Nette regio: hoe een openbaar domein net houden Closing Conference Swap Now 16 september 2014 Koen Delie – Imog Ann Hufkens - Ovam
www.swapnow.eu
1
Nette Regio Doelstelling: De gemeenten worden geconfronteerd met diverse vormen van illegaal ontwijkgedrag – Zwerfvuil – Sluikstorten – Onkruid op voet- en fietspaden – Graffiti – Hondenpoep Deze zorgen voor hinder en overlast
www.swapnow.eu
2
Organisatie Het reinhouden van een openbaar domein kan in verschillende facetten ontleed worden. Elk facet vraagt een specifiek aanpak met specifiek gereedschap om de taak efficiënt en effectief uit te voeren. Hiervoor zijn verschillende takenpakketten uitgeschreven. Organisatie is seizoensgebonden.
www.swapnow.eu
3
Een taak van iedereen Meten is weten – – –
Netheidsbarometer Vuilnisbakjesplan Veegplan
Financiering – – –
Gemeenten Vlaamse Overheid EU
Operationeel – –
Team Rudy Recipiënten / veegmachines
Sensibilisering Burgerparticipatie – – –
Opruimacties Glasbolpeters en –meters Netheidsmeesters
Locatie en doelgroepen – – –
Scholen, jeugdverenigingen, buurt Bedrijventerreinen, Waterlopen Grote evenementen
Handhaving –
GAS
www.swapnow.eu
4
Vlaamse Overheid: indevuilbak Initiatiefnemers: ● Vlaamse overheid: kabinet leefmilieu en de OVAM ● Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten en Interafval ● Vertegenwoordigers industrie: Fostplus, tabak, kauwgom
Zwerfvuil terugdringen → stuurgroep zwerfvuil – opmaak zwerfvuilbeleid
www.swapnow.eu
5
Initiatieven Jaarlijkse gewestelijke communicatiecampagne
Uitbouw beleid Ondersteuning van lokale besturen
www.swapnow.eu
6
Uitbouw beleid Onderzoeken ● 5 pijlerbeleid aanpak zwerfvuil Sensibilisering en communicatie Infrastructuur Omgeving Participatie Handhaving
Netheidsbarometer – netheidsindex
www.swapnow.eu
7
Ondersteuning lokale besturen • Materieel en financieel • Netheidsnetwerk en medewerkers • Kennis bundelen, informeren en uitwisselen: rondetafels, studiedag, praktijkhandboek, nieuwsbrief • Opleiding gebruik van netheidsbarometer
www.swapnow.eu
8
Ondersteuning lokale besturen Campagnemateriaal en opruimmateriaal
www.swapnow.eu
9
Financiële ondersteuning Forfaitaire vergoedingen ● Opruimactie ● Meten met netheidsbarometer Projectondersteuning: ● 3 pijlerproject ● Proefproject = 5 pijlerproject of innovatief
Subsidies voor zwerfvuilrecipiënten
www.swapnow.eu
10
10
Lokaal: Nette regio Burger
Imog Gemeente
Sociale Economie
www.swapnow.eu
11
Het project: Nette Regio INNOVATIE
NETTE REGIO
Objectivering netheidsbeleid
Team Rudy (sociale economie)
Beleidsondersteuning Objectivering ploegen
Nette omgeving
Uitvoering Tewerkstelling
www.swapnow.eu
Kwantitatief
Netheidscoach (Imog)
Kwalitatief
Nut voor gemeente
12
Netheidsbarometer
Periodiek gemeten op: zwerfvuil sluikstorten verkeerd aangeboden afval externe factoren
Broelstraat Burg. Brabantstraat Kantstraat Venetiëlaan Bavikhovedorp Gentsestraat Stedestraat Iepersestraat Eerste Aardstraat Lissebroek Muizelstraat Schothoek Vrijlegemstraat Stasegemdorp Marktplein Plein Rode-Kruisplein Teesweg Twee-Bruggenstraat Blokkestraat Deerlijksesteenweg Kuurnsestraat N36 Keizersstraat Hazebeekstraat Tuinstraat Koning Leopold III-laan Kwademeerslaan Tulpenlaan Zavelstraat
10,5
12,5
14,0
10,5
18,5
7,5
9,0
11,5
14,5
12,5
9,0
11,0
12,5
6,0
13,0
6,0
12,5
12,5
16,5
7,5
12,0
11,0
13,5
7,5
16,5
6,0
13,5
13,5
10,5
11,0
12,5
9,5
10,0
15,0
20,0
20,0
20,0
0,0
0,0
20,0
20,0
5,5
2,0
6,0
2,5
2,0
0,0
0,0
0,0
0,0
20,0
0,0
9,0
19,0
19,0
14,0
20,0
15,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
13,0
20,0
17,0
20,0
20,0
12,0
14,5
14,0
16,5
16,0
