pagina 20, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad
Tekst: Sanne Verdam, fotografie: Dirk Kikstra
Ja, je hebt er het weer en de prachtige natuur. Maar het is toch vooral het ondernemende klimaat waarvoor Nederlanders naar San Francisco en Silicon Valley komen. ‘Die vernieuwende vibe hier is wel verslavend.’
Go West!
pagina 21, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad
Renato Valdes Olmos, designdirecteur bij Honor José van Dijk, vice president strategie, planning en operations, Cisco
David Mayer, oprichter en product officer bij gezondheidsstart-up Rendle
Renato Valdes Olmos (30) Functie: designdirecteur bij Honor (app voor ouderenzorg) Sinds wanneer in San Francisco: september 2014 Werkweek: 80+
Kan niet meer missen: de snelheid, de inspiratie, ‘aim for the moon’ Favoriete tijdverdrijf: werken, maar hardlopen in San Francisco
Nederlands brood
‘Voordat ik bij Honor ging werken had ik in Nederland al twee bedrijven opgericht: Human, een fitness-app, en Cardcloud, een bedrijf voor online visitekaartjes. Voor beide start-ups kwam ik vaak in San Francisco, om geld op te halen bij investeerders. Vervolgens realiseerden we het plan verder in Nederland. Als ik hier was in het begin van een start-upcyclus sliep ik overal en nergens, via Airbnb of op de bank bij vrienden.’ ‘Ik heb niet veel problemen gehad om hier te aarden, maar dat heeft ook met mijn multiculturele achtergrond te maken. Mijn vader komt uit Chili, ik heb op een internationale school gezeten en spreek zes talen. Maar natuurlijk mis ik mijn familie en vrienden in Nederland. Ik verlang naar die momenten met mensen van wie je houdt. En naar de Chileense empanadas van mijn moeder, en goed Nederlands brood.’
Groot denken
‘San Francisco loopt met de meeste technologie mijlenver voor op de rest van de wereld. Je hebt hier toe-
is ook fantastisch Favoriete tijdverdrijf in Nederland: fietsen, schaatsen, biertje op terras met vrienden
gang tot substantieel investeringskapitaal en overal zitten talentvolle mensen; dat is het grote verschil met tech-omgevingen elders in de wereld. Ik hou van de spirit hier: groot durven dromen en denken. Voor elk probleem is er wel een knop op je telefoon die het oplost. Hier wordt eten uit driesterrenrestaurants aan je deur bezorgd. Via simpele consumenten-apps heb je wanneer je maar wilt toegang tot van alles: boodschappen, thuiszorg, schoonmaakdiensten, alcohol, marihuana, huisartsen. En dit zijn nog maar de consumentenapps; wat er op het gebied van robotica, biotechnologie, energie en zelfs politiek gebeurt is al helemaal fascinerend.’
Kloof tussen arm en rijk
‘Op weg naar mijn werk kom ik zeker twintig daklozen tegen. Dat is best moeilijk als je uit een land als Nederland komt. Het feit dat er hier in San Francisco en Silicon Valley zoveel geld omgaat in de technologie, versterkt het enorme contrast tussen arm en rijk. Met Honor doen we ons best, net als veel startups trouwens, om die situatie te
Op weg naar mijn werk kom ik zeker twintig daklozen tegen. Dat is best moeilijk als je uit Nederland komt pagina 22, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad
verbeteren. We hebben onlangs 1 miljoen dollar gedoneerd aan ouderenzorg voor mensen die zich geen thuiszorg kunnen veroorloven. Grotere bedrijven sturen wekelijks schoonmaakdiensten de straat op. En Google investeert enorme bedragen in non-profit- en liefdadigheidswerk.’
Burn-out
‘Er zit ook een schaduwkant aan de bedrijfscultuur hier. Die gaat uit van agressieve groei. Geld is hier de grootste drijvende factor. En omdat geld hier nu eenmaal geen rol speelt en niemand opkijkt van een paar miljoen extra, is tijd de waardevolste factor in het leven. In Nederland is de verhouding tussen werk en persoonlijk leven meer in balans. Hier zie je er mensen aan onderdoor gaan.’ ‘Ik heb zelf ook een flinke burnout gehad. Het grote probleem is dat voor oprichters en ondernemers een depressie of burn-out eigenlijk niet kan. Ik noem dit de mooiweershow: alles gaat altijd goed, want je bent verantwoordelijk voor de moraal en het salaris van je werknemers. Zeker ceo’s leiden een erg eenzaam en emotioneel geïsoleerd bestaan, want het is moeilijk om over onzekerheid te praten aan de top. Dat mooiweergedrag kan uiteindelijk leiden tot depressies en zelfs tot zelfmoorden.’ ‘Ik heb wel van mijn burn-out geleerd; we proberen bij Honor nu de balans gezond te houden. We zijn allemaal workaholics, maar er is ook onbeperkt vakantie, en we hebben elke laatste vrijdag van de maand verplicht vrij: Sanity Friday.’
