkt dan ook in Zuidoost-Nederland (Brainport 2020) en Euregionaal (Interreg) verband samen met collega ontwikkelingsmaatschappijen, bedrijfsleven en kennisinstellingen. Concreet betekent dit deelname aan grensoverschrijdende projecten met partners in die regio’s, gericht op nieuwe, marktrijpe producten.

LIOF participaties Drs. John Vossen, Senior Investment Manager E: [email protected] Dr. Jeffrey Lutje Spelberg, Investment Manager E: [email protected]

Financieel LIOF ondersteunt (clusters van) bedrijven of combinaties van bedrijven en kennisinstellingen bij het aanvragen van subsidies van regionale, landelijke of Europese overheden. LIOF verstrekt ook risicodragend kapitaal aan innovatieve MKB bedrijven in de life sciences, in alle fases

LIOF Investment & Business Development Drs. Sjoerd Boomsma, Senior Project Manager IBD E: [email protected]

45



Industriebank LIOF


Maastricht Instruments Focusgebieden De focusgebieden van Maastricht Instruments op het gebied van life sciences zijn: Data acquisitie, verwerking & communicatie; signaal- en beeldanalyse; functie equipment; technologie voor monsterpreparatie.

Maastricht Instruments b.v. werd meer dan 12 jaar geleden opgericht door de Universiteit Maastricht. Het bedrijf heeft als missie om technologie en apparatuur die voor wetenschappelijk onderzoek is ontwikkeld binnen de Universiteit Maastricht beschikbaar te maken voor de ‘buitenwereld’. Dit kan in de vorm van een doorontwikkeld product of instrument, een licentieovereenkomst of een samenwerking of joint venture met een ander bedrijf. Opdrachtgevers worden gevonden in het MKB bedrijf, de (Life Sciences en medische) industrie, bij internationale researchbedrijven en – instellingen en in universiteiten en ziekenhuizen over de hele wereld. Ook worden opdrachten uitgevoerd voor onderzoekers op Life Sciences gebied die werkzaam zijn op de campus in Maastricht. Daarnaast voert Maastricht Instruments engineering opdrachten uit voor externe bedrijven en kennisinstellingen buiten de Maastricht campus: Feasibility studies, Proof of Concepts, Engineering, Prototypes en Industrialisatie. Maastricht Instruments kan beschikken over ca. 35 engineers, verdeeld over verschillende disciplines als elektronica, softwareontwikkeling, mathematica en mechatronica. Maastricht Instruments groeit en wil dat ook blijven doen de komende jaren. Gezien het werkterrein heeft Maastricht Instruments uitgebreide kennis op het gebied van medische toepassingen, life sciences en gezondheid en van onderzoeken op deze terreinen. Maastricht Instruments is NEN-ISO 9001: 2008; NEN-ISO 13485: 2007; MDD93/42/EEC gecertificeerd.

Samenwerking Het bedrijf werkt samen met andere instituten en bedrijven in de Life Sciences en medische markt en met bedrijven en instellingen die complementaire kennis hebben. Daarbij kan gedacht worden aan DSM Resolve, IMEC-NL, BioMedBooster, MiPlaza en anderen. Deze samenwerking wil Maastricht Instruments in de toekomst verder uitbouwen om een nog completer aanbod te kunnen doen aan haar klanten. De gedachte is te komen tot een one-stop-shop benadering, waarbij een bepaalde ontwikkeling wordt uitgevoerd met Maastricht Instruments of één van haar partners als hoofdaannemer. Een aantal opdrachten wordt al op deze wijze uitgevoerd. Maastricht Instruments zoekt partners die kunnen helpen vindingen naar de markt te brengen. CO N TA C T

Maastricht Instruments b.v. Universiteitssingel 50, 6229 ER Maastricht Postbus 616, 6200 MD Maastricht W: www.maastrichtinstruments.com T: +31 (0)43 3881371

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Contactpersonen: Nieuwe business: Emile Arnoldussen E: [email protected]

Alle engineers van Maastricht Instruments houden zich direct of indirect bezig met aan Life Sciences gerelateerde ontwikkelingen. Hiertoe kunnen zij intern beschikken over state-of-the-art ontwikkeltools en goed geoutilleerde mechanische en elektronische prototyping werkplaatsen, inclusief een rapid prototyping machine. Door het bedrijf worden onder andere technologie, software applicaties, instrumenten en apparaten ontwikkeld die gebruikt worden in de Life Sciences en medische wereld. Dat kan variëren van een apparaat om monsters te prepareren voor een elektronenmicroscoop, ambulante draagbare data-acquisitie systemen of apparatuur om ademmonsters te kunnen meten tot een methodiek om met MRI-gegevens implantaten te produceren of volumineuze Respiration Chambers voor metabolisme onderzoek.


Marc Schoenmakers E: [email protected] Algemene zaken: Frans Smeets E: [email protected] Stages & afstuderen: Jan Geilen E: [email protected]

46

Maastricht University (UM) is de meest internationaal georiënteerde universiteit van Nederland en onderscheidt zich door haar innovatieve benadering van studeren en internationale gerichtheid. De UM heeft 13.100 studenten en 3.500 medewerkers en biedt een grote keuze aan academische programma’s die ontworpen zijn om het beste in haar studenten naar boven te brengen.

onderzoeksscholen. Deze worden Zorg- en Onderzoeks Ketens (ZKOs) genoemd. Er zijn ZKO's voor hart- en vaatziekten, chronische ziekten, oncologie en geestelijke gezondheid, waarin vier van de vijf onderzoeksscholen zijn ondergebracht. De vijfde School (Public Health and Primary Care) maakt deel uit van elk van de vier ZKO's en heeft zijn kernactiviteiten in de ZKO's chronische ziekten en hart- en vaatziekten.

Maastricht University omschrijft zichzelf als volgt:

Aan het hoofd van de ZKO's staan een Directeur Patiëntenzorg en een Onderzoeksdirecteur die de integrale verantwoordelijkheden voor de ZKO samen delen. Deze constructie heeft tot doel het creëren van een optimale omgeving voor translationeel onderzoek, waarin enerzijds de behoeften van de patiëntenzorg het onderzoeksprogramma sturen, en anderzijds de route naar klinische toepassing van de onderzoeksresultaten zo kort mogelijk is.

Met Europa als basis maar gericht op de hele wereld biedt Maastricht University een stimulerende omgeving. Waar onderzoek en onderwijs elkaar aanvullen. Waar op innovatie wordt gefocust. Waar talent zich kan ontplooien. Een echte studentgerichte onderzoeksuniversiteit. Maastricht University is opgericht in 1976 en is daarmee de jongste universiteit van Nederland. Geneeskunde was de eerste faculteit en in 1980 werd de faculteit Gezondheidswetenschappen opgericht. Op 1 januari 2007 zijn deze twee faculteiten samengevoegd tot de Faculty of Health, Medicine & Life Sciences (FHML). In januari 2008 zijn de FHML en het Academisch Ziekenhuis Maastricht samengevoegd tot het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ (Maastricht UMC+). Maastricht UMC+ is trots op zijn kwalitatief hoogwaardige onderzoeksprogramma.

Focus en massa in onderzoek Sinds de oprichting van de Faculteit Geneeskunde is besloten dat onderzoek gericht zou worden op een beperkt aantal multidisciplinaire onderzoeksthema's die in onderzoeksscholen zijn georganiseerd. Deze scholen zijn in hoge mate autonoom. De Faculteit Gezondheidswetenschappen heeft dezelfde thema's overgenomen, dus toen door de fusie de FHML ontstond, had dit geen gevolgen voor het onderzoeksprogramma. De onderzoeksscholen van de FHML zijn (acroniemen staan tussen haakjes):

Onderzoekers aan de UM werken in multidisciplinaire teams en hebben nauwe samenwerkingsverbanden met internationale instituten, bedrijven en industrie. Haar hoog gekwalificeerde onderzoekers hebben internationaal de aandacht getrokken door de leiding te nemen bij een aantal grote Europese projecten. Het onderzoeksportfolio van Maastricht University blijft toponderzoekers aantrekken, zowel op nationaal als op internationaal niveau. Maar de UM gelooft ook in jong talent. Daarom integreert de UM onderzoek in elk niveau van haar opleiding.

• • • • •

School for Cardiovascular Diseases (CARIM). School for Mental Health and Neurosciences (MHeNS). School for Nutrition, Toxicology and Metabolism (NUTRIM). School for Oncology and Developmental Biology (GROW). School for Public Health and Primary Care (CAPHRI).

Binnen iedere School ligt de focus op een beperkt aantal grote onderzoekslijnen, waarbij voor voldoende massa wordt gezorgd.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Externe onderzoekssamenwerking Het instituut van autonome onderzoeksscholen waarschuwt voor het inherente risico van ‘sektarisme’ dat een averechts effect kan hebben. Daarom streeft Maastricht UMC+ ernaar gezamenlijke onderzoeksprogramma's van de scholen te stimuleren. Een perfect voorbeeld van een dergelijk gezamenlijk programma is Diabetes, waarin de School

Integratie van onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg Het belangrijkste gevolg van de oprichting van Maastricht UMC+ is zonder twijfel de integratie van onderzoek, volksgezondheid en patiëntenzorg. Dit wordt bereikt door de vorming van vier units die de gespecialiseerde patiëntenzorg verbinden met de daarbij betrokken

47



Maastricht University Life Sciences Onderzoek


for Cardiovascular Diseases, de School for Nutrition, Toxicology and Metabolism en de School for Public Health and Primary Care samenwerken. Niet alleen wordt hier expertise gedeeld, maar ook hulpmiddelen, zoals patiëntencohorten. Internationale onderzoekssamenwerking Gelegen in het hart van Europa heeft Maastricht UMC+ een internationaal perspectief. Haar geïntegreerde benadering ten aanzien van onderzoek van gezondheid en ziekte blijkt aantrekkelijk te zijn. De onderzoekers van Maastricht UMC+ hebben aangetoond interessante partners te zijn, niet alleen voor nationale maar ook internationale samenwerkingsverbanden. In de komende jaren hoopt Maastricht UMC+ zich te profileren als één van de leidende medische centra ter wereld. CO N TAC T

Maastricht UMC+ Postbus 616, 6200 MD Maastricht Schools Faculty of Health Medicine and Life Sciences, MUMC: • School for Cardiovascular Diseases (CARIM) W: www.carimmaastricht.nl • School for Mental Health and Neuroscience (MHeNS) W: www.mhens.unimaas.nl • School for Nutrition Toxicology and Metabolism (NUTRIM) W: www.nutrim.unimaas.nl • School for Oncology and Developmental Biology (GROW) W: www.grow-um.nl • School for Public Health and Primary Care (CAPHRI) W: www.caphri.nl Contactpersoon: Prof. Jos F. M. Smits, directeur Centre for Research Innovation, Support and Policy (CRISP) T: +31 (0)43 3881123 E: [email protected]


48

MAASTricht Radiation Oncology - MAASTRO MAASTRO (MAASTricht Radiation Oncology) werkt aan een verdere optimalisatie van de behandeling van kankerpatiënten door middel van radiotherapie. Het bedrijf werkt intensief samen met partijen op het terrein van onderwijs, opleiding, klinisch- en experimenteel onderzoek.

Het onderzoek van MAASTRO heeft verschillende onderzoekslijnen met als gemeenschappelijk kenmerk het streven naar individualized radiotherapy. Onderzoek wordt in nauwe samenwerking gedaan met artsen die klinische trials uitvoeren en fysici die nieuwe beeldvormings- en bestralingsapparatuur ontwikkelen voor kleine proefdieren. MAASTRO biedt conform GCP richtlijnen een geïntegreerde structuur voor bestralingsoncologie met een sterke nadruk op translationeel onderzoek.

In de strategie van MAASTRO is het centrale doel de ‘behandeling op maat’. Door de toepassing van geavanceerde medische technieken en wetenschappelijk onderzoek wil MAASTRO de behandeling van de patiënt steeds beter laten aansluiten op zijn klinische, biologische en genetische kenmerken.

MAASTRO publiceert jaarlijks meer dan 60 peer-reviewed wetenschappelijke artikelen (gemiddelde Impact Factor van 4.6), kent gemiddeld 4 promoties per jaar en ontvangt meer dan € 2,2 miljoen aan externe subsidies (waaronder EU en NIH grants). MAASTRO heeft diverse mogelijkheden voor PhD’s en overige wetenschappelijk onderzoekers binnen een van haar onderzoekslijnen.

Het onderzoek is ingebed binnen het GROW Research Institute van de Universiteit van Maastricht en kent verschillende divisies: • MAASTRO clinic is het bestralingsinstituut van kankerpatiënten uit de regio Limburg. Naast de behandeling van patiënten wordt hier het klinische onderzoek uitgevoerd. • MAASTRO lab is het laboratorium voor de afdeling radiotherapie oncologie van het MUMC+. Hier vindt het basale medisch wetenschappelijk onderzoek plaats op het vlak van moleculaire stralingsbiologie. Het lab heeft een sterk internationaal karakter. Het is georganiseerd in onderzoeksteams met wetenschappers met een overeenkomstige onderzoeksinteresse. • MAASTRO Physics is de fysica onderzoeksgroep die zich voornamelijk richt op Dose Guided Radiotherapy en molecular imaging met CT-PET & 3D echo. • MAASTRO Trials neemt deel aan en leidt diverse vroege fase 1 en 2 trials. Het participeert in een data-biobank met alle benodigde apparatuur, personeel en ICT ondersteuning. • Daarnaast is er een groep MAASTRO Knowledge Engineering. Deze houdt zich met name bezig met Computer Assisted Theragnostics. Dit is het combineren van medische en biologische data van grote aantallen patiënten om door middel van geavanceerde software prognoses te doen over het verloop van een behandeling. Hierbij is het doel om waar nodig de behandeling te kunnen aanpassen en vroegtijdig op bijwerkingen te kunnen reageren.

CO N TA C T

Maastricht Radiation Oncology (MAASTRO) Postbus 3035, 6202 NA Maastricht W: www.maastro.nl Contactpersoon: Prof. Ph. Lambin, hoogleraar - directeur Contact via: Rianne Herben, secretaresse T: +31 (0)88 4455754 E: [email protected]

49




MagnaMedics Diagnostics CO N TA C T


MagnaMedics Diagnostics BV is gevestigd op de Chemelot Campus in Geleen (NL) en heeft nanotechnologie als kernactiviteit.

MagnaMedics Diagnostics BV Burgemeester Lemmensstraat 366, 6163 JT Geleen W: www.magnamedics.com T: +31 (0)46 8200206

Het bedrijf telt 12 medewerkers die samen een integraal team vormen dat zich bezighoudt met productontwikkeling, productie en toepassingsontwikkeling. De onderneming wil zich met name focussen op geautomatiseerde isolatie van bacteriaal DNA, clean-up van PCR producten en op maat gemaakte detectietechnieken voor grotere kitsuppliers. De onderneming wil in 2012 doorgroeien tot een volwaardige sales organisatie en geautomatiseerde productie.

Contactpersonen: Gerbert Schaap, stagebegeleider MBO E: [email protected]


Andy Pötgens, stagebegeleider HBO en academisch E: [email protected]

MagnaMedics Diagnostics houdt zich volledig bezig met life sciences. Het bedrijf maakt magnetische (nano)deeltjes en creëert daarmee producten met een duidelijke meerwaarde voor in vitro diagnostiek, zoals snelle isolatie van DNA en eiwitten. Samengewerkt wordt met bedrijven en kennisinstituten in de Euregio, maar ook ver daarbuiten. Kennispartners zijn het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC) en de RWTH Aachen. Verder wordt samengewerkt met Hogeschool Zuyd, Fontys Hogescholen en Leeuwenborgh Opleidingen. Bij de productontwikkeling en kwaliteitscontrole binnen het bedrijf zijn steeds studenten uit diverse regionale opleidingen betrokken.


50

MCTec CO N TA C T

MCTec BV, onderdeel van de Amerikaanse onderneming Merit Medical, is een wereldleider in coating technologie voor specifieke medische toepassingen. MCTec bestaat sinds 1999. In de innovatieve en sterk aan concurrentie onderhevige medische markt levert en produceert MCTec alleen klantspecifieke producten. Het bedrijf werkt nauw samen met een aantal gerenommeerde onderzoekscentra, waaronder de Universiteit Maastricht. Dit helpt MCTec onder meer om nieuwe mogelijkheden in de markt te identificeren en tijdig oplossingen te kunnen leveren voor problemen die worden geconstateerd.

Contactpersonen: Camiel Peerlings, General Manager T: +31 (0)77 3559005 E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Dominique Vleeshouwers, Business Development Manager T: +31 (0)77 3559009 E: [email protected]

In samenwerking met zijn klanten, leveranciers en onderzoekscentra stelt MCTec zich als doel de ontwikkeling, productie en verkoop van superieure coatings, coating technologieën en gecoate producten. Producten die bijdragen aan het verbeteren van de diagnostiek en behandelingsmethoden in de medische sector. Een voorbeeld van een medisch product waarin MCTec halffabricaten worden verwerkt, is een gidsdraad die gebruikt wordt bij het inbrengen van katheters. Ook in onderdelen van de katheter zelf worden MCTec producten verwerkt. Veelal worden onderdelen van katheters namelijk voorzien van een coating om het inbrengen te vereenvoudigen en het comfort voor de patiënt zoveel mogelijk te verhogen.

51



MCTec BV Van Coehoornstraat 7, 5916 PH Venlo W: www.mctec.eu T: +31 (0)77 3559000 E: [email protected]


Medical Field Lab Het Medical Field Lab (MFL) is een jonge, dynamische en ambitieuze organisatie die bedrijven én zorgen kennisinstellingen een doeltreffende manier van samenwerking biedt om medisch-technologische innovaties tot stand te brengen. Vanuit een klinische omgeving worden ideeën omgevormd tot concrete projecten met zowel interne als externe partijen als partner. Het MFL richt zich op het creëren van marktgerichte gezondheidsproducten en innovatieve toepassingen op medisch technologisch gebied door middel van (internationale) samenwerking tussen kennisinstellingen, bedrijven en/of (overheids)instellingen, netwerkvorming en organisatorische dienstverlening.

• Het MFL respecteert de positie en belangen van personen en organisaties waarmee wordt samengewerkt. MFL toont zich bewust van de opvattingen van anderen en respecteert deze zoveel mogelijk. • Het MFL heeft een grote ambitie, streeft naar innovatie en creativiteit en is vastbesloten uitstekende kwaliteit te leveren op het gebied van business, maatschappij en wetenschap. • Het MFL is een actieve en ondernemende organisatie, met medewerkers die ondernemend zijn, initiatief tonen en zich verantwoordelijk voelen voor het resultaat.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences • Open innovatie is alleen mogelijk als elk van de partners hiervoor open staat. Ook het kennen en waarderen van elkaars kracht is belangrijk. Voor elke partner is een andere meerwaarde aan te wijzen voor deelname aan een gezamenlijk project, waardoor partners elkaar aanvullen. Het is van groot belang om deze individuele meerwaarden helder te krijgen, zodat verschillende partners een passende rol in het project kunnen spelen en deze ook gewaardeerd wordt. Door de ervaring van het MFL met open innovatie in verschillende projecten is de organisatie in staat om alle partners binnen een project ‘open te laten innoveren’. Dit resulteert in verrassende uitkomsten: door deze aanpak wordt meer bereikt dan bij de klassieke manier van samenwerken.

Het MFL neemt deel in projecten binnen verschillende werkvelden. Alle projecten hebben een relatie met de patiëntenzorg in de breedste zin des woords. Binnen alle projecten wordt gestreefd naar het creëren van meerwaarde op commercieel, maatschappelijk en wetenschappelijk gebied. Daardoor voelen uiteenlopende partijen zich uitgedaagd om deel te nemen aan de projecten. Kernwaarden Het MFL streeft naar een continu tot stand brengen van medische technologische innovaties en de toepassing daarvan in de samenleving. De kernwaarden geven richting aan het beleid en maken duidelijk waar het MFL voor staat.

CO N TA C T • Het MFL stelt integriteit voorop. Deze uit zich in een respectvolle, open en transparante omgang met klanten en collega’s. Ook geheimhouding speelt hierin een grote rol.

Medical Field Lab | Clinicians for innovation Provisorium 3.T1.015, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.medicalfieldlab.nl

• Het MFL benadert zijn taak in volstrekte onafhankelijkheid, met open blik en rekening houdend met alle mogelijke invalshoeken van partijen.

Contactpersonen: Jody Martens of Rianne Pas T: +31 (0)43 3875224 E: [email protected]

• Door het laagdrempelige karakter van het MFL staat de organisatie altijd open voor vragen of nieuwe ideeën, zonder barrières. • Professionaliteit: MFL medewerkers hebben een brede vakinhoudelijke kennis en zijn voortdurend bezig met het doorontwikkelen van kennis en vaardigheden.


52

Medtronic Bakken Research Center Medtronic Bakken Research Center B.V. ziet het als zijn missie om een bijdrage te leveren aan het welzijn van mensen door toepassing van biomedische technologieën bij onderzoek, ontwikkeling, vervaardiging en verkoop van instrumenten of apparaten die helpen pijn te verlichten, de gezondheid te herstellen en levens te verlengen. Medtronic is wereldwijd marktleider op het gebied van medische technologie en helpt miljoenen mensen over de hele wereld hun pijn te verlichten, hun gezondheid te herstellen en hun levensduur te verlengen. De activiteiten van Medtronic groeien structureel en zijn gericht op gebieden waaraan de onderneming een unieke bijdrage kan leveren. Zoals de ontwikkeling van medische apparatuur voor hart- en vaatziekten, neurologie, diabetes, gastro-enterologie, urologie, orthopedie en biologie.

Kernvaardigheden zijn: • Mechanisch: Ontwerp, Rapid prototyping en Fabricage (laagvolume). • Elektrisch: Analoog ontwerp, Digitaal ontwerp, IC ontwerp, MEMS, Sensoren, Software, Firmware / Software ontwerp, Signaalverwerking en Algoritme ontwerp. • Klinisch: Fysiologie en Klinische studies van mensen en dieren. • Etiketten en eindverpakking.

Medtronic Bakken Research Center Het Medtronic Bakken Research Center in Maastricht is het Europese Research Center van Medtronic. Het Research Center wil voor klinische en niet-klinische onderzoeksprojecten in Europa de voorkeurspartner zijn van klanten, universiteiten en Medtronic Business Units. De belangrijkste activiteiten van het Research Center zijn klinische studies voor diverse Medtronic Business Units en de vertaling daarvan in lokale taal. Het Medtronic Bakken Research Center telt, inclusief 35 specialisten in het veld, ongeveer 260 medewerkers van 27 nationaliteiten. 45% van hen zijn man, 55% vrouw. 27 medewerkers zijn Ph.D., 66 M.Sc., 1 is MD en 47 B.Sc. Zij zijn gemiddeld 9 jaar in dienst. De Research & Technology (R&T) afdeling in het Medtronic Bakken Research Center is actief in medische technologie. De afdeling bestaat uit 30 medewerkers van wie 9 PhD., 5 MSc. en 5 BSc. Er werken mensen van 6 nationaliteiten met gemiddeld 2 jaar ervaring in hun werkveld.

De R&T afdeling neemt deel aan STW, Europese en Zwitserse projecten. Samengewerkt wordt met artsen in heel Europa. Er worden contacten onderhouden met de Hogeschool Zuyd, de Transnationale Universiteit Limburg, de Technische Universiteit Eindhoven en met vele andere (technische) universiteiten in Nederland en Duitsland.

CO N TA C T

Medtronic Bakken Research Center B.V. Endepolsdomein 5, 6229 GW Maastricht W: www.medtronic.com / www.medtronic.nl Contactpersonen: Barbera Duits, Sr HR manager T: +31 (0)43 3566643 / E: [email protected]


Mijke Hertzberger, Talent Acquisition Consultant T: +31 (0)43 3566608 / E: [email protected]

De R&T afdeling draagt bij aan productinnovatie en ontwikkeling bij Medtronic. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met artsen. Gewerkt wordt voor bijna alle business units van de onderneming.

Rogier Receveur, Technology Manager, Research & Technology Department T: +31 (0)43 3566647 / E: [email protected]

Kernactiviteiten van de R&T afdeling zijn: • Het in kaart brengen van onvervulde medische behoeftes. • Het bedenken en uitvoeren van toegepaste technische en klinische haalbaarheidsstudies.

53



• Het ontwerpen van implanteerbare en externe medische apparatuur en accessoires. • De fabricage van bepaalde commercieel – en op doktersrecept – verkrijgbare medische apparatuur. • De fabricage van producten voor klinische studies van mensen en dieren.


MUbio Products MUbio Products BV (MUbio) ontwikkelt en produceert zeer specifieke monoclonale antilichamen voor celbiologisch en biomedisch onderzoek. Daarnaast ontwikkelt MUbio producten voor diagnostiek op het gebied van longkanker. MUbio is een spin-off van de Afdeling Celbiologie van de Universiteit Maastricht. Momenteel heeft de onderneming twee dochterbedrijven: MUbio Diagnostics NV en NovoVacs BV. MUbio heeft 14 medewerkers in dienst. Hiervan is meer dan twee derde werkzaam binnen R&D op het gebied van life sciences.

MUbio breidt continu zijn productportfolio uit met producten voor de research- en diagnostiekmarkt. Met dat doel wordt samengewerkt met bedrijven en universiteiten over de hele wereld. Op gebied van opleidingen wordt samengewerkt met de Katholieke Hogeschool Limburg (KHlim) in Vlaanderen. CO N TA C T

MUbio Products B.V. BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.mubio.com T: +31 (0)43 3885804

Activiteiten in relatie tot Life Sciences MUbio’s productportfolio omvat meer dan 200 verschillende antilichamen. Deze worden gebruikt door farmaceutische bedrijven en onderzoeksinstellingen over de gehele wereld. Om de kwaliteit en continuïteit van de producten te waarborgen vindt productie, zuivering en kwaliteitscontrole plaats in eigen laboratoria en wordt gewerkt volgens de ISO9001:2008 kwaliteitsnorm. Daarnaast ontwikkelt MUbio producten voor diagnostiek op het gebied van longkanker op basis van biomarkers die afkomstig zijn van eigen onderzoeksprojecten.

Contactpersonen: Antilichaamproductie en QA/QC: Dhr. Eddy Brepoels, manager Productie en QA/QC E: [email protected] Diagnostiekontwikkeling: Dr. Bernadette Wellens, Senior Scientist Diagnostiek E: [email protected]

Bij MUbio wordt constant gewerkt aan het verhogen van de productiviteit en aan het nog verder verbeteren van de kwaliteit van de eindproducten. De dagelijkse werkzaamheden binnen de laboratoria van het bedrijf omvatten daarom het kweken, cloneren en sub-cloneren van hybrodoma celllijnen, antilichaamzuivering en kwaliteitscontrole met technieken zoals immunohistochemie, immunocytochemie, ELISA, SDSPAGE en Western blotting.


R&D: Dr. Ann Vander Borght, Senior Scientist E: [email protected] Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven: Dhr. Chris Cardinaels, CEO E: [email protected]

54

Nano4Imaging Op 21 januari 2011 is Nano4Imaging GmbH opgericht door Nederlandse (LIOF, Limburg Ventures, Technostarters BOM) en Duitse (S-UBG Aken, BSVG-Munchen) investeerders.

Ook verder heeft Nano4imaging een zeer sterk netwerk. Zo werkt het bedrijf samen met de Hogeschool Zuyd, RWTH Aken, MAASTRO, Radboud Universiteit Nijmegen, TU Eindhoven, en Brains Unlimited. B2B wordt onder meer samengewerkt met Encapson, Noviotech, NonWoTecc en EpFlex.


Nano4Imaging BV en GmbH Burgemeester Lemmensstraat 366, 6163 JT Geleen W: www.nano4imaging.com T: +31 (0)46 8200206 / +31 (0)6 41725351 Contactpersonen: Paul J.A. Borm, CEO E: [email protected]

Producten Op dit moment zijn de volgende producten klaar voor marktintroductie (2012), nadat CE certificering en klinische studies hebben plaatsgevonden: • MagnaFy: een coating bestaande uit een ‘lak’, oplosmiddel en contrastmiddelen die instrumenten waarop deze lak wordt aangebracht, zichtbaar en hanteerbaar maken in MRI gemedieerde interventies. Deze coating wordt aangebracht op catheters, biopsienaalden en navigatietools in radiotherapie. • MRWire: een MRI veilige voerdraad die in 2012 op de markt zal worden gebracht. • MagnaGraft: een coating proces, geschikt voor het markeren en zichtbaar maken van vaatprothesen die lange tijd in het lichaam worden geïmplanteerd.

Rudolf Schulze Vohren, Business Development E: [email protected]

Doelstellingen De lange termijn doelstelling is te groeien naar een bedrijf met 15-20 werknemers dat producten op de markt brengt voor het mogelijk maken van minimaal invasieve interventies. Daarnaast zal Nano4Imaging als embedded euregional player meewerken in de ontwikkelingen van nieuwe technologieën op dit terrein. Daartoe wordt samengewerkt met bedrijven op de Chemelot campus, zoals Basic Pharma, Celsus Biomat en Tigenix.

