M
okum DE
KRANT
M VAN
arkt
AMSTERDAM
M
MARKT
gratis!
etropool
METROPOOL
Amstelveld • Noordermarkt • Haarlemmerplein • Lindengracht • Nieuwmarkt • Spui • Thorbeckeplein • Waterlooplein • Westerstraat Bos en Lommerplein • Vespuccistraat • Lambertus Zijlplein • Plein ‘40-’45 • Buikslotermeerplein • Mosveld • Dappermarkt • Tussenmeer Ten Katestraat • Albert Cuypstraat • Stadionplein • Anton de Komplein • Ganzenhoef • Kraaiennest • Reigersbos Jaar gang 2
WWW.MOKUMMARKTMETROPOOL .NL
Pure Markt
Frankendael 28 juni
5
Markten Europa Barcelona
7
Uitgave: KODE Tekstproductie
Wees welkom op de Mosveldmarkt
8&9
Wereldse markten in Zuid-Oost!
Nummer 7
11
juni 2009
Zimmerende Zondag 21 juni
12
DRIJVENDE MARKT-PROEF MAAKTE OUD-NOORD NÓG WAT LEUKER OP 6 JUNI
VAN MARKTEN EN DRIJVEN De allereerste Drijvende Markt van Mokum was een succes. Op 6 juni ontstond er een feestje aan het Van der Pekplein op drijvend piepschuim – de legendarische uitvinding van “1e Provo” Robert Jasper Grootveld. Met groente en fruit en kaas en brood, met bloemen, spelevarende kinderen, muzikanten en kippen konden Noordse buurtbewoners kennismaken met wat een drijvende markt later, over een jaar (of twee) – in het groot – kàn zijn. Niet als een alleenrecht voor Noord, maar voor heel Mokum. Dat gebouwd is op… water. De vier UvA-studenten op het dak van de Stopera, na hun presentatie en feestelijke inhuldiging in de raadszaal. V.l.n.r.: Raphaël Hoogvliets, Linda Brasz: juryvoorzitter namens de gemeente, Elske de Ronde, Jesse Jorg en Joachim Sullivan.
Fruit van Sluis: munt uit In kwaliteit en prijs! Punt uit. Willem van Sluis: marktkoopman van het jaar! Kom naar de Dappermarkt.
Foto: Roland Pupupin
Foto: Peter Groenendaal
HULDIGING PROJECT ROND DRIJVENDE MARKT
Op dinsdag 16 juni presenteerden drie interdisciplinaire studententeams van de universiteit (UvA) hun projecten en plannen voor “Maakbaarheid in de Grote Stad”. De vier studenten die het idee voor een Drijvende Markt in Noord leverden, vormen een van deze teams. Andere teams zijn: “Groen Doen” en “Verslaafd aan de Stad”, ook over een verbeterend Noord. De teams werden gehuldigd met prijsbekers (zonder rangorde) en een kort woord door burgemeester Job Cohen. Hij prees de drie ploegen voor hun inzet en creativiteit en doorzettingsvermogen: om in Noord zaken verder te verbeteren. “Noord is Noord en dan begrijp je wel wat er aan de hand is!” Cohen noemde de uitdagingen van de grote stad “niet theoretisch maar complex, met financiële obstakels enzovoort; alles krijg je op je pad!” Overigens betwijfelde Job Cohen of “maakbaarheid” wel de realiteit weergeeft, waarbij hij wees op de economische crisis en eventuele bestaande beleidsobstakels. Hij riep op tot “praktisch doorzetten”, en vooral “samen met mensen die vooràl kritisch zijn”.
Jesse Jorg presenteerde het project rond de Drijvende Markt met verve, waarna gastheer Chris Keulemans (Tolhuistuin) even kritisch doorvroeg rond hun samenwerking met kooplieden van de Mosveldmarkt. Kooplieden bleken namelijk weer eens niet voor één gat te vangen. Maar dat de Drijvende Markt er komt, dat staat vast, aldus de studenten, hun medewerkers en stadsdeel Noord. Niet als concurrent, maar als extra versterking. Zij werden Noord in gestuurd, maar zij gaan er ook zelf mee dóór. Niet studerend, maar: praktisch. Noord, here they come! Op 6 juni (zie foto’s) was hun Drijvende Markt alvast even: groot denken en klein doen. Proefje, aangekondigd met een extra editie van MMM. Met deze kleine Drijvende Tuinen-markt waren de Van der Pek-Noorderlingen blij verrast. Een deskundige jury overhandigde hen en de andere teams – na slechts vijf minuutjes beraad – hun eremetaal: in de vorm van… sportbekers! Die je zo lekker helemaal uit elkaar kunt schroeven, hetgeen later in het café dan ook gebeurde. Maakbaarheid in de grote stad !
Dutch Dapper Bike: fietst nu wereldwijd! Te koop voor slechts € 169,-
bij Dunya aan de Dapperstraat (hoek 1e van Swindenstraat). www.trendonline.nl
W W W. M O K U M M A R K T M E T R O P O O L . N L
2
Mokum Markt Metropool
Juni 2009
DRIJVENDE MARKT-PROEF MAAKTE OUD-NOORD NÓG WAT LEUKER OP 6 JUNI
VAN MARKTEN EN DRIJVEN Amsterdam Noord verandert nu snel, vooral aan het IJ. Op het oude Shellterrein komt de woonwijk Overhoeks – zo genoemd vanwege de “overhoekse” gevormde Shell-toren. Overhoeks wordt iets heel binnen-
Colofon Mokum Markt Metropool 2e jaargang, nummer 7, juni 2009
Mokum Markt Metropool verschijnt gratis op alle markten van Amsterdam en is tevens gratis verkrijgbaar in diverse kiosken en café’s rond de markten, in stadsdeelkantoren (publiekspunten) en verschillende buurt- en wijkcentra. Oplage:30.000 Online: www.mokummarktmetropool.nl Redactie & Uitgave Reinout Koperdraat (KODE Tekstproductie) Tel.+ fax: 020 4234023 Email:
[email protected] Fotografie Lucas van Walstijn Tel. 06 43756426 Email:
[email protected] Vormgeving en lay-out Cissy Web Design Tel. 06 30260064 www.cissywebdesign.nl Advertentieverkoop Reinout Koperdraat (KODE Tekstproductie) www.mokummarktmetropool.nl Verspreiding Verspreiding: marktmeesters, René Melse e.a Aan dit nummer werkten mee: Jesse Jorg Joachim Sullivan Elske de Ronde Raphaël Hoogvliets Rein Bertlein Sjean Dapper Peter Groenendaal Ernst Hannema Peter Hofstee Michel van den Noord Ruud Smit Jeramaya van de Sterren
Met dank aan:
- vervolg van pagina 1 -
stedelijks. Lijkt totaal niet op de Van der Pekbuurt ernaast, het vertrouwde “dorp” van “ons” Noord. Een toekomstblik tegenover het heden, hoogbouw tegenover laagbouw, groen tegenover steen, rijkeren tegenover veel Noorderlingen die heel wat minder centjes in de knip hebben. En daartussen glinstert het Buiksloterkanaal, een brede barrière tussen Van Der Pek en Overhoeks. En de kans is groot dat straks ook nog eens een batterij wolkenkrabbers vlak langs dat kanaal verrijst. Dan is de scheiding compleet. Zou het dus niet wat mooier wezen als de bewoners van Overhoeks en de Van der Pek elkaar zouden kunnen ontmoeten? Ontmoeting kenmerkt grote wereldsteden, zoals Amsterdam. Ontmoeting kenmerkt ook markten. De drijvende markt-proef op 6 juni was een soort drijvende tuinenproject. Een echte Amsterdamse oplossing voor een bijzondere markt - die de te verplaatsen Mosveldmarkt naar de Van der Pekstraat volgend jaar kan versterken. Joachim Sullivan, Jesse Jorg, Raphael Hoogvliets en Elske de Ronde studeren aan de universiteit en zijn vrienden. Zij doen een gezamenlijk project. Zij willen de barrière van het Buiksloterkanaal veranderen tot een plek van samenkomst: met een drijvende markt. Dat idee kregen ze zelf. Hun project doen ze vanuit het Instituut voor Interdisciplinaire Studies (Universiteit van Amsterdam). Dat betekende: een half jaar fulltime aan het werk. Hun opdracht was: leg een verbinding tussen de bestaande Van der Pekbuurt en het toekomstige Overhoeks. En ze dachten aan het water. Want water is het natuurkundig element dat alles verbindt en alles altijd samenbrengt. Hun docenten zijn Joost Janmaat, Martijn van Tol, Christiaan Ernsten en Arthur Huizinga, allen verbonden aan Partizan Publik: een soort creatieve denktank die projecten uitvoert over de hele wereld. De zes kramen werden 6 juni provisorisch op “drijvende tuinen” neergezet. Deze “tuinen” kunnen zelf worden gemaakt, groeien organisch, zijn bijna onderhoudsvrij en kunnen een mooi groen lint vormen, bruikbaar op verschillende manieren. Een drijvende markt werkt positief naar de toekomstige markt op Van der Pekstraat en kan ook drempelverlagend zijn voor de bewoners om de overkant te ontdekken. Shell is daar straks verdwenen. Vlak
naast het kanaal komt een oeverpark met 3000 ondergrondse parkeerplaatsen. Ook komt er een goede verbinding met de snelweg, waardoor Noord en de drijvende markt nog beter bereikbaar worden voor bezoekers. De drijvende markt kan uitgroeien tot iets waarop zowel bewoners van Overhoeks als Van der Pek trots kunnen zijn. Overhoeks zit straks waarschijnlijk eerst met een tijdelijk voorzieningen-tekort, het gebrek van veel nieuwbouwwijken. De Van der Pek verandert ingrijpend, vanwege woningrenovaties. Noord is straks een deel van het centrum vanaf de pont, want er komen allerlei inspirerende culturele plekken, zoals de Tolhuistuin. Tien minuutjes vanaf het CS, inclusief vaartijd. Al deze ontwikkelingen versterken het idee voor een drijvende markt, volgend jaar. Een enorme uitdaging.
Foto’s: Roland Pupupin en Ellen (drijvende tuinen)
Van Hollandse bloemen Joachim, Jesse, Elske en Raphael onderzochten eerst allerlei andere drijvende markten in allerlei buitenlanden – want in Nederland bestaan ze verder niet, behalve dan onze Bloemenmarkt aan het Singel. Die is dan ook terecht wereldberoemd, maar vooral omdat onze Hollandse bloemen wereldberoemd zijn. “De toegangen tot de kramen staan daar andersom, namelijk naar de straat toe, in plaats van naar het water, zoals elders in de wereld”, aldus de studenten. Bangkok’s drijvende markt ligt naast de deur. Ze bestudeerden ook de dagelijkse cultuur van de Van der Pek en het toekomstige – rijkere –Overhoeks. Hun idee van een markt te water kan mensen nader tot elkaar brengen en samenbinden. In hun onderzoek werden zij geholpen door Ymere, Stadsdeel Noord, de Tolhuistuin, Wijkaanpak, DRO, Partizan Publik en vele andere betrokkenen. In de modder en in het diepe In een gratis hoofdkwartier – een afbraakpand - aan de Vuurwerkerweg hangt een woud van memo-papiertjes aan een prikbord, met allerlei ideeën en invallen erop gekrabbeld. Joachim: “Op de universiteit leer je wel veel op theoretisch niveau. Maar dit project is met je voeten in de modder staan. Met een frisse blik en creatief.” Elske: “Je wordt hier in het diepe gegooid. Leerzaam, omdat je met de praktijk van allerlei partijen in aanraking komt. Je werkt samen met heel verschillende soorten mensen. Volkomen belangeloos, vanuit een onafhankelijke positie.”
