MM Active Commodities Fund
JAARVERSLAG 2014
2
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
INHOUDSOPGAVE 1
Algemene informatie
3
2
Profiel
5
3
Kerncijfers
8
4
Verslag van de beheerder
11
4.1
Verslag 2014
12
4.2
Gebruik financiële instrumenten
14
4.3
Risicobeheer
14
5
Jaarrekening
16
5.1
Balans (na verwerking resultaatbestemming)
17
5.2
Winst-en-verliesrekening
18
5.3
Kasstroomoverzicht
19
5.4
Toelichting
20
5.4.1. 5.4.2. 5.4.3. 5.4.4. 5.4.5. 5.4.6. 6
Grondslagen voor de jaarrekening Grondslagen voor de balans Grondslagen voor de winst-en-verliesrekening Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Toelichting op de balans en winst-en-verliesrekening Overige toelichtingen
20 21 22 24 24 33
Overige gegevens
34
6.1
Resultaatsbestemming
35
6.2
Gebeurtenissen na balansdatum
35
6.3
Belangen van de beheerder
35
6.4
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
36
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
1
Algemene informatie
3
4
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Beheerder en Bewaarder TKP Investments B.V., gevestigd te Groningen, is de Beheerder. TKP Investments B.V. beheert alle fondsgoederen (art. 4 Terms & Conditions MM Active Commodities Fund). Vanaf 22 juli 2014 vervult Stichting MM Active Commodities Fund, gevestigd te Groningen, de taak van bewaarder. De toezichthoudende taken heeft Stichting MM Active Commodities Fund uitbesteed aan Citibank N.A. Tot 22 juli 2014 was de bewaarder Stichting MM Active Commodities Fund, gevestigd te Groningen. Stichting MM Active Commodities Fund vervult vanaf 22 juli 2014 alleen nog de taak van juridisch eigenaar. Directie TKP Investments B.V. De directie van TKP Investments B.V. wordt gevoerd door R. van Wijk-Russchen RBA, drs. C. Luning RBA, drs. A. Laning RA RC en drs. R.E. Leenes RBA. Adres Europaweg 31-33 9723 AS Groningen Correspondentieadres Postbus 5142 9700 GC Groningen Telefoon: Fax:
(050) 317 53 17 (050) 317 53 49
Internetadres www.tkpinvestments.com Onafhankelijke accountant PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Beheer en administratie TKP Investments B.V. (hierna ook genoemd ‘TKPI’) voert het beheer en de administratie van het MM Active Commodities Fund. TKPI maakt gebruik van de diensten van Stichting TKP Pensioen Treasury alwaar voor rekening van het fonds posities in rekening courant en deposito’s kunnen worden aangehouden.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
2
Profiel
5
6
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Het MM Active Commodities Fund (hierna ook genoemd Active Commodities Fund of het fonds) is opgericht op 19 februari 2009. Het fonds heeft vanaf 24 februari 2009 beleggingen onder haar beheer. Het fonds is een Multi Manager fonds. Het fonds is een Fonds voor Gemene Rekening en is een beleggingsinstelling in de zin van artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht. Multi Manager Fonds Het beleggingsfonds wordt beheerd door TKP Investments. TKP Investments hanteert het ‘Multi Manager’-concept waarbij binnen het fonds van een of meerdere gespecialiseerde externe managers gebruik kan worden gemaakt. Aan externe managers worden nauw omschreven mandaten verleend. Deze mandaten kunnen zowel actief als passief van aard zijn. Per mandaat zijn met de externe managers een maximale tracking error en/of verschillende lineaire restricties overeengekomen. De omvang van een mandaat ten opzichte van de omvang van de totale portefeuille is afhankelijk van het risicoprofiel van het desbetreffende mandaat. Beleggingsbeleid Het Fonds belegt op indirecte wijze in de markten voor grondstoffen en richt zich op energie, agrarische producten, industriële en edelmetalen. De feitelijke beleggingen geschieden voornamelijk volgens het “multi-manager” concept door het verlenen van nauw omschreven mandaten aan daartoe geselecteerde, gespecialiseerde vermogensbeheerders. Deze mandaten kunnen zowel actief als passief van aard zijn. De externe managers worden geselecteerd op basis van de volgende criteria: de kwaliteit van de organisatie van de externe vermogensbeheerder, de inrichting van het beleggingsproces, de mate van transparantie, de verwachte outperformance en de diversificatie die kan worden toegevoegd aan het fonds. Doelstelling Het behalen van een driejaars geannualiseerde outperformance van 200 basispunten boven de gekozen benchmark en een beoogde tracking error van 400 basispunten. Benchmark Customized Bloomberg Commodity index, excl. Natural Gas, Alumium, Livestock and Wheat Total Return Index hedged into euro. Tot 1 maart 2014 was de benchmark de Customized DJ UBS Excluding Natural Gas Total Return Index afgedekt naar de euro. Beleggingen in met de beheerder gelieerde beleggingsfondsen Het fonds heeft geen beleggingen in gelieerde beleggingsfondsen. Structuur Het fonds is een Fonds voor Gemene Rekening van het semi-open-end type. De verplichting tot inname van units door het fonds is beperkt qua frequentie. Rechtspersoon en voorwaarden Het fonds heeft geen rechtspersoonlijkheid. De Terms & Conditions en hetgeen ter uitvoering daarvan geschiedt, vormen geen maatschap, vennootschap onder firma of commanditaire vennootschap. Het fonds heeft als doelstelling het collectief en voor rekening en risico van de participanten beleggen in effecten. De werking van het fonds is neergelegd in de Terms & Conditions. In de productnota is het beleggingsbeleid van het fonds omschreven. Participanten In het fonds kunnen uitsluitend entiteiten participeren die aangemerkt kunnen worden als gekwalificeerde belegger volgens de Wet op het financieel toezicht.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
7
Units De door de participanten te verwerven units luiden op naam en zijn, behoudens inlossing door de beheerder, niet overdraagbaar en mogen niet worden verpand of bezwaard met enig ander beperkt recht van welke aard dan ook. De beheerder geeft geen participatiebewijzen uit. De beheerder zal krachtens en in overeenstemming met het bepaalde in de Toetredingsovereenkomst of het Bijschrijvingsbericht, respectievelijk het Bericht van Uittreding, op elke Waardebepalingsdatum units uitgeven respectievelijk inlossen. Elke laatste werkdag van de maand geldt als Waardebepalingsdatum alsmede door de beheerder op verzoek van de participant vastgestelde werkdagen. De vergoeding bij toe- en uittreding is forfaitair vastgesteld op 0,02% van de ingelegde gelden respectievelijk 0,02% van het bedrag van de inlossing. De beheerder is te allen tijde bevoegd om, in afwijking van het voorgaande, de werkelijke transactiekosten in rekening te brengen. De beheerder is bevoegd om de transactiekosten te laten vervallen indien en voor zover toe- en uittredingen gesaldeerd kunnen worden. De vergoeding bij toe- en uittreding komt volledig ten gunste van het fonds en dient ter dekking van de transactiekosten die door toe- en uittreding veroorzaakt worden. De door het fonds ontvangen vergoedingen voor toe- en uittredingen zijn als een separate inkomstencategorie opgenomen in de winst-en-verliesrekening. De grondslag voor toe- en uittreding en de berekening van de marktwaarde per unit is de netto fondsvermogenswaarde, zoals bepaald in de Terms & Conditions. Fiscaal Er is sprake van fiscale transparantie, dat wil zeggen dat het fonds niet is onderworpen aan vennootschapsbelasting en dat de resultaten op beleggingen rechtstreeks worden toegerekend aan de participanten zelf. Oprichting Het fonds is per 19 februari 2009 opgericht. Inceptie Vanaf 24 februari 2009 heeft het fonds beleggingen onder beheer.