55



CO N TA C T

Nano4Imaging BV heeft een technologie ontwikkeld om medische instrumenten en implantaten zichtbaar te maken voor gebruik in MRI. Daarnaast beschikt Nano4Imaging over een unieke voerdraad (guidewire). Deze is geschikt voor gebruik in MRI en elimineert daarmee blootstelling van patiënt en arts aan straling en contrastmiddelen. De contrastmiddelen worden op het instrument aangehecht en komen niet vrij in de patiënt. Met deze technologie en producten wordt het bestek voor operaties onder MRI behoorlijk uitgebreid en kunnen bepaalde ingrepen met grotere precisie en minder risico worden uitgevoerd.


NanoHouse NanoHouse is de euregionale kennismakelaar in de wereld van nanotechnologie. Als zodanig slaat NanoHouse een brug tussen wetenschap, grootbedrijf en het middenen kleinbedrijf. Het brengt bedrijven en instellingen samen om de nanotechnologiemotor in de Euregio, Zuidoost-Nederland, Vlaanderen en Nordrhein-Westfalen in beweging te zetten, met het creëren van producten procesvernieuwing als doel. NanoHouse is opgebouwd uit een advisory board, bestuur en projectbureau. De Euregionale advisory board bestaat uit Prof.dr.ir. David N. Reinhoudt, voorzitter NanoNed; Univ.-Prof. Dr.rer.nat. Martin Möller, RWTH voorzitter Forum Life Sciences; en Prof.dr. Jo T.M. de Boeck, ceo IMEC-NL Holst Centre Eindhoven. Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de Hogeschool Zuyd, Syntens, DSM en Technocentrum Zuid-Limburg.

mogelijk geïntegreerd in het onderwijsprogramma, door middel van o.a. onderzoeksopdrachten. Netwerk NanoHouse heeft goed inzicht in welke bedrijven nanomaterialen produceren en toepassen en welke onderwijs- en onderzoeksinstellingen zich met nanotechnologie bezig houden. NanoHouse weet waar de nanoprofessionals, toeleveranciers en gebruikers zich bevinden en wat de subsidiemogelijkheden zijn. Dat ‘landschap’ verandert voortdurend. NanoHouse volgt echter deze ontwikkelingen goed en houdt op die complexe landkaart de laatste stand van zaken bij. Projecten NanoHouse is grotendeels een projectenorganisatie. Onderstaand een opsomming van een aantal actuele projecten: • Roadmap Nanomaterialen & Functionele Coatings. • Crossroads: project in Zuidoost – Nederland en Vlaanderen om innovatieprojecten tot 150.000 euro vorm te geven. • TTC: ontwikkeling van waardeproposities tussen Nederlandse, Belgische en Duitse bedrijven. • Vraagbaak: onderzoek naar risico’s om bedrijven te ondersteunen bij het veilig werken met nanomaterialen. • Human Capital Chemie: docentstages bij bedrijven over de productie en verwerking van nanomaterialen. • Easy2Clean: marktverkenning naar easy-to-clean coatings voor 15 bedrijven uit de euregio. • AntiMicrobials: marktverkenning naar antibacteriële coatings voor 21 bedrijven uit de Euregio. • Kennisontwikkeling: vormgeving van twee kennisontwikkelingsprojecten met euregionale bedrijven en kennisinstellingen. Omvang per project 1 miljoen euro.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Opdrachtgevers uit het bedrijfsleven komen bij NanoHouse met ruwe ideeën. Zij weten ongeveer welk product en/of welke producteigenschappen ze zoeken en vertrouwen erop dat NanoHouse weet, wie in de nanotechnologiewereld voor hen de juiste oplossing heeft. NanoHouse kan voor bedrijven ook onderzoeksresultaten op bruikbaarheid en betrouwbaarheid laten beoordelen. Ook gaat NanoHouse voor bedrijven op zoek naar een geschikte leverancier of partner om zaken mee te doen of om een gesubsidieerd onderzoeksproject mee te starten, al dan niet in internationaal verband. NanoTeam Om binnen het MKB (KMO) verbindingen tot stand te brengen, ervaringen en kennis uit te wisselen en commerciële toepassingsmogelijkheden te verkennen en te realiseren heeft NanoHouse het NanoTeam opgericht, samen met Nederlandse en Belgische vertegenwoordigers. Door lid te worden van het NanoTeam krijgen ondernemers toegang tot de nieuwste trends en ontwikkelingen en professionele ondersteuning. Informatie-uitwisseling tussen ondernemers staat bij het NanoTeam centraal, aangevuld met inhoudelijke presentaties door experts.

CO N TA C T NanoHouse Arendstraat 12, 6135 KT Sittard W: www.nanohouse.eu Contactpersoon: drs. Bart van den Berg, projectleider E: [email protected] / T: +31 (0)46 4111678

Doorlopende leerlijn Behalve in het bedrijfsleven wordt geïnvesteerd in een doorlopende leerlijn Nanotechnologie tussen VO, MBO en HBO, met aansluiting richting universiteiten. Vragen vanuit het bedrijfsleven worden waar


56

De regio Zuidoost-Nederland is in Nederland leidend in productontwikkeling op het snijvlak van chemie en life sciences en behoort tot de top drie binnen Europa. Onderzoek, ontwikkeling en productie vinden plaats in cleanrooms. De aanwezigheid van cleanroom faciliteiten en voldoende, geschoold personeel is een belangrijke succesfactor. Het Next Generation Cleanroom RAAK project van de Hogeschool Zuyd heeft zich ontwikkeld tot een bedrijf dat voor het innovatieve middenen kleinbedrijf cleanroom faciliteiten en kennis wil aanbieden. Uit onderzoek is gebleken dat er bij de bedrijven, die gebruik willen gaan maken van cleanrooms of reeds over cleanrooms beschikken, behoefte is aan goed en onafhankelijk advies en aan goed opgeleide medewerkers. In samenwerking met de Vereniging Contamination Control Nederland worden momenteel de Limburgse Cleanroom Opleidingen opgezet.

validatie van cleanrooms. Hij koopt geen cleanroom, maar betaalt alleen voor het gebruik ervan. Ook het volledige beheer wordt voor hem geregeld. De NGC technologie is gebaseerd op duurzaamheid en betrouwbaarheid. De NGC cleanroom is ontwikkeld om flexibel en aanpasbaar te kunnen worden neergezet op een tijdelijke locatie naar wens. De NGC kan na gebruik omgebouwd worden naar de wensen van een volgende opdrachtgever. Dit maakt van NGC een shared facility, zonder dat de opdrachtgever betaalt voor de aanpassingen die speciaal voor hem gemaakt moeten worden. CO N TA C T

Next Generation Cleanroom BV Tunnelweg 101, 6468 EJ Kerkrade E: [email protected]


Contactpersonen: Rob Bimmel, NGC Concultancy T: +31 (0)6 53267345 / E: [email protected]

Next Generation Generation Cleanroom (NGC) is actief op een tweetal gebieden: • Limburgse Cleanroom opleidingen Om in cleanrooms te kunnen werken, zijn naast vakspecifieke kennis ook algemene competenties nodig. Cleanrooms moeten altijd voldoen aan de meest recente interne eisen en externe regelgeving. Er is dan ook niet alleen behoefte aan meer medewerkers, maar ook aan meer mensen met een kwaliteitsopleiding. Meer informatie over de opleiding is terug te vinden onder het hoofdstuk opleidingen/Limburgse Cleanroom Opleidingen NGC-VCCN (zie pag. 87). • Consultancy en innovatie Next Generation Cleanroom (NGC) consultancy staat voor een organisatie die voor opdrachtgevers kennis, ontwerp, bouw en beheer van cleanrooms regelt. Daarbij heeft NGC de beschikking over professionals die opdrachtgevers adviseren bij het gehele traject dat doorlopen moet worden om te komen tot een cleanroom die aan alle eisen voldoet. NGC gaat hierin nog een stap verder. Organisaties en bedrijven die tijdelijk een cleanroom nodig hebben, kunnen in de shared facility van NGC Consultancy terecht. NGC levert voor opdrachtgevers het juiste formaat cleanroom met geschoold personeel en een op de opdrachtgever afgestemde gevalideerde werkomgeving. In het concept van NGC Consultancy zijn drie nieuwe elementen. De opdrachtgever heeft zelf geen kennis nodig over ontwerp, bouw en

Koos Agricola, NGC Education T: +31 (0)6 23841751 / E: [email protected] Vereniging Contamination Control Nederland (VCCN) De Mulderij 12, 3831 NV Leusden Postbus 311, 3830 AJ Leusden W: www.vccn.nl T: +31 (0)33 434 5765 / E: [email protected] Contactpersonen: Jos Bijman, coördinator VCCN Opleidingen T: +31 (0)33 4345765 / +31 (0)6 47115887 E: [email protected] Koos Agricola, VCCN Commissie Opleidingen T: +31 (0)77 3594384 / +31 (0)6 23841751 E: [email protected]

57



Next Generation Cleanroom


PathoFinder PathoFinder B.V. is gevestigd in het BioPartner Center Maastricht. Dat is een ‘Life Sciences Incubator’: een hoogwaardig bedrijfsverzamelgebouw voor starters en bedrijven die nieuwe biotechnologische geneesmiddelen, behandelmethoden en diagnostica ontwikkelen, produceren en/of vermarkten. PathoFinder houdt zich zelf bezig met de ontwikkeling, productie en commercialisering van moleculaire diagnostische testen. De producten worden internationaal verkocht via distributienetwerken. PathoFinder werd medio 2004 opgericht met ondersteuning van o.a. het LIOF. De onderneming telt inmiddels elf medewerkers; voornamelijk hooggekwalificeerde HBO’ers (Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek) en academici (biologie en biochemie). Gestreefd wordt naar een uiteindelijke omvang van 20 tot 25 mensen.

voud van bacteriën en virussen kunnen worden veroorzaakt. In 2011 wil PathoFinder ook testkits lanceren voor Seksueel Overdraagbare Aandoeningen (SOA's) en voor virale meningitis (hersenvliesontsteking). Ontwikkeling Voortdurend wordt gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe testen, ook voor nieuwe vormen van griep. Veel ziekteverwekkers muteren snel. Daarom is het een groot voordeel dat de PathoFinder technologie uiterst flexibel is; bestaande testen kunnen snel worden aangepast. Uiteraard mag een nieuwe test pas worden verkocht als hij volledig is gevalideerd en een ‘CE-label’ heeft. Door de flexibiliteit van de PathoFinder technologie kunnen nieuwe varianten van bestaande testen al binnen drie maanden op de markt worden gebracht. PathoFinder testen worden ook ontworpen voor gebruik op vele gangbare detectiesystemen. Daardoor is een snelle introductie in laboratoria voor moleculaire diagnostiek mogelijk.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences PathoFinder houdt zich 100% bezig met life sciences. Het bedrijf heeft een unieke technologie ontwikkeld voor de snelle ontdekking en identificatie van pathogenen ofwel veroorzakers van infectieziekten: virussen, bacteriën, schimmels, parasieten etc. Met de PathoFinder testen kunnen in één keer tot wel twintig virale en bacteriële ziekteverwekkers worden geïdentificeerd.

Samenwerking PathoFinder werkt, behalve met medici uit het nabij gelegen Academisch Ziekenhuis Maastricht, ook samen met Hogeschool Zuyd, met name met haar opleiding Biologie en Medisch laboratoriumonderzoek. PathoFinder begeleidt dan ook stagiaires van HS Zuyd. Daarnaast werkt de onderneming samen met klinische en academische centra in o.a. Leiden, Rotterdam en Nijmegen en met diverse onderzoeksinstituten in België en Duitsland.

Technologie Bij de meeste klassieke diagnostische testen moeten ziekteverwekkers eerst worden vermenigvuldigd door middel van ‘kweken’; een methode die voor virale verwekkers al gauw 1 tot 3 weken in beslag neemt. De technologie van PathoFinder is echter gebaseerd op de identificatie van het erfelijk materiaal (DNA, RNA) van ziekteverwekkers. Elke virus- en bacteriesoort heeft een zeer specifieke DNA/RNA ‘handtekening’. Met de PathoFinder technologie kan deze ‘handtekening’ worden gelezen en kan de infectiebron worden vastgesteld. Dat gaat snel: doorgaans leveren de gemakkelijk uit te voeren testen al binnen zes uur resultaat op. Het voordeel van deze eenvoud en snelheid is duidelijk: de medici kunnen hierdoor veel eerder beginnen met de gerichte bestrijding van de ziekteverwekker.

CO N TA C T PathoFinder B.V. Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.pathofinder.com Contactpersoon: Guus Simons, Ph.D. , CEO T: +31 (0)43 3885852 E: [email protected]

Producten PathoFinder ontwikkelt en produceert inmiddels verschillende diagnostische testen voor luchtweginfecties die een longontsteking kunnen veroorzaken. Dat zijn typisch aandoeningen die door een veel-


58

PharmaCell PharmaCell BV biedt contractdiensten aan op het gebied van: • (Het ontwikkelen van processen voor) het produceren van menselijke cellen voor toepassingen binnen de regeneratieve geneeskunde. • Weefselbank & kweek. • De ontwikkeling van menselijke cellen voor celtherapie. • De productie van (biotech) geneesmiddelen.

Samenwerking Op dit moment werkt PharmaCell, behalve met MUMC+ en DSM, samen met verschillende internationale bedrijven (EU, USA) in de biotech industrie en met een aantal ziekenhuizen. Ook is er samenwerking met bedrijven uit de Euregio. Verder werkt PharmaCell mee aan een aantal subsidieprojecten op het gebied van R&D voor celtherapie, waaronder BMM.

PharmaCell is in het bezit van een GMP licentie (vergunning voor het produceren van geneesmiddelen) en heeft bovendien een officiële licentie als geregistreerde weefselinstelling. PharmaCell verricht zelf onderzoeks- en ontwikkelingswerk en is daarnaast actief betrokken bij dat van zijn klanten. Ook neemt het bedrijf deel aan onderzoekconsortia, samen met universiteiten, academische ziekenhuizen en andere biotech bedrijven.

CO N TA C T

PharmaCell BV Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht Postbus 1331, 6201 BH Maastricht W: www.pharmacell.nl T: + 31 (0)43 3509910 E: [email protected]

PharmaCell is gevestigd in het Biopartner Center te Maastricht en kan daardoor profiteren van een uitgebreid netwerk dat bemiddelt in R&D, financiering en de huisvestingseisen van klanten. Nauwe samenwerking met de universiteit van Maastricht en het bijbehorende Academische Ziekenhuis geeft PharmaCell de unieke mogelijkheid om R&D bedrijven ondersteuning en/of partnerschap te bieden bij het van het lab naar de kliniek brengen van nieuwe producten.

Contactpersonen: Alexander Vos, CEO René Lardenoije, CTO

Bij PharmaCell zijn momenteel 29 personen werkzaam, volledig gericht op life sciences.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Bij PharmaCell worden producten gemaakt voor bedrijven die nog in de klinische fase zitten. De bedoeling is dat deze producten vervolgens commercieel gemaakt gaan worden en in de markt kunnen worden afgezet. PharmaCell streeft ernaar het aantal klanten voor de loonproductie uit te breiden en tegelijkertijd in de toekomst productonderzoek voor eigen rekening te gaan doen. Samen met bedrijven uit de Euregio en regionale investeringspartners is PharmaCell gericht op het ontwikkelen van een nieuwe bedrijfstak op het gebied van regeneratieve geneeskunde. Dat wordt gerealiseerd door het aantrekken van gerenommeerde bedrijven met pro-

59



ducten in ontwikkeling op dit gebied en door samen met lokale ontwikkelingspartners zoals MUMC+ en DSM te werken aan ontwikkeling van nieuwe technologieën.


Philips Research Koninklijke Philips Electronics N.V. is een onderneming met een veelzijdig aanbod op het gebied van gezondheidszorg en welzijn; een aanbod dat gericht is op verbetering van de kwaliteit van leven van mensen door middel van tijdige innovaties. Als toonaangevende onderneming op het gebied van gezondheidszorg, lifestyle en lighting integreert Philips technologieën en design in op de mens gerichte oplossingen, die zijn gebaseerd op diepgaand inzicht in de wensen en behoeften van de klant en zijn merkbelofte van sense and simplicity. Philips is marktleider op het gebied van cardiale zorg, acute zorg en thuiszorg, energiezuinige verlichtingsoplossingen en nieuwe verlichtingstoepassingen, lifestyleproducten voor persoonlijk welzijn en amusement.

Philips Research houdt zich bezig met technieken om deze moleculaire kenmerken te bepalen daar waar de informatie nodig is, dicht bij de patiënt. En met technieken om deze informatie te gebruiken in klinische besluitvorming, voor risicostratificatie en preventie, vroege diagnostiek en prognostiek en voor de persoonlijke behandeling van aandoeningen. In al deze innovaties staat medische technologie centraal. Succesvolle innovaties op het gebied van gezondheidszorg kunnen alleen worden gerealiseerd in samenwerking tussen een aantal sleutelpartijen. Academische, klinische en industriële researchorganisaties innoveren in samenwerking met patiënten en professionals uit de zorg. Deze staan borg voor de creatie van bruikbare oplossingen. Verzekeraars en overheid scheppen de voorwaarden voor de implementatie en het op de markt brengen ervan door bedrijven. Het life sciences onderzoek voert Philips Research dan ook uit met vele partners, zowel publiek als privaat, over de gehele wereld. In het domein MedTech vormt het Brainport ecosysteem in Zuidoost-Nederland een belangrijk brandpunt van activiteiten.

Philips Research telt ongeveer 1500 medewerkers en is een wereldwijde organisatie die Philips ondersteunt bij het introduceren van zinvolle innovaties die het leven van mensen verbeteren. Philips Research ontwikkelt technologische opties voor innovaties op het gebied van gezondheid en welzijn, zowel voor bestaande als opkomende markten. Opgesteld aan het begin van het innovatieproces bestrijkt Philips Research het gehele gebied van het waarnemen van trends en het genereren van ideeën tot aan het maken van prototypes en – waar nodig – het ontwikkelen van de allereerste producten.

CO N TA C T

Philips Research High Tech Campus 5, 5656 AE Eindhoven W: www.research.philips.com T: +31 (0)40 2746616 E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Philips Research heeft als doel de ontwikkeling van nuttige en bruikbare oplossingen voor de gezondheidszorg. De belangrijkste innovatiethema’s zijn beeldgestuurde interventies en therapieën, gedecentraliseerde zorg – van het ziekenhuis naar de huissituatie - en de ontwikkeling van producten voor ondersteuning van klinische besluitvorming. In alle drie de thema’s spelen life sciences een grote rol. Significante innovaties in de gezondheidszorg vinden plaats op het snijvlak tussen medische technologie en life sciences, het gebied van convergente technologieën: MedTech. Hierbij wordt geprofiteerd van nieuwe ontwikkelingen in de moleculaire biologie, bijvoorbeeld de toepassing van nieuwe geneesmiddelen op basis van biotechnologie, waarvoor nieuwe en geavanceerde diagnostiek en toedieningsvormen noodzakelijk zijn. Toenemend inzicht in de oorzaak en de moleculaire kenmerken van ziekten maakt meer effectieve, op de persoon toegesneden, therapie mogelijk.


60

Pie Medical Imaging B.V. (PMI) te Maastricht ontwikkelt state-of-theart software voor kwantitatieve analyse van cardiovasculaire medische beelden. PMI doet dit veelal in samenwerking met universiteiten en ziekenhuizen. Naast producten die onder eigen naam verkocht worden, levert PMI ook software producten die door andere bedrijven onder eigen naam op de markt worden gebracht.

Samenwerking PMI breidt continu haar productportfolio uit met innovatieve producten voor ondersteuning tijdens cardiovasculaire diagnostiek en behandeling. Met dat doel wordt samengewerkt met bedrijven, universiteiten en universitaire ziekenhuizen over de hele wereld.

Met behulp van de PMI software kunnen medisch specialisten wereldwijd op nauwkeurigere en reproduceerbare wijze metingen doen tijdens diagnostiek en behandeling. Daarnaast wordt de PMI software gebruikt binnen klinische studies om de doeltreffendheid aan te tonen van nieuwe cardiovasculaire interventiemethodieken.

CO N TA C T

Pie Medical Imaging B.V. Becanusstraat 13D, 6216 BX Maastricht W: www.piemedicalimaging.com T: +31 (0)43 3281328 E: [email protected]

PMI heeft 55 medewerkers in dienst van wie het merendeel actief is binnen R&D op het gebied van life sciences. PMI geniet een uitstekende wereldwijde reputatie en blijft als innovatieve organisatie groeien.

Contactpersoon: B.J.A. Verstraelen, directeur E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Producten PMI is markleider in kwantitatieve analyse software binnen de cardiologie en radiologie en is bekend om haar Cardiovascular Angiography Analysis System - CAAS. CAAS biedt verschillende producten voor de analyse van kransslagaders, hartkamer en bloedvaten. Naast de CAAS producten voor kwantitatieve analyse op basis van angiografische Xray beelden, biedt PMI ook kwantitatieve analyse producten voor het analyseren van medische beelden op basis van Magnetic Resonance (MR) en ultrageluid beeldvormende technieken. PMI streeft ernaar om een volledige oplossing te bieden ter ondersteuning van cardiovasculaire diagnostiek en behandeling.

61



Pie Medical Imaging


ScienceLynk ScienceLynk B.V. combineert kennis op het gebied van met name biochemie, microbiologie en bloed voor het ontwikkelen of verbeteren van innovatieve projecten, in een multidisciplinair kader. De competenties van ScienceLynk uiten zich vaak in het toepassen van bestaande en nieuwe technologieën in andere domeinen dan waarvoor ze oorspronkelijk zijn bedoeld of waarin ze reeds worden toegepast. Uitgaande van interessante ideeën maakt ScienceLynk de creatieve vertaalslag naar commerciële producten. Het beheren en vermarkten van intellectueel vermogen (intellectueel eigendom) speelt hierbij een cruciale rol. ScienceLynk ontwikkelt nieuwe ideeën om processen in bedrijven en organisaties te optimaliseren en ook als antwoord op actuele maatschappelijke vragen. Vaak ontstaan ideeën op grond van een gezonde wetenschappelijke nieuwsgierigheid.

‘van begin tot eind’. Het zoeken, vinden en selecteren van de juiste partner(s) is, vanwege de specifieke expertise, voor ScienceLynk een uitdaging op zich. Samenwerken in ontwikkeltrajecten kan gebeuren volgens verschillende business modellen. Gezamenlijk aanpakken en renderen is hierbij het drijvend devies. Eenzelfde wetenschappelijke kennis en ervaring wordt ook toegepast bij het begeleiden, verbeteren of opzetten van procedures en processen binnen bestaande organisaties. Het traject van vraag – concept – product wordt door ScienceLynk op meerdere onderdelen ondersteund: • Uitwerken van het concept voor een Proof of Principle (PoP). • Uitvoeren van haalbaarheidsstudies (literatuuronderzoek, wetenschappelijke experimenten). • Het aanvragen van subsidies. • Het uitvoeren van patentrecherches (octrooi-recherches) en het voorbereiden van patentaanvragen.

ScienceLynk B.V. is gestart als eenmansbedrijf in 2009. Het bedrijf staat op het punt te beginnen aan een aantal (grote) projecten en zoekt daar momenteel de geschikte mensen voor. Voor zijn werkzaamheden heeft ScienceLynk toegang tot nationale en internationale netwerken en maakt het gebruik van een aantal specialisten.

ScienceLynk is cofounder van MBO Centra voor Innovatief Vakmanschap, IJ5. Dit onlangs gestarte initiatief zal binnen enkele jaren uitgroeien tot een centrum waar ROC’s en bedrijven elkaar vinden voor samenwerking. ScienceLynk zal hierbij een actieve rol spelen.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences ScienceLynk initieert en neemt deel aan ontwikkelprojecten van innovatieve producten. ScienceLynk ontwikkelde reeds concepten op een groot aantal verschillende terreinen, zoals medische apparatuur, biosensoren, gebruik van ultraviolet licht voor verschillende toepassingen, meettechnieken in (bio)processen en kwaliteit van voedsel en drinkwater. ScienceLynk heeft zich gespecialiseerd in het toepassen van aptameren (chemische antilichamen). Dit heeft geleid tot een veelbelovend concept voor monstervoorbereiding bij de detectie van micro-organismen en chemische componenten in moeilijk hanteerbare matrices (b.v. bloed, sputum, babyvoeding). Voor de uitwerking hiervan wordt gebruik gemaakt van een Pieken in de Delta subsidie.

CO N TA C T

ScienceLynk B.V. Heuvelsestraat 5, 5976 NG Kronenberg W: www.sciencelynk.eu E: [email protected] Contactpersoon: Frans Houwen T: +31 (0)77 4671113 / +31 (0)6 50234240 E: [email protected]

Een wetenschappelijk onderbouwd concept is steeds voorwaarde voor uitvoering van productinnovatie en -ontwikkeling. ScienceLynk biedt ook projecten aan voor multidisciplinaire samenwerking en is in staat om op dit terrein te bemiddelen en zo nodig te participeren. Samenwerken met andere bedrijven en kennisinstellingen is mogelijk


62

Synapse B.V., gevestigd binnen het BioPartner Center Maastricht, verricht onderzoek op het gebied van de (patho-)fysiologie van hemostase en trombose. Synapse is actief in de niche tussen enerzijds biochemie en moleculaire biologie en anderzijds de farmaceutische- en klinische wetenschappen. Meer in het bijzonder onderzoekt het de algemene functie van het genereren van trombine in bloed en plasma als een diagnostisch hulpmiddel ten behoeve van medisch diagnostische, fundamenteel wetenschappelijke en farmaceutische doelstellingen.

• Het meten van eventuele genetische of aangeboren trombotische aandoeningen. • De ondersteuning van de ontwikkeling van anti-trombotische geneesmiddelen zoals bloedplaatjesaggregatie remmende medicijnen en remmers van de bloedstolling. • Het monitoren van de behandeling van hemofiele aandoeningen zoals de behandeling met factor VIII of factor VIIa. • Het monitoren van de behandeling van trombotische aandoeningen, zoals de behandeling met ‘bloedverdunners’ (orale antistollingsmiddelen, heparines, trombineremmers en factor Xa remmers) of bloedplaatjesremmers (ReoPro Clopidogrel, Aspirine) of een combinatie van deze geneesmiddelen. • Het inschatten van het risico op trombose bij patiënten. De methode is voorlopig alleen bestemd voor onderzoeksdoeleinden.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Trombose is de veroorzaker van beroerte en hartinfarcten, de meest voorkomende oorzaken van dood en ziekte in de westerse wereld. Het stelpen van een bloeding en het stollen van bloed is een ingewikkeld proces waarbij verschillende eiwitten en enzymen een rol spelen. Dit mechanisme (hemostase) is gebaseerd op de interactie van de (gewonde) vaatwand, de bloedplaatjes en een reeks van eiwitten in het bloedplasma. De sleutel voor een succesvolle 'trombosetest' lijkt te liggen in het enzym trombine, dat tijdens het stollingsproces wordt aangemaakt.

Samenwerking Synapse B.V. heeft nauwe samenwerkingsverbanden met de universiteiten van Maastricht en Lyon en met grote farmaceutische en diagnostische bedrijven waaronder met name Diagnostica STAGO (Frankrijk)

CO N TA C T Technieken tot dusver De bij artsen of wetenschappers meest gebruikte techniek om het stollingsproces te meten, is kijken naar het moment dat stolling begint en wachten tot het bloeden stopt. Of het vindt in vitro plaats, door het verzamelen van bloed in natriumcitraat in een plastic buis. Door er calcium en tromboplastine aan toe te voegen en te wachten op de verschijning van een fibrine stolsel wordt de stollingstijd bepaald. Deze eeuwenoude techniek wordt nog steeds gebruikt in vele variëteiten.

Synapse B.V. Biopartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht Postbus 616, 6200 MD Maastricht T: +31 (0)43 3885892 / E: [email protected] Contactpersonen: Prof. H.C. Hemker MD, PhD, Director E: [email protected]

ThrombogramTM Synapse B.V. ontwikkelde een succesvolle diagnostische test (het ThrombogramTM) voor de bepaling van de hoeveelheid trombine die bij de stolling wordt gevormd. Deze manier van meten is veel informatiever dan de stollingstijd en ook nauwkeuriger en kan in elke klinische omgeving en elk laboratorium worden uitgevoerd. De ThrombogramTM beschrijft het verloop van de concentratie van trombine in stollend plasma en is een algemene fysiologische functietest van het trombotische hemostatische systeem. De ThrombogramTM kan worden gebruikt voor:

Raed Al Dieri, PhD, Director Research, Pharmacist E: [email protected] R. Wagenvoord, PhD, Senior Scientist E: [email protected] Prof. S. Béguin, PhD Senior consultant

63



Synapse

Syntens


Het veld waarin bedrijven opereren is voortdurend in beweging. Om een bedrijf gezond en succesvol te houden, is het belangrijk dat ondernemers adequaat inspelen op veranderingen. Dit vraagt om een flexibele houding en continue innovatie van processen, producten en diensten. Syntens helpt ondernemers daarbij. Met persoonlijk advies, een uitgebreid netwerk van kennisinstellingen en - leveranciers en workshops ondersteunen de innovatieadviseurs van Syntens ondernemers om zo het maximale rendement uit hun bedrijf te halen.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Adviesteams De adviesteams van Syntens zijn actief binnen de sectoren industrie, logistiek, groothandel & maritiem, food & agri, human health, bouw en creatieve industrie. Advisering vindt zowel individueel als collectief plaats. Dankzij uitgebreide kennis van kennisleveranciers en –instellingen, stimuleringsprogramma’s, subsidieregelingen en mogelijke samenwerkingspartners, kunnen zij altijd helpen met het leggen van nieuwe verbindingen.

