ms0 15 c+s; L' i '^m DE UFA-FILM larfa ILONA' -.. ^,..- s \V -*" ' '. fi^

H

CIMEMAü THEATER

¥ms0

VCMSCHIJNT WCKCtIJK« . nU|S KM KWARTAAL P. I.« VOORINOiKBN«UmNLANÓF.»J«>«NINe 4IMM

15

L' i •■ '^m ■ ■ ■

■'

c+s;

vULA WESSELY DE UFA-FILM lARfA ILONA'

.:i

■

-..

^

,. - s -

HÜSa

sa

r .y

\V -*" '•■■'. fi^ AFBEELDING IN KLEUR MULTICOLOUR PICTURE

HOLLVWOOP

Hollywood is een voorstad vanden metropolis Los Angelos, en Culver City is -weer een voorstad van den film-metropolis Hollywood. Metropolis Sommigen onzer lezers weten al wel, dat „polis" een Grleksch woord voor stad is. En Culver City is op haar beurt in dubbele beteekenis weer een „metropolis", want het wordt ten volle, in lengte en breedte, in beslag genomen door de Metro, de grootste filmmaatschappij. Het is de „stad van Metro-Goldwyn-Mayer". In die stad bestaat ook een soort „luchtalarm". Er mogen in Hollywood nog zooveel sirenes zijn, in Culver City, is er maar één en die staat op het hoogste punt van den hoogsten studio, onder de letters M.G.M. Precies om acht uur 's morgens begint zij te gillen — waaruit blijkt, dat deze sirene geen vrouw is, maar, een instrument. Een instrument, waarnaar allen luisteren, ook de grootste sterren. Want voor ieder vangt de dagtaak a la minute aan. En net als schoolkinderen wel eens op het nippertje en met angst voor den meester in het hart het klaslokaal binnenstuiven, zoo ziet men hier de bekendste sterren een „run" maken om van den almachtlgen regisseur geen standje te krijgen, wat immers door den scheepsomroeper, dien deze booze man hanteert, in een tienvoudige echo tot schade en schande van hun reputaties over Culver City uitgebazuind zou worden!

BARBARA

S TAN WW K Barbara Stanwycks werkelijke naam is Ruby Stevens. Zij werd den zestienden luli in te Y r k 0ren a,S de d0Chter van de s choorte oüdërs de dlöbuurt liep r oif de Ä lagere schoo te H Brooklyn en was wat men noemt SchotscL-lersche een bijdehandie maakte onveilig met haar kattekwaad en deed wilde spelletjes met de jongend uiTde straat Zil had trouwens een levendige belangstelling voor al wat sport was en op lateren feefti d r chtte zij ITn irteXuÄênTot0011 """' * *<"" de '-"".Cubaan hlTar Ä,''^

Vv

tisÄ ÄÄ^^ 8 de in dien ,iid fr^H^h20?^' « H «"eldberoemde Isadora DuScan D.^ n.tuurlSk h.a deeën d ^.M l.nn ^ eVots,en steun van haar ouders ondervonden en er e gen k nooit geld genoeg was om dansles te kunnen betalen, ging Barbara Stanwyck naar de Zonda« h^TUVr^f ■2iCh Vrr om "ndingswerk te%errichteT Maar w'elSra zou blifkenâ haar artistieke neigmgen de overhand zouden krijgen en zij nam dansles van het eeld' dti z» verdiende als telefoniste. Zij was toen dertien jaar. Ambi ieus als z"j was kreeg zHweld?a een beter betaalde betrekking en werd patronen-knipster voor het modebltd .Vogue"- *chTer ld nooit haVgedaan ' Wa^, haar suPerieuren omtkttn al gauw, da? ie dl" wU nog h.'^vm^H*?'6" haar 1vo,:der''?«en OP de dansschool zóó veelbelovend, dat ze op haar vyf tiende jaar een plaats bi de Ziegfeld „Follies" kreeg. Daarna g ng zij o ver s eeni^ Äendfr.Yi1,',,e.S /^""If "- Niet lang daarna werd Barbara Stlnwycï met Ituk !,The No^è" * u,tg"ocht om belangrijker werk te doen In het toorieel6 0 P he 0 1 in plaats van in de re ue In^Lrî^^H , , M 'S ""pptreden *a« «n in haar carrière dat." eigenlijk haar voor de film teAX gevolge had keerpunt Want J e ee r0 het Burles S .nwv Ä ;\ .'" "^ .• 1"e". hetgeen zóó'n succes bleek6 dat Barbara ng ee n leide nde ,i U Ur op Broadw wvck Wn.^t tö , h . . , ? . »y werd. En met Barbara Stanmmconlïfct Hollywood ' ""nsterren 8e«aan is: tooneelsucces, filmproef,

h j

teBwo^.rn l)inTJCk rea.1'8lert nu. dat misschien haar eerste impuls om zendelinge hniH./. voortkwam uit haar verlangen om Iets van de wereld te zien en haar huidige carrière heeft haar dichter bij China gebracht, dan zij vermoedde Holly-

wmLä^lmX?1?' 2lthrS ïet

VOr g aar kocht

J l

^

daar

«"

s,uk a d

'"

InLrt. I "^ in ie San Fernando Valley, dat zij „Marwyck Ranch" ^.«n S2 wa"van ?•) en haar boezemvriendin, Mrs. Zeppo Marx, de eigenaressen zijn, vandaar de naam „Marwyck". <=»<=■« d er nand< Val y staan de lluizen van de hi,i?»n h„.!!n l . l ^ eigenaars, groote ruime 6 wel is waar maar die de h^hi h»t eigen „■ et leven ,Veel Coml .0,!t te eigenschap hebbeni het gezellig maken en ' niet dienen om goede naar het uiterlijk mee te pronken. Op het heuvelachtige terrein, waarop huize „Stanwyck" uitziet grazen de mooiste volbloed hengsten uit Californië, verzorgd door de beste trainers en stalknechts. De „Marwyck Ranch" verleent ook iastvrijheid nm JenR 8 e1 van , a!ldere «Herenvrienden, die geen gunstig terrein hebben rJTnHif. I" " ï ondefhouden. Barbara's hobby is, de paarden in hun beste conditie te verkoopen. ar ara h.^ h .H1i,nW?elÈ, leeft geheeI voor haar zoon D|on, die geboren is uit ïauil ,TeJ'jk ine. Frank. F«y. «" beroemd Broadway-acteur, van wien zij echter sinds gcruimen tijd gescheiden is.

m

Barbara zooals ze optrad in „Th*plough and the stars"

fe

.^^.

i

20th Century Fox-film. Regie: Allan Dwan. Garrity ) drie Jimmy Ritz Harrigan ) detecHarry Ritz Mulligan ) tives AI Ritz Norma Bendy Anita Louise Kitty Patsy Kelly Walter Stevens ... Lionell Atwi Peters Bela Lugosi Een vreemdeling.. Joseph Galleia Jack Marsden ... Edward Norris Een zeeraan Wally Vernon Conway Paul Harvey De gorilla ? ? '

•reeselijke dingen geschieden in New York. De burgenjj siddert en de kranten mei den elk half uur het nieuw ste nieuws met koeien, neen met olifanten van letters. Afschuwelijk nieuws is het, dat niét allee zwakke vrouwen en onmondige kinderen uit de slaap houdt, maar zelfs sterke en moedige mannenj doet verbleeken. Politie en brandweer, reddingsbri gade en nachtveiligheidsdienst staan machteloos. He is dan ook meer dan verschrikkelijk, wat er gebeurt Wat is er gaande? ■ Een vreeselijk ondier, een monster van ongekende afmetingen, een gorilla woester dan ooit door een sterfelijk oog werd waar genomen, een afgrijselijk groote en ontembare aa met groote tanden, bloeddoorloopen oogen en vie gigantische grijparmen, sluipt over de daken, klim door open ramen dakvensters binnen, houdt zie schuil in woonhuizen en kantoren, in kelders en i diepe kasten. Dit nachtmerrie-achtige wezen overval hulpelooze vrouwen, terwijl zij slapen, en ook cl dapperste man raakt overstuur, als hij

[Een vreeselijke tehrik voor I de Ritx-detectivet.

iS^ f^m

/r»

v •So--:'1^!

van aangezicht tot aangezicht te staan komt met dit weerzinwekkend wezen. Nog erger! Dit creatuur zegt zijn slachtoffers vooraf den dood aan. De radio verheft plotseling haar stem en zegt: Hora est! Op deze wijze is Walter Stevens in gevaar geraakt en hij roept de hulp in van een drietal particuliere detectives, de beeren Garrity, Harrigan en Mulligan, Het geheime vak.

Hel drama nadert zijn ontknooping.

zetten een onderzoek oppooten, dat wel is waar tot niets leidt, maar dat hen dan toch aangenaam bezighoudt. Dat het niet alleen voor hen een aangename bezigheid en voor den toeschouwer een schrikaanjagend schouwspel is. blijkt, als de drie onvermoeibare detectives ten slotte alles tot klaarheid brengen.

jdie moedig te hulp snellen. Dat is te zeggen: met \hnn moed is het niet zoo erg in orde, maar in hun lange en eervolle carrière werden deze drie beeren dan ook nog niet eerder voor zulk een gevaarlijke opgave gesteld en dus is het begrijpelijk dat ze, indien dan al niet bang, in elk geval zeer voorzichtig moeten worden genoemd. Maar ze zijn niet alleen voorzichtig! Ook moet men hen met stelligheid g r o nd i g noemen. Zij

En nu it je laatste uur geslagen!

De Ritx-Brothers in een ongewone situatie. Bela lugosi en Nancy Kelly ■

'

Tm?

*Ü

IETS OVER

MARIA ILONA

PRODÜCTIEIEIDIM M MAB BETEERENIS

Naar den roman „Ilona Beck" van Oswald Richter-Tersik is onder leiding van Geza van Bolvary door de Terra een film vervaardigd, die door de Ufa in ons land zal worden uitgebracht. ^_^ De hoofdrollen in deze film werden gespeeld door Paula Wessely, Willy Birgel, Paul Hörbiger, Hedwig Bleibtreu, Paul Hubschmid en Otto ernicke'.

Willy Birgel

Darryl F. Zanuck

st"- '

"^"W V'annecr een toeschouwer in den WW bioscoop een film gezien heeft, • die hem heeft getroffen, die hij bijzonder mooi of vermakelijk heeft gevonden, is hij uit den aard der zaak geneigd, zijn gevoelens van bewondering te richten op de een of andere persoonlijkheid, die naar zijn meening verantwoordelijk is voor het resultaat. De meeste bioscoopbezoekers stellen de hoofdrolvertolkers, de diva en den held verantwoordelijk, zij zijn de geijkte figuren, die de hulde in ontvangst nemen en die deze ook inderdaad verdienen. Doch: slechts ten deele. De bedrijfsleiding van het filmconcern zal het uiteraard aanmoedigen,

'.

Paula Wessely en Willy Birgel

dat de sterren alle eer krijgen. Dat houdt de gevoelens van sympathie vast en brengt ze het makkelijkste over naar de volgende film... Maar in werkelijkheid heeft toch de regisseur eveneens een hoogst belangrijk aandeel in het welslagen van een film. Als spelleider heeft hij daarop zijn stempel gedrukt, hij heeft de film van A tot Z gemaakt. Nochtans wordt hij veel minder gehuldigd, dan de beeldschoone jongeling en de dame met het sex-appeal, wier vak dat nu eenmaal, bij wijze van spreken is. En is de scenario schrijver dan niet evenzeer een allerbelangrijkste figuur in het wordingsproces van een film? Inderdaad, maar hij behoort toch 'tot degenen, die van de hulde en den dank slechts een zéér gering deel oogsten. De man, die nimmer iets krijgt van den lof, die aan een welgeslaagde film te beurt valt, de man, die nimmer zijn handteekening heeft te zetten in de autogram-albums der bakvisschen, de man, die zich ook zélf volkomen op den achtergrond houdt, is de productieleider, dat is: de hoogste en voornaamste persoon, die den allergrootsten en beslissenden invloed heeft op het tot stand komen van de film. Zijn positie is zöó machtig en zeker, dat hij er niet over dénkt, te komen buigen voor het applaus; hij laat dat over aan de eerder genoemden. De productieleider is de man, die beslist, wät verfilmd zal worden en wie dat zullen doeft. Hij kiest dus den regisseur en den scenarioschrijver en de spelers. Hij bepaalt het karakter van de gansche productie. Wanneer dus de films van een bepaald fabrikaat een zeker karakter vertoonen, dan komt dat wijl de

productieleider er dit karakter aan verleent. Nog niet heel lang geleden was Erich Pommer een der knapste productieleiders. Ook Ernst Lubitsch behoort tot hen, die in dit buitengewoon moeilijke eri verantwoordelijke ambt roem hebben verworven en nu wordt de aandacht opgeéischt door Darryl. F. Zanuck, den nog jeugdigen productieleider der 20th Century-Fox. De bijnaam, dien men hem heeft gegeven: „the man, who is Hollywood", toont duidelijk aan, höè representatief men hem voor de filmwereld vindt. En hij verdient dien eeretitel! Hij ontplooit een veelzijdigheid, die bijzonder veel schakeeringen rijk is, maar evenzeer bezit zijn werk een tendens: het is, althans in het groote en belangrijke film«verk, gebaseerd op de werkelijkheid. Darryl. F. Zanuck kiest bij voortduring en bij preferentie de realiteit. Dus lag het geheel in zijn lijn, dat hij, die reeds zooveel aan de waarheid ontleende films liet vervaardigen, zijn keus liet vallen op „Stanley &r Livingstone", een epos van grootsche ontdekkingen, zoowel in den avontuurlijken, als in een hoogeren zin. Want het zijn Stanley en Livingstone geweest, die aan het begrip „kolonisatie en civilisatie" een heel wat hooger en nobeler strekking hebben verleend, dan tot dan toen gebruikelijk was. En het is deze Darryl. F. Zanuck, die zijn taak, het voorbereiden en uitkiezen van filmstof, aldus vervult, dat er een streven naar veredeling van den publieken smaak uit spreekt. Hij brengt de film op een hooger plan. Is het wonder, dat de titel „the man, who is Hollywood" een eeretitel is ?...

•

■

M«^ ...

1

Paul Hubschmid f

1*1

111 £>...

fr

«

m

l

IH ^?t;. .v ' 1

,

r

1

HlB IJ 1 ilil c- Il ^ :

»

J

>« bokond« «mactour War•r Baxter In ■In tludaerka'•r.

-., ^

4

—■

■■"—

to ■ft

40^ ^

,

.„

■"ötói

* *v

\ IA ) /

v-k ()

É.

' fé) 4P

A

I William Gargan Warner Bros-film.

De route van den vliegwedslrijd wordt aangewezen

William Gargan en Ray Francis

Regie: John Farrow.

Als Ace Boreman (William Gargan) en zijn mecanicien Stuffie Mclnnig (Maxie Rosenbloom) het vliegrecord om de wereld breken, ziet Janet Steele (Kay Francis) in deze prestatie een kans haar financieele moeilijkheden te boven te komen. Haar broer Bill Steele (Charles Anthony Hughes) heeft vijf jaar geleden tijdens een' vlucht een ongeluk gekregen. Een verlamming van beide beenen was hiervan het gevolg en Janet moest het vliegen er aan geven teneinde haar broer te verplegen. Janet ontmoet Ace te Los Angelos en hoopt zijn machine te kunnen leenen voor de Vrouwen-Luchtrace van Burbank naar Cleveland, waarop een prijs van $ 15.000 staat. Met dit geld zou zij de operatie kunnen betalen, die Bill beter kan maken. Janet weet Ace te bewegen, dat zij de machine een keertje mag besturen en zij vliegt met den niets vermoedenden Ace naar haar broer. A's Ace aan den kreupelen broer voorgesteld wordt, herkent deze hem als de man, die hem indertijd vlieg-onderricht gegeven heeft. Ace wordt verliefd op Janet. Moeilijkheden doen zich echter voor als Ace's gewezen vrouw

Frieda Boreman (Sheila Bromley) ten tooneele verschijnt en beweert, dat hun Mexikaansche echtscheiding niet wettig is geweest en zij haar mans machine besturen wil. Intusschen heeft Denny Corson (Eddy Foy Jr.), één van Ace's vroegere mecaniciens, kans gezien het Atlantisch vliegrecord te breken. Ace weet Corson over te halen, Janet zijn machine aan te bieden, doch Corson mag niet laten merken, dat dit op aandringen van Ace geschiedde. Na een spannende race wint Janet den eersten prijs en hiermede de $ 15.000. Toch maakt het haar niet onverdeeld gelukkig, omdat zij weet, dat Ace al zijn hoop op zijn motor had gevestigd ten einde deze in serie te kunnen vervaardigen. De zaken nemen echter een gunstige wending. Ace's vrouw verneemt, dat hun Mexicaansche scheiding tóch wettig was en doet afstand van den man; Corson bekent, dat hij één van Ace's motoren had geleend voor zijn vlucht over den Atlantischen Oceaan. U begrijpt wel, dat alles verder op rolletjes gaat. Beide geliefden krijgen elkaar en Bill kan, na de operatie, zijn beenen weer gebruiken.

ORIGINEEL IS MOEILIJK TE LEZEN ORIGINAL IS DIFFICULT TO READ

Wlfc HhtM

MADEIIINE GEKUST ( Regle: Viktor Jansun. Rolverdeeling: Madeleine Magda Schneider Pierrt Albert Matterstock Herti Frangoise Kirchner Uaston Ernst Waldow Maurice Hermann Speelmans Mrs Vanderstift EUsabeth Flickenschildt Courbierre : .' Herbert Hübner Victor Wolf Kersten Polltie-commissaris Pa«' Bildt Watson Hau' Dahlke Batier Paul Westermeier Prefect van Politie Albert Florath Chef van Rousseau en Rousseau Heinrich Marlow Mrs. Simplon Use Fürstenberg Een zanger Rudolf Platte Verder spelen mede: Schröder—Schrom, Ernst O. Schiffner, Charlotte Schellhorn, Ilse Petri, Ethel Reschke, Armin Schweizer.

Albert Matterstock en Hermann Speelmane.

Magda Schneider en Albert Matterstock.

p <£ r2

(* \

N

if >3

tit Ijftfl

1

X

■ ■

11 y

9 :'■ ^^

^

T

JHs»

ft

4

1r

^1

H

Ufa

Herti Kirchner en Ernst Waldow.

'äH

1

i

Êm'w: j. ImzliMÊÊÊÊ

H '^.^ t

¥ie heeft Madeleine gekust? Natuurlijk haar man, Pierre Pasqual, de bekende verkeersvlieger. Doch Pierre schijnt er niet van overtuigd te zijn, dat hij de eenige is, en enkele kleinigheden wijzen er op, dat zijn lieve kleine vrouw zich tijdens zijn afwezigheid door anderen laat kussen. Maar door wien? Misschien Uaston de Vlllers? Hij is de schrijver, die op 'n goeden dag door Pierre thuis in bed gevonden wordt. Als Pierre om nadere inlichtingen vraagt, krijgt hi^ de mededeeling, dat hij (Uaston) door de vrouw des huizes uitgenoodlgd was, om te komen slapen! Of komt misschien Victor Uescamps in aanmerking? Hij wordt dikwijls in aanwezigheid van mevrouw Madeleine gezien, hij begeleidt haar — als zij haar man In Londen verrassen wil — naar Engeland, in denzelfden slaapwagen nog wel — en wordt samen met haar gearresteerd. De politie zoekt hem namelijk, maar niet, omdat hij er van verdacht wordt Madeleine gekust te hebben Ook kan er geen sprake van zijn, dat meneer Courbierre met Madeleine teedcre relaties onderhoudt. Wij leeren hem kennen, wanneer hij in Pierres vliegtuig aan de wrekende hand der gerechtigheid wil ontkomen. Wi7 ontkomen! Pierre keert echter onderweg om en brengt hem naar Parijs terug Waarom? Zou Courbierre misschien toch ? Tja, wie heeft Madeleine gekust? De prefect van Politie. of misschien meneer De Batier, de „rechterhand" van den prefect? Overigens treffen we nog aan een refrelnzanger, den chef van de firma Rousseau, inspecteur Watson, en heusch, niemand van hen heeft Madeleine gekust! Zal het eeuwig een geheim blijven, wie nu eigenlijk Madeleine heeft gekust? Neen! Vlak voor het einde van deze aan amusante verwikkelingen zoo rijke film wórdt Madeleine gekust en wij zijn er getuige van!

»

*F*

^

r

Magda Schneider en Paul Dahlke.

Magda Schneider, Albert Matterstock en Herti Kirchner.

m

X»

Wl

WIE GOOCHELT ER MEE?

VAN LEZER TOT LEZER Op dm p»gin» kunnen onxe abonné'f, ond«r da „RullrubrUk", fr«ti» —n mdvcr. t.nti« pl»»t»en, wamrln zij l«t» »anbl«d«n In ruil voor Ut» Bnd«rt. D«i« pl»»t»iiif is ■•haal «ratli. maximaal 10 regelt par advertentie. Advertentie!, waarin voorwarpan ta koop worden aangeboden of gevraagd, woningen ta huur worden gevraagd of ta huur aangebodan, diensten worden aangeboden, anzoovoort, enioovoort, worden onder da rubriakan „Ta koop aangeboden". „Ta koop gevraagd en Divenen" gaplaatst an barakend tajan $ et», par ratal, minimum vijf regel».

TE KOOP AANGEBODEN Te koop aangeb.: Een in zeer g. st. zijnde ruime 2-pers. zeilkano m. nieuw tuig. t.e.a.b. Te bevr. Verlinden, Soembawastr. 37-11, A'dam (O.). Te koop : Kinderwagen, stroomlijn-mod. m. bedje. J. Iske. Ie Lindendw.str. 24, A'dam.

,Haal je blad. John, en gee» Mr. Winterington mijn ring terug

Te koop: Groene wintermantel met beverbont ƒ7.50; bruine mantel ƒ4.—; beige wintermantel m. bont ƒ3.50. alles m. 40. Winterjas, voor leeft. 16 j. ƒ7.50. v. Hest, Emmastr. 31 bovenh., A'dam. Te koop aangeboden : } bontmantel (mol) voor ƒ 27.50 ; zwarte mantel m. skunkkraag (klokmodel) voor ƒ 17.50. Maat 48. 's Avonds na 6 u. Mevr. Veld. Koninginneweg 33, A'dam.

RUILRUBRIEK Wie wil heele viool met 2 strijkstokken, kist en stemfluit in ruil hebben v. grammofoonplaten ? Geen Jazzmuziek. Des avonds na 7 u. Thereslastr. 196, Den Haag.

Rullen: 2000 Felix; 130 Patria II ; 2000 Haka ; 1000 Artis Verk. ; 250 Kahrels Thee-b. ; 120 Riemvis-v. ; 200 Schura; 100 Jamln ; 100 Ira ; 150 Delta ; 300 v. Nelle; 100 Bussink tegen Vaca, Ringers, Klokz., Duifm., Wennex, Kwatta, D.E., Niemeyer e.a. Posti. insl. 'M. Koning, Heiibronstr. 48, Den Haag. Rullen : Een 2-pers. kano, 3 stel peddels, een werkbank m. rek, sportmod. fiets, een tafel, een speelautomaat, een Philips radlotoest. voor iets anders. Hartman. Makassarst raat 3-111. A'dam (O.). Ter ruiling aangeb. : een autoped op luchtbanden in g. st., merk „Indiana", tegen een koffergrammofoon m. platen. L. Groenendijk, Jan Kobellstr. 68, R'dam (W.). Gratis kunt u gangbare bonnen, die u niet spaart, rullen voor wat u wèi spaart en tekort komt. Bij zending postzegel Insluiten voor terugsturen. Wed. S. v. Zanten, Daniël Willinkplein 41, A'dam.

'«re'

TE KOOP GEVRAAGD Wie heeft een com pi. Eng. Curs, van „Zelfontwikkeling" voor mij te koop? Br. m. prijsopgave. B. Schenkel, Bommelschestraat 29, Schiedam.

