Moestuin, Willem Witsen,

Dit is de PDF-webversie van 't Scheldevelterke nr. 2 – 2014. Tekst en beeld kan je eventueel inzoomen met de toetsen van de menubalk

Moestuin, Willem Witsen, 1885 - 1922

België- Belgique P.B. 9810 Nazareth 3/4847 Afgiftekantoor: Nazareth

P007453

De Pinte De Pinte Merelbeke Merelbeke

Gavere Gavere Nazareth Nazareth

www.velt.be/scheldevallei

't Scheldevelterke

Tweemaandelijks tijdschrift – 37e jaargang maart/april 2014 – nr. VU: Philippe Lamoral, IJselaars 12 – 9810 Nazareth – 09 385 84 44

2

INHOUD 3 4 6 8 9 10 12 13 14 15 16 16 19 20

INTRO VELT-ACTIVITEITEN DAGTRIP NAAR ... VERKOOP NOG ANDERE ACTIVITEITEN HEB JE HET GEMIST? GOED NIEUWS RARA PLUKSELS STOF RARA WELKOM AFSCHEID 2013

LENTEKRIEBELTJES ? DIE JE NIET MAG MISSEN NAMEN EN OMGEVING GAAS LONEN DE MOEITE VOLGENDE MAAL BEN JE ERBIJ UIT GAVERE OPLOSSING KLOKKENLUIDERS VAN ORLANDUS TOT NADENKEN EEN NIEUWE OPGAVE AAN DE BIJEN IN ONZE TUIN VAN TWEE LEDEN EEN BONT ACTIVITEITENPALET

Titelpagina: Een kievit in de Oostvaardersplassen

(foto National Geographics)

't Scheldevelterke is het ledenblad van Velt Scheldevallei en verschijnt tweemaandelijks, behalve in juli. www.velt.be/scheldevallei Verantwoordelijk uitgever: Philippe Lamoral IJselaars 12, 9810 Nazareth Telefoon + fax: 09 385 84 44 e-mail: [email protected] Redactie: Guido Meerschaut Redactionele coördinatie: Anabel Colpaert [email protected] Telefoon: 09 221 39 62 Voor teksten, aankondigingen, suggesties, verslagen van evenementen, lezersvragen, enz. in nr. 3 kan je bij de redactie terecht tot uiterlijk 4 april e.k. Lid worden van velt? Een jaarabonnement* kost slechts € 30,- per gezin. Je maakt dan deel uit van een

2

groep gemotiveerde mensen met een hart voor natuur en ecologie. Bovendien ontvang je naast het tijdschrift Seizoenen ook dit ledenblad en word je uitgenodigd deel te nemen aan ontspannende, leerrijke activiteiten. Je gezin geniet van de ledenprijs voor deze Velt-activiteiten en ook van een fikse korting op de Velt-publicaties. (*) 12 maanden vanaf inschrijvingsdatum door overschrijving van € 30,- op rekening nr. BE93 0010 5822 8267 van Velt Scheldevallei

Werkten mee aan tekst en beeld in dit nummer: Leen Wellens, Nicole Vermaercke, Guido Meerschaut, Philippe Lamoral, Guido Duprez, Christine Deboel, Annemie De Kocker, Roland De Blauwer, Anabel Colpaert, Cécile Bruynooghe.

INTRO Beste leden, vriendinnen en vrienden van Velt Scheldevallei Waar blijft de winter? De natuur lijkt wel van slag. De planten vragen zich niet meer af waar hij blijft: ze zijn ondertussen al aan het ontwaken. Hopelijk voor hen (en voor ons) komt hij niet meer langs! In onze afdeling is het leven ondertussen ook al begonnen. Naar goede gewoonte zijn we ons werkjaar gestart met het ledenfeest. Dit jaar in een nieuw kleedje waarover een uitgebreid verslag verder in dit nummer. Voor de leden die 'het jaaroverzicht in beeld' misten is er gelukkig nog de fotomap op onze website. De fotocollage op de achterpagina vertelt ook nog wat over 2013 … Vreugde en verdriet liggen ook in onze afdeling soms dicht bij elkaar. Met vreugde mochten we op ons ledenfeest ons 300ste lid huldigen; verdriet was er om het recente verlies van twee van onze leden in december laatstleden. Velt biedt weer keuzemogelijkheden te over voor wie actief wil zijn. In het midden van Seizoenen 2014 nr.1 zit een nuttige kruidenkalender met heel wat nuttige teelt-, oogst- en keukentips. In dit Scheldevelterke vindt wie een bijenhotel wil maken nuttige weetjes en tips. Voor wie zich 's avond kan vrij maken organiseren we in de nabije toekomst behalve een olijfoliedegustatie ook twee voordrachten: 'Ecologisch beheer van tuinen' en 'Goed slapen en fit weer op'. Bovendien is er een etentje in het biologisch-vegetarisch restaurant Avalon voorzien. Voor wie binnen in huis, gezellig in een knusse zetel dit nummer doorneemt en nadenkt over de RARA-vraag: veel leesgenot! En tenslotte voor wie buiten nuttig de handen uit de mouwen wil steken: geniet van de natuur, laat alle stress varen en bedenk dat wij het hier beter hebben dan pinguïns in een Engelse zoo die antidepressiva moeten slikken.