WAAROM EEN DRIJVENDE MARKT? • Versterking van de te verplaatsen Mosveldmarkt naar Van der Pekstraat. • Overbrugging van de waterbarrière tussen Van der Pek en Overhoeks. • Een drijvende markt is een plek van ongedwongen samenkomst en vriendschappelijke ontmoeting - naast een economische plek, waar ge- en verkocht wordt. • Samenkomst en ontmoeting kan vreemde ideeën en vooroordelen tegengaan. En het is ook nog eens gezellig. • Mokum heeft water, Mokum heeft markten. Maar geen drijvende markt. Hoe kan dat? (De Bloemenmarkt aan het Singel is een “stuk straat” op pontons.)
Drijvende markt kan Van der Pekmarkt volgend jaar versterken Alle ideeën, tips en bijdragen voor Mokum Markt Metropool zijn van harte welkom. Neem contact op met de redactie.
www.mokummarktmetropool.nl
Joachim Sullivan benadrukt het hoofdargument voor de drijvende markt. “Hoe kun je de scheiding tussen die wijken doorbreken? Je kunt Noorderlingen laten weten dat de komst van het nieuwe Overhoeks kansen biedt. Dat je hiervan kunt profiteren.” Elske de Ronde: “Een economische basis biedt kansen om elkaar te ontmoeten, waardoor vreemde ideeën en oordelen ver-
minderen. Een drijvende markt is zo’n economische basis, die nog gezellig is ook.” Maar dat kolossale kanaal zit er tussen in. Was toen logisch, vanwege de Shell. Nu kan er een drijvende markt op, vanaf 2010 – als alles mooi meezit. En daar gaan de studenten vanuit. Goeie studenten zijn positief, goeie politici zijn ook positief. Met concrete plannen. Drijvende Tuinen-sleper Hein de Haan (architect), na gedane arbeid.
Mokum Markt Metropool
Juni 2009
ELSKE, RAPHAEL, JOACHIM EN JESSE ZIJN NU HELEMAAL ‘MOKUMS’
WAT HÉBBEN ZE TOCH MET MARKT EN MET NOORD? Wat hébben Elske, Raphael, Jesse en Joachim van de Amsterdamse Universiteit eigenlijk met markten? Raphael Hoogvliets (uit Utrecht en woonde lang in Groet) zegt: “Spullen die je op de markt koopt zijn veel lekkerder en ook goedkoper. En mensen gaan daar meer met elkaar om als ‘ons kent ons’. Dat is gewoon erg gezellig in de grote stad!” Jesse Jorg (uit Houten): “Markten hebben een economische functie, maar wat daar allemaal gebeurt is natuurlijk veel breder. Markten zijn plekken van samenkomst, op losse, ongebonden manieren. En markten passen echt bij Noord, vind ik.” Waarom? “Omdat de mensen in Noord eerlijk zijn en recht voor z’n raap. En omdat ze elkaar gelijk makkelijk aanspreken.” Jesse houdt ook veel van de markten in Brussel: “Ongelooflijk leuke markten heb ik daar gezien! Met veel kwaliteitsproducten, vooral op St-Gilles en De Marollen.” Wat hem drijft naar de drijvende markt? “In Noord staat veel cultureels op stapel, zoals de Tolhuistuin en de Noorderparkkamer. ’t Is interessant om te kijken wat ze daar nog meer kunnen gebruiken om verbindingen tussen mensen te leggen. Zo kom je al gauw uit op een drijvende markt.” Jesse hoopt werkelijk op aansluiting tussen de Van der Pekbuurt en Overhoeks via het water en de drijvende markt. Elske de Ronde (uit Amsterdam, woonde lang in Alkmaar) zou nergens anders willen wonen dan in Mokum. Daar kan de Alkmaarse Kaasmarkt niet tegenop. Elske zegt: “Nee, die Kaasmarkt zei me niet zoveel. Ik herinner me daar vooral veel toeristen.” Ze ziet “veel creatiefs samenkomen” in Amsterdam. “En Noord heeft véél meer te bieden dan ik dacht. Allerlei bijzondere culturele projecten zie je daar, zoals bij de NDSM-werf. Eigenlijk bestaat Noord uit verschillende dorpen, waar veel in beweging is. Ik zie Noord als de plek waar het meeste
gebeurt en nog zal gebeuren.” “Nederland houdt van water. Nederland houdt van markten. We hebben een Prinsengracht-concert op bootjes. We hebben een poezenboot. Waarom hebben we dan geen enkele drijvende markt?”
DRIJVENDE TUINEN: GROEN ‘WATER-LAND’ VAN DE TOEKOMST
Joachim Sullivan (uit Schagen, woont nu 7 jaar in Amsterdam) zegt: “Amsterdam is helemaal mijn stad geworden. Eerst was Noord voor mij een soort blinde vlek, zonder een goed imago. Maar nu ik Noord beter leerde kennen, zie ik dit als een onlosmakelijk deel van Amsterdam. Vroeger dacht ik dat je naar de Jordaan moest als je echte Amsterdammers wilde ontmoeten. Nu zeg ik: de echte Amsterdammers vind je in Noord!” Zijn Westfriese Markt van Schagen is nog slechts een vage schim. ’t Was iets met optochten en klederdrachten of zo. “En vooral enorm veel toeristen…” Joachim signaleert iets heel erg raars aan ons landje Nederland. Slim opmerkingsvermogen uit de kop van Noord-Holland: “Nederland houdt van water. Nederland houdt van markten. We hebben een Prinsengracht-concert op bootjes. We hebben een poezenboot. Waarom hebben we dan geen enkele echte drijvende markt in Nederland?” Elske vult aan: “Ik vind het raar dat in Venetië van het Noorden bijna niks met het water gebeurt!” Kwestie van boerenlogica, goed gevoel en gezond verstand. Het idee waarin 1 + 1 dus één kan zijn. Je moet er alleen maar effe óp komen. En een beetje googelen op internet met de rest van de wereld. En dan rolt het er uit. Drijvende markt. Werelds. Reinout Koperdraat
Drijvend tuintje op het Singel aan Bloemenmarkt: de enige drijvende markt van Amsterdam.
PIONIERS ACHTER DE EERSTE DRIJVENDE MARKT IN MOKUM Elske de Ronde: rondt nu haar bachelor Gedrag en Samenleving aan de UvA af. Zij koos voor de specialisatie “groot-stedelijke problematiek”, met sociale geografie, sociologie en planologie. Elske werkte jarenlang bij de lokale stadsradio Amsterdam FM.
Jesse Jorg: heeft zijn bachelor Sociale Geografie (UvA) en Internationale Master Polis, European Urban Cultures binnen, waarvoor hij in Engeland, Finland en andere uithoeken studeerde. Naast het minorprogramma Maakbaarheid in de Grote Stad volgt Jesse ook een minor Entrepeneurship. En hij is verslaafd aan de stad. In het weekend voetbalt hij.
Joachim Sullivan: rondde de bachelor Europese Studies (UvA) af en studeerde kort bedrijfswetenschappen aan de VU. Als onderdeel van Europese Studies en vanuit zijn voorliefde voor het Iberisch Schiereiland studeert hij ook Spaans. In studievereniging Los Guiris beheert hij de cultuuragenda en organiseerde een studiereis naar Madrid. Raphaël Hoogvliets: zit in het laatste jaar van zijn bachelor Engelse taal & cultuur. Hij volgde voor dit minorprogramma een minor taal & communicatie en was twee jaar lid van het opleidingsbestuur van Engels. Ook liep hij stage bij de Balie en werkt nu bij filmhuis Kriterion, waar hij onder andere voorzitter en publiciteitsman was.
Drijvende tuinen vormen het fundament voor de drijvende markt. Drijvende tuinen zijn onderdeel van een duurzame bouwvisie om op water land te maken. Ze bestaan uit piepschuim (EPS) die via de legendarische methode van provo Robert-Jasper Grootveld († 2009) onzinkbaar, onderhoudsvrij en mobiel zijn. Door het enorme draagvermogen van piepschuim is dit ”land” even sterk als echt land. Je kunt er steden op bouwen, verkondigde Grootveld al eeuwen geleden - aan ieder die het maar wilde horen. Een groene longen-oplossing voor dichtbevolkte gebieden. En àls de Poolkappen nog sneller mochten smelten..? Kortom: “watermanagement” vanaf de jaren zeventig. Op 6 juni werden drijvende tuinen via een sleepboot verplaatst naar het Buiksloterkanaal. Arno Baan (mede-grondlegger en v/a 2006 ‘opvolger’ van Jasper Grootveld), Marius Palsma (ing. waterbeheer) en Ellen Wierda (PR en communicatie) zijn de drij-vende krachten van het geprofessionaliseerde bedrijf Drijvende Tuinen. Ellen Wierda verzorgt ook outdoor- en teambuildingstrainingen op drijvende tuinen. Deze nieuwe branche inspireert haar. Ze vertelt: “Het zou fijn zijn als hier later een permanente drijvende markt zou komen. En het leuke aan gras beleggen is dat het lekker meebeweegt op het water. Die zachte deining is heerlijk. Als de marktkramen verwijderd zijn, heb je dan een parkje van golvend grasveld!” De heer Grootveld kijkt straks vast vanuit de hemel mee.
Plattegrond: hier lag de drijvende markt op 6 juni. In rood: locatie van te verplaatsen Mosveldmarkt (2010). Groen (cirkel): Van der Pekplein. Rode streep: positie van drijvende markt in Buiksloterkanaal.
3
4
Mokum Markt Metropool
Ju n i 2 00 9
Mokum Markt Metropool Column
VAN SLOTGRACHT TOT ONTMOETINGSPLEK
Op het Waterlooplein, staat elke dag (behalve zo.)
Harry Moinat Een uitgelezen handel boeken voor een schappelijke prijs ! Nadere informatie:
www.waterloopleinmarkt.nl
Een “stedelijke interventie” van een groep inspirerende UvA-studenten op en rond het Van der Pekplein in Amsterdam-Noord op zaterdag 6 juni. Hoe een ”slotgracht” tussen de Van der Pekbuurt in Amsterdam-Noord en Overhoeks zich juist kan ontwikkelen als een nieuwe ontmoetingsplek. Verder komt een mogelijke drijvende markt bij Winkelcentrum Brazilië (Zeeburg) binnenkort ter sprake in de Raad. En straks komt er ook nieuws over de ontwikkelingen rond de verkoop van groente en fruit van dichtbij op de Amsterdamse markten, in samenwerking met Food Center Amsterdam, boeren uit het Groene Hart en Laag-Holland etc. (vermindering van CO 2-uitstoot.) Op markten vinden ontmoetingen plaats tussen ondernemers, bezoekers en bewoners. Joden, Surinamers, Turken, Marokkanen etc. werken er samen, al dan niet in een goede sfeer. De Dappermarkt werd officieel uitgeroepen tot “Beste markt van Nederland”, onder andere vanwege zijn positieve multiculturele uitstraling. De sleutel tot succes is een eigen model voor sociale cohesie - zoals academisch geschoolde wetenschappers dat zo mooi weten te zeggen.
bedoelen we hier natuurlijk in uitdrukkelijk positieve zin. Zal de toekomst gaan lonken naar het heden? Hoogbouw tegenover laagbouw? Welgestelde mensen tegenover mensen die het minder breed hebben?