\

s

Mandoline Orkest „Intiem" vraagt gevorderde spelers (speelsters) boven de 19 jaar. Aanmelden : Donderdagav., Spulstr. 303-11, A'dam (C.). Oevr.: een elect r. waschmach. Na 6 uur. Zaterdag na 8 uur. Laagte Kadijk 3-11, A'dam. Oevr. ± 150 Verk., b. of pi. voor hetalb. „Dierenleven en Artis" tegen den pr. v. 1 ä li et. p. st. Mej.L.Vroegindewelj, Westdljk (boekh.). Middelharnis. Te ruilen : een pr. Philips radio-toestel, éénknops bed., met luldspr. Een z.g.a.n. hobbelpaard, loopbox, gr. model en een hulsbioscoop. Tevens tooverlantaarn m. films en pi. te ruilen voor electr. spoortje of Meccanodoos. Chasscstraat 50-111. A'dam (W.).

*

*

pn \

^mm^f

ABONNE'S OP DIT BLAD,

" -v

3

welke in onze registers zijn ingeschreven en in het bezit zijn van een door onze administratie afgegeven polis, zijn gratis verzekerd volgens polisvoorwaarden: f2000.- bij levenslange invaliditeit; f 600.- bij overlijden; f 400.- bij verlies van een hand, voet of oog; f 75. - bij verlies van duim of wijsvinger; f 30.- bij verlies van een anderen vinger, een en ander ten gevolge van een ongeval.

De kruiswoordraadsel-enthousiaste: „Dal is mijn verloofde — zes horizontaal en twee verticaal!"

D

O Ge neemt de siga*- ret dan uit den mond en blaast den rook de lucht in, terwijl ge er naar kijkt. De toeschouwers zullen den rook dan eveneens met de blikken volgen, en daar maakt ge gebruik van om de sigaret ongemerkt in de hand om te draaien

3...voor de oogen der toeschouwers het brandende gedeelte der sigaret — namelijk het einde, dat ge eerst in Uw mond hebt gestoken! — af te knippen. A Dan steekt U de " sigaret weer in den mond en rookt glimlachend verder, hetgeen uw „publiek ' verbaasd zal doen opkijken, daar men immers overtuigd is, dat ge het brandende einde hadt afgeknipt! En .. om die verbazing is het U natuurlijk te doen!

Is het ongeval een gevolg van een aan een personentrein, tram of autobus enz. overkomen ongeval, waarin verzekerde als gewoon betalend passagier reist, dan wordt de uitkeering bij levenslange invaliditeit gesteld op f3000.- en de uitkeering bij overlijden op f 1000.De uitkeering dezer bedragen geschiedt door de NIEUWE HAVBANK N.V te Schiedam. -

k

C Zóó ziet de sigaret "-' er uit, als zij aan twee kanten brandt, maar zóó mogen de toeschouwers haar natuurlijk nooit zien. Indien dit wel gebeurde, zou er waarschijnlijk een „lachsucces" volgen, dat gij zeker niet zoudt waardeeren!

Denk er om bij een eventueel ongeval binnen 3x24 uur aan het kantoor der N.V. Nieuwe Havbank te Schiedam daarvan kennis te geven, ook al meent U, dat de directe gevolgen niet ernstig kunnen zijn. ,.Dokter, ik heb soms zoo'n hoofdpijn, dat ik huil van de pijn. Wat zoudt u in mijn plaats doen?" ,,Ook huilen, denk ikl"

4 Zonder dat ' de toeschouwers het merken, steekt ge een sigaret op, en duwt haar met het aangestoken einde in den mond. Als men de tong wat terughoudt, gaat dit met wat behendigheid zeer gemakkelijk, zonder dat men zich brandt. Bovendien kan men eerst met een nietaangestoken sigaret oefenen! Terwijl de aanwezigen toekijken, steekt ge vervolgens het andere einde der sigaret aan.

Anders vervalt het recht op uitbetaling.

2-

«

-g».

-3-

GEBRUIKT U VEEL SUIKER IN UW THEE? WAAROM

ER SUIKERSCHAARSCHTE IN ONS LAND

Een suikerfabriek. Vóór het gebouw de met riet volgeladen wagentjes. Het riet, dat tot 14% suiker bevat, wordt geoogst.

. . ,. ..

IS

D'

e regeering heelt het noodig geacht de suiker te distrlbueeren en bij het hooren van dit bericht Is velen de schrik om het hart geslagen I Toch behoeft men zich, voorloopig althans, niet in het minst ongerust te maken over' dezen voorzorgsmaatregel. De cijfers wijzen dit wel uit. Het verbruik in Nederland bedroeg in het afgeloopen jaar rond 300.000 ton, waarvan ongeveer 220.000 ton door en In Nederland zélf gefabriceerd werd uit den beetwortel. De overige 80.000 ton, een vierde dus van de benoodigde hoeveelheid, werd uit Indië geïmporteerd in den vorm van rietsuiker, en juist deze 80.000 ton zijn het, die de regeering in de huidige tijdsomstandigheden zorgen baren: niet wat de fabricage, doch wat het vervoer van Nederlandsch Indië naar Nederland betreftl We mogen ons dus gelukkig prijzen, dat de beetwortel bestaat, en dat men weet dèt, en hoé, er suiker uit te fabriceeren valt. In feite Is de bietsuikerindustrie nog jong, vergeleken bij de fabricage van suiker uit het suikerriet. Reeds in het jaar 327 v. Chr. aanschouwden de soldaten van Alexander den Groote als eerste Europeanen het suikerriet in Azië, en in het jaar 600 zond de Chineesche keizer Tsai Heng afgezanten naar Behar In Engelsch-lndië om aldaar de suikerfabricage te bestudeeren. Doch het duurde tot 1747 eer de apotheker Markgraf te Berlijn de aanwezigheid van suiker in den beetwortel vaststelde, en eerst in 1799 won zijn leerling Achard de eerste suiker uit de beetwortels. Wij zouden het echter hebben over de rietsuikerfabricage, want daar hangt «het in eerste en laatste instantie van af, of u — letterlijk gesproken — het volle pond bij uw kruidenier zult kunnen bekomen, 'of dat u zich met wat minder tevreden moet stellen. Welnu dan, de eigenlijke fabricage van de rietsuiker vindt plaats in... het suikerriet en de winning van de rietsuiker geschiedt doordat men het suikerhoudend sap door sterk persen aan het riet onttrekt. Twee en meer malen persen is noodig om alle sap aan de stengels te onttrekken. Dit sap is donker van kleur, vandaar dat de witsuikerfabrieken uit riet nimmer die blanke kwaliteit kunnen bereiden, die zij uit den beetwortel weten te fabriceeren.' Naar verhouding wordt derhalve het raffineeren (zuiveren) van rietsuiker op grooter schaal toegepast dan het raffineeren van bietsuiker. Het suikerriet wordt zoowel in het klein als in het groot verbouwd tusschen 35° N.B. en 30° Z.B. (dus in de warme landen), tot een maximumhoogte van 1900 M. boven den zeespiegel. Zeer verschillend is de wijze van teelt in de verschillende streken van /ie wereld. Het

Een schilderachtiger schouwspel, dan dit zonovergoten transport is moeilijk denkbaar!

beste en intensiefste echter, is zij op die plaatsen, waar de suikerindustrie (die concurreeren moet!), de hoogste eischen stelt, zooals op Java, waar een proefstation voor voortdurende verbetering van de cultuur zorgdraagt. In die landen Is de cultuur ook in handen van den suikerfabrikant, terwijl bijvoorbeeld op Cuba kleine verbouwers hun riet aan de fabrikanten verkoopen, met dat gevolg, dat de opbrengst per hectare slechts de helft is van de op Java verbouwde hoeveelheid! Op deze pagina's brengen wij u eenige interessante beelden der cultuur van het suikerriet, die thans zeker wel uw belangstelling zullen hebbenl

Hieronder: Hoog opgeladen zijn de, door de geduldige karbouwen getrokken, wagens.

Hieronder rechts: Een tramspoorlijn wordt aangelegd,' teneinde het riet sneller te kunnen transporteeren. Ook hier rationalisatie!

Kerk uit de zestiende eeuw te Densus.

De gebeurtenissen,die ongeveer sinds een maand de politieke kaart en de verhouding der groote machten in Midden- en Oost-Europa zoo grondig hebben gewijzigd, richten onze aandacht als het ware automatisch op Roemenië. En dit laat zich begrijpenl Reeds alleen door zijn aardrijkskundige ligging neemt dit land op het internationale schaakbord wel een zeer bijzondere plaats in. Het is namelijk tegelijkertijd een' schakel en een slagboom. Een schakel omdat het in de eerste plaats de brug vormt tusschen Rusland en Azië eenerzijds en den Europeeschen Balkan anderzijds, en in de tweede plaats omdat het tevens als een trait d'union ligt tusschen Noordwest-Europa en de Zwarte Zee, Turkije en het verdere Oosten. Het vormt echter ook een slagboom, daar het precies op het kruispunt gelegen is der lijnen Berlijn —Bagdad en Moscou —Konstantinopel, twee lijnen, die in de internationale politiek, naar men zegt, de richting aangeven van twee zeer tegengestelde aspiraties, wel-

ke gekoesterd worden door twee groote volken: het Duitsche en het Russische! Invloed in Roemenië zou voor Duitschland volgens sommige politici de verwerkelijking van den droom der expansie naar het Zuid-Oosten vergemakkelijken, terwijl Rusland van zijn kant Roemenië noodig zou hebben om zijn invloed op den Balkan te kunnen uitbreiden. Dat een land door zijn geographische ligging als het ware 't brandpunt vormt van de politiek der internationale grootmachten, komt niet zoo zelden voor als men wellicht zou denken, doch met Roemenië is dit wel zeer in het bijzonder het gevall Bovendien beschikt het echter ook nog over groote natuurlijke rijkdommen, die op het oogenblik vooral een zeer belangrijke rol in Europa spelen. Meer dan drie kwart der bevolking van Roemenië vindt het bestaan in den landbouw, terwijl er nauwelijks één tiende deel in de industrie werkzaam is. Indien men echter de statistieken der laatste jaren nagaat, moet men tot de conclusie komen, dat de industrialisatie van het land steeds meer ter hand wordt genomen. Maar intusschen brengt Roemenië thans nog enorme voorraden graan voort, die het kan exporteeren, en iedereen beseft wel, dat daar in de huidige omstandigheden gegadigden genoeg voor zijn, gegadigden, die misschien, indien het hun voor den neus door den vijand zou worden wegge-

kocht, mogelijk wel eens door redenen van zelfbehoud gedwongen zouden kunnen zijn, het te komen „halen" ... Het voortbrengsel van den Roemeenschen bodem, dat thans misschien wel hét allerbelangrijkste is, wordt echter gevormd door de petroleum, die het in zóó overvloedigen voorraad bezit, dat het er voor tachtig percent van kan uitvoeren! Graan en petroleum — in den krijg, die thans gaande is, vormen deze beide producten van den Roemeensehen bodem een zóó belangrijken factor, dat het niet te boud gesproken is wanneer men beweert, dat de oorlog gewonnen zal worden door de partij, die er het langst over zal beschikkenl . Dat er achter de schermen om deze . producten een verwoede „oorlog" gevoerd wordt tusschen de beide volkengroepen, die met elkaar een worsteling op leven en dood hebben aangegaan, ligt dus voor de hand, en de tijd alleen zal kunnen leeren of deze oorlog ook verder op onbloedige wijze zal worden gevoerd, of dat hij van Roemenië eveneens een slagveld zal maken ... Er is nog een andere reden, waarom de aandacht thans zoo sterk op Roemenië is gevestigd. Nadat reeds in het vorige jaar de grens met het bevriende Tsjecho-Slowakije verloren ging, is thans ook de Poolsche grens verdwenen, waardoor Roemenië eigenlijk langs alle kanten ingesloten ligt door staten, die een of andere „vordering" op dit land hebben. In het Noorden en Oosten staan thans de Russen, die hun aan-

spraken op Bessarabië nog nooit officieel hebben opgegeven en die mogelijk nog wel eens zouden kunnen komen met nieuwe aanspraken op de Boekowina ... In het Zuiden zijn het de Bulgaren, die indertijd aan Roemenië de Dobroedsja hebben moeten afstaan — iets wat hun op het oogenblik nóg een grief en een moeilijk te vergeten vernedering is. In het Westen ten slotte zijn het dan de Hongaren, die het rijke Zevenbergen geen oogenblik uit de gedachte kunnen zetten. Geen wonder daarom, dat men in Roemenië zoo af en toe min of meer officieel wenscht te verklaren, dat de grenzen in haar gehéél verdedigd zullen worden, en dat men ondanks alle betuigingen van vriendschap en welgezindheid niet al ie gerust op de toekomst is. Het feit, dat Turkije een goede vriend is, en dat Engeland en Frankrijk het een garantie hebben gegeven, kan in de ongewisse wereld van heden de zorgen, die Roemenië heeft, slechts matig verlichten. ..

Straat in Boekarest.

Het Atheneum te Boekarest.

Roemeensche meisjes in de nationale dracht.

Het Casino van Constanza. De Roemeensche paketboot „Transsylvanië".

Langs de Zwarte Een merkwaardig Roemeensch landschap: Landbouw en industrie.

EEN KANOTOCHT I OP DEN INDISCHEN OCEAAN Hoewel MacDougall steeds van de zee had gehouden, was hij daarom nog lang geen goed „schipper", en toen hij dan ook het plan opvatte om met een linnen kano, die hij naar aanleiding van een advertentie in een Engelsche courant had besteld, een tochtje op den Indischen Oceaan te gaan maken van Kilifi naar Mombassa (Oost-Afrika) — ongeveer een zestig kilometer — beschikte hij over meer moed dan kennis of ervaring! Bovendien was zijn onderneming des te gevaarlijker, omdat hij besloot haar ten uitvoer te leggen in het moesson-seizoen, wanneer er op het weer in deze streken al zeer weinig staat valt te maken! Zijn kano was ongeveer een meter of vier lang, en behalve met een paar peddels, uitgerust met een mast en twee zeilen. Nagestaard door de inheemschen, die hem zeer waarschijnlijk voor krankzinnig hebben gehouden, klom hij in zijn kano en peddelde naar een smal kanaal, dat den uitgang van de lagune vormde. De golven speelden een woest spel met zijn ranke vaartuigje, maar hij peddelde onverdroten voort, tot hij in open water kwam. Af en toe omkijkend, zag hij de hutten der inheemschen langzaam verdwijnen, en na eenlgen tijd kon hij alleen nog maar de kust onderscheiden, en leek het heele dorp nog slechts een kleine, donkere vlek op het lichte strand. Er stonden tamelijk hooge golven, die in een zuidwestelijke richting rolden, voortgestuwd door een noordwesten wind, die in bepaalde tijden van het jaar In deze streken tamelijk constant waait. Om Mombassa te bereiken, had MacDougall dus eigenlijk niets anders te doen dan vóór den wind te zeilen, daar zijn bestemming ki zuidwestelijke richting lag. Om op het compas te varen, achtte hij niet noodig, daar hij van plan was de kust niet uit het oog te verliezen. Hij diende er echter wel op een behoorlijken afstand van te blijven, om niet op een onderzeesch koraalrif te stooten. Toen hij meende voldoende uit de kust te zijn, zette bij den mast op en heesch de zeilen. Met een krakend geluid vlogen dezen vol wind en de kano schoot als een pijl uit den boog vooruit, terwijl de rechterkant er van bijna onder water verdween! Hij begreep, dat hij te veel zeil voerde, maar de opwinding, die zich door de snelheid van hem meester maakte, was zóó groot, dat hii besloot toch geen zeil te minderen. De kano hield haar neus boven de golven en dat leek hem genoeg! Gedurende twee uur vloog hij zoo voort over de qolven, niet in staat zijn snelheid ook maar bij benadering vast te stellen. Toen begon de wind opeeni aanzienlijk af te nemen, en zoowat een uur lang vorderde hij veel langzamer. Na eenigen tijd herkende hij een punt op" de kust, waarvan hij wist. dat het ortgeveer halverwege tusschen Kilifi en Mombassa moest ligqen, en toen, opeens, werd het volkomen windstil. De zoilen vielen slap langs den mast. en de kano dobberde met trage, eentoniqe bewegingen op de olie-achtige golven. Het liep nu tegen twaalf uur en de hitte werd ondraaglijk. Een zware loomheid, gevolg van den tropischen middag en een volkomen afwezigheid van wind, drukte loodzwaar op MacDougall. Hij had natuurlijk kunnen peddelen maar het gevoel van dofheid was zóó sterk, dat hij besloot te wachten op den terugkeer van den wind. Hij beschikte over voldoenden tijd, en bovendien had hij reeds meer dan de helft van het traject afgelegd. Hij gebruikte een eenvoudigen maaltijd en zette zich toen gemakkelijk neer om wat te rusten. Terwijl hij om zich heen staarde, ontdekte hij een, donkerblauw voorwerp, dat dwars onder zijn kano weg schoot. Het was een haai. die een prooi achterna zat. MacDougall kon in het transparante Water zelfs de woeste, kleine zwarte oogen van het ondier zien. Spoedig daarop volgde er een tweede, en de nabijheid van deze monsters stemde hem nu juist niet aangenaam ...

OP LEVEN EN DOOD EEN REEKS SPANNENPE AVONTUREN, NAAR WAARHEID VERTEL-D Na verloop van tijd moet hij echter zijn ingeslapen, want plotseling schoot hij met een schok wakker. De kano suisde voort met 'n nóg grootere snelheid dan in het begin. Gelukkig had hij, voordat hij stil was gaan zitten, de schoten vastgemaakt en het roer midscheeps gezet door de touwen er van tusschen zijn teenen te bevestigen. Ondanks zijn weinige ervaring, begreep hij nu toch echter, dat hij te veel zeil op had, en daarom besloot hij het groote zeil te laten zakken. In de wazige verte ontdekte hij de flauwe omtrekken van den vuurtoren van Mombassa. Hij keek op zijn horloge; het was drie uur en hij zou dus vóór duisternis behouden aan land moeten zijn ... Terwijl hij bezig was, zeil te minderen, schoot de wind met een plotselingen ruk hevig uit. Zijn kleine scheepje helde over en op hetzelfde moment werd het door een enorme golf langszij gegrepen. Voordat hij besefte wat er precies gebeurde, lag hij hijgend en proestend In het water. Naast hem dreef, omgekeerd, de kano. Hij slaagde er in haar met een paar forsche slagen te bereiken, maar het lukte hem niet haar geheel om te keeren. Alles dreef er uit, tot zelfs zijn kapok-matras toe; die bleef tusschen zijn beenen zitten, waardoor hij ernstig in zijn bewegingen werd gehinderd. Eindelijk lukte het hem het ding weg te schoppen, maar toen hij zich aan de kano vasthield, sloeg deze om en wierp hem terug in het waterl In een plotseling opkomend gevoel van schrik, begon hij water te treden. De herinnering aan de. beide haaien, die hij had gezien, was nu juist niet geschikt om hem gerust te doen zijn, maar met aanwending Van al zijn wilskracht lukte het hem zijn kalmte te herkrijgen. De kano werd met groote snelheid weggevoerd door den sterken stroom, die klaarblijkelijk de zeilen had gegrepen, welke onder water hingen. MacDougall keek om zich heen, eu ontdekte zijn matras, die nog steeds betrekkelijk dicht bij hem dreef. Hij zwom er heen en ontdekte, dat ze hem gemakkelijk dragen kon zonder te zinken. Hij klom er op en legde zich neer; hoewel ze gedeeltelijk onder water lag, droeg ze hem toch als een reddingsboei. Hernieuwde hoop maakte zich van hem meester. Het zou immers, zoo dacht hij, niet lang kunnen duren eer er een schip in het gezicht kwam, want voor zoover hij aan de toppen der golven kon nagaan, dreef de stroom hem langs de kust. In de hoop zijn zonderlinge vaartuig in de buurt van de kust te kunnen houden, begon hij met zijn hand te peddelen, maar na verloop van een half uur kreeq hij hevige kramp in zijn armen, terwijl hij absoluut niet kon vaststellen of hij eenige vordering had gemaakt. Langzamerhand overviel hem een doffe apathie, die zich omzette in wat hij later noemde „een wijsgeerige verdooving". Na eenigen tijd ging de zon als een vurige bal order en de tropische avond daalde met de in deze streken gebruikelijke snelheid. Of hij in slaep is gevallen of dat hij zijn bewustzijn had verloren, heeft hij zelf nooit geweten, maar een zonderlinge, weldoende berusting kwam er over hem — bewust of onbewust. Op een gegeven oogenblik werd hij gewekt door stemmen, die een eentonig lied zongen; hij hief zijn hoofd op en staarde in de richting vanwaar het geluid moest komen. Zich scherp afteekenend tegen den nu met sterren bezaaiden nachthemel, ontdekte hij een Arabischen kustvaarder, waarvan de bemanning, zooals gewoonlijk, zong. Hij schreeuwde zoo hard hij kon om hulp, maar men hoorde hem niet. Als een geestverschijning schoof de dhow voorbij, tot 'ze eindelijk uit het gezicht verdwenen was. Een besef van

,

-8-

angst en ontzettende eezaamheid maakte zich van hem meester, maar weldra werd het weer verdrongen door het gevoel van volslagen apathie. Hij liet zich op zijn matras vallen, zijn hoofd op zijn armen, en sliep weer in of raakte bewusteloos. Eenigen tijd later kwam hij door een fel lichtschijnsel, dat vlak op zijn gezicht viel, bij. Het verblindende licht deed zijn oogen bijna pijn, maar het was onmiddellijk voorbij, zoodat hij zich weer in volslagen duisternis bevond. Een oogenblik later kwam het terug, om echter weer even schielijk te verdwijnen. Het geluid van een branding drong met bijna oorverdoovend geraas tot hem door. Ptotseling begreep hij, waar hij was, hij was tot dicht bij den vuurtoren van Mombassa gedreven! Een nieuwe schrik maakte zich nu van hem meester, want hij herinnerde zich maar al' te goed de scherpe stukken koraal, die zich in deze buurt verraderlijk dicht onder de oppervlakte bevonden, terwijl de zee aan den voet der rots, waarop de vuurtoren is gebouwd, een ware maalstroom vlras, waarin hij spoedig op de scherpe stukken koraal vermorzeld zou worden. Half versuft luisterde hij naar het geluid van de branding op de kust. Dreef hij er dichter naar toe? Hij wist het niet, maar met af de kracht waarover hij nog beschikte probeerde hij met zijn handen de matras naar zee te peddelen, en opeens begon hij het trekken van een stroom ie voelen, die naar zee ging. De vuurtoren week verder weg . . . Terwijl hij op zijn matras lag, öp van vermoeidheid en met verstijfde ledematen, hoorde hij plotseling het geluid van een schroef. Het kwam dichter en dichter bij, en spoedig kon hij het geruisch van boegwater hooren. Direct daarop zag hij twee lichten — een rood en een groen! Hel schip kwam recht op hem af, maar toen opeens veranderde het van koers en stuwde zeewaarts; de lichten verdwenen en het schip vervaagde In den nacht ... • Zonderling genoeg maakte een nieuw gevoel van hoop zich nu toch van hem meester; hij begon weer uit alle macht met zijn handen te peddelen, trachtend zijn matras óm den vuurtoren heen in de richting van Mombassa te sturen. Het was natuurlijk een bijna hopelooze poging, maar hij hield vol, en dank »ij zijn gelukkig gesternte werd hij even later gegrepen door een stroom, die hem in de richting der haven van Mombassa dreef. In de verte ontdekte hij een boei; hij probeerde er heen te sturen, maar schoot er met groote snelheid langs. Wederom hoorde hij het geluid van een schroef; dit keer achter zich. Er kwam een boot de haven in, ditmaal van uit zeel Snel voer het op hem toe, en weer riep MacDougall, zoo hard hij kon. Bijna onmiddellijk daarop hoorde hij een kreet als antwoord en het gerinkel van een machine-telegraaf. De boot stopte en bleef bij hem liggen. Over de reeling boog zich een donkere gedaante, die een arm uitstak en hem aan boord trok. Uitgeput viel, MacDougall in zijn armen. '„Je hebt geluk gehad," zei de officier, die hem, aan boord had gelrokken, „De vuurtorenwachter had je ontdekt en telefoneerde ons. We voeren uit om je te zoekeA, maar hadden er niel veel vertrouwen in. .. En nu vinden we je om zoo te zeggen bijna op de sloep.. . Kom gauw mee naar mijn hut, en drink eersl wal. . . MacDougall bevond zich in veiligheid - aan boord van een boot der havenpolilie! Toen hij, na twaalf uur aaneen te hebben geslapen, wakker werd, bleek hij in het geheel geen nadeelige gevolgen van zijn avontuur te hebben ondervonden, behalve dan, dat hij vol geheimzinnige schrammen en builen en.. . beien van visschen zall leti, waarvan hij zich tol dan toe absoluut niet bewust was geweestl De beien zijn litteekens gebleven en vormen zoodoende een blijvende herinnering aan zijn avontuur,, dat op dit gebied zijn eerste en laatste is geweest..

i

t .' kè -

\

,f

41 ^

7t iv

•^

(

.
i

—

IN ONS EIGEN LAND... 1. Een overzicht van de Prins Hendrikkade te Amsterdam, waarvan de verbreeding thans bijna gereed is. Op den voorgrond de brug over de Oudeschans, die eveneens aan de eischen van het verkeer zal worden aangepast. 2. Het echtpaar C. Marinus en W. T. Marinus-Weyer, wonend Willemstraat in de Jordaan te Amsterdam, is zijn bruidsdagen ingegaan, omdat het op 3 November zijn zeventigjarige echtvereeniging hoopt te herdenken. Kaboutertjes komen „Tante Mina" en „Oome Kees" bloemen aanbieden. 3. Een teeken des tijds: suiker op den bon! 4. In verband met de mobilisatie van een aantal agenten, is het Haagsche politiekorps met vijftien tijdelijke agenten uitgebreid. Een pet en een band om den arm vormen de nieuwe „uniform". 5. Het nieuwe complex van kazernegebouwen, de zoogenaamde Palmkazerne te Bussum, is dezer dagen door ' de manschappen betrokken. - Een gedeelte der gebouwen, terwijl de nieuwe bewoners er voor staan opgesteld. 6-7. De heer Meulenkamp, inspecteur der Bouwpolitie te Rotterdam, heeft een schuilgang geconstrueerd, die een reeks voordeelen moet bieden boven bijvoorbeeld de schuilloopgraven. Bij een school in de Maasstad is deze nieuwe schuilgang toegepast. — 6. Hoe zij er van buiten uitziet. De kinderen hebben er zich voor verzameld om er heel ordelijk hun intrek in te nemen. 7. Interieur van de schuilgang.

