Monitor woningbouwplannen Holland Rijnland

Monitor woningbouwplannen Holland Rijnland

Inhoud

Voorwoord

Rapportage

De regio Holland Rijnland ligt midden in de Randstad, ingeklemd tussen de sterk verstedelijkte stadsregio’s Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Door deze strategische ligging is er een sterk toenemende druk op de infrastructuur en op de schaarse ruimte in de regio om hier te kunnen wonen, werken en recreëren. Een belangrijke opgave voor het samenwerkingsverband Holland Rijnland is daarom een balans vinden in de versterking van de ruimtelijke en economische ontwikkeling van de regio, maar met behoud van de kenmerkende kwaliteiten in het gebied, zoals een ideaal vestigingsklimaat voor inwoners.

Voorwoord

3

1

Inleiding

5

2

Beleidskader

7

3

Demografische ontwikkelingen

9

4

Ontwikkeling van de woningvoorraad

17

5

Woningbouwafspraken voor de periode 2000-2019

30

Bijlagen

37

1

Ontwikkeling van het aantal inwoners per gemeente

38

2

Aantal huishoudens naar type

39

3

Woningvoorraad per gemeente naar type en eigendom

40

4

Toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad per gemeente

48

5

Opgeleverde nieuwe woningen per gemeente naar type en eigendom

51

6

Afsprakenset uit de “Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019”

57

Colofon

60

Holland Rijnland is een top woonregio met ongeveer 525.000 inwoners en wil dat ook graag blijven. Maar er is een flink probleem. Al heel lang is er sprake van een fors woningtekort in de regio. Mede daardoor zijn de woningprijzen heel hoog en is de wachttijd voor een huurwoning heel lang. Ook is er sprake van een negatief migratiesaldo: Er gaan meer mensen weg dan er zich in onze regio vestigen. Zowel vanwege het belang voor de huidige inwoners als vanwege het belang voor het economisch functioneren van de regio is het belangrijk dat er voldoende woningen gebouwd worden. De productie in de periode 2000-2010 is echter flink achtergebleven bij de afspraken. De twaalf gemeenten, die tot 1 april 2010 de regio Holland Rijnland vormden, hebben nu met elkaar en met het Rijk en de provincie afspraken gemaakt over de woningbouwproductie tot 2020. Deze afspraken en ambities zijn in de Regionale Woonvisie 2009-2019 en de Regionale StructuurVisie 2020 van Holland Rijnland vastgelegd. Wij hebben ook afgesproken de voortgang goed te monitoren om zo snel mogelijk op eventuele vertragingen of problemen te kunnen reageren. Worden er voldoende nieuwe woningen gebouwd? Hoe ontwikkelt de bevolking zich? Hoeveel huizen heeft elke gemeente de komende jaren op de rol staan? Hoe gaat het met de voortgang? De antwoorden op deze en andere vragen vindt u in deze monitor. Ook de gegevens van de later aangesloten Holland Rijnland-gemeenten: Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude, vindt u hierin terug. Deze monitor woningbouwplannen bevat ook relevante gegevens over de samenstelling van de bevolking en de woningvoorraad van alle vijftien gemeenten. Deze publicatie is daarmee tegelijk een handig naslagwerk met informatie over de bevolking en de woningvoorraad van de Holland Rijnland-gemeenten. Jos Wienen Portefeuillehouder Ruimtelijk Ordening en Wonen

3

1. Inleiding De aanleiding voor het maken en publiceren van deze Regionale monitor woningbouwplannen zijn de afspraken, die hierover zijn gemaakt in de Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019, die op 28 oktober 2009 is vastgesteld door het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland. Doel van de monitor is enerzijds inzicht te geven in de voortgang van de gemaakte afspraken, anderzijds het verschaffen van statistische informatie over de woningvoorraad en relevante demografische ontwikkelingen binnen de regio Holland Rijnland. In de monitor gaat het primair om de afspraken, die twaalf gemeenten in Holland Rijnland1 in het kader van de Regionale Woonvisie 2009-2019 hebben gemaakt. Dit is gebeurd voordat de gemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude zich met ingang van 1 april 2010 hebben aansloten bij Holland Rijnland. Om die reden wordt in de tabellen soms onderscheid gemaakt tussen enerzijds deze twaalf gemeenten en anderzijds de gemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude.

Technische toelichting Voor deze monitor is gebruik gemaakt van diverse bronnen, waar onder het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS / StatLine) en de provincie Zuid-Holland (Cijferwijzer bevolking en wonen). De provincie heeft haar gegevens van zowel het CBS als onderzoeksbureau ABF Research. De definitieve cijfers met betrekking tot de nieuwbouw van woningen in 2009 zijn op het moment dat deze monitor is opgesteld, nog niet bekend. Ook de cijfers over de bevolking en de woningvoorraad op de peildatum 1 januari 2010 betreffen voorlopige cijfers. Waar in deze monitor over bijvoorbeeld de periode 2009-2019 wordt gesproken, worden altijd de jaren 2009 tot en met 2019 bedoeld. In de periode 2000-2009 zijn verschillende nieuwe gemeenten ontstaan uit een fusie tussen bestaande gemeenten. Alle gemeenten worden in deze monitor genoemd met de naam, die zij na de fusie hadden. De cijfers per gemeenten voor de fusie zijn een optelling van de cijfers van de voormalige gemeenten, waaruit de nieuwe gemeente is ontstaan.

1

4

Te weten Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude.

5

2. Beleidskader Leeswijzer In deze monitor wordt allereerst kort het beleidskader geschetst (zie hoofdstuk 2): de afspraken die onder andere in de Regionale StructuurVisie 2020 Holland Rijnland en Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019 zijn gemaakt.

De basis voor deze monitor ligt in de afspraken, die zijn gemaakt in de Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019, die op 28 oktober 2009 is vastgesteld door het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland (zie bijlage 6).

Gemaakte afspraken

In hoofdstuk 3 is een beeld gegeven van de ontwikkeling van de bevolking voor wat betreft aantal inwoners, huishoudens, leeftijdsopbouw, geboorte, sterfte en migratie in Holland Rijnland. Hierbij is uitgegaan van de regio zoals deze op 1 april 2010 is gevormd, namelijk bestaande uit vijftien gemeenten. Er is vooral terug gekeken: welke ontwikkelingen hebben zich in de afgelopen vijf of tien jaar voorgedaan?

De hierna genoemde afspraken hebben alleen betrekking op de twaalf gemeenten die op 1 januari 2009 samen de regio Holland Rijnland vormden en ook niet op het grondgebied van de voormalige gemeente Jacobswoude. Deze gemeente, die op 1 januari 2009 is gefuseerd met de gemeente Alkemade tot de nieuw gemeente Kaag en Braassem, maakte tot die tijd geen deel uit van Holland Rijnland.

Hoofdstuk 4 bevat een schets van de ontwikkeling van de zowel de totale woningvoorraad als de samenstelling ervan naar woningtype. Ook hierbij is uitgegaan van de regio, zoals deze op 1 april 2010 is gevormd.

In Regionale StructuurVisie 2020 Holland Rijnland en de Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2010-2019 is vastgelegd dat er tussen 2000 en 2020 voldoende woningen worden gebouwd voor de opvang van de eigen bevolking. Daarnaast is afgesproken om woningen te bouwen in het kader van de afspraken uit de Gebiedsuitwerking HaarlemmermeerBollenstreek (GHB). Deze woningen zijn onder andere bedoeld om een deel van de woningbehoefte in de Haarlemmermeer op te vangen. In totaal gaat het om een netto toevoeging van 33.000 woningen. Afgesproken is om in de periode 2008-2019 netto 24.240 woningen aan de voorraad toe te voegen, inclusief 5.200 woningen in het kader van de GHB. Het streven is om 70% daarvan te realiseren in de zogeheten Aaneengesloten stedelijke agglomeratie (As Leiden – Katwijk).

Tot slot is in hoofdstuk 5 per afspraak uit de Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019 beschreven wat ervan is gerealiseerd en welke al dan niet voorlopige conclusies daar uit getrokken kunnen worden. Deze monitor bevat tevens een aantal bijlagen met onder andere gedetailleerde cijfers per gemeente.

Met het Rijk (Ministerie VROM) is de afspraak gemaakt om in de periode 2005-2009 14.620 woningen (bruto) te bouwen. Hiervan zou conform de afspraken met de provincie ZuidHolland gemiddeld 30% in de sociale sector gebouwd moeten worden. Ook is in het kader van de Gebiedsuitwerking Haarlemmermeer – Bollenstreek (vastgesteld in mei 2006) afgesproken om in de Bollenstreek 6.700 woningen te bouwen voor de opvang van de woningbehoefte uit de gemeente Haarlemmermeer, waarvan 5.200 in de periode 2010-2019.

6

7

3. Demografische ontwikkelingen Verder is de ambitie van het Bestuurlijk Platform Zuidvleugel (BPZ) om in de Zuidvleugel 80% van de nieuwbouw na 2010 te bouwen binnen Bestaand Stedelijk en Dorpsgebied 2010 (BSD 2010). Hierbij is afgesproken dat Holland Rijnland ten minste 51% binnen deze grenzen zal bouwen. Vanwege Valkenburg en andere geplande uitleglocaties is een hoger aandeel niet haalbaar. Verder zijn in het Bestuurlijk Platform Zuidvleugel afspraken gemaakt over de gewenste zo genoemde woonmilieudifferentiatie. In het kader van Ruimtelijk ambitiedocument Stedenbaan 2020 zijn daarnaast binnen het Bestuurlijk Platform Zuidvleugel afspraken gemaakt over de bouw van 2.500 tot 6.000 woningen binnen een straal van 1.200 meter rond een Stedenbaanstation.

3.1 Algemeen In dit hoofdstuk worden enkele demografische ontwikkelingen binnen Holland Rijnland nader toegelicht. Hierbij is uitgegaan van de nieuwe samenstelling van de regio met ingang van 1 april 2010. In het algemeen kan worden gesteld dat er een verband is tussen enerzijds ontwikkelingen in de woningbouwvoorraad (in en buiten de eigen regio of gemeente) en anderzijds demografische ontwikkelingen. Dit verband is echter zeer complex en per gemeente anders. Globaal geldt dat gemeenten, die niet of in verhouding tot de eigen behoefte te weinig bouwen, in het algemeen te maken krijgen met een vertrekoverschot, sterke vergrijzing en verandering in de samenstelling van de huishoudens (door vertrek van jongeren en jonge gezinnen). Op termijn zal zelfs de bevolking krimpen en het aantal huishoudens afnemen. Daarentegen zullen gemeenten die juist veel bouwen te maken krijgen met een groeiende bevolking, meer huishoudens en minder vergrijzing. Daarbij moet er rekening mee worden gehouden dat het effect van woningbouw op het inwoneraantal beperkt is als gevolg van een nog steeds dalende gemiddelde woningbezetting (zie grafiek 4.1). In dit hoofdstuk is eerst een korte schets gegeven van de ontwikkeling van het aantal inwoners en huishoudens in de periode 2000-2019 (paragraaf 3.2). Vervolgens wordt in paragraaf 3.3 aangegeven hoe de samenstelling van de bevolking naar leeftijd op 1 januari 2010 is en tot slot is de loop van de bevolking (geboorte, sterfte, vestiging en vertrek) in de periode 2005-2009 in beeld gebracht.

3.2 Aantal inwoners en huishoudens Het aantal inwoners van Holland Rijnland2 is tussen 2000 en 2010 per saldo met ongeveer 11.500 toegenomen (van 511.583 tot 523.088), zo blijkt uit tabel 3.1. Uit tabel 3.2 blijkt, dat deze groei vooral is veroorzaakt doordat het aantal geboortes groter was dan het aantal overledenen. Over de hele periode gezien was er namelijk sprake van een negatief migratiesaldo. Dat betekent, dat er meer mensen zijn vertrokken dan er zich in de regio hebben gevestigd. Uitgegaan is van de vijftien gemeenten die op 1 april 2010 samen de regio Holland Rijnland vormden

2

8

9

In de meest recente bevolkingsprognose die de provincie Zuid-Holland heeft opgesteld3 (“Bevolkingsprognose 2007”) wordt verwacht dat aantal inwoners van Holland Rijnland zal toenemen tot ongeveer 530.600 in 2015 (zie ook bijlage 1). Hoewel naar verwachting in de meeste gemeenten inderdaad sprake zal zijn van groei, neemt het inwoneraantal van zes gemeenten echter wel (verder) af. Per saldo is er in de hele regio sprake van groei, omdat voor de gemeenten Kaag en Braassem, Katwijk, Noordwijk, Noordwijkerhout en Rijnwoude de provincie een groei van het aantal inwoners verwacht. Tussen 2015 en 2020 neemt naar verwachting het aantal inwoners in de meeste gemeenten niet verder af. In totaal stijgt het aantal inwoners in Holland Rijnland zelfs van 530.000 in 2015 naar 543.000 in 2020 (zie tabel 3.1). Van de drie grote gemeenten in Holland Rijnland zal alleen het aantal inwoners van Katwijk tussen 2010 en 2020 toenemen. Voor de overige gemeenten wordt vooral een toename van het aantal inwoners verwacht in Kaag en Braassem, Nieuwkoop, Noordwijk en Rijnwoude. Hoewel groei een gevolg is van de ontwikkeling van demografische factoren als geboorte, sterfte, vestiging en vertrek is het ook aannemelijk, dat er een relatie ligt met het voorgenomen woningbouwprogramma. Met andere woorden, gemeenten die veel bouwen, zullen in het algemeen sneller groeien dan gemeenten waar niet meer of relatief weinig wordt gebouwd, bijvoorbeeld als gevolg van planologische restricties. Voor de woningbehoefte is vooral de ontwikkeling van het aantal huishoudens van belang. Van de bijna 227.000 particuliere huishoudens in Holland Rijnland bestond in 20094 36 % uit één persoon, 29 % uit meerpersonen zonder kinderen en 35% uit meerpersonen met kinderen (zie tabel 3.1 en grafiek 3.2). Uit tabel 3.1 blijkt, dat het aantal huishoudens tussen 2000 en 2009 per saldo met ongeveer 13.500 is toegenomen. Deze groei kwam vooral voor rekening van het aantal eenpersoonshuishoudens, dat toenam van 70.930 in 2000 tot 81.021 in 2009. Ook het aantal meerpersoonshuishoudens zonder kinderen nam toe: van 61.574 in 2000 tot 65.497 in 2009. Het aantal meerpersoonshuishoudens met kinderen bleef echter per saldo ongeveer gelijk.

