Miljoeneninvestering in glasfabriek O-I. Voedselschandalen: transparantie nodig. Thema Ingredients: reststoffen verwaarden

Jaargang 14, nr. 3 – 26 april 2013

Miljoeneninvestering in glasfabriek O-I Voedselschandalen: transparantie nodig

Thema Ingredients: reststoffen verwaarden www.nutri-akt.nl

01_Cover.indd 1

15-04-13 09:48

DutchRVAdBenelux-EismaVerdIndustrie:EismaVerdingsmiddelenIndustrie

27/3/13

16:08

Page 1

Volg de evolutie

De technologie om ons heen is voortdurend in ontwikkeling om het ons gemakkelijker te maken. Het principe blijft ongewijzigd, maar de technologie evolueert. De nieuwe RV-multiheadweger bevindt zich in een klasse apart; ze verlegt technische grenzen om uw bedrijf een voorsprong te geven.

SNELLER

De RV-multiheadweger biedt ongeëvenaard hoge productiesnelheden en snelle productwisselingen.

STERKER Uitmuntende weegprestaties, ook in moeilijke omstandigheden. Waterdichte constructie, voor optimale bedrijfstijden en een minimum aan onderbrekingen.

SLIMMER

De laatste touchscreen-technologie voor extra gebruiksvriendelijkheid.

GROENER Drie bedrijfsmodi waarmee het energieverbruik tot 20% kan worden verlaagd.

www.ishidaeurope.nl

Voor Nederland gelieve te contacteren: Ishida Europe B.V. De Dieze 5, NL-5684 PR BEST T: +31 (0)499 39 36 75 F: +31 (0)499 39 18 87 E-mail: [email protected] www.ishidaeurope.nl

Jaargang 14, nr. 3 – 26 april 2013

Inhoud nr. 3 – 26 april 2013

Miljoeneninvestering in glasfabriek O-I Voedselschandalen: transparantie nodig

Thema Ingredients: reststoffen verwaarden www.nutri-akt.nl

01_Cover.indd 1

15-04-13 09:48

Bij de voorpagina:

Vakbeurs Bakkersvak

De Amerikaanse glasfabrikant O-I investeert 21 miljoen euro in de glasfabriek in Leerdam. Er worden jaarlijks meer dan een miljard bierflessen geproduceerd. Vanaf pagina 15.

14

Klaar voor troonswisseling

Hygiëne-inspecties

37

‘Groen moet altijd groen zijn’

Glasfabrikant O-I

15

Mixed

4

Voedselschandalen Kort nieuws uit de sector

Vakbeurs Empack

8

Brouwers willen onderscheidende fles

Sneller, efficiënter en hygiënischer

18

Wageningen pleit voor meer transparantie

NVVL

21

Scriptie jaarprijs

Food Defense

Streekbox

10

Geen ketenvervuiling

Ingredients

22 24 26 29 35

Campina Lactose Vrij

46

Kijk als kwaadwillende

Service

Verwaarding reststromen

50

Cartoon, agenda en colofon

Spelen met mondgevoel en smelttemperatuur

Productnieuws

Antioxidanten uit planten

eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013

03_Inhoud.indd 3

3

16-04-13 07:59

Kort nieuws Extract groene thee verlaagt acrylamide Extracten uit groene thee en groene koffie kunnen mogelijk het acrylamidegehalte in banketproducten verlagen. Dat is gebleken uit testen van Poolse onderzoekers met deeg voor donuts. > Campagne verwerkte groenten Het GroentenFruit Bureau is een nieuwe campagne gestart om de consumptie van groenten te stimuleren. In spots op de radio wordt verwerkte groente onder de aandacht gebracht. De campagne gaat in op de belangrijke voedingsstoffen in groente, of ze nu vers zijn of uit blik, glas of diepvries komen. > Nieuwe manager DE Douwe Egberts Nederland heeft Luc van Gorp aangesteld als nieuwe general manager voor retail en marketing. Van Gorp (47) kwam 15 jaar geleden in dienst bij de organisatie, dat toen nog onderdeel uitmaakte van Sara Lee. > De Jong Coldstores failliet De Jong Coldstores en zusterbedrijf H.M. de Jong Services uit Bunnik zijn begin april failliet verklaard. Het bedrijf had vestigingen in Bunnik, Bleiswijk, Ridderkerk en Nieuwegein met in totaal 52 werknemers. > Friesland wil Voedings Applicatie Centrum Hogeschool Van Hall Larenstein en NHL Hogeschool onderzoeken de mogelijkheid voor de vestiging van een Voedings Applicatie Centrum (VAC) in Friesland. Het VAC moet de kloof tussen school en bedrijfsleven verminderen. > Expositie 150 jaar Royal Smilde Voedingsmiddelenconcern Royal Smilde viert dit jaar zijn 150-jarig bestaan. Ter gelegenheid daarvan is tot en met 16 juni een expositie te bekijken in het museum Willem van Haren in Heerenveen. Daar wordt een beeld gegeven van de geschiedenis van het Friese familiebedrijf. > Foodcase ontwikkelt voor Supplair Foodcase Airline Solutions gaat innovatieve maaltijdconcepten nu exclusief ontwikkelen voor luchtvaart-, bus- en treincateraar Supplair. Daartoe hebben beide bedrijven een wereldwijd meerjarencontract getekend. > Leergang kwaliteitsmanagement Eind september start de leergang Quality and Business Improvement in food, speciaal voor kwaliteitsmanagers in de food. De opleiding is een samenwerking tussen HAS Hogeschool en N&S Academy.

4

Mixed Royalisten lanceren Majesteit Pilsner AMERSFOORT – Ter gelegenheid van de kroning van de nieuwe koning wordt Majesteit Pilsner gelanceerd. Het wordt gebrouwen in samenwerking met brouwerij De Leckere in De Meern. De eigenaren en bedenkers van het biertje noemen zich royalisten 2.0. Het biertje is volgens hen een helder volmout pilsener, en een ‘doordrinkbier’ met een frisbittere hopsmaak dat op ambachtelijke, traditionele wijze wordt gemaakt, met duurzaam verbouwde ingrediënten. Hoewel het op de markt komt voor de komende troonswisseling, is het geen gelegenheidsbiertje, melden ze. Het is de bedoeling dat het blijvend op de markt wordt gezet. Behalve een website heeft Majesteit Pilsner ook een eigen Facebookpagina en een Twitter-account. Op vrijdag 12 april is de eerste fles officieel geopend.

FrieslandCampina-locaties gaan over op windenergie AMERSFOORT – FrieslandCampina gaat voor de energiebehoefte van de productielocaties in Maasdam en Eindhoven overschakelen op windenergie. Daartoe heeft het zuivelconcern het windmolenpark Van Gogh in Etten-Leur geadopteerd. Het park is opgericht door drie leden-melkveehouders en een groep investeerders en bestaat uit vijf turbines met een totale capaciteit van 11,5 megawatt. De molens wekken daarmee voldoende energie op voor de energiebehoefte van de twee productielocaties. Met de adoptie wil FrieslandCampina haar doelstellingen uit het energiebeleid realiseren. Het concern wil groeien, maar wel op een klimaatneutrale manier. Daarnaast wil het zuivelconcern de broeikasgasemissies met 30 procent verminderen ten opzichte van 1990. FrieslandCampina haalt al 40 procent van de energiebehoeften in Nederland uit groene stroom die geproduceerd wordt door de eigen leden-melkveehouders.

I

m

AH vervangt budgetmerk Euro Shopper ZAANDAM – Albert Heijn vervangt zijn budgetlijn Euro Shopper door het nieuwe merk AH Basic. Volgens AH is de kwaliteit van de nieuwe lijn consistenter en is er een betere prijs-kwaliteitverhouding. Ook maakt de nieuwe verpakking (met de merknaam in hoofdletters) de klant in één oogopslag duidelijk dat het product goed en goedkoop is. Er is gekozen voor de naam AH Basic omdat Albert Heijn één van de sterkste foodretailmerken van de wereld is, zegt Alfred Levi, directeur marketing & format en merchandising, tegen Distrifood. “Het zou daarom gek zijn wanneer we onze eigen naam niet koppelen aan deze nieuwe lijn.” Euro Shopper werd in 1995 bij AH geïntroduceerd en kreeg in 2009 een nieuw ontwerp. Er was veel kritiek op Euro Shopper vanwege de Engelse omschrijvingen op de verpakking. Nadat bekend was geworden dat AH stopt met Euro Shopper is er echter op Facebook een consumentenactie gestart met als slogan ‘Ik ben een Euroshopper’, om het merk te behouden. De Euro Shopper producten gaan in de loop van het jaar geleidelijk over op AH Basic.


04-05-06-07_mixed.indd 4

15-04-13 14:14

k

Column NVWA laat 50 miljoen kilo vlees terughalen DEN HAAG – De NVWA heeft naar schatting 50 miljoen kilo rundvlees teruggeroepen omdat het paardenvlees kan bevatten. De recall betreft al het rundvlees van de ruim 130 Nederlandse afnemers van Wiljo Import en Export en Willy Selten (samen Selten). Het gaat om vlees dat tussen 1 januari 2011 en 15 februari 2013 door Selten is verkocht. Een groot deel is weer doorverkocht of opgegeten, maar een deel kan ook nog in vriezers liggen omdat het bijvoorbeeld is verwerkt in diepvriesmaaltijden, aldus een NVWA-woordvoerder. Tot deze rigoureuze stap is besloten omdat de her- Findus moest in veel landen de rundvleeslasagne terughalen. komst van de door Wiljo Import en Export/Vleesgroothandel Willy Selten geleverde partijen ook na onderzoek van de administratie van Selten onduidelijk is. Daarom kan de voedselveiligheid niet worden gegarandeerd en moet het vlees worden aangemerkt als niet geschikt voor humane consumptie of diervoeder, meent de NVWA. De Nederlandse afnemers van het vlees hebben het waarschijnlijk verwerkt en doorverkocht. Zij zijn dan ook op hun beurt verplicht de eigen afnemers te informeren, meldt de NVWA. Ook is het vlees deels aan zo’n 370 buitenlandse bedrijven uit diverse Europese lidstaten verkocht, waaronder Duitsland, Frankrijk en Spanje. Er zijn geen concrete aanwijzingen dat er een gevaar voor de volksgezondheid is.

‘Snel meer info verstrekken’ DEN HAAG – Belangenorganisaties van consumenten en van retailers hebben de NVWA, na de aankondiging dat een grote hoeveelheid vlees teruggehaald moet worden, verzocht snel meer informatie te geven over de recall van rundvleesproducten. Supermarkten willen weten welke producten ze uit de schappen moeten halen en consumenten welke producten ze kunnen eten. Brancheorganisatie voor supermarkten CBL stelt dat supermarkten en foodservicebedrijven in de startblokken staan om mee te werken aan een snelle oplossing van de affaire, maar dat ze hiervoor informatie nodig hebben. Het CBL heeft de NVWA Ikea haalde al eerder gehaktballetjes uit het schap omdat er daarom dringend verzocht om de namen van de mogelijk paardenvlees in zat. leveranciers die aangeschreven worden door de NVWA en die mogelijk producten hebben ontvangen van Selten uit Oss. Het CBL zegt niet te begrijpen dat leveranciers twee weken de tijd krijgen om uit te zoeken waar het vlees terecht is gekomen. “Wetgeving schrijft een periode van maximaal vier uur voor.” Ook de Consumentenbond stelt dat sneller duidelijk moet zijn om welke producten het gaat, welke winkels die verkopen, of er al producten uit de schappen zijn gehaald en wat consumenten kunnen doen met de betreffende producten als ze die al in huis hebben. “En het volstaat niet om te zeggen dat er geen aanwijzingen zijn dat er een gevaar is voor de volksgezondheid”, zegt Bart Combée, directeur van de Consumentenbond. “Dit is een ongeloofwaardige boodschap als er 50.000 ton voedsel wordt teruggehaald. De NVWA moet duidelijk aangeven waarom zij tot die conclusie is gekomen, zodat er geen onrust ontstaat bij consumenten”, aldus Combée. Foodwatch meent dat de overheid, retailers en fabrikanten onmiddellijk alle beschikbare informatie openbaar moeten maken. “Consumenten hebben het recht om te weten wat ze eten, ook als er geen directe dreiging voor de volksgezondheid is”, zegt Hilde Anna de Vries, campagnemedewerker van Foodwatch. “Niet alleen producenten, maar ook supermarkten en andere retailers moeten per direct alle informatie openbaar maken omtrent de mogelijkheid van verwerkt paardenvlees in hun (huis)merken. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat ze hier niet van op de hoogte waren.”

Op het moment van schrijven staat de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie aan de vooravond van een omvangrijke serie recalls. De NVWA laat 50.000 ton rundvlees terugroepen omdat daar mogelijk paardenvlees in verwerkt is. Waarom heeft de NVWA aan de noodrem getrokken? Omdat bij rundvleesverwerker

Voedselvuiligheid Selten in Oss paardenvlees is aangetroffen en de herkomst van grote hoeveelheden door het bedrijf geleverd vlees onduidelijk is. Volgens de NVWA kan de voedselveiligheid niet worden gegarandeerd, al zijn er geen concrete aanwijzingen dat de volksgezondheid in het geding is. Leest u die zin gerust twee keer. Wat zijn de gevolgen van de terugroepactie? De afnemers, ruim 130 in Nederland en circa 370 in het buitenland, moeten producten terughalen en hun afnemers informeren, die op hun beurt recalls moeten uitvoeren. Alle bedrijven, dan wel hun verzekeringsmaatschappijen, krijgen te maken met hoge directe en indirecte recallkosten. De Nederlandse vleesindustrie leidt in het buitenland forse imagoschade. Ook in Nederland krijgt het vertrouwen van de consument een knauw. Door de omvang van de recall krijgen mensen de indruk dat consumptie van het vlees wel schadelijk moet zijn. Dat daar geen concrete aanwijzingen voor zijn, bewijst in de onnavolgbare redenering van sommige consumenten juist dat dat wél zo is. Tot slot worden consumenten lang in onzekerheid gehouden over de veiligheid van de producten in hun koelkast doordat de voedselautoriteiten bedrijven twee weken de tijd hebben gegeven om producten terug te halen, veel langer dan de wet voorschrijft. Dat er fraude is gepleegd, sprake is van voedselvuiligheid, is duidelijk. Het is wenselijk dat er hard wordt opgetreden tegen mensen die bewust de kluit belazerd hebben. De gegevens op een etiket moeten correct zijn, maar je moet alleen aan de noodrem trekken als je daarmee een ramp kunt voorkomen. De volksgezondheid is niet in het geding. In een rundvleesproduct, bijvoorbeeld lasagne, is maar een klein deel vlees. Van dat vlees is mogelijk een zeer klein deel paardenvlees en daarvan zou een klein deel eventueel verontreinigd kunnen zijn met diergeneesmiddelen. Van mij had die terughaalactie niet gehoeven. Ik zou zeggen: eet smakelijk. Norbert van der Werff, redactiecoördinator eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013

04-05-06-07_mixed.indd 5

5

15-04-13 14:15

Reacties op evmi.nl “Even terugrekenen: 500 monsters genomen en… bij 2 daarvan 1.4 % paarden DNA aangetroffen vergelijk diverse publicaties. 50 mln kg / 500 = 100,000. Daarvan 1.4 % = 2800 kg paard. Bij 700 kg per paard ongeveer, spreken we over... 4 paarden in die hele partij? Daar heeft er 1 fenylbutazon gehad? En dat kleine beetje medicijn rechtvaardigt deze enorme recall? Want... veel is verwerkt in… lasagna, gehaktbroodjes, bapao, enz. Sorry, maar de kans, dat ik door een meteoriet getroffen wordt… OF… wil de NVWA zo duidelijk laten zien, hoe belangrijk ze zijn, dus geen bezuiniging op hun dienst maar een forse uitbreiding…?” Harry reageert op het bericht ‘NVWA roept 50 miljoen kilo vlees terug’. “Ik ben het helemaal eens met de opmerking van Marcel Schuttelaar over de NVWA. Een treurig stemmend voorbeeld is het optreden bij de EHEC besmetting waarbij tientallen tonnen Nederlandse komkommers uit de handel werden gehaald terwijl de NVWA nota bene zelf in een eerder eigen onderzoek kiemgroenten als potentiële bron van besmetting had aangewezen. Over het hoofd gezien en niet aan Duitsland en de EFSA gemeld!” “De crisis waarin de instelling verkeert blijkt ook uit de onzichtbaar- en onhoorbaarheid bij voedsel en waren incidenten. Als er al voorlichting over de achtergronden, risico’s en maatregelen van de NVWA en de bedrijven wordt gegeven gebeurt dit veelal weinig overtuigend en zelfs ondeskundig. Dit biedt ook weinig vertrouwen in de effectiviteit van de handhaving. De inspecteur generaal die onlangs is vertrokken is gedurende zijn aanstelling voor het publiek volledig onzichtbaar geweest. Ook bij ernstige incidenten leek hij zich te verschuilen in zijn kantoor, waarschijnlijk druk met het reorganiseren van de vorige interne reorganisatie. Misschien ook omdat hij als belastingdeskundige op het werkgebied van de NVWA inhoudelijk onkundig was. De nieuwe IG heeft gelukkig een wetenschappelijk achtergrond die hem in staat moet stellen om te oordelen over de inhoud en betekenis van het gecompliceerde werk van zijn medewerkers. Hopelijk is hij minder publieksschuw als zijn voorganger en durft hij bij ernstige voedselincidenten met autoriteit en overtuigingskracht in de media over oorzaken en maatregelen te spreken zodat het vertrouwen in binnen- en buitenland hersteld kan worden. Maar nog belangrijker is dat hij de NVWA weer op het goede spoor zet zonder nog meer reorganisaties.” Paul Mathot reageert op het bericht ‘Bezuiniging op NVWA verslechtert controles’. “Royeren, zulke gasten moeten NOOIT meer mogen handelen in voedingsmiddelen. Deze bezorgen de gehele voedingssector een slecht imago. Winsten die ze gemaakt hebben verhalen op de partij en terugsluizen naar de producenten.” Marco is duidelijk bij het bericht ‘Ook verboden schapenvlees van Draap Trading’.

6

Mixed

‘

D.E Master Blenders 1753 mogelijk verkocht AMSTERDAM – D.E Master Blenders 1753 onderhandelt over een mogelijke overname. De van oorsprong Duitse investeerdersgroep Joh. A. Benckiser (JAB) heeft een officieel bod uitgebracht op de aandelen van D.E Master Blenders van in totaal zo’n 7,5 miljard euro. De Raad van Bestuur van D.E Master Blenders beveelt het overnamebod aan. Het hoofdkantoor, het wereldwijde R&D-centrum en alle productiefaciliteiten in Nederland blijven operationeel. JAB heeft al een minderheidsbelang van 15,05 procent. De investeringsgroep heeft diverse premium merken in de categorie fast moving consumer goods, onder meer Peet’s Coffee and Tea en koffieretailer Caribou Coffee.

Duitse Borggreve wil Bolletje overnemen

V

ALMELO – Bolletje wordt waarschijnlijk overgenomen door het Duitse Borggreve uit Neuenhaus. De overname zou bijna rond zijn, berichtte het bedrijf op 8 april. Eind vorig jaar ketste de overname van Bolletje met Continental Bakeries op het laatste moment af, omdat de twee bedrijven samen te machtig zouden worden, waardoor de beschuitprijs omhoog zou kunnen gaan, stelde de NMa toen. Volgens Bolletje is er nu geen toestemming van de mededingingsautoriteit nodig, omdat het Duitse bedrijf in Nederland slechts een beperkte omzet heeft. Borggreve is eveneens producent van beschuit en koekjes. Het bedrijf ligt aan de andere kant van de grens op ruim 20 kilometer afstand van Bolletje in Almelo. De naam Bolletje blijft na de overname gewoon bestaan. Wel zullen mogelijk producten van het Duitse bedrijf onder Bolletje-naam op de Nederlandse markt komen, zoals er ook producten van Bolletje op de Duitse markt gebracht worden. Met de overname denken beide bedrijven internationaler aan de weg te kunnen timmeren. Ze hebben samen 800 medewerkers en halen een jaaromzet van zo’n 200 miljoen euro. Het is onbekend hoeveel geld er is gemoeid met de overname.

