eld
Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded.
General requirements for water supply installations
be
iew
ev
Pr
or
Vo Nederlandse norm
NEN 1006 (nl)
Algemene voorschriften voor leidingwaterinstallaties (AVWI-2002)
Vervangt NEN 1006:1981; NEN 1006:1981/A1:1999; NEN 1006:2001 Ontw.
ICS 91.140.60
januari 2002
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006
be
iew
ev
Pr
or
Vo Normcommissie 349 164 "Drinkwatervoorziening"
eld
Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute.
The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking.
Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute.
Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven.
Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. ©2002 Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) 2 690 390, Fax (015) 2 690 190
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006:2002
Inhoud Voorwoord .............................................................................................................................................. 2 1 Doelstelling en grondslagen .......................................................................................................... 3 1.1 Onderwerp en toepassingsgebied ................................................................................................. 3 1.2 Normatieve verwijzingen ................................................................................................................ 3 1.3 Afkortingen ..................................................................................................................................... 7 1.4 Grondslagen ................................................................................................................................... 7
Vo
2 Algemene technische bepalingen ................................................................................................. 7 2.1 Drukken in de leidingwaterinstallatie en temperatuur van het leidingwater ................................... 7 2.2 Materialen en toestellen ................................................................................................................. 8 2.3 Persproef ........................................................................................................................................ 8 2.4 Ingebruikstelling ............................................................................................................................. 9 2.5 Beschermingen .............................................................................................................................. 9 2.6 Aarding ......................................................................................................................................... 10
or
3 Bepalingen voor de uitvoering..................................................................................................... 10 3.1 Algemeen ..................................................................................................................................... 10 3.2 Indeling in groepen....................................................................................................................... 11 3.3 Afsluit- en aftapmogelijkheden ..................................................................................................... 11 3.4 Leidingen in gebouwen ................................................................................................................ 11 3.5 Leidingen in de grond buiten gebouwen ...................................................................................... 11 3.6 Bevestiging van leidingen............................................................................................................. 12 3.7 Verschillende watervoorzieningen in één perceel........................................................................ 12 3.8 Aansluiting en beveiliging van toestellen ..................................................................................... 12
be
iew
ev
Pr
4 Aanvullende bepalingen voor speciale voorzieningen ............................................................. 12 4.1 Drinkwaterreservoirs .................................................................................................................... 12 4.2 Onderbrekingen en voorraadbakken niet bestemd voor drinkwater ............................................ 14 4.3 Drukverhoginginstallaties ............................................................................................................. 14 4.4 Warmtapwaterinstallaties ............................................................................................................. 15 4.5 Brandblusinstallaties .................................................................................................................... 16 4.6 Waterbehandeling ........................................................................................................................ 17 4.7 Huishoudwaterinstallatie .............................................................................................................. 17 Bijlage A (informatief) Toelichting .................................................................................................... 19 Bibliografie ........................................................................................................................................... 25
eld 1
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006:2002
Voorwoord De eerste druk van deze norm is verschenen in 1933. In 1981 is de norm voor het laatst geheel herzien. In 1990, 1997 en in 1998 zijn kleine wijzigingen in de vorm van correctiebladen uitgegeven. In 1999 is een inhoudelijke aanpassing uitgevoerd in de vorm van een wijzigingsblad, waarin tevens de wijzigingen uit voorgaande correctiebladen zijn meegenomen. De hiervoor genoemde wijzigingen zijn in deze versie van de norm verwerkt.