het bestuur

3

VELT-ACTIVITEITEN DIE JE NIET MAG MISSEN OLIJFOLIEDEGUSTATIE Vrijdag 14 maart om 19.30 uur Die avond laat Dirk De Muynck van Antico Sapore ons proeven van de Siciliaanse sfeer in de olijfgaard. Hij vertelt over de geschiedenis van de magische olijfboom, de olijfpluk en -persing, de gezondheidsaspecten, waar je moet op letten bij aankoop en gebruik en nog veel meer. Tijdens een blinde degustatie van 5 verschillende olijfoliën, leer je ook de kwaliteiten onderscheiden. Daarna vertelt Dirk het verhaal van een reis naar de coöperatieven van Libera waar, op landerijen die ooit toebehoorden aan de maffia, een 'mooie economie' is ontstaan met aandacht voor biologische landbouw, kwaliteit, hard werk en respect voor de wet. Hoop en wedergeboorte staan hierbij centraal. Tussendoor worden we ook verwend met Siciliaanse tapenades, die op biologisch brood worden aangeboden. Deelnameprijs: leden 5 euro, niet-leden 7 euro Locatie: CC De Zwaan, Dorp 1 te Nazareth Info: Annemie De Kocker (09 384 66 97 of [email protected]) Inschrijven vereist tot 12 maart telefonisch of per mail met vermelding van adres, telefoon en mailadres. Toegankelijk voor rolstoelgebruikers

VOORDRACHT: ECOLOGISCH BEHEER VAN DE TUIN Donderdag 27 maart 2013 om 19.30 uur Als leden van Velt streven we allen naar een ecologisch beheer van onze tuin. Sommigen zijn hier door het jarenlange lidmaatschap van Velt goed mee vertrouwd, voor anderen blijven er nog heel wat vragen onbeantwoord. Velt gebruikt voor de beschrijving van tuinen die deelnemen aan de open-ecotuindagen een checklist waarin elementen opgesomd worden die bijdragen tot het ecologisch karakter van de moestuin/siertuin. Tijdens de voordracht zal Roger Van der Maelen deze checklist toelichten en een pleidooi houden voor kringlooptuinieren.

4

Na deze avond voorzien we, als dienstverlening voor onze leden die wijzigingen willen aanbrengen in hun tuin of willen omschakelen naar een ecologische tuin, de mogelijkheid een bezoek en persoonlijk advies aan te vragen. Deelnameprijs: leden 1 euro, niet-leden 3 euro Locatie: zaal G.O. Racing (Mezannine), Markt 20, Gavere Info: Roland Deblauwer (09 384 36 06 of [email protected]) Toegankelijk voor rolstoelgebruikers

VOORDRACHT: GOED SLAPEN EN FIT WEER OP Woensdag 16 april 2013 om 20.00 uur SLAPEN wordt door iedereen gewaardeerd. Na een goede nachtrust voelen we ons fris, uitgerust, bekwaam om de uitdagingen van de dag te trotseren. SLAPELOOSHEID is als de pest. Een goede nachtrust daarentegen kan ons lichaam in evenwicht houden en werkt inspirerend. Wat zijn de oorzaken van slapeloosheid? Hoe realiseer je een gunstig slaapklimaat? Welke natuurlijke middelen kunnen ons helpen? Welke invloeden kunnen onze slaap kapot maken of verbeteren? We krijgen ook enkele slaaptechnieken aangereikt. Kortom een boeiende voordracht over alles wat met slaap te maken heeft. Deelnameprijs: leden 3 euro, niet-leden 5 euro Locatie: De Veldblomme, Veldstraat 50, Zevergem Info: Roland Deblauwer (09 384 36 06 of [email protected]) Toegankelijk voor rolstoelgebruikers

LEKKER VEGETARISCH ETEN IN RESTAURANT AVALON Vrijdag 25 april (aankomst tussen 19.30 en 20.00 uur) Avalon is een biologisch-vegetarisch restaurant waar "plantaardig" wordt gekookt, voornamelijk met granen, groenten en peulvruchten, de basis van een gezonde natuurvoeding. Het restaurant wil ook de ingrediënten zo vers mogelijk verwerken: verse seizoensgebonden groenten gebruiken en zoveel mogelijk van lokale oorsprong. Ongeveer 95% van de componenten zijn van biologische oorsprong. Naast de zorg voor het lekkere eten, streeft het restaurant ook in alle opzichten naar een ecologische werkwijze. Wij willen iedereen laten ontdekken hoe lekker dit alles kan zijn en de kans bieden zich te laten inspireren door de biologisch-vegetarische Avalon-keuken. Die avond zullen we echt verwend worden door Tine, de eigenares. Smakelijk!