Chinees bedrijf knoeit met Nederlands melkpoeder PEKING – In China heeft import- en distributiebedrijf Xile Li geknoeid met melkpoeder van het Nederlandse Hero Nutradefense. Chinese supermarkten moesten daarom de opnieuw verpakte producten met een onjuiste THT-datum uit de handel halen. Volgens Chinees staatspersbureau Xinhua heeft het Chinese Xile Li, een geautoriseerd dealer van de Zwitserse Hero Group, een partij melkpoeder waarvan de THT-datum was verlopen, opgekocht op de Europese markt en illegaal (zonder importcertificaten) China in gesmokkeld. Daarna is het gemengd met legale producten van Hero Nutradefense, opnieuw verpakt en met valse THTdata en batchnummers op de Chinese markt gebracht. Ook zou het melkpoeder verkocht zijn als ‘100 procent afkomstig van Nederlandse melk’. Daarnaast zou poeder voor oudere kinderen verkocht zijn als duurder zuigelingenmelkpoeder.


04-05-06-07_mixed.indd 6

D m D i g m g h z s r V t p

15-04-13 14:15

R g z l s n 2 i D z o a h N N

S b

P r E B d t d e D z E p s

Kort nieuws DOETINCHEM - Het Vinkje in zwart is onbegrijpelijk voor consumenten. Dat stelt 57 procent van de stemmers op de EVMI-poll. De Stichting Ik Kies Bewust stelde enige tijd geleden dat het Vinkje, voorheen het Ik Kies Bewust-logo, ook in zwart-wit mag worden gebruikt. Dat mag op zogeheten budgetverpakkingen met slechts twee kleurgangen. Omdat de verpakking, vaak om financiële of technische redenen, weinig kleuren heeft, past het meerkleurige Vinkje daar namelijk niet op. Daarnaast mag het zwart-witte Vinkje op etiketten van verse groenten en fruit staan. Het Vinkje met de groene rand staat op gezondere producten uit de Schijf van Vijf, het Vinkje met de blauwe cirkel duidt de betere keuze in overige producten aan. Bij producten met het zwart-witte Vinkje is de tekst in het logo onderscheidend: ‘Gezondere Keuze binnen deze productgroep’ staat op Schijf van Vijf-producten, ‘Bewuste Keuze binnen deze productgroep’ op de betere keuze in overige producten. Van de stemmers meent 24 procent dat geïnteresseerde consumenten het zwarte vinkje met bijpassend tekstje best kunnen begrijpen. 19 Procent stelt dat een zwart logo niet ideaal is, maar dat het op een verpakking waarop geen kleur wordt gebruikt, nu eenmaal niet anders kan.

Verkoopdip gerookte zalm slechts tijdelijk RIJSWIJK – De salmonellabesmetting van gerookte zalm in het najaar van 2012 zorgde voor een forse, maar slechts tijdelijke verkoopdaling. De totale thuisconsumptie van gerookte zalm is vorig jaar namelijk zelfs nog hoger uitgevallen dan in 2011. Dat blijkt uit de onderzoek van GfK in opdracht van het Nederlands Visbureau. De forse daling in de verkoop van gerookte zalm na de besmetting bij Foppen duurde ongeveer vijf weken. Daarna steeg het aantal verkopen weer, om uiteindelijk dus hoger uit te komen dan in het jaar ervoor. Nederlandse consumenten aten vorig jaar zo’n drie procent minder vis dan in 2011. In 2012 werd door de Nederlander gemiddeld 3,42 kilo vis per jaar gegeten, tegenover 3,55 kilo in 2010.

Separatorvlees kan voedingsbodem bacteriën vormen PARMA – Separatorvlees dat is gewonnen onder hoge druk kan een voedingsbodem vormen voor bacteriën. Dat blijkt uit een advies van de Europese voedselautoriteit EFSA. Er zijn twee methodes om bij pluimvee en varkens de vleesresten mechanisch van de karkassen te halen. Bij de methode zónder hoge druk wordt het vlees van het karkas geschraapt, bij de methode met hoge druk gaat het vlees door een soort zeef. Bij de hogedrukmethode wordt de structuur van de spieren aangetast en komen voedingsstoffen vrij, die een voedingsbodem vormen voor bacteriegroei. Goede hygiëne is daarom extra belangrijk. Onder hoge druk verkregen separatorvlees moet onmiddellijk worden ingevroren en mag alleen worden gebruikt in verhitte producten. De onder hoge druk verkregen vleespasta wordt onder meer gebruikt in hotdogs. Separatorvlees moet als zodanig worden gelabeld en mag niet worden meegeteld bij het vleesgehalte van het product. EFSA heeft vastgesteld dat calcium dat tijdens de processing vrijkomt uit het bot, gebruikt kan worden als parameter om separatorvlees te onderscheiden van niet-mechanisch verkregen vlees. Fabrikanten en inspecteurs kunnen op die manier vaststellen of in een product separatorvlees zit of niet.

E-healthprogramma helpt bij zoutreductie Een E-healthprogramma kan nierpatiënten helpen om ervoor te zorgen dat ze niet te veel zout innemen. Universitair Medisch Centrum Groningen en het Leids Universitair Medisch Centrum voeren samen met de Nierpatiënten Vereniging Nederland een project uit waarbij patiënten stapsgewijs hun voedingsgewoonten aanpassen. Paardekooper neemt Van der Windt over Verpakkingsfabrikant Paardekooper Group neemt de Van der Windt Group over van de Clondalkin Group. De combinatie Paardekooper en Van der Windt realiseert met 380 fte’s een jaaromzet van circa 250 miljoen euro met verpakkingen voor diverse markten, zoals retail, foodservice, industrie, horti- en agricultuur. Staay Food Group neemt Vernooij over Groenten- en fruitbedrijf Staay Food Group uit Barendrecht neemt de activiteiten van Fruitbedrijf J.C. Vernooij uit Vleuten over. Het bedrijf gaat verder onder de naam Frupaks-Vernooij. Chris Barrow cso Heineken Heineken heeft Chris Barrow benoemd tot chief strategy officer (cso). Barrow is managing director van Heineken Brazil. Vanaf augustus gaat hij zich in de nieuw gecreëerde functie bezighouden met de uitbouw van de bredere bedrijfsstrategie van het concern. Coca-Cola schrapt banen in VS Coca-Cola gaat in de Verenigde Staten door het hele bedrijf heen 750 banen schrappen, waarvan een kwart op het hoofdkantoor in Atlanta. Het frisdrankconcern zegt dat saneren noodzakelijk is om de bedrijfsvoering te stroomlijnen. Productie ‘oerwoudvrije’ kaas De Limburgse kaasfabrikant Aurora heeft de opdracht van Milieudefensie en Jongeren Milieu Actief (JMA) gekregen om ruim 11.000 ‘oerwoudvrije’ kazen te gaan produceren. Het gaat hier om kazen voor Kleine Hoefprint, gemaakt van melk van koeien die geen Zuid-Amerikaanse soja hebben gegeten. Recall Kit Kat-repen Nestlé heeft eind maart in acht landen Kit Kat Chunky Bars en Kit Kat paaseieren teruggeroepen omdat er plastic deeltjes in konden zitten. Het plastic was in de Bulgaarse productielocatie afgebroken van de mal. In Nederland was er geen recall.


04-05-06-07_mixed.indd 7

(Foto SignElements)

‘Zwart vinkje is onbegrijpelijk’

DHA uit vis gezonder Het is gezonder om het meervoudig onverzadigde vetzuur DHA binnen te krijgen door consumptie van vis, dan uit een voedingssupplement. Dat suggereren Amerikaanse en Duitse onderzoekers in twee onderzoeken in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.

7

15-04-13 14:15

Verpakkingsbeurs Empack

Sneller, efficiënter en hygiënischer Tekst en foto’s: Norbert van der Werff

Op de verpakkingsbeurs Empack, op 27 en 28 maart in de Brabanthallen in Den Bosch, werden behoorlijk wat nieuwe producten gepresenteerd. EVMI nam een kijkje.

dingsmiddelen. Het is ook mogelijk producten op te pakken door een vacuüm te creëren, bijvoorbeeld bij kwetsbare producten.

Veel robots waren er te zien op de Empack. Fanuc presenteerde de M710, een vijf-assige pick ’n’ place robot. Door de vijf ‘gewrichten’ is de robot zeer flexibel, legt Annelies Vander Hulst van Fanuc Robotics Benelux uit. Op de beurs presenteerde het bedrijf een vijfassige robot, maar er zijn ook robots met zes assen beschikbaar. Daardoor heeft de robotarm veel meer mogelijkheden om producten te pakken en te plaatsen. Niet alleen van een rechte positie naar een rechte positie, maar ook van of naar een schuine positie. De besturing van de M710 is sneller dan van eerdere modellen en is ook energiezuiniger, stelt Vander Hulst. “De robot kan in één seconde 720 graden om zijn as draaien”, vult Arne Geijsen van Fanuc aan. Een ander voordeel is dat de robot compact is en dus ook in kleine ruimtes kan worden ingezet. De robot op de Empack doet de handling van flessen, maar de M710 kan worden uitgerust met uiteenlopende grijpers voor verschillende voe8

MundiScan Mundi Technology presenteerde de MundiScan, een combinatie van een laserprinter die codes op bijvoorbeeld bierflesjes print en een camerasysteem dat de codes controleert. “Zo’n laser hadden we al in ons leveringsprogramma”, zegt sales engineer Danny Koekebakker van Mundi Technology (foto onder), dat het systeem ontwikkelde in samenwerking met Eagle Vision. “Maar de combinatie met camera-inspectie is nieuw.” Doordat de twee functies in één machine zijn verenigd, krijgen voedingsmiddelenfabrikanten bij eventuele problemen niet te maken met verschillende leveranciers die naar elkaar wijzen. De software vergelijkt het met de camera gemaakte beeld van de geprinte houdbaarheidsdatum, barcode of QR-code met het goedgekeurde voorbeeld. Bij afwijkingen worden de

producten uitgeworpen. De laserprinter verwerkt bij Heineken 73.000 flesjes per uur. Koekebakker: “De grens is niet zo zeer de laser, maar de productiesnelheid bij de fabrikant.” Mundi Technology presenteerde op de beurs ook een controleweger van OCS met twee weegcellen die naast wegingen ook röntgeninspectie uitvoert. Door de combinatie kunnen voedingsmiddelenfabrikanten veel ruimte besparen. De machine is ontwikkeld door het Duitse Wipotech, legt Patrick Smit van Mundi Technology uit. “Wipotech maakt wegers van uitzonderlijk hoge kwaliteit. Het bedrijf maakt bijna alles in eigen huis. Alles wordt uitgebalanceerd en de aansluiting van de weegcel naar de motor is zelfs met gouddraad. Er is een weger die 700 wegingen per minuut kan uitvoeren, officieel geijkt.” Nieuw is de combinatie van de weger met X-ray. Het systeem werkt niet met diodes maar met een röntgencameradetectiesysteem waardoor, volgens Smit, vervuiling beter te zien is. Het gaat daarbij om steen, allerlei


08-09_empack.indd 8

15-04-13 14:14

s k v d a

G P g m m a d w k d V r b l t b s k r d b t p z D D v d v g m D M s

soorten metaal, glas en diverse soorten kunststof. Met het apparaat zijn veel minder vierkante meters nodig dan bij twee afzonderlijke machines, omdat hier slechts één aanvoerband nodig is. Grootkamerbandmachine Prominent op de Multivac-stand stond de grootkamerbandmachine B610 voor het vacumeren van grote producten, tot wel 27 centimeter hoog. De grote kamer stelt extra eisen aan de robuustheid van de machine. Doordat de ruimte in de machine volledig vacuüm wordt gezogen, is de druk vanaf de buitenkant enorm. Multivac heeft de bandmachine daarom extra stevig gemaakt. Volgens acountmanager Gerard Brockhoff (foto rechts) is er in de voedingsmiddelenindustrie behoefte aan zulke grote kamers. Op de stand lagen op de band kaaswielen, maar in de praktijk wordt de machine gebruikt voor bijvoorbeeld reststukken kaas, die overblijven na het snijden van blokken. Die gevacumeerde blokken gaan vervolgens naar bedrijven die de reststukken raspen, legt Brockhoff uit. Ook in de vleesindustrie wordt de bandmachine gebruikt voor onder meer lange lendes, de achtervoet van een rund of een varken of complete hammen. In de visindustrie worden hele zalmen gevacumeerd. De grootkamerbandmachine werkt als volgt: De producten worden handmatig in zakken van verschillend formaat gedaan, naar gelang de grootte van het product. Ze worden vervolgens op de band gelegd en naar de kamer getransporteerd. De kamer wordt gevacumeerd, zodat ook de zak wordt leeggezogen. De zak wordt daarop geseald. Multivac toonde op de Empack bovendien de samen met Snapsil ontwikkelde verpakkingen

voor sausjes, waarbij het folie niet wordt losgetrokken, maar omgebogen, zodat de verpakking breekt en het sausje of de dressing uit de plastic verpakking bakje kan worden geschonken. In de vitrine van Multivac waren ook diverse skinpacks te zien, met vlees of vis op een tray waarbij de verpakking gevacumeerd is. Het folie volgt hierdoor de vorm van het product, zodat het product beter zichtbaar is dan bijvoorbeeld bij de in Nederland zo populaire MAP-verpakking. Skinpacks zijn populair in Zuid-Europa, maar volgens Brockhoff zijn ze hier ook aan een opmars bezig. “Het begint te komen, vooral in het hogere segment vleesproducten.” Freshline Plus cilinder Een MAP-verpakking zorgt ervoor dat producten langer houdbaar zijn. Maar dan mag er geen kruisbesmetting plaatsvinden via de gascilinder. De nieuwe Freshline Plus cilinder van Air Products heeft daarom aan de buitenkant de speciale BioCote antimicrobiële coating die de groei van micro-organismen tegengaat. De cilinder is bovendien voorzien van een speciaal filter dat alles groter dan 0,2 micron eruit zeeft. “Instanties als BRC stellen steeds strengere eisen. Met de Freshline Plus lopen we daarop vooruit”, zegt Erik Brandes van Air Products (foto rechtsonder). Het bedrijf levert de Freshline gassen en gasmengsels voor de productie en verpakking van kant-en-klaarmaaltijden, rauw en gekookt vlees, vleeswaren, zuivel en bakproducten. Air Products presenteerde bovendien de nieuwe Freshline MP tunnelvriezer, een nieuwe vriestunnel waarbij wordt gekoeld met stikstof. De tunnelvriezer biedt mogelijkheden voor koelen, maar ook voor het individueel

invriezen van producten. De tunnelvriezer kan per uur 3000 kilo product invriezen en kan 20 uur volcontinu draaien. In de tunnel is een afzuigsysteem aangebracht, dat besmetting van producten door condensatie voorkomt, de afzuigkap is voorzien van een schoonmaakring. Door het ‘easy opening system’ en een speciaal systeem voor de reiniging van de band kan de vriestunnel eenvoudig worden schoongemaakt.


08-09_empack.indd 9

9

15-04-13 14:14

Consument ontevreden over kwaliteit in supermarkt

‘Bij Streekbox geen ruimte voor ketenvervuiling’ Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Norbert van der Werff, Streekbox

Consumenten zijn ontevreden over de kwaliteit van producten in de supermarkt. Ze willen weten waar hun eten vandaan komt en ergeren zich aan het gebrek aan transparantie, betogen Bastiaan Meijer van Streekbox en Leen Menken van de gelijknamige logistiek dienstverlener. Hun oplossing is de Streekbox, een doos met groente, fruit, vleeswaren, zuivel en andere ambachtelijke producten van hoge kwaliteit uit de eigen regio die aan huis wordt afgeleverd. Bastiaan Meijer van Streekbox (links) en Leen Menken van de gelijknamige logistiek dienstverlener.

De foodsector heeft zich al langer vervreemd van de consument, meent Leen Menken, oprichter van Leen Menken Foodservice Logistics. Door twee incidenten is dat de afgelopen maanden versterkt, vindt hij. “Eerst was er de met Salmonella verontreinigde zalm van Fop-

pen uit Harderwijk. De zalm kwam uit Noorwegen, ging via Nederland naar Griekenland en kwam weer terug om vervolgens voor een deel te worden geëxporteerd. Daarna was er de affaire met paardenvlees dat in allerlei producten werd aangetroffen, terwijl dat niet

op het etiket stond. In beide gevallen ontstonden er fouten in de keten.” “De grootwinkelbedrijven hebben inferieure producten weten te standaardiseren. De kritiek richt zich verder op het heen-en-weer gesleep met producten en op het gebrek aan transparantie”, vult algemeen directeur Bastiaan Meijer van Streekbox aan. “Andere voorbeelden zijn kipfilet die in Afrika wordt verwerkt en garnalen die naar Marokko gaan om te worden gepeld. Supermarkten kunnen niet goed vertellen waar hun product vandaan komt.” “Tachtig procent van de paprika’s wordt geleverd door slechts twee bedrijven, uit Barendrecht. Ze kopen al die paprika’s als anonieme producten op de veiling.” Beiden menen dat retailers daar nu nog mee wegkomen, maar straks niet meer. “Supermarkten wachten af tot ze bij het kantelpunt zijn aangekomen en niet anders meer kunnen dan investeren in kwaliteit, zodat ze de herkomst van het product ook kunnen garanderen”, zegt Meijer. Menken: “Er is nu nog geen kritische massa, maar veel mensen gaan naar de supermarkt met een groot ongenoegen.” Social media De kritiek van de consument richt zich voornamelijk tegen de grote supermarktketens, stellen ze. De onvrede wordt onder andere gevoed door films als Super Size Me en Food Inc. Maar ook door de aandacht van tv-programma’s als de Keuringsdienst van Waarde en Radar voor misstanden in de voedingsmiddelenbranche. “Door de huidige hoogwaardige communicatiemiddelen, zoals de social media, is de consument aan het woord. Op de website van tv-programma Radar werd in een bericht over machtsmisbruik binnen de grootwinkelbedrijven Streekbox genoemd als alternatief waarbij er weinig ruimte voor vervuiling van de keten is. Binnen een dag hadden consumenten vijf pagina’s volgeschreven met reacties…”

10


10-11-12-13_streekbox.indd 10

15-04-13 10:20

S E s u d h n v d m p v m

Schaalvergroting Een andere reden voor de onvrede is de schaalvergroting. “Sinds de jaren zeventig is er uit winstbejag een extreme hoeveelheid voeding, zoals vlees en agf, geproduceerd ten behoeve van de export”, zegt Menken. “Je ziet nu dat het elastiek terugschiet. Telers en vleesproducenten leveren liever aan Streekbox dan aan Vion of The Greenery. Ze zijn dan wat minder zeker van afname, maar kunnen wel passie in hun product leggen.” Ook Meijer stelt vast dat boeren en tuinders ontevreden zijn met de huidige situatie. “Bij de verkiezing van

de beste paprika van het jaar bleek dat de winnaar ook bij Albert Heijn ligt. Dezelfde paprika, van dezelfde teler, maar dan met een totaal andere smaak. De teler haastte zich te zeggen dat hij de kans niet kreeg een goed product te leveren, omdat hij de paprika’s al twee weken voor ze rijp zijn, moet leveren... Bij Streekbox gaat alles razendsnel. De organisatie doet op maandag de bestellingen bij de producenten en die worden dan op dinsdag geoogst. Op woensdag komen ze binnen bij Leen Menken en een dag later worden ze bezorgd bij de consument thuis.”