Innovatie Een onderneming kan op vele vlakken innoveren. Daarbij gaat het niet alleen om de ontwikkeling van nieuwe producten of processen, maar ook om vernieuwingen op het gebied van bijvoorbeeld marketing en strategie. Een vernieuwing hoeft bovendien geen uitvinding te zijn: een ondernemer die voor zijn bedrijf een geheel nieuw personeelsbeleid opzet, is ook zeer innovatief.

Workshops Bij een workshop gaan deelnemers samen met collega-ondernemers (inter)actief aan de slag met een probleemstelling. Doordat een workshop altijd gericht is op een kleine groep ondernemers, is veel ruimte voor concrete vragen over concrete situaties uit de eigen bedrijfsvoering.

Werkwijze Syntens ondersteunt MKB ondernemers via tal van projecten bij innovatie. In regio Zuid bezoeken adviseurs ondernemers vanuit de regiokantoren in Eindhoven, Breda, Roermond en Middelburg. Zij adviseren over vernieuwing en verandering van producten, processen en markten of een combinatie hiervan. Vaak hangt er onder deze thema’s een aantal (regionale) projecten, die op basis van onderzoekscijfers zijn opgestart en als doel hebben een probleem binnen een bepaald thema op te lossen.

Het Innovatie Actie Plan Een Innovatie Actie Plan (IAP) beschrijft de mogelijkheden tot vernieuwing binnen een bedrijf over een langere periode (tot enige jaren) en de mogelijkheden voor ondersteuning vanuit Syntens hierbij. Een IAP wordt door een innovatie adviseur van Syntens opgesteld, samen met de ondernemer. CO N TA C T

Kosten Het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie is de belangrijkste opdrachtgever van Syntens. Maar ook andere overheden financieren het werk van Syntens, waaronder de provincies NoordBrabant, Limburg en Zeeland. Dit maakt de advisering onafhankelijk. Daarbij worden aan ondernemers geen kosten in rekening gebracht. Inschakeling van een Syntens innovatie adviseur betekent echter niet dat een probleem binnen een bedrijf vanzelf wordt opgelost. Om tot een succesvol resultaat te kunnen komen, is betrokkenheid en inzet van de ondernemer nodig.

Syntens Roermond Buitenop 8E, 6041 LA Roermond W: www.syntens.nl Contactpersonen: Life sciences ondernemers die willen verkennen of Syntens hen verder kan helpen in de sector kunnen contact opnemen met: Ingrid Relou, innovatieadviseur Human Health T: +31 (0)88 4440506 / E: [email protected] Voor overige vragen: +31 (0)88 4440222


64

TCZL/TOA Limburg TCZL - begin 2000 ontstaan als één van de 14 regionale technocentra in Nederland – continueert - ook na de opheffing van de landelijke subsidiëring van de Technocentra per 31-12-2010 - het nastreven van zijn doelen, aangezien deze voor Limburg onverminderd van groot belang zijn. Ondernemingen, Onderwijsinstellingen en Overheden (de 3 O’s) hebben met TCZL daartoe een convenant getekend en leveren middels een contributie een bijdrage aan de continuering.


Initiatieven op het gebied van life sciences die door TCZL/TOA Limburg zijn aangezet zijn o.a. Linking Life Sciences (zie pag. 110) en het inmiddels verzelfstandigde NanoHouse (zie pag. 56).

De regio Zuid-Limburg is één van de vier ‘voorloopregio’s’ van de Taskforce Technologie Onderwijs en Arbeidsmarkt (TOA). De TOA pakt vanuit een landelijke strategie het structurele tekort aan van technici en technologen in de regio. In de TOA wordt het bedrijfsleven nadrukkelijker betrokken bij en verantwoordelijk gesteld voor de aanpak van de tekorten aan gekwalificeerd technisch personeel. Aandachtspunten zijn de instroom vanuit het jongerenonderwijs, de zij-instroom van niet-werkenden, het opscholen van werknemers en kennismigratie.

CO N TA C T

TCZL/TOA Limburg Arendstraat 12, 6135 KT Sittard Postbus 5280, 6130 PG Sittard W: www.tczl.nl / www.toalimburg.nl T: +31 (0)46 4200520 E: [email protected]

In juni 2008 besloten de ministeries van OC&W en EZ om de regio Zuid-Limburg aan te wijzen als pilotregio voor TOA. TCZL werd aangewezen als bestuurlijk en operationeel orgaan (TOA Limburg).

Contactpersoon: P. Keulers, directeur T: +31 (0)46 4200520 / +31 (0)6 53111991 E: [email protected]

De missie van TCZL/TOA Limburg is (jonge) mensen enthousiast maken voor techniek en mede daardoor te voorzien in een adequaat functionerende arbeidsmarkt voor techniek en technologie. Door te ‘makelen en schakelen’ en door het faciliteren en organiseren van projecten levert TCZL een bijdrage aan de positionering en ontwikkeling van de Technologische Topregio Zuidoost-Nederland. Ter verwezenlijking van dat doel werkt TCZL/TOA Limburg samen met, en stimuleert samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheden (provincie en gemeenten) in Zuid-Limburg. Ook andere organisaties die de doelen van TCZL/TOA Limburg ondersteunen worden als partner verwelkomd.

65



TCZL/TOA Limburg zorgt ervoor dat tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en de onderwijs- en kennisinstellingen in clusterverband relaties en samenwerkingsvormen kunnen worden aangegaan.


Technische Universiteit Eindhoven - Life Sciences Onderzoek De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) legt zich toe op fundamenteel/strategisch technologisch onderzoek dat relevant is voor toepassingen in zowel industrie als gezondheidszorg. Zij levert hiermee een bijdrage aan het versterken van de concurrentiepositie van het bedrijfsleven en aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Binnen TU/e richt de Faculteit Biomedische Technologie (BMT) zich het meest op life sciences (minimaal 90 % van de medewerkers). De faculteit telt meer dan 500 studenten en meer dan 180 medewerkers die betrokken zijn bij opleiding en onderzoek.

Korte en lange termijn doelstellingen Voor de korte en middellange termijn beoogt de faculteit haar rol in de internationale wetenschapsdomeinen Molecular Bioengineering & Molecular Imaging, Regenerative Medicine, en Systems Biology verder uit te breiden en te bestendigen. Op nationaal niveau zullen de onderzoeksgroepen voortbouwen op de publiek-private onderzoekscollaboratie en valorisatie zoals in de programma`s van het Centre for Translational Molecular Medicine en het BioMedical Materials Program. In 2010 werd gestart met de vorming van de Strategic Focus Area Health TU/e. Biomedisch, Health en Life Science onderzoek binnen alle TU/e faculteiten wordt hierin gepresenteerd en gefaciliteerd om samenwerking met interne en externe partners te bevorderen. De Area Health TU/e wordt daartoe ontwikkeld langs de onderzoeks- en onderwijsthema`s Smart Diagnosis, Smart Interventions en Smart Environments.

De Faculteit Biomedische Technologie maakt per januari 2011 deel uit van Strategic Focus Area Health van de Technische Universiteit Eindhoven, waarvan ook andere faculteiten deel uitmaken.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De onderzoekers zijn gespecialiseerd in het oplossen van technologische problemen waarbij inzicht nodig is in het functioneren van het menselijk lichaam. Deze ingenieurs combineren kennis over analyseen synthesemethoden uit de natuur- en scheikunde, rekenmethodes uit de wiskunde en meet- en regelsystemen uit de elektrotechniek met gedegen medische en biologische basiskennis.

Samenwerking Onderzoek wordt verricht in samenwerking met een aantal Universitair Medische Centra in binnen- en buitenland, waaronder Universiteit Maastricht. Voor de diverse verschillende onderzoeken wordt daarnaast nauw samengewerkt met zowel nationale als internationale bedrijven in de biomedische industrie.

Onderzoeksthema’s Het onderzoek op het gebied van Biomedische Technologie ontplooit zich langs 3 thema’s: • Molecular Bioengineering & Molecular Imaging. • Regenerative Medicine. • Systems Biology.

CO N TA C T

TU/e, Faculteit BMT, Secretariaat Faculteit Biomedische Technologie (WH 1.105) Postbus 513, 5600 MB Eindhoven W: www.bmt.tue.nl T: +31 (0)40 2475132 E: [email protected]

Het wetenschappelijk onderzoek vindt plaats onder leiding van de volgende hoogleraren: • Soft Tissue BioMechanics & Tissue Engineering: prof.dr.ir. F.P.T. Baaijens. • Cardiovascular BioMechanics: prof.dr.ir. F. van de Vosse. • Orthopaedic BioMechanics: prof.dr. K. Ito, MD. • BioMedical NMR: prof.dr. K. Nicolay. • BioMedical Image Analysis: prof.dr.ir. B. ter Haar Romeny. • BioModeling and BioInformatics: prof.dr. P.A.J. Hilbers. • BioMedical Chemistry: prof.dr. E.W. Meijer. • Chemical Biology: prof.dr.ir. L.Brunsveld.


Contactpersonen (via het secretariaat te bereiken): • Prof.dr. P.A.J. Hilbers (Peter), decaan. • Mr. J.M.R. Debeij (Rob), directeur bedrijfsvoering. • Dr.ir. M van Genderen (Marcel), directeur opleidingen. • Stages en Onderwijs Tissue Engineering: via prof.dr.ir. F.P.T. Baaijens (Frank).

66

Technomed Europe is een internationaal opererend bedrijf met het hoofdkantoor in Maastricht Airport, een productiefaciliteit in Bandung, Indonesië en een service- en distributiecentrum in Minneapolis, USA. In Maastricht Airport zijn zo’n 40 personen werkzaam, die zich bezighouden met de ontwikkeling, productie en verkoop van medische accessoires.

Technomed Europe is altijd op zoek naar mogelijkheden om haar netwerk uit te breiden. Uiteraard is de onderneming geïnteresseerd in contacten in de klinische wereld, met name met de artsen en ziekenhuizen die in aanraking komen met producten als boven beschreven. Daarnaast wordt contact gezocht met ontwikkelaars van apparatuur of applicaties waarbij accessoires zoals beschreven nodig zijn.

De portfolio van Technomed Europe omvat vooral naalden oppervlakte-elektroden ten behoeve van het meten van spier- en hersenactiviteit in de Klinische Neurofysiologie. Daarnaast ontwikkelt en produceert de onderneming ook medische accessoires in opdracht van of samen met derden.

CO N TA C T

Technomed Europe Amerikalaan 71, 6199 AE Maastricht Airport W: www.technomed.nl T: +31 (0)43 4086868


Contactpersonen: Roel Paes, directeur / eigenaar E: [email protected]

Technomed Europe creëert innovatieve oplossingen op het gebied van medische accessoires. Het bedrijf focust op: • Producten die een elektrisch lichaamssignaal kunnen transporteren (bijvoorbeeld speciale naalden oppervlakte-elektroden om hersen- of spiersignalen mee op te vangen). • Producten die een bijzondere toegangsweg bewerkstelligen voor de doorgeleiding van een sensor, sonde of vloeistof (bijvoorbeeld een constructie die het mogelijk maakt om tijdens een kijkoperatie metingen in het lichaam uit te voeren). • Intraoperative oplossingen voor Neuromonitoring (om tijdens een operatie te voorkomen dat zenuwen beschadigd raken).

Ferry Kleynen, HR manager E: [email protected]

De services die Technomed Europe aanbiedt aan haar klanten zijn: • Productontwikkeling, uitgevoerd door de Research & Development afdeling (transfer a problem into an innovative solution). • Ondersteuning op het gebied van weten regelgeving die geldt voor medische apparatuur (organize your regulatory concerns). • De mogelijkheid om het product ook te laten produceren in Nederland, Indonesië of elders (arrange your cost effective production).

67



Technomed Europe


The Maastricht Forensic Institute (TMFI) The Maastricht Forensic Institute (TMFI) is een onafhankelijk, wetenschappelijk gedreven instituut dat zich richt op forensisch onderzoek van topniveau. Als eerste en enige in Nederland combineert TFMI het forensisch-technisch onderzoek van materiële sporen met rechtspsychologische en gedragswetenschappelijke expertise van onder andere de Universiteit Maastricht. TMFI is wetenschappelijk gedreven en werkt onafhankelijk in opdracht, zowel voor politie, justitie en advocatuur als voor particulieren en bedrijven. TMFI betreedt de markt voor forensisch onderzoek vanuit de overtuiging dat het instituut een maatschappelijk relevante bijdrage kan leveren aan het rechtssysteem in Nederland.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences In relatie tot life sciences levert TMFI forensische expertise op het gebied van DNA, psychologie, chemicaliën, vezels, materialen, geneeskunde, pathologie en toxicologie. Buiten de life sciences biedt TMFI forensische expertise op het gebied van rechtspsychologische onderwerpen zoals getuigenverklaringen, confrontaties en verhoortechnieken. De combinatie van life sciences/technische forensische kennis en de gedragswetenschappelijke forensische kennis maakt TMFI een unieke aanbieder. TMFI werkt samen met de Universiteit Maastricht, DSM Resolve en DNalysis

Goed forensisch onderzoek is van belang omdat dit essentieel is voor: • Een eerlijke rechtsgang voor verdachten, waarbij veroordelingen mede kunnen worden gebaseerd op deugdelijk forensisch bewijs. • Een goed functionerend opsporingssysteem, waarbij met state-ofthe-art sporenonderzoek bewijs kan worden verzameld en geïnterpreteerd ten behoeve van de waarheidsvinding.

CO N TA C T

The Maastricht Forensic Institute Universiteitssingel 5, 6229 ES Maastricht Postbus 616, 6200 MD Maastricht W: www.tmfi.nl T: +31 (0)43 3882198 E: [email protected]

Goed forensisch onderzoek rust volgens TMFI op twee pijlers: validiteit en responsiveness (een snelle respons). Validiteit, een degelijke wetenschappelijke basis, waarborgt de objectiviteit van de bevindingen en de kwaliteit van de rapportages. De eis van responsiveness is van belang, omdat snelle levertijden bij het sporenonderzoeken bepalend kunnen zijn voor de richting en de kwaliteit van het verdere onderzoek, voor de voortgang van de rechtsgang en voor een optimale benutting van de ingezette middelen.

Contactpersoon: Sebastiaan Huntjens, directeur T: +31 (0)43 3882190 / +31 (0)6 46705589 E: [email protected]

Bij TMFI werken circa 40 medewerkers bij verschillende forensische disciplines waaronder forensisch DNA, geneeskunde, pathologie, toxicologie, verdovende middelen en psychologie.


68

TiGenix is een biomedisch bedrijf dat zich toespitst op innovatieve lokale behandelingen voor beschadigde en osteoartritische gewrichten. Het bedrijf ontwikkelt een portefeuille van producten die zich richten op specifieke musculoskeletale problemen. Deze behoren tot de meest voorkomende ziekten in de westerse samenleving en vertegenwoordigen een grote onbeantwoorde medische behoefte.

Het bedrijf richt zich op: • De behandeling van kraakbeenletsels. • De ontwikkeling van producten die eenvoudigere chirurgische procedures toelaten voor dergelijke kraakbeenletsels. • Het herstel van kraakbeenletsels bij patiënten met osteoartrose in een vroeg stadium. • Het herstel van traumatische meniscusletsels.

TiGenix richt zich in de eerste plaats op beschadiging van het kraakbeen. Dit kan leiden tot osteoartrose, een aandoening die de mobiliteit en het functioneren van de patiënten ernstig kan aantasten.

CO N TA C T

TiGenix NV Researchpark Haasrode 1724 Romeinse straat 12 bus 2, 3001 Leuven, België

Het hoofdkantoor van TiGenix bevindt zich in het researchpark van Haasrode (België). Verder bezit TiGenix een productiefaciliteit in Leuven (België) en sinds kort ook in Sittard-Geleen (Nederland).

TiGenix BV Urmonderbaan 20b, 6167 RD Geleen W: www.tigenix.com

In totaal telt TiGenix 100 medewerkers.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Contactpersonen: Rebekka Declercq, HR Director T: +32 (0)16 396076 E: [email protected]

TiGenix streeft ernaar om een volledige oplossing aan te bieden voor de behandeling van beschadigde of zieke gewrichten, met als ultiem doel de preventie en behandeling van osteoartrose.

Dieter Hauwaerts, Director Manufacturing EU T: +32 (0)16 396060 E: [email protected]

TiGenix’ belangrijkste product is ChondroCelect©, een regeneratief celtherapieproduct, afgeleid uit het kraakbeen van de patiënt. ChondroCelect© is het eerste centraal goedgekeurde geneesmiddel voor geavanceerde therapie in Europa. ChondroCelect© wordt gebruikt tijdens een autologe chondrocyten implantatie (ACI), een chirurgische ingreep om kraakbeenletsels te behandelen. ChondroCelect© werd klinisch gevalideerd in een pivotale klinische studie die werd uitgevoerd in verschillende Europese landen.

69



TiGenix


United Brains Limburg Ondernemers in het MKB willen innoveren om voorop te blijven lopen. Vaak gaat innovatie gepaard met vragen die voor hen niet gemakkelijk te beantwoorden zijn: zij beschikken immers zelf niet over alle benodigde kennis. Om het antwoord op hun vragen te vinden kunnen zij een beroep doen op kennisinstellingen die de vraag voor hen kunnen onderzoeken. Maar welke kennisinstelling past het beste bij welke vraag? Er is nu voor het MKB in Limburg een makkelijke oplossing: United Brains Limburg.

Wat zijn voor het MKB de voordelen van inschakeling van United Brains Limburg? Zoals gezegd om te beginnen het gegeven dat men slechts met één loket te maken heeft. Maar er is meer. De grote kracht van United Brains Limburg wordt gevormd door de bundeling van een groot aantal kennisinstellingen die samen kunnen werken aan de beantwoording van kennis- of innovatievragen. United Brains heeft de hele kennisketen ‘aan boord’: van MBO tot HBO en universiteit. Ook de grote industriële partijen zijn binnen handbereik. Hierdoor kunnen combinaties worden gemaakt van verschillende competenties, zoals marketing en techniek. Met voor het MKB als resultaat: de juiste oplossing tegen de meest gunstige prijs/kwaliteitsverhouding.

United Brains Limburg is een nieuw initiatief in Limburg waarin diverse partijen samenwerken om het antwoord te vinden op kennis- en innovatievragen vanuit het MKB. Dit betekent dat bedrijven slechts te maken hebben met één loket waar zij al hun vragen kunnen neerleggen. In United Brains Limburg participeren de volgende partijen: Maastricht University, Hogeschool Zuyd, Arcus College, Leeuwenborgh Opleidingen, DSM Resolve, Maastricht Instruments, Chemelot, LIOF en Syntens.

Wat kost het inschakelen van United Brains Limburg? De vraagstelling aan United Brains Limburg is altijd kosteloos. Het antwoord soms ook, afhankelijk van onder meer de complexiteit van de vraag. Zodra er voldoende zicht is op de inhoud en reikwijdte van de gestelde vraag, brengt de betreffende kennisinstelling een offerte uit voor de uitvoering van het onderzoeksproject. De hoogte van de kosten is afhankelijk van onder meer de gewenste snelheid, het niveau van de onderzoeksvraag en de omvang van het project. Als de vraagsteller met de offerte akkoord gaat start het onderzoek. Soms is het mogelijk van subsidies gebruik te maken. United Brains kan informatie leveren over de mogelijkheden.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Hoe werkt het? Een MKB bedrijf met een kennis- of innovatievraag, ook op het gebied van life sciences, stelt zijn vraag aan United Brains Limburg. Dit kan telefonisch of per e-mail. United Brains neemt de vraag vervolgens in behandeling. Zo nodig wordt eerst contact opgenomen met de vraagsteller voor een nadere toelichting. Is de vraagstelling helder, dan schakelt United Brains Limburg de juiste kennisinstelling in, waar experts aan de slag gaan met de vraag. Binnen een week zal men contact opnemen met de vraagsteller om het te doorlopen traject met hem/haar af te stemmen.


CO N TA C T

United Brains Limburg W: www.unitedbrainslimburg.nl T: + 31 (0)46 4760404 E: [email protected]

70

VCC Medical VCC Medical B.V., gevestigd te Maastricht, is een volledige dochteronderneming van Vaccentis AG, Zürich. Het bedrijf legt zich intensief toe op de ontwikkeling van medicijnen voor zwaar zieke mensen. Het zwaartepunt ligt daarbij op kankeraandoeningen. Al geruime tijd vestigt de wetenschap in toenemende mate haar hoop op de behandeling van kankerpatiënten met biologisch werkzame stoffen. De immuuntherapie bijvoorbeeld is inmiddels een vast onderdeel bij de behandeling van nierpatiënten met een ver gevorderd ziektebeeld. Steeds vaker ook wordt deze behandeling gecombineerd met chemotherapie.

CO N TA C T


VCC Medical B.V. BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.vcc-medical.nl T: +31 (0)43 3885832

Volgens specialisten is onderhand genoegzaam aangetoond dat het immuunsysteem tumoren kan bestrijden. Vanuit die gedachte is Reniale® ontwikkeld, een medicament dat een respons van het immuunsysteem tegen kanker activeert. Het betreft een individueel medicament, dat na verwijdering van de nier de ontwikkeling van nieuwe metastasen kan verhinderen en aldus de levensverwachting van de patiënt aanmerkelijk kan verlengen (The Lancet, feb. 2004).

Contactpersoon: Dr. Dirk Rüggeberg, Managing Director E: [email protected]

Voor deze therapievorm wordt gebruik gemaakt van kankercellen die afkomstig zijn uit de bij de patiënt verwijderde tumor. Deze cellen worden vervolgens in een speciaal procédé behandeld, gedeactiveerd en aan de patiënt toegediend. Hierdoor wordt een proces geactiveerd dat in staat is cellen die op tumorcellen lijken te vernietigen. Hierin onderscheidt Reniale® zich duidelijk van andere behandelingsvormen. Momenteel wordt Reniale® alleen bij niercelkanker intensief onderzocht. Het aan Reniale® ten grondslag liggende behandelingsconcept voor kwaadaardige aandoeningen kan principieel ook bij andere tumoren worden toegepast. Fundamenteel onderzoek in die richting heeft al tot positieve resultaten geleid. Daarom is in de ondernemingsfilosofie van VCC Medical B.V. als primaire taak de verdere ontcijfering van de taal der cellen vastgelegd. Dit, om zo mogelijkheden te scheppen om de oorzaak van ziekten aan te pakken.

71



VCC Medical B.V. heeft vanwege de unieke concentratie van gelijkgerichte ondernemingen voor Maastricht gekozen. De ligging van de stad in de Nederlands-Duits-Belgische grensregio, de uitstekende infrastructuur, de universiteit en de aanwezige basis voor onderzoek en ontwikkeling van verdere medicamenten – dat alles maakt Maastricht tot een succesvolle mix. VCC Medical B.V. heeft hoge verwachtingen van haar vestiging en is vast van plan deze stap voor stap uit te bouwen.

Virtual Proteins


Virtual Proteins BV, opgericht in 2004, is een snelgroeiend en zeer ambitieus bedrijf met hoofdvestiging op de High Tech Campus in Eindhoven en een commercieel kantoor in Cambridge (V.S.). Het bedrijf heeft een eigen Augmented Reality platform ontwikkeld dat diverse toepassingen vindt in de medische en farmaceutische markt.

De VP MicroLab technologie vormt de basis voor een ander product, namelijk de VP Trainer. Dit is een medische simulator met behulp waarvan een AIO (maar ook een ervaren medische specialist) zich kan bekwamen in het uitvoeren van echo en CT geleide naaldinterventies, zoals het nemen van een mammabiopt, een leverbiopt of het uitvoeren van een nefrostomie (nierkatheter). De simulator kenmerkt zich door de zeer realistische tactiele feedback, als gevolg waarvan de arts het gevoel heeft in een werkelijke patiënt te prikken of te snijden. De marktintroductie van dit product zal medio 2011 plaatsvinden.

De missie van Virtual Proteins is om een doorbraak te realiseren op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe medicijnen én op het gebied van de gezondheidszorg. De visie van het bedrijf is om marktleider te worden met interactieve 3D visualisatie en simulatie ten behoeve van medicijnontwikkeling, diagnostiek, skills training en ondersteuning bij medische ingrepen.

Ten behoeve van de farmaceutische markt heeft Virtual Proteins simulatiesoftware ontwikkeld waarmee zeer snel een screening van mogelijke geschikte nieuwe medicijnstoffen uitgevoerd kan worden. Deze software bevindt zich in de validatiefase.

Virtual Proteins heeft 14 eigen medewerkers die hoofdzakelijk met softwareontwikkeling bezig zijn. Daarnaast heeft het bedrijf samenwerkingsverbanden met verschillende academische centra waar medisch specialisten als adviseur fungeren (situatie maart 2011).

Op middellange termijn zal Virtual Proteins de stap naar de Amerikaanse markt zetten. Op lange termijn stelt Virtual Proteins zich ten doel om de standaard te leveren voor visualisatie en simulatie voor medische en farmaceutische toepassingen. Virtual Proteins werkt intensief samen met de UMC’s in Utrecht, Nijmegen, Leiden, Amsterdam (VUmc) en Maastricht.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Virtual Proteins BV is volledig gericht op life sciences. Alle medewerkers werken aan productontwikkeling en/of aan de vermarkting van op life sciences gerichte producten. Het Augmented Reality platform van Virtual Proteins, genaamd VP MicroLab, kent verschillende toepassingen voor de medische markt. Momenteel wordt het VP MicroLab in een 20 tal ziekenhuizen toegepast voor onder andere: • Medisch onderwijs, bijvoorbeeld anatomie. • Onderzoek, R&D. Het VP MicroLab wordt op diverse UMC’s ingezet bij het onderzoek naar vroegdiagnostiek van Alzheimer. • Klinische toepassing bij diagnostiek. Op basis van CT of MRI scans kan in het VP MicroLab op zeer eenvoudige en snelle wijze een 3D reconstructie worden gegenereerd, die vervolgens real time door de onderzoekende arts kan worden aangepast aan wat hij/zij wil zien. Op korte termijn zal het VP MicroLab grootschalig worden geïntroduceerd op de Nederlandse en enkele belangrijke Europese markten.


CO N TA C T

Virtual Proteins BV High Tech Campus 9, 5656 AE Eindhoven W: www.virtualproteins.com T: +31 (0)40 8512250 E: [email protected] Contactpersonen: Mw. Jackie Schooleman, CEO Dhr. Jan Hoefnagels, CFO en Vice President Pharma Dhr. Frits Cornelisse, Vice President Medical

72

Vision2Health Vision2Health BV is een innovatief bedrijf opgericht door BioMedbooster uit kennis en kunde van The School for Public Health and Primary Care (CAPHRI), onderdeel van de Universiteit Maastricht, en het software bedrijf Overnite Software Europe. Vision2Health levert gezondheidsadvies op maat. Het bedrijf biedt bewezen effectieve methodes op het gebied van gezondheidsvoorlichting die gedragsveranderingen ten behoeve van een betere gezondheid mogelijk maken. Dit varieert van bewustmaken en informatie verstrekken tot het stimuleren en creëren van een gezonde levensstijl.

Daarnaast zijn verscheidene additionele modules in ontwikkeling. Potentiële afnemers wordt geadviseerd zelf te informeren naar de mogelijkheden of naar een oplossing op maat voor hun vraag / behoefte.

BioMedbooster zorgt voor valorisatie en commercialisering van uitvindingen en ideeën van de Universiteit Maastricht en het academisch ziekenhuis Maastricht, door nauwe samenwerking met zowel wetenschappers als industrie, met name op het gebied van life sciences en biomedische technologie. BioMedbooster heeft een exclusieve licentie op evidence-based tailored health advice modules gegeven aan Vision2Health, om deze te vermarkten.

CO N TA C T

Vision2Health BV Dr. Nolenslaan 157, 6136 GM Sittard W: www.vision2health.com Contactpersoon: Harrie Lardinois, Chief Executive Officer T: +31 (0)6 54261602 E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Gezondheidsadvies op maat volgt in principe hetzelfde model als gebruikt wordt bij persoonlijke counseling, alleen met de volgende voordelen: • Per direct on-line beschikbaar, geen wachttijden, waar en wanneer je wilt. • Volledig geautomatiseerd en daardoor sneller en goedkoper.

