Notitie vormgeving werkgevers- en werkzoekenden dienstverlening. Samenwerken maakt Sterker
Motto: “’t Wurd tied dat wi’j weer es goat dansen” (van het album “bi’j Normaal thuus “– 1993)
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
1
Inleiding: In deze notitie wordt de vormgeving van werkgevers- en werkzoekendendienstverlening in de subregio Borne, Hengelo en Hof van Twente uitgewerkt. Op basis van stukken, nota’s, directieven, aanpakken, gesprekken en meningen die tot nu toe. De namen en termen zijn werktitels. Er moet iets gebeuren, het moet weer swingen! Werkzoekenden en werkgevers moeten uitgedaagd worden. Zij moeten kansen zien en pakken. We hebben meer dan een jaar in een soort gedwongen afwachting geleefd.. Afwachten hoe we wat komen gaat, kunnen verbinden met onze eigen ideeën en posities. Daardoor ontbrak het aan elan en voortgang. Wisselende berichten over UWV, onzekerheid over decentralisaties en herstructurering, enz. Er is sterk behoefte aan nieuw elan. Om te beginnen bij de samenwerkingspartners Borne, Hengelo, en Hof van Twente. Maar ook bij mensen die een baan of een opstap daartoe zoeken en bij werkgevers en ondernemers. Velen willen werk maken van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. Anderen zoeken personeel voor de toekomst. Weer anderen zoeken flexibele constructies in bijv. werknemerspools. Allemaal redenen om de boel eens flink op te schudden. Een herontwerp van onze werkgevers- en werkzoekendenaanpak. Een aantal zaken komen nu mooi bij elkaar. Er zijn al wat stappen gezet. Nu de volgende stap. Even maar niet te veel aantrekken van wat “Amsterdam”, "Enschede” of de “Regio” vinden of doen. Eerst het eigen huis op orde. Dat “eigen huis” omvat vooral de publieke verantwoordelijkheid voor reintegratie van onze klanten. Onderstaand schema probeert dat te duiden. Hieruit wordt ook duidelijk dat bijv. aansluiting MBO/HBO en WO hoofdzakelijk elders belegd zijn.
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
2
Bezetting Platform
Taak Platform:
ARBEIDSMARKTPLATFORM
3 x 3/4 Overheid Ondernemers Onderwijs en Onderzoek
Beheerder Twentse arbeidsmarktagenda
Regie over Promotie en communicatie Twentse arbeidsmarkt Samenwerking bevorderen (netwerken faciliteren, monitoren, leveren cijfers)
Uitgangspunten voor Twentse arbeidsmarkt Mobiliteit op de arbeidsmarkt realiseren Onbekend en ongekend talent benutten Beter (blijven) opleiden en beter (blinven) kwalificeren Extra: regie van gemeenten over onderkant
Sectoren
Technologie
Bouw
Zorg
Onderwijs
Overheid
HTSM WO/ HBO
Huma n Capital
HTSM MBO VMBO en lager
Logistiek
Retail en Horeca
Creatieve Industrie
Food en Landb
Recr. Toerisme
HT SM
Huma n Capital
Gemeenten UWV
ICT en automotive HT SM
Gemeente n UWV
Gemeente n UWV
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
Gemeente n Uwv
etc
3
Relativering van het mantra: de werkgever op kop. Wellicht onder invloed van de opvattingen van De Krom, hoor je steeds meer UWV-regiomanagers, wethouders en beleidsmakers van grote gemeenten “De werkgever op kop” roepen. UWV zegt zelfs “het HRM=-probleem” van haar klanten “te helpen oplossen”. Uitgaan van de vraag van de werkgever is het parool. De werkgever moet tevreden zijn met de dienstverlening. Wij als publieke dienstverleners moeten voldoen aan hun vraag. Op korte en langere termijn. Wij moeten zelfs helpen hun vraag te verhelderen. Dat is nogal pretentieus. De vragen van ondernemers zijn vaak anders en complexer dan ons aanbod. Als we ons bijstandsbestand onder de loep nemen zit ongeveer de helft op trede 1 en 2 van de participatielader. Wij als gemeenten (en ook als UWV Werkplein) moeten af van het idee dat wij klaarstaan met een bak vol toptalenten. Dat zouden we