17,5
10,0
15,5
9,5
18,5
19,0
9,5
16,0
16,0
13,5
18,5
18,0
17,0
20,0
20,0
20,0
15,0
20,0
20,0
10,5
10,5
11,0
16,5
11,0
13,0
8,5
5,5
9,0
7,0
12,0
15,5
15,0
15,0
16,0
14,0
16,0
19,0
15,5
19,0
18,5
14,5
16,0
14,0
16,0
13,0
12,5
15,5
14,0
7,5
10,0
9,0
9,5
0,0
15,5
15,0
16,5
15,5
17,5
20,0
12,0
9,5
13,0
12,5
11,0
3,5
11,0
2,0
12,5
20,0
15,0
20,0
20,0
20,0
10,0
20,0
15,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
15,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
okt/11
jul/11
aug/11
jun/11
okt/11 20,0
sep/11
externe factoren mei/11
sep/11
jul/11
20,0
5,0
20,0
aug/11
jun/11
okt/11
mei/11
20,0
12,5
13,5
20,0
20,0
0,0
0,0
20,0
sep/11
jul/11
15,0
15,5
10,5
0,0
aug/11
jun/11
okt/11
12,5
7,5 12,0
2,5
12,0
verkeerd aangeboden huisvuil
sluikstorten mei/11
jul/11
aug/11
jun/11
13,5
sep/11
zwerfvuil mei/11
30 straten ingedeeld in 8 categorieën van straten
18,0
10,0
18,0
20,0
20,0
20,0
10,0
10,0
20,0
0,0
10,0
20,0
20,0
20,0
10,0
20,0
20,0
20,0
10,0
0,0
10,0
10,0
10,0
20,0
5,0
0,0
0,0
0,0
0,0
20,0
20,0
20,0
20,0
10,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
15,0
20,0
10,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
10,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
10,0
10,0
10,0
20,0
20,0
0,0
5,0
0,0
0,0
0,0
20,0
20,0
10,0
20,0
20,0
20,0
20,0
20,0
10,0
10,0
10,0
10,0
10,5
0,0
0,0
0,0
0,0
4,0
6,0
12,0
17,5
15,5
14,5
14,5
16,0
16,5
19,5
20,0
14,0
19,5
15,5
17,5
20,0
20,0
10,0
20,0
10,0
10,0
14,0
15,0
10,0
16,0
14,0
15,5
16,0
20,0
10,0
10,0
20,0
20,0
20,0
14,0
14,5
17,0
18,5
17,5
20,0
10,0
20,0
20,0
20,0
20,0
19,5
17,0
17,5
16,5
16,5
17,0
20,0
10,0
20,0
20,0
20,0
20,0
17,5
19,0
18,5
16,5
18,0
19,0
10,0
20,0
10,0
20,0
20,0
10,0
15,5
13,5
14,5
16,5
19,5
19,0
10,0
10,0
10,0
20,0
20,0
20,0
Aparte tolerantiematrix
www.swapnow.eu
13
Netheidsbarometer Grafiek zwerfvuil per soort straat
14
Vuilnisbakjesbeleid
15
Vuilnisbakkenbeleid GIS-databank van de provincie met 2157 vuilnisbakjes geïnventariseerd in Imog-regio
www.swapnow.eu
16
Vuilnisbakkenbeleid Elke gemeente krijgt een individueel rapport met: -
evolutie gemiddelde vullingsgraad van alle bakjes samen evolutie % vullingsgraden gemiddelde vullingsgraad per locatiezone gemiddelde vullingsgraad van vuilnisbakken met laag gemiddelde gemiddelde vullingsgraad van vuilnisbakken met hoog gemiddelde vuilnisbakken met huisvuil in vuilnisbakken met sluikstort/zwerfvuil vlakbij vuilnisbakken met slechte score op gebruikersgemak en/of vindbaarheid toestand van de vuilnisbak
Er wordt een relatie gelegd tussen de verschillende gegevens Er worden aanbevelingen gedaan bv: -
bepaalde vuilnisbakken minder vaak legen bepaalde vuilnisbakken vervangen door bakken met groter volume bepaalde vuilnisbakken (tijdelijk) verwijderen
www.swapnow.eu
17
Vuilnisbakkenbeleid evolutie % vullingsgraden 40% 35% 30% % aantal keer vullingsgraad 0%
25%
% aantal keer vullingsgraad 25% % aantal keer vullingsgraad 50%
20%
% aantal keer vullingsgraad 75% 15%
% aantal keer vullingsgraad 100% % aantal keer vullingsgraad 125%
10% 5% 0% sept '11
okt '11
jan '12
feb '12
maart '12
april '12
18
Aankoop Straatveegmachines Perceel 1: 0,5 m³ Kostprijs incl. BTW: 55.676,94 euro (zonder prijsherziening) Vermoedelijke subsidie: 50 % op bedrag excl. BTW : 20.000 euro Kempeneer Egholm 2200
1/7 Ten laste gemeente: € 35.676,94
Zeer wendbaar, geschikt om in alle kleine hoekjes te vegen. Rijbewijs B Perceel 2: 1 m³ Kostprijs incl. BTW: 64.686,60 euro (zonder prijsherziening) Vermoedelijke subsidie: 50 % op bedrag excl. BTW : 26.730 euro Hako citymaster 1200
7/8
