Minor Licht Verstandelijk Beperkt

Minor Licht Verstandelijk Beperkt

Academie voor Sociale Studies

Inleiding

De minor Licht Verstandelijk Beperkt biedt een inspirerend en intensief half jaar deskundigheidsbevordering op het gebied van werken met mensen met een Licht Verstandelijke beperking. Wil je je meer verdiepen in deze doelgroep, dan is deze nieuwe minor je kans. De minor is een combinatie van denken en doen: Je doet kennis op van onderwerpen met betrekking tot bijvoorbeeld de combinatie van psychopathologie, zoals agressieproblematiek en verslaving, en Licht Verstandelijk Beperktheid. Ook krijg je kennis van de rol die de samenleving speelt in vraagstukken rondom Licht Verstandelijk Beperkten. Er worden gastcolleges gegeven en je bezoekt een paar instellingen. Doen is bijvoorbeeld het uitvoeren van individuele en groepsopdrachten, zoals een vakblad maken en samen met licht verstandelijk beperkte cliënten een professioneel product ontwerpen voor het werkveld. Verder doe je vaardigheidstrainingen, waarin je je professionele houding en gespreksvaardigheden verder traint. De minor is ontwikkeld in nauwe samenwerking met het werkveld LVB en de nieuwste ontwikkelingen en “best practices” zijn meegenomen in de minor. Doordat je met studenten van verschillende studierichtingen de minor volgt, zul je onderwerpen bespreken vanuit verschillende visies. Mede hierdoor ontwikkel je verder je visie als beginnend interdisciplinair professional. De minor LVB wordt in het schooljaar 2014-15 twee keer aangeboden.

2

Leerplanschema minor LVB Minor LVB Conceptuele leerlijn

Vaardigheidsleerlijn Integrale leerlijn

Periode 1/3 Periode 2/4 Kenmerken LVB: Diversiteit LVB & Samenleving- Eigen en eigenheid/Diagnostiek en recht Behandeling Training I: methodisch Training II: professionele handelen attitude Vakblad maken & Professioneel product ontwerpen

Overzicht EC’s van de Minor LVB Kenmerken LVB- Diagnostiek en Behandeling Training I Vakblad maken LVB & Samenleving Training II Product ontwerpen TOTAAL

5 ECT 5 ECT 5 ECT 5 ECT 5 ECT 5 ECT 30 ECT

3

Kenmerken LVB –Diversiteit en Eigenheid/ Diagnostiek & behandeling Diversiteit en Eigenheid: Ondanks de individuele eigenschappen van ieder persoon gaan we in dit module-onderdeel op zoek naar gemeenschappelijke kenmerken. Iedere LVB’er heeft zijn/haar eigen verhaal en eigen mogelijkheden en beperkingen. Maar wat zijn overeenkomsten? Wie is DE LVB-er? En wat is een SGLVB-er? Om deze vraag te beantwoorden zullen we kijken naar de kenmerken van deze doelgroep op basis van het schema van Verstegen (2005); intelligentie, psychiatrische stoornissen, gedragsproblemen & gezinsproblemen. Ook is er aandacht voor algemene thema’s zoals kwetsbaarheid en de roep om autonomie, woon- en behandelfuncties bij LVB. We maken de kennis concreet en verdiepend door antwoorden te vinden op hoe de samenleving in het algemeen en de hulpverlening in het bijzonder beter kan aansluiten bij deze doelgroep waarmee ze preventief werkt t.a.v. problemen en curatief om haar kansen te bieden om mee te doen naar eigen vermogen en erbij te horen

Diagnostiek & Behandeling: Dit module-onderdeel richt zich op verschillende elementen van de diagnostiek en behandeling van jongeren en volwassenen met een licht verstandelijke beperking met aanvullende problematiek. In het werken met mensen met een lichte verstandelijke beperking en bijkomende problemen komen we meestal dikke dossiers tegen. We zien dat er vaak verschillende onderzoeken plaats hebben gevonden om de problemen van de cliënt in kaart te brengen. In deze module zullen we naar diagnostiek en haar achtergronden kijken. Aan de hand van deze specifieke kennis over LVB en thema’s onderzoeken we wat voorwaarden en doelen kunnen zijn bij adequate hulp en begeleiding. Eveneens is er beknopte aandacht voor de behandelingsmogelijkheden bij deze doelgroep. Gastdocenten uit de LVB beroepspraktijk zullen over behandelvormen als cognitieve gedragstherapie en EMDR een gastles verzorgen. We nodigen je van harte uit om eigen casuïstiek, passend bij de thema’s in de les, in te brengen, zodat de integratie tussen theorie en praktijk verstevigd wordt.