UIT DE WERELD VAN DE SPORT 1-2. D.W.S. slaat Ajax. - In de hoofdstad had de voetbalwedstrijd D.W.S.-Ajax plaats, die door D.W.S. met 5-1 werd gewonnen. — 1. Een moment voor het doet van D.W.S. 2. De keeper van D.W.S. weet den bal net op tijd te bemachtigen.

Eert spannend oogenblik bij den korf D.E.D. tijdens den wedstrijd SwiftD.E.D. in de hoofdstad gespeeld.

4. Te Hilversum hadden paardenwedstrijden plaats, waarvoor groote belangstelling was. — Een overzicht van de kortebaandraverij.

5-6. Twee momenten uit den wedstrijd D.F.C.-D.H.C., door D.F.C, met 3-1 gewonnen. - 5. De keeper van D.F.C, in afwachting van den bal. 6. D.F.C, heeft zijn tweede doelpunt gemaakt.

HET LOOPEN WERD EEN NACHTMERRIE HIJ HAD TELKENS HET GEVOEL ALSOF HIJ TEGEN DEN GROND ZOU SLAAN ....

GIER" G E A

U

ORISEERDE

Op «n avond heeft et in New | York een autobotsing piaats. De toegesnelde agenten zien naast den wagen een doode liggen. De conclusie lijkt duidelijk: de man moet na de botsing uit den auto geslingerd 2ijn. Een der omstanders herkent den doode. en wijst de agenten er op, dat het hier geen ongeval, doch een moord betreft. Wanneer men hem nadere bijzonderbeden wil vragen, blijkt hij echter ongemerkt verdwenen. In den auto vindt men nu een kaartje, waarop de kop van een gier geteekend staat. Een der agenten heeft in den verdwenen man Pudge Rogers herkend, en men vereenzelvigt hem nu met ,,De Gier", een massa-moordenaar. Pudge Rogers begeeft zich naar de woning van den om hel leven gekomen Ayers, maar het blijkt, dat men hem is v66r geweest. De safe is opengebroken! Als de politie verschijnt, neemt hij de vlucht en ontkomt in een taxi. De lezer maakt nu kennis met majoor Damion Havik, een — in de oogen der politie — sinistere figuur, die dezelfde blijkt te zijn als Pudge Rogers. Havik is het slachtoffer van een zeer intelligenten misdadiger, die door allerlei manipulaties den schijn wekt. dat Havik deqeen is, die de reeks opzienbare moorden van den laatsten tijd op zijn geweten heeft. Den volgenden morgen verijdelt Havik een poging om inspecteur Booker In zijn, Haviks, huis den dood te doen vinden door den beet van een gifslang. Havik krijgt bezoek van een actrlcej Evelyn Dwan, wier mededeelingen, in verband met het gebeurde, ernstige verdenking doen rijzen tegen haar stiefvader, Walter Ware, die een halfbroer was van Williard Ayers en zijn eenige erfgenaam. Hij zou Ayers door den Gier wegens een geldelijke vergoeding hebben doen vermoorden. Met zijn assistent in lijn auto op weg naar de actrice, overkomt Havik eenige dagen later een verkeersingeval. Het blijkt, dat ook dit het werk van den Gier ia; de stuurinrichting van Haviks auto is n.l. opzettelijk defect gemaakt. Zoowel hij als zijn assistent worden echter als door een wonder gespaard. Booker laat Havik op allerlei manieren controleeren en bewaken, doch Havik eischt. dat de politie deze maatregelen achterwege laat. Hij wil den ..Gier" gelegenheid geven in zijn nabijheid te komen om een denkbeeld te krijgen wie hij is en wie er tot zijn bende hooren. Denzelfden dag wordt Havik door helpers van den Gier ontvoerd en voor zijn misdadigen tegenstander geleid. De Gier laat hem de keus: öi lid worden van zijn organisatie, éf een afschuivelijken dood sterven. Havik ziet echter kans te ontsnappen ondanks bijna onoverkomelijk lijkende bezwaren en bereikt na lang zwerven weer zijn huis. Den volgenden avond wordt er uit een huis aan den overkant een doodelijk schot gelost op hem. Bij het onderzoek van inspecteur Booker, waarbij Professor Pheneas Watts, Haviks buurman, tegenwoordig is, blijkt, dat de getroffene niet pas gedood kan zijn, doch reeds verscheidene uren overleden is. Professor Watts blijkt niemand anders te zijn dan majoor Havik zelf, die zich vermomd heeft als de wat zonderlinge professor. Gedurende dit onderzoek krijgt Booker bericht, dat Evelyn Dwan is ontvoerd uit den schouwburg waar zij optrad. Havik overtuigt Booker van zijn eerlijkheid en de beide mannen besluiten samen te werken om de verdwenen actrice te vinden. Dienzelfden dag wordt het lijk van den verdwenen Walter Ware, den stiefvader van Evelyn Dwan. gevonden. Hij heeft een brief nagelaten, waarin hij verklaart ontdekt te hebben, dat Evelyn de aanstichtster is van een complot tegen zijn leven, en dat hij daarom zichzelf van het leven heeft beroofd. — Door verschillende kleinigheden ontdekt Havik, dat Ware echter is vermoord door den Gier. Hij begeeft zich met den advocaat Dinwiddie naar het geheimzinnige huis. waar de Gier verblijf houdt en waar Evelyn Dwan gevangen wordt gehouden, naar hij vermoedt. In de onmiddellijke omgeving van het huis raken zij in gevecht met eenige mannen. Havik ziet kans te ontkomen. Small, zijn assistent, die vermomd is als professor Pheneas Watts, wordt gebonden in een steenen cel gevangen gehouden, evenals Evelyn Dwan, die bewusteloos is. De Gier houdt Small voor Havik en kondigt hem aan, dat hij zal moeten sterven. Havik ziet echter kans. om, gekleed en gemaskerd als een der bendeleden van den Gier, het huis binnen te dringen en Small te bevrijden van zijn boeien. Hij geeft hem een revolver, om wanneer het noodig mocht rijn. zichzelf en Evelyn Dwan te verdedigen. Daarna onderneemt hij een onderzoekingstocht door het huis. waarbij hij in een soort riool terechtkomt en bijna verdrinkt. Inmiddels is Booker, volgens afspraak met Havik, met zijn mannen naar het huis gegaan. Hij vindt Havik niet op de afgesproken plaats en dringt daarom het huis binnen. Al spoedig blijkt, dat hij zich met rijn helpers in de macht van den Gier bevindt. De Gier zegt. dat hij hen allen vrij zal laten, op voorwaarde, dat Booker zijn recherchewerk staakt: zoo niet, dan zullenj zij binnen een uur en tien minuten verbrijzeld worden door de beweegbare steenen zoldering van het gewelf, waarin zij zijn opgesloten. Havik komt. na langen tijd door het rioolwater te zijn voortgestuwd, tot bewustzijn en vraagt zich af, wat hem te doen staat.

W'

at was er met Evelyn en Small gebeurd? Zou Small, het wachten moede, genoodzaakt zyri geweest, het initiatief te nemen? En zou Booker gekomen zyn, zooals hij had beloofd? De gedachte aan Evelyn, die zich daarginds in de steenen cel van het klooster bevond, bewusteloos en in de macht van het ondier, dat zichzelf „De Gier" noemde, bracht al zijn energie terug zooals niets anders had kunnen doen! Terwijl hij ieder beetje kracht, waarover hij beschikte, aanwendde, slaagde hij er in zyn hoofd op te richten en om zich heen te kyken. Zijn oogen waren reeds gewend aan de duisternis en by was hierdoor tamelyk wel in staat de omgeving min of meer in zich op te nemen bü het zwakke licht der maan, dat door de voortjagende regenwolken boven zyn hoofd brak. De oever van het meer leek heel ver weg. In werkelykheid bedroeg de afstand echter nog geen vyf en twintig meter. In de duisternis kon by vaag een ry lage boomen of planten onderscheiden, en daaronder teekende zich donkerder de hooge oever af. Na zichzelf wat te hebben opgetrokken, slaagde hy er in het stuk boomstam te doen keeren en door zijn beenen uit te slaan, lukte het hem zyn lompe vaartuig naar de plek op den oever te sturen, waar de duisternis minder dicht scheen dan elders. Iedere beweging deed hem ontzettende pijn, zoodat hy bijna onophoudelijk moest kreunen. Alleen de

gedachte aan Evelyn en het gevaar, waarin zy verkeerde, gaf hem de kracht om vol te houden Het stuk boomstam botste eindelyk tegen den oever. Havik schoof zich wat naar voren en keek op. De oever was tamelyk hoog, maar onder normale omstandigheden zou hy er zich gemakkelyk tegenop hebben kunnen werken, doch nu leek het wel alsof hy voor een berg stond! Hy stak zyn hand uit en tastte om zich heen. De wortels der boomen bevonden zich juist buiten zijn bereik; bovendien waren zy te glad om er houvast aan te kunnen vinden. Eindelyk lukte het hem echter met inspanning van al z?ün krachten zich wat omhoog te heffen en een der wortels te grijpen. Hy trok er zich aan op, zoodat hy overeind kon staan. Door de beweging, die hy maakte, verdween de boomstam onder water, zoodat hy zyn steun verloor en aan zijn eene hand bleef hangen. Wanhopig klemde hy zyn tanden op elkaar, wetend dat ieder oogenblik zyn houvast zou kunnen bezwyken, zoodat hy dan weer in het water zou verdwijnen. En hy wist, dat hy nooit de kracht zou vinden om voor den tweeden keer naar boven te klimmen! Met benutting van al zyn energie lukte het hem ten slotte zijn lichaam een eind op te trekken tot zyn voet een houvast vond in een buiten den oeverkant stekenden wortel. Hy rustte weer even, terwyl de steun voor zyn voeten hem de gelegenheid gaf, zyn armen wat te ontspannen en krachten te vergaren voor een nieuwe inspanning. Een oogenblik later bevond zyn hoofd zich boven den oever, toen rustte zyn borst tegen den glibberigen kant. Weer wachtte hy even, toen vonden zyn tastende vingers een dunnen tak. Daarna lukte het hem met een laatste krachtsinspanning zich in veiligheid te brengen. „Nog niet, myn vriend „De Gier"," mompelde hy in zichzelf, terwyl hy zich met zyn gezicht voorover .längs het gras optrok en hy zyn moed voelde terugkeeren. „De tyd is nog niet gekomen, dat ik door jouw handen zal sterven." Nu het onmiddellijk dreigende gevaar geweken was, kwam de reactie. Hy voelde zich uitgeput, dood-op! Door den langen tyd, dien hy in het water had gelegen, was hy tot op zyn merg verkild, terwyl zyn spieren zoo stijf waren, dat hy nauwelyks in staat was zich te bewegen. Slechts met de grootste moeite slaagde hy er in, zyn slaap te bedwingen. Terwyl hy zyn gevoel van slapte verwenschte, stak hy zyn hand uit en trok zich aan den tak overeind. En toen, terwyl zyn voeten achter hem aansleepten alsof hy een oude man was, begaf hy zich dwgrs door de velden op weg in de richting, waar hy geloofde, dat het oude klooster moest liggen. Toen hy ongeveer een vyftig meter had afgelegd, was hy zoo verschrikkelijk moe, dat hy bijna geen voet meer kon verzetten. Het loopen werd een nachtmerrie. Hy had het gevoel alsof hy telkens tegen den grond zou slaan. En toen sprongen er opeens een aantal donkere gedaanten van alle kanten tegelijk op hem af. Als by instinct, zonder te weten wat hy deed, probeerde hy zyn armen op te tillen ten einde zich te verweren. Maar zyn handen leken wel looden ballen, te zwaar om te kunnen optillen. Van verren afstand hoorde hij iemand zeggen, iemand anders te grypen voordat hy viel! Hy vroeg zich af, of hij het was, over wien ze het hadden. Hy zonk nu — zonk zonk. Toen werd alles om hem heen zwart.... Er gleed iets heets door zyn keel. Hy keerde hoestend en proestend tot bewustzijn terug, en was hierdoor gedwongen zyn oogen te openen. Een zware figuur boog zich over hem heen en drukte een flesch tusschen zyn lippen. „Nou, het is maar goed dat ik dat beetje drank mee heb genomen om de kou wat te verdrijven," zei de knielende man tegen iemand anders, die naast hem stond. Het maanlicht, dat zich door de verspreide regenwolken boorde, viel op een glanzend stukje koper. Havik slaagde er in, zyn hoofd op te tillen. Het bleek een koperen knoop; de man, die naast hem neerknielde, droeg de uniform van de New Yorksche politie! „Ik ben Havik," bracht hy er met veel moeite uit. „Waar is Booker? En om 'shemelswil, geef my nog een slok van dat goedje!" De agent voldeed direct aan zyn verzoek. Met groote teugen dronk Havik het vocht. Terwyl de whiskey als gloeiend metaal door zyn aderen stroomde, leek het wel alsof hy al zyn krachten voelde terugkeeren. Met behulp van zyn nieuwen vriend slaagde hy er in overeind te komen. Over en weer volgde er een verklaring. Hy vertelde den anderen snel wat hij had meegemaakt, terwijl zy op hun beurt hem op de hoogte brachten van het incident met den geslipten en den op andere wyze onklaar geraakten auto. Daar zy zich hadden gehaast om zoo snel mogelijk by hun kameraden te kunnen zyn, bevonden zy zich nu nog slechts op betrekkelijk geringen afstand van de laan. Het

- 12 -,

hefboom was aangebracht. Na een aantal geschikte gereedschappen uit zyn zak te hebben gehaald, begaf de expert zich aan het werk. Binnen vyf minuten was er in de eikenhouten paneelen een gat geboord, groot genoeg om er een kleine zaag door heen te steken. De rest was eenvoudig. Er werd een opening gezaagd, groot genoeg om er een hand door te kunnen wringen. De hefboom werd opgfetild en de deur geopend. Terwylhet licht van hun lantaarns over de steenen van den vloer speelde, drongen zy de gang binnen. Ze vorderden slechts langzaam, want iedere steen werd onderzocht alvorens zy er op durfden gaan staan. Voordat zy een paar meter hadden afgelegd, ontdekte Havik de plek, waar hy bij zyn vorige bezoek in de diepte was verdwenen. In de duisternis ging hy naar links in plaats van naar rechts. Klaarblijkelijk bevonden er zich in de rechtergang geen valstrikken; zy vonden er althans geen. Eenige oogenblikken later doemden de glazen wanden van bet aquarium voor hen op. Boven hun hoofd klonk het onderdrukte gezoem van menschelijke stemmen.

VERTALING

HOOFDSTUK XXIII. Redding.

kleine groepje geparkeerde auto's kon men op een meter of zestig afstand vaag onderscheiden. Haviks krachten keerden nu als het ware, dank zy zyn krachtig gestel, met sprongen terug. Toen zy de auto's hadden bereikt, was hy reeds weer in staat het bevel op zich te nemen. Na twee agenten in civiel vooruitgestuurd te hebben, die moesten probeeten zoo snel mogelyk in contact met Booker te komen, volgde hy in langzamer tempo met de rest der mannen. Ze hadden zoowat de helft van den weg naar het oude gebouw afgelegd, toen de beide mannen, die hy vooruit had gezonden, haastig terugkeerden. Ze hadden, naar zy mededeelden, een onderzoek ingesteld om het geheele gebouw, maar geen spoor gevonden van hun chef of zyn mannen. Het was duidelijk, dat er iets niet in orde was. De auto's bewezen, dat Booker ergens in de omgeving moest zyn. Havik, die de duivelsche manieren van zyn vyand kende, twyfelde geen oogenblik aan hetgeen er gebeurd kon zyn. Booker en zyn mannen bevonden zich óf in handen van „De Gier", óf zy behoorden reeds tot het getal van zyn slachtoffers.... Terwyl hy den anderen beval te blyven waar zy waren, sloop hy voorzichtig naar den rand van de open plek.'Het feit, dat er nergens in het heele gebouw eenig licht viel te bespeuren, sprak boekdeelen. „De Gier" lag natuurlijk hier of daar in het gebouw op de loer, wachtend op zijn prooi. Terwyl hy naar het Oosten keek, zag hy, hoe de hemel daar reeds licht begon te worden; de nieuwe dag stond op het punt aan te breken. Als hy iets wilde ondernemen, dan diende hij dit binnen een half uur te doen! Hy keerde terug naar het kleine groepje mannen, dat hy verlaten had en bracht hen naar den achterkant van het gebouw. De open ruimte tusschen den rand van het bosch en het bijgebouw, waar hij de ontmoeting met den hond had gehad, was hier smaller dan ergens anders. Na een revolver te hebben geleend v^n éen der mannen — zyn eigen wapen was onbruikbaar geworden/door het water — ging hy hen vóór over de open ruimte. Bij lederen stap verwachtte hy op een regen van kogels onthaald te zullen worden. Toen dit niet gebeurde en iedereen veilig en wel aan den anderen kant was, loosde hy een zucht van verlichting. „De Gier" was blijkbaar niet voldoende op zijn hoede geweest! Hy probeerde dp deur, die met den hefboom gesloten was. De hefboom bleek nog op zyn plaats te zitten. Hij schoof het lichaam van den hond, dien bij had gedood, met zyn voet opzij en begaf zich naar een der mannen, die oy hem wareb — een man van wien hij wist, dat hij een buitengewone kennis van sloten en sleutels' bezat. Het kostte slechts een oogenblik om hem uit te leggen, hoe de

Havik bleef staan als een jachthond, die het wild geroken heeft. Met zyn hand maakte hy een gebaar om de mannen, die hem volgden, tot stilte aan te manen, om direct daarop een verdedigende houding aan te nemen, den loop van zyn revolver naar voren gericht, terwijl hy wachtte op den aanval. Hy zag er bleek en vermoeid uit; zyn zenuwen waren tot het uiterste gespannen en iedere spier in zyn lichaam deed hem pyn. Toch was hy één en al aandacht, terwyl hy zyn ooren inspande om de geluiden op te vangen, die van de verdieping boven hen kwamen. Hy was echter niet in staat een enkel woord te onderscheiden. Hy leende een lantaarn en sloop om het geweldige aquarium heen. Tevreden, omdat zy alleen in den kelder waren, keerde hy terug naar zyn kameraden. Hy had ontdekt, dat het enorme aquarium slechts een kamer in het midden van de kelderverdieping was. Een muur was verwijderd en vervangen door een ruit, die zich van den vloer tot de zoldering uitstrekte. Gedurende één seconde kneep hy zijn oogen half dicht bij een poging om het inwendige van het aquarium te kunnen bekyken, maar toen herinnerde hy zich opeens, dat hy het reeds gezien had, toen hij in de glazen klok zat, waarmee men hem onder water had laten zakken. Plotseling keerden alle bijzonderheden weer in zyn geheugen terug.,.. Een eigenaardig gevormde steen op den bodem van de tank.... Hij liet het licht van zyn lantaarn door het glas spelen, terwijl de bewoners van het aquarium woest in hun gevangenis heen en weer schoten. Eindelyk ontdekte hy den steen, dicht bij de plek waar hij stond. Hy liet het licht van zyn lantaarn naar boven schijnen en kon nu den omtrek onderscheiden van het geweldige brok steen, dat den vloer vormde van de glazen klok, wanneer deze er op gezakt was en dat nu een gedeelte bleek te zyn van den vloer van het vertrek boven hen. Het leed geen twyfel, of de steen moest ergens op rusten. Hij zocht en vond het — een pilaar van ijzer of steen. „Ik weet nu, waar we zijn," fluisterde hy tegen de anderen. „We bevinden ons precies onder de kamer die „De Gier" op den dag, dat hy my gevangen had genomen, als vergaderzaal gebruikte." Hy zweeg plotseling en luisterde opnieuw. Hoe vaag en onduidelijk zy ook klonk, er viel toch niet aan te twijfelen van wien de heesche, zware stem was, die van boven af tot hen doordrong. Ze konden de woorden niet onderscheiden, die er gesproken werden, maar het moest beslist de stem van Booker zyn. „Ik durf er wel alles onder verwedden, dat hij en zijn mannen gevangen worden gehouden," fluisterde hy. „De kwestie is echter, zjjn zij alleen daar boven, of bevinden „De Gier" en zyn handlangers zich bij hen? We kunnen natuurlijk niet roepen, om hun aandacht te trekken. Is er iemand bij inspecteur Booker daar boven, die verstand heeft van Morse-teekens?" „Johnny Hall," antwoordde een der mannen in burger direct. „Ik herinner my, dat hy me eens heeft verteld, dat hij, voordat hy bij de politie kwam, telegrafist was op een klein spoorwegstationnetje." „Goed," mompelde Havik. „We moeten het probeeren — vooruit dus maar!" Met zyn revolver tikte hy zachtjes tegen de steenen zoldering. Direct zwegen de stemmen boven. „B-o-o-k-e-r," tikte bij in de strepen en.punten een keer of vyf.l „a-n-t-w-o-o-r-d." En hd antwoord kwam op dezelfde wyze terug. „W-i-e i-s d-a-a-r?" Toen Havik zyn eigen naam had getikt, kwam er als het ware een roffel van boven terug. Havik luisterde aandachtig en gaf toen snel een antwoord. (Wordt vervolgd)

- 15 -

OPLOSSINGEN ZOEK EN VIND 18 OCTOBER

DIAGONAAL-KRUISWOORDRAADSEL

De hoofdprijzen werden deze week verworven

21. muzieknoot 23. behoudens vergissingen (Lat. afk.)

OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL

1

door: mevrouw A. Haberstroh, Utrecht; mejuffrouw E. Septer, Bussum;

2

24. bijwoord van ontkenning 25. weg met boomen

den heer Chr. Slllen, Horn; den heer de Poorter; Breda den heer D. Dekker, Zaandam.

3 In elk vakje moet één letter geplaatst

VcrUculi 1. ouderloos 2. uitroep van pijn 3. insect 4. voorzetsel 5. behoudens de eer (Latijnsche afkorting) 6. vervoermiddel 9. als 9 horizontaal lO.a bolgewas 13. het binnenste van iels 14. landbouwwerk-

OPLOSSING RUITENRAADSEL

tuig 15. vrucht 16. meisjesnaam 17. land bouwwerktuig 18. bijwoord HorUoaUals

10. uitroep van pijn

heet

la

P

T_ R

E

OJN

N

E

0

«V,

A_

fe^

L _E_

| u B L 1 E

'.*

l

ElnJ

K

R O

ms&«^p ^^^m L^^

'ei

*UV/\*

PME

uT o LUD

1

A

M

ME

£■1

•7^^

Âr -?\^ fK

'■

h

o

1

p

h _E_

PIE

A

B

— JLJL.

A

n<

B

1

A

R | T

S~f P.

O

g I D

OPLOSSING FILMPUZZLE ■ M KAMII RAADSEL ■ s

1»

inr

1

1

n

7 5 4 5

DE LAATSTE LOODJES WEGEN HET ZWAARST

"■ e

i

n

L

l

E

S

0

0

4

0

T

t

f

e

€

i

MIREILLE BALIN

0

•teeg:

u

K

p

klos mode belesenen memtwagtn Gen deren hert swam varen

PAARD - STAAT

N

5

vatten elk de letters van het voorafgaande, met

telkens één letter ver-

A

minderd. 1. medeklinker

7

2. voertuig 3. korengewas

8

4. genoeg gekookt 5. langzaam 6. waarborg

9

7. gebeente van viaschen 8. wastafel, waaruit de fioningbij haar

10

woning bouwt 9. knaagdier 10. deel van een mast

11

11. klinker

Den hoofdprijs van de filmpuzzle verwierf: de heer F. Davids, Hillegersberg.

TOOVERDRIEHOEK Van links naar rechts dezelfde woorden in te vullen als van boven naar beneden en wel van de volgende beteekenis:

WOORDVIERKANT

testen

T

SJ T

20. landbouwwerktuig

dcelen bi-aam

OPLOSSING INVULRAADSEL

T

letter er aan toegevoegd tot en met nummer zes. De volgende woorden be-

Bij goede invulling leest men in de beide diagonalen van boven naar beneden twee aardrijkskundige namen.

1

OPLOSSING WOORDRANGSCHIKKINGSRAADSEL

E

DJA

O

E

(La-

P

/

iSS«™ WTä5?^ o ^^^^îT EHA N :- [E tM'^ T

NE

9. behouden« vergissingen tijnache afkorting)

■J

B

«

A

[7 o

1

^1 01

B

T■

R

*1 il1

0

¥

ë~|

0

A

M

M

M

tl

Jd

u

d

Het woord „pont" moet, door vijf veranac-

ringen, n.l. door telkens één letter door een andere „brug".

te

vervangen, ,

-14-

veranderd

worden

in

b

mevrouw M. v. Spelde-v. Werde, Eindhoven; mevrouw L. Lambrechts, Amsterdam; mejuffrouw R. Germes, Laren; mejuffrouw S. v. d. Oudenalder, Utrecht mejuffrouw G. v. Duinen, Delft; mejuffrouw C. H. Zwier, Assen; den heer A. Schweitzer, Utrecht; den heer C. de Jager, Zaandijk; den heer A. v. Randraat, Eist; den heer H. Lasker, Amsterdam; den heer L. J. Tol, Rotterdam; den heer J. Bier, Amsterdam; den heer J. W. Breukelaar, Varsseveld; den heer G. de Heide, Rotterdam; den heer H. Linnenbank, 's-Gravenhage; den heer M. W. Mulder, Groningen; den heer A. L. Guley, Leiden; den heer G. de Rijck, Rotterdam; den heer N Terslali, Amsterdam; den heer J. Loeffen, Nijmegen.

23. en anderen (afkorting)

16. dierenverblijf 19. meisjesnaam

HOE MEN VAN EEN PONT EEN BRUG MAAKT

^J^. k. A^/,- ■o\^N i Rle ■ A' 't AM hin

8. heer (afkorting)

4

letters van het voorafgaande met één

A

"ôYo^1-

W>

OPLOSSING LEGPUZ2LE

L

De troostprijzen konden worden toegekend aan:

worden. Elk volgend woord bevat de

22, voedsel

11. hemellichaam 12. gordel 13. dapper

4. dierenverblijf 7. vocdstl

DE PRIJSWINNAARS

INVULRAADSEL

1. die spreekt 2. babbelen 3. gissen 4. voedsel nuttigen 5. Stam van een werkwoord, dat beteekent: iets weten te onderscheiden 6. voegwoord

A E

E

A. 0

FILMST ER-PUZZLE WOORDVERANDERINGSRAADSEL

E

In elk van onderstaande woorden moet

A

één letter door een andere vervangen

E

De klinkers in dit vierkant zijn in ae juiste vakjes geplaatst. Voltooi de woorden in horizontale richting door alleen nog medeklinkers in te vullen, waardoor woorden ontstaan van de volgende beteekenia: 1. scherp 2. sterk drukken 3. maalstroom van gedachten 4. aarde met water vermengd 5. bcgeerig ~ ' 6. innig

worden, zoodat de woorden een andere beteekenis krygen. De nieuw ingezette letters vormen,achter elkander geplaatst, den naam van een filmster. krap — rei — steel

raap — mier

kaap — hert — stel

boot — tien

mook.

Wy stellen een hoofdprijs van ƒ 2.50 en tien filmfoto's beschikbaar om te verdeden onder de goede oplossers. Antwoorden in te zenden -vóór 8 Nov. aan Dr. Puzzelaar, Noordeinde 8, Leiden. Op enveloppe of briefkaart a.u.b. duidelijk vermelden: Filpipuzzle 8 Nov. Deze puzzle kan tegelijk met de andere ingezonden worden, doch liefst op een

De troostprijzen vielen ten deel aan: den heer A. Beek, Scheveningen; mejuffrouw v. Scherpenzeel, Amsterdam; mejuffrouw v. Wezel, Rotterdam; den heer Hofland, 's-Gravenhage; den heer J. B. Berman, Rotterdam; mevrouw. A. Geerts-Grotegoed, Amsterdam; den den den den

heer heer heer heer

W. v. d. Ploeg, Rotterdam; H A. de Roos, Amsterdam; J. Weijerman, 's-Gravenhage; C. A. v. Laar, Amsterdam.

ONZE PRIJZEN. Voor goede oplossingen van- iedere puzzle, rebus, probleem, enzoovoort, stellen wij een prijs van ƒ 2.50 benevens vier troostprijzen beschikbaar. In totaal dus deze week 5 prijzen van ƒ 2.50 elk en 20 troostprijzen. DE OPLOSSINGEN op de in dit nummer voorkomende puzzles, enzoovoort, gelieve men vóór 8 Nov. in te zenden aan Dr. 'Puzzelaar, Noordeindc 8, Leiden. Op enveloppe of briefkaart vermelde men duidelijk: Oplossingen Zoek en Vind 8 Nov.

apart velletje papier. -tó-

1

c

3.JB

-o

•1

Ol w dl

5 c -C

is

41 41 O-D 3 »

a

41

-S

"5 S

c 01

N

ra

"ÖJ

m

a

* w je u

« Oi:r> ra-S o-o - « E 5

O

«• 8

C

;— « « !.= -= E

N

c

e-|| c

41 = 4>

«f: c W M Al u 41 £

£ **

^

iL

lil III I s 4) u E " ,.

41 Ol

c 'S «< e 4i

: V <-

'■E "" - ■? S g c E $ g

O —

_■o c*o N

o c

" ij

ra-=

c C

-g-SIa «^ o 4i

o « U'S ü S o JC 5 « « ■= 4,

>

c« .£»

o «

'N

41 *>

" 4)

T

,0

a E N a^

c

lil

«

ra o c o

41

T CT3

g"3 J> a fc o O 5 a ï 4)

2?

41

_> f« J|

'S

l ,

,4, I

-^ -n

11

a

■S 3

• »■si c %'* - 4) N «• .-a ; 8° c _m J:CO a= 3o

41 > 4)

e_4.| 4. « C-O

41

Ê*ll Sc

4>

O C O 41

C

E c

"* O o c

4)

C .. 41 ~i

*

4) 4) OTJ

SU

(0

N

0)

! 0 » a a -o .t: i- STJ

■^

•» 4>

J.S

41 «

lif G = z f.

»•£

il

j S «o

■r "

.S!-0

41 T3

SI

41 4>

:=• c

N

1-

41

41

•

4) JC

O o

t in ^

c

0,

-ï c c >

j

•- C 41

oi ra 4) 41 c c O-* ■C N c^ C «I c

ai E

c v

4) V OIJJ

w 4) 4) ^ 41

41

tl

c c •

c ai a O TJ «i J O 41 -O 4) . -a ■= "O E C C 4) C g 's

■ =. Ol 41

41

L. 0

^

« e

J|«|l

• E

ra.E E

c « 41 41 N -O .£ N C C 4) ■C 4) > 4.

g = ^ J3

C J2 4) a » -o J! c "-S

Ir

c is N cfi 3= 5«' •■£ t o«^5 c« S .g-i5 ë " £ 4) 41 «

- O "O 4) 'C O ti 41

I ■- ë

v

»-Ë 41

-ö 4) -O — 4) V

c

c

41 41

"^ ^ jt

-S *

5 . ï ;8g d ."O -lï 55 c UJ w ; c • ? p 3-0 41 ( i*« >-5 o -3.a ^ JC 4» «5 3 u

v

c

"i

« EJ J^

:=•

. j «i 2 c

o-

*J no c w»

u 'S

ijs

jij ■»

•

'li

• :4l

2 S^ C > — Jl 41 c J! -3 5 E "l«;■ 4) 10 ^, -3 oi c o c >2 *£■£ 4) 5 "'S Ej; c-o Jvii 4)

.T3 4»

ij

1

O

4)^

- JL^

m 4)m .rc 3■-

c

•

41

C ,O C

41 J3 -c >

hl] «SI

°.S 2 SQ i |Sf g S^5|g O '^ "ü 41

;3« wi N C

C I 4> I

«0

.-»

* ff^S"" 4)

«2 s» " S

.SS

ü

41 ■>> ~

j;

^ N-o

4) •:

4, ■» ..

"n c » i; 4) 2 o C

1

c

41 Ot

X E i

c «* « 5 4> ■;, «1 — (

Ëc-gi

~-o -C-O"

? 5 o s «oj» ras 4» -g »isIA Ol •o ■SWWgi-4) c E — 4) M c

^S-ggi « >.E

^.ö

c «i cT 4)-a E -;

c

41 M _ 4) J« T3 Ä 4)

. Ol*, Jj

%g«-o

— £ ra 4) ï,

J-S gî

= •5 '•■,: Sfe « '

» 5 fi. v « il 8' 'S X a ,Ä «g

^'^

4) 41 "ü

o" S - 9 :; 2 rf .*^

> V1

(B — *' 01 , * '•O -* » Ol ., <^. C 41 < m-ü * e c u V 5 ^^fc "0 -o i 41 E-f-o E

< 11 ^^^ o a

— IQ N

c *- -» 41 41 0 u ja o

Maandag:

Gevulde witte kool met aardappelpuree, wentel' teefies. Dinsdag: Lamskarbonade met witte boenen en tomaten met tartarensaus; griesmeelpudding. Woensdag: Groentesoep; biefstuk met Brusselsch lof en aardappelen; fruit. Donderdag: Haché met worteltjes en aardappelen; flensjes. Vrydag: Gebakken bokking met roode kool en aardappelen; broodschotel. Zaterdag: Varkenskarbonade met gestoofde bieten en aardappelen; druiven. Zondag: Vermicellisoep; gebraden eend met spruitjes; appel-

ENKELE RECEPTEN UIT HET WEEKMENU Gevulde witte kool.

ze daarna uitlekken. Maak het gehakt op de gewone wyze aan met oud brood, peper, ' zout en nootmuskaat. Leg in een kom een natten, doch uitgewrongen doek en beleg dezen met een laag van de grootste koolbladeren. Leg hierop een laagje gehakt, hierop weer een laag koolbladeren, enz. Neem daarna den doek bijeen, zoodat deze de kool stevig omsluit en bind de punten vast. Kook zoo de kool in kokend water met zout, ongeveer V/i uur. Neem de kool, wanneer ze gaar is, uit den doek en leg ze in een vuurvasten schotel; bestrooi ze met paneermeel, leg er hier en daar een klontje boter op en laat ze in den oven lichtbruin worden. v.

Benoodigd: 1 witte kool, 2 ons runder- en 2 ons varkensgehakt, 40 gram boter, wat zout.

Tomaten met tartarensaus.

Bereiding: Ontdoe de kool van de bladeren zonder deze te beschadigen en wasch ze. Kook de koolbladeren in ruim kokend water met zout, ongeveer 15 minuten en laat

Benoodigd: 1 pond soeptomaatjes, 40 gram boter, 1 eetlepel bloem, lA liter water, wat peper en zout, 1 eetlepel kruidenazijn, 3 eetlepels slaolie, 1 theelepel mosterd, 2 sjalotten. Bereiding: Verwarm roerend 25 gram van de boter met de bloem, voeg er dan, steeds roerend, langzaam het water aan toe, waarin de fijngehakte sjalotten met de peper en het zout gekookt hebben, én laat alles nog 5 minuten doorkoken. Roer er van het vuur vlug de rest van de boter doorheen en blyf roeren tot de saus afgekoeld is. Voeg er dan den azijn aan toe, daarna den' mosterd en ten slotte druppelsgewijze de slaolie. Dompel de tomaatjes even in heet water, zoodat de vellen gemakkelijk te verwijderen zijn. Leg ze in een schaal en giet de saus er over.

No. 2221. Gekleede blouse van effen en bedrukte tafzijde, met wijde pofmouwen en van voren gesloten met overtrokken knoopjes. Ben.: effen: 1.45 M. van 0.90 M. breedte; bedrukt: 1.10 M. van 0.90 M. breedte. No. 2222. Keurig model van georgette of crêpe de chine, versierd met strookjes. De ceintuur wordt van voren gestrikt. Ben.: 1.75 M. van 0.90 M. breedte.

No. 2219. Blouse van effen toile de soie, versierd met strookjes en gesloten met parelmoeren knoopjes. Ben.: 1.70 M. van 1.20 M. breedt«*

Van deze modellen zijn bij de administratie van dit blad geknipte patronen verkrijgbaar tegen den prijs van ƒ0.60 pet •tuk.

No. 2220. Blouse van wollen stof, bewerkt met ingezette stukken. De mouwen worden afgewerkt met een manchetje. Ben.: 1.50 M. van 1.30 M. breedte.

- 18 -

ANECDOTISCH GETROEFD De Fransche koning Lodewijk XVI had zooveel geld noodlg, dat zijn minister . van Financiën Colbert op het laatst werkelijk niet meer wist, waar hij het vandaan moest halen, en wat er aan belastingen maar te bedenken viel, bestond reeds in het Frankrijk van dien tijd. Toch verscheen er op zekeren dag een zeer sluw uitziend mannetje voor den minister, dat beweerde, dat hij een werkelijk nieuwe belasting wist, die ook weldra zeer populair zou zijn. „Welke dan?" vroeg Colbert benieuwd. „Een belasting op den geest," antwoordde het „genie". „Iedereen zal die belasting graag willen betalen om niet voor een domkop te worden gehouden!" Colbert nam een snuifje en zei: „U kunt die belasting gemakkelijk voorstellen, want u zult ze toch niet hoeven te betalen!" Waarop de ander zich met een lang gezicht terugtrok, terwijl Colbert fijntjes glimlachte.

„HONGER" Als leeraar, steenhouwer en grondwerker sloeg de jonge Noorsche schrijver Knut Hamson zich in Amerika door 't leven. In Dakota hielp hij bij de ontginning van een groot stuk grond. Maar zijn gedachten waren niet bij dezen arbeid; in zijn geest bedacht hij nieuwe verhalen om ze des nachts op papier te zetten. Wanneer hij zijn kruiwagen had gevuld, reed hij hem wel weg, maar vergat steeds hem op de juiste plaats te leegen, en hij bracht daardoor zooveel verwarring bij het werk te weeg, dat men hem ten slotte moest ontslaan. Terug in zijn vaderland schreef Hamsun nachten achter elkaar door. Maar overdag verscheurde hij alles weer, wat hij geschreven had, omdat het niet precies zei, wat hij had willen uitdrukken. Hierdoor was het begrijpelijk, dat het schrijven hem aanvankelijk geen geld, doch slechts ellende en honger opleverde. In 1878 overhandigde een jonge schrijver aan den redacteur Edvard Brandes een manuscript. Brandes kwam sterk onder den indruk van de levensechte en ontroerende geschiedenis en nam het verhaal voor tien kronen aan. Toen Brandes

zijn vriend Lundegard jaren later er over sprak, voegde hij er aan toe: „Ik schaam mij nog heden ten dage over mijn armzalige tien kronen." „Waarom? Was het ding het niet waard? Hoe heette het?" „ „Honger"." „En wie was de schrijver?" „Knut Hamsun! Zijn roman „Honger" geldt thans als het grootste werk van de Noorsche literatuur der laatste honderd jaarl" IK BEDENK MIJ... David Garrick, een der grootste tooneelspelers, die Engeland ooit heeft voortgebracht, kreeg eens, toen hij nog een onbekend beginneling was, van een collega een briefje. „Beste Garrick," zoo luidde het, „geef brenger dezes alsjeblieft een shilling mee. Je Bayle. P.S. Ik bedenk mij zoojuist: geef hem er liever twèè mede!" Garrick schreef terug: „Beste Bayle, jammer genoeg heb ik slechts één shilling. P.S. Ik bedenk mij zoo juist: „Dien heb ik straks noodig voor mijn diner. Je Garrick."

EEN VERGISSING Toen Anatole France aan zijn roman „De goden hebben dorst" werkte, vroed een vriend hem: „Vorder je nogal met je werk?" „Neen," antwoordde de beroemde schrijver. „Ik kom maar niet verder ... Er Is plotseling een plaats in mijn roman gekomen, waar mijn menschen tot helden worden, en nu zeg ik maar telkens tegen mezelf: „Hier moet Ik toch een vergissing hebben gemaakt!" " RAAKI De

theater-criticus van het dagblad „Matin" ontmoette op een bal de schrijfster Colette, wier stuk „Chéri" hij pas fel had veroordeeld. ' „Ik hoop, dat u niet al te boos op mij is!" zei hij. „Ik? Boos? Waarom?" ,„Nu, ik ben wel wat erg streng geweest bij de beoordeeling van uw stuk." Colette lachte spottend. „O ja? Schrijft u dan?" EEN JEUGDHERINNERING | ack London, de schrijver van zoo talrijke boeiende boeken, was In zijn jeugd eens betrokken bij een meenlngsverschil, dat naar de zeden van het land slechts door een gevecht met de vuisten kon worden beslecht. Jack was evenwel geen partij voor zijn tegenstander en moest daarom het onderspit delven. Met de duidelijke sporen van het tweegevecht op zijn gezicht kwam hij opgewonden thuis en daar zag zijn moeder natuurlijk direct wat er was gebeurd! Ze begon luid te weeklagen ... „Ja, maar kind," zei ze zenuwachtig, toen ze hem nog eens wat beter had bekeken, „Je bent zelfs twee voortanden kwijt!" „Ach, wat is nu kwijt zijn," zei Jack, die erg geprikkeld was door de geleden nederlaag, „wat It nu kwijt zijn, Moederl Ik heb ze allebei in mijn zakl"

• J*

Nieuw.. Reukwerende Crème Stopt op veilige manier transpireeren in de armholte. 1. Bederft de kleedlna niet prikkelt de huid aiet. 2. !• onmiddellijk droog. Kan direct na het ontharen worden gebruikt.

Denk aan

3. Stopt hot trantplreeren gedurende 1-3 dagen; neemt don reuk wog.

Ontspanningslectuur

*v n

.t NIVA

Xannó^4 TANDPASTA

Op w.retenschappetijke basis met natuurlijke aefhierische oliën bereid, reinigt, desingebit zonder fecteert poll|it het ge het glazuur af te slijpen, daar zij geen scherpe of harde bestanddeelen bevat. Het schuim dringt in alle spleetjes en doodt de schadelijke bacteriën. Kinderen gebruiken NIVA aak gaarne vanwege den abngenomen pepermuntsmaak. Verkrijgbaar bij

». Witte,vetvrije crème mot IrlMchen geur. S. Boichormt Uw kleeding togon transpiratlovlekken maakt toui-broi overbodig.

voor onze Militairen

ARRID f. 1.- per pot.

