morgendienst
Votum en groet Zingen Schuldbelijdenis Genadeverkondiging Zingen Gebed Schriftlezing Zingen Prediking Zingen De tien woorden Gebed Collecte Zingen Zegen
Ps 108: 1,2 Ef 2: 1-3 Ef 2: 4-8 GK 156 GK 177 Markus 14: 1-11 GK 46 Markus 14: 3-9 Ps 63: 1,2 GK 176b of GK 158 Ps 133
middagdienst
Votum en groet Zingen Gebed Schriftlezing Zingen Prediking Zingen Geloof belijden Gebed Collecte Zingen Zegen
Ps 108: 1,2 GK 177 Markus 14: 1-11 GK 46 Markus 14: 3-9 Ps 63: 1,2 GK 179b of GK 158 Ps 133
Gemeente, wat moeten wij nu met dit verhaal over de zalving van Jezus? Een vrouw zalft Jezus met nardusolie van 300 denarie: een heel jaarinkomen! * Als je nu een jaarsalaris aan vluchtelingen in nood geeft, dat is nog wat. Maar de olie verdampt in de lucht: is dat geen verkwisting? * En Jezus keurt die verspilling ook nog goed! Heeft Judas geen gelijk? Een vrouw zalft Jezus met nardusolie voor zijn begrafenis * Bij de zalving: 1. moment 2. liefde 3. afwijzing 4. goedkeuring 5. doorwerking 1. Het moment van de zalving * Markus begint het verhaal over de zalving heel bijzonder. ‘De volgende dag zou het feest van Pesach en het Ongedesemde brood beginnen. De kerkleiders wilden Jezus gevangen nemen en doden. Dan hoor je het verhaal van de zalving in Betanië. (kaartje) * Het is net alsof die zalving op die dag plaatsvindt. Maar Johannes vertelt dat deze zalving 6 dagen voor het Pesachfeest begint. Dan vraag je je af: wat is het moment van die zalving nu echt? Waarom vertelt Markus dit verhaal als flashback? * Pesach is voor de joden een van de grote feesten. * Ze vieren dan het bevrijdingsfeest. Want de HEER heeft zijn volk van de dood bevrijd in Egypte. De Israëlieten moesten 4 dagen voor de uittocht een lam uitkiezen. In de nacht van de bevrijding slachten ze het uitgekozen lam. Het bloed streken ze aan de deurposten. Dan ging de doodsengel voorbij en konden ze het lam eten. Zo heeft de HEER zijn volk van de dood bevrijd en uit Egypte geleid. Hij bracht hen in het beloofde land waar de Messias geboren zou worden. De Messias zal Gods volk verlossen van de zonde en de duivel. God heeft Jezus al van eeuwigheid als Paaslam uitgekozen. * Jezus weet het: op dit Pesachfeest ben Ikzelf hèt Paaslam dat geslacht word. Jezus gaat bewust als Paaslam de offerdood tegemoet. De laatste week voor Jezus kruisdood is aangebroken. Hij gaat zijn volk bevrijden uit de macht van de duivel. Markus vertelt hier nu iets over de dag voor Pesach. Toen namen de hogepriesters en schriftgeleerden een besluit. Ze wilden Jezus met een list pakken en doden, maar niet op het feest. Maar Markus vertelt nu dat Gods plan al eerder duidelijk was. Daarom vertelt Markus deze geschiedenis van de zalving expres als een flashback. Nog voor het besluit van de kerkleiders viel was daar die bijzondere zalving Een vrouw in Betanië had Jezus al gezalfd voor de begrafenis. God wijst door deze vrouw Jezus aan als het Paaslam. Zij erkent Jezus als haar Bevrijder. Geloof jij ook in Jezus als je Redder?