Biomedbooster Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.biomedbooster.com Contactpersoon: Jonathan de Jonge, Sr. Business Development Manager T: +31 (0)43 3885847 E: [email protected]

De modules van Vision2Health zijn evidence-based, met andere woorden bewezen effectief. Bij de ‘stoppen met roken’- module van Vision2Health bijvoorbeeld stopte 22% na 3 maanden, ten opzichte van 8% in de anderszins begeleide groep. Dit effect was niet alleen op korte termijn veel beter, maar ook op langer termijn: het resultaat – d.w.z. het percentage succesvol gestopte rokers - in de groep die de Vision2Health module gebruikten was ook na 14 maanden vier keer zo hoog als in de vergelijkingsgroep.

73



Vision2Health biedt op dit moment de volgende modules aan: • Stoppen met Roken. • Alcoholadvies. • Zonadvies. • Voedingsadvies. • Bewegingsadvies. • Leefstijladvies.


VitaK VitaK BV is een kennis-intensief spin-off bedrijf van de Universiteit Maastricht en een 100% dochter van de UM Holding BV. VitaK verkoopt geen producten, maar kennis en expertise op het gebied van vitamine K en vitamine K-afhankelijke eiwitten. Op dit gebied is het de grootste onderzoeksgroep ter wereld. De inkomsten komen uit contractresearch voor de industrie, licentiëring van patenten en consultancy. Winsten worden voor een belangrijk deel weer geïnvesteerd in nieuw onderzoek, waaruit nieuwe patenten voortkomen die ook weer verkocht of gelicentiëerd worden.

Korte termijn doelstellingen van VitaK zijn: • Het (samen met de voedingsindustrie) introduceren van menaquinon-7, een vorm van vitamine K2 met zeer belangrijke beschermende werking voor hart- en bloedvaten. • Het (samen met de diagnostische industrie) in de markt zetten van een door VitaK gepatenteerde serie diagnostische tests waarmee in één druppel bloed de kwaliteit van de bloedvaten en de levensverwachting van de patiënt gemeten kan worden. Voor de lange termijn heeft VitaK als doelstelling het ontwikkelen van biochemische tests waarmee in het bloed andere aandoeningen dan de bovenvermelde gediagnosticeerd kunnen worden, bijvoorbeeld artrose en dementie.

VitaK is opgericht in 2001 en had toen 1,1 FTE aan medewerkers in dienst. Met name sinds 2005 kende het bedrijf een stormachtige groei die resulteerde in een personeelsbestand van 14 medewerkers in 2010. De verwachtingen voor de komende jaren zijn (op basis van de orderportefeuille) zeer positief.

VitaK werkt samen met een aantal grote zuivelindustrieën, met grondstoffenleveranciers (bulklevering van vitamines) en met de diagnostische industrie.

VitaK heeft een betrekkelijk kleine wetenschappelijke staf van academisch niveau. Circa 60% van het personeel wordt gevormd door biochemisch/medisch analisten op HBO-niveau. Deze HBO-analisten krijgen na een inwerkperiode van ongeveer 2 jaar de eindverantwoordelijkheid voor (soms zeer grote) projecten. Daarnaast biedt VitaK ook plaats aan enkele MBO-analisten.

CO N TA C T

VitaK BV BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht W: www.vitak.com

Activiteiten in relatie tot Life Sciences VitaK verricht grote studies op het gebied van humane voeding, met name voedingssupplementen en functional foods. Daarbij wordt de opname van voedingsstoffen vergeleken met veranderingen in biochemische merkstoffen (analyses in bloed en urine) en klinische eindpunten (sterkte van botten, kwaliteit van bloedvaten). De belangrijkste expertise van het bedrijf betreft hart- en vaatziekten. Het onderzoek van VitaK op dit gebied sluit nauw aan bij dat van het grootste UM onderzoeksinstituut CARIM.


Contactpersoon: Dr. Cees Vermeer, directeur T: +31 (0)43 3885865 E: [email protected]

74

Stichting Werk & Stage Techniek De Stichting Werk en Stage stelt zich als doel het bevorderen van de samenwerking tussen het technisch bedrijfsleven en het technisch beroepsonderwijs in Limburg door het voeren van een concentratiebeleid en afstemming tussen de verschillende branches. Om deze doelstelling te verwezenlijken zijn 3 concepten ontwikkeld: • Het opzetten van Bureaus Werk en Stage in goed overleg met de 3 Limburgse ROC’s. • Het inrichten van Ketenoverleg per branche. • Het inrichten van Onderwijsadviesraden, in goed overleg met genoemde ROC’s. De Stichting Werk en Stage opereert vanuit het secretariaat van de Limburgse Werkgeversvereniging (LWV) in Roermond.

Onderwijsadviesraden De Onderwijsadviesraden hebben als doelstelling het onderwijs inhoudelijk af te stemmen op het bedrijfsleven, rekening houdend met de wettelijke kaders. De raad bestaat uit docenten van de Limburgse ROC’s en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven (uit het Ketenoverleg). Voor elke technische branche moet er uiteindelijk een onderwijsadviesraad komen.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De deelnemers van de adviesraden namens het bedrijfsleven worden benoemd door de werkgevers per branche. De deelnemers van de adviesraden namens de ROC’s worden benoemd door de directie van de ROC’s.

Bureaus Werk en Stage Op elk van de Limburgse ROC’s - Arcus College, Gilde OpleidingenTechniek en Leeuwenborgh Opleidingen - is een Bureau Werk en Stage ingericht. De drie bureaus hebben een overeenkomstige werkwijze, maar zijn zelfstandige instituten van de drie ROC’s en vallen operationeel onder hun verantwoordelijkheid. Doel van de Bureaus is het regelen van vraag en aanbod van alle stageplaatsen voor het technisch beroepsonderwijs. De bureaus verzorgen de administratieve afhandeling en fungeren als centraal loket voor het bedrijfsleven, leerlingen, docenten, ouders en klachtenafhandeling. Ook organiseren de bureaus docentenstages en gastlessen voor het bedrijfsleven.

CO N TA C T

Stichting Werk & Stage Techniek p/a Limburgse Werkgeversvereniging (LWV), Godsweerdersingel 77, Roermond Postbus 474, 6040 AL Roermond W: www.bws-techniek.nl T: +31 (0)47 5352600

Ketenoverleg Het ketenoverleg wordt gevoerd per (technische) branche (Installatietechniek, Elektrotechniek, Werktuigbouw/mechatronica, Bouwkunde, Infra, Schildertechniek, Hout en Meubel, Mobiliteit, Procestechniek, Laboratoriumtechniek, Luchtvaarttechniek en overige). Vertegenwoordigd in het overleg zijn, behalve de Stichting Werk en Stage: de werkgevers in de betreffende branche, de opleidingsfondsen, opleidingsbedrijven, kenniscentra en landelijke brancheorganisaties. Doel van het Ketenoverleg is: • Het bepalen van een gezamenlijk beleid van werkgeversamenwerkingsverbanden, opleidingsbedrijf, kenniscentra, brancheorganisaties en opleidingsfondsen. • Het bevorderen van samenwerking met het beroepsonderwijs in

Contactpersonen: Drs. Mark Hendriks, secretaris T: +31 (0)47 535 2625 E: [email protected] Jos Willemsen, voorzitter T: +31 (0)47 5350410 / +31 (0)6 53144737 E: [email protected]

75



Limburg in de ruimste zin van het woord. • Het bevorderen van een voldoende en goede instroom in bedoeld onderwijs die aansluit op de wensen van de branche. Per branche wordt overleg gevoerd met de betrokken afdelingen van de sector Techniek van de ROC’s.

Xilloc Medical


Xilloc Medical B.V. staat voor de snelle en betrouwbare productie van hoog specialistische, laag volumineuze Patiënt Specifieke Implantaten (PSI) voor het vervangen van gedeelten van het menselijke skelet.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Tijdens de opstartperiode ligt de focus op het genereren van naamsbekendheid en het bouwen van een solide fundering binnen Europa. Dit, gebruik makend van 3D geprinte PSI. Dit werd nog niet wereldwijd toegepast, mede omdat de output van een CT scanner niet te matchen was aan de input van een 3D printer. Xilloc Medical heeft dit probleem opgelost en maakt daarmee 3D geprinte PSI op grotere schaal mogelijk. Op langer termijn gaat Xilloc Medical uitbreiden naar andere patiëntspecifieke producten.

In 2003 gaven de afdelingen Mondziekte, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Plastische chirurgie aan behoeften te hebben aan een product om tijdens de operatie grote schedel defecten te kunnen repareren. Een product dat niet alleen perfect past, maar ook esthetisch gezien een bevredigend resultaat oplevert. Tot dusver is het repareren van grote schedeldefecten een erg gecompliceerd vakmanschap: het implantaat moet handmatig worden gevormd, geboetseerd en gefixeerd. Dit zorgt voor lange complexe operaties met een esthetisch gezien slecht resultaat. Vaak is een aantal heroperaties noodzakelijk.

Doordat Xilloc Medical is gevestigd in de incubator van het BioPartner Center Maastricht biedt het werkgelegenheid met behoud van de kennis en competenties. Xilloc Medical draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om branding, het binden en boeien van kenniswerkers, het afstemmen van onderwijs en arbeidsmarkt, visieontwikkeling, onderzoek en het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven. Verder zal de R&D in samenwerking met het MUMC+ blijven bestaan, hetgeen betekent dat dit soort innovatie ook in de toekomst de ruimte krijgt.

In samenwerking met de afdelingen Mondziekte, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Plastische chirurgie heeft IDEE (het ingenieursbureau voor high-tech medische instrumenten binnen de Universiteit Maastricht) een methodiek ontwikkeld voor het preoperatief ontwerpen en produceren van patiëntspecifieke implantaten (PSI), gebaseerd op een computertomografiescan van de patiënt. Binnen het Maastricht University Medical Center (MUMC+) is sindsdien zeven jaar lang ervaring opgedaan met het ontwerpen, vervaardigen en toepassen van deze implantaten. PSI zijn een groot succes gebleken.

CO N TA C T

Om aan de marktvraag te kunnen voldoen buiten het MUMC+ is vanuit Maastricht Instruments B.V. een spin-off bedrijf opgezet: Xilloc Medical. Het bedrijf belooft een revolutionaire ontwikkeling in de implantaatindustrie te realiseren. Met behulp van Xilloc’s totaalpalet aan implantaatoplossingen besparen ziekenhuizen en verzekeraars grote hoeveelheden geld. En omdat het product direct past, behoeven patiënten minder operaties te ondergaan.

Xilloc Medical B.V. BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht Postbus 1036, 6201 BA Maastricht W: www.xilloc.com T: +31 (0)43 3881881 / +31 (0)6 44670942 E: [email protected]

Prominente spelers op het gebied van cranio-maxillofaciale reconstructie hebben al aangegeven dat het hebben van patiënt specifieke implantaten binnen handbereik een revolutie zal inluiden.

Contactpersoon: Maikel Beerens, oprichter T: +31 (0)43 3881881 / +31 (0)6 44670942 E: [email protected]

Xilloc Medical is bezig een solide basis binnen Europa te creëren om van daaruit de vleugels wereldwijd te spreiden.


76

Zuydlab is een uitdagende, realistische en resultaatgerichte bedrijfsomgeving binnen de faculteit Life Sciences van de Hogeschool Zuyd. Behalve binnen de laboratoria in Heerlen is Zuydlab in samenwerking met CEL, DSM R&D Solutions en Chemelot ook actief op de Chemelot Campus in Geleen.

Naast het uitvoeren van incidentele opdrachten wordt gestreefd naar langdurige samenwerkingverbanden met het werkveld. Binnen zo’n alliantie levert Zuydlab bijvoorbeeld: onderzoek (een minoropdracht, garantie afstudeerder), scholing, een netwerk en natuurlijk competente potentiële nieuwe werknemers. Van de partner wordt een bijdrage verwacht (afhankelijk van de wensen, beginnend bij 7.000 euro per jaar) om Zuydlab in stand te houden. Dit bedrag wordt gebruikt voor investeringen in apparatuur, het bekostigen van begeleiding en bijscholing van de docenten.

Hier kunnen, midden in één van de grootste industriële research centra, Zuydlab-opdrachten worden uitgevoerd. Daarnaast wordt door de samenwerking tussen DSM R&D Solutions en de Hogeschool Zuyd een breder palet aan kennis, infrastructuur en bemensing aangeboden aan (startende) bedrijven. De laboratoria zijn ingericht voor onderzoek op het gebied van chemie, nieuwe materialen en biomedische toepassingen, maar bieden ook mogelijkheden voor ondernemers om (tijdelijk) laboratoriumruimte te huren voor speciale projecten.

Binnen Zuydlab wordt gemiddeld met 20 bedrijven structureel samengewerkt en worden rond de 35 onderzoeken per jaar uitgevoerd in opdracht van het bedrijfsleven. Jaarlijks worden ca. 50 studenten op deze bedrijfs- en resultaatgerichte manier in contact gebracht met het bedrijfsleven en de praktische kant van hun vakgebied. Zuydlab staat centraal in het nieuw op te richten Centre of Expertise Chemie. In dit centrum zal een consortium van onderwijs, bedrijfsleven en overheid samen met regionale partners een kenniscentrum opbouwen rondom de chemie. Dit zal samen gaan met het eveneens nieuw op te richten Centrum voor innovatief vakmanschap in de chemie van de ROC’s Arcus College en Leeuwenborgh Opleidingen.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Binnen Zuydlab werken studenten Chemie, Chemische Technologie en Biologie & Medisch laboratorium onderzoek van de faculteit Life Sciences onder begeleiding van docenten aan opdrachten uit het werkveld. Deze opdrachten voeren zij uit als werkstudent, in het kader van een stage (jaar 3), minoropdracht (jaar 3/4) of afstudeeropdracht. Voor de uitvoering van de opdracht wordt gebruik gemaakt van de kennis, expertise en infrastructuur van de faculteit, de opdrachtgever en het eigen netwerk.

CO N TA C T

Hogeschool Zuyd Nieuw Eyckholt 300, Heerlen Postbus 550, 6400 AN Heerlen W: www.hszuyd.nl/zuydlab

Voor opdrachten binnen Zuydlab worden de werkelijk gemaakte kosten gedeclareerd. Dit betekent dus dat voor bijvoorbeeld de inzet van studenten in het kader van de opleiding (los van een stagevergoeding) geen kosten in rekening gebracht worden. Wel worden de extra begeleidingsuren van de docenten, de huur van laboratoria, gebruik van apparaten en verbruiksmaterialen in rekening gebracht.

Contactpersoon: Dr. G.P.F. van Strijdonck, coördinator Zuydlab T: +31 (0)45 4006733 / +31 (0)6 34384557 E: [email protected]

77



Zuydlab

B E D R I J V E N & O R G A N I S AT I E S NETWERKBOEK LIFE SCIENCES ZUIDOOST-NEDERLAND 2011

78

O N D E R W I J S I N ST E L L I N G E N

Deel 3: Onderwijsinstellingen en opleidingen

79


ROC Arcus College Het Arcus College heeft zijn hoofdvestiging in Heerlen en daarnaast locaties in Parkstad Limburg en in Sittard. Het college telt meer dan 9.000 cursisten, 400 opleidingen en 700 medewerkers en omvat een breed spectrum van opleidingen voor middelbaar beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Er zijn vier units: Horeca en Toerisme; Administratie en Handel; Techniek; en Gezondheidszorg, Dienstverlening en Welzijn (GDW), met zowel BBL (beroepsbegeleidende) - als BOL (beroepsopleidende) leerwegen.

Procestechniek (VAPRO) kent de studierichtingen en opleidingen Operator C (niveau 4); Operator B (niveau 3); Operator A (niveau 2); en Basisoperator (niveau 1). Met deze opleidingen kunnen Arcus studenten terecht in de chemische (procesoperator) of mechanische industrie (mechanisch operator). Met een opleiding tot procesoperator werken de studenten straks misschien als Meetkameroperator, de hoogste uitvoerende functie in de procestechniek. Via computers in de regelkamer worden processen goed in de gaten gehouden en worden heel nauwkeurig de temperatuur, druk en hoeveelheden gecontroleerd en geregeld. In het kader van veiligheid is in deze functie niet alleen het vertrouwen op de meet- en regelapparatuur van zeer groot belang, maar ook het vertrouwen op eigen neus, oren en ogen. Met een opleiding tot mechanisch operator kunnen Arcus studenten gaan werken in een fabriek. De machines die het werk doen hebben voor hen geen geheimen. Via bedieningspanelen en computers wordt het proces bewaakt en indien nodig bijgestuurd. Heel precies en voorzichtig, want dit werk heeft direct gevolgen voor het eindproduct!

Opleidingen in relatie tot Life Sciences Opleiding Medische Technologie In de opleiding Medische Technologie leren studenten om met technisch inzicht anderen vooruit te helpen. Studenten van deze opleiding kunnen hun weg vinden in de zorg, bijvoorbeeld in een verzorgingshuis of ziekenhuis, maar ook als werknemer van een producent of leverancier van medische apparatuur of hulpmiddelen. Bij de zorg komt veel techniek kijken, maar de mens of patiënt blijft centraal staan.


CO N TA C T Medische Technologie is een afstudeerrichting van de (nieuwe) middenkaderopleiding Engineering (niveau 4). In het breed technische basisjaar worden allerlei technieken geleerd door (in groepjes) aan praktijkprojecten te werken. Vanaf het tweede leerjaar vindt specialisatie plaats richting medische techniek/elektronica.

Arcus Techniek Schandelermolenweg 21, 6415 GG Heerlen W: www.arcuscollege.nl T: +31 (0)88 0272870 E: [email protected]

Ook worden de studenten opgeleid in projectmanagement en marketing. Zorgvakken zoals anatomie en fysiologie van de mens, ergonomie, bewegingsleer en psychologie zijn standaard onderdeel van de opleiding. Want om praktische en prettige technische oplossingen te kunnen maken, is het belangrijk om te weten hoe de mens en het menselijk lichaam in elkaar zitten.

Contactpersonen: Paula Boekhorst – Eggen, opleidingscoördinator Procestechniek en Contracting T: +31 (0)45 5615650 E: [email protected]

De MBO+ opleiding Medische Technologie B en HBO opleidingen in de richtingen Elektronica, Biometrie of Technische bedrijfskunde zijn mogelijke vervolgopleidingen.

Ben Schiefer, opleidingscoördinator Werktuigbouwkunde, Electro en Installatietechniek T: +31 (0)45 5679290 E: [email protected]

Opleiding Procestechniek Met de opleiding Procestechniek wordt geleerd hoe de productieprocessen in een fabriek te regelen, controleren en bewaken. Er is veel vraag naar operators.


80

ROC Eindhoven School voor Laboratoriumonderwijs De wereld van ROC Eindhoven is er één van grote getallen: 22.500 studenten, 1500 personeelsleden, een jaaromzet van 110 miljoen euro. Toch draait het in deze wereld vooral om het individu. In de onderwijsactiviteiten stelt ROC Eindhoven de student centraal, of dat nu jongeren, werkzoekenden of werkenden zijn. Het gaat om de realisering van hun onderwijswensen. Daarnaast wil ROC Eindhoven optimaal opleiden voor de afnemers: bedrijven, instellingen en overheden. Met hen is een groot aantal productieve partnerschappen ontwikkeld. Daarmee is ROC Eindhoven een scharnierpunt tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

De School voor Laboratoriumonderwijs heeft 25 medewerkers en 285 studenten en werkt in een samenwerkingsverband met Fontys Toegepaste Natuurwetenschappen onder één directie. Bij de opleiding zijn circa 150 bedrijven betrokken die de beroepspraktijkvorming (stage) begeleiden en waar proeven van bekwaamheid worden afgenomen. In het MBO programma zijn al HBO doorstroom onderdelen opgenomen. Na het MBO kan de Verkorte Leerroute bij Fontys TNW worden gevolgd. De eisen van de opleidingen zijn vastgelegd in de kwalificatiedossiers Allround laborant en Analist. Deze zijn tot stand gekomen door samenwerking van afgevaardigden uit Laboratoriumonderwijs, werkveld en kenniscentrum PMLF. De dossiers zijn inzichtelijk op www.pmlf.nl.

ROC Eindhoven bestaat uit: • 18 scholen voor middelbaar beroepsonderwijs Deze branchegerichte scholen verzorgen meer dan 250 beroepsopleidingen in verschillende leerwegen en op verschillende niveaus. Ook maatwerk voor bedrijven behoort tot de mogelijkheden. • 1 school voor volwasseneneducatie Het Ster College biedt basiseducatie (o.a. alfabetisering); Nederlands voor anderstaligen; vmbo-t, havo en vwo voor volwassenen; cursussen opvoedingsondersteuning en persoonlijke ontwikkeling. • 1 school voor voortgezet onderwijs Het Montessori College verzorgt vmbo-t, havo en havo-plus (met een aantal beroepsgerichte vakken) op basis van de uitgangspunten van Maria Montessori. Ook is er een afzonderlijke afdeling voor jeugdige anderstaligen.

ROC Eindhoven School voor Laboratoriumonderwijs Rachelsmolen 1, 5612 MA Eindhoven Postbus 6101, 5600 HC Eindhoven W: www.roceindhoven.nl/laboratorium T: +31 (0)87 7871800 E: [email protected] Contactpersonen: Helga Atteveld, adjunct-directeur T: +31 (0)87 7871800 / +31 (0)6 53374577 E: [email protected]

Opleidingen in relatie tot Life Sciences

Tanja Kuppen - Vlemmings, adviseur beroepspraktijkvorming T: +31 (0)87 7873164 / +31 (0)6 51228499 E: [email protected]

De School voor Laboratoriumonderwijs van ROC Eindhoven verzorgt de volgende opleidingen in BOL: • Allround Laborant (Niveau 3: 2,5 jaar) • Microbiologisch analist (Niveau 4: 4 jaar) • Biotechnologisch analist (Niveau 4: 4 jaar) • Chemisch - fysisch analist (Niveau 4: 4 jaar) • Analist klinische chemie (Niveau 4: 4 jaar)

81



CO N TA C T

Fontys Hogescholen Fontys Hogescholen is met zo’n 38.000 studenten, 4.000 personeelsleden en een onderwijsaanbod in bijna alle sectoren één van de grootste hoger onderwijsinstellingen van Nederland. De 31 instituten verzorgen ruim 200 bacheloropleidingen in de varianten voltijd, deeltijd, duaal en in-service. Daarnaast worden 36 mastervarianten en 7 Associate degrees aangeboden. Cursussen en trainingen worden in stedelijke centra - vooral in Zuid-Nederland - aangeboden. Naast onderwijs legt Fontys zich ook - met 37 lectoraten - toe op onderzoek en kennisinnovatie en contractactiviteiten.

Opleidingen in relatie tot Life Sciences Na het eerste jaar kunnen studenten kiezen uit twee leerroutes op het gebied van life sciences: Science & Life en Science & Food. Met Science & Life werkt de student mee aan de directe verbetering van de kwaliteit van leven. De mens staat hier centraal. Een paar voorbeelden: het ontwikkelen, onderzoeken en testen van medicijnen om (nieuwe) ziektes zo min mogelijk kansen te geven; het ontwikkelen van tests voor bv. allergieën, zwangerschappen en diabetes; onderzoek naar de optimale samenstelling van voedsel waarmee een bijdrage wordt geleverd aan de menselijke gezondheid en DNAonderzoek bij het oplossen van misdrijven.


Onderwijsvisie Het hoger beroepsonderwijs van Fontys is gebaseerd op de drie pijlers: kennis, vaardigheden en beroepshouding. Eigen docenten, een eigen vleugel in de gebouwen en een eigen identiteit maken het onderwijs kleinschalig, wat volgens Fontys bijdraagt aan de hoge kwaliteit van het onderwijs die zij nastreeft. Aandacht voor het ontdekken van de eigen talenten, dromen en ambities draagt bij aan de persoonlijke vorming van de individuele student. Deze persoonlijke aandacht is mede terug te vinden in het brede assortiment aan voorzieningen dat Fontys haar studenten biedt.

Met Science & Food werk je mee aan gezonde en verantwoorde voeding. Hier staan voeding en voedingsstoffen centraal. Studenten zoeken antwoord op vragen als: ’gebruiken we wel de juiste voedingsstoffen als we steeds vaker eten uit zakjes, doosjes, blikjes of busjes?’ En ‘hoe zorgen we voor een optimale kwaliteit van ons voedsel?’ Maar studenten houden zich ook bezig met de ontwikkeling van nieuwe producten als sportdranken, voedingssupplementen, dieetproducten, geur-, kleur- en smaakstoffen. Daar worden strenge eisen aan gesteld. Er is veel onderzoek nodig op dit gebied.

Applied Science valt onder het Instituut Toegepaste Natuurwetenschappen van Fontys Hogescholen. Daaronder valt ook de opleiding Technische Natuurkunde. Toegepaste Natuurwetenschappen en daarmee ook Applied Science staan aan de basis van veel zaken in het dagelijkse leven. Ontwikkelingen in de medische wereld, de voedingsindustrie, de kledingindustrie, sport, communicatie en geluid kunnen niet zonder de innovatieve kracht van de natuurwetenschappen. Milieu, duurzaamheid en energievraagstukken staan hoog op de agenda bij organisaties en bij overheden. De afgestudeerden van Applied Science kunnen in die wereld een belangrijke rol vervullen. Fontys leidt mensen op die een bijdrage kunnen leveren aan een betere wereld.

Onderzoek, ook samen met studenten, vindt plaats in het lectoraat Functionele Polymeren dat bij Fontys Applied Science hoort. Aansluiting MBO-HBO-WO Speciaal voor MBO’ers is er de verkorte leerroute. Studenten die van het MBO komen, kunnen de studie Applied Science in 3 jaar afronden. Ze gaan de diepte in met bedrijfsopdrachten waarmee ze zich steeds verder specialiseren in de gebieden die ze zelf interessant vinden. Na het afsluiten van de bachelor Applied Science zijn studenten toelaatbaar tot een groot aantal masteropleidingen aan verschillende universiteiten. Eventueel voorafgegaan door een pre-masterprogramma.

Na een brede basis in het eerste jaar kunnen de studenten van Applied Science een keuze maken uit 4 leerroutes: Science & Life, Science & Food, Science & Materials en Science & Technology. Deze opleidingen tellen in totaal 70 medewerkers en 700 studenten. Van hen is ca. 45% bezig met life sciences; i.e. met de eerstgenoemde twee leerroutes.


82

CO N TA C T

Mogelijkheden tot praktijkonderzoek / - opdrachten In alle fasen van de opleiding Applied Science speelt de samenwerking met het werkveld een centrale rol. Kennisopbouw en kennisuitwisseling tussen bedrijven, researchcentra en Applied Science is enorm belangrijk. • In het 1e studiejaar maken de studenten Applied Science kennis met het werkveld door in een projectgroep drie projecten voor bedrijven uit te voeren. • In het 2e studiejaar voeren studenten binnen het Ingenieurs- en Adviesbureau (ASIA) van Fontys door bedrijven aangeleverde opdrachten kosteloos uit (exclusief materiaalkosten). De docenten zorgen voor adequate begeleiding. De resultaten worden teruggekoppeld met tussentijdse rapportages en oplevering van eindproducten. • Tijdens het 3e studiejaar doorlopen de studenten een stageperiode van 5 maanden. • In het 4e studiejaar volgt een afstudeerperiode van 7,5 maanden.

Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen Rachelsmolen 1, 5612 MA Eindhoven Postbus 347, 5600 AH Eindhoven W: www.fontys.nl/natuurwetenschap T: +31 (0)87 7877311 E: [email protected] Contactpersoon: Drs. T. Christianen, stage- en afstudeercoördinator T: +31 (0)87 7879348 E: [email protected]


Zakelijke dienstverlening Een stage of afstudeeropdracht kan ook als contractonderzoek worden uitgevoerd. Fontys neemt de opdracht aan als een project. De stagiair voert het onderzoek uit onder leiding en met behulp van een expert van de opleiding. De opdrachtgever betaalt voor het gebruik van apparatuur en de extra ondersteuning die door de expert wordt geleverd. Samenwerkingsprojecten Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen is actief deelnemer aan en projectleider van RAAK-projecten.

83


Hogeschool Zuyd Hogeschool Zuyd behoort met circa veertig bachelor en tien master opleidingen, 13.200 studenten en 1.550 medewerkers tot de grote hogescholen van Nederland. Studenten kunnen kiezen uit opleidingen op zowel bachelor- als masterniveau op het gebied van: Economie en Talen; Gedrag en Maatschappij; Gezondheidszorg; Kunsten; Onderwijs; en Techniek en Informatica (waaronder life sciences).

Euregionale Kennispoort Hogeschool Zuyd wil een Euregionale kennispoort zijn. Een ontmoetingsplaats voor studenten, medewerkers, bedrijven en overheidsinstellingen. Een plek waar kenniscirculatie op gang komt. 'Kennis delen' betekent immers 'kennis vermenigvuldigen'.