Vo
De norm geeft de eisen waaraan een leidingwaterinstallatie moet voldoen uit het oogpunt van volksgezondheid, veiligheid en doelmatigheid. Omdat de kwaliteitseisen waaraan huishoudwater moet voldoen (nog) niet zijn vastgesteld, zijn eisen waaraan huishoudwaterinstallaties uit het oogpunt van volksgezondheid moeten voldoen (voorlopig) beperkt tot de gebruiksdoelen van huishoudwater. Omdat de samenstelling van het leidingwater en de omstandigheden waaronder de waterleidingbedrijven het water leveren, verschillen, is de norm waar dit niet anders mogelijk was, algemeen gehouden. Om toch tot een goede harmonisatie in de uitvoering van leidingwaterinstallaties te komen, worden in Werkbladen voorbeelden gegeven die ten minste aan de gestelde algemene eisen uit NEN 1006 voldoen. Er wordt vanuit gegaan dat als aan de Werkbladen is voldaan de installatie overeenkomstig deze norm is. Deze Werkbladen worden door VEWIN [1] uitgegeven.
or
De wijzigingen en aanpassingen van de Waterleidingwet, in werking getreden op 1 augustus 2000, en het Waterleidingbesluit, in werking getreden op 9 februari 2001, op basis van de “Richtlijn 98/83/EG van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 3 november 1998 betreffende de kwaliteit van voor menselijke consumptie bestemd water” PB EG L 330/32-54, hebben ertoe geleid dat deze norm ingrijpend moest worden gewijzigd. Wijzigingen ten opzichte van de voorgaande versie zijn:
be
ev
Pr
a) de termen en definities zijn in overeenstemming gebracht met de nieuwe terminologie die wordt gehanteerd in de Waterleidingwet en het Waterleidingbesluit; b) uitbreiding ten aanzien van onderhoud aan leidingwaterinstallaties;
iew
c) uitbreiding ten aanzien van leidingwaterinstallaties die worden gebruikt voor warmtapwater en huishoudwater (zowel buiten als binnen gebouwen); d) uitbreiding met extra eisen met als doel de preventie van gezondheidsrisico’s bij (warm)watervoorzieningen (legionella);
eld
e) aanpassingen op basis van voortschrijdend technisch inzicht.
Deze norm is aanvaard door de normcommissie 349 164 “Drinkwatervoorziening”, na voorbereiding door de normsubcommissie 349 164 02 “Functionele eigenschappen leidingwaterinstallaties”.
2
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006:2002
1 Doelstelling en grondslagen 1.1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze norm geeft de eisen waaraan een leidingwaterinstallatie, uit het oogpunt van de volksgezondheid, veiligheid en doelmatigheid, moet voldoen. De norm is bedoeld om te worden toegepast voor elke nieuw aan te leggen leidingwaterinstallatie en voor uitbreidingen, wijzigingen, gehele of gedeeltelijke vernieuwingen, herstellingen en onderhoud van een bestaande leidingwaterinstallatie.
Vo
Leidingwaterinstallaties zijn onder te verdelen in drink-, warmtap- en huishoudwaterinstallaties. Onder huishoudwaterinstallaties vallen individuele en collectieve installaties die gevoed worden met huishoudwater. Huishoudwater kan geleverd worden door waterleidingbedrijven, maar ook door collectieve of individuele watervoorzieningen. De bron van huishoudwater kan zijn grondwater, oppervlaktewater, hemelwater, afvalwater of een ander soort water. In deze norm zijn de eisen die vanuit volksgezondheid aan huishoudwaterinstallaties worden gesteld beperkt tot de drie door VROM toegestane gebruiksdoelen: toiletspoeling, wasmachine en het besproeien van de tuin. Tijdelijke leidingwaterinstallaties vallen ook onder het toepassingsgebied van deze norm.
or
1.2 Normatieve verwijzingen
be
Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties, delen 1 + 2 + 3 + 4 + 5 +6
iew
ev
NEN 1010:1996
Pr
De volgende normen bevatten bepalingen die, doordat ernaar wordt verwezen, tevens bepalingen van deze norm zijn. Op het ogenblik van publicatie van de onderhavige norm waren de vermelde drukken van kracht. Alle normen kunnen echter worden herzien; partijen die overeenkomsten sluiten op basis van deze norm wordt daarom aanbevolen na te gaan of het mogelijk is de meest recente druk van de onderstaande normen toe te passen.
Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties
NEN 1010-0:2000
Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties – Deel 0: Voorwoord en introductie
NEN 1010-7:2000
Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties – Deel 7: Aanvullende en bijzondere bepalingen
NEN 1014:1992
Bliksembeveiliging
NEN 1014/C1:1996
Bliksembeveiliging
NEN 1078:1999
Eisen en bepalingsmethoden voor huishoudelijke gasleidinginstallaties
NPR 5075:1991
Geluidwering in woningen en woongebouwen – Sanitaire toestellen en installaties voor de aan- en afvoer van water
NEN 5077:1991
Geluidwering in gebouwen – Bepalingsmethoden voor de prestatiegrootheden voor luchtgeluidisolatie, contactgeluidisolatie, geluidwering van scheidingsconstructies en geluidniveaus veroorzaakt door installaties
NEN 5077/A1:1997
Geluidwering in gebouwen – Bepalingsmethoden voor de prestatiegrootheden voor luchtgeluidisolatie, contactgeluidisolatie, geluidwering van scheidingsconstructies en geluidniveaus veroorzaakt door installaties
eld
NEN 1010-5/A1:1998
3
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006:2002
1.2.1 Termen en definities 1.2.1.1 brandblusinstallatie voorziening voor brandbestrijding met leidingwater Voorbeelden: — een op een leidingwaterinstallatie aangesloten brandslanghaspel; — een op een leidingwaterinstallatie aangesloten aparte groep brandslanghaspels of;
Vo
— een op een leidingwaterinstallatie aangesloten voorziening met voorraadtank of drukverhogingpomp. 1.2.1.2 circulatiesysteem systeem waarin warm water in een warmtapwaterinstallatie in beweging wordt gehouden
Voorbeelden:
or
1.2.1.3 collectief leidingnet leidingen, fittingen en toestellen, tijdelijk, maar anders dan ten behoeve van bevoorrading, of permanent aangesloten op het distributienet van een waterleidingbedrijf of van een collectieve watervoorziening, met behulp waarvan leidingwater aan derden ter beschikking wordt gesteld
— het leidingnet in een appartementengebouw (flatgebouw) vanaf het centrale leveringspunt tot aan het leveringspunt in de woninginstallatie (zie ook figuur 1 en 2);
Pr
ev
be
— het leidingnet in kantoren, scholen, ziekenhuizen, hotels, enz.; — het leidingnet op kampeerterreinen, enz.;
iew
— het leidingnet op en in industriële complexen, voor zover dit leidingwater betreft. 1.2.1.4 collectieve watervoorziening landgebonden voorziening, niet zijnde een waterleidingbedrijf, voor de winning of behandeling van water, dat met behulp van een leiding of distributienet als leidingwater ter beschikking wordt gesteld
eld
Voorbeelden:
— eigen winning en/of ter beschikkingstelling van leidingwater op een kampeerterrein;
— het opwarmen en/of ontharden van door een waterleidingbedrijf geleverd drinkwater, dat na behandeling als leidingwater aan derden ter beschikking wordt gesteld, zoals bijvoorbeeld de levering van warmtapwater door een energiebedrijf of bij bereiding van warmtapwater in eigen beheer ten behoeve van meer dan één woning of meer dan één bedrijf. Het opvoeren van de druk wordt niet als een behandeling beschouwd. 1.2.1.5 drinkwater leidingwater, bestemd of mede bestemd om te drinken 1.2.1.6 drinkwaterinstallatie leidingwaterinstallatie voor de afname van drinkwater
4
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006:2002
1.2.1.7 drinkwaterreservoir in de drinkwaterinstallatie opgenomen en daaruit gevoede voorraadbak voor drinkwater onder atmosferische druk, waarin de kwaliteit van het drinkwater ongewijzigd blijft 1.2.1.8 frontbeveiliging een door of namens het waterleidingbedrijf in het (centrale) leveringspunt aangebrachte terugstroombeveiliging
Vo
1.2.1.9 gebruiksdruk druk direct voor het aansluitpunt van een toestel dat in bedrijf is 1.2.1.10 gevaarlijk toestel toestel dat naar zijn aard nadelige gevolgen voor de kwaliteit van het leidingwater kan opleveren 1.2.1.11 huishoudwater leidingwater dat niet voldoet aan de kwaliteitseisen van drinkwater en dat uitsluitend bestemd is voor toiletspoeling, gebruik in wasmachine of het besproeien van de tuin
or
1.2.1.12 huishoudwaterinstallatie leidingwaterinstallatie voor de afname van huishoudwater
be
ev
Pr
1.2.1.13 leidingwater water, bestemd om te drinken, te koken, voedsel te bereiden of andere huishoudelijke doeleinden OPMERKING 1 Leidingwater kan zijn drinkwater, warmtapwater of huishoudwater.
