Moet een dominee universitair zijn opgeleid? Ds. Steven FUITE. Nr. 02 Februari ste jaargang P verschijnt niet in augustus

Nr. 02| Februari 2007| 29ste jaargang verschijnt niet in augustus

P 408.654

“Moet een dominee universitair zijn opgeleid?” Ds. Steven FUITE

Afgiftekantoor : 1050 Brussel 5 Verantw. uitgever en afzendadres : G. Liagre, Marsveldstraat 5 - 1050 Brussel

februari 2007

1

Colofon Verantwoordelijke uitgever Dr. Guy Liagre Redactieteam Judith van Vooren Bea Smetryns-Baetens Dick Wursten Ernst Veen Redactieadres: Marsveldstraat 5 - 1050 Brussel tel.: +32-(0)2-511 44 71 fax.: +32-(0)2-511 28 90 E-mail: [email protected] Web-site Internet: http://www.protestanet.be/VPKB Prijzen Kerkmozaïek • Individueel abonnement: 12,50 Euro • Groepsabonnement: 10,50 Euro (vanaf minimum 5 exemplaren naar éénzelfde adres) • Steunabonnement: 14,00 Euro Storten kan op rekeningnummer 068-0715800-64 van de Verenigde Protestantse Kerk in België, Marsveldstraat 5, 1050 Brussel. De redactie behoudt zich het recht voor om bepaalde artikels niet te publiceren, indien nodig in te korten en/of redactioneel te bewerken. Zij is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de artikels en slechts ten dele voor de stijl. Organisaties en tijdschriften, niet behorend tot de VPKB, die artikelen uit het maandblad Kerkmozaïek geheel of gedeeltelijk wensen over te nemen of te bewerken, dienen dit schriftelijk aan te vragen op het redactieadres. Sluitingsdatum volgende Kerkmozaïek : 14 februari 2007.

2

februari 2007

Uit de redactie geklapt... Op ons bureau ligt de voorlopige oogst van artikelen voor de Kerkmozaïek van februari. De redactie is nog niet voltallig aanwezig, maar gulzig kijkt ze naar al die teksten. Met name één artikel, van de hand van ds. S. Fuite, lokt een geanimeerde discussie uit. Het gaat over de vraag of een dominee universitair geschoold moet zijn. Het artikel is interessant evenals de bijdrage van ds. E. Veen die stelt dat een goede dominee, als vroedman of vrouw van antwoorden op geloofs- en zingevingsvragen, zich niet begeeft op het terrein van de psychotherapeut. Het is niet niks wat de Kerk van haar predikanten verwacht! Uit de andere artikelen blijkt dat de Kerk veel breder is dan de plaatselijke gemeente. De VPKB heeft relaties met meerdere zusterkerken uit het buitenland; predikanten worden via de Bruderrat uitgenodigd hun horizon te verbreden. En ds. Saskia Ketelaar nodigt ons namens de Evangelischen Kirchen im Rheinland uit om deel te nemen aan de 31e Deutscher Evangelischer Kirchentag in Keulen.

Uit de aankondigingen van het volwassenenvormingswerk en bijvoorbeeld de werkgroep ChristendomIslam, blijkt ook al dat onze Kerk niet binnenshuis kan en wil blijven. En ook de aankondiging van de Antwerpse Contactgroep voor Joods-Christelijke Betrekkingen betreft een grensoverschrijdend programma over de betekenis van het vreemdelingschap en de vreemdeling voor onze religieuze identiteit. Wie dan het artikel over de gemeente te Mechelen-Noord leest, komt tot de vaststelling dat ook deze Vlaamse gemeente, met leden van meer dan tien verschillende nationaliteiten, nog eens over haar grenzen heeft moeten kijken, al was het alleen al om die universitair geschoolde dominee ook werkelijk te kunnen vinden. Wat een rijkdom, wat een mogelijkheden voor onze Kerk om Kerk te zijn. Indien u een stuk van die rijkdom herkent bij het lezen van deze Kerkmozaïek, dan zijn wij van de redactie weer tevreden mensen! Ds. Judith VAN VOOREN

Inhoud blz. 02 Colofon Uit de redactie geklapt Inhoud

blz. 09 Studiefonds “Ik help een kind” 10

Volwassenenvorming

03

Woord van de voorzitter Schriftwerk

11

Werkgroep Projecten

12

Mechelen-Noord stelt zich voor

04

Moet een dominee universitair zijn opgeleid?

13

Column: Ontboezemingen vanuit het vertaalhokje

06

De eigen leest van de predikant en de therapeut

14

Nieuws uit de Faculteit

07

Nieuws uit de synodale raad

15

Kirchentag 2007

08

Christendom en Islam

17

Aankondigingen

09

Protestantse Solidariteit

19

Vacature Turnhout

Schriftwerk

Als een graankorrel in de aarde (Johannes 12 : 24) We komen in de Bijbel, en daaraan gekoppeld ons geloof, soms merkwaardige tegenstrijdigheden tegen wanneer we Jezus Christus ter sprake brengen. Hij is Herder, maar ook Lam. Hij is Zaaier maar ook Zaailing. Met het oog op de komende lijdenstijd komt vooral de nadruk te liggen op dat woord van Jezus: als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft draagt hij veel vrucht. We vragen ons, net als in Jezus´dagen, misschien wel eens af wat er nu geworden is van het zaad van het Woord dat Hij heeft gezaaid? Er is een handjevol onevenwichtige en soms zo angstige discipelen, waarvan er één nog een verrader zal worden ook. Er zijn enige vrouwen en enkele vrienden die zich zo langzaam maar zeker ook beginnen af te vragen of ze zich niet al te lang hebben vastgeklampt aan een hopeloze zaak, en ze lieten Jezus in de steek (Joh. 6:66). Er is een onberekenbare “schare” voor wie het maar één stap is van het “Hosanna!” tot het “Kruisigt hem!” En ondertussen is er een groep vijanden stil, stiekem, maar hard aan het werk. Wat is er toch geworden van het zaad van het Woord? De Farizeeën zeggen in vers 19 nog: de hele wereld loopt achter hem aan…. Jaja! Gaandeweg wordt duidelijk dat Jezus steeds meer alleen komt te staan: geboren werd Hij buiten natuurlijke gemeenschap om. Voor Hem was geen plaats. Geleefd heeft Hij in, maar toch buiten de sociale gemeenschap, waarvan toch zelfs vossen en vogels weet hebben. Voor Hem geen steen om het hoofd op te leggen. Sterven zal Hij buiten de religieuze gemeenschap, van God en mens verlaten. De eenzaamheid rond Jezus wordt adembenemend: dat is het ogenblik,

waarop de Herder tot Lam, de Priester zelf tot Offer, de Zaaier zelf tot Tarwegraan wordt. En toch is deze Eenzame gekomen om juist gemeenschap te stichten… Is dat dan mislukt? Als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft… Jezus heeft doelbewust de weg van het alleen zijn gekozen, maar juist om niet alleen te blijven. Maar door zichzelf te geven als offer, zal Hij zaad zijn! En in de opstanding zal Hij zijn de “eerstgeborene onder vele broederen”. Tot op de dag van vandaag wordt er dankzij het lijden en sterven van Jezus gezaaid en geoogst, waar dan ook ter wereld! Zijn sterven openbaart ons, wat de dood eigenlijk is, èn wat het leven echt is! Dat gaat niet slechts tegen ons verstand in! Oh nee, er was zelfs een ogenblik waarop Jezus zelf de weg nauwelijks meer zag. Lees maar, ietsje verder in vers 27 als Jezus bidt: Nu ben ik doodsbang. Wat moet Ik zeggen? Vader, laat dit ogenblik aan Mij voorbijgaan? Ach, dat is toch Gethsemane in enkele woorden?! Maar dit ogenblik, was wel zijn ogenblik!! (“zijn ure van verhoging”). En daarom durft Hij ook zeggen: wanneer Ik van de aarde omhooggeheven word, zal Ik iedereen naar Mij toe halen (vers 32). Dàt is Goede Vrijdag, Pasen, Hemelvaart en Pinksteren in één woord. De belofte aan de gemeente, waarin het graan rijpt voor de eeuwigheid! (Zie Gezang 223 LvK). Ds. Frederik-Jan DAANE Horebeke