Kwaliteitstesten Streekbox werkt samen met enkele honderden boeren, kleine coöperaties en ambachtelijke producenten. De deelnemende boeren hebben kleine percelen, van zo’n 50 tot 100 hectare. Om hoeveel boeren het precies gaat is lastig te zeggen, omdat het afhankelijk is van het seizoen. Een aspergeteler levert immers maar een klein deel van het jaar. Meijer: “Het gaat om topproducten: kaas en andere zuivel, prei, uien, knoflook, pepers, snijbiet. De boeren moeten voldoende diversiteit en voldoende volume kunnen leveren. Alles moet van hoge kwaliteit zijn. We voeren zelf kwaliteitstesten uit. Alle producten worden visueel en op smaak getest, onder meer door culinair recensent Janneke Vreugdenhil. Eigen behoefte Streekbox heeft inmiddels enkele duizenden klanten in de regio’s Amsterdam-AlkmaarHaarlem, Utrecht-Amersfoort-Almere, Gorin-

>>>

Drie pakketten Streekbox biedt op abonnementsbasis de keuze uit drie pakketten: de vegetarische veggiebox, de basisbox en de luxere plusbox. De veggiebox bevat minimaal 12 producten en kost 27,50 euro, de basisbox en de plusbox bestaan uit 15 producten voor respectievelijk 32,50 euro of 42,50 euro. De prijzen zijn echter afhankelijk van het soort abonnement. Twee volwassenen kunnen van een box twee warme maaltijden en een lunch bereiden. Streekbox levert daar ook de recepten voor.



11

15-04-13 10:20

chem-Dordrecht en Den Haag-Rotterdam. De klanten worden geworven via de website streekbox.nl. Bovendien is er veel mond-totmondreclame want de klanten zijn zeer actief op social media. Meijer bedacht het concept Streekbox in 2011. Het idee ontstond uit eigen behoefte. Een achtergrond in food had hij niet. “Ik ben ondernemer in marketingcommunicatie en internetplatforms. Het eerste half jaar heb ik erover gedaan om te kijken naar het vermarkten van het product en naar de kwaliteitseisen. Het moeten eerlijke en heerlijke producten zijn, duurzaam en lokaal geproduceerd en de herkomst moet gegarandeerd zijn. Ik wilde aan huis leveren en er geen re-

tailer bij betrekken, want supermarkten zijn niet bij machte om het verhaal achter de producten te vertellen.” “Na die eerste fase ging ik op zoek naar logistieke partners die mij konden helpen. Dat heeft drie tot vier maanden geduurd. Sommige bedrijven waren te klein en leverden veel te lokaal, bij andere gaat pas vanaf 50.000 producten de koelcel open. Via relaties kwam ik bij Leen Menken terecht. In februari 2012 zijn we in contact gekomen en een paar weken later, op 7 maart, zijn we online gegaan.”

Eigenaar Leen Menken bleek Meijers visie te delen. Bij Menken was de affiniteit met ambachtelijkheid en kwaliteit met de paplepel ingegoten. “Wij hadden thuis een melkfabriek. We leverden heel mooie producten aan melkboeren. Zij konden aan klanten uitleggen wat er mooi was aan het product, ze droegen de passie voor het product uit. Eind jaren zestig kwamen de supermarkten op. Aanvankelijk waren die ketens nog niet zo groot, maar later wel. Alle melk kreeg een gestandaardiseerd vetgehalte, er was geen verschil meer tussen topkwaliteit en matige kwaliteit. Als zuivelbedrijf werden we gemangeld, het ging alleen nog maar om prijs-prijs-prijs. De consument is ook gefocust geraakt op de prijs.” “Toen is de smaakbeleving in handen van de grote coöperaties en ketens gekomen”, vult Meijer aan. “Zij bepalen de vorm en de smaak van de producten die wij kopen. De consument heeft geen keuzemogelijkheid.” Het zuivelbedrijf van de familie Menken kwam uiteindelijk in handen van Campina, dat al weer een aantal jaren geleden is gefuseerd met Friesland Foods tot zuivelreus FrieslandCampina. Menken startte in 1987 een distributiebedrijf voor levensmiddelen, aanvankelijk met name vleeswaren, salades en zuivel. Door consolidatie in de retail besloot hij zich te richten op foodservice en restaurantketens. Het bedrijf is uitgegroeid tot logistiek dienstverlener. Leen Menken werkt ook samen met andere webshops. “We leveren ook aan concurrenten van Streekbox, maar daar profiteert Streekbox juist van, want het leveringsgebied wordt groter.”

Voorbeeld inhoud Basisbox -Soepkip -Donker Moutkorn -GIJS biologische moestuinjam bessen-frambozen (370 gram) -Yoghurt naturel (1 liter) -Bosje kervel -GIJS appelsap (0,74 liter) -Bosje selderij -Tradition Baquette Francaise -Krop sla -Eieren (6 stuks) -Prei -Jonagold appels (700 gram) -Alexia vastkokende aardappelen (1 kg) -Winterpeen (300 gram) -Gele uien (400 gram)

12



15-04-13 10:20

Sander Hoogerbrugge: “De doos moet eruitzien als

Slimme oplossing Menken legt uit dat het systeem wordt uitgerold met een slimme logistieke oplossing. “We hebben al landelijk vrachtwagens met een koel-, vries- en droogcompartiment rijden. Om efficiënt te werken hebben we bij Amsterdam en Utrecht een hub. Daar worden rolcontainers overgeladen in kleine koelbusjes voor de levering aan huis. We hebben ook zulke hubs in voorbereiding bij Eindhoven en Arnhem. De regio’s Rotterdam en Den Haag beleveren we rechtstreeks vanuit ons distributiecentrum in Zoetermeer.” Meijer: “De producten die we inkopen, laten we weer hier in Zoetermeer komen. De wagens nemen die producten op de terugweg mee. In het begin is de logistiek lastig, maar zodra je meer volume krijgt, wordt het gemakkelijker. Eind dit jaar willen we landelijke dekking hebben. Voor eind 2014 willen we in iedere straat in Nederland gemiddeld twee afleveradressen hebben.” Meijer meent dat het kleinschalige karakter blijft. “De organisatie zal misschien wat groter worden, maar wij gaan geen tachtig miljoen paprika’s van één teler kopen. We werken liever met tachtig telers. Wij kopen in bij meerdere kleinschalige coöperaties. We willen productdifferentiatie. Er komen Streekboxen voor verschillende regio’s. Tachtig procent van de producten komt uit de eigen regio en twintig procent is ‘cross-over’.”

een cadeautje.”

Voorbeelddoos Leen Menken krijgt van Streekbox een lijst van de producten die in de Streekboxen moeten zitten. Bij Menken wordt een voorbeelddoos opgemaakt en wordt ter controle een foto naar Streekbox gestuurd. De presentatie is immers van groot belang, legt Sander Hoogerbrugge uit, bij Menken verantwoordelijk voor het klantcontact Streekbox. “Presentatie is het halve werk, de doos moet eruitzien als een cadeautje.”



13

15-04-13 10:20

Beurs Bakkersvak

Inspelen op de troonswisseling Tekst en foto’s: Clara Bloemhof, Hilco Wagenaar

De tweede editie van deze bakkerijbeurs Bakkersvak, op 10 en 11 maart in het Autotron in Rosmalen trok een recordaantal bezoekers: bijna 4500. Zij konden onder meer producten zien die inspelen op de troonswisseling. De troonswisseling op 30 april biedt een veelvoud aan kansen voor de bakker. Op Bakkersvak toonden verschillende partijen hun productideeën. Zo presenteerde CSM Benelux het zogenoemde Koningsbrood: een Waldkornbrood in de vorm van een kroon (foto boven). Op de stand van Chocolaterie Cerisette uit Oisterwijk werden chocoladetabletten met een kroningsverpakking gepresenteerd.

zakje, die alle zuurstof in een verpakking absorbeert. Daardoor ontstaat een compleet zuurstofvrije verpakking en worden verkleuring, vet-oxidatie en de groei van micro-organismen sterk geremd. Fresh Care wordt aangeboden door de firma Dijkstra Vereenigde uit Lelystad.

Quiche of cake? Kruiden- en sauzenspecialist Verstegen is een nieuwe speler in de bakkerijbranche. De Rotterdamse firma introduceerde op de beurs drie quiche/cake-varianten: Quiche Cake Goulash, Quiche Cake Kip Kerrie en Quiche Cake Mediterrane. “Het is geen echte quiche, het is geen cake, maar het is wél lekker”, glimlacht Jeroen van der Graaf, creatief innovatiemanager bij Verstegen. De quiche/cake is als een ‘gewone’ cake te maken in een blik, maar kan ook als amuse in de vorm van een lolly (‘popcake’) of als dessert worden gepresenteerd. “Lekker met spicy chocolade”, tipt Van der Graaf.

Zuurstofabsorbers Fresh Care Een eenvoudige en natuurlijke manier om verpakte voedingsmiddelen op smaak te houden en de houdbaarheid ervan te verlengen. Dat is Fresh Care: een innovatieve, hightech zuurstofabsorber in de vorm van een klein 14


14_bakkersvak.indd 14

15-04-13 10:19

O-I investeert 21 miljoen in Leerdamse glasfabriek

Brouwers willen onderscheidende fles Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: O-I en Norbert van der Werff

In de glasfabriek van O-I in Leerdam heersen de grote getallen. In de plant worden jaarlijks meer dan een miljard bierflessen geproduceerd. In de ovens waar het glas wordt gesmolten, is het zo’n 1600 graden Celsius. O-I gaf onlangs een presentatie ter gelegenheid van de aanpassingen in de fabriek, waarmee een investering van 21 miljoen euro was gemoeid.

De net gevormde roodgloeiende flessen worden met drie stuks tegelijk door de machine op de transportband gezet, waarna ze afkoelen. Het roodgloeiende verdwijnt al snel, maar toch duurt het anderhalf uur tot een uur en drie kwartier voordat ze koud zijn. Als de flessen eenmaal zijn afgekoeld, krijgen ze in het ‘Cold End’ een coating en worden ze uitvoerig gecontroleerd op onregelmatigheden. Jaarlijks komen maar liefst een miljard bierflessen uit de fabriek.

De controlekamer.

Ook O-I zelf, wat staat voor Owens Illinois, is van de grote getallen. Het Amerikaanse bedrijf produceert in 79 fabrieken wereldwijd elk ruim 10.000 verschillende verpakkingsoplossingen en zet daarmee 7,4 miljard dollar (5,73 miljard euro) om. O-I maakt uitsluitend glazen verpakkingen. “We zijn in tegenstelling tot onze grootste concurrenten voor 100 procent toegewijd aan glas”, legt Erik Bouts, president voor Europa van O-I, uit. “Zo kunnen we vol zelfvertrouwen de voordelen van dit

zuivere, natuurlijke en duurzame materiaal promoten.” In Europa staan 36 fabrieken in 11 landen, waarmee een omzet van ruim 2,3 miljard euro wordt behaald. De Benelux is voor O-I belangrijk want van de Europese landen wordt alleen in de wijnlanden Frankrijk en Italië meer omgezet. In Nederland staan drie fabrieken: in Leerdam, Maastricht en Schiedam. In Maastricht en Schiedam worden flessen en potten geproduceerd voor de dran-

>>>


15-16-17_glaso-i.indd 15

15

15-04-13 12:59

ken- en voedingsmiddelenindustrie, in Leerdam worden vrijwel uitsluitend groene en amberkleurige bierflessen gemaakt. Procescontrole O-I heeft voor 21 miljoen euro in de productiefaciliteit in Leerdam geïnvesteerd. De investering omvat een nieuwe oven, nieuwe productiemachines en nieuwe apparatuur voor productie- en kwaliteitscontrole. De thermische isolatie werd verbeterd en er kwam nieuwe procescontrole om het verbrandingsproces beter te controleren en de efficiëntie te verhogen. De maatregelen moeten de CO2-uitstoot met 15 procent verminderen. “We kunnen nu goedkoper, veiliger en flexibeler produceren”, vat plantmanager Jules Herfst het samen. In totaal investeert de onderneming in 2013

16

140 miljoen euro in de fabrieken in Europa. Het gaat om productielocaties in Frankrijk, Duitsland, Italië en Tsjechië. Ook in de vestiging in Maastricht zal worden geïnvesteerd. Onderscheiden O-I wil met de investeringen beter kunnen inspelen op de wensen van de klanten. In Leerdam wordt geproduceerd voor grote brouwerijen als Heineken, Bavaria en Grolsch, maar ook voor regionale en lokale brouwerijen. Bierbrouwers willen steeds vaker een bijzondere decoratie in de fles, om hun merkbeeld tot uiting te brengen en hun marktpositie te verstevigen, vertelt sales- en distributiedirecteur voor de Benelux Gerard Pille. De onderneming heeft productontwikkelaars in dienst die kunnen helpen bij het design van nieuwe verpakkingen.

Dunnere flessen Daarnaast hebben de brouwers wensen op het gebied van duurzaamheid. Zo krijgt O-I verzoeken om de flessen lichter te maken, met minder materiaal, maar dezelfde eigenschappen. Een zo dun mogelijke fles scheelt niet alleen in grondstof en dus grondstofkosten, maar ook in de kosten van transport. De flessen moeten echter wel veilig zijn. “Of de flesjes voldoen aan de specificaties wordt intern getest, door de klanten zelf, of door derden zoals TNO”, zegt Pille. “Hoe dik het glas moet zijn, hangt af van wat een levensmiddelenproducent doet met het product en hoe consumenten ermee omgaan. Het gaat niet om ‘light weight’ maar ‘the right weight’, vult Steffi Lenz aan, als new product development manager werkzaam bij de locaties in Leerdam en Düsseldorf. “Als flesjes of potjes elkaar raken, moeten ze steviger zijn. Ook het product zelf is van belang. Als er druk in de fles staat, zoals bij frisdrank of mousserende wijn, moet de fles steviger zijn.” Ze meent dat het vaststellen van de juiste dikte een kwestie is van ervaring en van testen. Een deel van de investeringen in de glasfabriek was bestemd voor extra procescontrole en een upgrade van de inspectie van de flessen. Pille: “De nieuwe inspectietechnologie stelt ons in staat om meer complexe glascontainers te inspecteren; flessen met vormen en decoraties die veelal opvallen en waaraan veel brouwers de voorkeur geven, zodat ze hun merk optimaal kunnen positioneren.” Hot end De fabriek bestaat uit een warm gedeelte en een koud gedeelte, het Hot End en het Cold End. In het Hot End zitten de ovens en worden de flessen gevormd. In dit deel is ook de controlekamer met een tiental beeldschermen



15-04-13 13:00

waar de verschillende onderdelen van de productie in de gaten kunnen worden gehouden en worden aangestuurd. Op videoschermen zijn de drie ovens te zien, waarin een temperatuur van 1600 graden Celsius heerst. De laag vloeibaar glas in de ovens is anderhalve meter hoog. Door een kleine opening stroomt het glas naar de feeders van de machines. Het maken van de flessen gebeurt in twee stappen. Eerst wordt de juiste hoeveelheid glas in een preform gegoten en vervolgens wordt het glas in de mal tot de juiste vorm uitgeblazen. In de vorm heeft de fles nog een temperatuur van 1100 graden Celsius. Eenmaal afgekoeld gaan de flessen naar het koude gedeelte van de fabriek. Daar worden alle flessen aan de buitenkant besproeid met

een beschermende laag. “Door de coating worden ze gladder, waardoor ze bij brouwerijen minder snel omvallen”, legt plantmanager Herfst uit. In het Cold End ondergaan ze een uitgebreide reeks controles. Zo zijn er optische systemen die het glas controleren op onregelmatigheden en ook wordt de spanning van het glas gemeten. Bovendien worden er steekproeven genomen om flessen nog uitgebreider door te lichten. Vervolgens worden de flessen metershoog gestapeld. Een robot plaatst een laag van circa 20 bij 20 flessen op een tussenlegplaat die door een andere robot op de vorige laag is gelegd. De stapels worden geseald. De laatste stap is het transport naar de klant, de brouwerijen waar de flessen worden afgevuld.

“Het gaat niet om ‘light weight’ maar ‘the right weight’”, meent new product development manager Steffi Lenz.

Sales- en distributiedirecteur Gerard Pille: “Bier-

Plantmanager Jules

brouwers willen

Herfst: “We kun-

steeds vaker een

nen nu goedkoper,

bijzondere deco-

veiliger en flexibeler

ratie in de fles.”

produceren.” eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013


1 7

15-04-13 13:01

Wageningen reageert op voedselschandalen

‘Geen ketenverkorting maar transparantie’ Tekst: Tom van der Meer | Foto’s: Koos Groenewold, Tom van der Meer

Paardenvlees in rundvlees, varkensvlees in halal producten, aflatoxine in melk, fraude met bio-eieren: zijn onze voedingsmiddelen onbetrouwbaarder en gevaarlijker geworden of gaat het om door de media zwaar opgeblazen incidenten? Wetenschappers van Wageningen UR over feiten en misverstanden rond de voedselschandalen.

De Wageningenexperts (v.l.n.r.): Hans van Trijp (hoogleraar Marktkunde en consumentengedrag), Tiny van Boekel (hoogleraar Voedselkwaliteit), Tinka Murk, (hoogleraar Milieutoxicologie), Willy Baltussen (LEI-onderzoeker) en Robert van Gorcom (directeur Rikilt).

