NAAR GOED BESTUUR
Aanbevelingen voor deskundig en competent pensioenfondsbestuur
René Bastian
NAAR GOED BESTUUR Agenda 1. Aanleiding voor doorontwikkeling deskundigheid 2. Het concept; bestaand en nieuw 3. Elementen nader bekeken 4. PFG-aspecten
( = aanbeveling van Federatiebestuur)
3
NAAR GOED BESTUUR; 1. Aanleiding
4
NAAR GOED BESTUUR; 1. Aanleiding De tijden zijn veranderd Plan van aanpak deskundigheidsbevordering (2007)
DNB-onderzoek: besturen onvoldoende in control (2009) Cie Frijns: besturen moeten professionaliseren (2010) Cie Goudswaard: stelsel niet toekomstbestendig (2010) Omgeving: financiële crisis, levensverwachting, rente, Vertrouwen bij deelnemers op de proef gesteld Beleidsregel deskundigheid DNB + AFM (2011)
alle hens aan dek! aanbevelingen (+ overwegingen)
5
NAAR GOED BESTUUR; 1. Aanleiding Taken en verantwoordelijkheden van het bestuur Uitvoering pensioenregeling;
inzicht in het multi-disciplinair pensioendomein Beheerste en integere bedrijfsvoering;
in control zijn, inzicht in het feitelijk reilen en zeilen Bestuur verantwoordelijk voor alles namens het fonds
6
NAAR GOED BESTUUR; 2. Het concept
7
NAAR GOED BESTUUR; 2. Het concept bestaand
8
NAAR GOED BESTUUR; 2. Het concept nieuw
9
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken
10
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken PROFIEL van bestuur en bestuurder Afhankelijk van complexiteit fonds
Veel mutaties in de regeling Complex vermogensbeheer Hoe complexer hoe hoger de eisen Expliciteer kwaliteit in het profiel (bestuur + indiv.) Kwaliteit; selecteren, ontwikkelen, behouden Voordragende organisaties moeten profiel volgen
11
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; deskundigheid + competenties Deskundigheid (2007) Deskundigheid Cognitie Kennis Inzicht hebben
Niveau 1 en 2
Oordeelsvorming
Individuele bestuurder binnen ½ jaar na ‘in functie’ op niveau 1
12
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; deskundigheid + competenties Deskundigheid (2011) Deskundigheid Cognitie Kennis Inzicht hebben
Oordeelsvorming Deskundigheids-competenties Strategisch + multi-disciplinair denken
Analyseren, synthese maken Reflecterend vermogen
13
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; deskundigheid + competenties Competenties (2011); uit organisatie-psychologie Deskundigheid
Competenties
Cognitie
Voelen
Kennis
Omgaan met mensen.
Inzicht hebben
Doel: potentiële weerstanden
Oordeelsvorming
snel identificeren + oplossen
Deskundigheids-competenties
Kracht
Strategisch + multi-disciplinair denken Actiegericht besturen
Analyseren, synthese maken
Doel: besluitvaardig en
Reflecterend vermogen
resultaatgericht handelen
14
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; deskundigheid + competenties Competenties benoemd Deskundigheid
Competenties
Cognitie
Voelen
Kennis
Integer,organisatie- en omgevings-
Inzicht hebben
bewustzijn,communicatief,netwerk,
Oordeelsvorming
empathie, sociabiliteit
Deskundigheids-competenties
Kracht
Strategisch + multi-disciplinair denken Flexibel, stressbestendig, energie+
Analyseren, synthese maken
Inzet, onafhankelijk, overtuigend,
Reflecterend vermogen
Kritisch, besluitvaardig, resultaat
15
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; uitwerking competenties In bijlage: Welke competenties bij denken – voelen – kracht Omschrijving per competentie; bv. ‘kritisch zijn’ = durven tegen te spreken + zaken aan de orde stellen Hoe ziet het ‘teveel’ en ‘te weinig’ eruit bv. teveel kritisch = veroorzaakt permanente spanning bv. te weinig kritisch = legt zich snel bij alles neer Is een competentie ontwikkelbaar opleiding
16
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; diversiteit Diversiteits-convenant;
bestuur = afspiegeling van het fondsbestand kijken naar: leeftijd, geslacht, ethniciteit Diversiteit in competenties;
aanvullende competenties leiden tot beter bestuur. Dus: oog voor globaal + detail, daadkracht + reflectie
17
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; enige nuancering Competentie-denken is bruikbaar instrument om helder te
krijgen hoe bestuur optimaal wordt samengesteld. Het is geen absolute waarheid. Bij gelijke intentie kunnen verschillende mensen op een verschillend samenstel van competenties uitkomen. Besturen ontwikkel visie op benodigde competenties
18
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INHOUD PROFIEL; vereiste competenties Sommige competenties moeten op individueel niveau altijd aanwezig zijn bij aanvang in functie treding of snel daarna: reflecterend vermogen, multi-disciplinair denken, probleem analyseren, oordeel vormen, integer handelen, organisatie- en omgevingsbewustzijn, samenwerken, onafhankelijk, kritisch en besluitvaardig
19
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken
20
NAAR GOED BESTUUR; 3. Nader bekeken INVULLING CYCLUS Deskundigheids- en opleidingsplan;
Actualiseren o.b.v. deze aanbevelingen Toetsing;
Laat om het jaar deskundigheid en competenties door externe toetsen Evaluatie;
Evalueer jaarlijks functioneren bestuur + bestuurders
21
NAAR GOED BESTUUR; 4. PFG-aspecten
22
NAAR GOED BESTUUR; 4. PFG-aspecten RELATIE VOORDRAGENDE ORGANISATIES - FONDS Fonds stelt profiel op Voordragende organisatie draagt voor o.b.v. profiel Fonds toetst (‘veto-recht’) Onvoldoende match; nieuwe voordracht Voldoende match; toets door DNB Benoeming door fondsbestuur
23
NAAR GOED BESTUUR; 4. PFG-aspecten BELONING BESTUURDERS Gekwalificeerde bestuurders adequate beloning Uitwerking verschilt per (type) pensioenfonds Gelijke vergoeding voor alle bestuurders (m.u.v. Vz, DB)
Voordragende org.; voldoende gecompenseerd Werknemers; voldoende tijd + evt. vergoeding Beroepsgenoten; voldoende voor vervanging
24
NAAR GOED BESTUUR; 4. PFG-aspecten ‘DUBBELE PETTEN’ Onderhandelaars in fondsbestuur ‘hiërarchie’ uit onderneming in fondsbestuur
Kans: Risico:
Expertise optimaal ingezet Suboptimale neveneffecten
Onderzoek in evaluatie of die neveneffecten spelen
25
NAAR GOED BESTUUR; EVALUATIE AANBEVELINGEN Pensioenfederatie zal begin 2013 evalueren
wat u met de aanbevelingen hebt gedaan
26
NAAR GOED BESTUUR; INHOUD BROCHURE Beschrijving cyclus en besproken elementen Bijlagen:
1. beschrijving van een standaardfonds 2. beschrijving van competenties, teveel, … 3. model-profiel voor bestuur van het standaardfonds 4. stappenplan voor deskundigheidsplan 5. aanpak evaluatie 6. overwegingen compensatie bestuursleden
27
NAAR GOED BESTUUR;
DANK VOOR UW AANDACHT