MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
Wereldwijde economische situatie Grote internationale organisaties zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) doen veel inspanningen De wereldeconomie
om de grote tendensen van de wereldeconomie te voorzien. De samengestelde voorlopende
vertraagt ...
conjunctuurindicatoren van de OESO moeten bijvoorbeeld de ontwikkeling voor de komende 6 tot 9 maand voorspellen. Volgens die indicator is het begin van het 2de kwartaal 2010 een keerpunt. De indicator lijkt erop te wijzen dat het wereldwijde groeiritme aan het vertragen is. In de industrielanden lopen de economische stimuleringsmaatregelen die tijdens de recessie van 2008-2009 werden genomen, ten einde. worden verlengd.
... maar belandt niet
Vanwege de begrotingssanering kunnen ze niet
De groeilanden, die de drijvende kracht vormen achter de wereldwijde
heropleving, nemen dan weer maatregelen om oververhitting te vermijden.
noodzakelijk weer in een recessie
Een vertraging van de wereldeconomie lijkt onafwendbaar, maar de omvang ervan is nog onbekend. Volgens de meeste waarnemers is een bescheiden groei, lager dan de historische gemiddelden, het waarschijnlijkste scenario.
Ze rekenen op een heropleving van de
bedrijfsinvesteringen en de gezinsuitgaven om de eindvraag te ondersteunen. Het risico op een nieuwe recessie, hoe miniem ook, kan niet helemaal worden uitgesloten, onder meer als de crisis in de overheidsfinanciën zou verergeren.
Samengestelde voorlopende conjunctuurindicator van de OESO
15
10
5
0 01
02
03
04
-5
-10
-15 Source: Datastream
1
05
06
07
08
09
10
MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
Verenigde Staten
US Fed Funds target in %
USA: GDP YoY change in % 6 4 2 0 -2 -4 -6 Q1 2002 Q1 2004 Source: Datastream
8 6 4 2 0
Q1 2006
Q1 2008
Q1 2010
01
03
05
07
09
Source: Datastream
Is de Amerikaanse economie op een onzichtbare muur gestoten? De vraag wordt gesteld door Alan Greenspan, oud-voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, en vertaalt een gevoel van onbehagen over de verslechtering van een aantal economische indicatoren. De economische Is de Amerikaanse economie op een onzichtbare muur gestoten?
groei bereikte in het 2de kwartaal 2010 een geannualiseerd groeiritme van 2,4% dankzij de sterke voorraadheropbouw en investeringsuitgaven van de bedrijven.
Die groei is evenwel
kleiner dan de stijging van 3,7% die in het 1ste kwartaal 2010 werd opgetekend. De ontwikkeling naar een autonome heropleving, geleid door de privésector, verloopt evenwel niet zonder slag of stoot. Ondanks de goede winstvorming creëren privébedrijven relatief weinig jobs (83.000 in juni), terwijl residentieel vastgoed sinds de beëindiging van het fiscaal stimuleringsprogramma ter plaatse trappelt. Dat ondermijnt het vertrouwen van de gezinnen en dus ook de gezinsuitgaven. Ook de bedrijfsactiviteit komt op een lager pitje te staan. De maatstaf voor de activiteit in de verwerkende nijverheid zakte in juli naar zijn laagste peil sinds het begin van het jaar en de samengestelde index van de belangrijkste voorlopende conjunctuurindicatoren ging in juni met 0,2% achteruit, wat een tweede terugval betekent in 3
De Fed stelt haar groeiprognoses
maanden tijd. Die cijfers wijzen op een lagere groei in de 2de jaarhelft 2010. ING IM voorspelt een economische groei van 2,8% voor zowel 2010 als 2011, na de terugval van 2,4% in 2009.
neerwaarts bij De Federal Reserve heeft haar groeiprognose voor 2010 neerwaarts bijgesteld. Volgens haar voorzitter Ben Bernanke zet de heropleving zich langzaam door, zodat in de onmiddellijke toekomst geen nieuwe tussenkomsten vereist zijn. De centrale bank kan haar oordeel evenwel herzien, mocht de recessie opnieuw toeslaan. Ze zal dus wellicht de rente van de Fed Funds, haar richtinggevende rente, voor langere tijd en waarschijnlijk tot de tweede helft van 2011 handhaven in de buurt van 0%.
