Natte koeltorens in de Atlas Leefomgeving Handleiding voor melders (burgers, bedrijven en instellingen) Versie 1 Maart 2016 Inhoud 1. Inleiding 1.1. Atlas Leefomgeving 1.2. Natte koeltorens in de Atlas 1.3. Toezicht op beheersing legionellarisico’s en bronopsporing bij uitbraak 1.4. Pilot Natte Koeltorens in de Acceptatieomgeving van de Atlas Leefomgeving 2. Verkrijgen van account en melden (vermoedelijke) natte koeltorens 2.1. Verkrijgen van account (eenmalige actie) 2.2. Melden van (vermoedelijke) natte koeltorens 3. Vragen of opmerkingen? . Inleiding 1.1. Atlas Leefomgeving De Atlas Leefomgeving (www.atlasleefomgeving.nl/) is een website met informatie over de kwaliteit van de Nederlandse leefomgeving. Het gaat om milieuthema's die van invloed zijn op onze lichamelijke en geestelijke gezondheid zoals luchtkwaliteit, waterkwaliteit en veiligheid. De informatie is als tekst beschikbaar, maar vooral ook in de vorm van kaarten. 1.2. Natte koeltorens in de Atlas Natte koeltorens kunnen een risico vormen voor de volksgezondheid omdat deze – bij onvoldoende onderhoud of onjuist gebruik – legionellabacteriën kunnen verspreiden die de Veteranenziekte (ofwel legionellose) kunnen veroorzaken. Dit is een ziekte die kan leiden tot blijvende gezondheidseffecten en soms zelfs de dood. Natte koeltorens vormen dan ook een onderwerp dat zich goed leent voor de Atlas Leefomgeving. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu is daarom recent een module ontwikkeld waarbij ook natte koeltorens in kaart worden gebracht. Daarbij kunnen gebruikers niet alleen een koeltorenkaart bekijken, maar is ook een meldingsfunctie ontwikkeld: zowel burgers als professionals kunnen een veronderstelde koeltoren aanmelden op een 1
meldingskaart Natte Koeltorens. Na de melding wordt de toezichthouder (gemeente, omgevingsdienst, provincie of ILT) geïnformeerd over de melding. Na beoordeling kan de melding worden gepubliceerd op de Natte koeltorenkaart binnen de Atlas. Daarnaast kunnen de toezichthouders de koeltorenkaart aanvullen met de natte koeltorens die bij hen bekend zijn, en de gegevens actueel houden. 1.3. Toezicht op beheersing legionellarisico’s en bronopsporing bij uitbraak Op grond van het Activiteitenbesluit (gebaseerd op de Wet milieubeheer) moeten de eigenaren van natte koeltorens door het uitvoeren van een risicoanalyse en het nemen van beheersmaatregelen ervoor zorgen dat het risico van legionellose beheerst wordt. Voor het gros van de gevallen is de gemeente toezichthouder, voor een beperkt aantal (industriële) objecten is dat de provincie. Het kan zijn dat de gemeente of provincie de uitvoering van het toezicht heeft overgedragen aan een regionale omgevingsdienst. Tot slot is de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) toezichthouder voor een klein aantal defensie-objecten, waar zich soms ook natte koeltorens bevinden. Om goed toezicht te kunnen uitoefenen is het van belang dat de toezichthouder weet waar de natte koeltorens zijn. Ze zijn echter soms lastig te vinden. Ze staan bijvoorbeeld vaak op het dak van een gebouw en zijn vanaf de grond dan (bijna) niet te zien. Of ze zijn zelfs in het dak weggewerkt. Daarom is het van belang zoveel mogelijk “ogen en oren” te benutten om het overzicht van aanwezige natte koeltorens zo compleet mogelijk te maken. Daarnaast is een gemeente op grond van de Wet publieke gezondheid verplicht om bij een uitbraak van legionellose onderzoek te doen naar de bron, om verdere besmettingen te voorkomen. Ook daarbij kan de Atlas Leefomgeving een belangrijk hulpmiddel zijn. 1.4. Natte Koeltorens in de Atlas Leefomgeving De natte koeltorenkaart is te vinden op www.atlasleefomgeving.nl/nattekoeltorenkaart
Nattekoeltorenkaart in de Atlas Leefomgeving, geselecteerde locatie Diere Op deze pagina kunt U via de locatiezoeker (rechts in beeld) een locatie selecteren en via de themazoeker (onder in beeld) onder het Thema Gezondheid de Natte Koeltorenkaart bekijken. 2
Achtergrondinformatie Natte Koeltorens (Speciaal Thema binnen Meer Weten): In de Atlas Leefomgeving is een Special Topic opgenomen over Natte Koeltorens. Dit onderwerp wordt belicht in ‘Uitgelicht’ op de pagina ‘Meer Weten’. Na klikken op ‘meer’ wordt de Special Topic pagina geopend. Die pagina kan ook direct worden benaderd via deze link: www.atlasleefomgeving.nl/nattekoeltorens
Pagina met achtergrondinformatie over Natte Koeltorens Op deze achtergrondpagina staat ook een directe link opgenomen naar de Meldingskaart Natte Koeltorens. 2. Verkrijgen van account en melden (vermoedelijke) natte koeltorens Het is de bedoeling dat alle toezichthoudende organisaties de bij hen bekende natte koeltorens in de Atlas invoeren en de gegevens actueel houden. Daarnaast biedt de Atlas aan burgers, bedrijven, instellingen, et cetera, de mogelijkheid om op een eenvoudige en laagdrempelige manier (mogelijke) natte koeltorens te melden. Na validatie door de betreffende toezichthouder wordt de natte koeltoren in de Atlas zichtbaar. Hieronder wordt uiteengezet hoe u (mogelijke) natte koeltorens kunt melden, zodat ze na beoordeling van het signaal in de Atlas terecht komen. Het gaat in twee simpele stappen: het verkrijgen van een account (eenmalig) en vervolgens kunt u op eenvoudige wijze (vermoedelijke) natte koeltorens melden. 2.1. Verkrijgen van account (eenmalige actie) Voordat u (vermoedelijke) natte koeltorens kunt gaan melden, moet u eerst een account hebben. Dat gaat als volgt: ga naar www.atlasleefomgeving.nl en klik rechts bovenaan op ‘aanmelden’. 3
Dan verschijnt het volgende: Klik op Account aanmaken, waarna het volgende scherm verschijnt.