2
2. De liefde bij de zalving * In Betanië woont ook Simon die vroeger aan huidvraat had geleden. (melaats, lepra) Hij stelt zijn huis beschikbaar voor een feestmaal met Jezus. * Aan het feestmaal is de liefde tot Jezus zo duidelijk. In Betanië woonde Lazarus met zijn twee zussen Maria en Marta. Jezus had Lazarus uit de dood opgewekt. Lazarus was er en zijn zus Marta bedient. En dan komt zijn zus Maria binnen. Markus noemt haar naam niet, Johannes wel. Ze toont haar liefde aan Jezus op een bijzondere manier. Maria had een albasten literfles bij zich met een lange hals. In die fles zat kostbare geurige nardusolie. * Je kon het dopje er af doen en er een klein beetje van gebruiken. Men gebruikte wel eens een ‘drupje’ uit een klein flesje als het warm was. Dat werkte al verfrissend en verkwikkend. Maar meestal gebruikte men voor dat doel een mindere kwaliteit. Maria gaat met die literfles naar Jezus, die aan de maaltijd aanligt. Ze breekt de hals van de literfles af. Daarmee geeft ze aan dat ze de hele literfles in een keer gaat gebruiken! Ze giet het over Jezus hoofd heen! Het stroomt over zijn lichaam en zo komt de rest over zijn voeten. Johannes vertelt hoe ze Jezus voeten met haar haren droogt. Het hele huis geurt van de Nardusolie. Een indrukwekkende geur trekt in eens door het huis. * De sterke geur draagt zo ver… Er gaat een grote schok door alle aanwezigen heen. Dit gebaar van Maria maakt diepe indruk. Dit is de beste en de duurste olie die er te krijgen was! Ze giet de hele fles over Hem uit. Judas rekent straks uit dat de prijs overeenkomt met een jaarsalaris. Waar is Maria nu helemaal mee bezig? Nou, Jezus heeft haar broer Lazarus uit de dood opgewekt! Jezus is haar vriend en Messias! Ze weet dat Jezus zijn dood tegemoet gaat in Jeruzalem. Zij is op dit feest door Jezus naderende dood helemaal in beslag genomen. * Ze zalft Jezus met deze kostbare olie. De nardusolie gebruikte men vaak bij het balsemen van de doden. Deze geur getuigt van het leven na de dood. Maria wijst met deze daad van liefde Jezus aan als de heerser over het leven. * Zij overtuigt Jezus van de geur van het leven. De geur van nardus vervult het hele huis. De liefde van Maria blijkt als ze zo Jezus als haar Verlosser aanwijst.
3
Jezus moet sterven om vele geliefden op te wekken uit de dood. Wat betekent dan een jaarsalaris aan spaargeld? Deze vrouw betuigt hiermee haar liefde voor de Messias. De indringende levensgeur van de nardus verkwikt Jezus. * Hoe wil jij vandaag Jezus je liefde tonen? 3. Afwijzing van de zalving * Jezus discipelen krijgen de schok van hun leven. Wat maakt meer indruk dan deze indringende geur? Maar dan dringt ook de nuchtere gedachte door. Een klein beetje olie was toch wel genoeg geweest? Wat is dit een enorme verkwisting en geldverspilling. * Had het maar aan een goed doel gegeven. Judas is er volgens Johannes het eerst bij met zijn kritische berekening. Hij rekent al snel uit dat deze fles balsem tegen 300 denarie waard was. Hij zegt: Maria je hebt een jaarsalaris de lucht in laten vliegen! Het is weggegooid geld! Je had het aan de armen kunnen geven! Wat Judas zegt klinkt logisch en menslievend. Met zakelijke argumenten keurt Judas de zalving van Maria af. Ook de anderen kritiseren nu Maria’s verkwisting. Verspilde olie kun je niet meer in de fles terug doen. Hoe kom je ertoe zo tegen dit betoon van liefde te keer te gaan? Johannes wijst de bron van afwijzing aan in het hart van Judas. * Judas liefde ligt niet bij Jezus, maar bij het geld. Die olie wist hij op waarde te schatten. Maar hij vond Jezus de olie niet waard! Hij voelde de dreigende ondergang van Jezus. Judas beheerde de gezamenlijke kas en stal er uit. Het ging Judas dus helemaal niet om de armen. Hij gaat dan straks ook over tot verraad. De geur van Nardus perste tranen van spijt uit zijn ogen over dit verlies. Hij krijgt zin in 30 zilverstukken verradersloon. Geen van de discipelen ondersteunt de daad van Maria. Zij gaan tegen haar tekeer: wat een verkwisting. De enige die Jezus liefdevol bemoedigt voor zijn sterven is een vrouw. Zij demonstreert haar geloof in Hem. In geld en liefde tot Jezus waren Judas en Maria totaal tegengesteld. * Maria laat een jaarsalaris in een moment van liefde opgaan voor Jezus. Judas vindt deze liefde daad van Maria verkwisting. Hij verraadt Jezus straks om een klein geldbedrag. Ook de andere discipelen veroordelen de daad van Maria. Wat is Jezus jou waard? * 4
