Mindmapping in het LO en BO Theoretische achtergronden en praktische toepassingen
Empirisch onderzoek MM • Bij mezelf • Bij kdn gewoon onderwijs lager: 3de graad SO Hoger en universitair • Bij kinderen BO
•J.N.
•1
Verband evolutie en breinvorming • >100 miljoen jaren geleden: • > 200.000 jaar geleden
• > 100.000 jaar geleden
•J.N.
•2
Leuke weetjes over het brein • • • •
Grootte: kussensloop Gewicht : gem. 1,3 kg Aantal neuronen : 100 miljard Mogelijkheid tot contacteren per neuron: tot 10000 synaptische verbindingen • Verbruik zuurstof : 20 % van totale energie
Macro-onderzoek
een instinctief brein (BRUIN), hersenstam een evenwichtsbrein (GROEN), kleine hersenen een emotioneel brein (ROOD), limbisch systeem de "denkende" cortex (GEEL) , grote hersenen
•J.N.
•3
Micro-onderzoek : Werking: een elektrisch+biochemisch proces !!
•J.N.
•4
Voornaamste neurotransmitters •
•
• •
Dopamine:belangrijk bij ervaren van genot blijdschap, welzijn, motor.act drugs+relatine: overstimulatie van dopaminebanen: euforisch gevoel. Adrenaline: komt vrij bij angst of stress verhoogt alertheid , meer E Serotine:zelfvertrouwen,slaap,emotie,sexuele activiteit, eetlust !! Medicatie speelt in op de neurotransmitters waardoor gedrag geremd of versterkt wordt.
Gevolgen straffen en belonen • Belonen: maakt endorfines vrij + dopamine opwekken van vreugdegevoel • Straffen : vrijkomen van (nor)adrenaline verhindert denken, maakt lichaam klaar om te vechten/vluchten • BVL-leersystemen geven zelfvertrouwen en laten kdn succes ervaren = 2 basisvoorwaarden bij het leren.
•J.N.
•5
Biologische verschillen • Meer hersencellen • Kleinere hersenbalk : meer gericht denken • Beter ruimtelijk inzicht + visualisatie • Probleem oplossen: actie
• Minder hersencellen • Grotere hersenbalk + limbisch systeem • Beter vis. Geheugen (gezichten herkennen) • Probleem oplossen communiceren
Breinonderzoek Sperry : basis BVL • • • • • • • • • •
Linkercortex * ver woord ing Lineair Getallen Woorden Serieel Detail Ernst Logica analyse concentratie
•
Rechtercortex ver beeld ing
• • • • • •
Ruimtelijk Symbolen Beelden Kleur Verbanden Intuïtie: aanvoelen Fantasie Synthese ontspannen
• • •
•J.N.
•6
Plasticiteit van het brein • Synaptogenese: aangroei synapsen geboorte ; 2500/cel 3 jaar; 15000/cel • pruning: wegsnoeien syn. Verbindingen 21j : helft weg. • Neurogenese :aanmaak nieuwe neuronen op latere leeftijd • Kracht synaps verandert door veelvuldig gebruik : LTP
Plasticiteit in beeld
•J.N.
•7
•J.N.
•8
Soorten MM • Note taking • Gedachten van anderen op papier zetten • Verhaal: vast schema info-tekst: eigen aan tekst
• Note making • Eigen gedachten op papier zetten • brainstormen • Eigen aan jouw idee
Mindmapping • Evenwichtiger gebruik van linker- en rechterhersenhelft. • creatiever • efficiënter • sneller
Your brain is a Brilliant Association Machine Use it or lose it ! Tony Buzan
•J.N.
•9
Hoeveel lln. weten een probleem creatief op te lossen ? Kleuters
90-95 %
Lagere school
70-75 %
Secundaire school
40-50 %
Hoger onderwijs
20-25 %
volwassenen
< 10 % Bron : klasse, feb. ’07 Utah-onderzoek
Klas Ann 10 lln T1 13 Mindmaps “Tuin van Babbel” uitslag
procent
GLENN N
42/46
91
JUSTIEN S
40,5/46
88
JOACHIM B
33/46
71
JORDAN P
42/46
91
DHANYA V
39/46
85
NIELS S
40/46
87
FRANKY G
42,5/46
92
MIKE S
39,5/46
86
ELIE G
46/46
100
ANDY L
37,5/46
81,5
klasgemiddelde
87
•J.N.
•10
Klas Dave 8 lln T8 juni 2006 13 Mindmaps “Taalsignaal” uitslag
procent
Mickey
32,5/40
81
Ruben
36/40
90
Geoffrey
34/40
85
Steven
35/40
85
Ismaël
34,5/40
86
Chris
37/40
93
Cedric
38/40
95
Gert
32/40
80
klasgemiddelde
34,8/40
85/100
MM versus leerstijlen 1. Zien 2. Horen 3. Doen Succes van Mindmapping : 1. Hersenintegratie L + R 2. Genoeg herhalen (LT-geheugen) 3. toepassen van de 3 leerstijlen
•J.N.
•11
Kennen
onthouden
Kringlopen van succes ! breintechnieken
Geen breintechnieken
Leren = makkelijk
Leren = moeizaam
Positief gevoel
Negatief gevoel
Zelfvertrouwen stijgt
Zelfvertrouwen daalt,onzeker
ontspannen
conflictsituaties
Aangenamer, rustiger
Opvliegend, lastig
•J.N.
•12
Waarom zou ik MM in BO ? • BO- kind probleem met lineaire verwerking (l-hersenhelft). • ADD-kind is meer rechtsgeoriënteerd (beelddenker) • Plasticiteit: i-brain gericht op beeldcultuur • Het hele brein is actief • MM activeert de 3 leerstijlen: V-A-K • Ha-gevoel: basis voor succes bij leren.
Mindmappen op PC
• www.leerhof.be • klik op “EDU” • Klik op bovenstaand logo en volg de uitvoerprocedure.
•J.N.
•13
Hoe beginnen ? • • • • • • • •
Blad A4 en “liggend” Titel midden Lees tekst 1 X geheel Lees tekst per alinea + markeer sleutelwoorden Hoofdtakken aanduiden Hoofdtakken verder uitbouwen Kleur lijnen + tekening (of zoek prenten) Belangrijk: 1. samen met lln 2. begeleid proces door vraagstelling
Toepassingen MM analyseren • Taal: spelling: au of ou leeslessen analyseren: zie schriften • Rekenen: meten en meetkunde : zie MM • WO of thema:van MM tot PP
•J.N.
•14
Ondersteunende lectuur • Het maakbare brein •
Margriet sitskoorn,uitg Bert Bakker, ISBN 90-351-3036-7
• Het puberende brein Eveline Crone,Prometheus uitgeverij, ISBN 978-90-351-3269-6
• Leuker leren Lernout en Provost, standaard uitgeverij, ISBN 90-455-0916-4
• S.O.S Brein Lernout en Provost, standaard uitgeverij, ISBN 978-90-02-22358-7
• Gebruik je hersens Jan-Willem Van den Brandhof, academic service, ISBN 978-90-5261-614-8
• Psyche en Brein,eos magazine
•J.N.
•15