Overhoeks, op het Shell-terrein, wordt een nieuwe woonwijk. Die wijk wordt helemaal anders dan het bestaande Amsterdam-Noord van haar buren: de Van der Pekbuurt. Overhoeks belooft “kosmopolitisch” en heel stedelijk te worden. De vertrouwde Van der Pekbuurt wordt gerenoveerd maar blijft “dorps” en dat
Pedro Mercado wenst Jesse, Raphael, Elske en Joachim in de buurt veel succes. Stuur ze uw steun en mogelijke ideeën via een mailtje naar
[email protected]
Tussen deze twee verschillende werelden ligt het Buiksloterkanaal, destijds een bewust gekozen afscheiding als “slotgracht”, om het Shell-terrein te beveiligen. Shell verkast nu naar een nieuw onderkomen vlakbij. Dan blijft over: een zowat functieloos stuk kanaal, als fysieke barrière tussen Van Der Pek en Overhoeks. Vier studenten van de Universiteit van Amsterdam hebben nu de ambitie om de barrière van dat kanaal te transformeren tot een plek van samenkomst. Dit deden zij door onlangs een drijvende markt neer te leggen. Deze drijvende markt wordt dan vanaf 2010 een verlengstuk van de tijdelijk verplaatste Mosveldmarkt in de Van der Pekstraat. Op deze manier willen zij bijdragen aan de sociale aansluiting tussen Van der Pek en Overhoeks. De markt als ontmoetingsplek bij uitstek, zoals omschreven in de Canon van Amsterdam. Een boeiende ontwikkeling.
Pedro Mercado
WWW.MOKUMMARKTMETROPOOL.NL
BEZOEK DE MARKT OP HET BUIKSLOTERMEERPLEIN VOLENDAMMER VISHANDEL Altijd warme gebakken vis en de lekkerste haring altijd vers van het mes
Vanaf heden: Kibbeling van 100 % kabeljauw VERS GEBAKKEN
Markt Buikslotermeerplein op wo., do., vr. en zaterdag www.viscatering-janplat.nl 06-54915749
ROB WORTEL KIP * 2 st. grillkuikens € 6,50 * 2 kg borrelpootjes gekruid € 6,50 * 1 zak kipsaté (15 st.) € 5,50 * 2 zakken kipsaté € 10,Voor de beste kipspecialiteiten moet je natuurlijk bij Rob wezen
Op het Buikslotermeerplein is het altijd gezellig, en zéker met zonnige dagen zoals begin deze zomer. Tussen de bowling, bushaltes en het grote winkelcentrum vindt u hier alles wat u zoekt: zoals een vers kippetje, verse groenten, net gevangen vis voor het avondeten. Maar ook een mooie trui, jurk of welke kleding dan ook: voor een marktkoopje! Hier op dit ruime marktplein is alles mogelijk. Ook planten voor tuin en terras kunt u hier uitzoeken, voor een habbekrats. Elke Amsterdammer weet het. Wees welkom op het Buikslotermeerplein! Binnenkort komt hier vlakbij ook een regelmatige Boerenmarkt. Niet één keer per kwartaal, maar iedere zaterdag is de bedoeling van stadsdeel Noord.
De lekkerste van het plein, verser kan niet, goed geprijsd en altijd diverse aanbiedingen, vraag er naar.
Ruud Smit Groenten & Fruit Buikslotermeerplein
Mokum Markt Metropool
Juni 2009
5
Klein paradijs in zonnig Frankendael
Pure Markt: voor de bewuste fijnproever Kom naar de Watergraafsmeer op 28 juni! Het Bloeifeest met de Pure Markt (31 mei j.l.) in Park Frankendael was een klein paradijs in de voorjaarszon. Vele genieters, kijkers en kopers konden weer genieten en proeven van de speciale producten op deze Pure Markt. In haar tweede jaargang heeft deze markt – voor de bio-bewuste fijnproevers – de staat van volwassenheid méér dan bereikt. De buurtbewoners van Oost blijven komen. U bent hier nog nooit geweest? Op 28 juni heeft u een herkansing. En daarna nog drie keer dit jaar.
Foto: Chelly Hartog
Foto: stadsdeel O-Wgm
“Pure Markt” staat voor lekker eten en drinken, ambachtelijkheid, duurzaamheid, gezondheid en creativiteit. Er staan leveranciers van biologische producten, maar ook bedrijven die andere “pure” zelfgemaakte producten verkopen. Bezoekers kunnen alles proeven, ruiken, kopen en ook recepten en ideeën uitwisselen. De nadruk ligt op eten en drinken, maar ook kunst en design op basis van pure en natuurlijke producten hebben een plek op deze Pure Markt. Deze markt past qua karakter goed bij Park Frankendael: het grootste en belangrijkste ecologische park van Amsterdam, dat onlangs geheel gerenoveerd en in oude historische luister (heemtuinen) hersteld werd. De initiatiefnemers Trienet Kroon en Kees Oostermeijer hebben een missie: regionale leveranciers met eigen producten onder de aandacht brengen van een breder publiek. De kooplieden komen uit het hele land. Er is steeds meer vraag naar pure, ambachtelijke producten. Bezoekers maken op een gezellige en ontspannen manier kennis met een grote verscheidenheid aan kwaliteitsproducten én de makers ervan. Niet alles is “puur biologisch”,
Ambachtelijke bierbrouwerij ‘t Koelschip Almere Voor een bier en whiskyproeverij www.brouwerijhetkoelschip.nl
Tel. 036-5375503 of 06-50636106 Stichting Holanda Pro Cuba presenteert op de Pure Markt te Amsterdam: de Nieuwe CD “Para Todo el Ano” (Het hele jaar door) van de Mariachi-groep Las Tunas Cuba. Om het uur kunt u bij de kraam van El Rico kijken en luisteren naar deze geweldige Mariachi-muziek uit Cuba.
Info:
[email protected]
Website: www.holandaprocuba.nl Tevens elke week op Nieuwmarkt (zaterdag) en Haarlemmerplein (woensdag) in Amsterdam. Wanneer u deze marktkrant meeneemt naar de kraam van El Rico krijgt u 10 % korting op alle CD’s, DVD’s en alle honingproducten - zowel op de Pure Markt als op de Boerenmarkten (Nieuwmarkt en Haarlemmerplein). Tot ziens bij de kraam!
maar over zulke definities en interpretaties kunt u van gedachten wisselen bij de handelaren. Vraag maar dóór. De Pure Markt is een feestje voor het hele gezin. Er is genoeg te doen voor jong en oud! U vindt de Pure Markt op het Slingerpad in Park Frankendael, op de volgende data:
Foto: stadsdeel O-Wgm
zondag 28 juni zondag 30 augustus zondag 27 september zondag 25 oktober De Pure Markt is geopend van 11.00 tot 18.00 uur. Meer info en deelname:
www.puremarkt.nl
Foto: Chelly Hartog
Een groot assortiment FRANSE SAUCISSON
BONZOL
w w w. d o l l e n z o . n l
DELICATESSEN Aanbieding speciaal voor de
PURE MARKT 3 voor
€ 12,50
Op iedere Pure Markt aanwezig!
WERK JE MEE? Inspirerend werk waar je wijzer van wordt! Vrijwilliger worden bij Sensoor Amsterdam? Wij bieden boeiend, leerzaam en goed georganiseerd vrijwilligerswerk. Info: www.amsterdam.sensoor.nl of tel: 020 675 8888.
Wi lt u o o k ad v e rt e re n ? K i jk v o o r m ee r i n f o r ma t ie o p : WWW.MOKUMMARKTMETROPOOL.NL
6
Mokum Markt Metropool
J un i 20 0 9
Lekker en verzadigd
Peter Bartels, Yellow Movement, pastel, 70 x 100 cm, 1994.
Op de markt loop je van kraam naar kraam. Hier koop je wortels en sla, daar koop je appels, peren en sinaasappels. Misschien werk je een boodschappenlijst af, of je bekijkt gewoon ter plekke wat je de komende dagen gaat eten. Hoe dan ook, op een gegeven moment is je boodschappentas vol. Of anders is je koelkast thuis wel vol. Er kan niets meer bij. Zou je nog langs een kraam komen met wortels of lekkere appels, je zou ze laten liggen.
Lezers van GezondNU: Noordermarkt is “lekkerste Boerenmarkt”
Nooit meer naar de supermarkt
Lezers van GezondNU zetten de Noordermarkt op nummer 1 als “de lekkerste Boerenmarkt van 2009”. Al was het maar om “de àllerlekkerste appeltaart in het café op de hoek”, schrijft een lezeres.“Weet overigens niet of die biologisch is…”
Toch is dit wel wat mensen doen op hun werk of in hun privéleven. Ze gaan maar door, zonder zich af te vragen of ze daar nog zin in hebben. Dat geeft dikke lijven en dikke agenda’s en geen ruimte voor genieten. En: geen energie voor vrije tijd. Dingen doen die je leuk vindt, waar je zin in hebt, geeft energie. Energie om ook je verplichtingen na te komen. Je voelt je fit om na werk iets leuks te gaan doen. Mensen die mijn hulp vragen om te herstellen van ernstige vermoeidheid of burnout geef ik vaak de lekker-test als oefening. Dat gaat zo. Je hebt honger. Je loopt langs een pizzeria en ruikt de heerlijke geur van vers gebakken pizza. Wat voel je in je lichaam? Je neemt de lekkerste pizza die ze hebben. En je loopt door. Even later loop je weer langs een pizzeria. Hoe reageert je lichaam nu? De meeste mensen hebben in het eerste geval een gevoel van ‘ja, lekker’ en in het tweede geval van ‘nee, ik ben verzadigd’. Door de lekker-test een week lang te doen met zoveel mogelijk activiteiten en situaties kom je weer in contact met jezelf. Met je grenzen en met wat je nodig hebt.
Doe de lekker-test!
Boerenmarkten zijn al heel oud, maar in Amsterdam… ook tamelijk nieuw. In 1987 zagen enkele slimme mensen elke zaterdag een fraai, maar leeg plein in de Jordaan. Ze wisten dat daar nog begin vorige eeuw een markt draaide van boeren met hun eigen producten. En dat kleine ecologische boeren hun handelswaar elders niet kwijt konden. Een boerenmarkt moest in deze tijd toch óók mogelijk zijn?
Bijna altijd komt de vraag op: hoe ga je om met iets waar je geen zin in hebt? Of met een verplichting die je bent aangegaan. Ook dan kun je de lekker-test doen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat het beter is te voelen dat je geen zin hebt, terwijl je een taak uitvoert, dan om aan jezelf voorbij te gaan.
