BZL Naam:
klas:1
Datum:
Lesuur: 1 - 2 – 3 – 4 – 5 - 6 – 7 - 8
Weer en klimaat A
nr:
zelfstandig werk
HET WEER
Het weer is de toestand van de temperatuur, neerslag, luchtdruk en winden van een bepaalde plaats op een bepaald moment. Het wordt dagelijks waargenomen en voorspeld op basis van metingen in de vele weerstations. A1
Het weer online
Het KMI dat al meer dan 150 jaar weersvoorspellingen doet, is te vinden op het internet met als url (internetadres): http://www.meteo.be. Ga naar het internet en tik in de adresbalk deze url in. Je komt op de meertalige site van het KMI terecht. Als de website niet in het Nederlands verschijnt, kun je bovenaan rechts op NL klikken zodat je verder kunt werken in het Nederlands. Meteen kun je ook aflezen waarvan KMI de afkorting is nl.:
Het KMI is gevestigd in Ukkel, net ten zuiden van Brussel. Tip: Om te vermijden dat je de url van een veelbezochte site telkens opnieuw moet intikken in de adresbalk, kun je de url bewaren in het geheugen. Hoe doe je dat? Je surft naar de site, je klikt in de menubalk bovenaan op . Daarna krijg je een venster waar je op Aan favorieten toevoegen ... klikt en dat je afsluit door op Toevoegen te klikken. De url is dan opgeslagen. Als je de site snel wilt terugvinden, klik je op . Je krijgt dan een lijst met alle opgeslagen sites. Klik op de site die je wilt bezoeken en je komt er automatisch op terecht.
A2
De verwachtingen in België
De verwachtingen geven aan welk weer men voor de komende tijd voorspelt. Het weer verschilt van regio (streek) tot regio. Op de kaart zijn de weersverwachtingen van de volgende 5 regio’s met symbolen weergegeven: Kust,
1
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
Centrum, Kempen, Ardennen en Belgisch Lotharingen. Op de kaart hieronder is de weersvoorspelling voor 23/12/’07 weergegeven. Bestudeer de kaart. Kust
Kempen
temperatuur
Centrum Ardennen windrichting windkracht
Belgisch Lotharingen
Nu bekijk je de weersverwachtingen voor vandaag in je eigen leefruimte. In welke regio situeert zich onze eigen leefruimte?
Welk weer(type) verwacht men daar? Scroll voor de betekenis van de symbolen naar beneden tot je de Legenda vindt.
● Neerslag Moeten we vandaag onze paraplu meenemen?
Als we over neerslag spreken, denken we eerst aan regen en sneeuw. Welke vormen van neerslag zijn er nog? Noem er drie die je kunt het vinden door te klikken op Weerweetjes en daarna op Woordenlijst A-Z. Je klikt op N in het alfabet en daarna op Neerslag(vormen) of je tikt bij Zoekterm het woord neerslag in en klikt op Zoek. ,
,
● Temperatuur Hoe warm wordt het vandaag vermoedelijk in onze eigen leefruimte?
2
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
In welke eenheid is de temperatuur uitgedrukt? Je kunt dat weeral vinden in de woordenlijst.
Geef twee andere temperatuurschalen die men ook gebruikt? , Vergelijk de temperatuur aan de Kust en in de Ardennen. Wat merk je?
● Wind Hoeveel Bft (beaufort) bedraagt de voorziene windkracht?
Is dit een sterke of een zwakke wind? Kijk in de woordenlijst bij de zoekterm Beaufortschaal. Noteer de gebruikte term voor dit getal op de Beaufortschaal Met welke windsnelheid komt dat overeen?
Uit welke richting verwacht men de wind?