8
3
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Kerncijfers
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
9
Waardeontwikkeling (bedragen x € 1.000) Fondsvermogen
2014
2013
2012
2011
2010
366.490
289.756
331.602
306.577
202.574
Aantal units
3.517.926
2.220.013
2.242.121
2.117.445
1.296.564
Unitwaarde (in €)
104,17789
130,51990
147,89680
144,78623
156,23922
Netto rendement
(20,2%)
(11,7%)
2,1%
(7,3%)
17,4%
Rendement benchmark
(19,8%)
(11,8%)
1,4%
(10,0%)
15,9%
Rendement
Outperformance
(0,5%)
0,0%
0,7%
2,9%
1,3%
Outperformance sinds inceptie
5,1%
5,6%
5,5%
4,8%
1,8%
Annualized outperformance sinds inceptie
0,8%
1,1%
1,4%
1,6%
0,9%
Waardeontwikkeling per unit1 (bedragen x € 1) Inkomsten Waardeveranderingen Overig resultaat (2012 en eerder: Toe- en uittredingsvergoedingen) Kosten Totaal resultaat
0,01
0,01
0,02
0,02
-
(30,61)
(16,05)
4,41
(16,32)
28,24
3,78
(1,20)
-
-
-
(0,22)
(0,04)
(0,78)
(1,22)
(0,54)
(27,04)
(17,28)
3,65
(17,52)
27,70
Waardeontwikkeling2 (bedragen x € 1.000) Inkomsten Waardeveranderingen Overig resultaat (2012 en eerder: Toe- en uittredingsvergoedingen) Kosten Totaal resultaat
20 (105.507)
23
47
(35.405)
9.901
13.042
(2.647)
3
(762)
(94)
(93.207)
(38.123)
0,16%
0,15%
(1.758) 8.193
35 (29.425) 1 (2.202) (31.591)
6 34.297 (655) 33.648
Kosten ratio’s Ongoing Charges Figure (OCF)3 Omloopsnelheid4
497
488
0,21% 472
-
67
Bepaling beleggingsrendement Het beleggingsrendement is de time weighted return berekend op dagbasis na kosten.
1
Waardeontwikkeling is op basis van gemiddeld aantal uitstaande units. Tot 2013 werd het gemiddeld aantal units berekend gebaseerd op de som van de cijfers per 31 december van het voorafgaande boekjaar, 31 maart, 30 juni, 30 september en 31 december van het huidige boekjaar, waarbij de bedoelde tijdstippen worden gewogen in de verhouding: 0,5:1:1:1:0,5. Met ingang van boekjaar 2013 wordt het gemiddeld aantal units berekend op basis van de aantallen units op elke dag dat de intrinsieke waarde van het fonds is bepaald gedurende de verslaggevingsperiode. De vergelijkende cijfers over 2012 zijn overeenkomstig aangepast. 2 De indeling van de winst- en verliesrekening is aangepast naar aanleiding van de invoering van de AIFMD. De kerncijfers inzake waardeontwikkeling over 2014 en 2013 zijn overeenkomstig aangepast. De kerncijfers inzake waardeontwikkeling over eerdere jaren zijn niet aangepast. 3 Het Ongoing Charges Figure is vanaf boekjaar 2013 toegevoegd aan de jaarrekening, met vergelijkende cijfers over 2012. Om die reden zijn geen vergelijkende cijfers over 2011 en oudere jaren opgenomen. 4 Met ingang van boekjaar 2013 wordt de gemiddelde intrinsieke waarde van het fonds (onderdeel van de berekening van de omloopsnelheid) berekend op basis van de intrinsieke waarden van elke dag dat deze zijn bepaald gedurende de verslaggevingsperiode. Het vergelijkende cijfer over 2012 is overeenkomstig aangepast.
10
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Ontwikkeling van de unitwaarde vanaf inceptiedatum (inceptie =100) 180 170 160 150 140 130 120 110 100 Fonds
90
Benchmark
jul-14
jan-14
jul-13
jan-13
jul-12
jan-12
jul-11
jan-11
jul-10
jan-10
jul-09
feb-09
80
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
4
Verslag van de beheerder
11
12
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
4.1
Verslag 2014
Marktontwikkelingen Het jaar begon relatief sterk voor grondstoffen onder andere door de verschillende geopolitieke spanningen in de wereld. De tweede helft van het jaar was er sprake van een sterke ommekeer. De sterker wordende Amerikaanse dollar had een negatief effect op de meeste grondstoffen, maar ook specifieke oorzaken zorgden voor prijsdalingen. De oliemarkt kreeg in de tweede helft van het jaar te maken met oplopende voorraden als gevolg van sterke productiecijfers in combinatie met een tegenvallende vraag. Dit, in combinatie met de sterke dollar en afnemende geopolitieke zorgen, zorgde in de zomermaanden voor een dalende olieprijs. Nadat de OPEC, de organisatie van een aantal belangrijke olie producerende landen, in november besloot om geen productieverlagingen door te voeren, kwam de olieprijs in een vrije val. Dit zorgde ook voor dalende prijzen van de andere energiegrondstoffen. Daarmee was de energiesector veruit de slechtst presterende sector met een negatief rendement van ongeveer 40%. De agrarische grondstoffen behaalden ook een negatief rendement als gevolg van recordoogsten in onder andere mais, sojabonen en tarwe die gedreven werden door zeer gunstige weersomstandigheden. De industriële metalen en de edelmetalen behaalden eveneens een negatief rendement. De industriële metalen met name door tegenvallende groeicijfers uit met name China, terwijl de vraag naar edelmetalen werd gedrukt door de sterke US dollar en de lage inflatiecijfers. De sector veeteelt was de enige sector met een positief rendement in 2014. Dit werd met name gedreven door de aanbodzijde waar onder andere een virusuitbraak zorgde voor een kleinere omvang van de kudde. De volgende grafiek geeft de ontwikkeling weer van de Customized Bloomberg Commodity, excluding Natural Gas, Aluminium, Livestock and Wheat Total Return Index hedged into Euro (geïndexeerd op 100 eind 2013). 115 110 105 100 95 90 85 80 75
70 65 60 dec-2013
feb-2014
apr-2014
jun-2014
aug-2014
okt-2014
dec-2014
Beleggingsbeleid Portefeuille Het fonds belegt middels termijncontracten in grondstoffen, waarbij de gewichten van de benchmark, de Customized Bloomberg Commodity, excluding Natural Gas, Aluminium, Livestock and Wheat Total Return Index hedged into Euro als uitgangspunt worden gebruikt. Het fonds maakt gebruik van twee externe vermogensbeheerders. Eén beheerder streeft naar een extra rendement ten opzichte van de benchmark door derivaten met een looptijd in te zetten, die afwijkt van de benchmark. Op basis van fundamentele en technische analyse van verschillende variabelen neemt deze manager een beslissing waar op de curve te beleggen. De andere beheerder voert ook deze strategie, maar combineert dit met actieve posities waarbij grondstoffen kunnen worden over- en onderwogen ten opzichte van de benchmark gewichten.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
13