Bij de recente voedselschandalen wordt de beschuldigende vinger nogal eens geheven richting de controlerende instanties in Europa. De experts vinden dat niet terecht. “Het is onzin om bij voedselincidenten naar de overheid te wijzen”, stelt Robert van Gorcom, directeur Rikilt. “De taak van de overheid is handhaving. De primaire verantwoordelijkheid voor een product ligt bij de producent en leverancier.” “Ik merk dat steeds vaker een beeld wordt geschapen alsof controleurs zitten te slapen of heulen met de vijand (het foodbedrijf)”, zegt Tinka Murk, hoogleraar Milieutoxicologie. “Hierdoor weten mensen steeds minder of ze een bedrijf of instituut

kunnen vertrouwen.” Bezuinigingen bij overheidsinstellingen maken dat de omvang van het controleapparaat sterk afneemt. Marcel Schuttelaar (Schuttelaar & Partners) zei in maart in het Financieele Dagblad dat de controles in Nederland zijn achteruitgegaan. “Tot 2000 waren we de beste van Europa. Nu nemen we op zijn best een middenpositie in.” Blijkbaar is de Nederlandse politiek geschrokken van de alarmerende geluiden. Het kabinet is nu bereid af te zien van de bezuiniging van 4,2 miljoen euro op de NVWA, zo bleek tijdens het voedselfraudedebat, op 14 maart in de Tweede Kamer. Minister Schippers gaat kijken waar op de

begroting ze geld kan vinden om de bezuinigingen terug te draaien. Ook gaf het kabinet bij het debat aan fraude in de voedselketen strenger te gaan bestraffen. Dat was nog voordat de NVWA op 10 april aankondigde dat er vijftig miljoen kilo rundvlees van vleesgroothandel Selten moest worden teruggeroepen… “We moeten de NVWA niet verwijten dat de controles slecht zijn. De instantie doet wat zij kan”, zegt hoogleraar Voedselkwaliteit Tiny van Boekel. Wel vindt hij de bezuinigingen bij de NVWA te ver doorgevoerd. “Dat is een politieke keuze. Maar ik vrees dat de balans te ver is doorgeslagen.” Murk: “Het zou helpen als de NVWA zegt: Dit kunnen wij nog wel doen en dit niet. Er zijn bijvoorbeeld ook anderen die chemische en biologische analyses kunnen maken. Maak als NVWA helder wat je nog wel kan en wat niet, dan kan het ministerie daar zo nodig op inspringen.” ‘Controle werkt’ De Wageningse experts geloven niet dat tegenwoordig meer gerommeld wordt. Van Gorcom: “We horen er alleen meer over, omdat het bedrijfsleven meer en beter controleert. Overal waar geld te verdienen is, komt fraude voor.” In zijn ogen wordt door de overheid (en wellicht ook door het bedrijfsleven) maar zeer beperkt gecontroleerd op fraude. “Toch is de voeding de laatste jaren niet onveiliger geworden. Ieder is alerter geworden. Er zijn meer signalen en er wordt beter en gerichter gecontroleerd, dus gaat het beter. Wel worden prioriteiten gesteld, dus wordt er noodgedwongen (meer) risicogebaseerd gecontroleerd. Omdat méér gecontroleerd wordt waar méér risico is, is het overzicht lastiger in beeld te brengen.” “Hoe goed controles ook zullen worden, incidenten zullen altijd blijven bestaan” meent Van Boekel. “De controles werken in principe ook goed. Fraude is van alle tijden. Het is wel in te dammen maar nooit geheel te voorkomen.” Willy Baltussen, onderzoeker van het LEI en

18


18-19-20_voedselschandaal.indd 18

15-04-13 13:00

k z r f g o 2 n u i D c B t g d m b u o k d G e o k H d g g g d v s s g g a b c

K S V d k p k s m t h t d g d w “ m g

ketendeskundige, vindt economische fraude, zoals het verkopen van paardenvlees als rundvlees niet goed te praten, maar vindt fraude die consequenties heeft voor de volksgezondheid veel ernstiger. Hij wijst hierbij onder meer naar de filet americain met 10 tot 20 procent varkensvlees en risico op salmonellabesmetting, zoals bleek tijdens een tvuitzending van de Keuringsdienst van Waarde in maart 2012. De overheid legt de verantwoordelijkheid voor controles steeds meer bij het bedrijfsleven. Baltussen verwacht veel van de interne controles in de keten. “Dat ketenpartijen zelf gaan voor een minimum kwaliteitsstandaard, door afspraken te maken.” Meer labellen of meer controle door de overheid bant het probleem van voedselfraude volgens hem niet uit. Wel wordt volgens hem nog te weinig over ketens heen gekeken. “Retailketens kijken vooral opzij, naar elkaar, en leggen de druk bij de leveranciers.” Hij noemt VanDrie Group als positief voorbeeld. “Die hebben een eigen kwaliteitssysteem, maar die hebben ook de leveranciers en afnemers binnen de keten in eigen hand.” Hoogleraar Marktkunde en consumentengedrag Hans van Trijp vindt dat bedrijven het eigenlijk nooit goed kunnen doen. “Dat zaken goed geregeld zijn, wordt als vanzelfsprekend gezien. En als hiertegen gezondigd wordt, is de verontwaardiging groot. We hebben dus veel te verliezen en weinig te winnen.” De schandalen moeten echter in het juiste perspectief worden gezien. Het zijn uitzonderingen, in 99,9 procent van de gevallen gaat het gewoon goed. Ook moeten we volgens hem af van het idee dat risico’s helemaal zijn uit te bannen. Risico’s zijn nu eenmaal inherent aan complexe ketens. Worst van zuiver paardenvlees.

Kortere ketens? Staatssecretaris Dijksma van EZ stelde in de Volkskrant voor dat de internationaler en daardoor ingewikkelder geworden ketens korter moeten worden. De Wageningse experts zijn daar geen voorstander van. Zij kregen bijval van de FNLI die op Foodlog stelde dat kortere ketens geen doel op zich moeten zijn. “Dat is van bovenaf ook niet af te dwingen in een vrije markt.” Schakels hebben ook bestaansrecht omdat ze waarde toevoegen, bijvoorbeeld het wassen of snijden voor verdere verwerking, of het toevoegen van kruiden. Overbodige schakels verdwijnen vanzelf doordat ketens efficiënter worden, vindt de fabrikantenorganisatie. “Het korter maken van de keten an sich lijkt me geen oplossing”, aldus Van Gorcom. Volgens hem heeft de lengte van de keten er

namelijk niets mee te maken. Volgens Baltussen benutten bedrijven zo veel mogelijk van hun producten voor humane consumptie. Dit is namelijk goed voor de winst en drukt de consumentenprijs. Dat de voedselketen ingewikkeld is en over vele schijven gaat, is volgens hem gekomen doordat op prijs wordt geconcurreerd. “Producten zijn onderling sterk vergelijkbaar dus als het vlees in Roemenië een cent goedkoper is, halen we het in Roemenië. Het is eerder regel dan uitzondering dat er tussen producent en consument soms wel vier verwerkers en ook nog dienstverleners (in koeling, transport en opslag) zitten, die ook nog in verschillende EU-lidstaten opereren.”

Transparantie De experts zien meer in transparantie in de keten dan ketenverkorting. “Met transparantie neemt het aantal voedselschandalen niet af, maar we voorkomen er wel mee dat hypes ontstaan”, stelt Van Trijp. “Het is een klein probleem, dus moet je het niet zo opblazen

>>>

Fraude is van alle tijden Voedselfraude kwam ook vroeger al geregeld voor. De voorloper van de NVWA, de Keuringsdienst van Waren, is in 1893 opgericht vanwege fraude met voedsel. Het ging toen onder meer om aangelengde melk. Rikilt startte in 1903 om boterfraude te bestrijden.



19

15-04-13 13:01

tentieel gevaarlijke stof is, is er geen toxicologisch risico.” In het Nederlands betekenen hazard en risk allebei risico. “Maar het zijn twee totaal verschillende zaken.” Bij hazard gaat het om het potentieel gevaar van een stof. Risk hangt samen met de mate van blootstelling aan de stof en het effect ervan. “De aanwezigheid van een stof zegt helemaal niets over het gevaar voor de volksgezondheid. De mate van blootstelling juist wel”, stelt ze. Murk gaf aan dat de toxicologische waarde altijd een advieswaarde is. “Het is aan de politiek om hier iets mee te doen.” Bij aflatoxine ligt de toxicologische grenswaarde (waarboven een gevaar voor de volksgezondheid optreedt) op 0,5 µg per kilo. De EU koos ervoor de norm tien keer strenger te zetten, op 0,05 µg. Zit je dan nog een factor twee boven deze EU-norm dan is dat dus nog helemaal niet erg. Wel moet je streng controleren, want het is een zeer gevaarlijke stof.” Ze geeft aan dat er soms tv-ploegen bij haar langskomen, die denken een onderwerp te hebben over zeer gevaarlijke stoffen. “Als ik dan zeg dat uit de blootstelling blijkt dat het helemaal niet zo gevaarlijk is, pakken ze de boel teleurgesteld weer in, omdat het ineens geen onderwerp meer is.”

De keten moet transparanter, vinden wetenschappers en onderzoekers van Wageningen UR.

20

dat het niet meer te managen is.” Transparantie is ook nodig om vertrouwen van consumenten in hun voedsel te herstellen. In de ogen van Van Boekel is de consument vervreemd geraakt van zijn voedsel. “Ik vind dat een groot probleem.” Fabrikanten leggen in de beeldvorming van producten veel te veel de nadruk op het ambachtelijke en te weinig op nieuwe technologieën. “Hou als fabrikant op met die ambachtelijke flauwekul. Dus geen omaatjes in potten laten roeren, maar laten zien dat we technologisch goed bezig zijn. Wees eerlijk over hoe je het doet en wees daar trots op.” “We moeten ook niet vervallen in extremen, als óf grootschalig, óf kleinschalig”, vindt Van Trijp. “Het gaat om

het brede spectrum.” Hij wijst op de verschillen in leeftijd. “De oudere generaties hebben vertrouwen in bedrijven, protocollen en regelgeving. De internetgeneraties nemen niet meer voetstoots aan wat bedrijven zeggen. Niet hoe ze het georganiseerd hebben is leidend, maar wat ze laten zien. Staat op het etiket wat erin zit en is het veilig voor de volksgezondheid?” Onnodige angst Volgens Murk zorgt verwarring over de termen ‘hazard’ en ‘risk’ bij consumenten onnodig voor angst als het gaat om voedselschandalen. “Bij de aflatoxine in melk heeft de controle goed gewerkt. Hoewel het een po-

Geen stemmingmakerij Volgens haar worden consumenten onnodig bang gemaakt. “Het gevaar bestaat dat mensen echte risico’s niet meer kunnen onderscheiden van schijnbare risico’s. Met de huidige schandalen lijkt het of het slechter gaat met de huidige voeding omdat het zo vaak in het nieuws komt. Hierdoor blijven mensen bang.” Murk pleit voor gedegen journalistiek. “Geen stemmingmakerij, waarbij iedereen maar wat roept. De plastic soep in zee is slecht, maar het levert geen gevaar op voor de volksgezondheid. Hoeveel verder moet je het dan nog onderzoeken? In plaats daarvan kunnen we beter focussen op onderzoek dat echt belangrijk is, maar dat niet zo ‘in’ is. Denk bijvoorbeeld aan de stoffen die de waterzuivering overleven, zoals resten van zonnebrandcrèmes en medicijnen in drinkwater. Ik weet van de ‘hazard’, dat honderden stoffen doorgaan, maar hoe zit het met de ‘risk’? Wat zijn de echt beroerde stoffen? Laten we dát onderzoeken om deze stoffen vervolgens bij de bron weg te halen.” Van Boekel stelt dat op dit moment alle elementen aanwezig zijn voor het realiseren van gezonde, duurzame en veilige voeding. “Dat was honderd jaar geleden nog niet zo.” Hij pleit voor een maatschappelijk debat over voedsel. “Zonder de huidige schandalen te willen bagatelliseren, zie ik voor de toekomst een nog veel groter probleem, namelijk de komende schaarste op voedselgebied, door een groeiende wereldbevolking en schaarser wordende hulpbronnen. Híer moeten we de mensen bewust voor maken.”



15-04-13 13:01

Insturen NVVL scriptie jaarprijs Om goed (praktisch) onderzoek te stimuleren reikt de NVVL jaarlijks twee NVVL-afstudeerprijzen uit aan HBO- en WO-studenten levensmiddelentechnologie, voeding of diëtetiek. De beste HBO- én de beste WO-scriptie wordt beloond met een oorkonde, een geldbedrag van 500 euro en een aandenken. Daarbij mogen de studenten hun onderzoek presenteren tijdens het NVVLjaarcongres. De afstudeeronderwerpen dienen betrekking te hebben op het gebied van (toegepaste) voedingsleer, voedingsfysiologie, voedselbereiding, levensmiddelenchemie, -technologie, -microbiologie of -wetgeving. De inzendingen worden beoordeeld door een deskundige jury onder voorzitterschap van ir. Renske Visser, Unilever Research & Development Vlaardingen. De andere jury leden zijn: dr. ir. Ad van Bodegraven, MD, PhD VUmc Department of Gastroenterology Amsterdam, ir. Henk-Jan Meijer, Hogeschool HAS, Susanne Westenbrink, RIVM Bilthoven, dr. Rijkelt Beumer, Wageningen Universiteit, ir. Boudewijn Breedveld, Voedingscentrum Den Haag, en ir. Judith Bontenbal, Hogeschool Inholland Delft. Nieuwe scripties kunnen weer ingestuurd worden. De scripties moeten geschreven zijn na oktober 2012. De voorwaarden voor inzending en de procedure voor inzending staan op NVVL.nl. De uiterste inzenddatum is dinsdag 15 oktober 2013.

NETWORK FOR FOOD EXPERTS

Network for Food Experts De NVVL is opgezet voor kennisvermeerdering en informatieuitwisseling binnen de voedings(middelen)industrie. De vereniging telt 600 leden, van vakinhoudelijke professionals zoals levenmiddelentechnologen, voedingskundigen en diëtisten tot andere experts in food. De vereniging organiseert symposia, workshops en bedrijfsuitjes voor foodexperts. Met de jaarprijzen probeert de vereniging studenten die voedingsgerelateerde onderwerpen bestuderen te stimuleren. Lid of donateur worden kan via www.NVVL.nl of [email protected]

BCF Career Event

Als lid van NVVL ontvang je gratis entree als bezoeker. Om hier gebruik van te maken dien je de volgende actiecode in te vullen op het registratieformulier: NVVL2013 Meld je direct aan op www.bcfcareerevent.nl.

Bedrijfsbezoek Yakult Europe Donderdag 23 mei 2013 organiseert de NVVL voor haar leden een bedrijfsbezoek bij Yakult Europe. Het hoofdkantoor van Yakult Europe dat in Almere is gevestigd, is tevens een productielocatie. Meer details over het programma en over de aanmelding staan binnenkort op de NVVL website. Reserveer alvast de datum: donderdag 23 mei 2013, aanvang 15 uur. Voor vragen: [email protected].

NVVL LinkedIn groep Sinds oktober 2007 bestaat de NVVL LinkedIn groep. Zie: http://www.linkedin.com/groups?groupDashboard =&gid=40024&trk=myg_ugrp_an&goback=%2Emyg Het doel van deze groep is - naast netwerken - ook kennisoverdracht. Hoe meer mensen zich aansluiten bij deze groep, hoe meer kennis er aanwezig is en gedeeld kan worden. Dat kun je doen door bijvoorbeeld te discussiëren, te helpen of gewoon te schrijven. De LinkedIn groep kan ook gebruikt worden voor vacatures, projecten of opdrachten. Dit is vooral handig wanneer je zelf meer werk kunt gebruiken of als organisatie een vacante functie wil melden. Door (actief) deel te nemen aan deze groep leer je andere professionals kennen. Daarnaast deelt iedereen specifieke kennis. Dat opent ook de weg voor het uitbesteden van werk aan elkaar, mocht de benodigde kennis ontbreken. Zo zie je dat LinkedIn ook op dit vlak bijdraagt aan het vergroten van je netwerk.


21_nvvl.indd 21

21

15-04-13 14:14

Campina Lactose Vrij: ‘Goed smakend alternatief’

‘Melk voor iedereen’ Tekst: Clara Bloemhof | Foto’s: FrieslandCampina

“Ik kan weer ontbijten met cruesli!” en “Eindelijk weer lekkere pannenkoeken!”. Twee van de vele reacties van lactose-intolerante consumenten die dolgelukkig zijn met de recente introductie van Campina Lactose Vrij: verse en houdbare halfvolle melk die zó dicht in de buurt van de smaak van echte melk komt, dat zelfs smaakexperts het verschil niet proeven. “Ons doel is bereikt”, stelt marketeer Geraldine Beker. “We kunnen nu íedereen laten genieten van melk.”

Lactosevrije melkproducten bestaan al langer, maar de smaak daarvan laat volgens de consument vaak te wensen over, vertelt Trix van der Vleuten, brand manager Campina. “De smaak van de melk is wat zoeter dan reguliere melk en dat proef je terug in alle producten waar je melk voor nodig hebt, zoals cappuccino en pannenkoeken.” Moederbedrijf FrieslandCampina heeft de consument uitgebreid betrokken bij het proces waarin gezocht werd naar een lekkerder, naar echte melk smakend alternatief, laat Van der Vleuten weten. “We hebben onderzocht waar precies de knelpunten lagen”, vertelt Geraldine Beker, marketingmanager innovaties bij het bedrijf. “Uit het onderzoek blijkt dat met

name vrouwen een probleem ervaren met hun lactose-intolerantie. Een opgeblazen gevoel en winderigheid zorgen soms zelfs voor een sociale afstand: ze voelen zich anders dan de rest. Ze willen niets liever dan ‘er weer bij horen’.” Filtertechniek In totaal nam de hele ontwikkeling van Campina Lactose Vrij, van de techniek tot de verpakking, een jaar in beslag. De smaak was daarbij heel belangrijk: hoe kon de afdeling Research & Development (in Wageningen) ervoor zorgen dat de lactosevrije melk minder zoet smaakte? “Bij andere lactosevrije melkproducten wordt het enzym lactase

Verwerkt in babyvoeding De lactose die gefilterd wordt, wordt uiteindelijk verwerkt in babyvoeding. De vraag naar hoogwaardige kindervoeding in Azië en Afrika blijft stijgen, onder meer door de bevolkingsgroei. Baby’s hebben namelijk behoefte aan een lactosegehalte dat gelijk is aan het gehalte in moedermelk, zo’n 7 procent. Koemelk bevat zo’n 4 tot 5 procent lactose. Momenteel loopt er een voorstel van FrieslandCampina om lactose, naast eiwit en vet, apart te waarderen in de melkprijs. Melkveehouders krijgen dan uitbetaald op basis van de geleverde kilo’s, volgens de uitbetaalverhouding eiwit:vet:lactose als 10:5:1. Op 17 december wordt hierover een besluit genomen in de ledenraad van de zuivelcoöperatie. Per 2014 zal de nieuwe uitbetaalverhouding dan voor drie jaar vast komen te staan.

22


22-23_campinalacto.indd 22

16-04-13 08:00

t b v w n g t d A t g a N s l t t e k e o k O p t l t s k D

Ingredients

toegevoegd, om de melksuiker lactose af te breken”, weet Van der Vleuten. “Nadeel hiervan is dat de smaak van de melk zoeter wordt. Wij zochten naar een lactosevrij alternatief dat de smaak van échte Campina zo goed mogelijk benadert.” Een speciale fil tertechniek werd geïmplementeerd om een deel van de lactose uit de melk te filteren. Aan het resterende deel wordt lactase toegevoegd. In welke verhoudingen dit wordt gedaan, blijft het geheim van de R&D- afdeling. Na vele interne tests werd het lactosevrije resultaat aan een consumentenpanel voorgelegd. De melk werd zowel door zwaar lactose-intolerante personen getest als door een testpanel dat verschillende melkmerken, met en zonder lactose, blind testte. “Uit deze test kwam naar voren dat de reguliere Campina en de Campina Lactose Vrij niet van elkaar te onderscheiden zijn. Een groter compliment kunnen we niet krijgen”, zegt Beker. Ook bevonden zich consumenten in het testpanel die van zichzelf niet wisten dat zij lactose-intolerant zijn. “Het besef daarvan kwam langzaam tijdens het project”, blikt de marketingmanager terug. Campina ontwikkelde een speciale website waarop consumenten zelf kunnen testen of zij lactose-intolerant zijn. Daarnaast staan er veel recepten van lekker-

Lactose-intolerantie Naar schatting hebben 1,7 miljoen Nederlanders een lactose-intolerantie. Een groot deel van hen ervaart wel de symptomen, maar is zich er niet van bewust dat lactose-intolerantie de boosdoener is. Normaal gesproken maakt het lichaam na het nuttigen van lactose bevattende producten het enzym lactase aan, dat er voor zorgt dat de melksuiker wordt afgebroken. Soms is het lichaam niet meer in staat om het enzym aan te maken en volgen er maag- en darmklachten na het nuttigen van bijvoorbeeld melk. In Azië en Afrika is het aantal lactose-intolerante mensen het hoogst: tot zo’n 90 procent van de bevolking is intolerant. In Nederland ervaart één op de tien personen klachten na het nuttigen van producten met lactose. Lactose zit naast zuivel in een groot aantal andere producten, zoals frisdranken, brood, bouillonblokjes, kant-en-klaargerechten en medicatie.

nijen die met lactosevrije melk te maken zijn. Op www.campinalactosevrij.nl is daarnaast ruimte gemaakt voor een overzicht van diëtisten in Nederland die samenwerken in een campagne van de melkproducent. Feestje “Een vrouw uit het panel vertelde me dat het haar droom was om eens een écht glas melk te kunnen drinken”, vertelt Beker. Deze droombeelden worden werkelijkheid in de tvcommercial die het bedrijf recent lanceerde. Hierin geniet een man aan de bar met volle teugen van een glas melk. Een dame in een restaurant lepelt een latte macchiato vol pas-

sie leeg. “Melk drinken moet voor iedereen een feestje zijn”, vinden de marketeers. “Naar de verpakking hebben we ook goed gekeken: vaak zie je een somber etiket op bijvoorbeeld een glutenvrij of lactosevrij product. Al die producten staan in één hoekje bij elkaar in het supermarktschap. Mensen die die producten kopen, kunnen zich daardoor bezwaard of ánders voelen. Wij willen juist communiceren hoe fijn het is om als lactose-intolerante consument nu ook te kunnen genieten van melk. Daarom staat er een brede smile op de verpakking en zijn de pakken verse en houdbare halfvolle Campina Lactose Vrij náást de reguliere producten te vinden.” eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013

22-23_campinalacto.indd 23

23

16-04-13 08:00

Verwaarding reststromen

Van visafval tot voedingssupplement en medicijn Tekst: Lieneke Schuitemaker | Foto’s: Henk Riswick

Verwerking van visafval kan lucratief zijn. Dilsa in het Spaanse Vigo maakt er ingredienten van voor medische en cosmetische toepassingen en ingredients voor de feed- en food-industrie. De haai speelt daarbij een hoofdrol.

