N C V. 87 e jaargang - december Een keur aan nieuwe NCRV-reisideeën!

NC V R

eismagazine UITGAVE VAN DE NEDERLANDSE CHRISTELIJKE REIS-VERENIGING

Een keur aan nieuwe NCRV-reisideeën!

87e jaargang - december 2010

winterreizen

Inhoud

www.ncrvreizen.nl www.pcob-ncrv-reizen.nl

Brief aan de lezers

3

Hemelvaartsweekend

5

Wandelreis Israël

6

Kamperen

9

Landelijke Excursie Commissie (LEC)

13

Afscheid afdeling Zeeland

15

Opa’s verenigingsnieuws

16

Colofon

Redactie: Loek Boer, Ada Visser, Andries Ratsma, Anja de Vries, Margrit Idsinga. Eindredactie: Andries Ratsma en Anja de Vries. Adviseur: Hans Abma. Ontwikkeling & Realisatie: Publi House Publishers bv, www.publihouse.nl. Druk: Drukkerij Roelofs, www.drukkerij-roelofs.nl Uitgever: NCRV-Reismagazine is een uitgave van de Nederlandse Christelijke Reis Vereniging. Secretaris Hoofdbestuur NCRV: K. Herder, Wagnerlaan 5, 9402 SG Assen, telefoon: (0592) 342073, e-mail [email protected]. Penningmeester Hoofdbestuur NCRV: A.P. van Vliet, Molenkreek 3, 8032 JJ Zwolle, telefoon: (038) 4534312, e-mail [email protected]. Ledenadministratie NCRV: p/a Stroomdal 53, 8332 KG Steenwijk, telefoon: (0521) 521287, e-mail [email protected] Internet: voor informatie over alle reizen en algemene informatie over de NCRV: www.ncrvreizen.nl Het lidmaatschap is overeenkomstig het verenigingsjaar en loopt van 1 november t/m 31 december. Eventuele opzeggingen voor het volgende verenigingsjaar steeds voor 1 december van het lopende jaar (alleen schriftelijk). Bij niet tijdige opzegging blijft u lid tot 31 december van het volgende jaar (statuten art.31). Deelnemers die lid zijn van de NCRV en/of de PCOB genieten een variabel prijsvoordeel ten opzichte van de reissom, die door niet-leden wordt betaald. De contributie voor het verenigingsjaar Voor echtparen/partners Voor alleengaanden

2010/2011 h 20,50 per jaar h 18,00 per jaar

Informatie en boekingen: hotel- en sportieve reizen (0172) 484800 of (0172) 484898 kampeerreizen (0187) 482132 Aanvragen gids voor hotel- en sportieve reizen: telefoon: (0172) 484800 of (0172) 484898. Internet: www.ncrvreizen.nl, pcob-ncrv-reizen.nl Aanvragen Kampeergids en informatie kampeerreizen: telefoon: (0187) 482132. Internet: www.ncrvreizen.nl, pcob-ncrv-reizen.nl Aanvragen Reismagazine: (0521) 521287. Voor overige vragen kunt u bellen met Hans Abma, telefoon: (010) 4345189 of per e-mail [email protected].

Teveel op reis? Pas geleden stelde Trimbos-directeur Walburg op een PCOB-bijeenkomst vast dat er teveel “vakantievierende ouderen” waren en dat ook deze ouderen maar eens moesten gaan bijdragen aan de maatschappij, in plaats van steeds de bloemetjes buiten te zetten. Ik weet niet in welke omgeving meneer Walburg woont, want ík ken ze niet, deze ouderen, die alleen maar reizen en potverteren… In mijn omgeving zijn mensen, die niet meer in een betaald arbeidsproces zitten, maar het heel druk hebben met allerlei andere zaken: de kerk, de dierenbescherming, de voetbalvereniging, het buurthuis, de wereldwinkel of wat dan ook. Vaak hebben ze het drukker dan toen ze nog werkten, zeggen ze dan. Als ik kijk naar de NCRV, zie ik die actieve en maatschappijbetrokken ouderen zeker terug. In de redactie ben ik de enige die nog betaald werk doet, de anderen zijn allemaal ouder. Maar zeer actief binnen de NCRV en er buiten: bij de kerk vaak, maar ook bij de telefonische hulpdienst, als oppas of actief binnen afdelingen van de NCRV. En tot op hoge leeftijd; kijk maar naar Wim van Norden, onze oudvoorzitter. En dat reizen? Ja, dat doen we natuurlijk ook graag. En dat mag best. Graag zelfs. Er zijn veel vrijwilligers binnen de NCRV, die zich inzetten om een leuke excursie te verzinnen of een meerdaagse reis te organiseren. Allemaal voor u. En het allerleukste is dan: als u ook meegaat! Dán hebben al die vrijwilligers er veel plezier in. Anders doen ze het voor niets en dát zou pas echt zonde zijn. Veel leesplezier! Anja de Vries

Het volgende NCRV-Reismagazine verschijnt omstreeks 10 februari 2011. Inzendingen artikelen Inleveren kopij steeds voor de 5e van de oneven maanden aan: Andries Ratsma. Per e-mail aan [email protected]. Bij grotere artikelen graag vooraf overleg over omvang en illustraties. Copyright: Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder schriftelijke goedkeuring van de NCRV. De informatie in deze uitgave is uitermate zorgvuldig opgesteld en gecontroleerd. De uitgever is evenwel niet aansprakelijk voor onverhoopte onjuistheden en/of onvolledigheid en eventuele onvoorziene gevolgen. De uitgever draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van advertenties, meehechters, bijsluiters e.d.

AGENDA

Reizen die niet zijn vermeld in de PCOB-NCRV-gids of in de NCRV-gids of het NCRV en uitsluitend in het Reismagazine worden gepubliceerd, worden door High Flight International te Alphen aan den Rijn georganiseerd onder het label NCRV-reizen en vallen daarmee onder haar wettelijke aansprakelijkheid.

19 februari 2011: NCRV-Reismarkt in Nijkerk

Als u met eigen vervoer vanuit uw woonplaats naar uw startplaats rijdt of aan het eind van de reis terugrijdt naar uw woonplaats aanvaardt de NCRV geen aansprakelijkheid voor eventuele calamiteiten tijdens deze ­trajecten. Hetzelfde geldt als u tijdens de reis excursies maakt, die niet in het reisprogramma zijn opgenomen en derhalve niet in één van onze gidsen zijn vermeld.

2

Beste leden, “Hè”, zult u zeggen, “ik dacht dat Wim van Norden altijd de Brief aan de lezers schreef”. U hebt volledig gelijk, Wim heeft dat vele jaren voortreffelijk gedaan, tot en met het vorige Reismagazine. Maar helaas heeft hij na ruim negen jaar onze redactie verlaten. Niet wegens onmin -welnee, er heerst in de redactievergaderingen gelukkig altijd een voortreffelijke sfeer-, maar omdat hij vond dat hij op z’n 81ste eindelijk maar eens een beetje van zijn rust moet gaan genieten. En hoewel de rest van de redactie dat natuurlijk best begrijpt, zijn we er helemáál niet blij mee. Eén van de gevolgen van het vertrek van Wim is dat iemand anders voortaan de Brief “moet” schrijven en ik ben de gelukkige geworden. Dus voortaan mag ik weer de Brief aan de lezers componeren, zoals ik in het verleden ook al de nodige jaren deed.

en hij werd binnen de NCRV het permanente lid van de kascontrolecommissie, een taak die hem vanuit zijn vroegere functie in het bedrijfsleven op het lijf geschreven was en die hij altijd, positief kritisch als hij was, met veel animo heeft vervuld.

Toen ik Wim van Norden in 2001 vroeg onze redactiegelederen te komen versterken, had hij daar eigenlijk helemaal geen zin in. En ik moest zijn vrouw Diny inschakelen om hem uiteindelijk over de streep te trekken. Van het begin af beweerde hij, dat hij niet kon schrijven en dat hij bovendien het schrijven van artikelen helemaal niet leuk vond. Maar de realiteit logenstrafte deze mening volledig, want in de afgelopen negen jaar is in ons Reismagazine een groot aantal voortreffelijke, prettig leesbare artikelen van zijn hand verschenen. Daarnaast corrigeerde hij samen met mij – en tijdens mijn ziekte met Margrit Idsinga – ons blad en ook dat deed hij prima.

En toen Piet Bikker een aantal jaren geleden onze redactie verliet (hij was tevens redactievoorzitter), vroegen de overige redactieleden aan Wim of hij Piet als voorzitter wilde opvolgen. Natuurlijk zei hij in eerste instantie nee, maar daar trapten we niet meer in. Dus werd Wim redactievoorzitter. En ook die functie vervulde hij voortreffelijk. Hij bewaarde altijd de rust, hield de vaart erin, had zich steeds uitstekend voorbereid en had de gave ieder redactielid te doen denken dat hij of zij de belangrijkste van allemaal was. Wim was bovendien een ongelooflijk plezierig mens, misschien wel zijn allerbeste eigenschap. Wij, als achtergebleven redactieleden, willen hem dan ook heel veel dank zeggen voor alles wat hij in het belang van de NCRV voor en met ons gedaan heeft. Wim, we wensen jou en Diny nog veel goede jaren. Het ga je goed!

Maar Wim had meer goede eigenschappen. Hij was een aantal jaren secretaris van het Hoofdbestuur van de NCRV (dat deed hij ook al uitmuntend, zoals ik uit ervaring weet)

Nu een heel ander onderwerp. Ik wil namelijk graag nog wat kwijt over de scheiding tussen de NCRV en de PCOB, die bij de aanvang van het zomerseizoen een feit wordt en waarover u in de Zomergids door onze voorzitter ingelicht bent. Ik ben daar namelijk persoonlijk helemaal niet rouwig om. En heel veel NCRV-ers blijken dat met me eens te zijn, zoals de afgelopen jaren steeds meer naar voren kwam. Men wilde graag “onder elkaar” zijn en miste dat gevoel tijdens een gecombineerde reis, zeker als het merendeel van de deelnemers PCOB-ers waren en nóg meer als ook de reisleider uit de PCOB voortkwam, voortdurend over de PCOB sprak en voor het gemak de NCRV maar vergat (de goeden niet te na gesproken, natuurlijk). De nieuwe situatie geeft ons nieuwe kansen. We kunnen straks reizen gaan organiseren, die veel meer op onze eigen NCRV-ers zijn toegespitst en die zich onderscheiden van reizen die door andere organisaties worden aangeboden.

