Betere zorg voor ouderen met complexe hulpvragen
Nationaal Programma Ouderenzorg
“Geen symbolische vertegenwoordiging, maar serieus luisteren naar kwetsbare ouderen.” Hannie van Leeuwen (85), lid programmacommissie NPO
Het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) verbetert de zorg voor ouderen met complexe hulpvragen. Talrijke organisaties slaan daarvoor landelijk en regionaal de handen ineen. Het NPO staat voor:
• Een samenhangend zorgaanbod dat is afgestemd op individuele behoeften van ouderen • Samenwerking tussen partijen vanuit de behoeften en wensen van ouderen • Aandacht voor kwaliteit én betaalbaarheid • Actieve deelname van ouderen
2
De ambitie
Kwetsbare ouderen hebben vaak meerdere problemen. Bijvoorbeeld vergeetachtigheid, vallen, verminderde eetlust en eenzaamheid. Zorgverleners richten zich nog te vaak uitsluitend op hun eigen deelexpertise. Er is nog weinig kennis over goede samenhangende ouderenzorg en te weinig samenwerking tussen organisaties. Het Nationaal Programma Ouderenzorg vult dit gat in de ouderenzorg en welzijn. Het doel: een samenhangend zorgaanbod dat beter is afgestemd op de individuele behoeften van ouderen. Hoe? • Betere samenwerking vanuit regionale netwerken • Projecten en experimenten om de zorg en welzijn anders te organiseren • Betrekken van ouderen
Het NPO bundelt krachten
Maar liefst 550 partijen op het gebied van zorg, welzijn en wonen hebben, samen met ouderen, de krachten gebundeld sinds de start van het NPO in 2008. Zij werken samen in acht regionale netwerken, geïnitieerd vanuit de Universitair Medische Centra. Daarbij is het uitgangspunt steeds de behoeften en wensen van ouderen. “Er wordt goed naar ons geluisterd en we hebben een grote stem in het netwerk. Projecten moeten bijvoorbeeld niet alleen gaan over de medische wereld, maar ook over hoe de oudere het beleeft.” Jan Festen (72), ouderenvertegenwoordiger in een NPO-netwerk
Het NPO bedenkt nieuwe oplossingen
De verschillende betrokken partijen voeren samen experimenten uit en onderzoeken hoe kwetsbare ouderen de beste en meest efficiënte zorg en ondersteuning kunnen krijgen. Voorbij obstakels als financieringsstromen of regelgeving en op zoek naar bijvoorbeeld betere methoden voor diagnostiek, zorg, preventie en ondersteuning.
Het NPO betrekt álle partijen
Het NPO levert meerwaarde voor ouderen, zorgt voor een constructieve en betere samenwerking door zorgverleners en levert zo een aantoonbare bijdrage aan de betaalbaarheid van de zorg. Bijvoorbeeld omdat vroegtijdig herkennen van problemen erger kan voorkomen en samenwerking zorgt voor minder of geen onnodige ziekenhuisopnames. Al behaalde resultaten: • 38.000 ouderen werken mee aan 62 projecten • 1.000 huisartsen zetten zich in voor geïntegreerde ouderenzorg • 480 partners op het gebied van zorg, welzijn en wonen bundelen hun krachten in de 8 regionale netwerken ouderenzorg • 8 UMC’s werken sámen aan betere ouderenzorg
3
In het NPO lopen transitie-experimenten, onderzoeksprojecten en implementatieprojecten. De experimenten van de netwerken richten zich op een herorganisatie van zorg en welzijn, vanuit de vraag van de ouderen. Veel experimenten starten met het tijdig opsporen van problemen bij ouderen, waarna ingezet wordt op een zorgplan en goede afstemming en coördinatie. Het vertrekpunt van de experimenten verschilt. Globaal kunnen we een onderscheid maken in vijf thema’s van de experimenten. 1. Vroeg herkennen van kwetsbaarheid en integrale diagnostiek Tijdig opsporen van problemen bij ouderen zodat erger kan worden voorkomen. Een samenhangend beeld krijgen van zowel de fysieke problematiek als de psychische gezondheid in de leefsituatie. 2. Samenhangende zorg dicht bij huis Goede afstemming tussen hulpverleners in de eerstelijn zodat geen gaten in het zorgaanbod ontstaan, bijvoorbeeld via coördinatie. Gevolg: proactieve zorg, meer continuïteit en minder gebruik van (onnodige) zorg. 3. Beter herstel na ziekenhuisopname Aandacht voor herstel en behoud van zelfstandigheid na ziekenhuisopname. Bijvoorbeeld door het versterken van herstelzorg en een coördinator voor de overdracht van tweede- naar eerstelijnszorg. 4. Goede samenwerking in de hele zorgketen Betere communicatie en samenwerking tussen zorgverleners, ook gericht op welzijn, sociaal netwerk en activiteiten. De oudere goed informeren zodat hij of zij zelf beter met de beperkingen kan omgaan. 5. Wijkgerichte ondersteuning en een sterk sociaal netwerk Starten vanuit de behoefte aan ondersteuning die de oudere zelf heeft. Door samenhang tussen zorg en welzijn op wijkniveau en het versterken van het sociale netwerk, ouderen in staat stellen zichzelf te redden. De onderzoeksprojecten en implementatieprojecten in de netwerken richten zich op meer specifieke onderdelen van de experimenten, zoals zelfredzaamheid en zelfmanagement, allochtone ouderen, dementie, mantelzorg, polifarmacie, eigen kracht, psychische en psychosociale problematiek en woonomgeving.
Het programma
Het Nationaal Programma Ouderenzorg is een programma van ZonMw in opdracht van het ministerie van VWS. Het programma is in 2008 gestart en heeft een looptijd van vier jaar. Het budget is 80 miljoen euro. Heeft uw organisatie een rol in de zorg voor ouderen? En wilt u helpen bij het verbeteren van de ouderenzorg? Sluit u dan aan bij het netwerk bij u in de buurt. Kijk voor een overzicht van contactpersonen per regio op www.nationaalprogrammaouderenzorg.nl
4
In het NPO bundelen honderden partners hun krachten in 8 netwerken ouderenzorg
1
1
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord
2
Ouderennet VUmc en partners
3
Kring Ouderenzorg AMC en partners (KOZ)
4
Academische Werkplaats Ouderenzorg
6
55 partners
68 partners
Noordelijk Zuid-Holland 150 partners
2 3 4
Ruim 55 partners
5 7
5
Netwerk Utrecht Zorg voor Ouderen (NUZO)
6
Geriatrisch Netwerk Rotterdam en Omgeving
46 partners
(GENERO) Ruim 123 partners
7
Zorg voor Ouderen en Welzijn Netwerk Nijmegen (Zowel NN) 14 partners
8
8
Academisch Centrum ZorgInnovatie Ouderen (ACZIO) 44 partners
www.nationaalprogrammaouderenzorg.nl
5
Meer informatie Blijf op de hoogte van de ontwikkelingen van het Nationaal Programma Ouderenzorg via www.nationaalprogrammaouderenzorg.nl. Vragen? Stuur dan een e-mail naar
[email protected] of neem contact op met het secretariaat, Nanny van den Brink, 070 349 52 79.
ZonMw stimuleert gezondheidsonderzoek en zorginnovatie ZonMw Laan van Nieuw Oost Indië 334 2593 CE Den Haag Postbus 93245 2509 AE Den Haag www.zonmw.nl