Synodevoorzitter aan het woord

Geloven in IKEA Uit een opinieonderzoek in opdracht van de Frankfurter Allgemeine Zeitung blijken “relatief veel Duitsers hun dominee te vertrouwen”. Maar wat blijkt uit de analyse van de cijfers? Slechts 48% denkt dat predikanten de waarheid spreken en… 51% denkt dat van artsen. Eerlijk gezegd, had ik ze allebei hoger ingeschat. Bovendien maak ik me zorgen voor hen die onder het mes moeten. Nog groter is mijn verbazing, dat minder dan de helft van de mensen denkt dat predikanten de waarheid spreken. Het meest opmerkelijk is wel een peiling van de Zweedse krant Dagens Industri: burgers hebben meer vertrouwen in meubelwarenhuis IKEA dan in de Kerk: 80% tegen 51%! Dat verschil is dus nog groter. In onze kleine minderheidskerk liggen de cijfers waarschijnlijk gunstiger. Niet omdat IKEA het bij ons niet goed doet. Wel omdat we als kleine VPKB niet geroepen zijn om macht, invloed en maatschappelijk prestige uit te stralen. Dat betekent echter niet dat onze Kerk die realiteit zomaar kan negeren. Marketingtechnieken doen het - om een boodschap over te dragen in een no-nonsense cultuur - nu eenmaal goed. Dat kunnen protestantse Kerken beter in de oren knopen. Waarmee ik niet beweer dat IKEA er met een performante marketingstrategie over 175 jaar nog zal zijn. Wie dat in de huidige tijd echter met zekerheid van de VPKB weet, mag het nu zeggen. Dr. Guy LIAGRE

februari 2007

3

Wat ik met u zou willen delen

“Moet een dominee universitair zijn opgeleid?” Het rapport ‘Pastor in Beweging’ In de Protestantse Kerk Nederland (PKN) verlaten jaarlijks meer dienstdoende predikanten de kerk dan er nieuwe in het ambt worden bevestigd. Procentueel daalt het aantal predikanten (door emeritaat, het opnemen van een profaan beroep of door overlijden) aanzienlijk sneller dan het aantal kerkleden. Over voorgangers gesproken. In de herfst van vorig jaar verscheen het rapport ‘Pastor in Beweging’ van de ‘Brede Studiecommissie predikantsbezetting’. Hierin wordt berekend dat de PKN over vijftien jaar enkele honderden predikanten tekort zal komen en worden voorstellen gedaan om deze situatie te lijf te gaan. Om de professionele leiding van het gemeenteleven te waarborgen, zullen gemeenten vaker predikanten met elkaar moeten delen en moeten er meer kerkelijk werkers in dienst worden genomen. Maar er is meer. Eeuwenlang was het in de gestructureerde protestantse kerken vanzelfsprekend dat een predikant een universitair opgeleide theoloog zou zijn. De commissie echter adviseert het predikantschap te openen voor mensen met een Hogere Beroepsopleiding (HBO) in de theologie. Ook zij zouden - na het volgen van een aanvullende opleiding - predikant kunnen worden. Zodoende zou er één beroepsgroep van pastores komen en vormen predikanten geen aparte ‘klasse’ meer tegenover de nietacademisch opgeleide kerkelijke werkers.

4

februari 2007

Duidelijk geen gedachtegang voortkomend uit een overtal-situatie of gewrocht in een ivoren toren. De door het rapport voorgestane pragmatische benadering heeft veel tumult veroorzaakt en dat niet alleen bij (academisch geschoolde) predikanten die hun heilige huisje, i.c. pastoriewoning, al, als op zand gebouwd, tegen de vlakte zagen gaan. Het rapport zou worden besproken op de synodezitting van de PKN eind vorig jaar - bijgewoond door de voorzitter van de synodale raad en dhr. H. Rooze - maar werd ter kennisgeving aangenomen. Eerst in november van dit jaar zal, na nadere rapportage, een besluit worden genomen. Intussen bleken de meeste synodeleden een HBO-predikant niet te zien zitten, wat met soms erg emotionele reacties kenbaar werd gemaakt. Uit de tegenvoorstellen en amendementen blijkt dat de PKN-synode hecht aan een universitaire opleiding voor de predikanten, met als belangrijk argument dat een predikant de grondtalen waarin de Bijbel is geschreven, moet kennen.

De Verenigde Protestantse Kerk in België Wat als we dit verhaal met alle haken en ogen nu eens transponeren naar de Nederlandstalige kant van onze VPKB? Een viertal vaststellingen

1. De aardse goederen In de PKN wordt een predikant geheel betaald door de desbetreffende lokale kerkgemeenschap. Het rapport opent de weg voor kleinere gemeentes om louter omwille van financiële redenen een goedkopere want nietacademisch gevormde predikant te verkiezen. Liever ‘onze eigen’ HBO-

predikant ‘hebben’ dan een academisch gevormde predikant ‘delen’ met een naburige kerkgemeenschap. Kortom: de marktwerking in de kerk. De Belgische kerk mag zich begenadigd weten met een heel ander financieringssysteem.

2. Gemeentepredikantschap minder gegeerd De commissie voor het predikambt (CPA) constateert dat de aantrekkelijkheid van het gemeentepredikantschap enigszins afneemt en doorgaans door kandidaten als erg zwaar wordt ingeschat. Vaker dan voorheen wordt een bijzonder predikantschap (missionair, jeugd-, haven- enz.) in elk geval even overwogen. Wat ontbreekt in het rapport ‘Pastor in Beweging’ is een antwoord op de vraag waarom de belangstelling voor het (gemeente-)predikantschap zo is afgenomen. De vraag ‘beantwoorden’ door het toegankelijker maken ervan is een zwaktebod. 3. Toch weinig predikantsvacatures Momenteel is het aantal predikantsvacatures in de VPKB relatief klein. Er zal wellicht nooit een situatie komen waarin alle predikantsplaatsen bezet zijn. Dat hoeft ook niet. Mits een vacature niet jarenlang aansleept, dynamiseert zij op meerdere wijzen de gemeente, de regio en de landelijke kerk en kan het predikantencorps zelfs tot een stoelendans bewegen. ‘Pastor(es) in Beweging’. 4. Flexibele kerk De VPKB ontbeert een degelijke studie over het lange termijnperspectief aangaande de verhouding kerkgangers-predikanten en het is nog maar de vraag of zo’n rapport nuttig zou zijn. Er zijn met het blote oog tendensen waar te nemen, waarop tamelijk adequaat wordt ingespeeld. De VPKB is kleiner, daarmee overzichtelijker en flexibeler, ook in besluit-

Wat ik met u zou willen delen

vormingsprocedures. Zo werden er gedurende de laatste jaren diverse categorieën kerkelijk werkers met voorwaarden en bevoegdheden afgelijnd, gaf de synode in 2006 haar fiat om de weg naar het predikantschap te hertekenen, en zijn momenteel in enkele gemeenten student-opdrachthouders aan de slag, onder begeleiding toewerkend en studerend naar een volwaardig predikantschap.

Pleidooi voor academische scholing Bij dit alles zijn we er tot nu toe als VPKB steeds van uit gegaan dat voor een predikantschap academische scholing de standaard is. Dit moet naar mijn mening ook zo blijven. Een viertal overwegingen:

1. ‘Alleen het beste voor de Heer’ Aan deze regel uit de oudtestamentische offerpraktijk koppel ik uiteraard niet de stelling dat academisch geschoolde predikanten dus altijd betere predikanten zijn. Ook niet dat slechts zij gegarandeerd door de Geest Gods bevlogen worden. Wel dat een Kerk die zichzelf respecteert en de Heer der Kerk serieus neemt, er voor zal zorgen dat haar predikanten op de best mogelijke wijze zijn opgeleid. Er is wat dat aangaat geen enkele goede reden om af te wijken van wat in profane middens als onderwijs en gezondheidszorg goed gebruik is. Een voorbeeld uit de laatstgenoemde sector: Bij het eindexamen verpleegkundige (A1-niveau) moet de kandidaat in staat zijn zelfstandig een diagnose te stellen en vervolgens met een adequate behandeling reageren. Tot zover het examen. In de praktijk mag hij of zij dat echter - op straffe van rechtsvervolging - nooit doen. Deze handelingen komen alleen een academisch geschoold arts toe. Ergo: overkwalificatie is in de paramedische wereld een belangrijk goed, en niet

alleen daar. Niemand die er aan denkt verpleegkundigen een aanvullende cursus van zes maanden aan te bieden, waarna ze zich A1-huisarts zouden mogen noemen. Het is hoogmoedig van de Kerk en getuigt van een zware identiteitscrisis als zij zou menen haar dienende taak wel zonder academisch opgeleide predikanten te kunnen vervullen.