2
MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
Europa Euroland: Refi rate in %
Euroland: GDP YoY change in % 4
5
2 0
4 3
-2
2
-4
1
-6 Q1 2002
0
Q1 2004
Q1 2006
Q1 2008
Q1 2010
01
03
05
07
09
Source: Datastream
Source: Datastream
De eurozone wordt al langer beschouwd als het zwakke punt van de wereldeconomie. De Griekse begrotingscrisis heeft immers het besmettingsgevaar voor andere landen en de kwetsbaarheid van de banksector blootgelegd. De overheidsfinanciën saneren, is nu dus een prioriteit geworden voor alle regeringen in de zone, ondanks de broosheid van het herstel dat nu Economie in de eurozone minder broos dan verwacht
bezig is. Hogere belastingen en lagere uitgaven zullen in de komende maanden beslist een negatieve impact hebben op de groei. De negatieve vooruitzichten voor de economische groei hebben de aandacht een beetje afgeleid van de Europese industrie, die in de 1ste jaarhelft 2010 goed heeft standgehouden. De industriële opdrachten namen in mei toe met 3,8%, wat een 4de maand stijging op rij betekent. De industriële productie nam in mei ook toe met 0,9%. Vooral Duitsland heeft in ruime mate bijgedragen tot die stijging dankzij zijn forse exportgroei in mei.
De indicatoren van de
economische bedrijvigheid in de industrie- en dienstensectoren gingen in juli naar omhoog en gehoopt wordt dat deze positieve dynamiek zich in het 3de kwartaal zal doorzetten. ING IM verwacht voor dit jaar een groei van 1% en voor 2011 1,3%.
Stresstests
Het onbehagen rond de overheidsfinanciën is ietwat afgenomen.
verminderen
Griekenland hebben op de obligatiemarkten geld kunnen ophalen voor een lagere prijs dan
onzekerheid
Spanje, Ierland en
vastgesteld door het Europees hulpfonds, wat een teken is van ontspanning op de markt. Om de beleggers gerust te stellen over de solvabiliteit van de banksector, voerde de Europese Centrale Bank stresstests uit op 91 banken in de zone. Hun weerstand werd getest in verschillende, tegengestelde scenario's, zoals een lage economische groei en een crisis van de staatsschuld. Slechts 7 banken vielen uit de boot: 5 in Spanje, 1 in Griekenland en 1 in Duitsland. De ECB liet ook haar herfinancieringsrente ongewijzigd op 1%. Wellicht zal dit renteniveau nog lange tijd gehandhaafd blijven.
3
MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
Azië De Japanse senaatsverkiezingen begin juli brachten de Democratische Partij van Japan (DPJ) een zware nederlaag toe. Het resultaat verzwakt de nieuwe eerste minister Naoto Kan en brengt diens plan in gevaar om de consumptiebelasting te verhogen en de overheidsschuld te verlagen.
Dergelijke maatregelen kunnen immers een remmend effect hebben op de
economische groei, nu die de eerste tekenen van zwakte vertoont. Stijging van de yen brengt heropleving in
De industriële productie is in juni bijvoorbeeld met 1,5% gedaald ten opzichte van mei, terwijl de
gevaar
werkloosheid naar zijn hoogste peil klom sinds het begin van het jaar, namelijk 5,3%. Die cijfers illustreren andermaal hoe afhankelijk de Japanse economie is van de export en hoe kwetsbaar voor iedere stijging van de yen. ING IM verwacht een economische groei van 3,2% in 2010, maar slechts 1,2% in 2011. In die context heeft de Bank van Japan haar financieringsrente dan ook gehandhaafd op 0,1%. In China zijn de tekenen van economische oververhitting stilaan aan het verdwijnen. Als gevolg van een restrictiever rentebeleid, is de kredietgroei in een jaar teruggevallen naar 18% in juni, tegenover 34% in het begin van het jaar. De lagere groei van de kredietverlening remt de economische groei af. Die bedroeg in het 2de kwartaal 2010 nog maar 10,3% op jaarbasis, tegenover 11,9% in het vorige kwartaal. Uit de cijfers van juni voor de industriële productie en de autoverkoop blijkt ook dat de groei lager is dan in de vorige maanden. De vastgoedprijzen
Oververhittingssignalen van de Chinese economie verdwijnen
zijn in juni overigens met 0,1% gedaald in vergelijking met mei. De inflatie zakte van 3,1% naar 2,9%. Op basis daarvan zou de Chinese regering de beperkingen op de kredietverlening en de vastgoedaankopen vóór het einde van het jaar kunnen versoepelen. De economen van ING IM verwachten voor dit jaar een economische groei van 10,2% en voor 2011 8,3%. Het afremmen van de Chinese economische groei is noodzakelijk om speculatieve zeepbellen te vermijden, maar riskant omdat dat gebeurt op een moment dat de vraag in de grote, industriële economieën op een laag pitje staat.