Eind 2010 zal naar verwachting een herziene provinciale prognose verschijnen De cijfers voor 2010 zijn nog niet beschikbaar

3 4

10

Tabel 3.1

Aantal inwoners en huishoudens in Holland Rijnland vanaf 2000 Jaar (1 januari)

inwoners

2000

511.583

2005 2006 2007 2008 2009 2010 prognose: 2015 2020

516.270 516.995 517.235 518.448 520.401 523.088

huishoudens totaal eenpersoons meerpersoons zonder kind. met kind. 213.464 70.930 61.574 80.960 219.524 221.271 223.032 225.349 226.954

75.452 76.910 78.201 80.098 81.021

63.053 63.679 64.374 64.895 65.497

81.019 80.682 80.457 80.356 80.436

530.600 543.700

Bronnen: CBS en provincie Zuid-Holland (Bevolkingsprognose 2007)

Uit tabel 3.1 kan nog worden afgeleid, dat het gemiddeld aantal personen per huishouden is afgenomen van 2,40 in 2000 naar 2,29 in 2009. Zie voor de cijfers per gemeente de bijlagen 1 en 2 alsmede de grafieken 3.1 en 3.2. Zoals gezegd is de voorspelde groei van het aantal inwoners mede afhankelijk van de ontwikkeling van de woningvoorraad. De provinciale bevolkingsprognose dateert uit 2007. Daarin is uiteraard nog geen rekening gehouden met recente wijzigingen in de gemeentelijke woningbouwprogramma’s en de gevolgen van de economische crisis voor de woningproductie. Hoewel dit voor alle bevolkingsprognoses geldt, zullen de uitkomsten van de Bevolkingsprognose 2007 daarom met de nodige slagen om de arm geïnterpreteerd en toegepast moeten worden. De uitkomsten van de provinciale prognose zijn afgerond op honderdtallen en komen voor wat betreft 2015 redelijk goed overeen met die van landelijke Primosprognose 20095. Voor 2015 komt de Primosprognose uit op (afgerond) 527.900 inwoners en de provinciale prognose op 530.600 inwoners. Voor 2020 is het verschil groter: 536.100 in de Primosprognose en 543.700 in de provinciale prognose.

Primos staat voor Prognose- Informatie- en Monitoring. Deze jaarlijkse bevolkings- en huishou-densprognoses op gemeentelijk niveau worden al meer dan 25 jaar gemaakt door ABF Research. Primos 2009 is de meest recente versie.

5

11

Grafiek 3.1

Grafiek 3.2

Bevolkingsontwikkeling per gemeente tot 2020

Huishoudens naar type in 2009 Holland Rijnland

Alphen aan den Rijn Katwijk

Alphen aan den Rijn

2000

Hillegom

2010

Leiden 0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.00

Kaag en Braassem

2020

Katwijk Leiden

Hillegom

Leiderdorp

Kaag en Braassem

meerpersoons zonder kind

Nieuwkoop

Lisse

meerpersoons met kind

Noordwijk

Nieuwkoop

Noordwijkerhout

Noordwijk

Oegstgeest

Noordwijkerhout

Rijnwoude

Oegstgeest

Teylingen

Rijnwoude

Voorschoten

Teylingen

Zoeterwoude

Voorschoten

0%

2000 2010

Zoeterwoude

2020 0

5.000

10.000

Bron: provincie Zuid-Holland, Bevolkingsprognose 2007

12

eenpersoons

Lisse

Leiderdorp

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000

20%

40%

60%

80%

100%

Bron: CBS

3.3 Bevolking naar leeftijd In grafiek 3.3 is per gemeente en voor heel Holland Rijnland het aandeel van diverse leeftijdscategorieën op de totale bevolking weergegeven. Hierbij zijn de voorlopige CBScijfers per 1 januari 2010 gebruikt. De grafiek geeft per gemeente een indicatie van de vraag voor welke leeftijdscategorieën (op basis van leeftijd van de hoofdbewoner) op dit moment gebouwd zou moeten worden.

13

Grafiek 3.3

vertrek) en zogenoemde ‘administratieve correcties’ (zie toelichting bij de tabel 3.2) van ruim 2.200 inwoners.

Bevolking naar leeftijd op 1 januari 2010 Holland Rijnland Alphen aan den Rijn Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden 0 t/m 14

Leiderdorp

15 t/m 24

Lisse

25 t/m 54

Nieuwkoop

Dit betekent dus, dat de regio vooral is gegroeid doordat het aantal geboortes veel hoger was dan de sterfte, maar dat deze zo genoemde ‘positieve natuurlijke groei’ voor een deel teniet is gedaan door een aanzienlijk vertrekoverschot (inclusief administratieve correcties). Dit vertrekoverschot of negatief migratiesaldo duidt er onder andere op, dat er minder woningen zijn gebouwd dan voor de eigen behoefte nodig was of het woningaanbod niet aan sloot bij de behoefte of een combinatie van beide. Uiteraard kan vestiging en vertrek ook ander oorzaken hebben, zoals studie, werk en afwezigheid van bepaalde voorzieningen en ontbreken van de gewenste kwaliteit van de woningen en/of de woonomgeving.

55 t/m 74

Noordwijk

75-plus

Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Voorschoten Zoeterwoude 0%

20%

40%

60%

80%

100%

Bron: CBS

3.4 Loop van de bevolking 2005-2009 Tussen 1 januari 2005 en 1 januari 20106 is de bevolking van de vijftien gemeenten die sinds 1 april 2010 samen Holland Rijnland vormen per saldo met ruim 6.800 toegenomen: van 516.270 naar 523.088 inwoners (zie tabel 3.2). Voor het jaar 2009 is daarbij gebruik gemaakt van de voorlopige CBS-cijfers.

In de twaalf gemeenten, die tot 1 april 2010 de regio Holland Rijnland vormden, was in de periode 2005-2009 in totaliteit sprake van een positief migratiesaldo of vestigingsoverschot. Door het hoge aantal negatieve ‘administratieve correcties’ (zie noot 3 bij de tabel) nam het aantal inwoners per saldo toch minder toe dan op basis van de natuurlijke groei het geval zou zijn geweest. In zeven gemeenten was er sprake van een dergelijk vertrekoverschot (zie tabel 3.2). Ook blijkt uit deze tabel dat in twee gemeenten (Hillegom en Oegstgeest) de natuurlijke groei van de bevolking negatief was. Met andere woorden in deze gemeenten werden minder kinderen geboren dan dat er mensen overleden. In drie gemeenten (Leiden, Rijnwoude en Zoeterwoude) daalde het aantal inwoners zelfs, omdat het vertrekoverschot (incl. de ‘administratieve correcties’) groter was dan de natuurlijke groei.

De groei met ruim 6.800 inwoners in de periode 2005-2009 bestond enerzijds uit natuurlijke groei (aantal levend geborenen minus aantal overleden personen) met ruim 9000 personen en anderzijds uit een negatief migratiesaldo (verschil tussen vestiging en Om praktische redenen is er voor gekozen alleen uit te gaan van de cijfers van de laatste 5 jaar.

6

14

15

4. Ontwikkeling van de woningvoorraad Tabel 3.2 Loop van de bevolking Holland Rijnland 2005-2009 gemeente

4.1 Algemeen 3

Holland Rijnland

inwoners 1 jan 2005 516.270

natuurlijke groei 1 9.037

migratiesaldo

totale groei

-310

-1.909

6.818

inwoners 31 dec 2009 523.088

Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude subtotaal

20.451 25.248 60.748 118.563 26.154 21.909 24.561 15.123 21.309 34.663 22.712 8.509 399.950

-28 557 1.609 2.482 376 329 207 35 -9 440 130 38 6.166

213 -163 -435 -2.075 -65 69 740 404 1.355 650 644 -431 906

-147 20 -91 -1.628 -45 14 -84 -21 -33 8 -7 0 -2.014

38 414 1.083 -1.221 266 412 863 418 1.313 1.098 767 -393 5.058

20.489 25.662 61.831 117.342 26.420 22.321 25.424 15.541 22.622 35.761 23.479 8.116 405.008

Alphen aan den Rijn Nieuwkoop Rijnwoude subtotaal

70.591 26.846 18.883 116.320

1.819 595 457 2.871

76 -509 -783 -1.216

91 7 7 105

1.986 93 -319 1.760

72.577 26.939 18.564 118.080

2

admin. corr

In dit hoofdstuk wordt in grote lijnen beschreven hoe de woningvoorraad in Holland Rijnland zich tussen 2000 en 2010 heeft ontwikkeld. Hierbij is – net als in hoofdstuk 3 – uitgegaan van de nieuwe samenstelling van de regio met ingang van 1 april 2010.

4.2 Woningvoorraad per gemeente In de periode 2000-2009 nam de woningvoorraad in Holland Rijnland per saldo met 16.255 woningen toe: van 201.961 op 1 januari 2000 tot 218.216 op 1 januari 2010 (zie tabel 4.1A en 4.1B). De grootste groei vond plaats in de laatste 5 jaar. Tussen 2005 en 2010 nam de woningvoorraad met bijna 9.900 woningen toe (gemiddeld bijna 2.000 per jaar) tegen ruim 6.300 in de periode 2000-2004. In alle gemeenten nam de woningvoorraad tussen 2000 en 2010 toe (zie tabel 4.1B). Toch was de groei niet overal even groot. De grootste groeiers waren de gemeenten Katwijk (+ 2.479 woningen), Alphen aan den Rijn (+ 2.446 woningen), Leiden (+ 2.159 woningen) en Teylingen (+ 1.687 woningen). Weliswaar is in de grotere gemeenten de groei van de woningvoorraad in absolute zin ook het grootst geweest, maar als we kijken naar de relatieve groei van de woningvoorraad dan zijn het vooral de kleinere gemeenten Noordwijkerhout, Oegstgeest en Voorschoten, die samen met Katwijk en Teylingen procentueel het hardst zijn gegroeid (met meer dan 10 procent).

Bron : CBS 1

Verschil tussen aantal levend geborenen en sterfte (overleden personen) Verschil tussen vestiging en vertrek. Een negatief saldo betekent dat er meer mensen zijn vertrokken naar elders dan er zich in de gemeente hebben gevestigd. Administratieve correcties zijn verschillen in de bevolkingsomvang en samenstelling tussen twee opeenvolgende jaren die niet kunnen worden verklaard uit de opgaven, die door de gemeenten zijn gedaan. Gedurende het jaar doorgevoerde wijzigingen in de bevolkingsregisters. Bijvoorbeeld bij vertrek naar het buitenland zonder dat dit gemeld of door niet gemelde verhuizingen (studenten).