misschien wel willen. Maar we hebben gewoon niet de mensen die met hun competenties en vaardigheden aansluiten bij de wensen van deze werkgevers. “Bewijs”: De lijst in Hengelo van bedrijven die wij geen onderdeel willen laten zijn van onze werkgeversbenadering wordt steeds langer. Wij hebben niets te zoeken (met ons” bestand”) bij Thales, Opera, Siemens, AMFI enz. Daar zoeken ze MBO4 en hoger. En halen ze van ver. Er lopen meer dan 19 nationaliteiten rond bij sommige techniekspecialisten. Daarvoor hebben we ons breder regionaal arbeidsmarktbeleid. Met als “niche” de HumanCapitalAgenda. In beiden spelen gemeenten maar een bescheiden rol. Althans met de doelgroepen waarvoor zij een reintegratieverplichting hebben. Uiteraard is dit gechargeerd. We kunnen deze bedrijven prima gebruiken bij projecten, groepdetachering of arbeidspool bij eenvoudige of uitbestede werkzaamheden. Wij benaderen deze bedrijven/sectoren dan ook op basis van onze arbeidsmarktanalyse. Soms wenden de bedrijven en instellingen zich ook zelf tot ons voor een projectmatige aanpak. Maar onze benadering van werkgevers moet er toch vooral één zijn van: wij hebben mensen die graag willen (soms ook niet) werken, waarvoor het ook goed is om te werken en ze hebben hun eigen talenten. Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om deze mensen kansen te bieden. Daarvoor hebben wij wat instrumenten en van u, werkgever, vragen wij inzet en maatschappelijk gevoel. Dat samen kan zorgen voor goede werknemers. Werkgeversbenadering en Werkgevers Desk: Wij hebben ondernemers nodig. Ondernemers die bereid zijn de kwaliteiten en mogelijkheden van onze klanten te erkennen. En onze instrumenten willen gebruiken. Wij zijn ook blij met werkgevers in de non-profit sector. Beide zoeken de beste mensen tegen de laagste kosten. Dat betekent dat wij vaak niet veel kunnen met recht-toe-recht-aan vacatures. Bovendien zijn die er niet veel. Het aantal beschikbare vacatures staat niet in verhouding tot het aantal klanten dat een baan zoekt. De vraag is veel groter dat het aanbod. We zullen dus ondernemers moeten zoeken die kansen zien voor onze mensen. Misschien door jobcarving (voorbeeld Ikea), door arbeidspoolachtige projecten (Post.NL), groepsdetacheringen (Wegter). Maar ook moeilijk vervulbare banen: Knol Papierrecycling, Twente Milieu, Twence, Zuivelhoeve food, zorg en logistiek. Kortom wij moeten met onze “handel” de boer op. Dat gebeurt ook. Echter te versnipperd (horen we steeds). Dat gaan we veranderen. Eind augustus is de eerste bijeenkomst van de “virtuele werkdesk” Virtuele Werkgevers Desk: Wat gaan we daar doen? In onze optiek zijn er 4 aspecten die aangepakt moeten worden om deze versnippering aan te pakken; 1. De diverse adresbestanden en bezoekinformatie moeten bij elkaar worden gebracht. Bijvoorbeeld het UWV werkt met het vacature/bedrijven systeem WBS. Gemeenten worden via het stekker4-project hieraan gekoppeld. EZ werkt vervolgens weer met andere systemen. Fitis/SWB heeft een “prospect”lijst van 350 bedrijven en instellingen. SZ heeft via bijv. Balansz contact met zo’n 25 bedrijven. Er lopen allerlei projecten zoals het Buurt onderhoudsbedrijf (BOB), “Scoren in de wijk, met werkgevers”, Pact MVO enz., kwetsbare jongeren met ook weer hun eigen (deels dezelfde) contacten. Iedereen hanteert een “eigen” registratiesysteem. Het zou mooi zijn als al die informatie uiteindelijk in één gezamenlijk registratiesysteem zou kunnen. Niet iets nieuws maar gekoppeld aan een bestaand systeem. Maar zolang dat niet zover is werken we gewoon met lijstjes en Excel bestanden. Die wisselen we virtueel uit. Ook “vergaderen” we veel per mail. Dat betekent dat een ieder in principe op z’n werkplek blijft.