Wendbaar, geschikt voor voetpaden, centrum, iets grotere opp dan 1 . Rijbewijs B
Perceel 3: 2 m³ Kostprijs incl. BTW: 110.129,55 euro(zonder prijsherziening) Vermoedelijke subsidie: 50 % op bedrag excl. BTW : 44.230,77 euro Motrac Mathieu azura concept
3/3
Verplaatst zich met hogere snelheid, geschikt voor vegen van fietspaden, grote Marktpleinen, kleine verkeersvrije straten . Rijbewijs C Perceel 4: straatafvalzuigers Kostprijs incl. BTW: 15.981,86 euro (zonder prijsherziening) Vermoedelijke subsidie: 50 % op bedrag excl. BTW : 6.604,08 euro Glutton
Ten laste gemeente: € 37.956,60
Ten laste gemeente: € 65.898,78
7/18
Geschikt om zwerfvuil, blikken, peuken, kunststoffolies, frietbakjes op te zuigen Op voetpaden, wandelstraten, kleine verkeersvrije pleinen
Ten laste gemeente: € 9.377,79
19
Aankoop recipiënten 50% subsidiebesluit
20
Team Rudy Er werd op het niveau van de intercommunale (IMOG) een zwerfvuilteam opgezet. Dit team is niet in dienstverband met IMOG verbonden, en bestaat fysiek ook niet, maar bestaat uit engagementen van deelnemende partners. IMOG zorgt voor de coördinatie, ondersteuning en afvalverwerking.
Team Rudy •
Technisch: – – – – – –
•
Opgeleide medewerkers : – – – –
•
Afvalzuigers Veegmachines Grote veegwagens Onkruidvegen HD-Unit voor glasbollen, graffiti, kauwgom, Combitour software
Verantwoordelijke voor organisatie, planning en opvolging Coördinator van een ploeg/chauffeur veegmachines Chauffeur van een veegmachine Afvalambassadeurs
Coördinatie Infobalie en Ecoservice: – – –
verwerkt oproepen, 0800-nummer, bedient de infobalie en de afvalwinkel, Sturing via netheidsbarometer Coördinatie afvalambassadeurs 22
Locatie en doelgroepen Zwerfvuilacties Scholen en verenigingen • • •
Dit jaar 40 initiatieven 2596 vrijwilligers 7155,6 kg opgehaald zwerfvuil
Zwerfvuilacties op bedrijventerreinen • • •
23 oktober 2012 op Bedrijvenpark Kortrijk-Noord 19 maart 2013 bedrijventerrein Waregem bedrijventerrein Waregem in 2014
Zwerfvuilcampagne langs de Leie • •
Doel: zwerfvuil en sluikstort op en langs de Leie aanpakken Wie: W&Z, Leiegemeenten en intercommunales in een OVAM-project
Grote evenementen • Belgisch Kampioenschap cyclocross (25,000 mensen • Belgisch Kampoeinschap Wielsrennen (25,000 mensen) • Waregem Koerse (40,000 mensen)
23
24
Let’s Do it indevuilbak •
Jaarlijkse sensibilisatiecampagne i.s.m. provincie en andere afvalintercommunales
•
Facebook en website: snelle spreiding met groot bereik, stemmen ronselen voor filmpjes
•
Festivals: campagnetent met afvalspel en gadgets
•
Claimkaart
www.swapnow.eu
25
Afvalmeesters en glasbolm(p)eters Sinds december 2012: • •
afvalmeesters: ruimen minimum 1 straat op in hun buurt glasbolpeters en glasbolmeters: verzorgen netheid van een glasbol
Anzegem Avelgem Deerlijk Harelbeke Kortrijk Kruishoutem Kuurne Spiere-Helkijn Waregem Wielsbeke Zwevegem Totaal
www.swapnow.eu
glasbolp(m)eters
Aantal glasbollen met peter of meter
afvalmeesters
2 2 2 4 1 3
2 3 2 5 1 4
1 1 4 4 6 3
1
2
2 17
3 22
4 23
26
Conclusie Diversiteit, flexibiliteit, dynamisch
• Diversiteit : vele verschillende taken • Flexibiliteit : inspelen op de noden van het moment (festiviteiten, sluikstorten) • Dynamisch: rekening houden met seizoenen en vervuilingsgraden en “randvoorwaarden”
www.swapnow.eu
27
Conclusie Samenwerking • Een gecoördineerde aanpak met het opdrachtgevende bestuur is noodzakelijk.
• Samenwerking met diverse doelgroepen ( gemeente, intercommunale, Vlaanderen, burgers, ,…) onontbeerlijk. • Er is altijd een trekker en uitvoerder nodig (mandaat en financiering nodig)
www.swapnow.eu
28
... Vragen?
Hartelijk dank!
29
