Missing Chapter Foundation JAARPLAN 2013 (samenvatting) maart 2013
“Kinderen gaan naar school zodat er later grote mensen zijn die wel begrijpen hoe ze met de wereld moeten omgaan.” (Rembrandt, 8 jaar - deelnemer MCF Raad van Kinderen)
1. Toegevoegde waarde
2
2. Strategisch kader
4
3. Focus 2013
5
4. Overzicht van activiteiten 2013
6
5. Organisatie
7
6. Begroting 2013
9
UNILEVER: Raad van Kinderen, Montessorischool Leidschenveen (2011-2012) Unilever werkt samen met MCF vanuit de duurzaamheidsambities van het Unilever Sustainable Living Plan (USLP). Daaruit blijkt dat naast eigen bedrijfsvoering en productieprocessen, ook consumentengedrag een belangrijk aandeel hebben om onze energievoetafdruk te verlagen. Het dilemma dat aan de RvK werd voorgelegd was dan ook: Wat kan Unilever doen om de negatieve gevolgen op het milieu en de manier waarop consumenten zich gedragen, zo klein mogelijk te maken? De ideeën en oplossingen van de RvK hebben Unilever overtuigd van de unieke denkkracht van kinderen. Frank Weijers, Chairman Unilever Benelux, in reactie op het RvK traject: “Kinderen zijn degenen die ons nu kunnen inspireren tot het nemen van de juiste beslissingen voor een duurzame toekomst en ze zijn de consumenten van morgen die ons duurzame gedachtegoed verder kunnen brengen en dit vervolgens overdragen op hún kinderen.” Als gevolg van de RVK gaat in het najaar 2013 een programma van start dat is gericht op duurzaam gebruik van water binnen gezinnen. Het programma is een samenwerking tussen Unilever, het Wereld Natuur Fonds en MCF en start op 100 scholen in Nederland. Kinderen hebben de centrale rol in het programma.
1
1. TOEGEVOEGDE WAARDE 1.1 Uitgangspunten Missing Chapter Foundation (MCF) is in 2010 van start gegaan vanuit de gedachte dat beslissingen langer houdbaar blijven en meer waarde krijgen door scherpe inzichten, logische vragen en verrassende oplossingen van kinderen en jongeren hierin een plek te geven. De volgende vijf uitgangspunten zijn leidend voor ons werk, ook in 2013: a. De rechten van toekomstige generaties zijn leidend in besluitvorming. b. Nieuwe uitdagingen vragen om een andere mindset en andere oplossingen. c. Het zijn mensen die het moeten doen. d. We hebben de denkkracht van kinderen hard nodig. e. Opgedane kennis van voormalig besluitvormers kan beter worden benut. 1.2 Voortgang We hebben onze uitgangspunten en aanpak in de afgelopen twee jaar ontwikkeld en verfijnd. Door reflectie, interactie en samenwerking met anderen is onze niche en toegevoegde waarde in de loop van de afgelopen jaren steeds helderder geworden: Wij vertalen relevante strategische dilemma’s voor besluitvormers in de publieke en private sector naar input voor dialoog met kinderen en jongeren; die vervolgens weer input is voor veranderingsprocessen. Wij leggen onconventionele dwarsverbanden tussen onderwerpen en organisaties, wat tot een andere aanpak of dynamiek kan leiden. Twee instrumenten spelen in onze projecten een hoofdrol:
a) Mr Finney De avonturen in de Mr Finney boekenreeks van Laurentien van Oranje en Sieb Posthuma zetten kinderen aan tot het stellen van vragen over hoe we omgaan met de aarde en haar bronnen. Mr Finney beoogt symbool te zijn voor dialoog tussen kinderen en volwassenen. Mercis B.V. is sinds juli 2012 de licensing agent van Mr Finney. Zij beheren de internationale rechten, de merchandise en coördineren alle Mr Finney activiteiten in binnen- en buitenland. De Nederlandse boeken vallen onder uitgeverij Querido. MCF is formeel niet verbonden met Mr Finney en heeft geen commerciële belangen bij Mr Finney. Aangezien het gedachtegoed van Mr Finney en MCF naadloos op elkaar aansluiten, zet MCF Mr Finney in als instrument en katalysator voor dialoog rondom actuele thema’s. Deze thema’s staan altijd centraal bij verschillende uitingen (bijv. boek, theatervoorstelling, opera). Rechthebbenden van Mr Finney zijn auteur Laurentien van Oranje; illustrator Sieb Posthuma. b) Raad van Kinderen (RvK) Onder de vlag van de RvK koppelen wij basisscholen aan organisaties die hun strategische dilemma’s op een andere manier willen bekijken. Doel is om ruimte te scheppen voor een andere blik, en dus andere oplossingen. MCF begeleidt het gehele traject, bewaakt de kwaliteit en denkt mee over vervolgstappen om de aangedragen ideeën te laten beklijven binnen de organisatie. 2
Het RvK traject is een duurzaam traject aangezien het is opgezet vanuit een win-win gedachte voor alle betrokkenen: niet alleen de organisaties, maar ook de scholen en kinderen. Zonder hun enthousiasme zou de RvK niet mogelijk zijn. De RvK aanpak en methodologie is ontwikkeld en getest in nauwe samenwerking met innovatieve onderwijsdeskundigen, en binnen toonaangevende bedrijven toegepast (zie hieronder). De bevindingen en aanpak zijn in een RvK ToolBox opgetekend.