2 3

Tabel 4.1A Woningvoorraad per gemeente; 2000-2010 Holland Rijnland

2000 201.961

2005 208.324

woningvoorraad per 1 januari 2006 2007 2008 209.883 211.681 213.372

2009 215.502

2010 218.216


8.311 9.109 21.549 49.760 10.595 8.785 10.063 5.627 8.285 12.700 9.445 3.067 157.296

8.390 9.344 22.980 50.671 11.058 9.129 10.457 5.727 8.698 13.516 9.809 3.089 162.868

8.445 9.423 23.072 50.772 10.999 9.247 10.654 5.742 8.815 13.622 9.974 3.116 163.881

8.510 9.504 23.370 50.988 11.107 9.262 10.682 5.787 8.956 13.773 9.992 3.101 165.032

8.538 9.537 23.630 50.981 11.261 9.324 10.821 5.958 9.104 13.982 10.033 3.103 166.272

8.758 9.632 23.829 51.352 11.330 9.486 10.946 6.048 9.305 14.153 10.133 3.124 168.096

8.885 9.937 24.028 51.919 11.457 9.650 10.993 6.249 9.352 14.387 10.474 3.156 170.487

27.834 9.785 7.046 44.665

28.487 9.814 7.155 45.456

28.918 9.902 7.182 46.002

29.396 9.956 7.297 46.649

29.726 9.994 7.380 47.100

30.033 9.992 7.381 47.406

30.280 10.106 7.343 47.729

Alphen a.d. Rijn Nieuwkoop Rijnwoude subtotaal Bron: CBS

16

17

Tabel 4.1B Toename van de woningvoorraad per gemeente; 2000-2009

Tabel 4.2 Aantal woningen, wooneenheden, capaciteit van bijzondere woongebouwen en recreatiewoningen; 1 januari 2009

toename 2000-2005

2005-2009

Holland Rijnland

6.363

9.892


79 235 1.431 911 463 344 394 100 413 816 364 22 5.572

495 593 1.048 1.248 399 521 536 522 654 871 665 67 7.619

653 29 109 791

1.793 292 188 2.273

Alphen aan den Rijn Nieuwkoop Rijnwoude subtotaal

2000-2009 16.255 574 828 2.479 2.159 862 865 930 622 1.067 1.687 1.029 89 13.191 2.446 321 297 3.064

8,05% 6,91% 9,09% 11,50% 4,34% 8,14% 9,85% 9,24% 11,05% 12,88% 13,28% 10,89% 2,90% 8,39% 8,79% 3,28% 4,22% 6,86%

Bron: CBS

“Overige woningtypes” Naast “gewone” woningen zijn er ook wooneenheden, bijzondere woongebouwen en recreatiewoningen. In tabel 4.2 is hiervan per gemeente een overzicht gegeven. Zie voor een toelicht het kader op de volgende pagina. Opvallend is, dat wooneenheden vooral in Leiden voorkomen (studentenhuisvesting), terwijl recreatiewoningen vooral voorkomen in Noordwijk en in mindere mate in Kaag en Braassem en Noordwijkerhout.

Holland Rijnland Alphen aan den Rijn Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Nieuwkoop Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Voorschoten Zoeterwoude

totaal 233.659

woningen 215.539

wooneenheden 5.407

capaciteit bijzondere woongebouwen 10.123

recreatiewoningen 2.590

31.772 9.140 10.109 24.846 57.742 11.765 9.638 11.010 13.350 6.987 10.371 7.563 15.235 10.576 3.555

30.037 8.760 9.634 23.829 51.353 11.330 9.486 9.995 10.947 6.048 9.305 7.405 14.154 10.133 3.123

54 0 51 0 4.894 121 0 14 99 0 151 3 11 9 0

1.673 380 84 965 1.495 314 152 662 939 537 915 155 986 434 432

8 0 340 52 0 0 0 339 1.365 402 0 0 84 0 0

Bron: CBS Toelichting bij tabel 4.2 Een woning is een tot bewoning bestemd gebouw of deel van een gebouw dat, vanuit bouwtechnisch oogpunt gezien, bestemd is voor permanente bewoning door een particulier huishouden. Een wooneenheid is een deel van een tot bewoning bestemd gebouw dat bestemd is voor permanente bewoning door een particulier huishouden en dat voldoet aan alle criteria die van toepassing zijn op woningen. Voor eventueel ontbrekende keuken en/of douche dient een gemeenschappelijke voorziening in het gebouw aanwezig te zijn. Het gebouw waarin de wooneenheid is gelegen, is gebouwd of verbouwd met bestemming bewoning door meerdere particuliere huishoudens. Tot 1992 waren hierin ook de wooneenheden gelegen in bejaardenhuizen en dergelijke opgenomen. Hierna zijn deze eenheden opgenomen als capaciteit bijzondere woongebouwen. Onder een bijzonder woongebouw wordt verstaan een gebouwencomplex, gebouw of deel van een gebouw, dat volgens de bouw of verbouw bestemd is voor permanente bewoning door een verzameling van personen, waarvan de huishoudelijke verzorging bedrijfsmatig wordt uitgevoerd (institutioneel huishouden. De capaciteit van een bijzonder woongebouw is het aantal plaatsen dat in het gebouw aanwezig is voor permanente huisvesting van een verzameling van personen, waarvan de huishoudelijke verzorging bedrijfsmatig wordt uitgevoerd (institutioneel huishouden). Een recreatiewoning is een tot bewoning bestemd gebouw dat gelegen is op een officieel voor recreatie aangewezen terrein en/of bestemd is voor bewoning gedurende de vakantie. Een recreatiewoning voldoet aan alle criteria die gelden voor woningen, maar hoeft niet geschikt te zijn voor bewoning gedurende het gehele jaar.

18

19

4.3 Samenstelling van de woningvoorraad naar eigendomssituatie en bouwvorm In deze paragraaf is een verdere verbijzondering gegeven van de voorraad naar woningtype (zie tabel 4.3 en grafiek 4.1 en 4.2). Hierbij is enerzijds een onderverdeling gemaakt naar eengezinswoningen en meergezinswoningen; anderzijds tussen koopwoningen, sociale huurwoningen en particuliere huurwoningen (zie kader). Voor deze indeling is gekozen omdat de provincie Zuid-Holland deze indeling ook hanteert. De provincie baseert zich daarbij op cijfers van onderzoeksbureau ABF Research. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maakt alleen onderscheid in koop- en huurwoningen respectievelijk één- en meergezinswoningen. Er zijn op dit moment geen betrouwbare andere cijfers beschikbaar over bijvoorbeeld de voorraad sociale koopwoningen.

In tabel 4.3 is de ontwikkeling van de woningvoorraad in de periode 2005-2009 naar eigendomssituatie (koop, sociale huur en particuliere huur) en per bouwvorm (eengezinswoning en meergezinswoning) weergegeven. De cijfers zijn afkomstig uit het Systeem Woningvoorraad van ABF Research en bewerkt door de provincie Zuid-Holland ten behoeve van de Cijferwijzer Bevolking en Wonen. Dit is een provinciale digitale database met een groot aantal cijfers over bevolking, woningvoorraad en woningproductie per woningbouwregio en gemeente. Voor 2009 betreft het voorlopige cijfers op basis van de meest recente CBS-cijfers. Voor de afzonderlijke gemeenten zijn de cijfers in bijlage 3 vermeld. Enkele opmerkelijke verschuivingen voor Holland Rijnland in totaliteit zijn:

De cijfers van de provincie Zuid-Holland / ABF Research zijn gebaseerd op enerzijds CBScijfers en anderzijds op de opgave van de woningcorporaties (“toegelaten instellingen” conform het BBSH). Dit kan soms tot kleine verschillen in de uitkomsten leiden.

• Tussen 2005 en 2009 nam het aantal koopwoningen in Holland Rijnland met ruim 9.200 toe en steeg het relatieve aandeel op de totale woningvoorraad van 58,7 % in 2005 tot 61,0 % naar 2009.

In deze monitor worden de volgende definities gebruikt:

• Gelijktijdig nam het aantal sociale en particuliere huurwoningen (zie kader) tussen 2005 en 2009 af met ruim 2.000 en daalde het aandeel van 41,3 % tot 39,0 %.

Eengezinswoningen zijn grondgebonden woningen die een geheel pand vormen. Hieronder vallen vrijstaande woningen, aaneen gebouwde woningen, zoals twee onder één kap gebouwde huizen en verder alle rijtjeshuizen (definitie CBS). Meergezinswoningen zijn woningen die samen met andere woonruimten c.q. bedrijfsruimten een geheel pand vormt. Hieronder vallen flats, galerij-, portiek-, benedenen bovenwoningen, appartementen en woningen boven bedrijfsruimten voor zover deze zijn voorzien van een buiten de bedrijfsruimte gelegen toegangsdeur (definitie CBS). Sociale huurwoningen zijn de huurwoningen van de woningcorporaties (toegelaten instellingen) ongeacht de hoogte van de huur (definitie ABF Research).

• Het aandeel sociale huurwoningen, dat wil zeggen huurwoningen van een woningcorporatie of een andere toegelaten instelling (zie kader), nam geleidelijk af van 30,1 % in 2005 tot 28,6 % in 2009. De daling deed zich voor bij zowel meergezinswoningen als eengezinswoningen. • Hoewel er nog wel sprake was van een toename in absolute aantallen, nam het aandeel eengezinswoningen tussen 2005 en 2009 geleidelijk af van 69,4 % naar 68,8 %. • In dezelfde periode naam het aandeel meergezinswoningen toe van 9,3 % (in 2005) tot 11,0 % (in 2009). Dit werd vooral veroorzaakt door een relatief forse groei van het aantal meergezinskoopwoningen (‘koopappartementen’).

Particuliere huurwoningen zijn alle overige huurwoningen van particulieren, makelaars, institutionele beleggers e.d. (definitie ABF Research).

20

21

Tabel 4.3 Woningvoorraad naar eigendomssituatie en bouwvorm in Holland Rijnland (15 gemeenten); 2005-20091 woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

2005 122.210 58,7%

2006 124.351 59,2%

62.741 30,1%

1 januari

2007 126.885 59,9%

2008 129.455 60,6%

2009 131.449 61,0%

62.399 29,7%

62.431 29,5%

61.546 28,8%

61.613 28,6%

23.373 11,2%

23.133 11,0%

22.360 10,6%

22.668 10,6%

22.477 10,4%

208.324

209.883

211.676

213.669

215.539

102.875 49,4% 29.959 14,4%

103.899 49,5% 29.874 14,2%

105.342 49,8% 29.642 14,0%

106.754 50,0% 29.404 13,8%

107.754 50,0% 29.569 13,7%

11.809 5,7%

11.591 5,5%

11.201 5,3%

11.159 5,2%

10.939 5,1%

144.643 69,4%

145.364 69,3%

146.185 69,1%

147.317 68,9%

148.262 68,8%

19.335 9,3%

20.452 9,7%

21.543 10,2%

22.701 10,6%

23.695 11,0%

32.782 15,7%

32.525 15,5%

32.789 15,5%

32.142 15,0%

32.044 14,9%

11.564 5,6%

11.542 5,5%

11.159 5,3%

11.509 5,4%

11.538 5,4%

63.681 30,6%

64.519 30,7%

65.491 30,9%

66.352 31,1%

67.277 31,2%

Bron: ABF Research Delft (bewerking provincie Zuid-Holland; Cijferwijzer Bevolking & Wonen) op basis van CBS-cijfers 1 Voor 2009 gaat het om het voorlopige cijfers

22

Grafiek 4.1 Samenstelling woningvoorraad in Holland Rijnland; 2009 23.695; 11% 29.569; 14%

107.754; 50%

32.044; 15% 11.538; 5%

eengezins koopwoningen meergezins soc. huurwoningen

10.939; 5%

meergezins koopwoningen eengezins part. huurwoningen

eengezins soc. huurwoningen meergezins part. huurwoningen

Bron: ABF Research Delft (bewerking provincie Zuid-Holland; Cijferwijzer Bevolking & Wonen)

4.4 Nieuwbouw en sloop per gemeente in de periode 2005-2009 De woningvoorraad verandert door twee tegengestelde ontwikkelingen. Enerzijds worden er woningen aan de voorraad toegevoegd als gevolg van nieuwbouw of herbestemming van bijvoorbeeld winkel en kantoren, anderzijds worden er woningen aan de voorraad onttrokken door bijvoorbeeld sloop of het geven van een andere bestemming. In deze paragraaf is verder onderscheid gemaakt tussen enerzijds de twaalf vroegere Holland Rijnland-gemeenten en de drie gemeenten, die zich op 1 april 2010 bij Holland Rijnland hebben aangesloten, te weten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude. Dit onderscheid is gemaakt met het oog op de toetsing van de afspraken 1 en 2 (zie ook hoofdstuk 5), die in Holland Rijnlandverband “oude stijl” zijn gemaakt over de woningbouw in de periode 2005-2009.

Holland Rijnland “oude stijl” (twaalf gemeenten) Tabel 4.4 bevat een overzicht van de toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad in de periode 2005-2009 voor de twaalf gemeenten samen die tot 1 april 2010 de regio Holland Rijnland vormden. Zie voor de cijfers per gemeente bijlage 4. In deze twaalf gemeenten zijn in de periode 2005-2009 in totaal 9.575 woningen aan de voorraad zijn toegevoegd. Vooral in jaren 2008 en 2009 zijn relatief veel woningen gebouwd. In 2009 is de woningproductie zelfs ongeveer het dubbele van 2005.

23

Daarnaast zijn in dezelfde periode in totaal 2.148 woningen aan de voorraad onttrokken. Het aantal onttrokken woningen kan van jaar tot jaar fluctueren, maar er is geen sprake stijgende of dalende lijn zoals bij de nieuwbouw. Normaliter zou hierdoor de woningvoorraad per saldo met 7.427 woningen zijn toegenomen tot 170.295 per 31 december 2009, maar feitelijk was de woningvoorraad op deze datum bijna 200 woningen hoger, namelijk 170.487. Dit is een gevolg van eerder genoemde ‘administratieve correcties’ op de voorraad en van een niet nader te verklaren verschil van 284 woningen tussen enerzijds de stand op 31 december 2007 en anderzijds op 1 januari 2008. De verschillen manifesteerden zich in een paar gemeenten in Holland Rijnland.