De Amerikaanse dollar wordt volledig afgedekt naar de euro door middel van valuta futures. Het onderpand is belegd in korte termijn Amerikaans en Europees (Nederland en Duitsland) overheidspapier (Treasury bills) zodat het kredietrisico in het fonds beperkt is. Rendement Door de prijsdaling van grondstoffen behaalde het MM Active Commodities Fund in 2014 een negatief rendement. Met -20,2% was dit rendement 0,5% punt lager dan dat van de benchmark. Beide managers behaalden negatieve relatieve rendementen in 2014. De negatieve relatieve rendementen werden veroorzaakt door zogenaamde ‘spread trades’ in aardgas. Hierbij wordt het eerstvolgende contract verkocht en wordt een contract verder op de curve gekocht. Als gevolg van de aanhoudende extreme kou in de Verenigde Staten was er niet alleen een grotere vraag naar aardgas, maar ook een beperkter aanbod. Hierdoor steeg de prijs van kortlopende contracten op aardgas. Deze sterke beweging zorgde voor een relatief grote underperformance bij beide managers. Gedurende het jaar normaliseerde de situatie in aardgas en maakten beide managers een belangrijk deel van dit verlies goed. Per 1 april 2011 is aardgas uit de benchmark verwijderd. Op 1 maart 2014 is de benchmark opnieuw aangepast door ook tarwe, veeteelt en aluminium uit te sluiten. De uitgesloten grondstoffen deden het in het verslagjaar in zijn algemeenheid beter dan andere grondstoffen, waardoor de uitsluiting een negatief effect had van ongeveer 3,2%. Sinds de eerste aanpassing in 2011 levert de customized benchmark ongeveer 2,4% extra rendement op. Risico Het risico van het fonds wordt aangegeven door de tracking error. Dit getal geeft een indicatie van de mate waarin het rendement van de portefeuille afwijkt van het rendement van de benchmark. Hoe hoger de tracking error, des te hoger het actief risico. Een tracking error van 1% geeft aan dat bij een normale verdeling, in twee van de drie jaar het rendement van de portefeuille minder dan 1% afwijkt van het rendement van de benchmark. De ex-post tracking error (op basis van gerealiseerde rendementen in de afgelopen 36 maanden) bedroeg eind december 2014 1,8%, ten opzichte van 1,5% eind 2013. Deze stijging is met name het gevolg van de relatief grote uitslagen van begin 2014. De onderliggende managers zijn gedurende het jaar dynamisch met hun risico budget omgegaan waarbij ze het risico hebben teruggeschroefd op momenten dat ze minder kansen in de markt zagen. Vooruitzichten De vooruitzichten voor de rendementen van grondstoffen voor de komende periode zijn neutraal. Dankzij lichte economische groei zal de vraag naar grondstoffen toenemen. Wel zal het verloop van de grondstofprijzen volatiel zijn, mede ingegeven door de monetaire acties van de centrale banken en geopolitieke spanningen. Sinds de economische terugslag tijdens de kredietcrisis kampt de grondstoffenmarkt met overcapaciteit, wat zich in de afgelopen jaren vertaalde in dalende prijzen. De lichte economische groei is in principe niet voldoende om deze overcapaciteit volledig weg te werken, maar doordat de prijs van veel grondstoffen onder de marginale productie kosten is gekomen, zal dat ook leiden tot productieverlagingen. Dit zal een bodem onder de huidige prijzen kunnen leggen en bij een aantrekkende vraag voor prijsstijgingen kunnen zorgen. Specifiek voor de energiesector geldt dat de technologische ontwikkelingen op het gebied van schaliegas en schalieolie zich blijft doorzetten waardoor de productiekosten zijn gedaald. Hierdoor zijn er ondanks de prijsdalingen in het afgelopen jaar nog geen grote productieverlagingen in de Verenigde Staten geweest, 2015 zal moeten uitwijzen hoe prijselastisch het aanbod van deze schalie producten is. In het verlengde van de monetaire acties van de Fed is de koers van de dollar ook een belangrijke factor voor de grondstoffenmarkt. Een sterker wordende dollar zorgt ervoor dat de grondstoffen in lokale valuta duurder worden. Het afgelopen jaar heeft al aangetoond dat een sterke dollar nadelig is voor grondstoffen, een verdere stijging van de dollar zal een tegenwind zijn voor grondstoffen.
14
4.2
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Gebruik financiële instrumenten
Het fonds maakt gebruik van diverse financiële instrumenten. Het fonds belegt in staatsobligaties die als onderpand dienen voor de derivaten posities, , afgeleide financiële instrumenten en deposito’s. Afgeleide financiële instrumenten bevatten rechten en verplichtingen, waardoor één of meer van de financiële risico’s waaraan de onderliggende primaire financiële instrumenten onderhevig zijn, tussen partijen worden overgedragen. Zij leiden niet tot overdracht van het onderliggende primaire financiële instrument bij het aangaan van de overeenkomst en overdracht behoeft ook niet altijd plaats te vinden bij expiratie van de overeenkomst. Voorbeelden van afgeleide financiële instrumenten zijn termijncontracten, swaps en futures. Het onderliggende primaire financiële product kan onder meer een valutaproduct of een aandelenproduct zijn. De overgedragen financiële risico’s zijn de prijsrisico’s van de onderliggende markten. Indien van toepassing worden valutarisico’s conform het beleggingsbeleid van het fonds afgedekt door middel van valutatermijncontracten en valuta futures. De valutatermijncontracten betreffen over-the-counter contracten. De futures zijn ter beurze genoteerd. In het algemeen zijn de volgende risico’s verbonden aan het gebruik van financiële instrumenten: (1) Het risico dat schommelingen in wisselkoersen de waarde van beleggingen beïnvloeden; (2) Het risico dat een te grote concentratie van beleggingen een navenante invloed kan hebben op de waarde van beleggingen; (3) Het risico dat een positie in effecten niet tijdig tegen een redelijke prijs geliquideerd kan worden; (4) Het risico dat betrokken partijen in faillissement of surseance van betaling geraken, nalatig zijn of frauduleus handelen; (5) Het risico dat een uitgevende instelling of een tegenpartij in gebreke blijft; (6) Het risico dat er in bepaalde markten geen gelijktijdige levering en betaling is waardoor geleverd of betaald kan zijn met uitblijven van de tegenprestatie; (7) Het risico dat de hele markt of een categorie van beleggingen daalt, waardoor de prijs en de waarde van de beleggingen worden beïnvloed. De waardering van de financiële instrumenten is gebaseerd op de actuele waarde zijnde de marktwaarde van deze instrumenten per balansdatum. Op basis van marktontwikkelingen en/of nieuwe informatie kan de waarde van de financiële instrumenten en daarmede de waardering van het fonds nadien stijgen of dalen. Het na balansdatum stijgen of dalen van de waardering van financiële instrumenten en daarmede stijgen of dalen van de waardering van het fonds is een inherent beleggingsrisico.
4.3
Risicobeheer
Het beheersen van risico's is integraal onderdeel van de bedrijfsvoering van TKPI. Centraal hierbij is de risico-inschatting van TKPI zelf, de Risk Self Assessment (RSA), van de operationele processen van TKPI, inclusief de uitbestede processen. De RSA wordt enerzijds gevoed uit de permanente bewaking van de procesuitvoering en anderzijds uit de planning- en controlcyclus binnen TKPI. In de analyse wordt meegenomen de kwaliteit van de beheersmaatregelen bij uitbestedingspartners op basis van de ISAE3402 Type II rapportages van deze partijen. De RSA leidt tot de identificatie van risico's en de mate waarin deze risico's zijn afgedekt. De onderkende risico's worden bewaakt door middel van risicomeetsystemen en door interne beheersmaatregelen. De opzet, het bestaan en de werking van de interne beheersmaatregelen zijn beschreven in het ISAE3402 Type II rapport van TKP Investments. Deze beheersmaatregelen hebben betrekking op de diverse onderdelen van de bedrijfsvoering van TKPI zoals het aanstellen en monitoren van externe managers, het opstellen van strategische beleggingsplannen, het rapporteren over beleggingsresultaten en diverse andere aandachtsgebieden binnen TKPI. Dit ISAE 3402 rapport is voorzien van een Assurance rapport van de externe accountant met een oordeel over de effectiviteit van de beheersmaatregelen en de mate waarin de beschreven controle doelstellingen worden behaald.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Groningen, 20 maart 2015 TKP Investments B.V.
