Nederlands nationaal contactpunt voor het Europees migratienetwerk (EMN) EMN-studie. Organisatie van asiel- en migratiebeleid in Nederland

Nederlands nationaal contactpunt voor het Europees migratienetwerk (EMN)

EMN-studie Organisatie van asielen migratiebeleid in Nederland September 2009

iÌÊìÊÛ>ÊiÌÊ ÕÀ«iiÃÊ}À>ÌiiÌÜiÀÊ ®ÊÃÊÊÌi}iiÌÊÌiÊiÊ>>ÊìÊÊ vÀ>ÌiLiivÌiÊÛ>ÊìÊVÕ>ÕÌ>ÀiÊ ÃÌi}iÊiÊÛ>ÊìÊ>ÕÌÀÌiÌiÊiÊÊ ÃÌi}iÊÛ>ÊìÊ`ÃÌ>ÌiÊ«ÊiÌÊ}iLi`ÊÊ Û>Ê}À>ÌiÊiÊ>ÃiÊ`ÀÊÌiÀÊìÀÃÌiÕ}Ê Û>ÊìÊLii`ÃÛÀ}Ê«ÊìâiÊ}iLiìÊÊÊ ìÊ ÕÀ«iÃiÊ1iÊ>VÌÕii]ÊLiVÌiÛi]Ê LiÌÀÕÜL>ÀiÊiÊÛiÀ}iL>ÀiÊvÀ>ÌiÊÊ ÌiÊÛiÀÃÌÀii°ÊiÌÊ ÊiivÌÊÊÌÌÊÌ>>ÊÊ iÌÊ«ÕLiÊÛiÀÊìâiÊìÀÜiÀ«iÊÛÀÊÌiÊ VÌi° iÌÊ}À>ÌiiÌÜiÀÊÃÊiiÊÌ>ÌivÊÛ>ÊìÊ

ÕÀ«iÃiÊ ÃÃiÊiÊÛ`ÌÊâÊÀiVÌÃL>ÃÃÊ Ê,>>`ÃLiÃV}ÊÓäänÉÎn£É ÊÛ>Ê£{ÊiÊ Óään°ÊiÌÊLiÃÌ>>ÌÊ>>ÃÌÊìÊ ÃÃiÊÕÌÊ`ÀÊ ìÊ`ÃÌ>ÌiÊ>>}iÜiâiÊ>Ì>iÊVÌ>VÌ «ÕÌiÊ *®°Ê iÊ *½ÃÊìÀÕìÊiiÊ >Ì>>ÊiÌÜiÀ°

Ì>VÌ ÊvÀ>ÌiÊiÊ>ÞÃiViÌÀÕÊ ® Ê Ê * *ÃÌLÕÃÊxnää ÓÓnäÊ6ÊÊ,ÃÜ /i\ÊäÇäÊÇÇÊ{nÇ >Ý\ÊäÇäÊÇÇÊ{ÎÇ

>\ÊiJ`°ÕÃ°

bjkJëíìÇáÉ= lêÖ~åáë~íáÉ=î~å=~ëáÉäJ=Éå= ãáÖê~íáÉÄÉäÉáÇ=áå=kÉÇÉêä~åÇ=

September 2009 IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC) Nationaal contactpunt van Nederland voor het Europees migratienetwerk.

fkaf^`=J=ki=bjk=k`m=Ó=àìåá=OMMV============bjkJëíìÇáÉ==J==lêÖ~åáë~íáÉ=î~å=~ëáÉäJ=Éå=ãáÖê~íáÉÄÉäÉáÇ=áå=kÉÇÉêä~åÇ=

=

P=


=

Q=

p~ãÉåî~ííáåÖ= In deze studie staat de vraag centraal: ‘Hoe ziet de organisatie van het asielen migratiebeleid in Nederland eruit?’ Uit de aard van de vraagstelling moge blijken dat deze studie beschrijvend van aard is; zij geeft een overzicht van de situatie zoals die op het moment van totstandkoming van dit rapport was. De volgende antwoorden kunnen worden gegeven: – Alle aspecten van het asielen migratiebeleid zijn hecht doortimmerd en goed verankerd in het Nederlandse politieke, wetgevende en institutionele raamwerk. Opvallend daarbij is het grote aantal actoren in zowel binnen- als buitenland dat op enigerlei manier invloed heeft op de totstandkoming van het asielen migratiebeleid. (Zie subhoofdstuk 2.5). – De relevante Europese weten regelgeving is in de meeste aspecten van het Nederlandse asielen migratiebeleid goed geïmplementeerd dan wel heeft een goede doorwerking in het Nederlandse beleid. Alleen op het terrein van terugkeer is er mogelijk ruimte voor verdere harmonisering. (Zie subhoofdstuk 4.1). – Ook de aansluiting van het asielbeleid op andere beleidsgebieden, zoals het arbeidsmarktbeleid, het integratiebeleid en het buitenlands en ontwikkelingsbeleid is hecht. (Zie subhoofdstuk 4.2). – Twee toekomstige ontwikkelingen van het beleid zijn een vereenvoudiging van de weten regelgeving op het gebied van zowel asiel als migratie en een verdergaande harmonisering van het Nederlandse beleid met de Europese wetgeving. Het betreft hier een verdere voortzetting en uitwerking van de ingezette lijn (Zie subhoofdstuk 5.2). Deze studie naar de organisatie van het Nederlandse beleid is onderdeel van een EU-brede studie waarin het asielen migratiebeleid van alle lidstaten wordt beschreven. De nationale deelstudies zullen gebruikt worden voor het opstellen van een synthesestudie onder de zorg van de Europese Commissie (zie Inleiding).


=

R=


=

S=

fåÜçìÇëçéÖ~îÉ= Samenvatting ................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ............................................................................... ............................................... 5 Inhoudsopgave................................ Inhoudsopgave ................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ............................................................................. ............................................. 7 1. Inleiding: doel en methodologie................................ methodologie................................................................ ................................................................................................ ............................................................................... ............................................... 9 Nederland................................ ........................................................... 2. Het politieke, wetgevende en institutionele bestel in Nederland ........................................................... 11 2.1. Politiek bestel.......................................................................................................................................... 11 2.1.1. Politieke structuur ........................................................................................................................... 11 2.1.2. Politieke verantwoordelijkheid voor asielen migratiebeleid ...................................................... 12 2.2. Wet- en regelgeving ................................................................................................................................ 12 2.2.1. Wettelijk kader voor asiel en migratie............................................................................................. 13 2.2.2. Rechterlijke macht........................................................................................................................... 13 2.3. Institutionele context ............................................................................................................................. 14 2.3.1. Organisaties in de Vreemdelingenketen......................................................................................... 14 2.3.2. Overige organisaties die een rol spelen in het asielen migratiebeleid....................................... 16 3. Ontwikkeling van asielasiel- en migratiesystemen................................ migratiesystemen ................................................................ ........................................................................................ ........................................................ 17 3.1. Vreemdelingenbeleid in Nederland tot 2001 ........................................................................................ 17 3.2. Inwerkingtreding Vreemdelingenwet 2000 ........................................................................................... 17 4. Organisatie van het beleid ................................................................ ................................................................................................ ...................................................................................... ...................................................... 19 4.1. Asiel en migratie ..................................................................................................................................... 19 4.1.1. Toegang............................................................................................................................................. 19 4.1.2. Toelating ........................................................................................................................................... 24 4.1.3. Legaal verblijf ................................................................................................................................... 31 4.1.4. Toegang tot de arbeidsmarkt........................................................................................................... 36 4.1.5. Terugkeer .......................................................................................................................................... 38 4.2. Aanpalende beleidsgebieden................................................................................................................. 43 4.2.1. Arbeidsmarktbeleid ......................................................................................................................... 43 4.2.2. Integratiebeleid................................................................................................................................ 44 4.2.3. Buitenlands- en ontwikkelingsbeleid............................................................................................. 45 5. Analyse van de asielasiel- en migratiesystemen ................................................................ ............................................................................................ ............................................................ 46 5.1. Reeds doorgevoerde verbeteringen....................................................................................................... 46 5.2. Mogelijke toekomstige ontwikkelingen ................................................................................................ 48 6. Literatuurlijst ................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ .......................................................................... .......................................... 50

= = = = =


=

T=


=

U=

NK=fåäÉáÇáåÖW=ÇçÉä=Éå=ãÉíÜçÇçäçÖáÉ== Voor u ligt de EMN-studie ‘De organisatie van het asielen migratiebeleid in Nederland’. De studie beoogt de organisatie van dit beleid in kaart te brengen teneinde een helder overzicht te verschaffen aan eenieder die bij de totstandkoming van dit beleid betrokken is of hier interesse in heeft en om de Europese Commissie in staat te stellen om met behulp van dit Nederlandse rapport en de rapporten opgesteld door andere EMN nationale contactpunten (NCP’s) een syntheserapport te maken over de organisatie van het asielen migratiebeleid in de EU-lidstaten. De Europese Commissie heeft samen met de NCP’s het onderzoeksonderwerp van deze studie bepaald. Deze EMN-studie heeft een brede vraagstelling en een eenduidige focus. Er is bewust voor deze opzet gekozen teneinde een studie tot stand te laten komen die ook haalbaar is voor de nieuwe NCP’s van het EMN, die vooralsnog moeten werken zonder uitgebreid nationaal netwerk en hierdoor een beperktere toegang hebben tot informatie. Daarnaast zou het de nieuwe NCP’s kunnen helpen in het opdoen van ervaring in het opstellen van EMN-rapporten. Opgemerkt wordt dat deze studie verschilt van de Annual Policy Reports van het EMN. Waar de jaarlijkse beleidsoverzichten terugblikken op beleidsontwikkelingen en –wijzigingen, bestudeert deze studie de manier waarop de uitvoering van het beleid is georganiseerd. In overeenstemming met het doel van het EMN omtegemoet te komen aan de informatiebehoefte van de communautaire instellingen en van de autoriteiten en de instellingen van de lidstaten op het gebied van migratie en asiel door ter ondersteuning van de beleidsvorming op deze gebieden in de Europese Unie (EU) actuele, objectieve, betrouwbare en vergelijkbare informatie te verstrekken, is het tevens de intentie van de studie om reeds aanwezige informatie te analyseren en daarbij aspecten te bundelen die van belang en van nut zouden kunnen zijn voor hen die bij de totstandkoming van de uitvoering van het beleid betrokken zijn. Op deze manier wordt voorzien in een helder en up-to-date gehouden overzicht van hoe de organisatie van het asielen migratiebeleid in Nederland is geregeld. Het Nederlandse asielen migratiebeleid kent een indrukwekkend aantal actoren en is gevormd uit een relatief groot samenstel van wetten en regels. In overeenstemming met de doelstelling van het EMN tracht deze studie hiervan een overzicht te verschaffen. De in deze studie beschreven periode beslaat die tussen midden jaren negentig van de vorige eeuw en eind 2008, maar er wordt alleen zover in de geschiedenis teruggegaan als nodig is om de huidige organisatie van het beleid te kunnen duiden. Waar de situatie in 2008 anders was dan die in de eerste maanden van 2009, is dit aangegeven. De in deze studie aangehouden indeling, volgorde, gebruikte termen en definities is gevolgd om de uiteindelijke vergelijkbaarheid ten goede te laten komen. De Europese Commissie heeft met dat oogmerk, in samenspraak met de NCP’s, een opzet met specificaties ontwikkeld. Voor de afbakening van het bronnenmateriaal zijn relevantie, objectiviteit, betrouwbaarheid, vergelijkbaarheid en mogelijkheid tot up-to-date houden als selectiecriteria gebruikt. Teneinde de vereiste graad van up-to-date houden te waarborgen en om de toegankelijkheid te vergroten, is ervoor gekozen met name websites te gebruiken als bron. De daar aangetroffen informatie is zoveel mogelijk beknopt gepresenteerd in plaats van, zoals gebruikelijk, in uitvoerige teksten van meer academische aard. Om informatie te krijgen over organisaties is veelal de website van de betreffende organisatie geraadpleegd, waarbij getracht is de inhoud daarvan zoveel mogelijk objectief weer te geven. Ook relevante publicaties van verschillende organisaties zijn veelal door het raadplegen van de betreffende websites verkregen. In hoofdstuk 6 wordt een overzicht gegeven van de gebruikte bronnen. Daarnaast is bij de totstandkoming van deze studie door de samensteller, drs. J. Sennef, dankbaar gebruik gemaakt van de diensten van Directie Migratiebeleid (DMB, vóór 1 januari 2009 Directie Vreemdelingenbeleid, DVB, geheten) van het Ministerie van Justitie, van de afdeling Uitvoeringsbeleid (AUB) van de IND en van de staf van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) om relevante info te achterhalen en de juistheid van het gestelde te verifiëren.


=

V=


=

NM=

OK=eÉí=éçäáíáÉâÉI=ïÉíÖÉîÉåÇÉ=Éå=áåëíáíìíáçåÉäÉ=ÄÉëíÉä=áå= kÉÇÉêä~åÇ== In dit hoofdstuk wordt een algemeen overzicht gegeven van het politieke, wetgevende en institutionele raamwerk. Het raamwerk vormt de context voor de meer gedetailleerde beschrijvingen in de volgende hoofdstukken. Het politieke raamwerk wordt weergegeven door een beschrijving van de algemene politieke structuur in Nederland en van de politieke verantwoordelijkheid voor het asielen migratiebeleid in brede zin. Daarna volgt een beschrijving van het relevante wettelijk kader met de voor asielen migratie relevante weten regelgeving en van de rechterlijke macht. Tot slot wordt in dit hoofdstuk een overzicht gegeven van de organisaties die een rol spelen in het asielen migratiebeleid in Nederland. Deze organisaties zijn te verdelen in twee groepen. Op de eerste plaats zijn dat de organisaties die een taak hebben bij de uitvoering van het asielen migratiebeleid, oftewel het vreemdelingenbeleid. Zij werken samen in de zogenoemde vreemdelingenketen. Op de tweede plaats zijn er organisaties die geen formele taak hebben maar die wel een actieve rol spelen die in de context van deze studie relevant is. In beide groepen zijn verreweg de meeste van deze organisaties overheidsorganisaties, maar niet allemaal.

OKNK=mçäáíáÉâ=ÄÉëíÉä= OKNKNK=mçäáíáÉâÉ=ëíêìÅíììê= Nederland is een constitutionele monarchie waarvan een Koning/Koningin het staatshoofd is (in het vervolg van de tekst wordt de term ‘Koning’ gebruikt). De ministers zijn volgens de grondwet politiek verantwoordelijk voor het optreden van de koning, in staatsrechtelijke termen is hij onschendbaar. Nederland is een parlementaire democratie. Het beslissingsrecht over het te voeren beleid ligt uiteindelijk bij het parlement, dat het Nederlandse volk vertegenwoordigt. Dit houdt in dat de ministers, de uitvoerende macht van dit beleid, het vertrouwen van het parlement moeten hebben. Het parlement bestaat uit een Eerste Kamer en een Tweede Kamer (samen de Staten-Generaal genoemd). De Tweede Kamer is medewetgever van de regering. Zij heeft voorts tot taak de regering te controleren. Ook de Eerste Kamer controleert de regering, maar haar medewetgevende taken zijn beperkter. Zo kan de Eerste Kamer een wetsvoorstel niet wijzigen en heeft ze ook niet het recht zelf een wetsvoorstel in te dienen. De regering bestaat uit de Koning en de ministers. Het kabinet bestaat uit de gezamenlijke ministers, de staatssecretarissen en de minister-president. De regering is de uitvoerende macht en heeft daarnaast wetgevende bevoegdheden. Elke minister is politiek verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein en kan daarbij terzijde worden gestaan door staatssecretarissen, die een specifiek beleidsterrein onder hun hoede krijgen. De minister-president is voorzitter van de ministerraad en coördineert het gehele regeringsbeleid. Ministers en staatssecretarissen dienen verantwoording af te leggen aan het parlement over het gevoerde en te voeren beleid. Het parlement kan het vertrouwen opzeggen in een minister of een staatssecretaris dan wel het kabinet. Dit kan leiden tot het aftreden van de bewindspersoon of het kabinet. Nederland maakt samen met Aruba en de Nederlandse Antillen deel uit van het Koninkrijk der Nederlanden. Alle drie de landen in het Koninkrijk hebben een eigen regering en een eigen parlement. In het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden is een beperkt aantal onderwerpen aangegeven waarover de organen van de afzonderlijke landen geen eigen zeggenschap hebben, maar waarvoor de bevoegdheid berust bij de organen van het Koninkrijk. Daaronder vallen defensie, buitenlandse


=

NN=

betrekkingen en de regeling van het Nederlanderschap. De staatsburgers van de drie landen hebben de 1 Nederlandse nationaliteit.

OKNKOK=mçäáíáÉâÉ=îÉê~åíïççêÇÉäáàâÜÉáÇ=îççê=~ëáÉäJ=Éå=ãáÖê~íáÉÄÉäÉáÇ= In Nederland heeft het Ministerie van Justitie van 2002 tot 2007 Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie (V&I) gehad die mede als taak had zich op het integratiebeleid toe te leggen. Deze minister had geen eigen departement maar viel onder Justitie. Sinds februari 2007 is de Minister van Justitie nog immer portefeuillehouder voor het asielen migratiebeleid en valt het grootste gedeelte ervan onder de staatssecretaris van Justitie. Enkele onderdelen van het asielen migratiebeleid, en enkele beleidsterreinen die aanpalend zijn, zijn 2 belegd bij andere ministeries. Dat zijn: – het Ministerie van Defensie, waarvan grensbewaking een van de verantwoordelijkheden is. – het Ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ). Het buitenlands- en ontwikkelingsbeleid is sterk gerelateerd aan het asielen migratiebeleid. Voor een korte toelichting ervan wordt verwezen naar paragraaf 4.2. (Aanpalende beleidsterreinen). Dit ministerie is tevens verantwoordelijk voor het visumbeleid en voert dat gedeeltelijk uit. Tot slot verzorgt dit ministerie de algemene ambtsberichten met informatie over de situatie in veel de meest voorkomende landen van herkomst van asielzoekers en de individuele ambtsberichten die gebruikt worden om feiten of documenten die een asielzoeker aandraagt, te verifiëren op juistheid en authenticiteit. – het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor de politie. Tevens vallen in algemene termen de gemeenten onder dit ministerie. Dit wil niet zeggen dat gemeentebeleid een verantwoordelijkheid is van het ministerie, maar dat gemeenten bestuurlijk bij BZK zijn ingedeeld. – het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is verantwoordelijk voor de toelating van vreemdelingen tot de Nederlandse arbeidsmarkt. In Nederland valt toegang tot de arbeidsmarkt voor vreemdelingen niet onder het asielen migratiebeleid. Het behoort tot het algemene arbeidsmarktbeleid waar het beleid voor Nederlanders, EU-onderdanen en voor vreemdelingen uit derde landen tezamen wordt bezien. Om deze reden is een algemene uiteenzetting van het arbeidsmarktbeleid opgenomen onder paragraaf 4.2. (Aanpalende beleidsterreinen). De manier waarop de toegang en toelating van vreemdelingen tot de arbeidsmarkt is georganiseerd, is één van de specifieke aandachtsgebieden van deze studie. Daarom is de beschrijving van de praktische uitvoering ervan, in lijn met de onderzoeksopzet van de studie, ondergebracht bij paragraaf 4.1. Asiel en migratie. – Het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) is sinds 22 februari 2007 verantwoordelijk voor het integratiebeleid. Aldaar vallen de budgetten en de dienstonderdelen van de verschillende ministeries die zich bezighouden met het integratiebeleid onder de rechtstreekse verantwoordelijkheid van de programmaminister voor Wonen, Wijken en 3 Integratie. Integratiebeleid valt als zodanig niet binnen de scope van dit rapport en wordt slechts kort behandeld, in paragraaf 4.2. Aanpalende beleidsterreinen.

OKOK=tÉíJ=Éå=êÉÖÉäÖÉîáåÖ= Het Nederlandse rechtssysteem kent een hiërarchische structuur. Internationale verdragen staan bovenaan in de hiërarchie. Hierbij moet in het kader van asiel en migratie gedacht worden aan het Vluchtelingenverdrag van Genève, ofwel het Verdrag betreffende de Status van Vluchtelingen uit 1951, het aanvullend Protocol van New York uit 1967 en aan het Europees Verdrag tot Bescherming van de

1

http://www.wetten.nl Ministerie van Justitie, IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC); EMN: Annual Policy Report 2007: herziene versie (APR 2007 herziene versie) p. 14. 3 RVD (red.). (2007) Kabinet Balkenende IV: Portefeuilleverdeling. Op 8 november 2007 ontleend aan www.regering.nl/Onderwerpen/Politiek_en_bestuur/Kabinet_Balkenende_IV/Portefeuilleverdeling. 2


=

NO=

Rechten van de Mens (EVRM). De verdragen worden gevolgd door de Nederlandse Grondwet. Daarna komen de nationale wetten. Deze worden vastgesteld door het parlement (de Eerste en Tweede Kamer) op voorstel van de regering of een lid van de Tweede Kamer. De wetten mogen niet in strijd zijn met de Grondwet. Daarnaast zijn in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) de algemene regels van het bestuursrecht vastgelegd die als richtlijn dienen voor bestuursorganen. In bijzondere wetten, zoals 4 bijvoorbeeld de Vreemdelingenwet 2000, kan afgeweken worden van de Awb.