Tabel 4.4 Toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad in Holland Rijnland (twaalf gemeenten); 2005-2009 jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal

woningvoorraad 1 januari 162.868 163.881 165.032 166.272 168.096

toevoegingen1 1.394 1.758 1.607 2.197 2.619 9.575

onttrekkingen 2 -339 -575 -342 -664 -228 -2148

adm. correcties 3 -42 -32 -25 291 0 192

woningvoorraad 31 december 163.881 165.032 166.272 168.096 170.487

Toevoegingen: totaal van nieuwbouw en andere vormen van woningtoevoegingen Onttrekkingen: totaal van sloop en andere vormen van woningonttrekking Administratieve correcties zijn wijzigingen die in overleg met de gemeenten worden toegepast nadat de woningvoorraad door het CBS is vastgesteld. Dit kan zich bijvoorbeeld voor doen wanneer nieuwbouwwoningen door de gemeente gereed zijn gemeld op 31 december, maar feitelijk pas in de loop van januari gereed komen. Als deze fout pas na de officiële vaststelling van de woningvoorraad wordt ontdekt, wordt er een administratieve correctie toegepast. Hetzelfde kan gebeuren met sloopwoningen.

1 2

Tabel 4.5 Opgeleverde nieuwbouwwoningen naar eigendomssituatie en bouwvorm in Holland Rijnland; 2005-2009 (exclusief Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude) koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

2005 1.035 210 61 1.306

2006 1.108 244 143 1.495

2007 1.201 155 104 1.460

2008 1.274 405 171 1.850

2009 1.771 332 280 2.383

489 107 27 623

729 37 33 799

675 28 36 739

624 246 23 893

975 133 40 1.148

546 103 34 683

379 207 110 696

526 127 68 721

650 159 148 957

796 199 240 1.235

totaal 7.521 1.561 765 9.847 4.333 722 162 5.217 3.188 839 603 4.630


Grafiek 4.3 Nieuwe woningen in Holland Rijnland naar eigendomssituatie; 2005-2009 (exclusief Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude)

3

3.000

Bron: CBS 2.500

In de periode 2005-2009 zijn in Holland Rijnland vooral koopwoningen gebouwd: van de in totaal ruim 9.800 nieuwe woningen (zie tabel 4.5) was ruim 75 % uit koopwoningen. Ruim de helft van de in totaal 1.771 gebouwde koopwoningen was een eengezinswoning. “Slechts” 16 % (1.561 woningen) bestond uit sociale huurwoningen en 9 % uit particuliere huurwoningen. Opvallend is ook het relatief grote aandeel particuliere meergezinskoopwoningen (“koopappartementen”). Zie voor de “definities” van sociale en particuliere huurwoningen paragraaf 4.3 (kader)

2.000

1.500

1.000

500

0

part. huurwoningen soc. huurwoningen koopwoningen 2005

2006

2007

2008

2009

Bron: ABF Research Delft (bewerking provincie Zuid-Holland; Cijferwijzer Bevolking & Wonen) 1.400

24

1.200 1.000

25

2.000 2.000 1.500 1.500 1.000 1.000 500 500 0

2006 2007 2008 2009 Grafiek 4.4 2005 Nieuwe eengezinswoningen in Holland Rijnland naar eigendomssituatie; 2005-2009 0 2009 (exclusief Alphen2005 aan den Rijn, 2006 Nieuwkoop en2007 Rijnwoude) 2008

part. huurwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen koopwoningen soc. huurwoningen koopwoningen

Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude Tabel 4.6 bevat een overzicht van de toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad in de periode 2005-2009 voor de drie gemeenten, die zich op 1 april 2010 hebben aangesloten bij Holland Rijnland. Zie voor de cijfers per gemeente bijlage 4.

1.400 1.400 1.200

In deze gemeenten zijn in de periode 2005-2009 in totaal 2.634 woningen aan de voorraad toegevoegd en 342 woningen onttrokken. Een groot deel van de onttrekkingen (180 woningen) vond plaats in 2009. Voor de drie genoemde gemeenten geldt dat als gevolg van administratieve correcties de feitelijke woningvoorraad iets lager uitvalt dan op basis van het saldo van toevoegingen en onttrekkingen kon worden verwacht.

1.200 1.000 1.000 800 800 600

Tabel 4.6 Toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad in Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude; 2005-2009

600 400 400 200 2000

2009 2008 2007 2006 2005 0 Bron: ABF Research Delft Cijferwijzer Bevolking 2008 & Wonen) 2009 2007 2006 Zuid-Holland; 2005(bewerking provincie

overige huurwoningen sociale huurwoningen overige huurwoningen koopwoningen sociale huurwoningen koopwoningen

Grafiek 4.5 Nieuwe meergezinswoningen in Holland Rijnland naar eigendomssituatie; 2005-2009 (exclusief 1.400 Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude)

jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal

woningvoorraad 1 januari 45.456 46.002 46.644 47.100 47.406

toevoegingen1 598 688 496 349 503 2634

onttrekkingen1 -74 -46 -30 -12 -180 -342

adm. correcties1 22 0 -10 -31 0 -19

woningvoorraad 31 december 46.002 46.644 47.100 47.406 47.729

Bron: CBS 1

zie tabel 4.4

In de gemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude zijn in de periode 20052009 vooral koopwoningen gebouwd en relatief weinig sociale huurwoningen (zie tabel 4.7). Van de in totaal bijna 2.500 nieuwe woningen bestond 82 % uit koopwoningen (2.045), 8 % uit sociale huurwoningen (194) en 10 % (254) uit particuliere huurwoningen.

1.400 1.200 1.200 1.000 1.000 800

Zie voor de “definities” van sociale en particuliere huurwoningen paragraaf 4.3 (kader)

800 600 600 400 400 200 2000 0

2005

2006

2007

2008

2009

2005

2006

2007

2008

2009

overige huurwoningen sociale huurwoningen overige huurwoningen koopwoningen sociale huurwoningen koopwoningen

Bron: ABF Research Delft (bewerking provincie Zuid-Holland; Cijferwijzer Bevolking & Wonen) 800 800 700

26

700 600

27

1.000 800 600 400 overige huurwoningen sociale huurwoningen koopwoningen

200 0

2007

2006

2009

2008

Tabel 4.7 2005 Opgeleverde nieuwbouw naar woningtype in Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude; 2005-2009 totaal koopwoningen 1.400 soc. huurwoningen part. huurwoningen 1.200 totaal eengezinswoningen 1.000 koopwoningen soc. huurwoningen 800 part. huurwoningen totaal 600 meergezinswoningen koopwoningen 400 soc. huurwoningen part. huurwoningen 200 totaal

2005

2006

2007

2008

2009

totaal

441 23 43 507

555 54 78 687

410 35 36 481

193 66 63 322

446 16 34 496

2.045 194 254 2.493

271 8 0 279

403 36 0 439

271 0 0 271

122 13 0 135

311 2 34 347

1.378 59 34 1.471

170 15 43 228

152 18 78 248

139 35 36 210

71 53 63 187

Bron: ABF Research Delft (bewerking 0 provincie Zuid-Holland; Cijferwijzer Bevolking & Wonen) 2007 2006 2005

135 667 14 135 0 huurwoningen220 overige 149 huurwoningen 1.022 sociale koopwoningen

2008

2009

Grafiek 4.6 Nieuwe woningen in Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude naar eigendomssituatie; 2005-2009

4.6 Gemiddelde woningbezetting De gemiddelde woningbezetting (gwb) is het gemiddeld aantal mensen, dat op een bepaalde peildatum in een woning woont. De gwb is in de afgelopen jaren sterk gedaald; in grafiek 4.7 is de neerwaartse lijn duidelijk zichtbaar. Dit verklaart ook waarom enerzijds er meer woningen nodig zijn voor hetzelfde aantal inwoners en anderzijds het bouwen van meer woningen niet per definitie leidt tot een hoger inwoneraantal. De daling van de gemiddelde woningbezetting hangt samen met veranderingen in de samenstelling van de huishoudens: meer eenpersoonshuishoudens en minder gezinnen / huishoudens met kinderen. Omdat naar verwachting deze trend de komende jaren verder zal gaan, zal ook de gemiddelde woningbezetting verder dalen.

Grafiek 4.7 Ontwikkeling van de gemiddelde woningbezetting in Holland Rijnland; 2000 - 2010 gwb 2,55 2,50 2,45 2,40 2,35

800

2,30

700

2000

600

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Bron: CBS

500 400 300 200 overige huurwoningen sociale huurwoningen koopwoningen

100 0

2005

2006

2007

2008

2009


28

29

5. Woningbouwafspraken voor de periode 2000-2019 5.1 Algemeen

In 2008 zijn 2.197 (nieuwe) woningen toegevoegd en 664 woningen aan de voorraad onttrokken (gesloopt). Met in achtneming van een “administratieve correctie” van + 291 woningen1 nam de woningvoorraad daardoor met netto 1.824 woningen toe. In 2009 zijn 2.619 (nieuwe) woningen toegevoegd en 228 woningen aan de voorraad onttrokken (gesloopt). Hierdoor nam de woningvoorraad toe met netto 2.391 woningen.

De twaalf gemeenten, die voorheen de regio Holland Rijnland vormden, hebben in de afgelopen jaren afspraken gemaakt over de woningbouwproductie in de periode tot 2020. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Regionale Woonvisie 2009-2019 en de Regionale StructuurVisie 2020 Holland Rijnland. De afspraken zijn gemaakt voordat de gemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude zich hebben aansloten bij Holland Rijnland. Daarnaast zijn in provinciaal en/of Zuidvleugelverband ambities geformuleerd over het “aandeel sociale woningbouw” in de nieuwbouw, over de gewenste woonmilieus en over woningbouw bij de Stedenbaanstations. Hierna zal per afspraak worden aangeven wat hiervan op 1 januari 2010 is gerealiseerd en welke conclusie hieraan verbonden kan worden

5.2 Gemaakte afspraken Afspraak 1 Afgesproken is om in de periode 2008-2019 netto 24.240 woningen aan de voorraad toe te voegen, inclusief 5.200 woningen in het kader van de Gebiedsuitwerking HaarlemmermeerBollenstreek (vastgesteld in mei 2006). Het streven is om 70% daarvan te realiseren in de zogeheten Aaneengesloten stedelijke agglomeratie (As Leiden – Katwijk). Al in 2002 hebben de twaalf gemeenten, die tot 1 april 2010 de regio Holland Rijnland vormden, afgesproken om in de periode 2000-2019 netto 33.000 woningen aan de voorraad toe te voegen. Deze afspraak is in het kader van de Regionale woonvisie in 2009 omgezet in de hier boven vermeldde afspraak. In de periode 2000-2009 is de woningvoorraad in de twaalf vroegere Holland Rijnland. gemeenten met 12.291 woningen is toegenomen. Dit is een netto toename, aangezien de onttrekkingen hier al vanaf zijn getrokken.

Tabel 5.1 Woningbouwtaakstelling per gemeente voor de periode 2010-2019 gemeente Holland Rijnland w.v. in Aaneengesloten sted. agglom. * Hillegom Kaag en Braassem (Alkemade) Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude

taakstelling 2008-2010 24.240 16.905 1.255 2.377 6.219 4.517 937 736 2.123 1.000 1.702 1.543 1.410 421

netto toevoegingen 2008 1.824 1.065

2009 2.391 1.395

restant taakstelling 2010-2019 20.132 14.445

127 305 199 567 127 164 47 201 47 234 341 32

908 2.030 5.821 3.633 741 410 1.951 709 1.454 1.138 969 368

220 95 199 371 69 162 125 90 201 171 100 21

Bron: Regionale Woonvisie 2010-2019 en tabel 4.1 uit de monitor * De “Aaneengesloten stedelijke agglomeratie” bestaat uit de gemeenten Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Noordwijk en Voorschoten.

Conclusie 2 De woningproductie in de jaren 2008 en 2009 lag ondanks de economische recessie op een niveau, dat nodig is om de einddoelstelling te halen.

Conclusie 1

In de zes gemeenten van de “Aaneengesloten stedelijke agglomeratie” is de woningvoorraad in de jaren 2008 en 2009 per saldo (dus netto) met 2.460 woningen toegenomen (zie tabel 5.1). Dit 58 % van het totaal aantal van 4.215 toegevoegde woningen.

Op 1 januari 2010 – halverwege de planperiode – is 37,3 % van de totale opgave voor de periode 2000-2019 (netto toename van 33.000 woningen) gerealiseerd.

Conclusie 3

De opgave voor de periode 2008-2019 bedraagt het toevoegen van netto 24.240 woningen aan de voorraad. Dit betreft gemiddeld 2.200 woningen per jaar. Hiervan zijn in 2008 en 2009 – zo blijkt uit de tabel 5.1 (en tabel 4.1) inmiddels 4.215 woningen gerealiseerd.