R. van Wijk-Russchen RBA
drs. C. Luning RBA
15
16
5
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Jaarrekening
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
5.1
17
Balans (na verwerking resultaatbestemming)
(bedragen x € 1.000)
31-12-2014
31-12-2013
ACTIVA Beleggingen Obligaties en obligatiefondsen
{1}
310.605
232.274
Commodityfutures
{2}
7.884
5.656
318.489
237.930
Beleggingen Liquide middelen
{5}
8.438
1.801
Vorderingen
{6}
75.738
59.960
402.665
299.691
{7}
366.490
289.756
Commodityfutures
{2}
32.394
9.180
Valutafutures
{3}
3.632
432
36.026
9.612
149
323
149
323
402.665
299.691
TOTAAL ACTIVA
PASSIVA Fondsvermogen participanten Beleggingen
Beleggingen Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van beleggingsactiviteiten Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA
{8}
{.} De bij de posten vermelde nummers verwijzen naar de toelichting op de balans en winst-enverliesrekeningen
18
5.2
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Winst-en-verliesrekening
(bedragen x € 1.000)
2014
2013
Interest
20
23
Direct beleggingsresultaat
20
23
Waardeveranderingen van beleggingen
{10}
(105.507)
(35.405)
Indirect beleggingsresultaat
(105.507)
(35.405)
Totaal beleggingsresultaat
(105.487)
(35.382)
Toe- en uittredingsvergoedingen
64
Koersresultaten op valutaomrekening Totaal overig resultaat Beheervergoeding
{11}
4
12.978
(2.651)
13.042
(2.647)
(724)
(66)
Bewaarvergoeding
(17)
(15)
Accountantskosten
(4)
(4)
Juridische kosten
(6)
(6)
Administratie- en bankkosten
(1)
Overige kosten Som van de kosten Totaal resultaat
{12}
-
(10)
(3)
(762)
(94)
(93.207)
(38.123)
{.} De bij de posten vermelde nummers verwijzen naar de toelichting op de balans en winst-enverliesrekeningen
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
5.3
19
Kasstroomoverzicht
(bedragen x € 1.000) Interest Overige inkomsten Ontvangsten uit hoofde van beleggingen
2014
2013 20
23
-
1
20
24
Aankopen van beleggingen
(1.336.253)
(754.071)
Verkopen van beleggingen
1.176.601
767.856
Saldo aan- en verkopen van beleggingen
(159.652)
13.954
Mutatie marginrekeningen Uitgaven en verrekeningen inzake kosten Kasstroom uit beleggingsactiviteiten
(13.943)
(15.989)
(936)
(1.019)
(174.511)
(3.199)
Stortingen
247.103
Onttrekkingen
(77.163)
Toe- en uittredingsvergoedingen Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten
20.547 (24.270)
64
4
170.004
(3.719)
Koersverschillen
12.978
(2.651)
Netto kasstroom
8.471
(9.569)
Liquide middelen begin boekjaar
2.679
12.248
Liquide middelen einde boekjaar
11.150
2.679
8.471
(9.569)
Mutatie liquide middelen
De liquide middelen bestaan uit de banktegoeden, de schulden aan kredietinstellingen en de rekening-courant verhoudingen met Stichting TKP Pensioen Treasury.
20
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
5.4
Toelichting
5.4.1.
Grondslagen voor de jaarrekening
Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Bedragen luiden in euro, tenzij anders vermeld. Een actief wordt in de balans verwerkt als het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar het Fonds zullen toevloeien en het actief een waarde heeft waarvan de omvang op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Een post van het vreemd vermogen wordt in de balans verwerkt, wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling van een bestaande verplichting gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economisch voordeel in zich bergen en de omvang van het bedrag waartegen afwikkeling zal plaatsvinden op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Bij de waardering van activa en passiva en bij de bepaling van het resultaat over het boekjaar, zijn baten en lasten toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben. Financiële instrumenten worden verwerkt op transactiedatum en niet op afwikkelingsdatum. Als gevolg hiervan kan sprake zijn van een post “nog af te wikkelen transacties” welke als kortlopende vordering hetzij als kortlopende schuld wordt opgenomen. Stelselwijziging Tot en met 2013 werd de jaarrekening van het fonds opgesteld in overeenstemming met grondslagen gebaseerd op de voorwaarden van beheer en bewaring. Met ingang van 2014 wordt de jaarrekening opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Dit betekent een wijziging van het stelsel van grondslagen, maar heeft geen effect op de wijze van waardering van de beleggingen en de overige posten in de jaarrekening. Als gevolg van deze stelselwijziging is het niet nodig de gepresenteerde vergelijkende cijfers aan te passen. Waardering Activa en verplichtingen worden op het moment van verkrijging gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs inclusief kosten, zijnde de actuele waarde van het actief of de verplichting. Vervolgens worden de beleggingen en afgeleide financiële instrumenten, gewaardeerd tegen actuele waarde. De actuele waarde is gebaseerd op marktwaarde, tenzij anders is vermeld. De waardering op marktwaarde wordt gebaseerd op de waarde waarvoor de betreffende beleggingen aan een effectenbeurs zijn genoteerd. Eventuele incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen worden gewaardeerd op basis van de voor deze beleggingen meest recente beschikbare informatie waarover de Beheerder beschikt. De Beheerder zal zich inspannen om te beschikken over de meest recente informatie. Dit impliceert dat in tegenstelling tot beursgenoteerde beleggingen voor incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen een mate van datering kan gelden. Indien na vaststelling van de intrinsieke waarde maar voorafgaand aan publicatie van het jaarverslag informatie beschikbaar komt, die leidt tot een materieel ander inzicht ten aanzien van de te publiceren intrinsieke waarde in het jaarverslag, dan zal dit in het verslag worden gemeld. De nadere informatie zal verwerkt worden bij de eerstvolgende vaststelling van de intrinsieke waarde. Beleggingen waarvan in zijn geheel geen informatie over de waardering beschikbaar is, zal de marktwaarde, door middel van waarderingsmodellen, door de Beheerder worden vastgesteld. De overige posten worden gewaardeerd op basis van nominale waarde, tenzij anders is vermeld. Aan- en verkoopkosten van beleggingen De aan- en verkoopkosten van beleggingen worden direct in het aankoopbedrag respectievelijk verkoopbedrag van de beleggingen opgenomen.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
21
Saldering Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd en als nettobedrag in de balans opgenomen als er sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen.
Karakter beleggingen Alle participaties, investeringen in beleggingsfondsen, trusts en andere Fondsen voor Gemene Rekening hebben een beleggingskarakter en vormen geen groepsmaatschappij en/of deelneming in de zin van de wet. Vreemde valuta Activa en verplichtingen in vreemde valuta worden omgerekend naar euro tegen de valutakoers per balansdatum. Deze waardering is onderdeel van de waardering tegen actuele waarde. In de winsten-verliesrekening worden koersverschillen verwerkt onder overig resultaat. Baten en lasten voortvloeiend uit transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum.
5.4.2.