OKOKNK=tÉííÉäáàâ=â~ÇÉê=îççê=~ëáÉä=Éå=ãáÖê~íáÉ= Dit zijn de meest relevante wetten en regels op het gebied van asiel en migratie: – De Vreemdelingenwet 2000 (Vw2000) regelt de voorwaarden voor de toegang en de toelating van vreemdelingen tot Nederland inclusief de asielprocedure en voor de uitzetting van vreemdelingen die geen verblijfsrecht hebben in Nederland. De Vw2000 is een zogenaamde bijzondere wet. Waar in de Vw2000 sprake is van afwijking van de Awb, prevaleren de voorwaarden in de Vw2000. De Vreemdelingenwet is verder uitgewerkt in het Vreemdelingenbesluit 2000 (Vb2000), het Voorschrift Vreemdelingen (VV2000) en de Vreemdelingencirculaire 2000 (Vw2000). – De Wet inburgering en de Wet inburgering buitenland schrijven een verplichte inburgering van vreemdelingen voor in Nederland, in een aantal gevallen ook vóór de komst naar Nederland. Dit geldt in beginsel alleen voor vreemdelingen die op grond van een niet tijdelijk verblijfsdoel in Nederland zijn of naar Nederland komen. – De Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN) regelt de voorwaarden voor verkrijging en verlies van het Nederlanderschap. – De Wet arbeid vreemdelingen (Wav) regelt de toelating van vreemdelingen tot de Nederlandse arbeidsmarkt. – De Wet bestuurlijke boete arbeid vreemdelingen regelt dat werkgevers een bestuurlijke boete kan worden opgelegd als zij vreemdelingen illegaal tewerkstellen. Over het algemeen bevatten de wetten alleen de hoofdlijnen van wat er op een bepaald gebied geregeld moet worden. De uitwerking van de wetten vindt plaats in verschillende soorten lagere regelgeving. De rangorde van hoog naar laag is: – De Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s). Deze worden vastgesteld door de regering, na advies van de Raad van State. De belangrijkste AMvB op het gebied van het vreemdelingenrecht is het Vreemdelingenbesluit 2000 (Vb 2000). In het Vb 2000 worden de inhoudelijke regels en de procedurele regels van de Vw 2000 uitgewerkt. In het Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen gebeurt hetzelfde voor de Wav. – Na de AMvB’s komen de ministeriële regelingen. regelingen Deze worden vastgesteld door de verantwoordelijke ministers. Het Voorschrift vreemdelingen 2000 (Vv 2000) is een ministeriële regeling waarin de administratieve bepalingen en de door ambtenaren te gebruiken modellen staan. Het Delegatie- en uitvoeringsbesluit Wet arbeid vreemdelingen bevat regels over bevoegdheden en uitvoering voor de Wav. – Tenslotte staan in de Vreemdelingencirculaire 2000 (Vc 2000) de beleidsregels op het gebied van asiel en migratie. De beleidsregels van de Vc 2000 zijn algemene en bijzondere aanwijzingen aan alle ambtenaren die zijn belast met de uitvoering van vreemdelingenwetgeving. Ze worden namens de Staatssecretaris van Justitie ondertekend door de directeur-generaal Wetgeving, Internationale 5 Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken van het Ministerie van Justitie.

OKOKOK=oÉÅÜíÉêäáàâÉ=ã~ÅÜí= De Vreemdelingenkamer (VK) behoort tot de sector bestuursrecht van de rechtbank in Den Haag en houdt zich uitsluitend bezig met het behandelen van vreemdelingenrechtelijke geschillen. Formeel behandelt alleen de rechtbank Den Haag vreemdelingenrechtelijke geschillen. De rechtszittingen vinden echter niet alleen plaats in Den Haag, maar ook in de zogeheten nevenzittingsplaatsen. Alle negentien

4 5

http://www.overheid.nl http://www.wetten.nl


=

NP=

rechtbanken in Nederland vormen een nevenzittingsplaats. Zij hebben elk een vreemdelingenkamer. In 6 de vreemdelingenkamer wordt het beroep in vreemdelingzaken behandeld. Het hoger beroep van vreemdelingenzaken vindt plaats bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (AbRvS). De Raad van State (RvS) is onafhankelijk adviseur van de regering over wetgeving en bestuur en zijn Afdeling bestuursrechtspraak is de hoogste algemene bestuursrechter van het land. De RvS is één van de Hoge Colleges van Staat. Dit zijn bij de Grondwet geregelde instituten belast met een 7 eigen taak, die zij onafhankelijk van de regering uitvoeren.

OKPK=fåëíáíìíáçåÉäÉ=ÅçåíÉñí= Zoals in paragraaf 2.1.2. werd toegelicht, is de politieke verantwoordelijkheid voor het asielen migratiebeleid in Nederland verspreid over vijf ministeries. Het sterk aan het asielen migratiebeleid gekoppelde integratiebeleid valt onder een zesde ministerie. Diensten van de vijf verantwoordelijke ministeries werken samen aan de uitvoering van het asielen migratiebeleid in de zogenaamde vreemdelingenketen. Allereerst zal een overzicht worden gegeven van deze organisaties. Daarna worden organisaties benoemd die weliswaar geen formele rol hebben in de uitvoering van het asielen migratiebeleid, maar die de keten van de benodigde informatie voorzien of er nauw mee samenwerken.

OKPKNK=lêÖ~åáë~íáÉë=áå=ÇÉ=sêÉÉãÇÉäáåÖÉåâÉíÉå= DVB en SCV (samen thans DMB) De Directie Vreemdelingenbeleid (DVB) en de Stafdirectie Coördinatie Vreemdelingenketen (SCV) (sinds 1 januari 2009 samengevoegd tot Directie Migratiebeleid, DMB) zijn geen uitvoerende organisaties maar een onderdeel van het Ministerie van Justitie. Hier wordt het (justitie)beleid inzake immigratie, naturalisatie, visa en de opvang van asielzoekers ontwikkeld en wordt het beleid om illegaal verblijf in 8 Nederland tegen te gaan gecoördineerd. KMar De militaire taakstelling van de Koninklijke Marechaussee (KMar) valt onder de politieke verantwoordelijkheid van de Minister van Defensie. Naast deze taak en de militaire politietaak, heeft de KMar drie taken op het gebied asiel en migratie: grensbewaking, mobiel toezicht vreemdelingen (MTV) en het ondersteunen van de asielprocedure. Deze taken vallen onder de verantwoordelijkheid van de Minister van Justitie. Grensbewaking houdt in dat de KMar zich onder meer richt op de controle van personen aan de buitengrens, hun reisdocumenten en hun bestaansmiddelen. Daarnaast wordt personeel van de KMar ingezet voor de MTV-taak aan de landsgrenzen met België en Duitsland. De controlewerkzaamheden vinden plaats in Nederland, op locaties waar (nog) geen sprake is van vermenging van vreemdelingenverkeer met ander verkeer. Met betrekking tot de taak ‘ondersteuning van de asielprocedure’ verricht de KMar op de aanmeldcentra met name onderzoek naar de identiteit van de 9 personen. COA Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) is als zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) de centrale organisatie voor de opvang en begeleiding van asielzoekers in Nederland. Het COA biedt hen in opdracht van het Ministerie van Justitie tijdelijke huisvesting en ondersteunt hen in de voorbereiding op hun toekomst, in Nederland of elders. Het gaat vooral om asielzoekers en vluchtelingen, en om specifieke groepen daarbinnen, zoals alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s). Steeds meer wordt een

6

http://www.rechtspraak.nl http://www.raadvanstate.nl 8 http://www.justitie.nl 9 http://www.marechaussee.nl 7


=

NQ=

beroep gedaan op de opvang- en huisvestingsexpertise van het COA. Het COA is een 10 uitvoeringsorganisatie met opvanglocaties in heel Nederland. IND De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is als zelfstandige dienst (agentschap) van het Ministerie van Justitie verantwoordelijk voor de uitvoering van het vreemdelingenbeleid in Nederland. Dat houdt in dat de IND alle aanvragen beoordeelt van vreemdelingen die in Nederland willen verblijven of Nederlander willen worden. Het kan gaan om vluchtelingen die niet veilig zijn in eigen land, maar bijvoorbeeld ook om mensen die in Nederland willen werken en wonen of om mensen die na toegelaten te zijn, willen naturaliseren. De IND is een uitvoeringsorganisatie. Dit houdt in dat de IND niet verantwoordelijk is voor de inhoud van het beleid of de voorwaarden die gelden. De IND is wel betrokken bij beleidsvorming en werkt hiertoe nauw samen met DVB (thans: DMB). Het 11 vreemdelingenbeleid wordt vastgesteld door de regering en het parlement. VP Nederland kent een stelsel van regionale politiekorpsen en één Korps landelijke politiediensten. Onderdeel van de regionale politiekorpsen is de Vreemdelingenpolitie (VP). De regionale politiekorpsen vallen onder de primaire verantwoordelijkheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. De VP is de dienst binnen de politie die verantwoordelijk is voor het toezicht op vreemdelingen die in Nederland verblijven en voor het naleven van de verblijfsprocedures, in het bijzonder de meldplicht. In bepaalde gevallen beslist de VP over reguliere (niet-asiel) aanvragen om een verblijfsvergunning. Ook speelt de VP 12 een rol bij het uitzetten van vreemdelingen van wie het verzoek om verblijf definitief is afgewezen. DJI De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) is een dienst van het Ministerie van Justitie. DJI functioneert in drie justitiële 'ketens': de strafrechtketen, de jeugdketen en de vreemdelingenketen. Tevens levert DJI een bijdrage aan de veiligheid van de Nederlandse samenleving door de tenuitvoerlegging van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen. In de uitzetcentra van DJI wordt de 13 vreemdelingenbewaring ten uitvoer gelegd. DT&V De Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V) is een uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van Justitie. Sinds januari 2007 is DT&V operationeel. De dienst voert de taken in het kader van het terugkeerbeleid uit, dat is vastgesteld door de regering en het parlement. Het hoofdkantoor van de DT&V is gevestigd in Den 14 Haag. De andere organisatieonderdelen zijn verspreid over het land. Gemeenten De gemeenten hebben onder andere een taak op het gebied van de registratie van inwoners in de gemeente. Zij doen dit in de gemeentelijke basisadministratie (GBA) voor persoonsgegevens (voorheen het bevolkingsregister). De persoonsgegevens van alle inwoners in Nederland, inclusief vreemdelingen die aan de voorwaarde voor inschrijving voldoen, zijn opgenomen in de GBA. Het doel van de GBA is eenmalig persoonsgegevens van burgers vast te leggen, zodat deze vervolgens bij de uitvoering van verschillende wettelijke regels kunnen worden gebruikt. Ook op het gebied van huisvesting en inburgering van toegelaten vreemdelingen speelt de gemeente een rol, evenals wanneer een toegelaten vreemdeling bij voorbeeld aanspraak maakt op een bijstandsuitkering of op huursubsidie. Ten slotte hebben de gemeenten de taak om zorg te dragen voor de inburgering en de participatie van allochtone 15 bevolkingsgroepen en de lokale uitvoering van het asielbeleid. De meeste gemeenten zijn verenigd in de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De VNG behartigt de belangen van alle gemeenten bij andere overheden. Zij adviseert de leden over actuele ontwikkelingen (pro-actief ) en geeft op verzoek advies aan individuele leden.

10

http://www.coa.nl http://www.ind.nl 12 http://www.politie.nl/brabant-zuid-oost/afdelingen/vreemdelingenpolitie/default.asp. 13 http://www.dji.nl 14 http://www.dienstterugkeerenvertrek.nl 15 http://www.vng.nl 11


=

NR=

CWI (thans UWV WERKbedrijf ) Het Centrum voor werk en inkomen (CWI) valt sinds 1 januari 2009 onder het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en heet sindsdien UWV WERKbedrijf. Vóór die tijd vormde het CWI samen met het UWV en de gemeentelijke sociale diensten de 'keten voor werk en inkomen' waarbij 'werk boven inkomen' als uitgangspunt diende. Het CWI (thans UWV WERKbedrijf ) ondersteunt en begeleidt mensen in het vinden van een baan en is tot slot tevens poortwachter voor de Nederlandse arbeidsmarkt: ondernemers die personeel van buiten Europa (of uit sommige nieuwe Europese lidstaten) willen laten komen, moeten via CWI (thans UWV WERKbedrijf ) voor dit personeel een 16 tewerkstellingsvergunning (TWV) aanvragen. Het UWV levert de inkomensgegevens van een vreemdeling aan de IND indien deze gegevens nodig zijn bij de beoordeling van de verblijfsaanvraag. IOM Nederland De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) biedt hulp aan migranten over de gehele wereld. Het is een onafhankelijke organisatie met meer dan 125 lidstaten. In Nederland is zij vanaf 1991 actief en houdt zij zich bezig met de begeleiding van migranten. Migranten kunnen zich tot IOM wenden voor onder meer advies over en ondersteuning bij terugkeer naar het herkomstland, bemiddeling naar zelfstandig vertrek, herintegratie-ondersteuning in het land van herkomst (financieel en anderszins), tijdelijke uitzendingen voor een bijdrage aan de ontwikkeling in het land van herkomst, inzetten van professionele kwaliteiten bij de wederopbouw van het herkomstland, ontvangst en begeleiding in het kader van gezinshereniging en van begeleiding van uitgenodigde vluchtelingen naar Nederland, organiseren van de reis bij vestiging in een derde land, reisbegeleiding op Schiphol en vanaf luchthavens 17 in de transit- en bestemmingslanden. Hoewel IOM geen overheidsorganisatie is, heeft zij een actieve rol in de uitvoering van het terugkeerbeleid in Nederland.

OKPKOK=lîÉêáÖÉ=çêÖ~åáë~íáÉë=ÇáÉ=ÉÉå=êçä=ëéÉäÉå=áå=ÜÉí=~ëáÉäJ=Éå=ãáÖê~íáÉÄÉäÉáÇ= ACVZ De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) is een onafhankelijk adviesorgaan, ingesteld bij de Vreemdelingenwet 2000. De vijftien leden worden door de Kroon benoemd voor een periode van maximaal vier jaar. De ACVZ brengt adviezen uit inzake het vreemdelingenrecht en vreemdelingenbeleid. Zij adviseert daarover gevraagd én ongevraagd aan regering en parlement. De 18 taken van de ACVZ staan beschreven in de Vw2000. Sinds januari 2009 heeft de ACVZ haar naam gewijzigd in de Engelse connotatie. ‘Aliens Affairs’ is vervangen door ‘Migration Affairs’. VWN VluchtelingenWerk Nederland (VWN) behartigt de belangen van vluchtelingen en asielzoekers. Hoewel VWN geen overheidsorganisatie is, heeft zij een actieve rol in de asielprocedure. Haar vrijwilligers en betaalde medewerkers begeleiden asielzoekers tijdens het doorlopen ervan. Als vluchtelingen in Nederland mogen blijven, helpt VluchtelingenWerk hen bij het opbouwen van een nieuw bestaan in de gemeente waar ze gaan wonen. Daarnaast zet de organisatie zich in voor het in stand houden en waar 19 mogelijk vergroten van het maatschappelijk draagvlak voor vluchtelingen en asielzoekers. Stichting Nidos Nidos voert als onafhankelijke (gezins-)voogdij instelling, op grond van de wet, de voogdijtaak uit voor AMVs die een asielaanvraag hebben gedaan. Als op grond van beslissingen in de asielprocedure is vast komen te staan dat voor een jongere het toekomstperspectief “terugkeer” geldt, wordt dit toekomstperspectief expliciet als een doel opgenomen in het begeleidingsplan voor de jongere van de 20 voogd.

16

http://www.werk.nl http://www.iom-nederland.nl 18 http://www.acvz.com 19 http://www.vluchtelingenwerk.nl 20 http://www.nidos.nl/kr_nidos/ 17


=

NS=

PK=låíïáââÉäáåÖ=î~å=~ëáÉäJ=Éå=ãáÖê~íáÉëóëíÉãÉå= PKNK=sêÉÉãÇÉäáåÖÉåÄÉäÉáÇ=áå=kÉÇÉêä~åÇ=íçí=OMMN= Het vreemdelingenbeleid werd in 1849 ingevoerd en in 1918 en 1920 sterk aangepast. In 1965 kwam er een geheel nieuwe vreemdelingenwet voor in de plaats: de ‘Wet van 13 januari 1965 houdende nieuwe regelen betreffende de toelating en uitzetting van vreemdelingen; het toezicht op vreemdelingen die in Nederland verblijf houden en de grensbewaking’. In de loop van de jaren werd ook de Vreemdelingenwet 1965 regelmatig aangepast. In het najaar van 1992 werd besloten de bestaande Vreemdelingenwet grondig te herzien. Daarbij werd rekening gehouden met ontwikkelingen als het Akkoord van Schengen, de wijziging van de Politiewet en de noodzaak van gelijktijdige invoering met de Algemene wet bestuursrecht (Awb) op 1 januari 1994. Zodoende trad de herziene Vreemdelingenwet op 1 januari 1994 in werking. Belangrijke wijziging was de stroomlijning van procedures, onder meer als gevolg van de inwerkingtreding van de Awb, waarin is vastgelegd hoe de burger kan optreden tegen overheidshandelen. De kern van de stroomlijning was om de aanvrager zo snel mogelijk duidelijkheid te geven over de kansen op toelating. Verder kende de Vreemdelingenwet 1994 één administratiefrechtelijke beroepen bezwaarschriftenprocedure en werd de mogelijkheid van beroep bij de Haagse rechtbank (Vreemdelingenkamer, VK) geïntroduceerd. Een andere vernieuwing was het invoeren van een voorwaardelijke vergunning tot verblijf (de VVTV) voor tijdelijke bescherming aan ontheemden. Daarnaast werden vervoerders strafrechtelijk aansprakelijk voor het naar Nederland brengen van vreemdelingen zonder geldige documenten. Tot slot werden er leges ingevoerd in de procedure van een aanvraag om toelating. Toen begin jaren negentig het aantal asielverzoeken explosief toenam, werd in 1994 de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) opgericht, als een agentschap van het Ministerie van Justitie. Tot die tijd was de verantwoordelijke dienst voor het vreemdelingenbeleid de Directie Vreemdelingenzaken (DVZ) van het ministerie zelf. Het werk van de DVZ bestond voor het grootste deel uit uitvoeringshandelingen. Daar werden sinds het begin van de jaren negentig niet alleen de beslissingen genomen op verzoeken om toelating in het kader van de Vreemdelingenwet, maar ook die om naturalisatie in het kader van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Met de komst van de IND werd in het kader van een slagvaardige rijksoverheid een scheiding tussen de ontwikkeling en uitvoering van het beleid aangebracht. Het ontwikkelen van beleid bleef voorbehouden aan de politieke en ambtelijke leiding van het ministerie. Wel kwam er bij de IND een Stafdirectie Uitvoeringsbeleid (SUB).

PKOK=fåïÉêâáåÖíêÉÇáåÖ=sêÉÉãÇÉäáåÖÉåïÉí=OMMM= Ruim zeven jaar later, 1 april 2001, werd de Vreemdelingenwet 2000 van kracht, met daaraan gerelateerd het herzien Vreemdelingenbesluit, Vreemdelingenvoorschrift en de herziene Vreemdelingencirculaire. Het doel van de wet was om kortere en snellere procedures te krijgen, zonder daarbij de kwaliteit uit het oog te verliezen. Met name de asielprocedure werd sterk gewijzigd. Een belangrijke verandering was de invoering van de ‘Voornemenprocedure’. Nadat de IND de aanvraag heeft beoordeeld, stelt de dienst de asielzoeker en zijn advocaat in kennis als hij het voornemen heeft om de aanvraag af te wijzen. De asielzoeker en zijn advocaat worden dan in staat gesteld om hun zienswijze te geven op de argumentatie van de IND. Die zienswijze wordt vervolgens meegewogen bij het nemen van de definitieve beslissing.


=

NT=

Asielzoekers konden volgens de nieuwe regels geen bezwaar meer maken tegen een negatieve beslissing van de IND, maar wel tegen de beslissing in beroep gaan bij de rechtbank. De reguliere (niet-asiel) procedure, voor vreemdelingen die bijvoorbeeld in Nederland willen werken of studeren of gezinshereniging of –vorming wensen, werd niet ingrijpend veranderd. Er werd geen voornemenprocedure ingevoerd en de bezwaarfase bleef gehandhaafd. In 2003 en 2004 vond wederom een grote –zij het gefaseerde- wijziging plaats. Tot die tijd hadden de vreemdelingendiensten (VD) van de 25 politiekorpsen een eigen taak en verantwoordelijkheid bij de aanvraag en toewijzing van verblijfsvergunningen. Na aankomst in Nederland moest de vreemdeling zijn verblijfsvergunning (regulier, niet-asiel) bij de VD aanvragen. Daarvoor had hij de MVV nodig die hij op de ambassade in zijn land van herkomst had aangevraagd en die door de IND was toegekend. In het kader van de aanvraag voor de verblijfsvergunning onderzocht de VD dan bijvoorbeeld of er risico’s waren voor de openbare orde, en bij gezinsvorming of gezinshereniging of inderdaad sprake was van een gezinsrelatie. Vervolgens moest de vreemdeling naar de gemeente voor inschrijving in de GBA. Deze procedure veranderde in 2003. Per 1 april 2003 werd de IND verantwoordelijk voor de behandeling van de aanvragen voor MVV’s. In de volgende fase, per 1 september 2003, werd daar de taak van de verstrekking van reguliere verblijfsvergunningen aan toegevoegd en per 1 december 2003 ook de verlenging ervan. De VD, waarvan de naam was gewijzigd in Vreemdelingenpolitie (VP), nam vanaf die tijd alleen nog de aanvragen voor de verblijfsvergunning in ontvangst, waarna deze werden doorgestuurd naar de IND. Op 1 januari 2004 werd die taak door de IND aan de gemeenten overgedragen, waar de vreemdeling toch moest zijn om zich te laten inschrijven in de GBA. In het najaar van 2007 kwam hierin verandering door de komst van IND-loketten. Aanvragers van een reguliere verblijfsvergunning konden dan ná een GBA-aanmelding hun aanvraag direct bij de INDloketten indienen. De vreemdeling kon tevens bij het IND-loket terecht voor het ophalen van een verblijfsdocument, het afhalen van een verblijfssticker en het verkrijgen van informatie over regulier verblijf in Nederland. Sinds januari 2007 zijn de terugkeertaken van de IND ondergebracht bij de nieuwe Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V), een taakorganisatie van het Ministerie van Justitie. De DT&V heeft tot taak om op humane en professionele wijze het vertrek te bevorderen van vreemdelingen die Nederland dienen te verlaten. Dit gebeurt bij voorkeur vrijwillig, maar desnoods gedwongen. De DT&V regisseert en coördineert het daadwerkelijke vertrek van vreemdelingen die geen recht (meer) hebben op verblijf in Nederland. De organisatie richt zich hierbij op twee doelgroepen: ten eerste illegale vreemdelingen die zijn aangebracht in het kader van het vreemdelingentoezicht of de grensbewaking en ten tweede uitgeprocedeerde asielzoekers die Nederland dienen te verlaten.