Dilsea haalt dagelijks de containers met visafval op bij de afslag in Vigo.

Het bedrijf Dilsea in het Spaanse Vigo verwerkt alle soorten visafval tot onder meer vismeel en visolie. Het is het enige bedrijf op het haventerrein dat een vergunning heeft voor verwerking van het afval van de eveneens in de haven gevestigde afslag. Dilsea haalt dagelijks bakken met visafval op bij verschillende afslagen aan de Spaanse kust, vertelt woordvoerster Maria Dominguez. “Wij halen die gratis af bij de afslag van Vigo, omdat we er vlakbij zitten. Verder weg gelegen afslagen moeten voor het afhalen van visafval betalen.” Bij Dilsea worden de minder

bruikbare delen van het visafval gescheiden van de waardevollere, aldus Dominguez. “We proberen zoveel mogelijk waarde aan de visresten te geven. We spreken daarom ook niet van afval, maar van bijproducten van vis.” Osmose Op de eerste verdieping van het bedrijf worden de visresten via een soort centrifuge verwerkt tot vismeel. Dilsea kan per dag 14 tot 20 ton visresten verwerken. Dominguez: “De visresten worden eerst 15 minuten gekookt en vervolgens tot 70 graden Celsius verhit.

Door de centrifuge wordt de olie vervolgens van de rest gescheiden. De overige substantie komt vervolgens via een drukfilter in een druktrommel terecht, waar het bij een temperatuur van 300 graden in zeer korte tijd gedroogd wordt tot vismeel. Daarbij blijven de eiwitten behouden.” Het vismeel gaat naar feedbedrijven ten behoeve van de viskweek. De olie wordt gebruikt voor veel industriële toepassingen, onder meer voor de aquacultuur. De meest waardevolle delen van het visafval worden in een andere installatie verwerkt tot poeder via osmose. Dat is een proces waarbij een vloeistof waarin stoffen zijn opgelost, door een halfdoorlatend membraan stroomt, dat wel de vloeistof doorlaat maar niet de opgeloste stoffen. Zo ontstaat een zeer zuiver poeder, dat onder meer gebruikt wordt in de cosmetica-industrie. Dominguez: “We verwerken hier ook het kookwater van

m t c p r p

H O b z v g d m b z n m v 2 s o p m D v w b l v e G i 24


24-25_visafval.indd 24

16-04-13 08:01

Ingredients

mosselen. Dat kookwater wordt in grote containers aangevoerd en vervolgens hier geconcentreerd door inkoken en daarna via een procedé, waarbij we droge stoffen extraheren, eveneens bruikbaar gemaakt voor toepassing in cosmetica.” Haaien Op de bovenverdieping van het bedrijfspand bevindt zich een laboratorium, waar onderzoek wordt gedaan naar verdere toepassingen van visresten, de afdeling value added. Het gaat daarbij om onder meer medicijnen, voedingssupplementen en hulpstoffen voor de medische sector. Maria Dominguez laat voorbeelden van de verschillende visoliesoorten zien. “De donkere olie is afkomstig van sardines, de iets minder donkere olie van tonijn en makreel en de lichte olie van haaien. “Vette vissoorten zoals tonijn en makreel kunnen tot 20 procent olie opleveren. Behalve als grondstof voor de visvoerindustrie, wordt de olie ook gebruikt voor de productie van Omega3pillen. Dat is eveneens een zeer lucratieve markt.” Dilsea heeft heel veel aanvoer van haaienvel, vertelt Dominguez. “Uit de huid van haaien wordt onder meer gelatine gemaakt, voor gebruik in voedingsmiddelen voor moslims. Gelatine wordt normaal gesproken gemaakt van varkensbotten en huid, maar dat is om religieuze redenen niet toegestaan voor moslims. Gelatine van haaien is wel toegestaan. Daar is dan ook een grote markt voor.”

Toepassingen Dominguez maakt een potje met een wit poeder open. Het ruikt nergens naar en het smaakt ook nergens meer naar. Dit poeder is het eindresultaat van het verwerkingsprocedé van het mosselkookwater, met als hoofdbestanddeel glycogeen. “Dit poeder is behandeld met onder meer antibacteriële stoffen en antioxidanten. Hiermee zijn wij toeleverancier voor de cosmetica-industrie.” Dilsea produceert ook glucosamine, een ingrediënt voor medicijnen ten behoeve patiënten met gewrichtsklachten als artrose en artritis. “Dat wordt onder meer gemaakt van de botten en het kraakbeen van de rog en de haai. Op veel lokale markten hier in Spanje

wordt kraakbeenmeel verkocht tegen botklachten, maar het poeder dat wij produceren is veel geconcentreerder en dus veel werkzamer.” Ook voor visgraten zijn medicinale toepassingen, aldus Dominguez. “Daar kun je bijvoorbeeld een substantie van maken die zo sterk is dat hij wordt gebruikt voor het vastzetten van tandimplantaten of van kraakbeen. Er is eigenlijk niets van een vis wat niet gebruikt kan worden: haaienogen zijn bruikbaar als grondstof voor kraakbeenverbetering of cosmetische implantaten, garnalenschillen eveneens als grondstof voor glucosamine tegen gewrichtsklachten. Uit elke afvalstroom kan wel iets bruikbaars gehaald worden.”

Haaienhuid wordt gebruikt voor de productie van gelatine.

Visafvalverwerking in Nederland Ook in Nederland wordt veel visafval verwerkt. Op het bedrijf van Arie van de Groep in Spakenburg wordt visafval omgezet in biogas. Deze installatie is de grootste van Nederland en maakt het gas uit onder meer visafval en afval uit de voedingsmiddelenindustrie. Op jaarbasis produceert Van de Groep circa 6 miljoen m³ gas, genoeg voor 3.500 Spakenburgse huishoudens. Van de Groep: “Het opwekken van groen gas voor het openbare gasnet verhoogt de rentabiliteit van ons bedrijf. Vroeger betaalden wij om ons afval af te laten voeren, nu levert het geld op.” Ook de Urker ondernemer Gert Bakker heeft een nieuwe markt aangeboord voor visafval. Hij kwam op het idee om het visval te drogen en als diervoeding te verkopen. Inmiddels zijn al meer dan zestig bedrijven in diervoeding klant van Bakker. Ook wordt zijn product veel op markten verkocht. Eveneens op Urk werkt rederij Geertruida samen met TCE GoFour uit Stadskanaal aan een pilot op het gebied van de toepassing van biodiesel in de visserij. TCE GoFour heeft een stapel ideeën om de vissersvloot CO2-neutraal te laten vissen. Het omzetten van visafval tot biodiesel is er daar een van. De haalbaarheidsstudie betreft zowel omzetting aan boord (voor de eigen brandstofbehoefte) als aan de wal. Voor dit laatste is TCE GoFour ook in gesprek met Urker ondernemers uit de visindustrie


24-25_visafval.indd 25

25

16-04-13 08:01

Toevoegen bindmiddelen, suikers en zout

p t s w a D v g m v d G m g m z b m v h m

Spelen met mondgevoel en smelttemperatuur Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Clara Bloemhof, vakblad IJs!

Door met ingrediënten te spelen, zoals bijvoorbeeld verschillende soorten suiker, zout of alcohol, kunnen ijsbereiders spelen met de smelttemperatuur, de hardheid en het mondgevoel. Dat betoogde Elke Scholten tijdens het technologische deel van de kennisdag Ice This Day, eind maart in het IJscentrum. Jaap Pleit ging in op de eigenschappen van verschillende bindmiddelen.

Hoe krijgt ambachtelijk ijs de ideale hardheid, zoetheid en het juiste mondgevoel? Op die vraag trachtte Elke Scholten een antwoord te geven tijdens Ice This Day. Ze is betrokken bij de studie levensmiddelentechnologie op de Wageningen Universiteit en ging tijdens haar lezing in op vriespuntverlaging en de waterhuishouding in een ijsmix. IJs bestaat voor 20 procent uit de serumfase - een oplossing met eiwitten uit melk of slagroom, suikers en verdikkingsmiddel; voor 10 procent uit melkvet; voor 30 procent uit luchtbellen en voor 40 26

procent uit ijskristallen, doceerde Scholten. “De balans is heel belangrijk voor de kwaliteit.” Ieder bestanddeel heeft zijn eigen functie. Zo bepalen de ijskristallen de hardheid, hoe koud het ijs aanvoelt en het smeltgedrag. Ook de luchtbellen hebben invloed op de hardheid en ‘koudheid’. Ze zorgen ervoor dat ijs langzamer smelt. Het vet geeft de luchtbellen stabiliteit en zorgt voor romigheid. Het water in ijs bestaat doorgaans voor 65 procent uit vast ijs en voor 35 procent uit vloeibaar water. Daarnaast bevat ijs droge

stof: eiwitten, suikers, vetten en verdikkingsmiddelen uit fruit of extra toegevoegd. Bij roomijs is de totale hoeveelheid droge stof 30 tot 40 procent, bij waterijs 26 tot 31 procent. “Gebruik je minder droge stof, dan wordt het ijs wateriger, gebruik je meer droge stof, wordt het ijs taaier. Je zult dus moeten spelen met de bandbreedte.” Vriespuntverlaging De hardheid van ijs wordt voor een groot deel bepaald door de hoeveelheid ijs (water). Die hoeveelheid wordt bepaald door vriespuntverlaging. Door ingrediënten toe te voegen die het smeltpunt verlagen, kan de vorming van ijskristallen worden vertraagd. Daar wordt normaal gesproken suiker voor gebruikt. Door een kleiner molecuul dan het watermolecuul toe te voegen, is het voor de watermoleculen moeilijker ijskristallen te vormen. Er blijft dus meer water in vloeibare vorm, tenzij de tem-


26-27_smeltpuntijs.indd 26

16-04-13 08:02

I O o i e l o d N d e a v m

B J b c v m g t e h t r v t P g ( B z m f s d l m e n

Ingredients

peratuur verder wordt verlaagd. Bij iedere temperatuur is er een andere verhouding tussen de hoeveelheid ijs en de hoeveelheid water. “Dat kun je zien op een ijscurve”, aldus Scholten. De vriespuntverlaging is niet alleen afhankelijk van de hoeveelheid suiker, maar ook van de grootte van de moleculen. Hoe kleiner het molecuul, des te groter het effect op de vriespuntverlaging. “De vriespuntverlaging is dus afhankelijk van welke suiker je gebruikt. Glucose is kleiner dan sucrose en heeft daarmee een groter effect op de vriespuntverlaging. Xylitol en sorbitol hebben ook kleine moleculen.” Scholten adviseerde de aanwezige ijsbereiders verschillende suikers te combineren voor de juiste smaak. Ze moeten immers niet alleen zorgen voor een goede vriespuntverlaging en dus de juiste hardheid, het gewenste smeltgedrag en mondgevoel, maar ook voor de gewenste zoetheid.

Peulen van de johannesbroodpitboom. Johannesbroodpitmeel wordt gemaakt van de zaden.

IJskristallen Ook de grootte van ijskristallen heeft invloed op de hardheid, het smeltgedrag en hoe koud ijs aanvoelt in de mond. IJs dat gevormd is bij een lagere temperatuur heeft kleinere kristallen. Die voelen kouder aan, maar smelten ook sneller. “Dat is het geval bij Solero Shots, die met vloeibare stikstof zijn gemaakt.” Naast suiker kan het vriespunt verlaagd worden met andere ingrediënten, zoals alcohol en zout: 3 procent zout heeft hetzelfde effect als 25 procent suiker. Alcohol verlaagt het vriespunt minder dan zout, maar wel veel meer dan suiker. Bindmiddelen Jaap Pleit van Art of Concepting, een adviesbureau in productontwikkeling, marketing en communicatie dat is gespecialiseerd in ijs, vertelde over de mogelijkheden om met bindmiddelen de mobiliteit van water in ijs te regelen en te beheersen. Bindmiddelen verbeteren de droogheid en stevigheid van het ijs en verhogen de viscositeit. Hoe viskeuzer, hoe langer het duurt voordat het ijs gesmolten is. Ook verminderen bindmiddelen syneresis (het uittreden van water). Bovendien vergemakkelijken ze de luchtinslag en verbeteren ze de luchtcelverdeling. Pleit ging in op johannesbroodpitmeel (E410), guargom (E412), alginaat (E401), carrageen (E407), CMC (E466) en xanthaan (E415). Bindmiddelen zijn te koop als mengsel in een zak, maar ijsbereiders kunnen ook zelf experimenteren met verschillende soorten en zo de flavour release, structuur, textuur, afsmelt en smaak beïnvloeden. “Alginaat wordt in Nederland weinig in ijs gebruikt, maar wel in Italië, Spanje en Frankrijk omdat het een koud mondgevoel geeft. Bij ons is het ijs romiger en voor de Scandinavische landen geldt dat nog meer.”

Clean eating Sommige bindmiddelen versterken elkaar, zoals johannesbroodpitmeel met carrageen of xanthaan, of guargom met xanthaan. Combinaties van bindmiddelen kunnen bovendien de negatieve eigenschappen verzachten. Wanneer bijvoorbeeld een te grote hoeveelheid guargom wordt gebruikt, wordt het ijs slijmerig en plakkerig. Xanthaan, gemaakt door fermentatie van suiker door bacteriën, is wat korrelig. Voordeel van johannesbroodpitmeel in ijs is dat het ‘clean eating’ is: de smaak blijft niet lang hangen. “Mensen worden gestimuleerd om een hap te nemen om de smaak terug te krijgen. Zoals bij 7Up, want dan moet je om de smaakervaring terug te krijgen, een nieuwe slok nemen.” Johannesbroodpitmeel gaat daarnaast de vorming van ijskristallen tegen, in tegenstelling tot guargom, dat bovendien een slechte flavour release heeft. Xanthaan heeft een goede flavour release en werkt de vorming van ijskristallen goed tegen. Het heeft een gladde, maar wel plakkerige structuur. CMC (natriumcarboxymethylcellulose) heeft als nadeel dat het chemisch klinkt en geen natuurlijk product is. “Dat is ook de reden dat het weinig te zien is in voedingsmiddelen”, vertelde Pleit. “Wist u dat CMC ook in behangplaksel, kattenvoer en schoonmaakmiddelen zit? Verpakte sappen waarop vermeld staat dat er vruchtvlees in zit, bevatten vaak CMC, dat gewonnen wordt uit houtpulp.” Johannesbroodpitmeel is niet koud oplosbaar en moet volgens Pleit voor verwerking in ijs eerst tot 80 graden Celsius worden verhit. Sommige soorten zijn wél koud oplosbaar, maar die zijn ook een stuk duurder, legt Pleit uit. Guargom en alginaat zijn koud oplosbaar.

Elke Scholten: “De balans is heel belangrijk voor de kwaliteit van het ijs.”

Hartig ijs Voor het Food4You-festival, afgelopen oktober in Wageningen, bereidde Scholten samen met IJscentrum-manager Jacques Vos ijs met bijzondere grondstoffen, zoals komkommersorbetijs, zeewierijs en ijs van zalm met roomkaas. Het zeewierijs bevatte zout uit het zeewier. De bezoekers aan het festival wisten niet wat voor smaken ze voorgeschoteld kregen en waren daardoor verrast. Sommigen vonden het ijs lekker en anderen niet. Scholten: “Het ligt eraan hoe je het presenteert. Bij ijs denken mensen aan zoet. De Britse chef Heston Blumenthal van The Fat Duck heeft dat getest. Eén groep kreeg te horen dat ze een zalmijsje kregen. Mensen vonden dat niet lekker, omdat ze ijs associëren met zoet. De andere groep zou een ‘savoury dessert’ krijgen. Die groep vond het wél lekker terwijl het om hetzelfde ijsje ging. De waardering is dus gerelateerd aan de verwachting.”