pagina 23, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad
Je leeft hier in een omgeving die barst van de creativiteit, vooral op technologisch gebied
pagina 24, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad
José van Dijk (48) Functie: vicepresident strategie, planning en operations, Cisco Service Provider Segment Sinds wanneer in Silicon Valley: 2009 Eerdere functies:
(o.a.) manager bij Texas Instruments en Apple, directeur klanten en operations Asia Pacific en Japan (Cisco) Werkweek: 65-70 uur Kan niet meer mis
Ambitie
‘Mijn loopbaan had er waarschijnlijk heel anders uitgezien als ik in Nederland was gebleven. De hele infrastructuur hier in Palo Alto stelt je in staat fulltime te werken. Alles is hier makkelijker: de kinderopvang, de stomerij, alles kan geregeld worden en is betaalbaar.’ ‘In Silicon Valley wordt ook minder snel een oordeel geveld. Of je als moeder werkt of ervoor kiest thuis te blijven, het wordt gewoon geaccepteerd. Er heerst hier ook niet zo’n taboe op ambitie. Toevallig werd ik deze week gevraagd lid te worden van een groep executive vrouwen uit Silicon Valley, juist met het doel het netwerk te vergroten en elkaar te helpen met je carrière.’
Prestatiedruk
‘Voor onze kinderen is het leven hier ideaal. Ze zijn allebei heel happy op school, en dat is ook een reden voor ons om hier voorlopig te blijven. Ik vind het onderwijs hier beter geregeld dan in Nederland. Als je ergens goed in bent, word je gemotiveerd nog beter te worden, en als je ergens minder goed in bent word je geholpen. Het is dus niet zo dat je aan je lot wordt overgelaten, integendeel: ze willen echt uit de leerlingen halen wat erin zit.’ ‘We merken wel dat, doordat het opleidingniveau van de ouders hier in Palo Alto zo hoog is, er ook veel van kinderen verwacht wordt. Vooral Aziatische ouders leggen de lat heel hoog. Ook dit jaar zijn er weer zelfmoorden geweest onder tieners die niet meer wisten hoe ze
pagina 25, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad
sen: het weer. Favoriet tijdverdrijf: zwemmen, met de honden wandelen Favoriet tijdverdrijf in Nederland: fietsen, veel tijd met ouders doorbrengen
met de druk om te presteren moesten omgaan. Diep triest vind ik dat. Mijn kinderen hebben gelukkig niet zo’n last van die druk.’
Robots
‘Je leeft hier in een omgeving die barst van de creativiteit, vooral op technologisch gebied. Alles gebeurt in sneltreinvaart. En je merkt dat alle vernieuwing, zeker in vergelijking met Nederland, ontzettend wordt gestimuleerd. Ik denk dat ze in Nederland nog veel kunnen leren van de manier waarop hier met start-ups wordt omgegaan.’ ‘Die vernieuwende vibe is wel verslavend. Volgende week krijgt elke verdieping in dit gebouw bijvoorbeeld een robot, dat is toch gaaf! In Silicon Valley lopen tests om met drones pizza’s te bezorgen. En laatst zag mijn man een zelfrijdende auto rijden. Ik vind Nederland nog steeds een prettig land, maar het zou heel moeilijk zijn om weer daar te leven. Er is hier zo’n opeenhoping van kennis en ook zo’n originaliteit in denken. Nederland wordt dan klein, hoor.’
Wijntje
‘Bij ons in de buurt zijn er regelmatig borrels, Wine Flag Friday, iedereen neemt dan wijn en hapjes mee. En dan sta je, heel maf, zomaar opeens wijn te drinken met Andy Grove, de oprichter van Intel. Ook John Chambers, oud-ceo van Cisco, is heel benaderbaar. Dat is volgens mij ook meteen een onderdeel van hun succes. Nuchter blijven en normaal blijven denken.’