A3
De waarnemingen in Europa
De waarnemingen zijn het resultaat van metingen, ze geven dus een beeld van het weer zoals het werkelijk vastgesteld is. Je kijkt naar de waarnemingen in Europa . Klik daartoe achtereenvolgens op Het weer, Waarnemingen en Europa. Je ziet dan een tabel zoals hieronder: Waarnemingen van zondag, 23 december 2007 (10 uur) station
temp rel.voch (lucht)druk T (C) U (%)
Amsterdam 0,4
97
wind
P (hPa)
Richting Snelheid (km/h)
1028,1
ZZW
4
weertype nevel
Athene 10,8 65 1030,7 0 onbewolkt Opm. 1: rel. voch. staat voor relatieve vochtigheid. Het cijfer duidt aan hoeveel waterdamp er in de lucht zit in verhouding tot de maximale hoeveelheid waterdamp die er in lucht met die temperatuur kan zitten, uitgedrukt in %. Je moet geen aandacht schenken aan dit cijfer. Opm. 2: de luchtdruk wordt uitgedrukt in hPa (voluit: hectopascal). Een normale luchtdruk bedraagt 1013 hPa. Is de luchtdruk hoger, dan heerst er een hoog luchtdrukgebied dat op weerkaarten (zoals in het weerbericht op tv) aangeduid wordt met een H. Je kunt nu zelf wel besluiten wat de letter L op weerkaarten betekent. 3
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
● Temperatuur Vergelijk de waarden in de verschillende stations. Noteer drie plaatsen waar het minstens 5° warmer is dan in ons land: ,
,
Deze plaatsen liggen in (onderlijn): Noord-Europa/ Oost-Europa / Zuid-Europa. Tip: Je kunt de plaatsen opzoeken via http://maps.google.be. Je tikt de plaatsnaam in en klikt vervolgens op Zoeken in maps. Je krijgt dan een gedetailleerde kaart van waaruit je kunt uitzoomen via de schuifbalk op de kaart. Zo kom je te weten in welk deel van Europa de plaats ligt.
Noteer drie plaatsen waar het minstens 5° kouder is dan in ons land: ,
,
Deze plaatsen liggen in (onderlijn): Noord-Europa/ Oost-Europa / Zuid-Europa ● Luchtdruk Beoordeel de luchtdruk in Europa: - Zijn er plaatsen met een lage luchtdruk (< 1013 hPa)? Zo ja, noteer er twee: , - Zijn er plaatsen met een hoge luchtdruk (> 1013 hPa)? Zo ja, noteer er twee: , Het weerbericht op tv toont ook wolkenfoto’s. Dat zijn beelden afkomstig zijn van de satelliet MeteoSat die op 36 000 km hoogte in de ruimte boven de evenaar in Afrika rond de Aarde draait. Van daaruit observeert de satelliet Europa en Noord-Afrika. De beelden van deze satelliet kan je bekijken onder Waarnemingen (links op het scherm) en Wolkenbeelden.
Bron: http://telsat.belspo.be/ BEo/Nl/satellites/meteosat.ht m
- Bekijk de infraroodfoto. Zoek ons land. Het ligt (onderlijn) bovenaan / onderaan / centraal op de foto. Is het boven België bewolkt (vink aan)? ja neen - Klik onderaan de foto op Vorige, doe dat een tiental keer. Vanuit welke richting verplaatste de bewolking zich? Van uit het (onderlijn): noorden / oosten / zuiden / westen. - Wat kan je daaruit afleiden in verband met de windrichting? ,
4
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
B KLIMAAT Het klimaat is de gemiddelde toestand van temperatuur, neerslag, luchtdruk en winden van een groter gebied. Het wordt berekend uit waarnemingen gedurende 30 jaar. Elke dag, al tientallen jaren lang, doet men vele metingen overal ter wereld i.v.m. temperatuur, neerslag, luchtdruk en winden. Met de resultaten van deze metingen van een lange periode (meestal 30 jaar) berekent men gemiddelden, de normale waarden waarmee in het weerbericht altijd vergeleken wordt. Deze gemiddelden van de temperatuur en de neerslag worden ook voorgesteld in een diagram, een zogenaamd klimatogram. Klik op Klimaat, Klimatogrammen en Definitie van klimatogram. Onderaan de webpagina vind je het klimatogram van Ukkel. Hoe je zo'n klimatogram leest, zie je op Info 11.5 in je leerwerkboek. Belangrijke opmerking: Meestal zet men de temperatuurschaal aan de linkerzijde en de neerslagschaal aan de rechterzijde. Soms gebeurt dat andersom: let dus altijd goed op als je een klimatogram afleest!