=

NU=

QK=lêÖ~åáë~íáÉ=î~å=ÜÉí=ÄÉäÉáÇ== In dit hoofdstuk wordt een bondige beschrijving gegeven van de organisatie van het asielen migratiebeleid in Nederland en van de verhouding tot andere beleidsgebieden. Waar relevant is speciale aandacht geschonken aan het effect van, de invloed van en de veranderingen als gevolg van de EUwetgeving en de rol van EU-instellingen en agentschappen. Elke paragraaf valt telkens uiteen in een gedeelte over asiel en een gedeelte over reguliere migratie, met uitzondering van de paragraaf over terugkeer (4.1.5.)

QKNK=^ëáÉä=Éå=ãáÖê~íáÉ= QKNKNK=qçÉÖ~åÖ== Elke derdelander heeft te maken met een toegangsfase wanneer hij of zij naar een ander land migreert, wat de reden van deze migratie ook moge zijn: bijvoorbeeld toerisme, asiel, werk, medische behandeling of gezinshereniging. Deze paragraaf gaat nader in op de actoren en de regelgeving in deze fase. Om Nederland binnen te mogen komen, is een geldig grensoverschrijdingdocument met een eventueel benodigd visum vereist. Toegang wordt in belangrijke mate beheerst door internationale verdragen. Volgens het Akkoord van Schengen en de Schengen Uitvoeringsovereenkomst die Nederland is aangegaan, vindt controle alleen plaats aan de buitengrenzen van het Schengengebied. Het wettelijk kader en de procedure van ‘Schengen’ wordt bij de omschrijving van de toelatingsprocedures voor migratie onder ‘verlening visum’ behandeld. Voor Nederland betekent dit dat alleen de zeehavens en internationale luchthavens een buitengrens zijn, waar grenscontrole plaatsvindt. Controle vindt plaats door de KMar en in de haven van Rotterdam door de Zeehavenpolitie, onderdeel van het regionale politiekorps Rotterdam-Rijnmond. Aan of achter de Schengen binnengrenzen (grenzen tussen Schengenlanden onderling) vindt binnenlands vreemdelingentoezicht plaats. De toegang tot Nederland kan worden geweigerd aan vreemdelingen die: – geen geldig grensoverschrijdingdocument met een eventueel benodigd visum hebben; – een gevaar opleveren voor de openbare orde en/of nationale veiligheid. Toegang wordt geweigerd indien er concrete aanwijzingen zijn dat de vreemdeling een inbreuk op de openbare orde of nationale veiligheid heeft gemaakt of zal maken; – onvoldoende middelen van bestaan hebben; – geen aannemelijk reisdoel hebben; 21 – niet voldoen aan de voorwaarden voor verblijf in de vrije termijn. Toegang tot Nederland wordt eveneens geweigerd indien de vreemdeling in het opsporingsregister of het zogenaamde Schengen Informatiesysteem (SIS) staat gesignaleerd. Asiel Asielzoekers die zich aan een Nederlandse buitengrens (zee- of luchthaven) hebben gemeld en aan wie de toegang is geweigerd, dienen hun asielaanvraag in op het aanmeldcentrum (AC) Schiphol. Aan hen wordt een vrijheidsontnemende maatregel opgelegd gedurende de zogenaamde AC-procedure. Indien de asielaanvraag wordt afgewezen, blijft de toegang geweigerd en wordt de vrijheidsontnemende maatregel in beginsel voortgezet tot het vertrek van de vreemdeling. Op Nederlandse posten in den vreemde (ambassades en consulaire vertegenwoordigingen) kan geen asielaanvraag meer worden ingediend. (zie ook paragraaf 4.1.2.: ‘asielaanvraag op een diplomatiek post’)

21

Vreemdelingenciculaire (Vc) Hoofdstuk A2/4.4


=

NV=

Uitgenodigde vluchtelingen: IOM en UNHCR Sinds 1997 worden via het UNHCR-programma voor hervestiging jaarlijks circa vijfhonderd vluchtelingen uitgenodigd om naar Nederland te komen. De Nederlandse overheid selecteert ter plaatse via selectiemissies de door het lokale kantoor van de UNHCR voorgedragen vluchtelingen voor hervestiging in Nederland. Daarnaast worden op ad-hocbasis individuele vluchtelingen uitgenodigd, op basis van dossierbeoordeling van voordrachten van het hoofdkantoor van de UNHCR in Genève, om redenen van urgentie of op humanitaire gronden. Ook staat dossiervoordracht open voor landen waar nooit missies naar toe gaan. De overheid heeft IOM gevraagd hulp te bieden bij de overkomst van deze uitgenodigde vluchtelingen en gezinsleden. Zo verzorgt IOM de reisdocumenten, boekt vluchten en assisteert bij vertrek, transit en aankomst. IOM declareert de gemaakte kosten bij de overheid. In andere landen van opvang verzorgt IOM ook veelal op verzoek van het uitnodigende land een cultureel oriëntatieprogramma. In dit programma worden de uitgenodigde vluchtelingen nog voor hun overkomst al voorbereid op hun 22 verblijf in hun nieuwe gastland. In Nederland verzorgt COA een vervolg op dit programma. q~ÄÉä=QW=^~åí~ä=ìáíÖÉåçÇáÖÇÉ=îäìÅÜíÉäáåÖÉå=OMMM=J=OMMU= g~~ê=

^~åí~ä=

OMMM=

UP=

OMMN=

OUQ=

OMMO=

NQT=

OMMP=

NSQ=

OMMQ=

OPO=

OMMR=

RNT=

OMMS=

QRP=

OMMT=

QVM=

SNU= OMMU= _êçåW=ÜííéWLLïïïKáçãJåÉÇÉêä~åÇKåäLmêçÖê~ãã~|ëLlîÉêâçãëí|å~~ê|kÉÇÉêä~åÇLráíÖÉåçÇáÖÇÉ|säìÅÜíÉäáåÖÉåL`áàÑÉêë==

In Nederland loopt sinds 1995 het IOM-programma ‘Gezinshereniging’. In het kader van dit programma regelt IOM de overkomst van gezinsleden die toestemming hebben gekregen naar Nederland te komen om zich bij hun familie, waaronder uitgenodigde vluchtelingen, te voegen. Tot 1 januari 2008 heeft IOM ruim 10.000 personen geassisteerd bij hun overkomst naar Nederland in het kader van gezinshereniging. De IOM-kantoren wereldwijd hebben de expertise en ervaring in huis om de gezinsleden bij te staan voorafgaand aan en tijdens de reis. Zonodig kan IOM een escorte regelen voor kinderen die niet alleen mogen of willen reizen. Met een groot aantal luchtvaartmaatschappijen heeft IOM contracten, zodat er 23 gunstige tarieven en gunstige voorwaarden voor wijziging en annulering van tickets gelden. Migratie De reguliere toegangsprocedures voor een visumplichtige vreemdeling die zich nog in het buitenland bevindt, worden hieronder beschreven. Verlening visum: Schengen Of een vreemdeling in het bezit dient te zijn van een visum voor kort verblijf hangt af van de nationaliteit van de aanvrager en van de duur van het voorgenomen verblijf. Het wettelijk kader wordt gevormd door de reeds genoemde Schengen Uitvoeringsovereenkomst (SUO), sinds het van kracht worden van het Verdrag van Amsterdam onderdeel van het institutionele en wettelijke kader van de EU, en door de daaruit voortvloeiende Gemeenschappelijke Visuminstructies (GVI). Op 14 juni 1985 werd te Schengen het Akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing van de controles van de gemeenschappelijke grenzen tussen de regeringen van de Benelux, de Bondsrepubliek Duitsland en de Franse Republiek gesloten. Op 19 juni 1990 kon in dit kader de uitvoeringsovereenkomst, de SUO, worden ondertekend, waarin onder andere staat dat de controles aan de binnengrenzen van de

22 23

http://www.iom-nederland.nl/Programma_s/Overkomst_naar_Nederland/Uitgenodigde_Vluchtelingen/Cijfers http://www.iom-nederland.nl/Programma_s/Overkomst_naar_Nederland/Gezinshereniging


=

OM=

Schengenlanden worden afgeschaft en in plaats hiervan controle aan de buitengrenzen plaatsvindt. Hiervoor zijn compenserende maatregelen genomen, die liggen op het terrein van de onderlinge afstemming van het visum- en asielbeleid, het intensiveren van de samenwerking tussen politie en justitie en het instellen van het SIS. Technische problemen bij het opzetten van het SIS hebben ertoe geleid dat de SUO pas vanaf 26 maart 1995 kon worden toegepast. Ten gevolge van de inwerkingtreding van de SUO werden eveneens op 26 maart 1995 de GVI van kracht. De GVI gelden voor alle diplomatieke en consulaire beroepsposten van de Schengenlanden. Zij zijn van toepassing op de behandeling van aanvragen voor visa voor verblijf van ten hoogste drie maanden, met inbegrip van doorreis, die voor het grondgebied van de Schengenlanden geldig zijn. In deze instructies wordt bepaald in welke gevallen en op welke manier visa moeten worden afgegeven door de bij het verdrag van Schengen aangesloten landen. Dit zijn: Nederland, België, Luxemburg, Denemarken, Finland, Noorwegen, IJsland, Zweden, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië, Portugal, Oostenrijk en Griekenland, Estland, Letland, Litouwen, Polen, Slowakije, Tsjechië, Hongarije, Slovenië en Malta. In december 2008 is hier Zwitserland bij gekomen (voor de landsgrenzen, in maart 2009 ook voor de luchtgrens). Bij verordening (EG) Nr. 539/2001 van de Europese Raad van 15 maart 2001 is de lijst van derde landen vastgesteld waarvan de onderdanen bij overschrijding van de buitengrenzen in het bezit moeten zijn van een visum, alsmede de lijst van derde landen waarvan de onderdanen van die plicht zijn vrijgesteld. Sinds 13 oktober 2006 is bovendien verordening 562/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 15 maart 2006 tot vaststelling van een communautaire code betreffende de overschrijding van de grenzen door personen (de Schengengrenscode) van kracht. Met de inwerkingtreding van de Schengengrenscode zijn enkele voor visa van belang zijnde artikelen uit de SUO komen te vervallen. Bij de afhandeling van aanvragen van visa voor verblijf van ten hoogste drie maanden in Nederland wordt dus rechtstreeks getoetst aan internationale regelgeving. Nationale regelgeving is in de vorm van beleidsregels vastgelegd in de Vreemdelingencirculaire en geeft slechts een algemeen toetsingskader. Op nationaal niveau is er wel het Besluit afschaffing binnenlandse paspoorten en verdere reglementaire bepalingen ten aanzien van binnen- en buitenlandse paspoorten, beter bekend als het Soeverein Besluit van 1813, waarop de formele bevoegdheid van de Minister van Buitenlandse Zaken voor visumverlening gebaseerd is. Verder is de Regeling tot vaststelling van de tarieven voor consulaire dienstverlening van de Minister van Buitenlandse Zaken van 12 december 2003, gewijzigd op 27 juni 2005, van toepassing. Hierin worden onder andere de leges voor visa kort verblijf geregeld. De hoogte van deze leges is overigens in Schengenverband vastgesteld en kan derhalve niet nationaal worden gewijzigd. Voor een verblijf van maximaal negentig dagen bestaat voor de onderdanen van een groot aantal landen de visumplicht. Houders van reisdocumenten voor vreemdelingen en vluchtelingen die zijn afgegeven door derde landen zijn in principe altijd visumplichtig, ongeacht hun eigen nationaliteit of het land dat die documenten heeft afgegeven. Hierop bestaat een uitzondering voor de houders van reisdocumenten voor vluchtelingen afgegeven door een beperkt aantal West-Europese landen die partij zijn bij het daartoe gesloten Verdrag van de Raad van Europa. Dit zijn België, Denemarken, Duitsland, Finland, Ierland, Italië, Liechtenstein, Luxemburg, Malta, Noorwegen, Portugal, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, IJsland, Zweden en Zwitserland. Voor een aantal nationaliteiten geldt bovendien de zogenaamde transitvisumplicht voor luchthavens. Wanneer deze vreemdelingen via de internationale zone van de Schengenluchthaven willen doorreizen (transiteren) naar een derde land buiten Schengen, dienen ze in bezit te zijn van een transitvisum voor luchthavens (ook bekend als A-visum). Dit ondanks het feit dat zij het Schengengebied feitelijk niet betreden. Voor een aantal van deze nationaliteiten geldt de transitvisumplicht voor alle Schengenlanden, voor andere alleen voor de Benelux. Uit de afgifte van een visum voor kort verblijf blijkt dat er op het moment van afgifte geen bezwaar bestaat tegen de binnenkomst voor een tijdelijk verblijf of doorreis naar een derde land. Een visum geeft echter géén onherroepelijk recht op binnenkomst. Ook bij inreis dient te worden aangetoond dat nog steeds aan de voorwaarden van binnenkomst wordt voldaan. Het visum heeft de vorm van een sticker die wordt aangebracht in het reisdocument. Tenzij sprake is van een territoriaal beperkt visum, is een visum afgegeven door één van de landen die partij zijn bij de SUO geldig voor alle Schengenlidstaten.


=

ON=

Met een geldig Schengenvisum kan zodoende vrij door de Schengenlidstaten worden gereisd, mits aan de houder van het visum de toegang tot het Schengengebied is verleend. Een visum wordt aangevraagd bij de diplomatieke vertegenwoordiging van de Schengenlidstaat waar het hoofddoel van de reis is gelegen. In Nederland is de Minister van Buitenlandse Zaken verantwoordelijk voor de beoordeling van en het beslissen over aanvragen voor een visum voor kort verblijf. De vreemdeling dient vóór de komst naar Nederland een visum aan te vragen bij de Nederlandse ambassade of het Nederlandse consulaat-generaal. Op het overgrote deel van de aanvragen wordt zelfstandig beslist door de posten. Voor een aantal nationaliteiten kan echter worden bepaald dat de aanvraag verplicht dient te worden voorgelegd aan de centrale autoriteiten voordat tot inwilliging kan worden overgegaan. Nota bene: posten zijn te allen tijde bevoegd om een aanvraag te weigeren. De lidstaten kunnen zelf bepalen voor welke nationaliteiten zij een dergelijke verplichting wensen. Dit is vastgelegd in (de vertrouwelijke) bijlage 5a van de Gemeenschappelijke Visuminstructies. In Nederland geschiedt de verplichte voorlegging hetzij via de Directie Personenverkeer, Migratie en Vreemdelingenzaken (DPV) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, hetzij via de units Visadienst van de IND. Ook andere aanvragen kunnen worden voorgelegd door de posten, indien zij dit nodig achten, aan hetzij de DPV dan wel de IND. Ook na beoordeling door DPV of IND blijft de afgifte van visa op de posten plaatsvinden. Verlening visum aan de grens Onder bepaalde voorwaarden kunnen visa voor kort verblijf ook aan de grens worden aangevraagd en afgegeven. Hiertoe zijn krachtens mandaat van het hoofd van de IND de ambtenaren belast met grensbewaking (de KMar en de Zeehavenpolitie) bevoegd. Het kan daarbij zowel gaan om visa zonder territoriale beperkte geldigheid (geldig voor alle Schengenlanden), als om visa met een territoriaal beperkte geldigheid (alleen voor Nederland geldig). In beide gevallen mag het visum maar voor één inreis worden gebruikt; de geldigheidsduur mag niet meer dan 15 dagen bedragen. De belangrijkste voorwaarde voor visumverstrekking aan de grens is dat de vreemdeling kan aantonen dat hij door onvoorziene en dringende redenen niet in de gelegenheid is geweest een visum aan te vragen voorafgaand aan zijn komst naar de betreffende Schengenlidstaat. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat aan de grens doorreisvisa (voor maximaal 5 dagen) worden verstrekt aan transiterende zeelieden. In bijzondere gevallen mag de Zeehavenpolitie (bij zeelieden die verblijven in Rotterdam) ook de geldigheidsduur van een visum verlengen. In overige gevallen worden aanvragen tot verlenging van de geldigheidsduur van visa door de Visadienst van de IND behandeld. Voorlegging DPV en Visumdienst Zoals hierboven aangegeven, leggen de posten bepaalde aanvragen voor aan hetzij de DPV van Buitenlandse Zaken, hetzij de Units Visadienst van de IND. DPV behandelt voorgelegde visumaanvragen met betrekking tot: – zakenbezoeken – congressen – seminars – sport en culturele manifestaties – internationale organisaties – diplomaten – politieke bezoeken – aanvragen van personen uit de voormalige Sovjet republieken. De Units Visadienst van de IND behandelen namens de Minister van Buitenlandse Zaken de voorgelegde visumaanvragen voor: – transit – toerisme – familie- en privébezoek – artiesten – studenten – stagiaires en – medische bezoeken. Aanvragen voor de genoemde verblijfsdoelen van personen uit de voormalige Sovjetrepublieken worden echter niet door de IND behandeld, maar door DPV.