Opleidingen in relatie tot Life Sciences


Missie Hogeschool Zuyd is een kennisonderneming. Zij ontwerpt inspirerende, studentgerichte leerprocessen voor initieel en postinitieel hoger beroepsonderwijs. De studiemogelijkheden die zij biedt, zijn veelzijdig qua inhoud en qua vorm. In haar nationaal en internationaal georiënteerde beroepsopleidingen legt de hogeschool de nadruk op kwaliteit en innovatie.

De faculteit Life Sciences van Hogeschool Zuyd biedt vier opleidingen aan: • Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek. • Chemie. • Chemische Technologie voltijd. • Chemische Technologie duaal.

Hogeschool Zuyd heeft een vitale functie voor de ontwikkeling van kennis en cultuur in haar omgeving, de Euregio. Zij verricht praktijkgericht onderzoek en ontwikkelt en verspreidt expertise. Zij functioneert binnen maatschappelijke netwerken en neemt deel aan cultuuruitingen voor diverse doelgroepen. De hogeschool is een flexibele organisatie met aandacht voor mensen. Zij is inventief in het produceren van ideeën, effectief in het nastreven van toetsbare doelen.

Beroepen en uitstroomrichtingen Als gevolg van de zich steeds verder ontwikkelende kenniseconomie, verandert de kennisvraag van de arbeidsmarkt. Specialistische kennis blijft van belang om nieuwe theorieën en toepassingen te ontwikkelen. De arbeidsmarkt in de regio Limburg vraagt echter steeds meer mensen die in staat zijn om de diverse specialismen in de praktijk te combineren. De faculteit Life Sciences van de Hogeschool Zuyd neemt dit gegeven als uitgangspunt voor de opzet van haar opleidingen. In de eerste twee jaar maken de studenten kennis met de basisbegrippen uit de verschillende vakgebieden. Is al duidelijk waar hun interesse naar uit gaat, dan kunnen zij zich daarin verdiepen. In het derde en vierde jaar kiezen de studenten voor één van de onderstaande specialisatierichtingen: • BML: Biomedische/Biochemische Research. • BML: Medische Diagnostiek. • Chemie: Analyse. • Chemie: Synthese. • CT: Materialen. • CT: Procestechnologie.

Partner voor bedrijven Hogeschool Zuyd is een belangrijke partner voor Euregionale bedrijven en instellingen als het gaat om bedrijfsopleidingen, toegepast onderzoek, stages en (afstudeer)projecten. Via de expertisecentra van de hogeschool stroomt kennis van de hogeschool naar de (Eu)regio en vice versa. Strategische ligging De hogeschool heeft vestigingen in Heerlen, Maastricht en SittardGeleen. Haar strategische ligging in de Euregio Maas-Rijn, een dynamische regio in het hart van Europa, biedt unieke kansen. Grote steden als Aken, Keulen, Brussel en Antwerpen liggen op korte afstand. Het buitenland is altijd dichtbij. Bijvoorbeeld voor stage bij één van de talloze internationale bedrijven. Of voor uitwisselingsprogramma's met partnerhogescholen in de Euregio.


De afgestudeerde is aan het einde van zijn studie een specialist die met een 'open mind' uitstekend kan samenwerken met specialisten van andere vakgebieden.

84

CO N TA C T

Aansluiting MBO-HBO-WO Duale opleiding Met een duale opleiding kan een studie worden gecombineerd met een (betaalde) baan als werknemer in een bedrijf. Er bestaat een duale opleiding Chemische Technologie. Toelatingseisen voor deze duale opleiding zijn: een passende MBO-vooropleiding, enige jaren relevante werkervaring en werkzaam zijn bij een bedrijf dat actief is op het gebied van de Chemische Technologie.

Hogeschool Zuyd Nieuw Eyckholt 300, 6419 DJ Heerlen Postbus 550 6400 AN Heerlen W: www.hszuyd.nl/techniekopleidingen/ www.feelthechemistry.nl T: +31 (0)45 4006060 E: [email protected]

Verkorte studiepaden Bepaalde vooropleidingen kunnen leiden tot kortere studiepaden: • Een Chemische of Chemisch/technische beroepsopleiding of een Laboratoriumopleiding met beroepskwalificatie MBO niveau 4. • Een andere MBO beroepsopleiding met extra certificaten wiskunde en scheikunde. Informatie kan worden opgevraagd bij het secretariaat van de faculteit Life Sciences.

Contactpersonen: Algemene studie informatie: T: +31 (0)88 9893000 dhr. Paul Boumans, studentendecaan T: +31 (0)45 4006711

dhr. Jos Schreurs, directeur faculteit Life Sciences

Verder studeren Afgestudeerden kunnen een 2-jarige master volgen aan universiteiten in Scheikunde, Biochemie of Scheikundige Technologie al of niet met schakelperiode. In Aken verzorgt de Fachhochschule zelfs een Masteropleiding van 1,5 jaar op het gebied van Materiaaltechnologie. Ook aansluitende éénjarige HBO-dagcursussen in Techniek of Bedrijfskunde zijn in trek om kennis te verbreden. Voor bijscholing en nascholing biedt de Hogeschool Zuyd een aantal post-HBO modulen aan.

mevr. Tosca van Hooy, opleidingscoördinator Chemie en Chemische Technologie mevr. Francy Crijns, opleidingscoördinator BML

Mogelijkheden tot praktijkonderzoek - opdrachten De Hogeschool Zuyd biedt leerlingen uit 4/5 HAVO en 5/6 VWO begeleiding bij het maken van profielwerkstukken met een technisch thema.

85



Voor studie-inhoudelijke vragen m.b.t. de studies Life Sciences kan via het secretariaat van de faculteit (T: +31 (0)45 4006741) een afspraak worden gemaakt met een medewerker van de opleiding:

Ook voor studenten met een VWO-diploma is een verkorte route ontwikkeld. Deze duurt 3 - 3,5 jaar. Ook bij een verkort traject behoudt een student in principe het recht op volledige studiefinanciering, te weten 48 maanden beursrecht en 36 maanden leenrecht (inclusief OV-jaarkaart).

ROC Leeuwenborgh Opleidingen Het Regionaal Opleidingen Centrum Leeuwenborgh Opleidingen verzorgt middelbaar beroepsonderwijs en educatie vanuit Maastricht, Beek en Sittard, met BOL-, BBL- en deeltijdopleidingen. De opleidingen zijn geclusterd in vijf sectoren: CHTUVV (Cios, Handel, Toerisme, Uiterlijke Verzorging en Veiligheid); Economie; Educatie; Techniek; en Zorg & Welzijn. De sector Techniek omvat de afdelingen Bouwtechniek/Bouwkunde, Elektrotechniek, Fijnmechanische techniek, Luchtvaarttechniek, Metaalbewerking, Procestechniek, Werktuigbouwkunde, Maintenance en Laboratoriumtechniek.

cellulair en subcellulair niveau in een botanische (planten) of microbiologische (micro-organismen) context. Hij werkt o.a. bij keuringsdiensten, onderzoeksinstituten en moleculair biologische laboratoria die zich bezighouden met milieu- of waterbeheer. • De Chemisch-Fysisch Analist verricht gestandaardiseerde en routinematige metingen en is inzetbaar bij onderzoek en productontwikkeling in projectteams. Hij werkt in laboratoria in de chemische, de farmaceutische en de voedingsmiddelenindustrie. Onder deze uitstroom valt ook de specialisatie Materiaaltechnologie. De Materiaaltechnoloog werkt vooral in de metaal- en elektrotechnische industrie, de glas-, papier-, beton- en textielindustrie, de waterzuivering, milieulaboratoria, de rubber- en kunststofverwerkende en de keramische industrie.


Opleidingen in relatie tot Life Sciences Leeuwenborgh Laboratoriumtechniek biedt voor niveau 3 de opleiding Allround Laborant. Voor niveau 4 is er de opleiding tot Analist, met specialisaties. Voor beide niveaus is de BPV (stage) van groot belang. Hier leert de student binnen de juiste beroepskaders de werkzaamheden die hij later als beginnend beroepsbeoefenaar gaat uitvoeren. Hier vinden ook de meeste praktijkonderzoeken / opdrachten plaats. In leerjaar 1 (LJ 1) worden alle nieuwe studenten ingeschreven als Analist. Na een jaar gaan ze naar de opleiding Allround Laborant (AL2) of ze gaan nog een half jaar door om daarna te specialiseren als Analist. De student sluit de opleiding Allround Laborant af in het derde leerjaar na een half jaar stage. Analisten kiezen na 1,5 jaar voor de Biomedische richting (BM2) of de Chemisch-Fysische richting (CF2) en aan het eind van leerjaar 2 voor een uitstroomrichting. De uitstromen Biotechnologie (B), Klinische chemie (K) en Pathologie (P) hebben een gezamenlijk programma dat in het laatste half jaar van leerjaar 4 gespecialiseerd wordt. De uitstromen Chemie (C) en Fysisch / Materiaaltechnologie (F) zijn vanaf leerjaar 3 gesplitst.

Algemeen Leeuwenborgh studenten krijgen bij Hogeschool Zuyd vrijstellingen op grond van hun diploma en het gevolgde curriculum. Daarnaast zijn er gezamenlijke projecten, waaronder de afstemming van nano-onderwijs. CO N TA C T

Leeuwenborgh Opleidingen Arendstraat 12 6135 KT Sittard W: www.leeuwenborgh.nl T: +31 (0)46 4202626 Contactpersonen: Dhr. R. Palmen, sectordirecteur Techniek E: [email protected]

Werkinhoud • De Allround Laborant voert standaard routinebepalingen uit, zowel op biomedisch als chemisch-fysisch vlak. • De Analist Klinische Chemie doet onderzoek aan bloedcellen en lichaamsvochten zoals bloed en urine. Hij werkt vooral in ziekenhuizen en streeklaboratoria. • De Analist Pathologie onderzoekt cellen (bijvoorbeeld uitstrijkjes) of bewerkt weefsels (biopsie) van patiënten. Hij werkt vooral in ziekenhuizen en streeklaboratoria. • De Biotechnologisch Analist werkt voornamelijk met materiaal op


Dhr. P. Tillmann, hoofd Bureau Werk en Stage sector Techniek T: +31 (0)6 52096258 E: [email protected] / [email protected] Dhr. P. Smits, opleidingsmanager Laboratoriumtechniek T: +31 (0)6 31691476 E: [email protected]

86

Limburgse Cleanroom Opleidingen NGC-VCCN Limburg heeft een grote economische potentie voor kennisintensieve producten op het gebied van energie en gezondheid. Een deel van deze nieuwe producten vergt een bijzondere werkomgeving waarin besmetting of ongewenste contaminatie van producten voorkomen wordt. Deze werkomgevingen omvatten veelal stofarme of kiemarme ruimten, ook wel cleanrooms genoemd. Voor het ontwikkelen en produceren van kwetsbare producten zijn mensen nodig met kennis van (het werken in) cleanrooms en contamination control. De aanwezigheid van cleanroom faciliteiten en voldoende en adequaat geschoold personeel wordt door het bedrijfsleven dan ook gezien als een belangrijke succesfactor. Cleanrooms moeten altijd voldoen aan de meest recente interne eisen en externe regelgeving. Naast vakspecifieke kennis zijn ook algemene competenties nodig. Middels de opzet van de Limburgse Cleanroom Opleidingen wordt gestreefd naar een breed bestand aan kennis- en productiemedewerkers (HBO, MBO) in de directie omgeving.

leges, uitwisseling van ervaringen en individuele opdrachten, maar is meer dan de HBO opleiding gericht op het (toekomstig) aanbod aan productiegericht personeel. De MBO opleiding wordt in het Nederlands gegeven en eventueel op verzoek ook in het Engels. Iedere student krijgt een aantal opdrachten, die bij een studiebedrijf worden uitgevoerd. De opdrachten bevatten een aantal elementen, die voor alle betrokkenen in meer of mindere mate bruikbaar zijn. Deze elementen zijn: leren over cleanrooms door observatie, onderzoek en analyse en het uitwerken van verbetervoorstellen t.a.v. aspecten die voor het studiebedrijf van belang zijn.

CO N TA C T

Opleidingen in relatie tot Life Sciences De Limburgse Cleanroom Opleidingen worden in samenwerking met de Vereniging Contamination Control (VCCN) ontwikkeld en aangeboden voor verschillende doelgroepen. Momenteel worden twee avondopleidingen ontwikkeld:

Contactpersonen: Jos Bijman, coördinator VCCN Opleidingen T: +31 (0)33 4345765 / +31 (0)6 47115887 E: [email protected] Koos Agricola, VCCN Commissie Opleidingen T: +31 (0)77 3594384 / +31 (0)6 23841751 E: [email protected]

De post - HBO opleiding Cleanroom Technology De opleiding bestaat uit zelfstudie, bijeenkomsten met colleges, uitwisseling van ervaringen, individuele opdrachten en een eigen project. De HBO opleiding (in principe in het Engels) is bedoeld voor cursisten uit Midden- en Zuid-Limburg, regio Aken en Luik.

Next Generation Cleanroom BV Tunnelweg 101, 6468 EJ Kerkrade E: [email protected]

Iedere student krijgt een aantal opdrachten, die bij een studiebedrijf worden uitgevoerd. De opdrachten bevatten een aantal elementen, die voor alle betrokkenen in meer of mindere mate bruikbaar zijn. Deze elementen zijn: leren over cleanrooms door observatie, onderzoek en analyse; gericht onderzoek op aspecten die voor het studiebedrijf van belang zijn; en de behoeftes van bedrijven met cleanrooms in kaart brengen.

Contactpersonen: Rob Bimmel, NGC Concultancy T: +31 (0)6 53267345 E: [email protected] Koos Agricola, NGC Education T: +31 (0)6 23841751 E: [email protected]

De post - MBO opleiding Cleanroom Skills De opleiding bestaat eveneens uit zelfstudie, bijeenkomsten met col-

87



Vereniging Contamination Control Nederland (VCCN) De Mulderij 12, 3831 NV Leusden Postbus 311, 3830 AJ Leusden W: www.vccn.nl T: +31 (0)33 4345765 E: [email protected]

Technische Universiteit Eindhoven, Fac. Biomedische Technologie Als één van de jongste faculteiten van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) richt de faculteit Biomedische Technologie (BMT) zich het meeste op life sciences (minimaal 90 % van de medewerkers). De wetenschappelijke staf integreert zowel natuurkunde, scheikunde, wiskunde en werktuigbouwkunde, alsook biologie, fysiologie en anatomie/pathologie. De faculteit telt meer dan 500 studenten en meer dan 180 medewerkers zijn betrokken bij opleiding en onderzoek. TU/e biedt, al dan niet in samenwerking met andere onderwijsinstellingen, een grote variatie aan bachelor- en master opleidingen. Daarnaast zijn er aanvullende onderwijsmogelijkheden voor promovendi, post-docs en professionals. TU/e verzorgt ook specifieke opleidingen op het gebied van life sciences. Deze worden verzorgd door de faculteit BMT. De faculteit BMT maakt per januari 2011 deel uit van Strategic Focus Area Health van de TU/e, samen met andere faculteiten.

toegepast wetenschappelijk onderzoek in de klinische praktijk. Het onderzoek binnen de faculteit Biomedische Technologie kent drie speerpunten: Regenerative Medicine, Systems Biology en Biomedical Imaging. Samenwerking De opleidingen worden onder andere verzorgd in samenwerking met de faculteit Health, Medicine & Life Sciences van de Universiteit Maastricht en het academisch ziekenhuis Maastricht. Daarnaast kent TU/e vele samenwerkingsverbanden met Universiteiten in Europa, Groot Brittannië, Amerika en China. SMPE/e De faculteit BMT verzorgt samen met de faculteit Technische Natuurkunde de School for Medical Physics and Engineering (SMPE/e). SMPE/e is verantwoordelijk voor de post-initiële scholing van fysici en medisch ingenieurs tot Klinisch Fysicus en/of Qualified Medical Physicist/Engineer.


Opleidingen in relatie tot Life Sciences Bachelor Vanuit de medische wereld bestaat grote behoefte aan ingenieurs met inzicht in het complexe menselijke lichaam. Daarom is TU/e als eerste in Nederland begonnen met de Bachelor opleiding Biomedische Technologie. In tien jaar tijd heeft deze opleiding zich ontwikkeld tot een volledig nieuwe ingenieursdiscipline. Binnen de faculteit BMT vindt zowel onderwijs als onderzoek plaats. Hierdoor zijn studenten al vroegtijdig betrokken bij actueel biomedisch onderzoek en worden ze opgeleid met hypermoderne onderzoeksfaciliteiten. Zo leren de studenten de laboratoriumvaardigheden in een gloednieuw biochemielab en maken ze kennis met de nieuwste MRI scanners waarmee men kan meten van molecuul tot mens. De studenten leren technologische methoden in te zetten om (bio)medische vragen op te lossen.

CO N TA C T

TU/e, Faculteit BMT, Secretariaat Faculteit Biomedische Technologie, WH 1.105 Postbus 513, 5600 MB Eindhoven W: www.bmt.tue.nl T: +31 (0)40 2475132 E: [email protected] Contactpersonen (te bereiken via het secretariaat): • Prof.dr. P.A.J. Hilbers (Peter), decaan • Mr. J.M.R. Debeij (Rob), directeur Bedrijfsvoering

Masters Na de bacheloropleiding kan er gekozen worden uit een breed scala aan masteropleidingen in binnen- en buitenland. Binnen TU/e zijn dit de masteropleidingen Biomedical Engineering en Medical Engineering. Biomedical Engineering richt zich met name op wetenschappelijk onderzoek. Hier ligt een grote nadruk op het uitvoeren van een stage in het buitenland. Bij Medical Engineering ligt de nadruk op


• Dr.ir. M van Genderen (Marcel), directeur Opleidingen • via Prof.dr.ir. F.P.T. Baaijens (Frank), stages en onderwijs Tissue Engineering

88

Universiteit Maastricht De Universiteit Maastricht (UM) is de meest internationale universiteit van Nederland en is met ruim 13.100 studenten en 3.500 medewerkers nog steeds groeiende. Ongeveer de helft van de medewerkers werkt in de life sciences of een hieraan gerelateerd terrein. De UM werkt al sinds haar oprichting met Probleemgestuurd Onderwijs (PGO) en is Europees grondlegger van dit onderwijsmodel. Bij PGO zijn studenten zelf verantwoordelijk voor hun wetenschappelijke vorming. In kleine onderwijsgroepen analyseren zij vraagstukken die ook in het Maastrichtse onderzoek centraal staan. Ze voeren discussies, wisselen hun kennis uit en bepalen gezamenlijk hun leerdoelen. Zo worden ze gemotiveerd om zelf onderzoek te doen. PGO leidt op tot mondige, zelfstandige en deskundige professionals die uitstekend functioneren in (internationale) teams. De UM werkt voortdurend aan de verdere ontwikkeling van PGO en is daarmee Leading in Learning.

verstoringen, bijvoorbeeld diabetes of vetzucht. Studenten volgen geen afzonderlijke vakken, maar thematisch, multidisciplinair onderwijs volgens het principe van PGO. Na het eerste jaar kan worden gekozen voor een van de volgende richtingen: • Bewegingswetenschappen. • Biologische Gezondheidskunde. • Moleculaire Levenswetenschappen.

Sciences In september 2011 start een Bacheloropleiding in de Sciences aan Maastricht University, het Maastricht Science College. Deze bachelor is ontwikkeld volgens het College concept: de student heeft een relatief grote vrijheid om in nauw overleg met zijn begeleider het bachelor programma samen te stellen met als centraal thema de natuurwetenschappen (wiskunde, natuurkunde, chemie, biologie maar ook meer afgeleide aspecten zoals ondernemerschap en duurzaamheid). Na een 3-jarige (Engelstalige) opleiding kan een student zijn bachelor degree halen voor de Sciences om vervolgens in Maastricht (of elders) een masteropleiding te starten.

De faculteiten van de UM bieden, al dan niet in samenwerking met andere onderwijsinstellingen, een grote verscheidenheid aan geaccrediteerde bachelor- en masteropleidingen. Daarnaast zijn er onderwijsprogramma’s voor promovendi, post-docs en andere professionals. ‘Honours programma’s’ bieden ruimte voor talent. De opleidingen op het gebied van life sciences worden verzorgd door de faculteiten Health, Medicine & Life Sciences, Psychology and Neuroscience en door het Science College Maastricht.

Molecular Life Sciences De master Molecular Life Sciences (MLS) is tweejarig en wordt aangeboden in samenwerking met de Universiteit van Hasselt, binnen de transnationale Unversiteit Limburg (tUL). Beide campussen beschikken over goede onderzoeksinstituten, die sterk bijdragen aan MLS. Het programma heeft een focus op fundamenteel en toegepast onderzoek in de life sciences en biedt studenten uitstekende mogelijkheden om zich te specialiseren middels 5 afstudeerrichtingen: • Clinical Molecular Sciences (onderwijs in Maastricht). • Cardiovascular Biology and Medicine (onderwijs in Maastricht). • Nutrition and Metabolism; fundamental and clinical aspects (onderwijs in Maastricht). • Oncology and Developmental Biology (onderwijs in Maastricht). • Bio-electronics and Nanotechnology (onderwijs in Diepenbeek). • Environmental Health Sciences (onderwijs in Diepenbeek).

Opleidingen in relatie tot Life Sciences De UM biedt life sciences opleidingen op bachelor en master niveau aan. Het bachelor onderwijs is Nederlandstalig en alle masters worden in het Engels aangeboden. Bacheloropleidingen

Biomedische Wetenschappen De bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen onderzoekt hoe het menselijk lichaam functioneert in het dagelijks leven, bij ziekte, tijdens veroudering en bij het leveren van bijzondere prestaties. De biologische processen worden bestudeerd op alle niveaus. Door eerst te begrijpen hoe het lichaam op moleculair en celniveau functioneert, dringen studenten stapsgewijs door in de fysiologie van weefsel, organen en complexere organismen. De opleiding richt zich tevens op

89



Masteropleidingen


Health Food Innovation management De tweejarige master in Health Food Innovation Management is gericht op het innovatieproces in de voedsel- en drankenindustrie. Er is een focus op het verbeteren van consumenten gezondheid en gezond eetgedrag. Door de multidisciplinaire aanpak worden studenten voorbereid op het vertalen van gezondheidswetenschappelijke kennis in nieuwe producten en marketingconcepten. Het programma wordt aangeboden op de nevenvestiging van de UM in Venlo.

Stagemogelijkheden Alle opleidingen bieden in meer of mindere mate stagemogelijkheden. De contactpersonen kunnen helpen bij het vinden van de juiste stagiaire(s). HBO doorstroom Er zijn mogelijkheden om met een relevante HBO bachelor door te stromen naar de masteropleidingen. Hiervoor wordt een aantal aanvullende eisen gesteld die per opleiding kunnen verschillen.

Mognitive and Clinical Neuroscience De tweejarige onderzoeksmaster Cognitive and Clinical Neuroscience geeft studenten een stevige basis in de belangrijkste theorieën, modellen, technieken en analyse methoden die de basis vormen van het onderzoek in de neurowetenschappen, psychologie en psychische aandoeningen. De opleiding kent een viertal afstudeerrichtingen waarvan de instroom is gemaximeerd op 20 tot 25 studenten. De afstudeerrichtingen zijn: • Cognitive Neuroscience. • Fundamental Neuroscience. • Neuropsychology. • Psychopathology.

Universiteit Maastricht Postbus 616, 6200 MD Maastricht W: Universiteit Maastricht: www.maastrichtuniversity.nl W: Transnationale Universiteit Limburg (tUL): www.tul.edu

Psychology De eenjarige master Psychology kent 6 afstudeerrichtingen binnen de toegepaste cognitieve psychologie en de biologische psychologie. De relatie met life sciences is sterk binnen de laatstgenoemde richting, waarbinnen de volgende 3 afstudeerrichtingen worden aangeboden: • Developmental Psychology. • Cognitive Neuroscience. • Neuropsychology.

Dr. Pascal van Gerven, opleidingsdirecteur masteropleidingen Faculty of Psychology and Neuroscience T: +31 (0)43 3884512 E: [email protected]

CO N TA C T

Contactpersonen: Prof.dr. Jan F.C. Glatz, opleidingsdirecteur Biomedische Wetenschappen/Life Sciences T: +31 (0)43 3881998 E: [email protected]

Drs. F.J. Offerein, Managing Director Sciences (Science en Biobased Materials) T: +31 (0)43 3885676 E: [email protected]

Start Master Bio-based Materials Voorbereidingen worden getroffen om in 2012 te starten met een Master Bio-based Materials. De master is een tweejarige opleiding die gericht is op de ontwikkeling van gevorderde kennis, inzicht en vaardigheden met betrekking tot ‘groene’ materialen. De Master zal een interdisciplinair karakter hebben en aansluiten bij een duidelijke maatschappelijke ontwikkeling: het gebruik van herwinbare en bioafbreekbare groene materialen in plaats van op aardolie gebaseerde plastics. Ontwikkeling en toepassingsmogelijkheden van biomedische materialen vormt onderdeel van de opleiding. De opleiding zal gesitueerd worden op de Chemelot Campus in Geleen, de ‘CHEMaterial’ site van Europa.


90

91


PROJECTEN / PROGRAMMA’S

Deel 4: Projecten en programma’s

Bijdragen projecten aan het cluster Life Sciences Er worden verschillende manieren onderscheiden waarop een project kan bijdragen om deze regio als Life Sciences cluster internationaal op de kaart te zetten:

• Branding: regiopromotie werkt voor zowel het aantrekken van kenniswerkers als het aantrekken van bedrijvigheid, omdat het bij draagt aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Regiobranding draagt daarmee bij aan de versterking van zowel de vraag naar als het aanbod van kenniswerkers.

• Visieontwikkeling Life Sciences cluster: onderzoek, gericht op de ontwikkeling van een lange termijn strategie om Life Sciences als cluster optimaal te ontwikkelen.

Zie onderstaand schema.

• Versterking van de vraag naar kenniswerkers. Bijvoorbeeld door (het stimuleren van) onderzoek, al dan niet in samenwerkingsverband. Of door het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven in de regio, door ondersteuning te bieden bij bijvoorbeeld vestiging, maar ook bij bedrijfsvoering e.d.

In de hierna volgende projectbeschrijvingen wordt met regelmaat verwezen naar de genoemde beschrijvingen om een beter beeld te geven van de bijdrage van het desbetreffende project aan het Life Sciences cluster.

• Versterking van het aanbod van kenniswerkers: door aandacht voor recruitment en het binden en boeien van kenniswerkers en op de (middel)lange termijn door het opleiden van geschoold personeel in de regio.

Visieontwikkeling LS cluster

Vraag naar kenniswerkers versterken

Aanbod van kenniswerkers versterken

Onderzoek

Recruitment/binden en boeien

Branding

P R O J EC T E N / P R O G R A M M A ’ S

Ondersteunen bedrijfsleven


Afstemming bedrijfsleven onderwijs

92

Project Adex / Nieuwe Generatie Lichtgewicht Mobiliteitsproducten en Externe Protheses bescherming biedt, die goed hecht, duurzaam is en de eigenschappen van magnesium behoudt. Het projectteam hoopt over enkele jaren een complete rolstoel uit magnesium te fabriceren.

Met de vergrijzende generatie die streeft naar een zo groot mogelijke onafhankelijkheid is er werk aan de winkel voor de industrie van hulpmiddelen voor ouderen. Volgens de initiatiefnemers van het project Adex / Nieuwe Generatie Lichtgewicht Mobiliteitsproducten en Externe Protheses is er vooral behoefte aan lichte materialen. Daarom ontwikkelen zij een legering op basis van het superlichte magnesium, zodat rolstoelen gemakkelijker zijn te transporteren en verplaatsen. Protheses van dit materiaal absorberen trillingen, waardoor de rest van het lichaam minder problemen ondervindt.

Op de langere termijn hopen de partners ook protheses van magnesium te fabriceren. Hiervoor moet echter nog veel onderzoek worden gedaan. Het product moet maatwerk zijn: het moet per patiënt anders worden vervormd. De toekomstverwachtingen rond protheses van magnesium zijn afhankelijk van de vraag, in hoeverre de projectgroep erin slaagt het materiaal onder controle te krijgen.

Magnesium is 400% lichter dan staal, 250% lichter dan titanium en 46% lichter dan aluminium. Daarbij is magnesium makkelijk te produceren en is er ruim voldoende van aanwezig tegen een lage prijs.

Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om onderzoek en het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven.

Het gaat hier om een Pieken in de Delta project, gesubsidieerd door de Provincies Limburg en Brabant en het Ministerie van EZ. Bij het project zijn als partners betrokken GTCS, AHC oppervlaktetechniek, Bob Ergo, de Technische Universiteit Delft en Adex BV. Het project loopt van juni 2010 tot juni 2014. De reikwijdte is uiteindelijk mondiaal.