Later kwamen er meer boerenmarkten in Amsterdam - zoals op het Haarlemmerplein en Van Eesterenlaan (Zeeburg) - en elders. Ook stadsdeel Noord wil na deze zomer samen met kooplieden een boerenmarkt starten nabij het Buikslotermeerplein, na de geslaagde streekmarkten aldaar. Maar de Noordermarkt blijft iets unieks. We kunnen deze centrum-markt rustig tot een van de populairste rekenen, ook als ontmoetingsplaats van veelsoortige Amsterdammers, buitenlui en toeristen. Op de Noordermarkt gaat het niet alleen over voedsel (zaterdag), maar ook om boeken, opoe’s spulletjes en antiek (zaterdag en maandag). En bloemen zouden eigenlijk altijd ecologisch moeten zijn. Je geeft elkaar toch geen giftig boeket cadeau?
Een juiste afwisseling van taken die je energie geven en taken die energie kosten maakt ook dat je lekkerder werkt. Daarom is het ook jammer dat uit de recente ICT Barometer van Ernst & Young komt dat thuiswerken aan populariteit verliest door de crisis. Als je thuis werkt kun je veel meer je eigen ritme bepalen en daarmee dus ook beter naar jezelf luisteren. Uit onderzoek aan de Hanze Hogeschool Groningen blijkt dat door deze flexibiliteit iemand die thuis werkt efficiënter werkt, minder ziek is en zich gelukkiger voelt. En als je thuis werkt, dan kun je makkelijker tussendoor naar de markt. Want die is er ’s avonds niet. Ben ik even blij dat ik werk vanuit een praktijk aan huis, met de Albert Cuyp om de hoek. Peter Hofstee Peter Hofstee (1962) is burnout coach en eigenaar van de Zilverster Coaching, tel. 020 4708857. www.dezilverster.nl
En in juni 1987 was daar de eerste moderne Nederlandse Boerenmarkt: met toen nog maar acht kleine, maar enthousiaste bedrijven op de Noordermarkt. Dat sloeg enorm aan. Met goede verse groenten, heerlijke kazen, geurige kruiden, frisse zuivel en knapperige broden op deze gezellige markt kon de Amsterdammer zich laten verwennen. De boerenmarkt groeide. Mooie producten, verkocht door de boeren zelf en dan ook nog op een zindelijke manier geteeld. Daaraan bleek grote behoefte bij Amsterdammers en ook bij buitenlui. En veel kleine boeren wisten dankzij de markt hun bedrijf overeind te houden. Het marktplein onder de lindebomen in de schaduw van de Noorderkerk werd een ontmoetingsplaats voor boeren onderling, voor klanten en boeren en voor klanten en klanten. Zaterdag werd een bijzondere dag in de Jordaan.
* Groenten en fruit: zo aantrekkelijk, kleurrijk en fris dat je er gauw teveel van koopt. Gegarandeerd ecologisch. De biologische landbouw is bonafide, dus geen gerotzooi. * Vlees: een dierenleven is geen vleesfabriek, veevoer kan ook verantwoord zijn, in de juiste levensomstandigheden voor een dier en in het goede slachtmoment. * Zuivel: een koe een koe laten zijn, een schaap een schaap en een geit een geit, dat hoort bij de doelstellingen van een ecologische veehouder. Kazen van de beste kaasmakers vind je op de zuivelkramen van de Noordermarkt. * Brood en banket: biologische broden zijn echte broden, gebakken met geduld en vakmanschap, zonder toevoegingen van allerlei wanproducten. Het begint bij de teelt van het graan, de wijze van malen, selectie van het meel en dan begint het werk van de bakker pas. Ook echt gebak en taarten maken van een Noordermarktdag een feest. * Delicatessen: dit zijn eigenlijk alle producten die je maaltijd veraangenamen. De top van de Europese biologische olijfolie kun je op de Noordermarkt vinden, evenals olijven, kappers en pasta’s. Vegetarische paté`s zijn in veel gevallen lekkerder dan vlezige. Direct maar proeven op een knapperig broodje. En een kraam die niet te missen is: de kruidenkraam verspreidt een geur die de mensen tot ver op de Prinsengracht laat watertanden. Wist je dat er zoveel soorten munt en basilicum zijn? Wil je nu eens een echte Pesto proeven? * Diversen: alles wat een keuken draaiend houdt en niet op de andere kramen te verkrijgen is, staat op kramen met kruidenierswaren. Nooit meer naar de supermarkt!
WWW.MOKUMMARKTMETROPOOL.NL
Mokum Markt Metropool
Ju n i 2 0 0 9
7
arkten uropa M E Market, markt, mercato, marchè, mercado, , pazar, marknad, piac, rynek Onze marktenkrant Mokum Markt Metropool is van alle markten thuis. Markten van Europa, deel 2: Barcelona
De mediterrane markten van Barcelona Wie alleen al door Europa reist, komt ze in alle vormen en maten tegen: de overdekte markten voor levensmiddelen, groente, fruit, vis, vlees en andere zaken voor het dagelijkse gebruik. In Stockholm heb je de ‘saluhallen’ van het chique Östermalm en die van het meer volkse Södermalm. Parijs met zijn voormalige Les Halles Centrales die onder andere door Émile Zola’s roman De buik van Parijs wereld-beroemd werden, de grote Markthal van Boedapest en de Berlijnse Markthallen hebben niet alleen een marktfunctie (gehad) maar zijn tevens stedelijke knooppunĐ Mercat de la Boqueria en de mediterrane markten van Barcelona. Eixample Het netwerk aan markten groeit nog steeds in Barcelona. Zo vindt men buiten de gotische Barrio Gotic in het centrum ook markten in de 19e eeuwse wijken. In deze periode - wel bekend als de “wedergeboorte” van de stad - werd een groot deel van de stadsmuren verwijderd, zodat Barcelona met de omliggende dorpen werd verbonden en op die manier verder kon groeien. Deze uitbreiding begon met de bouw van de wijk Eixample met haar symmetrische straatpatronen, ontworpen door Ildefons Cerdà. Het Eixample (Catalaans voor ‘uitbreiding’) is een planmatig opgezette wijk. Een wereldberoemd voorbeeld van wetenschappelijke stedenbouw. Volgens de socialistische ideeën van Cerdà werd Eixample ontworpen voor zowel gegoede burgerij en kleine zelfstandigen als door arbeiders. Gelijkvormige, achthoekige blokken werden ontworpen, niet hoger dan vier etages. De hele wijk zou doorkruist worden door een lange, diagonale avenue. Tussen de huizen werd veel plaats ingeruimd voor groen. Het originele idee was zelfs dat de meeste straten in Eixample verkeersvrij zouden worden. Van dit idee kwam niets terecht, Eixample werd het drukste district van Barcelona, met zo’n 300.000 inwoners. Hier vindt men ook de architectonische meesterwerken van Antoni Gaudi. Tussen deze in ligt de grootste en meest geliefde vlooienmarkt van Barcelona: de Mercat dels Encants.
door Rein Bertlein Ze zijn met de felle kleuren een lust voor het oog, ze ruiken heerlijk en maken de smaakpapillen lekker: de mediterrane versmarkten van Barcelona. In totaal herbergt de Catalaanse hoofdstad maar liefst 46 markten - vlooienmarkten en andere mercadillos meegerekend. Sommige zijn modern en nieuw, andere een voorbeeld van modernistische, laat-19e eeuwse architectuur. Een speciale toeristische route leidt langs de belangrijkste markten van de stad: de Ruta de los Mercados. De op één na grootste Spaanse stad, hoofdstad van de autonome regio Catalonië, heeft nu ruim 1,6 miljoen inwoners, samen met de voorsteden zelfs ruim 5,2 miljoen. Alleen de hoofdstad Madrid heeft meer inwoners. Als een gouden ader loopt La Rambla door Barcelona: oorspronkelijk een droge rivierbedding die bij hevige regens het water van de bergen naar de zee leidde, nu de bekende drukke en gezellige bou-levard, in het midden alleen toegankelijk voor voetgangers. Totale lengte van La Rambla is ruim 1 km, van Placa de Catalunya tot de oude haven. Het stuk met de vele bloemenstalletjes heet Rambla St.Josep, genoemd naar het voormalige klooster. Hier vindt men de bekendste markt van Barcelona: de Mercat de la Boqueria. Mercat de la Boqueria Eigenlijk horen de stalletjes voor bloemen en vogeltjes op de Rambla al tot de markt en ook de kiosken op de promenade. Hierover zou Mikis Theodorakis in 1976 gezegd hebben: “Wat een verrassing! Een straat waar men om drie uur in de nacht boeken kan kopen.”. De Boquería Markt ontpopt zich als een ongelofelijke koop- en zoekervaring, vol kleur en leven waar de meest verleidelijke verse producten je zintuigen bespelen: van vers fruit tot pas gevangen vis, misschien zelfs nog levend, en verder zoetigheden in alle kleuren van de regenboog die als een magneet op kinderen en volwassenen fungeren. Met zijn meer dan 300 stalletjes en verkoopoppervlak van 2.583 m² is dit de grootste markt van Spanje. Omringd door een gebouwengalerij is Boqueria aan vier kanten toegankelijk vanaf de omringende straten. De officiële naam is eigenlijk Mercat de Sant Josep, die je ook terugvindt in sierlijke letters boven de entree. Het hele jaar is er aanvoer van enorme hoeveelheiden verse vis, schaal- en schelpdieren in levende- en bewegende staat, inktvis, krab en kreeft, cigalas (galicische rivierkreeft), galeras (bidsprinkhaankreeft), mairas (mediterrane sardines), almejas en chirlas (venusschelpen), en navajas (scheermesschelpen). In oktober en november vind je er vele paddenstoelen (o.a. ‘girgoles’, ‘ceps’, ‘rossinyols’, ‘trompetes’, en ‘rovellons’), vele uniek in Europa. Deze paddenstoelen komen uit de bossen en bergen in de omgeving van Barcelona en worden in de herfst massaal ‘geoogst’ door fanaten, zogenaamde ‘boletaires’: het uitgebreidste vers-assortiment van heel Europa, bijna tweemaal zoveel als de nummer twee, de markt van Marseille. De Mercat de la Boqueria ontstond in de 13e eeuw als straatmarkt op de Rambla. Vanaf 1217 plaatste men tafels voor de vleesverkoop bij de stadspoort Boqueria. Vanaf december 1470 werd hier de varkensmarkt gehouden. In die tijd begonnen ook verkopers van andere goederen bij deze stadspoort of in de buurt daarvan te verkopen. De markt werd in die tijd Mercat Bornet genoemd, of (tot 1794) Mercat de la Palla (“stromarkt”). De open ruimte waarop de markt plaatsvond
Mercat de la Boqueria
was aanvankelijk omringd door een zuilengang en zou ook een overkapping moeten krijgen. De markt had echter geen officiële status en bestond uit de verlenging van de markt die plaatsvond op de Plaça Nova en die zich uitstrekte tot Plaça del Pi. Later besloot men echter de markt af te scheiden en bouwde men een vismarkt naast de Rambla de Sant Josep, waar ook kraampjes voor slagers en gevogelteverkopers werden geplaatst. Pas in 1835 werd het besluit genomen om het Sant Josefklooster af te breken en er een plein aan te leggen, als onderdeel van het onteigeningsbeleid van kerkelijke gebouwen van Barcelona voor het vrijmaken van de nodige ruimte voor de snelgroeiende stad. Het plein leek op de Plaça Reial. Een jaar later plande men op dit plein een markt en de werkzaamheden begonnen op 19 maart 1840, onder leiding van architect Mas Vilà. In 1856 kreeg de markt uiteindelijk haar officiële status. Eind 19e eeuw begon de bouw van de huidige ijzeren overkapping over de markt, die pas in 1914 gereed kwam. Markten zijn er in Barcelona te kust en te keur: rommel, kunst, antiek en overheerlijke etenswaren, zo’n 25 markten zijn vijf of zes dagen per week geopend. Naast La Boqueria op La Rambla vind je op de marktroute Mercat de Sant Antoni, Els Encants, Brocanters del port Vell en Mercadillo de la Plaça de Sant Josep. Elke markt heeft een eigen karakter. Op de Mercat de Sant Antoni vindt men behalve eten en kleren elke zondag veel boeken en CD’s. Andere grote etensmarkten zijn de Mercat del Ninot, Mercat d’Aragó en Mercat de l’Abaceria in Gràcia. Van Romeinen tot 3e millenium Als havenstad en handelscentrum kent Barcelona een lange marktengeschiedenis. De eerste open markt was aan de andere kant van de Romeinse wal, waar tegenwoordig het Portal de l’ Angel staat. In de Romeinse tijd werd Barcelona het economische en politieke centrum van de Catalaanse regio. De eerste schriftelijke documenten over het marktwezen gaan terug tot de 10e eeuw. Door de eeuwen heen werden de eerste markten in de open lucht gehouden, slechts bedekt door wat stoffen om de goederen meer tegen de zon dan tegen regen te beschermen. Maar wellicht was de hoofdreden die uiteindelijk ook in Barcelona tot de bouw van overdekte markthallen zou leiden: stank en geluidsoverlast. Tenslotte bestaat in Catalunya het gezegde: “Sembla el mercat de Calaf” (het lijkt wel de markt van Calaf), als het er te luidruchtig aan toe gaat).
