Model afvalstoffenverordening VNG 2015 Wat kunt u als gemeente daarmee? Wat zit er in uw gereedschapskist ?
Waarom regels door gemeente? • Gemeente heeft plicht huishoudelijk afval inzamelen o.g.v. Wet milieubeheer • Raad mag hiervoor een verordening vaststellen • Goede basis om “eigen” kader te stellen en ook nadere regels en jouw norm te stellen.
Wat wil/ kun je regelen? • Wie zamelt er afval in binnen jouw gemeente ? • Wat zamel je allemaal afzonderlijk in ? • Hoe zamel je dit in en hoe vaak doe je dat of juist niet ? LET OP dat dit klopt met de werkelijkheid anders kun je problemen krijgen. • Welke instrumenten heb je hiervoor ? • Wat mag jouw college nog meer nog regelen ?
Wat nog meer? • Regel je ook nog iets voor bedrijfsafval? • Dat geldt ook voor zwerfafval, wat doe je daarmee ? • Wat is allemaal strafbaar en wie houdt toezicht hierop ?
Uitvoeringsbesluit maken • Denk goed na over je nadere regels • Ben flexibel maar wel duidelijk voor de burger • Leg wel de juiste dingen vast • Regel bijvoorbeeld ook dat je afval niet meeneemt als aanbieder niet voldoet aan aanbiedregels • Kijk hierbij ook naar mogelijkheden voor handhaving
Handhaving wat doe je hiermee? bijvoorbeeld: • De meeste gemeenten doen dit alleen voor: - op de juiste plaats en tijd aanbieden -
niets bijplaatsen bij containers zwerfafval of illegale stort ook bij foutief bedrijfsafval ook laten staan lege inzamelmiddelen maar in Tilburg vooral ook op de juiste afvalscheiding door de burger!
Vraag: Waarom laten veel gemeenten goed gereedschap in de gereedschapskist zitten? • Wel regels (jouw norm) opnemen, maar er vrijwel niets mee doen. • Afvalscheiding vindt men niet belangrijk genoeg ? • Kijk maar naar de afvalstoffenverordening, handhavingsbeleid, kg restafval per inwoner en sorteeranalyse restafval en trek jouw conclusie. Denken jullie daar anders over ??
Stelling: Veel gemeenten houden zichzelf niet aan de regels m.b.t. handhaven en gedogen ?
• Wel regels stellen, o.a. verbod om afval niet afzonderlijk aan te bieden maar niet handhaven op afvalscheiding is gedogen • Waarom gedogen zij wel en op basis waarvan doen zij dit? (Alleen artikel 5 of 10 ?) • Gedogen mag slechts in uitzonderingsgevallen • Geen prioriteit stellen = geen gedogen
Handhaving op artikel 8 (verboden anders dan afzonderlijk aanbieden aantal stromen uit artikel 3) • Verbod aanbieden anders dan gescheiden van diverse afvalstromen, meestal GFT, papier, plastic verpakkingen, textiel, glas, KGA en elektrisch afval. • Is dit dan een verplichting? Ja, wel als je het opneemt in je verordening dat het afzonderlijk moet worden aangeboden! • In Tilburg tot nu toe alleen controle bij de laagbouw • 70.000 aansluitingen met 2 duocontainers • Tot nu toe alleen duocontainer restafval-GFT
Tot nu alleen gebruik van strafrechtelijke bevoegdheden GOA
• Geen gebruik last onder dwangsom of bestuursdwang, zou ook kunnen • Vooraf veel controle/toezicht met waarschuwingen (kaarten) • Pas na 3 waarschuwingen inzet strafrecht > eigen waarneming GOA > mogelijk een boete, let op!, dit kan (theoretisch) ook meteen bij de 1e overtreding
Wat heb je nodig? • Wethouder, college en coalitie in raad zonder slappe knieën • Vooraf duidelijkheid geven wat je gaat doen, goede voorlichting hoe men wel goed het afval kan scheiden • Burger is deze soort handhaving zeker niet gewend, is vaak dus niet voorbereid, de schok is voor “mindere afvalscheiders” erg groot, een aantal komt ook in verzet, gaat naar pers, politiek enz. • Kondig het duidelijk aan, zeg wat je gaat doen en wat de gevolgen kunnen zijn