4

LVB & Samenleving/Eigen recht Deze collegereeks is opgebouwd rond de interdependentie tussen LVB- cliënten en de samenleving. Sociologie zal als analysemiddel in worden gezet om de complexe sociale problematiek te doorgronden. Bij LVB-problematiek is er sprake van een complex patroon van met elkaar samenhangende problemen waarin de omgeving/ context centraal staat. Hoe kan het dan dat er op het moment een sterke toename is van mensen met een lichte verstandelijke beperking? Dit heeft niets te maken de afname van IQ binnen onze samenleving maar wel met inrichting van onze samenleving. De oorzaak moet gezocht worden in de complexiteit van onze Westerse samenleving, de (in)tolerantie van de maatschappij, politieke keuzen en financieringsstromen. In deze colleges worden de soms problematische relatie tussen de LVB-er en de samenleving onderzocht en wordt gekeken naar de oplossingen die de samenleving zoekt en biedt. Daarnaast zulle we kijken naar de ethische kant. Wat hier wordt bedoeld is de tweestrijd tussen aan de ene kant het begrip autonomie en aan de andere kant het begrip bescherming. Autonomie kun je zien als het bieden van keuzemogelijkheden en het recht van de cliënt op zelfbeschikking. Aan de andere kant vormen licht verstandelijk beperkten bij uitstek een doelgroep waar de begeleider af en toe ook bescherming en afscherming moet bieden. Maar hoever moet je hier in gaan? En wat moet je vooral laten? Wie ben jij als begeleider en welke keuzes maak je? Wat zijn de ethische afwegingen die jij maakt? Het uiteindelijke doel is te komen tot de ontwikkeling van een visie op het eigen handelen en dit zo te verantwoorden zodat er een professionele attitude/ beroepshouding in het werken met LVB cliënten ontstaat.

5

De trainingen Methodisch handelen: (Hulpverlenings)gesprekken voeren met mensen met een LVB vereist het vertalen van kennis over de algemene kenmerken van deze doelgroep naar luister- en gespreksvaardigheden. Als basis voor de training dient het oplossingsgerichtwerken, een evidence based methode. Daarnaast wordt ook het sociaal competentiemodel als basis gehanteerd. Beide methoden zijn verder door ontwikkeld voor mensen met een LVB en vormen in die zin dus een nieuwe uitdaging voor studenten. Ook voor die studenten die OGW en het SCM al eerder in hun studie hebben gehad. Met behulp van aanvullende methoden als De Roos van Leary en Transactionele Analyse zul je je verdiepen in de aansluiting bij de LVB-cliënt in gespreksvoering (finetuning), de timing, het ‘meebwegen’ met en coachen van je cliënt. Je leert hierbij je eigen begeleidingsstijl te kennen en hoe je daarmee kunt variëren.

Professionele attitude: In de tweede training staat je eigen professionele attitude en handelen centraal. Het succes van een begeleiding of behandeling valt of staat met de beroepshouding en vaardigheden van de professional en de kwaliteit van de relatie die je hebt met je cliënt. Uit onderzoek blijkt dat het succesvol verlopen van het hulpverleningsproces deels te maken heeft met specifieke technieken maar veel meer met de interactie tussen de cliënt en de hulpverlener. Professional zijn is mensenwerk. Belangrijk is dat je kritisch blijft kijken naar jezelf, naar je werk, want je bent zelf het instrument. Waar ligt de verantwoordelijkheid voor het contact tussen professional en cliënt? Aan overdrachts- en tegenoverdrachtgevoelens zal in deze training ook aandacht worden besteed. In beide trainingen wordt intensief geoefend met trainingsacteurs. Daarnaast dien je ook zelf veel tijd aan oefenen te besteden. De eerste training wordt afgesloten met een peerassessment, waarbij het erom gaat te zien waar je sterke punten en waar je ontwikkelpunten liggen. Of je de tweede training afsluit met een assessment (met acteur als cliënt) of met een verslag, mag je zelf kiezen.

6

De integrale leerlijn Meteen aan het begin van de eerste periode start je met een projectgroep twee projecten op: ten eerste ga je een Vakblad maken voor het werkveld dat “Leefstijl en LVB” als thema heeft. Als professional in het LVB-werkveld moet je goed kunnen puzzelen en combineren. Om als professional goed met LVB-cliënten te kunnen werken, dien je je goed in LVB-thema’s verdiept te hebben. Door het maken van een vakblad bereik je niet alleen verdieping in verschillende thema’s gerelateerd aan LVB & Leeftsijl, maar maak je ook kennis met verschillende instellingen. Je maakt namelijk verschillende interviews waarvoor je instellingen en hun medewerkers en cliënten moet bezoeken. Ook kun je hier een directe verbinding maken met de kennis die je opdoet in de conceptuele vakken. Tegelijkertijd start je in periode 1 samen met je projectgroep het vooronderzoek voor het ontwerpen van een beroepsproduct. Deze producten maken jullie in opdracht van het werkveld samen met LVB-cliënten. Dit betekent dat je alles wat je bij vaardigheden leert, direct zult kunnen toepassen in dit contact met cliënten. Alle producten hebben te maken met Leefstijl en de doelgroep LVB. Bij deze producten kun je denken aan het opzetten van een cursus, een beweeg/eetgroep etc.. De bedoeling is dat jullie deze producten zo ontwerpen dat ze voldoen aan de behoefte van de cliënten zelf en ook door anderen uitvoerbaar zijn. Kortom, de producten moeten blijvend van karakter zijn!

Te volgen in: Semester 1 & Semester 2

Aantal plaatsen: Maximum beschikbaar aantal plaatsen: 30 Minimum vereist aantal plaatsen: 20

Aanmelden: Aanmelden voor de minor Licht Verstandelijk Beperkt kan vanaf 13 mei via Osiris.

Contact: [email protected] eerste en tweede periode en [email protected] derde en vierde periode.

7

Academie voor Sociale Studies  Maatschappelijk Werk en Dienstverlening  Sociaal Pedagogische Hulpverlening  Toegepaste Psychologie

Post – bezoekadres Marie Kamphuisborg Zernikeplein 23, 9747 AS Groningen T 050 – 595 3360 E [email protected]

8