Grondslagen voor de balans
Beleggingen Beleggingen genoteerd aan een effectenbeurs worden gewaardeerd tegen de meest recente openings- of slotkoers, of, bij gebreke daarvan, op de door de Beheerder getaxeerde waarde. Bij deze waardering wordt de mid-prijs aangehouden. Indien financiële instrumenten op verschillende effectenbeurzen zijn genoteerd, bepaalt de Beheerder van welke effectenbeurs de koers in aanmerking wordt genomen. In geval van bijzondere omstandigheden (zoals bijvoorbeeld grote volatiliteit op financiële markten) waardoor naar de mening van de Beheerder de waardering op de hierboven beschreven wijze leidt tot een waardering die niet de werkelijke waarde weerspiegelt, kan de Beheerder bij de vaststelling van de waarde van beursgenoteerde financiële instrumenten rekening houden met verwachte noteringen aan de hand van relevante indices op financiële markten. Eventuele incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen worden gewaardeerd op basis van de voor deze beleggingen meest recente beschikbare informatie waarover de Beheerder beschikt. De Beheerder zal zich inspannen om te beschikken over de meest recente informatie. Dit impliceert dat in tegenstelling tot beursgenoteerde beleggingen voor incourante en/of niet aan een effectenbeurs genoteerde beleggingen een mate van datering kan gelden. Indien na vaststelling van de intrinsieke waarde maar voorafgaand aan publicatie van het jaarverslag informatie beschikbaar komt, die leidt tot een materieel ander inzicht ten aanzien van de te publiceren intrinsieke waarde in het jaarverslag, dan zal dit in het verslag worden gemeld. De nadere informatie zal verwerkt worden bij de eerstvolgende vaststelling van de intrinsieke waarde. Beleggingen waarvan in zijn geheel geen informatie over de waardering beschikbaar is, zal de marktwaarde, door middel van waarderingsmodellen, door de Beheerder worden vastgesteld. Alle beleggingen worden geacht deel uit te maken van de handelsportefeuille van het Fonds. Liquide middelen Dit betreft direct opeisbare tegoeden in rekening-courant bij banken. Vorderingen De vorderingen betreffen zaken zoals te vorderen belastingen, vastgestelde dividenden, lopende rente, vorderingen uit nog niet afgewikkelde transacties en overige vorderingen alsmede uitgezette deposito’s en vorderingen in rekening-courant bij Stichting TKP Pensioen Treasury. Deposito’s worden gewaardeerd tegen nominale waarde inclusief de lopende interest per balansdatum. Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Na eerste verwerking worden vorderingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, verminderd met, indien van toepassing, de noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Indien er geen sprake is van agio of disagio of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs gelijk aan de nominale waarde van de vordering.
22
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Fondsvermogen participanten Het fondsvermogen participanten geeft de netto fondsvermogenswaarde weer van units die door de participanten in het fonds worden gehouden. De mutatie in het fondsvermogen wordt bepaald door het resultaat en toe- en uittredingen. Kortlopende schulden De kortlopende schulden betreffen zaken zoals nog te betalen beheervergoedingen aan externe managers inzake base- en performance fees, schulden in rekening-courant aan banken, schulden uit hoofde van nog niet afgewikkelde transacties alsmede opgenomen deposito’s en schulden in rekening-courant aan Stichting TKP Pensioen Treasury. Deposito’s worden gewaardeerd tegen nominale waarde inclusief de lopende interest per balansdatum. De kortlopende schulden worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Na eerste verwerking worden kortlopende schulden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Indien er geen sprake is van agio of disagio of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs gelijk aan de nominale waarde van de kortlopende schulden.
5.4.3.
Grondslagen voor de winst-en-verliesrekening
Presentatiewijziging In het kader van de implementatie van de AIFMD is de indeling van de winst- en verliesrekening aangepast. Resultaten uit hoofde van valutaomrekening activa en passiva anders dan de beleggingen van het fonds werden voorheen als onderdeel van de waardeveranderingen gepresenteerd. Met ingang van boekjaar 2014 worden resultaten uit hoofde van valutaomrekening op andere activa en passiva dan de beleggingen van het fonds als aparte post ‘koersverschillen op valutaomrekening’ in de winst- en verliesrekening opgenomen onder Overig resultaat. De post ‘Toe- en uittredingsvergoedingen’, voorheen een afzonderlijke post in de winst- en verliesrekening, wordt met ingang van boekjaar als onderdeel van het Overig resultaat gepresenteerd. Een deel van de transactiekosten voor aan- en verkoop van beleggingen werd voorheen als onderdeel van de administratie- en bankkosten verwerkt. Voor de consistentie met de berekening van het Ongoing charges figure zijn deze kosten gereclassificeerd naar waardeveranderingen van beleggingen. Directe beleggingsopbrengsten Dit betreft directe beleggingsopbrengsten uit hoofde van inkomsten uit dividend en rente. Dividenden worden verantwoord op ex-dividenddatum, rekening houdend met de niet terugvorderbare dividendbelasting. Rente wordt verantwoord in de periode waarop zij betrekking heeft. Indirecte beleggingsopbrengsten Dit betreft de indirecte beleggingsopbrengsten uit hoofde van gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen. Deze opbrengsten worden verwerkt in de periode waarin zij optreden of worden herkend. De gerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen worden bepaald als het verschil tussen de verkoopwaarde en de gemiddelde historische aankoopwaarde. De ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen worden bepaald als de mutatie in de ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen gedurende het boekjaar. De terugboeking van in voorgaande jaren verwerkte ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen is opgenomen in de ongerealiseerde waardeveranderingen en valutakoersverschillen bij realisatie van deze resultaten. Toe- en uittredingsvergoedingen De participanten betalen bij toe- en uittreding een vergoeding aan het fonds. Deze vergoeding wordt verwerkt in de periode waarop zij betrekking heeft. De door het fonds ontvangen vergoedingen voor toe- en uittredingen zijn als onderdeel van het Overig resultaat opgenomen in de winst-en-verliesrekening. Kosten
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
23
Kosten worden verwerkt in de periode waarop zij betrekking hebben. Aankoopkosten worden verwerkt in de verkrijgingprijs. Kosten die worden gemaakt bij de verkoop van beleggingen worden in mindering gebracht op de verkoopopbrengsten van deze beleggingen. Kosten inzake fondsen waarin direct of indirect wordt deelgenomen Kosten inzake fondsen waarin direct of indirect wordt deelgenomen worden, ongeacht de wijze waarop deze kosten uiteindelijk voor rekening van het fonds komen, niet opgenomen als kosten in de winst-en-verliesrekening van het fonds maar verantwoord door opname van deze kosten in een synthetische kostenratio in de toelichting.
24
5.4.4.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Grondslagen voor het kasstroomoverzicht
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de directe methode waarbij de operationele ontvangsten en uitgaven als zodanig worden gepresenteerd. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van beleggingen zijn verantwoord onder de kasstroom uit beleggingsactiviteiten. Ontvangsten en uitgaven inzake toe- en uittredingen door participanten zijn als kasstroom uit financieringsactiviteiten opgenomen. De liquide middelen in het kasstroomoverzicht omvatten direct opeisbare tegoeden en schulden bij banken en de rekening-courant verhoudingen met Stichting TKP Pensioen Treasury. Deze definitie wijkt af van de definitie van de balans. Op de balans worden de gesaldeerde uitgezette en opgenomen deposito’s en vorderingen in rekeningcourant aan de actiefzijde gepresenteerd en de schulden in rekening-courant aan de passief zijde. Aankopen en verkopen van obligaties zijn inclusief lopende rente en transactiekosten. De verkopen worden getoond op basis van marktwaarde. Het kasstroomoverzicht is op basis van afgewikkelde transacties opgesteld. Voor beleggingen wordt op de balans de economische positie gehanteerd. De mutaties in de verloopoverzichten kunnen hierdoor afwijken van de stromen in het kasstroomoverzicht. De in- en uitgaande geldstromen van futurecontracten inzake te ontvangen en te stellen zekerheden op marginaccounts en het afwikkelen en/of sluiten van futurecontracten worden gesaldeerd opgenomen. Kasstromen in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers van de transactie. Koersverschillen worden afzonderlijk getoond.
5.4.5.