In de zogenoemde “Aaneengesloten stedelijke agglomeratie” lag de woningproductie in 2008 en 2009 nog niet op het afgesproken aandeel van 70 %.

Zie tabel 4.4

1

30

31

Afspraak 2 Met het Rijk (Ministerie VROM) is afgesproken om in de periode 2005-2009 bruto 14.620 woningen te bouwen (nieuwbouw en overige toevoegingen). Hiervan zou volgens de provinciale woonvisie gemiddeld 30% in de sociale sector gebouwd moeten worden. Eind 2009 is bijna 64 % van de afgesproken 14.620 nieuw te bouwen woningen in de periode 2005-2009 ook daadwerkelijk gerealiseerd. Het gaat om 9.321 nieuwe woningen (zie tabel 5.2 en bijlage 4). In verschillende gemeenten is het percentage gerealiseerde nieuwbouw (aanzienlijk) hoger dan 64 %. Daarbij springt vooral de gemeenten Leiderdorp er in positieve zin uit, maar ook in Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijkerhout en Teylingen is meer dan 70 % van de opgave gerealiseerd. Andere gemeenten bleven sterk achter bij het regionale gemiddelde.

Tabel 5.2 Gerealiseerde nieuwbouw per gemeente; 2005-2009 gemeente Holland Rijnland Hillegom Kaag en Braassem (Alkemade) Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude

taakstelling 14.620 744 714 1.892 3.944 461 708 1.652 692 1.070 1.332 1.112 299

gerealiseerd absoluut in proc. 9.321 63.8 % 522 432 1.361 2.248 545 522 659 571 724 1.019 636 82

70.2 % 60.5 % 71.9 % 57.0 % 118.2 % 73.7 % 39.9 % 82.5 % 67.7 % 76.5 % 57.2 % 27.4 %

Bron: Regionale woonvisie 2009-2019 en CBS (voorlopige cijfers)

Conclusie 4 De afgesproken woningbouwproductie in de periode 2005-2009 is niet gehaald.

Aandeel sociaal In de provinciale woonvisie heeft de provincie Zuid-Holland als regionale doelstelling opgenomen, dat 30 % van de nieuwbouw in de sociale sector wordt gerealiseerd. Dit betreft

32

zowel sociale huur- als koopwoningen. De vroegere twaalf Holland Rijnland-gemeenten hebben in de Regionale woonvisie echter een andere ambitie geformuleerd, te weten: Leiden realiseert 20% sociaal, Katwijk (binnen de oude gemeentegrens) 20-30 % en de overige gemeenten 30 %. De provincie heeft deze ambitie voor de periode 2010-2019 overgenomen. Het aandeel “sociaal” binnen de nieuwbouw in de periode 2005-2009 is op basis van de beschikbare cijfers van ABF Research niet goed te bepalen. In deze cijfers is bijvoorbeeld geen onderscheid tussen de verschillende typen koopwoningen en wordt onder een ‘sociale huurwoning’ een huurwoning van een toegelaten instelling (conform BBSH) verstaan. Duidelijk is dit niet om dezelfde woningen gaat als de sociale woningen waarover in de regionale woonvisie wordt gesproken. In de Monitor Wonen 2010 van de provincie Zuid-Holland (figuur 3.12) is voor heel Holland Rijnland berekend dat het “aandeel sociaal” in de nieuwbouw en de overige toevoegingen in de periode 2005-2009 ongeveer 22 % is geweest. Dit percentage heeft evenwel betrekking op alle vijftien gemeenten, terwijl de afspraken in de Regionale woonvisie met twaalf gemeenten zijn gemaakt! Bovendien zijn de cijfers, die aan deze berekening van de provincie ten grondslag liggen, niet bekend bij Holland Rijnland.

Conclusie 5 Het is op basis van de beschikbare data vooralsnog niet mogelijk om goed vast te stellen hoeveel sociale woningen de twaalf vroegere Holland Rijnland-gemeenten hebben gerealiseerd en of de doelstellingen zijn gehaald.

Afspraak 3 De ambitie van het Bestuurlijk Platform Zuidvleugel (BPZ) is om in de Zuidvleugel 80% van de nieuwbouw na 2010 te bouwen binnen Bestaand Stedelijk en Dorpsgebied 2010 (BSD 2010). Hierbij is afgesproken dat Holland Rijnland tenminste 51% binnen deze grenzen zal bouwen. Vanwege Valkenburg en andere geplande uitleglocaties is een hoger aandeel niet haalbaar. Voor het monitoren van deze afspraak wordt verwezen naar de provinciale Monitor Wonen, die jaarlijks wordt uitgebracht door de provincie Zuid-Holland.

Afspraak 4 In het Bestuurlijk Platform Zuidvleugel (BPZ) zijn afspraken gemaakt over de gewenste zogenoemde woonmilieudifferentiatie.

33

5.3 Plancapaciteit tot 2020

Voor het monitoren van deze afspraak wordt verwezen naar de provinciale Monitor Wonen, die jaarlijks wordt uitgebracht door de provincie Zuid-Holland.

In paragraaf 5.1 is berekend hoeveel woningen elke gemeente nog moet bouwen om de afgesproken taakstelling voor de periode 2008-2019 te halen. In deze paragraaf wordt een relatie gelegd tussen deze opgave en de plancapaciteit per gemeente tot 2020. Bedacht moet daarbij wel worden dat het om een momentopname gaat, namelijk op de peildatum 1 april 2010.

Afspraak 5 In het kader van Ruimtelijk ambitiedocument Stedenbaan 2020 zijn daarnaast in zuidvleugelverband afspraken gemaakt over de bouw van 2.500 tot 6.000 woningen binnen een straal van 1.200 meter rond een Stedenbaanstation.

Conform de gemaakte afspraken zullen er tot 2020 nog netto ruim 20.100 woningen aan de voorraad toegevoegd moeten worden. De totale plancapaciteit op 1 april 2010 bedroeg volgens de provincie Zuid-Holland in totaal ruim 29.700 woningen (zie tabel 5.4).�

Voor het monitoren van deze afspraak wordt verwezen naar de provinciale Monitor Wonen, die jaarlijks wordt uitgebracht door de provincie Zuid-Holland.

Kijken we wat beter naar de plancapaciteit, dan zien we dat 60 % bestaat uit zogenoemde “zachte plannen” of uit plannen waarvan de ‘hardheid’ niet bekend is. Op zich is dit begrijpelijk, omdat veel plannen pas in de tweede helft van de periode 2010-2019 in uitvoering genomen zullen worden. Dit betekent ook, dat op 1 april 2010 ongeveer 40 % van de plancapaciteit ‘hard’ is of zelfs al in ontwikkeling is. Dit komt neer op ruim 8.000 woningen.

Afspraak 6 De samenwerkende gemeenten streven er naar om minstens 50 % van de sociale nieuwbouw te bouwen als woningen met tenminste 1 ster. Met het zo genoemde “sterrensysteem” wordt duidelijk in hoeverre de woning toegankelijk en doorgankelijk is met een rollator of rolstoel. Een woning kan gewaardeerd worden met 1 tot 4 sterren. Deze waardering wordt in de woonkrant en/of op de website van de corporaties met de volgende symbolen aangeduid. Als er geen sterren bij een woning staan kan dat twee dingen betekenen: de woning is niet toegankelijk of is niet op toegankelijkheid beoordeeld. : de woning is zonder trappen bereikbaar en gelijkvloers: de woning ligt op de begane grond of is per lift bereikbaar en heeft binnen geen trappen. Ook zijn er geen drempels in de woning of het woongebouw die hoger zijn dan 10 cm. : de woning is rollatortoegankelijk en –doorgankelijk: de toegang van woning (en woongebouw) is zonder belemmeringen bereikbaar. De woning (en woongebouw) heeft geen drempels die niet te overbruggen zijn, eventueel met aanpassingen. : de woning is rolstoeltoegankelijk en rollatortoegankelijk: de toegangsdeuren in het woongebouw (inclusief liftdeur) tot en met de voordeur kunnen zelfstandig met een rolstoel gepasseerd worden. : de woning is rolstoeltoegankelijk en -doorgankelijk: alle ruimtes binnen de woning zijn bereikbaar en bruikbaar voor iemand in een rolstoel.

Tabel 5.4 Taakstelling en plancapaciteit per gemeente; 2010-2019 gemeente

restant taakstelling 2010-2019

plancapaciteit 2010-2019 waarvan

Holland Rijnland

20.132

totaal 29.717

ontw. 20,2%

hard 19,9%

zacht 58,5%

onbekend 1,4%

Hillegom Kaag en Braassem * Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Teylingen Voorschoten Zoeterwoude

908 2.030 5.821 3.633 741 410 1.951 709 1.454 1.138 969 368

1.098 3.047 6.554 6.746 540 1.900 2.254 1.250 2.209 2.078 1.031 1.010

7,3% 79,3% 20,1% 1,9% 67,4% 0,0% 12,1% 24,0% 24,9% 2,3% 46,7% 3,5%

19,2% 2,8% 24,7% 5,3% 0,0% 9,0% 54,3% 18,8% 63,3% 13,8% 17,7% 15,5%

73,5% 17,7% 49,6% 92,8% 32,6% 91,0% 31,3% 57,2% 11,8% 83,9% 36,3% 81,1%

0,0% 0,2% 5,5% 0,0% 0,0% 0,0% 2,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Bron: provincie Zuid-Holland (stand per 1 april 2010)

Hoewel in de Regionale woonvisie is afgesproken dat de gemeenten alle nieuwbouwwoningen conform het sterrensysteem zullen registreren, zijn hierover tot nu toe geen betrouwbare cijfers beschikbaar. Monitoren van de afspraak kan dus op dit moment nog niet.

34

* De taakstelling heeft betrekking op de vml. gemeente Alkemade; de plancapaciteit op de hele gemeente Kaag en Braassem

35

Bijlagen Per gemeente verschilt echter het aandeel in ontwikkeling zijnde en harde plannen aanzienlijk. Uit tabel 5.4 kan worden afgeleid, dat dit aandeel varieert van 7,2 % in Leiden tot 88,2 % in Oegstgeest.

1. Ontwikkeling van het aantal inwoners per gemeente 2. Aantal huishoudens naar type

Toelichting bij tabel 5.4 Plannen in ontwikkeling zijn plannen waarvoor de bouwvergunningen zijn afgegeven, de grond bouwrijp is gemaakt of de bouw van de eerste woningen gestart is.

3. Woningvoorraad per gemeente naar type en eigendom 4. Toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad per gemeente

Harde bouwplannen zijn plannen waarvan het bestemmingsplan minimaal is vastgesteld door de gemeenteraad. Hiervan kan redelijkerwijs aangenomen worden dat de woningen binnen een aantal jaar in ontwikkeling worden genomen.

5. Opgeleverde nieuwe woningen per gemeente naar type en eigendom 6. Afsprakenset uit de “Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019”

Zachte bouwplannen zijn plannen waarvoor nog geen bestemmingsplan in voorbereiding is (opties en visies) of waarvoor alleen een voorbereidingsbesluit door de gemeenteraad is genomen. De taakstelling betreft een netto toevoeging aan de woningvoorraad en betreft dus niet alleen nieuwbouw. Er zullen namelijk ook woningen gesloopt worden of op een ander manier aan de voorraad onttrokken worden. Harde cijfers hierover zijn niet bekend. Ook heeft de plancapaciteit voor Kaag en Braassem betrekking op de hele gemeente en niet alleen op het “Alkemadese deel”.

Conclusie 6 Op 1 april 2010 was de taakstelling voor de periode 2010-2019 voor 40 % gedekt met zogenoemde ‘harde’ woningbouwplannen en plannen, die al in ontwikkeling zin. Vooralsnog zijn de gemeenten daarbij samen op de goede weg. Per gemeente zijn er echter grote verschillen. Diverse gemeenten hebben dan ook nog een forse opgave om hun woningbouwplannen de komende jaren ‘hard ‘te maken.