5

Deelnameprijs: 25 euro (soep, dagschotel en 2 drankjes) Locatie: restaurant Avalon, Geldmunt 32 te Gent (tegenover Gravensteen) Parkeren: in de ondergrondse parking van de Vrijdagsmarkt Openbaar vervoer: haltes tram 1 en 4 op enkele meters afstand Info: Annemie De Kocker (09 384 66 97 of [email protected]) Inschrijven vereist tot 20 april door overschrijving van 25 euro per persoon op rekening van Velt Scheldevallei BE93 0010 5822 8267 met vermelding van naam en 'Avalon'. Toegankelijk voor rolstoelgebruikers

VOORUITBLIK NAAR DE DAGUITSTAP DAGTRIP NAAR NAMEN EN OMGEVING Zaterdag 14 juni 2014 De werkgroep Uitstappen heeft opnieuw een mooie dagtrip in elkaar geknutseld. Natuur en cultuur zorgen terug voor een afwisselende en boeiende dag in Namen en omgeving. We verzamelen aan het Kerkplein van Eke om 07.50 uur. Vertrek autocar om 8.00 uur stipt. De stad Namen kan niet zonder de citadel. Wat zou Namen zijn zonder de versterkte burcht die op een 100 meter hoge heuvel boven de stad ligt? Ze ligt op een strategische plaats waar de Samber uitmondt in de Maas, en behoort tot één van de grootste en oudste citadellen van Europa. Met een toeristisch treintje rijden we langs de vestingen van de citadel met zijn versterkingen en genieten we van de prachtige panorama's boven de stad en de vallei.

Heel indrukwekkend is het zeven kilometer lange gangenstelsel dat zich onder de citadel bevindt. Het is dan ook het fort met het grootste netwerk aan galerijen in Europa. We bezoeken dit ondergrondse gangenstelsel met een gids. – (foto Wikipedia Commons)

6

Middagmaal: naar keuze -

Vrije picknick in Wépion

-

Middagmaal in Wépion. In de brasserie Val9 hebben we een mooi zicht op de Maas. Voor 19 euro krijg je: dagsoep, keuze tussen gegrilde zalm met bearnaisesaus en frietjes (Z) of kalkoen met Sambre-et-Meusesaus en kroketjes (K), koffie of thee. Dranken niet inbegrepen. Gelieve bij de betaling code Z of K + aantal per code te vermelden bv. Z1 + K1 of Z2 of K2 of …

Bezoek aan Le Sous-Bois te Wépion, één van de mooiste tuinen van de Ardennen. De 'Engelse tuin' van 3 ha maakt deel uit van een domein van 14 ha. Via de ingang onder pijnbomen komt men op een massief in pasteltinten met vooral blauw en blauwgrijze kleur onder een rij goudgele catalpa's. Tegen de bosrand een langwerpig schaduwmassief met honderden hosta's. Langs een wandelpad tussen hydrangea's komt men uit op de woning, weelderig begroeid met liaanrozen. Er is een verzameling van meer dan 200 gieters en de kruidentuin bevat een 30-tal verschillende aromatische planten. Trappen in het gras leiden naar een onverwacht uitzicht (Maasvallei) op de rotsen van Névian en de citadel van Namen. Zwarte schapen grazen op een weide, afgesloten door een ha-ha. Er is ook een gestructureerde moestuin, een serre naar oud model en een lange mixed border met daarachter een lange pergola met meer dan 90 klimroosvariëteiten. De tuin is bezaaid met vele zitjes en intieme hoekjes om rustig van de tuin te kunnen genieten.

Le Sous-bois, Wépion

Vervolgens bezoeken we het Musée de la Fraise en Le jardin des Petits Fruits in Wépion. Het aardbeienmuseum bevindt zich in de Maasvallei in een typische woning van de streek. We krijgen er een inzicht in de eeuwenoude geschiedenis van de aardbei. In de 'Jardin des Petits Fruits' (35 are) van de kleine vruchten krijgen we uitleg over een aantal inlandse en exotische soorten van aardbeien en kleinfruit.