Wat kun je op dit klimatogram aflezen? Enkele voorbeelden: - de gemiddelde maandtemperatuur in juli: - de gemiddelde maandtemperatuur in januari: - de gemiddelde neerslaghoeveelheid in oktober: - de twee natste maanden zijn normaal:
en
- de droogste maand is normaal: - de neerslag in die maand bedraagt: - het verschil tussen de warmste en de koudste maandtemperatuur, dit is de jaarschommeling, bedraagt gewoonlijk: - de jaarneerslagsom is gemiddeld:
Ga terug naar de vorige webpagina door te klikken op Back (groene pijl naar links) en selecteer op die pagina het klimatogram van het hoogste punt van België, Botrange. Dat doe je door achtereenvolgens te selecteren Europa, België en Botrange. Bestudeer het klimatogram van Botrange en beantwoord de volgende vragen: 5
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
- Welke maand is gewoonlijk de natste? - Hoeveel neerslag valt er dan? - Welke maand is gewoonlijk de droogste? - Hoeveel neerslag valt er dan? - Welke maand is gewoonlijk de warmste? - Hoeveel bedraagt de gemiddelde temperatuur dan? - Welke maand is gewoonlijk de koudste? - Hoeveel bedraagt de gemiddelde temperatuur dan? - Hoeveel bedraagt de jaarschommeling?
-
=
- Hoeveel bedraagt de jaarneerslagsom? - Hoeveel bedraagt de gemiddelde jaartemperatuur?
6
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
C
Vergelijking van de klimaten in Europa
C1 Bestudeer de klimatogrammen van de volgende plaatsen in Europa Land Noorwegen Verenigd Koninkrijk Italië Wit-Rusland
Plaats Vardø Manchester Bari Minsk
Deel van Europa Noord-Europa West-Europa Zuid-Europa Oost-Europa
Noteer voor elke plaats in het overeenkomstige vakje op de kaart de waarde van de gemiddelde jaartemperatuur (Tj) en de gemiddelde jaarneerslagsom (Nj). Noord-Europa Tj: Nj:
West-Europa
Oost-Europa
Tj:
Tj:
Nj:
Nj:
B
A C
Zuid-Europa
Tj: Nj:
Vergelijk de gemiddelde jaartemperatuur in Zuid- en Noord-Europa: de gemiddelde jaartemperatuur is het hoogst in
Duid met een rode pijl op de kaart hoe de jaartemperatuur binnen Europa toeneemt.
7
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
Vergelijk de gemiddelde jaarneerslagsom in West- en Oost-Europa: de gemiddelde jaarneerslagsom is het hoogst in
Duid met een blauwe pijl op de kaart hoe de jaarneerslag binnen Europa toeneemt. C2 Bestudeer de temperatuur- en neerslagkaarten van Europa Isothermen zijn lijnen die alle plaatsen verbinden met dezelfde temperatuur. Isohyeten zijn lijnen die alle plaatsen verbinden met dezelfde hoeveelheid neerslag. ● Zoek in je atlas de isothermenkaart van juli. Het is het warmst in (vink aan): Het is het koudst in (vink aan):
Zuid-Europa Zuid-Europa
Noord-Europa. Noord-Europa.
Localiseer de punten A, B en C (zie kaart hierboven) op je atlaskaart. Vergelijk de temperatuur in West-Europa (A) en Oost-Europa (B) op dezelfde afstand tot de evenaar: het is het warmst in (vink aan): West-Europa Oost-Europa. Verklaar je antwoord.
Waarom is het kouder in punt C?
● Zoek in je atlas de isothermenkaart van januari. Het is het warmst in (vink aan): Het is het koudst in (vink aan):
Zuid-Europa Zuid-Europa
Noord-Europa. Noord-Europa.
Localiseer de punten A en B (zie de kaart op de vorige bladzijde) op je atlaskaart. Vergelijk de temperatuur in West-Europa (A) en Oost-Europa (B) op dezelfde afstand tot de evenaar: het is het warmst in (vink aan): West-Europa Oost-Europa. Verklaar je antwoord.
8
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
● Zoek in je atlas de isohyetenkaart (neerslagkaart) van Europa Localiseer de punten A en B (zie de kaart op de vorige bladzijde) op je atlaskaart. Vergelijk de hoeveelheid neerslag in West- en Oost-Europa: Het is het warmst in (vink aan): Zuid-Europa Noord-Europa. Verklaar je antwoord.
Hoe herken je de gebergten op deze kaart?
Verklaar je antwoord.
(Bron: Marleen Christiaens, Paridaens-Instituut Leuven) 9
© Uitgeverij Pelckmans, Kapellen