Vul een Schermnaam (gebruikersnaam) in (mag u zelf verzinnen, moet u wel onthouden voor eventuele toekomstige meldingen), een wachtwoord (zijn ook geen eisen aan, is maar eenmalig en hoeft u dus niet te onthouden) en uw e-mailadres. Het wachtwoord moet u nogmaals invullen onder ‘Opnieuw invullen’. Vink aan dat u akkoord gaat met de voorwaarde van de Atlas (is ook te bekijken). Klik vervolgens op Opslaan. U krijgt het volgende te zien.
4
Op het opgegeven e-mailadres heeft u inmiddels een verificatiecode vangen. Kopieer de serie van cijfers en letters uit de mail, plak ze in het vak onder E-mailverificatiecode en klik op Verifiëren. Vervolgens krijgt u het volgende te zien: Vul een nieuw wachtwoord in (mag niet gelijk zijn aan het eerder opgegeven wachtwoord!), vul het daaronder nogmaals in en klik op Opslaan.
Vervolgens krijgt u het volgende scherm te zien: Kies bij Vraag een herinneringsvraag en vul daarna bij Antwoord het antwoord op die vraag in. Dit is voor het geval u uw wachtwoord zou vergeten. Klik op Opslaan en vervolgens krijgt u op het scherm te lezen dat u bent aangemeld en beschikt u over een account.
2.2. Melden van (vermoedelijke) natte koeltorens Indien u bekend bent met een of meer (vermoedelijke) natte koeltorens die niet in de Atlas Leefomgeving staan, wordt het zeer op prijs gesteld als u dit meldt. Als u nog niet ingelogd bent: ga naar www.atlasleefomgeving.nl en klik op ‘Aanmelden’. Vul uw Gebruikersnaam en Wachtwoord. Klik op Aanmelden en rechts bovenin het scherm verschijnt de naam waaronder u bij de Atlas bekend bent. Ga naar www.atlasleefomgeving.nl/nattekoeltorenkaart. Klik op het thema Gezondheid, selecteer de kaart ‘Inventarisatie van natte koeltorens en klik op ‘Kaarten tonen’. Na klikken op “Kaarten tonen” verschijnt een kaart van Nederland met een locatieblokje en een toelichting op de mogelijkheid om te melden. Ga op de kaart (via uit- en inzoomen) naar de locatie waar u een of meer (mogelijke) natte koeltorens heeft gezien en zoom zoveel mogelijk in. U kunt ook gewoon een adres of postcode invoeren . Soms is het makkelijker om te oriënteren op de Luchtfotokaart (zie de rij knoppen rechtsboven in het scherm).
5
Aan de rechterkant van de kaart is een kolom ‘Locatie’ te zien waarin een steeksleutel te zien is. Klik op de steeksleutel en dan wordt daaronder een rijtje symbolen zichtbaar, waaronder een sneeuwvlok (2e van rechts). Dat is in de Atlas het symbool voor een natte koeltoren.
Klik op de sneeuwvlok en daarna op de betreffende locatie op de kaart. Het adres van de locatie met de natte koeltoren(s) komt dan automatisch in het invulscherm. Steeksleutel Vul achter ‘Aantal’ het aantal natte koeltorens in dat daar aanwezig is. Onder Koeltoren-knop ‘Beschrijving’ kunt u desgewenst een link naar een foto van de koeltoren en nog andere gegevens invoeren. Klik vervolgens op ‘Upload locatie van koeltoren’. Daarna – het kan soms even duren! - komt in het scherm de mededeling: Melding van natte koeltoren is in gang gezet. Indien de bronhouder besluit om de gemelde natte koeltoren niet in de Atlas op te nemen (bijvoorbeeld omdat het geen natte koeltoren betreft) ontvangt u daarover een email waarin de reden is vermeld. 3. Vragen of opmerkingen? Mocht u naar aanleiding hiervan nog algemene vragen hebben over de pilot Natte Koeltorens, dan kunt u daarvoor contact opnemen met Wilfred Reinhold van het Ministerie van Infrastructuur en Milieutel: 070 - 456 1598, mail:
[email protected] . Mocht u vragen hebben over de Atlas, de toegang tot of de werking van de Natte Koeltorenmodule binnen de Atlas, dan kunt u daarbij contact opnemen met de Helpdesk Natte koeltorens van de Atlas Leefomgeving:
[email protected] Hartelijk dank voor uw bijdrage! 6