4. Goedkeuring van de zalving * Jezus aanvaardt de geurige zalving met de nardus. * Jezus is geen man van verkwisting. Hij wil dat we uit liefde ons geld aan goede doelen geven. Maar toch verdedigt Jezus Maria tegenover zijn leerlingen. Hij zegt: Laat haar met rust, val haar niet lastig. Dat zegt Jezus niet omdat zij niet beter wist. Nee, juist omdat ze bewust iets goeds heeft gedaan. Jezus zegt: zij heeft aan Mij iets goeds gedaan. * Maria deed dit in verband met Jezus werk. Ze zat met haar daad helemaal in Jezus levenswerk. Jezus legt het uit: armen zijn er altijd, en daar kun je altijd iets voor doen. Maar ik ben er niet altijd. Mijn begrafenis nadert en van te voren – nu al – heeft ze mijn lichaam gebalsemd. Zij voelt dat Jezus haar straks wordt afgenomen. Wat kan zij bij zijn sterven dan nog doen? Nee, Maria deed nu al wat ze te doen kreeg. Jezus had zijn discipelen meermalen verteld over zijn sterven en opstanding. Maar zij begrepen hem niet. En deze vrouw balsemt Hem van te voren, omdat ze gelooft. * Jezus zei bij de opwekking van Lazarus (Joh 11, 25) ‘Ik ben de opstanding en het leven’. Zij ziet Jezus als haar Messias. Ze voorvoelt dat Jezus zijn dood tegemoet gaat. Hij zal ook voor haar sterven en haar opwekken. Met haar kostbare fles olie geeft ze uitdrukking aan haar geloof in Jezus. Hiervoor is geen enkel financieel offer te groot. De kostbare geur van dit offer raakt Jezus diep. Maria heeft zich laten leiden door de Heilige Geest. * Ze ontving de ingeving om Jezus te zalven. Ze wilde haar Jezus deze daad van liefde schenken. Jezus voelt in haar zalving het werk van de Heilige Geest. Jezus ervaart haar zalving als bemoediging voor zijn taak om te sterven. Toen Jezus zijn taak begon zalfde de Vader hem in de Jordaan met de Heilige Geest Nu ontvangt Hij in de laatste week de verkwikkende olie die hem sterkt. Hij voelt zich gesterkt door de Heilige Geest. 5. De doorwerking van de zalving * Maria zalfde Jezus voor zijn dood en begrafenis. Dat doet ze met de levensgeur van de nardus. * De levensgeur van de nardus was sterk in dat huis! Maria’s daad van liefde wijst Jezus dood en opstanding aan. Zij beseft zelf nog niet de diepe inhoud van haar zalving. Jezus beseft het wél! Hij aanvaardt haar goede daad als geschenk van zijn hemelse Vader.
5
Hij spreekt nu met kracht zijn ‘Amen’ uit. Want Hij gaat nu een belangrijke uitspraak doen. Jezus verzekert: wat deze vrouw deed zal wereldwijd bekend worden. * Het goede nieuws van Jezus dood en opstanding reikt verder dan Betanië. Overal zullen mensen haar daad van liefde prijzen. Haar goede daad wijst naar Jezus goede dood. Over heel de wereld zullen mensen leven door Jezus. Wie in Hem gelooft heeft eeuwig leven. Deze zalving met nardus olie is een boodschap voor ons. * Want Jezus is gestorven en opgestaan uit het graf. Die levensgeur vult vandaag de kerk in de prediking en avondmaal. * God wekt dode mensen tot leven rond Jezus dood en opstanding. Wij mogen de geur van het leven opsnuiven. Ons hart breekt open als de kruik nardus olie. * De levensgeur van Jezus werkt door. Ze is sterker dan die van de nardusolie. Verbonden aan Jezus leven we elke dag met God. De geur van eeuwig leven geeft vreugde in ons gebroken bestaan. Daarmee kunnen we ook anderen hoop geven. Als we spreken over Jezus liefde voor ons en onze liefde tot Jezus. Hoe werkt die levensgeur door in jouw leven? * Wil jij Hem je leven wijden? Met je hart, mond, handen, gaven en bezit? Amen.
6