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
4
Als dat anders moet (ivm bij de komst van en koppeling aan Ondernemerspleinen) dan regelen we dat. Wat van belang is dat we output en outcome meteen gaan formuleren. Output: wat levert het op aan plaatsingen, besparingen, geld. Outcome: wat levert het op voor de werkgevers: hoe tevreden zij over ons en ons aanbod.. Wat betekent het voor onze werknemers: kunnen zij verder ontwikkeld worden, groeien, naar normale banen. Naar een normaal leven. Wie werken in de virtuele WerkgeversDesk? De huidige medewerkers Werk op het Werkplein van Borne en Hof van Twente. De 4-6 op werk gespecialiseerde klantmanagers van Hengelo (operationeel oktober); acquisiteurs en toekomstige matchmakers SWB groep, adviseur Stadsservicebedrijf/ROZ; bedrijfscontactfunctionarissen c.q. accountmanager (s); UWV- Werkgeverservicepunt (contactpersoon voor Borne, Hengelo en Hof van Twente). Maar moet geen zevenkoppige draak worden maar behapbaar en werkbaar blijven. Dus nader overleg over ROC, ’t Genseler en Kapstok e.d. (zeker wel waar het “Werkschool-achtige constructies betreft. Via “jongerenconsulent” contacten met o.a. 1000-jongerenplan, scoren met werkgevers, helpende handen en andere specialties. Door de veelheid is een goede set afspraken nodig en een houtje-touwtje email-systeem. Het gaat informatie delen, delen, delen. Ook vroegtijdig. Bij vestiging van bedrijven bijvoorbeeld (goed voorbeeld PostNL), maar ook bij outplacement en van werk naar werk trajecten (bij inkrimping- of mobiliteitsprojecten). Glashelder moet zijn dat de regie over deze aanpak bij de samenwerkende gemeenten ligt. Dat betekent dat partijen als SWB en UWV Werkbedrijf zich voegen in de gemeentelijke (sub-regionale) afspraken.
2. Op grond van de economische visie van Netwerkstad/Twente en de regionale arbeidsmarktaanpak en –monitor moet een “marktbewerkingsplan” gemaakt worden. Dat is in zijn simpelste vorm een lijst met sectoren die kansrijk zijn voor de doelgroep van sociale zaken en de daarbij behorende bedrijven in onze gemeenten. Deze bedrijven worden door de accountmanagers benaderd. 3. Wil je de ondernemers/werkgevers zinnig benaderen, zul je etalage, winkel en magazijn op orde moeten hebben. Dus wij gaan een “vertegenwoordigerstas” met instrumenten opzetten. Daarin de regelingen, de financiën, de afspraken en de aanbiedingen voor de verschillende projecten. Om dit eenvoudig te houden zijn we bereid de regelingen onderling op elkaar af te stemmen. Uiteindelijk zal het “straks” niet meer uit moeten maken wie er bij het bedrijf komt en of er iemand met een wajong, ww-, wwb- of swb-achtergrond geplaatst of gedetacheerd wordt. Ze mogen in "aantrekkelijkheid van de regelingen” niet met elkaar concurreren. We gaan al werkende na of de aanname klopt dat werkgevers vooral drie dingen willen: gecompenseerd worden voor verlies aan loonwaarde, geen gedoe met ziekte en ontslag, ontzorgen bij sociale vragen (o.a. jobcoaching) 4. We willen de bedrijven en vacatures op een logische en werkbare (!) manier onderbrengen in het gezamenlijke WBS-systeem. Alle leden van onze WerkgeversDesk moeten toegang hebben tot dit systeem. Daarvoor staan nog wetten in de weg en praktische bezwaren. Maar we hebben sub-regio-breed de uitspraak gedaan dat we dat willen. Misbruik wordt gestraft, zouden we kunnen afspreken. De werkzoekendendienstverlening: de Helpdesk Werk. In de bijlagen 1 en 3 van het beslisdocument zijn de werkprocessen (melding en aanvraag; reintegratie) en de visie op dienstverlening beschreven. Daar tornen we op dit moment niet teveel aan. Wat nog verwerkt moet worden is de nieuwe module die via KING beschikbaar gesteld wordt aan gemeenten: EROW: Eenmalige Registratie op Werkpleinen. Hierin kunnen “belemmerende factoren” (schulden, huisvesting, scholing en zorg) van een eenmalige registratie kenbaar worden gemaakt. Wij moeten nog goed worden nagegaan of deze module een meerwaarde voor ons heeft. De werkzaamheden in de Help Desk Werk moeten niet verward worden met het werkproces “melding en aanvraag”. In de Help Desk Werk gaat het om werk en opstapjes daartoe. Klanten die niet binnen afzienbare tijd aan werk toe zijn komen niet bij de Help Desk Werk. Zij worden gestimuleerd/verplicht/ geïndiceerd een “tegenprestatie” in de vorm van maatschappelijk participatie activiteiten tot en met arbeidsmatige dagbesteding te leveren. Dat gaat straks in de ideale situatie via het WMO-loket. Let
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
5
wel: ongeveer de helft van onze klantenbestanden wordt gekwalificeerd als trede 1 en 2 van de participatieladder. Het gaat er om een systeem te vinden (ook gezien de beperkte reintegratiemiddelen en de poortwachterfunctie) waarin snel maar zorgvuldig de treden op de participatieladder bepaald wordt. Let wel: een plek op de trede kan morgen veranderen: het is een indicatie geen etiket.