Markt in de Gotische Wijk rond 1920 La Diada de Sant Jordi Een belangrijke feestdag is “La Diada de Sant Jordi” op 23 april. Dan is een deel van het centrum één grote, drukbezochte boekenmarkt. Het is dan gebruikelijk dat vrouwen aan mannen een boek cadeau doen en dat mannen aan vrouwen een roos geven. In 2009 waren er ruim 400 boekenstalletjes en was de boekenomzet goed voor acht procent van de totale jaarlijkse boekenomzet in Catalonië. Het aantal verkochte rozen bedroeg zo’n vijf miljoen, waarvan 60 procent rode rozen. * Mercat de la Boqueria La Rambla de Sant Josep Metro: Liceu (Groene Lijn, L3) Openingstijden: 8:00-20:30 (ma-vr), 8:00-20:00 (za) * Mercat de Sant Antoni Ronda Sant Pau/Carrer Comte d’Urgell Metro: Sant Antoni (Paarse lijn, L2) Openingstijden: 8:00-14:30 17:30-20:00 (ma-za) Deze markt is grotendeels gesloten in augustus. * Mercat dels Encants Plaça de les Glories Catalanes C/ Dos de Maig, 186 Metro: Glories (Rode Lijn , L1) Openingstijden: v/a 8:30 (ma, wo, vr, za)
Plazadeboqueria
8
Mokum Mar
Mosveld Markt
Juni 2009
Wees welkom op d
Mosveldmarkt: kan nog veel mooier en dat wordt het o
Gezellig terrasje pikken bij De Bult.
Het Mosveld is een echte Mokumse markt. Een leuke markt. Op het Mosveld komen de buurtbewoners elkaar tegen. Ze ontmoeten elkaar, ze maken grappen, ze mopperen en ze doen hun inkopen. Het Mosveld is een groot marktterrein. Bij de opbouw komt dagelijks altijd veel kijken op zo’n marktdag en de voorbereidingen zijn dan ook altijd vroeg in de ochtend in volle gang, weer of geen weer. Veel kooplui moeten van buiten Amsterdam komen, zij zijn dus al vroeg op pad. De markt aan het Mosveld is nou echt een markt die u moet meemaken – en zeg niet dat u hier nog nooit geweest bent. Ook op het Mosveld is uw gulden niet ge(n)euroot. Dus kom hier gewoon marktshoppen. Velen maken er een goeie gewoonte van. U bent hier altijd meer dan welkom! Volgend jaar wordt de Mosveldmarkt verplaatst naar de Van der Pekstraat. Op het Mosveld wordt dan een nieuw winkelcentrum gebouwd, met parkeergarage. De meeste kooplieden en bewoners zien die verplaatsing erg zitten. Sommigen willen daarna zelfs niet meer terug naar het vernieuwde Mosveld, over drie jaar, zeggen ze. Want op de Van der Pekstraat zit je immers nog dichter bij het centrum: vanaf de pont vijf à tien minuutjes lopen en je bent er.
MARKT MOSVELD Voor de lekkerste gebakken vis en onze super-haring vers van het mes moet u bij Volendammer Vishandel Tuyp & Zonen op het Mosveld zijn. Ook heerlijke salades en elke dag aanvoer van diverse soorten verse vis.
Markt Mosveld Op woensdag, vrijdag en zaterdag. Tel. 06 51168526
Elke vrijdag en zaterdag op markt Mosveld ELKE WEEK: WIT, TARWE OF FIJN VOLKORENBROOD: 3 VOOR 3,10 ZACHTE PUNTJES, WIT OF BRUIN: VOOR 1,-
Arbeider Zoetwaren
Woensdag vrijdag zaterdag op het Mosveld en het Buikslotermeerplein
rkt
Metropool
Ju ni 20 09
Mosveld Markt
de Mosveldmarkt!
Impressie van deskundologen en stadsdeel over de Mosveld-toekomst, met veel teveel AH-reclame.
ook.
Noord gaat binnenkort in de vaart der volkeren, met diverse ontwikkelingsen bouwplannen – zoals u elders in deze krant kunt lezen. Op naar het Mosveld!
Radio Noord-Holland op Mosveld live: woensdag 24 juni ! Op woensdag 24 juni verzorgt Radio Noord-Holland een live uitzending vanaf de Mosveldmarkt! Met: * optreden van een mystery guest * marktspel, waarbij men cadeautjes kan winnen * u kunt uw eigen woordje doen De microfoon staat aan de kop van de markt, vanaf 10.00 uur.
Komt allen !
Alles uitzoeken
€ 5,-
Betaalbare mode vanaf mt 42.
Jonge Huizer graskaas 1 kilo
€ 7,50
Uw enige specialist in de grotere maten dameskleding op het Mosveld.
+ pakje roomboter gratis www.modevanformaat.nl
Ma.: Westerstraat, A.dam Wo. en za.: Mosveld, A.dam-Noord Vr.: Gildeplein, Purmerend
9
10
Mokum Markt Metropool
Dappermarkt
J uni 2009
Lentemuziek De markt oogt behoorlijk leeg. Iedereen lijkt haast te hebben om naar huis te komen. Ook de bloemenman, normaal een van de laatste, is er vandaag vroeg bij. In één maaiende beweging tilt hij emmers vol bloemen en bakken met planten van de grond. In een grote bus komen ze tot stilstand, om morgen weer als een achteruit draaiend filmshot de markt op te sieren. Wat een klus, dag in dag uit. Een prachtige plant op het hoekje van de kraam roept om gezelschap. Het lijkt me een goed idee haar als mijn huisgenoot te verwelkomen. Wanneer ik het geval met gepaste spoed afreken, blijkt het exemplaar wat bruine punten te bezitten. Het kost mij nogal wat inspanning om kamerplanten groen te houden en bedenk dat de bruinpunter een valse start is. Ik maak de man attent op het probleem. Schouderophalend zegt ie: ‘Ach, zoek zelf even een andere uit, wil je.’ Ja, dat valt nog niet mee. Niet dat zijn planten niet goed zijn. Integendeel! Ik kan gewoon niet goed onderscheiden waar de
ene plant begint en de andere ophoudt. Ze staan nu namelijk nogal op een kluitje. Na vrijwel alle planten bekeken te hebben, ga ik trots met mijn nieuwe aanwinst op huis aan. Het wordt daar echt tijd voor nieuw groen. Morgen moet het balkon er aan geloven. De nog volop groeiende kerstboom heeft nodig gezelschap nodig. De volgende middag somber ik over de markt. Mensen zijn vrolijk, maar mijn stemming laat nogal te wensen over. Overal lacht de zon me toe en brengt een geloofsenthousiasteling vele zegeningen op mijn pad. Deze verdwijnen gedeeltelijk in het gezang en gitaarspel van de vrouw die háár zegeningen zal tellen, als haar pet wat meer geldelijke inhoud vertoont. Zo mixt de liefde voor Jezus zich met ‘O lord. would you buy me a Mercedes Benz’ van wijlen Janis Joplin en gaat het ‘Halleluja, looft de heren’ op in de rook van vriend Dylan: ‘Blowing in the wind’. Pal achter dit spontaan ontstane duo houdt een plantenverkoper huis. De man is niet (die) van gisteren en fleurt al sinds mensenheugenis
de markt op. Hij lijkt me van muziek gecharmeerd te zijn; bakken vol violen kleuren zijn kraam. De verkoper is er echter niet echt treurig om dat zijn violen er het zwijgen toe doen. Op dit moment heeft hij genoeg aan het amusante duo met hun perpetuum mobile performance. Al geruime tijd hoort hij hetzelfde repertoire voorbij komen en hij heeft nog een aantal uren te gaan of beter, te staan. Wanneer ik opmerk dat het toch wel een uniek samenspel is en hij enorm boft met zijn plek op de markt, kijkt hij me vol ongeloof aan, om vervolgens in lachen uit te barsten. Mijn dag is weer goed. Die van hem ook. Hij kan het ook niet helpen dat zijn oren zo hun eigen voorkeur hebben. Het is te hopen dat hij spoedig van zijn bakken verlost wordt. De koopman is er niet het type naar om op de markt tweede viool te spelen. Aan het eind van de middag breekt het duo op. Dit klinkt de verkoper als muziek in de oren. Sjean Dapper
Albert Cuyp
ALBERT CUYP MARKT is het gewoon helemaal Of je nou voor verse groente en fruit of voor kleding komt, óf voor meubeltjes en stoffen, of voor antiek en curiosa: op de Albert Cuyp is het er gewoon allemààl. Nieuwe of tweedehands kleding, een avondjurk, een broek of een kostuum: je kunt zo gek niet grijpen of… je slaagt. Een echte markt kent altijd bijzondere kooplieden. Zoals Joinking met zijn allerlekkerste grote stroopwafels. Altijd even blazen eerst, want ze zijn heet. En Koos, een vriendelijk glimlachende oudere heer, van wie je meteen ziet dat-ie van “voorname statuur” is. Mokummer, maar zonder kapsones. Want vriendelijk. Ome Koos Reijinga (74), de beroemde marktman van de horloges, sieraden en juwelen. Deze allerbeste standwerker zie je nog altijd op de Cuyp, een allerbeste markt. Al is-ie “in ruste”, zegt hij zelf. Zijn stem herken je uit duizenden. Die sonore stem van deze “kleine Caransa van Amsterdam” (aldus Het Parool) deed een zangpedagoog ooit zeggen: “Man, jij hoeft nóóit meer te werken!” Koos werd in 1978 Europees kampioen op een standwerkersconcours op een Haagse markt. En al zijn andere prijsbekers passen niet op zijn kraam. Koos zegt: “Jongen, dit vak is niet te leren. Het komt uit je ziel. Het zit in je bloed - én je moet een jiddische moeder hebben! Manimoffi! ’s Ochtends geen geld, ’s avonds een pàk met geld!” De Ondernemersvereniging Albert Cuyp (OVAC) werkt samen met stadsdeel Oud-Zuid aan een goed bezochte markt. Door middel van promotie proberen zij zoveel mogelijk bezoekers naar de markt te leiden. De marktondernemers bepleiten goed openbaar vervoer en vooral betere fietsparkeermogelijkheden. De praktische
mogelijkheden zijn er. En tsja, die metrolijn… daar denkt iedere Amsterdammer weer anders over. Maar àls-ie dan eenmaal klaar is (2017?), dàn heb je ook een echt metrostation “Albert Cuyp” voor de deur. Maar ook toekomstig vervoer over water is in principe mogelijk. Al die grachten bieden al eeuwen vele mogelijkheden. Er komt straks een officiële aanlegsteiger aan de Stadhouderskade voor marktminnende dagjesmensen en toeristen. Ondernemers van de Albert Cuyp (kooplieden en winkeliers) zijn verenigd in de Stichting Promotie en een Promotieteam. Men maakt eigen reclame via billboards en folders en op de stadstelevisie. “Dagje Amsterdam, middagje Albert Cuyp!” De Albert Cuyp, dat blijft! Doe een dagje Albert Cuyp. Kom óók naar de Zondagsmarkt met standwerkersconcours op zondag 26 juli! Neem bij voorkeur het openbaar vervoer (lijn 16, 24 of 25 v/a CS of Dam) of de fiets. Parkeren kan ook op de P+R gelegenheden rond de stad. Deze zijn te vinden op www. Amsterdambereikbaar.nl.