2. ‘En voor de kerk’ De vooronderstelling van de hele christelijke kerk is, dat God ons door de Schrift op bijzondere wijze wil aanspreken. In protestantse kerken is de tijd van moraliserende dogmatische preken in gemeenten waar iedereen zo’n beetje hetzelfde denkt, lang voorbij. In onze pluriforme kerkgemeenschappen probeert iedere kerkganger in eigen verantwoordelijkheid en vanuit de eigen situatie ernaar te zoeken hoe hij gedragen, gestimuleerd of vermaand wordt door het gehoorde. De predikant moet bijdragen aan de ontmoeting van de hoorder met de tekst. Dit gebeurt zoveel sprekender indien de predikant in staat is het bijbels Hebreeuws, Aramees en Grieks zelf te lezen en zelfstandig te exegetiseren. Elke vertaling is interpretatie. Zelfs een predikant die de Bijbel in de grondtalen leest, heeft nog altijd een eigen interpretatiekader. Het niet beheersen van de grondtalen vormt een extra en onnodige handicap. Onze gemeenten die - de trend in de samenleving spiegelend - gemiddeld uit steeds hoger opgeleiden bestaan, hebben recht op een predikant die minstens op het terrein van de uitleg van de Schrift op het hoogste niveau opgeleid is. En dit is nog maar één aspect. Wat te denken van pastorale vorming? Zorgvuldig omgaan met mensen die zich in een soms psychisch erg kwetsbare situatie bevinden, vereist scholing, rijping, doordenking, het aanleren van een voortdurende zelfkritische houding enz. Er zijn talloze zaken te noemen. Zo is een predikant geen werknemer van de

kerkenraad. Het hoeft geen betoog dat vrijheid en zelfstandigheid zeer gediend zijn met een academische opleiding.

3. ‘En voor de wereld’ Het is er ook buiten de kerk niet eenvoudiger op geworden gemeentepredikant te zijn. Alle vanzelfsprekendheid en maatschappelijke erkenning zijn weg. Misschien is het zo zelfs beter. Maar nu de hegemonie van het christendom ten einde is, is des te belangrijker in het oecumenisch, interreligieus en interlevensbeschouwelijk debat de eigen positie te bepalen, te formuleren en telkens weer te herijken. Zonder te willen beweren dat een predikant weer dringend moet gaan behoren tot de notabelen uit stad of dorp, moet hij wel het gesprek met de cultuur aan kunnen gaan, en dat op gelijk welk niveau en eender waar in onze gediversifieerde samenleving. Meer dan ooit is professionalisering vereist. 4. ‘En voor de predikant zelf ’ Een predikant is een ‘dienaar des Woords’, een ambt dat zwaar kan wegen. Een breed georiënteerde opleiding en diepgaande studie bieden geen enkele garantie, maar vormen wel een onmisbare voorwaarde en ondersteuning om, net als Mozes ooit, de armen ten zegen te kunnen blijven heffen, op tijd en stond je stem te verheffen, zelf goed in je vel te zitten en een waardig voorganger te zijn en te blijven. Ds. S.H. FUITE, Voorzitter commissie voor het predikambt Predikant SOW Brussel

februari 2007

5

Wat ik met u zou willen delen

Over geestelijke bijstand en de eigen leest van predikant en therapeut Hulp In onze moderne wereld van telkens toenemende werkdruk, van tijd is geld en geld is geluk, van hoge hypotheken en kraters van schulden, van dichtslibbende wegen, zowel in het wegverkeer als in het sociale verkeer, van een onrechtvaardig economisch systeem, zijn begrippen als stress, overspannen, overwerkt, burn-out, depressie, psychische aandoening, geestelijke ontreddering... gemeengoed geworden. En een depressie of een burn-out is geen pretje. Wie er een oploopt kan maar beter hulp zoeken. Als je een longontsteking hebt, laat je die toch ook niet doorwoeden?

Taboe Toch rust er nog altijd, ook in de 21e eeuw, een taboe op psychische aandoeningen. In onze cultuur van het recht van de sterkste, van bikkelharde economische concurrentie, van ziek is zwak en gezond is de norm, van jong is gewenst en oud is afgeschreven, van de zakelijkheid die het telkens weer wint van de menselijkheid, in die cultuur is slechts plaats voor sterken en stabielen. Alsof geestelijke ontreddering een teken van zwakte is. En alsof ontreddering niet ook gezien kan worden als een “normale” gezondmenselijke reactie op een, menselijk gesproken, abnormale situatie. Om die reden benadrukte de bekende psychoanalyticus Erich Fromm ooit, niet zonder gevoel voor betekenisvolle overdrijving, dat het moderne psychosomatische ziek-zijn een teken van gezondheid is, erop duidende dat het ten diepste een bewijs van gezond-zijn is, ziek te worden van een ongezond

6

februari 2007

maatschappelijk systeem. Bovendien, zo stelde de theoloog-psycholoog Han Fortmann: er zijn mensen die nooit ontredderd raken, wellicht bij gebrek aan persoonlijkheid. Zij zijn zo evenwichtig omdat ze nooit toppen bestijgen, noch in diepten afdalen. En omgekeerd zijn er velen met grote innerlijke problemen, juist omdat hun geest zo rijk is, omdat er in hen zoveel is dat vraagt om harmonisering en integratie.

Verschil tussen pastoraat en psychische hulp De markt van de psychische hulp en bijstand is bont en veelkleurig. En terzijde van die markt kunt u ook nog terecht bij de aalmoezeniers, pastores en predikanten. Wat nu is het verschil tussen de geestelijke bijstand van een dominee of pastor en die van een humanist of psycholoog? In de pastorale hulpverlening gaat het niet om psychotherapie of om psychologischwetenschappelijke analyse van de geest. Een goede pastor begeeft zich niet op het terrein van de psychotherapeut. De eigen aard van het pastoraat moet gezocht worden op het terrein van geloof, levensbeschouwing en zingevingsvragen. Wat is de zin en het doel van mijn bestaan? Mag ik er wel zijn? Ben ik wel ergens goed voor? Waarom overkomt mij dit? Wordt mijn leven, wordt deze wereld gedragen door God? De gesprekken met een therapeut of arts lopen meestal uit op een behandelplan, waar dat bij een pastor of dominee niet zo is. Waar de therapeut voornamelijk een behandelaar is, is de pastor vooral gesprekspartner en vertrouwens-

persoon, of ook vroedman of -vrouw ten aanzien van antwoorden op geloofs- en zingevingsvragen, maar zonder dat dit nog verder uitloopt op een behandeling.

Overlappingen Natuurlijk zijn er tussen het terrein van de pastor en dat van de therapeut overlappingen. Soms is, door een traumatische gebeurtenis, bijvoorbeeld voor wie een vader had die incest pleegde, iemands godsbeeld in elkaar gevallen. Dan is het vaderbeeld geschaad en is het ook moeilijk om te geloven in God als een liefhebbende vader. Tegenover het beeld van een boze of wrede God kan de pastor dan vanuit de bijbel en in woord en daad, het beeld aanreiken en/of herstellen van God de Barmhartige die uit is op heelmaking en herstel van gebrokenheid. Want voor wie depressief of getraumatiseerd is kan het zicht op dat godsbeeld verduisterd of onzichtbaar zijn. Waar de therapeut dan het trauma bloot zal leggen en behandelen, daar probeert de pastor het geschonden godsbeeld heel te maken of te vernieuwen. Maar uiteindelijk blijft steeds gelden: houd je aan je leest. Beiden, therapeut en pastor, hebben hun eigen specifieke terrein. Ernst VEEN, Leuven.

Nieuws uit de Synodale Raad

Graag uw aandacht voor... De synodale raad heeft in zijn decembervergadering een werkkalender vastgelegd voor de komende maanden. Een aantal belangrijke voorbereidingen staat op het programma . Deze betreffen o.a. de herformulering van het vicariaat , de bezinning over nascholing van de predikanten, de evaluatie van de ARPEE-enquête enz. Hieronder lichten we nog enkele andere werkzaamheden van de synodale raad nader toe.

Kirchentag Zoals u elders in Kerkmozaïek kunt lezen, vroeg men onze medewerking aan de Kirchentag 2007. Vanuit België zijn de predikanten Saskia KETELAAR en Heike SONNEN de contactpersonen. De synodale raad zoekt nog steeds een team van 7 tot 9 personen, dat bereid is om van 7 tot 9 juni a.s. op aantrekkelijke en interactieve manier de VPKB op deze Kirchentag in Keulen voor te stellen. Reis- en verblijfskosten zijn ten laste van de Duitse en Belgische Kerken. Heeft u interesse, dan kunt u terecht bij ds. Heike SONNEN: tel. 02/427.06.42

God(en), een handleiding Op 4 januari 2007 bezocht Minister Laurette ONKELINX, verantwoordelijk voor de erediensten, de tentoonstelling “God(en), een handleiding”. Ze werd begeleid door de verantwoordelijken van de verschillende erkende erediensten. Tijdens de persconferentie onderstreepte ze het belang van waarden zoals verdraagzaamheid en kennis van de andere godsdiensten. De pers gaf aan dit bezoek ruime aandacht.