=

OO=

Voorlegging door de posten aan de nationale diensten zal in beginsel slechts gebeuren indien de voorlegging een toegevoegde waarde heeft, bijvoorbeeld om extra informatie in te winnen die relevant is voor de beoordeling. Hierbij kan het onder andere gaan om informatie over de referent of de solvabiliteit. Ook kan er aanleiding bestaan om de informatie die door de visumaanvrager is verstrekt te vergelijken met de informatie die door de referent verstrekt wordt. Visumtypes Visa kort verblijf zijn onder te verdelen in verschillende visumtypes. In het Schengengebied bestaan de volgende soorten visa: – Transitvisum voor de luchthavens (A-visum) Dit is een visum waarmee vreemdelingen zich tijdens tussenlandingen bij een internationale vlucht in de internationale transitzone van een luchthaven mogen ophouden, zonder toegang tot het nationale grondgebied van het betrokken Schengenland te verkrijgen. Deze visumplicht vormt een uitzondering op de algemene faciliteit zich zonder visum in genoemde internationale transitzone te mogen ophouden. – Doorreisvisum (B-visum) Dit is een visum waarmee vreemdelingen over het grondgebied van de Schengenlanden mogen reizen, om zich vanuit een derde staat naar het grondgebied van een andere derde staat te begeven. Dit is het type visum dat veelal aan aan- of afmonsterende zeelui wordt verstrekt. Het doorreisvisum is geldig voor één, twee of, bij wijze van uitzondering, verscheidene doorreizen, met dien verstande dat de duur van elke doorreis niet meer dan vijf dagen mag bedragen. – Visum voor kort verblijf of reisvisum; meervoudig visum (C-visum) Dit is een visum waarmee vreemdelingen voor andere dan met immigratie verband houdende doeleinden om binnenkomst in het Schengengebied mogen verzoeken, waarbij te rekenen vanaf de datum van eerste binnenkomst, noch de duur van een ononderbroken verblijf, noch de duur van de achtereenvolgende verblijven meer dan 90 dagen per 180 dagen mogen bedragen. Dit visum kan voor één of meerdere binnenkomsten worden afgegeven. – Circulatievisum (C-visum) Dit is een visum voor kort verblijf (C-visum) met meerdere binnenkomsten, waarvan de geldigheidsduur méér dan 90 dagen bedraagt: één, twee, drie of vier jaar en in uitzonderingsgevallen vijf jaar. Voor de verblijfsduur gelden dezelfde regels als voor het meervoudig visum voor kort verblijf. – Collectief visum (ook wel: groepsvisum) (B- of C-visum) Doorreisvisum (B-visum) of reisvisum voor een verblijfsduur van ten hoogste 30 dagen (C-visum), dat op een collectief paspoort kan worden aangebracht, tenzij de nationale wetgeving zich daartegen verzet. Het wordt afgegeven aan een groep vreemdelingen (van minimaal 5 tot maximaal 50 personen) die, voordat zij besloten de reis te maken, sociaal of institutioneel zijn georganiseerd, voor zover binnenkomst en verblijf op, alsmede vertrek uit het Schengengebied geschiedt door de leden als groep. In afwijking van het bovenstaande kunnen aan zeelieden collectieve doorreisvisa worden afgegeven overeenkomstig het bepaalde in Verordening (EG) nr. 415/2003 van de Raad van 27 februari 2003, betreffende de afgifte van visa aan de grens, inclusief aan transiterende zeelieden. – Visum voor verblijf van langere duur (D-visum) Visa voor een verblijf van langer dan 90 dagen zijn nationale visa die door iedere Schengenlidstaat overeenkomstig de eigen wetgeving kunnen worden afgegeven. De Nederlandse machtiging tot voorlopig verblijf (mvv) valt onder deze categorie (zie verderop in deze paragraaf ). Na inreis met een mvv kan de vreemdeling in Nederland een verblijfsvergunning aanvragen. De hierboven genoemde visa (met uitzondering van het D-visum) zijn in principe geldig voor het hele Schengengebied. Ze worden afgegeven in de vorm van een visumsticker in het reisdocument. Zowel het gebied waarvoor het visum geldig is als de vorm waarin het visum verstrekt wordt, kan echter afwijken. Dit is het geval bij het visum met territoriaal beperkte geldigheid en bij de visumverklaring. –

Visum met territoriaal beperkte geldigheid


=

OP=

Wanneer geen visum voor het gehele Schengengebied kan worden afgegeven, is het in een aantal gevallen mogelijk een territoriaal beperkt Schengenvisum af te geven. Het kan daarbij gaan om een doorreisvisum (B-visum) of een reisvisum voor kort verblijf (C-visum). Die situatie doet zich voor als een aanvrager niet in aanmerking komt voor een reisvisum, terwijl er toch redenen zijn om de aanvrager toe te laten tot de Benelux of tot Nederland. In dat geval wordt de territoriale geldigheid van het visum beperkt tot de Benelux of Nederland. Daarbij kan het gaan om humanitaire redenen, redenen van nationaal belang en/of internationale verplichtingen. – Visumverklaring Als een reisdocument niet erkend wordt door de Benelux, kan een visum in de vorm van een visumverklaring worden afgegeven. Dit is altijd een visum met territoriaal beperkte geldigheid, beperkt tot de Benelux. Voor de afgifte van een visumverklaring moeten altijd de nationale autoriteiten (lees: DPV 24 of IND) geraadpleegd worden. Documentcontrole bij toegang toegang Documentcontrole bij aanvraag mvv Bij de aanvraag voor een mvv worden op de ambassade de benodigde documenten gecontroleerd. Officiële documenten dienen gelegaliseerd en eventueel geverifieerd te zijn. Documentcontrole bij aanvang reis De Nederlandse autoriteiten oefenen controle uit op de juistheid van persoons- en reisdocumenten van vreemdelingen voordat de reis naar Nederland wordt aangevangen. Dit gebeurt met name op zogenaamde ‘high-risk’ luchthavens in de wereld middels zogenaamde pre-boardingchecks door ambtenaren van de KMar en van de IND (de Immigration Liaison Officers (ILO’s)). De ILO’s en de medewerkers van de KMar hebben niet de bevoegdheid mensen de toegang tot een vlucht te ontzeggen, maar adviseren de luchtvaartmaatschappij bij de controle van reisdocumenten. Documentcontrole aan de grens De laatste mogelijkheid om in de toegangsprocedure te interveniëren is aan de grens zelf. Grensbewaking is een verantwoordelijkheid van de KMar en van de Zeehavenpolitie en geschiedt door controle vlak na de fysieke landsgrenzen, het uitvoeren van gate-controle bij het verlaten van het vliegtuig en de controle in havens en op schepen. Opgemerkt zij dat passagiers op het moment van landen op een luchthaven of bij afmeren in een haven nog geen toegang tot het grondgebied van het 25 Koninkrijk hebben verkregen en zich derhalve, in juridische zin, nog niet in Nederland bevinden. Een vreemdeling die de toegang tot Nederland is ontzegd, dient Nederland onmiddellijk te verlaten. Als hij Nederland is binnengekomen met vliegtuig of schip van een vervoersonderneming, dient hij Nederland door de zorg van diezelfde vervoersonderneming te verlaten. Indien het niet mogelijk is de vreemdeling binnen een redelijke termijn naar een plaats buiten Nederland te vervoeren, kunnen de kosten die de overheid maakt met betrekking tot het verblijf en de uitzetting van de vreemdeling op de 26 vervoersonderneming worden verhaald.

QKNKOK=qçÉä~íáåÖ== In deze paragraaf wordt de organisatie van de aanvraag tot toelating tot Nederland behandeld. Asiel Toelating op grond van asiel wordt beoordeeld door de IND. Asielzoekers kunnen op de volgende vijf gronden voor een verblijfsvergunning in Nederland in aanmerking komen: – wanneer er sprake is van vluchtelingschap op grond van het Vluchtelingenverdrag van Genève; – wanneer het aannemelijk is dat bij terugkeer een reëel risico bestaat dat betrokkene wordt onderworpen aan folteringen, of aan onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen;

24

INDIAC: Trendrapportage visa kort verblijf IV, p. 18 en 19. http://www.acvz.com/publicaties/Advies-ACVZ-NR4-2003.pdf 26 Vreemdelingenwet 2000, artikel 5 25


=

OQ=

–

– –

wanneer naar het oordeel van de Minister van Justitie op grond van klemmende redenen van humanitaire aard die verband houden met de redenen van zijn vertrek uit het land van herkomst, in redelijkheid niet kan worden verlangd dat betrokkene terugkeert naar het land van herkomst (bijvoorbeeld traumata); wanneer terugkeer naar het land van herkomst naar het oordeel van de Minister van Justitie van bijzondere hardheid zou zijn in verband met de algehele situatie aldaar, (categoriale bescherming); wanneer een gezinslid van de asielzoeker een verblijfsvergunning asiel heeft verkregen op grond van voornoemde gronden.

Een asielaanvraag indienen Vreemdelingen kunnen een asielaanvraag indienen bij een van de drie aanmeldcentra van de IND. Na het eerste gesprek met de IND krijgt de asielzoeker binnen 48 procesuren (= vijf werkdagen) te horen of verder onderzoek nodig is of dat zijn verzoek wordt ingewilligd of afgewezen. In het laatste geval kan de asielzoeker tegen de afwijzing in beroep gaan. Hij mag de uitspraak van de rechter echter niet in Nederland afwachten. Indien een zogenaamde ‘voorlopige voorziening’ (vovo)wordt ingediend, mag de uitspraak in beginsel in Nederland worden afgewacht indien het een eerste vovo betreft. Als meer onderzoek nodig is, wordt de asielaanvraag verder in behandeling genomen en doet de IND nader onderzoek naar de redenen van de asielzoeker voor zijn aanvraag. Tijdens dit onderzoek verblijft de asielzoeker in een van de opvanglocaties van het COA. Asielaanvraag op een diplomatieke post Tot 2003 konden vreemdelingen ook asiel vragen op een ambassade of een consulaat van Nederland in het betreffende land van herkomst of in een ander land waar zij verbleven. Sinds 2003 zijn de mogelijkheden daartoe afgeschaft: vreemdelingen kunnen niet langer bij een Nederlandse diplomatieke post een visum aanvragen voor een in te dienen asielaanvraag in Nederland. Beoordeling van de asielaanvraag Na onderzoek neemt de IND een beslissing over de asielaanvraag. Om goede beslissingen te kunnen nemen, kan de IND gebruik maken van de zogenaamde algemene (over het land van herkomst) en individuele (over individuele aanvragen) ambtsberichten, opgesteld door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De rol van dit ministerie is die van onafhankelijk deskundige die informatie verschaft over herkomstlanden van asielzoekers. De ambtsberichten worden op verzoek van de Staatssecretaris van Justitie geschreven door het Ministerie van Buitenlandse Zaken waarbinnen de afdeling Asiel en Migratie van DPV (DPV/AM) verantwoordelijk is voor de totstandkoming van de 27 ambtsberichten. Om een zorgvuldige beslissing te kunnen nemen op een asielaanvraag wordt naast de ambtsberichten van DPV/AM ook informatie van andere objectieve bronnen gebruikt. De IND moet binnen zes maanden een besluit nemen. Alleen in uitzonderlijke gevallen mag de IND daarvan afwijken. Bijvoorbeeld als advies van, of onderzoek door, externe deskundigen nodig is om een beslissing te nemen. Of wanneer de situatie in het land waar de asielzoeker vandaan komt onduidelijk of onveilig is en verwacht wordt dat dit niet lang zal duren. Besluitmoratorium Het komt voor dat over asielaanvragen van mensen uit een bepaald land tijdelijk geen beslissing wordt genomen. Er is dan sprake van een zogenaamd ‘besluitmoratorium’. Er kunnen drie redenen zijn om een besluitmoratorium in te stellen: – er bestaat (tijdelijk) onduidelijkheid over de veiligheidssituatie in een land; – er bestaat een onveilige situatie in een land herkomst terwijl de verwachting bestaat dat die van korte duur zal zijn; – het aantal asielaanvragen uit een bepaald land is zo groot, dat de IND meer tijd nodig heeft om een beslissing te kunnen nemen. Bij een besluitmoratorium kan de standaard beslistermijn van zes maanden met maximaal een jaar worden verlengd. In deze periode verblijven de asielzoekers rechtmatig in Nederland, omdat hun

27

http://www.minbuza.nl/nl/actueel/ambtsberichten


=

OR=

asielaanvraag nog in behandeling is. Wanneer het kabinet het besluitmoratorium intrekt, blijft de verlengde beslistermijn gelden voor zaken waarin de termijn al is verlengd. Voor nieuwe asielaanvragen 28 van mensen uit hetzelfde land, geldt weer de normale beslistermijn van zes maanden. Inwilliging van de asielaanvraag Als de beslissing van de IND over de asielaanvraag positief is, krijgt de asielzoeker een vergunning om voor bepaalde tijd in Nederland te blijven. Dit betekent dat de asielzoeker in eerste instantie tijdelijk (maximaal vijf jaar) in Nederland mag blijven zo lang hij bescherming nodig heeft. Zodra dat niet meer nodig is, moet hij terugkeren naar het land waar hij vandaan komt. Als de betrokkene na vijf jaar nog steeds bescherming nodig heeft, kan hij in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd. Dat betekent dat hij voorgoed in Nederland mag blijven. In de Vreemdelingenwet 2000 is sprake van één type verblijfsvergunning voor alle asielzoekers die worden toegelaten. Houders van deze verblijfsvergunning mogen betaald werk verrichten (zie 4.1.3.) en hebben recht op onder andere huisvesting in een willekeurige gemeente, scholing, sociale voorzieningen en studiefinanciering. Ook hebben zij onder bepaalde voorwaarden recht op gezinshereniging. Er zijn bepaalde groepen asielzoekers van wie de asielaanvraag wordt afgewezen, maar die in het bezit worden gesteld van een reguliere (niet-asiel) verblijfsvergunning. Deze vergunningen worden ambtshalve verleend en betreffen bijvoorbeeld AMV’s. Ook in gevallen dat de vreemdeling buiten zijn schuld niet kan voldoen aan de verplichting uit Nederland te vertrekken, kan onder bepaalde voorwaarden een reguliere vergunning op grond van het buitenschuldbeleid worden verleend. Het is ook mogelijk dat vreemdelingen zelf een aanvraag voor een reguliere vergunning indienen, nadat zij voor asiel zijn uitgeprocedeerd. Zo kan een vreemdeling bijvoorbeeld een aanvraag indienen voor verblijf bij partner, of voor het verrichten van arbeid in Nederland. Beroep en hoger beroep Als de IND de asielaanvraag afwijst, is de asielzoeker verplicht het land te verlaten. Het is echter mogelijk om bij de rechtbank in beroep te gaan tegen die afwijzing. Gaat de asielzoeker in beroep, dan komt de plicht om het land te verlaten tijdelijk te vervallen. De beroepsprocedure mag namelijk in Nederland worden afgewacht. De asielzoeker blijft dan in een van de opvanglocaties van het COA. Er zijn een paar uitzonderingen op deze regel. Bijvoorbeeld wanneer de asielaanvraag in het aanmeldcentrum wordt afgewezen. Of als de aanvrager al eerder een asielaanvraag heeft ingediend, deze is afgewezen en hij geen nieuwe feiten of omstandigheden aandraagt. D mag hij de beroepsprocedure niet in Nederland afwachten. In deze gevallen kan hij wel aan de rechter een voorlopige voorziening vragen om uitzetting tegen te houden. Vindt de rechter dat het beroep van de asielzoeker gegrond is, dan moet de IND de aanvraag opnieuw beoordelen. Tegen de uitspraak van de rechter kunnen zowel de vreemdeling als de Staatssecretaris van Justitie hoger beroep indienen bij de AbRvS. De uitspraak op het hoger beroep mag niet in Nederland worden afgewacht. Als de AbRvS het hoger beroep van de asielzoeker terecht vindt, moet de asielaanvraag opnieuw worden beoordeeld. Als de AbRvS het hoger beroep van de staatssecretaris terecht vindt, komt daarmee alsnog de afwijzing van de asielaanvraag vast te staan. Ook is het mogelijk dat de AbRvS de zaak naar de rechtbank terugverwijst, wat betekent dat de rechtbank opnieuw op het beroep moet beslissen. Een afwijzing van het hoger beroep betekent dat de uitspraak van de rechter door de AbRvS wordt bevestigd en de asielzoeker dus geen verblijfsvergunning krijgt. Als de asielzoeker de indiener van het hoger beroep was, betekent dit dat de asielzoeker geen verblijfsvergunning krijgt. Als de staatssecretaris de indiener van het hoger beroep was, betekent dit dat de asielaanvraag opnieuw moet worden beoordeeld. Definitieve afwijzing Wanneer de asielaanvraag definitief is afgewezen, moet de asielzoeker binnen vier weken Nederland verlaten. De opvang en huisvesting door het COA worden na deze vier weken beëindigd. De asielzoeker wordt al tijdens de procedure geïnformeerd over deze gevolgen van een mogelijke definitieve afwijzing van het asielverzoek, zodat hij zich daar tijdig op kan voorbereiden. De asielzoeker moet er zelf voor zorgen dat hij tijdig het land verlaat. Als hij dat wil, kan IOM hem daarbij helpen. Als de asielzoeker niet

28

http://www.regering.nl/Begrippenlijst/B/Besluitmoratorium


=

OS=

mee wil werken aan zijn vertrek, kan hij door de KMar, in samenwerking met de VP, het land worden 29 uitgezet (zie paragraaf 4.1.5. Terugkeer). Migratie Toelating tot Nederland op overige gronden dan asiel wordt eveneens beoordeeld door de IND. Binnen deze reguliere (niet-asiel) migratie zijn de voornaamste categorieën: Gezinshereniging/gezinsvorming Onder ‘gezinshereniging’ wordt verstaan toelating tot Nederland voor verblijf bij (huwelijks)partner, (pleeg)ouder of ander gezinslid (in het kader van verruimde gezinshereniging). Het recht op gezinshereniging in Europa is een uitvloeisel van het recht op vrij verkeer van personen (EU-onderdanen binnen de EU). Door het verdwijnen van de binnengrenzen ontstond behoefte aan een gezamenlijk beleid ten aanzien van gezinsmigratie. Bij het opstellen van de richtlijn gezinshereniging voor onderdanen uit derde landen is expliciet rekening gehouden met internationale verdragen op het gebied van mensenrechten, in het bijzonder het Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM). In het EVRM is geregeld dat eenieder die legaal in een van de landen van de EU woont zich kan beroepen op het recht op familieleven. In de Nederlandse wet is het zo geregeld dat de echtgenoten of geregistreerde partners beiden ten minste 18 jaar oud moet zijn. De in Nederland verblijvende hoofdpersoon moet een salaris hebben van ten minste 100% van de bijstandsnorm voor gehuwden (of 120% van het wettelijk minimumloon voor personen van 23 jaar of ouder bij gezinsvorming, zie hierna). Voor de volwassen gezinsleden die toelating tot Nederland in het kader van gezinshereniging (of gezinsvorming) zoeken is het afleggen van een inburgeringsexamen vereist. Met het inburgeringsexamen worden basis beheersing van de Nederlandse taal en maatschappij getoetst. Deze inburgeringstoets moet worden afgelegd op een Nederlandse ambassade of consulaat in het land van herkomst door middel van een telefonische verbinding met een spraakherkenningcomputer. Daarna kan een mvv voor Nederland worden verkregen. De verplichting geldt dus niet voor niet-mvv-plichtige nationaliteiten. De uitslag van het examen wordt direct bekend gemaakt. Wanneer het desbetreffende land geen Nederlandse ambassade of consulaat heeft, mag het examen in een buurland gedaan worden. Bij ‘gezinshereniging’ was de gezinsband al tot stand gekomen voor de komst van de hoofdpersoon naar Nederland. In geval van ‘gezinsvorming’ is de gezinsband tot stand gekomen toen de hoofdpersoon al in Nederland verblijf had. De wet regelt dat in geval van gezinsvorming de (huwelijks-)partners beiden ten minste 21 jaar oud moeten zijn en dat de in Nederland verblijvende (huwelijks-)partner, de 30 hoofdpersoon, een salaris moet hebben van ten minste 120% van het minimumloon. AdoptieAdoptie- / pleegkinderen Bij adoptie gaat het over het algemeen om buitenlandse kinderen die in Nederland gaan verblijven als buitenlands adoptiekind. Hierbij dient voldaan te zijn aan de voorwaarden van de Wet opneming buitenlandse kinderen ter adoptie. Als het kind door de adoptiebeslissing de Nederlandse nationaliteit heeft verkregen, is de onderstaande procedure niet van toepassing. Een minderjarig kind kan door een adoptie in het buitenland de Nederlandse nationaliteit verkrijgen als één van de adoptiefouders de Nederlandse nationaliteit heeft en de adoptie (van rechtswege of door de Nederlandse rechter) is erkend. De adoptie wordt van rechtswege erkend als de adoptie tot stand is gekomen in overeenstemming met het Haags Adoptieverdrag in een land aangesloten bij dat verdrag. In andere gevallen kan de Nederlandse rechter de adoptie erkennen als deze in overeenstemming is met de Wet conflictenrecht adoptie (Wcad). In de overige gevallen dient toelating voor adoptie te worden verzocht. Om voor verblijf bij adoptieouder(s) in aanmerking te komen, moet ook zijn voldaan aan de vereisten van de Wet opname buitenlandse kinderen ter adoptie. Bij een pleegkind gaat het om een buitenlands kind dat in Nederland wordt opgenomen in het gezin van naaste familieleden (grootouders, broers, zusters, ooms of tantes) 31 omdat voor het pleegkind in het land van herkomst geen aanvaardbare toekomst is weggelegd.