Meer informatie: www.albertcuypmarkt.nl
Mokum Markt Metropool
Juni 2009
Zuid - Oost
11
Wees welkom op wereldse markten in Zuid-Oost!
Foto’s: Lucas van Walstijn
De markten in Amsterdam Zuid-Oost zijn stuk voor stuk werelds te noemen. Op het Anton de Komplein (Amsterdamse Poort), Kraaiennest, Ganzenhoef en Reigersbos zijn de mensen al meer dan dertig jaar gewend aan de gezellige en exotische sfeer. Mensen en spullen uit alle windstreken. Op vrijwel alle dagen van de week. Ervaren en vriendelijke kooplieden staan hier, met hun talloze in- en uitheemse producten. Integratie tussen de talloze nationaliteiten gaat hier eigenlijk vanzelf. Hoe komt dat? Omdat de markt een plek is waar je elkaar ontmoet, waar je een praatje maakt, waar je grappen maakt en waar je ook weleens gemopper hoort. Hoort er allemaal bij, het lijkt wel het echte volle leven, op de wereldmarkten in Zuid-Oost. De meeste kooplieden staan op alle wereldmarkten van Zuid-Oost: zij zijn letterlijk van alle markten thuis. Eigenlijk kun je hier spreken van één grote, bonte, exotische reizende markt binnen een moderne stadswijk. Mario Hoogeveen (voorzitter markt-promotiecommissie) staat als koopman ook alweer meer dan twintig jaar op de markt. Mokummer in hart en nieren, net als zijn vader en grootvader die ook al altijd met stoffen op de markt stonden. Per strekkende meter, in alle kleuren van de regenboog.
Wereldse kleuren. Alle vrouwen keuren en graaien en betasten verlekkerd aan alle exotische dessins. Even verderop zie je groente en fruit, ook in alle kleuren van de regenboog. Surinaams, Antilliaans, Afrikaans, Indiaas, Chinees en vele andere “Verweggistans” komen hier samen.
De fraaie en heerlijke producten zijn hier precies zoals onze kooplieden en onze klanten zelf zijn: bont, blank, zwart, rood, geel. Werelds: binnen en ook ver buiten Zuid-Oost.
De vis wordt niet duur betaald bij Rosa Khoenkhoun (Changoer-Khoenkhoun en Zonen).
Alles lacht je hier toe, weer of geen weer.
Want iedereen is van de wereld, de wereld is van iedereen. Zie pagina 11 van deze marktkrant, onder Stadsdeel Zuid-Oost: voor dagen en tijden.
Koopman Mario Hoogeveen.
Woensdagmarkt op Reigersbos
Midzomernachtmarkten! In winkelcentrum Reigersbos kunt u deze zomer genieten van drie Midzomernachtmarkten, op elke laatste vrijdag van de maand: • • •
26 juni 17.00 - 23.00 uur 31 juli 17.00 – 23.00 uur 28 augustus 17.00 – 23.00 uur Ook de winkels en café’s zullen dan open zijn. Kom en geniet op onze
Anton de Komplein
Midzomernachtmarkten !
WW W.M OK U MM A RK T M ET RO P O O L . NL
12
Oud-West
J uni 2009
Mokum Markt Metropool
Zimmerende Zondag: 21 juni! Na een fantastische dag op 10 mei vindt op zondag 21 juni de tweede Puur en Cultuur Markt plaats op het Zimmerterrein in Oud-West. De markt bestaat uit kramen met ambachtelijke (biologische, culinaire en culturele) producten. Verder zijn er informatieve en interactieve stands, optredens, workshops, demonstraties, filmimpressies en/of exposities in het kader van Zuid-Amerika. De markt, inclusief Zuid-Amerikaanse eetkramen, start om 11.00 uur en eindigt om 18.00 uur. Naast de feestelijke opening van kinderboerderij Zimmerhoeve kunt u genieten van een afwisselend programma. Zo wordt u deelgenoot van een traditioneel Inca-ritueel om de midzomerdag in te wijden en er is een exclusief optreden van Poppentheater Guachipilin uit Nicaragua. Voor jong en oud is er van alles te doen met trommels en steeldrums. Voor dansliefhebbers is er salsa en rumba en samba muziek. Tevens kunt u foto’s bewonderen, gemaakt door jongeren uit Peru.
Poppentheater Guachipilin uit Nicaragua
Programma: 13.00 uur: Opening Bumba Brazil 13.30 uur: Inca Zonneritueel 14.00 uur: Poppentheater Guachipilin 15.00 uur: Steeldrum optreden en workshop 16.00 uur: Salsa/Rumba demonstratie en workshop 17.00 uur: Afsluiting Braziliaanse samba Ingang Zimmerterrein: rondom Buurtcentrum De Havelaar, Douwes Dekkerstraat 2 (nabij Ten Katemarkt). Imro Aalse met steeldrums geeft een workshop De volgende data zijn: 20 september Afrika, 18 oktober Europa en 13 december een multi-culturele Kerstmarkt. Iedereen is van harte welkom bij deze feestelijke zondagen! Heeft u interesse om deel te nemen of iets bij te dragen? Neem contact op Jessica Erdtsieck van Karibu Gallery & Giftshop in Amsterdam. Tel. 020-4122245.
www.karibugallery.nl www.oudwest.amsterdam.nl Gemeente Amsterdam
Stadsdeel Oud-West Een echte klassieke Mokumse warenmarkt
TEN KATEMARKT Foto: Lucas van Walstijn
Een echte klassieke Mokumse warenmarkt: die vind je aan de Ten Katestraat in Oud-West. Met gemiddeld 140 kramen proberen de kooplieden er daĐ Da’s niet zo gek, want de handel is een dagelijkse strijd om het bestaan: ook dàt is helaas klassiek aan de Ten Katemarkt. Maar Martin Kelch (kramenzetter en koopman) blijft altijd optimistisch. Hij heeft geen zin om te mopperen, dat heeft-ie eigenlijk nooit. Hij heeft vertrouwen in de toekomstplannen die kooplieden, bewoners en stadsdeel onlangs samen ontwikkelden. Geen luchtfietserijen. Maar het productaanbod moet breder kunnen, meer jongeren moeten de Ten Katemarkt ontdekken en de horeca zou hierop beter kunnen inspelen. Wat er ook gebeurt of niet gebeurt op zijn markt: Kelch laat zich niet in een dip lullen. “Zelf doen is de redding van elke markt”, verklaarde hij eerder in deze marktkrant. “Gewoon zelf aan de slag gaan.” Op de Ten Katestraat staan ze met hun voeten op de grond. Geniet ervan. En kom. En koop! Want ook hier is je oude gulden niet ge(n)euroot.
Zie ook: www.oudwest.amsterdam.nl
Mokum Markt Metropool
Fraai Mont Martre op Nieuwmarkt en Noordermarkt
Als vervolg op het succesvolle evenement Gouds Mont Martre startte in mei j.l. het Amsterdams Mont Martre op de Nieuwmarkt en Noordermarkt. Enthousiaste standhouders bieden elke twee weken fraai antiek en curiosa aan. Ruim honderd kramen liggen vol met een zeer gevarieerd en aantrekkelijk aanbod van talrijke artikelen uit moeders en grootmoeders tijd, zoals antiek, zeldzame boeken, curiosa, verzamelobjecten, vintage, brocante spullen, enz. tegen betaalbare prijzen.Waant u zich in Amsterdams Mont Martre, de mooiste Curiosa Markt in West-Nederland.
Mont Martre Nieuwmarkt: donderdagen 9 juli en 10 september, 10.00-16.30 uur. Mont Martre Noordermarkt: vrijdagen 26 juni, 31 juli, 28 augustus en 11 september, 10.00-16.30 uur.
13
CUBA, EEN EILAND WAAR MUZIEK IN ZIT
Mariachi las Tunas Cuba komt naar Nederland
Marktkoopman Willem Veldhoven (Haarlemmerplein, Nieuwmarkt) is eindelijk weer terug van weggeweest. Hij schrijft ons het volgende: Beste mensen,
Informatie: Org. Van Aerle, tel.: 0492-525483 of 06 53848622. Email:
[email protected] Site: www.vanaerlebv.nl
Op het Sierplein
Nieuwe markt komt in Slotervaart
Slotervaart wil een warenmarkt realiseren op het Sierplein, liefst voor het eind van dit jaar. De stadsdeelraad ging onlangs akkoord met het bestuursvoorstel. Stadsdeelwethouder Paulus de Wilt ziet alle kansen voor een warenmarkt, waarbij hij zich mede baseert op “een stevig vooronderzoek” rond de locatie en economische mogelijkheden door bureau Droogh & Trommelen. Het gaat om een weekmarkt met vijftig plaatsen, waarschijnlijk op woensdag of donderdag. Het Sierplein (bij de Johan Huizingalaan) leent zich het best voor een markt, gezien het brede winkelaanbod en de recentelijk vernieuwde fundering en bestrating. Tegenover Mokum Markt Metropool zei Paulus de Wilt geen enkel ob-
Juni 2009
stakel meer te verwachten, al loopt er nog aanvullend onderzoek naar de exploitatiekosten. “Het moet een echte gezellige Amsterdamse markt worden, die meer beweging brengt in ons stadsdeel. Ook vanuit kooplieden, winkeliers en onze deelraad klonk de roep om zo’n markt. Er is geen angst voor concurrentie en ook staat deze markt de andere markten niet in de weg.” Wethouder De Wilt is zelf een ware marktliefhebber. “Ik kom mijn hele leven al op talloze markten en doe veel van mijn inkopen op de markt. Vooral veel biologisch voedsel.” Dus er zijn ook kansen voor gezondere koopwaar op het Sierplein? De Wilt: “Ja, als dat enigszins kan: graag!”