36

37

Bijlage 1 Ontwikkeling van het aantal inwoners per gemeente

Bijlage 2 Aantal huishoudens naar type in 2005 en 2009

gemeente Holland Rijnland

2000 511.583

2005 516.270

inwoners per 1 januari * 2006 2007 2008 516.995 517.235 518.448

2009 520.401

2010 523.088

prognose ** 2015 2020 530.600 543.700

Alphen a.d. Rijn Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Nieuwkoop Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Voorschoten Zoeterwoude

69.928 20.664 25.180 59.147 117.191 25.279 21.942 27.002 24.879 15.313 20.785 19.318 33.614 22.662 8.679

70.591 20.451 25.248 60.748 118.563 26.154 21.909 26.846 24.561 15.123 21.309 18.883 34.663 22.712 8.509

70.955 20.317 25.309 60.932 118.069 25.990 21.877 26.882 24.673 15.166 21.891 18.863 34.683 22.887 8.501

72.178 20.487 25.412 61.337 116.787 26.470 22.301 26.757 25.335 15.355 22.564 18.696 35.533 22.996 8.193

72.577 20.489 25.662 61.831 117.342 26.420 22.321 26.939 25.424 15.541 22.622 18.564 35.761 23.479 8.116

71.500 20.200 28.000 64.400 116.300 25.900 22.000 27.600 26.700 16.300 22.200 21.600 35.800 23.900 8.200

71.100 20.295 25.225 61.111 117.485 26.077 21.975 26.987 24.700 15.294 22.022 18.771 35.008 22.785 8.400

71.658 20.348 25.252 61.180 116.878 26.376 22.131 26.777 24.906 15.399 22.367 18.704 35.308 22.861 8.303

72.000 20.500 29.300 69.400 116.800 26.000 22.000 27.900 27.500 16.700 22.700 25.200 35.600 24.000 8.100

jaar

totaal

eenpersoons

Holland Rijnland

2009 2005

226.954 219.524

81.021 75.452

Alphen aan den Rijn

2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005 2009 2005

30.725 28.971 8.729 8.440 9.984 9.699 23.632 22.866 61.254 61.207 11.411 11.061 9.502 9.045 10.122 9.868 11.041 10.292 6.332 5.968 9.812 8.721 7.350 7.171 14.116 13.531 9.842 9.603 3.102 3.081

9.694 8.579 2.678 2.483 2.447 2.291 6.549 6.047 31.712 30.935 3.598 3.432 2.930 2.623 2.393 2.238 3.939 3.511 1.950 1.736 3.558 2.767 1.745 1.577 3.919 3.605 3.118 2.945 791 683

Hillegom Kaag en Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Nieuwkoop

Bronnen: CBS en provincie Zuid-Holland (Bevolkingsprognose 2007) Voor 2010 zijn de voorlopige cijfers gebruikt ** De prognoses voor 2015 en 2020 zijn afgerond op 100-tallen *

Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Voorschoten Zoeterwoude

meerpersoons zonder kind. met kind. 65.497 80.436 63.053 81.019 9.513 8.878 2.827 2.644 3.275 3.047 6.779 6.484 14.197 14.498 3.611 3.451 3.065 2.905 3.329 3.109 3.320 3.055 1.950 1.788 2.771 2.603 2.521 2.399 4.240 4.096 3.108 3.119 991 977

11.518 11.514 3.224 3.313 4.262 4.361 10.304 10.335 15.345 15.774 4.202 4.178 3.507 3.517 4.400 4.521 3.782 3.726 2.432 2.444 3.483 3.351 3.084 3.195 5.957 5.830 3.616 3.539 1320 1.421

Bron: CBS

38

39

Bijlage 3 Woningvoorraad per gemeente naar eigendomssituatie en bouwvorm Bron: Systeem Woningvoorraad, ABF Research Delft (bewerking provincie Zuid-Holland / Cijferwijzer Bevolking & Wonen