29

http://www.justitie.nl/onderwerpen/migratie/asiel/ Vreemdelingenwet artikel 29 lid 1, onder e. en f. en vreemdelingenbesluit (Vb) artikel 3.13 tot en met 3.22 31 Vreemdelingenbesluit (Vb) artikel 3.26 tot en met 3.28 30


=

OT=

Wedertoelating Wedertoelating heeft betrekking op mensen die opnieuw tot Nederland willen worden toegelaten. Over het algemeen gaat dit op voor de volgende categorieën: – oud-Nederlanders; – vreemdelingen die tussen het vierde en negentiende levensjaar ten minste tien jaren rechtmatig in Nederland verbleven; – vreemdelingen die voor het negentiende levensjaar een ononderbroken periode van ten minste vijf jaren rechtmatig in Nederland hebben verbleven; – vreemdelingen die bij de rechtbank in Den Haag een verzoek hebben ingediend tot vaststelling van hun Nederlanderschap; – vreemdelingen die gebruik hebben gemaakt van de remigratieregeling. Arbeid Het Vreemdelingenbesluit stelt dat in de behoefte aan arbeidskrachten zoveel mogelijk dient te worden voorzien door inschakeling van het in Nederland aanwezige of redelijkerwijs te verwachten aanbod, of van het arbeidsaanbod uit de EU-lidstaten of staten die partij zijn bij de EER-overeenkomst, voor zover daarop het vrije verkeer van werknemers van toepassing is. Dit is het zogenaamde prioriteitgenietend aanbod op de Nederlandse arbeidsmarkt. Pas als hier op deze manier niet in kan worden voorzien, kan 32 aan een derdelander toelating tot de Nederlandse arbeidsmarkt worden verleend. Met andere woorden: alleen als er binnen Nederland en de EU niemand anders gevonden kan worden voor de functie, krijgt een derdelander een TWV. Deze vergunning wordt afgegeven door het CWI (thans UWV WERKbedrijf ). Studie Wie in Nederland, voor een periode van langer dan drie maanden wil gaan studeren, moet aan de volgende voorwaarden voldoen: – een geldig paspoort bezitten; – een ziektekostenverzekering met dekking in Nederland hebben; 33 – een bewustverklaring ondertekenen; – geen gevaar voor de openbare orde vormen; – bereid zijn om een tuberculoseonderzoek te ondergaan; – over voldoende en duurzame middelen van bestaan beschikken, inclusief collegegeld; – een (voorlopig) bewijs van inschrijving bij een onderwijsinstelling hebben. Daarnaast zijn er extra voorwaarden voor voortgezet en beroepsonderwijs, namelijk dat: – het een voltijds dagopleiding is (geen schriftelijke of avondopleiding); – Nederland voor de opleiding het meest aangewezen land is; – de persoon met die opleiding een positieve bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van zijn land; – het een opleiding moet zijn in de zin van de Wet op het voortgezet onderwijs; Bij studie aan een universiteit of een hogeschool gelden als extra voorwaarden dat: – het een voltijd dagopleiding is (geen schriftelijke of avondopleiding); – het een onderwijsinstelling is die door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen wordt bekostigd of aangewezen; – het een onderwijsinstelling is die de Gedragscode heeft ondertekend en staat opgenomen in het 34 register van de Informatie Beheer –Groep (IBG); – het een onderwijsinstelling is die een convenant heeft gesloten met de IND. Sommige opleidingen stellen voorwaarden aan de kennis van de student voordat zij deze toelaten tot de opleiding. Het gaat dan bijvoorbeeld om kennis van de Nederlandse taal. Voorafgaand aan de studie in het hoger onderwijs mag de student een jaar in Nederland zijn om zich op een toelatingsexamen voor te bereiden. Nog een jaar voor een andere studie is niet mogelijk. De student moet met een verklaring van

32

Vreemdelingenbesluit (Vb) artikel 3.30 tot en met 3.38 Vreemdelingen die voor de verblijfsdoelen studie of au pair naar Nederland komen, moeten een bewustverklaring tekenen. Hiermee geeft de vreemdeling aan dat hij weet aan welke voorwaarden hij moet voldoen. Maar ook dat hij weet dat hij over een tijdje Nederland weer moet verlaten. 34 Zie voor een lijst van instellingen die de gedragscode heeft ondertekend http://www.internationalstudy.nl. 33


=

OU=

de onderwijsinstelling kunnen laten zien dat hij wordt toegelaten tot de opleiding als hij slaagt voor het toelatingsexamen. Unie ie Richtlijn 2004/114/EG van de Raad van de Europese Un Op 2 januari 2004 is de richtlijn 2004/114/EG van de Raad van de Europese Unie in werking getreden. Deze richtlijn bevat richtlijnen en randvoorwaarden voor de toelating van mensen die niet in het bezit zijn van de nationaliteit van één van de lidstaten van de EU voor studie, scholierenuitwisseling, onbezoldigde opleiding of vrijwilligerswerk. Deze richtlijn is bedoeld ter bepaling van: – de voorwaarden waarop onderdanen van derde landen voor een periode van meer dan drie maanden kunnen worden toegelaten tot het grondgebied van de lidstaten van de EU voor het doel studie, scholierenuitwisseling, onbezoldigde beroepsopleiding of vrijwilligerswerk; – de regels betreffende de procedures voor het tot de EU toelaten van onderdanen van derde landen voor deze doeleinden. Uitwisseling Uitwisselingsprogramma’s zijn bedoeld voor jongeren. In de meeste gevallen kan alleen via een particuliere organisatie aan een dergelijk programma worden deelgenomen. De organisatie moet kunnen aantonen dat Nederlandse jongeren op hun beurt in het andere land aan het uitwisselingsprogramma kunnen deelnemen. Het programma moet dus tweezijdig zijn tussen Nederland en dat land. De jongere hoeft voor deelname geen student te zijn. Het gaat om culturele uitwisselingsprogramma’s. De jongere komt naar Nederland om de Nederlandse samenleving en cultuur te leren kennen. Hij mag geen betaald werk verrichten, maar wel vrijwilligerswerk. Zijn werkgever bij het vrijwilligerswerk moet voor hem een TWV aanvragen. De particuliere organisatie die de uitwisseling regelt, plaatst hem in een Nederlands gastgezin van minimaal twee personen. De organisatie blijft volledig verantwoordelijk voor hem en moet dan ook een garantverklaring tekenen voor bijvoorbeeld aansprakelijkheid en ziektekosten. Voor de jonge vreemdeling die deelneemt aan een uitwisselingsprogramma gelden de volgende voorwaarden: – hij heeft een geldig paspoort; – hij is minimaal 15 jaar en maximaal 25 jaar; – hij is niet getrouwd; – hij heeft niet de zorgplicht of feitelijke zorg voor gezinsleden in zijn land van herkomst; – hij heeft een retourticket of geld daarvoor; – hij is niet eerder met een verblijfsvergunning in Nederland geweest; – hij vormt geen gevaar voor de openbare orde; – hij heeft een garantverklaring van de uitwisselingsorganisatie; – hij heeft niet eerder in het buitenland een arbeidsrelatie gehad met het gastgezin; – hij ondertekent een Verklaring burgerlijke staat (niet gehuwd en niet de zorg voor kinderen). Werkvakanties Met een aantal landen (Canada, Australië en Nieuw Zeeland) heeft Nederland afspraken gemaakt ten aanzien van verblijf voor werkvakanties. Een vreemdeling met de nationaliteit van een van deze landen en in de leeftijd tot 31 jaar kan gedurende deze werkvakantie kennismaken met de Nederlandse cultuur en samenleving en mag daarbij werkzaamheden verrichten om in zijn eigen levensonderhoud te voorzien. Au pair Iedereen die minimaal 18 jaar is en niet ouder dan 25 jaar, kan als au pair naar Nederland komen. Dan moet de au pair aan de volgende voorwaarden voldoen: – een geldig paspoort bezitten; – een ziektekostenverzekering hebben met dekking in Nederland; – ongehuwd zijn; – geen zorgplicht of de feitelijke zorg voor eigen gezinsleden hebben (bijvoorbeeld kinderen of ouders); – geen gevaar voor de openbare orde vormen; – in Nederland een tuberculoseonderzoek ondergaan (afhankelijk van nationaliteit); – niet eerder met een verblijfsvergunning in Nederland zijn geweest; – niet eerder voor hetzelfde gezin in het buitenland hebben gewerkt; – alleen licht huishoudelijk werk doen ter ondersteuning van het gastgezin;


=

OV=

– – –

maximaal 8 uur per dag werken en maximaal 30 uur per week; daarbij heeft de au pair twee vrije dagen per week; onderhouden worden door het gastgezin tijdens het verblijf in Nederland; 35 een bewustverklaring ondertekenen.

Het gastgezin moet aan de volgende voorwaarden voldoen: – uit minimaal twee personen bestaan; – de au pair onderhouden tijdens het verblijf in Nederland; – voldoende inkomen hebben voor zichzelf en voor de au pair; – de verantwoordelijke persoon moet een garantverklaring ondertekenen; – de verantwoordelijke persoon moet een bewustverklaring ondertekenen; – een dagindeling voor de au pair maken. Medische behandeling Vreemdelingen die in Nederland een medische behandeling wensen te ondergaan, kunnen een verblijfsvergunning verkrijgen voor de duur van die medische behandeling. Om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning voor het ondergaan van medische behandeling, moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan: – in het bezit zijn van een geldige mvv; – in het bezit zijn van een geldig paspoort; – de vreemdeling beschikt over voldoende geld voor zijn verblijf in Nederland; – hij moet in Nederland een tuberculose-onderzoek ondergaan; – Nederland moet het meest aangewezen land zijn voor de behandeling; – de medische behandeling dient noodzakelijk te zijn; – de financiering voor de behandeling dient deugdelijk geregeld te zijn. Medische noodsituatie Wanneer de vreemdeling die in Nederland verblijft niet aan de voorwaarden van medische behandeling voldoet, is er toch een mogelijkheid om een verblijfsvergunning vanwege medische noodsituatie in Nederland te verkrijgen. In dit geval dient aan de volgende voorwaarden te zijn voldaan: – stopzetting van de medische behandeling zal een medische noodsituatie doen ontstaan; – de medische behandeling van de betreffende medische klachten kan niet plaatsvinden in het land van herkomst of ander land waarheen betrokkene zich kan verwijderen; – de medische behandeling ter voorkoming van het ontstaan van deze noodsituatie zal naar verwachting langer dan één jaar zal duren; – de vreemdeling is in het bezit van een geldige mvv; – hij is in het bezit van een geldig paspoort; – hij vormt geen gevaar voor de openbare orde; – de vreemdeling moet in Nederland een tuberculoseonderzoek ondergaan. Er is sprake van een medische noodsituatie wanneer het achterwege blijven van medische behandeling op korte termijn zal leiden tot overlijden dan wel invaliditeit of een andere vorm van ernstige geestelijke of lichamelijke schade. Vrijstelling Vrijstelling mvvmvv-vereiste en paspoortvereiste Vrijstelling mvv-vereiste wordt in ieder geval verleend indien het gelet op de gezondheidstoestand van de vreemdeling niet verantwoord is om te reizen, en indien de terugkeer van de vreemdeling in verband met de medische noodsituatie zal leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard. In individuele gevallen kan aanleiding bestaan om aan het paspoortvereiste voorbij te gaan als: – is aangetoond dat de enige mogelijkheid voor de afgifte of verlenging van een geldig document voor grensoverschrijding vereist dat de vreemdeling in persoon terugkeert naar het land van herkomst; en – stopzetting van de medische behandeling op korte termijn een medische noodsituatie zal doen ontstaan; en

35

Zie voetnoot nr. 33.


=

PM=

–

de medische behandeling van de betreffende medische klachten niet kan plaatsvinden in het land van herkomst.

Familieleden Als een verblijfsvergunning voor het ondergaan van medische behandeling of vanwege een medische noodsituatie wordt verleend, kunnen de in Nederland verblijvende (huwelijks)partner, de tot het gezin behorende afhankelijke kind(eren) en de verzorgende ouder(s), bij een aanvraag om een verblijfsvergunning voor gezinshereniging vrijstelling krijgen van het mvv-vereiste. Het middelenvereiste wordt niet tegengeworpen. Aan de overige geldende voorwaarden moet wel worden voldaan. Slachtoffers en getuige aangevers van mensenhandel In het Nederlandse vreemdelingenrecht kunnen vermoedelijke slachtoffers van mensenhandel sinds 1988 op grond van de zogeheten B9-regeling uit de Vreemdelingencirculaire een periode bedenktijd van maximaal drie maanden krijgen, waarbinnen zij kunnen beslissen of zij al dan niet aangifte willen doen. Sinds februari 2008 kunnen ook slachtoffers van mensenhandel die géén aangifte doen, maar wel op een andere manier meewerken aan het opsporings- of vervolgingsonderzoek naar een verdachte, in 36 aanmerking komen voor verlening van een tijdelijke verblijfsvergunning. Gedurende die periode zal de betreffende vreemdeling niet worden uitgezet en verkrijgt hij rechtmatig verblijf. De term B9-regeling is ontleend aan Hoofdstuk B9 uit de Vreemdelingencirculaire, waarin die procedure wordt beschreven, bedoeld voor slachtoffers en getuige-aangevers van mensenhandel. Het doel ervan is de slachtoffers in staat te stellen om tot rust te komen en in een veilige omgeving na te denken of hij aangifte willen doen of op andere wijze medewerking verlenen aan het strafrechtelijk onderzoek. De regeling maakt deel uit van een integrale aanpak om mensenhandel te bestrijden, een prioriteit voor politie en justitie in Nederland. Reeds bij een geringe aanwijzing dat er sprake kan zijn van mensenhandel, dient de betrokken korpschef de vreemdeling te wijzen op de mogelijkheid tot het doen van aangifte. Een aangifte van mensenhandel wordt doorgestuurd naar de IND en ambtshalve aangemerkt als een aanvraag tot het verlenen van een verblijfsvergunning. Binnen 24 uur dient de beslissing op de aanvraag te zijn genomen. De verblijfsvergunning wordt voor één jaar verleend, zonder paspoort-, mvv- of legesvereiste en ze blijft geldig zolang er sprake is van een opsporings- en vervolgingsonderzoek. Eindigt de strafzaak in een veroordeling, dan geeft dat aanspraak op voortgezet verblijf. Eindigt de zaak in vrijspraak maar heeft het slachtoffer dan al drie jaar een vergunning op grond van de B9-regeling dan krijgt het slachtoffer ook voortgezet verblijf. Slachtoffers die drie jaar of langer in het bezit zijn van een B9-vergunning kunnen een aanvraag doen voor voortgezet verblijf, ook als de strafzaak nog loopt. In dat geval wordt op basis van de individuele feiten en omstandigheden beoordeeld of er voldoende humanitaire redenen zijn om voortgezet verblijf te verlenen. Van slachtoffers die geen medewerking kunnen of willen verlenen, bijvoorbeeld omdat zij zich ernstig bedreigd voelen, of in verband met lichamelijke of psychische klachten, zal op de aanvraag beoordeeld worden of bijzondere individuele omstandigheden nopen tot het verlenen van verblijf. 37

37 EUEU- en EER onderdanen Personen met de nationaliteit van een EU- of EER-lidstaat (behalve Bulgarije en Roemenië) of Zwitserland, die langer dan drie maanden in Nederland (willen) verblijven, moeten zich inschrijven bij de IND. Op Europees niveau is bepaald dat personen met de nationaliteit van een EU-lidstaat hun recht op vrij verkeer en verblijf in een andere lidstaat eenvoudiger moeten kunnen uitoefenen. Dit geldt ook voor onderdanen van de EER-lidstaten en Zwitserland. Deze personen hebben voor verblijf in Nederland geen verblijfsdocument meer nodig, maar moeten zich inschrijven bij de IND. Het doel van hun verblijf 38 wordt dan geregistreerd.

QKNKPK=iÉÖ~~ä=îÉêÄäáàÑ= In deze paragraaf wordt de situatie van legaal verblijvende derdelanders met alle vormen van legaal verblijf beschreven. Wat voor een soort verblijfsvergunning kent men in Nederland? Aan welke

36

Vreemdelingencirculaire (Vc) Hoofdstuk B9 EER: Europese Economische Ruimte 38 http://www.ind.nl/nl/Images/brochure_EU_0809_tcm5-115507.pdf 37


=

PN=

voorwaarden moet voldaan worden om voor een verblijfsvergunning in aanmerking te komen? Welke aanpak dient er gevolgd te worden? Hoe verkrijgt men de Nederlandse nationaliteit? Verkrijging van een verblijfsdocument verblijfsdocument Elke in Nederland verblijvende vreemdeling heeft een verblijfsdocument nodig. Als vreemdeling wordt beschouwd: iedereen die niet de Nederlandse nationaliteit bezit en niet op grond van een wettelijke 39 bepaling als Nederlander moet worden behandeld. Er zijn vijf soorten verblijfsvergunningen: 1. verblijfsvergunning voor bepaalde tijd asiel; 2. verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd asiel 3. verblijfsvergunning voor bepaalde tijd regulier; 4. verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd regulier; 5. verblijfskaart voor gemeenschapsonderdanen. De verblijfsvergunning voor bepaalde tijd is een tijdelijke vergunning. Haar geldigheidsduur is afhankelijk van het verblijfsdoel van de vreemdeling en varieert tussen de één en de vijf jaar. In de periode voordat de geldigheidsduur afloopt, kan de vreemdeling een verlenging van de verblijfsvergunning aanvragen. Indien de vreemdeling, met of zonder verlenging, gedurende vijf jaar een verblijfsvergunning in Nederland heeft gehad, kan hij in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd. Ook deze dient aangevraagd te worden. Naast de vijf hierboven genoemde vergunningen, bestaat ook het zogenoemde ‘W-document’. Dit document wordt door de IND uitgegeven aan asielzoekers die nog geen verblijfsvergunning hebben gekregen maar in afwachting zijn van hun verdere asielprocedure. De zogenoemde W2-documenten zijn bedoeld voor andere vreemdelingen die geen verblijfsvergunning hebben, maar zich desondanks moeten kunnen legitimeren en aan wie het ontbreken van een paspoort niet kan worden tegengeworpen. Asiel Verblijfsvergunning asiel bepaalde tijd Deze vergunning wordt door de IND verstrekt aan vreemdelingen aan wie op asielgronden verblijf in Nederland voor bepaalde tijd wordt toegestaan. De verblijfsvergunning voor bepaalde tijd asiel werd aanvankelijk voor een periode van drie jaar verleend (dit gold voor vreemdelingen die de asielaanvraag hadden ingediend voor 1 september 2004). Aan vreemdelingen die de asielaanvraag hebben ingediend op of na 1 september 2004, wordt de verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd verleend voor de duur van vijf jaar. Het gaat in alle gevallen om dezelfde vergunning, ongeacht de grond waarop de persoon voor bescherming in aanmerking komt. Arbeid is vrij toegestaan en een TWV is niet vereist. Verblijfsvergunning asiel onbepaalde tijd Deze vergunning wordt verstrekt door de IND als de vreemdeling na drie jaar (voor vreemdelingen die de asielaanvraag hebben ingediend voor 1 september 2004) dan wel na vijf jaar (voor vreemdelingen die de asielaanvraag hebben ingediend op of na 1 september 2004) verblijf op grond van de verblijfsvergunning voor bepaalde tijd asiel nog aan de voorwaarden voldoet en zich op het moment van het verlopen van de verblijfsvergunning asiel bepaalde tijd zich niet een van de weigeringsgronden van artikel 32 Vreemdelingenwet voordoet. Arbeid is vrij toegestaan en een TWV is niet vereist.

Migratie Vergunning bepaalde tijd regulier Deze vergunning wordt door de IND verstrekt wanneer verblijf op reguliere (niet-asiel) gronden wordt toegestaan. De vergunning wordt altijd verleend onder een beperking van het ene specifieke verblijfsdoel, bijvoorbeeld gezinshereniging, studie of arbeid in loondienst. De beperking waaronder de vergunning is verleend, staat ook op het document vermeld. De vergunning wordt in de regel verleend voor de duur van één jaar. Afhankelijk van de beperking kan dat ook drie of vijf jaar zijn.

39

In casu gaat het hier om Molukkers


=

PO=

Vergunning onbepaalde tijd regulier Deze vergunning kan worden verleend aan vreemdelingen die voor onbepaalde tijd in Nederland willen verblijven. De vergunning wordt niet onder beperkingen verleend en er worden geen voorwaarden aan verbonden. Deze vergunning kan worden verstrekt na een verblijf van minimaal vijf jaar op basis van een 40 verblijfsvergunning voor bepaalde tijd regulier. Arbeid is vrij toegestaan en een TWV is niet vereist. Om voor een van deze verblijfsvergunningen in aanmerking te komen, moet een vreemdeling ten minste voldoen aan de volgende voorwaarden: – een geldig paspoort hebben; – geen gevaar voor de openbare orde, openbare rust of nationale veiligheid zijn; – hij of zijn verblijfgever dient over voldoende middelen van bestaan, bijvoorbeeld inkomsten uit arbeid te beschikken; – bereid zijn om mee te werken aan een onderzoek naar tuberculose; – een ziektekostenverzekering afgesloten hebben die dekking geeft in Nederland; – geslaagd zijn voor het basisexamen inburgering of hiervan vrijgesteld zijn; – voldoen aan de voorwaarden die behoren bij het doel waarvoor hij naar Nederland komt. Voor elk verblijfsdoel gelden andere voorwaarden. De vreemdeling moet een verblijfsvergunning aanvragen als hij langer dan drie maanden in Nederland verblijft. De aanvraag moet gedaan worden in de regio waarin hij verblijft. Verblijfsvergunning voor gemeenschapsonderdanen gemeenschapsonderdanen Dit document wordt verstrekt aan vreemdelingen uit Bulgarije en Roemenië die voor langere tijd op basis van het Gemeenschapsrecht in Nederland verblijven. Daarnaast wordt het verstrekt aan familieleden van burgers van de Unie die zelf een nationaliteit van een derde land hebben. Arbeid is vrij toegestaan en een TWV is in de meeste gevallen niet vereist. Verkrijging Nederlandse nationaliteit Er bestaan drie manieren om de Nederlandse nationaliteit te verkrijgen. De eerste is van rechtswege; door geboorte of erkenning. De tweede is via de optieprocedure en de derde is via de naturalisatieprocedure. Van rechtswege Elk kind van een getrouwde Nederlandse vader of moeder is na zijn geboorte automatisch Nederlander, ook als het buiten Nederland geboren is. Het kind van een ongetrouwde Nederlandse moeder is ook na geboorte automatisch Nederlander. Maar een kind van een ongetrouwde niet-Nederlandse moeder en een Nederlandse vader wordt alleen Nederlander als de vader het kind voor de geboorte erkent of erkent na de geboorte maar voordat het kind 7 jaar wordt. Optie De optieprocedure is de eenvoudigste en snelste manier om Nederlander te worden. Wanneer de vreemdeling een optieverklaring wil afleggen, kan hij zich wenden tot de gemeente van zijn woonplaats, de Nederlandse vertegenwoordiging in het buitenland, het Kabinet van de Gouverneur in Aruba of de afdeling Burgerzaken op de verschillende eilanden in de Nederlandse Antillen. Als de gemeente, Nederlandse vertegenwoordiging in het buitenland, het Kabinet van de Gouverneur in Aruba of de afdeling Burgerzaken op de verschillende eilanden in de Nederlandse Antillen ten aanzien van deze optieverklaring heeft onderzocht of aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan, wordt de optieverklaring bevestigd. Vervolgens ontvangt de vreemdeling van de betreffende autoriteit een uitnodiging voor een naturalisatieceremonie. De vreemdeling is, behoudens bijzondere omstandigheden, verplicht naar de naturalisatieceremonie te gaan om de optiebevestiging in persoon in ontvangst te nemen. Pas dan krijgt de optieverklaring rechtskracht en wordt deze persoon Nederlander. Als hij niet voldoet aan de wettelijke voorwaarden voor optie, wordt zijn optieverklaring door de betreffende autoriteit niet bevestigd. De vreemdeling krijgt een schriftelijk bericht waarom zijn optieverklaring niet is bevestigd. Hiertegen staan bezwaar- en beroepsprocedures open.