7

Als afsluiter bezoeken we de Brasserie Caracole te Falmignoul. Deze artisanale brouwerij heeft zich gespecialiseerd in het produceren van biologische bieren, op oude wijze in koperen ketels gebrouwen en met hout gestookt. Het is de laatste in Europa die op deze manier werkt! De bieren worden geboren uit een knappe mengeling van tarwe, hop, mout, kruiden en water. Er wordt in de productie niet gefilterd en er gebeurt een nagisting op de fles. We krijgen er een rondleiding en een degustatie van enkele van hun bieren. Tijdens de degustatie is er de mogelijkheid om een boterham met biokaas te verkrijgen. Terug aan de kerk van Eke rond 21.00 uur. Deelnameprijs: we geven de mogelijkheid in te schrijven met of zonder middagmaal: -

Inclusief middagmaal: 61 euro per persoon

-

Exclusief middagmaal: 42 euro. Vergeet dan niet picknick en drank mee te brengen.

Inschrijving door overschrijving van het gepaste bedrag op de rekening van Velt Scheldevallei BE93 0010 5822 8267, met vermelding van 'Dagtrip juni' + lunch of picknick + keuze hoofdgerecht (Z of K) met aantal per gerecht. Dit tot het volzet is en uiterlijk tot 5 juni. Graag daarna eerst informeren of er nog plaats is. Inbegrepen: autocar en drinkgeld chauffeur, bezoeken citadel, tuin Le Sous-Bois, Musée de la Fraise en Jardin des Petits Fruits, rondleiding en degustatie Brasserie Caracole, middagmaal indien ervoor gekozen. En een door ons samengestelde brochure. Info: werkgroep uitstappen: Guido Duprez (09 385 60 03 of [email protected]), Geert De Clercq (09 384 33 48), Roland De Blauwer (09 384 36 06).

VERKOOP GAAS Howi insectengaas is een zeer sterk gaas dat bescherming biedt tegen kool-, wortel- en uienvlieg, rupsen, koolgalmug, melige koolluis, …. Het biedt ook bescherming tegen hagel, slagregens en schade door wild zoals fazanten en konijnen. Het is minimaal voor 15 teelten te gebruiken! Breedte: 3,66 m Prijs: 6,50 euro / lm Dit insectengaas is voor onze afdeling te verkrijgen bij materiaalmeester Filip Schiettecatte, Scheldestraat 31 te Nazareth-Eke. Graag eerst een seintje telefonisch via 09 384 55 88 – 0476 85 90 02 of per mail op [email protected].

8

NOG ANDERE EVENEMENTEN LONEN DE MOEITE 24e PROVINCIALE PLANTENDAG – PARK VAN POEKE-AALTER Zondag 16 maart 2013 vanaf 14.30 uur Deze dag is een jaarlijkse realisatie van de Koninklijke Oost-Vlaamse Imkersbond i.s.m. de Oost-Vlaamse Imkersverenigingen en gemeente Aalter. Om de kreet 'HELP de bijen!' kracht bij te zetten, worden er honderden insectenvriendelijke planten en struiken gratis aan de bezoekers aangeboden. Er zijn meerdere infostanden over bijen- en bijenproducten. Om 15.00 uur start een geleide parkwandeling. Tussendoor kan je terecht in de bar of in de cafetaria voor een pannenkoek. Inkom: gratis Locatie: Kasteelpark Poeke, Kasteelstraat 26, 9880 Poeke-Aalter Je kan de bewegwijzering volgen vanaf de E40, uitrit 11 Aalter. Volg nadien verder de pijlen Kasteel van Poeke en/of Plantenruildag.

1e KRINGLOOPFE(E)STIVAL Zondag 11 mei 2014 van 10.00 tot 18.00 uur Op 11 mei viert heel het land Moederdag. Behalve in Antwerpen, daar vieren ze het 1e Kringloopfe(e)stival! Het Kringloopfe(e)stival laat je op een plezante manier alle aspecten van de biologische kringloop ontdekken. Er zijn workshops, lezingen en demonstraties voor wie kringloopt of dat van plan is. Op de marktplaats kan je kennismaken met organisaties en bedrijven die aan de slag zijn met de biologische kringloop en met duurzaamheid. De biologische kringloop stimuleert een duurzaam gebruik van de natuurlijke grondstoffen. Kringlopen is het nieuwe werkwoord voor iedereen die duurzamer in het leven wil staan. Vlaco wil hiermee niet alleen mensen met een tuin aanspreken, maar iedere burger die op een meer bewuste manier wil consumeren. Tijdens dit 1e Kringloopfe(e)stival leggen we de focus op het thema tuin en voedsel. Hoe kunnen we de biologische kringloop in de tuin in de praktijk brengen? En wat te doen als je geen tuin hebt? Hoe vertaalt kringloopdenken zich via onze manier van omgaan met voedsel? Ontdek het volledige programma op www.kringloopfeestival.be. en volg ons op www.facebook.com/kringloopfeestival. Het Kringloopfe(e)stival, een initiatief van Vlaco en de intercommunales. Inkom: gratis Locatie: in en rond de Parkloods van Park Spoor Noord te Antwerpen