Coördinator gezocht Op de laatste synodevergadering werd een aantal coördinatoren ge(her)kozen. Naast deze tweetalige nationale verantwoordelijken zijn we nog op zoek naar een coördinator voor Vlaanderen. Deze coördinator is de verbindingspersoon tussen de Nederlanstalige werkgroepen liturgie, onderwijs, catechese, jeugd, volwassenen-

vorming, diaconaat, migranten, evangelisatie en media. Heeft u interesse, dan kunt u zich melden bij mevr. Margreet DE BOER, vice-voorzitter van de synodale raad: 09/220.43.66

Dariusz TOMCZAK beroepbaar De synodale raad verklaarde vicaris Dariusz Tomczak uit Eupen beroepbaar. Eupen is één van de Duitstalige VPKB-gemeenten in België.

Commissie van wijzen De centrale raad van de ARPEE stuurde op vraag van Minister van Justitie ONKELINX haar een aantal reacties toe bij het rapport over de herwaardering van de predikantswedden. Dit rapport werd samengesteld door een commissie van wijzen. Een interparlementaire werkgroep zal het in de komende maanden bespreken.

Algemene Kerkvergadering 2008 Op zaterdag 28 april 2008 organiseert het district Antwerpen-Brabant-Limburg de volgende Algemene Kerkvergadering (AKV). De plaats is momenteel in bespreking. Van zodra wij meer informatie hebben, volgt deze o.a. via dit kanaal.

BOUDIN was er 10 jaar predikant. Deze kerk, de enige VPKB-gemeente in het buitenland, is thans op zoek naar een nieuwe predikant. Het moderamen van de synodale raad bestudeert de mogelijkheden om hierbij te helpen.

Leopoldsburg Leopoldsburg, wijkgemeente van de protestantse kerk te Genk, heeft sinds de inkrimping van het Belgische Leger een drastische terugval van het aantal kerkleden gekend. Vanwege het kleine ledenaantal en het wegvallen van een vaste vrijwillige voorganger, besliste de kerkenraad van Genk, de werkzaamheden daar te beëindigen. De nog resterende leden hebben aansluiting gevonden in andere gemeenten.

Protestantse Kerken in Europa De uitvoerende raad van de Gemeenschap van de Protestantse Kerken in Europa (Leuenberg) houdt van 17 tot 19 september 2007 haar Algemene Vergadering in Brussel. De VPKB is via de voorzitter van de synodale raad mede-organisator. De samenkomst zal plaatsvinden in de gemeente Brussel-Museum.

Bevestigingsformulieren Canterbury In Canterbury (V.K.) is er een kleine Franstalige gemeente. Deze protestantse kerk komt bijeen in de crypte van de kathedraal. Prof. dr. H.R.

De synodale raad en de commissie voor het predikambt zijn bezig met een herziening van de liturgische teksten voor het bevestigen van studentopdrachthouders, vicarissen en predikanten. februari 2007

7

Nieuws uit de coördinatie Bezinning en Dialoog

Christendom en Islam Kennismaking met de islam Brussel & Tervuren (Moorsel) Moslims wonen vlak bij ons. We horen over hen. Wat weten we over hen? Moslims en islam worden in onze maatschappij vaak als groeiende bedreiging voor de democratische samenleving en de wereldvrede voorgesteld. Voor iedereen die meer wil weten over de islam biedt deze cursus mogelijkheden. In 3 avonden wordt basisinformatie gegeven over de islam. Elke bijeenkomst is er gelegenheid om vragen te stellen en van gedachten te wisselen. De 3 avonden vormen één geheel maar zijn ook apart te volgen.

Er gaan twee dezelfde reeksen door

De cursus wordt georganiseerd door

Reeks 1 28 februari, 7 maart en 21 maart Tijd: 19u45 - 22u15 Plaats: Parochiezaal Moorsel (links van de kerk), Moorselstraat 203, 3080 Tervuren (Moorsel)

Werkgroep Christendom-Islam van de Verenigde Protestantse Kerk in België in samenwerking met Motief vzw. Op vraag kan de cursus ook in uw omgeving worden georganiseerd.

Reeks 2 29 maart, 26 april en 3 mei Tijd: 19u45-22u15 Plaats: Protestantse Kerk Brussel, Nieuwe Graanmarkt 8, Brussel. Het dichtstbijzijnde metrostation is St.-Katelijne/St. Catherine.

Inschrijven

Eerste avond Basisinformatie over de islam en de verscheidenheid van stromingen Docente: Khadija Aznag (islamologe en moslima)

Tweede avond Verhouding christendom-islam, vroeger en nu Docent: Frans Hitchinson (godsdienstsocioloog en godsdienstinspecteur)

Derde avond Aanknopingspunten voor een positieve dialoog Docent: Omar Van den Broeck (docent islam en moslim)

8

februari 2007

Deelname: Euro 15 voor de hele reeks (VPKB-leden betalen Euro 9). U kunt het bedrag overmaken op rekeningnummer 001-2698909-57 Met vermelding van cursuscode P06IB (Moorsel) of P06IB2 (Brussel). Bij voorkeur vóór 25 februari 2007 (Moorsel) en vóór 26 maart 2007 (Brussel)

Informatie Eefje van der Linden, 02 510 61 62 of [email protected]

Nieuws uit de coördinatie Kerk en Wereld

Protestantse Solidariteit Uw NGO voor ontwikkelingshulp Vrouwen in Kivu De oorlog in Congo heeft sinds 1996 een enorme toename veroorzaakt van seksuele wreedheden, vooral in het Oosten van het land (Kivu). Het verkrachten van vrouwen en meisjes is een oorlogswapen geworden. Naast een enorm psychologisch trauma voor de slachtoffers zijn er ook sociale en medische gevolgen. Volgens de Congolese gebruiken wordt een verkrachte vrouw verstoten door haar man en familie. Een verkracht meisje verliest haar kans op een huwelijkspartner wat haar ertoe aanzet, niet over de verkrachting te praten met alle psychologische consequenties van dien. Het risico op HIV-infectie is groot. Velen hebben verwondingen aan de genitale organen waarvoor chirurgische ingrepen nodig zijn. De slachtoffers zijn gemarginaliseerd en vinden niet het nodige geld om medische zorgen te betalen. Hun familiale leven is verstoord, ze worden gedwongen te scheiden van hun echtgenoot, hun kinderen zijn de dupe om dan nog het probleem van de ongewenste kinderen niet te vermelden. Protestantse Solidariteit heeft van de Waalse regering 70.000 Euro gekregen om de situatie van 200 verkrachte vrouwen en meisjes te verbeteren. Hiervoor werkt Protestantse Solidariteit samen met de Baptistenkerk in Goma. Protestantse Solidariteit moet eerst zelf 10.000 Euro bij elkaar brengen. Hierbij lanceren wij een oproep om 10.000 Euro bij elkaar te krijgen om dit programma te kunnen uitvoeren. De doelstellingen van het programma zijn: het reïntegreren van de vrouwen of meisjes in hun familie; aids-counselling en psychologische bijstand aan te bieden; het verlenen van medische of chirurgische zorgen; kleine leningen aan te bieden waardoor ze weer een inkomen kunnen verwerven. Dhr. Johan TROUKENS, voorzitter van de bestuursraad. Marsveldstraat 5 B-1050 Brussel Tel. + 32 2 510.61.80 Fax + 32 2 510.61.81 Rekening 068-066 90 10-28 e-mail [email protected] (Giften vanaf Euro 30 zijn fiscaal aftrekwww.vpkb.be/ProtestantseSolidariteit baar)

Studiefonds : Ik help een kind Dit is een studiefonds van de Coördinatie Kerk en Wereld. Jongeren van onze partnerkerk, de Presbyteriaanse Kerk in Rwanda, ontvangen daaruit financiële steun voor hun secundaire studies. Giften komen niet uit de officiële zendingsbijdragen van de VPKBgemeenten. Het is voor individuele personen, diaconieën of andere groepen uit de gemeenten een mogelijkheid om iets extra’s te doen om jonge mensen kansen op een betere toekomst te geven. Momenteel ontvangen 215 jongeren steun uit het studiefonds. Vele donateurs geven al jaren trouw. Met nieuwe donateurs zijn we erg blij en met elke eenmalige gift! Ons streefbedrag van 25.000 € is vorig jaar ruimschoots gehaald. Eind otober was er 22.000 € gestort. In de laatste maanden hebben velen nog een bijdrage gestort. In 2006 is een totaalbedrag van 34.347 Euro binnengekomen! Op deze manier kunnen we meer jongeren steunen. Hartelijk dank aan iedereen die heeft bijgedragen! Ook dit jaar kunt u uw bijdrage storten op rekeningnummer 125.9302045.30 van Protestantse Solidariteit Marsveldstraat 5 B-1050 Brussel o.v.v. ‘Ik help een kind” (Fiscaal attest vanaf 30 Euro)

Contactpersoon: Jean Lenders Tel. 03-666.24.99 E-mail: [email protected]

februari 2007

9

Nieuws uit de Nederlandstalige communautaire coördinatie

Volwassenenvorming Het Onze Vader, een actueel joods gebed Jezus was jood en geen christen, dat weten we tegenwoordig wel. Minder bekend zijn de implicaties. Dat geldt ook de bekendste tekst die van Jezus is overgeleverd, het Onze Vader. In feite is het een joods gebed, waarin geen christelijke uitdrukkingen voorkomen. Wel begrippen die typisch zijn voor deze bijzondere prediker uit Nazareth. Wanneer we de woorden van zijn gebed beluisteren vanuit zijn eigen joodse omgeving, gaat de actualiteit van zijn boodschap oplichten. Bovendien krijgen we inzicht in één van de belangrijke vragen van onze tijd: de verwantschap tussen joden en christenen. Spreker Prof. dr. Peter Tomson, docent Nieuw Testament aan de Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid in Brussel

• •

woorden zoals ‘liefde’ en ‘wereld’ herijken de tijd toen proberen te leggen op onze tijd nu (2007) en zo voor onze tijd de kracht van de boodschap ontdekken!