40

http://www.ind.nl


=

PP=

Voorwaarden: Om door middel van optie het Nederlanderschap te verkrijgen, moet de vreemdeling in bijna alle gevallen in het bezit zijn van een geldige verblijfsvergunning. Daarnaast moet de vreemdeling voldoen aan een van de volgende voorwaarden: – hij is meerderjarig, in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba geboren en hij woont sinds zijn geboorte onafgebroken in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba; – hij is in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba geboren, hij heeft hier ten minste drie jaar legaal onafgebroken gewoond en hij heeft vanaf zijn geboorte geen nationaliteit (hij is staatloos); – hij is meerderjarig en woont vanaf zijn vierde jaar legaal in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba; – hij is meerderjarig, oud-Nederlander en woont ten minste één jaar in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba op basis van een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of een verblijfsvergunning voor een niet-tijdelijk verblijfsdoel; – hij is ten minste drie jaar getrouwd met een Nederlander en woont ten minste vijftien jaar onafgebroken legaal in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba; – hij is 65 jaar of ouder en woont ten minste vijftien jaar onafgebroken legaal in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba; – hij is minderjarig, door een Nederlander erkend en ten minste drie jaar onafgebroken verzorgd en opgevoed door deze Nederlander; – zij is gehuwd voor 1 januari 1985 met een niet-Nederlandse man en heeft daardoor de Nederlandse nationaliteit verloren. Binnen een jaar na de ontbinding van dit huwelijk kan zij het Nederlanderschap herkrijgen. Naturalisatie De naturalisatieprocedure is een andere mogelijkheid om Nederlander te worden. Een verzoek om naturalisatie kan ingediend worden bij de afdeling Burgerzaken van de gemeente van de woonplaats, de Nederlandse vertegenwoordiging in het buitenland, het Kabinet van de Gouverneur in Aruba of de afdeling Burgerzaken op de verschillende eilanden van de Nederlandse Antillen. Voorwaarden: Als een vreemdeling de Nederlandse nationaliteit wil verkrijgen door middel van naturalisatie, moet hij aan de volgende voorwaarden voldoen: – meerderjarig zijn; – vijf jaar of langer legaal in Nederland, op de Nederlandse Antillen of Aruba verblijven; of men woont minimaal drie jaar onafgebroken samen in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba met dezelfde Nederlandse partner; of hij is minimaal drie jaar getrouwd of heeft zijn partnerschap geregistreerd en woont drie jaar onafgebroken samen. Hierbij maakt het niet uit of hij in Nederland woont, maar hij mag niet wonen in het land waarvan hij de nationaliteit heeft; – een verblijfsvergunning hebben voor onbepaalde tijd, of een verblijfsvergunning voor een niettijdelijk verblijfsdoel, zoals gezinshereniging of arbeid in loondienst; – voldoende ingeburgerd zijn. Dit moet worden aangetoond met bewijsstukken; – er mogen geen ernstige vermoedens bestaan dat de vreemdeling een gevaar oplevert voor de openbare orde, goede zeden of de veiligheid van het Koninkrijk.


=

PQ=

cáÖììê=NW=^~åí~ä=å~íìê~äáë~íáÉ~~åîê~ÖÉå=Éå=çéíáÉë=î~å=ãÉÉêÇÉêà~êáÖÉå=áå=ÇÉ=éÉêáçÇÉ=OMMNJOMMT=

Aantal aanvragen Nederlanderschap via naturalisatie en optie 2001-2007 45.000

in w erking treding HRWN

40.000 35.000

Totaal beide regelingen

Aantal

30.000 25.000 20.000

aantal naturalisatieaanvragen van meerderjarigen

15.000

aantal opties van meerderjarigen

10.000 5.000 0 2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Jaar van registratie

= _êçåW=fkafp=Éå=`_p=EçéíáÉë=áå=ÇÉ=éÉêáçÇÉ=OMMNJOMMPF= = = = q~ÄÉä=RW=lçêëéêçåâÉäáàâÉ=å~íáçå~äáíÉáí=ãÉÉêÇÉêà~êáÖÉ=ÖÉå~íìê~äáëÉÉêÇÉå=EáåÅäK=ÄÉòï~~êF=áå=ÇÉ=éÉêáçÇÉ=OMMNJOMMT= =

Top 10 nationaliteiten meerderjarige genaturaliseerden inclusief bezwaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2001 Marokkaanse 7.204 23% Turkse 3.272 11% Iraakse 2.245 7% Surinaamse 1.678 5% Iraanse 1.224 4% Somalische 1.172 4% Afghaanse 1.136 4% Bosnische 938 3% Chinese 713 2% burger Servië & Mont.** 515 2% Overig 10.742 35% Totaal 30.839 100% 2004 Marokkaanse 2.590 17% Afghaanse 2.285 15% Turkse 1.834 12% Iraakse 1.116 7% Surinaamse 602 4% Chinese 407 3% Somalische 364 2% Bosnische 276 2% burger Servië & Mont.** 260 2% Iraanse 239 2% Overig 5.116 34% Totaal 15.089 100%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2002 Marokkaanse Turkse Iraakse Afghaanse Surinaamse Chinese Somalische Iraanse Colombiaanse Bosnische Overig Totaal

6.486 22% 3.234 11% 2.882 10% 1.835 6% 1.643 6% 864 3% 648 2% 597 2% 494 2% 443 2% 9.780 34% 28.906 100%

2005 Marokkaanse 2.860 17% Turkse 1.486 9% Afghaanse 1.391 8% Surinaamse 687 4% Iraakse 653 4% Russische* 495 3% Chinese 489 3% Colombiaanse 348 2% Somalische 345 2% burger Servië & Mont.** 314 2% Overig 7.647 46% Totaal 16.715 100%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2003 Marokkaanse Turkse Afghaanse Iraakse Surinaamse Chinese Somalische Duitse Poolse Bosnische Overig Totaal

4.403 21% 2.372 11% 2.349 11% 1.564 7% 929 4% 640 3% 499 2% 339 2% 325 2% 324 2% 7.205 34% 20.949 100%

2006 Marokkaanse Afghaanse Turkse Iraakse Surinaamse Chinese Russische* Colombiaanse Iraanse Somalische Overig Totaal

2.010 13% 1.271 9% 1.022 7% 578 4% 513 3% 428 3% 413 3% 382 3% 364 2% 333 2% 7.579 51% 14.893 100%

2007 Marokkaanse 2.134 13% Turkse 1.174 7% Afghaanse 1.164 7% Iraakse 1.031 6% Surinaamse 527 3% Russische* 483 3% Chinese 422 3% Iraanse 414 3% Somalische 398 2% burger Servië & Mont.** 340 2% Overig 8.214 50% Totaal 16.301 100%

=

_êçåW=fkafp= =


=

PR=

= q~ÄÉä=SW=lçêëéêçåâÉäáàâÉ=å~íáçå~äáíÉáí=çéí~åíÉå=áå=ÇÉ=éÉêáçÇÉ=OMMNJOMMS= = 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2001 Marokkaanse Turkse Britse Italiaanse Duitse Belgische Spaanse burger Servië & Mont.** Portugese Kroatische Overig Totaal

1.157 50% 756 33% 71 3% 65 3% 57 2% 35 2% 30 1% 18 1% 18 1% 12 1% 105 5% 2.324 100%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2004 Marokkaanse Turkse Surinaamse Duitse Italiaanse Britse Belgische Amerikaanse Spaanse Frans Overig Totaal

1.687 36% 1.302 28% 761 16% 145 3% 101 2% 91 2% 81 2% 71 2% 68 1% 38 1% 325 7% 4.670 100%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2002 Marokkaanse Turkse Britse Italiaanse Duitse Belgische Zonder/onbekend Portugese Spaanse Indonesische Overig Totaal

1.080 49% 680 31% 66 3% 65 3% 51 2% 49 2% 38 2% 28 1% 18 1% 17 1% 109 5% 2.201 100%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2005 Marokkaanse Surinaamse Turkse Duitse Italiaanse Britse Belgische Amerikaanse Spaanse Indonesische Overig Totaal

2.370 41% 1.198 21% 1.167 20% 191 3% 125 2% 117 2% 90 2% 66 1% 54 1% 49 1% 349 6% 5.776 100%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2003 Marokkaanse Turkse Surinaamse Belgische Duitse Britse Italiaanse Amerikaanse Spaanse Zonder/onbekend Overig Totaal

1.239 38% 895 27% 264 8% 142 4% 118 4% 107 3% 90 3% 57 2% 41 1% 39 1% 308 9% 3.300 100%

2006 Marokkaanse Turkse Surinaamse Duitse Britse Italiaanse Belgische Zonder/onbekend Amerikaanse Spaanse Overig Totaal

3.167 43% 1.675 23% 939 13% 311 4% 165 2% 158 2% 153 2% 84 1% 62 1% 60 1% 523 7% 7.297 100%

_êçåW=`_p= =

QKNKQK=qçÉÖ~åÖ=íçí=ÇÉ=~êÄÉáÇëã~êâí= In deze paragraaf wordt beschreven wat de voorwaarden voor derdelanders zijn om toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt te verkrijgen. Daarnaast wordt beschreven hoe TWV’s worden afgegeven en door welke instantie. Asiel De mogelijkheid voor asielzoekers om toegang te verkrijgen tot de arbeidsmarkt gaat in nadat de eerste zes maanden van de asielprocedure zijn verstreken. De asielzoeker mag alleen dan werk aanvaarden als hij slechts 24 weken per 52 weken werkt. Asielzoekers die werken als artiest, musicus, filmmedewerker of die musici of artiesten technisch ondersteunen, mogen 14 weken per 52 weken werken. Ook asielzoekers die door de gemeente worden opgevangen en asielzoekers onder de 18 jaar mogen werken met inachtneming van dezelfde beperkingen. Op een asielzoeker onder de 18 jaar zijn de regels voor 41 kinderarbeid en jeugdarbeid van toepassing. TWV’s voor asielzoekers worden afgegeven door het CWI (thans UWV WERKbedrijf ). Migratie Om als arbeidsmigrant in Nederland aan de slag te gaan, is in vrijwel alle gevallen een verblijfsvergunning én een TWV nodig. De verblijfsvergunning moet aangevraagd worden bij de IND, de TWV bij het CWI (thans UWV WERKbedrijf ). De werkgever die buitenlandse werknemers zoekt, is verplicht om eerst te zoeken in EU/EER. Vindt hij daar geen personeel en gaat hij op zoek naar werknemers buiten Europa, dan heeft hij meestal een TWV nodig. De werkgever heeft een TWV nodig voor werknemers van buiten de EER. Voor medewerkers uit Zwitserland en hun familieleden heeft hij geen TWV nodig. Met een TWV mag een werkgever een buitenlandse werknemer voor een bepaalde periode bij zich laten werken. De TWV geldt alléén voor de werknemer en het werk waarvoor de vergunning is aangevraagd. Een TWV is maximaal drie jaar geldig. Naast een TWV, die wordt afgegeven aan de werkgever, heeft de buitenlandse werknemer een verblijfsvergunning nodig om in Nederland te mogen werken dan wel een visum indien het werk korter duurt dan drie maanden.

41

http://home.szw.nl/index.cfm?menu_item_id=13711&hoofdmenu_item_id=13825&rubriek_item=391837&rubriek_i d=391817&set_id=122&doctype_id=6&link_id=123021#link9288200


=

PS=

Wet arbeid vreemdelingen (Wav) De regels van de TWV zijn vastgelegd in de Wav. Deze wet moet bijdragen aan het voorkomen van verdringing van Nederlands/EU arbeidsaanbod door arbeidsmigranten van buiten de EU. In deze wet is onder andere geregeld wanneer de werkgever een TWV nodig heeft, voor wie de werkgever een TWV 42 nodig heeft en hoe de werkgever een TWV moet aanvragen. Soorten TWV’s Het CWI (thans UWV WERKbedrijf ) beslist welke TWV een werkgever krijgt voor de buitenlandse werknemer. Het CWI kan TWV’s afgeven met een beperkte geldigheid. Ook kan het specifieke voorschriften aan een vergunning verbinden (zie hierna). TWV voor maximaal drie jaar Een TWV is maximaal drie jaar geldig. Een buitenlandse werknemer die drie jaar lang zonder onderbreking een voor arbeid geldige verblijfsvergunning heeft gehad, komt daarna in aanmerking voor een verblijfsvergunning met de aantekening 'arbeid vrij toegestaan'. Er is dan geen TWV meer nodig. TWV voor minder dan drie jaar. Er zijn meerdere soorten TWV’s voor minder dan drie jaar: – een tijdelijke, niet-verlengbare vergunning voor kortdurende werkzaamheden. Deze vergunning is maximaal 24 weken geldig; – een tijdelijke, verlengbare vergunning. Deze vergunning is maximaal drie jaar geldig. Na drie jaar komt de buitenlandse werknemer in aanmerking voor een verblijfsvergunning met de aantekening 'arbeid vrij toegestaan'; – een tijdelijke, niet-verlengbare vergunning voor bepaalde functies. Als een niet-verlengbare TWV eindigt, dan kan de werkgever een nieuwe vergunning voor de werknemer aanvragen. TWV onder voorschriften Een TWV kan onder voorschrift worden verleend. Het gaat dan bijvoorbeeld om het voorschrift dat een werkgever meer inspanningen moet verrichten om personeel te vinden of dat hij de arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden of arbeidsverhoudingen verbetert. De TWV kent een aantal beperkingen. Deze kunnen bijvoorbeeld te maken hebben met de functie, de werkplek en de geldigheidsduur van de vergunning. De vergunning is alleen geldig als men zich houdt aan de beperkingen. De TWV geldt alléén voor: – de werkgever die de vergunning aanvraagt; – de werknemer voor wie de vergunning is aangevraagd; – het werk waarvoor de vergunning is aangevraagd. Werknemer Een TWV is niet alleen verplicht voor werknemers. Het gaat om alle mensen die arbeid voor de werkgever verrichten. De werkgever heeft dus ook een TWV nodig voor stagiaires, vrijwilligers, freelancers, ambtenaren en zelfstandigen. Er is één uitzondering: heeft een zelfstandige een verblijfsvergunning voor ‘verblijf als zelfstandige’, dan is er géén TWV nodig. Nieuwe TWV Als de werkgever de werknemer ander werk wil laten doen, dan heeft hij een nieuwe TWV nodig. Wil hij een werknemer aannemen die al een TWV heeft gekregen (via een andere Nederlandse werkgever), dan moet hij ook een nieuwe TWV aanvragen. Geen TWV nodig De werkgever heeft geen TWV nodig voor werknemers van buiten de EER als:

42

http://wetten.overheid.nl/cgi-bin/sessioned/browsercheck/continuation=12786002/session=059700774311873/action=javascript-result/javascript=yes


=

PT=

–

– – – –

–

– –

hij personeel inhuurt via een bedrijf of een uitzendbureau en dit bedrijf beschikt al over een TWV voor dit personeel. De werkgever moet wel controleren of deze werkgever de juiste vergunning heeft gekregen en voor zijn administratie een kopie van de vergunning maken. de werknemer beschikt over een verblijfsvergunning met de aantekening 'arbeid is vrij toegestaan, TWV niet vereist'. de werknemer beschikt over een sticker in zijn paspoort met de aantekening 'arbeid is vrij toegestaan'. Deze sticker is beperkt geldig. De geldigheidsduur is aangegeven op de sticker zelf. de werknemer een verblijfsvergunning heeft voor 'arbeid als zelfstandige', zolang de werkzaamheden vallen onder het werk waarvoor de verblijfsvergunning is afgegeven. de werknemer werkzaamheden verricht waarbij hij of zij incidenteel en kortdurend in Nederland werkt. Denk aan muzikanten, gastdocenten en journalisten; deze werkzaamheden zijn limitatief weergegeven in de AMvB ter uitvoering van de Wet arbeid vreemdelingen. de werknemer een kenniswerker (ook wel kennismigrant genoemd) is onder de daarvoor speciaal in het leven geroepen regeling. Een kenniswerker mag alleen in Nederland werken met een geldige verblijfsvergunning (zie Kennismigrantenregeling hieronder). de werknemer werkt bij een organisatie waarmee de Nederlandse regering een internationale overeenkomst heeft gesloten dat geen TWV mag worden vereist. het gaat om dienstverrichters uit de EU die een dienst verrichten met eigen werknemers waarvoor geen vrij verkeer van werknemers geldt. Vanaf 1 december 2005 is geen TWV vereist als de werkzaamheden zijn gemeld bij het CWI (thans UWV WERKbedrijf ) via het notificatieformulier.

Kennismigrantenregeling Een werknemer is een kennismigrant als hij minimaal een brutosalaris van € 47.565,- per jaar gaat verdienen, of een brutosalaris van € 34.881 als hij jonger is dan 30 jaar. Ook aan een Nederlandse universiteit of HBO-instelling afgestudeerde vreemdelingen die binnen één jaar een baan vinden met een bruto jaarsalaris van ten minste € 25.000 zijn kennismigranten. Kennismigranten zijn ook: promovendi (ongeacht hun leeftijd) en postdoctorale en wetenschappelijke docenten onder de 30 jaar. 43 Bij deze groep wordt niet gelet op de hoogte van het salaris en loopt de procedure via de IND.

QKNKRK=qÉêìÖâÉÉê= In deze paragraaf wordt puntsgewijs een beschrijving gegeven van het Nederlandse terugkeerbeleid. Dit beleid richt zich sterk op vertrek uit Nederland waar in het EU-terugkeerbeleid de nadruk veeleer ligt op terugkeer naar het land van herkomst of transit of ander land. Het terugkeerbeleid richt zich primair op vreemdelingen die ‘gehouden worden Nederland te verlaten’ omdat geen sprake is of meer is van rechtmatig verblijf. De vreemdeling is zelf verantwoordelijk: hem wordt aangezegd zelfstandig uit Nederland te vertrekken. Daartoe krijgt hij een vertrektermijn die varieert van nul dagen tot vier weken. Een vreemdeling die zelfstandig dient te vertrekken, kan dat vrijwillig doen of worden gefaciliteerd (begeleid en/of ondersteund). Indien de vreemdeling de verantwoordelijkheid te vertrekken niet neemt, kan hij daartoe worden gedwongen en ‘middels de sterke arm van de wet’ uit Nederland worden verwijderd. Hij wordt dan uitgezet. Ondanks de primaire focus binnen het terugkeerbeleid op vreemdelingen zonder rechtmatig verblijf, bestaat ook aandacht voor vreemdelingen die terugkeren, uit Nederland vertrekken, terwijl ze daartoe niet gehouden zijn. Onder voorwaarden kunnen ook zij een beroep doen op begeleiding en/of ondersteuning. Op de eerste plaats gaat het om alle vreemdelingen die een verblijfsstatus hebben op basis van een asielaanvraag en bepaalde vreemdelingen die een reguliere (niet-asiel) verblijfsstatus hebben. Zij kunnen vallen onder een regeling die is neergelegd in de Remigratiewet en die is bedoeld voor vreemdelingen (maar ook voor bepaalde EU-onderdanen en Nederlanders) die terugkeren naar het land van herkomst of naar dat van hun ouders.