26-27_smeltpuntijs.indd 27

27

16-04-13 08:03

IZICO

Quality & Environment Manager

Your favorite snacks

Dynamische functie met verantwoordelijkheid en ruimte voor initiatieven

Deurne

IZICO, onderdeel van Royal Wessanen, is een splinternieuw en ambitieus bedrijf dat is opgericht om de favoriete ‘snacking company’ te worden. Tot voor kort werkte IZICO onder de namen Beckers Benelux en Favory Snacks. Omdat zij samen succesvoller kunnen zijn, hebben zij hun krachten gebundeld. De passie voor lekkere snacks blijft bestaan. De organisatie staat bekend om haar kwalitatieve en innovatieve producten, zonder concessies te doen aan de smaak. Beckers & Bicky zijn geliefde merken met tal van favoriete snacks. Naast deze merken voert IZICO private label concepten in bijna elk Europees land. De producten zijn verkrijgbaar in foodservice en retail. Voor de productielocatie in Deurne zijn wij op zoek naar een slagvaardige Quality & Environment Manager die verantwoordelijk is voor het borgen en uitbouwen van alle kwaliteits- en milieugerelateerde systemen en werkwijzen. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telefoon 0317-468686 of 06-53137885

Productie Manager Uitstekend loopbaanperspectief voor young professional

Deventer

Cargill is een internationale producent en leverancier van producten en diensten in de voedings- en landbouwsector en in de financiële en industriële sector. Het bedrijf werd opgericht in 1865, is in privébezit en heeft 142.000 werknemers in 65 landen. Cargill Cocoa and Chocolate heeft een omvangrijke infrastructuur en organisatie in cacaobonenproducerende landen. Vanuit 8 Europese fabrieken wordt een breed pakket aan industriële chocoladeproducten vermarkt, variërend van witte, melk en pure chocolade tot choco drops, coatings en vullingen. Om de locatie in Deventer te versterken, zoeken wij een ambitieuze Productie Manager, die leiding geeft direct aan 5 medewerkers, 3 Teamleiders en 2 Planners en indirect aan ca. 40 voornamelijk Operators. Interessante stap voor een people manager met overtuigingskracht die als team player streeft naar continu verbeteren. Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon 0317-468686 of 06-51820349

European Sourcing Manager Identifying third party new ingredients and production locations

Brussels (or Home-office)

Glanbia Plc is an international nutritional solutions and cheese group, headquartered in Kilkenny, Ireland. Glanbia has over 4,300 employees worldwide and has manufacturing and processing facilities in 7 countries and sales/technical support locations in 14 countries. Glanbia Nutritional Ingredient Technologies (GNIT) is responsible for production and supply of both nutritional and functional ingredients to a wide range of sectors including Sports Nutrition, Clinical Nutrition, Infant Nutrition, Health and Wellness and Food Sectors (Dairy, Bakery and Beverages). Its ingredient portfolio consists of proteins (dairy and whey), hydrolysed proteins, peptides, flaxseed, blends of proteins with both nutritional and functional benefits. To support their strategy for growth, we are currently searching for a commercial driven European Sourcing Manager, preferably with relevant experience in food ingredients. Consultant: Annoek Kogelman, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-12504148

Quality Manager Independent professional at one of world’s leading ingredient suppliers

Wormer

Cargill is an international producer and marketer of food, agricultural, financial and industrial products and services. Founded in 1865, the privately held company employs 142,000 people in 65 countries. Cargill helps customers succeed through collaboration and innovation, and is committed to sharing its global knowledge and experience to help meet economic, environmental and social challenges wherever it does business. Cargill Cocoa & Chocolate offers the food industry a wide range of both standard and customised cocoa and chocolate ingredients to be used in various delicious bakery, confectionery and dairy applications all over the world. To further strengthen the Quality team based in Wormer (Amsterdam area), we are currently searching for a Quality Manager who will be leading the Quality departments located in Wormer and Zaandam, with 5 direct reports and approximately 25 indirect reports. Consultant: Imke Maas, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-23573775

Junior Account Manager Sales functie voor een jonge enthousiaste ondernemer

Zuid-Nederland

Vergeer Holland is een internationaal opererend familiebedrijf, gespecialiseerd in het rijpen, versnijden en verpakken van kaas. Zij zijn een flexibele, ontwikkelingsgerichte en dynamische organisatie die alle marktsegmenten op een maatschappelijk verantwoorde wijze van kwalitatief hoogwaardige producten voorziet. Er werken ruim 575 mensen in een prettige werksfeer aan kwalitatief hoogwaardige producten. Vergeer Holland is een ambitieuze en innovatieve organisatie waar daadkrachtige mensen zich snel thuis voelen. Vergeer Holland is gevestigd te Reeuwijk en er zijn ook vestigingen in Bodegraven en Woerden. Voor de locatie Reeuwijk zijn wij op zoek naar een gedreven Junior Account Manager, die verantwoordelijk is voor het initiëren en onderhouden van relaties met zowel klanten als prospects binnen het rayon Zuid-Nederland, met als doel de omzet van Vergeer Holland te verhogen. Consultant: Janneke van der Logt, telefoon 0317-468686 of 06-23637490 Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]

Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl e [email protected] t 0317-468686

Ingredients

Nieuwe functionele smaakstoffen Sensient Flavors heeft het assortiment All Purpose Sweet Solutions (APSS) uitgebreid met acht nieuwe functional flavors. De nieuwe smaakstoffen Black Grape, Cola, Red, Summer Fruits, Orange, Tropical, Lemon Lime en Green compenseren voor verlies aan smaak in producten met een lager suikergehalte en producten waar helemaal geen suiker in zit. In producten met een lager suikergehalte zorgen de smaakstoffen voor compensatie voor verlies aan body, mondgevoel en zoetheid. In combinatie met intensieve zoetstoffen of stevia (Reb A), maskeren ze ook onwenselijke nasmaken. Alle smaakstoffen uit het APSS-assortiment mogen worden omschreven als natuurlijke smaakstoffen. Door gebruik van de stoffen stijgt het calorische gehalte door koolhydraten in het eindproduct niet. De nieuwe varianten zijn ontwikkeld voor smaakprofielen die populair zijn in drankjes, maar kunnen ook worden gebruikt in andere toepassingen als bakkerijproducten, zoetwaren en zuivelproducten. Meer info: Sensient Flavors www.sensientflavors.com

PureCircle brengt High Purity Reb D op de markt Producent van steviaproducten PureCircle gaat high purity Reb D op de markt brengen. Volgens onderzoek van PureCircle is de zoetkracht van high purity Reb D één van de grootste van alle steviolglycosiden van het steviablad. “De zuivere zoetheid van PureCircle’s high purity Reb D zal klanten in staat stellen om natuurlijk gezoete formuleringen te bedenken met weinig tot geen calorieën, vooral in voeding en drankjes die erg zoet zijn, zoals frisdrank”, aldus het bedrijf. De introductie van PureCircle Reb D volgt op meer dan tien jaar onderzoek, waarbij de hele supply chain betrokken was. PureCircle heeft geïnvesteerd in de eigen teelt en de teelt van derde partijen in Paraguay, Kenia, China en de VS, en daarnaast ook in extractie en zuiveringsmethoden. Het bedrijf heeft meer dan 25 patenten en aanvragen voor patenten lopen op verwerking en toepassing van het ingrediënt. PureCircle werkt samen met afnemers aan productontwikkeling, waarbij de eerste focus ligt op introducties in de VS. De marktintroductie moet in de tweede helft van 2013 plaatsvinden. Een onafhankelijk panel van deskundigen heeft het ingrediënt op veiligheid beoordeeld (‘self-affirmed GRAS status’). PureCircle legt die risicobeoordeling ook nog voor aanvullende beoordeling op veiligheid voor aan de FDA. Meer info: PureCircle www.purecircle.com

Solanic biedt functionele aardappeleiwitten Solanic, een dochter van Avebe, ontwikkelt, produceert en vermarkt hoogwaardige aardappeleiwitten. Deze worden met een gepatenteerd en energiezuinig proces gewonnen uit de aardappel. Solanic aardappeleiwitten zijn zeer functioneel (goed oplosbaar, goede geleer-, emulgeer- en schuimeigenschappen), hebben een hoge voedingswaarde (rijke aminozuursamenstelling, inclusief ‘branched chain amino acids’, goede verteerbaarheid), en een ‘clean label’ (natuurlijk, plantaardig, laag-allergeen, duurzaam). De eiwitten sluiten daardoor goed aan bij de trend naar ‘vrij van’ producten, zoals allergeenvrij, vegetarisch/veganistisch, glutenvrij, melkvrij en eivrij. Solanic eiwitten worden toegepast in een breed palet aan toepassingen, zoals sport- en gezondheidsvoeding (shakes, soepen, repen, supplementen), glutenvrije bakkerijproducten, vleesvervangers, plantaardige toppings, zoetwaren, ijs en vleesproducten. Meer info: Solanic BV www.solanic.eu

Puratos levert gebruiksklare basis cheesecake Puratos lanceert Deli Cheesecake, een gebruiksklare basis die het mogelijk maakt om elke keer weer de perfecte cheesecake te maken. Het bevat 30 procent echte verse roomkaas en kan direct in de bakvorm gegoten worden. Deli Cheesecake levert in beperkte bewerkingstijd een goed resultaat met een constante kwaliteit, stelt Puratos. “Het gepatenteerde proces waarmee de cheesecake zich zet in de oven, voorkomt scheuren en volumeverlies.” Puratos noemt de Deli Cheesecake het perfecte ingrediënt voor de trendy cheesecake. Het kan direct worden gebruikt vanuit de 5 of 12 kilo verpakking. Gesloten is de emmer zes maanden houdbaar bij kamertemperatuur. Er zijn ook grootverpakkingen met een pompsysteem beschikbaar. De basis is in opgeklopte vorm rechtstreeks op het korstdeeg te gebruiken. De basis kan ingevroren worden, zowel voor als na het bakken. Het eindproduct is geschikt voor gekoeld én diepvries transport. Puratos levert innovatieve producten en applicatie-expertise aan de bakkerij-, de patisserie- en de chocoladesector. Meer info: Puratos www.puratos.nl


29-31-32-33_prodnwsingr.indd 29

29

16-04-13 08:03

www.renault.nl

MOCHT ER ’NS EEN DINGETJE ZĲN DAN HEEFT U DE ZEKERHEID VAN RENAULT PRO+

RENAULT MASTER: LAGE KOSTEN PER KILOMETER LAGE KOSTEN PER MAAND: € 275,- FINANCIAL LEASE LAGE AANSCHAFPRĲS: VANAF € 17.790,-

Met de Renault Master hoeft u zich nergens druk over te maken. U heeft de zekerheid van lage kosten per kilometer en van PRO+. Met voor elk probleem de perfecte oplossing. Bĳvoorbeeld gratis vervangend vervoer en een haal- en brengservice. Zo verliest u nauwelĳks tĳd. Want tĳd is geld.

DRIVE THE CHANGE

* Alle genoemde maandbedragen en vanafprĳzen zĳn inclusief het zorgeloos rĳden voordeel van € 2.200,- excl. BTW, BPM en kosten rĳklaar maken. Master vanafprĳs van € 275,- per maand is gebaseerd op de Master L1H1 T28 dCi 100 Générique Eco. Financial leaseprĳs Renault Master vanaf € 275,- op basis van Financial Lease via Renault Business Finance met een looptĳd van 60 maanden met een rentepercentage van 4,9%. Leaseprĳs per 01-04-2013. Financieringsaanbod alleen geldig op nieuwe Renault bedrĳfswagen orders vanaf 01-04-2013 t/m 31-08-2013. Maximaal te ﬁnancieren bedrag van € 20.000,- (aanbetaling mogelĳk, slotbetaling niet mogelĳk). Renault Business Finance en Renault Nederland behouden zich het recht voor de actie op elk moment zonder opgave van reden te wĳzigen of te beëindigen. Getoonde modellen kunnen afwĳken van standaarduitvoering. Drukfouten, prĳs- en speciﬁcatiewĳzigingen voorbehouden. Voor meer informatie en/of de exacte voorwaarden kĳk op renault.nl of bel gratis 0800-0303. Bedragen zĳn afgerond op hele euro’s. Rentewĳzigingen en drukfouten voorbehouden.

Min./max. 7,4-9,9 l/100km. Reps. 13,5-10,1 km/l. CO2: 195-259 g/km.

100008118 BS 230x300 Adv VU Pro+ 2.indd 1

09-04-13 15:21

Ingredients

Bestmix software helpt bij nieuwe etiketteringswet Adifo heeft zijn software up-to-date gemaakt voor de nieuwe verplichtingen als gevolg van de nieuwe Europese richtlijn voor het verstrekken van voedingsinformatie naar consumenten. Zo moeten in de ingrediëntenlijst de allergenen en allergeenbevattende ingrediënten duidelijk herkenbaar zijn, bijvoorbeeld vetgedrukt. Versie 3.23 van de Bestmix software voor de foodsector kan declaratiegegevens genereren zoals vereist in richtlijn 1169/2011. Het gaat hier vooral om nutriëntdeclaraties, de ingrediëntendeclaratie met de KWID en het gebruik van categoriebenamingen. Versie 3.23 bevat nieuwe functies, die een hoge standaardisering en automatisering bij het genereren van productspecificaties mogelijk maken. Dat betekent voor voedingsmiddelenbedrijven een besparing in tijd en een borging van het kwaliteitsimago, stelt Adifo. Bij Bestmix worden de gegevens uit de nieuwe richtlijn in vier talen meegeleverd, wat een flinke tijdsbesparing oplevert bij het opstarten van de projecten.

Neogen Europe breidt 3D-sneltesten allergenen uit

Meer info: Adifo www.adifo.com

Rousselot presenteert Peptan collageen peptiden Vion-dochter Rousselot presenteert tijdens de beurs Vitafoods 2013, van 14 tot 16 mei in het Zwitserse Geneve, Peptan collageen peptiden, die onder meer kunnen worden toegepast in producten die gezond ouder worden bevorderen. “Van Peptan collageen peptiden is bewezen dat ze senioren kunnen helpen actief en mobiel te blijven. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat dagelijkse inname gunstige effecten heeft op gewrichten en botten. Als zuiver eiwit kan Peptan ook spierherstel bevorderen en leeftijdsgerelateerd verlies van spiermassa voorkomen”, stelt het bedrijf. Op de beurs toont Rousselot de zeer uiteenlopende applicaties. Dit jaar heeft Rousselot Peptan verwerkt in een nieuwe formulering: een Acti-Bone zuivelshot voor het stimuleren van mobiliteit, een pompoensoep met een hoog eiwitgehalte voor ouderen, en amandelkoekjes en tropical collageenwater, beide om de schoonheid van binnenuit te vergroten. Het product is clean label en is als een zuiver eiwitpoeder verkrijgbaar in verschillende moleculaire gewichten en dichtheden. Volgens Rousselot kan het product zo worden verwerkt dat de organoleptische eigenschappen optimaal zijn. Rousselot houdt op 14 mei een seminar van een half uur over ‘Peptan and healthy aging’. Het seminar staat onder leiding van Peptan-directeur Christoph Engelbrecht en vindt plaats in het Supplier Seminar Theatre van de beurs om 12:50 uur.

Neogen Europe heeft de Reveal 3D-sneltesten voor allergenen uitgebreid met testen voor mosterd, totale melk, sesam en gliadine R5. Er waren al sneltesten voor amandel, ei, gluten, hazelnoot, pinda en soja. De Reveal 3D-sneltest is een eenvoudige en goedkope striptest die is ontwikkeld voor de snelle detectie van specifieke allergenen in spoelwater en oppervlakken. De testen kunnen na validatie tevens gebruikt worden voor het testen van sommige ingrediënten en eindproducten. Met de sneltest kan al in enkele minuten gezien worden of er contaminatie of kruisbesmetting met allergenen heeft plaatsgevonden in de productie en verwerking van voedingsmiddelen. De 3D-sneltest werkt volgens het bedrijf simpel door een monster met de bijgeleverde buffer te mengen. Door vervolgens de test in de vloeistof te dippen kan na 5 minuten het resultaat worden afgelezen. De testen worden compleet geleverd, zodat geen apparatuur nodig is en de test vrijwel overal en door iedereen in de voedingsmiddelenindustrie kan worden ingezet.

Meer info: Rousselot www.rousselot.com

Meer info: Neogen Europe www.negoneurope.com



31

16-04-13 08:04

Perslucht als ingrediënt Perslucht wordt in de voedingsmiddelenindustrie gebruikt voor tal-

Chr. Hansen introduceert SaltLite voor kaas

S

loze toepassingen. Soms wordt het ook gebruikt als ingrediënt, waarbij de perslucht in direct contact komt met het product. Bijvoorbeeld om een product te roeren, op te schuimen of te beluchten. In dat geval is het noodzakelijk om de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen met betrekking tot de persluchtinstallatie. Perslucht kan namelijk een potentieel risico vormen op besmetting met verontreinigingen die door perslucht worden meegevoerd. De risico’s voor veiligheid en kwaliteit van producten in de voedingsindustrie zijn zeer verschillend en het risico van verontreiniging wordt door diverse factoren bepaald (zie tabel). Er bestaan geen wettelijke voorschriften voor de kwaliteit van perslucht. Voedingsmiddelenproducenten zijn zelf verantwoordelijk voor de veiligheid van de producten en dus ook voor de kwaliteit van de perslucht. Risico’s in de perslucht kunnen worden beperkt door het gebruik van filters, food grade olie of olievrije compressoren. Een oliefilterset bestaat uit een voorfilter, een fijnfilter en een absorptiefilter met actief kool of een actief koolkolom waarmee oliedamp wordt verwijderd. Food grade olie bevat geen of nauwelijks vluchtige toxische componenten, maar ook hierbij is een oliefilterset noodzakelijk. Microbiologische risico’s van perslucht kunnen worden beperkt door het drogen van de perslucht en door het gebruik van sterielfiltratie. Geveke Persluchttechniek heeft in samenwerking met Précon Food Management het rapport ‘Voedselveilige perslucht’ gemaakt. Dit rapport gaat in op alle ins en outs van perslucht in relatie tot de veiligheid van voedingsmiddelen. Ook heeft Geveke een handige checklist uitgebracht met daarop een stroomschema. Aan de hand van dit schema

kunnen persluchtgebruikers binnen de foodsector snel zien aan welke kwaliteitseisen hun

toegepaste perslucht moet voldoen. Het rapport en de checklist zijn op te vragen bij Geveke Persluchttech-

Chr. Hansen komt met SaltLite, een product waarmee kaasproducenten het natriumgehalte in kaas kunnen reduceren. De zoutreductie kan oplopen tot 50 procent. SaltLite bevat DVS starter- en adjunctcultures en het kaasstremsel CHY-MAX M. De cultures zijn speciaal geselecteerd om het smaakprofiel te verbeteren van kaas met een lager natriumgehalte, terwijl CHY-MAX M bijdraagt aan een goede textuur en een minder bittere smaak.“Met SaltLite kunnen kaasproducenten tot 50 procent minder natrium gebruiken en tegelijkertijd een kwaliteitsproduct leveren. Bovendien bevat SaltLite alleen natuurlijke ingrediënten die al worden toegepast bij de bereiding van kaas”, zegt Timothy Wallace, marketingmanager enzymen bij Chr. Hansen. SaltLite is het resultaat van een onderzoeksproject van Chr. Hansen met de Universiteit van Kopenhagen. Development scientist Kirsten Kastberg Møller deed promotieonderzoek naar zoutreductie in kaas.

niek. Mogelijke verontreiniging

Mogelijke bron

Omschrijving van het risico voor de volksgezondheid

Oliedruppels

Aanzuiglucht

Hoog risico voor roerlucht en open product.

Meer info: Chr. Hansen www.chr-hansen.com

Oliedamp (uitlaatgassen) Olie-aerosolen

Smeerolie in

de compressor

Micro-organismen

Aanzuiglucht (stof)

Raps op IFFA Mogelijk hoog risico voor kwetsbare producten en voor risicogroepen.

Distributiesysteem

Waterdamp

Aanzuiglucht

Groei van micro-organismen en roestvorming

Wateraerosolen

Distributiesysteem

in het distributiesysteem.

Distributiesysteem

Het risico is normaal gesproken laag.