iew
OPMERKING 2 De definitie van leidingwater wijkt af van de definitie uit de Waterleidingwet. De reden hiervoor is dat naast het aan derden ter beschikking stellen van leidingwater door een waterleidingbedrijf of een collectieve watervoorziening, ook water uit individuele huishoudwaterinstallaties in deze norm onder leidingwater valt.
eld
1.2.1.14 leidingwaterinstallatie installatie bestaande uit leidingen, fittingen, waterbehandelingstoestellen en andersoortige toestellen waarmee leidingwater wordt afgenomen dan wel ter beschikking wordt gesteld. Met een leidingwaterinstallatie wordt bedoeld een collectieve watervoorziening, collectief leidingnet en/of een woninginstallatie 1.2.1.15 leveringspunt punt waar leidingwater vanuit het distributienet van een waterleiding- of energiedistributiebedrijf of vanuit een collectieve watervoorziening geleverd wordt aan een (andere) collectieve watervoorziening, een collectief leidingnet of een woninginstallatie. Onder het leveringspunt wordt ook verstaan het punt waar leidingwater vanuit een collectief leidingnet aan een woninginstallatie wordt geleverd 1.2.1.16 mengwaterinstallatie leidingwaterinstallatie voor de afname van warmtapwater dat met een bepaalde hoeveelheid drinkwater is vermengd om de gewenste lagere temperatuur in stand te houden (mengwater)
5
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006:2002
1.2.1.17 perceel elk roerend of onroerend goed, gedeelte of samenstel daarvan, dat een leveringspunt heeft of zal hebben, ten behoeve waarvan levering van leidingwater geschiedt of zal geschieden 1.2.1.18 persdruk druk waaronder de leidingwaterinstallatie of delen daarvan tijdens een beproeving worden gebracht
Vo
1.2.1.19 tappunt plaats waar het leidingwater beschikbaar komt voor gebruik 1.2.1.20 tijdelijke leidingwaterinstallatie leidingwaterinstallatie die is bedoeld om, na maximaal één jaar, weer te worden verwijderd 1.2.1.21 volumestroom quotiënt van het volume water dat door een leiding, toestel of dergelijke stroomt en de doorstroomtijd van dat volume
or
1.2.1.22 warmtapwater verwarmd drinkwater
1.2.1.23 warmtapwaterinstallatie leidingwaterinstallatie voor de afname van warmtapwater
be
Pr
iew
ev
1.2.1.24 warmtapwatertoestel toestel of serie van toestellen, waarmee warmtapwater wordt bereid of kan worden bereid door het opwarmen van drinkwater 1.2.1.25 waterbehandeling toevoegen of onttrekken van stoffen aan leidingwater en/of het verwarmen of koelen van leidingwater, om de samenstelling en/of eigenschappen van het leidingwater te veranderen
eld
1.2.1.26 waterbehandelingstoestel toestel waarmee de waterbehandeling van het water plaatsvindt
1.2.1.27 werkdruk onder normale omstandigheden hoogst voorkomende druk in de leidingwaterinstallatie of in delen daarvan 1.2.1.28 woninginstallatie leidingen, fittingen en toestellen, aangesloten op het distributienet van een waterleidingbedrijf of van een collectieve watervoorziening of op een collectief leidingnet, en deel uitmakend van een woning of deel uitmakend van een éénmanszaak, waarbij het leidingwater niet aan derden ter beschikking wordt gesteld
6
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN 1006:2002
1.3 Afkortingen Min
minuut / minuten
1.4 Grondslagen Een leidingwaterinstallatie moet zo zijn uitgevoerd dat: a) de voor het doel beoogde volumestroom en gebruiksdruk aan de desbetreffende tappunten en aansluitpunten voor toestellen beschikbaar is;
Vo