^

EEN vow Eeo «ire

ee»

***Z

Wn

M»

-ÄSSrrs Het

U

*

m

ï eef ïè por«n doordringt, diep ta ae J verwviidett e» B? riëweWetnen-* en & Het vetf«« verltrischt de h«Wweefsels.

| - 19

GtHUSfMW*l^

cbarm« «» Dennis. —ê ^'ôogt. V natui el Uw 8 f "VS cent, ^^

JÔOtWHtf»

' I

„Mc ouoU/u -Ptoeti" EEN

COMPLEET

VERHAAL

DOOR ^T^'

Alex Lang slaakte een diepen zucht. af waartoe hy wel gekomen zou zyn als hy De laatste acte was byna afgeloopen. zich niét voor Bruce was gaan interesseeren Nog slechts weinige oogenblikken, dan uit dankbaarheid voor hetgeen diens moeder zou het scherm voor zyn oogen het beeld voor hem had gedaan verduisteren van Lina, vastgehouden door Hy schoof snel den schouwburg uit en ging Bruce's armen Dan zou hjj niet meer naar (len artistenuitgang, zichzelf voor een zien hoe zy zich willig aan hem scheen over idioot ükmakend omdat hy als een schoolte geven voor den kus, dien hy op heur lip- jongen „wèg" was van een tooneelmeisje — pen drukte, terwyl haar blonde lokken op maar ten slotte, zoo hield hij zich voor, had zyn schouder lagen. Het was natuurlijk hy Lina gekend toen zij nog maar een baby slechts een tooneelkus, maar tóch.... was en ze met een grappig puntmutsje op Alex Lang had zichzelf altijd wijsgemaakt, zat te spelen in den tuin naast den zyne — dat hij vóór de laatste acte zou weggaan. Er en bovendien, zij zou niet wéten, dat hy er was geen enkele reden waarom hij zichzelf was! Ze wist niet eens hoe vaak hy daar in meer zou pijnigen dan het leven reeds had de stelles zat te kyken naar die geschiedenis, gedaan en waarschijnlijk wel zou blijven welke eindigde met dien kus; ze wist het doen — maar hij was nooit vertrokken! Hij alleen wanneer zy of Bruce voor een plaats bleef daar altyd maar zitten, kijkend naar ' voor hem hadden gezorgd, en dan vroeg zij het scherm, dat weer opging en nóg eens op- hem altyd of hy na afloop even in haar ging, tot hij er wel een eed op zou hebben kleedkamer kwam.... Hy trof haar dan altijd alleen aan, den durven doen, dat Bruce's armen haar nóg vaster omsloten dan eerst en dat de kleur op schmink van haar gezicht verwijderd, gehuld Lina's wangen, ónder haar make-up, nóg in een prachtig glanzend kleed van blauw en dieper was geworden Dat het niet langer zilver, haar voeten gestoken in kleine blauwe muiltjes, waarop enorme bosjes veeren zaten, een toonèèlkus was ! Alex Lang zat dien avond in de stalles. zoodat het, wanneer zy baar voeten bewoog, -Soms zorgde Bruce wel eens voor een loge wel exotische vogels leken! Er heerschte alvoor hem, maar het stuk liep te goed, dan tyd een gezellige, bijna intieme sfeer in het dat Alex te vaak een toegangsbewijs kon vertrek — nu juist geen atmosfeer waarbij vragen, en Bruce kon natuurlijk niet weten men zich „koel" kon houden tegenover een dat Alex er nooit geriöeg van kreeg om naar aardig meisje of^waarby men gemakkelijk Lina te kijken — zelfs al werd zy door een kon doen alsof men een oudere broer was anderen man vastgehouden en gekust! En — hetgeen toch verwacht werd! Maar hy was er altyd in geslaagd koel en zoo kwam het,- dal Alex dien avond weer in de stalles zat. Hij zat er eigenlijk liever dan „broederlijk" té blijven, omdat hy, gedurenin een loge, daar iemands emoties in de stal- de zyn geheele leven, altyd het moeilijkste les gemakkelijker geaccepteerd werden. had gedaan wanneer hy de keus had. Maar dien avond ging hy dan naar den Bovendien kon hy geen duurdere plaats betalen — Bruce had te veel noodig! Tot artisten-uitgang. Hy hield er van de manBruce's carrière floor dit nieuwe contract als nen te zien, die Lina mee uitnamen om na het ware „gemaakt" scheen, tot hij er door de voorstelling te gaan soupeeren. Gewoongeworden was wat een opkomend acteur lijk was het Bruce, waar zy mee vertrok, en mocht hopen te bereiken — tót dien tijd had dan wist Alex, dat zij in. goede handen was, hy eigenlyk niets anders gedaan dan schul- ofschoon hij zich daar toch slechts bewust van werd in een vlaag van jaloezie.... den voor hem betalen. Dien avond echter verliet zy den uitgang Schulden op de tooneelschool, schulden na de tooneelschool, schulden terwyl Bruce's aan den arm van een langen aristocratischen talent nog niet erkend werd en hij rusteloos man, die er wat blasé uitzag, met byna witte op zoek was naar een bescheiden rol — er haren en een monocle in het linkeroog. Terwas letterlijk geen eind aan de schulden en wijl hy een verheven onverschilligheid aan aan het betalen gekomen! Indien iemand den dag legde voor de menschen, die zich bij Alex vroeg, waarom hij toch zoo dwaas was den uitgang verdrongen, leidde hij haar naar om maar te blijven betalen voor een jongen, een gereedstaanden prachtigen auto. De menschen verdwenen na eenige oogendie niet eens een bloedverwant van hem was, en die toch reeds lang op zyn eigen beenen blikken ongemerkt en Alex voelde zich plotmoest kunnen staan, dan antwoordde hy seling by den arm gegrepen. Opkijkend, zag hij dat het Bruce was. Hij zag er wanhopig eenvoudig: „Ja, zie je, Bruce's moeder heeft mij een uit en zijn stem klonk dringend, toen hij vroeg: tehuis gegeven!" „Ga mee naar myn kamer.... Ik moet je Dat was eigenlijk slechts een zeer onvoldoend antwoord, want de weinigen die on- beslist spreken." Mechanisch antwoordde Alex: „Wat bescheiden genoeg waren om te vragen hoe dat dan zat, wisten niet wat voor leven scheelt er aan?", want hij was er reeds aan Alex had geleid vóórdat Bruce's moeder zich gewend, dat er iets aan scheelde wanneer het Bruce betrof! over hem ontfermd had. Maar Bruce zei alleen: „Kom mee, laten we Enfin — ten slotte had Bruce's talent gezegevierd. Het is werkelijk geen slechte pres- maken, dat we hier vandaan komen...." en tatie om op "vijf en twintigjarigen leeftijd de hy ging Alex voor naar een auto, die een hoofdrol fe vertolken in je eigen operette. eindje verderop stond. Terwijl Alex^ die reeds een goede vyf en II. dertiger was, maar er, uitzag als een man van Op zyn kamer gekomen, stak Bruce de vier vyf en veertig, naar de blonde en slanke verschijning van Lina zat te kyken, zooals zy schemerlampen aan, die het vertrek in een zich afteekende tegen den goudbruinen ach- gouden schijnsel hulden en trok de gordijnen tergrond van het tooneel, vroeg hij zichzelf van oude brocaatstof dicht, die reeds zoo vaak — 30 -

in talryke interviews waren beschreven. Daarna schonk hy voor Alex en zichzelf een whisky in, en terwyl hy zich evert later in een stoel liet vallen en zyn handen om zyn knieën sloeg, zei hy plotseling, zonder eenige inleiding: „Ik bevind my in een ellendigen toestand!" „Waarom?" vroeg Alex kalm, een goede tachtig percent van de juistheid der verklaring aftrekkend, en hy voegde er aan toe: „Het zal wel weer gauw voorbij zyn " Want Bruce was een van die gelukkige menschen, die verdiend of onverdiend, altyd nogal gemakkelijk uit hun „ellendigen toestand" komen! „Wat bedoel je?" „Je bent- reeds zoo vaak in een ellendigen toestand geweest," verklaarde Alex zich nader, „dat je nu al wel zoowat moet weten, hoe je er weer uit moet komeu."" Hy wist, dat hy eigenlyk wat boosaardig was, en hy verachtte er zichzelf om, maar Bruce's kamer had die uitwerking dikwyls op hem, vooral wanneer hy vermoeid was en vergelijkingen maakte met zijn eigen eenvoudige appartement. Wat bruusk stak hy een pyp op, omdat het eigenlyk het laatste was, wat men in een dergelijke prachtig en met voorbeeldigen smaak gemeubelde kamer kon rooken. Toen Bruce den geur van de tabak gewaar werd, greep hy automatisch naar zyn sigarettenkoker. „Houd me alsjeblieft niet voor den gek," zei hy. „Het is werkelijk zeer ernstig!' „Nou — wat scheelt er dan eigenlyk aan?" Alex deed alle mogelijke moeite om zich te beheerschen. „Het gaat om Lina. — Je hebt gezien met wien zy vanavond was!" „Ik ken dien man niet." „Ik wou, dat zy hem ook niet kende. Het was George Bloom — op het oogenblik dé man in de theaterwereld — eigenaar van den Majestic Schouwburg. Hij laat daar over een paar maanden Shakespeare opvoeren. Lina heeft altijd ontzettend graag de Julia willen spelen.... „O," zei Alex, opgelucht, „dan is er dus een reden...." Bruce lachte schel. „Natuurlijk is er een reden — die is er altyd! Ik denk er alleen liever maar niet over, welke reden het is Ze gaat nu byna altyd met hem uit — ze luncht en dineert met hem, en na de voorstelling gaan ze nog vaak soupeeren.... Hy brengt haar ook vaak naar zyn huis, en de hemel weet, hoe laat zy dan blyft. Lina is zoo'n roekeloos kind...." „Is er een bepaalde reden waarom zij niét met hem moest omgaan?" vroeg Alex langzaam. „Ja...." zei Bruce beslist. „Hy heeft namelijk de gewoonte om allerlei aardige meisjes uit te zoeken en die dan een rolletje te geven — en de hemel mag weten, wat zy er voor te- betalen hebben! Bovendien is hy getrouwd en oud genoeg om haar vader te kunnen zijn. Lina zegt, dat hy met haar omgaat als een vader...." hy haalde welsprekend zijn schouders op — „maar dat hebben we al wel eens meer gehoord!" „Weet zij, dat jy serieus van haar houdt?" vroeg Alex na een poosje. , „Weet ik niet " Bruce liet zyn hoofd.

DE BRIEFKAART JUBILEERT EEN ZEVENTIGJARIGE Een briefkaart is een gebruiksvoorwerp, waar Wij niet meer buiten kunnen, een product van de moderne inzichten in overheldsexploitatie, welke omstreeks het midden der negentiende eeuw alom waren doorgebroken met de invoering van lage tarieven en van postzegels. Zóó werd het onlangs in een postaal tijdschrift uitgedrukt. Hiermede kan men 't eens zijn. Maar heeft U er wel eens over gedacht, hoe oud de briefkaart is, dat wil zeggen, hoe lang zij reeds in het postaal verkeer gebruikt wordt? Waarschijnlijk nietl „«.« j Het was op den Isten October 1869, dat deze nieuwigheid in Oostenrijk ingevoerd werd: de zoogenaamde „Correspondenz-Karle" met opgedrukte waarde-aanduiding. De invoering bleek at spoedig een geweldig succes te zijn: in een maand tijds werden er bijna 1.5 millioen stuks verkocht. Ook in ons land werd deze nieuwigheid met bijzondere aandacht gevolgd, en ook hier kwam men al spoedig tot de conclusie) dat ook Nederland t niet meer er builen kon stellen. Bij artikel 21 der Postwet van 1870 werd in ons land de briefkaart in het teven geroepen, en den 1sten Januari 1871 definitief ingevoerd. Het op de kaarten afgedrukte zegel van 2% cent vertegenwoordigde het port, waarvoor zij in het binnenland konden worden verzonden. Evenals in Oostenrijk, was ook in ons land de invoering een groot succes; de officieele cijfers van dat jaar laten dit zien. In 1871 werden 4.094.153 binnenlandsche briefkaarten verzonden en 11.991 naar het buitenland. Uit het buitenland werden gedurende dat jaar 4.777 stuks ontvangen. Een jaar later, in 1872, werd de enkele briefkaart voor het binnenland gevolgd door een dubbele (met betaald antwoord). Wat verzending voor het buitenland betreft, er werden in '71 eerst kaarten zonder wabrde-aanduiding verstrekt, en In '73 enkele en dubbele 5 cents-kaarten. Het formulier van '71 kostte YJ cent; de buitenlandsche briefkaarten waren aan hetzefde port onderworpen als de binnenlandsche brieven: Tot een gewicht

Niet goedgekeurde proef voor een Nederlandsche briefkaart (1870).

over de laatste drie maanden van dat jaar niet bekend zijn. Wel is dit het geval met 1909, toen werden er 17.628.754 locale briefkaarten verzonden en 49.452 met betaald antwoord. De laatste jaren vooral heeft het gebruik een enorme vlucht genomen. Enkele „millioenen" cijfers laten dit zien. Waar de juiste cijfers van 1939 nog niet bekend zijn, geven we deze van 1938 In dit jaar werden verzonden: 15.521.558 locale briefkaarten; 69.892.953 interlocale en 5.439.397 buitenlandschel In dit jaar werden 6.214.794 briefkaarten uit het buitenland ontvangen.

van 15 gram 5 cent. De briefkaart met betaald antwoord verscheen voor het binnenland in 1872, voor het buitenland een jaar later. Of hiervan aanyankelijk een groot gebruik werd gemaakt, is niet bekend; omtrent de verzonden aantallen zijn geen gegevens aanwezig. Kon men op een briefkaart in die jaren evenveel schrijven als thans? Hierop luidt het antwoord: neen. Men vergelijke slechts: zeventig jaren geleden waren de afmetingen 12x8.7 cm. Als gevolg van de bestuiten van het in 1878 te Parijs gehouden Postcongres, werden deze afmetingen in 1881 gewijzigd in 14x9 cm. Het toegelaten minimum bedraagt thans 7x10, het maximum cm. , . i j Meer en meer deed zich in ons land ook de behoefte gevoelen aan briefkaarten voor locaal verkeer. Deze verschenen 1 October 1908. Of ZIJ er „in" gingen, is niet bekend, aangezien cijfers

IOVJXIS

TTTryTriVTTi i - -."■ ■■■■-■•

'

I.II.IIIII

werd, besloot het Hoofdbestuur der P. T. T. tot invoering van briefkaarten-automaten. Na proefnemingen in 1938-en gedurende het eerste halfjaar van 1939 is het Staatsbedrijf in Juni van di jaar overgegaan tot definitieve invoering van brief kaarten-automaten. Van de, eerste partij van 50C zijn er thans 355 in het bezit van de kantoren Indien noodig, zal het aantal warden uitgebreid OVERDRUKKEN De behoefte aan briefkaarten-automaten * voo Herhaaldelijk komt het'voor, dat „overdrukken" locaal verkeer is nog niet gebteken, zoodat voor noodig zijn, wanneer de posttarieven wijziging loopig nog geen plannen bestaan om tot aanmaa ondergaan. De oude kaarten worden dan niet verover te aaan. nietigd, doch met dp nieuwe waarde „overdrukt . Zeventig jaar geleden betrekkelijk gering b« Het aantal overdrukken valt zelfs niet bij benadegönnen, heeft het gebruik van briefkaarten, oo ring te zeggen, aangezien meer dan 100 soorten, in ons land. een zeldzaam groote vlucht genomer van allerlei uitgiften en waarden, overdrukt zijn. Een oplage werd bereikt, welke nog wel groo?< Het „prozaïsche" der kaarten werd in het jaar 1924 aangevuld door de „poëzie". In dat jaar- zi\ worden, want - wij Nnderlanders corre: pondeeren nu eenmaal . . . véél. Zelfs héél vee namelijk verscheen hier te lande de eerste serie van 14 stuks geïllustreerde briefkaarten voor het buitenland, de zoogenaamde Berlage-kaarten. Ter gelegenheid van de Grotius-tentoonstelling, welke van 13 tot 27 Juni 1925 te 's-Gravenhage is ge(De bij dit artikel voorkomende illustiati. houden, is de zoogenaamde Grotius-kaart uitgezijn welwillendafpestfian door de redactie vi geven. In 1926 verschenen er twee kaarten in dehet maandblad „P.T.T.-Nieuws"). zelfde uitvoering, namelijk die met de beeltenis van Johan de Witt en een afbeelding van het Zuiderzeeplan. Het jaar 1929 bracht de voorloopster van de tegenwoordige uitvoering met zegèl-opdruk van 7y2 cent, voorstellende de Groenburgwal te Amsterdam. En sedert 1930 zijn verscheidene nieuwe series - mooie plekjes, oude gebouwen, poorten en kasteelen, molens, enzoovoort — verschenen. AUTOMATEN Toen bleek, dat de postzegelautomaten goed voldeden en er een groot gebruik van gemaakt Men zou het niet zeggen, maar dit U werkelijk een afbeelding van een Nederlandiche prentbriefkaart. Ver moedelijk is het de eerfte geïllustreerde kaart, welke in Nederland (In I87S) het licht zag

«'♦-'

i,!.....».*- ii

geven in Oosten uitg rijk in 1869

An.

«III

>■»■<■■■»!«■»■>»>■*■*■*'*■>'♦

De eerste Nederlandsche uitgifte van I Januari 1871. Daar de kaart, door haar hoogen leeftijd, tal van vochtvlekjes vertoonde, was een betere reproductie niet moRjk.

mmim7mtmmm»irmmmmi0a*mtmiMm

-21

'n RADOX zuurstofbad. Zuiver als * morgendauw — en zoo

heilzaam voor uw teint... Ge moet het zelf ondervinden, om te kunnen beoordeelen welk een wonderlijk-weldadige invloed die eenvoudige Radox-behandeling op het uiterlijk en de gezondheid van Uw huid heeft. — Toch berusten de prachtige resultaten, die duizenden vrouwen tot trouwe Radox-gebruiksters gemaakt hebben, slechts op een zuiver natuurlijke werking. Als ge wat Radox In Uw bad of waschwater doet, ontwikkelen zich daarin ontelbare kleine maar in-zuivere zuurstofbelletjes. Door Uw huid zoo'n Radox-bad te geven, doet ge dan ook eigenlijk niets anders, dan Uw huid in zuivere zuurstof baden. Met Uw Radoxbadwater worden alle poriën in Uw huid als het ware verzadigd van zuurstof. Verstopte poriën openen zich weer, puistjes en vetwormpjes verdwijnen en omdat een met Radox verzorgde huid rein blijft tot in zijn diepste cellen, behooren die ontsierende verschijnselen voorgoed tot het verleden. — Gebruik voortaan óók Radox ; in het belang van Uw schoonheid en voor de gezondheid van Uw huid.

Bij apothekers en drogisten a f 0.90 en f 0.40 per pak, en f 0.15 per klein pakje.

tcrwyl hij een kreunend geluid slaakte, in zyn handen vallen. Het was een theatraal gebaar, maar op dit moment toch wel oprecht. „Ik heb al wel duizend keer geprobeerd het haar te vertellen, maar dan begint ze te lachen — zegt, dat ze het grappig vindt, dat ik haar nu ook al het hof begin te maken terwyl we niét op het tooneel staan En toch.... weet je...." Hy keek plotseling op, „ik zou er een eed op durven doen, dat het mèèr dan een tooneelku.s is dien zy mij geeft wanneer het scherm aan het slot der laatste acte gaat zakken Ik heb genoeg tooneelkussen gehad om het verschil te weten " Alex' pyp bleek te zijn uitgegaan. Hy stak ze opnieuw aan — het vulde de pauze in het gesprek, waarin hij eigenlijk commentaar' had moeten geven. Bruce ging verder „Het is zoo'n. kleine verleidelyke duivel. Je weet nooit, wat zy precies denkt. Gisterenavond zei ze, dat ze voorloopig nog niet lastig gevallen wilde worden met huwe-lyksaanzoeken; haar carrière ging vóór alles...." Alex dacht met een gevoel van bitterheid, hoe weinig origineel de jongelui van tegenwoordig waren, omdat zy maar altyd de oude gezegden herhaalden. Maar hardop zei hy: „Nu, dat zou jy toch moeten begrypen!..." „Dat doe ik natuurlyk ook, maar verdraaid, de eene helft van hét tooneel is met de andere getrouwd, en niemands carrière heeft er door geleden. Ik geloof, dat zy het alleen maar als een excuus zei voor haar

bevlieging voor Bloom. Ik wou zoo graag, dat jy eens met haar praatte, Alex; misschien dat zy naar jou luistert. Als ik haar iets zeg, dan beweert ze alleen maar, dat ik jaloersch ben, en natuurlyk, als je het werkelyk-ook bént, dan is het zoo verduiveld moeilijk om het te verbergen!" — Hy erkende het met een natuurlijke oprechtheid, die maakte dat Alex hem heel wat vergaf.... „Ja!" — Het eenlettergrepige antwoord zou iedereen heel veel hebben verraden — behalve aan Bruce! „Dus je wilt het doen?" „Ik begryp niet," zei Al%x langzaam, „waarom je denkt, dat Lina naar my eer zal luisteren dan naar jou." „O, ze ziet in jou nu eenmaal een ouderen broer, is het niet zoo? Dat hebben we allemaal altyd gedaan!" „Ja," zei de ander weer, „dat hebben jullie allemaal altyd gedaan!" Er was gedurende een kort oogenblik een ondefinieerbare blik in zyn oogen, dien hy echter byna onnüddellyk wist te verdryven. „Ik vraag me af," zei Bruce, zyn eigen gedachten afspinoend, „wat het beste zou zyn — Bloom te laten merken, dat er iemand is, die op Lina let, of hem eenvoudig aan zyn verstand te brengen, dat hy haar met rust dient te laten l" Er verscheen een harde uitdrukking op Alex' gezicht. „Waarom doe jy het zelf niet? Het is meer jouw zaak dan de mijne, is het niet?" Bruce stak een nieuwe sigaret op. In het licht van het lucifersvlammetje meende Alex te kunnen zien, dat hy lichtelijk bloosde. Na eenige oogenblikken zei hy: „Blöora is een zeer invloedrijk man — ik moet ook aan myn carrière denken!" „O, juist!" Alex' toon was vaag. „Maar kan het je dan niet schelen of myn tusschenkomst misschien de carrière van Lina schaadt?" „Natuurlyk kan my dit schelen, maar ik moet toch leven! Indien Lina niet slaagt met haar carrière, dan kan ik haar onderhouden, maar een man kan niet op kosten van zyn vrouw leven!" Er heerschte even stilte, toen zei Alex met een stem, die volkomen uitdrukkingloos was: „Is het dan al zóó ver tusschen jullie? Ik dacht, dat zy voorloopig niets van een huwelijksaanzoek wilde weten " „Dat is ook zoo, maar " Hy aarzelde.

„Enfin, soms denk ik tóch nog, dat zy, als zy beslist moest kiezen, niet in de eerste plaats aan haar carrière zou denken. Per slot van rekening vraag ik haar ook niet, haar carrière op te geven. We spelen samen veel beter dan wanneer we met iemand anders op het tooneel staan. Denk je eens in, dat wy samen Borneo en Julia mochten vertolken " Hy wierp den lok zwarte haren, die over zyn voorhoofd hing, met een bruuske beweging van zyn hoofd naar achteren en glimlachte. Ale:x, die zich herinnerde hoe vaak die glimlach reeds was gefotografeerd, vroeg zich af voor hoeveel procent daar nu een acteur of een man voor hem zat, en Bruce, die zyn glas opnieuw vulde, zei practisch: „Je begrypt dus wel, dat ik my op het oogenblik niet kan veroorloven moeilijkheden met Bloom te krygen." Alex begreep het. Hy dwong zichzelf wanhopig om te denken aan alles wat hy aan Bruce's moeder verschuldigd was, en beloofde, dat hy met Lina zou praten. En hij voegde er aan toe: „Wil je, dat ik er jou in betrek, of vind je het beter, dat ik heelemaal niet over je spreek?" Bruce dacht even na. „Lina hecht zeer veel waarde aan jouw meening. Een paar vriendelijke woorden van jou zouden my geen kwaad doen! Maar zeg niet, dat wy over het geval hebben gesproken; daar zou ze misschien boos over zyn." Alex dacht by zichzelf, dat Lina tóch wel boos zou zyn over alles wat hij haar zou moeten zeggen. Hy zei dat echter niet, maar stond op en vertrok.... III. Hij sprak reeds den volgenden dag met haar, en Lina was er inderdaad boos om. Ze zei wat bits, dat zy het recht had haar eigen leven te leiden en dat zij oud genoeg was om op zichzelf te kunnen passen — terwyl er ondertusschen uit haar woorden een groote waardeering sprak voor Bloom! Zyn foto, die naast die van Bruce op den vleugel stond, deed Alex' verbazing nog meer toenemen. Ze zaten in de zitkamer van Lina's flat — een gezellig vertrek vol met boeken en herinneringen aan haar werk, en met een grootvadersklok, die eerbiedwaardig tikte. Op de

vacht vóór den haard lagen twee Angorakatten te slapen, en in zijn mand er naast snurkte een groote hond, terwijl er voor het raam een gryze papegaai wat verveeld aan zijn veeren zat te plukken. Het was allesbehalve de juiste sfeer om een jonge actrice te vertellen, dat zy misschien wel wat te veel omging met een bepaalden man.... „En natuurlijk," zoo eindigde Lina de tirade, die hy had uitgelokt, „Bruce is absurd jaloersch op George, en hy wéét, dat ik het weet!" Daarom heeft hy er jou over aangesproken — omdat hy niet den moed had zélf yaar my toe te komen." ' „Hy houdt van je," zei Alex kalm. j,Het zou voor hem niet zoo gemakkelijk zm geweest om je te zeggen wat ik heb gezegd." „Gemakkelijk? Wat komt er dat op aan? Waarom moet jij alles altyd gemakkelijk voor hem maken? Je hebt hem je heeleleven verwend — je mag misschien een goed acteur van hem hebben gemaakt, maar je hebt een man bedorven. Hoe lang nog zul je hem in watten verpakt door het leven dragen?" „Je moet probeeren eerlyk te zyn, Lina," zei Alex. Je kunt iemand zooals Bruce, die talent en zoo heeft, niet met den gewonen maatstaf meten. Hy heeft als een koelie op zijn operette gewerkt — en hy heefl er alles in gelegd wat hy te geven had." „Ik dacht, dat hy alles wat hij te geven had, aan mij wilde geven...." antwoordde zy droog. „Ben je niet jaloersch, Alex?" „Jaloersch — waarop?" vroejg hy beheerscht, de leuning van zyn istoel vast grijpend. „Op Bruce's succes." Hy slaakte een diepen zucht. „Neen, ik heb niet veel eerzucht!" Hy greep de gelegenheid om zich uit een impasse te redden dankbaar aan. „Niet iedereen kan slagen in; het leven. Zeggen ze niet altyd, dat alleen de negende golf maar de kust bereikt?" Ze keek hem een oogenblik grappig-peinzend aan. „Ja — maar ze heeft de stuwkracht achter zich gehad van de andere acht, die er na kwamen — daar denkt nooit iemand aan! Neen, je hoeft heusch niet voor Bruce's zaak te pleiten — laat hem dit keer nu maar eens aan zyn lot over; laat hem nu maar eens maken, dat hy zélf de kust'bereikt — dat heb ik ook moeten doen!" Ze stond met een bruuske beweging op.