Alphen aan den Rijn woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

2005 16.240 57,0% 9.096 31,9% 3.151 11,1% 28.487

2006 16.771 58,0% 9.005 31,1% 3.142 10,9% 28.918

1 januari 2007 17.365 59,1% 8.986 30,6% 3.045 10,4% 29.396

2008 17.877 60,1% 8.982 30,2% 2.867 9,6% 29.726

2009 18.210 60,6% 9.004 30,0% 2.823 9,4% 30.037

13.884 48,7% 3.167 11,1% 1.781 6,3% 18.832 66,1%

14.117 48,8% 3.144 10,9% 1.732 6,0% 18.993 65,7%

14.466 49,2% 3.151 10,7% 1.652 5,6% 19.269 65,5%

14.782 49,7% 3.144 10,6% 1.538 5,2% 19.464 65,5%

14.997 49,9% 3.143 10,5% 1.450 4,8% 19.590 65,2%

2.356 8,3% 5.929 20,8% 1.370 4,8% 9.655 33,9%

2.654 9,2% 5.861 20,3% 1.410 4,9% 9.925 34,3%

2.899 9,9% 5.835 19,8% 1.393 4,7% 10.127 34,5%

3.095 10,4% 5.838 19,6% 1.329 4,5% 10.262 34,5%

3.213 10,7% 5.861 19,5% 1.373 4,6% 10.447 34,8%

Voor 2009 betreft het voorlopige cijfers op basis van CBS-cijfers

40

Hillegom woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

2005 5.350 63,8% 2.411 28,7% 629 7,5% 8.390

2006 5.415 64,1% 2.409 28,5% 621 7,4% 8.445

1 januari 2007 5.538 65,1% 2.371 27,9% 601 7,1% 8.510

2008 5.675 65,7% 2.363 27,4% 594 6,9% 8.632

2009 5.808 66,3% 2.370 27,1% 582 6,6% 8.760

4.759 56,7% 1.339 16,0% 260 3,1% 6.358 75,8%

4.787 56,7% 1.336 15,8% 256 3,0% 6.379 75,5%

4.824 56,7% 1.312 15,4% 248 2,9% 6.384 75,0%

4.931 57,1% 1.301 15,1% 243 2,8% 6.475 75,0%

5.014 57,2% 1.292 14,7% 233 2,7% 6.539 74,6%

591 7,0% 1.072 12,8% 369 4,4% 2.032 24,2%

628 7,4% 1.073 12,7% 365 4,3% 2.066 24,5%

714 8,4% 1.059 12,4% 353 4,1% 2.126 25,0%

744 8,6% 1.062 12,3% 351 4,1% 2.157 25,0%

794 9,1% 1.078 12,3% 349 4,0% 2.221 25,4%

2005 5.737 61,4% 2.925 31,3% 682 7,3% 9.344

2006 5.811 61,7% 2.925 31,0% 687 7,3% 9.423

1 januari 2007 5.925 62,3% 2.940 30,9% 639 6,7% 9.504

2008 5.992 62,8% 2.951 30,9% 594 6,2% 9.537

2009 6.098 63,3% 2.990 31,0% 546 5,7% 9.634

5.616 60,1% 2.637 28,2% 635 6,8% 8.888 95,1%

5.660 60,1% 2.637 28,0% 640 6,8% 8.937 94,8%

5.769 60,7% 2.642 27,8% 598 6,3% 9.009 94,8%

5.824 61,1% 2.648 27,8% 569 6,0% 9.041 94,8%

5.897 61,2% 2.685 27,9% 524 5,4% 9.106 94,5%

121 1,3% 288 3,1% 47 0,5% 456 4,9%

151 1,6% 288 3,1% 47 0,5% 486 5,2%

156 1,6% 298 3,1% 41 0,4% 495 5,2%

168 1,8% 303 3,2% 25 0,3% 496 5,2%

201 2,1% 305 3,2% 22 0,2% 528 5,5%

Kaag en Braassem woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

41

Katwijk woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

Leiderdorp 2005 12.957 56,4% 7.690 33,5% 2.333 10,2% 22.980

2006 13.200 57,2% 7.598 32,9% 2.274 9,9% 23.072

1 januari 2007 13.504 57,8% 7.553 32,3% 2.313 9,9% 23.370

9.654 42,0% 3.214 14,0% 1.728 7,5% 14.596 63,5%

9.769 42,3% 3.161 13,7% 1.686 7,3% 14.616 63,3%

9.979 42,7% 3.142 13,4% 1.687 7,2% 14.808 63,4%

10.127 42,8% 3.125 13,2% 1.684 7,1% 14.936 63,1%

10.190 42,8% 3.123 13,1% 1.664 7,0% 14.977 62,9%

3.303 14,4% 4.476 19,5% 605 2,6% 8.384 36,5%

3.431 14,9% 4.437 19,2% 588 2,5% 8.456 36,7%

3.525 15,1% 4.411 18,9% 626 2,7% 8.562 36,6%

3.765 15,9% 4.356 18,4% 627 2,6% 8.748 36,9%

3.821 16,0% 4.344 18,2% 687 2,9% 8.852 37,1%

2005 24.907 49,2% 19.178 37,8% 6.586 13,0% 50.671

2006 25.142 49,5% 18.952 37,3% 6.678 13,2% 50.772

1 januari 2007 25.622 50,3% 19.079 37,4% 6.287 12,3% 50.988

2008 25.842 50,7% 18.112 35,5% 7.040 13,8% 50.994

2009 26.378 51,4% 18.113 35,3% 6.862 13,4% 51.353

17.783 35,1% 6.282 12,4% 1.496 3,0% 25.561 50,4%

17.910 35,3% 6.227 12,3% 1.483 2,9% 25.620 50,5%

18.063 35,4% 6.140 12,0% 1.321 2,6% 25.524 50,1%

18.125 35,5% 5.899 11,6% 1.501 2,9% 25.525 50,1%

18.345 35,7% 6.045 11,8% 1.429 2,8% 25.819 50,3%

7.124 14,1% 12.896 25,5% 5.090 10,0% 25.110 49,6%

7.232 14,2% 12.725 25,1% 5.195 10,2% 25.152 49,5%

7.559 14,8% 12.939 25,4% 4.966 9,7% 25.464 49,9%

7.717 15,1% 12.213 23,9% 5.539 10,9% 25.469 49,9%

8.033 15,6% 12.068 23,5% 5.433 10,6% 25.534 49,7%

2008 13.892 58,7% 7.481 31,6% 2.311 9,8% 23.684

2009 14.011 58,8% 7.467 31,3% 2.351 9,9% 23.829

Leiden woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

42

woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

2005 6.348 57,4% 2.995 27,1% 1.715 15,5% 11.058

2006 6.477 58,9% 2.939 26,7% 1.583 14,4% 10.999

1 januari 2007 6.619 59,6% 2.938 26,5% 1.550 14,0% 11.107

2008 6.794 60,3% 2.963 26,3% 1.504 13,4% 11.261

2009 6.900 60,9% 2.964 26,2% 1.466 12,9% 11.330

5.263 47,6% 954 8,6% 831 7,5% 7.048 63,7%

5.283 48,0% 979 8,9% 788 7,2% 7.050 64,1%

5.310 47,8% 979 8,8% 762 6,9% 7.051 63,5%

5.418 48,1% 989 8,8% 734 6,5% 7.141 63,4%

5.450 48,1% 989 8,7% 712 6,3% 7.151 63,1%

1.085 9,8% 2.041 18,5% 884 8,0% 4.010 36,3%

1.194 10,9% 1.960 17,8% 795 7,2% 3.949 35,9%

1.309 11,8% 1.959 17,6% 788 7,1% 4.056 36,5%

1.376 12,2% 1.974 17,5% 770 6,8% 4.120 36,6%

1.450 12,8% 1.975 17,4% 754 6,7% 4.179 36,9%

2005 5.662 62,0% 2.862 31,4% 605 6,6% 9.129

2006 5.798 62,7% 2.849 30,8% 600 6,5% 9.247

1 januari 2007 5.887 63,6% 2.803 30,3% 572 6,2% 9.262

2008 6.013 64,3% 2.805 30,0% 535 5,7% 9.353

2009 6.155 64,9% 2.808 29,6% 523 5,5% 9.486

5.280 57,8% 1.777 19,5% 339 3,7% 7.396 81,0%

5.353 57,9% 1.765 19,1% 331 3,6% 7.449 80,6%

5.418 58,5% 1.730 18,7% 315 3,4% 7.463 80,6%

5.480 58,6% 1.733 18,5% 310 3,3% 7.523 80,4%

5.523 58,2% 1.735 18,3% 299 3,2% 7.557 79,7%

382 4,2% 1.085 11,9% 266 2,9% 1.733 19,0%

445 4,8% 1.084 11,7% 269 2,9% 1.798 19,4%

469 5,1% 1.073 11,6% 257 2,8% 1.799 19,4%

533 5,7% 1.072 11,5% 225 2,4% 1.830 19,6%

632 6,7% 1.073 11,3% 224 2,4% 1.929 20,3%

Lisse woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

43

Nieuwkoop woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

Noordwijkerhout 2005 6.732 68,6% 2.322 23,7% 760 7,7% 9.814

2006 6.836 69,0% 2.308 23,3% 758 7,7% 9.902

1 januari 2007 6.908 69,4% 2.281 22,9% 767 7,7% 9.956

6.626 67,5% 2.109 21,5% 686 7,0% 9.421 96,0%

6.709 67,8% 2.084 21,0% 685 6,9% 9.478 95,7%

6.774 68,0% 2.057 20,7% 699 7,0% 9.530 95,7%

6.770 67,7% 2.042 20,4% 712 7,1% 9.524 95,3%

6.777 67,8% 2.014 20,2% 733 7,3% 9.524 95,3%

106 1,1% 213 2,2% 74 0,8% 393 4,0%

127 1,3% 224 2,3% 73 0,7% 424 4,3%

134 1,3% 224 2,2% 68 0,7% 426 4,3%

192 1,9% 218 2,2% 60 0,6% 470 4,7%

194 1,9% 217 2,2% 60 0,6% 471 4,7%

2005 7.202 68,9% 2.045 19,6% 1.210 11,6% 10.457

2006 7.350 69,0% 2.057 19,3% 1.247 11,7% 10.654

1 januari 2007 7.453 69,8% 2.067 19,4% 1.162 10,9% 10.682

2008 7.561 69,9% 2.115 19,5% 1.145 10,6% 10.821

2009 7.648 69,9% 2.165 19,8% 1.134 10,4% 10.947

5.342 51,1% 1.282 12,3% 656 6,3% 7.280 69,6%

5.367 50,4% 1.279 12,0% 671 6,3% 7.317 68,7%

5.432 50,9% 1.274 11,9% 637 6,0% 7.343 68,7%

5.513 50,9% 1.295 12,0% 635 5,9% 7.443 68,8%

5.576 50,9% 1.324 12,1% 630 5,8% 7.530 68,8%

1.860 17,8% 763 7,3% 554 5,3% 3.177 30,4%

1.983 18,6% 778 7,3% 576 5,4% 3.337 31,3%

2.021 18,9% 793 7,4% 525 4,9% 3.339 31,3%

2.048 18,9% 820 7,6% 510 4,7% 3.378 31,2%

2.072 18,9% 841 7,7% 504 4,6% 3.417 31,2%

2008 6.962 69,7% 2.260 22,6% 772 7,7% 9.994

2009 6.971 69,7% 2.231 22,3% 793 7,9% 9.995

Noordwijk woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

44


2005 3.604 62,9% 1.687 29,5% 436 7,6% 5.727

2006 3.601 62,7% 1.739 30,3% 402 7,0% 5.742

1 januari 2007 3.631 62,7% 1.730 29,9% 426 7,4% 5.787

2008 3.807 63,7% 1.766 29,5% 406 6,8% 5.979

2009 3.886 64,3% 1.764 29,2% 398 6,6% 6.048

3.384 59,1% 1.227 21,4% 252 4,4% 4.863 84,9%

3.381 58,9% 1.239 21,6% 235 4,1% 4.855 84,6%

3.392 58,6% 1.204 20,8% 265 4,6% 4.861 84,0%

3.550 59,4% 1.201 20,1% 256 4,3% 5.007 83,7%

3.563 58,9% 1.195 19,8% 250 4,1% 5.008 82,8%

220 3,8% 460 8,0% 184 3,2% 864 15,1%

220 3,8% 500 8,7% 167 2,9% 887 15,4%

239 4,1% 526 9,1% 161 2,8% 926 16,0%

257 4,3% 565 9,4% 150 2,5% 972 16,3%

323 5,3% 569 9,4% 148 2,4% 1.040 17,2%

2005 5.902 67,8% 1.501 17,2% 1.299 14,9% 8.702

2006 6.069 68,8% 1.489 16,9% 1.257 14,3% 8.815

1 januari 2007 6.197 69,2% 1.524 17,0% 1.235 13,8% 8.956

2008 6.391 70,2% 1.520 16,7% 1.193 13,1% 9.104

2009 6.556 70,5% 1.577 16,9% 1.172 12,6% 9.305

4.982 57,3% 700 8,0% 693 8,0% 6.375 73,3%

5.011 56,8% 691 7,8% 676 7,7% 6.378 72,4%

5.091 56,8% 681 7,6% 666 7,4% 6.438 71,9%

5.230 57,4% 675 7,4% 637 7,0% 6.542 71,9%

5.338 57,4% 690 7,4% 602 6,5% 6.630 71,3%

920 10,6% 801 9,2% 606 7,0% 2.327 26,7%

1.058 12,0% 798 9,1% 581 6,6% 2.437 27,6%

1.106 12,3% 843 9,4% 569 6,4% 2.518 28,1%

1.161 12,8% 845 9,3% 556 6,1% 2.562 28,1%

1.218 13,1% 887 9,5% 570 6,1% 2.675 28,7%

OEGSTGEEST woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

45

Rijnwoude woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

Voorschoten 2005 4.749 66,4% 1.820 25,4% 586 8,2% 7.155

2006 4.805 66,9% 1.810 25,2% 567 7,9% 7.182

1 januari 2007 4.880 66,9% 1.830 25,1% 582 8,0% 7.292

4.615 64,5% 1.500 21,0% 402 5,6% 6.517 91,1%

4.670 65,0% 1.485 20,7% 389 5,4% 6.544 91,1%

4.707 64,6% 1.505 20,6% 404 5,5% 6.616 90,7%

4.755 64,4% 1.533 20,8% 375 5,1% 6.663 90,3%

4.775 64,5% 1.533 20,7% 373 5,0% 6.681 90,2%

134 1,9% 320 4,5% 184 2,6% 638 8,9%

135 1,9% 325 4,5% 178 2,5% 638 8,9%

173 2,4% 325 4,5% 178 2,4% 676 9,3%

218 3,0% 337 4,6% 162 2,2% 717 9,7%

225 3,0% 337 4,6% 162 2,2% 724 9,8%

2008 4.973 67,4% 1.870 25,3% 537 7,3% 7.380

2009 5.000 67,5% 1.870 25,3% 535 7,2% 7.405

46

2005 5.789 59,0% 2.002 20,4% 2.018 20,6% 9.809

2006 5.922 59,4% 2.061 20,7% 1.991 20,0% 9.974

1 januari 2007 5.990 59,9% 2.103 21,0% 1.899 19,0% 9.992

2008 6.053 60,1% 2.126 21,1% 1.889 18,8% 10.068

2009 6.118 60,4% 2.062 20,3% 1.953 19,3% 10.133

5.124 52,2% 894 9,1% 1.009 10,3% 7.027 71,6%

5.236 52,5% 951 9,5% 1.005 10,1% 7.192 72,1%

5.273 52,8% 969 9,7% 968 9,7% 7.210 72,2%

5.305 52,7% 971 9,6% 995 9,9% 7.271 72,2%

5.324 52,5% 949 9,4% 1.035 10,2% 7.308 72,1%

665 6,8% 1.108 11,3% 1.009 10,3% 2.782 28,4%

686 6,9% 1.110 11,1% 986 9,9% 2.782 27,9%

717 7,2% 1.134 11,3% 931 9,3% 2.782 27,8%

748 7,4% 1.155 11,5% 894 8,9% 2.797 27,8%

794 7,8% 1.113 11,0% 918 9,1% 2.825 27,9%

2005 2.262 73,2% 637 20,6% 190 6,2% 3.089

2006 2.269 72,8% 663 21,3% 184 5,9% 3.116

2007 2.272 73,3% 663 21,4% 166 5,4% 3.101

2008 2.299 73,5% 662 21,2% 166 5,3% 3.127

2009 2.297 73,6% 661 21,2% 165 5,3% 3.123

2.222 71,9% 521 16,9% 158 5,1% 2.901 93,9%

2.228 71,5% 518 16,6% 152 4,9% 2.898 93,0%

2.230 71,9% 519 16,7% 134 4,3% 2.883 93,0%

2.257 72,2% 518 16,6% 134 4,3% 2.909 93,0%

2.253 72,1% 518 16,6% 134 4,3% 2.905 93,0%

40 1,3% 116 3,8% 32 1,0% 188 6,1%

41 1,3% 145 4,7% 32 1,0% 218 7,0%

42 1,4% 144 4,6% 32 1,0% 218 7,0%

42 1,3% 144 4,6% 32 1,0% 218 7,0%

44 1,4% 143 4,6% 31 1,0% 218 7,0%

Zoeterwoude

Teylingen woningtype koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %


woningtype

1 januari 2005 8.769 64,9% 3.570 26,4% 1.173 8,7% 13.512

2006 8.885 65,2% 3.595 26,4% 1.142 8,4% 13.622

2007 9.094 66,0% 3.563 25,9% 1.116 8,1% 13.773

2008 9.324 66,6% 3.570 25,5% 1.115 8,0% 14.009

2009 9.413 66,5% 3.567 25,2% 1.174 8,3% 14.154

8.341 61,7% 2.356 17,4% 883 6,5% 11.580 85,7%

8.418 61,8% 2.378 17,5% 862 6,3% 11.658 85,6%

8.614 62,5% 2.337 17,0% 845 6,1% 11.796 85,6%

8.687 62,0% 2.330 16,6% 836 6,0% 11.853 84,6%

8.732 61,7% 2.334 16,5% 871 6,2% 11.937 84,3%

428 3,2% 1.214 9,0% 290 2,1% 1.932 14,3%

467 3,4% 1.217 8,9% 280 2,1% 1.964 14,4%

480 3,5% 1.226 8,9% 271 2,0% 1.977 14,4%

637 4,5% 1.240 8,9% 279 2,0% 2.156 15,4%

681 4,8% 1.233 8,7% 303 2,1% 2.217 15,7%

koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal eengezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in % meergezinswoningen koopwoningen in % sociale huurwoningen in % part. huurwoningen in % totaal in %

1 januari

47

Bijlage 4 Toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad per gemeente in de periode 2005-2009 Bron: CBS (StatLine, 23 maart 2010)

Technische toelichting Onder toevoegingen worden verstaan zowel nieuw gebouwde woningen als woningen, die op een andere wijze aan de voorraad zijn toegevoegd (bijv. tot woning verbouwde winkels). Onder onttrekkingen worden verstaan woningen die zijn gesloopt of op een andere wijze aan de voorraad zijn onttrokken. De cijfers over 2009 betreffen voorlopige aantallen. Voor een aantal gemeenten komt de stand per 31 december 2007 niet overeen met de stand per 1 januari 2008. De oorzaak hiervan is vooralsnog niet bekend.

2005 2006 2007 2008 2009 totaal

woningvoorraad op 1 januari 28.487 28.918 29.396 29.726 30.033

toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

437 501 344 313 247 1.842

-5 -27 -2 -2 0 -36

-1 4 -12 -4 0 -13

woningvoorraad op 31 december 28.918 29.396 29.726 30.033 30.280

Nieuwkoop

jaar


Kaag en Braassem

Noordwijk

jaar


jaar


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

42 150 28 128 174 522

0 -77 0 0 -47 -124

13 -8 0 -2 0 3


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

86 109 53 116 322 686

-5 -22 -18 -19 -17 -81

-2 -6 -2 -2 0 -12


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

2005 2006 2007 2008 2009 totaal

adm. correcties

147 486 128 884 603 2.248

-9 -270 -135 -525 -36 -975

-37 0 13 -1 0 -25


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

82 108 155 71 129 545

-140 0 -1 -2 -2 -145

-1 0 0 0 0 -1


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

94 67 58 6 234 459

-30 -14 -20 -5 -120 -189

24 1 0 -3 0 22


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

212 96 139 165 47 659

0 -66 0 -39 0 -105

-15 -2 0 -1 0 -18


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

28 47 200 88 208 571

0 0 -24 -19 -7 -50

-13 -2 -5 0 0 -20


216 306 404 182 253 1.361

-117 -8 -144 -37 -54 -360

-7 0 0 0 0 -7

2005 2006 2007 2008 2009 totaal

2005 2006 2007 2008 2009 totaal




Noordwijkerhout

Katwijk jaar

onttrekkingen

2005 2006 2007 2008 2009 totaal

jaar

2005 2006 2007 2008 2009 totaal

toevoegingen

jaar

HILLEGOM 2005 2006 2007 2008 2009 totaal

48

2005 2006 2007 2008 2009 totaal


Leiderdorp

ALPHEN AAN DEN RIJN jaar

Leiden jaar


jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal


49

Bijlage 5 Opgeleverde nieuwe woningen per gemeente naar type en eigendom in de periode 2005-2009

Oegstgeest jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

161 148 150 203 62 724

-44 -6 -3 -2 -15 -70

0 -1 1 0 0 0

toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

67 120 94 30 22 333

-39 -5 -8 -5 -60 -117

-1 -5 2 -24 0 -28


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

104 254 232 153 276 1.019

-7 -101 -10 -8 -42 -168

9 -2 -13 -1 0 -7


toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

165 18 47 65 341 636

0 0 -1 0 0 -1

0 0 -5 0 0 -5

toevoegingen

onttrekkingen

adm. correcties

37 4 7 1 33 82

-11 -17 -5 -5 -1 -39

1 -2 0 1 0 0


Bronnen: CBS en Systeem Woningvoorraad, ABF Research Delft (bewerking provincie Zuid-Holland / Cijferwijzer Bevolking & Wonen