1.3 Droom Wij dromen van een wereld waarin mensen van alle leeftijden duurzaam, bewust en slim met onze planeet en haar bronnen omgaan. 1.4 Visie Beslissers van nu bewust maken van de tweesprong waarop de mensheid staat in het voortbestaan van de aarde, zodat ze ook naar dit bewustzijn handelen. Zij hebben immers de keuze om beslissingen alleen te nemen vanuit het perspectief van de huidige generaties óf ook de rechten van toekomstige generaties mee te nemen in hun besluitvorming. 1.5 Missie Huidige besluitvormers aanzetten tot verandering van mindset en handelen, door hen in dialoog te brengen met kinderen, jongeren en voormalig besluitvormers. De vragen van kinderen en jongeren een gelijkwaardige plek geven in huidige debatten die direct van invloed zijn op hun eigen toekomst. Dit helpt hen mee te denken; te leren over de tekortkomingen van de hedendaagse benaderingen; en kansen en uitdagingen te formuleren die nodig zijn voor een nieuwe besluitvorming. Alleen als zij zich bewust zijn van en leren vasthouden aan hun morele verantwoordelijkheid en hun positie daarin, zal er een generatie opgroeien die de toekomst met een andere mindset tegemoet treedt.
JUMBO SUPERMARKTEN: Raad van Kinderen, Basisschool Stadssjool, Sittard (2011-2012) Vanuit de strategie van continue vernieuwing, wilde familiebedrijf Jumbo geprikkeld worden tot anders denken. Het interne proces om tot het dilemma te komen was een eerste uitdaging voor de directie en verschillende afdelingen (o.a. communicatie, MVO en strategie). Om inzichten te krijgen in de wensen van klanten van later, werd het dilemma: hoe ziet een duurzame supermarkt er over twintig jaar uit? Jumbo’s RvK zag het als een plek om boodschappen te halen èn brengen, veel meer dan alleen ‘doen’. Dit bood kansen voor diepere klantencontacten over bijvoorbeeld gezondheid en duurzaamheid, die ook in de praktijk moest worden gebracht. Jumbo’s “7 zekerheden” zouden over 20 jaar niet hetzelfde zijn dusmoesten ze daar nu al over nadenken. Jumbo moest niet ‘betuttelend’ overkomen, meer ‘doen wat ze zeggen, niet zeggen wat ze doen’ en ‘meer trots uitstralen, zonder arrogant te worden’. En vanwege de toename van internet winkelen adviseerde de RvK partners te zoeken om het gebruik van vrachtwagens mee te delen. Directielid Colette van EerdCloosterman: “De kinderen dachten heel sterk vanuit mensen en hun beleving. De RvK zette ons aan het denken over wie we zijn en hoe we overkomen. Een waardevolle prikkel en inspirerende impuls”. Jumbo en MCF werken nu verder over het thema gezondheid.