Het is gelukt om de twaalf instrumenten (accordeons, trompetten en gitaren) bij de Mariachi Groep in Las Tunas te brengen. Eerst werden ze door de douane in Varadero in beslag genomen. Want wat moet jij in godsnaam met twaalf instrumenten...? vroegen zij zich af. Maar later kregen we met de directeur van de Mariachi, Luis Benitez Deyva, Marktkoopman Willem Veldhoven de instrumenten alsnog allemaal terug. In januari namen we in studio Foto: Lucas van Walstijn Radio Victoria een nieuwe CD op: Para todo el Ano (betekent: het hele jaar door). Op deze nieuwe CD speelt de groep al op de nieuwe instrumenten. De CD is nu op de Boerenmarkt te koop voor slechts tien euro (Nieuwmarkt op zaterdag, Haarlemmerplein op woensdag). Op You Tube, onder “Mariachi las Tunas” kunt u een filmpje bewonderen. We zijn erg blij met deze nieuwe CD en willen in 2009/2010 een Nederlandse en Belgische tour organiseren met de groep. U kunt al boeken:
[email protected] en www.holandaprocuba.nl. Wat betreft de hulp aan slachtoffers van de cycloon Ike: hiervoor is slechts 350 euro binnen gekomen, maar met dit bedrag kunnen we drie families in Las Tunas steunen met materiaalkosten voor reparatie aan hun woningen. De actie loopt door, want alle beetjes helpen. Elke gift is welkom (bankrekening: zie onder). Tevens heb ik op Cuba mijn roman afgemaakt: “Ambre de Amor” (Honger naar Liefde). Met vriendelijke groet, Guillermo Veldhoven SNS Bankrek. 96.61.02.363, t.a.v.: Stichting Holanda Pro Cuba (KvK Leiden, nr. 41170058). Willem staat op de Boerenmarkt (wo., Haarlemmerplein) en Nieuwmarkt (za.). Zie ook: Mokum Markt Metropool nrs. 4 (okt. 2008) en 6 (maart 2009) en: www.holandaprocuba.nl
Holanda Pro Cuba presenteert:
Tour van Mariachi Las Tunas Cuba “Onderweg in Europa” Holanda Pro Cuba organiseert een tour met Mariachi Las Tunas langs diverse Nederlandse en Belgische podia. De Mariachi-muziek komt oorspronkelijk uit Mexico, maar wordt in veel Latijns-Amerikaanse landen gespeeld: aanstekelijke volksmuziek die rechtstreeks uit het hart komt. Op Cuba zijn in alle provincies Mariachi-groepen actief. De stichting Holanda Pro Cuba promoot deze muziek al jaren en maakte verschillende documentaires en CD’s van en met deze groepen. Voor de organisatie van de tour en reiskosten is elke financiële bijdrage van harte welkom. Contactgegevens en bankrek.nr.: zie hierboven.
14
Mokum Markt Metropool
Juni 2009
Eerbetoon voor Sonja Bolten † op de Nieuwmarkt
itgekookt U
Vrienden en familie, kraamhouders en bezoekers waren die hele zonnige zondag dichtbij haar, aan die met bloemen uitgedoste marktkraam: ter ere van Sonja Bolten, schilderes en marktkoopvrouw. Zij overleed eind vorig jaar plotseling, een klap voor iedereen die haar kende. (Zie: vorige Mokum Markt Metropool, pag. 12.) Op 10 mei j.l. kon Mokum haar dansende en golvende stadsgezichten nog een keer bewonderen op de Nieuwmarkt, aan “haar” marktkraam. Haar schilderijen en repro’s gaan over de hele wereld en haar “Smallest Gallery”onder de Westerkerk was vermaard. Er blijft nog dagelijks veel vraag naar haar werk, waaraan helaas onmogelijk valt te voldoen. Haar laatste ansichtkaarten gingen dezer dagen over de toonbank. Wel wordt er aan een verkoop-follow up gedacht. Hoe dan ook: Sonja leeft voort, in de harten van de aanwezigen op die zonnige 10e mei en voor ontelbare toeristen ter wereld.
Bereiden: Snij de ingrediënten fijn en hou het tomatenvocht apart. Meng alles in een kom.Maak een dressing van tomatenvocht, olijfolie, appelcider vinegar en zout en peper: kluts alles door elkaar. Het geheel kun je opdienen op een “wrap”, ofwel een groot slablad.
Bewonder Sonja Boltens’ werk op: www.smallestgallery.com
Optie: meng een fijngesneden bosui door deze frisse zomersalade!
Menu´s van de maand Van onze huiskok Jeramaya: (www.uitgekookt.net)
Frisse zomersalade ! • koolrabi • venkel • paprika • courgette • tomaten • basilicum
Foto’s: Ellen Michaelis
Frisse zomerdrink: Real lemonade !
Gemeente Amsterdam
Stadsdeel Centrum DOE EEN DAGJE MARKT IN HET CENTRUM! Ruik en proef de sfeer van onze markten in het Centrum. Er mag veel veranderd zijn, maar de geest van de geschiedenis zit er nog altijd goed in. Leg uw oor te luister en geef uw ogen de kost en snuif aan de geurige kruiden van het verleden.
Rond de 13e eeuw lag aan de monding van de Amstel aan de Suyder See (nu IJsselmeer) een klein vissersdorpje. Deze nederzetting kreeg toen de naam ‘Amestelle-damme’. In de Amstel bouwden ze een dam met sluizen om het Amstelland te beschermen tegen het opkomende IJ-water. De eerste Amsterdammers vestigden zich hier omheen, op een terp van een kilometer lengte, omstreeks 1220. Vissers en ambachtslieden, zoals een smid, een schoenmaker en nog ander volk – ook aan de andere kant van de Amstel. Gaandeweg werd de dam een aanvoerplaats van vis en er kwam een vismarkt (‘de Plaetse’). Amestelle-damme kreeg vorm! Dankzij het tolprivilege dat Floris V in 1275 aan de bewoners verleende, mochten de Amestelledammers hun goederen voortaan vrij van belasting door het Graafschap Holland vervoeren. De handelsgeest en activiteit van de Amsterdammer zat er al vroeg in. Het begin van de oude Amsterdamse markt was in aantocht! Amestelle-damme ontving een aantal stadsrechten en nam dus een zelfstandige positie in ten opzichte van het omringende platteland. Zo kwamen er het recht op een eigen bestuur en eigen rechtsspraak. De poorters (inwoners) of burgers van het stadje genoten bepaalde voorrechten, zoals het alleen in Amestelle-damme berecht te kunnen worden en het belangrijke privilege dat een landsheer de stad het marktrecht kon verlenen: simpelweg het recht om dag -, week - of jaarmarkten in de stad te houden. Niet bekend is wanneer precies Amestelledamme dit recht kreeg of van wie, maar wel staat geschreven dat de oudste zoon van de graaf van Holland, Willem III, de Amestelledammers rond 1304 strafte door het recht van het houden van markten te ontnemen… een toen zeer zware straf: “Ontsegge wi hen al hare vryheyden ende marcten die sy van ons ende van onse voorvaderes hebben.” Maar gelukkig verkreeg dit stadje al gauw weer
Dressing: • olijfolie (extra vierge) • appelcider vinegar • zout en peper uit de molen
het recht terug voor het houden van markten. Markten ontwikkelden zich spontaan en overal heel anders dan nu, dus. En: er waren toen nog helemaal geen winkels. De meeste oude markten zijn allang weer verdwenen. De jaarmarkten vanaf de 14e eeuw duurden een week: recht voor het (toenmalige) stadhuis op de Dam en bij de ingang van de Kalverstraat met ossen, kalveren en schapen. Van heinde en ver trokken mensen hierheen. Een enorme sociale ontmoetingsplek. Meestal was men dagen onderweg, dus als men in Amsterdam was, dan was het ook écht feest en dan werd er veel gegeten en gedronken. Er kwamen een Turfmarkt (Rapenburg), een Zoutmarkt (Zoutsteeg), een Melkmarkt (bij Paleisstraat en Karnemelk-steeg), Fruitmarkt, Wortelmarkt (‘Warmoes’straat), Houtmarkt (J.D.Meyerplein), en nog veel meer. Alles was te koop… en alleen maar op markten! Echte marktreglementen kreeg Amsterdam in 1814. Het unieke grachtenstelsel zorgde voor makkelijk vervoer van alle handel. In 1943 werd Amsterdam zelfs de eerste stad in Holland met een verordening rond de straathandel. Dit leverde gelijk een record van 6992 vergunningen op. Tussen 1880 en 1900 waren er meer dan 30 markten in Amsterdam! Oók een Biermarkt, tussen Oudezijds Voorburgwal en Damstraat en een andere “bierkaai” aan de Nieuwezijds Kolk. De ‘Brouwers’gracht herinnert nog aan de 19e eeuwse bierhandel, die toen bruiste van activiteit. Met véél overmatig drankgebruik! De markten van Mokum, er zit zoveel geschiedenis aan vast… Proef zelf de sfeer in deze mooie, oude Top-stad. Doe een dagje Amsterdam-Centrum en bezoek onze markten! Nu. Zie ook: www.centrum.amsterdam.nl
• citroen dun schillen, in vieren snijden en blenderen met een halve liter water • zoeten met honing of agave-nectar of stevia Tip: hap eens wat vaker in een watermeloen! Wees lief voor Jezelf En besef dat eenieder Jezelf is Veel licht en liefde en tot een ander NU!
Jeramaya www.uitgekookt.net
Wat is Raw Food ? Raw food leeft! Het barst van de vitaminen, mineralen, enzymen, anti-oxidanten, water en zuurstof. Daarnaast heeft het een sterke elektromagnetische straling, levenskracht! Bij koken verdwijnt al het water, de zuurstof en de enzymen en het overgrote deel van de vitaminen. Onder rauwe voeding wordt verstaan al het voedsel dat plantaardig, heel (puur natuur) en rauw (onverhit) is. De vier hoofdcategorieën van rauwe voeding zijn vers, gekiemd, gecultiveerd en gedroogd.
Hoe start ik mijn Raw Food-keuken? Ruim je keuken op. Gooi spullen weg die je niet meer wilt gebruiken, troep dus. Wacht even met je gasfornuis de deur uitdoen, die kan nog van pas komen. Maak plek voor een grote fruitschaal en voor veel groente in je koelkast. Ruim een plek in voor kiemen (improviseer een afdruiprekje) en omring je in de keuken met verse kruiden, planten en vrolijke plaatjes van groente en fruit. Berg noten, zaden, granen en kruiden goed afgesloten op, er kunnen beestjes in komen als je ze te lang bewaart. Bron: www.lauralevensvuur.nl
Paul de Wit & Zonen HOENDERSPECIALIST Het eerste Calicuth-kuiken is geboren op 16 juni, dus voor alle Amsterdammers is de wilde kerstkalkoen verzekerd! Duurzaam gekweekt zonder sojavoeding.