Projectpartner Bob Ergo zal samen met Adex zorg dragen voor het vermarkten van de rolstoel of prothese. CO N TA C T

Project Adex / Nieuwe Generatie Lichtgewicht Mobiliteitsproducten en Externe Protheses p/a Adex B.V. Extrusion Die Technology Postbus 3124, 5902 RC Venlo W: www.adex-dies.com / www.aalberts.nl

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Doel van het project is het ontwikkelen van technologieën om te komen tot een nieuwe generatie ultralichte mobiliteitsproducten en externe protheses die zijn vervaardigd uit magnesium legeringen.

Binnen het kader van het project Adex / Nieuwe Generatie Lichtgewicht Mobiliteitsproducten en Externe Protheses wordt daarom onderzocht welk soort magnesium het beste buigt, in hoeverre dit kan worden vervormd en hoe het kan worden gelast. Ook wordt bezien op welke manier het materiaal met een coating kan worden beschermd, want magnesium is heel corrosiegevoelig. Samen met de partners wordt een geschikte coating ontwikkeld die magnesium goede

93



Contactpersoon: Geert Smits, Managing Director T: +31 (0)77 3898900 E: [email protected]

Er kleeft nog een aantal nadelen aan het gebruik van magnesium. Zo is het fijne stof van het materiaal licht ontvlambaar, wat bij het bewerken extra maatregelen vraagt om de veiligheid te waarborgen. Ook is het lastig om magnesium te bewerken.

Project Agro & Food Systems Roadmap CO N TA C T

Lange termijn doel van het project Agro & Food Systems Roadmap Zuidoost-Nederland is het versterken van de economische structuur van de agro en food bedrijven door het verbeteren van hun concurrentievermogen via innovaties in agro & food processing systems (zoals mechatronica, meetsystemen, software processing en scheidingstechnologie).

Project Agro & Food Systems Roadmap Food Connection Point, Scheepsboulevard 1, 5705 KZ Helmond Postbus 120, 5700 AC Helmond W: www.agrofoodsystems.nl T: +31 (0)49 2594354

De partners zetten daarbij de valorisatie van kennis voorop en gaan uit van een gezamenlijke ondernemersgedreven aanpak vanuit de provincies Brabant en Limburg. Ingezoomd wordt op de sectoren suiker & zoetwaren, food & health, snacks & vlees en kas- & vollegrondsgroenten.

Contactpersonen: Jan van Rijsingen, voorzitter FCP Innovatie T: +31 (0)49 2594354 E: [email protected]

De partners in het project zijn: • FoodConnectionPoint (FCP). • Ondernemers Initiatief Greenport Venlo (OIGPV). • De bedrijven Ad van Geloven, Bavaria, Delicia, Hero, Huijbregts, Van Loon, Van Rijsingen Groep, Scelta, AAE, Jentjens, NTS-Optel en Sioux. • De kennis- en onderwijsinstellingen HAS, NIZO, TOP BV en TNOIndustrie.

Jacqueline Lanting, projectmanager FCP T: +31 (0)49 2594354 / +31 (0)6 38062395 E: [email protected]

Een belangrijk deel van de betreffende projectpartners behoort tot de categorie MKB en MKB+. Het project bestrijkt met name de regio Zuidoost-Nederland en loopt van 1 december 2009 tot 30 juni 2011.


Activiteiten in relatie tot Life Sciences Het AFS project heeft betrekking op innovaties in processing systems. De roadmap en de technisch gerelateerde innovaties kunnen eveneens toegepast worden in de life sciences. Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, met name waar het gaat om het binden en boeien van kenniswerkers, visieontwikkeling, onderzoek en het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven. Na beëindiging van het project worden de activiteiten/resultaten onder meer geborgd in het Food Technology Park Brainport te Helmond.


94

Project ARTUS Meerwaarde van het project voor bedrijfsleven (B), maatschappij (M) en wetenschap (W): B Presentatie op Wereld Expo 2010, TV, AD. M Trainingsmodule voor alle chirurgen. W Inbedding in curriculum studenten AIO.

Binnen het ARTUS-project wordt een virtual reality omgeving ontwikkeld waarin echte patiëntdata worden gebruikt (MRI, CT, echo) om een 3D model te creëren van de patiënt. Met dit 3D model kunnen artsen, artsen in opleiding en studenten van buitenaf ‘door’ het lichaam kijken en handelingen uitvoeren met naalden door het lichaam of door een bloedvat waarmee ze exact op een vooraf bepaalde plaats in het lichaam moeten zien te komen. Door realistische tactiele terugkoppeling heeft de gebruiker via een manipulator interactie met hetgeen hij ziet op de beelden van de scanner.

CO N TA C T

Behalve Medical Field Lab zijn partners in het project: Catharina Ziekenhuis – Urologie; D&L Graphics; GBO Design-Engineering; Hemolab; Maastricht UMC+; TU Delft – Biomedische Technologie; en Virtual Proteins.

Project ARTUS Medical Field Lab, Provisorium 3.T1.015, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Medical Field Lab, Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.medicalfieldlab.nl

ARTUS wordt gefinancierd door eigen investeringen van de bovenstaande partners en met subsidie van Economische Zaken, Provincie Limburg, Provincie Brabant en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, middels het subsidie programma Pieken in de Delta 2009. Het project heeft een looptijd van 2 jaar.

Contactpersoon: Rianne Pas PDEng, MSc., Innovation Case Manager T: +31 (0)43 3875224 E: [email protected]


Met de simulator kan een clinicus of een student een ingreep herhalen en daarmee zijn vaardigheid vergroten. Realistische simulatie van dergelijke ingrepen is een veilige trainingsmethode. De grootste uitdaging van de innovatie in dit project zit in het behalen van de juiste ‘realiteits’-waarde van de diverse trainingen. Dit zal de basis zijn voor het wereldwijde commerciële succes. Binnen het consortium zijn zowel kennisinstellingen, specialisten op het gebied van weefselmechanica en software, een ontwerpbureau, eindgebruikers en een marktpartij betrokken, waarbij de gehele keten van kennis-kunde-kassa gesloten is.

95



Binnen dit project worden 2 medische ingrepen tot een complete trainingsmodule/simulatie uitgewerkt: het nemen van een biopt in de lever en het uitvoeren van een nefrostomie. Het project is zo opgezet dat het ontwikkelen van nieuwe trainingsmodules op hetzelfde platform uitgevoerd kan worden.

Project Biomedica Het programma draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om onderzoek en het aantrekken en stimuleren bedrijfsleven.

Biomedica is gestart als een initiatief van vier life sciences organisaties, te weten LifetecZONe, Bioliège, Lifetec Aachen-Jülich en LifeTechLimburg. Deze vier vertegenwoordigen de regio’s Maastricht, Luik, Aken en Hasselt. Gaandeweg heeft Biomedica zich ontwikkeld tot een vooraanstaand congres in Medische Technologie en life sciences binnen Nederland, België en Duitsland.

In 2011 vond de Biomedica plaats op 7 en 8 april te Eindhoven. Het congres kon bogen op meer dan 50 presentaties vanuit science en business, een Master Class en een Expo inclusief VIPs corner.

Biomedica symboliseert het succes van life sciences in de Top Technologische Regio (TTR) van België, Duitsland en Nederland. In minder dan vier jaar is het uitgegroeid tot een van de belangrijkste Europese interdisciplinaire congressen, gericht op science meets business.

CO N TA C T

Stichting Biomedica Postbus 1320, 6040 KH Roermond

TTR staat binnen Europa in de top vijf voor wat betreft aantal patenten en patenten per 1000 werknemers. Ook heeft TTR een hoog innovatiepotentieel in de Technologie Sector en met zijn focus op Life Sciences, Advanced Materials en High Tech Systems een hoog potentieel voor toekomstige groei. Biomedica linkt sciences en business en stimuleert de interregionale samenwerking in de TTR’s Technologie Sector.

Contactpersonen: Dr. Fred Bollen, projectleider T: +31 (0)6 11368779 E: [email protected] Mw. Josee Schrijnemakers, secretariaat T: +31 (0)6 22496413 E: [email protected]

Doelstelling van Biomedica is het stimuleren van samenwerkingen tussen bedrijfsleven en R&D instituten en de valorisatie van kennis en kunde van R&D instituten door bedrijven door jaarlijks een congres te organiseren met een steeds wisselende locatie.


Activiteiten in relatie tot Life Sciences Doel van Biomedica is: • DE plek te zijn voor science meets business en business meets science. • DE toegangspoort te zijn voor innovators. • De samenwerking te bevorderen tussen R&D instituten, universiteiten en ondernemers in life sciences. • Grensoverschrijdende relaties te stimuleren tussen R&D instituten, universiteiten en ondernemers en gezamenlijk onderzoek en ontwikkelingen te stimuleren.


96

Project BioPartner Accelerator CO N TA C T

Het BioPartner Center Maastricht (opgezet met steun van de Universiteit Maastricht, het Academisch Ziekenhuis Maastricht, Industriebank LIOF, de gemeente Maastricht, de provincie Limburg, het ministerie van EZ en EFRO) richt zich op startende ondernemingen in de life sciences sector, met als doelstelling om hen goede huisvesting, faciliteiten en dienstverlening te bieden gedurende hun startfase. Deze fase is een periode waarin de bedrijven behoefte hebben aan relatief kostbare faciliteiten, maar nog niet voldoende kapitaal hebben om daar zelfstandig zorg voor te dragen.

Project BioPartner Accelerator BioPartner Center Maastricht, Oxfordlaan 70, 6229 EV Maastricht Postbus 1036, 6201 BA Maastricht Contactpersoon: Patric Machiels, directeur BioPartner Center Maastricht T: + 31 (0)43 3885822 E: [email protected]

Om binnen de Maastricht Health Campus de autonome groei van (door)startende bedrijven te faciliteren en het kennisvalorisatieproces te versnellen zal de BioPartner Accelerator gerealiseerd worden. Deze accelerator is primair bedoeld voor succesvolle (door)starters binnen de life sciences die momenteel in het BPCM zijn gevestigd. De ontwikkeling van de accelerator loopt parallel aan de ontwikkeling van de Maastricht Health Campus en zal samen met onder andere de NeuroScience incubator en hoogwaardige MRI faciliteiten (Brains Unlimited) op deze campus worden gevestigd.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Hoofddoelstelling van de realisatie van de BioPartner Accelerator is om noodzakelijke en aantrekkelijke voorwaarden te scheppen voor jonge, veelbelovende bedrijven in de life sciences sector, zodat deze zich verder kunnen ontwikkelen en bovendien gebonden blijven aan de regio op en rondom de Maastricht Health Campus.

97



De Accelerator zal naar verwachting aan 15 innovatieve ondernemingen huisvesting bieden. Verwacht wordt dat de bedrijven zelf goed zijn voor circa € 30 miljoen aan R&D investeringen en een werkgelegenheid van ongeveer 250-300 arbeidsplaatsen.

Project BioSensing Bij de ontwikkeling van nieuwe technieken wordt te weinig rekening gehouden met de toekomstige markt waar het product moet worden gebruikt. Niet alles wat kan worden gemeten is even zinvol: het is belangrijk de meest kenmerkende parameters te bepalen. Relevante informatie voortkomend uit remote sensing zal leiden tot een groter inzicht bij patiënten, sporters, consumenten en de behandelaar.

Het project BioSensing beoogt de ontwikkeling van technologie voor het monitoren van belasting en activiteit voor de begeleiding en revalidatie van patiënten en sporters. Hierbij worden bijvoorbeeld kniebraces voorzien van sensoren, maar ook tal van andere toepassingen van sensortechnologie. Behalve Medical Field Lab zijn partners in dit project: GPT Solutions; Hogeschool Zuyd; KHK; Mc Roberts; Maastricht Instruments; Maastricht UMC+; NBG; Neways; TNO; Vilans; Vision Dynamics en Zorg technoservice

Voor het oplossen van problemen in techniek, dataverwerking en het afstemmen daarvan op specifieke doelgroepen is een nauwe samenwerking noodzakelijk tussen technische R&D partners en gebruikers binnen verschillende maatschappelijke sectoren. Hiervoor is een concrete en realistische ontwikkel- of testomgeving essentieel. Binnen de regio Zuidoost-Nederland en de omliggende Euregio zijn alle partners aanwezig voor een succesvolle integratie van de huidige gefragmenteerde kennis en kunde in nieuwe regionale initiatieven rondom sport (voetbalacademie) en innovatieve zorg (ambulante klinische monitoring).

Het project BioSensing heeft een looptijd van 2,5 jaar. Het project wordt gefinancierd door eigen investeringen van de bovengenoemde partners en met subsidie van Economische Zaken, Provincie Limburg, Provincie Brabant en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, middels het subsidieprogramma Pieken in de Delta 2007.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Meerwaarde van het project voor bedrijfsleven (B), maatschappij (M) en wetenschap (W): B Roadmaps voor commercialisering. Vraaggestuurde technologie ontwikkeling. M Gebruiksvriendelijker meten van beweging, objectief voor arts. W Promotie / publicaties / ORS (congres New Orleans).

Doelstelling van het project BioSensing is het multidisciplinair integreren van sensing technieken binnen twee concrete ontwikkelomgevingen (zorg en sport). Hierbij staat de doorontwikkeling naar doelgroepgerichte producten en diensten centraal.


Het ambulant meten van bewegen en fysiologische parameters ligt dankzij de ontwikkelingen in ICT en sensortechnologie steeds meer binnen de mogelijkheden. Echter, de technische ontwikkeling is niet gepaard gegaan met even succesvolle toepassingen voor het oplossen van maatschappelijke problemen in de klinische zorg of de volksgezondheid. Met andere woorden, de stap naar de markt wordt nog niet voldoende gemaakt.

CO N TA C T

Project BioSensing Medical Field Lab, Provisorium 3.T1.015, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Medical Field Lab, Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.medicalfieldlab.nl

De knelpunten worden niet gevormd door de mogelijkheden van de huidige technieken. De problemen liggen bij de integratie van technieken tot functionele systemen, de interpretatie van meetgegevens en de vertaling daarvan naar zinvolle informatie voor de gebruiker zoals de arts, de patiënt en consument.


Contactpersoon: Rianne Pas PDEng, MSc., Innovation Case Manager T: +31 (0)43 3875224 E: [email protected]

98

Project BioTransitieHuis Voor de lange termijn is het de ambitie om toonaangevende regio te worden op het gebied van regionale biobased economy over de gehele linie. Agro-, chemie-, papier en maakindustrie ontwikkelen en innoveren op biobased vlak, maar wel in overleg en waar mogelijk in samenwerking met elkaar. Een concrete stap is gezet naar praktische verbindingen tussen Greenport Venlo, Chemelot en Brainport Eindhoven, waarbij de eerder genoemde onderwijsconcepten een belangrijke verbindende factor kunnen zijn.

Biobased Economy biedt over de gehele bedrijfslinie kansen voor ondernemers. De uitdaging is om de sectorale verbindingen die gelegd worden tussen agro-, chemie-, papier- en maakindustrie te vertalen naar concreet regionaal business development. Juist in de regio Greenport Venlo (met brede uitstraling buiten de regio) bevindt zich een grote diversiteit aan activiteiten in de genoemde sectoren. Het BioTransitieHuis Greenport Venlo stelt zich als verbindend netwerk ten doel om door een pro-actieve marktbenadering te komen tot regionale fysieke verbindingen tussen genoemde sectoren en brede innovatie rond de ‘verwaarding van reststromen’ in het regionale MKB. Het BioTransitieHuis richt zich op zowel de regio Venlo als de Euregio Maas- Rijn en Zuidoost-Nederland en heeft mogelijk ook Europese ambities. Het is in principe een vierjarig programma waarbinnen specifieke trajecten afzonderlijk worden opgezet.

Het programma draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om branding, recruitment, het binden en boeien van kenniswerkers, visieontwikkeling, onderzoek en het aantrekken en stimuleren van bedrijfsleven. Ter borging van de resultaten wordt het programma uiteindelijk onderdeel van Greenport Venlo Innovation Center i.o. Na formalisering van deze entiteit zullen de activiteiten met als leidraad het ‘Werkprogramma BioTransitieHuis’ programmatisch worden opgepakt en gemonitord.

Bij de vertaling van sectorale aandacht naar concrete business wordt actief de verbinding opgezocht tussen het MKB en belangrijke multinationals (o.a. DSM) en met andere regio’s in Nederland. Ook wordt actief samenwerking gezocht met in ontwikkeling zijnde onderwijsconcepten in de regio (United Brains Limburg, GreenBrains etc.) en potentiële buitenlandse partners (Aachen - Leuven). Primaire doelstelling en prioriteit blijft daarbij het aanjagen, verbinden en stimuleren van innovaties rond het thema Groene Grondstoffen, in de grote industrie maar zeker ook op regionale (MKB-) schaal.

CO N TA C T

Project BioTransitieHuis / Programma Groene Grondstoffen Greenport Venlo W: www.greenportvenlo.nl / www.arvalis.nl Contactpersonen: Patrick Lemmens, Arvalis Projecten T: +31 (0)47 5355721 / +31 (0)6 22693273 E: [email protected]

Het BioTransitieHuis geeft invulling aan de programmalijn Groene Grondstoffen binnen Greenport Venlo Innovation Center i.o. waarin o.a. de regio Venlo, Ondernemend Limburg en Provincie Limburg participeren. Op programmaniveau zijn onder andere betrokken: Arvalis, Kamer van Koophandel, NV Industriebank LIOF, Limburgse Land- en Tuinbouw Bond, Chemelot, Vereniging Innovatief Platteland, Gemeente Venlo en Vereniging Nederlandse Papierindustrie.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Voor de korte termijn wordt met dit project beoogd het aanjagen, stimuleren en verbinden van innovatieprojecten met MKB en waar mogelijk in samenwerking met grotere industrie over de gehele bedrijfslinie, rond het thema ‘Optimale verwaarding (economisch en qua duurzaamheid) van reststromen’.

99



Bestuurlijk : Noud Janssen, voorzitter LLTB, namens Ondernemend Limburg

Project BloedSpot Ter ondersteuning van een diagnose wordt bij patiënten vaak bloed geprikt. Dit gebeurt meestal binnen medische instellingen zoals een ziekenhuis. Veneuze bloedafname moet plaatsvinden door speciaal opgeleid (medisch) personeel, waarbij het bloed wordt opgeslagen in een daarvoor geschikte bloedcontainer. Het kan voorkomen dat het monster met de post moet worden opgestuurd. Daarbij moeten speciale voorzorgsmaatregelen worden genomen zodat er geen besmettingsgevaar ontstaat voor verplegend personeel en medewerkers van de vervoersinstelling. Indien het noodzakelijk is om meerdere bloedmonsters af te nemen op één dag, moet de patiënt in het ziekenhuis verblijven en is zelfs een dagopname vereist. Het project BloedSpot is gericht op een verhoging van de snelheid en efficiëntie van dit proces, met behoud van kwaliteit en veiligheid. Behalve Medical Field Lab zijn partners in dit project: DSM Resolve; Maastricht UMC+; Maastricht Instruments; UMC St Radboud; Scint; Spark en Zanob.

Binnen het project BloedSpot wordt een snelle en veilige werkwijze én service ontwikkeld voor de analyse, de dataverwerking en de logistiek rondom de bepaling van medische en forensische gegevens uit bloedwaarden. Hierbij geldt als einddoel het ontwikkelen van proof of concepts van zowel apparatuur als werkwijzen voor zowel High Throughput - als Point of Care - toepassingen. Er wordt kortom een Total (Care) Solution aangeboden waarbij de DBS centraal staat. Meerwaarde van het project voor bedrijfsleven (B), maatschappij (M) en wetenschap (W): B Servicelab voor verwerking DBS. M Geen ziekenhuisopname, geen reistijd, 3e wereld, minder proefdieren. W Promotie. CO N TA C T

Het project BloedSpot wordt gefinancierd door eigen investeringen van de bovenstaande partners en subsidie van Economische Zaken, Provincie Limburg en Provincie Brabant middels het subsidie programma Pieken in de Delta 2010. Het project heeft een looptijd van 3 jaar.



Met de Dried Blood Spot (DBS) methode kan bloed worden afgenomen op bijna elke locatie en op elk gewenst tijdstip (dus thuis en zelfs tijdens werktijd), via een vingerprik. Een druppel bloed wordt op een drager (papier) opgevangen en hierdoor geabsorbeerd. De drager kan vervolgens per post worden opgestuurd naar het laboratorium waar de analyse plaatsvindt. Hierbij zijn geen bijzondere voorzorgsmaatregelen nodig, omdat de kans op besmetting van een (opgedroogde) bloeddruppel nihil is. Binnen het project BloedSpot wordt een snelle en efficiënte manier ontwikkeld om hoge volumes (High Throughput) bloedsamples op een (kosten)efficiënte manier te verwerken en te analyseren. Eveneens wordt onderzocht of er mogelijkheden zijn om op de zorglocatie zowel bloedafname als analyse uit te voeren. Hiervoor is het noodzakelijk nieuwe apparatuur te ontwikkelen (Point of Care). De uitslag wordt rechtstreeks met de zorgbehandelaar gecommuniceerd.


100

Project BloedSpot Medical Field Lab, Provisorium 3.T1.015, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Medical Field Lab, Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.medicalfieldlab.nl Contactpersoon: Rianne Pas PDEng, MSc, Innovation Case Manager T: +31 (0)43 3875224 E: [email protected]

Programma Brainport International Community Het doel van dit programma van Brainport Development NV is tweeledig:

• ‘Coming To’ Wereldwijde promotie van Zuidoost-Nederland als interessante regio om te studeren, werken en wonen, gericht op het aantrekken van internationale kenniswerkers voor de sectoren High Tech Systems, Smart Mobility, LifeTec & Health, Smart Materials & Chemistry en Food & Technology.

• Het binden en boeien van alle internationals in de sector Lifetec & Health door middel van het bouwen van een internationaal expat netwerk, via social media als Facebook, LinkedIn en Twitter. Maar ook door de organisatie van diverse (al dan niet Lifetec gerelateerde) events.

• ‘Settling In & Living In’ Het goed laten ‘landen’ van internationale studenten, kenniswerkers, hun partner en familie in de regio Zuidoost-Nederland als ze in deze regio komen werken of studeren. Daarnaast ook het binden en boeien van deze doelgroep, teneinde de kans op een langdurig verblijf in de regio te vergroten.

CO N TA C T

Programma Brainport International Community Brainport Development, Emmasingel 11, 5611 AZ Eindhoven Postbus 2181, 5600 CD Eindhoven W: www.brainportinternationalcommunity.com T: +31 (0)40 7512424 E: [email protected] Contactpersoon: Yvonne van Hest, programmamanager T: +31 (0)40 7512459 E: [email protected]

In totaal drie medewerkers houden zich bezig met dit programma.


Voor al deze organisaties zorgt Brainport International Community voor: • Het wereldwijd promoten van de sector en het werven van internationale studenten en kenniswerkers via de website www.brainporttalentregion.com en door het bezoeken van carrière evenementen en het leggen van netwerkcontacten. • Het goed laten ‘landen’ van de internationale studenten en kenniswerkers die in de sector Lifetec & Health in de regio ZuidoostNederland starten, door middel van het virtuele plein www.expatguideholland.com en fysieke punten – de Expat Centres – in o.a. Eindhoven en Maastricht.

101



Voor het programma Brainport International Community zijn er contacten en netwerken met zeer diverse organisaties in de regio’s ZuidoostBrabant en Limburg. De sector Lifetec (gebruikt als verzamelnaam voor Medische Technologie en Life Sciences) & Health is hierbij één van de speersectoren. Er zijn contacten met de diverse Biomedische faculteiten van de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Maastricht, met het bedrijfsleven uit de sector Lifetec & Health en met diverse belangenorganisaties uit deze sector.

Project Chematerials Campus Het Chematerials Campus Project is een Pieken in de Delta Project dat door DSM (Chemelot) en de Hogeschool Zuyd is gestart op 1 maart 2008 en dat zal worden afgerond voor 1 maart 2013.

optimale labconcept, wordt een pool van coaches opgericht en worden events georganiseerd en ideeën uitgewisseld. Ook de opzet van een serviceboulevard staat op het programma.

Het project behelst het verder versterken en uitbreiden van een open innovation omgeving. Een omgeving waarin vroege-fase starters en jonge ondernemingen met enige business ervaring op het gebied van chemie en materialen en gerelateerde life sciences, door middel van samenwerking met kennisinstellingen en gevestigde bedrijven op Chemelot in staat zijn innovatieve producten sneller naar de markt te brengen en/of nieuwe (proces)technologieën sneller te ontwikkelen. Een dergelijke omgeving zal ook een aanzuigende werking hebben op bedrijven van buitenaf. Een succesvolle ontwikkeling van starters verhoogt de aantrekkingskracht van de campus op andere bedrijven en heeft een positieve invloed op de werkgelegenheid in ZuidoostNederland en speciaal op Chemelot.

CHEMaterials Awareness Creation Om een blijvende voedingsbodem te creëren waarop ideeën kunnen bloeien en tot business kunnen uitgroeien is de activiteit CHEMaterials Awareness Creation opgezet. Deze is gericht op kennis delen en kennis verspreiden, samen met de relevante partners uit het veld.


Het belangrijkste resultaat is awareness, leidend tot nieuwe kennis, nieuwe inzichten en uiteindelijk nieuwe ideeën die als input gebruikt kunnen worden voor business creation. Hiertoe worden rondom open chemical innovation voor 200 deelnemers per keer twee topevenementen met topsprekers georganiseerd, plus vele thematische evenementen met telkens tientallen deelnemers, ten behoeve van gerichte netwerkvorming en netwerkverdichting. Hierdoor zal kennisvermeerdering door kennisdeling plaatsvinden.


CHEMaterials Business Creation Voor de start van dit project was er nog geen onafhankelijke kennisinstelling op de Chemelot Campus aanwezig, hoewel het één van de meest kennisintensieve omgevingen in Zuidoost-Nederland is. Via het Chematerials Campus Project heeft Hogeschool Zuyd op de Chemelot Campus een ‘inlooplaboratorium’ gevestigd, Zuydlab Chemelot genaamd. Via dit inlooplab werken studenten aan opdrachten van bedrijven in een state-of-the-art campus omgeving, gebruik makend van de laboratoria en instrumenten van de bedrijven ter plaatse. Het belangrijkste beoogde resultaat van CHEMaterials Business Creation is een toename van het aantal (startende) bedrijven op Chemelot, van de samenwerkingsverbanden op R&D gebied en van het aantal innovaties. Hierdoor zullen per saldo snellere groei en betere marges worden gerealiseerd. De belangrijkste activiteiten binnen dit kader zijn het screenen van nieuwe ideeën en/of bedrijven in de Euregio die tot nieuwe bedrijvigheid op de Chemelot Campus kunnen leiden en het bieden van ondersteuning door het bijeenbrengen van partijen. Door actieve koppeling van projectpartners kan een duidelijke bijdrage worden geleverd aan nieuwe bedrijvigheid. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar het


102

CO N TA C T Project Chematerials Campus Chemelot, Postbus 600, 6160 MJ Geleen W: www.chemelot.com > Community > Chematerials Campus Contactpersonen: Frank Schaap, overall projectleider T: +31 (0)6 20446762 E: [email protected] Gino van Strijdonck, Zuydlab Chemelot T: +31 (0)6 36108729 E: [email protected]

Project Centre for Sustainable Environment (CSE) CSE is een samenwerking tussen provincie Limburg, de GGD’s van Limburg en HS Zuyd (faculteit en lectoraat Life Sciences), gericht op het verbeteren van het leefmilieu door middel van specifieke projecten. Begin 2011 gaat het om 2 hoofdprojecten: • Het opzetten van een informatiesysteem over fijnstof. • Het geven van gezondheidskundig advies bij de ondertunneling van de A2. De reikwijdte van het project is (Eu-)regionaal.

CO N TA C T

Project Centre for Sustainable Environment Hogeschool Zuyd, Nieuw Eyckholt 300, 6419 DJ Heerlen Postbus 550, 6400 AN Heerlen W: www.cselimburg.nl Contactpersoon: Dr.ir. C. Mentink, projectleider T: +31 (0)6 34381257 E: [email protected]

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Het project heeft als doelstellingen: • Het verbeteren van het leefmilieu door blootstellingen aan milieufactoren in de regio beter in kaart te brengen. • De kennis op het gebied van milieu emissies en immissies te vergroten. • Het zoeken naar innovatieve oplossingen die bijdragen aan een gezondere en duurzame leefomgeving.

103



Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om visieontwikkeling en onderzoek. Na beëindiging van het project worden de activiteiten/resultaten geborgd via structurele inbedding in het beleid en de werkwijzen van de deelnemende organisaties.