David Mayer (35) Functie: oprichter en product officer bij gezondheidsstart-up Rendle Sinds wanneer in San Francisco: 2008 Eerdere functies:
gezondheidscoach bij Equinox Werkweek: 65-70 uur Favoriete tijdverdrijf: vroeg in de ochtend hardlopen en zwemmen bij Fort Mason
Parasiet
‘Toen ik 22 was heb ik een para siet opgelopen die een groot deel van mijn lever opgegeten bleek te hebben. Ik lag in het ziekenhuis en realiseerde me iets wat de meeste mannen pas halverwege de vijftig ervaren: het is essentieel om con trole te krijgen over je gezondheid. Ik kreeg heel goede medische bege leiding en na mijn herstel besloot ik gezondheidscoach te worden.’ ‘Een van mijn beste vrienden, een succesvol ondernemer, zei op een dag tegen me: “Jij helpt mij met mijn gezondheid, laat mij jou nou eens een goed advies geven: ga naar Amerika en ga je daar verder ontwikkelen.” Omdat Amerika toen ook al bekendstond om zijn innovaties in de gezondheids branche, leek me dat een goed idee. Ik wilde experts ontmoeten, maar de prachtige natuur trok me ook. Ik heb eerst een tijdje aan de oostkust gewoond, maar ik wilde altijd al naar San Francisco.’
Obesitas en tabaksgebruik ‘Ik ben in San Francisco gaan werken bij Equinox, een health club met veel klanten uit de
Favoriete tijdverdrijf in Nederland: hardlopen in de duinen bij zonsopgang en tijd doorbrengen met familie en goede vrienden
financiële en techwereld. Het viel me op hoeveel we nog handmatig moesten doen qua verslaglegging. Ik besprak met een cliënt hoe han dig het zou zijn als we ook online konden inzien hoe het ging met slapen, voeding, bewegen en stress. Hij zei: “Waarom gaan we die software niet zelf bouwen?” Zo ben ik met de ontwikkeling van Rendle begonnen. Wij leveren Ameri kaanse werkgevers data aan zodat deze bedrijven kunnen meten hoe gezond hun werknemers zijn en hoeveel obesitas, rugklachten en tabaksgebruik hun organisatie kosten.’ ‘De meeste mensen die ik ken in de tech en financewereld van San Francisco en Silicon Valley zijn overigens behoorlijk fit en eten gezond. ’s Ochtends om vijf uur zijn ze al in de gym, of aan het hardlo pen op straat. Verder zijn er onge looflijk veel restaurants en juice bars waar alleen maar gezond en biologisch eten wordt geserveerd. Maar er zijn ook genoeg mensen hier die helemaal niet gezond leven. Ze slapen te weinig, daar begint het mee, en dat leidt weer tot slechte eetgewoonten.’
Mensen hier willen werken aan ‘the next big thing’, ze willen daar een bijdrage aan leveren pagina 26, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad
Intieme band
‘Hoewel de maatschappij hier wel harder en competitiever is dan in Nederland, vind ik niet dat er een ratrace heerst in San Francisco en omgeving. De aanwezigheid van bedrijven als Apple, Google, en nu ook Airbnb en Uber, maakt dat mensen hier willen werken aan “the next big thing”, ze willen daar een bijdrage aan leveren. Hard werken hoort daarbij.’ ‘Ik werk ook al jaren zes à zeven dagen per week, en als gezondheidscoach begon ik vaak al om vijf uur in de ochtend. Natuurlijk heb je dan ups en downs. Maar ik werk met mensen die mij inspireren, dat maakt het harde werken het allemaal waard.’ ‘Omdat ik mijn cliënten vier of vijf keer per week zag, soms vaker dan ze hun vrouw zagen, kregen we al snel een intieme band. Bovendien raak je ze op persoonlijk vlak, je begeleidt ze met afvallen of helpt ze van hun rugklachten af. Ik werd al snel uitgenodigd om kerst en Thanksgiving bij hen te vieren. Het vooroordeel dat Amerikanen oppervlakkig zijn deel ik niet. In ieder land heb je leuke mensen, het is gewoon een kwestie van ze vinden.’
FOTOGRAFIE: DIRK KIKSTRA VIA STICKY STUFF PRODUCTIE: RACHEL POWER - STICKY STUFF HAAR EN MAKE UP: AMY LAWSON VIA ARTISTUNTIED, SAN FRANSISCO
pagina 27, 03-10-2015 © Het Financieele Dagblad