Hoe stellen we zo snel mogelijk de diagnose (re-integratie, zorg, maatschappelijke participatie)? 1. Via melding, zowel digitaal en fysiek (Zie ook bijlage 1 : beschrijving werkproces van de bijlage beslisdocument). Hierbij moeten we bedenken dat een groeiend deel van de klanten zich (verplicht) digitaal zal melden, mogelijk via EROW. Het deel van de klanten dat dit niet voor elkaar krijgt, meldt zich via de gezamenlijke back office dan wel in de lokale front office. (Hengelo, Borne, Hof). In dat laatste geval moet ondersteuning ter plekke (computer, medewerker) georganiseerd worden. Sluitstuk van de melding is de ( elektronische) uitnodiging voor de “voorlichting workshop/rechten & plichten” 2. Voorlichting/workshop rechten en plichten. Met daaraan direct gekoppeld diagnose werk/reintegratie/zorg. Bij diagnose werk wordt direct gematched met het vacatureaanbod. Bij de jongeren met een zoektijd van 4 weken wordt direct doorverwezen naar bijv. Post Nl. (nog uitwerken). 3. Quick scan. Tijdens de quick scan wordt een eerste inschatting gemaakt of er überhaupt recht bestaat op uitkering. (partner, vermogen) en of een re-integratieaanbod verder dus zinvol is. Daarop volgt nog een scan door Bijzonder Onderzoek en een claimbeoordeling enz. 4. Het hele proces (nader uitwerken) is er op gericht om zo snel mogelijk helder te hebben: wie zit op trede 5, 6 (direct naar werk); wie zit op bovenkant 3 t/m onderkant 5: (doorverwijzing naar SWB-groep voor een re-integratietraject.) en wie is aangewezen op zorg dan wel maatschappelijk participatieactiviteiten (uitgevoerd door WMO-achtige en –gefinancierde instellingen). Wie gaan nu gebruikmaken van Help Desk Werk? In de Help Desk Werk helpen werkcoaches mensen aan het werk of een opstapje daartoe. Als het gaat om mensen die kwalificeren als trede 6 is vaak een kleine interventie voldoende. Als het gaat om mensen op trede 5 moeten deze door werkcoaches geholpen worden in te stromen in bijv. re-integratieprojecten als PostNl. Of met (tijdelijke) loonkostensubsidie bij reguliere werkgevers. Dus in de Help Desk Werk worden mensen uit de gemeentelijke bestanden op trede 5, 6 gestimuleerd,verplicht, geholpen. Ook helpen we daar mensen met een max. WW-uitkering die in de bijstand dreigen te komen. Vervolgens kunnen de “matchmakers”van de SWB-groep als zij hun klanten van trede 3 en 4 geschikt gemaakt hebben voor 5, 6 gebruikmaken van de Help Desk Werk De grote uitdaging is om de mensen die aangewezen zijn op de Help Desk Werk te verbinden met het werk (of liever nog de banen), die geacquireerd worden via de Werkgevers Desk. Vormgeving. In het bestuurlijk overleg werd getwijfeld aan de meerwaarde van een centrale front-Office. Vooral de vraag: WAT doen we daar dan, circuleerde. Een terechte vraag. Een even belangrijke vraag is: WIE komen daar dan? De vraag is of wij mensen die we een serieus aanbod voor werk willen doen, die we willen uitdagen (misschien soms willen verplichten) inspireren in een spreekkameromgeving waar de nadruk ligt op rechtmatigheid van uitkeringen. Compleet met alarmknoppen. Of dat we die mensen aan de balies laten komen waar ook paspoorten, rijbewijzen en visvergunningen worden afgegeven. Wij zoeken een inspirerende omgeving. Let wel: Dat kan ook omdat een groot deel van de klanten vanwege bovenstaand proces is “afgebogen” naar WMO-achtige zorgvoorzieningen. We houden dan de mensen die gericht zijn op werk over. Dat begint al met de workshop “Rechten en plichten”. Die moet plaatsvinden in een uitdagende omgeving, waar mensen direct geconfronteerd worden met vacatures, projecten, mogelijkheden. Maar het beste argument om deze Help Desk Werk niet inde gemeentelijke balies onder te brengen is wel de noodzakelijke koppeling met de (“virtuele”) Werkgevers Desk. We moeten een