ging naar den vleugel en leunde er tégen Pas op ! Er Is een R in de maand . terwyl zy naar de beide foto's keek. „Hy zal er wel komen *— als hy zich om dien Bloom maar niet als een idioot aanstelt." Haar toon werd wat bitter. „Bloom zou Bruce voor zyn heele leven kunnen maken — maar ook breken! Hy heeft juist den Tivoli-Schouwburg gekocht. Ze gaan daar uitsluitend operettes opvoeien, en dat is de R van beslist Bruce's sterkste zijde. Bovendien gaat hy ook Shaekespeare-opvoeringen geven. Bruce zou dolgraag Romeo willen spelen — en ik Julia. Het is een heel verschil, wié je het hof maakt — zelfs op het tooneel, en Killcng weer. nog wel geen winter, maar alles Bruce is een volmaakte jeune premier!" zoo klam en kil en in Uw ledematen weer dat gevreesde stramme gevoel van rheumatische pijnenWeer wierp zy een blik op zyn foto op-komst .... Waarom wéér willoos die pijnen te Alex sloot even zyn oogen. Wat had Bruce doorstaan, heel den langen winter door ? Neem nü gezegd? Dat het niet altyd een tooneelkus Uw maatregelen : doe een bloedzuiverende kuur was, dien hy van Lina kreeg met Kruschen Salts. Daarmee bestrijdt ge Uw Haar stem deed hem tot de werkelijkheid rheumatiek in den oorsprong: Want de aansporenterugkeeren. de werking van Kruschen Salts op lever, nieren en „Dus je ziet, dat Bruce zich heusch neringewanden hergeeft deze organen hun oude energie gens zorgen over hoeft te maken. Ik houd en kracht. Méér en beter dan nu. zullen ze Uw. bloed zuiveren van overtollig, schadelijk zuur, dat van niemand in het bijzonder; myn wérk zich anders ophoopt in weefsels en gewrichten komt in de eerste plaats." en de oorzaak is van Uw kwaal. Tienduizenden Haar woorden klonken niet erg overtuibracht Kruschen uitkomst; waarom zoudt gij dan gend en Alex zag, dat zy licht bloosde; ze blijven lijden ? Neem ook Kruschen Salts, hoe eerbukte en nam een der katten in haar der, hoe beter. L. V. te Rotterdam schrijft: armen ,,Met deze wil ik U mijn waardeering betuigen voor Het was, door een gevoel van eerlijkheid Kruschen Salts, daar ik al langen tijd lijdende was aan Ischias en niets afdoende hielp, totdat ik aan tegenover Bruce gedreven, dat Alex vroeg: Kruschen Salts begonnen ben en daarmee prachtig „Lina, kind, wie is het? Kun je het my niet resultaat heb behaald. Zoo wil ik U langs dezen vertellen? Je weet, dat ik je graag met alles weg alle lof toeroepen voor Kruschen Salts. In helpen wil, en dat ik alles voor je wil doen de hoop, dat er nog velen baat bij mogen vindeij, wat menschelijk mogelijk is." dank ik U." De kleur verdiepte zich op haar wangen, Ook gij zult bij Kruschen Salts baat vinden ; ook gij en terwyl zy haar hoofdje wat afwendde, zult bij een regelmatig gebruik den weldadigen invloed ondervinden van de beroemde dagelijksche zei ze: „Ik wil met rust gelaten worden om my dosis. aan myn werk te kunnen wijden. Dat is het eenige wat je voor my doen kunt, Alex. En zeg tegen Bruce dat hy, als hij me weer eens is verkrijgbaar bij apothers en drogisten ä / 0.40, / 0.75 ^ en /1.60 (extra groot pak). Fabrikanten: iets te zeggen heeft, zélf moet komen en E. Griffiths Hughes Ltd., Manchester (Engeland). geen afgezant sturen. Je kunt hem ook Opgericht 1756. namens mij zeggen, dat ik het hem nooit zou vergeven, als hy zich tusschen Bloom en my zou stellen — hém niet, maar ook een ander niet! Je kunt hem dat beter allemaal „Wil je nu alsjeblieft gaan, Alex? Ik moet zeggen voordat het te laat is." me verkleeden. Ik diner vanavond met de Ze keek hem byna uitdagend aan en Alex had moeite om na eenige oogenblikken een Blooms." „De Blooms?" herhaalde Alex langzaam. teederen glimlach te onderdrukken. " Maar Lina reageerde niet op zyn glim- „Dus ken je zyn vrouw óók Haar oogen versmalden zich. lach. Koel zei ze: „Ik ken haar — ja. Is het nu goed?" Ze draaide zich om en ging naar de deur; ze trok ze open en verdween zonder meer een woord of zelfs maar een blik voor hem. Alex verliet haar flat. Hij zag er verslagen uit, maar hy wist dat wanneer het noodzakelijk mocht blijken, hy tusschen haar en Bloom zou gaaji staan, zelfs al zou zy het hem dan nooit vergeven!

HEUMATIEK

KRUSCHEN SALTS

IV. Het was na de toespraken op het tooneel, gehouden ter gelegenheid van de honderdste opvoering van Bruce's operette, dat het ten

VERWACHT: CLAUDETTE COLBERT en JAMES STEWART in 't Is een wonderlijke wereld een doldwaas avontuur van twee jonge overmoedige menschen.

ï^mmrrxx Verleden week heeft H. M. de Koningin „ergens in Gelderland" oefeningen bijgewoond van een gedeelte van het veldleger. - Bij het voorbijtrekken der troepen. Naast H. M. de commandant van \ het veldleger luit.-generaal Van Voorst tot Voorst

EEN METRO-GOLDWYN-MAYER RECORD-PRESTATIEI Hoe het nieuwe Amstehtation te Amsterdam er uitziet wanneer het des nachts verlicht I«.

S

-22-

— 23 -

slotte noodzakelyk bleek, dat hij zich tusschen Lina en Bloom stelde. Alex, die zooals gewoonlyk in de schaduw van den artisten-uitgang had staan wachten, had Lina en Bloom samen naar buiten zieï komen, en hy had gehoord hoe h\j zei: „Dus je blijft vannacht?" Hy had gezien, hoe zy goedkeurend knikte, en hy had gehoord, hoe Bloom tegen den chauffeur zei: „Naar huis, Johnson!" Toen had hy het begrepen. Een maand lang had Bruce hem achtervolgd met zyn jaloerschheid, zyn verdenkingen en de herhaling van allerlei geruchten, die hy had geboord, en hy, Alex, had steeds op ridderlyke wyze de party van Lina gekozen. Maar nu zcu hy niet meer weten wat hy tegen Bruce zeggen moest.... Zonder dat hy zelf goed begreep hoe hij er gekomen wâs, vond hy zich op een oogenblik staan voor de b'reede, statige deur van Blooms woning. Hy wist niet precies, wat hy zou doen of zeggen; hy wist alleen, dat het reeds over twaalven was en dat Lina alleen en onbeschermd in dat huis was met een man, die er een gewoonte van maakte aardige meisjes vooruit te helpen.... De deur werd* door Blpom zelf geopend, en in het licht van de lamp in de hal zag hy er niet veel ouder uit dan Alex zelf. Alsof hij iets herhaalde, wat hy van buiten had geleerd, zei Alex: „Mijn naam is Lang — ik kom Miss Lina halen." Bloom fronste even zijn voorhoofd en zei toen: „Lang? O, natuurlijk! Lina heeft het vaak over u gehad. Maar ze zou hier vannacht j blyven. Doch komt u binnen." Alex trad binnen, met bleeke, opeengeklemde lippen en een wanhopig gevoel in zyn hart. Hij zei heel langzaam, alsof het hem moeite kostte om woorden te vinden: „Ze blyft hier niét vannacht! Ik ben gekomen om haar te halen — haar naar huis te brengen." „Moet zij dat niet zelf beslissen?" vroeg Bloom, met opgetrokken wenkbrauwen. En hy voegde er aan toe: „Ik geloof, dat het het beste is als u even meegaat en haar zelf spreekt." Hy ging zyn bezoeker voor naar een kamer aan den anderen kant van de hal, terwijl er iets in zyn houding was, dat deed veronderstellen, dat hy het heele geval eigenlijk nogal vervelend vond. Alex volgde, zich gereed houdend om ook tegenover Lina op zijn stuk te blyven staan. In de kamer, een gezellige huiskamer, waarin twee groote staande schemerlampen brandden, bevond zich een vrouw — een teere, bleeke vrouw met grijs baar. Ze lag op een divan, die dicht bij den haard geplaatst was. Naast haar. in een laag stoeltje, zat Lina, nippend aan een onschuldig glas melk met soda. Haar eene hand rustte in die van de oudere vrouw; ze glimlachte tegen haar — den glimlach van een echte, diepe genegenheid. Toen draaide zy zich om, daar Bloom en Alex binnenkwamen. Bustig zei de eerste: „Will, kind, mag ik je even Mr. Lang voorstellen — je hebt natuurlijk ook vaak gehoord, dat Lina het over hem had." Hii keek Alex aan. „Mijn vrouw," zei hij — en wachtte. Mrs. Bloom stak haar hand uit en glimlachte vriendelijk tegen hem. „Ik heb het gevoel, alsof ik u reeds hèèl lang ken. Mr. Lang! — Lina heeft het zoo vaak over u gehad. We zijn altijd bly haar vrienden te leeren kennen — ze is voor ons beiden een dochter geweest sinds wij haar hebben leeren kennen."

Alex nam de hem toegestoken hand zwijgend aan; het was hem onmogelijk om een woord te zeggen. Als in een waas zag hy den vijandigen blik, dien Lina op hem richtte.... Even heerschte er een drukkende stilte; toen zei Bloom luchtig: „Lang kwam eigenlijk om Lina te halen en haar naar huis te brengen, maar ik heb hem verteld, dat wij haar hebben weten te overreden, vannacht hier te blyven omdat haar meisje uit is." Opkijkend, zag Alex den ietwat spottenden, maar toch verdraagzamen blik van Mr. Bloom — en hy begreep, dat hy nog maar net op tijd er voor behoed waè zich als een idioot aaß te stellen en zich voor eeuwig de vijandschap van Lina op den hals te halen! Hy draaide zich om, zich er van bewust welke emoties zyn gezicht verried, maar Bloom legde, na een vluchtigen blik op zyn vrouw, een vaste hand op zyn arm. „Ga even mee om wat te gebruiken. Lang," zei hy. „Ik denk niet, dat je melk wilt hebben met een scheutje soda — zooals dat kind daar." Hy glimlachte in Lina's woedende oogen en nam Alex mee, de kamer uit. In de bibliotheek, de deur achter hen gesloten, zei Alex, met zyn gebalde handen in zyn zakken: „Ik moet u myn excuus aanbieden, mynheer Bloom! Ik heb me alleridiootst aangesteld. Ik wist niet...." De oudere man begon te lachen. „We zouden nog best zoo'n paar idioten kunnen gebruiken! Drink eens. Lang." — Hy schoof zyn gast een glas toe. Alex dronk zwygend. Om hem tyd te geven, vervolgde Bloom: „Je hoeft jezelf geen enkel verwijt te maken! Wat je dacht, was volkomen begrijpelijk in de gegeven omstandigheden, en ik ben er niet in het minst kwaad .om. Ik weet, dat er heel veel achter mijn rug wordt gekletst, maar daar heb,ik my 110911 iets van aangetrokken! Ik ben niet van plan iets voor de menschen te laten of te doen, omdat ik mijn eigen leven wil leiden.... Maar ten opzichte van Lina zou ik je graag één ding willen zeggen...." Er kwam een zachte uitdrukking in zyn oogen. „Ik houd, ofschoon ik al een man op leeftijd ben, nog altijd ontzettend veel van myn vrouw. Helaas is zij ziekelijk en daarom probeer ik haar zooveel mogelijk afleiding in huis te verschaffen. Welnu, zy houdt zielsveel van Lina en Lina op haar beurt is als een dochter voor ons geweest! Maar ik weet, dat zy houdt van een man, die echter klaarblijkelijk niets om haar geeft. Ze is nogal hoe zal ik het zeggen.... nogal roekeloos en er zijn zooveel manieren, waarop een vrouw of een meisje kan.... vergeten! Dat wilde ik voorkomen — dat zy op een bepaalde manier leerde vergeten, begrijp je? Daarom trok ik my ook niets aan van hetgeen de menschen van my zeiden. Ik weet beter dan wie ook, hoe veilig zy by mij is; ze wTeet hoeveel ik van mijn vrouw houd!" Alex keek op.... „Dank u," zei hy. „Het is buitengewoon vriendelijk, dat u mij dit allemaal heeft verteld. Ik behoef u niet te zeggen, wat het beteekent " Hij zweeg abrupt. „Weet u, wie die man is?" „Ja." Bloom dronk langzaam zijn glas leeg. „En ik weet óók, dat zy zich vergist door te denken, dat hij niet om haar geeft." „Ah!" Alex haalde diep adem. „Hebt u haar dat gezegd?" „Nog niet." En terwyl by Alex met vriendelijke oogen aankeek, voegfle hij «r aan toe:

„U houdt werkelijk veel van haar, is het niet?" Na een korte aarzeling knikte Alex. „Ma; r het heeft geen zin," zei hij kalm. „Er is iemand anders, zegt u, en ik denk, dat zy nu wel een afschuwelyken hekel aan my zal hebben." Hy zag er plotseling heel erg vermoeid uit. „Lina is daarnet misschien niet al te vriendelijk tegen ji" geweest," zei Bloom met een glimlach, „maar het eenige wat zy wérkelijk tegen je heeft is, dat je te veel een oudere broer voor haar bent!" Hij ging naar de deur, terwyl Alex hem verbaasd nakeek, trachtend de ongeloofelyke en heerlijke waarheid te begrijpen, en eenige oogenblikken later bevond ook Lina zich in de kamer. Ze bloosde, maar keek niet langer kwaad — ze keek zooals ze zoo vaak naar Bruce had gekeken — als ze op het tooneel met hem stond. Alex hart klopte onregelmatig. Zonder eenige inleiding zei hy: „Lina, ben ik te veel een oudere broer voor je geweest?" „Véél te veel," zei Lina, met een diepen zucht, en ze stak hem haar hand toe, terwyl ze glimlachte zooals zy nog nooit tegen Bruce had geglimlacht. Voor één keer deed Alex wat hy graag wilde doen. Hy trad op haar toe en jiam haar beide handen vast, terwyl zijn heele ziel in zijn oogen scheen te liggen. „Ik wilde het nooit zijn," zei hy, terwyl zyn stem trilde. „Waarom heb je het my nooit eerder gezegd?" „Mrfar dat heb ik gedaan — doch je wilde het niet begrijpen! Ik heb alles gedaan om het je te doen begrijpen — ik heb geprobeerd je jaloersch te maken met Bruce, met Bloom, met het tooneel, met alles wat ik maar kon bedenken — maar je deed net alsof je je er niets van aantrok. Je hebt me altyd als een kind behandeld, en onder de hand bleef je als een steen! Maar misschien had je gelyk!" besloot ze verontwaardigd. Verontschuldigend zei hy: „Wanneer je zoo weinig van jezelf denkt, moet ik het met je oneens zyn. Ik dacht, dat je van Bruce hield. De manier waarop je laatst over hem sprak — herinner je het je nog?" Ze knikte. „Ja, maar het was Bruce niet — niet wérkelijk. Ik vind hem aardig en ik speel graag met hem samen, maar^.^van hem houden doe ik niet. Niet echt, tenminste. Ik heb het wel vaak gedacht.... misschien omdat ik meende, dat jy niets om me gaf " „En ik.... ik heb altyd zoo ontzettend naar je verlangd...." was alles wat Alex zeggen kon. „Maar jij bent zoo mooi, zoo jong — en ik.... ik ben vyf en dertig, maar zie er wel uit als vyf en veertig." „Je bent zoo alleen en zoo eenzaam geweest dat is de eenige reden, dat je zoo oud leek. Maar dat is nu voorbij." Ze glimlachte. „Bruce heeft die tien jaar van je gekregen — maar ik zal ze je nu teruggeven. Neem ze nu, Alex...." Hy nam haar in zyn armen. Voor den eersten keer stond Bruce niet tusschen hen. Haar gouden krullen rustten nu op zijn schouder en den kus, dien zij gaf, kreeg hy nu.... En het was geen tooneelkus. ... Ze schenen de gansche wereld om hen heen vergeten. Eén voor één begonnen de kaarsen in de luchters te flakkeren en uit te dooven, en de duisternis viel als een sluier om heen heen, terwyl zy nog steeds niet alles hadden gezegd wat zy elkaar te zeggen hadden Maar het was voor hen ook niet het slot der laatste acte, doch slechts het begin....

EEN HOLLEBOLLEGUS Gr-r-r-r-r!!" geeuwde Dikkerd, de beer, terwyl hij zich in de zon rolde en wentelde. Hy droeg zyn naam niet ten onrechte, want hy was byna net zoo groot als zijn broer, de gryze beer, en veel grooter nog dan die eigenaardige, byna altijd slapende dieren, die zoo lui mogelijk aan de takken der boomen hangen en die wy luiaards noemen. „Indië," zei Dikkerd in zichzelf, „is wel het prettigste land om in te wonen. Je vindt er genoeg te eten en zoo.... Van eten gesproken, het wordt tyd, dat ik weer eens wat krijg." Hy stond op en waggelde naar een groote, ruwe aardhoop, die er uitzag als een spons van beton. Het was een termieten-heuvel, en voor het geval, dat je er soms niet geheel zeker van bent, vertel ik even, dat termieten witte mieren zyn, die met duizenden by

elkaar wonen in deze zonderlinge nesten, die zy van aarde bouwen. „Ho-ho," lachte Dikkerd in zichzelf, „jullie denken natuurlijk, dat je je woning zóó hard hebt gemaakt, dat niemand er kan inbreken, maar ik met mijn groote klauwen kan dat heusch wel!" En hy lichtte zyn klauw op en liet dien met zóó'n kracht neerkomen, dat de geheele mierenhoop van boven tot onder doormidden spleet. „En nu gaan we lekker eten," riep hy uit, terwijl hy alle losse aarde wegblies. Toen deed hy zyn mond open en zoog met één diepe ademhaling honderden termieten tegelijk naar binnen. Hy deed dit nog verscheidene keeren, tot er geen mier meer over was. Toen likte hy zyn lippen af en waggelde weg, om naar bladeren en wilden honing te gaan zoeken voor dessert! En toen.... wel, toen ging hy weer slapen, want hy was toch al zoo „lang" wakker....!

- 24^- 25 -

Wat zfg je? Ik versta je niet!

Een politieke avonturier, die op het verkeerde paard heeft gewed en nu onder de heete Afrikaansche zon als Legionnaire dient. Waar zii zich moed indrinken vóór hat ahchaid ... De Legionnaire rechts ia een Italiaan, die aan bekend componist is geweest en reeds vele manchen voor het Legioen heeft gecomponeerd; de andere is een Spanjaard, dia wagens „politieke omstandigheden" uit zijn land is gevlucht.

-Xla i

if^:

Honneur et Fidélilé" - „Eer en Trouw", zóó luidt de wapenspreuk van het bekende Fransche Vreemdelingen-Legioen, en deze drie woorden met hun diepe beteekenls voor ieder mensch, staan óók op het vaandel geschreven ... Maar ze moeten bijna als een hoon klinken voor deze mannen, die er zich, uit alle landen der wereld gekomen, onder geschaard hebben omdat zij door de maatschappij, waarin zij leefden en vaak ook door den familiekring, waarin zij verkeerden, juist werden uitgeworpen, omdat het hun aan „eer en trouw" ontbrak ... Want zonder uitzondering zijn bijna all« leden van het Vreemdelingen-Legioen maatschappelijk gestranden, of vaak nóg erger ... Het Legioen werd tijdens den Krim-oorlog in 1855 opgericht, en het\$treed daarna in talrijke veldslagen, het laatst in het Oosten, tijdens de jaren 1915-1917 van den grooten wereldoorlog. Het is een soort ongeschreven wet, dat nooit één enkele Legionnaire spreekt over hetgeen hij is geweest. Er bevinden zich talrijke veroordeelden onder hen, maar ook enkele anderen, bijvoorbeeld zij, die op politiek gebied geavonturierd hebben en ... gestrand zijnl Meestal nemen zij een anderen naam aan wanneer zij in het Legioen komen. Vijf jaar moeten zij zich verbinden, en na drie jaar krijgen zij eerr verlof van drie maanden, dat zij echter meestal in hun eigen omgeving, in hun garnizoens-stad doorbrengen. Waarheen zouden zij trouwens anders moeten gaan, deze vogelvrij-verklaarden of uitgestootenen? Hun familie weet vaak niet meer waar zij zich bevinden, weet dikwijls niet eens, of zij nog in leven zijn, en zijzelf ... wel, hun gansche familie kan zijn uitgestorven, zonder dat zij er iets van hebben gehoordl Vijftien Jaar moeten zij in het Legioen blijven eer zij een klein pensioen krijgen. Het is

Men drinkt op het afscheid, dat over een uur zal plaats hebben. Het is alsof men het dezen beiden stoeren mannen kan aanzien, dat het hun niet licht valt...

Onder dit vaandel strijden de Legionnaires: gestranden uit alle landen der wereld.

• een.leeken des tijds, en ook van de politieke en sociale spanningen, dat er zich thans veel meer gegadigden voor het Vreemdelingen-Legioen aanmelden, dan er aangenomen kunnen worden ... Er dient een ijzeren discipline te heerschen in het Legioen, en zij die probeeren den harden en zweren dienst te ontvluchten, — en dat zijn er velen! — worden zwaar gestraft. Maar er is ook een groot aantal, die het leven als Legionnaire niet te hard of te zwaar vinden en die het weten uit te houden tot zij veertig Jaar zijn — den leeftijd, waarop zij ontslagen worden en hun pensioen krijgen, waarmee zij zich vaak 'als kleine hoteliers of herbergiers ergens in 'n vergeten dorpje van 't enorme Fransche koloniale rijk vestigen.

• In de officiers-kantine gaat het wat vroolijker toe. Men legt nog snel een kaartje om zich den tijd tot 't oogenblik van 't vertrek wat te verdrijven...

De „doodenlijst" van het Legioen in het museum te Sid-Bel-Abbes. Wie der mannen.die men op deze pagina's ziet afgebeeld,zal de eerstvolgende zijn? e In Sid-Bel-Abbes, een der hoofd-garnizoensplaatsen van het Legioen, bevindt zich een museum, waar men talrijke herinneringen aan dft korps heeft bijeengebracht. Wat het meeste treft, is echter de lange doodenlijst, die er hangt, en waarop men namen tegenkomt, die alle blanke volken schijnen te vertegenwoordigen ... De foto's, die wij hierbij reproduceeren, werden in Sid-Bel-Abbes genomen, een uur vóór den afmarsch der troepen naar het hart van de woestijn, waar velen hun leven zuilen laten - hetzij door een verraderlijken kogel, hetzij door de hitte van de Afrikaansche zon ... Is het daarom niet alsof er een waas van weemoed over deze foto's hangt? e De Legionnaires trekken onder het geroffel der trommels en het geschetter der trompetten weg... Een ongewisse toekomst tegemoet!

f . WffS^1

*

H

4*»

We\ qeitolen

mm?

