MONTESSORISCHOOL DE PETTEFLET ‘Eigen-wijs in onderwijs’
SCHOOLPLAN 2011-2015
0
INHOUDSOPGAVE SCHOOLPLAN
blz.
1. Inleiding
2
2. De context van de Petteflet
3
3. Visie (missie, visie en waarden, identiteit) Hoger doel Gewaagd doel Kernkwaliteiten Kernwaarden Ons motto
5
4. Beleid in kaart gebracht
8
4.1 Het onderwijs, primaire processen 4.1.1 Onderwijsleerproces 4.1.2 Zorg en begeleiding 4.1.3 Opbrengsten
14 14 18 23
4.2 De organisatie, secundaire processen 4.2.1 Personeel 4.2.2 Middelen 4.2.3 Organisatie en communicatie 4.2.4 Bestuur en management 4.2.5 Kwaliteit
24 24 25 26 27 28
5. Samenvattend overzicht per schooljaar
30
Bijlage: Jaarplan 2011-2012
36
1
1. INLEIDING Onze school maakt deel uit van Stichting Xpect Primair. Xpect Primair richt zich op de toekomst. De jongeren van nu zijn immers de ouders van morgen. Zij bepalen of zij hun vertrouwen schenken aan een van onze scholen en of zij hun kinderen daar aanmelden. Wij hebben positieve verwachtingen van de toekomst en we verwachten het beste van elkaar. Waardoor wordt Xpect Primair gedreven? Xpect Primair heeft een heldere visie op de Ontwikkeling van leerlingen en leerkrachten. We weten waarnaar we met elkaar streven, hebben een duidelijk idee van onze ambities en dragen dat ook uit. Er is oog voor iedereen en ieder kind krijgt iets mee om volwaardig en evenwichtig op te groeien. We hechten grote waarde aan betrouwbaarheid. We benadrukken dat we in ons gedrag, onze houding en ons handelen voor elkaar en voor anderen betrouwbaar zijn. We staan voor ons eigen verhaal, maar luisteren ook naar wensen en behoeften van anderen. Voor een optimale communicatie zorgen we voor de juiste middelen en faciliteiten. Xpect Primair medewerkers zijn zichtbaar aanwezig en aanspreekbaar. Daadkracht is een volgende kernwaarde die past bij Xpect Primair. Daarmee doelen we op de bereidheid om actie te nemen op het juiste moment, de gewoonte om niets te laten liggen tot morgen wat vandaag ook nog afgerond kan worden. Door de focus op Vernieuwing herinneren we onszelf eraan dat we vooruit blijven kijken en op tijd inspelen op veranderende omstandigheden, behoeften en wensen. Stilstaan is achteruitgaan vinden wij. Nieuwe uitdagingen vragen om vernieuwende oplossingen. Xpect Primair maakt werk van vernieuwing op verschillende manieren, onder andere door computers en digitale schoolborden in de lessen te brengen en nieuwe onderwijskundige inzichten in te voeren. Maar ook in de vorm van onderscheidende communicatie en personeelsbeleid laten we zien dat we verder kijken. Tot slot koesteren wij de waarde Professionaliteit. Daarmee verplichten wij ons om onszelf te blijven ontwikkelen, om kritisch te blijven naar onszelf en naar onze collega‟s en om telkens het maximaal mogelijke te doen om scholen, leerlingen en leerkrachten optimaal tot hun recht te laten komen. Montessorischool de Petteflet In ons schoolplan sluiten wij aan bij het beleid van Xpect Primair. We geven aan hoe wij vanuit onze visie invulling geven aan de kaders van de Stichting en welke keuzen we voor de toekomst van het onderwijs op onze school hebben gemaakt. We beschrijven in dit plan wat we met ons onderwijs willen bereiken, hoe we ons onderwijs daartoe willen inrichten, welke materialen we daarbij gebruiken en hoe we dat organiseren. Daarnaast beschrijft dit schoolplan hoe we de kwaliteit van ons onderwijs bewaken, hoe we als personeel gaan ontwikkelen en welke verbeteringen we op grond van de interne analyse willen aanbrengen in de nabije toekomst. Het schoolplan schept voor inspectie, bestuur, team en ouders duidelijkheid over wat we willen bereiken met het onderwijs op onze school en hoe we dat dagelijks vormgeven. Als team van onze school verbinden wij ons aan het beleid dat in het schoolplan staat beschreven. Het schoolplan is ook een wettelijk document, dat door het bestuur ter verantwoording aan de inspectie wordt toegestuurd.
2
2. DE CONTEXT VAN DE PETTEFLET In augustus 1995 is Montessorischool de Petteflet met 11 leerlingen in 2 noodlokalen gestart aan de Millingenstraat in de wijk Reeshof te Tilburg. Door de jaren heen groeide de school gestaag en in 1998 verhuisde de school naar nieuwbouw aan de Kamerikstraat. In het jaar dat de school startte, is de bekende kinderboekenschrijfster Annie M.G. Schmidt overleden. In een van haar boeken „Pluk van de Petteflet‟ wordt verhaald over een jongetje dat woont in een flatgebouw met allemaal verschillende mensen en verschillende dieren. Allemaal verschillend, maar wel allemaal gelijk. Sinds de oprichting van Montessorischool de Petteflet heeft de Tilburgse Reeshof een eigen Petteflet, waarin de diversiteit waarover in het boek wordt gesproken, hoog in het vaandel staat. Mooi is dat zowel het verhaal van Pluk van de Petteflet, als de Montessorivisie herkenbaar vertegenwoordigd zijn in het bijzondere gebouw waarin de Petteflet gehuisvest is. Ouders geven over het algemeen aan dat zij de sfeer in het gebouw op een prettige manier recht vinden doen aan de verschillen tussen hun kinderen. Ligging De locatie van de school is een bijzondere, vanwege de ligging tussen een aantal wijken in. Hierdoor is niet echt sprake van een natuurlijk voedingsgebied van waaruit nieuwe leerlingen komen. De school ligt tussen ontsluitingswegen van de wijk Reeshof in, nabij een treinstation. Direct naast de school is het Beatrixcollege gesitueerd (VO) en bevindt zich een sportzaal. De Reeshof is een wijk die pas 20 jaar bestaat. Het is steeds een snelgroeiende wijk geweest. Er wonen veel tweeverdieners in de Reeshof. De gezinsgrootte in de Reeshof ligt tussen de 2,5 en 3 in en het percentage kinderen van 0 tot 15 jaar staat gemiddeld op ongeveer 26 %. De wijk is opgezet vanuit het idee dat de Reeshof een zelfstandige, zelfvoorzienende wijk zou worden met veel diversiteit. Er wordt tegenwoordig wel gesproken van „een groot dorp in de stad Tilburg‟. De Reeshof heeft de beschikking over een wijkgebouw met veel faciliteiten, twee sporthallen, een skatebaan, een speeltuin, een zwembad, twee winkelcentra, het Reeshofbos – gelegen aan het spoor en nabij onze school – en het Reeshofpark. In de wijk zijn veel verenigingen actief. Leerlingenaantal Het schoolgebouw is oorspronkelijk neergezet met de bedoeling er ongeveer 325 leerlingen te gaan herbergen. Het maximale aantal leerlingen heeft door de jaren heen rond de 250 leerlingen gelegen. Op dit moment telt de school 187 leerlingen. Prognoses van de gemeente wijzen uit dat het leerlingaantal nog wat zal dalen. De oorzaak hiervoor ligt met name in afname van het leerlingaantal in de wijk Reeshof. We hebben als Petteflet een hoge ambitie en we willen daar zoveel mogelijk leerlingen van laten profiteren. De komende vier jaar zullen wij ons daarom nadrukkelijk inzetten om het leerlingenaantal op zijn minst te stabiliseren, maar beter nog te laten groeien. Daarmee zeggen we dus eigenlijk dat wij een groter aantal leerlingen willen aantrekken, niet enkel uit de directe omgeving, maar regiobreed. Onze achterban Onze school onderscheidt zich middels onderwijsconcept en diversiteit aan ontwikkelingsmogelijkheden. De Petteflet is een innovatieve Montessorischool. Een groot deel van onze achterban bestaat uit ouders die een bewuste keuze maken voor dit type onderwijs. Over het algemeen wordt onze school bezocht door kinderen van ouders die kritisch nadenken over de manier waarop zij willen dat onderwijs aansluit bij hun opvoeding. Daarnaast kiezen ouders vaak ook voor onze school vanwege de kleinschaligheid. Hoewel onze oudergroep gemêleerd is, kunnen we stellen dat het merendeel van onze ouders hoog opgeleid is. Zij wonen in verschillende delen van de Reeshof, maar ook daarbuiten. In de meeste gezinnen waarvan kinderen onze school bezoeken, werken beide ouders. Een groot percentage ouders maakt op onze school gebruik van de buitenschoolse opvang die in ons gebouw gevestigd is, en georganiseerd wordt door Kinderopvang Kinderstad.
Reeshof III Reeshof Oost andere wijken
Bovenstaand diagram is gebaseerd op gegevens van de gemeente Tilburg uit december 2010. 3
Nog wat nader gespecificeerd betekent dit dat onze leerlingen uit onderstaande wijken komen: wijk Reeshof III (Leeuwerik, Tuindorp de Kievit, Dongewijk, buitengebied Reeshof) Reeshof Oost (Huibeven, Hultense Heide, Heerevelden, Campenhoef, Heyhoef) Groenewoud Quirijnstok t-Zand Wandelbos Gesworenhoek Dalem Koolhoven-Witbrant
aantal leerlingen 55 75 1 1 1 2 2 17 33
Onze leerlingen Op de Petteflet leren wij de leerlingen om zoveel mogelijk alles zelf te doen. Wij streven naar een hoge mate van zelfstandigheid. Tijdens gesprekken die wij voeren met het Voorgezet Onderwijs krijgen wij teruggekoppeld dat leerlingen die van onze school afkomstig zijn, goed in staat zijn zelfstandig te werken en hun werk reëel te plannen. Daarnaast blijkt uit de gegevens die wij over oud-leerlingen vanuit de verschillende middelbare scholen terugkrijgen dat de in groep 8 gegeven uitstroomadviezen heel nauw overeenkomen met het niveau waarop de leerlingen op dat moment hun opleiding volgen. Van de leerlingen die de afgelopen jaren onze school hebben bezocht, hebben 6 leerlingen een gewicht van 0,3 (1-6-2011). Daarnaast hebben wij op onze school op dit moment een relatief hoog percentage leerlingen die hoogbegaafd zijn. Deelnamepercentage SBO Hoewel we op de Petteflet ernaar streven om zoveel mogelijk leerlingen binnen onze school de hulp en ondersteuning te geven die zij nodig hebben, kan het toch voorkomen dat we op een bepaald moment handelingsverlegen zijn. In zo‟n geval is het in het belang van de leerling om deze door te verwijzen naar een school voor speciaal basisonderwijs. Het percentage leerlingen dat wij op deze manier het afgelopen schooljaar hebben moeten doorverwijzen ligt op 3,77%. Komend schooljaar starten wij met onze Leertuin, waardoor wij in staat zullen zijn om nog meer onderwijs op maat te verzorgen, ook voor leerlingen die buiten het groepsplan vallen. Onze ambitie is om uiteindelijk niet meer dan 3 % van de leerlingen door te moeten verwijzen naar het speciale basisonderwijs.
4
3.