Waarschijnlijk zal het aantal aangeboden reizen in de hotelbranche wat minder moeten worden (we moeten immers vermijden dat veel reizen geannuleerd moeten worden wegens gebrek aan deelnemers), maar daar staat de “onder ons en met ons”gedachte, alsmede de op de NCRV toegespitste reisuitvoering, als een groot goed tegenover. De NCRV blijft overigens wel met HFI samenwerken, want daar hebben we in het algemeen geen klagen over. In ieder geval zal het Hoofdbestuur met een nieuw en aangepast beleid moeten komen en dat zal dan moeten worden uitgekristalliseerd in communicatie- en actieplannen, die zo snel en nauwkeurig mogelijk moeten worden uitgevoerd. De eerste schreden hiertoe zijn inmiddels gezet en ogen veelbelovend. Hoe dan ook: het zal me benieuwen wat de toekomst zal brengen. En u waarschijnlijk ook! Ik wens u namens de gehele redactie gezegende feestdagen. Met vriendelijke NCRV-groet, Hans Abma

3

BRIEF AAN DE LEZERS

Het ga je goed!

N C R V- A C T I E F

VERENIGINGSRAAD Het Hoofdbestuur van onze Reisvereniging heeft zaterdag 23 oktober weer overleg gehad met de Verenigingsraad. Dat is een gezelschap van vertegenwoordigers uit de verschillende afdelingen en regio’s, deze keer aangevuld met ondergetekende als lid van de redactie. Ook de ledenadministratie is meestal aanwezig, maar moest ditmaal verstek laten gaan. Er werd afscheid genomen van onze redactievoorzitter Wim van Norden. In zijn “Brief aan de lezers” heeft Hans Abma daaraan in dit nummer aandacht besteed. Onze voorzitter van de Landelijke Excursie Commissie (LEC), Ab van Amersfoort, werd gehuldigd omdat hij 40 jaar reisleider is. Hans Abma werd gehuldigd omdat hij 50 jaar in functie is.

Het feit dat het nogal moeilijk is om vanuit Zeeland deel te nemen aan landelijke excursies speelde ook mee. De heer Dirk de Leeuw vertelde hoe men steeds meer moeite kreeg om met voldoende deelnemers op stap te gaan. Bij de LEC gaat men bekijken of er toch nog iets kan worden ontwikkeld, waaraan ook onze Zeeuwse leden plezier kunnen beleven.

De drie genoemde personen blikten terug op hun NCRV-loopbaan en dan valt er altijd wel wat te lachen, want het reisleiderschap kent vele leuke momenten. Helaas moesten we afscheid nemen van de afdeling Zeeland. Het Zeeuwse bestuur heeft moeten concluderen, dat er wegens de verdergaande vergrijzing steeds minder deelname is aan de afdelingsactiviteiten.

De vergadering was zeer geanimeerd. Uiteraard werd er stevig gediscussieerd over hoe we verder moeten, nu de relatie met de PCOB wordt beëindigd. We staan straks weer op eigen benen en dat is best spannend. Er wordt een nieuw communicatieplan opgezet. De diverse aangekaarte ideeën zullen worden verwerkt. Wat de deelnemersaantallen betreft was het

gelukkig lang niet allemaal treurnis, wat er te melden viel. Onze zee- en riviercruises doen het goed. De beide treinreizen gingen door. Kampeerreizen gaan ook goed, al is daar de handicap dat de lange trektochten vooral geschikt zijn voor mensen die geen last hebben van de schoolvakanties en deelname aan het arbeidsproces. NCRV-actief scoort ook bevredigend, omdat daar, evenals bij de cruises, een vaste kern is. De Verenigingsraad keurde het financiële beleid goed en na gedane arbeid was er tijd voor een hapje en drankje, om ook persoonlijk afscheid te kunnen nemen of felicitaties over te brengen. Andries Ratsma

Excursie na de Reismarkt op 19 februari 2011. Op zaterdag 19 februari 2011 organiseert onze NCRV haar jaarlijkse Reismarkt in Nijkerk. NCRV-actief organiseert in aansluiting op de Reismarkt vaak een wandeling. Dat bracht de Landelijke Excursie Commissie (LEC) op het idee ook iets te plannen na de Reismarkt en wel een korte middagexcursie. We vertrekken uiterlijk om 14.00 uur voor een korte toeristische busrit over de Veluwe. Bossen, heide en zandverstuivingen hebben in de winter een geheel eigen charme en bepaalde delen van de landschapsstructuur zijn juist dan heel goed te onderscheiden. Het volgende programmapunt is de tentoonstelling “De Wintertuin”, in de westvleugel van paleis Het Loo. U ziet op deze tentoonstelling vele exotische planten, bloemen, varens, palmen 4

en citrusbomen. Ertussendoor hoort u muziek en fladderen kleurrijke vogels!! Een feest van licht, kleuren, geuren en geluid. Een stukje lente in de winter! De tentoonstelling ademt de sfeer van de hoffeesten die Willem II rond 1840 in zijn oranjerie aan de Kneuterdijk in Den Haag gaf. Willem II was namelijk een verwoed verzamelaar van exotische planten. Zijn verzameling bestond uit wel 3000 soorten en was wereldberoemd. Na de tentoonstelling genieten we in

Garderen nog van een heerlijke warme maaltijd. Om ± 18.45 uur zijn we dan terug bij het station in Nijkerk en een half uurtje later zo nodig aan het station in Amersfoort. Deelnemersprijs € 32,50 (incl. busrit met begeleiding, museum en warme maaltijd). Museumkaart meenemen, zonder deze kaart is de prijs € 10,00 hoger. Minimum aantal deelnemers 30. De deelnemers ontvangen rond 5 februari nader bericht. Deelnemersprijs s.v.p. overmaken op bankrekening 132261561, tnv mw. H.van Tuyl, Zaltbommel. We vertrouwen erop dat die 30 deelnemers er komen, u komt toch al naar de Reismarkt. Het is een mooie afsluiting daarvan, u ziet en beleeft veel mooie dingen en u eet nog lekker ook. Aanmelden bij Piet Bikker, tel. (030) 2280023, e-mail [email protected]

Kenmerkend voor de historie van dit prachtige land is, dat allerlei culturen “buitenom” zijn gekomen. Feniciërs, Grieken, Byzantijnen, Romeinen en later de Moren uit Noord-Afrika. Vrijwel allemaal kwamen ze over zee en hadden hun vestigingen aan de kust. Het verdrijven van deze laatste “bezoekers” gebeurde vooral door de grote inzet van de Bourgondiërs, dus vanuit Frankrijk en via Spanje, over land. Al die culturen zijn er nog terug te vinden in monumenten en gebouwen. De beroemde bouwkundige monniken, de Cisterciënzers, hebben hun stempel gedrukt op kloosters, kathedralen en basilieken. Hun bouwwerken vinden we ook op strategische plaatsen in het binnenland. De hoge bergen tussen Spanje en Portugal functioneerden als een soort afscherming

van de rest van Europa. Voor veel Joden was Portugal daarom een toevluchtsoord. Waar ze elders werden vervolgd en verjaagd, konden ze hier rust vinden. Hun tradities en gebouwen zijn nog volop aanwezig in de grootste steden van het land: Lissabon, Porto en Coïmbra. Columbus ontdekte Amerika en andere zeevaarders het Verre Oosten. Deze laatsten hadden op weg naar huis een steunpunt op Kaap de Goede Hoop, bij Kaapstad en vervolgens in Lissabon of Porto. Vanuit het Verre Westen was Lissabon ook een goede keus. Eerst naar de Azoren, vervolgens naar de Canarische Eilanden en dan naar de Portugese vaste wal. De goederen werden daar vaak overgeslagen op ander vervoer of kleinere schepen. Dat grote belang voor de omringende landen is nog steeds te voelen in de grandeur van deze twee steden. De kust van Portugal is in het noorden rotsachtig, steil in zee aflopend, en naar het zuiden steeds ruimer, vlakker en met steeds bredere stranden. De Douro

Hemelvaartsweekend! - Zesdaags arrangement van 1 t/m 6 juni 2011 op het vakantiepark “RCN Het Grote Bos” in Doorn. - Te huur zijn 4-, 6 of 7-persoonsbungalows én kampeerplaatsen. - Zeer veel bij de prijs inbegrepen activiteiten, zoals een gezamenlijke openingsavond, fietstocht door de prachtige omgeving, een autotocht, klootschieten, een excursie naar Amersfoort, zo mogelijk een barbecue, een kerkdienst op zondag en natuurlijk heel veel gezelligheid!

(stroomt door Porto) en de Taag (stroomt door Lissabon) zijn weliswaar de grootste rivieren van het land, maar ze zijn niet “eigen”, omdat ze uit het gebergte van Spanje komen. De kortere, maar breedste rivier, de Mondego, is wel puur Portugees. Je kunt schitterende trips maken langs de oevers van deze rivieren. Gebouwen en huisjes, met hun keramiektegels of witgepleisterde muren, geven een extra dimensie aan het uitzicht. Onder dictator Salazar was er een wet die bewoners verplichtte om hun huis helder wit te houden of met tegels te beplakken.