Begeleiding De avonden staan onder begeleiding van Egbert Rooze (protestants theoloog) en André Goossens (katholiek theoloog) Waar en wanneer? Op 17 januari, 14 februari, 14 maart, 18 april 2007 van 20.00 tot 22.15u. Deze activiteit gaat door in het Gildehuis, St.-Bavoplein, Boechout. Prijs : Euro 8 voor de reeks.

Richtprijs : Euro 5 _____________________________

Evangelie in een gebroken wereld We willen samen het evangelie van Johannes een beetje anders dan ‘normaal’ lezen. Geen bijbelstudie maar Leerhuis: • de joodse achtergrond van woorden proberen te peilen

10

februari 2007

Waar en wanneer ? De avond gaat door op 15 maart 2007 van 20.00 tot 22.15u. in het VOC-Karel Cuypershuis, Lange Leemstraat 57, 2018 Antwerpen Richtprijs : Euro 5 _____________________________

_____________________________

Forumgesprekken

Data Deze activiteit gaat door op 28 februari a.s. in de VPKB-gemeente te Kortrijk, Bloemistenstraat 2a, van 20.00 tot 22.15u. U heeft tevens de gelegenheid om schilderijen van Colow te bekijken. U bent hiervoor al welkom vanaf 19u.

sieerd worden tussen theologen, filosofen en natuurwetenschappers. Uit de soms hoogoplopende discussies is op te maken dat het niet zo maar om het even is. Edwin Delen (theoloog) en Johan Braeckman (filosoof) zijn elkaars gesprekspartner. Ze zullen uitleg geven bij hun uitgangspunten en hun visie geven. Waar zullen ze elkaar vinden en waar gaan de wegen uit elkaar?

_____________________________

Evolutie, schepping, intelligent ontwerp Een filosoof en een theoloog geven hun visie Eens is het begonnen. Daar kunnen filosofen en theologen het over eens zijn. Maar hoe is het begonnen? Was het een grandioos toeval? Is er sprake van een vernuftig plan? Zijn het scheppingsverhaal en de evolutietheorie onverenigbaar? Veronderstelt schepping een intelligent ontwerp of wordt er toch iets anders bedoeld? Vragen die keer op keer gesteld en bediscus-

In een serie van drie lezingen wordt aandacht besteed aan minderheden in onze samenleving op het gebied van geloof en levensbeschouwing. Naast informatie over de levensbeschouwing komt ook beleven van deze levensbeschouwing in het dagdagelijkse leven aan bod. Na het protestantisme zullen dit voorjaar het jodendom en het boeddhisme aan bod komen. Waar en wanneer ? 15 februari, 8 maart 2007 in CC Den Blank, Begijnhof 11 te Overijse. _____________________________

Nieuws uit de coördinatie Admistratie en Financiën

Planning 13 februari 2007 20.00 - 22.15 u Evangelie in Klinkende Munt Protestestantse Kerk Brussel Nieuwe Graanmarkt 8 te Brussel (laatste avond) 14 februari, 14 maart, 18 april 2007 20.00 - 22u15 Evangelie in een gebroken wereld in het Gildehuis, St.-Bavoplein te Boechout 19 februari 2007 14.00 -16.00u Intercultureel Bijbellezen voor mensen die bijbelgroepen begeleiden. TPC, Groenenborgerlaan 149 te Antwerpen. 9 tot 13 april 2007 Baas in Eigen Bord Over oude en nieuwe spijswetten, voedsel, religies en macht Huis Bethanië te Everbeek Vrijdag 30 maart, 14.00u. tot zondag 1 april 2007, 14.00u Gog en magog Politiek bijbellezen met Ton Veerkamp TPC, Groenenborgerlaan 149 te Antwerpen 5 mei 2007 14.00 - 17.00u Nationale Identiteit een stadswandeling door de Noordoostwijk van Brussel met dr. Guy Liagre Verzamelpunt : KEK-gebouw, Jozef-II-straat 174 te Brussel Zondag 1 juli, 11.00u. tot dinsdag 3 juli 2007, 19.00u. Uitleefdagen over het bijbelboek Ester TPC, Groenenborgerlaan 149 te Antwerpen

Werkgroep Projecten zoekt voorzitter/secretaris De activiteiten van de werkgroep “Projecten” zullen, bij gebrek aan een plaatsvervangende voorzitter/secretaris, op korte termijn stilgelegd moeten worden. Daarom deze dringende oproep aan kandidaten, die de leiding van de werkgroep “ Projecten” op zich willen nemen. U kunt zich bij één van de volgende personen melden: -

Yvon Brohez - tel.: 02/510.61.76 e-mail : [email protected] Dirk Hartkamp - tel.: 02/510.61.76 e-mail : [email protected] Jean Lenders - tel.: 03/666.24.99 e-mail : [email protected]

De opdracht van de werkgroep « Projecten » luidt : het coördineren en kanaliseren van alle aanvragen tot hulp (giften, leningen, personeel) uit de plaatselijke kerken of sociale en diaconale instellingen; het evalueren, presenteren en aanbevelen van de aanvragen in de mate waarin deze werden aanvaard (cfr. Sectie V – Diaconaat/C.V.4 – Commissie voor projecten).

-

Profiel van de voorzit(s)ter/uitvoerende secretaris: - man/vrouw – kan zich gemakkelijk vrij maken; - is tweetalig (Nederlands - Frans) zowel in spreken als in schrijven; - kennis van Duitse en Engelse taal is een pluspunt; - administratieve aanleg – briefwisseling en archief; - kan initiatieven ontwikkelen; - contactuele eigenschappen: vergaderingen leiden en bijwonen; - is in het bezit van een P.C. met internetaansluiting. De werkgroep “Projecten”.

februari 2007

11

Nieuws uit de gemeenten

Mechelen-Noord stelt zich voor de mensen van Mechelen en omgeving zijn, waarin plaats is voor jong en oud.

Activiteiten De zondagse erediensten worden bezocht door ca. 90 mensen, waarvan Op 3 september 2006 verwelkomt de jeugd vaak meer dan 20 van de gemeente haar nieuwe predikant. kinderen. Voor hen wordt er dan een speciale kindernevendienst gehouden, maar u zult begrijEén van de oudste pen, dat we ook in de andere activigebouwen in de stad teiten van onze gemeenschap speciale Wie in Mechelen door de Keizerstraat aandacht hebben voor de kleinen in wandelt, kan het kerkgebouw van de ons midden. Voor de tieners (ca. 15 VPKB-gemeente Mechelen-Noord jongeren) wordt er maandelijks jeugdpasseren zonder het op te merken. kerk en jeugdcatechese georganiseerd, Dat komt niet omdat het zo oninte- waarvoor een team van gemeenteleressant is. Integendeel: al vóór het jaar den de verantwoordelijkheid draagt. 1300 werd het als kapel van het St. Bij de bijbelstudies op dinsdagavonden Julianus- of Passantengasthuis ge- en donderdagmiddagen kom je menbouwd en is daarmee één van de sen van verschillende leeftijden teoudste gebouwen van de stad. Een gen. En voor de ouderen wordt er passend onderkomen voor een ge- maandelijks een se-niorenmiddag gemeente, die haar wortels kan terug- houden. Al deze activiteiten staan vervoeren tot het begin van de 19e eeuw meld in ons maandblad “De Brug”, en die van meet af aan een speciale dat in 2006 zijn 50-jarig bestaan vierde. band met passanten heeft gehad. Op de stoffelijke kant van dit alles houdt de bestuursraad nauwgezet toezicht, daarin bijgestaan door enkele Kerk voor jong en oud deskundige gemeenteleden. Voor de Waren het ooit de Engelse spoorweg- inhoudelijke kant berust de verantarbeiders, die in dit Godshuis een on- woordelijkheid bij de kerkraad, die derdak vonden, in de loop van de tijd bestaat uit vijf ouderlingen, twee diaheeft zich onze kerk ontwikkeld als kenen en de predikant. een thuis zowel voor Vlamingen als voor mensen van elders. Zo telt onze gemeenschap meer dan tien verschil- Predikanten lende nationaliteiten, waarvan de Onze gemeente is kennelijk dermate Turks-Assyrische christenen een be- levendig en boeiend, dat ze haar prelangrijke groep vormen. Toch willen dikanten lang kan vasthouden: in de we nadrukkelijk een kerk van en voor periode van meer dan veertig jaar tot