VISIE
In februari 2011 hebben we tijdens een visie tweedaagse, met het hele team van de Petteflet, onder leiding van Edux Onderwijsadvies, een hele mooie en gedragen visie neergezet. We hebben met elkaar zorgvuldig stil gestaan bij wat wij met ons onderwijs willen bereiken, waar we goed in zijn, welke zaken we stevig aan willen gaan pakken en vanuit welke gedachte , vanuit welke kernwaarden wij dit allemaal doen. Tijdens de visie tweedaagse hebben we met elkaar ook de uitspraak gedaan dat Montessorischool de Petteflet een innovatieve Montessorischool zal zijn en blijven. Innovatief betekent in dit verband dat wij een Montessorischool zijn waar we ons bewust zijn van maatschappelijke ontwikkelingen, daar zichtbaar mee aan de slag gaan binnen ons onderwijs en binnen de wijze waarop we ons verantwoorden richting ouders, bestuur, inspectie en andere belanghebbenden. Bij alles wat we doen, bij alles wat we ontwikkelen, bij alles wat we bewust willen uitstralen hebben wij onze visie in gedachten. We houden de visie nu en in de toekomst levend en toetsen ieder plan van aanpak en ieder idee aan deze werkelijkheid:
Hoger doel Waarom bestaan wij? Wat is de essentie en de unieke bijdrage die wij willen leveren? Welke idealen streven wij na? De Petteflet maakt vanuit de principes van Maria Montessori een energieke en innovatieve vertaalslag naar de 21ste eeuw. Energiek betekent vooral dat de Petteflet een school is die constant in beweging is. De Petteflet is een innovatieve Montessorischool waarin het hart wordt gevormd door het gedachtegoed van Maria Montessori maar waar oog is voor de nieuwe ontwikkelingen. Opbrengstgericht werken, planmatig werken en werken volgens de 1-zorgroute passen bij het concept. Doorgaande lijnen uitzetten, het goed volgen van de ontwikkeling van leerlingen en tegelijk het maximale uit leerlingen halen, gaan hand in hand. Wij realiseren hiermee een kansrijke toekomst voor al onze leerlingen. Gewaagd doel Een gewaagd doel is een uitdagend toekomstbeeld dat door uiterste inspanning bereikt kan worden. Voor onze school hebben wij ook een gewaagd doel. Ons gewaagde doel is er voor te zorgen dat binnen de regio Montessorischool De Petteflet gezien wordt als een uitstekende en
5
dynamische school. Van onze leerkrachten en van de directie vraagt dit een stevige inspanning; het doel is ambitieus, maar haalbaar. Ieder teamlid staat achter de visie en daarmee ook achter dit doel. Door onze kernwaarden stevig te verankeren en zichtbaar aanwezig te laten zijn in ons onderwijs, en ons daarnaast naar buiten toe hiermee te profileren, zullen wij in staat zijn om ons doel te realiseren. Kernwaarden Waarvoor staan wij? Kernwaarden zijn diepgewortelde overtuigingen die aangeven wat wij als team van deze school juist en van wezenlijk belang vinden. De kernwaarden zijn inspirator, richtsnoer en bindmiddel voor onze dagelijkse onderwijspraktijk. Onze kernwaarden zijn: Zelfstandigheid Vrijheid in gebondenheid Leren van en zorgdragen voor elkaar Stimulerende leeromgeving In deze kernwaarden zijn de uitgangspunten van Maria Montessori nadrukkelijk herkenbaar. Op onze innovatieve Montessorischool zijn de waarden essentieel voor ons onderwijs. Wij mogen op onze kernwaarden aangesproken worden. Vanuit de kernwaarden willen wij een eenduidige boodschap uitstralen. Het actief zoeken naar het potentieel van leerlingen en voor elke leerling maximale ontwikkeling stimuleren staat centraal. zelfstandigheid „Leer het mij zelf te doen‟ is een welbekend motto van Maria Montessori. Op de Petteflet onderschrijven wij dit van harte. Voor leerlingen is het heel belangrijk om eigenaar te worden van hun eigen leerproces en het gevoel te krijgen dat zij zelf in staat zijn om hun werk tot een goed eind te brengen. Intrinsieke motivatie is hierbij een belangrijke factor. Op onze school werken wij veel met Montessorimaterialen. Naast de Montessorimaterialen wordt nog veelvuldig gebruik gemaakt van andere zelfcorrigerende materialen. Vanzelfsprekend bewaakt de leerkracht de ontwikkeling van de leerlingen nauwkeurig door observaties en toetsing. Waar nodig wordt bijgestuurd. Het leren leren en het zelf leren plannen is ook een belangrijk onderdeel van het lesprogramma op de Petteflet. vrijheid in gebondenheid Op onze innovatieve Montessorischool geven we de leerlingen vrijheid; een vrijheid in gebondenheid. De leerlingen op de Petteflet hebben dan ook niet zozeer de keuze óf ze een bepaalde vaardigheid willen leren, maar wel hoe. Onze leerkrachten hebben een uitgebreid handelingsrepertoire waar het gaat om het aanbieden van verschillende leerstrategieën en materialen die fijn zijn om iets onder de knie te krijgen. Montessorimaterialen nemen hier een belangrijke plaats in. De methoden die we gebruiken op onze school zijn bewust gekozen en sluiten aan bij de differentiatiemogelijkheden die wij binnen ons onderwijs belangrijk vinden en graag vorm willen geven. leren van en zorgdragen voor elkaar De leerlingen op de Petteflet worden steeds in combinatiegroepen geplaatst, waardoor zij met ontwikkelingsongelijken in één groep zitten. Op deze manier wordt een proces van continu leren en ontwikkelen mogelijk gemaakt. Bovendien is de sociale opvoeding gediend met een zo natuurgetrouw mogelijke manier van samen leven. Iedere leerling is een keer oudste in een groep, maar ook een keer jongste. Dat vraagt andere sociale vaardigheden en levert ook andere opbrengsten op. Waar wij als innovatieve Montessorischool nadrukkelijk afwijken van het klassieke Montessoriconcept is de manier waarop we leerlingen op bepaalde momenten samen laten leren. Het klassieke Montessoriconcept gaat uit van veel individuele hulp bij het leren. Op onze school brengen leerkrachten van alle leerlingen hun onderwijsbehoeften in kaart en clusteren op basis daarvan leerlingen die vergelijkbare behoeften hebben. Deze geclusterde groepjes leerlingen leren samen, krijgen tegelijkertijd instructie van de leerkracht en ervaren dat anderen een vergelijkbaar probleem hebben. Deze leerlingen leren op vooraf geplande momenten, van en met „peers‟ ofwel ontwikkelingsgelijken. Het competentiegevoel van deze leerlingen wordt vergroot doordat een hoge succesfactor wordt ingebouwd in de les en zij zich herkennen in een probleem van de ander. Samen zijn deze leerlingen op dat moment sterker. stimulerende leeromgeving Onze leerkrachten observeren, volgen de leerling, bepalen op basis daarvan in welke fase van ontwikkeling de leerling zit – „zone van actuele ontwikkeling‟ – en zorgen dat de leerling kan leren 6
in de „zone van naaste ontwikkeling‟. De omgeving wordt zo ingericht dat het kind naar het onderwijs toe wil, nieuwsgierig wordt, wil onderzoeken. Kasten zijn open en heel gestructureerd. Leerkrachten staan voor de uitdaging om de omgeving goed in te richten en gaan hier planmatig mee om. De methoden die op onze school worden gebruikt zijn middel en geen doel. Bij de keuze van een nieuwe methode wordt nadrukkelijk ook gekeken naar de aanwezigheid van materialen waar leerlingen door geprikkeld worden om zichzelf uit te dagen. Vanzelfsprekend betekent dit alles niet dat leerlingen enkel leerstof komen halen. De leerkracht heeft de taak om alle leerstof die leerlingen in een bepaald leerjaar aangeboden moeten krijgen, ook daadwerkelijk als lesstof aan de orde te stellen. Daarnaast zal een leerkracht op basis van in kaart gebrachte onderwijsbehoeften van leerlingen nog additionele leerstof aanbieden. Kernkwaliteiten Waarin blinken wij uit? Waar zijn wij als school goed in? Wij streven ernaar om vanuit deze kernkwaliteiten te werken en deze kwaliteiten in ons team te delen. Dat maakt ons als team sterker. Onze kernkwaliteiten zijn: Wij zien jou Wij vertrouwen Wij waarderen Wij ontwikkelen Wij investeren „Wij zien jou‟ staat bovenaan ons lijstje met kernkwaliteiten. Dat is niet voor niets. Het drukt uit dat onze kracht gelegen is in het zien van elk individueel kind en het erkennen van ieders individuele talenten, behoeften, interesses en eigenaardigheden op elk gebied. Deze kernkwaliteit is dan ook onlosmakelijk verbonden met de andere kernkwaliteiten die de eerste kwaliteit ondersteunen. Motto Passend bij onze visie heeft het team van de Petteflet een motto bedacht: „eigen-wijs in onderwijs‟. Eigenwijs omdat: we op de Petteflet recht willen doen aan de eigen wijze waarop leerlingen en leerkrachten zich ontwikkelen; we op de Petteflet op eigen wijze invulling geven aan Montessori onderwijs; we ervan uitgaan dat iedere leerling een eigen wijsheid heeft waar het gaat om zijn of haar talent; we er op vertrouwen dat iedere leerling eigenwijs genoeg is om binnen kaders eigen keuzes te maken.
7
4. BELEID IN KAART GEBRACHT In deze paragraaf beschrijven we achtereenvolgens de doelen de we willen bereiken en de activiteiten die we de komende jaren zullen ondernemen. We onderscheiden twee categorieën doelen en activiteiten:
Doelen, opbrengsten die bereikt worden door onze geborgde activiteiten, de realisatie van ons hoger doel, zoals in de vorige paragraaf bij de visie beschreven.
Visionaire doelen, gericht op de ontwikkeling van de school: Vernieuwingsdoelen bij volstrekt nieuwe ontwikkelingen Vernieuwingsdoelen bij reeds in gang gezette trajecten
Visionaire of ontwikkelingsdoelen De gemaakte keuzen komen voort uit onze visie en de door ons gesignaleerde ontwikkelingen binnen en buiten de school. Voor de doelen hebben we de volgende activiteiten benoemd en in thema‟s onderverdeeld:
Het onderwijs Onderwijsleerproces Zorg en begeleiding Opbrengsten De schoolorganisatie Personeel Middelen Organisatie en communicatie Bestuur en management Kwaliteit
De ontwikkelingsdoelen voor de komende vier jaren 1. Innovatief Montessorionderwijs met passende methodes 2. Doorgaande lijn en duidelijke leerroutes 3. Effectieve instructie en effectieve differentiatie 4. Voorbereide, stimulerende en leerrijke leeromgeving 5. Optimale leeropbrengsten 6. Handelingsgericht werken volgens 1-zorgroute 7. Onderwijsprofiel in het kader van passend onderwijs 8. Een COTAN gecertificeerd sociaal-emotioneel kindvolgsysteem 9. Geborgde en verankerde kwaliteitszorg 10. Duidelijk profiel als uitstekende en dynamische innovatieve Montessorischool Per thema geven we kort achtergronden en opvattingen weer. We geven een korte beschrijving van bestaand beleid. Vervolgens beschrijven we per thema wat we de komende vier jaar willen bereiken. Deze beschrijving bevat de volgende elementen: Succesgebied geeft aan op welk gebied binnen een bepaald domein we resultaten willen halen; Prestatie-indicator houdt in de meetbare opbrengst(en) die we willen halen binnen een bepaald succesgebied; Acties houdt in wat we in globale zin voornemens zijn te gaan doen; Tijdpad geeft weer in welk schooljaar we de activiteit zullen gaan uitvoeren. Op basis van de beschreven activiteiten zullen we per schooljaar een activiteitenplan opstellen. De activiteitenplannen per schooljaar vormen gezamenlijk het jaarplan voor het betreffende schooljaar.
8
Doel 1 bestaand beleid
resultaat
succesgebied prestatie-indicator
acties
tijdpad Doel 2 bestaand beleid
resultaat
Innovatief Montessorionderwijs met passende methoden In februari 2011 zijn tijdens de visietweedaagse heldere kaders geschetst waarbinnen de Petteflet zich op onderwijskundig vlak zal bewegen. Sindsdien zijn we de methoden die we gebruiken zorgvuldig tegen het licht aan het houden en hebben we, op basis van de visie en de eisen die door de inspectie aan ons onderwijs worden gesteld, geconstateerd dat voor technisch lezen en taal de methoden niet langer voldoen. Met de visie in de hand, zijn kijkwijzers gemaakt, met daarin opgenomen voorwaarden waaraan nieuwe methoden moeten voldoen. Inmiddels is de keuze gevallen op een doorgaande lijn voor technisch lezen binnen „Veilig leren lezen‟ in groep 3 en „Estafette‟ voor de groepen 4 t/m 8. Voor taal hebben we de keuze gemaakt voor „Taal in beeld/Spelling in beeld‟. De gekozen methoden sluiten aan bij ons onderwijsconcept. Zorgvuldige implementatie van de nieuwe methoden op de Petteflet. Daarnaast en vanzelfsprekend verbeterde resultaten voor lezen. Op het gebied van taal streven wij naar een verbetering van de woordenschat én spelling van de leerlingen. Ook vinden wij het belangrijk dat de methoden door leerkrachten op de juiste manier gebruikt worden, dat er een doorgaande lijn is in aanpak en dat software ook op een goede manier toegevoegde waarde heeft. Wij willen bovendien recht doen aan de keuzevrijheid van leerlingen, aan het tegemoetkomen aan verschillen in onderwijsbehoeften en het prikkelen van leerlingen in een gedifferentieerde leeromgeving. Onderwijsleerproces De tussentijdse resultaten voor taal, technisch lezen en begrijpend lezen liggen op of boven de inspectienorm. De leerlingen leren ieder leerjaar per jaargroep datgene wat beschreven staat in de nieuwe referentieniveaus taal/lezen. Methodegebonden en niet-methodegebonden toetsen worden gebruikt als meetinstrument en resultaten afgezet tegen de vaardigheden die voortvloeien uit de referentieniveaus. Aftrapmomenten organiseren voor de verschillende methoden. Contacten leggen met scholen die deze methoden al gebruiken binnen de stichting en ervaringsdeskundigen in contact brengen met leerkrachten van onze school voor uitwisseling van kennis. Teamvergadering organiseren om ervaringen te delen en het werken met de methoden te evalueren. Afspraken maken met bovenschools ICT-schoolbegeleider Frank van de Oetelaar om zorgvuldige implementatie van de software behorend bij de methoden te waarborgen. Leerkrachten voeren zorgvuldig resultaten in binnen het registratiesysteem van de methoden. De intern begeleider bewaakt de resultaten en geeft indien nodig signalen af. Schooljaar 2011-2012 Doorgaande lijn en duidelijke leerroutes Leerkrachten hebben tijdens de visietweedaagse naar voren gebracht te weinig op de hoogte te zijn van doorgaande leerlijnen binnen de verschillende vakgebieden. Dit wordt onderschreven door analyse van de directie en de inspecteur van het onderwijs. In schooljaar 2010-2011 is een werkgroep zorgvuldig aan het werk geweest om de doorgaande leerlijn voor technisch lezen in kaart te brengen. De opbrengsten zijn met het hele team gedeeld en van daaruit is een vertaalslag gemaakt naar leerroutes voor de leerlingen middels groepsplannen technisch lezen. Vervolgens zal een vertaalslag gemaakt worden naar andere vakgebieden. De manier van werken bij technisch lezen wordt als „blauwdruk‟ gebruikt. De implementatie van nieuwe methoden zal het werken met doorgaande leerlijnen versterken. De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 9