Kortom: de grote steden van Portugal zijn boeiend door hun historie, vermengd met moderne gezelligheid. De natuur van het land is prachtig, met wijngaarden en schitterende berglandschappen. Er is een veelheid aan interessante excursies te maken. Door de jaren heen zijn we er met onze NCRV tientallen keren geweest en ook vandaag de dag staat Portugal – en dan zowel de grote steden als het overwintergebied van de Algarve – prominent in onze programma’s. Andries Ratsma

Inlichtingen bij Hans van Walbeek, tel. (0575) 501 459, [email protected] of bij Wim Willems, tel. (055) 3664708, [email protected] Inschrijving is mogelijk tot 15 januari 2011

Zie NCRV-Zomerreisgids, pagina 11 en 24 5

N C R V- R E I S I D E E

Portugal

N C R V- A C T I E F

Geniet van de natuur en cultuur van Israël Wegens succes geprolongeerd! Want dit is een reis, die de deelnemers van vorig jaar niet gauw zullen vergeten! Deze excursiereis is ontwikkeld voor natuurminnende en meer actief ingestelde reizigers. Met avontuur en actie tijdens wandelingen door spectaculaire natuur, zowel ondergronds als bovengronds. Er worden evenwel ook veel Bijbelse plaatsen bezocht. Naast de heen- en terugreis met het vliegtuig, staat tijdens alle excursiedagen een comfortabele touringcar met airconditioning en een uitstekende Nederlandssprekende gids tot onze beschikking. Samen met de chauffeur en de eigen NCRV-actief reisleider staan zij borg voor een flexibele en professionele uitvoering van het programma. Wat kunt u zoal verwachten? Even een paar indrukken: Na aankomst en de eerste overnachting maken we een inloopwandeling door de heuvels van Judea en de vallei van Haëla, waar David Goliath versloeg. We bezoeken de z.g. belgrotten, majestueuze, uitgehakte, witgele kalksteengrotten uit de byzantijnse tijd. Vandaar trekken we zuidwaarts verder de woestijn in en maken een prachtige

natuurwandeling door de spectaculaire witte kalksteenkloof van Avdat. Vervolgens klimmen we met stevige (berg)wandelschoenen over een, niet al te moeilijk, steil uitgehakt pad naar boven en bezichtigen aansluitend ook nog ruïnes uit de 4e en 5e eeuw.

Verder noordwaarts bezoeken we o.a. het gebied rond het meer van Tiberias (boottocht!), Nazareth, Kapernaüm en de Berg der Zaligsprekingen. En we dompelen ons onder in de waterbronnen van Gan Hashlosha!

Natuurlijk staat ook Massada op het programma en de Dode zee (laagst gelegen meer op aarde). Het is een onvergetelijke ervaring daar in het glasheldere, olieachtig aanvoelende water te liggen en te ervaren dat je onzinkbaar - drijvend op je rug eventueel een boek kunt lezen! Ook is er een bezoek aan Jeruzalem, de Olijfberg, Gethsemanee, de Sint Annakerk met zijn prachtige akoestiek (samen Abba Vader zingen…), de Via Dolorosa, de Klaagmuur en de Graftuin (een oase van rust, waarin een meditatief samenzijn grote indruk maakt).

Nog verder noordelijk maken we een prachtige natuurwandeling door het Huleh-reservaat, waar schildpadden, grote vissen, vogels en andere dieren van nabij kunnen worden gefotografeerd in een prachtige omgeving van papyrusplanten en riet. Heel bijzonder. Ook een kajaktocht over de Jordaan behoort tot de mogelijkheden! Tenslotte rijden we door de vlakte van Yizreël naar Tel Megiddo, waar we door een ondergrondse tunnel naar de oude waterbron lopen. Zo zijn er vele onuitwisbare momenten tijdens de welgevulde excursiedagen. We overnachten zowel in kibbutzen als hotels. De laatste gezamenlijke overnachting is in de kuststreek, waar we nog even genieten van de rust van zee, zon en strand. Kortom: letterlijk en figuurlijk een reis met hoogte en diepte, door bergen en woestijnen, grotten en kloven, langs het water van bronnen en beken, ruïnes, kerken en andere indrukwekkende gedenkplaatsen, zoals Yad Vashem. Dit land, kleiner dan Nederland, met meer dan 3000 jaar geschiedenis, verkoos God ooit voor Zijn volk. Het is ons uit de bijbel bekend. Is het mede daardoor ook niet een beetje ons land? Kees Herder Zie NCRV-Zomerreisgids, pagina’s 20 en 21

6

Eindelijk heb je de baan van je leven gevonden: je bent als skilerares in het Oostenrijkse Zell am See (757 m) aangesteld. Langzaam kom je er achter, dat jouw skischool in de clinch ligt met die van het naburige Kaprun. In een bloedstollende nachtelijke afdaling weet Manon, de hoofdpersoon, veilig de auto van haar ouders te bereiken. Dit is in een paar regels de inhoud van de thriller “Après Ski” van Suzanne Vermeer. De schrijfster heeft niet zomaar een Oostenrijkse bestemming gekozen. Het moest er één zijn met vele skimogelijkheden. Dat hééft Zell am See, dat aan een fraai bergmeer ligt. Ze noemen het skigebied Europa Sportregion. Heel Europa ontmoet elkaar hier. Het bestaat uit drie skigebieden: Schmittenhöhe bij Zell am See, waar de literaire thriller zich afspeelt, alsmede de Maiskogel en Kitzsteinhorn bij Kaprun. U vindt hier maar liefst 134 km skiplezier, onderverdeeld in 56 km blauwe piste, 51 km rode en 27 km zwarte. U skiet tussen de 900 en 3000 meter. Op de gletsjer van Kaprun kan zelfs boven de 3200 m geskied worden! Sneeuwzeker dus.

Het skigebied van de Maiskogel, ook wel de ‘Holländergletscher’ genoemd, is het minst grote gebied en ideaal voor beginners. Natuurlijk is de skibus tussen Zell am See en Kaprun gratis. Een skipas voor dit gebied kost in het hoogseizoen zo’n € 200,- voor 6 dagen. Ik hoop, dat u als deelnemer niet zulke enerverende dingen beleeft als Manon uit het boek!

“Wat te doen als…” Onlangs werd ik in de bloemetjes gezet vanwege het feit, dat ik 40 jaar reisleider ben. En ik zei daar: Wat moet je doen, als je tijdens de busreis langs de Rijn als onervaren reisleider van alles vertelt over de kastelen en het blijkt later iedere keer bij de verkeerde burcht verteld te zijn? Gewoon zo laten. Wat moet je doen als een deelnemer hopeloos verliefd wordt op een meisje uit de groep en die liefde niet beantwoord ziet? ’s Nachts op zoek gaan en hem vinden in het park en met hem praten, veel praten. Wat doe je als op de ochtend van vertrek de baas van het hotel gebiedt om alle koffers te openen en het blijkt dat één van de deelnemers al het hotelzilver heeft ingepakt? Mee in een groene politiekever om ergens op een bureautje de boel af te handelen. Wat te doen als een deelneemster zwaar verslaafd blijkt te zijn, heftige hallucinaties krijgt en iedere keer uit het raam wil springen? Waken en zwaar onder de valium vervroegd terug naar Nederland sturen.

Menno Mollema

Vertrek 11 febr.; 9 dgn; heen dagtrein, terug nachttrein; hp; reissom € 595,-; toeslag 1 pk. € 75,-; reisl. Hans van Walbeek

Dan denk je: nou, maar eens overstappen op een wat oudere leeftijdscategorie. Oké, maar……….. wat doe je dan als een oudere man verliefd wordt op één van de dames? Niet naar het park, maar wel nachtenlang praten. Wat te doen als er midden in de nacht een man uit de groep op je deur staat te bonken en zegt dat hij heel erg nodig moet, maar het niet kan? Dan scheur je naar het eerste het beste ziekenhuis en rijd je bijna de afdeling spoedgevallen binnen. En wat doe je als een deelneemster hoog in de bergen op Cyprus valt en haar heup breekt? Dan hobbel je het hele eiland over om haar onder te brengen in een ziekenhuis. En wat te doen als een deelneemster naast jou in het vliegtuig je bont en blauw knijpt, omdat het allemaal zo eng is? Terugknijpen en geruststellen en zeggen dat vliegen toch zo leuk is . En wat doe je als je een chauffeur bij je hebt, die zich elke avond laat vollopen? Wat doe je met snurkers? En wat doe je enz. enz. ……

U wordt beloond! Van veel deelnemers weten we, dat ze reclame voor NCRV-actief maken. Daar zijn we erg blij mee. We moeten het van mond-tot-mondreclame hebben. Deze wervende deelnemers willen we belonen! Als u iemand, die de laatste vijf jaar niet met ons mee geweest is, voor één van de zomerreizen van NCRV-actief opgeeft en de opgegeven persoon reist inderdaad met ons mee, dan krijgt u een reischeque van € 30,-. Geef bij het boeken aan, dat u voor de beloning in aanmerking wilt komen.