Toelichting op de balans en winst-en-verliesrekening
1. Mutatieoverzicht obligaties en obligatiefondsen (bedragen x € 1.000)
2014
Marktwaarde begin boekjaar Aankopen
232.274
Verkopen en aflossingen Waardeveranderingen Marktwaarde einde boekjaar
2013 279.847
1.336.253
754.071
(1.280.989)
(797.417)
23.067 310.605
(4.227) 232.274
2. Mutatieoverzicht commodityfutures (bedragen x € 1.000) Marktwaarde begin boekjaar Aankopen Marktwaarde verkopen en expiraties Waardeveranderingen Marktwaarde einde boekjaar
2014
2013
(3.524)
(4.602)
-
-
74.339
38.354
(95.325)
(37.276)
(24.510)
(3.524)
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
25
Overzicht commodityfutures naar categorie (bedragen x € 1.000)
31-12-2014 Exposure
%
Brent ruwe olie
24.363
6,6
WTI olie
32.929
Aardgas
319 13.981
Ongelode benzine
Debet
Credit
Saldo
-
(7.282)
(7.282)
8,8
-
(3.617)
(3.617)
0,1
584
(640)
(56)
3,8
14
(1.308)
(1.294)
Stookolie
15.719
4,3
12
(1.661)
(1.649)
Energie
87.311
23,6
610
(14.508)
(13.898)
Aluminium
0,0
2.748
(3.224)
(476)
Koper
40.814
11,0
-
(2.651)
(2.651)
Nikkel
14.862
4,0
873
(3.396)
(2.523)
Zink
12.793
3,5
492
(1.194)
(702)
68.454
18,5
4.113
(10.465)
(6.352)
Goud
52.642
14,2
898
Zilver
16.822
4,6
-
(215)
(215)
69.464
18,8
898
(215)
683
Industriële metalen
Edelmetalen
(15)
-
Koffie
15.230
4,1
-
(2.105)
Mais
43.282
11,7
595
(481)
Katoen
898
(2.105) 114
5.155
1,4
-
(281)
(281)
Sojabonen
64.212
17,4
417
(1.940)
(1.523)
Suiker
16.475
4,5
-
(1.978)
(1.978)
Tarwe
58
0,0
308
(334)
(26)
144.412
39,1
1.320
(7.119)
(5.799)
(42)
0,0
586
45
0,0
357
(87)
270
3
0,0
943
(87)
856
369.644
100,0
Agrarische commodities Slachtvee Varkens Veeteelt Totaal
7.884
-
(32.394)
586
(24.510)
De per balansdatum resterende looptijd van de commodityfutures bedraagt maximaal 15 maanden.
26
(bedragen x € 1.000)
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
31-12-2013 Exposure
%
Debet
Credit
Saldo
Brent ruwe olie
21.035
7,2
825
-
825
WTI olie
35.471
12,4
145
-
145
Aardgas
602
0,2
890
(123)
767
Ongelode benzine
12.516
4,4
434
(7)
427
Stookolie
12.874
4,5
230
-
230
Energie
82.498
28,7
2.524
(130)
2.394
Aluminium
17.893
6,2
127
(1.144)
(1.017)
Koper
24.305
8,5
1.054
-
Nikkel
6.559
2,3
36
(457)
(421)
Zink
7.017
2,5
949
(486)
463
55.774
19,5
2.166
(2.087)
79
28.600
10,0
-
(2.064)
Industriële metalen Goud Zilver Edelmetalen Koffie Mais Katoen
1.054
(2.064)
9.087
3,2
-
(753)
(753)
37.687
13,2
-
(2.817)
(2.817)
6.522
2,3
209
-
15.743
5,5
-
(1.030)
209 (1.030)
7.136
2,5
447
-
18.522
6,5
67
(372)
Sojameel
9.657
3,4
85
(85)
Sojaolie
7.788
2,7
-
(275)
Suiker
12.246
4,3
-
(809)
(809)
Tarwe
13.847
4,8
-
(1.394)
(1.394)
91.461
32,0
808
(3.965)
(3.157)
12.004
4,2
131
-
6.866
2,4
27
(181)
(154)
18.870
6,6
158
(181)
(23)
286.290
100,0
5.656
(9.180)
(3.524)
Sojabonen
Agrarische Commodities Vee Varkens Veeteelt Totaal
447 (305) (275)
131
3. Mutatieoverzicht valutafutures (bedragen x € 1.000)
2014
Marktwaarde begin boekjaar Verkopen en expiraties
2013
(432)
2.263
30.049
(8.793)
Waardeveranderingen
(33.249)
6.098
Marktwaarde einde boekjaar
(3.632)
(432)
Overzicht valutafutures naar categorie (bedragen x € 1.000)
Amerikaanse Dollar Totaal
31-12-2014 Exposure Waarde
31-12-2013 Exposure Waarde
206.219
(3.632)
173.742
(432)
206.219
(3.632)
173.742
(432)
De per balansdatum resterende looptijd van de valutafutures bedraagt maximaal 3 maanden.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
27
4. Relevante risico’s ten aanzien van de financiële instrumenten Marktrisico Marktrisico is te omschrijven als het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderde economische, politieke of marktomstandigheden. Het risico dat wordt gelopen als gevolg van deze veranderingen wordt beperkt door de obligaties die dienen als onderpand voor de aangegane futureposties zoveel mogelijk te spreiden naar land en bedrijfstakken. Onderstaand zijn de portefeuillesamenstelling naar land en bedrijfstak van deze obligaties opgenomen. Portefeuillesamenstelling naar land Het overzicht van de portefeuillesamenstelling van de obligaties die als onderpand van de futureposities dienen is gebaseerd op de landclassificatie van deze obligaties. Deze classificatie kan afwijken van het land waarover economisch risico wordt gelopen. (bedragen x € 1.000)
31-12-2014
in %
31-12-2013
in %
Nederland
150.017
48,3
116.150
50,0
Verenigde Staten
160.588
51,7
116.124
50,0
310.605
100,0
232.274
100,0
Totaal
Portefeuillesamenstelling naar land ultimo boekjaar in % Verenigde Staten 51,7% Nederland 48,3%
Portefeuillesamenstelling naar bedrijfstakken Het overzicht van de portefeuillesamenstelling naar bedrijfstak is bepaald aan de hand van de Global Industry Classification Standardbedrijfstakverdeling. (bedragen x € 1.000) Overheid Totaal
31-12-2014
in %
31-12-2013
in %
310.605
100,0
232.274
100,0
310.605
100,0
232.274
100,0
Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderingen van de marktrente. Het fonds belegt in kortlopende staatsobligaties en is als gevolg hiervan niet blootgesteld aan een significant renterisico. Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van valutawisselkoersen. Het fonds belegt in financiële instrumenten welke noteren in Amerikaanse Dollar en in Euro. Het fonds maakt gebruik van derivaten voor het afdekken van het valutarisico. Hierdoor is het fonds niet blootgesteld aan een significant valutarisico.