succesgebied prestatie-indicator
Acties
tijdpad Doel 3 bestaand beleid
resultaat
succesgebied prestatie-indicator
Acties
tijdpad Doel 4 bestaand beleid
resultaat
Succesgebied prestatie-indicator
onderwijsleerproces De doorgaande leerlijnen lezen, taal en spelling zijn zichtbaar in de groepsplannen die door de leerkrachten in de groepen worden gebruikt. In de „rode draad borgingsmap‟ zijn de totale leerlijnen per vakgebied opgeslagen. In iedere groepsmap zit een jaarplanning per vakgebied die gebaseerd is op de totale leerlijn van dit vakgebied. In kaart brengen totale leerlijnen per vakgebied. Vertalen van de leerlijnen naar groepsjaarplannen. Borgen leerlijnen in „rode draad-map‟ en groepsmappen. Doelgericht werken met de groepsplannen op basis van de leerlijnen. Volledige planperiode 2011-2015 Effectieve instructie en effectieve differentiatie Analyse van de gedifferentieerde instructie door schoolleider en inspectie heeft duidelijk gemaakt dat de kwaliteit van de instructie en van de differentiatie binnen de instructie onvoldoende aansluit bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen van onze school. Een andere conclusie van de analyse is dat versteviging van het klassenmanagement bij kan dragen aan verbetering van de onderwijskwaliteit. In schooljaar 2010-2011 is een start gemaakt met het werken met „het directe instructiemodel‟. Klassenbezoeken door de directie, collegiale consultatie en feedbackgesprekken hebben bijgedragen aan een eerste versterking van de kwaliteit. De kwaliteit van de instructie en daarmee het totale onderwijs sluit aan bij de onderwijsbehoeften van onze leerlingen en zorgt ervoor dat leerlingen maximaal kunnen presteren. onderwijsleerproces Het directe instructiemodel wordt door de leerkrachten zichtbaar ingezet tijdens de lessen. De leraren geven duidelijk uitleg van de leerstof. De leerkrachten geven de leerlingen feedback op hun leer- en ontwikkelingsproces. De leerkrachten stemmen instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Goed klassenmanagement vormt de basis voor een veilig en didactisch sterk leerklimaat in de groepen. Scholing op het gebied van het „model directe instructie‟ door Edux Begeleiding m.b.t. klassenmanagement door Edux Klassenbezoeken door directeur en interne begeleider Collegiale consultatie Feedbackgesprekken Onderzoeken hoe ICT ingezet kan worden om de gedifferentieerde instructie te versterken. Schooljaar 2011-2012 Voorbereide, stimulerende en leerrijke leeromgeving Vanuit de principes van Maria Montessori wordt op de Petteflet gewerkt met een voorbereide leeromgeving. Deze is onvoldoende zichtbaar en leerkrachten hebben te weinig handvatten om dit goed vorm te geven. De leerlingen van de Petteflet worden geprikkeld door een uitdagende leeromgeving. De eigen-wijsheid, nieuwsgierigheid en leergierigheid van leerlingen wordt maximaal aangesproken. Onderwijsleerproces Uit leerlingtevredenheidsonderzoek blijkt dat leerlingen met plezier naar school komen. De leeromgeving in de groepen sluit zichtbaar aan bij de 10
Acties
tijdpad Doel 5 bestaand beleid
resultaat
succesgebied prestatie-indicator
Acties
tijdpad
onderwijsbehoeften van de leerlingen en de doelen waarnaar gestreefd wordt. De leeromgeving in de groepen is veelzijdig ingericht en geeft leerlingen de kans om keuzes te maken uit verschillende materialen en manieren van werken. Scholing door een opleider van de Montessoriopleiding m.b.t. voorbereide leeromgeving Schoolbezoeken aan andere Montessorischolen Bewuste keuze voor het inzetten van methodematerialen en Montessorimaterialen binnen de groep Collegialeconsultatie en feedbackgesprekken Maatjeswerk Klassenbezoeken door de directeur Onderzoeken hoe ICT ingezet kan worden om de leeromgeving te verrijken. De schooljaren 2011-2012 en 2012-2013 Optimale leeropbrengsten De score van de eindcito van groep 8 en de tussenopbrengsten liggen op een niveau dat niet aansluit bij schoolpopulatie. Daarnaast blijken de gegevens die in Parnassys staan niet betrouwbaar te zijn. In schooljaar 2010-2011 zijn diverse interventies gepleegd en zijn de resultaten al zichtbaar verbeterd en wordt zorgvuldig geregistreerd binnen Parnassys. Deze lijn wordt verder doorgetrokken. De leerlingen van de Petteflet presteren op het niveau dat van hen verwacht mag worden. Opbrengsten zijn betrouwbaar ingevoerd en vanuit deze opbrengsten worden gepast acties uitgezet op leerling- groeps- en schoolniveau. Opbrengsten De uitslagen met betrekking tot de CITO-eindtoets zijn minimaal conform de eisen van de Inspectie. We streven een gemiddelde score na van minimaal 537. Alle leerlingen doen mee aan de CITO-eindtoets, met uitzondering van de leerlingen die naar het praktijkonderwijs gaan en waarvoor een ontwikkelingsperspectief is vastgesteld. De eindopbrengsten van deze leerlingen worden gemeten via de niveautoets. 55 % van de leerlingen krijgt een HAVO of VWO advies. Niet meer dan 15 % van de leerlingen krijgt een basis- of kaderadvies. De leerlingen functioneren in het vervolgonderwijs naar verwachting. Het percentage leerlingen in het derde jaar voortgezet onderwijs dat zonder vertraging op of boven het geadviseerde niveau functioneert is > 75 %. De tussentijdse opbrengsten liggen boven de normen van de inspectie. Dit is zichtbaar op de inspectiekaart van Parnassys. Het gemiddelde percentage leerlingen dat jaarlijks in de groepen 3 t/m 8 blijft zitten is <3%. Trendanalyses worden gemaakt m.b.v. analysemodellen die gericht zijn op opbrengsten. Trendanalyse van de eindresultaten van ieder schooljaar wordt gemaakt door de intern begeleider. Samen met de directeur zet de intern begeleider op basis van deze schoolanalyse acties uit. Leerkrachten maken tweemaal per jaar, samen met de intern begeleider, een groepsanalyse m.b.v. het formulier „analyse niveaugrafieken groep‟. De leerkracht analyseert de gegevens op leerlingniveau en stemt hierop zijn onderwijs en begeleiding af. De leerkracht signaleert vroegtijdig welke leerlingen extra zorg nodig hebben en volgt hierbij de routing zoals is vastgelegd binnen de zorg. Volledige schoolplanperiode
11
Doel 6 bestaand beleid
resultaat succesgebied prestatie-indicator
acties
tijdpad Doel 7 bestaand beleid resultaat succesgebied prestatie-indicator acties
tijdpad Doel 8 bestaand beleid
resultaat
Handelings gericht werken volgens 1-zorgroute Het klassieke Montessoriconcept gaat uit van individuele begeleiding van leerlingen. Binnen ons innovatieve Montessoriconcept maken wij een bewuste keuze voor clustering van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften. Van daaruit hebben we een start gemaakt met de implementatie van de 1zorgroute en het werken met groepsplannen. Leerkrachten werken handelingsgericht vanuit de onderwijsbehoeften van leerlingen. Zorg en begeleiding De zeven uitgangspunten van handelingsgericht werken vormen de basis voor ons onderwijs De groepskaart van Parnassys is goed ingericht door leerkrachten De groepskaart vormt zichtbaar de basis voor het opstellen van groepsplannen Het groepsplan is zodanig opgesteld dat wordt voldaan aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen Tijdens het klassenbezoek is zichtbaar dat de leerkracht handelt zoals beschreven in het groepsplan We werken met groepsplannen voor technisch lezen, begrijpend lezen, taal, spelling en rekenen Leerkrachten leren stapsgewijs werken volgens de zeven uitgangspunten van handelingsgericht werken Inrichten van de groepskaart binnen Parnassys door de intern begeleider Training van leerkrachten in het werken met de Parnassys groepskaart Scholing van leerkrachten in het werken met groepsplannen Klassenbezoeken door de intern begeleider Op vooraf afgesproken evaluatiemomenten wordt het lopende groepsplan geëvalueerd en geanalyseerd en wordt een nieuw groepsplan geformuleerd Gehele schoolplanperiode Onderwijsprofiel in het kader van passend onderwijs Op de Petteflet is nog geen onderwijsprofiel opgesteld. Montessorischool de Petteflet heeft een helder en op reële verwachtingen en mogelijkheden gebaseerd onderwijsprofiel. Zorg en begeleiding Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften presteren op de Petteflet naar hun mogelijkheden. Studiedag „Kind op de gang‟ Verzamelen en ordenen van relevante informatie vanuit het handelingsgericht werken op de Petteflet en de opbrengsten van de studiedag. Vertalen van al deze gegevens naar een onderwijsprofiel. Volgen van ontwikkelingen op niveau van het samenwerkingsverband door de intern begeleider en de directeur. Schooljaar 2011-2012 Een COTAN gecertificeerd sociaal-emotioneel kindvolgsysteem In de kleuterbouw werd tot nu toe gewerkt met OVM als kindvolgsysteem. Leerkrachten waren hierover niet tevreden en een werkgroep is op zoek gegaan naar een sociaal-emotioneel kindvolgsysteem met een duidelijke doorgaande lijn richting groep 8. Inmiddels is de keuze gemaakt voor „KIJK op kleuters‟ en „KIJK op sociale competentie‟ beiden uitgegeven door Bazalt. Leerkrachten volgen de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen middels het observatiesysteem „KIJK op sociale competentie‟. De leerkrachten van groep 1-2 volgen de hele ontwikkeling van kleuters middels 12
succesgebied prestatie-indicator acties tijdpad Doel 9 bestaand beleid resultaat succesgebied prestatie-indicator
acties
tijdpad Doel 10 bestaand beleid
resultaat succesgebied prestatie-indicator
acties
tijdpad
het observatiesysteem „KIJK op kleuters‟ Zorg en begeleiding Voor alle leerlingen is het volgsysteem KIJK betrouwbaar ingevoerd. Implementatie „KIJK op kleuters‟ en „KIJK op sociale competentie‟ Intern begeleider bewaakt de registratie binnen KIJK. Schooljaar 2011-2012 Geborgde en verankerde kwaliteitszorg Op de Petteflet is kwaliteitszorg niet planmatig georganiseerd. Er is wel een start gemaakt met een „rode draad borgingsmap‟. De kwaliteit van het onderwijs op de Petteflet is geborgd, wordt levend gehouden, wordt geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Kwaliteit In de teamkamer, het kantoor van de intern begeleider en het directiekantoor is de „rode draad borgingsmap‟ zichtbaar aanwezig. De „rode draad borgingsmap‟ is voor ieder teamlid digitaal bereikbaar op de schoolportal. Integraal KMS van Parnassys wordt consequent gevoed met gegevens. Aanschaf van Integraal KMS van Parnassys Implementatie van Integraal KMS Uitzetten vragenlijsten op diverse kwaliteitsgebieden middels Integraal KMS Verwerken gegevens in Integraal KMS en uitzetten van daaruit voortvloeiende acties Verder invulling geven aan „de rode draad borgingsmap‟ zodat dit gaat functioneren als kwaliteitshandboek van de Petteflet Hele schoolplanperiode Duidelijk profiel als uitstekende en dynamische innovatieve Montessorischool Ouders/verzorgers uit de omgeving van de Petteflet blijken geen helder beeld te hebben van wat innovatief Montessorionderwijs inhoudt. Daarnaast is onze school vanwege de wat geïsoleerde ligging afhankelijk van een regioprofilering en in dit verband nog onvoldoende zichtbaar en herkenbaar. Op de Petteflet gunnen wij alle kinderen onderwijs volgens de uitgangspunten zoals wij die binnen onze visie hebben geformuleerd. Montessorischool de Petteflet wordt binnen de regio gezien als een uitstekende en dynamische school. Organisatie en communicatie De visie van de Petteflet is zichtbaar voor alle belangstellenden en belanghebbenden De visie van de Petteflet spat van de website af Ouders maken een bewuste keuze voor innovatieve Montessorischool de Petteflet Het leerlingaantal van de Petteflet groeit tot tenminste 200 leerlingen in 1 oktober 2014. Het opstellen en uitvoeren van een actieplan t.b.v. visueel maken en uitdragen van de visie van de Petteflet. De website vernieuwen passend bij de visie Vaststellen van een helder extern communicatieplan met daarin elementen als visie op relatie met ouders, kaders wederzijdse verantwoordlijkheid en open en transparante communicatie en informatie. Hele schoolplanperiode
13