9

WAS JE ERBIJ, OF HEB JE HET NET GEMIST? ALGEMENE VERGADERING – EEN KIPLEKKER LEDENFEEST – 1 FEBRUARI 2014 Een hartelijk welkom, nieuwjaarswensen, vrienden terugzien, bubbelbabbel met een lekker hapje, maar ook sereen terugdenken aan de leden, van wie wij in het voorbije jaar afscheid namen. Dat waren traditioneel de ingrediënten van onze jaarlijkse bijeenkomst, waar vriendschap thuis is. Ook nu bood de gastvrije benedenzaal van C.C. De Brouwerij comfortabel ruimte voor de meer dan tachtig deelnemers die dit jaar voor het ledenfeest hadden ingeschreven. Bovendien mochten we met een attentie en luid applaus ons driehonderdste lid, Katrien Taillieu, verwelkomen. Voor de gelegenheid had het podium plaats gemaakt voor het theatergezelschap Kip van Troje, dat ons met Watertanden trakteerde op een divertimento voor absurde humor en doordenkertjes: lichtvoetige, knap muzikaal begeleide scherts en poëzie, die zelfs door een vastgeroest musicus met een knipoogje zouden onthaald worden. Nog in gedachten bij het echte PaardVan en vóór we het beseften werden wij door het vertel-theater binnengesmokkeld in een bonte caleidoscoop vol zotheid, ernst en kleur.

10

'Maar groen ís geen kleur', vertelde Kip, 'wél een levenswijze'. En met deze oneliner was de Velt-toon gezet voor een avondje spiritueel goochelen zonder googelen. Van een kip verwacht niemand een hoge vlucht, wél een ei. Dat kwam – niet zonder klapwiekende herinneringen – uit het grappenmandje van de prefacebook-annalen, van toen de homo informaticus nog niet geboren was en het legendarische paard nog voor de schoolpoort stond voor lumineuze invallen, zoals de literaire nachtmerrie van Homeros, waaruit Kip ons enkele hanenpootjes voorlas. Hoe klonk dat ook weer, zeer vrij vertaald: 'Bezing, o lieve godin, de nukkigheid van dat mokkende, verwende koningszoontje dat duizenden Trojanen over de kling joeg om daarna aan het strand van de luidbruisende zee verder zijn chiquitaatje op te peuzelen.' Dat 27 eeuwen oude stukje feuilleton van Agamemnoons oorlogsverslaggever wordt nog steeds vervolgd. Alleen wordt het verhaal iets verder van ons bed geschreven, verwerkt en verpakt om bij ons aan land te komen als consumptieklare burgeroorlogjes, maffiapraktijkjes, klokkengeluidjes, gedragen door luidruchtig aanspoelende mediagolven, waarna we vanuit onze comfortabele zithoek – en straks met een Google-brilletje – telkens weer opnieuw belanden in dat zalige tijdloze van Epikoeros' tuintje, bewoond door rozige hartjes, zoetgevooisde muzen, kussende prinsen en ontwakende frambozenprinsessen. Die Velt-avond was parodie eventjes koningin en ja, beste Kip, je hebt het publiek bij deze ludieke belevenis actief betrokken, laten lachen, doen nadenken ook én gemotiveerd voor luimig gedoseerde zelfspot. Zo werden in onze Velt-gemeenschap sluimerende acteertalenten ontdekt, die spontaan de gezellige sfeer van het daarop aansluitende samenzijn inleidden en tot in de late uurtjes voor een generale repetitie zorgden. Wordt het volgend jaar een Konijn van Troje? Wie weet, maar dát is nog 26 activiteiten ver!!

11

FILMAVOND DE NIEUWE WILDERNIS – 19 FEBRUARI 2014 Zowat 250 natuurminnende mensen ontmoetten elkaar in zaal G.O. Racing te Gavere om samen te kijken naar het prachtige natuurepos dat gedraaid werd in de Oostvaardersplassen in Nederland. De avond werd mogelijk dankzij de samenwerking van Natuurpunt Boven-Schelde, Millieufront Omer Wattez en ons eigen Velt Scheldevallei. Heel de film vormde een ware ode aan het leven. Via de stem van Johan Heldenbergh werden de kijkers op sleeptouw genomen naar het pure leven in een nieuwe wildernis niet eens zo ver weg van hier: ontroerend en teder, beeldschoon en meedogenloos hard voor de zwakkeren..

Bijna niet te begrijpen dat in het gebied waar men dertig jaar geleden nog een industriezone wilde vestigen nu meer dan duizend konikpaarden, een gigantische hertenkudde, vossenfamilies, roerdompen, aalscholvers, vissen en miljoenen andere wezens leven met en dankzij elkaar in een perfect natuurlijk evenwicht! Een fantastische prent waarover bij een glas nog lang gezellig werd nagekaart aan de bar en bij de standjes van de drie organiserende verenigingen.