3
2. STRATEGISCH KADER 2.1 Verbinden van generaties Er bestaan veel waardevolle initiatieven voor en met kinderen, jongeren en volwassenen rondom onderwerpen die binnen ons aandachtsgebied liggen. Wij willen niet het wiel opnieuw uitvinden en ondernemen alleen iets als het een waardevolle nieuwe dimensie toevoegt aan bestaande of toekomstige debatten en initiatieven. Het vernieuwende van MCF is om twee of meerdere generaties in dialoog te verbinden op basis van totale gelijkwaardigheid over thema’s van gedeeld belang maar ieder vanuit eigen perspectief. Dit doorbreekt geijkte denkpatronen. Hiermee creëren we de noodzakelijke ruimte om onderwerpen op een verrassende manier te bespreken. Dit is nodig om tot andere beslissingen – en dus acties - te komen. 2.2 Onderwerpen De agenda van onderwerpen en activiteiten van MCF wordt inhoudelijk bepaald door: actuele kernthema´s in de samenleving (bijv. duurzaamheid, circulaire economie, digitalisering); strategische vraagstukken binnen organisaties (bijv. creativiteit en ‘open source’ innovatie); en vragen van kinderen en jongeren (bijv. hoe zorgen we dat we beter met de aarde omgaan). 2.3 Impact De activiteiten van MCF spreken beslissers aan op die plekken waar kernbeslissingen worden genomen die gevolgen hebben voor toekomstige generaties: Plek van beslissing 1. Thuis
Beslissers
Aanjagers van verandering
Ouders
2. Werk
3. School
Publieke leiders (Top) management en bestuurders Directeuren Leraren Ouders Klanten Verkopers
Kinderen* en jongeren** op basis van kennis via school en andere informatie kanalen. Kinderen en jongeren via school initiatieven en in dialoog met voormalig besluitvormers
4. Winkel
Kinderen en jongeren die de kans krijgen om hun unieke perspectieven en vragen te delen. Kinderen en jongeren die de kans krijgen om hun unieke perspectieven en vragen te delen.
* 8 - 12 jaar (laatste jaren basisschool) ** 12 -16 jaar (middelbare school) Als iedereen zo doorgaat, dan geeft de aarde het op. Waarom laten jullie kinderen de boodschap niet vertellen? Daar luisteren grote mensen naar! Hannah 10 jaar, Raad van Kinderen Unilever, 2011-2012
4
2.4 Principes MCF: denkt en handelt vanuit de kracht van kinderen en rechten van toekomstige generaties; is een katalysator, geen thema-eigenaar; zoekt proactief aansluiting met andere partijen om samen meer impact te maken; staat altijd open voor nieuwe kansen, binnen een heldere strategische koers; streeft naar meetbaarheid van resultaten zonder daarin star te zijn; en is constant op zoek naar geleerde lessen, om deze vervolgens toe te passen..
3. FOCUS 2013 3.1 Onze strategische rollen MCF werkt vanuit een strategische en standvastige koers die wordt gestuurd door prioriteitenstelling, tastbare activiteiten en concrete resultaten. Onze aanpak is zowel gedegen als ondernemend. Kwaliteit, authenticiteit, out-of-the-box en vernieuwend denken staat centraal in alles dat we doen. Op basis van de tot nu toe behaalde resultaten willen wij ons in 2013 verder vestigen als stevige organisatie met een unieke visie en aanpak die beslissers aanzet anders te denken en te handelen. In dialoog gaan met kinderen en jongeren staat hierin centraal. Wij gaan in 2013 meer communiceren over de opbrengsten van onze activiteiten, waarbij wij zoveel mogelijk de inzichten van kinderen een platform willen geven. Ons werk is gestructureerd rond vier strategische pijlers waarbij zowel de rollen van MCF als de daarbij horende activiteiten met elkaar verbonden zijn:
Markt MCF Marktplein
Broed plaats
Werk plek
Raad van Kinderen concepten
Scholen netwerk
Mr Finney instrument
Kennis ontwikkeling
Raad van Goud
Podium Raad van Kinderen
Boek de Groene Zaak
Mr Finney initiatieven
Uitdragen MCF aanpak
Podium voor anderen
Pionieren MCF concepten Future Miles Power-Play
5
3.2 Nederland vs internationaal Het zwaartepunt van onze activiteiten ligt in 2013 in Nederland. Echter, om verschillende redenen zullen we de logische dwarsverbanden met ontwikkelingen in het buitenland benutten: Externe factoren: veel van de onderwerpen waarop MCF werkzaam is overstijgen grenzen; de dilemma’s binnen de organisaties hebben zowel nationale als internationale dimensies; ondanks culturele verschillen, is de denkkracht van kinderen in essentie universeel. Interne MCF factoren: onze kerninstrumenten (Raad van Kinderen en Mr Finney) spreken ook kinderen, jongeren en volwassenen buiten Nederland aan; er zijn kansen om samenwerking met lokale partners te kapitaliseren in verschillende landen.