43

http://www.werk.nl/portal/page/portal/werk_nl/werkgever/meerweten/werkvergunning/wanneerhebtueentewerk stellingsvergunningnodig


=

PU=

Op de tweede plaats betreft dit vreemdelingen wiens asielaanvraag zich nog in procedure bevindt. Zij kunnen een beroep doen op IOM. De verdere uiteenzetting in deze paragraaf over terugkeer, richt zich op de groep die gehouden is Nederland te verlaten. Daartoe wordt eerst de weten regelgeving toegelicht, waarna dieper wordt 44 ingegaan op gedwongen vertrek (‘met de sterke arm van de wet’) en op zelfstandig vertrek. WetWet- en regelgeving voor terugkeer De Vreemdelingenwet 2000 (Vw) vormt de wettelijke basis voor gedwongen en zelfstandig vertrek. In de lagere regelgeving – het Vreemdelingenbesluit (Vb), het Voorschrift Vreemdelingen (VV) en de Vreemdelingencirculaire (Vc) – worden voor de uitvoering benodigde nadere (procedurele) bepalingen neergelegd. In de Vw 2000 staat dat vreemdelingen zonder verblijfsrecht en/of die uitgeprocedeerd zijn geen gebruik meer mogen maken van staatsvoorzieningen en de verplichting hebben het land binnen vier weken na de beëindiging van rechtmatig verblijf te verlaten (tenzij de vertrektermijn wordt opgeschort). Daarentegen dient de vreemdeling Nederland onmiddellijk te verlaten indien deze geen rechtmatig verblijf heeft gehad of de vrije termijn voor verblijf in Nederland (van rechtswege) is verlopen. Indien de vreemdeling Nederland niet binnen de vertrektermijn heeft verlaten, dan kan hij door de Nederlandse overheid worden uitgezet. Uitzetting is een bevoegdheid en geen verplichting van de Staatssecretaris van Justitie. De titel tot uitzetting is van rechtswege het gevolg van het niet verlenen, niet verlengen of het intrekken van de vergunning, het eindigen van het rechtmatig verblijf of het niet 45 rechtmatige verblijf. Nederland kent geen separaat terugkeerbesluit of uitzettingsbevel. Een vreemdeling die zelfstandig vertrekt kan daarbij gefaciliteerd worden door IOM, zoals neergelegd in de 46 Vc. Zoals hierboven gesteld, geldt in het algemeen dat indien het rechtmatig verblijf in Nederland is geëindigd, de vreemdeling vier weken de tijd heeft om Nederland te verlaten. De vreemdeling heeft een geldig paspoort of een ander grensoverschrijdend reisdocument nodig om Nederland te verlaten en terug te keren naar het land van herkomst. Als hij er zelf niet in slaagt om een reisdocument te verkrijgen, vraagt de DT&V een vervangend reisdocument, een laissez-passer, aan bij de vertegenwoordiging van het land van herkomst. Voordat de ambassade of consulaat overgaat tot afgifte van een (vervangend) reisdocument, wordt eerst een onderzoek gedaan naar de nationaliteit en identiteit van de vreemdeling. Bij een groot aantal diplomatieke vertegenwoordigingen gebeurt dit door middel van een ‘presentatie in persoon’. Dat wil zeggen dat de vreemdeling een gesprek heeft met een vertegenwoordiger van de betreffende ambassade of consulaat. Op deze manier stelt de ambassade of het consulaat vast, eventueel na een nader onderzoek in het land van herkomst, of de vreemdeling daadwerkelijk een onderdaan is van dit land. Indien dat het geval is, verstrekt de vertegenwoordiging het vervangende reisdocument. Het is voor bepaalde vreemdelingen mogelijk om gebruik te maken van de terugkeerregeling van IOM. Met deze regeling kan een vreemdeling een vliegticket verkrijgen voor het vertrek naar het land van herkomst. Daarnaast is het mogelijk om een ondersteuningsbijdrage te krijgen voor de kosten van levensonderhoud in de eerste periode na vertrek uit Nederland. Ook kan de vreemdeling in aanmerking komen voor reiskosten naar de plaats van bestemming binnen het land van herkomst. IOM bemiddelt ook bij het zelfstandig vertrek van vreemdelingen naar derde landen waar toelating is gewaarborgd. Het terugkeerprogramma is vooral bedoeld voor de categorie vreemdelingen die met toestemming van de overheid nog in Nederland verblijft, na een eerste afwijzing van een verzoek om een verblijfstitel. Andere vreemdelingen worden niet bij voorbaat van het Terugkeerprogramma uitgesloten. Bij deze

44

Voor een verdere uiteenzetting over de term ‘vrijwillig vertrek’ in relatie tot gedwongen en zelfstandig vertrek, zie de EMN Terugkeer Studie (Research III) van het NL EMN NCP (IND Informatie- en Analysecentrum, INDIAC), Rijswijk, december 2006. 45 Vreemdelingencirculaire A6/1 (Vc A6/1) 46 Ministerie van Justitie, Immigratie- en Naturalisatiedienst, Stafdirectie Uitvoeringsbeleid; IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC): EMN Researchstudy III Terugkeer; Rijswijk, december 2006, p. 60


=

PV=

vreemdelingen zal steeds een individuele toets plaatsvinden om te bekijken of ze in aanmerking komen voor een terugkeerregeling. Naast het zelfstandig vertrek via IOM of in samenwerking met de DT&V komt het ook voor dat vreemdelingen geen gehoor geven aan het verzoek om Nederland te verlaten. Vreemdelingen die niet meewerken aan hun vertrek kunnen worden overgebracht naar een uitzetcentrum of in vreemdelingenbewaring worden gesteld. Als terugkeer naar het land van herkomst op zeer korte termijn mogelijk is, zal de vreemdeling naar een uitzetcentrum worden gebracht waarna zij uit Nederland vertrekken. De vreemdeling mag het uitzetcentrum dan niet verlaten. Als terugkeer naar het land van herkomst niet direct mogelijk is, kan de vreemdeling in vreemdelingenbewaring worden gesteld. Vreemdelingenbewaring vindt plaats in afwachting van het uitzetten van vreemdelingen als zij niet (meer) rechtmatig in Nederland verblijven. Gedwongen vertrek Vanaf januari 2007 zijn alle terugkeertaken van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en de Vreemdelingenpolitie (VP) ondergebracht bij de Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V). Dit geldt ook voor bijna alle terugkeertaken van de Koninklijke Marechaussee (KMar). DT&V verricht niet de toezichtstaken die wettelijk zijn voorbehouden aan VP en KMar. Het DT&V Vertrekproces Het proces door middel waarvan de DT&V een vreemdeling vanuit Nederland laat terugkeren naar zijn land van herkomst bestaat uit tien stappen: 1. Samenstellen van het overdrachtsdossier Het overdrachtsdossier is de documentatie die DT&V ontvangt van de IND of de VP/KMar over een vreemdeling van wie is vastgesteld dat hij/zij Nederland dient te verlaten. Deze documentatie vormt de basis voor het vertrekdossier van DT&V. 2. Opstellen vertrekplan Het vertrekplan wordt op basis van het vertrekdossier opgesteld. Dit wordt samen met de vreemdeling doorlopen en zo nodig bijgesteld. Het plan geeft aan welke activiteiten DT&V en welke activiteiten de vreemdeling zelf moet verrichten. Enkele vragen die beantwoord moeten worden zijn: ‘Beschikt de vreemdeling over een geldig reisdocument om te vertrekken?’ en ‘Wordt hij in zijn land van herkomst toegelaten?’ 3. Vertrekgesprek DT&V voert tijdens het vertrekproces regelmatig gesprekken met de vreemdeling. Doel van deze gesprekken is de persoon te motiveren tot terugkeer, bij voorkeur op vrijwillige basis via IOM. Deze kan faciliteren bij het vertrek, onder meer met (financiële) ondersteuningsprogramma's. De vreemdeling wordt hierover actief geïnformeerd en doorverwezen. 4. Aanvullend identiteitsonderzoek Soms is het nodig om aanvullend onderzoek uit te voeren naar de identiteit of de nationaliteit van een persoon. Vaststelling van identiteit en nationaliteit is nodig om te kunnen beoordelen naar welk land de betrokken persoon moet vertrekken, wanneer hij niet in het bezit is van geldige reis- of identiteitspapieren. De VP of de KMar voert deze onderzoeken meestal uit op verzoek van DT&V. 5. Reisdocumenten / vertrekmogelijkheden DT&V beoordeelt op basis van de ingekomen informatie en documentatie wat de vertrekmogelijkheden zijn van de vreemdeling. Nagegaan wordt of hij wellicht beschikt over documenten waarmee hij kan vertrekken naar een ander land waar hij eerder woonachtig is geweest. Mogelijk is dat hij eerder asiel heeft aangevraagd in een ander land of er een verblijfsvergunning heeft gehad. 6. Verwijderbaarheidscheck IND informeert DT&V actief over een wijziging in de verblijfsstatus van een vreemdeling. Andersom onderzoekt DT&V ook bij de IND of de vreemdeling nog steeds Nederland moet verlaten. Als dat niet het geval is, bijvoorbeeld vanwege nieuwe toelatingsprocedures, wordt het tot dan toe doorlopen proces, in afwachting van een nieuw bericht van de IND, stopgezet.


=

QM=

7. Aanvragen Laissez-Passer De vreemdeling die niet beschikt over een (geldig) reisdocument, dient zelf een (vervangend) reisdocument aan te vragen bij de diplomatieke vertegenwoordiging van zijn land. Indien hem dat niet lukt, vraagt DT&V namens hem een reisdocument aan. Dit betreft een aanvraag voor een zogenaamd 'laissez-passer'. Een aantal ambassades en consulaten wil ook een gesprek met de vreemdeling. Dit wordt een presentatie in persoon genoemd. DT&V organiseert deze presentatie en is daar in beginsel ook bij aanwezig. Met de komst van DT&V is het 'laissez-passer'-proces landelijk gecentraliseerd. Deze centralisatie heeft als resultaat dat DT&V nu de enige instantie is die bij de betrokken autoriteiten de aanvragen hiervoor indient en de contacten onderhoudt. 8. Toetsingsmomenten Naast terugkeer schenkt DT&V in de gesprekken ook aandacht aan andere onderwerpen. DT&V bekijkt onder meer of er sprake is van schrijnende omstandigheden, mensenhandel of medische omstandigheden die het vertrek kunnen beïnvloeden. Daarnaast controleert DT&V of er een breuk in het gezinsverband heeft plaatsgevonden en/of het een alleenstaande minderjarige betreft. Ook wordt getoetst of er sprake is van het 'buitenschuldciterium'. Dit betekent dat de vreemdeling ondanks zijn volledige medewerking aan het vertrek, buiten zijn schuld om Nederland niet kan verlaten. In bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld in geval van het vertrek van minderjarigen of wanneer medische omstandigheden een rol spelen, bereidt DT&V met speciale zorg het vertrek uit Nederland voor. Bij constatering van een zeer bijzonder geval kan DT&V een voorstel doen aan de IND om een eerder genomen besluit te heroverwegen. 9. Feitelijk vertrek DT&V verzorgt ook het boeken van een vlucht en het bewaren van de reispapieren indien de vreemdeling niet zelfstandig, al dan niet via IOM, Nederland wil verlaten. Indien betreffende persoon in vreemdelingenbewaring verblijft, wordt hij kort voor zijn vertrek overgebracht naar een uitzetcentrum. Er zijn twee uitzetcentra, één bij Schiphol en één in Rotterdam. Hier wordt indien nodig nog een laatste medische check uitgevoerd. Verder worden de laatste controles uitgevoerd op de juiste (reis)documenten, op eventueel benodigde medicijnen en op de bagage. In de regel vertrekt een vreemdeling zelfstandig uit Nederland. Indien er aanwijzingen zijn dat de betrokkene zich bij zijn uitzetting gaat verzetten, doet DT&V aan de KMar het verzoek om de betrokken persoon op zijn reis te escorteren. 10. Afsluiten vertrekplan Wanneer een vreemdeling Nederland heeft verlaten of een verblijfsvergunning heeft gekregen, wordt het 47 door DT&V opgestelde persoonlijke vertrekplan beëindigd en administratief afgesloten.

Teneinde de terugkeer van derdelanders naar hun respectieve landen van herkomst te faciliteren heeft Nederland in diverse gremia, namelijk de Benelux en de EU met diverse landen Terug- en Overname ‘Memoranda of Understanding’ (T&O MoU’s) gesloten. Zo zijn er in Benelux-verband T&O MoU’s met 48 Albanië, Bosnië-Herzegovina, Macedonië en Servië. In EU-verband zijn er tussen 2001 en 2008 T&O MoU’s afgesloten met zestien landen, te weten : Albanië, Algerije, Bosnië en Herzegovina, China, Macedonië, Hongkong, Macau, Moldova, Montenegro, Marokko, Pakistan, Rusland, Servië, Sri Lanka , 49 Turkije en de Oekraïne. Zelfstandig Zelfstandig vertrek Zelfstandig vertrek geschiedt onder de auspiciën van IOM en valt onder IOM’s REAN Programma. REAN staat voor Return and Emigration of Aliens from the Netherlands. Sinds 1992 ondersteunt IOM migranten in Nederland die willen terugkeren of die zich willen hervestigen in een derde land. IOM biedt deze ondersteuning op basis van het REAN-programma.

47

http://www.dienstterugkeerenvertrek.nl/werkwijze/vertrekproces/ http://www.benelux.be/nl/rgm/rgm_lst_overeenkomsten.asp 49 http://ec.europa.eu/justice_home/doc_centre/immigration/relations/doc_immigration_relations_en.htm 48


=

QN=

Het IOM REAN-programma Om in aanmerking te kunnen komen voor IOM-assistentie op grond van het REAN-programma, gelden alle volgende voorwaarden: – de betrokkene heeft zich naar Nederland begeven met de intentie zich voor langere duur alhier te vestigen; – de betrokkene beschikt niet over voldoende financiële middelen om op eigen gelegenheid uit Nederland te vertrekken; 50 – de betrokkene is geen onderdaan van één van de van de uitgesloten landen onder REAN; – de betrokkene verleent medewerking aan IOM door het (laten) verstrekken van benodigde informatie en het opvolgen van instructies met het oog op zijn vertrek; – de betrokkene stemt er mee in dat eventuele nog aanhangige procedures door de IND worden beëindigd, alsmede - indien daarvan sprake is - dat zijn verblijfsvergunning wordt ingetrokken; – het vertrek uit Nederland van de betrokkene betekent geen doorkruising van een strafrechtelijk vervolgingstraject waar hij bij betrokken is; – de betrokkene is in de vijf jaar voorafgaand aan zijn aanvraag bij IOM niet eerder op basis van een terugkeerregeling van IOM of een vergelijkbare voorziening zelfstandig uit Nederland vertrokken. Evenmin is de betrokkene in die vijf jaar eerder op kosten van de Nederlandse overheid uitgezet; – de aanvraag om assistentie van IOM bij zelfstandig vertrek is niet gebaseerd op oneigenlijke gronden; – het vertrek van de betrokkene kan feitelijk worden gerealiseerd; – het vertrek van de betrokkene met dit programma betekent geen doorkruising van concrete maatregelen ter uitvoering van zijn uitzetting. Ondersteuning De ondersteuning die migranten van IOM op basis van het REAN-programma ontvangen, bestaat uit: – voorlichting over terugkeer; – begeleiding bij vertrek op Schiphol en voor zover van toepassing bij transit en aankomst; – een vliegticket naar een plaats zo dicht mogelijk bij de eindbestemming; – een vergoeding van de kosten voor een reisdocument; – een financiële bijdrage, ook wel een ondersteuningsbijdrage genoemd, om de eerste periode na vertrek uit Nederland te kunnen overbruggen. Personen die geen verblijf in Nederland hebben aangevraagd, komen niet voor een ondersteuningsbijdrage in aanmerking. Reisdocumenten IOM onderhoudt contacten met een groot aantal consulaten. Door het maken van werkafspraken probeert zij het verkrijgen van reisdocumenten te vergemakkelijken. IOM kan migranten informeren over de manier waarop zij een reisdocument kunnen aanvragen. Ondersteuningsbijdrage bij terugkeer IOM hanteert twee categorieën ondersteuningsbijdragen: 1. Een standaardbijdrage van € 500 per volwassene of alleenstaande minderjarige vreemdeling en € 100 per minderjarig meereizend gezinslid. Hiervoor komen vreemdelingen in aanmerking die: – zich nog in een vreemdelingenrechterlijke procedure bevinden of voor wie de vertrektermijn nog niet is verstreken én die langer dan drie maanden in Nederland hebben verbleven; – beschikken over een verblijfsvergunning. 2. Een gelimiteerde bijdrage van € 200 per volwassene of alleenstaande minderjarige vreemdeling en € 40 per minderjarig meereizend gezinslid. Hiervoor komen vreemdelingen in aanmerking die: – zich nog in een vreemdelingrechterlijke procedure bevinden of voor wie de vertrektermijn nog niet is verstreken én die korter dan drie maanden in Nederland hebben verbleven; – geen rechtmatig verblijf in Nederland meer hebben. Voor personen die vóór 1 oktober 2008 een asielaanvraag in Nederland hebben ingediend, geldt de Herintegratie Regeling Terugkeer. Binnen deze regeling kan men in aanmerking komen voor een 51 aanvullende bijdrage van € 1.750 per volwassene.

50

In casu de huidige EU en een aantal andere Westerse landen http://www.iom-nederland.nl

51


=

QO=

q~ÄÉä=TW=^~åí~ä=éÉêëçåÉå=Çççê=flj=ÖÉ~ëëáëíÉÉêÇ=Äáà=íÉêìÖâÉÉê=ìáí=kÉÇÉêä~åÇ=áå=ÇÉ=éÉêáçÇÉ=OMMM=Ó=OMMU== g~~ê=

^~åí~ä=

OMMM=

NVVU=

OMMN=

NPUV=

OMMO=

OMSU=

OMMP=

OVNO=

OMMQ=

PTNQ=

OMMR=

PQSP=

OMMS=

OUQV=

OMMT=

NRRV=

NTST= OMMU= _êçåW=ÜííéWLLïïïKáçãJåÉÇÉêä~åÇKåäLmêçÖê~ãã~|ëLqÉêìÖâÉÉêL`áàÑÉêë=

QKOK=^~åé~äÉåÇÉ=ÄÉäÉáÇëÖÉÄáÉÇÉå= In deze paragraaf wordt beschreven hoe asielen migratiesystemen verbonden zijn met andere beleidsgebieden in de diverse stadia van het asielen migratieproces, als beschreven in paragraaf 4.1. Hoewel er meerdere links te leggen zijn, zijn de hier behandelde -het arbeidsmarktbeleid, het integratiebeleid en het buitenlands- en ontwikkelingsbeleid- de meest relevante.

QKOKNK=^êÄÉáÇëã~êâíÄÉäÉáÇ= Eén van de grootste uitdagingen waarvoor Nederland op het raakvlak van het arbeidsmarktbeleid en het asielen migratiebeleid zal komen te staan in de komende tijd, is de zorg voor voldoende en goed gekwalificeerd personeel. De krapte aan talent op de arbeidsmarkt liet zich in 2006 reeds voelen in de veranderende en steeds meer internationaal georiënteerde Nederlandse maatschappij. Schaarste aan gekwalificeerd personeel, in het bijzonder aan technici en technologen, belemmert het Nederlandse 52 innovatievermogen en doet de economie geen goed . In subhoofdstuk 5.1 (‘Reeds doorgevoerde verbeteringen’) is aangegeven welke invloed arbeidsmarktbeleid heeft gehad op het denken over het 53 Nederlandse asielen migratiebeleid, als neergelegd in de notitie ‘Naar een modern migratiebeleid’. Meer specifiek wordt in het regeerakkoord van 2007 in dit kader gesteld: "Het oplopende tekort aan technici en technologen vraagt om een gerichte aanpak. Een in te stellen Taskforce 'Technologie, Onderwijs en Arbeidsmarkt' zal worden gevraagd daarvoor advies te geven en actie te ondernemen." Deze Taskforce, waarin het bedrijfsleven leidend is, heeft tot doel oplossingen te zoeken voor het tekort aan technici en technologen. Niet door het ontwikkelen van nieuw beleid, maar vooral door het bundelen en regisseren van bestaande initiatieven en activiteiten, dit ter voorkoming van versnippering en onnodige onderlinge concurrentie. Na een oriënterende fase waarin met partijen is gesproken om de problematiek scherp te krijgen, is de Taskforce in juni 2008 van start gegaan. De Nederlandse regering faciliteert de aanpak van de Taskforce via de interdepartementale programmadirectie Kennis en Innovatie. Op de startbijeenkomst in juni 2008 hebben de bewindspersonen van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Economische Zaken hun steun voor de 54 aanpak uitgesproken.

52

http://www.kennis-innovatie.nl/ Kamerstukken II 2005/06, 30 573, nr. 1 (Brief) Naar een modern migratiebeleid, Den Haag, 2006. 54 http://www.kennis-innovatie.nl/ 53


=

QP=

QKOKOK=fåíÉÖê~íáÉÄÉäÉáÇ= In de context van asielen migratiebeleid wordt met integratiebeleid bedoeld: beleid dat samensmelten van verschillende bevolkingsgroepen in de Nederlandse maatschappij bevordert. Nederland heeft een lange traditie op het gebied van opname van minderheden. Reeds in de zestiende en zeventiende eeuw kwamen minderheden om diverse redenen naar de Verenigde Provinciën: ter ontvluchting van (religieuze) onderdrukking zoals sefardische Joden, Vlaamse calvinisten, Franse hugenoten en in de twintigste eeuw de asielzoekers. Een andere reden voor overkomst waren de koloniale banden: mensen afkomstig van de Indonesische archipel, Surinamers en Antillianen. Een derde reden voor komst naar Nederland werd gevormd door de betere arbeidsomstandigheden hier: (gast)arbeiders uit Duitse gebieden (de zg. Hanneke-maaiers) en in de twintigste eeuw uit de landen rondom de Middellandse Zee, Turkije en Marokko. Gedurende deze gehele periode voerde de overheid nauwelijks een integratiebeleid, omdat het om relatief kleine aantallen ging die de maatschappij zelf kon integreren. Daarnaast was de verwachting dat gastarbeiders zouden terugkeren. Echter, veel van deze gastarbeiders besloten te blijven en hun gezin te laten overkomen. Deze groepen bleken niet altijd voldoende aangepast om deel te nemen aan de Nederlandse samenleving, mede omdat ze in eigen groepen bleven wonen en geen of onvoldoende Nederlands spraken. Omgekeerd hadden autochtone Nederlanders weinig weet van hun cultuur en gebruiken. Het probleem van niet plaatsvinden van integratie werd nog versterkt door het feit dat veel afgewezen asielzoekers in de illegaliteit verdwenen. De ‘Tijdelijke Commissie Onderzoek Integratiebeleid’, ook bekend als de ‘Commissie-Blok’, stelde in het jaar 2003 een onderzoek in naar integratiebeleid in Nederland. In 2004 resulteerde dit in het rapport: ‘Bruggen Bouwen’. Volgens dit rapport van de Commissie-Blok is de overheid pas in de jaren tachtig serieus begonnen met een beleid gericht op integratie van allochtonen. De vraag is of dit beleid veel heeft opgeleverd. Dat integratie gedeeltelijk is geslaagd zoals het rapport constateerde, is vooral aan de 55 allochtonen zelf te danken. Vanaf 2007 is ‘Integratie’ een onderdeel van het Ministerie van VROM geworden, met een Minister voor Wonen, Wijken en Integratie. Binnen de huidige begripsbepaling van integratie, gaat het niet alleen over migranten, maar ook over in Nederland geboren nakomelingen van migranten. Zoals eerder aangegeven, bestaat daarbij vooral veel aandacht voor allochtonen uit de belangrijkste herkomstlanden, Marokko, 56 Turkije, de Nederlandse Antillen, Aruba en Suriname. Binnen bovenstaande groepen zijn de belangrijkste recente ontwikkelingen en aandachtspunten: – de afnemende groei van niet-westerse allochtonen. De veel snellere groei van de niet-westerse bevolking dan die van de autochtone bevolking tot rond het millennium is tot stilstand gekomen na 2000; – het kindertal van allochtone vrouwen van de tweede generatie is nagenoeg gelijk aan dat van autochtone vrouwen; – de toenemende aandacht voor het belang van integratie, zoals inburgering in Nederland, de 57 taalvaardigheid in de Nederlandse taal, opleiding en arbeidsparticipatie . Vooruitblikkend valt te verwachten dat er in het kader van de bevindingen van de conferentie van EUministers te Vichy van november 2008, als uitvloeisel van het Europese Pact inzake Migratie en Asiel, ook in EU-verband toenemende aandacht voor integratiebeleid zal zijn. De conferentie van Vichy benadrukte specifiek het belang van toegang tot de arbeidsmarkt, de integratie van vrouwen en 58 onderwijs voor kinderen. (Zie subhoofdstuk 5.2. ‘Toekomstige ontwikkelingen’).