Rijnwoude jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal



Teylingen jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal


Voorschoten jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal


Zoeterwoude jaar 2005 2006 2007 2008 2009 totaal

50



Alphen aan den Rijn 2005 313 0 43 356

2006 404 18 78 500

2007 270 35 36 341

2008 166 66 63 295

2009 245 2 0 247

eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

159 0 0 159

292 0 0 292

206 0 0 206

102 13 0 115

160 2 0 162

meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

154 0 43 197

112 18 78 208

64 35 36 135

64 53 63 180

85 0 0 85

2005 29 0 0 29

2006 99 44 6 149

2007 21 0 0 21

2008 109 0 19 128

2009 103 71 0 174

8 0 0 8

18 0 0 18

10 0 0 10

64 0 0 64

52 0 0 52

21 0 0 21

81 44 6 131

11 0 0 11

45 0 19 64

51 71 0 122

koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

totaal 1.398 121 220 1.739 919 15 0 934 479 106 220 805

Hillegom koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

totaal 369 115 25 509 160 0 0 160 209 115 25 349

51

Leiderdorp

Kaag en Braassem koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

2005 74 12 0 86

2006 99 10 0 109

2007 53 0 0 53

2008 116 0 0 116

2009 252 60 0 312

44 12 0 56

99 0 0 99

53 0 0 53

84 0 0 84

153 14 0 167

30 0 0 30

0 10 0 10

0 0 0 0

32 0 0 32

99 46 0 145

2005 173 20 1 194

2006 271 0 32 303

2007 294 55 16 365

2008 76 29 65 170

2009 186 63 0 249

93 20 1 114

199 0 0 199

101 2 1 104

41 0 0 41

134 18 0 152

80 0 0 80

72 0 32 104

193 53 15 261

35 29 65 129

52 45 0 97

totaal 682 82 0 764 521 26 0 547 161 56 0 217

koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

totaal 1.242 167 114 1.523 694 40 2 736 548 127 112 787


52

2007 126 0 29 155

2008 39 0 28 67

2009 129 0 28 157

1 0 0 1

1 0 0 1

91 0 0 91

9 0 0 9

21 0 0 21

52 27 0 79

35 0 72 107

35 0 29 64

30 0 28 58

108 0 28 136

2005 113 0 1 114

2006 32 0 0 32

2007 62 0 0 62

2008 138 0 0 138

2009 105 37 0 142

50 0 0 50

30 0 0 30

34 0 0 34

39 0 0 39

101 0 0 101

63 0 1 64

2 0 0 2

28 0 0 28

99 0 0 99

4 37 0 41

2005 78 15 0 93

2006 67 0 0 67

2007 46 0 0 46

2008 2 0 0 2

2009 183 14 34 231

62 0 0 62

65 0 0 65

12 0 0 12

2 0 0 2

133 0 34 167

16 15 0 31

2 0 0 2

34 0 0 34

0 0 0 0

50 14 0 64

totaal 385 27 157 569 125 0 0 125 260 27 157 444

totaal 508 95 1 604 312 58 0 370 196 37 1 234

Nieuwkoop

Leiden koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen: koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

2006 36 0 72 108

Lisse

Katwijk koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

2005 53 27 0 80

2005 124 0 0 124

2006 215 28 0 243

2007 81 0 0 81

2008 383 195 0 578

2009 228 39 132 399

85 0 0 85

61 0 0 61

0 0 0 0

161 137 0 298

141 39 40 220

39 0 0 39

154 28 0 182

81 0 0 81

222 58 0 280

87 0 92 179

totaal 1.112 265 138 1.515 501 177 43 721 611 88 95 794


totaal 376 29 34 439 274 0 34 308 102 29 0 131

53

Noordwijk koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

Rijnwoude 2005 140 37 35 212

2006 78 14 1 93

2007 85 54 0 139

2008 84 81 0 165

2009 47 0 0 47

34 14 2 50

59 0 1 60

74 26 0 100

71 53 0 124

15 0 0 15

106 23 33 162

19 14 0 33

11 28 0 39

13 28 0 41

32 0 0 32

2005 2 23 0 25

2006 8 39 0 47

2007 166 30 0 196

2008 79 0 0 79

2009 137 0 57 194

2 0 0 2

8 0 0 8

150 0 0 150

19 0 0 19

71 0 0 71

0 23 0 23

0 39 0 39

16 30 0 46

60 0 0 60

66 0 57 123

totaal 606 210 36 852 371 93 3 467 235 117 33 385


totaal 405 160 57 622 263 68 0 331 142 92 57 291

koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen: koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

Noordwijkerhout koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

54

2006 84 36 0 120

2007 94 0 0 94

2008 25 0 0 25

2009 18 0 0 18

50 8 0 58

46 36 0 82

53 0 0 53

18 0 0 18

18 0 0 18

0 0 0 0

38 0 0 38

41 0 0 41

7 0 0 7

0 0 0 0

2005 79 0 23 102

2006 169 50 32 251

2007 153 16 24 193

2008 71 73 0 144

2009 225 24 24 273

47 0 23 70

169 37 32 238

49 0 0 49

33 56 0 89

42 24 0 66

32 0 0 32

0 13 0 13

104 16 24 144

38 17 0 55

183 0 24 207

2005 104 61 0 165

2006 18 0 0 18

2007 12 0 35 47

2008 42 0 23 65

2009 303 38 0 341

104 61 0 165

18 0 0 18

3 0 35 38

14 0 23 37

194 38 0 232

0 0 0 0

0 0 0 0

9 0 0 9

28 0 0 28

109 0 0 109

totaal 271 44 0 315 185 44 0 229 86 0 0 86

Teylingen

Oegstgeest koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

2005 50 8 0 58

totaal 818 225 103 1.146 446 161 55 662 372 64 48 484

Voorschoten 2005 139 0 1 140

2006 79 59 0 138

2007 141 0 0 141

2008 137 27 36 200

2009 23 0 39 62

16 0 1 17

63 0 0 63

103 0 0 103

89 0 0 89

23 0 0 23

123 0 0 123

16 59 0 75

38 0 0 38

48 27 36 111

0 0 39 39

totaal 653 86 76 815 358 0 1 359 295 86 75 456


totaal 681 99 58 838 535 99 58 692 146 0 0 146

55

Bijlage 6 Afsprakenset Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019 Zoeterwoude koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal eengezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal meergezinswoningen koopwoningen soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal soc. huurwoningen part. huurwoningen totaal

2005 5 30 0 35

2006 4 0 0 4

2007 7 0 0 7

2008 0 0 0 0

2009 33 0 0 33

5 0 0 5

4 0 0 4

7 0 0 7

0 0 0 0

28 0 0 28

0 30 0 30

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

5 0 0 5

totaal 60 30 0 90 47 0 0 47 13 30 0 43

15 43 228

18 78 248

35 36 210

53 63 187

14 0 149

135 220 1.022

De basis voor deze monitor ligt in de afspraken, die zijn gemaakt in de Regionale Woonvisie Holland Rijnland 2009-2019, die op 28 oktober 2009 is vastgesteld door het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland. In deze visie zijn volgende afspraken gemaakt:

Afspraak 1 De samenwerkende gemeenten spannen zich maximaal in om in de periode 2008-2019 in totaal netto 24.240 woningen toe te voegen aan de bestaande woningvoorraad (gemiddeld ruim 2.000 per jaar). Holland Rijnland faciliteert in 2009 de gemeenten hierbij door het inzetten van een woningbouwregisseur.

Afspraak 2 Holland Rijnland voert jaarlijks, op basis van specifieke regiogegevens uit de provinciale woningmarktmonitor, in het eerste kwartaal een monitoring uit met betrekking tot de gerealiseerde toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad en de voor genomen bouwplannen van de gemeenten.

Afspraak 3 De gezamenlijke regiogemeenten doen binnen een jaar een voorstel over de inzet van (bindende) belonings- en sanctioneringsinstrumenten voor het stimuleren van het woningbouwprogramma. Als afspraken niet worden nagekomen kunnen bijvoorbeeld gemeenten daarop publiekelijk worden aangesproken. Ook wordt de verdeling van toekomstige financiële middelen voor woningbouw van hogere overheden over de gemeenten afhankelijk gemaakt van geleverde prestaties en van het nakomen van afspraken.

Afspraak 4 a. Op basis van de jaarlijkse provinciale woningmarktmonitor monitort Holland Rijnland jaarlijks naast kwantitatieve woningmarktgegevens ook de kwalitatieve gegevens, zoals woonmilieus, woningtypen, prijsklassen en fasering. De samenwerkende gemeenten leveren jaarlijks ten behoeve van de provinciale woningmarktmonitor per project gegevens aan bij de provincie. Er wordt regionaal niet gestuurd op woonmilieudifferentiatie. b. De regiogemeenten zullen samen met de VWHR nagaan of er afspraken kunnen worden gemaakt over kwaliteit van de nieuwbouw en bestaande bouw. Ook zullen ze verkennen welke rol de regio kan spelen in differentiatie van het bouwprogramma, zodat dit de doorstroming kan bevorderen.

56

57

Afspraak 5

Afspraak 8

a. Alle regiogemeenten nemen het Regionaal Beleidskader Duurzame Stedenbouw (RBDS) in acht, bijvoorbeeld bij de (her)ontwikkeling van grote woningbouwlocaties of van bedrijventerreinen. b. Als het Regionaal Convenant Duurzaam Bouwen tussen gemeenten, woningcorporaties en Bouwend Nederland wordt ondertekend (naar verwachting in 2010), zal dit kaderstellend zijn voor de uitvoering van de DuBoPlus Richtlijn. c. Regiogemeenten zullen kennis uitwisselen over de toepassing van het RBDS en de DuBoPlus Richtlijn bij nieuwbouw van woningen en renovatie bij herstructurering of stedelijke vernieuwing. d. Deze afspraak wordt gekwantificeerd conform de ambitietabel Duurzame Stedenbouw (uit het RBDS) en het Regionale Klimaatprogramma 2008-2012.

De gemeenten spannen zich maximaal in om de nieuw te bouwen sociale koopwoningen (tot € 191.580,–) en de bereikbare huurwoningen (tot € 647,53 prijspeil 2009) zo lang mogelijk te behouden voor de sociale doelgroep. Dat doen zij bijvoorbeeld door in prestatieafspraken een termijn van tenminste 15 jaar voor de sociale exploitatie van deze huurwoningen vast te leggen. Voor de sociale koopwoningen wordt de maximale termijn van 10 jaar nagestreefd.

Afspraak 6 Holland Rijnland en de samenwerkende gemeenten hanteren als ondergrens voor het aantal sociale huurwoningen per gemeente 1,5 keer de omvang van de aandachtsgroep (zonder studenten). Holland Rijnland voert jaarlijks een monitoring uit naar de omvang van de aandachtsgroep en het aantal sociale huurwoningen. De gemeenten leveren de gegevens aan, waaronder niet alleen toevoegingen van sociale huurwoningen maar ook eventuele onttrekkingen door sloop of verkoop en huurprijsaanpassingen.

Afspraak 7 In het gezamenlijk gemeentelijke nieuwbouwprogramma (2000-2019) wordt een minimumpercentage aan sociale woningen (bereikbare huurwoningen tot € 647,53 per maand en sociale koopwoningen tot € 191.580,–, prijspeil 2009) opgenomen, namelijk: • Leiden kan volstaan met 20%* aan sociale woningen. • Katwijk kan volstaan met 20-30%* aan sociale woningen binnen de gemeentegrens van voor 1-1-2006. Voor alle overige locaties in Katwijk tezamen, inclusief de nieuwbouw in de uitleglocatie Valkenburg, dient 30% van de woningbouw sociaal te zijn. • In alle andere gemeenten dient 30%* van de woningbouw sociaal te zijn. Holland Rijnland monitort jaarlijks (op basis van de provinciale woningmarktmonitor) de samenstelling van het nieuwbouwprogramma per gemeente. * De bovengenoemde percentages sociale woningen moeten berekend worden over de bruto toevoeging, door nieuwbouw (ook bij herstructurering)

58

Afspraak 9 Holland Rijnland initieert in samenwerking met de gemeenten Hillegom, Noordwijkerhout, Katwijk, Noordwijk, Teylingen, Lisse en Kaag en Braassem een onderzoek naar de (te verwachten) omvang en de woningbehoefte van de groep tijdelijke arbeidsmigranten. Het is nodig de effecten op de regionale woningbouwopgave te specificeren en inzichtelijk te maken. Reeds ontplooide initiatieven worden meegenomen in het onderzoek.

Afspraak 10 De samenwerkende gemeenten overleggen op lokaal niveau met de woningcorporaties over de realisering van de sociale woningen volgens het sterrensysteem. Het streven is dat minstens de helft (50%) van alle sociale nieuwbouwwoningen als minimaal 1-ster woning wordt gebouwd. De streefaantallen voor meer sterren zijn die uit de Regionale Afspraken Wonen Zorg en Welzijn. De gemeenten registreren alle nieuwbouwwoningen conform het sterrensysteem en Holland Rijnland neemt deze registratie mee in de jaarlijkse monitor.

Afspraak 11 De samenwerkende gemeenten voeren de afspraken van het Regionaal Kompas uit, waarbij Holland Rijnland waar nodig bemiddelt en overleggen met zorginstanties en huisvesters faciliteert.

Afspraak 12 De samenwerkende gemeenten bespreken de jaarlijkse rapportage Monitor Woningmarkt in het portefeuillehouderoverleg Ruimte. Holland Rijnland zal daaraan voorafgaand de rapportage bespreken met de VWHR, de FHLO en de SRH, zodat ook de reactie van deze belanghebbenden kan worden ingebracht in het PHO Ruimte.

59

Colofon

De Monitor Woningbouwplannen is een jaarlijkse uitgave van de regio Holland Rijnland. Voor informatie: Hans Stapper, tel. 071-523 90 41, [email protected] Ontwerp & realisatie: Zabriski Media

Monitor woningbouwplannen Holland Rijnland

Recommend Documents