Dit boekje is van __________________
Over mezelf
Mijn naam : ________________________ Mijn klas : _________________________ Was ik als eens weg van huis zonder familie ? ja / nee Zo ja : naar wie, met wie ? ____________________________________ ____________________________________ Zo nee : zie ik het zitten ? Waarom wel of niet ? ____________________________________ ____________________________________
Over de stadsklassen zelf Naar welke stad ? Wanneer ? Hoe geraken we er ? Waar slapen we ?
__________________________________ __________________________________ __________________________________ __________________________________
Wat verwacht ik van de stadsklassen ? ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________
Waaraan denk je allemaal als je de naam GENT hoort ? Vul het woordenweb in. Ben je zelf al eens in Gent geweest ? ja / nee Zo ja, wat heb je er bezocht ? Wat heb je er gedaan ? ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ Wie kan en wil brengt tegen de volgende les informatie mee over Gent.
Wanneer is een stad een stad ? Een stad is een plaats waar veel mensen wonen. Eerst waren steden alleen plaatsen met stadsrechten, zoals bijvoorbeeld het hebben van een stadsmuur of het houden van een markt (middeleeuwen). Tegenwoordig wordt het onderscheid tussen een dorp en een stad gemaakt door de bevolkingsdichtheid. Steden zijn vaak het centrum van economie : mensen vinden er werk en handel.
Delen van een stad. Een stad heeft twee grote delen : de binnenstad en de stedelijke agglomeratie. De binnenstad bestaat uit de stadskern en de stadswijken. * In de meeste steden is het stadscentrum (stadskern) vaak het oudste deel. Winkels en horeca komen het meest in dit stadsdeel voor. Vaak vinden we er ook nog oude waardevolle gebouwen terug (stadhuis, belfort, hallen, koopmanshuizen, kerken, kloosters, scholen …). * Een binnenstad bestaat meestal uit verschillende dichtbebouwde stadswijken. In Gent zijn er twee stadskwartieren (Historische Centrum en Kunsten-kwartier) die elk op zich onderverdeeld zijn in verschillende sites of wijken.
De stedelijke agglomeratie bestaat uit de binnenstad en de stadsrand tot over andere gemeenten (deelgemeenten). * de stadsrand is het recentste deel van de stad. De straten zijn er breder en je vindt er meer open ruimte dan in de stadskern. Er kwamen als maar meer mensen wonen. Daardoor werden er grote warenhuizen en winkelcentra opgetrokken, er kwamen ook fabrieken. * De stedelijke agglomeratie bestaat naast Gent nog uit 13 andere deelgemeenten.
Functies van een stad. Een stad heeft verschillende functie. Hieronder vind je enkele functies, kan jij bij elke functie minstens één voorbeeld geven ? • • • • • • • •
bestuursfunctie _____________________________________ dienstenfunctie _____________________________________ woonfunctie _____________________________________ werkfunctie _____________________________________ recreatieve functie _____________________________________ culturele functie _____________________________________ handelsfunctie _____________________________________ industriële functie _____________________________________
Bij welke functies passen volgende gebouwen/plaatsen van Gent ?
_____________________________________
_______________________________
_______________________________
Ligging en bevolking Gent is de __________________ van de provincie __________________. Gent maakt deel uit van de Vlaamse __________________ en van het Vlaamse __________________. Gent heeft een oppervlakte van ___________ km².
Roeselare heeft een oppervlakte van ___________ km². Gent telt _______________ inwoners.
Roeselare _______________. Gent is met zijn inwonersaantal de tweede grootste stad in België, enkel __________________ heeft nog meer inwoners. Als we de bevolkingsdichtheid willen weten, moeten we de oppervlakte vergelijken met het aantal inwoners. De bevolkingsdichtheid van Gent bedraagt ______ inwoners/km².
De bevolkingsdichtheid van Roeselare bedraagt ______ inwoners/km². De inwoners van Gent dragen de bijnaam __________________ of __________________, naar een historisch feit gebeurd ten tijde van Keizer Karel V. De stad ligt aan de samenvloeiing van de ______________ en de ______________. Wegens zijn ligging te midden van een uitgestrekt gebied van bloemen- en plantenkwekerijen, wordt Gent ook de __________________ genoemd. Een andere naam voor Gent is ook nog __________________, naar de man Jacob van Artevelde (historische figuur).