Op Haarlemmerplein: elke woensdag. Op Lindengracht: elke zaterdag. Email: dehoenderspecialist.skynet.be
Mokum Markt Metropool
Juni 2009
15
WAAR EN WANNEER VINDT U WELKE MARKT IN MOKUM? Stadsdeel Centrum: tel. 14020 Amstelveld Bloemen- en plantenmarkt Noordermarkt Boerenmarkt Noordermarkt Haarlemmerplein Boerenmarkt Lindengracht Algemene markt Nieuwmarkt Algemene dagmarkt Nieuwmarkt Biologische versmarkt Nieuwmarkt Seizoensmarkt met antiek, kunst, curiosa en boeken
AK: 19, HK, MV. za. 9.00-17.00 u. (wekelijks) AK: 29, HK, MV, BP. ma. 9.00-13.00 u., za.10.00-17.00 u. (wekelijks) AK: 80, EM:1, SP:1, HK, MV, MC, EV, ED. wo. 10.00-18.00 u. (wekelijks) AK: 12, HK, MV, BP. za. 9.00-17.00 u. (wekelijks) AK: 104, EM: 5, SP: 1, HK, MV, EV, ED. ma.t/m vr. 9.00-18.00 u., za. 17.00 u. (dag.) AK: 6, EM: 2, HK, MV, EV, ED. za. 9.00-17.00 u. (wekelijks) AK: 19, EM: 3, HK, MV, BP, MC, EV, ED. 26 zondagen v/a vanaf 2e zondag in mei t/m 09 nov ‘08 AK: 66, HK, MV, BP. 18 mei geen Antiekmarkt ivm Wereldboekenmarkt in het Centrum 9.00-17.00 u. (wekelijks.) Spui Boekenmarkt kwaliteitsboeken vr. 9.00-18.00 u. (wekelijks) AK: 25, HK, MV, BP, MC, RC. Spui Kunstmarkt jan./feb. om de 14 d., mrt t/m half dec. wekelijks AK: 26, HK, BP, MC, RC. zo. 9.00-17.00 u. (wekelijks) Thorbeckeplein Kunstmarkt v/a half mrt t/m 1e week dec. - zo. 9.00-17.00 u. (wek.) AK: 26, HK, BP, MC, RC. Waterlooplein Vlooienmarkt, ma. t/m za. 9.00-17.00 u. (dag) AK: 288, EM: 5, SP: 2, HK, MV, tweedehands goederenmarkt BP, MC, RC. Westerstraat Algemene en lapjesmarkt ma. 9.00-13.00 u. (wekelijks) AK: 120, SP: 12, HK, MV, EV, ED. Stadsdeel Zeeburg: tel. 020 6080711 C. Van Eesterenlaan Biologische markt wo. 11.00-18.00 u. (wekelijks) Stadsdeel Bos en Lommer: tel. 14020 Bos en Lommerplein di. t/m za. 9.00-18.00 u.(wekelijks) AK:50, EM:6 ,SP:4, HK, EV, ED, MV, MC, RC, SA. Stadsdeel De Baarsjes: tel. 14020 Vespuccistraat za. 9.00-17.00 u. (wekelijks) AK: 7, 16, EM: 2, HK, EV, ED, MV, MC. Stadsdeel Geuzenveld/Slotermeer: tel. 020 8898000 Lambertus Zijlplein ma. 9.00-17.00 u. (wekelijks) AK: 42, EM: 40, SP: 2, HK, EV, ED, MV, RC. Plein ’40-’45 di t/m zat. 9.00-17.00 u. (dag) AK: 150, EM: 30, SP: 2,3, HK, EV, ED, MV, RC. Stadsdeel Noord: tel. 020 6349911 Buikslotermeerplein ma. 12.00-17.00 u., di.t/m za. 8.30-17.00 u. AK: 40 à 50, EM: 6 (8), HK, EV, (vr. tot 18.00 u.), (dag) ED, MV, MC, SA. Mosveld woe, vr en zat. 8.30-17.00 u. (dag) AK: 110, EM: 10, SP: 3,5, HK, EV, ED, MV, MC, SA. Stadsdeel Oost/Watergraafsmeer: tel. 020 2535444 Dappermarkt ma. t/m za. 8.00-18.00 u. (dag) AK:160, EM:14, SP:6, HK, EV, ED, MV, BP, MC, RC, SA. Stadsdeel Osdorp: tel. 020 5180800 Tussenmeer di. 9.00-17.00 u. (wekelijks) AK: 35, EM: 7, HK, EV, ED, MV, BP, MC, SA. Stadsdeel Oud-West: tel. 020 2523511 Ten Katestraat ma. t/m za. 9.00-18.00 u. (dag) AK:30 à 50, EM:8, SP:1, HK, EV, ED, MV, MC, SA. Stadsdeel Oud-Zuid: tel. 020 6781678 Albert Cuypstraat ma. t/m za. 9.00-18.00 u. (dag) AK:267, EM:30, SP:8, HK, EV, ED, MV, BP, MC. Stadionplein za. 9.00-18.00 u. (wekelijks) AK: 52, EM: 5, SP: 1, HK, EV, ED, MV. Stadsdeel Zuid-Oost: tel. 020 2525000 Anton de Komplein ma.en do.9.00-18.00 u.(wekelijks) AK:145, EM:8. SP:3, HK, EV, ED, MV, BP, MC, SA. Ganzenhoef Bijlmer za. 9.00-18.00 u. (wekelijks) AK: 136, EM: 8, HK, EV, ED, MV, BP, MC, SA. Kraaiennest Bijlmer di. en vr. 9.00-18.00 u. (wekelijks) AK:145, EM:8, HK, EV, ED, MV, BP, MC, SA. Reigersbos Bijlmer2008 (Centrale Vereniging voor de Ambulante wo. 9.00-18.00 u. (wekelijks) AK:143, EM:5, SP:1, HK, EV, ED, Bron: Marktengids Handel, CVAH) MV, BP, MC, SA. Tijdelijk verplaatst naar Nieuwmarkt t/m najaar
Hiernaast een overzicht van alle markten binnen de stadsgrenzen van Amsterdam: gerangschikt per stadsdeel en voorzien van de dagen en tijden waarop deze markten operationeel zijn. Bedenk dat bij hondenweer en vanaf windkracht 7 de meeste markten niet van start gaan. Verklaring van afkortingen: zie onderaan dit markten-schema.
Thema-markten: Mont Martre Markt op Nieuwmarkt op donderdagen 10.00-18.00 uur: • 11 juni • 9 juli • 10 september
Antiek- en curiosamarkt op Noordermarkt
verplaatst van Amstelveld naar Noordermarkt vanwege bestratingswerk op Amstelveld. op vrijdagen 10.00-18.00 uur: • 26 juni • 31 juli • 28 augustus • 11 september CD- en Platenbeurs op Nieuwmarkt op donderdagen en vrijdagen: • 2 en 3 juli • 6 en 7 augustus • 3 en 4 september Amstelveld
Vanaf 2 juni vinden herstratings-werkzaamheden plaats op het Amstelveld. De maandagse bloemenen plantenmarkt is daarom verplaatst naar het plein rondom de Waag op de Nieuwmarkt. De werkzaamheden zijn naar verwachting eind oktober a.s. voltooid. Verklaring van afkortingen: AK = aantal kooplieden EM = aantal kooplieden met eigen materiaal SP = aantal standwerkerplaatsen HK = huurkramen beschikbaar EV = electra beschikbaar voor verlichting ED = idem voor andere doeleinden MV = marktverordening BP = branchepatroon gehanteerd MC = marktcommissie RC = reclamecommissie SA = sanitair aanwezig
Weerbericht voor juni en juli Normaal maandgemiddelde van de temperatuur voor juni: 15,2 ° C, voor juli: 17,4 ° C.
Weerkundige waarnemingen van weleer: • Juniregen is Gods zegen; komt zonneschijn daarbij, dan maakt hij boer en stadslui blij. • Donderweer in juni maakt het koren dik. • In juni veel regen, komt wijngaard en bijen ongelegen. • Blaast juni uit de noorderkant, verwacht veel koren op het land. • Vliegen de vleermuizen ’s avonds rond, dan komt er mooi weer in de vroege stond. • Juniweer meer droog dan nat, vult met goede wijn het vat. • Juli zonnebrand, wenst de man op ’t land. • Slechts in juli-gloed wordt vrucht en wijn eerst goed. • Is de eerste juli regenachtig, gans de maand is twijfelachtig. • Brengt juli hete gloed, zo gedijt september goed. • Regent het op Sint Margriet, krijgen we zes weken een natte tied. • Is in juli de morgen rood, ’s avonds verkeert het weer in nood.
Juni: Met uitzondering van enkele dagen rond de 6e en de 20e wordt deze maand gekenmerkt door iets te lage temperaturen. Tegen het einde van de maand worden enige zomerse dagen verwacht. Juli: In de eerste en de derde week zijn enkele warme zomerse dagen berekend. Daardoor schommelt over de gehele maand genomen de temperatuur rond het normaal gemiddelde. 1 – 7 juni: bestendig, koel 8 – 12 juni: warmer 13 – 20 juni: veranderlijk 21 – 26 juni: goed zomerweer 27 – 30 juni: buien, kans op onweer 1 – 6 juli: mooi zomerweer 7 – 12 juli: veranderlijk met kans op onweer 13 – 17 juli: koeler, buien 18 – 25 juli: opklaringen, warmer 26 – 31 juli: goed zomerweer
Deze weersvoorspelling is gebaseerd op het principe van de omkeerdagen, dat vele malen zijn juistheid heeft bewezen. Dit berekeningssysteem is ontwikkeld in de jaren ’20 van de vorige eeuw door meteoroloog Chr.A.C.Nell te Voorschoten. Dit systeem geldt voor landen met een zeeklimaat tussen de 52e en 54e breedtegraad en is gebaseerd op een grote reeks (van meer dan 100 jaar) dagelijkse weergegevens, waargenomen op een aantal lokaties in Nederland. Deze enorme verzameling gegevens uit de “erfenis” van de heer Nell wordt dagelijks door een eigen corps waarnemers van de Enkhuizer Almanak bijgehouden. Er bestaat op veel plekken van de aarde een steeds terugkerend, grillig en steeds wisselend patroon van het weerbeeld. Om de zoveel dagen, maanden, jaren (afhankelijk onder meer van de maanstanden, de zonnehoogten, de zonnekracht, de zonnevlekken en de gemiddelde temperaturen) moet men rekening houden met veranderingen. De vele waarnemingen betreffen temperatuur, windrichting, windkracht, aantal uren zonneschijn, aantal millimeters neerslag en verschijnselen als mist, onweer en nachtvorst. Bij het opstellen van de prognose worden de maanden bij de omkeerdagen-theorie verdeeld in decaden (periode van 10 dagen), in welke tijdvakken een omslag van het weer te verwachten is. Er zal nog een lange reeks waarnemingen moeten worden geregistreerd en veel onderzoek moeten plaatsvinden om het juistheidspercentage van deze weerprognose (nu tussen 70 en 80 procent) met 10 procent te verhogen. Dit juistheidspercentage zal in de toekomst dus zeker nog stijgen, gezien de voortdurende ontwikkeling van het onderzoek en waarnemingsarbeid rond dit meteorologisch systeem der omkeerdagen.
Bron: Enkhuizer Almanak 2008