Project Easy2Clean Nanowetenschap is een gebied dat momenteel in het middelpunt van de belangstelling staat en dat steeds belangrijker wordt voor de Nederlandse kennisintensieve industrie. De toepassingsmogelijkheden voor de life science sector, maar ook voor nieuwe vormen van duurzame energie, oppervlaktebehandeling en coatings, scheidingsen filtratietechnieken en vele andere sectoren zijn enorm. Uit eerder onderzoek van de Hogeschool Zuyd (Borm et al, 2008) bleek dat ‘functionele coatings’ één van de snelst groeiende toepassingen van nanotechnologie vormen, maar dat informatie en communicatie in de keten vrijwel afwezig is.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Doelstelling van het Raak-project Easy2Clean is de implementatie en ontwikkeling in en door het MKB van duurzame coatings met gemakkelijk te reinigen oppervlakken. Het project loopt van 2010-2012. Het bestrijkt de hele regio Zuidoost-Nederland.

De kennis op het gebied van functionele coatings zal structureel worden ingebed in het curriculum van de twee hogescholen. Voor de hogescholen zal een nieuw concept worden ontwikkeld en getoetst voor het delen van kennis met het MKB en het valoriseren ervan in het algemeen. Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om branding, recruitment, het binden en boeien van kenniswerkers, afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt, visieontwikkeling, onderzoek en het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven. Een optimale situatie wordt bereikt indien MKB ondernemingen, multinationals en wetenschappelijke en onderzoeksinstituten vanuit hun eigen commercieel oogpunt het project realiseren en er gezamenlijk verder wordt gebouwd aan een Platform Functionele Coatings. De hogescholen faciliteren dit platform door de kenniscirculatie op gang te houden en door voortdurend onderzoeksopdrachten uit te laten voeren door docenten en studenten.


In Easy2Clean werken twee Hogescholen (Zuyd en Fontys), NanoHouse, TNO en een MKB-netwerk gezamenlijk aan een wereldwijde marktverkenning en implementatie van de kennis van functionele coatings. Het project zal werken als medium en katalysator voor uitwisseling van kennis, ervaring en apparatuur tussen ondernemingen en kennisinstellingen. Verder beoogt het concreet de ontwikkeling van verbeterde en nieuwe product-markt combinaties op het gebied van functionele coatings. Ook zal er een model worden ontwikkeld waarmee intellectueel eigendom (IP) tussen hogescholen en MKB wordt gedeeld. Easy2Clean beoogt: • Het aanbrengen van nieuwe functionele coatings op minimaal 5 substraten van de betrokken bedrijven. • Kennisdeling met minimaal 50 MKB ondernemingen over Easy-toClean oppervlaktes. • De organisatie van thematische workshops op dit gebied. • De ontwikkeling van ten minste vijf nieuwe product-markt combinaties. • De inrichting van een Platform Functionele Coatings dat zorg draagt voor de borging van kennis en het netwerkonderhoud op lange termijn.


104

CO N TA C T

Project Easy2Clean HS Zuyd, Nieuw Eyckholt 300, Kamer B.2.308, 6419 DJ Heerlen Hogeschool Zuyd, Postbus 550, 6400 AN Heerlen W: www.cel.hszuyd.nl Contactpersonen: Prof.dr. Paul Borm, lector Life Sciences Hogeschool Zuyd T: +31 (0)45 4006800 E: [email protected] Drs. Bart van den Berg, NanoHouse T: +31 (0)6 13919319 / +31 (0)46 4111678 E: [email protected] Dr.ir. Cyriel Mentink, Lectoraat Life Sciences Hogeschool Zuyd T: +31 (0)6 34381257 E: [email protected]

Project Enterprise Europe Network Het Enterprise Europe Network ondersteunt ondernemers bij innoveren en ondernemen in Europa. De grote kracht van het Enterprise Europe Network ligt in haar unieke verbinding van bijna 600 organisaties in en buiten Europa, waaronder technologiecentra van universiteiten, kamers van koophandel en instellingen voor regionale ontwikkeling. Dat zijn ruim 3000 professionals die verdeeld over ruim 40 landen ondersteuning bieden. Dagelijks staan deze organisaties met elkaar in contact. In Nederland wordt dit uitgevoerd door Agentschap NL en Syntens. Via het Enterprise Europe Network kunnen bedrijven en andere organisaties contact leggen met potentiële samenwerkingspartners. Of zij nu distributeurs, toeleveranciers of afnemers zoeken, een nieuwe technologie in de aanbieding hebben of een oplossing zoeken voor een technologisch vraagstuk, het Enterprise Europe Network helpt hen zakenpartners te vinden in hun eigen doelmarkt.

CO N TA C T

Project Enterprise Europe Network Syntens Roermond, Buitenop 8E, 6041 LA Roermond W: www.syntens.nl / www.enterpriseeuropenetwork.nl Contactpersonen: Life sciences ondernemers die willen verkennen of Syntens hen verder kan helpen in de sector kunnen contact opnemen met: Ingrid Relou, Innovatieadviseur Human Health T: +31 (0)88 4440506 E: [email protected] Voor overige vragen: +31 (0)88 4440222

Op basis van een samenwerkingsverzoek stellen de sectorspecialisten van Enterprise Europe Network met de vrager een profiel op van zijn bedrijf en van de gewenste zakenpartner. Met dit profiel gaat Enterprise Europe netwerk op zoek in haar uitgebreide netwerk van mkb-intermediairs, ambassades en buitenlandse handelsposten. Bedrijven kunnen ook zelf eenvoudig zoeken naar partners via een Europese databank van ruim 10.000 samenwerkingsverzoeken.

Voor de medische sector is Enterprise Europe Network actief in HealthCare, Medical Technology en Life Sciences. Binnen deze sectoren worden door intermediairs met een inhoudelijke achtergrond en een uitgebreid lokaal netwerk samenwerkingen tot stand gebracht voor bedrijven die hier interesse in hebben. Diverse bedrijven uit de regio zijn op deze manier in contact gekomen met nieuwe klanten en/of samenwerkingspartners.

105




Project Euregional PACT II Euregional PACT II (EPII) is een grensoverschrijdende samenwerking van de universiteiten van Maastricht, Leuven, Antwerpen, Gent en Aken. EPII heeft als missie het versterken en versnellen van innovatieve R&D van geneesmiddelen voor de behandeling van patiënten met kanker. EPII heeft een Virtueel Laboratorium opgericht waarin toponderzoekers van de participerende universiteiten samenwerken in projecten die als doel hebben zogenaamde theragnostics te ontwikkelen waarmee patiënten een behandeling op maat kunnen krijgen. Het Virtueel Laboratorium van EPII beschikt over een ultramoderne technologische infrastructuur waarmee onderzoek in de life sciences disciplines moleculaire biologie, kankerbiologie, biotechnologie, fermentatietechnologie, eiwitchemie, radiochemie, moleculaire imaging en preklinische diermodellen uitgevoerd kan worden. De beschikbare infrastructuur is in detail te vinden op www.euregionalpactii.eu.

Het project EPI is gestart in 2009 en is mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van het Interreg IV programma van Grensregio VlaanderenNederland (IVA-VLANED-1.20), de Nederlandse en Vlaamse overheden en de provincies Limburg, Noord-Brabant, Vlaams-Brabant, Antwerpen en Oost-Vlaanderen. Interreg IV en de overheden steunen de eerste fase van EPII die zal duren tot mei 2012. Daarna zal het project zijn tweede fase ingaan. Daarin zal het grensoverschrijdend Virtueel Laboratorium als oncologisch centrum op eigen kracht projecten uitvoeren in samenwerking met voornamelijk life sciences bedrijven, om de therapeutische behandeling van patiënten met kanker te verbeteren.

Het Virtueel Laboratorium is operationeel sinds het einde van 2009 en heeft inmiddels het eerste innovatieve experimentele product gegenereerd door samenwerking van de participerende universiteiten. Het betreft een cytotoxisch eiwit dat doelgericht wordt afgegeven aan de bloedvaten die de tumor van zuurstof en voedingsstoffen voorzien.

Project Euregional PACT II Universiteitssingel 50, Kamer 4.314, 6229 ER Maastricht Postbus 616, 6200 MD Maastricht T: +31 (0)43 3881674 W: www.euregionalpactii.eu


Contactpersoon: Prof.Dr. Chris Reutelingsperger, projectcoördinator T: +31 (0)43 3881533 E: [email protected]

Oprichting van een werkend Virtueel Laboratorium is slechts een eerste stap voor EPII. Interacties met life sciences bedrijven zijn noodzakelijk voor de vertaling van wetenschappelijke concepten van innovatieve geneesmiddelen waarvan de patiënt kan profiteren. Daarom heeft EPII ook de non-profit organisaties LifetecZOne en Flandersbio als partners. Zij zorgen voor de interactie tussen universiteiten en life sciences bedrijven.


CO N TA C T

EPII fungeert ook als een loket voor life sciences bedrijven. Via dit loket kunnen de bedrijven op een gerichte wijze toegang krijgen tot de kennis, expertise en technologische infrastructuur van de 5 topuniversiteiten in de Euregio Vlaanderen - Nederland. Andersom kunnen de universiteiten via EPII toegang krijgen tot het rijke netwerk van life sciences bedrijven in de Euregio Vlaanderen - Nederland.


106

Project European Cardiovascular Center Maastricht UMC+ en Universitätsklinikum Aachen ontwikkelen samen een European Cardiovascular Center of Excellence (CVC). De compilatie van de klinische activiteiten van de afdelingen Cardiologie, Hartchirurgie, Vaatchirurgie en Interventie Radiologie van de academische ziekenhuizen Maastricht en Aken creëert een grensoverschrijdend centrum met een volume en kwaliteit dat een Center of Excellence garandeert. Voor realisatie van het project zijn zeven jaar uitgetrokken (2011 – 2017).

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Concreet is de doelstelling om op termijn het CVC als grensoverschrijdend topcentrum op gebied van cardiovasculaire ziekten te realiseren, in strategische samenwerking met en in de onmiddellijke nabijheid van belangrijke industriële technologische partners.

CO N TA C T

Project European Cardiovascular Center Maastricht Universitair Medisch Centrum+ P.Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.maastrichthealthcampus.nl T: +31 (0)43 3872032 Contactpersoon: Dr. Andrea Heide, Senior Advisor T: +31 (0)43 3871368 E: [email protected]

Voor dit uiteindelijke doel wordt een businessplan uitgewerkt. Op basis van de uitkomsten hiervan (naar verwachting in 2011) zullen verdere afspraken worden gemaakt betreffende de rollen van de partners bij de realisatie.

107



Door de capaciteit binnen het CVC te bundelen wordt een kritieke massa gerealiseerd voor de hoogste kwaliteit van zorg, voor investeringen in de modernste technieken en faciliteiten en voor het uitvoeren van klinisch onderzoek. Het CVC zal een duidelijke economische impact hebben, hoogwaardige werkgelegenheid creëren en de regio ook internationaal op de kaart zal zetten.

Project International Service Desk Maastricht Region Sinds november 2009 zet de gemeente Maastricht zich met de International Service Desk Maastricht Region actief in voor de internationale gemeenschap in de regio Maastricht. Door een brede samenwerking met partners en partijen als de Stichting Regiobranding ZuidLimburg, het LIOF, Brainport Development N.V. Eindhoven, de Provincie Limburg en het Knowledge Centre for International Staff (KCIS) van de Universiteit Maastricht wordt er structureel gewerkt aan het internationale vestigingsklimaat van de regio Maastricht. De International Service Desk Maastricht Region wil – door de formaliteiten snel en efficiënt af te handelen en door vraaggestuurde informatie, advies en ondersteuning m.b.t. ‘services’ te geven – aantrekkelijk zijn voor (internationale) bedrijven, kennisinstellingen en kennismigranten. Het project richt zich, behalve op de (Eu)regio, op Zuidoost-Nederland en Europa. Het doel is te komen tot een structurele informatie voorziening voor internationals.



Het project heeft een brede positieve invloed op de ontwikkeling van life sciences in de regio. Door de regionale samenwerking op het vlak van services, community en hospitality faciliteert het project (internationale) kenniswerkers en voorziet het in een basisfaciliteit voor een goed vestigingsklimaat. Het project draagt bij aan de branding van de totale regio door uit te dragen dat internationale kenniswerkers welkom zijn in Zuid-Limburg. Via gezamenlijke profilering als kennisregio kan recruitment worden versterkt en efficiënter worden geregeld. Door mensen een warm welkom te bieden, ze te verankeren in de regio en hen inzicht te geven in bijvoorbeeld vervolgcarrièremogelijkheden, wordt bijgedragen aan het binden en boeien van de kenniswerkers. Het faciliteren van bedrijven en kenniswerkers kan door het bedrijfsleven worden gezien als positieve vestigingsfactor in de Regio Zuid-Nederland. Op dit moment wordt er gewerkt aan een duurzame structuur in een publiek private samenwerking.


108

CO N TA C T

Project International Service Desk Maastricht Region Gemeente Maastricht, Mosae Forum 10, 6211 DW Maastricht Postbus 1992, 6201 BZ Maastricht W: www.maastricht.nl / www.expatguideholland.com/region/maastricht Contactpersoon: Jan-Martin Ahrendt, projectleider Maastricht Europa Team Ondernemen, Gemeente Maastricht T: +31 (0)43 3504724 / +31 (0)6 52571444 E: [email protected]

Project Life Sciences Career Event Sinds 2008 wordt het Life Sciences Career Event (LSCE) georganiseerd aan de Universiteit Maastricht. In eerste instantie werd het initiatief hiertoe genomen vanuit de studievereniging voor Biomedische wetenschappen Helix. Vanaf dit jaar heeft ook studievereniging voor Gezondheidswetenschappen Santé zich aangesloten bij dit project. Het doel van het LSCE is om studenten kennis te laten maken met spelers uit het werkveld, maar ook met mogelijkheden voor master- en promotieonderzoek. Dit betekent dat er zowel bedrijven als researchschools tegelijk op één locatie worden samengebracht. Het uiteindelijke (jaarlijkse) product is één dag, maar de voorbereiding vergt natuurlijk enige maanden. Er wordt namelijk gestreefd naar deelname door een verscheidenheid aan bedrijven. Deze bedrijven komen voornamelijk uit de Euregio, maar er is ook een aantal deelnemers uit bijvoorbeeld Midden-Nederland. Daarnaast is er samenwerking met de universiteit in Hasselt. Dit zorgt er samen met de verschillende internationale studenten op de Maastricht University voor dat er studenten van allerlei nationaliteiten rondlopen op het LSCE. Om al deze studenten optimaal van informatie te voorzien, is de taal op de dag Engels (op enkele workshops na), evenals het promotiemateriaal en alle andere informatie.

Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om branding, recruitment, het binden en boeien van kenniswerkers, onderzoek en het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven. Indirect draagt het project ook bij aan de afstemming van onderwijs en arbeidsmarkt, doordat bedrijven en universiteit met elkaar in contact (kunnen) komen. Na ieder LSCE is er een evaluatievergadering en wordt het draaiboek bijgewerkt, zodat iedere nieuwe werkgroep de opgedane kennis van zijn voorgangers kan gebruiken om het jaarlijks terugkomende event nog beter te laten voldoen aan de vraag van studenten, bedrijven en researchschools.

CO N TA C T

Project Life Sciences Career Event Stichting LSCE, Universiteitssingel 40, Room 0.635a, 6229 ER Maastricht Postbus 616, 6200 MD Maastricht - Postvak 33 T: +31 (0)43 38 81780 E: [email protected] W: www.lsce.nl


Contactpersonen: Celine Adriaans, voorzitter T: +31 (0)6 24688561

Het LSCE is een initiatief waarbij studenten van alle nationaliteiten kennis kunnen maken met allerlei toekomstmogelijkheden die de sector Health & Life Sciences hen biedt.

Marleen Jansen, hoofd bedrijvencommunicatie T: +31 (0)6 13029294

Door het organiseren van deze dag probeert de stichting Life Sciences Career Event wetenschappelijke kennis in de Euregio te waarborgen. Studenten kunnen namelijk op een laagdrempelige manier kennis maken met hun carrièremogelijkheden in deze regio. Dit zal er op de lange termijn voor zorgen dat meer studenten hun kennis in de praktijk zullen brengen in en rond Maastricht.

109



Het project richt zich op de (Eu)regio en Zuid-Nederland.

Project Linking Life Sciences Zowel internationaal (Lissabon verdrag EU, 2007) als nationaal (via de innovatieprogramma’s) en (eu)regionaal (via Pieken in de Delta en de Versnellingsagenda) wordt ingezet op het versterken van Technologische Topregio’s, op het vergroten van research & development capaciteit en op integraal beleid van bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid. Zuidoost-Nederland (Brainport) wil een Technologische Topregio zijn. De sector life sciences heeft daarbij topprioriteit. Om life sciences (internationaal) op de kaart te zetten zijn diverse initiatieven gestart. Deze zijn gericht op het creëren van een aantrekkelijk vestigingsklimaat, het enthousiasmeren van het bedrijfsleven en het werven en behouden van kenniswerkers. Een ander doel is een betere afstemming van het regionale onderwijs op het kennisgebied life sciences. Het samenwerkingsverband Linking Life Sciences (LLSc) levert een bijdrage aan deze ontwikkelingen. LLSc wordt gesubsidieerd door het ministerie van Economische Zaken in het kader van de subsidieregeling Pieken in de Delta, door de Provincie Limburg en door de gemeenten Heerlen, Sittard-Geleen en Maastricht. Het project heeft een looptijd van 2,5 jaar.

regio voor kenniswerkers te vergroten. LLSc organiseert ‘events’ voor kenniswerkers over toptechnologische ontwikkelingen en brengt hen met elkaar in contact. • Linkt onderwijs en bedrijfsleven: bevordert een betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven. LLSc organiseert docentstages en campusdagen ter stimulering van kennisdeling en onderlinge samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid. • Linkt ervaringen: stimuleert het lerend vermogen van de regio rond het aantrekken en binden van ondernemers en kenniswerkers. LLSc organiseert projectleidersbijeenkomsten om kennis te delen en kennis te maken met elkaars netwerk. Het initiatief draagt concreet bij aan de ambitie om op het gebied van life sciences te excelleren, met een focus op imaging, moleculaire diagnostiek, (bio)materialen, celkweek & tissue engineering en (bio)chemie & chemische technologie.

Project Linking Life Sciences (LLSc) TCZL (penvoerder): Postbus 5280, 6130 PG Sittard W: www.llsc.nl



LLSc richt zich op het versterken van de Technologische Topregio door een aantrekkelijk vestigingsklimaat te bewerkstelligen voor internationale kenniswerkers en ondernemers en door de kennisinfrastructuur op het gebied van life sciences te versterken. Alle deelnemers in het samenwerkingsverband zijn gebaat bij het versterken van de Technologische Topregio en het aantrekken van internationale kenniswerkers. Linking Life Sciences: • Linkt stakeholders: inventariseert alle initiatieven op het gebied van life sciences voor Zuidoost-Nederland en brengt deze in kaart om zodoende meer richting te geven aan nieuwe initiatieven. LLSc brengt het Netwerkboek Life Sciences uit waarin alle relevante campussen, projecten, organisaties en onderwijsinstellingen zichzelf voorstellen. • Linkt kenniswerkers: helpt het informele netwerk van kenniswerkers te ontsluiten om kenniswerkers op het terrein van life sciences te binden aan de regio èn de aantrekkingskracht van de


CO N TA C T

110

Contactpersonen: Gerard Ensink, voorzitter stuurgroep Linking Life Sciences T: +31 (0)46 4773453 E: [email protected] Anique Soetermeer-Gabriëls, programmamanager T: +31 (0)6 16177654 E: [email protected]

Project Microreactortechnologie Binnen de sector chemie vormt microreactortechnologie (MRT) op internationaal vlak een innoverend thema met een generatieoverschrijdend karakter. Vanuit de behoefte van internationale kennisinstellingen en het bedrijfsleven is een onderzoeksverband rondom dit thema opgezet. Het project MRT staat voor innovatieve internationalisering voor studenten en docenten van de faculteit Life Sciences. Het project slaat voor de faculteit Life Sciences een brug tussen innovatie en internationalisering; een brug zoals de faculteit die ambieert. Het project heeft betrekking op de regio Zuid-Limburg, Zuidoost-Nederland en Europa als geheel. Het onderzoeksverband vormt de basis voor een duurzaam netwerk. Er is een duidelijke vraagstelling vanuit de farmaceutische en chemische industrie, met verschillende toepassingen in verschillende landen.

• Het verhogen van de professionaliteit van docenten en studenten, onder meer in de vorm van het vergroten van hun taalvaardigheid en de uitwisseling van internationale kennis en kunde. Het project draagt op alle fronten bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio; zowel waar het gaat om branding, recruitment en het binden en boeien van kenniswerkers, als om het afstemmen van onderwijs en arbeidsmarkt, visieontwikkeling, onderzoek en het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven. De deelnemende partijen hebben er belang bij dat microreactortechnologie uiteindelijk de huidige chemische toepassingen gaat vervangen. Dit waarborgt de duurzaamheid van het onderzoeksverband en de activiteiten die daarbinnen plaatsvinden.

Kennisinstellingen op verschillende plekken in Europa zijn reeds gestart met onderzoek naar MRT, elk vanuit een andere invalshoek. Vanuit verschillende onderwijsinstellingen binnen en buiten Europa is vraag naar ondersteuning en inbreng van kennis van studenten en docenten van de faculteit Life Sciences. Bij het project zijn behalve HS Zuyd betrokken: de faculteit Health, Medicine & Life Sciences van Maastricht University, Chemtrix, de Universiteit van Hull in Groot Brittannië, het Catalonian Institute for Chemical research/Tarragona in Spanje en EaStCHEM, The Edinburgh and St. Andrews Research School of Chemistry in Groot Brittannië.

CO N TA C T

Project Microreactortechnologie HS Zuyd, Nieuw Eyckholt 300, 6419 DJ Heerlen Postbus 550, 6400 AN Heerlen Contactpersonen: Dr. G. van Strijdonck, projectleider T: +31 (0)45 4006884 E: [email protected] Ing. H. Delissen, CEO Chemtrix T: +31 (0)46 4105060 / +31 (0)6 30720314 E: [email protected]

De planning voorziet in afronding van het project in augustus 2011.

Het project MRT heeft als doelstellingen: • Het opzetten van een duurzaam, internationaal onderzoeksverband met bedrijfsleven en kennisinstellingen. • Het opzetten/intensiveren van een duurzaam internationaal (afstudeer)netwerk van bedrijven en kennisinstellingen. • Het internationaliseren van het curriculum / de opleiding.

111




Project Minor Signaalanalyse Bij dit project gaat het erom signaalanalyse in te bedden in het curriculum en signaalanalyse uit te bouwen tot een Hogeschool Zuyd brede minor (Techniek, Zorg & Life Sciences.) Bij het project zijn betrokken DSM Resolve, Universiteit Maastricht, HS Zuyd en het regionale bedrijfsleven. De reikwijdte van het project is regionaal.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences De minor is verbonden met het promotieonderzoek van Aloys Sipers op het gebied van signaalanalyse. Door dit project ontstaat een product waarmee eerstelijnsgeneeskundigen de gezondheidsklachten van patiënten beter kunnen inschatten en behandelen via kwantitatieve EEG (Q-EEG).


Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om het afstemmen van onderwijs en arbeidsmarkt, visieontwikkeling en onderzoek. Na het beëindigen van het project worden de activiteiten/resultaten geborgd door het nieuw gevormde consortium DSM Resolve, UM, HS Zuyd en het regionale bedrijfsleven.


112

CO N TA C T

Project Minor Signaal Analyse Hogeschool Zuyd, Nieuw Eyckholt 300, 6419 DJ Heerlen Postbus 550, 6400 AN Heerlen Contactpersoon: Prof.dr. Paul J.A. Borm, lector Life Sciences T: +31 (0)45 4006884 E: [email protected]

Project Personalized Lifestyle Center (PLC) Het Personalized Lifestyle Center (PLC) is een kennisimplementatiecentrum; een overkoepelend concept voor een reeks van nieuwe, eigentijdse activiteiten op het gebied van personalized lifestyle. Een centrum waar kruisbestuiving gaat plaatsvinden tussen wetenschap, zorg, maatschappij en bedrijfsleven.

Het PLC wordt ontwikkeld als een zeer laagdrempelige voorziening die een ontmoetingsplek zal zijn voor wetenschappers, (para-)medici, zorgverleners, patiënten, bezoekers en ondernemers.

Op basis van klinische en wetenschappelijke bevindingen op het gebied van sport, bewegen, voeding en gezondheid wordt een vertaalslag gemaakt naar op maat gesneden implementatie in de zorgpraktijk. Het PLC adviseert en begeleidt een grote diversiteit van klanten: van chronische patiënten tot (top)sporters en van leefstijlbewuste medemensen tot medewerkers. Trekker van het project is Maastricht UMC+. Partners zijn voorlopig de Gemeente Maastricht, de Provincie Limburg, Industriebank LIOF en het bedrijfsleven, waaronder het MKB. Voor het project is een looptijd geraamd van 2011 tot 2013.


CO N TA C T

Project Personalized Lifestyle Center (PLC) Maastricht Universitair Medisch Centrum+, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.maastrichthealthcampus.nl T: +31 (0)43 3872032 Contactpersoon: Tom Orval, strategisch projectmanager Maastricht Health Campus T: +31 (0)6 46705518 E: [email protected]

De tweede pijler is het Lifestyle Center. Binnen dit centrum zullen allerlei voorzieningen ingericht worden voor het implementeren van leefstijlinterventies ter preventie of beïnvloeding van het ziekteproces; zowel bij patiënten met een chronische ziekte als bij patiënten in het herstel van acute ziekten. Daarnaast bieden de faciliteiten de mogelijkheid om een bijdrage te leveren aan een gezonde levensstijl voor niet-patiënten, bezoekers en medewerkers. Gedacht moet worden aan leefstijladviezen, (preventieve) health checks en hoogwaardige fitnessmogelijkheden.

113



Het PLC stoelt op twee pijlers. Allereerst is er het Human Performance Lab (HPL). Het HPL is een verbindende faciliteit tussen patiënt, onderzoeker, student en ondernemer, waar innovatieve applicaties worden ontwikkeld en waarin deze en andere innovatieve applicaties gevalideerd worden om zo markintroductie van deze producten te versnellen. Binnen het HPL vinden kwalitatief hoogwaardige metingen plaats aan de bewegende mens en worden de effecten gemeten van beweging of afwezigheid daarvan op de gezondheid.

Project Proton Therapy Center Het project Proton Therapy Center maakt de introductie en de verdere verbetering mogelijk van nieuwe bestralingsvormen bij kanker, m.n. de protonen therapie, in Limburg en de Euregio. Trekker van het project is PTC Euregio-Rhein-Maas Partikeltherapiecentrum GmbH (Maastricht UMC+, UK Aachen, CH Liège). Partners zijn MAASTRO Clinic, de Universiteit Maastricht en RWTH Aachen. De looptijd van het project is geraamd op 5 jaar (2011 – 2015). In 2011 wordt een Decision Support System PT ontwikkeld. In de jaren daarna wordt gefocust op de oprichting van een Proton Therapy Center.

tot innovatief wetenschappelijk en technologisch onderzoek en tot samenwerkingsverbanden met bedrijven. Naar verwachting zal het een economische spin-off effect hebben op de regio, omdat bedrijven met een complementaire activiteit zich in de regio zullen vestigen. PTC Euregio-Rhein-Maas Partikeltherapiecentrum GmbH Voor de ontwikkeling van het Proton Therapy Center werd de PTC Euregio-Rhein-Maas Partikeltherapiecentrum GmbH opgericht, met als vennoten Maastricht UMC+, UK Aachen en Centre Hospitalier de Liège. Projectpartners zijn MAASTRO Clinic en verder de betrokken universiteiten, RWTH Aachen en University Maastricht. Een businessplan is in ontwikkeling.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Het Proton Therapy Center beoogt de introductie en verbetering van nieuwe bestralingsvormen bij kanker, m.n. de protonen en koolstof ionen. Doel daarbij is de realisatie van de best mogelijke behandeling van patiënten binnen een Europees netwerk van excellente centra, wetenschappelijk en technologisch onderzoek.