28
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Samenstelling fondsvermogen naar valuta Het overzicht van de samenstelling van het fondsvermogen naar valuta is gebaseerd op data waarbij niet de valuta van notering, maar het land waarover economisch risico wordt gelopen als basis wordt genomen. (bedragen x € 1.000) Amerikaanse Dollar Euro Totaal
31-12-2014
in %
31-12-2013 (1.346)
in %
3.526
1,0
362.964
99,0
291.102
100,5
(0,5)
366.490
100,0
289.756
100,0
Kredietrisico Kredietrisico is het risico dat een contractpartij van een financieel instrument niet aan haar verplichtingen zal voldoen, waardoor het fonds een financieel verlies te verwerken krijgt. De posities in obligaties betreffen uitsluitend posities met een rating van tenminste AA waarvan de looptijd maximaal 1 jaar bedraagt. Het fonds is hierdoor niet blootgesteld aan een significant kredietrisico. Liquiditeitsrisico Liquiditeitsrisico is het risico dat het fonds niet de mogelijkheid heeft de financiële middelen te verkrijgen die nodig zijn om aan de verplichtingen uit hoofde van de financiële instrumenten te voldoen. In de Terms & Conditions zijn door het fonds waarborgen opgenomen die het risico van een tekort aan liquiditeiten sterk beperken. Kasstroomrisico Kasstroomrisico is het risico dat toekomstige kasstromen verbonden aan een monetair financieel instrument zullen fluctueren in omvang. Het fonds belegt zeer beperkt in financiële instrumenten waarvan de aan het fonds toekomende kasstromen afhankelijk zijn van een variabele rente. Het fonds is als gevolg hiervan niet blootgesteld aan een significant kasstroomrisico. 5. Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit aangehouden tegoeden bij Citibank en staan ter vrije beschikking van het fonds. 6. Vorderingen (bedragen x € 1.000) Rekening-courant met Stichting TKP Pensioen Treasury Inzake niet afgewikkelde toetredingen Marginrekeningen Overige Totaal vorderingen
31-12-2014 2.712
31-12-2013 878
1
-
73.024
59.081
1
1
75.738
59.960
Rekening-courant met Stichting TKP Pensioen Treasury De vorderingen in rekening-courant met Stichting TKP Pensioen Treasury staan niet volledig ter vrije beschikking. De per balansdatum resterende looptijd van de hierin opgenomen deposito’s van € 1.965.270 bedraagt maximaal 9 dagen. Ter beperking van het kredietrisico worden alleen deposito’s aangegaan door Stichting TKP Pensioen Treasury met tegenpartijen die voldoen aan de kredietwaardigheidscriteria op basis van een limitatieve lijst. Marginrekeningen Onder de vorderingen is inbegrepen het saldo van de margin rekeningen. Het saldo op deze rekeningen dient als zekerheid voor het nakomen van de verplichtingen voortvloeiende uit het gebruik van afgeleide financiële instrumenten en staat niet ter vrije beschikking.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
29
7. Fondsvermogen participanten (bedragen x € 1.000)
2014
2013
Stand begin boekjaar
289.756
331.602
Stortingen
247.104
Onttrekkingen
(77.163)
(24.270)
Resultaat
(93.207)
(38.123)
Stand einde boekjaar
20.547
366.490
289.756
Meerjarenoverzicht fondsvermogen participanten
Fondsvermogen (x € 1.000)
2014
2013
2012
2011
2010
366.490
289.756
331.602
306.577
202.574
Aantal units
3.517.926
2.220.013
2.242.121
2.117.445
1.296.564
Unitwaarde (in €)
104,17789
130,51990
147,89690
144,78623
156,23922
Specificatie unithouders (in aantallen units) Stichting CAPPITAL Premiepensioeninstelling Stichting Ondernemingspensioenfonds KPN Stichting Ondernemingspensioenfonds TNT Stichting Pensioenfonds Aon Groep Nederland Stichting Pensioenfonds KPN
31-12-2014
31-12-2013
170
-
307.201
105.040
-
55.777
139.356
139.356
2.167.046
748.425
Stichting Pensioenfonds AVEBE
58.942
70.653
Stichting Pensioenfonds PostNL
845.211
889.023
-
211.739
3.517.926
2.220.013
Stichting Voorzieningsfonds Getronics Totaal
8. Schulden uit hoofde van beleggingsactiviteiten (bedragen x € 1.000)
31-12-2014
31-12-2013
Te betalen beheervergoeding
149
323
Totaal schulden uit hoofde van beleggingsactiviteiten
149
323
9. Verbonden partijen TKP Investments B.V. Op grond van de Terms & Conditions wordt het beheer van het fonds gevoerd door TKP Investments B.V. (de ‘beheerder’). De beheerder maakt tevens gebruik van de diensten van Stichting TKP Pensioen Treasury alwaar voor rekening van het fonds posities in rekening courant en deposito’s kunnen worden aangehouden. Bewaarder De bewaarvergoeding is opgebouwd uit een vergoeding per transactie en een vergoeding over de marktwaarde van het vermogen dat in bewaring is. Vanaf 22 juli 2014 vervult Citibank International Ltd. Netherlands Branch, gevestigd te Schiphol, de taak van bewaarder. De toezichthoudende taken heeft Citibank International Ltd. uitbesteed aan Citibank N.A.
30
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Tot 22 juli 2014 was de bewaarder Stichting MM Active Commodities Fund, gevestigd te Den Haag. Stichting MM Active Commodities Fund vervult vanaf 22 juli 2014 alleen nog de taak van juridisch eigenaar. De bewaarder is jegens het fonds en de participanten aansprakelijk voor het verlies van een in bewaarneming genomen financieel instrument door de bewaarder of door een derde aan wie de bewaarneming is overgedragen. De bewaarder is niet aansprakelijk indien hij kan aantonen dat het verlies het gevolg is van externe gebeurtenis waarover hij redelijkerwijs geen controle heeft en waarvan de gevolgen onvermijdelijk waren, ondanks alle inspanningen om ze te verhinderen. De bewaarder is jegens het fonds en de participanten eveneens aansprakelijk voor alle andere verliezen die hij ondervinden doordat de bewaarder zijn verplichtingen uit hoofde van deze bewaarovereenkomst met opzet of door nalatigheid niet naar behoren nakomt. Participanten kunnen de aansprakelijkheid van de bewaarder indirect inroepen door middel van de beheerder. Indien de beheerder niet aan een dergelijk verzoek wil mee werken zijn de participanten bevoegd om de schadeclaim rechtstreeks bij de bewaarder in te dienen. 10. Waardeveranderingen van beleggingen (bedragen x € 1.000) Gerealiseerde winsten obligaties en obligatiefondsen Gerealiseerde verliezen obligaties en obligatiefondsen Ongerealiseerde waardeveranderingen obligaties en obligatiefondsen Gerealiseerde winsten commodity futures Gerealiseerde verliezen commodity futures Ongerealiseerde waardeveranderingen commodity futures Gerealiseerde winsten valutafutures Gerealiseerde verliezen valutafutures
2014
2013
14.032
(6.380)
(30) 9.065 85.649 (159.987) (20.987) 2.170
(24) 2.177 44.990 (83.344) 1.078 10.726
(32.219)
(1.933)
Ongerealiseerde waardeveranderingenvalutafutures
(3.200)
(2.695)
Totaal waardeveranderingen van beleggingen
(105.507)
(35.405)
11. Beheervergoeding (bedragen x € 1.000) Beheervergoeding externe managers (base fee) Beheervergoeding externe managers (performance fee) Totaal beheervergoeding externe managers
2014
2013
667 57 724
437 (371) 66
De beheervergoeding (base fee) is een vergoeding per tijdsperiode die onafhankelijk is van de prestatie. De beheervergoeding (performance fee) is een prestatieafhankelijke vergoeding voor het verslaan van een benchmark. Toelichting beloning TKPI heeft een modern beoordelings- en beloningssysteem. Aan het begin van het jaar worden per medewerker de doelstellingen vastgesteld. Bij de beoordeling over een jaar wordt vastgesteld in hoeverre deze doelstellingen zijn bereikt, waarbij dit, als de medewerker zijn maximumsalaris nog niet heeft bereikt, ook van invloed is op het salaris van het volgende jaar. Het beloningsbeleid is erop gericht om, rekening houdend met de beloning bij concurrenten, hoog gekwalificeerde professionals te behouden en, indien nodig, aan te kunnen trekken. TKPI hanteert twee vormen van variabele beloning. In eerste instantie het Short Term Incentive Plan (STIP). Hierbij kunnen de hiervoor in aanmerking komende medewerkers een extra beloning ontvangen van maximaal tussen de 16% en 37% van het bruto jaarsalaris. Deze beloning vindt plaats op basis van vooraf individueel vastgelegde doelstellingen, afgeleid van de
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
31