VAN (,,F AST

AND

REGIE: EDWIN L. MARIN Joel Sloane .... Robert Montgomery Gerda Sloene Rosalind Rustell Vincent Chariten .... Reginald Owen Nicholas Torrent .... Ralph Morgan Christopher Oates . . . Etienne Girardot Dave Hlllierd Alan Dlnehart

Joel Sloane en zijn jeugdige echtgenoote Garda, die «amen het mysterie oplossen.

Het echtpaar Sloane met Christina | Torrent, de dochter van den man, 1 die het manuscript bezit. I

rMl

LOOS E")

METRO GOLDWYN-MAYER-FILM Christina Torrent .... Jo Ann Sayers Bobby Neville Joan Marsh Phil Sergeant ..,.'. Anthony Allan Gerald Torrent Tom Collins „Lucky" Nolan .... Sidney Blackmer

Joel Sloane, handelaar in oude boeken, neemt een opdracht aan van den schatrijken, zeer verstrooiden Christopher Oates om een uiterst zeldzaam Shakespeare-manuscript te koopen van zijn collega Nicholas Torrent, die in geldverlegenheid zit, Sloane kent Torrent niet, doch hij tracht met hem in contact te komen door middel van Hilliard en verneemt van hem, dat er een ander zeldzaam boek uit Torrents huis gestolen is en op geheimzinnige wijze op het bureau van Hilliards Verzekerings Maatschappij terechtgekomen, zonder dat echter Torrent er nog aangifte van gedaan heeft. Torrent inviteert, met het oog op de transactie, Sloane, de jeugdige, overmoedige mevrouw Sloane en Mr. Oates voor het week-end op zijn villa. Sloane en' Garda Sloane worden nogal koel ontvangen door de rest van de familie, want het blijkt spoedig, dat ieder wel iets te verbergen heeft en men is bang voor Sloane, die als amateur-detective in zijn vreemd en avontuurlijk vak nogal naam gemaakt heeft. Het blijkt, dat zoonlief Gerald Torrent diep In de schuld steekt bij „Lucky" Nolan,, die er een speelhuis op nahoudt. Bobby, de vriendin en handlangster van Nolan, maakt veel werk van Gerald, met het oog op de mogelijkheid om door hem het Shakespeare-manuscript in handen te krijgen. Een tweede duistere figuur op deze villa is Torrents secretaris, Phil Sergeant, die verliefd blijkt op Torrents dochter Christina. Als vader Torrent hem vraagt om een der zeldzame manuscripten uit zijn bezit te toonen, moet hij ontwijkend antwoorden, dat het naar den boekbinder gestuurd is. Dien nacht ontstaat er rumoer in de villa en men vindt Vincent Charlton, die Torrents vermogen beheert en tevens een vriend des huizes is, bewusteloos op den grond voor de geopende safe. Het Shakespeare-manuscript blijkt echter nog niet gestolen te zijn door den dief, dien Charlton, naar hij voorgeeft, verraste. Maar Sloanes hersens beginnen te werken. In de eerste plaats deelt hij Garda mede, dat het echte Shakespeare-manuscript vermoedelijk wel degelijk gestolen is en vervangen door een duplicaat. Hij verdenkt in de eerste plaats Gerald en komt daardoor met Bobby in contact. Sloane wordt gearresteerd onder verdenking van moord op. .. Nicholas Torrent. Want deze is Intusschen op geheimzinnige wijze om het leven gekomen en Sloanes vingerafdrukken vindt men op Geralds revolver. Sloene ontzenuwt deze verdachtmaking en thans valt de aandacht op de verdwijning van Torrents bibliothecaris Wilkens. Ook Charlton verdenkt Wilkpns en Phil Sergeant. • | Een misdadige manoeuvre met een auto.

Dan besluiten Joel en Garda om eens een bezoek aan het speelhol van Nolan te brengen. Nolan wil Sloane omkoopen, opdat deze het onderzoek zal laten vallen. Garda is intusschen door twee handlangers gevangengenomen en wordt thans binnengebracht om het argument klem bij te zetten. Er ontstaat een vuistgevecht, waarbij Joel en Garda wel is waar ontkomen, maar op den terugweg wordt hun auto door Nolans handlangers van den weg geduwd en zij ontsnappen slechts door een toeval aan den dood. In Torrents huis teruggekeerd, ontdekken zij het lijk van Wilkens, die op geheimzinnige wijze is vermoord. Sloane gaat thans op onderzoek uit naar het echte Shakespearemanuscript, dat te goeder trouw door een zakenman gekocht is, die beloofde het onmiddellijk te retourneeren. Sloane denkt uiteraard, dat het drama opgehelderd zal worden als hij weet wie het oorspronkelijke manuscript gekocht heeft en het door het nagemaakte exemplaar verving. De zakenman komt ook op de villa der Torrents, maar terwijl hij alleen in de bibliotheek wacht, treft de hand van den geheimzinnigen moordenaar ook hem. Ook Nolan komt naar de villa voor het

Wr

m -

■ f •> _

m

In het speelhuis van „Lucky" Nolan.

Een spannend telefoongesprek. e manuscript en beschuldigt Gerald en Phil, daarbij onthullend, dat zij hem beloofden het manuscript te stelen om hem te kunnen betalen. Beide jongens worden gearresteerd onder verdenking van moord. In het huis der Sloanes tracht een handlanger van Nolan andermaal Garda te ontvoeren, maar Sloane slaat hem neer. Hij gaat thans alleen op zoek naar Nolan en laat Garda achter onder de hoede van den braven ouden Oates. Bij Nolan verneemt hij, dat Bobby op het punt staat hem te verraden, daar zij haar deel in de afrekening niet heeft gekregen en Nolan wil, vóór zij kan spreken, beiden uit den weg ruimen. In een hevige vechtpartij draait Bobby de lichten uit en opnieuw ontsnappen Sloane, Garda en Bobby 't gevaarlijke speelhuis. Dan komt Sloane er achter, dat er maar één moordenaar en één dief geweest kan zijn en dat hij dezelfde is als degeen; die Wilkens tot chantage heeft gedwongen om hem behulpzaam te zijn bij schriftvervalsching, die hem daarna uit den weg ruimde en eveneens den mbord beging op den zakenman, die ' het echte manuscript kwam terugbrengen. Hij wordt gearresteerd op het oogenblik, dat hij het oorspronkelijke manuscript aan Oates wil verkoopen . . .

•

■

y

■ .m

Garda legt de laatste hand aan 't avond-toilet van haarechtvriend.

A

DE

V/^^

VOOR

HJ.CLiJB

D.E AMATEVR-DEtECTIVE

A. F. te L. — Binnen drie maanden, te rekenen van den dag der uitspraak af, kan hooger beroep worden aangevraagd, althans wanneer de vordering meer dan f. 50.— bedraagt. Het beroep wordt gedaan door middel van een dagvaarding. Voor het behartigen van Uw belangen voor de rechtbank heeft U een procureur noodig. U kunt daar zeH niet optreden, in tegenstelling met het kantongerecht, waar zulks gebruikelijk is.

DE VLIEGAYONTUREN VAN PETER EN DOT

M. v. d. P. te R. — U kunt Uw oplossingen gerust bij een agentschap afgeven, als ze maar op tijd in ons bezit kunnen zijn! J. D. te R. — Het is reeds eenigen tijd niet meer mogelijk van te voren op te geven om bij de opleiding voor onderofficier ingedeeld te worden. De kader-aspiranten worden uit de onder de wapenen geroepenen aangewezen. Hiervoor komen zij in aanmerking, die zich gedurende hun diensttijd daartoe geschikt hebben getoond. Wel kan er een schriftelijk verzoek tot opleiding aan den directen commandant gericht worden, als men eenmaal in dienst is. Ik kan U nu nog niet mededeelen, wanneer U zult moeten opkomen; dat zal U nog nader door den burgemeester van Uw gemeente worden bericht.

1. Toen de kinderen hadden gezien, dat juffrouw Bloom veilig haar schip had bereikt, begaven ze zich weer vlug op weg naar het inlandsche stadje, om er een cadeautje voor mijnheer Main te koopen. Toen zag Dot opeens een portemonnaie. Ze was van juffrouw Bloom, en ...

2. ... er zat een briefje inl Peter zag, dat het aan hem geadresseerd was. Hij maakte het open en las het hardop voor: „Een klein aandenken voor Peter en Dot." Dot vond het erg aardig. „Dat is leuk," riep ze opgewonden uit, want de beurs was vol geldl

3. De kinderen vlogen nu over de verlaten vlakte naar het stadje terug, om een cadeau te gaan koopen. Wat waren ze blij! Peter zocht een mooie tabaksdoos uit, en erg tevreden begaven ze zich weer op weg naar het Tonga-eiland, om haar aan mijnheer Main te geven! |

A. H. te G. — Ik breng U hierbij een verzoek van Dr. Puzzelaar over, die mij gevraagd heeft, U er even opmerkzaam op te maken, dat U Uw oplossingen als brief dient te verzenden, dus niet als drukwerk. Denkt U hier vooral aan?

We hebben hier een aardige opgave voor onze speurdersl Hetgeen het gedeelte van deze foto voorstelt, hebben zij allemaal al wel eens gezien, maar toch zal het waarschijnlijk niet gemakkelijk zijn, om het te herkennen! Wie ziet er desniettemin kans toe? Wij zullen weer een prijs van f 2.50 benevens twee troostprijzen verdeelen onder hen, die ons een goed antwoord zenden. De verdeeling der prijzen geschiedt op een manier, waarbij alle inzenders van goede oplossingen gelijke kansen hebben op het verkrijgen van een der prijzen. U gelieve Uw antwoord in te zenden vóór 8 November aan Mr. Detective, Noordeinde 8, Leiden. Op briefkaart of enveloppe duidelijk vermelden: Amateur-detective 8 November. DE OPLOSSING VAN HET VOORLAATSTE FOTO-PROBLEEM

Mevr. J. v. D.-K. te L. — In geen geval zou ik U aanraden de stof zelf waterdicht te maken; dit is een uiterst riskant werkje en ik kan U niet garandeeren, dat het goed zal worden. U kunt de mantels natuurlijk eerst naaien, en ze dan door een stoomerij waterdicht laten maken. Ik wensch U veel succes! B. B. te A. — De door U opgegeven biljetten zijn in den geldhandel niets meer waard. U kunt ze echter aan verzamelaars waarschijnlijk nog wel kwijt. U kunt dit gerust probeeren. B. Z. te D. — Dank voor Uw brièije Gelukkig, dat het middef geholpen heeft. Uw opmerking was volkomen juisf, ik heb het gezien. U kunt de plek bewerken met een lapje, gedrenkt in benzine. Weest U daar echter vooral voorzichtig mede!

4. Het was nog erg vroeg in den morgen en nog donker, toen ze aankwamen. Maar opeens zag Peter een flikkerend licht. „Dat is vreemd. Dot," zei hij. „Het eiland moet daar ergens in die richting zijn." De kinderen wisten niet goed, wat ze nu moesten doen.

5. Toen ze dichterbij kwamen, werd het licht een gloeiende massa, en Peter gaf een schreeuw van schrik. „Het is de vulkaan op het eiland, hij werktl Het heele eiland staat in brand. We moeten mijnheer Main redden!" Dot vroeg zich af, wat er van hem geworden zou zijnl

6. Zoodra „De Zilveren Ster" getand was, vlak bij de kale rotsen, waarop mijnheer Main woonde, renden dé kinderen de steenen trap op. Ze liepen zoo hard ze konden. „We moeien mijnheer Main redden!" riep Peter uit. „Vlug, Dot, hoe eerder we er zijn, hoe beter!"

Mevr. L. P. te G. - Het is verkeerd het bont af te drogen. Het beste is, het af te schudden en het dan rustig te laten drogen. U kunt natuurlijk met de prijsraadsels meedoen, leder heeft evenveel kans op het verkrijgen van een der prijzen. Het is niet noodig allé raadsels op te lossen; voor elke puzzle worden een hoofdprijs en vier troostprijzen beschikbaar gesteld. U kunt de schoenen veilig op een dergelijke wijze behandelen. Méj. C. V. te D. - Het door U bedoelde is dikwijls een zeer persoonlijke kwestie. Ik voor mij zou de voorkeur geven aan een divanbed, maar als U een erg kleine kamer heeft, is het zeker verstandiger een opklapbed te nemen, daar het niet veel ruimte inneemt. Het is altijd gezellig wat planten te hebben. U kunt ze dan op de vensterbank zetten! A. B. te S. - Tot mijn spijt kan ik U niet zeggen, of de thermosflesch nog te gebruiken is. Vermoedelijk zal ze lek zijn. Het eenige, wat U kunt doen, is er mee naar den winkel gaan, waar U haar gekocht heeft en daar vragen, of het nog verholpen kan worden. Ik vrees echter, dat er niet veel aan te doen za! zijn.

7. Toen ze boven aan de trappen waren gekomen, snelden ze de kamer van hun beschermer binnen, maar alles scheen er erg rustig te zijn. Peter riep zijn naam, maar hij kreeg geen antwoord. Maar toen zei Dot opeens: „Stil! Ik hoor iets in het vertrek, hiernaast."

GEWONE ADVERTENTIES: TEKSTADVERTENTI-ES:

8. „Ja, ik hoor ook een zwak geluid," zei Peter. En toen de kinderen naar binnen gingen, zagen ze op de vensterbank een duif zitten, die aan één van haar pootjes heel stevig een briefje gebonden had. Peter ging voorzichtig naar het dier toe.

KOLOMHOOGTE 120

KOLOMHOOGTE

120

REGELS

REGELS

-

-

9. „Het is een boodschap," riep Peter, en hij nam het papiertje voorzichtig van hei pootje. Hij opende en las het, en slaakte een kreet van verbazing, want het was een boodschap van mijnheer Main. Peter las het briefje voor. Mijnheer Main zat In het bosch gevangen! (Wordt vervolgd)

KOLOMBREEDTE 5 cM.

KOLOMBREEDTE

6.7

cM.

-

REGELPRIJS 25 ets. BRUTO REGELPRIJS

50

cti.

BRUTO

H. F. G. te A. - Het woord „aardewind" is een andere uitdrukking voor kaapstander of gangspil. De kaapstander is eigenlijk een windas, maar met verticaal staande spil. Deze spil, ook wel koning genaamd, is gewoonlijk kort maar dik, en loopt dikwijls van onderen naar boven iets kegelvormig toe, met een band of ring aan elk einde om het afloopen van het touw te beletten. De spil draait van onderen met een tap in een kom of pot en van boven met een cylindervormigen hals in een halsbeugel, welke aan een houten stoel of juk is bevestigd. Op den hals zit een zwaardere kop, waarin boven elkaar twee rijen vlerkante gaten gemaakt zijn voor het doorsteken der spaken of windboomen, waaraan de krachten werken. De kaapstander dient voornamelijk om zware lasten over den grond of langs hellingen voort te trekken, waarbij het touw ongeveer evenwijdig met den grond blijft.

Ook deze opgave was niet zoo erg gemakkelijk, maar toch hebben vele van onze speurders de oplossing gevonden. Inderdaad, het was een meerpaal oftewel dukdalf. De foto in haar geheel,'die wij hierbij reproduceeren, laat hierover trouwens wel geen twijfel meer bestaan! Oe hoofdprijs van f 2.50 werd deze week toegekend aan: den'heer B. C. van Baak, Rotterdam. De troostprijzen vielen ten deel aan: mevrouw Mühring, Amsterdam en den heer Th. Eversteijn, Scheveningen.

Mej? M. R. te N. - Uw oplossingen zijn op tijd in ons bezit. De tijd is inderdaad wel kort voor U. Wat Uw andere vraag betreft: maakt U de badkuip flink schoon met een of ander goed schuurmiddel, spoelt U haar daarna goed schoon en wrijf de plek in met een papje van chloor. Laat U dit eenigen tijd staan en maak daarna het geheel met water schoon. U kunt deze behandeling gerust eenige malen herhalen, want het is mogelijk, dat de plek na één keer boenen nog niet geheel verdwenen is! Mevr. B. v. O. te S. - Het door U opgegeven boek is in het Nederlandsch vertaald. Het is oorspronkelijk In het Fransch geschreven. U kunt vele van de woorden in een woordenboek vinden, maar er zijn er een paar bij, die in het geheel niet Engelsch zijn, maar uit het Sanskriet of Tibetaansch zijn voortgekomen. Op Uw andere vraag hoop ik U volgende week antwoord te kunnen geven. „Heb je al wat gevangen?" - „Zeker - jij bent de tiende all"

KORTINGEN

VOLGENS

TARIEF

De Secretaresse

van

.

— 31 -

- 30-.. -.ii'-<j

de VOOR U-C/ub, Noordeinde 8, Leiden

■

NIEUWS

U I T

D E

Ronald Regan en Lya Lys spelen de belangrijkste rollen in de Warner Bros-film „Uncle Sam awakens", een film, die over mensch en-smokkel in de Vereenigde Staten handelt.

Warner Bros zullen een film vervaardigen naar het verhaal „Tugboat Annie" van Norman Reilly Raine.

lien Deyers, onze bekende landgenoote, heeft zich van den filmregisseur Alfred Zeisier laten cheiden. Zij bevindt zich thans te Hollywood en al waarschijnlijk binnenkort aan een film medewerken.

S T U D I O'S Michael Hogan schrijft het scenario voor een film over het leven van Disraeli, eersten minister van Engeland tijdens het Victoriaansche tijdperk.

Alois Lippls tooneelstuk „Der Engel mit Saitenspiel" zal worden verfilmd.

dem

Marika Rökk zal de hoofdrol spelen in „Kara Terry", een film naar een roman van Caspar von Zobeltitz. Georg Jacoby, Marika's echtgenoot, zal deze film ensceneeren.

William Lnndigan is aangewezen om een hoofdrol te vertolken in „The fighting 69th", een film met James C'agney.

Ve Ufa gaat een film „Der verhinderte Ehemann" opnemen.

Zarah Leander zal de hoofdrol vertolken in „Aurora von Königsmarck". Het draaiboek is van Geza von Cziffra.

„Zeer vereerd kennis met u te maken, prins Alit - Eh, kan Ik u misschien van dienst zijn met een hoofdpijnpoeder 7"

Anatole Litvak regisseert de film „Underground". De belangrijkste rollen worden gespeeld door John Garfield en Alan Hale.

Miriam Hopkins. Gustav Waldau en Werner Fuetferer werden

„Is er hier een zieke?"

door Herbert Selpin geëngageerd voor de film „Percy auf Abwegen".

Johannes Riemann en Fita Benkhoff spelen de hoofdrollen in ' de Terra-film „Der Opernball", welke onder regie van Geza von Bolvary wordt opgenomen.

Rudolf Zeiler componeert de muziek voor de Bavaria-film „Seltensprünge".

Nico Dostal zal de muziek voor de Hans Steinhoff-film der Tobis „Gier Wally" componeeren.

Gustav Diessl is geëngageerd voor „Stern von Rio".

de

filn

ONZE WEKELIJKSCHE PRIJSVRAAG Vraag vijfhonderd zestig ..Waarom kijk je zoo raar, Herman? Waarom zet je je bril niet op?" „Mijn bril is weg, en ik kan hem niet zoeken vóór ik hem op hebl" ■

Wie wordt algemeen als de grootste Engelsche tooneelschrijver beschouwd, en wanneer heeft hij geleefd? Wij stellen een hoofdprijs van ƒ 2.50 en vijf troostprijzen beschikbaar om te verdeelen onder hen die vóór 13 November (abonné's uit overzeesche gewesten vóór 13 December) goede oplossingen zenden aan ons redactie-adres: Noordeinde 8, Leiden. Op de enveloppe of briefkaart gelieve men duidelijk te vermelden: Vraag 560.

DE OPLOSSING Vraag vijfhonderd zes en vijftig Op een zonnewijzer zijn zestien uren aangegeven, n.1. van 4 uur 's morgens tot 8 uur 's avonds.

,Tante, als het u hetzelfde is, zou ik graag het andere einde willen wasschenl"

Tot onze spijt hebben wij geen enkel goed antwoord ontvangen. De prijzen zullen we bij een volgende gelegenheid geven.

DE ZAKENMAN.

.,

•

i ■■

Josef von Baky ensceneert de film „Erstes Erleben", waarin de belangrijkste personen worden uitgebeeld door Tonio Riedl en Charlott Daudert.

Gerhard Lamprecht zet de film „Mädchen im Vorzimmer" in scène. Het draaiboek is vervaardigd door Walter von Hollander.

GESPREKKEN MET MIJN VRIEND PIETERSEN Heb jij de film „De spooktrein" al gezien ?" „Natuurlijk, Pietersen. Jij ook ?" „Wat dacht jij dan? Als er een Nederlandsche film vertoond wordt, verzuim ik toch zeker niet om de première mee te maken. Dat vind ik altijd reuze leuk." „En hoe vond jij de film, Pietersen ?" „Geweldig! Om je de waarheid te zeggen, ik had er niet zooveel van verwacht." „Waarom niet ? Geen vertrouwen in onze nationale industrie ?" „Dat niet. Ze heeft met „Pygmalion", „Morgen gaat het beter" en „Vadertje Langbeen" bewezen een goede film te kunnen maken, maar toch had ik in „De spooktrein" niet zooveel vertrouwen. Ten eerste had ik een paar maal het gelijknamige tooneelstuk gezien en dat vond ik zoo aardig, dat ik niet anders verwachtte dan dat de film me zou teleurstellen. Ten tweede kende ik den regisseur Carl of Karel Lamac alleen van de zotte Annie Ondra-films en je weet, dat ik op dat genre heelemaal niet dol ben. En dan had mijn nichtje Katja me verteld, dat geen enkele regisseur het klaar speelde om met Fientjevde la Mar te kunnen werken. Ze moet geweldig lastig in den studio zijn en dat komt het samenspel natuurlijk niet ten goedel" •

Richard Schneider-Edenkoben, de bekende regisseur. Is In het huwelijk getreden met Ellinor Hamsun.

Hans Deppe zet de film „Wehe, wenn S\fi erben" in scène. Adolf Fischer is geëngageerd voor de hoofdrol.

Naar Warner Bros ons mededeelen wordt momenteel op de studio-terreinen een meer met een inhoud van 4.540.000 liter gegraven. Dit meer is permanent en zal dienst doen voor de opnamen van „The sea-hawk" en „John Paul Jones".

Käthe Haack en haar dochter Hannelore Schroth spelen de hoofdrollen in „Weisser Flieder", welke door Arthur Maria Rabenalt wordt geënsceneerd. Hans Holt en Elvira Erdmann zijn eveneens door deze film geëngageerd.

Heinrich George is geëngageerd voor de film „Der Bulle von Ueckeritz".

„Nou, en wat was je meening na het aanschouwen van de film ?" „Dat je voorzichtig moet zijn met een meening over iets te hebben, voordat je het gezien hebt. De film vond ik nog spannender en aardiger dan het tooneelstuk. Lamac heeft bewezen zonder Annie Ondra veel betere films te kunnen maken en Fientje vond ik schitterend. En weet je, wien ik prachtig vond?" „Wien ?" „Jan Muschl Wat een film-acteurl Als die man naar Hollywood gegaan was, zou hij heel wat beroemde Amerikaansche sterren in de schaduw hebben gesteld. Je moet weten, dat het einde van de film al kwam, toen ik dacht, dat ze pas een half uur aan den gang was. En daarbij heeft ze net zoolang geduurd als iedere andere normale speelfilm. Of ik ook den heelen tijd in spanning heb gezeten!" „Dat, Pietersen, is wel het grootste compliment, dat je een film-vervaardiger kunt maken!"

FILM-ENTHOUSIASTEN T. E. R .R. te 's-Gravenhage. Hierbij de gevraagde adressen. Bonita Oranville, Warner Bros Studio's, Burbank, Californië. Judy Oarland, Metro-Goldwyn-MayerStudio's, Culver-City, Californië. Vera Hartegg, Viktoria-Luise-Platz 10, Berlijn.