4.1 Het onderwijs De Petteflet is een school met een katholieke identiteit. De christelijke waarden zijn voor ons nog steeds het uitgangspunt van ons handelen. De identiteit van een school wordt niet alleen op basis van bestuursvorm of godsdienstige grondslag bepaald. Bij de identiteit van de school gaat het ook om wat wij als team belangrijk vinden, om de keuzes die we maken, de prioriteiten die we stellen, de manier waarop we met elkaar omgaan op school. Een voor de school wezenlijke keuze is die voor Montessori onderwijsconcept. De Petteflet hecht aan een doorgaande lijn in de ontwikkeling van haar leerlingen. De methoden die we bewust kiezen, voldoen aan de kerndoelen die gesteld zijn door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en sluiten aan bij ons onderwijsconcept. De nieuwe taalmethode waarmee we met ingang van schooljaar 2011-2012 gaan werken houdt ook al rekening met de referentieniveaus taal/lezen zoals die in de nabije toekomst gehanteerd zullen gaan worden door het ministerie. Op onze school besteden wij aandacht aan differentiatie en individualisering van het leerstofaanbod in alle groepen. Omdat niet alle leerlingen zich gelijk ontwikkelen, richt de school de aandacht ook heel duidelijk op zorgverbreding. In onze maatschappij leven veel verschillende mensen met ook verschillen in culturele achtergrond. Om onze leerlingen goed voor te bereiden op participatie in die maatschappij besteden wij op de Petteflet aandacht aan deze diversiteit aan culturen. 4.1.1 onderwijsleerproces Visie op cultuureducatie en kosmisch onderwijs Cultuur is alles wat ons tot mensen maakt. In beperkte zin betekent cultuur het geheel van activiteiten waarmee we op onszelf reflecteren (kunsten, filosofie, religie, geschiedschrijving) Dit zelfbeeld van mensen bepaalt uiteindelijk hoe we handelen. Cultuur is continu in ontwikkeling, het is daarom van groot belang dat we met deze dynamiek blijvend geconfronteerd worden. Maria Montessori benadrukt dat het bij de cultuuroverdracht niet alleen gaat om het klakkeloos overnemen van verworvenheden, maar om bewust positie kiezen op basis van kennis en kritische beschouwing. De leerlingen van de Petteflet worden daarom actief, receptief en reflectief geconfronteerd met cultuur. Ons cultuuronderwijs legt op die manier de basis voor een kritisch en complex, zelfstandig cultureel burgerschap. Kwalitatieve cultuureducatie leert kinderen een persoonlijke, creatieve, onafhankelijke en verantwoordelijke rol te vervullen voor het heden en de toekomst. Het cultuuronderwijs op basisschool de Petteflet omvat alle vormen van educatie waarbij cultuur als doel en/of als middel wordt ingezet. De school streeft naar een breed aanbod voor de culturele ontwikkeling van kinderen. In de komende schoolplanperiode mag hier voor de bovenbouw nog wat meer accent op komen te liggen. Cultuureducatie omvat muziek, dans, beeldend vormen, drama, letteren, media en cultureel erfgoed. Maar ook binnen Kosmische Opvoeding en Onderwijs (KOO) wordt cultuureducatie bedreven. Kosmische opvoeding brengt waardering bij voor cultuur en ontwikkelt bij kinderen de bereidheid om in het belang van de gemeenschap te werken. Kosmisch onderwijs is de oriëntatie op natuur en cultuur. Het gaat uit van de grootst mogelijke gehelen, waardoor leerlingen verbanden leren zien en hun taak en plaats in de wereld leren ontdekken. ICT en onderwijs Het gebruik van computers in ons onderwijs heeft inmiddels een niet meer weg te denken plaats ingenomen. Dagelijks wordt ICT ingezet om leerlingen in staat te stellen zich optimaal individueel en in eigen tempo te kunnen ontwikkelen. Daarnaast wordt ICT ingezet als middel binnen de zorgverbreding. In onze school wordt hiervoor onder andere gebruik gemaakt van: Methodegebonden educatieve software aangevuld met programma‟s ter ondersteuning van automatiseringsactiviteiten. Leerlingen oefenen hiermee leerstof op de gebieden van rekenen en taal. Leergangen voor de ontwikkeling van computervaardigheden. Leerlingen ontwikkelen zich bijvoorbeeld aan het werken met tekstverwerkers ten behoeve van werkstukken en met presentatieprogramma‟s als ondersteuning op spreekbeurten. Lessen in mediawijsheid. Hieronder vallen activiteiten waarlangs leerlingen op een goede manier gebruik maken van informatie op het internet en andere digitale media. Leerlingen leren hoe informatie op het internet gezocht kan worden en hoe deze tot eigen kennis ontwikkeld kan worden. Daarnaast wordt aandacht besteed aan waarden en normen bij
14
gebruik van het internet. Op school is een protocol voor gebruik van internet aanwezig, hierin liggen afspraken vast rondom het gebruik van internet. Digitale schoolborden ter visuele verrijking van instructies en groepsactiviteiten en het gezamenlijk raadplegen van digitale bronnen. In 2012 wordt de apparatuur op school vervangen door nieuwe computers. De school werkt hierin bovenschools samen met de andere scholen van Xpect Primair. Ook wordt gebruik gemaakt van een bovenschools ingericht intranet waarin wordt samengewerkt in en tussen scholen. Samen met de andere scholen van Xpect Primair wordt de komende jaren extra aandacht besteed aan het gebruik van ICT in het kader van „passend onderwijs‟. In diverse projecten zal worden onderzocht hoe ICT nog intensiever kan worden ingezet om de ontwikkelingsprocessen van onze leerlingen te ondersteunen. Vanuit bovenschools strategisch beleid zal samen worden gewerkt aan vaardigheden van leerlingen om goed te kunnen functioneren in de huidige maatschappij waarin ICT een steeds belangrijkere rol speelt. Daarbij wordt uiteraard ook de nodige aandacht besteed aan de deskundigheid van leerkrachten in ons onderwijs. Daarnaast gaan we binnen de stichting werken aan de integratie van ICT binnen de diverse vakgebieden en zullen we bekijken wat voor invloed dit heeft op de visie die wij hebben op het onderwijs van de 21ste eeuw. Onderwijsaanbod Op basis van onze visie en de daarbij behorende doelen hebben wij op de Petteflet een onderwijsaanbod ontwikkeld dat voldoet aan de Kerndoelen zoals deze zijn beschreven door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het aanbod is afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerling en is afgeleid uit het groepsplan. Van daaruit streven onze leerkrachten ernaar om de instructie zo goed mogelijk af te stemmen op de onderwijsbehoeften van onze leerlingen. Schatkist taal en rekenen voor kleuters Schatkist is een geïntegreerd pakket voor kleuters, waarbinnen motoriek, creativiteit, taal, sociaalemotionele ontwikkeling, wereldoriëntatie en rekenen aan bod komen. Ons innovatieve Montessorionderwijs wordt door Schatkist versterkt omdat deze methode betekenisvolle contexten en een rijke leeromgeving biedt. Schatkist is een uitstekende voorbereiding op de methode Veilig leren lezen die voor groep 3 wordt gebruikt. Veilig leren lezen Veilig leren lezen is een methode voor aanvankelijk lees- en taalonderwijs in groep 3. Zorgvuldig gekozen woorden (structureerwoorden) worden gebruikt om leerlingen de klankstructuur van ons schriftsysteem te laten ontdekken. Door deze structuurwoorden te zien, te horen en uit te spreken, leren leerlingen klanken en letters te verbinden. Er is veel aandacht voor het automatiseren van de letterkennis en het stimuleren van vlot en vloeiend leren lezen. Hiervoor worden materialen voor zelfstandige verwerking op verschillende niveaus aangeboden. De variatie die deze methode biedt aan manieren van leren en aanbieden past uitstekend binnen ons onderwijsconcept. Bovendien sluit Veilig leren lezen aan bij Schatkist voor kleuters en Estafette voor de groepen 4 t/m 8. Estafette Deze methode voor voortgezet technisch lezen waarbij leerlingen eerst correct leren lezen, gevolgd door het verhogen van de leessnelheid om vlot en vloeiend te leren lezen, is bewust door ons gekozen. Leerlingen worden ingedeeld in een aanpak gebaseerd op de individuele leesprestatie en hun onderwijsbehoefte. De aanpakken differentiëren op basis van instructie, begeleiding, herhaling en leestijd. Goede lezers worden hierbij relatief vrij gelaten en voor risicolezers wordt de instructie en oefentijd geïntensiveerd. Taal en spelling Voor taal en spelling gebruiken wij m.i.v. schooljaar 2011-2012 de methoden Taal in beeld en Spelling in beeld. Deze methoden kenmerken zich door maximale mogelijkheden voor zelfstandig leren en omgaan met verschillen tussen leerlingen. Beide methoden motiveren leerlingen vanuit alledaagse situaties op het gebied van taal. Leerlingen worden gestimuleerd „het zelf te doen‟ en leren op een uitdagende manier omgaan met nieuwe leerstofonderdelen. De methoden sluiten heel goed aan bij ons onderwijsconcept, en ondersteunen de zelfstandigheid en het leren maken van keuzes, wat wij bij leerlingen nastreven. Daarnaast wordt door het werken met deze methoden een doorgaande leerlijn vanuit Schatkist voor kleuters en Veilig leren lezen in groep 3 gewaarborgd.
15
Begrijpend lezen Voor begrijpend lezen wordt de methode Tekstverwerken gebruikt. De methode is evidence based en sluit aan op onze wens om binnen de lessen te werken met gedifferentieerde instructie. Naast deze methode gebruiken wij ook nog Nieuwsbegrip en volgend schooljaar wordt daar Nieuwsbegrip XL aan toegevoegd. Dit zijn twee aanvullende methoden waarbij structureel aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën wordt besteed aan de hand van diverse actuele tekstsoorten. Onze ervaring is dat de leerlingen over deze teksten erg enthousiast zijn en ermee aan slag willen. Daarnaast hanteert Nieuwsbegrip een manier van vragenstellen zoals die ook wordt gebruikt in de eindcito. Voor leerlingen heeft dit toegevoegde waarde. Engels Voor Engels werken wij op de Petteflet met projecten waarbij kinderen aan de hand van leesboekjes aan de slag gaan met oefeningen op werkbladen. Daarnaast wordt in de lessen Engels vooral ook aandacht besteed aan de uitdrukkingsvaardigheid van onze leerlingen in het Engels. Het gaat dan met name ook over het overwinnen van spreekangst en het zich vrij gaan voelen in het zicht uiten in een andere taal. Rekenen Ondersteunend binnen ons rekenonderwijs is de methode Pluspunt. Leerstof wordt in duidelijke kleine stappen aangeboden en regelmatig herhaald. Er wordt structureel geoefend, zowel zelfstandig als samen. Interactie vindt plaats door uitwisseling van oplossingsstrategieën. Onze Montessorimaterialen worden veelvuldig ingezet bij het werken met Pluspunt. Hierdoor worden strategieën visueel gemaakt en beklijft de leerstof beter. Verder werken we ook met deze methode gedifferentieerd. Geschiedenis De methode Een zee van tijd is een geschiedenismethode die gebaseerd is op tien tijdvakken en ook recente geschiedenis bevat. Er ontstaat bij de leerlingen een rijk beeld van onze geschiedenis. Veel aandacht is er voor bronnenonderzoek en historisch besef. Wat dit betreft past de methode uitstekend bij ons onderwijsconcept en bij het feit dat we leerlingen willen stimuleren om zelf te onderzoeken en te ontdekken. De methode daagt leerlingen uit tot verdieping. Buiten de methode om wordt voor geschiedenis, maar ook voor aardrijkskunde gebruik gemaakt van filmpjes, praatplaten, het internet en excursies om de leerstof nog meer voor leerlingen te laten leven. Aardrijkskunde Voor aardrijkskunde gebruiken wij op de Petteflet de methode Land in zicht. Het beeldmateriaal, de didactiek en structurele aandacht voor kaartvaardigheden en topografie zorgen ervoor dat onze leerlingen goed leren kaartlezen en specifieke kennis verwerven van regio‟s. Zo krijgen ze daadwerkelijk landinzicht. De software die via het digibord getoond kan worden draagt er voor dyslectische leerlingen toe bij dat zij de informatie makkelijker kunnen opnemen. Bovendien zijn de teksten die worden gebruikt voor deze leerlingen ook prettig leesbaar. Natuur-techniek De methode Natuur Buiten-Gewoon is een praktische methode voor natuur- en milieuonderwijs, gezond gedrag en techniek. Er wordt gewerkt met thema‟s. Voor elk leerjaar zijn thema‟s gerelateerd aan de periode van het jaar. Handvaardigheid, tekenen, muziek en dramatische vorming Moet je doen is een doorgaande leerlijn voor expressie onderwijs en bestaat uit de modules muziek, handvaardigheid, tekenen en drama. De methode benadrukt het „doen‟ met groepsopdrachten. In elke les worden activiteiten uitgevoerd in relatie tot zingen, luisteren, vastleggen, spelen of bewegen. Naast deze methode worden activiteiten ondernomen met medewerking van studenten van de dansacademie en van de kunstacademie. Actief burgerschap en sociale integratie Onder actief burgerschap verstaan we het zelfstandig verantwoordelijkheid nemen of leren nemen voor gemeenschapsbelangen binnen of buiten de school. Actief burgerschap moedigt leerlingen aan meer verantwoordelijkheid te nemen in hun omgeving. De ervaring leert, dat leerlingen deze verantwoordelijkheid graag nemen, zeker waar het gaat om activiteiten die aansluiten bij hun eigen interesses. De zwaarte van het bovenstaande neemt toe naarmate de leerlingen ouder worden. Ze kunnen dan ook al echte verantwoording voor bepaalde activiteiten of handelingen dragen. Zoals eerder gemeld zorgt onze culturele educatie vanuit het gedachtengoed van Maria Montessori voor zelfstandig cultureel burgerschap. Onze school heeft contacten met maatschappelijke organisatie Twern om de bijdrage van onze school in de omgeving te versterken. Passend bij ons innovatieve onderwijsconcept denken we dan 16
bijvoorbeeld aan het in de toekomst realiseren van een „digitaal trapveldje‟ waarbij bovenbouw leerlingen samen met oudere buurtbewoners werken aan een project. Waar we op dit moment concreet al mee bezig zijn is het samen verantwoordelijk zijn voor een opgeruimde leefomgeving. Iedere vrijdagmiddag zijn groepen van de Petteflet bezig met het verwijderen van zwerfvuil op het schoolplein. Daarnaast betrekken we als school buurtbewoners zoveel mogelijk bij festiviteiten op onze school, zoals bijvoorbeeld de boekenmarkt tijdens de kinderboekenweek en de voorstelling tijdens ons jaarlijkse schoolfeest. Ook hebben we met onze school in het verleden sponsorlopen georganiseerd t.b.v. een goed doel – bijvoorbeeld Kika – en zullen we dit in de toekomst ook blijven doen. Onderwijstijd Op onze school gaan wij uit van het „Hoorns model‟. Dit betekent dat alle leerlingen ieder jaar 940 uur les krijgen. Aan het einde van de basisschoolloopbaan heeft iedere leerling dan 7520 uur les gehad en daarmee is aan de wettelijke verplichting voldaan. Op de Petteflet volgen wij de wet op de schooltijden. Deze wet geeft aan dat de leerlingen uit de groepen 3 t/m 8 nog maar zeven vierdaagse schoolweken mogen hebben. Uitzondering hierop zijn weken waarin officiële landelijke feestdagen vallen. Op onze website en in onze schoolgids wordt jaarlijks een overzicht opgenomen waarin wij onze uren op jaarbasis verantwoorden. Op dit overzicht vindt u ook een aantal studiemomenten die voor het team zijn ingepland. Wij vinden het als school belangrijk dat alle leden van het team zich blijven professionaliseren. Voor de Petteflet betekent dit ook dat er tijd wordt vrijgemaakt om ons te blijven bekwamen in het uitdragen van het Montessori gedachtengoed. Nieuwe leerkrachten zullen hier nog extra scholing voor volgen. Daarnaast wordt er vanuit Xpect Primair ook een studiedag of studiemiddag georganiseerd waaraan de teamleden van de Petteflet deelnemen. De schooltijden op de Petteflet zijn als volgt ingericht: Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag 8.30 – 12.00 uur en 12.45 – 14.45 uur Woensdag 8.30 – 12.30 uur Dagelijks eten de leerlingen tussen de middag samen met de leerkracht in de groep en daarna spelen zij een half uur buiten. Effectieve leertijd Om de lestijd zo effectief mogelijk te kunnen besteden, hebben wij op de Petteflet een inloop van 15 minuten voor schooltijd. In deze tijd bieden we ouders de mogelijkheid om hun kind(eren) in de klas te brengen en even te kijken waar het kind zich mee bezighoudt op school, of om een korte boodschap achter te laten bij de leerkracht. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling op dit moment resultaten met de leerkracht te bespreken. Om 8.25 uur gaat een zoemer die een signaal is voor ouders om afscheid te gaan nemen van hun kind. Op die manier kan de leerkracht ook daadwerkelijk om 8.30 uur met de lessen beginnen. Wanneer leerlingen regelmatig te laat komen, worden leerlingen en ouders daar op aangesproken en kan er een gesprek met de directie of leerplichtambtenaar volgen. Om gedurende de dag ook zoveel mogelijk effectief gebruik te maken van de onderwijstijden, zijn leerkrachten alert op de manier waarop zij lesovergangen organiseren. Daarnaast eten de leerlingen het pauzehapje voor de ochtendpauze op tijdens de 15 minuten die ze dan buiten doorbrengen. Inhoudelijk streven we er op de Petteflet natuurlijk ook naar om de onderwijstijd effectief te benutten. Dit doen wij door te werken op drie niveaus. Door goed naar de onderwijsbehoeften van leerlingen te kijken en vergelijkbare onderwijsbehoeften te clusteren wordt instructie tijd waardevol benut. We versterken dit nog door gebruik te maken van het model directe instructie, dat naadloos aansluit bij het clusteren van onderwijsbehoeften. Pedagogische visie De in onze visie genoemde kernkwaliteiten zijn bepalend voor de uitwerking van onze pedagogische visie. Onze leerlingen horen een positief zelfbeeld te ontwikkelen dat eigenwaarde en een positieve leerhouding ondersteunt. Deze ontwikkeling moet plaatsvinden in een omgeving waarin het kind zich veilig voelt met als kenmerken rust en toegankelijkheid. Het handelen van de leerkrachten moet zich kenmerken door structuur, duidelijkheid en consequent gedrag. De interactie met leerlingen is gebaseerd op respect voor elkaar en voor de materialen die gebruikt worden. Het opbouwen van een goede relatie met als resultaat een actieve leerhouding is gericht op uitdaging en nieuwsgierigheid. Leerkrachten zorgen ervoor hun autoriteit ten opzichte van de leerlingen te verdienen, zij zijn 'autoriteit-in-functie', hun gezag is geen 17