De noodzaak om meer gewicht te geven aan de
gezinsuitgaven in China, verklaart de recente beslissingen van de Chinese overheid om het wisselkoerssysteem te versoepelen.
4
MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
Beleggingsstrategie: asset allocation Ondanks de vrees voor een eventuele economische vertraging en een besmetting van de crisis rond de overheidsfinanciën, zijn de risicovolle activa en de aandelen in juli enigszins opgeveerd. Tezelfdertijd werden winstnemingen genoteerd op toevluchtswaarden zoals goud of Duitse staatsobligaties. Risicovolle activa in juni weer
De hernieuwde belangstelling van de beleggers voor risicovolle activa werd gedragen door de
aantrekkelijker
verschillende Europese maatregelen om de begrotingscrisis te bezweren en door de opwaartse herzieningen van de winstverwachtingen door de financieel analisten voor de resultaten van de internationale bedrijven in 2010. Die zouden in 2010 met bijna 34% toenemen dankzij lagere financiële lasten, de beheersing van de bedrijfskosten en het aantrekken van de verkoop. In die omstandigheden is het moeilijk om pessimistisch te blijven, te meer daar de waardering van de aandelenmarkten onder de historische gemiddelden blijft. In vergelijking met andere
... IPCM opteert voor
soorten activa, zoals staatsleningen, zijn de aandelen eveneens laag gewaardeerd.
een lichte overweging van de aandelen
In juli heeft IPCM de aandelencomponent in de portefeuilles verhoogd. De aanbeveling voor aandelen is nu dus geëvolueerd van "onderwegen" naar lichtjes "overwegen" ten opzichte van hun referentiegewicht.
Obligaties leggen de tegenovergestelde weg af en zijn momenteel
onderwogen, met een voorkeur voor obligaties uitgegeven door groeilanden. Liquiditeiten en beursgenoteerd vastgoed zijn in lijn met hun referentiegewicht.
Asset classes total return in Eur in 2010 YTD 120 116 112 108 104 100 96 31/12/2009
28/02/2010 MSCI World
5
30/04/2010 S&P World RE
30/06/2010 JPM Eurgovt
MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
Aandelenstrategie
MSCI Europe price index: last 12 months
MSCI USA: last 12months
100 95 90 85 80 75 70 08/09
1200 1100 1000 900 11/09
03/10
800 08/09
06/10
11/09
03/10
06/10
Source: Datastream
Source: Datastream
Na de koersdaling in mei en juni knopen de aandelenmarkten in juli weer met een positieve groei aan.
Voor een belegger in de eurozone zetten de internationale aandelen een
maandelijkse prestatie van +2,8% neer. Die zou nog beter zijn geweest als de dollar in diezelfde Goede
periode niet zowat 3,8% in waarde was gezakt ten opzichte van de euro.
bedrijfsresultaten in het 2 de kwartaal
De bekendmaking van goede kwartaalresultaten voor de Amerikaanse bedrijven zette de toon voor alle aandelenmarkten. Een derde van de bedrijven in de Amerikaanse aandelenindex S&P 500 maakte inmiddels zijn resultaten voor het 2de kwartaal bekend. De gemiddelde, gewogen stijging van de winst per aandeel bedraagt 58% in vergelijking met hetzelfde kwartaal in 2009. De 500 indexwaarden zullen de periode wellicht afsluiten met een gemiddelde, gewogen stijging van de winst van 34% op jaarbasis. De aandelenmarkten worden ook ondersteund door de lage waardering van de ondernemingen. De groeimarkten vertonen overigens nog altijd een waarderingsdisagio ten opzichte van de
Overweging in groeiwaarden
ontwikkelde en dan voornamelijk de Amerikaanse markten. Niettemin zijn de overheidsfinanciën van die groeilanden dikwijls gezonder en geven hun bedrijven een snellere winstgroei. IPCM opteert momenteel voor een overweging van de aandelen van groeilanden. Het opteert voor een onderweging van de Amerikaanse aandelen en houdt het gewicht van de Europese en Japanse aandelen in lijn met hun referentiegewicht. Het aantrekken van de aandelenmarkten in juli ging ten koste van de defensieve sectoren, zoals farmaceutische waarden en basisconsumptiegoederen. Het was dan weer gunstig voor meer cyclische sectoren, zoals industriële waarden, grondstoffenproducenten en energiewaarden. De farmabedrijven, die tot de zwaarst getroffen sectoren behoren, hebben geleden onder het feit dat ze er maar moeilijk in slagen om hun gamma topmedicijnen te vernieuwen.