Ach, overal is uiteindelijk een oplossing voor gevonden. De problemen wegen niet op tegen het plezier, dat ik al die jaren met de NCRV-ers heb gehad. Leuke contacten, ontroerende ontmoetingen en mooie vriendschappen. Een prettige sfeer in de groep en zorgen dat iedereen zich lekker voelt, dat heb ik altijd als mijn voornaamste taak gezien. Niemand uitgezonderd. En als er bij het afscheid van de reis een traantje weggepinkt werd, was ik zielsgelukkig. Ab van Amersfoort. 7

BELEVENISSEN VAN EEN REISLEIDER

Skiën bij Zell am See

N C R V- A C T I E F

Genieten in Seefeld Wandel-, langlauf- en skireis

Als kleine reisorganisatie moeten we regelmatig de bestemmingen veranderen. Seefeld is bij de winterreizen een uitzondering. Elke keer nemen we deze plaats op in ons programma en ieder jaar heeft het de meeste deelnemers. Het gebied noemt zich Olympiaregion Seefeld. Welk Oostenrijks dorp kan zeggen dat het tweemaal de Olympische Winterspelen georganiseerd heeft? Ook al is het een tijd geleden, namelijk in 1964 en 1976, u kunt als skiër en langlaufer nog steeds van de goede infrastructuur gebruik maken. Welk dorp krijgt voor twee onderdelen, wandelen en langlaufen, de hoogste onderscheiding? Tot Olympiaregion Seefeld behoren ook de dorpen Scharnitz, Leutasch en Mösern. Mooie wandelpaden en loipes verbinden deze dorpen met elkaar. Winterwandelen: 5 sterren Vele wandelpaden lopen parallel aan de loipes. Met het kaartje dat u de eerste dag ontvangt kunt u mooie routes plannen. Elke dag worden de paden bijgehouden! Wandelsuggesties: Seefeld-Mosern , 2 uur Seepromenade, 1 uur Seefeld-Triendlsage, 1½ uur Seefeld over Wildmoosalm en Wildmoos naar Mosern, 4 uur Seefeld-Leutasch, 1½ uur   Langlaufen: 5 sterren Met 152 km aan loipes is Seefeld hét langlaufparadijs van Oostenrijk. Ons hotel ligt op slechts 200 meter afstand van de

Lehnerwieseloipe, die in verbinding staat met de Aulandloipe. Deze komt uit bij het bekende witte kerkje, waar de Mösernloipe begint. Drie gemakkelijke loipes. Daarna bent u vast aan een moeilijker toe: de Staffelloipe met een geweldige afdaling. Skiën: 3 sterren De redacteuren van de Duitse DSV-Atlas hebben uit 232 genomineerde plaatsen Seefeld als het skigebied van 2005 uitgeroepen! Ons hotel ligt op slechts 200 meter afstand van het dalstation van de Rosshütte. Het succes van deze reis is ook aan de eigenaresse en het personeel van hotel

Marthe te danken. Het is een gezellig familiehotel, waar het persoonlijke contact met de gasten belangrijk is. Het heeft een hallenbad, sauna, solarium én lift. Het ligt aan de rand van het dorp, ver van disco’s en verkeerslawaai. Overdag gaat er om de 20 minuten een bus naar het centrum van het dorp. Bent u nog niet overtuigd? Het dorp heeft een prachtige site met heel duidelijke kaartjes: www.seefeld.com Menno Mollema Vertrek 12 maart; dagtrein; hp; reissom € 695,-; toeslag 1 pk € 95,-

Saas-Grund Wandel-, langlauf- en skireis met gegarandeerd vertrek!!

Beleef de bergen in het Zwitserse Wallis Het is zomer. Wat een heerlijke dag! In zo’n 15 minuten heeft de baan ons naar Hohsaas op 3100 m. gebracht. Wat een fantastische wereld. Ik sta dichtbij de Triftgletsjer. Door een wandeling van 50 minuten krijg ik inzicht in 18 vierduizenders. Onderweg geniet ik van gletsjermeertjes en klimmers die van de Weismies afkomen. Ik maak de ene foto na de andere. ’s Avonds bekijken we de beelden op een notebook, dat een deelneemster meegenomen heeft. Mooie plaatjes, maar toch… Dat indrukwekkende, imponerende krijg je er niet op. Bij het terugzien zei iemand: “Je moet het zelf beleven”. Ook met de mooiste foto’s kun je niet duidelijk maken hoe geweldig dit gebied is. Dat geldt ook in de winter. Kun je alleen bij Hohsaas op een terras van het uitzicht genieten of valt er ook te wandelen? Jazeker! U kunt een retourtje Hohsaas nemen, in Trift uitstappen en naar Kreuzboden lopen. Daar 8

de tijd nemen om de omgeving en de skiwereld in u op te nemen en dan met de baan naar Hohsaas te gaan. Andere wandelaanraders: 1) Eerst met de bus naar Saas-Fee. Vervolgens loopt u door het bos in 1½ uur de Hannig op (2336 m). De klim is de moeite waard. Op de Hannig hebt u een prachtig uitzicht op de Feegletsjer. Met baan of lopend terug. 2) Langs de Vispa naar Saas-Almagell. Na dit dorp begint het brede pad naar Furggstalden. Restaurant Alpina heeft het lekkerste gebak van het hele gebied! Ook met een stoeltjeslift kunt u bij dit restaurant komen. Voor skiërs is Saas-Grund en omgeving letterlijk een topbestemming, met vele mogelijkheden. De baan naar Hohsaas begint vlakbij het hotel en de bus naar Saas-Fee stopt voor de deur.

Langlaufers kunnen van de 26 km lange Saasloipe gebruik maken. Vindt u 26 km te lang? Loop dan naar de weg en neem de bus naar het hotel. Ook Saas-Fee heeft trouwens een mooie loipe van 6 km. U bent in de winter nog nooit naar de bergen geweest? Boek deze reis en beleef de bergen. Bent u benieuwd naar de zomerfoto’s van Hohsaas? De link vindt u op www.ncrvreizen.nl>actief>reisaanbod> actievereizen. Kijk bij Saas-Grund algemeen. Menno Mollema Vertrek 19 maart; 8 dgn; dagtrein; hp; € 475,-; toeslag 1 pk € 95,-; reisl. Aad Kranendonk.

KAMPEERNIEUWS

Baltische Staten en St. Petersburg: een avontuur! Weinig landen zijn de afgelopen 20 jaar zo veranderd als de Baltische staten. Van sombere, naargeestige, desolate en onderontwikkelde Sovjetrepublieken naar bruisende, levendige, moderne, zich razendsnel ontwikkelende, democratische Europese staten. Sinds 1990 reizen wij regelmatig naar dit gebied en hebben wij de veranderingen zien plaatsvinden. Hebt u een wat avontuurlijke instelling, bent u goed ter been, bent u nieuwsgierig naar het onbekende, beschikt u over een redelijke conditie en ervaart u “problemen (probleempjes)” als een uitdaging? Dan is dit de ideale reis voor u! Het is nu de tijd om deze landen te bezoeken. Aan de ene kant vind je er nog de resten van de oude Sovjet-Unie (ook als toeristische attractie ingericht) en aan de andere kant zie je hoe snel de ontwikkelingen kunnen gaan. Daarnaast vind je er rust en ongerepte natuur. St. Petersburg daarentegen is een bruisende stad, maar duidelijk niet echt Europees. Een stad stampvol cultuur, waar oud en modern elkaar raken en in elkaar overgaan. Een weliswaar moderne Russische stad, maar overal is de oude Sovjet-Unie nog zichtbaar, voelbaar en anderszins waarneembaar. We beginnen de reis in het noordoosten van Polen. Dicht bij de grens van ons reis-

doel verzamelen we ons, voordat we aan de eigenlijke reis beginnen. Het is mogelijk om samen met ons door Polen te reizen, de kosten van de campings komen dan wel voor uw eigen rekening. Vroeger was het passeren van de PoolsLitouwse grens een uren durende procedure. Je ging dan de namelijk al de SovjetUnie binnen. Tegenwoordig ben je in een paar minuten aan de “andere” kant en blijf je binnen de Europese Unie. We verblijven op een camping in de buurt van Trakai en bezoeken Vilnius, de hoofdstad van Litouwen. Trakai is beroemd om de waterburcht, een belevenis op zichzelf. We trekken verder naar de Baltische kust, beroemd om zijn barnsteen. We maken een excursie naar Palanga, waar we het barnsteenmuseum bezoeken. Een aanrader is een bezoek aan de ‘wandelende duinen’ op het schiereiland Neringa, een natuurgebied dat onderdeel is van de Unesco Werelderfgoedlijst. Op weg naar Letland rijden we langs de kruisberg in Šialiai, het ‘hart’ van Litouwen. Een bezoek waard. De hoofdstad van Letland, Riga, is een prachtige oude Hanzestad, typisch Lets, een vleugje Russisch, met soms nog een Sovjet-ondertoontje. We verblijven op een camping dicht bij het centrum en verkennen van daaruit stad en land. Onze volgende halte is de hoofdstad van Estland, Tallinn, een knusse, mooie stad, waarmee we uitgebreid kennismaken. Dan het echte avontuur tegemoet. Eerst Narva, aan de grens met Rusland. Hier en in de omgeving proef je Rusland al. Dan St. Petersburg, tot voor kort Leningrad, ongetwijfeld één van de hoogtepunten, misschien wel hèt hoogtepunt, van deze reis. Om lang wachten, ingewikkelde pro-

cedures en allerlei andere problemen te voorkomen gaan we vanuit Narva met de bus naar St. Petersburg. We zijn 4 dagen (3 nachten) te gast in een hotel. We verkennen de stad, de Hermitage, de Peterhof, de kathedralen en nog veel meer. We gaan terug naar Narva in Estland en beginnen aan onze terugreis. We sluiten de reis af met een minicruise over de Oostzee, op weg naar onze slotcamping in Duitsland. Terwijl Polen (złoty), Litouwen (litas), Letland (lats) en Rusland (roebel) hun eigen munteenheden hebben, behoort Estland sinds 1 januari 2011 tot de Eurolanden. Hier kunt u dus met euro’s betalen. Voor velen van ons zijn Pools, Litouws, Lets, Ests en Russisch talen vol geheimen. Op de meeste plaatsen kun je echter goed terecht met Duits en is vooral bij de wat jongeren Engels populair. Het Russisch gebruikt cyrillische lettertekens. Bij de reis hoort een korte kennismaking met het cyrillisch, zodat u straks in St. Petersburg kunt ervaren dat Russisch lezen eigenlijk helemaal niet zo moeilijk is, maar dat het wel belangrijk is dat u het enigszins kunt ontcijferen. Tenslotte iets over de wegen in zowel Polen als de Baltische Staten. Vierbaanswegen tref je er nog niet zoveel aan. In alle landen waar we doorheen trekken wordt wel met man en macht gewerkt aan verbetering en uitbreiding van het bestaande wegennet. We wensen u een fijne reis! Piet en Ria Moerland, uw reisleiders. 2 tot 30 juni 2011; reissom € 1745,p.p.; richtprijs ferrykosten in 2010 vanaf € 700,-; zie blz. 30 en 31 van de Kampeergids. 9