automatisme. Zodoende accepteren wij als de situatie dat vraagt ook de autoriteit en het gezag van leerlingen. Levensbeschouwelijk visie Onze school heeft een bijzondere betrokkenheid bij het Christendom, maar ook een open houding ten opzichte van andere godsdiensten en levensvisies. We kiezen daarbij voor de „kritisch dialoog‟ als basis. Dat betekent dat wij met de leerlingen spreken over levensvragen. We koesteren respect voor de uniciteit van elk mens, waarbij we recht doen aan de eigenheid van individuen. We tonen solidariteit en voelen ons verbonden met andere mensen. We tolereren geen racisme of discriminatie. We hebben vertrouwen in de toekomst. schoolklimaat Uitgaande van het voorgaande scheppen we op de Petteflet een open sfeer naar leerlingen, collega's en ouders toe. De school moet een vast punt, een baken zijn in het leven van kinderen en ouders. Ze moeten zich er thuis voelen. De school moet een veilige en geborgen omgeving voor alle deelnemers bieden. Wij willen dat alle leerlingen veel leren en elke dag met plezier naar school gaan. Ouders spelen daarbij een belangrijke, stimulerende rol. Gelijkwaardigheid tussen mensen is een belangrijk uitgangspunt. Onze kinderen moeten respect op kunnen brengen voor waarden en normen van anderen, die zich onderscheiden in kleur, status, handicap, cultuur of geloof. We zijn alert op discriminatie en pesten en werken vooral aan het voorkomen ervan. En als het toch gebeurt, grijpen we direct in volgens de stappen van ons pestprotocol. Dit pestprotocol wordt met regelmaat onder de aandacht van de leerlingen gebracht en ook onze ouders zijn op de hoogte van en betrokken bij het pestprotocol. De Petteflet wil leerlingen de kans geven om hun eigen mogelijkheden te ontplooien. Ze leren om zelfstandig, verantwoordelijk, creatief en kritisch te kunnen leven. Onze school is steeds in ontwikkeling en past nieuwe onderwijskundige ideeën toe. We vertellen de kinderen steeds weer dat er regels gelden op school en we leren hen die te hanteren. Zoals hierboven aangegeven verwachten wij van onze medewerkers, leerlingen en ouders dat ze zich respectvol gedragen ten opzichte van anderen. Daar hoort o.i. ook de wijze van kleden bij. Kleding behoort in onze optiek zodanig te zijn dat anderen niet in verlegenheid worden gebracht. Wij conformeren ons aan het kledingvoorschrift van Stichting Xpect Primair. In relatie tot de tekst die onder onze levensbeschouwelijke visie is geschreven staan wij het onder schooltijd dragen van levensbeschouwelijke uitingen, zoals een hoofddoek toe, mits die de communicatie niet belemmert. Bij het dragen van bijvoorbeeld een chador of andere gezicht bedekkende kleding is geen nonverbale communicatie mogelijk en wordt een gesprek in zijn essentie aan getast. Deze zijn dan ook niet toegestaan onder schooltijd en bij schoolgebonden activiteiten. Betrokkenheid van ouders De betrokkenheid van onze ouders is gelet op de maatschappelijke opdracht van de school van groot belang. Natuurlijk zijn er de wettelijke rechten en plichten van ouders, waartoe ook de rol van de oudergeleding in de MR hoort. Daarnaast zien wij de ouders als partner. Met de Onderwijsraad zijn wij van mening dat in die samenwerking sprake moet zijn van gedeelde en beleefde wederzijdse verantwoordelijkheid voor de opvoeding en een goede onderwijsloopbaan van de kinderen. Onze ouders maken een bewuste keuze voor onze school en het innovatieve Montessorionderwijs en voelen zich over het algemeen zeer betrokken bij de school. Dat is een uitstekend uitgangspunt. Soms kan de betrokkenheid leiden tot een spanningsveld tussen enerzijds de betrokken ouder en anderzijds de professionele leerkracht. In de komende schoolplanperiode zal dan ook gericht gewerkt worden aan beleid met daarin elementen als: Onze visie op relatie met de ouders Invulling van open en transparante communicatie en informatie De kaders van de wederzijdse verantwoordelijkheid Ouders ondersteunen ook activiteiten die op onze school worden georganiseerd. Een praktische rol hierin wordt vervuld door de Ouder Activiteiten Commissie, de OAC. 4.1.2 Zorg en begeleiding In ons onderwijs staan onderwijsbehoeften van leerlingen centraal. Onderwijs is enerzijds afstemmen op onderwijsbehoeften en anderzijds handelingsgericht en planmatig omgaan met verschillen tussen leerlingen. Om dit te bereiken werken wij met de 1-zorgroute en gaan we uit van vier zorgniveaus. Op deze manier geven wij richting aan passend onderwijs op de Petteflet.
18
1-zorgroute Leerlingen verschillen in de mate waarin en de manier waarop ze zorg nodig hebben. De individuele onderwijsbehoeften worden zoveel mogelijk geclusterd en verwerkt in een groepsaanbod. Er wordt gewerkt vanuit groepsplannen. Onderwijsbehoeften formuleren we door aan te geven wat een kind nodig heeft om de volgende stap in zijn ontwikkeling te kunnen zetten. De 1-zorgroute streeft naar een verschuiving van reactief naar proactief denken. In plaats van vooral achteraf te bekijken of een kind de doelen behaald heeft (bijvoorbeeld door te toetsen) en te „repareren‟ als dit niet het geval blijkt te zijn, hanteert de 1-zorgroute een werkwijze waarbij de leerkracht vooraf nadenkt over wat een kind nodig heeft om de gestelde doelen te bereiken. Ouders nemen een belangrijke positie in binnen de 1-zorgroute. Ouders en leerkrachten hebben een gezamenlijk doel: ze willen het beste voor het kind. In het schooljaar 2010-2011 is het team gestart met scholing rondom de 1-zorgroute om de groepsplannen in de groepen gestalte te geven. Vier zorgniveaus Zorgniveau 1 – goed onderwijs in de groep Zorgniveau 2 – extra zorg in de groep Zorgniveau 3 - specifieke interventies binnen de school door zorgspecialisten intern en extern Zorgniveau 4 - Verwijzing naar een andere onderwijssetting omdat de grenzen van de zorg worden overschreden en de Petteflet niet aan de zorgplicht kan voldoen.
Iedere
leerkracht heeft de volgende basishouding: De leerkracht is rolmodel De leerkracht is positief en heeft hoge verwachtingen Is geduldig, beslist en consequent Werkt constructief samen met ouders Vraagt om feedback, reflecteert en experimenteert
Zorgniveau 1 Leerkrachten leveren passend onderwijs en leveren daarmee een cruciale bijdrage aan een positieve ontwikkeling van leerlingen op het gebied van leren, werkhouding en sociaal-emotioneel functioneren. Met andere woorden: het is de leerkracht die er toe doet. De leerkracht laat zien dat hij/zij: een kwalitatief goede instructie kan geven; kennis heeft van de leerlijnen en de referentieniveaus; gerichte feedback kan geven;
19
kwalitatief goede methoden en materialen gebruikt en in staat is om hierbij nadrukkelijk geschikte Montessorimaterialen in te zetten; goed zicht heeft op de onderwijsbehoefte van alle leerlingen en daar doelgericht op in kan spelen, middels het werken met groepsplannen; een voorbereide en stimulerende leeromgeving creëert en daarbij gebruik maakt van goed klassenmanagement. De leerkrachten stemmen de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen af binnen een groepsplan.
Zorgniveau 2 We willen het onderwijs doelgericht en effectief af stemmen op de verschillende onderwijsbehoeften van alle leerlingen door het creëren van een uitdagende en kwalitatief goede leeromgeving. De leerkracht laat naast de basishouding zien dat hij/zij: vroegtijdig kan signaleren en interveniëren; kan variëren in instructie en leertijd; zorgt voor een optimale en effectieve leertijd voor alle leerlingen; voor alle leerlingen toetsbare streefdoelen formuleert; prioriteiten kan stellen. Dit alles is terug te zien in het groepsplan. Zorgniveau 3 Als een leerling herhaald onvoldoende profiteert van een groepsplan, wordt de leerling aangemeld voor de leerlingbespreking (zie onderstaande looproute). Om leerlingen aan te melden wordt een groeidocument ingevuld. Tijdens de leerlingbespreking staan de volgende vragen centraal: 1. Wat gaat goed en wat moeilijk? 2. Hoe zou het kunnen komen dat de situatie nu zo is? 3. Weten we al genoeg om de vragen te beantwoorden? 4. Wat betekent de analyse voor de aanpak? 5. Wat zijn de ondersteuningsbehoeften van de leerkracht? 6. Wie doet wat, waarom, hoe en voor wanneer? De leerlingbespreking levert een plan van aanpak op wat wordt uitgevoerd in de “Leertuin”. De leertuin is een samenhangend geheel van interventies gebaseerd op wat het kind in een specifieke situatie nodig heeft. De leerlingzorg volgens de Leertuin is zorg bieden dichtbij de reguliere klas setting. Het is gebaseerd op het principe „behoeften signaleren‟ en „clusteren‟ en niet op leerlingdiagnose en probleemduiding. Kinderen voelen zich veilig in het besef dat ze met aanvullende instructie en in kleine groepjes niet buiten de boot vallen en weer aansluiting vinden in de klas. De Leertuin is er voor alle leerlingen die extra zorg nodig hebben, of dat nu is op gebied van gedrag, taal, lezen, rekenen of hoogbegaafdheid. De leerkracht weet op welk moment een kind naar de Leertuin gaat, met welk doel en wat er daarna van haar wordt verwacht. Het individueel handelingsplan en groepsplan worden op elkaar afgestemd en er wordt een logboek bijgehouden in Parnassys. Zorgniveau 4 Als de voorgaande stappen van de route, waaronder de begeleiding in de Leertuin, onvoldoende effect hebben, kan het nodig zijn de leerling te verwijzen. Voor een verwijzing naar het Speciaal Basis Onderwijs zijn we momenteel aangewezen op de Permanente Commissie Leerlingzorg (PCL). Voor een verwijzing naar Speciaal Onderwijs op de Commissie van Indicatiestelling. In het kader van Passend Onderwijs en integrale indicatiestelling zal een en ander echter veranderen.
20
Looproute zorg Om de bewegingen binnen de vier zorgniveaus zuiver te laten verlopen, hanteren we deze looproute:
Opbrengsten Met het bovenstaande streven wij naar de volgende opbrengsten in 2015: De uitslagen met betrekking tot de CITO-eindtoets zijn minimaal conform de eisen van de Inspectie. We streven een score na van 537. Alle leerlingen doen mee aan de CITO-eindtoets, met uitzondering van de leerlingen die naar het praktijkonderwijs gaan en waarvoor een ontwikkelingsperspectief is vastgesteld. De eindopbrengsten van deze leerlingen worden gemeten via de niveautoets. 55 % van de leerlingen krijgt een HAVO of VWO advies. Niet meer dan 15 % van de leerlingen krijgt een basis- of kaderadvies. De leerlingen functioneren in het vervolgonderwijs naar verwachting. Het percentage leerlingen in het derde jaar voortgezet onderwijs dat zonder vertraging op of boven het geadviseerde niveau functioneert is > 75 %. De tussentijdse opbrengsten liggen boven de normen van de inspectie. Dit is zichtbaar op de inspectiekaart van Parnassys. Het gemiddelde percentage leerlingen dat jaarlijks in de groepen 3 t/m 8 blijft zitten is <3%. De kleutergroepverlengingen zijn maximaal 10 % Het deelnamepercentage aan het Speciaal Basisonderwijs is <3 %. Bij tevredenheidsonderzoeken is 80 % van de leerlingen en ouders tevreden. De rol van de intern begeleider De directie heeft de eindverantwoordelijkheid voor de organisatie en inhoud van het onderwijs, het schoolteam en de zorgstructuur. Zij staat achter de sterke positie van de IB in de school. Zij maakt dat duidelijk aan het team en laat daarmee zien waar zij voor staat. De directie zal de IB ook stimuleren in haar (vernieuwende) rollen van „spil van de zorg‟, „coach van de leerlkracht‟ en „schakel tussen school en externe deskundigen‟. Zij zal voorwaarden creëren zodat de IB deze rollen goed kan vervullen. We denken hierbij aan zaken als professionalisering, tijd om een en ander uit te proberen en tijd om te overleggen met leerkrachten, leerlingen en ouders. Onderwijs aan zieke kinderen Indien een kind langere tijd ziek is, blijft de school verantwoordelijk voor de voortzetting van het onderwijsprogramma. De school kan daarbij ondersteuning aanvragen bij de Stichting Onderwijsbegeleidingsdienst Midden-Brabant. Zo spoedig mogelijk nadat een ziek kind is aangemeld, maakt de „consulent onderwijs aan zieke kinderen‟ van de Stichting Onderwijsbegeleiding Midden-Brabant afspraken met de school over de manier waarop de onderwijsondersteuning vorm krijgt. Daarnaast kan de consulent, op verzoek, voorlichting geven over de mogelijke consequenties van ziektebeelden voor de onderwijsloopbaan en -prestaties. Zowel kinderen die ziek thuis verblijven, als kinderen die in het ziekenhuis liggen en van wie de prognose is dat ze drie weken of langer ziek blijven, kunnen in aanmerking komen voor onderwijsondersteuning. Als het in het belang van het kind is, kan hij of zij in aanmerking komen voor onderwijsondersteuning als de ziekteduur korter dan drie weken is.