organisatiedoelstellingen, zoals bijvoorbeeld klanttevredenheid. De variabele beloningsregeling voor senior portfolio managers kan op basis van performance doelstellingen over een langere periode (drie jaar) oplopen tot een variabele beloning van maximaal 100% van het bruto jaarsalaris (Long Term Incentive Plan). De doelstelling hiervan is de beloning van de portfoliomanagers zo veel mogelijk in lijn te brengen met het belang van de klanten. Mede daarom wordt de beloning van iedere portfoliomanager ook gekoppeld aan de performance van het gehele team, dus aan alle actief beheerde producten van klanten. De voorwaarde bij variabele beloning is dat deze niet conflicteert met het belang van onze klanten. Het beloningsbeleid is zo ingericht dat het interessant is voor medewerkers om voor langere tijd bij TKPI te werken. Dit (variabele) beloningsbeleid voldoet aan de maatschappelijke normen, codes en (inter)nationale regelgeving. De totale beloning die TKPI heeft betaald aan het personeel in het boekjaar 2014 bedraagt € 9,1 miljoen. Van deze beloning bedraagt € 1,0 miljoen een variabele beloning. Het totaal aantal personeelsleden dat een vergoeding ontving is 85. Het personeel houdt geen belangen in het fonds, dus het fonds heeft geen rendementen uitgekeerd aan het personeel. Vanaf prestatiejaar 2015 gaat TKPI de AIFMD beloningsregels toepassen (te betalen vanaf begin 2016). Dit is in lijn met de ESMA-Richtsnoeren voor een goed beloningsbeleid in het kader van de AIFM (ESMA/2013/232) en de hieraan gerelateerde Vraag&Antwoord (ESMA/2014/163). Hierin wordt aangegeven dat de regels omtrent variabele beloning moeten worden toegepast in het eerste prestatiejaar nadat de AIFM in kwestie zich heeft aangemeld voor autorisatie. Aangezien TKPI zich in 2014 heeft aangemeld, is 2015 het eerste prestatiejaar voor de AIFMD regels omtrent variabele beloning. De overige regels omtrent remuneratie zijn van toepassing op het moment dat TKPI haar vergunning in 2014 heeft verkregen. Omdat de regels voor (variabele) beloning onder AIFMD pas vanaf het boekjaar 2015 van toepassing zijn, zal TKPI vanaf volgend boekjaar het betaalde bedrag van de beloning nader onderverdelen naar de hoogste directie en de personeelsleden wier handelen het risicoprofiel van de beleggingsentiteit in belangrijke mate beïnvloeden. De beloningen zijn niet toe te rekenen aan de individuele fondsen, omdat deze informatie niet onmiddellijk beschikbaar is. 12. Kosten Onder bewaarvergoeding wordt verstaan de vergoeding aan de bewaarbank (custodian). Deze vergoeding is opgebouwd uit een vergoeding per transactie en een vergoeding over de marktwaarde van het vermogen dat in bewaring is. Transactiekosten die samenhangen met de aan- en verkoop van beleggingen worden niet afzonderlijk getoond, maar zijn begrepen in de aan- en verkoopprijzen. In onderstaande tabel zijn de transactiekosten weergegeven die geïdentificeerd en gekwantificeerd kunnen worden. Geïdentificeerde transactiekosten (bedragen x € 1.000) Obligaties en obligatiefondsen
2014
2013 -
-
Futures
342
169
Totaal transactiekosten
342
169
Van de hierboven opgenomen transactiekosten wordt een bedrag van EUR 64.301 gedekt door toeen uittredingsvergoedingen die bij participanten in rekening wordt gebracht.
32
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Ongoing charges figure (OCF) Het OCF is een maatstaf voor doorlopende kosten die aan het fonds in rekening worden gebracht gedurende de verslagperiode. Voor de berekening van de lopende kosten zijn de volgende uitgangspunten van belang: Het OCF geeft de verhouding weer tussen de doorlopende kosten en de gemiddelde intrinsieke waarde. De doorlopende kosten omvatten alle kosten die gedurende de verslagperiode ten laste van het fondsvermogen zijn gebracht, met uitzondering van de open afslagen van toe- en uittredende participanten, eventuele prestatievergoedingen, transactiekosten van beleggingen en interestkosten op bankrekeningen. Het betreffende fonds kan beleggen in andere TKPI fondsen. In de berekening van de doorlopende kosten van het fonds zijn dan naast de kosten die rechtstreeks verantwoord worden in het fonds, tevens begrepen de doorlopende kosten van andere TKPI fondsen waarin dit fonds belegt. De gemiddelde intrinsieke waarde is gebaseerd op de intrinsieke waarden op elke dag dat de intrinsieke waarde van het fonds is bepaald gedurende de verslaggevingsperiode. Kosten van niet aan TKPI gelieerde fondsen worden meegenomen wanneer het fonds daarin gemiddeld over het boekjaar meer dan 10% van het beheerde vermogen direct of indirect belegt. Indien de externe beleggingsinstellingen weer beleggen in andere beleggingsinstellingen (zoals bij fund of funds), zijn vanwege het gebrek aan inzicht in de kosten van deze onderliggende beleggingsinstellingen, deze kosten niet meegenomen in de berekening van de OCF. (bedragen x € 1.000)
2014
2013
Totale kosten binnen het fonds
705
465
Totale kosten
705
465
440.108
302.615
0,16%
0,15%
Gemiddeld intrinsieke waarde Ongoing charges figure (OCF) Prestatievergoeding
57
(371)
Totaal prestatievergoedingen
57
(371)
0,01%
(0,12%)
Totaal prestatievergoedingen (%)
* Het Ongoing charges figure dat in de jaarrekening over 2013 is opgenomen bevat ten onrechte een deel van de transactiekosten. Deze transactiekosten zijn in deze jaarrekening gecorrigeerd uit het Ongoing charges figure.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
5.4.6.
33
Overige toelichtingen
Omloopsnelheid 2014 Omloopsnelheid
497
2013 488
De omloopfactor van de activa geeft een indicatie van de omloopsnelheid van de portefeuille van het fonds. Op deze manier kan een indruk worden verkregen van de mate waarin er actief in de beleggingsportefeuille wordt gemuteerd als gevolg van beleggingsbeslissingen. Met deze indicator wordt een indruk verkregen van de relatieve transactiekosten. De omloopfactor wordt als volgt berekend: [(Totaal 1 – Totaal 2)/ X] * 100 Totaal 1 = het totaal bedrag aan effectentransacties (effectenaankopen + effectenverkopen) van het fonds. Totaal 2 = het totaal bedrag aan transacties (uitgifte + inkopen) van deelnemingsrechten van het fonds. X= gemiddelde intrinsieke waarde van het fonds (volgens grondslag ongoing charges figure). Personeel in dienst In de verslagperiode was er geen personeel in dienst bij het fonds. Fiscaal Het fonds is fiscaal transparant. Groningen, 20 maart 2015 TKP Investments B.V.
R. van Wijk-Russchen RBA
drs. C. Luning RBA
34
6
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Overige gegevens
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
6.1
35
Resultaatsbestemming
Conform de Terms & Conditions zullen alle vruchten van de Fondsgoederen, daaronder mede begrepen de opbrengsten van verkopen gerealiseerd buiten het kader van inlossing (en het nettobedrag van ontvangen dividenden en andere uitkeringen op effecten, alsmede gerestitueerde Nederlandse en buitenlandse bronheffingen), worden herbelegd in overeenstemming met de Terms & Conditions en de Statuten.
6.2
Gebeurtenissen na balansdatum
Na balansdatum hebben zich geen belangrijke gebeurtenissen voorgedaan die van invloed zijn op het inzicht in de jaarrekening.
6.3
Belangen van de beheerder
De directieleden van de beheerder hebben gedurende 2014 geen direct of indirect belang in het fonds dan wel in een door het fonds aangestelde externe manager gehad.
36
6.4
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Aan: de beheerder van MM Active Commodities Fund
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2014 van MM Active Commodities Fund te Groningen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de winst-en-verliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de beheerder De beheerder van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de beheerder, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. De beheerder is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als de beheerder noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het fonds. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de beheerder van het fonds gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van MM Active Commodities Fund per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht.
MM Active Commodities Fund • Jaarverslag 2014
37
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Rotterdam, 20 maart 2015 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
D.J.P. van Veen RA
TKP Investments Europaweg 31-33, 9723 AS Groningen Postbus 5142, 9700 GC Groningen
www.tkpinvestments.com