Waterdruppels Roest en pipescaling

Meer info: Geveke Persluchttechniek www.geveke-persluchttechniek.nl

32

Kruidenleverancier Raps presenteert van 4 tot en met 9 mei op de beurs IFFA in Frankfurt oplossingen voor de out-of-homemarkt. Het gaat om ingrediënten voor de lunch en voor snacks, waarmee een verse toon wordt gegeven aan vlees, worsten en snacks. Alle producten, van de dressings en dips tot de marinades, sauzen en soepen, hebben een korte ingrediëntenlijst, kunnen gemakkelijk worden verwerkt en hebben een hoge stabiliteit, aldus Raps. Het bedrijf geeft de klanten adviezen over receptuur en toont hoe maaltijden zo aantrekkelijk mogelijk kunnen worden gepresenteerd. Meer info Raps www.raps.com



16-04-13 08:04

F z 9 m H s k a c f l N o f e D w r A h

M F w

M

Ingredients

Starterculturen Frutarom Savory Solutions Frutarom Savory Solutions richt zich op de beurs IFFA, van 4 tot 9 mei in Frankfurt, op gefer menteerde worstspecialiteiten. Het bedrijf presenteert een reeks starterculturen onder de over koepelende merknaam Bitec. Het assortiment varieert van starter culturen die zorgen voor snelle fermentatie tot culturen die ge leidelijk de pH-waarde verlagen. Naast starterculturen levert de onderneming voedingsmiddelen fabrikanten mixen voor het rijpen en smaakconcepten die speciaal worden aangepast aan de wensen van de klant. De nieuwste ontwikkeling binnen het Bitec portfolio zijn de starterculturen die de productie van Italiaanse worsten als Salami Milano en Salami Felino mogelijk maken. Producenten kunnen beschikken over een reeks starterculturen die een langzaam rijpingsproces in gang zetten, zoals in Zuid-Europa gebruikelijk is. Als worst langzaam rijpt, krijgt het een milde, onderscheidende smaak. Frutarom stelt zelfs oplossingen te hebben ontwikkeld die voor dezelfde karakteristieke smaak zorgen, maar dan bij een snellere rijping. Meer info: Frutarom www.gewuerzmueller.de

MSC-keurmerk voor Vitalize Krillolie

Lithos levert cholesterolverlagend Promoat Lithos Ingredients levert Promoat, een beta-glucan uit haver met een hoog moleculair gewicht dat het cholesterolgehalte verlaagt. Bovendien heeft de oplosbare vezel een verzadigend effect. Het geeft een crèmig mondgevoel, is een uitstekende waterbinder en is ook goed te gebruiken in lichtgekleurde producten. Promoat biedt de mogelijkheid diverse generieke (artikel 13) en specifieke (artikel 14) gezondheidsclaims te gebruiken. Gebruikmakend van en meeliftend op de toegestane claims op Promoat zijn tevens combinaties mogelijk met andere ingrediënten. Lithos Ingredients richt zich op de levering van hoogwaardige ingrediënten, waarbij de nadruk ligt op kwaliteit, functionaliteit en van natuurlijke oorsprong. Het bedrijf stelt daarbij intensief samen te werken met de klanten en fabrikanten. Meer info: Lithos Ingredients www.lithosingredients.nl

Suprasel OneGrain zoutvervanger voor vlees

Vitalize heeft als eerste Nederlandse leverancier van Krillolie het MSC-keurmerk voor duurzame visserij in ontvangst genomen. Krillolie wordt gewonnen uit kleine garnaalachtige diertjes die rijk zijn aan omega-3, dat bijdraagt aan de gezondheid van onder andere het hart, de bloedvaten en de hersenen. Krill (Euphausia superba) is een klein garnaalachtig schaaldiertje afkomstig uit de schone wateren rond Antarctica. Krill staat laag in de voedselketen, voedt zich met plankton en is daarom rijk aan omega-3 vetzuren, stelt de producent. Krill behoort tot de grootste biomassa in de oceaan en heeft een groot regeneratievermogen. Krillolie bevat net als visolie omega-3 vetzuren. Verschillende studies tonen aan dat deze vetzuren vanuit krillolie beter worden opgenomen door het lichaam. Ook veroorzaken krilloliecapsules, in tegenstelling tot sommige visolie-producten, geen oprispingen of een vissige nasmaak. Naast omega-3 vetzuren (EPA en DHA) bevat krillolie ook van nature het krachtige antioxidant astaxanthine.

AkzoNobel Salt Specialties biedt samen met geur- en smaakspecialist Givaudan een oplossing voor natriumreductie in vleesproducten. Het gaat bij om de één-op-één zoutvervanger Suprasel OneGrain TS-M100. In de zoutvervanger zijn natriumzout, kaliumzout en aroma in één korrel gecombineerd. Hierdoor heeft het dezelfde bewerkings- en oploseigenschappen als normaal zout (natriumchloride of keukenzout). Ook smaakt en oogt het hetzelfde. Met Suprasel OneGrain kunnen fabrikanten het natriumgehalte in hun producten tot 40 procent verlagen. TS-M100 is ontwikkeld met Givaudan. AkzoNobel bracht de technologische kennis in en Givaudan de smaakexpertise, via smaaktechnologie TasteSolutions. TS-M100 is toepasbaar in een breed scala aan vleesproducten. Eerder had AkzoNobel ook al een versie voor brood op de markt gebracht.

Meer info: Vitalize www.vitalize.nl

Meer info: AkzoNobel Salt Specialties www.suprasel.com



33

16-04-13 08:04

Veel besparen met HD- Flexo?

Snel en effectief veel klanten bereiken? Adverteer dan op:

www.evmi.nl HD-Lithografie

De hoogste kwaliteit uit slechts vĳf kleuren!

HD-FLEXODRUKKERĲ

Wist u dat .. - de site www.evmi.nl maandelijks zo’n 50 duizend keer wordt bezocht? - de bezoekers iedere maand rond de 100.000 page views genereren?

Reserveer meteen de positie van uw keuze bij Felix Berentsen of Wilma Zijlstra

Interesse? Bel:(0318) 550 333

www.viv.nl

[email protected] | +31 (0)6-42759518 [email protected] | +31 (0)88-2944847

Antioxidanten winnen uit groenten en fruit Ingredients

Tekst: Tom van der Meer | Foto: Phytonext

Phytonext heeft een nieuwe technologie ontwikkeld om hoogwaardige stoffen uit planten te winnen. Het Wageningse bedrijf gebruikt een extractiemethode die selectief is en werkt volgens een mild proces. Bij hoogwaardige stoffen kan gedacht worden aan antioxidanten, als lycopeen, carotenoïden en polyfenolen, die worden gewonnen uit tomaten, aubergines, maar ook uit druivenschillen. Deze stoffen zijn in veel gevallen complex, erg kwetsbaar en gevoelig voor beschadiging door temperatuur, zuurstof of zuur. Hierdoor zijn ze lastig op een economisch interessante manier te winnen en te verwerken. Phytonext werkt met een nieuwe extractiemethode die gewenste micronutriënten onder milde omstandigheden heel gericht kan winnen. Dit kan zelfs bij zeer gevoelige stoffen, die bij reguliere extractiemethoden worden afgebroken. “Wij zijn in staat om deze gevoelige functionele stoffen uit plantenmateriaal te halen, met behoud van functionaliteit en activiteit”, stelt Jordi Jongbloed, business development manager van Phytonext. “Ook kunnen we een vorm van procesintensificatie bieden, door ons te richten op díe stof die gewenst is. Daar hoort bij dat we geen oplosmiddel in het extract achterlaten. Het is dus vrij van vervuilingen.” Bovendien maakt het dat het bedrijf het extract direct kan formuleren volgens door de voedingsmiddelenproducent gewenste specificatie-eisen.

het goedkoper winnen van functionele stoffen of aan het verwaarden van plantaardige zijstromen.” Phytonext kan met het proces behalve antioxidanten ook UV-beschermende stoffen uit planten halen. “In bredere zin richten wij ons op alle hoogwaardige componenten die een bepaalde functionaliteit toevoegen aan het levensmiddel of eindproduct. Te denken valt aan gezondheidsbevorderende functionaliteiten.”

Phytosol-A Over de exacte methode wil Jongbloed niets kwijt. “Dat is het geheim van de smid.” Het komt er globaal op neer dat de grondstof waaruit de extracten worden gehaald, wordt vermalen en zo nodig mild wordt gedroogd. De extractie gebeurt met Phytosol-A, in zulke milde condities dat gevoelige componenten geen schade ondervinden. Door te variëren met de condities kan via de extractie geselecteerd worden, bijvoorbeeld op grootte van de deeltjes of de mate waarin ze van water houden. “Dat opent een scala aan mogelijkheden”, stelt Jongbloed. “Denk bijvoorbeeld aan

Pilotopstelling Phytonext BV is een relatief jong bedrijf dat sinds oktober 2012 bestaat. De oprichters werken al langer samen met bedrijven als Top BV. De afgelopen vijf jaar is er intensief geëxperimenteerd met de technologie zodat deze verder geoptimaliseerd kon worden. De innovatieve start-up heeft samen met Top BV een pilotinstallatie ontwikkeld. Inmiddels is deze pilotopstelling beschikbaar voor geïnteresseerde bedrijven om de technologie te testen en de mogelijkheden te laten zien. Ook is Phytonext op dit moment bezig met de ontwikkeling van industriële apparatuur.

Natuurlijk alternatief De hoogwaardige, functionele stoffen die uit planten geëxtraheerd worden, zijn volgens Jongbloed vooral interessant voor producenten van functional foods, flavors and fragrances, supplementen en nutraceuticals. “Maar er kan ook gedacht worden aan bedrijven die naar mogelijkheden zoeken om, als alternatief voor synthetische stoffen, (meer) natuurlijke ingrediënten met specifieke functionaliteiten in hun producten te gebruiken. Dit soort toepassingen is gebaat bij actieve stoffen die hun hoogwaardige maar kwetsbare werkzaamheid behouden. En omdat wij plantaardig restmateriaal ook tot waarde kunnen brengen, is het dus natuurlijk én duurzaam.”

Phytonext heeft een pilotopstelling voor het selectieve en milde proces. eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013

35_phytonext.indd 35

35

16-04-13 08:03

“Wie kent de slimste weg van idee naar innovatie?” De adviseurs van Agentschap NL helpen bij het kiezen van de juiste route “Als technostarter ben je altijd op zoek naar kapitaal. Dankzij Agentschap NL hebben wij onze weg naar aanvullende financiering zonder onnodige rompslomp kunnen vinden. Ze zien het hele plaatje, snappen je behoefte en komen snel in actie. Precies wat een innovatief bedrijf nodig heeft.” Lees het verhaal van Type22 en ontdek wat Agentschap NL voor u kan betekenen.

www.agentschapnl.nl/innoveer Jorick Naber, Financial director en Roel Reijnen, Managing director, Type22, Delft

Als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal

De komende editie van EVMI verschijnt op: Vrijdag 7 juni a.s. Deadline: 22 mei Het thema voor deze uitgave is: VERWERKINGSAPPARATUUR

Voor advertenties/advertorials kunt u contact opnemen met Wilma Zijlstra 088 2944847 of Felix Berentsen 06-42 75 95 18.

Verschillen in oordeel hygiëne-inspecties bij foodbedrijven

‘Groen van de een moet groen van de ander zijn’ Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Flickr, Henk Riswick, Norbert van der Werff

Het belang van hygiëne bij bedrijven die voedingsmiddelen produceren of verkopen is groot. Maar bij inspecties blijken de NVWA, certificerende instellingen en hygiënebureaus de lat niet allemaal even hoog te leggen. Dat bleek tijdens het symposium ‘Waarborgen van Voedselveiligheid: hoe gerust kun je zijn’, georganiseerd door FiMM.

“Dat is pure fraude.” Hugo de Sitter, voorzitter van het Centraal College van Deskundigen HACCP dat het schema HACCP beheert, is helder over de recente incidenten met paardenvlees in rundvleesproducten. In zijn algemeenheid zijn bedreigingen van de voedsel-

veiligheid volgens hem naast fraude te wijten aan wat hij noemt stommiteiten. “Men doet het bewust verkeerd, of men weet het niet.” Hij stelt dat bijna alle bedrijven van goede wil zijn. “Ze willen een faire prijs en een goed product leveren. De retail wil echter een zo

laag mogelijke prijs, waardoor de marges onder druk komen. Dat maakt het moeilijker het hoofd boven water te houden.” Voedingsmiddelenbedrijven hebben bovendien te maken met concurrentie waardoor de prijzen onder druk komen. Fabrikanten zoeken daarom de grens op. “Ze gaan bij sterilisatie en pasteurisatie op het randje zitten. Meer verhitten kost extra energie en het product wordt er niet beter van. Voor opslag geldt iets dergelijks.” Hij constateert dat aan de andere kant de terugtredende overheid de verantwoordelijkheid meer bij de bedrijven legt. “Dat is terecht, maar betekent dat men minder langs komt.” Door de druk op de marges, de

>>>


37-38-39_fimm.indd 37

37

15-04-13 13:01

toename van de risico’s en minder toezicht van de overheid is het extra belangrijk het bedrijf door een externe partij te laten doorlichten op de voedselveiligheid, aldus De Sitter. Gelijke beoordeling Hij wees op het belang van een gelijke beoordeling door certificerende instellingen. Het Centraal College van Deskundigen HACCP organiseert daarom jaarlijks een harmonisatiedag waarbij auditoren cases bespreken. De Sitter gaf twee voorbeelden. Wat te doen als bij een interne hygiënecontrole geconstateerd wordt dat enkele vloertegels beschadigd zijn, evenals een hor, en twee weken later bij een externe audit het herstel ingepland is, maar nog niet verholpen? “Is dat dan ernstig? Nee, want het herstel staat ingepland. Alleen als het hartje zomer is en er bijen en vliegen rondzoemen, is het wél een probleem.”

Hans Beuger van de NVWA pleit ervoor dat certificerende instellingen onaangekondigde inspecties gaan uitvoeren.

De tweede case betrof een gecertificeerd bedrijf dat handelt in groente en fruit. Bij de onderneming staan kiemgroenten (levende plantjes) in een deels open bakje. Op het productlabel staat ‘opslaan bij 2-4 graden Celsius’, terwijl dat normaal gesproken 8 graden Celsius is. Volgens de auditor is dat een tekortkoming, terwijl het bedrijf stelt dat de lagere temperatuur bedoeld is om de groei van de kiemgroente te beperken en niet vanwege de voedselveiligheid. Volgens De Sitter is er dan geen sprake van een tekortkoming. Als het zou gaan om gesneden en verpakte kiemgroenten, zou een onjuiste temperatuur echter wél een ernstige tekortkoming zijn. Zelfde meetlat Ook Wil Jansen, accountmanager van hygiënebureau Houwers Holtackers benadrukte het belang van een gelijke beoordeling. Houwers Holtackers is erkend als Privaat Orgaan Controlesysteem (POC). De POC’s voeren bij ambachtelijke bedrijven onaangekondigde inspecties uit op alle onderdelen van de hygiënecode en dat wordt aangevuld met microbiologisch onderzoek ter verificatie. De inspecties vinden twee keer per jaar plaats, dus veel vaker dan de inspecties door de NVWA. De goedgekeurde bedrijven krijgen dan in principe geen direct toezicht meer door de NVWA. De NVWA audit op zijn beurt de POC’s en neemt steekproeven ter verificatie. “We willen graag samenwerken met de NVWA, maar dan wel op basis van dezelfde afspraken en dezelfde meetlat.” Nu is dat volgens hem niet het geval. Hij sprak er zijn verwondering over uit dat de norm die de POC’s van de NVWA moet hanteren hoger is dan de norm die de NVWA zelf hanteert. Bij de inspecties van de NVWA is

Openbaarmaking De openbaarmaking van de inspectiegegevens van de NVWA is bedoeld om het vertrouwen van burgers in de overheid te vergroten door inzicht te geven in de achtergronden van het toezicht, de werkwijze en de resultaten. Nu zijn op vwa.nl de inspectiegegevens te zien van bestrijdingsmiddelen op groenten en fruit en de hygiëne bij horecaketens, supermarkten, cateraars, bakkerijketens, slagerijketens en van de levensmiddelenverkoop van tankstations. Het is de bedoeling dat verder uit te breiden, maar in welke vorm, is nog niet helemaal duidelijk. De gegevens op de website mogen niet ouder zijn dan twee jaar.

59 procent van de bedrijven ‘groen’, terwijl bij de inspectie door Houwers Holtackers slechts circa 10 procent groen is. Voor een deel wordt dat verschil verklaard doordat die 59 procent industriële voedingsmiddelenbedrijven betreft, terwijl de bakkers, slagers en ijsbereiders die Houwers Holtackers bezoekt ambachtelijke bedrijven zijn. Dat verklaart echter niet het grote verschil, meent Jansen. Volgens hem mogen de POC’s pas groen geven bij een rapportcijfer 8, terwijl de NVWA dat zelf al bij een 6 doet. Hij meent dat het groen van een POC gelijk moet zijn aan het groen van de NVWA. “Dat moet één-op-één uitwisselbaar zijn.” Ondernemers betalen voor de inspecties van POC’s en als de kans op een goede beoordeling door de NVWA groter is, gaan ze niet met de POC’s in zee. “Onder-

Wil Jansen (Houwers Holtackers): “POC’s mogen pas groen geven bij een rapportcijfer 8, terwijl de NVWA dat zelf al bij een 6 doet.”

NVWA krimpt Het personeelsbestand van de NVWA is de afgelopen jaren behoorlijk ingekrompen. Er zijn nu nog 2100 fte. Voor 7500 industriële productielocaties zijn er 75 inspecteurs.

38


37-38-39_fimm.indd 38

15-04-13 13:02

nemers gaan niet meebetalen aan hun eigen diskwalificatie. Bij ons lopen ze het risico als oranje te worden beoordeeld. Terwijl dat bij de NVWA groen zou zijn…” Free riders Hans Beuger, coördinerend specialistisch inspecteur voedselveiligheid bij de NVWA, wijt de grote verschillen in de statistieken aan het verschil in beoordeelde bedrijven; industriële of ambachtelijke bedrijven. Hij is het eens met Jansen dat het groen van de één, het groen van de ander moet zijn. Beuger valt op zijn beurt over verschillen in het oranje gebied van inspecties door certificerende instellingen en inspecties door de NVWA. In de ogen van de NVWA zijn er nog te veel gecertificeerde bedrijven die oranje of zelfs rood zijn. Een samenwerkingsverband met de FNLI, de certificeerders en de schema-eigenaren tracht de kwaliteit en dus het vertrouwen in certificatie te vergroten. De voorlopige conclusie is dat de regels voor certificatie en de certificeringsinstellingen van voldoende niveau zijn. Toch meent Beuger dat certificerende instellingen de voorspelbaarheid van inspecties bij levensmiddelenbedrijven kunnen verkleinen door onaangekondigde inspecties uit te voeren. ‘Free riders’ kunnen zo worden aangepakt. Volgens Beuger zijn er in de voedingsmiddelenindustrie ‘free riders’ die een certificeringstraject niet ingaan om de kwaliteit te kunnen garanderen, maar puur omdat afnemers in de retail om certificering vragen. “Ze hebben geen intrinsieke motivatie.” Ze zoeken bij wijze van spreken naar de goedkoopste certificeerder en het kwaliteitssysteem dat voor hen het gemakkelijkste in te voeren is. Beuger stelde bovendien voorstander te zijn van communicatie tussen de NVWA en certificerende instellingen. Op die manier kan de NVWA aan een certificeerder uitleg vragen als een door die instelling gecertificeerd bedrijf bij inspectie door de NVWA ernstige tekortkomingen blijkt te hebben. “Dan kunnen we vragen hoe het mogelijk is dat dit bedrijf gecertificeerd is.” Dat gebeurt bijvoorbeeld als een bedrijf ‘donkeroranje’ is, dus tegen rood aanzit. Convenanten Diverse bedrijven, als Vion, Cargill, Lamb Weston/Meijer, Perfetti Van Melle en DQCS en het Productschap Akkerbouw met betrekking tot RiskPlaza, hebben met de NVWA een convenant afgesloten. Het zijn excellente levensmiddelenbedrijven met een goede staat van dienst en de juiste bedrijfscultuur. Het zijn ondernemingen die voortdurend streven naar verbetering. Een traditionele inspectie van de NVWA biedt dan weinig toegevoegde waarde.

Buddy-project Ronald Buis, manager food safety quality improvement & audit team external factory’s continental Europe van Heinz, stelde dat het belangrijk is medewerkers goed te begeleiden. “Daar waar het niet goed gaat, moet je een medewerker niet neerschieten, maar belonen met een opleiding.” Hij pleit voor buddy-projecten, waarmee een junior medewerker ondersteuning krijgt van een meer ervaren collega. “Het kost weinig en heeft veel meerwaarde. Je kunt er daadwerkelijk verbeteringen mee aanbrengen in je bedrijf.”