12

februari 2007

2005 hebben we eigenlijk slechts twee voorgangers gehad. Na een vacaturetijd van ruim een jaar hebben we afgelopen zomer een nieuw begin gemaakt met een nieuwe predikant: ds Jelle Brouwer. Daarvoor hebben we - voor het eerst sinds lange tijd - de blik noodgedwongen over de grens moeten richten. Maar onze traditie van gastvrijheid geeft ons de vaste overtuiging, dat we voor elkaar een plekje kunnen inruimen. En dat we zo samen onze roeping van Christuswege gestalte kunnen geven, opdat onze kerk haar taak blijft vervullen als een voorlopig thuis voor pelgrims onderweg naar Gods Rijk. Voor nadere bijzonderheden en actuele informatie verwijzen we graag naar onze webstek: www.protestantse-kerkmechelen-noord.be. Wie interesse heeft voor de geschiedenis van onze gemeente kan daarover meer lezen in de uitgave “In een straat genaamd de rechte”, te koop in ons kerkgebouw, Keizerstraat 26-28.

Column

Ontboezemingen vanuit het vertaalhokje Al vele jaren nu - ik denk dat ik zo langzamerhand mijn zilveren jubileum mag vieren - zit ik tijdens de jaarlijkse synodedag(en) of tijdens een of andere VPKB-studiedag in het vertaalhokje (afdeling Frans naar Nederlands). Ik zit daar soms alleen, soms met een andere vertaler, enkele uren, hoewel het ook voorgekomen is dat ik er bijna een hele zittingsdag zat. Vooral de machtige marathonzittingen in de jaren voor de stichting van de VPKB komen me dan voor de geest, met plotseling ingediende moties neergepend op een vodje papier in afschuwelijk Nederlands maar ondertekend door 5 afgevaardigden, met oneindige herhalende uitleg door de toenmalige voorzitter(s) of moderatoren van Kerkorde-artikelen die door de Nederlanders anders begrepen werden dan de Belgen. Bijvoorbeeld: NL: Maar dat mag toch niet! B: Staat dat er, dat het niet mag? NL: Neen! B: Wel, dan mag het! Het merkwaardige is, dat ik van vele afgevaardigden soms beter de rug ken dan het aangezicht, omdat de vertaalhokjes meestal achter of opzij van de tafels van afgevaardigden staan. Ik zie dan ook wie er aandachtig volgt – ook na een copieuze maaltijd bereid door Dar-al-Amal - en wie aan zijn siësta begint, wie de krant zit te lezen of liever persoonlijke correspondentie doorneemt en daardoor bij stemmingen vergeet waarvoor hij of zij eigenlijk de stemkaart de lucht in steekt. Boeiend is ook om te zien wie er het woord vraagt. Eigenlijk moet ik zeggen: hoe weinig verschillende afgevaardigden het woord vragen. Want dat is ook opvallend: sommigen hebben werkelijk over elk document iets te

zeggen, persoonlijk of namens het district. Ik denk dan wel eens: is dat nu om de zaak vooruit te helpen, om te laten zien hoe goed men de documenten bestudeerd heeft, hoe fijn het is de eigen stem te horen, of werkelijke interesse? Degenen die het meest aan het woord zijn, zijn uiteraard de moderator van de vergadering en de voorzitter van de synodale raad. Ze zeggen nogal dikwijls dat ze nu de vergadering verder in het Nederlands zullen toespreken (ha! even rust voor mij!), maar dat zijn ze na vijf zinnen alweer vergeten. Begrijpelijk: het merendeel van de afgevaardigden is Franstalig. Ik herinner me ook dat, tijdens een urenlang debat over een artikel van de Constitutie, ik in de microfoon zegde dat ik voorlopig niet meer vertalen zou, omdat ik gezien had dat het weinige aantal Nederlandstaligen mét koptelefoon deze hadden afgezet. Even later kwam de goede, oude ds.Buunk uit Kortrijk langs om, een beetje in zijn gat gebeten, mij te zeggen dat hij nog wél luisterde. Sindsdien heb ik nooit meer zulke boude uitspraak in het vertaalhokje gedaan!

dienst ben natuurlijk om collega’s, vrienden, enz. te zien én toch ook hoofdzakelijk om de Kerk die mij bijzonder lief is – met al haar gebreken, ik weet het – te dienen, juist zoals al die afgevaardigden dat doen. Elke keer dat ik in dat hokje zit, word ik weer ontroerd door alle ijver, ernst en werkkracht die al die mensen aan de andere kant van het glas, al die “ruggen”, aan de dag leggen voor de VPKB.

Trans Lateur

Een van de prettigste ervaringen is altijd weer dat je, hoewel afgesloten achter glas, toch de groepsdynamiek van zo’n zitting in je kleine hokje kunt voelen en meebeleven. Klein is het inderdaad. Men kan er niet veel bewegen. Een tafel, 2 stoelen, 2 micro’s, 2 toestellen met knopjes... dat is het... en natuurlijk alle documenten in twee talen, vanaf 2006 gelukkig met gelijklopende paginering. Waarom zit ik toch zo graag in dat hokje? Nu ik niet meer in actieve februari 2007

13

Nieuws uit de Faculteit

Faculteit voor de Protestantse Godgeleerdheid

Tentoonstellingen 1° Tot 25 maart 2007 is in de fraaie gebouwen van Thurn en Taxis in Brussel de tentoonstelling God(en), een handleiding te bezichtigen. Deze tentoonstelling die nota bene werd geopend door minister Laurette Onkelinx van justitie (zij is bevoegd voor erediensten) geeft een overzicht van haast alles wat er in de wereld bestaat aan geloofsovertuigingen. 2° Een Hugenotenexpositie is tot 10 maart 2007 te bewonderen in Metz in het Noord-Franse Lotharingen, om precies te zijn in de Temple Neuf, de nieuwe protestantse kerk van Metz. De exacte affiche luidt Hugenoten: van de Moezelstreek tot Berlijn, de weg van de verbanning. De Faculteit organiseert een excursie naar beide tentoonstellingen voor studenten en belangstellenden. Eefje van der Linden van het VPKBVolwassenenvormingswerk (tel. 02510.61.62) coördineert één en ander en geeft informatie. De hoogleraren Willems en Wiersma gaan mee naar Metz.

Conferentie ACJCB Op dinsdag 20 en woensdag 21 februari 2007 vindt de jaarlijkse tweedaagse conferentie plaats voor predikanten, pastores, pastorale medewerk(st)ers, catecheten, studenten en allen die belang stellen in de verhou-

14

februari 2007

ding tussen jodendom en christendom. Het thema is: “De betekenis van het vreemdelingschap/de vreemdeling voor onze religieuze identiteit.” Op dinsdagavond 20 februari spreken bijvoorbeeld prof. P.J. Tomson over ‘Niet-joden in de traditie van Jezus’ en dr. Abdelilah Ljamai over ‘Vreemdelingschap in de islam’. De organisatie is mede in handen van de Antwerpse Contactgroep voor Joods-Christelijke Betrekkingen (ACJCB). Plaats : Theologisch en Pastoraal Centrum, Groenenborgerlaan 149 in Antwerpen, achter Middelheim (te bereiken vanaf Centraal Station Antwerpen met bus 27 en vanaf Station Berchem met bus 21).

Bij de Buren De Universiteit Antwerpen verzorgt een integrale lezing van Kants tweede kritiek : Kritik der praktischen Vernunft (De Nederlandse vertaling van dit boek werd in 2006 verzorgd door uitgeverij Boom, Amsterdam). De sessies zijn op 12, 19 en 26 februari 2007 en op 5 en 12 maart 2007 ; ze beginnen steeds om 18u00 en duren tot 20u30. Plaats : lokaal C.001 op de stadscampus van de UA, Prinsstraat 13, 2000 Antwerpen (15 minuten te voet van Centraal Station Antwerpen). Inlichtingen verstrekt [email protected]

Boekpresentatie Op vrijdagmiddag 30 maart 2007 wordt in het gebouw van de Faculteit het nieuwe boek van Jurjen Wiersma gepresenteerd. De feestelijke presentatie begint om 13u30 na de paas-viering en wordt opgeluisterd met een rede van dr. Hans-Dirk van Hoog-

straten (gevraagd). Iedereen is welkom. De titel van het boek is: “Een wiel dat draait. Over ethiek en identiteits(her)vorming.” Wiersma schrijft onder andere dat in de 20e eeuw allerlei begrippen hun betekenis verloren terwijl ideologieën verbleekten. Menigeen ging bungelen. Identiteitscrisis was het gevolg. De titel van het boek is ontleend aan een gedicht van Jan Emmens; de ondertitel is probleemoplossend van strekking. Skandalon, Meppel is de uitgever.