GOED NIEUWS UIT GAVERE Op 23 januari 2014 ontvingen de bestuursleden een verheugend mailbericht: Beste Veltvrienden, Daarnet reed ik in het halfdonker van mijn werk naar huis en toen ik aan de dreef van 't militair domein passeerde kon ik mijn ogen niet geloven: Er staan nieuwe boompjes geplant!! Voor zo ver ik kon zien, zijn het terug beuken. Daar gaan we een glaasje wijn op drinken, jullie misschien ook? Groetjes, Leen

12

RARA – DE OPLOSSING VAN DE KLOKKENLUIDERS Zeven correcte antwoorden kwamen binnen en hiermee werden de verbouwingswerken rond de Scheldegotiektorens stilgelegd. De onschuldige vingertjes van Robbe mochten Myriam De Clercq uit Zingem als winnares uit de pet toveren. Hierna – met nog een verhaaltje erbij – haar antwoord op de vraag: 'Welke twee gemeenten (of deelgemeenten) zijn hier in een virtueel bouwwerk met twee torens bij elkaar gebracht?' Hallo, De vraag was weer een kolfje naar mijn hand! In april 1986 bezocht ik beide kerkjes, op de koop toe op dezelfde dag, in het kader van een persoonlijk project om dia's te maken van zoveel mogelijk oude kerkjes in de provincie Oost-Vlaanderen. Het kerkje links is de Sint-Jan-Baptistkerk te Afsnee, en het kerkje rechts is de Sint-Pietersbandenkerk te Semmerzake. Vriendelijke groeten, Myriam De Clercq – Ouwegemstraat 43 B-9750 Zingem – tel. 09 384 87 38

⇐ Semmerzake, deelgemeente van Gavere, met de kerk van Sint-Pietersbanden

⇐ Afsnee, nu deelgemeente van Gent, met het beroemde St-Jan Baptistkerkje

Wij danken verder Nicole, Annie, Guido, Chris, Myriam en Luc, die ook een correct antwoord instuurden. Hun belangstelling zal ongetwijfeld een aanmoediging zijn voor nieuwe RARA-kandidaten (Zie NIEUWE OPGAVE op pagina 16) Myriam wordt beloond met de beloofde attentie. De waardebon kan zij uitwisselen bij aankoop van (een) boek(en) uit het rijke aanbod op onze website: http://www.velt.be/scheldevallei/pag645. Proficiat Myriam, binnenkort krijg je de beloofde attentie in je brievenbus. Voor de uitwisseling van de boekenbon kan je contact opnemen met onze boekenverantwoordelijke Christine (tel. 09 385 60 03 of [email protected])

13

PLUKSELS

van

Orlandus

Milieu Het is nu al vele nummers na elkaar dat ik pluksels aanreik aan de redactie. Aanzie dit echter niet als een vast item van 't Scheldevelterke. Het is niet evident om steeds voer te hebben voor deze rubriek, maar milieuproblematiek reikt mij daarbij de hand. Ben ik het milieu daar dankbaar voor? Uiteraard niet, ik zag het graag anders. Ik zou liever hebben dat ik er niets weet over neer te pennen en mij daarover dan ook geen zorgen hoef te maken. Men zegt en schrijft dat het beter gaat met het milieu. Voor een gedeelte wil ik dit best geloven en aannemen, maar ik constateer dat er steeds nieuwe milieuaspecten opduiken. Uit de actualiteit van de voorbije weken: Houtkachels Houtkachels beleefden de voorbije maanden en jaren een ware verkoopsgolf. Consumenten schaften ze zich aan als bij- of hoofdverwarming wegens de gestegen energieprijzen. Ik trek echter in twijfel of het kopen van hout de energiebron goedkoper maakt. Uit dezelfde studie bleek tezelfdertijd dat de houtkachels verantwoordelijk zijn voor méér dan 40 % uitstoot van fijn stof. In vergelijking met het verkeer (16 %) een verrassend resultaat. En laat nu net dat fijn stof onze gezondheid aantasten! De vraag die ik me daarbij stel is: kan ik geen filter op de schouw plaatsen waardoor de uitstoot gezuiverd de lucht ingaat? Ondanks het feit dat ik geen smerigheid (petflessen, afval, e.a.) verbrand voel ik me mee schuldig. Ik overweeg trouwens om een kachel met naverbranding aan te schaffen, omdat dit een eerste doch grote stap is in de goede richting. Het grootste gedeelte van de bevolking is er zich wel van bewust dat hout stoken vervuilend werkt. Maar de repliek is steevast: het is oh zó gezellig. Ik kan dit enkel maar beamen. Maar het neemt niet weg dat we naar een oplossing dienen te streven voor deze boosdoener. BBC van de gemeenten Recent heeft de Vlaamse overheid de lokale besturen verplicht een meerjarenplanning te koppelen aan een strak budgettair beleid.