21
Begeleiding van en voorzieningen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften en leerlingen met leerlinggebonden budget Het kan voorkomen, dat een kind ten gevolge van een stoornis of handicap zo specifieke zorg vraagt, dat de mogelijkheden van het samenwerkingsverband te kort schieten. In dat geval biedt mogelijk de Regeling Leerlinggebonden Financiering (een zgn. rugzak) uitkomst. Een rugzak is bedoeld om ouders meer vrijheid te geven in de keuze tussen regulier en speciaal onderwijs voor hun kind. Voordat deze keuze kan worden gemaakt, moet eerst duidelijk zijn of het kind voor deze regeling in aanmerking komt. Daartoe moeten ouders een verzoek indienen bij de onafhankelijke Commissie voor Indicatiestelling (verbonden aan het REC). Deze commissie beoordeelt op grond van landelijke criteria of een kind toelaatbaar is tot een speciale school. Wanneer het kind een „indicatie‟ krijgt, kunnen de ouders vervolgens een keuze maken tussen een reguliere school of een school voor speciaal onderwijs. Indien de ouders voor de eigen school kiezen, wordt er een leerling gebonden financiering (de rugzak) aangevraagd. Beslist de commissie dat een kind niet toelaatbaar is, dan blijft het op de reguliere school of gaat het eventueel naar het speciaal basisonderwijs. Een rugzak heeft momenteel een geldigheidsduur van 3 jaar. Indien wenselijk kan verlenging aangevraagd worden. Als het kind met een rugzak naar de reguliere school gaat, gaan de extra middelen met het kind mee. De ambulante begeleider stelt een jaarplan op. In het plan staat wat men wil bereiken in het onderwijs aan de leerling. De school is eindverantwoordelijk. Onze school maakt vervolgens een handelingsplan. Dit gebeurt in overleg met de ouders en de (gespecialiseerde) school die de begeleiding gaat verzorgen. Wij streven ernaar om de begeleiding op onze school van kinderen met een LGF-financiering vanaf het schooljaar 2011-2012 zoveel mogelijk plaats te laten vinden in onze Leertuin (zie paragraaf zorgverbreding, zorgniveau 3). De invoering van Passend onderwijs kan hierin mogelijk verandering brengen. Ontwikkelingsperspectief Niet alle kinderen zijn in staat om aan het einde van de basisschoolloopbaan te voldoen aan de eindtermen. Voor deze groep kinderen wordt het ontwikkelingsperspectief ontwikkeld. In het SBO is deze werkwijze al bekend, maar binnen het basisonderwijs hebben wij ook de verplichting om in een aantal gevallen een ontwikkelingsperspectief op te stellen. Er wordt dan een individuele leerlijn bepaald voor een leerling met een specifieke onderwijsbehoefte. Het werken vanuit een ontwikkelingsperspectief levert een bijdrage aan: het vergroten van de opbrengstgerichtheid van het onderwijs (kwaliteitszorg); het doelgericht plannen van het onderwijs aan leerlingen; het maken van beredeneerde keuzes in leerlijnen en onderwijsaanbod; een betere afstemming met ouders en leerling over wat de school wil bereiken; een goede overgang naar het voortgezet (speciaal) onderwijs. Op onze school signaleert de leerkracht in samenwerking met de Intern Begeleider de behoeften voor het opstellen van een ontwikkelingsperspectief. Hierbij gelden de volgende criteria: Eindniveau groep 7 zal door de leerling voor een bepaald vakgebied niet behaald worden (criterium inspectie.) Zo‟n leerling krijg vaak later een LWOO (leerwegondersteuning) indicatie. De leerling heeft een LGF of SBO beschikking. Voor de leerling bestaat de verwachting dat hij/zij zal uitstromen naar praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs. Een individuele leerlijn is gebaseerd op de standaardleerlijn aan alle leerlingen (gezien het ontwikkelingsperspectief van deze leerling) bevat de doelen uit de standaardleerlijn die daarnaast relevant zijn voor alle leerlingen bevat doelen die relevant zijn voor deze leerling geeft weer wat de tussendoelen zijn geeft weer wanneer deze tussendoelen behaald moeten worden (per jaar) Het volgen van de ontwikkeling van de kinderen in de school Om leerlingen goed en op basis van hun onderwijsbehoeften te kunnen begeleiden, is het belangrijk dat de ontwikkeling van de leerlingen zorgvuldig wordt gevolgd. Op de Petteflet gebeurt dat door: interactie met leerlingen: al pratend en delend leert een leerkracht veel over de manier waarop een leerling leerstof verwerkt observatie 22
het nakijken van verwerkingsopdrachten die door leerlingen zijn gemaakt het bespreken van gemaakt werk met de leerlingen en het achterhalen van strategieën die door leerlingen zijn gebruikt het analyseren van toetsresultaten van zowel methodegebonden als niet-methodegebonden toetsen het maken van trendanalyses het begeleiden van de leerlingen tijdens de instructie, maar ook tijdens de verwerking van de leerstof
Omdat we het op onze school erg belangrijk vinden dat leerlingen mede-eigenaar worden van hun eigen leerproces, worden leerlingen constant uitgedaagd om zelf een vervolgstap te zetten, om zelf te onderzoeken en te ontdekken. De leeromgeving wordt zodanig ingericht dat leerlingen geprikkeld worden om ergens in te duiken, dat leerlingen de behoefte voelen om met een bepaald materiaal aan de slag te gaan en dat leerlingen nieuwsgierig worden naar leerstof of een manier van werken. De leerkracht is in dit proces begeleider en bewaker. Ook vinden wij het op onze school belangrijk dat leerlingen kritisch naar hun eigen fouten leren kijken en ze zelf leren corrigeren. Dit proberen wij o.a. te bereiken door zelfcorrigerend materiaal in te zetten. Montessorimaterialen hebben die eigenschap. Ze worden veelvuldig ingezet. Vanzelfsprekend leren leerlingen altijd eerst van de leerkracht hoe ze het Montessorimateriaal kunnen gebruiken. De materialen zijn net als alle andere zaken binnen ons onderwijs middel en geen doel. Alle gegevens die wij over leerlingen verzamelen, op zowel cognitief als sociaal-emotioneel gebied worden digitaal opgeslagen in ons registratiesysteem Parnassys. Binnen dit systeem kunnen we resultaten opslaan, notities maken en tevens is het mogelijk om gegevens uit verschillende andere digitale systemen te koppelen aan onze gegevens. Daarnaast kunnen we op verschillende niveaus de ingevoerde gegevens oproepen en trendanalyses maken. Parnassys is eigenlijk de spil binnen de communicatie over de resultaten, voortgang in ontwikkeling en begeleiding van onze leerlingen. De sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen volgen wij natuurlijk door goed te observeren en in gesprek te gaan met de leerlingen. Daarnaast zullen we dit met ingang van schooljaar 2011-2012 ook middels het observatie-registratie systeem Kijk op kleuters en Kijk op sociale competentie doen. Via een verslag informeren wij ouders over het leerproces en welbevinden van hun kinderen. Met ingang van de nieuwe planperiode gaan we over tot het ontwikkelen van een digitaal verslag. Dit digitale verslag zal driemaal per jaar met de leerlingen meegegeven worden. Naar aanleiding hiervan voeren de leerkrachten oudergesprekken met de ouders/verzorgers. Natuurlijk kunnen alle ouders tussentijds ook afspraken met de leerkracht van hun kind maken, om de ontwikkeling te bespreken. Er zijn ook situaties waarin de leerkracht en/of de intern begeleider aanleiding zien om met de ouders een gesprek aan te gaan. Zij zullen dan het initiatief nemen ouders/verzorgers uit te nodigen. WSNS Tilburg In het kader van de Wet Primair Onderwijs artikel 18 neemt onze school deel aan het Samenwerkingsverband WSNS Tilburg. In dit samenwerkingsverband wordt afgesproken onder welke voorwaarden leerlingen toelaatbaar zijn tot het speciaal basisonderwijs en hoe de zorgformatie van de basisscholen (artikel 132 WPO) en de zorgmiddelen voor de speciale basisscholen worden ingezet. Hoe dit gebeurt, wordt jaarlijks vastgelegd in het Zorgplan van het samenwerkingsverband (artikel 19 WPO). Door middel van dit Zorgplan leggen de scholen en besturen ook verantwoording af aan ouders en inspectie over het gevoerde beleid. Het Samenwerkingsverband WSNS Tilburg betreft alle basisscholen en alle speciale basisscholen van Tilburg. De verantwoordelijkheid van het samenwerkingsverband gaat over 18.000 basisschoolkinderen. Het samenwerkingsverband is te bereiken op: WSNS Tilburg, Postbus 1372, 5004 BJ TILBURG tel. 013-467266 of e-mail:
[email protected] of www.wsnstilburg.nl
4.1.3 Opbrengsten Opbrengsten zeggen iets over onze inspanningen, de kwaliteit van de processen. Met ons werk willen wij bereiken dat onze kinderen nieuwe kennis, vaardigheden en attitudes opdoen, nieuw gedrag leren maar ook dat zij zich tevreden voelen, zich uitgedaagd voelen of plezier ervaren. Opbrengsten en waarderingen bereiken wij ook bij de ouders, het personeel, het bestuur de inspectie en partners waarmee wij samenwerken.
23
PLAN Wij werken met opbrengsten volgens een vaste cyclus op leerlingniveau, groepsniveau, schoolniveau en bovenschoolsniveau : Vooraf plannen welke opbrengsten wij willen bereiken Het proces plannen, uitvoeren en volgen met het doel voor ogen De opbrengsten meten, vaststellen Analyseren: constateren, verklaringen zoeken Conclusies trekken Een oordeel formuleren Actie(s) plannen
ACT
DO
CHECK
4.2 De organisatie, secundaire processen 4.2.1 Personeel Op de Petteflet streven we allereerst naar goed en gekwalificeerd personeel. Ons personeel zal bij de start van de loopbaan op de Petteflet, tenminste affiniteit moeten hebben met Montessorionderwijs en bereid moeten zijn daarvoor een opleiding te gaan volgen. Het zittende personeel heeft een certificaat gehaald van de Montessoriopleiding en lopende schooljaar 20112012 wordt het geleerde nog verder onder begeleiding van een externe coach in de praktijk gebracht. Voor nieuwe leerkrachten wordt in schooljaar 2011-2012 contact gelegd met een opleider, die een op maat gemaakte en passend bij de visie, opleiding gaat verzorgen. Daarnaast zullen nieuwe leerkrachten vanuit het team een „maatje‟ toegewezen krijgen om de school en ons innovatieve Montessorionderwijs goed te leren kennen. Alle leerkrachten op onze school hebben een bekwaamheidsdossier en er vinden met ieder van hen, volgens een vaste gesprekkencyclus, POP-gesprekken, functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken plaats. De gesprekken binnen deze cyclus zullen in de nieuwe planperiode opbrengstgericht worden ingericht. De directie van de school bezoekt een aantal malen per jaar de groepen tijdens de les en neemt de bevindingen van deze bezoeken mee naar de genoemde gesprekken. Binnen deze gesprekken wordt nadrukkelijk aandacht besteeds aan behaalde opbrengsten en te stellen doelen. Wij streven ernaar om met ingang van schooljaar 2011-2012 SVIB (School Video Interactie Begeleiding) in te gaan zetten om onze leerkrachten nog beter te kunnen begeleiden en ondersteunen. Ook bovenschools is er voor onze personeelsleden beleid gemaakt. Bijbehorende documenten zijn voor leerkrachten beschikbaar via de portal van Stichting Xpect Primair. Personeelsbeleid dat op bestuursniveau geldt, is niet opgenomen in dit schoolplan. Scholing Naast expertise m.b.t. ons innovatieve Montessoriconcept, streven we naar het ontwikkelen van specifieke deskundigheid bij teamleden. Zo nodig kan dan intern een specialisme worden ingeroepen. Indien mogelijk, wordt teamleden gevraagd een lerarenbeurs aan te vragen. Het daarbij behorende studieverlof kan ingezet worden in overleg met de schoolleiding. Deskundigheid op het gebied van gedrag van kinderen (sociaal-emotioneel, leren leren), meervoudige intelligentie, hoogbegaafdheid, leerlingenzorg in de breedste zin van het woord, schoolmanagement en vakinhoudelijke specialisten (waaronder taal en rekenen) is nodig om de deskundigheid van het team op niveau te houden. Naast individuele ontwikkelingsbehoeften is er ook een schoolontwikkeling. De komende jaren zullen teamleden verder geschoold gaan worden op het gebied van de ontwikkeling binnen Passend Onderwijs, het „Model directe instructie‟ en klassenmanagement, sociaal-emotioneel volgsysteem KIJK, verdieping van het leren analyseren en opbrengstgericht werken. Ook voor de implementatie van nieuwe methoden is scholing vereits. Voor schoolontwikkeling geldt dat deze voor alle teamleden verplicht is. Deze scholing vindt plaats op studiedagen of – middagen en tijdens vergadertijden in de middag of een langer gedeelte tot de vroege avond inclusief maaltijd. Voor individuele scholing geldt dat deze in het teken staat van de schoolontwikkeling en dat opgedane kennis toegankelijk moet zijn voor andere teamleden bijvoorbeeld door het presenteren 24
van een meesterstuk of scriptie. We streven er naar een overzicht samen te stellen van alle expertises die op school aanwezig zijn zodat iedereen optimaal gebruik kan maken van elkaars kennis. Ook streeft de schoolleiding er naar de formatie zo in te delen, dat specifieke expertise ingezet kan worden ten behoeve van onze leerlingen, bijvoorbeeld in onze Leertuin. Functiemix Met ingang van het schooljaar 2010-2011 is 1,0 fte ingezet uit de beschikbare formatie voor LBleerkrachten. De toenmalige schoolleiding heeft ervoor gekozen om de intern begeleider en een de bovenbouwcoördinator in deze schaal te plaatsen. In schooljaar 2011-2012 zal er geen nieuwe LBbenoeming plaatsvinden. Met ingang van het schooljaar 2012-2013 is er voor zover nu ingeschat kan worden 0.6 wtf ruimte om te benoemen als LB-leerkracht. Verdere informatie over de functiemix is te vinden op de portal van Xpect Primair. Taakbeleid Bij het verdelen van de totale taken binnen onze school hanteren wij drie lijnen: De primaire taak van leerkrachten: het lesgeven, voorbereiden en alle groepsgerelateerde taken. Vanzelfsprekend ligt op deze taak de nadruk. De schoolontwikkeling: ontwikkelingen die de primaire taak van leerkrachten direct raken en waar om die reden tijd en energie naar toe gaat. Professionalisering van leerkrachten zit ook op deze lijn. In de komende schoolplanperiode zal ook op deze zaken een stevig accent liggen. De niet lesgebonden activiteiten: o Sport en cultuur o Overige activiteiten Binnen deze activiteiten worden steeds zorgvuldig keuzes gemaakt. De primaire taak én de school- en individuele ontwikkeling krijgen voorang op deze taken. Dat betekent dat er jaarlijks afgewogen wordt voor welke twee activiteiten wat groter wordt uitgepakt en welke activeiten wel aandacht krijgen, maar beperkt. Leerkrachten bewaken samen dat de uren binnen de normjaartaak die gereserveerd zijn voor dit soort taken, niet overschreden worden. Binnen het team wordt door de teamleden zelf een evenredige verdeling gemaakt van deze taken. Het is belangrijk om de balans binnen de taakbelasting met elkaar te bewaken. Daarom wordt er zorgvuldig gelet op overmatige toevloed van werkzaamheden van buitenaf. Met name op zaken die met de primaire taak van leerkrachten niets te maken hebben. Jaarlijks wordt met ieder teamlid individueel de normjaartaak besproken en zorgvuldig gekeken naar de verdeling van de uren over lesgebonden taken, groepsgebonden taken, groepsoverstijgende taken en professionalisering. Hierbij wordt rekening gehouden met leeftijdsfase. Ook zijn wij ons bewust van het feit dat nieuwe leerkrachten tijd nodig hebben om de school en het onderwijssysteem te leren kennen. Om die reden wordt daar binnen de taakverdeling en taakbelasting ruimte voor gemaakt. De verdeling van uren en taken wordt per persoon vastgelegd. Verlof en vervanging Een leerkracht heeft recht op diverse soorten verlof. Aanvragen worden beoordeeld door de directie. Uitgangspunt is de actuele CAO PO. Als een leerkracht vervangen moet worden i.v.m. afwezigheid door ziekte of toegekend verlof, dan werkt de school met OSG Vervangingsplanner. Om ervoor te zorgen dat vervangers binnen onze school een goed voorbereide groep met bijbehorende planning aantreffen, hebben wij hierover met elkaar afspraken gemaakt. Iedere leerkracht zorgt ervoor dat de woensdag voorafgaand aan de nieuwe week de weekplanning gemaakt is. Met ingang van schooljaar 2011-2012 wordt dit digitaal gedaan middels eenzelfde format en worden weekplanning op de schoolportal geplaatst. Op die manier zijn planningen op ieder moment op te roepen voor de vervanger die een groep moet overnemen. Daarnaast zal in ditzelfde schooljaar de groepsmapindeling opnieuw kritisch worden bekeken en invallersvriendelijk worden ingedeeld. In deze groepsmap zal een helder overzicht te vinden zijn, waarop invallers alle gegevens zullen kunnen vinden die zij nodig hebben om zaken op te starten en de groep te kunnen draaien. 4.2.2 Middelen Elk jaar stelt de school een begroting op in november. Deze begroting wordt voorgelegd aan de MR. Het College van Bestuur moet de begroting goedkeuren. Het overgrote deel van de middelen (85%)die ter beschikking komen van de school, is voor personele kosten bestemd. De overige middelen worden ingezet voor de materiële instandhouding. De school maakt hierin zelf keuzes. De bezuinigingen in het onderwijs en de daling van het aantal leerlingen op de Petteflet, maakt dat het gedurende de schoolplanperiode noodzakelijk is mobiliteit onder personeel te stimuleren. Wanneer dit niet op vrijwillige basis gebeurt, wordt mobiliteit i.v.m. budgettekort ingezet. Personeelsleden die hiervoor in aanmerking komen, worden op een andere school binnen de 25