Website FPG Op de website van de FPG staat allerlei nieuws, zoals de geschiedenis van de Faculteit, het onderzoek en de publicaties van de hoogleraren, de studiegids met het overzicht van de cursussen, het collegerooster, de bibliotheek enz. Wie over specifieke zaken nog meer wil weten kan altijd terecht bij de decaan, Prof. P.J. Tomson, (email : [email protected])

FACULTEIT voor PROTESTANTSE GODGELEERDHEID Secretariaat: mevrouw Anne Joué Bollandistenstraat 40 (bij metrohalte Merode, Montgomery of Thieffry + 5 min. te voet) B - 1040 BRUSSEL (tel. 02-735.67.46 / Fax 02-735.47.31). De website van de FPG is www.protestafac.ac.be Het emailadres is info@ protestafac.ac.be

Nieuws van hier en daar

Kirchentag 2007 Thema : ‘Levend en krachtig en scherper’ Namens de Evangelischen Kirchen im Rheinland mag ik u van harte uitnodigen voor de 31e Deutscher Evangelischer Kirchentag in Keulen van 6 t/m 10 juni. Iedereen is welkom. In het bijzonder worden wij, Belgen, dit jaar uitgenodigd als buren van de gastvrije Evangelische Kirche in het Rijnland. De Kirchentag is een plaats waar mensen met elkaar in gesprek zijn, een feest van het geloof, waar mensen elkaar ontmoeten. Het is voor velen een geestelijk hoogtepunt. Een Kirchentag meemaken, scherpt de blik voor geloof, voor het leven en voor de wereld. De meeste deelnemers houden van hun bezoek aan de Kirchentag een onvergetelijke ervaring over.

Op de Kirchentag komen de meest verschillende mensen met elkaar in gesprek. Samen wordt er nagedacht, gediscussieerd en ook gelachen. Tegelijkertijd is de Kirchentag een plaats om samen

of in stilte te bidden, vrolijk te zingen en uitbundig te vieren. „Levend en krachtig en scherper” dat is het thema in Keulen. Het thema komt uit de brief aan de Hebreeën. Het woord van God is scherp! Het geeft inzicht. Protestant zijn, betekent dat je je laat scherpen door het Woord van God. Keulen is een uitgelezen plaats voor de Kirchentag. Het is een stad met traditie en een open atmosfeer. De inwoners zijn gezellig en gastvrij. Bovendien is Keulen als bisschopsstad het centrum van het katholicisme in het Rijnland en het is een stad met kunst vanaf de antieke oudheid tot de dag van vandaag. Er is alle reden om u te verheugen op de vijf dagen van 6 tot 10 juni 2007. Zij bieden u een unieke kans om het Woord van God te beleven en die levende vitaliteit met honderduizenden te vieren. Als contactpersoon in België nodig ik u van harte uit voor deze Kirchentag. Meer technische informatie over de wijze van aanmelden, de voorwaarden en de procedures die worden gevolgd, kunt u vinden

op www.kirchentag.de. U kunt bij mij ook een internationale informatiebrochure aanvragen. Het is goed om te weten dat er speciaal voor de buitenlandse deelnemers een begroetingsmoment is op woensdag 6 juni om 14.00 uur. Daarnaast bent u als buitenlandse gast ook altijd welkom in das Internationale Zentrum in het Congrescentrum, midden in de Messe. U bent uitgenodigd!

ds. Saskia Ketelaar Gustaaf Papestraat 10, 9300 Aalst, Telefoon: 053.828715 E-mail: [email protected] Lid van de Internationale Commissie van de Kirchentag als Belgische contactpersoon namens de Verenigde Protestantse Kerk in België

februari 2007

15

Nieuws van hier en daar

Van aangezicht tot aangezicht met mensen zonder papieren Planning themazondagen De werkgroep Liturgie van de VPKB meldt u de data van volgend themazondagen : •

Werelddiaconaat 18 maart 2007

•

Israëlzondag 06 mei 2007

•

Roepingenzondag 20 mei 2007

•

Jeugdzondag 09 september 2007

•

Vredeszondag 07 oktober 2007

Werkgroep en/of commissies die materiaal willen aanreiken voor bovenstaande zondagen, kunnen hiervoor gebruik maken van Synodaal Nieuws: [email protected]

Veertig getuigen willen Vlaamse bevolking ontmoeten Het vraagstuk van de ‘mensen zonder papieren’ houdt vele mensen bezig. Heel regelmatig worden voorstellen gedaan om dat vraagstuk op te lossen. Maar vaak gebeurt dat zonder de betrokken mensen goed te kennen. Het netwerk Kerkasiel.anders (1) zocht en vond veertig getuigen bij mensen zonder papieren en hun hulpverleners. Zij zijn bereid om in de komende maanden de Vlaamse bevolking ‘van aangezicht tot aangezicht’ te ontmoeten.

Van aangezicht tot aangezicht, face a face, face to face is de naam van een sensibiliseringsproject dat door Kerkasiel.anders wordt aangeboden. Ontmoeting en kennismaking met de sans papiers staan centraal. Kleine groepen kunnen hun oor te luisteren leggen bij mensen zonder papieren thuis of in lokalen van organisaties en verenigingen. Ook enkele hulpverleners komen hun ervaringen vertellen. Het project wordt omka-derd door een portrettenmap. Kerkasiel.anders maakt het verhaal volledig met vijf voorstellen voor een nieuwe aanpak in het vreemdelingen-

16

februari 2007

beleid. De initiatiefnemers benadrukken dat de ontmoetingen met mensen zonder papieren en hun hulpverleners vooral bedoeld zijn voor mensen die onbekend zijn met de levensrealiteit van de sans papiers. Op zaterdag 13 januari werd het startschot gegeven voor het project met een ontmoetings- en vormingsdag voor alle getuigen. Paul Vanden Berghe, bisschop van Antwerpen, sloot zich bij dit startmoment aan om de deelnemers te bemoedigen in hun opzet. De deelnemers van heel verschillende herkomst en levensbeschouwing hebben hun engagement uitgesproken om de Vlaamse bevolking in alle openheid te ontmoeten. Wie informatie wil over het project kan contact opnemen langs [email protected] of telefonisch op het secretariaat van Kerkasiel.anders/Kerkwerk Multicultureel Samenleven:02/502.11.28 (vragen naar Evi Voet). Een promotiefolder is beschikbaar. _____________________________

(1) Kerkasiel.anders is een netwerk van lokale initiatieven naar vluchtelingen, asielzoekers en nieuwe migranten. Het is een gemeenschappelijk initiatief van Kerkwerk Multicultureel Samenleven vzw en de werkgroep Migranten van de Verenigde Protestantse kerk in België.

Aankondigingen

Aankondigingen Christelijke Groep voor Alleengaanden -

De interkerkelijke Christelijke Groep voor Alleengaanden organiseert een opbouwweekend in het Provinciaal Vormingscentrum te Oostmalle. Thema : Bouw je huis op de Rots! Informatie op de website: www.c-g-a.be of bij Lieve Moortgat (015/41.14.68)

voor Noord-Brabant en Limburg organiseren op hogervermelde data een conferentie met als thema: “De betekenis van het vreemdelingschap / de vreemdeling voor onze religieuze identiteit”. Plaats van de conferentie: Theologisch en Pastoraal Centrum, Groenenborgerlaan 149 te 2020 AntwerpenWilrijk. Informatie bij de Antwerpse Contactgroep (06/454.40.15) elke woensdag van 14 tot 17.00u.