Het gaat in dit project om nieuwe bestralingsvormen, die de nauwkeurigheid en effectiviteit van de bestraling sterk verbeteren en problemen van de bestaande methodes oplossen. Patiënten ontvangen zo de best mogelijke behandeling binnen een Europees netwerk van excellente centra. Binnen het Proton Therapy Center worden innovatieve methodes ontwikkeld en geavanceerd onderzoek uitgevoerd. Tot de doelgroepen horen patiënten in de Euregio en daarbuiten. Daarnaast zal het PTC de universitaire instellingen in de regio toelaten om hun translationeel en toegepast biologisch, fysisch en klinisch onderzoek te versterken en uit te breiden. De verworven kennis zal in het universitair onderwijs verwerkt worden en zal de betrokken universiteiten aantrekkelijker maken voor jonge studenten, PhD’s en post-docs. Belang voor de regio Het Proton Therapy Center zal daarnaast een belangrijke impuls geven aan de Euregio Maas-Rijn, onder andere op het gebied van infrastructuur en economische ontwikkeling. Het centrum biedt directe werkgelegenheid aan ruim 90 fte hooggekwalificeerd personeel. Omdat het PTC centrum een belangrijke nieuwe technologie betreft, zal dit leiden


114

CO N TA C T

Project Proton Therapy Center Maastricht Universitair Medisch Centrum+, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.maastrichthealthcampus.nl T: +31 (0)43 3872032 Contactpersoon: Piet Daemen, Executive Board Advisor T: +31 (0)43 3876802 E: [email protected]

Project Regiobranding Zuid-Limburg Het aantrekken en vasthouden van bewoners, bezoekers en bedrijven is de core business van Provincie Limburg, gemeenten, publiek-private samenwerkingsverbanden, LIOF, LWV, KvK, VVV’s en van de Stichting Regiobranding Zuid-Limburg. De Stichting, opgericht door de Provincie Limburg in september 2008, werkt in opdracht van 18 gemeenten in Zuid-Limburg, de provincie en circa 70 bedrijven. Deze hebben de handen ineen geslagen om de regio een duurzame, kansrijke toekomst te geven. Het doel van Stichting Regiobranding Zuid-Limburg is het imago van de regio te verbreden en te versterken. Zuid-Limburg staat bekend als een regio waar het goed toeven is. De regio staat minder bekend als een plek waar het ook goed wonen en werken is. In de wereld om ons heen staat leefbaarheid steeds meer onder druk. Zuid-Limburg onderscheidt zich daarin als een regio die de ideale balans biedt tussen leven en werken.

CO N TA C T

Project Regiobranding Zuid-Limburg Stichting Regiobranding Zuid-Limburg, Lage Kanaaldijk 112b, 6212 NA Maastricht W: www.zuidlimburg.nl T: +31 (0)43 328 25 65 E: [email protected] Contactpersonen: Wim Ortjens, directeur Gerry Smeets, office manager

Het project richt zich op de (Eu)regio en Zuidoost-Nederland, maar ook op geheel Europa en op de rest van de wereld in de B to B internetmarketing.


Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om branding, recruitment, het binden en boeien van kenniswerkers, onderzoek en het aantrekken en stimuleren van het bedrijfsleven. In principe heeft het project geen einddatum. Na 4 jaar worden (bij goed resultaat) de werkzaamheden gecontinueerd.

115



In het positioneren van Zuid-Limburg als een regio die de ideale balans biedt tussen leven en werken benadrukt de Stichting Regiobranding Zuid-Limburg de economische dynamiek van de regio. Hierbij stelt de stichting de campusontwikkelingen van de steden Sittard-Geleen, Heerlen en Maastricht centraal. Drie motoren die samen Zuid-Limburg voortstuwen en nieuwe, duurzame economische ontwikkelingen op gang helpen.

Project Sirius I In het strategisch programma 2006-2010 is onderzoeksgestuurd leren als één van de pijlers geformuleerd voor onderwijsinnovatie van de Universiteit Maastricht (UM). In het Sirius programma heeft de UM de ruimte gekregen te experimenteren met deze nieuwe vorm van onderwijs. In dit programma voeren studenten individueel, onder begeleiding van een docent/onderzoeker zelfstandig een onderzoek uit (van het opstellen van de onderzoeksvraag tot aan het presenteren van de resultaten). Bij voorkeur is dit onderzoek gepositioneerd in de context van een externe opdrachtgever (bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties). Dit onderzoek is voor studenten vervangend voor één of meer reguliere blokken, al dan niet gecombineerd met de eindopdracht. Onderzoek en onderwijs komen in deze onderwijsvorm zeer dicht bij elkaar. Het project is universiteitbreed en richt zich op bachelorstudenten van alle faculteiten. Wetenschappelijk medewerkers begeleiden de studenten bij het uitvoeren van hun onderzoek. Daarnaast spelen de externe partners uit (voornamelijk) de regio een rol, waarbij gedacht kan worden aan bedrijven, maatschappelijke organisaties en (semi-) overheden die als opdrachtgever voor de onderzoeksprojecten kunnen optreden. Het project wordt aangestuurd vanuit de afdeling Academic Affairs van de universiteit.

•

• • •

•

Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om recruitment, het binden en boeien van kenniswerkers, het afstemmen van onderwijs en arbeidsmarkt en onderzoek. De borging van de activiteiten vindt onder meer plaats via één of meer wetenschappelijke publicaties en een publicatiereeks over onderzoeksprojecten van studenten. Een voorstel is in ontwikkeling voor een definitieve inbedding van onderzoeksgestuurd leren in het curriculum van de Universiteit Maastricht.

Het Sirius project richt zich in eerste instantie op de (Eu)regio en Zuidoost-Nederland. Gezien het grote aantal internationale studenten is het echter ook denkbaar dat externe partners over de grens worden gezocht voor het aanleveren van onderzoeksopdrachten. Het project is in 2009 gestart en heeft een looptijd van 4 jaar.


Activiteiten in relatie tot Life Sciences Met Sirius 1 ambieert de universiteit: • Onderwijs en onderzoek binnen de excellentiebevorderende activiteiten strakker met elkaar te verbinden. • De deelnemende studenten in een relatief vroeg stadium in contact te brengen met onderzoek. • Geïnteresseerde en getalenteerde studenten te motiveren en enthousiasmeren voor wetenschappelijk onderzoek. • Bij deelnemende studenten verdieping in het eigen vakgebied te


bewerkstelligen, maar dan in interactie tussen studenten en staf uit andere disciplines. De studenten disciplinaire kennis en academische vaardigheden te laten toepassen op disciplineoverschrijdende wetenschappelijke en maatschappelijke vraagstukken in een multidisciplinaire context. Kritisch en analytisch academisch werken denkvermogen van deelnemende studenten verder te ontwikkelen. De kennis en vaardigheden van de deelnemende studenten in praktische contexten verder uit te bouwen en toe te passen. Studenten leren om hun bevindingen te vertalen naar afnemende velden, zoals gemeenten, bedrijven, maar ook de wetenschappelijke gemeenschap zelf. De communicatieve vaardigheden van de deelnemende studenten verder te ontwikkelen.

116

CO N TA C T

Project Sirius I / MaRBLe, programma voor excellentie Universiteit Maastricht, Minderbroedersberg 4-6, 6211 LK Maastricht Postbus 616, 6200 MD, Maastricht T: +31 (0)43 3883101 E: [email protected] W: www.maastrichtuniversity.nl / www.siriusprogramma.nl Contactpersoon: Ellen Bastiaens, programmamanager T: +31 (0)43 3884975 / +31 (0)6 24135185 E: [email protected]

Project Sirius II

Het project is universiteitbreed en richt zich op Master studenten van alle faculteiten. Een groep docenten zal optreden als begeleider en coach en zal hiervoor worden getraind. Daarnaast spelen de externe partners een rol. Het project wordt aangestuurd vanuit de afdeling Academic Affairs van de Universiteit Maastricht (UM).

• Het maximaliseren van het leertraject dat excellente studenten doorlopen. • Binnen de UM, onderwijs en arbeidsmarkt d.m.v. excellentiebevorderende activiteiten sterker met elkaar verbinden. • Samenwerking met externe partners intensiveren door gezamenlijk uitdagende opdrachten te formuleren en te begeleiden. Binnen het Sirius II programma krijgen Master studenten de mogelijkheid generieke competenties te ontwikkelen die aantrekkelijk zijn voor de life sciences en met name voor de realisatie van de sociale en technologische innovaties die nodig zijn om in de huidige kenniseconomie een voortrekkersrol te spelen. Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om recruitment, het binden en boeien van kenniswerkers en de afstemming van onderwijs en arbeidsmarkt. Disseminatie van de projectresultaten zal plaatsvinden door regelmatige publicaties en conferenties.

Het project richt zich primair op de Provincie Limburg en verder op Zuidoost-Nederland. Gezien het grote aantal internationale studenten is het echter ook denkbaar dat externe partners over de grens worden gezocht. Het project heeft een looptijd van 4 jaar (2011-2015).

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Op korte termijn heeft Sirius II de volgende doelstellingen: • Simultane ontwikkeling van generieke competenties en inhoudelijke professionaliteit bij excellente studenten bewerkstelligen. • Het motiveren en enthousiasmeren van excellente studenten door hen in contact te brengen met de arbeidsmarkt en met uitdagende opdrachten. • Docenten professionaliseren en vertrouwd maken met het begeleiden van multidisciplinaire teams en interdisciplinaire samenwerking tussen opleidingen en faculteiten van de UM stimuleren. • Het ontwikkelen van een succesvolle door ICT ondersteunde aanpak voor multidisciplinair praktijkleren.

CO N TA C T Project Sirius II Universiteit Maastricht, Minderbroedersberg 4-6, 6211 LK Maastricht Postbus 616, 6200 MD, Maastricht W: www.maastrichtuniversity.nl T: +31 (0)43 3883101 Contactpersonen: Ellen Bastiaens, programmamanager T: +31 (0)43 3884975 / +31 (0)6 24135185 E: [email protected] Martine Prins, projectmanager T: +31 (0)43 3882511 / +31 (0)6 48719886 E: [email protected]

Op lange termijn heeft Sirius II de volgende doelstellingen: • Studenten in staat stellen gericht te werken aan de ontwikkeling van generieke arbeidsmarktcompetenties.

117



Sirius II (Multidisciplinair praktijkleren voor excellente studenten) heeft tot doel excellente Master studenten in staat te stellen generieke arbeidsmarktcompetenties te ontwikkelen. Dit wordt bereikt door studenten gedurende acht weken in interdisciplinaire groepen van vijf personen aan complexe opdrachten te laten werken die worden uitgezet door externe partijen (bedrijven, (semi-) overheden en maatschappelijke organisaties). Deze partijen achten generieke competenties belangrijk voor het realiseren van de sociale en technologische innovaties die nodig zijn om in de huidige kenniseconomie een voortrekkersrol te spelen. Deze activiteit is extracurriculair. Het aantal studenten dat erbij betrokken is zal van 150 in 2011-2012 oplopen tot 250 in 2014-2015.

Project SUGAR De mens wenst gezond en vitaal oud te worden. Ouderdomsgerelateerde ziekten zoals diabetes en hart- en vaatziekten verstoren deze wens en dienen dan voorkomen te worden. Het consumeren van gezonde voeding speelt hierbij een belangrijke rol. Een verminderde inname van energierijke voeding zorgt er bijvoorbeeld voor dat ouderdomsgerelateerde ziekten niet of veel later optreden. Hierop is het project SUGAR gericht. Behalve Medical Field Lab zijn partners in het project: Lead Pharma, Biqualys, UMC St. Radboud, Radboud Universiteit Nijmegen, Wageningen University en MUMC+ NUTRIM. SUGAR wordt gefinancierd door eigen investeringen van bovenstaande partners en met subsidie van Economische Zaken, Provincie Limburg, Provincie Gelderland en Provincie Brabant middels het subsidie programma Pieken in de Delta 2009. Het project SUGAR heeft een looptijd van 1,5 jaar.



Het project SUGAR heeft als doel de inname van voedingsstoffen te beïnvloeden door de transportsnelheid van voedingsstoffentransporters in de darm te veranderen. Alle voedingsstoffen kunnen het lichaam alleen binnen komen via deze voedingsstoffentransporters in de darm. De aaneengesloten laag van darmcellen heeft een vetachtig omhulsel, het membraan, waardoor de wateroplosbare voedingsstoffen zoals glucose en vitamines niet zomaar kunnen passeren. Het project bestaat uit 2 fasen.

het project met behulp van computer, eiwit-, humane cellulaire- en dierlijke modellen. Fase 2: Tijdens deze fase zullen de geïdentificeerde stoffen die de glucosetransporter remmen in diermodellen en in gezonde vrijwilligers getest worden op veiligheid en werkzaamheid. Tevens zullen in deze fase andere voedingsmiddelentransporters gekozen worden om vervolgens stoffen te identificeren die hun transportsnelheid beïnvloeden. Dit zal gebeuren op dezelfde wijze als in fase 1. De geïdentificeerde stoffen zullen worden gepatenteerd en vervolgens verder ontwikkeld zodat ze toepasbaar zullen zijn in functionele voeding. Dit kan in samenwerking met grote voedingsmiddelenbedrijven. De revenuen zullen komen uit ‘upfront, milestone en royalty payments’. De inkomsten zullen naar rato van ingebrachte manuren en kapitaal verdeeld worden over de partners. De inkomsten zullen worden geherinvesteerd in de regio. Meerwaarde van het project voor bedrijfsleven (B), maatschappij (M) en wetenschap (W): B Diverse business mogelijkheden op het gebied van Health, Food en Pharma. M Nieuwe generatie voedingssupplementen. W Meerdere AIO trajecten.

Fase 1: In deze fase zullen er stoffen geïdentificeerd worden die de transportsnelheid van de glucosetransporter remmen, waardoor het lichaam minder glucose kan opnemen. Toevoeging van deze remmers van de glucosetransporter aan suikerrijke en dus energierijke producten zal ervoor zorgen dat glucose gedoseerd wordt opgenomen en dat het lichaamsgewicht beter beheerst kan worden. Overgewicht is een zeer hoge risicofactor voor het ontwikkelen van diabetes en hart- en vaatziekten. Er zullen stoffen geïdentificeerd worden uit natuurlijke extracten die de glucosetransporter remmen. De identificatie zal uitgevoerd worden door de verschillende partners in


118

CO N TA C T

Project SUGAR Medical Field Lab, Provisorium 3.T1.015, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Medical Field Lab, Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.medicalfieldlab.nl Contactpersoon: Rianne Pas PDEng, MSc., Innovation Case Manager T: +31 (0)43 38 75224 E: [email protected]

Project THEMATIC

Partner is, behalve het Maastricht UMC+, ook een grote industriële onderneming. Het project loopt van 2011 tot 2014.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences THEMATIC beoogt een versterking van de onderzoeksinfrastructuur voor de ontwikkeling van medische technologieën in ZuidoostNederland. Die technologieën zullen hun toepassing vinden in cardiovasculaire en metabole aandoeningen. Zij zijn vooral gericht op toepassingen in de thuiszorg, inclusief preventie.

De samenwerking tussen MUMC+ en het bedrijfsleven, alsmede de samenwerking met hun Euregionale partners, is gericht op het tot stand brengen van een infrastructuur van Europees topniveau. De verwachting is dat THEMATIC een magneet zal zijn voor hoogwaardige kenniswerkers en technologiebedrijven van elke grootte (zowel grote bedrijven als MKB). De ontwikkeling van de business case is in handen van het bureau Boer & Croon gelegd. Het totaal benodigde investeringsbudget wordt geschat tussen 80 en 100 miljoen euro. MUMC+ en de grote industriële partner zullen elk een bedrag van ongeveer 25 miljoen euro investeren.

Er wordt een aantal technologieplatforms bijeengebracht in een open innovatiestructuur. Gezamenlijk maken zij het proces van fundamenteel onderzoek tot en met demonstratie en klinische toepassing van nieuwe technologieën mogelijk. Daarin is een viertal essentiële bouwstenen te onderscheiden. Op de eerste plaats wordt gebruik gemaakt van “-omics” technologieën om potentiële biomarkers voor geselecteerde aandoeningen te identificeren. Evaluatie vindt in eerste instantie plaats in proefdieren, waarvoor een state-of-the-art proefdierenvoorziening nodig is. Toepassing vindt plaats in diagnostische technieken zoals beeldvorming (imaging), antilichaam-arrays of zogenaamde labs on a chip. Daarvoor zijn technologische (imaging) faciliteiten, almede IT-infrastructuur nodig. Het geheel wordt ingebed in de bestaande MUMC+ infrastructuur. Daarbij zal inbreng vanuit de drie grootste instituten (CARIM, NUTRIM en CAPHRI), inclusief hun cohorten en biobank materiaal, in belangrijke mate bijdragen aan een ideale omgeving voor de geplande activiteiten.

119

CO N TA C T

Project THEMATIC Maastricht Universitair Medisch Centrum+, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.maastrichthealthcampus.nl T: +31 (0)43 3872032 Contactpersoon: Prof. Jos F.M. Smits, Director Centre for Research Innovation, Support and Policy (CRISP) T: +31 (0)43 3881123 E: [email protected]



Het project THEMATIC van de Maastricht Health Campus heeft als doel de opbouw van een faciliteit waarin een aantal technologieplatforms bijeen wordt gebracht voor ontwikkeling van toepassingen in de sfeer van preventie en van personalized health care voor hart- en vaatziekten en metabole aandoeningen.

Project Versterking en Versnelling Natuurwetenschappen (Sciences) Veel van de grote uitdagingen waarvoor de maatschappij de komende decennia staat, vereisen nieuwe natuurwetenschappelijke kennis en de valorisatie daarvan. Daarmee stijgt ook de behoefte aan academici die een natuurwetenschappelijke opleiding koppelen aan een innovatieve en ondernemende instelling. De huidige, sterk disciplinair gerichte natuurwetenschappelijke opleidingen in Nederland blijken onvoldoende in staat in die behoefte te voorzien. Dit project beoogt de realisatie van een nieuw vormgegeven natuurwetenschappelijke opleidingenaanbod dat aansluit bij moderne vraag naar natuurwetenschappelijke kennis. Partners in het project zijn de RWTH Aachen, de universiteiten van Hasselt en Liège, DSM, SABIC en de Provincie Limburg. De doorlooptijd van het project is van 2010 tot 2020.



De Universiteit Maastricht (UM) wil met dit project zijn profiel verbreden. Dit om ook op langere termijn ten aanzien van onderwijs en onderzoek competitief te zijn en aldus bij te dragen aan een duurzame kennisinstelling voor hoger onderwijs in Limburg. Daarnaast wil de UM zijn kennis, zijn onderzoekskracht op het gebied van natuurwetenschappen en de valorisatiemogelijkheden van onderzoek op dit gebied versterken om op deze wijze een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de Chemelot Campus en Maastricht Health Campus.

tie op de gebieden van chemie, materialen en life sciences. Hierbij worden kennis en kunde omgezet in activiteiten en werkgelegenheid. Nieuwe opleidingstracés Met het oog hierop ontwikkelt de UM versneld naast nieuwe onderzoekslijnen ook verschillende opleidingstracés. Onder meer een voor Nederland en Europa uniek Science College, twee volwaardige masteropleidingen (biobased materials en systeembiologie) en op maat gesneden cursussen voor specifieke bedrijven. Verder zal (deels parallel) worden voorzien in een PhD-programma en nieuwe onderzoeksprogramma’s. Binnen de onderzoeksprogramma’s is – als aanname – voor de komende tien jaar uitgegaan van 18 miljoen aan financiering door derden. De inhoudelijke focus van de masterprogramma’s sluit nauw aan op twee belangrijke regionale speerpunten uit de Versnellingsagenda/Brainport 2020, te weten: Health Care en Chematerials & Energy. Beide masters positioneren zich thematisch nadrukkelijk op het snijvlak van verschillende ontwikkelingen en haken daarbij aan op het centrale thema van de agenda: Gezond, duurzaam, biobased innoveren op een Europees kruispunt.

Invloed op de regio Het verduurzamen van het profiel van de UM is van groot belang voor behoud en versterking van de kenniseconomie in (Zuid-)Limburg. Verder is versterken van het bèta onderzoek wezenlijk voor onderzoek en valorisatieprocessen en daarmee voor het creëren van nieuwe business. Het project heeft een aantrekkende werking op nieuwe bedrijvigheid in de regio, in het bijzonder op Chemelot en de Maastricht Health Campus, en het zorgt voor het behoud van kennis. De versnelde ontwikkeling van biobased materials als Masteropleiding en van de onderzoekslijn op Chemelot versterkt de aanwezige bedrijvigheid (DSM en SABIC, maar ook het MKB). Dit project is nauw verbonden met plannen om de Chematerials Campus Geleen te laten uitgroeien tot het centrum van open innova-


120

CO N TA C T

Project Versterking en Versnelling Natuurwetenschappen Maastricht Universitair Medisch Centrum+, P. Debyelaan 25, 6229 HX Maastricht Postbus 5800, 6202 AZ Maastricht W: www.maastrichthealthcampus.nl T: +31 (0)43 3872032 Contactpersoon: Drs. Fred Offerein, projectleider T: +31 (0)43 3885676 E: [email protected]

Project Skills3 / Vividlinks.eu Skills³ is een Interreg IV project dat zich richt op het versterken van de Euregionale arbeidsmarkt in de life sciences sector. De hierbij gestelde doelen zijn: het versterken van de life sciences economie, het stimuleren van grensoverschrijdende arbeid en het vergroten van de aantrekkelijkheid van de Euregio Maas-Rijn.

een overzicht van alle mogelijkheden in de Euregionale life sciences sector. In het jaar 2010 werden meer dan 700 vacatures gepubliceerd en al 700 mensen maakten een profiel aan. Met een gemiddelde van 1,5 miljoen hits per maand is Vividlinks.eu een populaire vacaturesite met een interessante community.

Het project wordt uitgevoerd door 5 partners uit de EMR: Agit, LifeTec Aachen-Jülich, LifetecZONe, LifeTechLimburg en Interface EntreprisesUniversité de Liège. Skills3 is gestart in juli 2008 en zal in december 2011 eindigen.

Door de inzet van Vividlinks.eu worden de mogelijkheden die de life sciences sector in de Euregio te bieden heeft transparant en toegankelijk gemaakt. De Euregio heeft veel te bieden, maar dit moet wel zichtbaar en concreet gemaakt worden voor werkzoekenden en professionals. Op deze manier wordt de Euregio gepositioneerd als een aantrekkelijke regio waar veel bedrijvigheid is en waar tal van mogelijkheden liggen voor persoonlijke ontwikkeling. Gefocust wordt op de HR kant van de life sciences omdat menselijk kapitaal een belangrijke factor is in de ontwikkeling van de sector.

Activiteiten in relatie tot Life Sciences Skills3 heeft als doel de Euregionale arbeidsmarkt te versterken. Het project draagt bij aan de ontwikkeling van life sciences in de regio, waar het gaat om branding, recruitment en het binden en boeien van kenniswerkers. Vividlinks.eu is een zeer belangrijk onderdeel van het project en zal ook na afloop van de projectperiode blijven voortbestaan. Het is een uniek platform, bedoeld om transparantie en toegankelijkheid op de arbeidsmarkt te creëren voor bedrijven en life sciences professionals binnen de Euregio. Het is een traditionele vacaturesite gecombineerd met social media: Vividlinks.eu is dé website als je wilt weten wat er gebeurt op het gebied van life sciences in de Euregio. Het is een ontmoetingsplaats waar je informatie vindt over jobs, bedrijven en interessante mensen.

CO N TA C T

Project Skills3 / Vividlinks.eu Postbus 1311, 6040 KH Roermond W: www.vividlinks.eu E: [email protected] Contactpersoon: Josée Schrijnemakers, projectmanager T: +31 (0)88 4440532 E: [email protected]

Sinds de oprichting in 2009 heeft Vividlinks.eu een echte toegevoegde waarde voor life sciences professionals. De community biedt de middelen om te netwerken. De carrière- en bedrijvensecties geven

121



Skills3 bestaat uit drie activiteiten: • Vividlinks.eu, the Life Sciences Career Community: een online informatieportaal. • Master Classes: studenten en professionals (potentiële werknemers) in contact brengen met werkgevers om kennisuitwisseling te stimuleren en te netwerken. • HR seminars: HR verantwoordelijken met elkaar in contact brengen om de problematiek en kansen van de grensoverschrijdende arbeidsmarkt te bespreken en te leren van experts.



122

Index

123


Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Achtergrond en Leeswijzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Deel 1: Campussen A-Z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 • Avantis European Science and Business Park . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 • Chemelot Campus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 • Greenport Venlo Campus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 • High Tech Campus Eindhoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11 • Maastricht Health Campus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Deel 2: Bedrijven en organisaties A-Z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 • Advanced Cardiac Solutions Biomarker (ACS Biomarker) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 • Applied Biomedical Systems . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 • Basic Pharma Group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 • BioMedbooster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 • BioMedical Materials Program (BMM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 • BIOplastics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 • Brainport Development . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 • Brains Unlimited . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 • Cambridge Major Laboratories Europe (CMLE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 • Center for Translational Molecular Medicine (CTMM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 • Centre of Expertise Life Sciences (CEL) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 • Clinical Trial Center Maastricht (CTCM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 • CRB Benelux . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 • CYCLERtest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 • Cytocentrics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 • Delbia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29 • DNalysis Maastricht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 • Drug Reseach Unit Maastricht (DRUM) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 • DSM Biomedical . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 • DSM Innovative Synthesis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 • DSM Resolve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 • Dutch Polymer Institute . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 • FABPulous . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 • GENO-tronics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 • GlycoCheck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 • HemoLab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39 • Isobionics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40


124

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Kamer van Koophandel (Brabant en Limburg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 Kleeven Medical . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42 LifeTec Network . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 LifetecZONe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44 Industriebank LIOF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 Maastricht Instruments . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Maastricht University Life Sciences Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 Maastricht Radiation Oncology - MAASTRO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 MagnaMedics Diagnostics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 MCTec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51 Medical Field Lab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 Medtronic Bakken Research Center . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 MUbio Products . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54 Nano4Imaging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 NanoHouse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56 Next Generation Cleanroom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 PathoFinder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58 PharmaCell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59 Philips Research . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Pie Medical Imaging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 ScienceLynk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 Synapse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63 Syntens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 TCZL / TOA Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65 Technische Universiteit Eindhoven, Life Sciences Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 Technomed Europe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67 The Maastricht Forensic Institute (TMFI) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68 TiGenix . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69 United Brains Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70 VCC Medical . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71 Virtual Proteins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72 Vision2Health . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73 VitaK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74 Stichting Werk en Stage Techniek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75 Xilloc Medical . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76 Zuydlab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77

125


Deel 3: Onderwijsinstellingen en opleidingen A-Z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79 • ROC Arcus College . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80 • ROC Eindhoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81 • Fontys Hogescholen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82 • Hogeschool Zuyd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84 • ROC Leeuwenborgh Opleidingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86 • Limburgse Cleanroom Opleidingen NGC - VCCN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87 • Technische Universiteit Eindhoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88 • Universiteit Maastricht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89 Deel 4: Projecten en programma’s A-Z op naam project . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91 Bijdragen projecten aan het Cluster Life Sciences . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92 • Adex / Nieuwe Generatie Lichtgewicht Mobiliteitsproducten en Externe Protheses . . . .ADEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93 • Agro & Food Systems Roadmap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Food Connection Point . . . . . . . . . . . . . . .94 • ARTUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Medical Field Lab . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95 • Biomedica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Stichting Biomedica . . . . . . . . . . . . . . . . .96 • BioPartner Accelerator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Biopartner Center Maastricht . . . . . . . . . .97 • BioSensing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Medical Field Lab . . . . . . . . . . . . . . . . . . .98 • BioTransitieHuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Greenport Venlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99 • BloedSpot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Medical Field Lab . . . . . . . . . . . . . . . . . .100 • Brainport International Community . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Brainport Development . . . . . . . . . . . . .101 • Chematerials Campus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Chemelot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102 • Centre for Sustainable Environment (CSE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hogeschool Zuyd . . . . . . . . . . . . . . . . . .103 • Easy2Clean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hogeschool Zuyd . . . . . . . . . . . . . . . . . .104 • Enterprise Europe Network . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Syntens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105 • Euregional Pact II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Universiteit Maastricht . . . . . . . . . . . . . .106 • European Cardiovascular Center . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Maastricht Health Campus . . . . . . . . . . .107 • International Service Desk Maastricht Region . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Gemeente Maastricht . . . . . . . . . . . . . . .108 • Life Sciences Career Event . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Universiteit Maastricht . . . . . . . . . . . . . .109 • Linking Life Sciences . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Linking Life Sciences . . . . . . . . . . . . . . . .110 • Microreactortechnologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hogeschool Zuyd . . . . . . . . . . . . . . . . . .111 • Minor Signaalanalyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hogeschool Zuyd . . . . . . . . . . . . . . . . . .112 • Personalized Lifestyle Center . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Maastricht Health Campus . . . . . . . . . . .113 • Proton Therapy Center . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Maastricht Health Campus . . . . . . . . . . .114 • Regiobranding Zuid-Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Stichting Regiobranding Zuid-Limburg . .115 • Sirius I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Universiteit Maastricht . . . . . . . . . . . . . .116 • Sirius II . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Universiteit Maastricht . . . . . . . . . . . . . .117 • SUGAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Medical Field Lab . . . . . . . . . . . . . . . . . .118 • THEMATIC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Maastricht Health Campus . . . . . . . . . . .119 • Versterking en Versnelling Natuurwetenschappen (Sciences) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Maastricht Health Campus . . . . . . . . . . .120 • Skills³ / Vividlinks.eu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Skills3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121


126

EDITIE 2 2011

Dit is een uitgave van Linking Life Sciences. Zij wordt medegefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken, de Provincie Limburg en de gemeenten Heerlen, Maastricht en Sittard-Geleen.

Netwerkboek. Life Sciences. Zuidoost-Nederland 2011 EDITIE Een overzicht van onderwijs, bedrijfsleven en projecten

Recommend Documents