Obligaties en deviezen
6
MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
GERMANY BENCHMARK BOND 10 YR (DS) RED.YIELD 4
1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6
3,5 3 2,5 08/09 11/09 Source: Datastream
EUR-USD EXCHANGE RATE
03/10
06/10
08/09 11/09 Source: Datastream
03/10
06/10
De return van staatsobligaties in euro lijkt de bodem te hebben bereikt. De economische vooruitzichten voor de eurozone zijn verbeterd, terwijl een lichte ontspanning te merken viel op de schuldmarkten van perifere landen als Spanje en Portugal. De stresstests van de banken Rendement bereikt
hebben ook de vrees omtrent de gezondheid van het Europees financieel systeem verminderd.
bodem
Het is logisch dat de beleggers wat winst genomen hebben op de minst riskante staatsobligaties om zich te herpositioneren op andere soorten meer winstgevende activa, zoals aandelen of obligaties uitgegeven door groeilanden. Het rendement van de Duitse tienjarige staatsleningen – de referentie in de eurozone – komt momenteel op 2,77% uit, een stijging van 22 basispunten in vergelijking met 1 juli. IPCM opteert voor een lichte onderweging van de staatsobligaties in de portefeuilles.
Het geeft er de
voorkeur aan om de obligatieportefeuilles momenteel te diversifiëren met leningen uitgeschreven door groeilanden in lokale deviezen of internationale munteenheden zoals de dollar of de euro. Euro wint verloren terrein terug
Op de wisselmarkten heeft de euro zich in juli opnieuw hersteld tegenover de dollar. De betere economische cijfers in de eurozone stonden in contrast met de slechtere vooruitzichten voor de Amerikaanse economie. De euro werd ook ondersteund door de maatregelen die genomen werden om het gevaar van begrotings- en financiële crises in de zone te beperken. De euro wordt momenteel verhandeld tegen 1,298 dollar, tegenover 1,227 dollar in het begin van de maand en 1,4325 dollar op 1 januari. De zwakke dollar was ook verantwoordelijk voor de stijging van de Japanse yen naar zijn hoogste peil in bijna 15 jaar ten opzichte van de Amerikaanse munt, namelijk 86,5 yen per dollar. IPCM handhaaft zijn prognose over een geleidelijke stijging van de dollar tegenover de euro in de tweede helft van 2010.
Redactie beëindigd op 31 juli 2010
IPCM
7
MMR
Monthly Market Report
Augustus 2010
Disclaimer Dit document, deze publicatie of deze website is uitsluitend opgesteld voor informatiedoeleinden. De inhoud is gebaseerd op informatiebronnen die betrouwbaar worden geacht. Er wordt door IPCM geen enkele uitdrukkelijke of impliciete garantie, waarborg of verklaring gegeven omtrent de juistheid, geschiktheid of volledigheid van de beschikbaar gestelde informatie. Deze informatie vormt geen aanbod of uitnodiging tot het kopen of verkopen van de hierin genoemde effecten of tot het deelnemen aan een beleggingsstrategie. De gepresenteerde informatie kan zonder voorafgaande mededeling worden gewijzigd. Noch IPCM, noch haar functionarissen, directeuren of medewerkers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid ten aanzien van de verstrekte informatie of aanbevelingen. Dit materiaal is niet voor een specifieke belegger bedoeld. Evenmin wordt in dit materiaal rekening gehouden met bijzondere beleggingsdoelstellingen, financiële omstandigheden of financiële behoeften. De waarde van effecten en van inkomstenstromen kan zowel stijgen als dalen en is niet gegarandeerd. Feitelijke resultaten, prestaties en gebeurtenissen kunnen wezenlijk afwijken van de gepresenteerde gegevens. De oorzaken hiervan kunnen zeer divers zijn, met name (i) de algemene economische omstandigheden in de kernmarkten van ING; (ii) de algehele prestaties van financiële markten, waaronder de opkomende markten; (iii) renteniveaus en wijzigingen in renteniveaus; (iv) wisselkoersen; (v) algemene concurrentiefactoren; (vi) wijzigingen in de wet- en regelgeving en (vii) veranderingen in het beleid van overheden en/of toezichthouders. Beleggers dienen te beseffen dat op de producten en effecten die hier genoemd worden hun eigen specifieke bepalingen en voorwaarden van toepassing zijn. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Alle rechten voorbehouden. Zonder voorafgaande toestemming van de houder van het auteursrecht is het niet toegestaan om enig deel van deze publicatie in enige vorm of op enige wijze (mechanisch, door middel van fotokopie, opname of anderszins) te kopiëren, op te slaan in een informatiesysteem of te verzenden.
8