KAMPEERNIEUWS

Kampeerrondreis Noordwest-Spanje en Portugal Kent u Portugal nog niet of wilt u het nog beter leren kennen? Ga dan met ons mee op reis. Via Frankrijk en het noordwesten van Spanje trekken we naar Portugal. Deze reis in het voorjaar, van 14 mei t/m 18 juni,

nemen ruim de tijd om die schitterende gebouwen te bekijken. Een modernere kerk vinden we in Fátima. Op die plaats is Maria verschenen aan drie herderskinderen. Sinds die tijd (1917) is het een bekend bedevaartsoord.

is een unieke gelegenheid om uw kennis aan te vullen en te genieten. U ziet prachtige steden, de natuur met de uitbundige bloei van bloemen en planten en de oceaan met prachtige stranden. Wij beginnen de reis in Zuid-Frankrijk, op ongeveer 1200 km van huis, in Montesquiou. Daarna rijden we Spanje binnen, langs de kust over prachtige nieuwe autowegen. Onze eerste Spaanse camping ligt midden in het wijngebied van de Rioja. Ook de historie van de streek slaan we niet over. De oude stad León, met een prachtige kathedraal en een schitterend museum, is ons bezoek meer dan waard. Daarna komt Portugal in zicht. Langs een prachtige route bereiken we onze eerste Portugese camping. Opnieuw ligt er een oude stad op ons te wachten: Bragança met zijn vestingmuren. De dagen daarna laten we de historie even rusten. We gaan naar de Sierra de Estrela en maken een prachtige wandeltocht met een gids door het gebied waar vroeger de schaapherders verbleven. Kent u de fado? Deze typische Portugese muziek, voortgekomen uit middeleeuwse troubadourliederen, wordt ten gehore gebracht door vier muzikanten. Ze zingen en spelen op hun gitaren. Na een heerlijk diner, met een glaasje wijn in de hand, genieten we van deze muziek. We rijden verder naar het zuiden en komen in Évora. Dit is een stad die op de lijst van de Unesco staat, met zijn Moorse steegjes, paleizen en universiteit. Ook hier zal een gids ons rondleiden. De reis door Portugal vervolgen we nu naar het westen en vanaf Lissabon langs de kust naar het noorden. Lissabon, de hoofdstad van Portugal, is wel het hoogtepunt van de reis. Met een gids verkennen wij één van de oudste steden van Europa die door 10

de Romeinen is bezet geweest. Natuurlijk krijgt u ook voldoende tijd om zelf de stad met het openbaar vervoer te bezoeken en te genieten van de heerlijke terrasjes en de pleinen. Slaat u vooral de prachtige wijk Belém niet over, met zijn Torre, zijn kerk en zijn klooster. En vergeet ook niet het Museu Nacional do Azulejos en het Museu do Elevador. Vanaf de camping maken we met een bus een toer door de omgeving, waarbij de plaats Sintra en natuurlijk ook de beroemde Cabo da Roca, de meest zuidwestelijke punt van Portugal, worden bezocht.

Porto, een schitterende stad en op één na de grootste van het land, wordt ook wel de hoofdstad van het noorden genoemd. De stad is bekend om zijn portwijnen. U kunt er lekker flaneren langs de kade van de Douro. We gaan hier een portkelder bezoeken; ook proeven hoort er bij! Beroemd is de boogbrug, de Ponte Dom Luís I, die ook wel de horizontale Eiffeltoren wordt genoemd, omdat beide van hetzelfde materiaal zijn gemaakt. Vanaf de bovenkant van de brug hebben we een fantastisch uitzicht over de stad en de rivier. Voor we Portugal verlaten, bezoeken we de grootste weekmarkt van het noorden. Een mooie gelegenheid om souvenirs te kopen en iets voor het thuisfront mee te nemen. De markt in Barcelos is een vermaard centrum voor keramiekproducten. De haan van Barcelos is een van de meest verkochte souvenirs (zie hiernaast). Het is weer tijd om richting Spanje te gaan. De bergen van de Picos, bij Potes, vormen een nieuwe uitdaging. Met de lift gaan we naar 1800 meter hoogte. Wat een prachtig uitzicht hebben we hier! Daarna wandelen we in een rustig tempo naar beneden.

Wij volgen de kust verder naar het noorden en komen op verschillende plaatsen en campings vlakbij het strand. U kunt als het weer het toelaat het zeewater uitproberen. De stad Coïmbra, met zijn wereldberoemde bibliotheek, slaan we natuurlijk niet over. Er zijn in deze bibliotheek 30.000 boeken en 5.000 manuscripten ondergebracht. De drie prachtig ingerichte zalen zijn weelderig barok versierd, met veel verguld houtsnijwerk. De kathedralen en kloosters van Batalha en Alcobaça en de kerk hoog op de heuvel bij Braga, Bom Jesus, mogen we zeker niet missen. We

Aan alles komt een einde. Na 36 dagen reizen en trekken nemen we na een goed diner in Dax afscheid van elkaar en gaat ieder zijns weegs. Heeft deze beschrijving u nieuwsgierig gemaakt? Bent u net zo enthousiast als wij? Schrijf u dan in en wij ontmoeten elkaar over enkele maanden. Luuk Veenstra en Jans van ’t Hof, uw reisleiders 14 mei – 18 juni 2011; reissom: € 1229,- p.p. Zie de Kampeergids, pagina 22 en 23.

We kampeerden dit jaar in Frankrijk. We hadden folders van de VVV over de omgeving. We hadden daaruit al één wandeling gemaakt. Die was ons goed bevallen. Nu wilden we een wandeling maken vanuit Cerdon, een dorp in een diep dal, omringd door bergen, dat we tijdens een autotocht al hadden zien liggen. De aanwijzingen waren duidelijk, we vonden de parkeerplek en het startpunt. We moesten de helling op. Al zigzaggend tussen de wijngaarden door leidde het pad ons omhoog en volgden we de gele strepen op stenen of stammen. Het was warm. In de schaduw van een eenzame boom rustten we wat en aten ons broodje op. Weer verder kwamen we op de hoogvlakte en door een wijndorpje. Maar we vonden er geen gele strepen meer.

antwoord. Alleen: rechtuit, rechtsaf en dan linksaf omlaag, haalden we eruit. Dat kon wel kloppen, dachten we. En ja, na het rechtsaf keken we neer op een dorp in de diepte, wel met een kerk op een heuvel, maar waar waren de hoge bergen rondom Cerdon? We twijfelden, toch konden we niet anders dan doorlopen. En zo zigzagden we weer omlaag langs de wijngaarden. Daar zagen we opeens ook weer gele strepen! Nu weer vol goede moed bleven we die volgen. Het pad voerde ons langs velden, door een bos, verder en verder omlaag, tot we eindelijk huizen zagen opdoemen. Een dorp! Maar welk? Bij het eerste huis was een jonge man, met een gezicht zo zwart als de nacht, aan het werk met brandhout en wij vroegen hem: “Welk dorp is dit?”.

We zagen een boer uit zijn schuur komen en vroegen hem de weg naar de kapel, waar onze wandeling op uit moest komen. Maar Fransen spreken zo snel en ook nog streektaal. We begrepen niet veel van zijn

“Avrilla”, zei hij. “Avrilla?”. vroegen we, “niet Cerdon?”. “Nee”, wees hij, “Cerdon ligt dáár, achter die hoogte!”. De hoogte, waar wij net met veel moeite afgekomen waren. We haalden de kaart erbij om te

zien, waar we dan wél terecht gekomen waren. Ver, heel ver van Cerdon. We waren vast aan de verkeerde kant van de berg omlaag gegaan. Wat nu? Het was al laat in de middag en mijn benen voelden als lood. “Je ne marche plus!”, zei ik,”ik loop niet verder. Kunnen we hier geen taxi krijgen?”. De man lachte. “Geen taxi”, zei hij, “ ik doe het wel. Wacht maar, even de sleutel pakken en de bébé”. “Montez!”, zei hij even later, “Stap in” en hij reed ons vervolgens door dorpjes en over bergweggetjes terug naar Cerdon. Daar vroeg ik of we hem konden betalen, maar daar wilde hij niet van weten. Of hij dan misschien een kopje koffie wilde? Maar nee, hij had immers de bébé in de auto. “Je vous dois baiser!”, zei ik toen, “ik moet u zoenen”. Ik omarmde de man en zoende hem op allebei zijn diepzwarte wangen: “Merci! Merci!” Zo blij dat we er waren en diep dankbaar dat er nog zulke mensen bestaan. Loek Boer

Rondje Zwitserland In juni is de natuur in Zwitserland op z’n mooist. De sneeuw op de alpenweiden is gesmolten en het gras met veel bloemen is nog niet

grootste stuwdam van Europa. Ook staat er een dagtrip op het programma naar het bloemeneiland Isola Bella, in het Italiaanse deel van het Lago Maggiore.

gemaaid. Het is dan heerlijk om te wandelen en te genieten van de geweldige uitzichten. We starten de reis bij Freiburg in het Zwarte Woud aan de Tunisee. Daarna kamperen we een week bij Lauterbrunnen in Berner-Oberland. We verblijven aan de voet van de Staubach-waterval, met de Jungfrau, Mönch en de Eiger, met hun besneeuwde toppen, dichtbij. We maken wandelingen vanaf de camping en komen in Mürren, Kleine Scheidegg, Wengen en vele andere bekende plaatsen. Meestal gaan we eerst met de trein, kabelbanen of boot naar het verste en hoogste punt, waarna we lopend weer teruggaan. Onderweg zijn er mogelijkheden om met de trein of kabelbaan weer terug te gaan. Boven kan het heerlijk stil zijn als de koeien liggen te herkauwen. Als ze grazen overstemmen de koebellen de stilte. Tevens brengen we een bezoek aan de Trümmelbachfälle.