stichting geplaatst. De directie tracht deze teamleden goed te begeleiden naar hun nieuwe werkplek. Ook let de school kritisch op uitgaven op de materiële instandhouding. De toename van het aantal benodigde softwarelicenties bij methodes, het onderhoud en vervangen van hardware en de toename van de energieprijzen, maakt dit erg lastig. De school staat open voor sponsoring en houdt zich aan het convenant sponsoring op bestuursniveau. Het convenant is te vinden op de portal van Xpect Primair.nl 4.2.3 Organisatie en communicatie Om ervoor te zorgen dat regels en routines waarover binnen de schoolorganisatie afspraken gemaakt zijn en die in de praktijk worden uitgevoerd en toegepast, ook blijven leven en bij iedereen bekend zijn, hebben wij een begin gemaakt met een borgingsmap. We noemen deze borgingsmap „de rode draad‟ en hierin zijn alle schoolafspraken en protocollen opgenomen. Het is een naslagwerk waar we altijd op terug kunnen grijpen op momenten dat er onduidelijkheid bestaat over afspraken óf wanneer afspraken bijgesteld moeten worden. Deze map is op dit moment al fysiek aanwezig in de teamkamer en zal met ingang van schooljaar 2011-2012 een vaste digitale plek krijgen op onze schoolportal. Groepsafspraken worden zoals eerder aangegeven vastgelegd in de groepsmap die in ieder groepslokaal op het bureau van de leerkracht te vinden is. Interne en externe communicatie Na een turbulent schooljaar in 2009-2010 is op de Petteflet in schooljaar 2010-2011 hard gewerkt aan zowel de interne als externe communicatie. Daar liggen ook nadrukkelijk afspraken over vast, maar deze dienen in de nieuwe schoolplanperiode de vorm van communicatieplan te krijgen. Het plan zal uit een intern en een extern deel bestaan. Naast de ontwikkeling van dit plan zal ook kritisch worden gekeken naar onze website. Wij streven naar een website waar onze visie vanaf spat en waarop ouders, leerlingen en andere belanghebbenden op een makkelijke en snelle manier de informatie kunnen vinden die zij zoeken. Ook mogelijkheden m.b.t. het gebruik van social media zullen wij onderzoeken en indien mogelijk toepassen. Binnen de schoolorganisatie zijn er verschillende overlegmomenten en overlegvormen: MT-overleg directeur en intern begeleider Kernteamschoolontwikkeling directeur-intern begeleider-afvaardiging team Paraleloverleg Paralelcollega‟s samen Maatjesoverleg Leerkrachten die op basis van de schoolontwikkeling en/of persoonlijke ontwikkeling aan elkaar gekoppeld zijn Inhoudelijke teamvergadering Verplicht voor alle leerkrachten Studiemomenten Verplicht voor alle leerkrachten Schoolconferentiedag: evaluatie lopende schooljaar en vooruit kijken naar planning nieuwe schooljaar Verplicht voor alle leerkrachten Vergaderingen van werkgroepen Leden van verschillende werkgroepen groepsbespreking intern begeleider en leerkracht Leerlingbespreking Zorgspecialist, intern begeleider, leerkracht, externe specialist, directeur ICT-beleidsoverleg Voorlopig bovenschools ICT-schoolbegeleider (later ICT-coördinator school) en de directeur Vergaderingen van de MR Vergaderingen van de Ouder Activiteiten Commissie (OAC)
wekelijks maandelijks zoveel mogelijk wekelijks Naar behoefte maar in elk geval maandelijks 9 per jaar Per schooljaar vastgesteld op basis van speerpunten schoolontwikkeling jaarlijks
afhankelijk van behoeften en activiteiten 3 op jaarbasis minimaal 4 per jaar maandelijks 6 keer per jaar 7 keer per jaar
26
Interne communicatie vindt op de volgende manier en via onderstaande kanalen plaats: Teaminfo – deze wordt wekelijks samengesteld door de directeur en maakt transparant wie welke afspraken heeft gedurende de week maar verstrekt ook informatie over onderwijs, organisatie, personeel, ict, zorg en een stukje diversen De portal – hierop kunnen leerkrachten alle informatie die zij nodig hebben terugvinden m.b.t. nieuwsbrieven, groepsmaterialen, weekplanningen, vergaderverslagen, de „rode draad‟ en belangrijke documenten Teamvergadering – de teamvergadering krijgt inhoud rondom een thema. Een aantal thema‟s zijn aan het begin van het schooljaar al bekend en vloeien voort uit de schoolontwikkeling en de overige thema‟s zijn gebaseerd op actuele ontwikkelingen en behoeften Het mededelingenbord in de teamkamer – de laatste teaminfo wordt hier opgehangen, actuele brieven worden gepresenteerd en dringende mededelingen worden genoteerd E-mail De communicatie naar buiten toe vindt op de volgende manier en via onderstaande kanalen plaats: Het Petteflet-nieuws – de nieuwsbrief die gemiddeld eens per 3 weken verschijnt en indien nodig vaker Losse brieven – vaak over groepsgerelateerde zaken of bijzondere mededelingen Onze schoolgids Het schoolplan De website De informatieavond aan het begin van het schooljaar – algemene informatie over de school en de zaken die binnen de groep aan bod komen lopende het schooljaar 10-minuten oudergesprekken – tweemaal per jaar voor iedereen en een derde maal facultatief Gesprekken op verzoek met leerkrachten en/of directie Zie hiervoor ook paragraag 4.2.5 MR Aan onze school is een medezeggenschapsraad verbonden. De MR vergadert ongeveer 6 keer per jaar. De Medezeggenschapsraad bestaat uit drie ouders en drie teamleden. De oudergeleding van de Medezeggenschapsraad wordt in principe voor drie jaar gekozen. Elke geleding heeft bepaalde instemming en adviesbevoegdheden. In het reglement staat precies omschreven over welke zaken één of beide geledingen adviseren of waarvoor hun instemming nodig is. Dit reglement ligt op school ter inzage. De Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) is een orgaan waarin afgevaardigden uit alle onder het bestuur ressorterende medezeggenschapsraden, zowel ouders als teamleden zitting hebben. De Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad bespreekt schooloverstijgende zaken die alle scholen van Xpect Primair aangaan, geeft adviezen aan het bestuur en verleent in voorkomende gevallen instemming. OAC Ouderparticipatie neemt op onze school een vanzelfsprekende en belangrijke plaats in. Om alle jaarlijks terugkerende activiteiten soepel te laten verlopen is de ondersteuning door betrokken ouders essentieel. Gelukkig hebben wij op onze school veel betrokken ouders. De ouders die deze ondersteuning aansturen zijn georganiseerd in de Ouder Activiteiten Commissie, de OAC. De OAC vergadert tenminste 7 keer per jaar en bij de vergadering is altijd een leerkracht aanwezig. Intake potentiële ouders Bij de intake met potentiële ouders wordt een rondleiding verzorgd waarin de visie van de school aan bod komt, vertelt wordt over de dagelijkse gang van zaken op school en vragen van ouders beantwoord worden. Bij de aanvraag voor een rondleiding wordt altijd een schoolgids aan ouders opgestuurd. De rondleiding wordt verzorgd door de directeur. De definitieve inschrijving van een leerling wordt bij voorkeur gedaan in gesprek met een de intern begeleider, omdat vragen gesteld kunnen worden over de ontwikkeling van het kind. Signalen die duiden op een speciale onderwijsbehoefte kunnen dan besproken worden. 4.2.4 Bestuur en management Bestuur De Stichting Xpect Primair bestuurt in Tilburg 20 basisscholen waar dagelijks ruim 6500 leerlingen onderwijs volgen. Xpect Primair werkt volgens het Raad van Toezichtmodel. Dit betekent dat het besturen van de stichting in handen is van professionals, namelijk een College van Bestuur, terwijl de toezichtfunctie is neergelegd bij een orgaan van vrijwilligers, de Raad van Toezicht.
27
College van Bestuur Het College van Bestuur is het bevoegd gezag van de stichting en is verantwoordelijk voor de vaststelling van het strategisch beleid. Dit betekent dat het College van Bestuur de kaders stelt voor de beleidsontwikkeling en verantwoordelijk is voor de uitvoering van beleid op stichting- en schoolniveau. De leden van het College van Bestuur worden benoemd door de Raad van Toezicht. Het College van Bestuur bestaat uit de volgende leden: H.F.H.M. van Daelen (voorzitter) en J.J.A.M. Beerens. Raad van Toezicht De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van het College van Bestuur en op de gang van zaken binnen de stichting. De Raad van Toezicht speelt een belangrijke rol als adviseur en klankbord van het College van Bestuur, naast zijn formele rol als werkgever. De Raad van Toezicht waarborgt de continuïteit van de organisatie en verleent in dit verband voorafgaande goedkeuring aan het College van Bestuur voor besluiten die betrekking hebben op het vaststellen van de begroting en de jaarrekening, het jaarverslag en het strategisch beleidsplan van de stichting. Bestuurskantoor Het College van Bestuur, de Raad van Toezicht en de scholen worden ondersteund door een achttal parttime medewerkers op het bestuurskantoor. Naast secretariële en administratieve ondersteuning zijn stafmedewerkers aangesteld voor de terreinen onderwijs en kwaliteit, personeel en financiën. Management De directeur van Montessorischool de Petteflet is een integrale schoolleider. De directeuren van Xpect Primair: zijn gedelegeerd verantwoordelijk voor de schoolorganisatie en de onderwijskwaliteit op hun school; zijn als integraal schoolleider eigenaar van het schoolplan en de uitvoering daarvan in alle facetten; het bereiken van het niveau waarop het proces van meten, analyseren en verantwoorden is ingericht en functioneert, is het streefdoel in de strategische beleidsperiode en helpt ons betrouwbaar te zijn en blijven; verbinden bovenschoolse doelen en schooldoelen met elkaar en brengen schooldoelen in evenwicht met beschikbare middelen, zodat de verantwoordelijkheid genomen wordt voor een taakstellende, sluitende begroting; informeren tijdig, leggen verantwoording af en rapporteren over de uitvoering van taken en de voortgang van de schoolontwikkeling aan het college van bestuur; zijn eigenaar van bovenschools beleid en bovenschoolse afspraken; zijn in voldoende mate op school aanwezig om aan de primaire rol inhoud en zichtbaarheid te geven. Zoals iedere schoolleider bij Xpect Primair, is ook de schoolleider van onze school verplicht zich te blijven ontwikkelen om de school, leerkrachten en leerlingen optimaal tot hun recht te laten komen. De schoolleider van de Petteflet RDO gekwalificeerd en behaalt in 2011 nog haar Master in Leadership and Education bij de Magistrum Schoolleidersopleiding. De schoolleider van de Petteflet neemt deel aan het directeurenberaad en het directieoverleg van Xpect Primair. In 2010 is binnen het directieoverleg, onder deskundige leiding, de intervisie van de directeuren gestructureerd opgezet. Alle directeuren nemen hieraan deel. Het directieoverleg ontwikkelde zich in 2010 naar een platform waar kennisdeling en leren van en met elkaar centraal staan. Huisvesting Xpect Primair heeft een beleidsplan huisvesting vastgesteld. Het onderhoud is uitbesteed aan VSBC. Op school is een meerjarenonderhoudsplan aanwezig. Ons schoolgebouw is modern en door de architect ontworpen met het gedachtengoed van Maria Montessori in het achterhoofd. Wij delen ons gebouw met de onderbouw van het Beatrix College en Kinderopvangorganisatie Kinderstad. Met ingang van de nieuwe planperiode wordt binnen de Petteflet een Intermezzogroep voor hoogbegaafde leerlingen van het samenwerkingsverband WSNS gevestigd. Om communicatie en afstemming binnen de verschillende organisaties te optimaliseren en te waarborgen, zullen de groepen van de Petteflet in het schooljaar 2011-2012 zoveel mogelijk op de begane grond een plekje krijgen. 4.2.5 Kwaliteit In de komende schoolplanperiode wordt een „rode draad borgingsmap‟ opgesteld. Dit fungeert als kwaliteitshandboek voor de Petteflet. 28
Onder kwaliteit verstaan wij: Doen wat je zegt De dingen goed doen De goede dingen zeggen Hierover verantwoording afleggen Kwaliteit gaat over het wat en het hoe. Het wat zijn de resultaten van het hoe. (de output, de toegevoegde waarde) Het HOE is het handelen van de professionals (hoe zetten zij hun competenties in, welke middelen/procedures benutten zij enz.?) Onder kwaliteitsmanagement vallen alle activiteiten die iedereen in de organisatie onderneemt met als doel dat de organisatie en haar stakeholders er vertrouwen in hebben dat nu en in de toekomst die kwaliteit geleverd wordt die voldoet aan de standaarden van de organisatie èn aan de standaarden die de stakeholders verwachten. Activiteiten die wie daartoe bijvoorbeeld ondernemen zijn de volgende: Het presenteren van prestaties uit het verleden Aantonen dat we de competenties in huis hebben om de gewenste prestaties te leveren Communiceren over onze intenties en integriteit uitstralen Wij checken of iemand vertrouwenwekkend overkomt Wij gaan in op de informatiebehoefte van de ander Ons schoolplan is de leidraad voor ons handelen Afspraak is afspraak Wij hanteren effectief bewezen methoden Wij investeren in professionalisering We werken met protocollen, schriftelijk vastgelegde afspraken en handelen daar naar Wij wekken vertrouwen door de volgende activiteiten: Rapporteren over voortgang „Publiekelijk‟ fouten erkennen èn rechtzetten Wij leggen keuzes uit Wij publiceren over effecten van ons werk Wij reageren opbouwend op feedback Wij vragen actief feedback Om de kwaliteit van de school te borgen en te verbeteren dienen wij een kwaliteitszorgsysteem in te richten. We denken dan aan een samenhangend geheel van instrumenten en werkwijzen én attitudes van mensen in onze school. De komende jaren gaan wij hiermee aan de slag. Momenteel beschikken wij al over een aantal procesbeschrijvingen en werkwijzen waar wij op kunnen voortbouwen. Enkele belangrijke elementen in ons kwaliteitszorgsysteem die we zullen uitwerken: het systematisch toepassen van de p-d-c-a-cyclus het meten en onderzoeken van de resultaten: toetsgegevens, competentieontwikkeling van leerlingen, tevredenheid van leerlingen, ouders, externen en personeel het vastleggen en het onderzoeken van de primaire en secundaire processen.
