NAH & Ervaringsdeskundigheid. Aftrap Hersenletselcentra 27 juni 2014

NAH & Ervaringsdeskundigheid Aftrap Hersenletselcentra 27 juni 2014

Korte introductie Drs. J. (Jeroen) Kwak 

 

Manager zorgconsumenten Zorgbelang Brabant (o.a. NAH-Cafés en hersenletselnetwerken) Manager Centrum Herstel en Ervaringsdeskundigheid GGz Breburg Neuropsycholoog

Drs. M. (Margé) Jacobs  Projectleider Eye-Opener Zorgbelang Brabant  

Gz-psycholoog / Regiebehandelaar Siza (Kenniscirkel NAH) Hersenletselnetwerk Midden Brabant, (Jongeren) Café Brein, Axon Leertrajecten, etc.

Opbouw  Maatschappelijke ontwikkelingen  Ervaringsdeskundigheid - Herstel Empowerment - Eigen Regie (begrippenkader)  Toepassing in Zorg & Beleid  Kansen & Mogelijkheden  Project Eye Opener

Maatschappelijke Ontwikkelingen       

Andere inzichten m.b.t. zorg Maatschappelijke/individuele verantwoordelijkheid Eigen regie, zelfmanagement Empowerment, eigen kracht Ontzorgen, de-institutionaliseren Economische noodzaak Ambulantisering

Maatschappelijke Ontwikkelingen Hersenletselcentra:  Passen naadloos in de participatiemaatschappij & in de huidige visie van VWS en gemeenten  Combineren professionele, gespecialiseerde behandeling/ begeleiding met ondersteuning van ervaringsdeskundigen  Laten getroffenen met hersenletsel, hun clientsysteem en hulpverleners samenwerken om de regievoering, zelfredzaamheid en participatie te optimaliseren.  Zorgen voor een reductie van kosten.

Begrippenkader Ervaringsdeskundigheid (ED): De eigen ervaringen, met een ontwrichtende aandoening en het te boven komen ervan (herstel), in wederkerigheid inzetten om (individuele) anderen te ondersteunen bij het vinden of maken van ruimte voor hun persoonlijk herstelproces. Ed

Visie en Competenties

Persoonlijke ervaring met NAH

Reflectie / Analyse

Ervaringen van anderen

Literatuur en andere bronnen

Ervaringskennis

Toepassen in rollen / functies

Ervaringsdeskundigheid

Ervaringsdeskundigheid:  … is geen doel op zich, maar draagt bij aan een verandering in visie en cultuur binnen de zorg gericht op Herstel, Empowerment en Eigen Regie.  … heeft een tweeledig doel; op cliënt- en organisatieniveau.

Begrippenkader Herstel ≠ Genezing Herstel: Herstel is een intens persoonlijk, uniek proces van verandering in houding, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en/of rollen ... Herstellen betreft het ontgroeien van de catastrofale gevolgen van de aandoening en de ontwikkeling van een nieuwe betekenis en een nieuw doel in iemands leven. (Anthony, 1993)

Herstelvisie volgens Anthony Vier kernwaarden zijn leidend bij het werken volgens de herstelvisie: 1. De persoon staat centraal, niet de diagnose 2. De cliënt is persoonlijk en actief betrokken bij het plannen en uitvoeren van de herstel ondersteunende zorg (samen beslissen: SDM) 3. De cliënt mag en kan zelf zijn richting kiezen: keuzes bieden in het ondersteuningsaanbod (eigen regie) 4. Hoop en de mogelijkheid om te groeien staan centraal in de aanpak (empowerment)

Cheryl Gagne (2004) onderscheidt vier fasen in het herstelproces

1. Overweldigd worden door de aandoening 2. Worstelen met de aandoening

3. Leven met de aandoening 4. Leven voorbij de aandoening

In werkelijkheid verlopen herstelprocessen van cliënten veel grilliger dan theoretisch geschetst …

Begrippenkader Empowerment: ‘Het gebruik maken en ontwikkelen van eigen capaciteiten, om in economisch - sociaal en politiek opzicht actief gestalte te geven aan het eigen leven en dat van de gemeenschap waarvan men deel uitmaakt’. (Bron: http://www.woorden-boek.nl/woord/empowerment)

‘De kracht in jezelf hervinden en opnieuw zelfvertrouwen aankweken’

Begrippenkader Eigen regie: ‘Eigen regie voeren gaat over het zelf sturing geven aan je leven in de context van je sociale omgeving’. (Bron: Heft in eigen hand, Zorgbelang Brabant, 2012)

Houding hulpverlener Ondersteund door de cultuur & visie in de organisatie  De hulpverlener is hoopvol en optimistisch  Is present / aandachtig aanwezig  Maakt ruimte voor, ondersteunt het maken van en sluit aan bij het eigen verhaal van de cliënt  Stimuleert het benutten van eigen kracht (individueel en collectief)  Erkent, benut en stimuleert ontwikkeling van ervaringskennis  Erkent de ondersteuning van de cliënt door belangrijke anderen  Is gericht op het verlichten van lijden en vergroten van de eigen regie  Staat open voor een gelijkwaardige relatie tussen cliënt en hulpverlener; wederkerige kwetsbaarheid

Toepassing in Zorg & Beleid

Kansen & Mogelijkheden

Inzet Ervaringsdeskundigheid (projecten)  Herstelverhaal  Eye-Opener

Eye Opener Met Eye-Opener is een programma ontwikkeld dat de (eerstelijns-)zorg voor mensen met NAH kwalitatief wil verbeteren, vanuit het perspectief van de cliënt.

Hoe? Middels het opleiden van ervaringsdeskundige NAH cliënten tot intervisor & het aanbieden van een intervisieprogramma aan hulpverleners.

Eye Opener  Aanvang project: maart 2013  Bekendheid geven aan Eye-Opener  Functie (competentie)profiel opstellen  Kandidaten werven & selecteren

 Cursus Eye-Opener ontwikkelen  Intervisieprogramma opstellen

 Implementeren & evalueren www.zorgbelang-brabant.nl

Werving kandidaten

Uitdagingen  Win-win situatie  Passend aanbod mensen met ervaring

 Herstel & Empowerment  Versmelting formele en informele zorg

 Verbetering van zorg voor mensen met NAH  Aansluitend bij maatschappelijke ontwikkelingen

 Aansluiten bij bestaande initiatieven  Divers aanbod op maat / gelaagdheid

Welk aanbod willen we neerzetten?

Aanbod ED

Bijdragen aan beleid & organisatie (visie)

Ondersteunen cliënten

Ondersteunen hulpverleners

Bedankt voor uw aandacht!