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
6
ruimte hebben waar de deelnemers aan de Werkgeversdesk hun “resultaten” (vacatures, projecten) kunnen showen en verbinden met de werkcoaches en hun klanten. Dat betekent dat we het “gesprek over werk” (m.n. door de klantmanagers met specialisatie werk) vooral moeten laten plaatsvinden op een inspirerende locatie, waar het “swingt”, waar “gedanst mag worden”. Dat geldt ook voor de accountmanagers UWV (4 in getal die voor de Hengelose bedrijven gaan werken) De ROC va Twente locatie Gieterij lijkt aan alle voorwaarden hiervoor te doen. Vanwege het belang van de koppeling aan (doorverwijzing naar) opleidingen. Maar er zijn meer “swingende plekken” in de omgeving.
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
7
Bijlage Concept-stroomschema volgens werkgroep werkplein SMS. WWB ( geldt ook voor Ioaw/z ) gerechtigde ( geen jongere): 1. Vanaf het moment dat een cliënt zich meldt tot het contact met de consulent in het hokje “Diagnose werk/ re-integratie/zorg/uitkering moet dat in 1 week te realiseren zijn; 2. De vaststelling van een A (direct bemiddelbaar) B ( werk met ondersteuning/re-integratie) of C ( zorg met ondersteuning) traject is binnen 1 week realiseerbaar. 3. Uitstroom naar regulier werk: -Plan van aanpak opstellen en uitvoering geven aan directe matching met openstaande e e vacatures starten in 2 week na de 1 melding. 4. Werk met ondersteuning en re-integratie: e -Plan van aanpak opstellen en bepaling trajectkeuze kan gestart worden in de 3 week na e de 1 melding. 5. Zorg met ondersteuning : e -Plan van aanpak opstellen en bepaling trajectkeuze kan gestart worden in de 3 week na e de 1 melding. e 6. Uitkeringsintake en Quickscan wordt in de 2 week opgestart. Aansluitend afhandeling binnen 4 weken in de back-office. WWB: jongere: 1. Vanaf het moment dat een cliënt zich meldt wordt eerste een zoektijd van 4 weken opgelegd. e 2. Een jongere meldt zich in de 4 week van de zoektijd bij de consulent in het hokje “Diagnose werk/ re-integratie/zorg/uitkering ; 3. Uitstroom naar regulierwerk: -Plan van aanpak opstellen en uitvoering geven aan directe matching met openstaande e vacatures starten in de 4 week van de zoektijd; 4. Werk met ondersteuning en re-integratie: e Plan van aanpak opstellen en bepaling trajectkeuze kan gestart worden in de 4 week van de zoektijd; 5. Zorg met ondersteuning: e Plan van aanpak opstellen en bepaling trajectkeuze kan gestart worden in de 4 week van de zoektijd; e 6 Uitkeringsintake en Quickscan kan worden gestart in de 4 week van de zoektijd. Aansluitend afhandeling binnen 4 weken in de back-office.
Opmerkingen: -De re-integratie start in principe al bij de informatiebijeenkomsten voor WWers, max WW ers en Jongeren in combinatie met de gegevens In SONAR en WBS; -De doorlooptijden van de trajecten voor werk met ondersteuning/re-integratie en het inzetten van zorg is op voorhand niet goed in te vullen omdat dit afhankelijk is van de situationele omstandigheden van de cliënt , de afstand tot de arbeidsmarkt en de zorgbehoefte. -
Notitie vormgeving werkgevers en werkzoekenden dienstverlening September 2012
8