De tweede week gaat de reis naar Wallis. Via Kandersteg met de trein door de tunnel of via Montreux door het Rhônedal naar Brig. Vanuit de camping in Brig gaan we de Grosser Aleschgletscher van allerlei kanten bewonderen. We rijden een passentocht over de Furkapas, de Sint-Gotthardpas en de Nufenepas, waar de sneeuwresten nog wel zullen liggen. De derde week gaan we via de Simplonpas (men kan ook met de trein door de tunnel) naar het Lago Maggiore, op de grens van Italië (kanton Ticino), waar Italiaans wordt gesproken en de Italiaanse invloeden duidelijk zichtbaar zijn. We kamperen bij Locarno, op loopafstand van de stad. We maken van daaruit een wandeling naar Madame del Sasso en de Val Verzasca, met een bezoek aan de

Ook de derde week zit er dan al weer op en via de St-Gotthardtunnel rijden we naar de Vierwaltstättersee. We kamperen daar op een stadscamping in Luzern. Daar staat een stadswandeling op het programma. Via de twee bekende houten bruggen en de stadsmuur, met zijn vele torens, lopen we naar het Löwedenkmal. Na een boottocht op de Vierwaltstättersee wordt de reis met een diner afgesloten. De reis is goed te doen voor ervaren caravanrijders in de bergen en de wandelingen zijn voor een ieder die in Nederland 10 à 15 km kan lopen zeker niet te zwaar. We lopen in de 26 dagen zo’n 75 km gezamenlijk, waarvan de langste wandeling ca. 14 km is Hilda & Jan Blokzijl, uw reisleiders 3 juni t/m 28 juni 2011; reissom: € 1025,- p.p. Zie Kampeergids, pagina 32 en 33 11 zie verder op pagina 17

K I J K E N M E T J E H A RT

“Je vous dois baiser!”

N C R V- R E I S I D E E

Kloosterdorp Steyl Op één van de dagen tijdens de vierdaagse excursie naar MiddenLimburg (o.l.v. Piet Bikker) zal ook Steyl worden bezocht. Aangezien ikzelf meerdere keren in het klooster in Steyl ben geweest, wil ik u graag iets over dit kloosterdorp vertellen. Steyl is heel bijzonder, want in dit kleine dorpje aan de Maas, onder de rook van Venlo, staan drie kloosters. De kloosters behoren tot een Duitse missiecongregatie, gesticht door Arnold Janssen in 1875. Dat deze kloosters op Nederlands grondgebied staan, komt doordat er tijdens de Kulturkampf door Bismarck geen toestemming werd gegeven nieuwe kloosters te bouwen in Duitsland. Dus ging Arnold Janssen nét de grens over naar het tolerante Nederland, waar hij wél zijn congregatie mocht stichten: het St.Michaëlsklooster, aan de Maas. De bedoeling was missionarissen op te leiden voor het werk in China en andere missielanden. In eerste instantie was dit alleen voor mannen bedoeld; de vrouwen die mee wilden doen kregen vooral de was en de keuken onder hun hoede. Maar ook dat werk was nodig, dus de vrouwen hielden vol. Bij deze eerste groep behoorden Helena Stollenwerk en Hendrina Stenmanns. Al snel begreep Arnold Janssen, dat de missie aan vrouwen en kinderen in de missielanden het beste door vrouwen gedaan kon worden. En zo ontstond in 1889 een

vrouwelijke variant: de Missiecongregatie van de Dienaressen van de Heilige Geest, of de ‘blauwe missiezusters’ (naar de kleur van hun habijt). Ook voor hen werd een klooster gebouwd: het Heilige Hart Klooster. Dit is tot op de dag van vandaag het moederhuis van de zusters. Zij komen regelmatig terug van hun werk in de missielanden om op te laden, te leren en hun familie te bezoeken. Naast al dat praktische missiewerk ontstond er behoefte aan ondersteuning door gebed. Zo ontstond de derde ‘tak’: Dienaressen van de Heilige Geest van de Altijddurende Aanbidding, of de zogenaamde ‘roze aanbiddingzusters’. Zij zorgen ervoor, dat met altijddurend gebed het werk van alle mannen en vrouwen in de missie wordt ondersteund. Ook zij hebben een klooster vlak aan de Maas. U kunt de kloosters alle drie bezoeken. In de kerk van het Michaëlsklooster ligt Arnold Janssen begraven (inmiddels heilig verklaard) en in de kerk van de blauwe missiezusters Helena (zuster Maria Virgo) en Hendrina (zuster Josefa), beiden zalig

verklaard. En bij de roze aanbiddingszusters kun je achter het hekwerk de dienst of het gebed volgen. Deze congregatie heeft intussen veel loten aan haar stam. In het Westen neemt de animo om missiezuster te worden af, maar in landen in Zuid-Amerika bijvoorbeeld zijn de gemeenschappen zeer sterk. Toen ik er was in augustus waren er veel Spaanstalige zusters in het klooster. In het klooster is de voertaal Duits, maar in de gezamenlijke buitenviering was vrijwel alles in het Spaans. Dat was heel bijzonder. Prachtig is ook de tuin, die vroeger bij het Michaëlsklooster hoorde, maar nu in andere handen is. Hij is mooi opgeknapt, met veel verschillende soorten bloemen en planten, gecombineerd met staties en beelden. Dat maakt hem bijna tot een meditatieve tuin. In Steyl is ook een missiemuseum over de geschiedenis van deze congregatie. En er zijn aanbiddinggrotten in de tuinen, met afbeeldingen van het leven van Jezus en vaak interessant mozaïekwerk. Bent u daarna moe van alles, dan kunt u op een terrasje gaan zitten en genieten van het uitzicht op het pontje, dat de Maas elk kwartier oversteekt. Genoeg om te zien op een dag! De vierdaagse reis naar Midden-Limburg bevat nog veel meer van dergelijke interessante excursies. Haast u dus met boeken! Anja de Vries Zie NCRV-Zomerreisgids, pagina 29. Deze vierdaagse reis is georganiseerd door de Landelijke Excursie Commissie (LEC)

12

Donderdag 13 januari 2011: dagexcursie naar de tentoonstelling “De onsterflijke Alexander de Grote, zijn reis en zijn erfenis” in de Hermitage te Amsterdam. Catharina de Grote (Tsarina van Rusland, 1762-1796) was een groot bewonderaar van Alexander de Grote. De Hermitage-Sint Petersburg bevat dan ook vele stukken die betrekking hebben op Alexander de Grote en het Hellenisme. Deze worden voor het eerst in de Hermitage-Amsterdam tentoon-

gesteld. Een tentoonstelling dus, die historisch geïnteresseerden niet mogen missen. De deelnemers gaan per trein naar Amsterdam en per tram naar het museum. Men kan natuurlijk ook met eigen vervoer gaan. Na de koffie volgt een inleidende lezing en een individuele audiotoer. Als de groep niet te groot is krijgen we i.p.v. lezing en audiotoer een rondleiding. We lunchen gezamenlijk. ’s Middags kan men kiezen uit een boottocht door de grachten,

bezoek aan het Wassenbeeldenmuseum (beide niet bij de prijs inbegrepen), een korte stadswandeling of een bezoek aan de P.C. Hooftstraat, tegenwoordig zeer bekend van de TV. Deelnemersprijs (inclusief koffie, museumbezoek en lunch): met museumkaart € 35,00; zonder museumkaart € 50,00. Deze excursie gaat al door bij 10 deelnemers. Aanmelden bij Piet Bikker, (030) 2280023 of e-mail [email protected]

Even nazomeren in de Stichtse Lustwarande (tweede helft augustus 2011) In Driebergen, het groene hart van de Lustwarande, grenzen vijf landgoederen vredig aan elkaar. Eén daarvaan is het Landgoed Kraaybeekerhof, centrum voor biologisch-dynamische landbouw. We genieten daar van de zomerse bloemenpracht, terwijl we naar antwoorden zoeken op de vraag: “Wat is de betekenis van biologische voeding voor jong en oud, en voor moeder aarde?” De excursie duurt van 11.00 tot 15.30 uur. U reist met eigen vervoer naar de plaats van bestemming of per trein naar station Driebergen. Daar neemt u de bus naar het Landgoed Kraaybeekerhof of gebruikt u onze pendeldienst. De ontvangst is om 11.00 uur in de zaal van Woonoord Kraaybeek. Daar houdt ir. F.A.M. Molhoek-Rosenhart een voordracht over: “De kosmische betekenis van biologisch-dynamische landbouw.” Naast het verschil tussen biologische en biologisch-dynamische landbouw, zal hij u aan de hand van het Johannes Evangelie het volgende toelichten (voornamelijk Joh. 1:1-18): “De kosmische betekenis van het Christendom en de biologisch-dynamische landbouw. De cruciale betekenis van alle mensen die land bewerken voor de toekomst van ons voedsel, de aarde en het Christendom.” Daarna genieten wij daar van

Dagtocht Laren (NH), met bezoek aan het Singermuseum voor de speciale expositie over de restauratie van “De Denker” van Rodin. Datum: woensdag 16 maart 2011. Meer informatie: in het februarinummer van het Reismagazine en/of bij reisleidster Margrit Idsinga, tel. (030) 2282456 (met antwoordapparaat) of per e-mail [email protected]

een biologisch-dynamisch drie gangendiner. Aansluitend zijn er korte wandelexcursies onder deskundige begeleiding naar de bloemen-, moes-, bijen- en kruidentuinen van Kraaybeekerhof. Voor hen die meer willen bewegen is zelfstandig bezoek aan de aangrenzende Heidetuin of het Militair Museum

een optie. Om 15.00 uur wordt er een afsluitend kopje thee geschonken, waarna de bijeenkomst eindigt met de uitreiking van een draagtas vol goede gaven van het land.  De definitieve datum en het programma verschijnen in het februarinummer van het Reismagazine. Vanaf heden is voorinschrijving mogelijk. De richtprijs is € 33,- bij ongeveer 18 deelnemers. Reisleiders: Piet Bikker en Henny van Tuyl. Aanmelden bij Piet Bikker, tel. (030) 2280023, e-mail [email protected]

Verdere bijzonderheden: Aanmelden: per e-mail, brief of telefoon bij uw reisleider. Wie dat is wordt per excursie aangegeven. Uw aanmelding is pas definitief als de reissom is binnengekomen bij de Landelijke Excursie Commissie, bankrekening 13.22.61.561, te Zaltbommel, t.n.v. mevrouw H. van Tuyl. Ongeveer twee weken voor de aanvang wordt u telefonisch of schriftelijk medegedeeld of de excursie of reis doorgaat.