29
5. Samenvattend overzicht per schooljaar Leeropbrengsten optimaliseren succesgebied Prestatie-indicatoren Opbrengsten: De leerlingen presteren op te verwachten niveau Opbrengsten betrouwbaar ingevoerd gepaste acties Zie doel 5
De uitslagen met betrekking tot de CITOeindtoets zijn minimaal conform de eisen van de Inspectie. We streven een score na van 537. Alle leerlingen doen mee aan de CITO-eindtoets, met uitzondering van de leerlingen die naar het praktijkonderwijs gaan en waarvoor een ontwikkelingsperspectief is vastgesteld. De eindopbrengsten van deze leerlingen worden gemeten via de niveautoets. 55 % van de leerlingen krijgt een HAVO of VWO advies. Niet meer dan 15 % van de leerlingen krijgt een basis- of kaderadvies. De leerlingen functioneren in het vervolgonderwijs naar verwachting. Het percentage leerlingen in het derde jaar voortgezet onderwijs dat zonder vertraging op of boven het geadviseerde niveau functioneert is > 75 %. De tussentijdse opbrengsten liggen boven de normen van de inspectie. Dit is zichtbaar op de inspectiekaart van Parnassys. Het gemiddelde percentage leerlingen dat jaarlijks in de groepen 3 t/m 8 blijft zitten is <3%. Trendanalyses worden gemaakt m.b.v. analysemodellen die gericht zijn op opbrengsten.
activiteiten
Trendanalyse van de eindresultaten van ieder schooljaar wordt gemaakt door de intern begeleider. Samen met de directeur zet de intern begeleider op basis van deze schoolanalyse acties uit. Leerkrachten maken tweemaal per jaar, samen met de intern begeleider, een groepsanalyse m.b.v. het formulier „analyse niveaugrafieken groep‟. De leerkracht analyseert de gegevens op leerlingniveau en stemt hierop zijn onderwijs en begeleiding af. De leerkracht signaleert vroegtijdig welke leerlingen extra zorg nodig hebben en volgt hierbij de routing zoals is vastgelegd binnen de zorg.
1112 X
1213 X
1314 X
1516 X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
30
Leerstofaanbod succesgebied Onderwijsleerproces: Implementatie nieuwe methoden Verbetering woordenschat, spelling en lezen Zie doel 1
Prestatie-indicatoren
activiteiten
De tussentijdse resultaten voor taal, technisch lezen en begrijpend lezen liggen op of boven de inspectienorm. De leerlingen leren ieder leerjaar per jaargroep datgene wat beschreven staat in de nieuwe referentieniveaus taal/lezen. Methodegebonden en niet-methodegebonden toetsen worden gebruikt als meetinstrument en resultaten afgezet tegen de vaardigheden die voortvloeien uit de referentieniveaus.
Aftrapmomenten organiseren voor de verschillende methoden. Contacten leggen met scholen die deze methoden al gebruiken binnen de stichting en ervaringsdeskundigen in contact brengen met leerkrachten van onze school voor uitwisseling van kennis. Teamvergadering organiseren om ervaringen te delen en het werken met de methoden te evalueren. Directeur maakt afspraken met bovenschools ICTschoobegeleider Frank van de Oetelaar om zorgvuldige implementatie van de software behorend bij de methoden te waarborgen. Leerkrachten voeren zorgvuldig resultaten in binnen het registratiesysteem van de methoden. De intern begeleider bewaakt de resultaten en geeft indien nodig signalen af.
Tijd succesgebied
Onderwijsleerproces: Efficiënt gebruik geplande onderwijstijd
Prestatie-indicatoren
Instructietijd wordt effectief benut voor onderwijs
activiteiten
De tijden dat de schoolbibiliotheek open is worden aangepast.
De leraren bespreken met elkaar hoe zij lesovergangen soepeler kunnen laten verlopen, zodat er minder effectieve leertijd verloren gaat. Afspraken hierover worden vastgelegd.
1112 X
1213
1314
1516
X
X
X
X
X
X
X
X
1112 X
1213
1314
X
X
X
X
31
1516
Didactisch handelen, afstemming, begeleiding en zorg succesgebied Prestatie-indicatoren activiteiten Onderwijsleerproces: Leerinhouden verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan Zie doel 2
Onderwijsleerproces: Kwaliteit instructie sluit aan bij onderwijsbehoeften Zie doel 3
De doorgaande leerlijnen lezen, taal en spelling zijn zichtbaar in de groepsplannen die door de leerkrachten in de groepen worden gebruikt. In de „rode draad borgingsmap‟ zijn de totale leerlijnen per vakgebied opgeslagen. In iedere groepsmap zit een jaarplanning per vakgebied die gebaseerd is op de totale leerlijn van dit vakgebied. Het directe instructiemodel wordt door de leerkrachten zichtbaar ingezet tijdens de lessen. De leraren geven duidelijk uitleg van de leerstof. De leerkrachten geven de leerlingen feedback op hun leer- en ontwikkelingsproces. De leerkrachten stemmen instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Goed klassenmanagement vormt de basis voor een veilig en didactisch sterk leerklimaat in de groepen.
In kaart brengen totale leerlijnen per vakgebied. Vertalen van de leerlijnen naar groepsjaarplannen. Borgen leerlijnen in „rode draad-map‟ en groepsmappen. Doelgericht werken met de groepsplannen op basis van de leerlijnen.
Scholing op het gebied van het „model directe instructie‟ door Edux Begeleiding m.b.t. klassenmanagement door Edux Klassenbezoeken door directeur en interne begeleider Collegiale consultatie feedbackgesprekken Onderzoeken hoe ICT de gedifferentieerde instructie kan versterken.
1112 X
1213
1314
1516
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
32
succesgebied
Prestatie-indicatoren
activiteiten
Onderwijsleerproces: Uitdagende leeromgeving Zie doel 4
Zorg en begeleiding: Leerkrachten werken handelingsgericht vanuit de onderwijsbehoeften van leerlingen. Zie doel 6
Uit leerlingtevredenheidsonderzoek blijkt dat leerlingen met plezier naar school komen. De leeromgeving in de groepen sluit zichtbaar aan bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen en de doelen waarnaar gestreefd wordt. De leeromgeving in de groepen is veelzijdig ingericht en geeft leerlingen de kans om keuzes te maken uit verschillende materialen en manieren van werken. De zeven uitgangspunten van handelingsgericht werken vormen de basis voor ons onderwijs De groepskaart van Parnassys is goed ingericht door leerkrachten De groepskaart vormt zichtbaar de basis voor het opstellen van groepsplannen Het groepsplan is zodanig opgesteld dat wordt voldaan aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen Tijdens het klassenbezoek is zichtbaar dat de leerkracht handelt zoals beschreven in het groepsplan We werken met groepsplannen voor technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en rekenen
Scholing door een opleider van de Montessoriopleiding m.b.t. voorbereide leeromgeving Schoolbezoeken aan andere Montessorischolen Bewuste keuze voor het inzetten van methodematerialen en Montessorimaterialen binnen de groep Collegiale consultatie en feedbackgesprekken Maatjeswerk Klassenbezoeken door de directeur Onderzoeken hoe ICT kan bijdragen aan een uitdagende leeromgeving. Leerkrachten leren stapsgewijs werken volgens de zeven uitgangspunten van handelingsgericht werken Inrichten van de groepskaart binnen Parnassys door de intern begeleider Training van leerkrachten in het werken met de Parnassys groepskaart Scholing van leerkrachten in het werken met groepsplannen Klassenbezoeken door de intern begeleider Op vooraf afgesproken evaluatiemomenten wordt het lopende groepsplan geëvalueerd en geanalyseerd en wordt een nieuw groepsplan geformuleerd
1112 X
1213
1314
1516
X
X
X
X
X
X
X X
X X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
33
succesgebied
Prestatie-indicatoren
activiteiten
Zorg en begeleiding: Helder en reëel onderwijsprofiel. Zie doel 7
Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften presteren op de Petteflet naar hun mogelijkheden. Het verwijzingspercentage SBO is kleiner of gelijk aan 3 %.
Zorg en begeleiding: Sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen wordt gevolgd. Zie doel 8
Zorg en begeleiding: Adequate afstemming van begeleiding tussen zorgniveau 1 en 2 enerzijds en 3 anderzijds Zie paragraaf 4.1.2 zorg en begeleiding
Voor alle leerlingen is het volgsysteem KIJK betrouwbaar ingevoerd.
Leerkrachten verzorgen basiszorg en extra zorg op 3 niveaus binnen hun groep Leerlingen die buiten het groepsplan vallen krijgen specifiek zorg door zorgspecialisten in de Leertuin
Studiedag „Kind op de gang‟ Verzamelen en ordenen van relevante informatie vanuit het handelingsgericht werken op de Petteflet en de opbrengsten van de studiedag. Vertalen van al deze gegevens naar een onderwijsprofiel. Volgen van ontwikkelingen op niveau van het samenwerkingsverband door de intern begeleider en de directeur. Implementatie „KIJK op kleuters‟ en „KIJK op sociale competentie‟ Intern begeleider bewaakt de registratie binnen KIJK. Leerkrachten brengen de onderwijsbehoeften van al hun leerlingen goed in kaart. Leerkrachten clusteren de begeleiding van leerlingen op basis van de onderwijsbehoeften. Op basis daarvan maken ze een groepsplan. Leerlingen die meer- of hoogbegaafd zijn, worden geclusterd buiten de klas begeleid in de Leertuin. Leerlingen waarvoor een eigen leerlijn of ontwikkelingsperspectief is geschreven, worden geclusterd buiten de klas begeleid in de Leertuin. De begeleidingsmomenten in de Leertuin worden uitgebreid.
1112 X X
1213
1314
1516
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
34
Kwaliteitszorg, inclusief voorwaarden succesgebied Prestatie-indicatoren Kwaliteit: De kwaliteit van het onderwijs wordt bewaakt. Zie doel 9
Organisatie en communicatie: Montessorischool de Petteflet wordt binnen de regio gezien als een uitstekende en dynamische school. Zie doel 10
Personeel succesgebied Personeel Rolprofiel
Personeel Opbrengstgerichte gesprekkencyclus Zie paragraaf 4.2.1 personeel
activiteiten
In de teamkamer, het kantoor van de intern begeleider en het directiekantoor is de „rode draad borgingsmap‟ zichtbaar aanwezig. De „rode draad borgingsmap‟ is voor ieder teamlid digitaal bereikbaar op de schoolportal. Integraal KMS van Parnassys wordt consequent gevoed met gegevens.
Uit uitgezet oudertevredenheidsonderzoek blijkt: De visie van de Petteflet is zichtbaar voor alle belangstellenden en belanghebbenden De visie van de Petteflet spat van de website af Ouders maken een bewuste keuze voor innovatieve Montessorischool de Petteflet Het leerlingaantal van de Petteflet groeit tot tenminste 200 leerlingen in 1 oktober 2014.
Aanschaf van Integraal KMS van Parnassys Implementatie van Integraal KMS Uitzetten vragenlijsten op diverse kwaliteitsgebieden middels Integraal KMS Verwerken gegevens in Integraal KMS en uitzetten van daaruit voortvloeiende acties Verder invulling geven aan „de rode draad borgingsmap‟ zodat dit gaat functioneren als kwaliteitshandboek van de Petteflet Het opstellen en uitvoeren van een actieplan t.b.v. visueel maken en uitdragen van de visie van de Petteflet. De website vernieuwen passend bij de visie Vaststellen van een helder extern communicatieplan met daarin elementen als visie op relatie met ouders, kaders wederzijdse verantwoordlijkheid en open en transparante communicatie en informatie.
Prestatie-indicatoren
activiteiten
Voor de functies leerkracht met IB-taken LB-leerkracht en groepsleerkracht zijn geaccordeerde rolprofielen beschikbaar. De gesprekkencyclus vindt plaats conform het analysemodel opbrengstgerichte gespreksvoering.
Opstellen en vaststellen rolprofiel leerkracht met IBtaken. Opstellen en vaststellen rolprofiel LB-leerkracht Opstellen en vaststellen rolprofiel groepsleerkracht Voeren van de diverse gesprekken op basis van het analysemodel opbrengstgerichte gespreksvoering.
1112 X
1213
1314
1516
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
1112 X
1213
1314
1516
X
X
X
X X X
35