4.
OVERZICHT VAN ACTIVITEITEN 2013
Hieronder volgt een korte beschrijving van de activiteiten die MCF per pijler gaat uitvoeren. Voor elke activiteit wordt een projectoverzicht opgesteld met bijhorende begroting en planning. Binnen iedere pijler hebben we een prioriteitstelling aangebracht met een tweedeling tussen kernactiviteiten en andere activiteiten (aangeduid met of ‘basisactiviteit’ of ‘pionieren’). 4.1 Markt Onder de pijler Markt creëren we vraag en aanbod voor thema’s die – momenteel of in potentie – gerelateerd zijn aan de kracht van kinderen en de rechten van toekomstige generaties. We verbinden onverwachte invalshoeken en werelden met elkaar, waardoor de impact van de activiteiten van onze partners wordt versterkt en/of vergroot. Op deze manier brengen we verschillende organisaties en individuen bijeen met als doel het bundelen van krachten en het creëren van een gedeelde en innovatieve aanpak. Wij willen ons netwerk in Q1 2014 samenbrengen tijdens een grootschalige bijeenkomst. Met deze stip op de horizon krijgen onze marktactiviteiten in 2013 een heldere focus. Activiteiten
% totale activiteiten
MCF Marktplein Scholennetwerk Kennisontwikkeling 17%
4.2 Broedplaats Als Broedplaats ontwikkelen en testen we innovatieve ideeën die onze visie en missie uitdragen en onderbouwen. De ideeën ontstaan veelal op onze Markt. In de ontwikkeling van een idee analyseren we altijd eerst welk probleem het wil helpen oplossen, wat ervoor nodig is en welke partijen erbij betrokken kunnen worden om dit mogelijk te maken. Het is een dynamische plek waarbij we steeds kritisch kijken naar de wenselijkheid en de haalbaarheid van het idee. Aan de hand daarvan bepalen we onze mogelijke rol in de vervolgfase. Wanneer de activiteiten rijp zijn, worden deze vervolgens uitgevoerd binnen de pijler Werkplek of Podium.
6
Activiteiten
% totale activiteiten
RvK concepten Mr Finney instrument Raad van Goud 31%
MCF concepten Future Miles Power-Play
4.3 Werkplek Als Werkplek voeren we initiatieven uit die als proefproject ontwikkeld zijn binnen de pijler Broedplaats of via andere wegen worden bedacht. Deze initiatieven zijn beproefd en worden haalbaar geacht voordat zij op structurele basis worden uitgevoerd door MCF, en zolang er behoefte aan is. Tijdens het jaar kunnen activiteiten van ‘Broedplaats’ doorschuiven naar de ‘Werkplek’. Activiteiten
% totale activiteiten
De Raad van Kinderen Mr Finney initiatieven Ad hoc 41%
MCF concepten Future Miles Power-Play
4.4 Podium Als Podium bieden we een platform voor de visie en missie van MCF. Om een geloofwaardig Podium te zijn wil MCF zich door haar vernieuwende wijze van denken en werken in 2013 steviger positioneren. Een structureel en proactief communicatie en mediabeleid is hiervoor essentieel. Doel is om de kracht van kinderen en de rechten van kinderen in 2013 regelmatig in het publieke debat terug te zien.. Activiteiten
% totale activiteiten
5.