_____________________________

_____________________________

Op Vrije Voeten -

Palliatieve zorgen: zorg op mensenmaat -

16-18 februari 2007 Oostmalle

17 en 18 februari 3 en 4 maart - Wuustwezel Binnenkort starten de weekends van Op Vrije Voeten van het voorjaar weer. Op 17 en 18 februari het kinderweekend en op 3 en 4 maart het tienerweekend, telkens in het kamphuis ‘t Witgoor te Wuustwezel. Informatie : Op Vrije Voeten (03/226.91.95) _____________________________

Antwerpse Contactgroep voor Joods-Christelijke betrekkingen 20 en 21 februari 2007 Antwerpen De Antwerpse Contactgroep voor Joods-Christelijke Betrekkingen en de Provinciale Werkgroep Kerk en Israël

Concerti Johann Sebastian BACH 23 februari - Antwerpen Het Antwerps Collegium Musicum brengt u o.l.v. Willem Ceuleers volgende stukken: concerto in D, BWV 1054, voor clavecimbel, strijkers en bc (Solo: Willem Ceuleers) • concerto in D, BMV 1056 (bew.) voor blokfluit, gamba, strijkers en bc (Soli: Veronica Joris & Piet Van Steenbergen) • concerto in C, BWV 1061, voor 2 clavecimbels, strijkers en bc (Soli: Jetti Janssen & Willem Ceuleers.) Protestantse Kerk Bexstraat 13 - Antwerpen 20.00u. Inkom: vrij / vrije bijdrage www.dic.wursten.be/acm.htm

•

22 februari - Gent-Centrum In de gewone medische wereld krijgen mensen soms het gevoel, dat ze een verzameling zijn van los van elkaar functionerende onderdelen, waarvan sommige delen defect zijn. Ze worden niet gezien als één geheel of als persoon. De complementaire geneeskunde volgt een holistische benadering. De mens wordt als geheel gezien, waarin allerlei aspecten invloed uitoefenen op elkaar. Roger Vanhaverbeke, hoofdverpleegkundige van de Palliatieve Eenheid van het Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn te Gent leidt ons binnen in de wereld van de palliatieve zorg, waarin naast de reguliere zorg vaak gebruik gemaakt wordt van aanvullende of complementaire zorg. Protestants Cultureel Centrum Keizer Karelstraat 187 9000 Gent Inkom: 2 Euro Contact en infor : ds. J. Temmerman Tel. 09/223.55.26 _____________________________

_____________________________

Jan NIJS, een leven met hart en ziel 25 februari 2007 84 jaar en nog steeds onstuitbaar, lachend om eigen tegenslagen. Gepassioneerd strijder voor vrijheid en rechtvaardigheid. Gevormd in de katholieke arbeidersjeugd en gekozen voor het protestantisme en het socialisme. Verliefd op zijn Noord-Ierse Lilly en verknocht aan zijn tweede vrouw. Weg van Jazz en Jiddishe liedjes. Ondergedoken in de oorlog en nu ./... februari 2007

17

Wijzigingen jaarboekje

Blz. 6, 62 - Ruud Foppen Nieuw adres : Gardelaan 14 – NL- 6213 CV Maastricht Tel : 0031-43-3435972 Blz. 15 – District Luik Nieuwe voorzitter : Luigi Davi (gegevens zelfde bladzijde) Blz. 18 – Boitsfort Consulent : J. Somer-Gotteland (gegevens op blz. 34) Blz. 25 – Turnhout Consulent : Rob Koreneef (adres : zie Geaffilieerde kerk Balen, zelfde blz.) Blz. 85 – K. Depoortere E-mailadres: [email protected]

Aankondigingen in de Rabbijnse geschriften. Jan Nijs blikt terug vanuit zetel en ziekenhuisbed en weet, dat hij de hemel cadeau krijgt, want God is goed. Televisie: VRT één 9.15u. Canvas 23.05u. ______________________________

Protestants Centrum Amougies: 60 jaar 17 maart Dit jaar viert het Protestants Centrum te Amougies zijn 60-jarig bestaan. Na de Algemene Vergadering op 17 maart om 10.00u. organiseert het Centrum om 12.30u. een maaltijd en vanaf 14.00u. een gezinsnamiddag. Informatie en inschrijvingen bij Jonathan Vanlaere : 069/76.86.45 ______________________________

Belgisch-Duitse Ontmoetingsdagen 29 augustus tot 1 september Mechelen Dit jaar zal deze conferentie gehouden worden van woensdagavond 29 augustus tot en met zaterdagmorgen 1 september 2007 in het Diocesaan Centrum, Frederik de Mérodestraat 18 te 2800 Mechelen. Het thema luidt: OECUMENE QUA VADIS ? Meer nieuws ontvangt u in een van de volgende nummers van dit maandblad.

18

februari 2007

Komende vergaderdata synodale raad 10.02.2007 17.03.2007 25.04.2007 vanaf 17.00u. 23.05.2007 vanaf 18.00u. 16.06.2007 07.07.2007 (onder voorbehoud) 08.09.2007 20.10.2007 17.11.2007 15.12.2007 _____________________________

Vergadering in de Marsveldstraat? Wees hoffelijk Bij deze brengen wij u graag in herinnering dat commissies en werkgroepen in het hoofdkantoor in de Marsveldstraat kunnen vergaderen • van maandag tot en met donderdag van 9.00u. tot uiterlijk 22.00u. • op vrijdag van 9.00u. tot uiterlijk 19.00u. Voor uw vergaderingen reserveert u minimum één dag op voorhand een lokaal. Komt u met de wagen, laat dan aan de voorruit een kaartje na met daarop • uw naam, • uw GSM-nummer en • de vergadering waaraan u deelneemt. Op deze manier houdt u rekening met de werkuren van de conciërge en vermijdt u dat mensen boos worden omdat zij niet van de parking kunnen rijden aangezien uw wagen in de weg staat en men u niet kan vinden.

Advertentie

VPKB-gemeente Turnhout : vacature Onze gemeente bevindt zich in het hart van de Kempen. De meeste gemeenteleden wonen in Turnhout of in een van de plaatsen daar vlakbij, zoals Oud-Turnhout, Beerse, Vosselaar, Kasterlee en Geel. In de gemeente vindt men kerkgangers met heel verschillende achtergronden. De meeste komen uit Nederland en zij zijn vooral afkomstig uit de Gereformeerde en de Nederlandse Hervormde Kerk. Maar ook uit andere kerkgenootschappen en uit België zelf hebben allerlei mensen zich bij ons aangesloten. Samen vormen wij de Protestantse Kerk van Turnhout.

De gemeente Turnhout is op zoek naar een fulltime predikant (m/v) Wij zoeken een predikant die: een inspirerend prediker is, die Gods Woord op heldere wijze uiteen zet en de relatie met het leven van alledag kan leggen; doortastend leiderschap toont, maar ook een enthousiaste teamspeler is; de pastorale taken zeer serieus neemt: actief huis-, ouderen- en ziekenbezoek en die steun en bemoediging biedt; beschikt over sterke communicatieve vaardigheden, de saamhorigheid van onze gemeente actief bevordert en een bindende factor vormt; de oecumenische gedachte een warm hart toedraagt; samen met de kerkenraad een duidelijke visie op onze Turnhoutse kerk ontwikkelt en uitdraagt. Wij bieden de predikant: een 1e predikantsplaats volgens wettelijk barema; ruime onkostenvergoeding; substantiële bijdrage in de woonkosten. Spreekt bovenstaande vacature u aan, dan nodige wij u van harte uit te reageren. Wij verzoeken u in uw reactie aan te geven waarom u denkt in het licht van de bovenstaande punten een goed predikant voor onze gemeente te kunnen zijn. Een profielschets en documentatiemap zijn op aanvraag beschikbaar. Nadere inlichtingen kunt u krijgen bij de moderator van de kerkenraad: de heer Peter Ester, Tichelarijstraat 54 bus 6, 2300 Turnhout, tel. 0032 14440533, E-mail: [email protected] of bij ds. Rob Koreneef, consulent, tel. 0032 014810941, E-mail: [email protected] Schriftelijke sollicitaties met CV uiterlijk op 1 april 2007: VPKB-gemeente Turnhout Steenweg op Gierle 188 2300 Turnhout februari 2007

19

Gedicht

Wat is er voor het journaal? Voor de boodschappen pinnen geef mij het maar allemaal! Het rusteloze flitsen bij mij van binnen

Driftig heen en weer lopen vergeten, herinneren, haten, minnen geen touw meer om aan vast te knopen een warboel van impulsen in mijn zinnen

Korte bevelen, harde stem ik moet en ik zal winnen ik weet waar ik mee bezig ben laten anderen zich bezinnen!

God ik ben naar U op zoek ik zou zo graag opnieuw beginnen voor mij ligt het boek maak het stil en rustig van binnen

Jart VOORTMAN

Protestantse Radio- & TVuitzendingen Programma-Informatie februari 2007 Radio: VRT Radio 1 op woensdag om 19.12u. productie Frank Marivoet

14 februari Mens voor de mensen zijn: Eenzaam, grebrek aan ontmoeting 28 februari Op weg naar Pasen: Wie is hij toch?

Televisie: PRO VRT op TV “één” en “canvas” op zondag productie Antoinette Panhuis 25 februari op “één” om 9.00u. op “Canvas” rond 22.30u.

“Ds. Jan NIJS”

TV-Erediensten: op TV “één” op zondag om 10.00u. productie Lena Demeester 25 februari vanuit de Samen-Op-Weggemeente te Brussel voorganger : ds. N. Reijnders

20

Creatie cover: Drukkerij N. de Jonge n.v., 1000 Brussel februari 2007