55

Kamerstukken II 2003/2004, 28 689, nr. 9 (eindrapport) Onderzoek Integratiebeleid (Commissie Blok) Bruggen Bouwen; Den Haag, 2004; passim 56 APR 07 herziene versie, p. 39 e.v. 57 Sociaal en Cultureel planbureau (SCP): Jaarrapport integratie 2007; Den Haag, 2007; p. 14 – 24. 58 http://www.migpolgroup.com/multiattachments/4191/DocumentName/Final_declaration_EN.pdf


=

QQ=

QKOKPK=_ìáíÉåä~åÇëJ=Éå=çåíïáââÉäáåÖëÄÉäÉáÇ= In deze paragraaf worden onder buitenlands – en ontwikkelingsbeleid ook het Nederlandse veiligheidsbeleid en het mensenrechtenbeleid begrepen. Dit beleid draagt, door zich op al deze factoren te richten, bij aan de ontwikkeling van de belangrijkste herkomstlanden van migranten in Nederland. Dit gebeurt deels in EU-verband, met name voor de landen langs de buitengrenzen van de EU waaronder Turkije en Marokko. Een ander gedeelte wordt in ontwikkelingsprogramma’s en in bilateraal verband uitgevoerd, zoals bijvoorbeeld beleid voor landen als China, Irak, Iran, Servië en Montenegro. In EU-kader heeft Nederland de aandacht geïntensiveerd voor ontwikkeling en migratie als integraal onderdeel van het gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid, van de ontwikkelingssamenwerking (inclusief noodhulp) en van de samenwerking op justitieel en politieel gebied. Ook het Nederlandse mensenrechtenbeleid, als onderdeel van het integrale buitenlandse beleid, heeft raakvlakken met ontwikkeling en migratie. Enerzijds helpen internationale activiteiten ter bevordering van de naleving van de mensenrechten en van goed bestuur in herkomstlanden de voorwaarden te scheppen die op de lange termijn kunnen leiden tot een afname van emigratie. Anderzijds biedt het migratiebeleid bescherming aan migranten die internationale bescherming nodig 59 hebben.

59

Kamerstukken II 2003/2004, 29693, nr. 1 Verbanden tussen ontwikkeling en migratie.


=

QR=

RK=^å~äóëÉ=î~å=ÇÉ=~ëáÉäJ=Éå=ãáÖê~íáÉëóëíÉãÉå= In dit hoofdstuk wordt een analyse van ‘lessons learned’ in de ontwikkeling van asielen migratiesystemen in Nederland gegeven, onderverdeeld in reeds doorgevoerde verbeteringen op basis van opgedane ervaringen en te verwachten toekomstige ontwikkelingen.

RKNK=oÉÉÇë=ÇççêÖÉîçÉêÇÉ=îÉêÄÉíÉêáåÖÉå= Het kabinet heeft in mei 2006 een belangrijke notitie gepresenteerd, getiteld ‘Naar een modern migratiebeleid’. Deze bevat de visie op de toekomst van het reguliere (niet-asiel) toelatingsbeleid in Nederland. Het kabinet is voornemens dit toelatingsbeleid ingrijpend te herzien, om daarmee tot een consistent en modern migratiebeleid te komen waarmee snel en slagvaardig kan worden ingespeeld op de behoeften van maatschappij en arbeidsmarkt en waarbij optimaal gebruik kan worden gemaakt van de mogelijkheden die migratie biedt. De hieronder aangestipte punten komen voort uit het in deze 60 notitie vastgelegde voorgenomen beleid. Zoals geconstateerd in paragraaf 4.2.1. (‘Arbeidsmarktbeleid’) wil Nederland de aantrekkelijkheid voor hoogopgeleide kenniswerkers vergroten. De verlenging van de zoekperiode naar een baan voor buitenlandse studenten in Nederland na hun studie, de verlaging van de inkomensgrens voor deze groep tot € 25.000, het verkorten van de procedure bij de IND tot twee weken door convenanten met bedrijven en onderwijsinstellingen te sluiten en een verbetering van de samenwerking en uitwisseling van gegevens tussen de IND, het CWI (thans UWV WERKbedrijf ), gemeenten en Belastingdienst moeten hieraan bijdragen. Zoals in paragraaf 4.1 beschreven, dienen visumplichtige vreemdelingen, teneinde een verblijfsvergunning in Nederland te kunnen aanvragen, eerst een mvv aan te vragen. Omdat de normale procedure voor de aanvraag van een mvv tijdrovend is, bestaat er ten behoeve van grotere bedrijven een verkorte mvv-procedure. Het streven is om in die verkorte procedure aanvragen binnen twee weken af te handelen. Bedrijven die gebruik willen maken van deze procedure moeten een convenant sluiten met de IND. Tot nog toe was dit alleen toegankelijk voor bedrijven die minimaal tien vreemdelingen per jaar over laten komen om arbeid in loondienst of een stage te verrichten. In het licht van de ontwikkeling naar een modern migratiebeleid is deze voorwaarde vanaf 12 oktober 2007 losgelaten. Indien een bedrijf aan de overige voorwaarden voor toelating tot de verkorte procedure voldoet, kan het een convenant 61 met de IND sluiten. Toegang tot de arbeidsmarkt van afgestudeerde buitenlandse studenten in Nederland De ACVZ constateerde in een advies over het studiemigratiebeleid van 20 februari 2007 dat de huidige regeling om buitenlanders die in Nederland zijn afgestudeerd voor de Nederlandse arbeidsmarkt te behouden, tekortschiet. De eisen zouden te streng zijn. De ACVZ vindt de periode waarin een student na het afronden van de studie in Nederland werk mag zoeken te kort (drie maanden). Ook concludeert de ACVZ dat een afgestudeerde veelal geen gebruik kan maken van de Kennismigrantenregeling, omdat starters op de arbeidsmarkt meestal niet kunnen voldoen aan het salariscriterium (in 2007 een brutojaarsalaris van minimaal € 34.130 voor personen jonger dan dertig en minimaal € 46.541 voor 62 personen ouder dan dertig jaar). Het kabinet heeft, vooruitlopend op de wijzigingen in het kader van het beleidsplan ‘Naar een modern migratiebeleid’, het advies van de ACVZ op bovenstaande punten opgevolgd. Vanaf 20 december 2007 is de zoekperiode voor in Nederland afgestudeerde buitenlandse studenten verlengd tot maximaal één jaar

60

http://www.justitie.nl/images/20060522_5420763b%20Beleidsnotitie%20Naar%20een%20modern%20migratieb%E2 %80%A6_tcm74-119036_tcm34-8987.pdf. 61 APR 2007 herziene versie, p..31. 62 Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ): Profijt van studiemigratiebeleid: een advies over de arbeidsmarktpositie van buitenlandse afgestudeerden, Den Haag, 2007


=

QS=

zonder recht op sociale bijstand. De afgestudeerde heeft tijdens dit zoekjaar volledige toegang tot de arbeidsmarkt. Binnen de Kennismigrantenregeling is een verlaagd salariscriterium geïntroduceerd voor deze groep, namelijk van €25.000. Daarnaast sluit het kabinet zich aan bij het advies van de ACVZ dat studiemigranten de mogelijkheid moeten hebben een eigen onderneming te starten. Ook daarvoor kunnen zij het zoekjaar gebruiken. Uitwerking hiervan zal plaatsvinden in het kader van het beleidsplan 63 ‘Naar een modern migratiebeleid’. Vergemakkelijking procedure voor familie van kennismigranten In haar antwoord eind 2006 op Kamervragen over de knelpunten in de Kennismigrantenregeling, heeft de toenmalige Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie aangekondigd dat niet alleen de kennismigrant zelf, maar ook de nareizende gezinsleden van kennismigranten vanaf de zomer van 2007 hun aanvraag kunnen indienen bij het IND-loket ‘Kennis- en Arbeidsmigratie’. Sinds juni 2007 is dit gerealiseerd. De echtgenoten en partners van kennismigranten en hun minderjarige kinderen kunnen hun aanvraag bij dit loket indienen, óók wanneer zij later inreizen dan de kennismigrant. Net als voor de aanvraag van de kennismigrant, geldt een streeftermijn van twee weken voor de behandeling. Deze 64 mogelijkheid is in december 2007 verwerkt in de regelgeving. Puntensysteem toelating zelfstandig ondernemers Vreemdelingen kunnen toegelaten worden in Nederland om zich hier als zelfstandig ondernemer te vestigen als daarmee een wezenlijk Nederlands economisch belang is gediend. Om dit te kunnen beoordelen, wordt door de IND advies gevraagd aan het Ministerie van Economische Zaken. Op 1 mei 2006 kondigde de toenmalige Minister van Economische Zaken aan dat hiervoor per direct nieuwe criteria zouden worden gehanteerd, bestaande uit een aantal basiseisen en een puntensysteem om de toegevoegde waarde van de ondernemer voor de Nederlandse economie te beoordelen. In juni 2007 liet de Minister van Economische Zaken echter aan de Tweede Kamer weten dat de invoering van het nieuwe systeem vertraging had opgelopen door organisatorische problemen. Uiteindelijk is het nieuwe systeem 65 ook in 2007 nog niet ingevoerd. Gezamenlijk Gezamenlijk loket van IND en CWI (thans UWV WERKbedrijf ) voor arbeidsmigratie Om als arbeidsmigrant in Nederland aan de slag te gaan, is in veel gevallen een verblijfsvergunning en een TWV nodig (zie 4.1.4. ‘Toegang tot de arbeidsmarkt’). De verblijfsvergunning moet worden aangevraagd bij de IND en de TWV bij het CWI. In het kader van vereenvoudiging van procedures en het terugdringen van de administratieve lastendruk heeft het kabinet aangekondigd dat door het CWI (thans UWV WERKbedrijf ) en de IND één loket zal worden ingericht voor de behandeling van beide aanvragen. De Minister van Sociale Zaken kondigde in december 2007 aan dat het streven was om per 1 juli 2008 gezamenlijke loketten te openen. Daarbij worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: – een voor de klant heldere en uniforme uitvoering, met een zo snel mogelijke afhandeling van vergunningaanvragen, gecombineerd met zo beperkt mogelijke administratieve lasten; – één (gezamenlijk) aanvraagformulier voor alle aanvragen van werkgevers voor een TWV en vergunning tot verblijf voor arbeid in loondienst, met als uiteindelijke doel een website van waaruit 66 een elektronische aanvraag verzonden en ingediend kan worden. De loketten zijn in het najaar 2008 gerealiseerd. Expatcentra in Amsterdam en Rotterdam, Rotterdam Deze expatcentra zijn samenwerkingsverbanden tussen gemeenten en de IND. De centra in Amsterdam en Rotterdam bestaan respectievelijk sinds juni en september 2008. Twaalf grote, internationaal opererende bedrijven hebben reeds gebruikgemaakt van de diensten door hun werknemers hier aan te melden. Deze nieuwe werkwijze voor toelating tot en verblijf in Nederland is ontwikkeld voor kennismigranten en meereizende gezinsleden van wie de werkgever is toegelaten tot de Kennismigrantenregeling. De werkwijze houdt in dat de werkgever in staat wordt gesteld een aanvraag om toelating tot verblijf in te dienen terwijl de werknemer nog in het buitenland verblijft. Het doel isom de kennismigrant en meereizende gezinsleden in staat te stellen om in één loketbezoek zowel de

63

APR 2007 herziene versie p. 32 APR 2007 herziene versie p. 32 65 APR 2007 herziene versie p. 32 66 APR 2007 herziene versie p. 33 64


=

QT=

inschrijving in de GBA te regelen als het verblijfsdocument in ontvangst te nemen. De kennismigrant hoeft hiervoor dus niet meer naar twee aparte overheidsinstanties. Bij de expatcentra krijgt een expat in een half uur alle benodigde papieren en nummers uitgereikt. Naast deze vorm van dienstverlening kan de kennismigrant ook bij het expatcenter terecht voor informatie over wonen, parkeren, verhuizen, 67 gezondheidszorg, onderwijs voor de kinderen en vele andere onderwerpen.

RKOK=jçÖÉäáàâÉ=íçÉâçãëíáÖÉ=çåíïáââÉäáåÖÉå= Het valt te verwachten dat, in het kader van het beleidsplan ‘Naar een modern migratiebeleid’ en het streven van het huidige kabinet om de ontwikkeling van Nederland als kennisland verder te propageren 68 de in subhoofdstuk 5.1. geschetste lijn zal worden doorgezet. Met betrekking tot de korte termijn is de 69 verwachting dat in 2009 ook in Den Haag en Eindhoven expatcentra geopend worden. Met betrekking tot de toekomst van het asielen migratiebeleid op de middellange termijn heeft ook de ACVZ, in het licht van de te verwachten Europese en Nederlandse ontwikkelingen op demografisch (vergrijzing) en economisch gebied (Nederland als kennisland), zich uitgesproken voor een verdergaande vereenvoudiging van het regulier (non-asiel) toelatinsbeleid: “Een nieuwe benadering van arbeidsmigratie kan een bijdrage leveren aan de Nederlandse (kennis)economie en is van belang vanwege de toenemende vergrijzing. In de Vw 2000 zijn het asielbeleid en de asielprocedure ingrijpend aangepast. De weten regelgeving met betrekking tot het reguliere (nietasiel) toelatingsbeleid is echter nog steeds gebaseerd op de Vreemdelingenwet van 1965 en is door allerlei wijzigingen en aanpassingen uitermate complex en onoverzichtelijk geworden. De huidige weten regelgeving gaat uit van een groot aantal verschillende verblijfsdoelen. De uitwerking van het beleid in de Vc 2000 vormt thans een lappendeken van beleidsregels, uitvoeringsaanwijzingen en instructies aan uitvoerende ambtenaren. Door herformuleren en vereenvoudigen van het geheel aan regels en instructies in het reguliere toelatingsbeleid kunnen de transparantie en de effectiviteit van de uitvoering aanmerkelijk 70 worden verhoogd”. Een tweede ontwikkeling te verwachten in het kader van de verdergaande Europese samenwerking op het gebied van asiel en migratie, is de implementatie door Nederland van de maatregelen genoemd in het Europese Pact inzake Migratie en Asiel. De Europese Raad heeft dit pact in oktober 2008 aangenomen. Hierin zijn politieke prioriteiten vervat inzake legale migratie en integratie, illegale 71 migratie, terugkeer, grensbewaking en asiel en migratie in relatie tot ontwikkelingsbeleid.

67

http://www.expatloket.nl Kamerstukken II 2007/2008 30 573 nr. 10 (Brief). 69 IND Context 05/2008. 70 http://www.acvz.com/publicaties/Advies-ACVZ-NR24-2007.pdf 71 http://www.immigration.gouv.fr/IMG/pdf/Plaquette_EN.pdf 68


=

QU=


=

QV=

SK=iáíÉê~íììêäáàëí= Publicaties – – – – – – – – –

– – – – – – – – – –

Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ): (2007) Profijt van studiemigratiebeleid: een advies over de arbeidsmarktpositie van buitenlandse afgestudeerden, Den Haag, 2007. Doesschate, ten, J. W.: Asielbeleid en Belangen, het Nederlandse toelatingsbeleid ten aanzien van vluchtelingen in de jaren 1968 tot 1982. Hilversum, 1993. IND, IND Context. Tijdschrift voor relaties van de IND. 05/2008. Kamerstukken II 2003/2004, 28 689, nr. 9 (eindrapport) Onderzoek Integratiebeleid (Commissie Blok) Bruggen Bouwen; Den Haag, 2004. Kamerstukken II 2003/2004, 29693, nr. 1 Verbanden tussen ontwikkeling en migratie; Den Haag, 2004. Kamerstukken II 2005/06, 30 573, nr. 1 (Brief ) Naar een modern migratiebeleid, Den Haag, 2006. Kamerstukken II 2007/2008 30 573 nr. 10 (Brief ). Kate, M en Niessen, J.: Guide to Locating Migration Policies in the European Commission 2nd ed., Brussel 2008. IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC); EMN: Annual Policy Report 2007: Ontwikkelingen in het Nederlandse asielen migratiebeleid; 1 januari 2007 – 31 december 2007 herziene versie (APR 2007 herziene versie) Rijswijk, 2008. IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC): Trendrapportage Naturalisatie, aanvragen en verkrijgen van het Nederlanderschap via naturalisatie en optie 2001 – 2007 ; Rijswijk, 2008. IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC): Trendrapportage Visa Kort Verblijf IV: Ontwikkelingen in visumaanvragen 2004 - 2007; Rijswijk, 2008. IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC): EMN Research Study III Terugkeer; Rijswijk, december 2006. Ministerie van Justitie/V&I: Jaarnota integratiebeleid 2006: ‘Omslag Integratiebeleid’, Den Haag, 2006. Ministerie van VROM/Wonen Wijken en Integratie: Integratienota 2007-2011. ’Zorg dat je erbij hoort!’ Den Haag, 2007. Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP): Jaarrapport integratie 2007 Den Haag, november 2007. Vreemdelingenbesluit Vreemdelingencirculaire Voorschrift Vreemdelingen Vreemdelingenwet

Websites – – – – – – – – – – – – – – – – –

http://www.acvz.com/publicaties/Advies-ACVZ-NR4-2003.pdf (geraadpleegd 12 november 2008) http://www.acvz.com/publicaties/Advies-ACVZ-NR21-2007.pdf (geraadpleegd 16 oktober 2008) http://www.acvz.com/publicaties/Advies-ACVZ-NR24-2007.pdf (geraadpleegd 16 oktober 2008) http://www.benelux.be (geraadpleegd 20 november 2008) http://statline.cbs.nl/StatWeb/ (geraadpleegd periode oktober – november 2008) http://www.coa.nl. (geraadpleegd 6 oktober 2008) http://www.dienstterugkeerenvertrek.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.dji.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://ec.europa.eu/justice_home/fsj/immigration/relations/fsj_immigration_relations_en.htm (geraadpleegd 20 november 2008) http://www.expatloket.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.immigration.gouv.fr/IMG (geraadpleegd 20 november 2008) http://www.inburgeren.nl (geraadpleegd 13 november 2008) http://www.ind.nl (geraadpleegd 9 oktober 2008) http://www.internationalstudy.nl (geraadpleegd 13 november 2008) http://www.iom-nederland.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.justitie.nl ((geraadpleegd 1 oktober 2008) http://www.justitie.nl/actueel/persberichten/archief2006/Jaarnota-integratiebeleid--omslagintegratiebeleid.aspx (geraadpleegd 16 oktober 2008)


=

RM=

– – – – – – – – – – – – – – – – – –

http://www.justitie.nl/images/20060522_5420763b%20Beleidsnotitie%20Naar%20een%20modern% 20migratieb%E2%80%A6_tcm74-119036_tcm34-8987.pdf. (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.kennis-innovatie.nl (geraadpleegd 17 oktober 2008) http://www.kmar.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.marechausee.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.migpolgroup.com (geraadpleegd 14 november 2008) http://www.minbuza.nl (geraadpleegd 12 november 2008) http://www.nidos.nl/kr_nidos/ (geraadpleegd 7 november 2008) http://www.overheid.nl (geraadpleegd 2 oktober 2008) http://www.politie.nl/brabant-zuid-oost/afdelingen/vreemdelingenpolitie/default.asp. (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.raadvanstate.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.rechtspraak.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.regering.nl (geraadpleegd 12 november 2008) http://www.szw.nl (geraadpleegd 7 november 2008) http://www.uaf.nl (geraadpleegd 13 november 2008) http://www.vluchtelingenwerk.nl (geraadpleegd 22 oktober 2008) http://www.vng.nl (geraadpleegd 22 oktober) http://www.werk.nl met daarin opgenomen info over CWI, (thans UWV WERKbedrijf ). (geraadpleegd op 10 oktober 2008) http://www.wetten.nl (geraadpleegd 14 november 2008)


=

RN=

}À>ÌiÊiÊ >ÌÕÀ>Ã>ÌiìÃÌÊ ®] -Ì>v`ÀiVÌiÊ1ÌÛiÀ}ÃLii`Ê-1 ®] ÊvÀ>ÌiÊiÊ>ÞÃiViÌÀÕÊ ®] iìÀ>`ÃÊ>Ì>>ÊVÌ>VÌ«ÕÌÊÛÀÊiÌÊ ÕÀ«iiÃÊ}À>ÌiiÌÜiÀÊ ® -i«ÌiLiÀÊÓää

Nederlands nationaal contactpunt voor het Europees migratienetwerk (EMN) EMN-studie. Organisatie van asiel- en migratiebeleid in Nederland

Recommend Documents