b) het water bij de tappunten - met het oog op de volksgezondheid - betrouwbaar is voor het gebruiksdoel; c) deze veilig is voor leven en/of eigendommen van de gebruiker en derden; d) de levering van leidingwater bij derden niet nadelig wordt beïnvloed; e) geluidhinder wordt vermeden;
or
TOELICHTING Voor de eisen ten aanzien van de beperking van geluidhinder van leidingwaterinstallaties wordt verwezen naar het Bouwbesluit en NEN 5077. In NPR 5075 en in de Werkbladen worden aanwijzingen gegeven voor het ontwerpen en uitvoeren van installaties die aan de gestelde eisen voldoen.
f) deze geen aanleiding geeft tot verspilling van leidingwater en/of energie; g) een langdurig en ongestoord gebruik moet kunnen worden verwacht;
be
ev
Pr
h) de kwaliteit van de verschillende soorten leidingwater niet door verbindingen onderling of anderszins nadelig wordt beïnvloed. 1.4.1 Onderhoud leidingwaterinstallatie
iew
De leidingwaterinstallatie moet op een zodanige wijze worden onderhouden dat de kwaliteit van de uitvoering van de leidingwaterinstallatie zoals bedoeld in de hierboven genoemde punten gewaarborgd blijft.
2 Algemene technische bepalingen
eld
2.1 Drukken in de leidingwaterinstallatie en temperatuur van het leidingwater 2.1.1 Drukken
De leidingwaterinstallatie moet zo zijn uitgevoerd dat onder normale omstandigheden de bij de toestellen nodige gebruiksdruk ten minste aanwezig is. Als in enig deel van de leidingwaterinstallatie materialen en/of toestellen worden toegepast waarvan de maximale toelaatbare druk lager is dan de ter plaatse heersende werkdruk dan moet dat deel zo zijn beveiligd, dat de toelaatbare druk niet kan worden overschreden. 2.1.2 Temperatuur De temperatuur van het leidingwater in leidingdelen van drinkwater- en huishoudwaterinstallaties mag ten hoogste 25 °C bedragen. Het warme water in leidingen die geen onderdeel van een circulatiesysteem zijn, moet als geen water wordt getapt, afkoelen tot een temperatuur gelijk aan of lager dan 25 °C.
7
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Bestelformulier Stuur naar:
NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft
NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271
Ja, ik bestel __ ex. NEN 1006:2002 nl Algemene voorschriften voor leidingwaterinstallaties (AVWI-2002)
www.nen.nl/normshop
€ 41.00
Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop
Gratis e-mailnieuwsbrieven
Retourneren
Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen,
Fax: (015) 2 690 271 E-mail:
[email protected] Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig).
normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven
Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v.
O M
O V
Voorwaarden
• De prijzen zijn geldig tot 31 december 2016, E-mail tenzij anders aangegeven. • Alle prijzen zijn excl. btw, Klantnummer NEN verzend- en handelingskosten Uw ordernummer BTW nummer en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Postbus / Adres • Bestelt u via de normshop een Postcode Plaats pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Telefoon Fax • Meer informatie: telefoon (015) 2 690 391, dagelijks Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) van 8.30 tot 17.00 uur. Postbus / Adres • Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie Postcode Plaats voorbehouden. • U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: Datum Handtekening www.nen.nl/leveringsvoorwaarden.
Normalisatie: de wereld op één lijn.
preview - 2016