Annuleren: als u binnen twee weken voor de start uw deelneming annuleert, berekenen wij administratie- en voorbereidingskosten. Basisbedrag is € 7,50. Bij gebruikmaking van een bus of boot komt daar nog eens € 7,50 bij. We hopen dat we ook deze keer weer veel NCRV-ers en andere belangstellenden een plezier doen met dit programma. Landelijke Excursie Commissie van de Nederlandse Christelijke ReisVereniging

Zaltbommel 13 april 2011. Koffie aan de Waal, stadswandeling, bezoek aan o.a. een mikwe (Joods badhuisje), Stadskasteel en de Sint-Maartenskerk. Reissom ongeveer € 35,-. Details over deze excursiedag worden  bekendgemaakt in het volgende Reismagazine. Reisleidster: Henny van Tuyl, tel (0418) 750343, e-mail [email protected] 13

L A N D E L I J K E E XC U R S I E CO M M I S S I E

Alexander de Grote

Lelystad, uitwaaien in de polder op donderdag 23 juni 2011 Bezoek aan de Bataviawerf, Nieuw Land Erfgoedcentrum en shoppen in Bataviastad. Verschillende bezienswaardigheden op één locatie! We brengen een bezoek aan de Bataviawerf, waar het VOC-schip “De Zeven Provinciën“ wordt gebouwd. We gaan natuurlijk ook het VOC-schip “De Batavia“ bezichtigen en eveneens de ambachtelijke werkplaatsen. ’s Middags wordt het museum van het Nieuw Land Erfgoedcentrum bezocht. Met een gids krijgen we meer kijk op het verleden: het museum laat de geschiedenis zien van de grootste polder ter wereld.

Hoe kwam het nieuwe land tot stand? Wie bedacht het en hoe is de geschiedenis van de bewoners van Flevoland? U ziet het allemaal op de reis door: “Op de grens van land en water“. Programma: Aankomst: ca. 10.00 uur op NS-station Lelystad Centraal. Met openbaar vervoer naar de Bataviawerf (eigen rekening). Of op eigen gelegenheid naar de parkeerplaats van de Bataviawerf (Oostvaardersdijk 01-09). Film over en rondleiding op de werf en bezoek aan het VOC-schip “De Batavia”. 13.00 uur: lunch “Het Bataviabuffet“

14.00 uur: bezoek aan het Nieuw Land Erfgoedcentrum, met rondleiding. 15.30 uur: einde van het programma. Daarna is er gelegenheid om te shoppen in Bataviastad. Met openbaar vervoer terug naar station Lelystad Centraal of met eigen vervoer naar huis. De prijs bedraagt € 42,-, exclusief vervoer naar de Bataviawerf. Reisleiders zijn Jan Ovinge en Ab van Amersfoort. Aanmelden bij Ab van Amersfoort, Bosveld 524, 5403 AN te Uden, telefoon (0413) 261498, e-mail [email protected].

Dinsdag 12 oktober 2010: de laatste keer dat de afdeling Zeeland bij elkaar kwam We begonnen, ditmaal in Hotel Terminus te Goes, om 10.00 uur met een kopje koffie of thee en natuurlijk een bolus. De voorzitter had pech, want die lust geen bolus. Maar ja, ze is ook geen echte Zeeuw…. Na de koffie gingen we terug in de tijd. De voorzitter had wat in correspondentie en notulen zitten snuffelen en kwam met wat anekdotes. Op 18 december 1948 werd de afdeling Zeeland en Westelijk Noord Brabant opgericht, met als voorzitter de heer H.C. van Donk. Er was een aantal leden aanwezig dat zich deze voorzitter nog kon herinneren.

te vertellen. Het blijkt dat velen op deze reizen hun vrouw/man hebben leren kennen, zo ook de reisleider zelf. Eén anekdote wil ik hier graag vertellen: een nieuwe ontwikkeling in de groepsreizen was dat de deelnemers zelf mochten bepalen of ze meegingen op excursie of b.v. een dagje wilden luieren. Naar eigen zeggen moest Kees van der Maas daar in het begin even aan wennen. Hij hoort het zich nog zeggen na afloop van een avondmaaltijd : “Mensen, morgenochtend om half negen aan tafel”. De reactie vanuit het gezelschap was: “Dat zullen we zelf wel uitmaken”.

Niet alle bestuursleden uit het grijze verleden werden genoemd maar wel, om te beginnen, Dirk de Leeuw, de grote animator van onze afdeling. Hij is in 1965 lid geworden (en in 1981 penningmeester) en is dit na 45 jaar, tot onze grote tevredenheid, nog steeds.

Na 19 jaar in het bestuur te hebben gezeten nam Pita van Waarde in 2007 afscheid. In 2002 kwam Yvonne Freeke als secretaris in het bestuur. Zij nam in 2005 het voorzitterschap van Marjan de Bree over. In 2008 kwam gelukkig Dikky van Faassen het bestuur versterken.

In 1968 kwam de naam van Kees van der Maas naar voren en in 1984 werd hij onze voorzitter. Ook Jo van der Kreeke mogen we niet vergeten. In 1976 kwam zij in het bestuur. Gedurende de periode dat zij in het bestuur zat zijn de bestuursvergaderingen altijd bij haar thuis geweest. In 1977 kwam Mien de Bruijne, die in 1985 secretaris werd. Rond de eeuwwisseling verlieten de dames het bestuur. Dit betekende, dat Dirk de Leeuw het behoorlijk druk kreeg, want Jo en Mien waren altijd heel actief met het verzorgen van de (buitenlandse) reizen en andere activiteiten, zoals dagtochten en opera-uitvoeringen in Antwerpen.

Na deze beschouwingen nam de heer Stuy ons mee op een diarondreis door Zeeland.

In 1988 kwamen Marjan de Bree en Pita van Waarde in het bestuur en in 1998 nam Marjan de Bree het voorzittersstokje over van Kees van der Maas. In de correspondentie vond ik nog een uitgeknipt artikel uit de PZC van 17 maart 1997 getiteld: “Wij zijn gewoon één grote familie”. De landelijke NCRV, opgericht in 1922, bestond 75 jaar en naar aanleiding daarvan werd Kees, als voorzitter van de afdeling Zeeland, geïnterviewd. Het gaf hem de gelegenheid uit zijn rijke reisleidersverleden een aantal leuke anekdotes 14

Daarna was er tijd voor een lunch waar Dirk de Leeuw nog wat herinneringen ophaalde aan de vele reizen en tochten die er in de loop der tijd gemaakt zijn. Om 14.00 uur was het tijd voor Jopie en Jan Minnaard, die met hun vele, vaak waargebeurde, verhalen in Zeeuws dialect, de harten van ons allemaal wisten te beroeren. Rond 16.00 uur sloot de voorzitter de dag af met nogmaals alle oudbestuursleden te bedanken voor hun inzet. Tenslotte eindigde oud-voorzitter Kees van der Maas met een dankgebed. 18 december 1948 – 12 oktober 2010: in die 62 jaar zijn er veel vriendschappen ontstaan en de ontmoetingen met elkaar voelden altijd als een warme deken. Yvonne Freeke

Secretariaat: John Tempel, Waterhoenstraat 28, 3312 RS, Dordrecht, tel. (078) 6147111.

de ingang van het museum. Aanmelden bij Jan, tel. (010) 4567473; op de dag zelf (06) 23863538.

(0528) 270443, e-mail [email protected]

NIEUWE DATA 2011: Zaterdag 8

Rectificatie: In

het

Reismagazine

van oktober is een fout gemaakt bij de datum van het bowlen en gourmetten.

Deze datum was 13 en geen 21 november. Onze excuses hiervoor. 15

januari: eten in Italiaans

Da Pasquale te Rotterdam. In deze donkere, koude en meestal wat saaie januarimaand gaan we gezellig eten in Italiaans restaurant Da Pasquale, Hesseplaats 26 te Rotterdam, tel. (010) 4563367. Het is een gezellig restaurant waar naar onze ervaring de pizza’s erg lekker zijn en de bediening vriendelijk. Vlak naast het restaurant is een parkeerplaats, waar je vrij kunt parkeren. Met de metro (richting Nesselande) uitstappen halte Hesseplaats. We worden om ± 19.00 uur verwacht. In verband met het reserveren graag opgeven vóór 10 januari 2011 bij Yvonne Stolk, tel. (0180) 628604. restaurant

5 februari: bezoek aan het Mariniersmuseum te Rotterdam. In de middag brengen wij een bezoek aan het Mariniersmuseum. De tentoonstelling “Lichting 0902- van schoolbank tot marinier” laat zien hoe een opleiding vanaf de schoolbanken tot aan de beëdiging in zijn werk gaat. Ook krijgen wij een beeld van wat de taken zijn van een marinier in oorlogstijd o.a. in Irak. Verder zijn er allerlei voorwerpen, zoals foto’s, kleding, documenten e.d. te zien in een historisch pand uit de 17e eeuw aan de Wijnhaven 7-13. Het museum is op loopafstand te bereiken vanaf NS station Blaak. De entree is € 4,(museumkaart is geldig). Wij verzamelen om 13.00 uur voor

REGIO VELUWEIJSSELSTREEK Secretariaat: Stieneke Nieuwhoff, Jan Tooroplaan 135, 7944 JK Meppel, tel. (0522) 25 64 73. Voor nadere informatie en opgave (uiterlijk tot 22.00 uur) voor onderstaande activiteiten kun je contact opnemen met Marianne de Weerd, tel. (038) 422 07 93, e-mail t.de. [email protected] of met Aly van den Berg, tel. (0523) 23 42 97 of (06) 51 77 07 99, e-mail [email protected] Kijk op de website voor de laatste informatie: www.ncrvreizen.nl/ncrvalgemeen/regioveluwe.php Deelname aan onze activiteiten is voor eigen risico. Voor alle excursies: aanmelden tot de voorafgaande maandag. Genoemde prijzen plus € 2,administratiekosten. Zaterdag 18

2011: Planetarium

januari

wandelen en het

Dwingeloo Wandelen in de bossen bij het Planetarium en een bezoek aan het ruimtetheater met een koepelvormig projectiescherm van meer dan 350 m2. Hier worden spectaculaire rondomfilmvoorstellingen vertoond en kun je in de expositieruimte kennis maken met de wereld van sterren, planeten en ruimtevaart. Toegangsprijs € 8,-. Verzamelen om 12.00 uur. Zaterdag 19 maart 2011: dierentuin Emmen Verzamelen om 11.00 uur bij de kassa.

