BuO de Triangel
Ken je leerlingen • Sensorische integratie (Jane Ayres) • Sociaal-emotionele ontwikkeling (Dösen) • Schoolgerichte pedagogische hulpverlening (Bruyninckx W.)
Niet gewoon … maar buitengewoon!
1. Sensorische Integratie - “Ik voel me goed” = basisvoorwaarde tot leren! Door: • • • • •
Niet willen is vaak niet kunnen oog voor functionaliteit welbevinden verhoogt betrokkenheid relationele dimensie primeert proces primeert boven product
• Suggesties voor aanpak (Heijkoop)
- Evenwicht mogelijkheden en vaardigheden
• MOGELIJKHEDEN
• VAARDIGHEDEN
1
VAARDIGHEDEN
MOGELIJKHEDEN • heb je of heb je niet • kan je niet LEREN, wel ONTWIKKELEN • kunnen in verschillende situaties gebruikt worden • op vlak van waarnemen - bewegen - begrijpen beleven • bv. - zich rechtop kunnen houden - iets kunnen grijpen - de aandacht kunnen richten • kernwoorden: ‘PROCES’ en ‘ERVAREN’
• wat je kan door je MOGELIJKHEDEN te gebruiken • kan je ‘LEREN’ • vb. - typen - ramen lappen - knippen - een gesprek voeren • kernwoorden: ‘PRODUCT’ en ‘KUNNEN’
-
-
vaardigheden
vaardigheden
aa V
en ed h ig rd
MOGELIJKHEDEN
Relatie mogelijkheden
MOGELIJKHEDEN
Relatie mogelijkheden
WERKEN AAN PROCES EN AAN PRODUCT
aa V
en ed h ig rd
WERKEN AAN PROCES, MINDER AAN PRODUCT
2
Beoordeling Sensorische Integratie
+
-
- Aandacht voor fysieke gesteltenis van de lln. - Doelen worden preciezer geformuleerd.
- Is ook maar één manier om naar lln te kijken - Blijft vooral cognitief ontwikkelingssysteem.
COGNITIEVE Ontwikkeling (Piaget)
Cognitieve ontwikkelingsleeftijd
0 – 6 maanden
6 – 18 maanden
18 maanden – 3 jaar
Naam
OP mezelf
VAN UIT mezelf
BUITEN mezelf
Kenmerken
Een kind ontdekt zijn eigen lichaam
Een kind ontdekt dat het met zijn lichaam van alles kan doen.
Kind ontdekt dat het buiten zijn lichaam van alles kan doen.
2. Sociaal-emotionele ontwikkeling - Evenwicht cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling
Cognitieve ontwikkeling (kunnen)
Sociaal-emotionele ontwikkeling (aankunnen)
SOCIAAL-EMOTIONELE Ontwikkeling (Dôsen)
S-E ontwikkelingsleeftijd
0 – 6 maanden
6 – 18 maanden
18 maanden – 3 jaar
3 – 7 jaar
Naam
Adaptatie fase
Socialisatie fase
Eerste Individuatie
Eerste Identificatie
Kenmerken
Proberen aanpassen aan alle prikkels die op zich afkomen.
Proberen aanpassen aan alle personen die op zich afkomen.
Ontdekken van de eigen “IK” (individu)
Ontdekken van de “WIJ” (groep/anderen)
Omgeving aanpassen: -prikkelarm -rust -veiligheid
Basisvertrouwen herstellen: -hechting -nabijheid -laten ‘tanken’
Duidelijkheid bieden: -Regels -Consequentie -structuur
Vertrouwen in “Peargroup” groeit: -vriendjes -kleine taakjes -succeservaringen
Aanpak
3
Beoordeling Sociaal-emotionele ontwikkeling
+
-
- Hokjesdenken - Begrijpbaar en transfereerbaar model - Overschatting van sociaal-emotionele - Geen sociaalmogelijkheden emotionele overvraging waardoor - Realistisch zelfbeeld het positief zelfbeeld verdwijnt bij de groeit. leerlingen.
