Mobiliteitsbeleid is gezondheidsbeleid Ouderen in Vervoer(-ing) 15 oktober 2015
Bruno Buytaert senior stafmedewerker VIGeZ VIGeZ, © 2015
Vul aan
Verplaatsen
is gezond
Verplaatsen
is ongezond
omdat/als….
omdat/als….
Vandaag
Ouderen, beweging, fijn stof & geluid in Vlaanderen
Vergrijzing & verzilvering: de gemeentelijke realiteit
Investeren in gezondheid en mobiliteit
Naar meer actieve verplaatsing, (met) minder hinder van fijn stof en geluid in een Gezonde Gemeente
VIGeZ, © 2015
Ouderen, beweging, fijn stof en geluid in Vlaanderen
VIGeZ, © 2015
8.000 stappen per dag (65+) OF
30 min per dag OF
3x20 min per week
↑
VIGeZ, © 2015
↑
30 min per dag 60 50 40 %
30 20 10 0 15-24 jaar
25-34 jaar
35-44 jaar
45-54 jaar
55-64 jaar
65-74 jaar
75+
38% ? Vergrijzing in toekomst : Bijkomende impact op alg volksgezondheid door groter aandeel ouderen Gezondheidsenquête, 2013 VIGeZ, © 2015
30 min per dag
↑
60 50 40 %
30 20 10 0 65-74 jaar
75+ man
vrouw
Gezondheidsenquête, 2013 VIGeZ, © 2015
VIGeZ, © 2015
www.copenhagenize.com
VIGeZ, © 2015
www.standaard.be
Is ‘O’ van STOP-principe ook belangrijk voor lichaamsbeweging & gezondheid?
Potentieel van gemiddeld 19 minuten extra stappen per dag vs. autogebruikers
VIGeZ, © 2015
NO2-concentraties Vlaanderen 2013
VIGeZ, © 2015
Effect milieufactoren fijn stof en geluid op de mens
VIGeZ, © 2015
Verstoring van slaap in Vlaanderen
VIGeZ, © 2015
Kwetsbare groepen
Kinderen Zwangere vrouw Zieken Lage SES Ouderen
VIGeZ, © 2015
Langdurige blootstelling Verlaagd immuunsysteem Reeds bestaande aandoeningen (luchtwegen en hart- en vaatziekten)
Vergrijzing & verzilvering: de gemeentelijke realiteit
VIGeZ, © 2015
SVR, 2014
VIGeZ, © 2015
Belfius, 2014
VIGeZ, © 2015
Investeren in gezondheid & mobiliteit
Ziektelast door leefstijlfactoren
VITO, 2014
VIGeZ, © 2015
Meer bewegen: kleiner risico op aandoeningen ~ meer levenskwaliteit
Relatief risico
Aantal uren matig tot intense beweging per week
Uitgaven van consumenten per verplaatsingsmodus, per maand (Portland)
Clifton et al 2012
VIGeZ, © 2015
Naar meer actieve verplaatsing, minder hinder van fijn stof en geluid in een Gezonde Gemeente
VIGeZ, © 2015
Visie vanuit gezondheids- en bewegingsbevordering
Gezondheidstatus: cardiovasculair, diabetes, overgewicht…
Gezondheidsgerelateerd gedrag (gebrek aan lich.beweging) (e.a. gezondheidsdeterminanten: voeding, stress,…)
Beïnvloedende factoren (verbanden en oorzaken)
Strategieën en interventies
VIGeZ, © 2015
www.gezondegemeente.be
Beïnvloedende factoren van belang voor Facilitatie
Residentiële dichtheid
Connectiviteit
Functiemenggebruik
Walkability-index toepassen: indicator voor bereikbaarheid van bestemmingen
VIGeZ, © 2015
Residentiële dichtheid: HOOG
VIGeZ, © 2015
drjamessallis.wordpress.com
Vlaamse ouderen wandelen meer voor verplaatsingen in buurten met goede walkability (bereikbaarheid van bestemmingen) 67 min./week
17 min./week
Van Holle et al, IJBNPA, 2014 VIGeZ, © 2015
In buurten met lage socio-economische status: meer beweging van matige tot hoge intensiteit in buurten met goede walkability (bereikbaarheid van bestemmingen) 106 min./week BMI 22.3 92.8 cm
68 min./week BMI 23.1 100.1 cm
Van Holle et al, IJBNPA, 2014 VIGeZ, © 2015
Van Holle et al,
Knelpuntenwandeling en Voetgangerscirkels
OCMW Wervik, 2014 VIGeZ, © 2015
Maatregelen tegen fijn stof en geluid
VIGeZ, © 2015
Ruimtelijke ordening Inrichten van autoluwe centra Weginrichting: Aangepaste dimensionering van straten volgens STOPprincipe Geluidsarme wegverharding en Geluidschermen en groenbuffers Snelheid matigen en doorstroming garanderen Stille zijdes Afstandsadviezen Binnenmilieu
Afstandsadviezen
VIGeZ, © 2015
Beperken blootstelling kwetsbare groepen: in acht nemen van adviesafstanden: Snelweg (A-weg) en grote ringweg (R-weg): 300m Kleine ringweg (R-weg) en gewestweg (N-weg): 50m Wegen > 10.000 voertuigen per dag: tot 50 m geen gevoelige groepen in de eerstelijnsbebouwing
Een gezond binnenmilieu
VIGeZ, © 2015
Een gezond binnenmilieu langs een drukke weg
VIGeZ, © 2015
VIGeZ, © 2015
Strategieën voor Educatie (link gezondheid & beweging met actieve verplaatsing )
VIGeZ, © 2015
VIGeZ, © 2015
Strategieën voor reglementering en pleitbezorging
Volwaardig evidence-based werken aan beweging overstijgt de expertise en middelen van Mobiliteit
Stappen even belangrijk als trappen: meer dan restruimte
Subsidiereglement voor tussenkomsten: bv. voor betrouwbare stappentellers, fietsdeelsystemen…
VIGeZ, © 2015
VIGeZ, © 2015
Strategieën voor Zorg en begeleiding
VIGeZ, © 2015
Mindermobielencentrale, fiets- en wandelpoolen ifv toegankelijkheid
Deskundigheidsbevordering in motiveren van doelgroepen tot gezonder gedrag
Mindermobielencentrale, fiets- en wandelpoolen ifv toegankelijkheid Samen Tuinen Aalter (Liever Actiever)
www.gezondegemeente.be/acties/liever-actiever Nieuwsblad, 2014 VIGeZ, © 2015
VIGeZ, © 2015
Langetermijnvisie: Cruciale schakel in het hele verhaal is de mobiliteit van mensen. Goede mobiliteitsvoorzieningen en goede toegang tot allerhande voorzieningen zijn essentieel, ook voor ouderen, die daardoor meer kansen krijgen om zelfstandig te blijven deelnemen aan het maatschappelijke leven. […]. Ook hier is regionale samenwerking aangewezen omwille van schaalvoordelen, maar ook omwille van meer subsidiemogelijkheden (MJP OCMW Bornem)
De stad Leuven wil een open, leefbare en solidaire stad blijven waar burgers doorheen verschillen verbonden zijn met elkaar en de wereld. (MJP Stad Leuven)
VIGeZ, © 2015
Methodiekontwikkeling Advies en begeleiding Beleidsondersteuning Onderzoek
[email protected] (beweging)
[email protected] (gezonde gemeente)
[email protected] (gezondheid en milieu)
@VIGeZine @GezondeGemeente
www.vigez.be www.gezondegemeente.be www.gezondheidenmilieu.be
VIGeZ, © 2015