2010: met NCRV-

december

kerstactiviteit samen

Noord Nederland. Kerstconcert in Hoogeveen van het Hoogeveens Christelijk Mannenkoor, met medewerking van Arjan en Edith Post op trompet. Aanvang 20.00 uur, aanwezig zijn om 19.15 uur. De toegangskaarten van het concert kosten waarschijnlijk € 13,-. Wie zin heeft kan vooraf met ons een wandeling maken in Spier, een prachtig natuurgebied. Hiervoor verzamelen om 15.00 uur bij Restaurant Van der Valk, Oude Postweg 8, 9417 TG Spier (langs de A28). Na de wandeling gaan wij eten bij restaurant ‘t Raethuys , Raadhuisstraat 6, 7901 BN Hoogeveen om 17.30 uur. Dit is voor eigen rekening. Opgave, vóór donderdag 9 december, kan ook bij Henriëtte Benjamins, tel.

ACTIVITEITEN NCRV NOORD NEDERLAND 30+ Zaterdag 18 december. Kerstconcert te Hoogeveen. Dit jaar gaan we de decemberactiviteit organiseren samen met de Veluwe-IJsselstreek. We

gaan naar het Kerstconcert van het Hoogeveens Christelijk Mannenkoor, met medewerking van Arjan en Edith Post op trompet. Aanvang 20.00 uur, aanwezig zijn om 19.15 uur. Wie zin heeft kan met ons vooraf een wandeling maken in Spier, een prachtig natuurgebied. Hiervoor willen we verzamelen om 15.00 uur bij het Van der Valkrestaurant in Spier, Oude Postweg 8, 9417 TG Spier, (dicht langs de A28). Vanaf hier vertrekken we. Na de wandeling gaan we bij restaurant ‘t Raethuys lekker dineren, om ongeveer 17.30 uur (dit voor hen die niet mee gaan wandelen), Raadhuisstraat 6, 7901 BN te Hoogeveen. Dit is voor eigen rekening. Kosten: toegang concert € 13,- (onder voorbehoud) en administratiekosten € 2,- p.p. Willen jullie mee naar het concert, geef je dan op vóór 9 december bij Henriëtte, tel. (0528) 270443, e-mail [email protected] of bij Aly, tel. (0523) 234297 of bij Marianne, tel. (038) 422 07 93. Zaterdag 8 januari 2011, Nieuwsjaarsbijeenkomst. We gaan met elkaar het nieuwe jaar inluiden in Drachten. We verzamelen om 15.30 uur bij de Kookstudio Mattiez, Stationsweg 4, 9201 GP Drachten. Hier willen we eerst elkaar een gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen, onder het genot van een kopje koffie of thee. Vervolgens houden we een korte ledenvergadering. Tegen 16.45 uur gaan we de Italiaanse kookkunst uitproberen. Echter, er is wel een minimale deelname aan gesteld van acht personen. Deze eerste activiteit van het nieuwe jaar gaat € 25,- p.p. kosten, dit is all inclusive. Wil je meekoken, geef je dan op vóór 28 december 2010 bij Jellie, tel. (0511) 464958, e-mail [email protected] of bij Henriëtte tel. (0528) 270443, e-mail [email protected] 15

REGIO-ACTIVITEITEN

REGIO ROTTERDAM

Opa’s verenigingsnieuws Mijn kleinkinderen kunnen het niet geloven, maar Opa is eens jong geweest. Trouwens, zelfs mijn kinderen hebben er soms moeite mee. En door al die twijfels van mijn kleinkinderen en kinderen begin ik zelf mee te twijfelen… Maar gelukkig helpt mijn vrouw me uit de brand: eens, heel lang geleden schijnt de Opa van nu een niet geheel onaantrekkelijke jonge man te zijn geweest. Ongelooflijk, maar blijkbaar waar, want als je je echtgenote niet meer kunt vertrouwen… Wat ik nog wél weet is, dat ik in mijn jonge jaren in een dorp in Friesland woonde en me, naast activiteiten in kerkelijk verband, steeds meer in het verenigingsleven begon te storten. Mijn ouders konden het gelukkig redelijk goed betalen (de contributies waren trouwens toen nog erg laag) en dus zong ik, roffelde ik op de kleine trom, speelde ik korfbal, voetbalde ik, mocht ik drie woorden zeggen in een toneelstuk en deed ik een poging tot volleyballen. En dat allemaal in verenigingsverband. In mijn jeugd tierde het verenigingsleven welig. En dat bleef zo tot in de jaren zeventig. Toen begon de afkalving. Langzaam, maar zeker. Vooral in het westen van ons land en in de grotere steden werd de aanwas aan nieuwe leden steeds minder en het verloop steeds groter. Contributies moesten worden verhoogd om de kar te kunnen blijven trekken. Maar daardoor vertrokken nóg meer leden, omdat ze het lidmaatschap te duur vonden worden. Gelukkig bleef in die tijd op het platteland, en dan vooral in het zuiden, het lid zijn van een vereniging nog redelijk populair. Maar men ging wel steeds meer een keuze maken: óf deze vereniging, óf die. Vaak niet meer allebei, laat staan nog meer. Tegenwoordig hebben heel veel verenigingen het moeilijk, om niet te zeggen héél moeilijk. En een groot aantal heeft het hoofd niet langer boven water kunnen houden en heeft al de geest gegeven. Bij ons in het westen is het zelfs steeds moeilijker geworden jonge mensen te bewegen lid te worden van een sportvereniging. Overal klagen de bestuurders steen en been. 16

Hoe komt dat toch? Het is toch binnen die verenigingen vaak verschrikkelijk gezellig? Men praat met elkaar over alles en nog wat, spant zich gezamenlijk in om iets leuks of interessants te bereiken en laat gezamenlijk aan anderen zien dat men heel wat meer kan of kent dan de argeloze kijker of luisteraar tot dan toe vermoedde. Dat is toch fantastisch!

Me bepalende tot de NCRV zijn we natuurlijk in het recente verleden niet zo erg verstandig geweest. In de PCOB-NCRVreisgidsen zag je vrijwel alleen maar foto’s van fraai opgestelde groepen met grijze en kale hoofden. Zelfs op de omslag. Dat is vragen om moeilijkheden. Daar trapt een jongere toch niet in? Dat moeten we dus, vind ik, nóóit meer doen.

Helaas, men ziet het niet. Ook een reisorganisatie die in het verleden de vorm van een vereniging heeft aangenomen, zit thans in de hoek waar de slagen vallen. Reizigers zijn er vaak nog genoeg, maar binden willen ze zich niet. Dat geldt, zoals u weet, vooral voor de jongeren. Zij denken alles alleen te kunnen, zelf privé op stap te kunnen gaan en geen hulp nodig te hebben. Vaak hebben ze nog gelijk ook. Zij spreken veel beter hun talen dan wij in onze jeugd (vooral Engels en dat is tegenwoordig veel meer dan vroeger de wereldtaal), hebben veel meer kennis en kunde dan wij vroeger (tenminste, dat denken ze) en hebben daardoor geen enkele behoefte aan vakantieviering binnen een veilige groep. Laat staan aan een reisleider. Reisleiders verhogen –vinden die jongeren- alleen maar de prijs en hebben geen enkele toegevoegde waarde. Wat een reisleider vertelt, kunnen ze zelf ook wel lezen en zien.

Gelukkig proberen we op dit moment o.l.v. het Hoofdbestuur oplossingen te vinden. We zijn bezig een beleids- en communicatieplan te maken, waarin maatregelen staan die voor een ombuiging zouden kunnen zorgen. Of het lukt? Het zal in elk geval veel tijd en veel centjes gaan kosten. En ook dan weten we niet of we succes zullen hebben. Maar voortijdig opgeven doen we niet. Want we blijven erin geloven!!

En dus “vergrijzen” die verenigingen. Kijk maar naar de amateurkoren en –orkesten op de tv. Allemaal grijze en kale koppen. Haast iedereen van gevorderde of vergevorderde datum. Van sommigen zou je zelfs denken, dat ze al over de datum heen zijn… Ja, vergrijzing is in het verenigingsleven van nu een groot probleem. Het stelt ons voor de verschrikkelijk moeilijk op te lossen vraag: hoe slagen we er in de gemiddelde leeftijd van de leden omlaag te brengen, zonder zelf als oudere de activiteit waarin je zoveel plezier hebt te laten schieten?

Ja, kleinkinderen: Opa’s tijd was zo gek nog niet. Weinig geld, maar veel plezier door gezamenlijke in- en ontspanning. En dat was leuk, joh!! Dat moet maar gauw weer terugkomen. Of is Opa’s wens nu de grootvader van de gedachte? Hans Abma