SPH KENMERKEN
3. SPH=Schoolgerichte Pedagogische Hulpverlening -KT:Oplossen van opvoedingsproblemen rond een bepaalde leerling. -LT:Vergroten van de professionaliteit van de leerlingenzorg. Een consultatiemethode gericht op de deskundigheidsbevordering van leerkrachten m.b.t. de aanpak van opvoedingsproblemen op school.
SPH VOORWAARDEN
Wat het is … -Uitgangspunt:’opvoedingsproblemen’
-Samen-zoeken en samen-werken
-Leerkracht stelt een hulpvraag en is gemotiveerd voor samenwerking.
-Planmatig en methodisch werken: stop, denk, doe! -Resulteert in een goed handelingsplan
-Deskundigheid van de begeleider
-Ouders worden op tijd betrokken
-Wederzijds vertrouwen
Wat het niet is …
-Past in het schoolklimaat
-Klasmanagement
(tijd, waardering, …)
-Aanpak van leerstoornissen -EHBO-kist
4
SPH PLANMATIG & METHODISCH
STOP ! Detecteren & signaleren
DENK ! Analyseren
DOE ! Ageren
Beoordeling SPH model
+
-
- Geen kant-en-klare - Andere kijk naar het recepten probleem - Teamwork, gesteund - Ondanks alle inspanningen blijven o.a. door coach een aantal problemen - Grondige analyse van bestaan het probleemgedrag - Vraagt veel training
4. Suggesties inzake aanpak - Nabijheid -Anders kijken naar … Niet de leerling is moeilijk, maar de leerling heeft het moeilijk !
De leerlingen mogen “tanken” bij hun begeleider en worden zo weinig mogelijk bevraagd.
5
Beoordeling suggesties inzake aanpak
- Veiligheid en begrenzing De omgeving en de begeleider zijn zodanig georganiseerd dat er geen enkele bedreiging van uitgaat.
+
-
- De hechting blijft gewaarborgd. - Begeleider staat borg voor de veiligheid. - Omgeving ondersteunt de veiligheid.
- Blijft soms een moeilijk uitgangspunt nadat je als begeleider moest klappen incasseren. - Begeleider wordt bijna “leeg” gezogen. - Kostprijs van de materiële uitrusting.
6
Wijs beleid door overleg
Leer-kracht Veer-kracht Prakti jkvoorbeel den Ken je leerlingen
Literatuuropgave 1
Ayres J., 1979, Sensory integration and the child, California:Western Psychological Services, 191 p.
2
NCSI, 1991, Een behandeling voor stoornissen in de sensorische integratie volgens A.J. Ayres, Haarlem: NCSI, 31 p.
3
Dôsen A., 1990, Psychische en gedragsstoornissen bij zwakzinningen. Uitgeverij Boom Meppel, Amsterdam
4
Morisse F., 2005, Het ‘Model Dôsen’ in de praktijk. Artikel in VTVO 2005.2
5
Bruyninckx, W., 2001, april, Opvoedingsproblemen: een mogelijke aanpak. Niet gepubliceerde tekst geschreven in het kader van een specialisatie-opleiding.
6
Dewitte,I., 2001, Opvoeden doe je zo! Hoezo? Niet gepubliceerde tekst geschreven in het kader van de gelijknamige oudertraining.
7
Hellinckx,W., 1997, Gezinsgerichte pedagogische hulpverlening. Leuven: Acco
8
Meijer, W., 2005,Consultatieve leerlingbegeleiding: van theorie naar praktijk. Amersfoort: CPS.
9
Pameijer, N., van Beukering,T, Schulpen, Y & Van de Veire,H , 2007, Handelingsericht werken op school: samen met leerkracht, ouders en kind aan de slag. Leuven:Acco
10
Heijkoop J., 1991, ‘Vastgelopen’, Anders kijken naar begeleiding van mensen met een verstandelijke handicap met ernstige gedragsproblemen. Uitgeverij H. Nelissen Baarn
1