Handhaven is communicatie + …. • Bewonersbrief, wij komen in uw container kijken, > geeft meteen resultaat, maar ook reuring • 1e gele kaart + digitale registratie geeft nog meer resultaat , maar ook nog meer reuring • 2e waarschuwing oranje kaart + niet ledigen geeft ook veel resultaat, maar ook reuring • 3e waarschuwing rode kaart + niet ledigen + melden aan GOA die boete geeft , gegarandeerd reuring
Veel reuring, wat dan? • Wethouder dient rug recht te houden. Pers wordt lastig, oppositie voeren eenvoudiger. • Raad ook aan boord houden, kan moeilijk worden, bij ons ook motie aangenomen, bij oranje + rode kaart wel de container ledigen. Anders waren resultaten nog beter. • Boete blijft, wel via motie raad ook meer communicatie/ voorlichting hoe afval scheiden • Op zich vreemd de vraag om meer communicatie omdat er nog nooit zoveel gecommuniceerd is over afvalscheiding
Hoezo veel communicatie? • • • • • • •
Omroep Brabant Brabants Dagblad Lokale TV Tilburg Social media Bewonersbrieven incl. folder afvalscheiding Waarschuwingskaarten Meldingen, klachten, bezwaren
Sommige dingen blijven hangen • Vaak gesprekstof in kantine, op feestjes zoals: • “Er zat iemand in mijn container aan mijn afval” • “Een stukje papier bij je restafval kost € 90,00” • “Heb jij ook een gele kaart of zelfs een boete gehad. Belachelijk toch”?? • Zelfs sommige collega’s begonnen ook bij ons flink te piepen.
Namen zoals klikopolitie en nog erger werden gebruikt
• Vonden wij niet leuk maar later kwam wel besef dat dit gratis reclame is voor afvalscheiding. • Burger past wel zijn scheidingsgedrag aan. • Begint al direct na bewonersbrief, zeker na start controles met de kaarten en vooral ook de (digitale) registratie van deze kaarten vindt men erg vervelend.
• We krijgen veel verzoeken om deze registratie in te trekken, doen dit in principe niet
De kaarten zijn een extra service van de gemeente
• GOA kan ook meteen bij 1e constatering een boete opleggen van € 90,00, gebeurt bijv. ook bij parkeerovertreding • Het was wel erg wennen, maar na de 1e ronde blijken de resultaten erg goed • Meer dan 10 % minder restafval, fors meer plastic verpakkingen, meer papier en GFT • De kosten worden hiermee terugverdiend • Gedrag is gewijzigd, het resultaat telt
1 jaar controle op afvalscheiding • • • • • • •
392.500 containers rest/GFT gecontroleerd 70.000 bewonersbrieven verzonden 24.238 gele kaarten 6,2 % 3.086 oranje kaarten 0,8 % 171 rode kaarten 0,044 % 60 boetes 0,0154 % 1300 meldingen, klachten, bezwaren ( vooral tegen registratie en afvaldump derden in jouw container)
Gaan we door? • Ja, de raad van Tilburg wil dat we structureel blijven handhaven, we gaan extra fte inzetten • Veel communicatie over hoe afval scheiden • Ook rol als afvalcoach naast controleur • Straks ook controle duo papier/PMD • Burgers worden straks ook ‘beloond’ via een groene kaart
Tips • Neem interne organisatie mee, leg uit wat je doet zodat zij ook de juiste informatie geven • Informeer college + raad over effecten + kans op reuring, want die komt er zeker • Bereid je klant contact center voor, o.a. belscripts, FAQ-lijst enz. • Zorg voor een backoffice die snel reageert • Ben duidelijk dat doorgaan met geen afval scheiden een boete kan opleveren
Vragen ? • Dat mag ook later.
• •
Gemeente Tilburg Piet van Oirschot
•
[email protected]