Taal In Gent is __________________ natuurlijk de officiële taal maar men spreekt er ook het ‘Gents’, een dialect dat behoorlijk sterk van de andere Oost-Vlaamse dialecten afwijkt.
Verkeer en vervoer Gent ligt bij het knooppunt van de ____ en de _____ en is daarmee rechtstreeks per autosnelweg te bereiken vanuit Brussel, Brugge, Antwerpen en Kortrijk. __________________ is één van de drukste treinstations in België. Daarnaast heb je Gent ook nog station __________________.
Alhoewel Gent niet langs de kust ligt, beschikt Gent toch over een Zeehaven. Hoe kun je dit verklaren ? _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________
Gent is het centrum van historische en culturele aangelegenheden. Zie volgende Gentmomenten.
Gent is ontstaan aan twee waterlopen : _______________ en _______________. In de derde eeuw na Christus ontstond daar een nederzetting. Rond 630 na Christus stichtte Amandus een kloostergemeenschap, de Sint-Pietersabdij. In de nederzetting zelf stichtte Amandus ook een kerk. De nederzetting kreeg een naam: _______________ ('monding'). De kerk groeide tot de Sint-Baafsabdij en werd een van de twee grote Gentse abdijen, naast de Sint-Pietersabdij. De bevolking van Gent bestond voornamelijk uit horigen van de Sint-Baafsabdij die handel dreven voor hun heren. Maar de nederzetting werd in 879 verwoest door de vikingen. Van het jaar 1000 tot omstreeks 1550 is Gent één van de belangrijkste steden van Europa. Gent is groter dan Londen en moet alleen Parijs ‘boven’ zich dulden. De 60000 inwoners die de stad in de 14de eeuw telt, staan heel erg op hun rechten. Tot aan de Guldensporenslag in 1302 heersen een aantal families van rijke kooplui over de stad. Meestal kiezen ze de zijde van de Franse koning tegen de graaf van Vlaanderen. Als de ambachten en gilden in de 14de eeuw meer politieke macht verwerven, krijgt Gent een democratischer bestuur. Jacob van Artevelde, een rijke lakenhandelaar, komt in opstand tegen graaf Lodewijk van Nevers, vazal van de Franse koning. In 1345 wordt hij echter door zijn stadsgenoten vermoord. Toch was hij voor de stad Gent van groot belang, vandaar dat Gent nog steeds de Arteveldestad genoemd wordt.
Doorheen de eeuwen blijven de Gentenaars hun reputatie van koppigaards en dwarsliggers trouw. Zelfs tegen hun eigen prinsenkind, Keizer Karel V, komen ze in opstand. Wegens die ongehoorzaamheid werd de opstandige stad door Keizer Karel veroordeeld tot een publieke vernedering. Op 3 mei 1540 trekt een stoet Gentenaars blootsvoets, slechts gekleed in een hemd en met een strop om de hals, van het stadhuis naar het Prinsenhof. Daar moeten ze geknield en met luide stem de genade van de Keizer afsmeken. De zwart-witte strop is nog steeds het symbool van de stad van de Stroppendragers : Gent. Op vele vlakken gaat het vanaf dan met stad minder goed. De stad verliest haar doorgang naar de zee en de bevolking halveert. Pas in de tweede helft van de 18de eeuw volgt een economische heropleving. Onder Hollands bewind krijgt Gent in 1816 een eigen universiteit, tien jaar later wordt de stad een zeehaven. Dankzij het kanaal Gent-Terneuzen. Later wordt Gent de eerste grote industriepool op het vasteland. Mede daardoor ontstaan hier ook de eerste vakbonden. In 1913 toont Gent zich van zijn beste zijde tijdens de Wereldtentoonstelling. Omdat het tijdens de wereldoorlogen weinig last heeft van bombardementen blijft het historische erfgoed tot op vandaag grotendeels behouden.
Tijdens onze stadsklassen in Gent zullen we een heel aantal historische gebouwen, waarvan een deel zelfs nog uit de middeleeuwen, zien en bezoeken. Hieronder vind je er enkele terug. Eens op stadsklassen zal je ze wel herkennen in het straatbeeld van Gent.