14

Een BBC (beleids- en beheerscyclus) diende voor het einde van 2013 opgemaakt en ingediend. In alle gemeenten en steden was dit het belangrijkste agendapunt van de gemeenteraad. Door de coalitie werd deze BBC uiteraard verdedigd, terwijl de oppositiepartijen daarop meestal felle kritiek hadden, het zelfs met de grond gelijk maakten. Wie heeft er gelijk? Dat zullen de komende zes jaren aantonen want het is een planning die loopt tot en met 2019. In vele steden en gemeenten dient er wegens de krappe budgettaire toestand flink bespaard. En dan maakt men dikwijls maar al te graag gebruik van het milieu. Verhoging van de tarieven op containerparken, verhoging van de prijzen voor huisvuilzakken en ga zo maar door. Je kan stellen dat "De vervuiler betaalt" een terechte keuze is. Als deze meeropbrengst dan geïnvesteerd wordt in milieuprojecten kan ik me daarmee verzoenen. Maar al te vaak is dit niet het geval en wordt het geld aangewend voor verbetering van de wegen, parkings, gebouwen, enz. Investeringen die helemaal niets met het milieu te maken hebben. Erger nog in de meeste beleidsteksten komt het milieu nauwelijks aan bod, wordt het zelfs verwaarloosd. Geen klimaatneutrale gemeente tegen 20.., geen duurzame inspanningen, geen oog voor de open ruimte, en dergelijke meer. Ik wil dan ook onze vertegenwoordigers in de Minaraden vragen te blijven wegen op het beleid. Je voelt het wel al langer aan. Het milieu is geen topprioriteit meer en een groot gedeelte van de bevolking ligt er niet wakker van. Jammer, maar laat dit ons, Velters, niet uit het lood slaan. De vaststelling dat meer en meer mensen de weg vinden naar onze afdeling, bewijst dat daar wél een publiek voor is, uiteraard mogen het er nog altijd meer zijn. Laten we als ecologische tuinder, bewust van onze voeding, de (spit)vork ter hand nemen en verder bouwen aan een sociale, ecologische, duurzame en milieuvriendelijke samenleving.

Roland De Blauwer

STOF TOT NADENKEN * je eigen moestuin vitaminenbiotoop gezond en goedkoop * Met dank aan de leden van Okra voor deze mooie, uit het thema duurzaamheid geboren haiku.

15

RARA – WIE BEN IK ? – NIEUWE OPGAVE De plant, die deze bloem draagt heeft het graag lekker warm, maar belooft deze lentewinter dapper te overleven. Hoewel ze tot een stekelige familie behoort, draagt ze de fijne keuken een warm hart toe. De foto toont een detail uit de bloemknop, dat alvast een tip van de sluier optilt. Wie kent de naam van deze plant? De meeldraden van de plant zijn zeer gevoelig en bij de geringste aanraking, bijvoorbeeld door een bij, laten de helmknoppen van de bloem een snuifje stuifmeel los. Jullie antwoorden worden ook ditmaal talrijk verwacht (met eventueel een verhaaltje erbij). Stuur de oplossing vóór 31 maart 2014 naar: [email protected] of per post naar: Redactie 't Scheldevelterke, Ooievaarslaan 14, 9840 De Pinte. Het juiste antwoord wordt in ons mei-nummer bekend gemaakt en de correcte antwoorden maken een behoorlijke kans om met een nuttige attentie te worden beloond. Oplossing vorige RARA op pagina 13

GASTVRIJ BIJENHOTEL – tekst Anabel Colpaert –

Dat de bijen bedreigd zijn, dat weten we al langer. Maar hoe kunnen wij onze tuin openstellen en de bijen als een goede gastheer/-vrouw ontvangen? In het septembernummer van vorig jaar gaf Raoul Garré ons in zijn interview enkele tips om onze tuin vriendelijker te maken voor bijen. Dit kan door bewust bijenvriendelijke planten te kiezen, maar ook een bijenhotel kan een gastvrije plek zijn. Dus nóg beter: beide combineren! Maar een bijenhuisje of -hotel, hoe begin je eraan? Je kan op verschillende manieren een bijenhuisje maken, vanaf 20 tunneltjes heb je al een huis. En door ofwel dezelfde vormen of door meerdere vormen samen te voegen, bied je meer plaats aan je gasten. Belangrijk: maak steeds de achterkant dicht, zodat het niet gaat tochten binnenin.