Boek van De Groene Zaak Podium creëren en bieden voor kinderen / jongeren en andere partners Uitdragen gedachtegoed MCF via diverse kanalen 11%
ORGANISATIE
In 2013 is MCF een stevige en innovatieve organisatie die zorgvuldig en daadkrachtig allianties sluit, activiteiten ontwikkelt en uitvoert. MCF voldoet aan de eisen “Code goed bestuur voor goede doelen” zijn leidend. 1 5.1 Governance MCF heeft een transparante en goed functionerende bestuursstructuur, die is beschreven in de MCF Statuten en het Bestuursreglement: Raad van Toezicht: Bertil van Kaam (voorzitter); Matthijs Tellegen (Penningmeester); Désirée van Gorp – algemeen lid Directeur-bestuurder: Laurentien van Oranje
1
De Commissie Wijffels heeft in 2005 het advies “Goed bestuur voor goede doelen” uitgebracht, sinds 2007 wordt het advies als code met CBF keur als officieel keurmerk toegepast.
7
5.2 Team De slagkracht en impact wordt bepaald door de mensen die de organisatie vormgeven, zowel als vaste kern als in project verband. Begin 2013 bestaat het team uit de hieronder genoemde personen: Laurentien van Oranje: directeur-bestuurder (Markt, Broedplaats, Werkplek, Podium) Marloes van der Have: Senior Project Manager (Markt, Broedplaats, Werkplek) Francis Beelaerts: Senior Project Manager (Werkplek, Podium) Irina Tan: Project Manager (Markt, Werkplek, MCF backoffice) Charlotte de Jong: Project Assistant (Markt, MCF backoffice) Jeroen van den Breugel: Notulist RvT (vrijwilliger - notulen RvT) Externe ondersteuning: Animal Farm (‘in kind’ samenwerking - Werkplek, Podium) Er wordt in 2013 een evaluatie systeem opgezet met concrete targets voor ieder teamlid. Ook zal er aandacht zijn voor training. Wij willen dit vooral via ‘in kind’ partnerships invulling geven. Uitbreiding van het team zal alleen plaatsvinden na een grondige analyse, op grond van een combinatie van noodzaak en financiële capaciteit. 5.3 Fondsenwerving In 2013 zal de gezonde financiële basis van de stichting verder worden versterkt en verbreed. Er zullen daarom proactief fondsen worden geworven: Specifieke projecten en initiatieven (financieel en ‘in kind’); en Organisatie zelf (financieel en ‘in kind´). In 2013 wordt onze fondsenwerving strategie verder ontwikkeld en uitgerold. De fondsenwerving richt zich op bedrijven, stichtingen en geïnteresseerde individuen en organisaties die de visie en missie van MCF ondersteunen en concreet helpen invullen. 5.4 Administratie In 2013 zal het beheer van de financiële en HR administratie verder worden geprofessionaliseerd, op basis van gespecialiseerde expertise. 5.5 Klankbordgroepen Wij zullen een aantal informele Klankbordgroepen opzetten waarbij wij experts vragen om mee te denken en ons te voeden op het gebied van relevante thema’s, zoals organisatie innovatie; positionering en communicatie; strategische keuzes voor MCF.
De kinderen waren erg enthousiast en willen het liefste direct aan de slag. Complimenten voor de manier waarop MCF de sessie heeft geleid. Er sprak veel gedrevenheid en een scherp ook oog voor de wereld van het kind uit. Maarten Stuifbergen, Montessorischool Leidschenveen (deelname RvK 2012)
8
6.
BEGROTING 2013
MCF heeft begin 2013 een gezonde financiële basis met voldoende, maar geen overmatige, reserve om de vaste lasten van de stichting te kunnen dragen en voort te kunnen bouwen om zo onze ambities van 2013 waar te kunnen maken. Een belangrijk deel van de baten wordt geoormerkt geworven. Dit betekent dat de hieraan gekoppelde activiteiten en projecten alleen doorgang zullen vinden indien de baten daadwerkelijk toegezegd zijn. Alleen dan zullen er ook kosten worden gemaakt. De verdeling van de budgetten over de pijlers is zodanig dat het zwaartepunt van de kosten op de daadwerkelijke uitvoering ligt; de Markt, de Broedplaats en het Podium staan ‘ten dienste’ van de uitvoering (Werkplek). “Je wordt aan alle kanten verrast door wat kinderen weten en aanvoelen. De dialoog met de Raad van Kinderen heeft me echt aan het denken gezet.” Huib Morelisse, CEO Nuon, deelnemer Raad van Kinderen 2012)
Voor meer informatie: Marloes van der Have, Senior Project manager
[email protected] Tel. 070 345 5106 www.missingchapter.org
9