Het __________________ Een burcht in 1180 (__________________) door Filips van de Elzas, graaf van Vlaanderen opgericht en was tot de 14de eeuw de verblijfplaats van de graven van Vlaanderen. Er is ook een gevangenis met folterkamers in ondergebracht. Het __________________ en de __________________. Gebouwd rond 1330. In het belfort werden belangrijke perkamenten met de rechten van de handelaars bewaard. Boven op de toren is er een koperen draak te zien. Het belfort is voorzien van heel veel klokken. De beroemdste is __________________. Tegen het belfort staat de Gentse lakenhalle.
De ___________________ De kathedraal telt 22 altaren. Men vindt er prachtige praalgraven van Gentse bisschoppen. De bekendste kunstschat uit de kathedraal is een werk van de gebroeders Van Eyck : ‘De aanbidding van _____________________’
Het Prinsenhof. In het Prinsenhof werd __________________ in 1500 geboren. De kleine Karel woonde als kind in Gent.
Zijn vader, Filips de Schone, stierf toen Karel amper 6 jaar was. Van zijn moeder erfde hij Spanje en de Spaanse kolonies. Van zijn grootvader erfde hij Duitsland en Oostenrijk. Al die gebieden samen vormden het heilige __________________. In 1519 werd Karel tot __________________ gekroond van het Rooms-Duitse rijk. Hij stierf in 1558 in Spanje.
De Gentse ________________ Gebouwd in 1837. Er worden nog steeds prachtige voorstellingen gegeven van muziektheater en concerten en van allerlei andere vormen van podiumkunsten.
Het ________________________ Het steen speelden een belangrijke rol bij de verdediging van de Portus Ganda, een handelsnederzetting die aan de wieg stond van het ontstaan van Gent. Door de jaren heen kreeg het gebouw verschillende functies.
In Gent zijn er tientallen musea. Voor alles en iedereen iets eigenlijk. Ze hier allemaal opsommen zou ons te ver brengen, We geven er een zestal. Sommigen ervan zullen we ook bezoeken tijdens de komende stadsklassen. -
-
-
Het SMAK (Stedelijk Museum voor Actuele Kunst) in het Citadelpark o Dynamisch en eigenzinnig. De stad is het en dus ook haar museum voor actuele kunst.
Het Huis van Alijn o Binnenin het museum keert u terug in de tijd en ontdekt u in prachtig nagebouwde interieurs hoe de gewone man vroeger leefde.
Het Museum voor Schone Kunsten o Nooit eerder hingen de oude meesters zo perfect op hun plaats als in het volledig gerestaureerde museum.
-
De school van Toen o Hier kan je als bezoeker de schoolsfeer van vroeger zelf ervaren. Een spel van vraag en antwoord en een constante wisselwerking tussen toen en nu moedigt de bezoeker aan om actief met de geschiedenis om te gaan.
-
Het STAM (Stadsmuseum Gent)
o Dit museum opende zijn deuren in 2010. Verleden, heden en toekomst van de stad worden er helder en boeiend voorgesteld. Het museum bevindt zich op de Bijloke-site. Het is de perfecte introductie tot Gent. De stad zelf blijft echter het absolute topstuk van het Stadsmuseum. Na een bezoek aan het museum moet je dus zeker de stad gaan verkennen.
-
Het MIAT o In de oude katoenspinnerij aan de Minnemeers gonsde het ooit van de bedrijvigheid. Het kabaal dat de arbeiders in de katoen- en vlasnijverheid maakten, was oorverdovend. Vandaag is het heel wat rustiger aan de Minnemeers. De textielarbeiders van toen zijn er niet meer. Wel leven hun herinneringen en verhalen nog na in het MIAT.
In Gent valt er heel wat te beleven, dit is wellicht al duidelijk geworden ondertussen. Naast de musea en historische gebouwen zijn er elk jaar in Gent een heel aantal festivals die duizenden mensen naar Gent lokken. Hieronder vind je er enkele. Misschien was je al op één van die festivals ? Zo ja, welk ? _______________________________________________ -
Filmfestival Gent Het festival wil het publiek aanzetten op ontdekkingstocht te gaan en zich te laten confronteren met films (en dus culturen) die ze misschien niet direct zelf zouden gekozen hebben.
Een andere uitdaging voor het festival is de ondersteuning van lokale films. Een laatste pijler waar het festival tenslotte resoluut voor kiest, en van Gent een unieke gebeurtenis maakt op de filmkalender, is het muziekthema.
-
-
De Gentse Zesdaagse Wielerklassieker op de piste
De Gentse Feesten Een 10-daags straat-, muziek- en cultuurfestival in de Gentse binnenstad, de week van 21 juli. Sinds de jaren 60 groeiden de feesten uit en behoren ze tot de grootste volksfeesten in Europa. De Gentse Feesten zelf omarmen zes internationale festivals.