16

Verzamel holle takjes of stengels van bijvoorbeeld riet, bamboe, vlier, braam, framboos, rozen, distels, vlinderstruik, ... met een diameter van 2 tot 12 mm en een lengte van ongeveer 10 tot 15 cm. Deze takjes of stengels steekt u samen in een kistje, een conservenblik, een pvc-buis, ... Of u maakt er een eigen bakje rond. foto: http://ecohuis.antwerpen.be Neem een houten balk of boomstronk en boor daarin gaten van minstens 2 mm tot max. 9 mm diameter en met een diepte van ongeveer 10 cm. Verwijder al het boormeel uit de openingen. foto: http://www.ywema.com/yweblog/2007/04/ Voor een lemen huis heb je leem, gebluste of gehydrateerde kalk en water nodig. Doe het mengsel in een bak of kistje en maak met breinaalden gaten met voldoende diameter in het leem. Zorg dat de achterkant dicht blijft. Na drogen is het bijenhuis klaar foto: http://ecohuis.antwerpen.be Om een stenen huis te maken, verzamel je enkele stenen met gaten. Zitten er geen openingen in, dan kan je die zelf erin boren. Kies geen stenen die teveel vocht opnemen zoals bakstenen. Zet deze op en rond elkaar en je hebt ook een bijenhuis.

foto: http://ecohuis.antwerpen.be

17

Waar hang of plaats je het bijenhuis? -

Op een zonnige en warme plek, best naar het zuiden gericht.

-

Kies een plek die beschut is tegen regen en wind.

-

Hang ze op waar je maar wil, op een hoogte vanaf ongeveer 1 meter.

-

Onder een dakgoot of vensterbank gericht op het zuiden is een ideale plek.

Eens je de verschillende huisjes begint te combineren, kan je van een bijenhotel spreken. Vanaf 100 tunneltjes kan je een bijenhuis een hotel noemen. Het maakt niet uit hoe je dit opbouwt, laat vooral je eigen creativiteit de vrije loop.

foto: http://hobby.blogo.nl/2010/08/15/creatief-bijenhuis-en-hommelhuis-in-bloementuin/ Van het vroege voorjaar tot en met het najaar (best van eind maart tot half september) hebben bijen voedsel nodig. Zorg dat er voldoende stuifmeel en nectarplanten in de nabije omgeving aanwezig zijn. Plant of zaai dus bijvriendelijke bloemen en planten die op verschillende tijdstippen bloeien. Bijenhuisjes hebben allemaal één ding gemeen: er zitten gangen in waarin bijen hun nest kunnen maken. In de gangen leggen ze eitjes, die na de winter uitkomen. Het is belangrijk om de bijen nu te lokken en hen de weg te tonen naar een veilige plaats waar ze volgende winter hun eitjes kunnen leggen. Op die manier zorg je dat wilde bijen welkom zijn in jouw tuin. Het bezorgt je een direct resultaat! En geen nood, wilde of solitaire bijen steken niet! Bronnen: http://www.bijenhotels.nl/ en http://www.natuurpunt.be

18

VELT SCHELDEVALLEI NEEMT AFSCHEID

Wij vernamen het overlijden van twee trouwe leden

Mevrouw Magda ROOMS ° Antwerpen 2/10/1944 – † Melsen 13/12/2013. echtgenote van de heer Walter Bauwens Magda was vele jaren lid van Velt Scheldevallei en met haar echtgenoot gekend als een sportief echtpaar. Velen zullen zich herinneren dat zij niet zo lang geleden nog samen deelnamen aan de erfgoedwandeling en steeds trouw op post waren voor de actie biologische zaden en pootgoed.

De heer Jean-Paul POLLEFLIET ° Tielt 25/7/1965 – † Melsen 30/12/2013. echtgenoot van mevrouw Anja Steenhaut Paul was vele jaren lid van onze afdeling, een vriendelijke gastheer tijdens het opentuinweekend, gevraagd spreker over ecologische thema's en zeer actief bedrijfsleider van Ecostore in Melle. Op zeer jonge leeftijd heeft ook hij nu afscheid moeten nemen van zijn zo beproefde gezin. Op de begraafplaats in Melsen werd hij bijgezet bij zijn zoon Daan.

De gezinnen en familie van de overledenen willen wij heel oprecht ons diepe medeleven betuigen.

Op de achterpagina: enkele van de talrijke activiteiten in 2013: Algemeen ledenfeest – februari 2013 Snoeien kleinfruit - maart 2013 Marokkaanse kookles – maart 2013 Bezoek biologisch-dynamisch tuinbedrijf Ourobouros – juni 2013 Tuinreis naar Noord-Holland, Hoorn, Alkmaar, Schoorl, Volendam, Marken ... – juni 2013 Culturele ecotuinavond – juli 2013 Bezoek ezelboerderij Schorisse – september 2013 Beeldmateriaal: Velt Scheldevallei – schilderij van Hendrick Cornelisz Vroom (1622)

19

VELT SCHELDEVALLEI: EEN BONT ACTIVITEITENPALET 000000

20