DAVID HEWES HIJ MAAKTE GOUD UIT IJZER

'

De carrière van een geheimzinnige figuur Hij gaf den gouden spijker, die twee oceanen verbond Millioenen menschen zullen dit jaar hun aandacht vestigen op eA smalle staaf goud, die bekend staat als ,,De laatste spijker", en die op het oogenblik, zwaar bewaakt, in een kastje van onbreekbaar glas geëxposeerd wordt op de groote tentoonstelling in San Francisco. Verschillende feestelijkheden, georganiseerd door de Amerikaansche spoorwegmaatschappijen, interessante stands op exposities in New York en San Francisco, en niet te vergeten films als ..Union pacific" van Cecil B. DeMille leeren het Amerikaansche publiek ,,den gouden spijker" zien als een van de belangrijkste historische reliquieën van dit groote en machtige'land, omdat met deze kleine staaf van edel metaal een grootsch werk beëindigd werd. Op '10 Mei 1869 waren Leiand Stanford, Mark Hopkins, C. P. Huntington en andere officials, soldaten, arbeiders en correspondenten van talrijke nieuwsbladen getuige van de voltooiing van Amerika's eersten tran&rontinentalen spoorweg. Als symbool van wat er in zes jaren van zwaren arbeid bereikt was, zes jaren, waarin benden moordende Sioux en Ch^yennes herhaaldelijk den ijzeren weg hadden rood gekleurd met het bloed der baanbrekers, werd in Promontary Point in Utah door de aanwezige officials een gegraveerde nagel van puur goud in een dwarsligger van gepolijst Californisch palmhout gedreven. Op den spijker stonden de woorden: ,,May God continue the unity of our country as the railroad unites the two great oceans of the world. Presented by David Hewes, San Francisco". * David Hewes? Wie is hij? Nu dit jaar de spijker zijn zeventigsten verjaardag viert en een belangrijke rol in een groote film vervult, zullen vele menschen zich deze vraag stellen, en hier is het antwoord: Het was David Hewes, geboren in Lynhfield, Massachusetts, die Californië's eersten wolkenkrabber bouwde, een brandvrij gebouw van vijftien verdiepingen, dat verrees op de hoek van Market Street en Sixth Street in San Francisco, na de catastrophale aardbeving van 1906. Het was Hewes, die met graafmachines, rails en wagons, gebouwd in Worcester, Massachusetts, San Francisco's beroemde Market Street afgroef, tot de stad zich kon uitbreiden over vlak terrein in plaats van tegen steile heuvels op; Hewes, die San Francisco's havcnkant bouwde, die zeventig meter hooge bergen afgroef en weghaalde en met het puin de wereldvermaarde kaden van Amerika's tweede havenstad schiep. Het was Hewes, die de voor de scheepvaart onnoodige deelen van de San Francisco Baai dempte, en er de industrieele en zakenwijken bouwde, die nu uitzien op het Treasure Island van de groote wereldtentoonstelling. De carrière van David Hewes is een van de opzienbarendste in het land van de onbegrensde mogelijkheden. David, die eerst 23 jaar geleden op zijn 94e jaar stierf, was de vijfde Zoon van een armen boer uit Lynnfield. Toen hij vijf jaar was, stierf zijn vader en op zijn tiende jaar deed David reeds het werk van een volwassen man. Hij stond voor dag en dauw op om het onvruchtbare land te bewerken. Slechts een paar weken per jaar bracht hij in de schoolbanken door. Toch slaagde hij er in toelatingsexamen voor de Yale University te doen. en betaalde zijn studiekosten met geld, dat hij *) Moge God de eenheid van dit land bestendigen, zooals deze spoorweg de twee groote oceanen der wereld verbindt. Aangeboden door David Hewes. San Francisco.

/

David Hewes verdiende door te colporteeren met „Peter Parley's merry museum" en „Mother's assistant". Zijn succes was zóó opvallend — in één maand verdiende hij vier honderd dollars —, dat de uitgever hem tot zijn compagnon wilde maken, maar David wilde liever in Yale blijven en ging voort abonnementen te plaatsen. Toen de Californische ..gold rush" het land electriseerde, had David Hewes drie duizend dollars op de bank, die hij belegde in uiteenneembare huizen van gegalvaniseerd ijzer, welke hij via Kaap Hoorn naar Californië verscheepte, omdat hij gelezen had van den grooten woningnood in het nieuwe land. Zes maanden later ging hij zelf naar het Westen om'er zijn zaken te behartigen. Hij koos den zeeweg over Panama, maar moest gebruik maken van een vrachtvaarder, die zulk een treurige accomodatie en zulk slecht voedsel bood, dat Hewes zichzelf beloofde nooit meer over zee naar Californië te reizen. Bij zijn aankomst in San Francisco vernam hij. dat zijn schip met ijzeren huizen onderweg averij gekregen had en niet aangekomen was. In de twee maanden, die met wachten op de aankomst van het schip voorbij gingen, besloot Hewes niet naar het Oosten terug te keeren. Hij gaf de idee op om te promoveeren in medicijnen of rechten, en werd koopman. Toen het ijzer arriveerde, zette hij zijn huizen op in Sacramento, en verhuurde ze dadelijk tegen even veel geld per maand als zij hem oorspronkelijk gekost hadden. Binnen een jaar was hij eigenaar van een hotel van zes verdiepingen in het hart van San Francisco, maar de groote brand van 1852 vernielde zijn bezit en overstroomingen en crisis in het volgend voorjaar voltooiden zijn ondergang, en hij kon ten slotte al zijn bezittingen in een klein handkoffertje doen. Hewes handelde graag in grond, doch aangezien hij nu zonder kapi-

Sioux doen een aanval op do Union Pacific

taal was, nam hij het aanbod aan van een grondeigenaar, die een grooten heuvel op zijn terrein wMde laten afgraven, en Hewes een contract aanbood om dit werk op te knappen. Hewes kocht een kruiwagen en huurde een Chinees om te graven. Weldra had hij tien en toen twintig koelies met kruiwagens aan het werk. en het contract leverde hem 600 dollars winst op. Hij zocht en vond ander werk van dezen aard. kreeg opdrachten van de gemeente en van groote bouwers en was genoodzaakt zijn materieel uit te breiden met tal van groote wagens en paarden, tot hij in 1858 in staat was om 40.000 dollars te betalen voor de stoom-graafmachine. die hij in Worcester kocht. De grootste waardeering ontving hij voor het tot stand komen van den transcontinentalen spoorweg, waarvoor Hewes zulk een enthousiaste propaganda voerde, dat hij vijf jaren voor de eerste spade in den grond gestoken werd, reeds op zijn briefpapier den „slogan" liet zetten: „De Atlantische en Pacific Spoorweg is de dringendste eisch van deze eeuw en van ons volk." Dit was ook de droom van President Abraham Lincoln en toen ten slotte de ijzeren heirbaan, bevlekt met bloed en zweet, zich zonder onderbreking uitstrekte van Oost naar West, ondanks de tegenwerking van politici, de misdadige intrigues van financiers met tegengestelde belangen, en van de Indianen, die hun bitteren afkeer uitten in zingende pijlen en fluitendeôgels. had er een historische ontmoeting plaats tusschen David Hewes en Leiand Stanford, gouverneur van Californië. „De voltooiing van dezen nationalen spoorweg," zeide Hewes, ,,is de grootste gebeurtenis in onze historie sinds de ontdekking van het goud in Californië. De spoorweg heft ons op uit ons isolement en maakt San Francisco tot een naburige stad voor de zakenmenschen van Boston, New York en Philadelphia. San Francisco is mij goed gezind geweest. Nu wil ik als een teeken van mijn dankbaarheid een laatsten dwarsligger van Californisch palmhout en een laatsten nagel van Californisch goud aanbieden." Zijn aanbod werd aangenomen en nog dienzelfden dag bracht Hewes aan de goudsmeden Schultz and Fisher voor vier honderd dollars ruw goud uit de Mother-Lode-mijn, waarvan de spijker werd gegoten, om daarna gegraveerd te worden en in een kostbare doos naar Promontory Point gebracht, waar hij op 10 Mei 1869 geslagen werd als symbool van de verbinding tusschen Amerika's beide kusten.

teekenaars, fotografen en journalisten. Een compleet telegraafkantoor met droge batterijen werd uit het museum van de Western Union geleend. Muildieren en paarden, karren, tenten, spoorwegmaterieel en een kleine duizend figuranten werden bijeengebracht om voor- en achtergrond te vullen. Het is een heele onderneming een filmgezelschap van zulk een uitgebreidheid van de Hollywoodsche studio's naar de plaats van opname te brengen. Zij moeten voor dag en dauw in den studio aanwezig zijn om te worden gekleed en gegrimeerd, om daarna met bussen naar de plaats der opname te worden gebracht, zoodat het werk 's morgens om negen uur een aanvang kan nemen. De manager van den troep heeft te zorgen, dat dit alles in orde is en zorgt verder voor dingen als een telefoonverbinding van de „location" met den studio, de noodige vrachtwagens met lampen, generators en technici: hij moet luchthavens waarschuwen, opdat de piloten niet over het opnameterrein zullen vliegen, hij moet aan het eten denken, dat de twaalfhonderd aanwezigen zullen gebruiken en aan de noodige tafels en stoelen en aan ftpg duizend andere dingen. Terwijl de echte plechtigheid slechts door een handvol verslaggevers van ie grootste bladen werd bijgewoond, waren bij de film-reconstructie ruim twee honderd correspondenten van dag-, week- en maandbladen uit allerlei landen tegenwoordig. Het menu bestond dien dag uu corned beef en kool, net zooals het opgediend werd aan de arbeiders, die de duizend mijlen lange baan gelegd hadden. Maar toen alles grondig voorbereid was, was het DeMiüe zelf, die roet in het eten dreigde te gooien door op den vooravond van den opnamedag ineen te zakken van vermoeidheid. Hij verscheen echter en regisseerde de scène, al moest hij een deel van den dag op een draagbaar in de nabijheid van de camera liggen. Per microfoon deelde DeMille, wiens gevoel voor humor hem nooit verlaat, den aanwezigen mede, dat de berichten van zijn dood „sterk overdreven" ware n . ' ^'J ^lmde den fotograaf „Savage", gespeeld door Wylie Grant, terwijl hij met zijn ouderwetsebe uitrusting de foto's nam, die wij nu, na zeventig jaar, nog kunnen bewonderen. Hij bewoog zich met zijn camera door de menigte, maakte close ups van soldaten, -die in de houding staan, van balkende muildieren en slapende Indianen, van geestelijken en van al de hooge beeren bij hun speeches. Terwijl de camera's snorden en de microfoons boven hun hoofden hingen, zwaaiden „Leiand Stanford" en anderen den grooten hamer met Om den echten gouden spijker te kunnen gebruiken in de film „Union den zilveren kop en misten den spijker of raakten hem. zooals de historie Pacific", waar hij bijna evenveel aandacht trekt als Barbara Stanwyck het ons heeft overgebracht. Toen kwam het groote moment, waarop en Joel McCrea, moest DeMille eerst permissie hebben van de bestuurders onder oorverdoovenden jubel de beide oude locomotieven op elkaar van Stanford University. Toen deze verkregen was, werd de spijker toestoomden, om met een schok neus-aan-neus tot stilstand te komen. Er uit de safe van de Wells Fargobank gehaald en onder strenge bewaking was een eindeloos handen schudden, eindelooze toasten; en een beetje naar Hollywood gebracht, waar hij dienst deed in een nauwkeurige bezijden de middengroep stonden Joel McCrea en Barbara Stanwyck en reconstructie van de feestelijke ceremonie van zeventig jaar geleden. zeiden de regels, waarmee de film eindigt. En niemand verloor het feit Het was een buitengewoon moeilijke productie-opgave om deze scène uit betoog, dat het eigenlijke middelpunt van al dit feestelijk vertoon historisch juist en tevens boeiend voor den modernen beschouwer op een kleine gouden spijker was, die dit alles al eens eerder meegemaakt had; te nemen. Er bestaan echter zeer fraaie fotografieën van Savage en in een lang vervlogen tijd, in een ver verwijderd dal. honderden schilderijen, etsen en gravures van de plechtigheid. De spijker werd geschonken door een man van wien niemand, die Vertegenwoordigers van DeMille, gewapend met foto's en andere daar aanwezig was, ooit had gehoord, tot dat zij zijn naam op zijn glingegevens, werden uitgezonden om in Zuid-Californië een landstreek sterende geschenk lazen toen zij dichterbij drongen om het te zien en aan te vinden, die precies geleek op het gebied van Promontory Point. Het hun kleinkinderen te kunnen vertellen, dat zij den gouden spijker gewas onmogelijk de scène op de plaats zelf op te nemen, daar hier intuszien hadden. schen veel veranderd is en moderne stationsgebouwen en uitgebreide Maar wie weet of emplacementen gemaskeerd zouden moeten worden. Toen het terrein er niet een figurant in was vastgesteld, kwam de vraag of de Southern Pacific Railroad bereid hun midden was. die zou zijn een zijtak van een van haar lijnen door dit dal te leggen en of na dien opnamedag deze onderneming bereid zou zijn mee te werken aan een film, waarin niet verscheen voor een concurreerende maatschappij verheerlijkt werd. het loket van den kasToen dit alles in orde was, ging DeMille op zoek naar oude treinen, sier .... een man met die hij vond in de loodsen van de voormalige Virgina and Truckee zachte grijze oogen en Railroad, welke maatschappij in haar gloriedagen voor 700 millioen een golvenden baard dollars aan goud en zilver uit de Comstock-mijnen had vervoerd. Opge... zoo'n man als schilderd en gerepareerd, versierd met' fleurige bloemenrandjes. net als die passagier, die Proin den „goeden ouden tijd", werden locomotieven en wagons na uitgemontory Point pasbreide proeven door de ingenieurs van de Interstate Commerce Comseerde drie maanden mission, die het toezicht op de Amerikaansche spoorwegen houdt, voor na den dag. waarop werkelijk gebruik vrijgegeven. Het zijn de eenige treinen uit de periode „de" spijker geslagen van i860—'70, die nog in dienst zijn. werd in zijn dwarsHet probleem van de rolbezetting bood vele moeilijkheden, omdat ligger van palmhout DeMille acteurs zocht, die ook uiterlijk gelijkenis vertoonden met de ... Niemand die groote mannen van toen. Vele candidaten werden naar Paramounts hem toen zag, wist studio's gebracht, talloozen werden gegrimeerd en gekleed als de mannen, dat die eenvoudige die zij moesten voorstellen, tot de regisseur eindelijk Guy Usher koos passagier David Hewes voor de rol van Gouverneur Leiand Stanford, Francis McDonald voor was, de industrieGeneraal Dodge, den hoofdingenieur der Union Pacific, Richard Lane magnaat uit San voor Sam Reed, den aannemer, Stanley Ridges voor Jack Casement, den Francisco, die «en begeneraal, die aan het hoofd der arbeiders stond. zoek ging brengen Een regiment soldaten moest worden uitgekozen en gedrild. Jack aan zijn geboortePennock, een oorlogsveteraan, die in alle films van DeMille optreedt, grond, een man, die werd met dit werk belast en had ook gedurende de opnamen het een onvergetelijk stuk commando over deze film-,,troepen". Dan moesten er nog acteurs gemetaal schonk aan de zocht worden voor de rollen van Indianen, arbeiders, toeschouwers. wereld. .De laatste spijker", veilig opgeborgen

THE 6000 BEM ßQO ßeftß In Eindhoven voltrekt zich op het oogenblik in de grootste orde een mobilisatie van beren. Dagelijks voegen zich vele honderden bjj de reeds bestaande regimenten. Het bevel tot deze mobilisatie werd gegeven door George Pal, die n.1. bezi^ is een aardige teekenfilm te maken „The good bear and the bad bear". Hiervoor zijn ruim 8000 geteekende beren noodig. De film belooft alleraardigst te worden. Jack Hylton schreef een vlotte, pittige muziek, waarmede zijn beroemd orkest de film illustreert. Zooals gewoonijk wordt ook deze film in Technicolor opgenomen. Lang is er gezocht naar een berensoort, die een sympathieken in-

WIE

ï)

\G EL^fli

Zij, die Amerika goed kennen, beweren steeds en onveranderlijk, dat New York nog tot Europa behoort en dat het echte Amerika pas westelijk van deze stad kan worden gevonden. Wel, verderop is het inderdaad Amerikaanscher. New York' heeft den Europeeschen invloed ondergaan, maar naar onze begrippen, hier in de Oude Wereld, is de ,,Stad der Steden" toch nog altijd Amerikaansch genoeg. Er is daar echter een ,,beau monde", een kring van gefortuneerde kunstenaars en intellectueelen, zooals men dien in elke millioenenstad vindt en men kan niet ontkennen, dat die in New York zeer sterk Europeesch georiënteerd is en dat zij haar geestelijk voedsel in Europa zoekt en vindt. Deze lieden zijn zeer goed op de hoogte van allerlei artistieke gebeurtenissen in Londen en Parijs, hun gedachten verwijlen er bij voorkeur, hun gesprekken bewegen zich daarheen. Zij zitten vol feitenkennis over bekende menschen, de zg. „somebody's" en zelf zijn ze óók „personalities" omtrent wier doen en laten geregeld stukjes in de kranten verschijnen. Dit is de Kermis der IJdelheid, maar óók het Forum van den goeden smaak, waar zoowel de mode, als de reputaties, de roem en de verguizing worden geboren. Hier wordt geoordeeld en gevonnist, gewogen en te licht bevonden (of: te zwaar, dat gebeurt nog vaker!), hier worden een man en zijn levenswerk saamgevat in één aphorisme een puntige geestigheid, welker glorie eerder terugvalt op hem, die haar lanceert, dan op hem, wien het betreft. De Amerikanen noemen dit milieu: „sophisticated", een gekunsteld woord, dat afgeleid is van „sophisme" (drogreden). Het is het milieu van de intellèctueele cocktail-parties, de artistieke wandschilderingen, de litteraire thee's, de kleine lezingen en voordrachten, concerten en kamermuziek, dansavondjes en fuiven, bij deze lieden thuis. Het is het milieu der levensgenieters en van wat John Galsworthy eens genoemd heeft: „de rijke Bohème, die het élan en de edelmoedigheid van de arme Bohème ten eenenmale mist". Welk een apart volkje! Modieuse portretschilders, novellenschrijvers, kunstcritici, mode-ontwerpers, bijzondere strafpleiters, schoonheidsspecialisten, architecten, meubelontwerpers, half-journalisten, componisten, dichters, tooneelschrijvers en regisseurs, danseressen, aesthetische fotografen, ontwerpers van wat maar ontworpen kan worden en eenige kunstbeschermers in hun tweede jeugd .... Dat alles krioelt dooreen, dat alles noemt elkander bij den voornaam, dat alles krijgt twintigmaal ruzie en legt het weer bij, want ieder hunner is de ongekroonde koning van zijn eigen koninkrijkje, ieder hunner heeft op zijn gebied succes gehad en anderen gepasseerd. Zij hooren nu eenmaal bijeen, hun onderlinge vriendschap is een sociale noodzaak en zij klemmen zich dus aan elkander vast. Zij zijn het première-publiek der schouwburgen, zij zijn aanwezig bij de opening van tentoonstellingen, zij zijn bij modeshows en sensatie-processen, zij zijn blasé en komen niettemin steeds kijken, zij zijn het hardvochtigste en meest critische publiek, zij leven het prettigst en liggen het langst in bed, zij kleeden zich het best en wonen in de mooiste huizen, zij overtreffen de kaste der millionnairs, omdat ze meer smaak en meer inventieve krachten hebben, zij zijn de gelukkige rampzaligen, of de rampzalige gelukkigen der gekunstelde conversatie en der afgunst zonder einde. Zij verwarren eeuwig de hoofdzaken met de bijzaken, zij bedingen de hoogste honoraria en ieder is er trots op, als hij iemand hunner kent, omdat het zulke bekende lui zijn, over wie men telkens weer wat leest en wier portretten altijd zijn te vinden in de étalage van boekwinkels en kapperszaken, schouwburgen en kunsthandels. Natuurlijk zijn zij snobs en door en door verwend en bedorven. Maar elk hunner is „somebody" (en wij overigen zijn „nobody"), zij zijn persoonlijkheden en... . zij kunnen iets. Zij presteeren iets, zij staan aan den top, elk op zijn eigen terrein en allen tezamen op een ander gebied: dat van het aphorisme, dat toch eigenlijk de vrucht is der onvruchtbaren . . . Elke wereldstad heeft zulk een clique en ook New York kent die „salons", waar radio-causeurs, sopraanzangeressen-met-sex-appeal en aesthetische chirurgen, jeunes premiers en cabaret-décorontwerpers elkander weten te vinden. Waarom New York dan meti'

Elsa Maxwell

Daar ter stede en in dat milieu der gefortuneerde en gearriveerde Bohème is „Elsa" een zeer bijzondere en bekende figuur, ja. men zou haar zelfs een „spil" kunnen noemen, waar heel dat wereldje om draait! Van alle aphorismen, die in dat milieu te pas en te onpas gelanceerd worden (en ijlings in de krant gezet, eensdeels om een bon mot aan den lezer te kunnen opdisschen, anderzijds om hem, of haar. die het uitsprak, te vleien), zijn die van Elsa het puntigst. Daarom rijst de vraag nu: „Wie is Elsa?" Zij is Elsa Maxwell, een dikke, kortademige vrouw aan de overzij van de veertig (alwaar het leven heet ,,te beginnen"), een joviaal type, zelfs hartelijk (in een milieu, waar het hart zoo weinig spreekt I) en met een héél lange sigaret tusschen de lippen, die behoort tot haar „persoonlijke noot". Elsa, kort en goed, is „somebody", Elsa is niet één avond thuis, maar tóch geeft zij partijen. Zij staat veel en vaak voor het microfoon en zij zit veel en vaak op de eerste rij der genoodigden. Elsa moet er bij zijn en haar geestigheden debiteeren. Anders is het niet echt New Yorksch en niet echt mondain en niet echt artistiek. Er is van deze Elsa ook nog iets béters te vertellen. Zij heeft inderdaad een warm hart (maar dat zou niemand, die haar niet persoonlijk kent, raden) en in het bijzonder voor jonge en onervaren meisjes. Te haren behoeve heeft zij een Tehuis vooi Vrouwen gesticht, te haren behoeve is zij duizendmaal in de bres gesprongen en beeft zij haar scherpste en bijtendste geestigheden aan het adres der mannen afgevuurd. Een hoogstaande vrouw? De kordate Elsa is te resoluut, te vrouwelijk partijdig, te fel en anderzijds weer te goedlachs, om zóó te worden aangeduid. Haar advies: „Neem de luchtige dingen des levens ernstig op en de ernstige dingen luchtig" verzet zich tegen zulk een kwalificatie. Maar zij is een moederlijke figuur in een omgeving, waar men vruchteloos eenig moederlijk gevoel zoekt. En Amerika, dat zichzelf filmt, dat eigen land en eigen volk en eigen historie en eigen deugden en fouten tot voedsel laat dienen van eigen film-industrie, kwam er vanzelf toe, Elsa tot onderwerp van een film te kiezen. Een geestige vrouw . . . waarom niet? Elsa Maxwell en haar eigen „Hotel for Women" op één film, waarom niet? De 20th Century-Fox belastte zich hiermee en bracht getrouwelijk alle modekleurtjes en -geurtjes op het doek. Natuurlijk: een snobistische film, valsch van sentiment, maar ontstellend waair van milieuteekening! New York's „vie de Bohème" . . . Deze film „Hotel for Women" is er een natuurgetrouwe afspiegeling van.

IJOAN CAROL

•

(Foto 20th Century-Pox) J

J ■ ■_

•

Sm^.

■

■

j a a > id a

No. 43- 4 Nov. 1

CIM E MA HE AT E

w*

%

:i im.-.

'

v',

...

PAUL MUNI EN BETTE DAVIS IN DE WARNER BROS FILM „JUAREZ"

AFBEELDING IN KLEUR MULTICOLOUR PICTURE

ms0 15 c+s; L' i '^m DE UFA-FILM larfa ILONA' -.. ^,..- s \V -*" ' '. fi^

Recommend Documents