Wat leren we over Gent met het bekijken van dit kaartje ? Gent is de hoofdstad van de provincie ____________________. Gent ligt aan de samenvloeiing van ___________________ en _______________. Teken een denkbeeldige weg tussen Roeselare en Gent. Hoe noemt men zo’n afstand op een kaart ? Dat is de afstand in ____________________. Meet die afstand op de kaart : _________ Bereken nu die afstand in werkelijkheid. (Wat heb je daarvoor nodig ? de ___________) Berekening : __________________________________________________
Het stadsplan van Gent van naderbij bekeken ! 1 Plaatsen zoeken op het stadsplan Om een plaats terug te vinden op een kaart, kun je werken met de coördinaten. In de oefeningen die hieronder staan gaan we dat eens doen. A Zoek de coördinaten voor : -
het Gravensteen ___/___
-
de Vrijdagmarkt ___/___
-
het station Gent Sint-Pieters ___/___
B Herken jij het volgende gebouw ? Benoem het en geef de coördinaten.
1 -
2
_______________________________ ___/___ _______________________________ ___/___ _______________________________ ___/___
C Welke musea vind je terug op volgende coördinaten ? -
B/3 D/1 B/2
_______________________________ _______________________________ _______________________________
3
2 Heel wat markten en pleinen in Gent. Zoek op de kaart van Gent naar een viertal pleinen of markten. Geef de naam en schrijf erbij wat er op dat plein te zien is (bekend gebouw, standbeeld …). a. _______________________________ ___/___ Wat kan je er zien ? _____________________________________________________ b. _______________________________ ___/___ Wat kan je er zien ? _____________________________________________________ c. _______________________________ ___/___ Wat kan je er zien ? _____________________________________________________ d. _______________________________ ___/___ Wat kan je er zien ? _____________________________________________________ 3 Straatnamen in Gent. In straatnamen zit vaak een betekenis verborgen. Sorteer de straat- of pleinnamen volgens de rubrieken in de tabel, zoek voor elke rubriek 8 namen.
verwijzend naar een
verwijzend naar een
verwijzend naar een
persoon
gebouw
beroep
4 Een wandeling uitstippelen op kaart. Nu je al weet waar er interessante gebouwen en musea zijn in Gent, zou je er moeten in slagen een wandeling uit te stippelen op de kaart. Een wandeling waarbij je minstens 5 plaatsen tegenkomt waar je even kan halt houden om iets te bezoeken of te bekijken. Probeer dat maar eens !
Gent is een grootstad met heel wat inwoners. In Gent leven heel wat bekende mensen, bekende Vlamingen. Dit is nu zo, vroeger was dat ook al zo. Hieronder vind je de foto’s terug van een paar bekende Gentenaren, sommigen zijn geboren als Gentenaar, anderen hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Gent. Schrijf bij elke foto over wie het gaat en geef ook het beroep of de functie van die persoon. Het lijstje hieronder is zeker niet volledig, misschien ken jij zelf ook nog bekende Gentenaren ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Wie ?
Wie ?
Beroep/functie ?
Beroep/functie ?
Gent, een binnenhaven lijkt als historische stad wel op Brugge, maar beide steden ademen een heel andere sfeer uit. Langs de kanalen buiten het stadscentrum liggen weinig fraaie industriegebieden, maar hier eenmaal voorbij, bereik je het oude stadscentrum dat herinnert aan de middel-eeuwse bloei van de stad. Door de Graven van Vlaanderen tot hoofdstad uitgeroepen, werd Gent een belangrijk Europees handelscentrum. Vooral de lakenhandel en de verbinding met de zee droegen bij tot de rijkdom van de stad. Gent wordt algemeen beschouwd als het centrum van de Vlaamse cultuur. In zo’n stad is een goede jeugdherberg natuurlijk op zijn plaats! Deze nieuwe stadsjeugdherberg ligt midden in het stadscentrum vlakbij het bekende Gravensteen. Alle bezienswaardigheden van deze oude Vlaamse kunststad liggen op loopafstand van de jeugdherberg. Je vindt er modern en comfortabel onderdak. De jeugdherberg kreeg de naam ‘De Draecke’. Vanwaar komt deze naam ? ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________