Voor de voedingsmiddelenfabrikanten heeft het als voordeel dat er meer gesproken kan worden over verbeterplannen. De bedrijven delen controlegegevens met de NVWA en worden niet meer door de NVWA geïnspecteerd. Dat heeft vooral zin bij ondernemingen met meerdere vestigingen. Beuger: “Cargill heeft bijvoorbeeld 20 productielocaties in Nederland. Als er bij Cargill één contactpersoon is, en bij de NVWA één contactpersoon, kan er een efficiencyslag worden gemaakt.” Beuger stelt echter dat geëvalueerd gaat worden of de NVWA doorgaat met de convenan-

ten. Het blijkt namelijk meer tijd te kosten dan de reguliere inspecties. “Als de terugverdientijd vijf tot tien jaar is, kun je je afvragen of het zinvol is. Voor bedrijven is het heel interessant te communiceren op basis van gelijkwaardigheid, het heeft meerwaarde. Aan de andere kant is er de politieke vraag over de onafhankelijkheid van de overheid. Die loopt afbreukrisico. Wat als er in producten van een bedrijf met een convenant paardenvlees wordt aangetroffen, terwijl dat niet op het etiket staat? De overheid moet onafhankelijk zijn.” eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013

37-38-39_fimm.indd 39

39

15-04-13 13:02

Bedrijvengids Onderstaand vindt u een praktische (alfabetische) lijst van de bedrijven die momenteel op de online versie op www.evmi.nl staan. Deze pagina’s worden dit jaar regelmatig gepubliceerd. Staat uw bedrijf er nog niet bij? Op www.evmi.nl/bedrijvengids kunt u de verschillende mogelijkheden hiervoor bekijken.

A

C

ACO BV Postbus 217 7000 AE DOETINCHEM 0314-368280 www.aco.nl Air Products Postbus 37601 1030 BA AMSTERDAM 020-4353535 www.airproducts.nl Ardagh Glass Benelux Postbus 60 5100 BC DONGEN 013-5792911 www.ardaghglass.com

Bito Systems NV Boomsesteenweg 97 B-2630 AARTSELAAR 0032-38709900 www.bitosystems.com

Azelis Netherlands Meerpaal 5 4904 SK OOSTERHOUT (NB) 0162-423240 www.azelis.com

Bosch Rexroth B.V. Kruisbroeksestraat 1 5281 RV BOXTEL 041-1651623 www.boschrexroth.nl

B Bakels Senior NV Postbus 44 1380 AA WEESP 0294-414559 www.bakels-senior.nl Barentz N.V. Excelsiorlaan 7-box 2 B-1930 ZAVENTEM 0032-2725 2430 www.barentz.com

De volgende editie van EVMI verschijnt op: 7 juni 2013 Thema: Verwerkingsapparatuur Voor vragen over advertenties: Wilma Zijlstra: 088-2944847 Felix Berentsen: 06-42759518 40

Beneo Aandorenstraat 1 B-3300 TIENEN 0032-16801301 www.beneo.com

Bouwpaco BV Voltastraat 22 3771 RZ BARNEVELD 0342-420821 www.bouwpaco.nl Brenntag Nederland BV Postbus 79 3300 AB DORDRECHT 035-5889200 www.brenntag.nl Bruins BV Postbus 255 2170 AG SASSENHEIM 0252-240040 www.bruins.nl Van den Burg Eiproducten BV Postbus 220 5140 AE WAALWIJK 0416-671400 www.vandenburg.nl

Cargill B.V. Cargill Texturizing Solutions Postbus 499 1500 EL ZAANDAM 075-6501501 www.cargilltexturizing.com Chr. Hansen Gelderlandhaven 5A 3433 PG NIEUWEGEIN 030-6019920 www.chr-hansen.com

O P E N

C O N T R O L

S Y S T E M S

CIMPR O

DNV Business Assurance Zwolseweg 1 2994 LB Barendrecht Tel: 010-2922700 www.dnvba.nl DSM Nutritional Products Dorpsstraat 4 B-9800 DEINZE 0032-93811234 www.dsm.com

E Cimpro Postbus 3196 4800 DD BREDA 076-5317788 www.cimpro.com

Endress+Hauser B.V. Nikkelstraat 6-12 1411 AK NAARDEN 035-6958611 www.endress.nl

Codrico Rotterdam B.V. Rijnhaven Z.z. 15 3072 AJ ROTTERDAM 010-4845133 www.codrico.com

D Dera Sloterweg 258 1171 CX BADHOEVEDORP 020-658008 www.dera.nl Dinnissen BV Horsterweg 66 5975 NB SEVENUM 077-4673555 www.dinnissen.nl

Eriks Bv Toermalijnstraat 5 1812 RK ALKMAAR 072 515 15 14 www.eriks.nl

F Fa. L.I. Frank Postbus 46 7390 AA TWELLO 0571-272141 www.lifrank.nl


_EVMI_bedrijvengids_.indd 40

15-04-13 15:22

Flavodor Flavours & Fragrances BV Industrieweg 78 5145 PW WAALWIJK 0416-340405 www.flavodor.nl

G Geerlofs Koeltechniek BV Postbus 137 2600 AC DELFT 070-3192132 www.grenco.nl Gronfa Procestechniek BV Brinkhorst 14 7207 BG ZUTPHEN 0575-523000 www.gronfa.com

Hosokawa Micron B.V. Gildenstraat 26 7005 BL DOETINCHEM 0314-373333 www.hosokawamicron.nl Huijbregts Groep Postbus 165 5700 AD HELMOND 0492-596300 www.huijbregts.nl

H Hahn & Co. Benelux BV, G.C. Hoge Akkers 6 7961 AA RUINERWOLD 0522-263631 www.gchahn.com HAS KennisTransfer Postbus 90108 5200 MA ‘S-HERTOGENBOSCH 073-6923637 www.haskennistransfer.nl Hethon Nederland BV Granaatstraat 50 7554 TR HENGELO (O) 074-2500555 www.hethon.nl Hevea BV Postbus 1 8100 AA RAALTE 0572-341550 www.dunlopboots.com

Krohne Nederland b.v. Postbus 110 3300 AC DORDRECHT 078-6306200 www.krohne.com

Mettler-Toledo BV Postbus 6006 4000 HA TIEL 0344 638363 www.mt.com

I Idépack Verpakkingsmachines BV Edisonweg 24-a 3752 LV BUNSCHOTEN 033-2990008 www.idepack.com Illycaffè Nederland B.V. Mijlweg 12 3295 KH ‘S-GRAVENDEEL 078-6738888 www.illy.com

Gullimex BV Postbus 114 7620 AC BORNE 074-2657788 www.gullimex.com

K

Imaje BV Grutterij 14 1185 ZV AMSTELVEEN 020-5457821 www.imaje.nl Improving Quality Liniestraat 1 -A 4051 BN OCHTEN 06-22940774 www.improvingquality.nl IN2FOOD Postbus 93 6920 AB DUIVEN 026-3186704 www.in2food.nl ISACert Nederland Obrechtstraat 28 E 8031 AZ ZWOLLE 0031 (0) 88-4722378 www.isacert.nl

J Jan Dekker International B.V. Plein 13-1 1521 AP WORMERVEER 075-6479999 www.jandekker.com

Kroonenburg Advies BV Helftheuvelweg 11 5222 AV ‘S-HERTOGENBOSCH

073-6222867 www.kroonenburgadvies.nl

MPS Meat Logistics B.V. Albert Schweitzerstraat 33 7131 PG LICHTENVOORDE 0544-390500 www.mps-group.nl

L Labor Activa BV Postbus 58 4650 AB STEENBERGEN 0167-538913 www.laboractiva.nl Lock Inspection Systems B.V. Daalderweg 17 4879 AX ETTEN-LEUR 076-5030212 www.lockinspection.com LSBL Services VOF Galvanistraat 1 6716 AE EDE 0 318 69 69 99 www.lsbl.nl

Munters BV Postbus 655 2400 AR ALPHEN AAN DEN RIJN 0172-421600 www.munters.nl

N N&S Quality Consultants B.V. Hogeweg 129 5301 LL ZALTBOMMEL 0418-575850 www.ns-quality.nl

Lubron Waterbehandeling BV Postbus 540 4900 AM OOSTERHOUT 0162-426931 www.lubron.eu

M MasterLab BV Postbus 1 5830 MA BOXMEER 0485-589470 www.masterlab.nl

Nederlandsch Octrooibureau Jan Willem Frisolaan 13 2517 JS ‘S-GRAVENHAGE 070-3312598 www.nlo.nl Nutrilab BV Postbus 7 4284 ZG RIJSWIJK 0183-446305 www.nutrilab.nl eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013


41

15-04-13 15:22

O O. P. & P. Product Research BV Burg. Reigerstraat 89 3581 KP UTRECHT 030-2516772 www.opp.nl

Uw bedrijfsgegevens ook op deze pagina’s ? Ga naar www.evmi.nl/ bedrijvengids of bel voor meer informatie naar 088-2944847

Oxoid BV Postbus 134 1170 AC BADHOEVEDORP 020-4106500 www.oxoid.com

P Paardekooper Postbus 1552 3260 BB OUD-BEIJERLAND 0186-648222 www.paardekooper.nl PACCOR Netherlands B.V. Watergoorweg 69 3861 MA NIJKERK 088-5790900 www.paccor.com Pcdata BV Wiebachstraat 32 6466 NG KERKRADE 045-5442343 www.pcdata.nl Pedak Meettechniek BV Postbus 3030 6093 ZG HEYTHUYSEN 0475-497424 www.pedak.nl Peeters Ingredients Postbus 6 4700 AA ROOSENDAAL 0165-590758 www.penotti.com

42

Pietercil Delby’s N.V. Vitseroelstraat 74 B-1740 TERNAT 0032-25838100 www.pietercil.com Pillopak BV Postbus 8 6960 AA EERBEEK 0313-676211 www.pillopak.nl

R Racke Nederland BV Draaibrugweg 12-D 1332 AD ALMERE 036-5325008 www.racke.nl Ranks Meel BV Postbus 16 4233 ZG AMEIDE 0183-606200 www.ranksmeel.nl

Punselie Bakery House BV Spieringstraat 121 2801 ZK GOUDA 0182-526873 www.punselie.nl Puratos Nederland Industrieweg 1 4762 AE ZEVENBERGEN 0168-326260 www.puratos.nl

Q Quaker Oats BV Postbus 5219 3008 AE ROTTERDAM 010-2906888 www.pepsico.nl Queens Products Postbus 69 7050 AB VARSSEVELD 0315-270115 www.queensproducts.com Quik & Zonen BV Postbus 5 5320 AA HEDEL 073-5992093 www.hquik.nl

Heeft u al een gratis abonnement op de digitale nieuwsbrief van EVMI ? Ga naar de

Poll Food BV Postbus 10 2410 AA BODEGRAVEN 0172-635200 www.pollfood.nl Précon Food Management BV Postbus 26 3980 CA BUNNIK 030-6566010 www.precon-food.nl

Remmers Bouwchemie BV Postbus 142 7900 AC HOOGEVEEN 0528-229333 www.remmerbouwchemie.nl

website en registreer u !

Raps Benelux Postbus 369 5680 AJ BEST 0499-373525 www.raps.com

Ravensbergen BV Postbus 78 2170 AB SASSENHEIM 0252-219102 www.ravensbergenbv.nl Ravoska Kaas Import Donau 86-88 2491 BC DEN HAAG 070-3012760 www.ravoska.com Refresco Benelux B.V. Oranje Nassaulaan 44 6026 BX MAARHEEZE 0172-630630 www.refresco.nl Reijrink Brood & Banket Buys Ballotstraat 13-D 7131 PN LICHTENVOORDE 0544-371900 geen website Remia C.V. Dolderseweg 107 3734 BE DEN DOLDER 030-2297911 www.remia.nl

Rittal BV Postbus 246 6900 AE ZEVENAAR 0316-591911 www.rittal.nl

Roders Wijnterminal Postbus 2085 1000 CB AMSTERDAM 020-6932194 Roem van Yerseke B.V. Groeninx van Zoelenstraat 35 4401 KZ YERSEKE 0113-577700 www.roemvanyerseke.nl Rog Visspecialiteiten BV Kamperstraat 17 7418 CA DEVENTER 0570-622313 www.rog-fish.com Roma Nederland BV Postbus 59 4940 AB RAAMSDONKSVEER 0162-512012 www.romaned.nl Royaan B.V. Hoge Maat 8 3961 NC WIJK BIJ DUURSTEDE 0343-596659 www.royaan.nl



15-04-13 15:22

Rudolf Vermeulen Bonbons BV Willebrorduslaan 1-3 5581 GA WAALRE 040-2212360 www.rudolfvermeulenbonbons.com

Schmitt Söhne Nederland Baansestraat 14-B 5825 BX OVERLOON 0478-649162 www.schmitt-soehne.com

Simac QuadCore BV De Run 1101 5503 LB VELDHOVEN 040-2582100 www.simacquadcore.nl

Suiker Unie Postbus 100 4750 AC OUD-GASTEL 0165-525252 www.suikerunie.nl

Ruig & Zonen BV Zuideinde 235 1511 GE OOSTZAAN 075-6847300 www.ruig.nl

Schobbers BV, H. CH. Vasco da Gamaweg 8 5928 LD VENLO 077-3969120 www.schobbers.nl

SKF Nederland Postbus 1275 3430 BG NIEUWEGEIN 030-6075957 www.nederland.skf.com

Sunware BV Postbus 5135 5004 EC TILBURG 013-5703200 www.sunware.nl

Schouten wijn & gedistilleerd import BV Tasmanstraat 131-135 2518 VM ‘S-GRAVENHAGE 070-3454202 www.schoutenimport.nl

SKM Europe BV Ridderplantsoen 7 3523 HV UTRECHT 030-2325846 www.skmegg.com

SVZ - International BV Postbus 27 4870 AA ETTEN-LEUR 076-5049494 www.svz.com

S Samba BV Postbus 89 2660 AB BERGSCHENHOEK 010-5243940 www.dutch-nut-group.nl Sanders Vleeswaren BV Risseweg 24 6004 RM WEERT 0495-452300 www.sandersvleeswaren.nl Sara Lee Household & Body Care Nederland BV Postbus 2 3500 CA UTRECHT 030-2978700 www.saralee.com SATO Benelux Techniekweg 1-B 3481 MK HARMELEN 0348-444437 www.satoeurope.com Sauter Wijnen Withuisveld 16 6226 NV MAASTRICHT 043-3637799 www.sauterwijnen.nl SCA Hygiëne Products BV Postbus 670 3700 AR ZEIST 030-6984600 www.sca.com

Schouw Informatisering B.V. Postbus 435 4870 AK ETTEN - LEUR 076-5042520 www.schouw.org Senzora BV Postbus 104 7400 AC DEVENTER 0570-683333 www.senzora.com Sfinc Jadico Netherlands Linschotenstraat 93 NL-3044 AV ROTTERDAM (0)10 462 66 00 www.sfincgroup.eu Siebrand B.V. Postbus 121 8260 AC KAMPEN 038-3313041 www.siebrand.nl Silletti Vof Veldweg 16 5321 JE HEDEL 073-5992298 www.silletti.nl

Silliker Netherlands B.V. Postbus 153 6710 BD EDE 0318- 649444 www.silliker.nl

T Tandex Districenter Anthonie Fokkerstraat 18 3772 MR BARNEVELD 0342-404880

SoFine Foods BV Postbus 30050 6370 KB LANDGRAAF 045-5338240 www.sofine.nl Soubry Nederland BV Postbus 290 3720 AG BILTHOVEN 030-2291616 www.soubry.com Spraybest Europe BV Zwanenburgerdijk 335 1161 NN ZWANENBURG 020-4976780 www.spraybest.nl St. Christoffel Bierbrouwerij BV Metaalweg 10 6045 JB ROERMOND 0475-341447 www.christoffelbier.nl Starbucks Manufacturing EMEA B.V. Postbus 58081 1040 HB AMSTERDAM 020-4076400 www.starbucks.com

Schaap Holland B.V. Postbus 7 8256 SB BIDDINGHUIZEN 0321-335050 www.schaapholland.com Scharff Techniek BV Atoomweg 51 3542 AA UTRECHT 030-2410972 www.scharfftechniek.nl

Sloten BV Postbus 474 7400 AL DEVENTER 0570-639999 www.sloten.com

Strogoff Vleesgrootverbruik BV Postbus 62 1740 AB SCHAGEN 0224-272040 www.strogoff.nl

Tebodin Netherlands B.V. Postbus 16029 2500 BA Den Haag 070-3480911 www.tebodin.com

Ten Have Koffiebranderij & Theepakkerij Postbus 51 7400 AB DEVENTER 0570-630900 www.tenhavekoffie.nl Thieme’s Echte Thee BV Tappersweg 12 2031 ET HAARLEM 078-6158618 www.theecultuur.nl Toradja Prince Weijpoort 18 2415 BV NIEUWERBRUG 0348-688090 www.koffietuin.nl



43

15-04-13 15:22

TQC BV Molenbaan 19 2908 LL CAPELLE A/D YSSEL 0180-631344 www.tqc.eu

Uticon Ingenieursgroep Beemdstraat 3 5653 MA EINDHOVEN 040-2974600 www.uticon.nl

Trapo Nederland BV Merwedeweg 7-5 3621 LP BREUKELEN 0346-264174 www.trapo-group.com

U-Trade Oosterblokker Gildenweg 22 H 1696 AM OOSTERBLOKKER 0229-287760 www.u-trade.nl

Trianon Productie B.V. Spaanderstraat 12 5348 LA OSS 0412-646760 www.trianon.nl Tricotbest BV Vliegeren 14 5683 KL BEST 0499-374044 Triumfus Onion Products Trading BV Postbus 1 4430 AA ‘S-GRAVENPOLDER 0113-315050 www.toponions.nl Twenteland Eieren Kerkstraat 2 7496 PC HENGEVELDE 0547-333252 www.twentelandeieren.nl

U Unifine Industry Postbus 5631 3297 ZG PUTTERSHOEK 078-6762344 www.unifine.com Union Edelchocolade BV Paul Krugerkade 45 2021 BN HAARLEM 023-5251750 www.unionchoc.nl Unipharma V.O.F. Postbus 57 4330 AB MIDDELBURG 0118-434400 www.unipharma.nl Unitall BV / Epifine Postbus 273 2700 AG ZOETERMEER 079-3441180 www.epifine.com

44

V VAF Instruments BV Vierlinghstraat 24 3316 EL DORDRECHT 078-6183100 www. vaf.nl Vaisala GmbH Adenauerallee 15 D-53111 BONN 0049-228249710 www.vaisala.com Van Delft Biscuits BV Postbus 365 3840 AJ HARDERWIJK 0341-411624 www.vandelftbiscuits.nl Van den Berg Good in Food Koopvaardijweg 21 4906 CV OOSTERHOUT NB 0162-476161 www.bergfood.nl Van der Meulen Meesterbakkers Mounebuorren 24- 32 9074 CK HALLUM 0518-438200 www.demeesterbakkers.nl Van der Poel Desserts BV Postbus 103 7550 AC HENGELO OV 074-2505577 www.vanderpoeldesserts.nl Van der Staay Venlo Postbus 23 5900 AA VENLO 077-3896666 www.staay.nl

Voor het laatste nieuws in de voedingsmiddelen-

Vanka-Kawat Import en Export BV Elbe 13-19 2491 BT ‘S-GRAVENHAGE 070-3011700 www.vanka-kawat.nl

www.evmi.nl

Varta Batterijen b.v. Rutherfordweg 103 3542 CN UTRECHT 030-2480480 www.varta.nl

Van Dijk Banket BV Postbus 13 8064 ZG ZWARTSLUIS 038-3866833 www.vandijkbanket.nl

Vecozuivel BV Leusbroekerweg 17 3832 BG LEUSDEN 033-2866677 www.vecozuivel.nl

Van Houtum Papier B.V. Boutestraat 125 6071 JR SWALMEN 0475-507300 www.vanhoutum.nl

Veldhuyzen Kaas BV Postbus 137 2410 AC BODEGRAVEN 0172-619226 www.veldhuyzenkaas.nl

Van Pelt Vlees Groep B.V./ Zeeuwse Vleeshandel B.V. Elektraweg 15 4338 PK MIDDELBURG 0118-637336 www.vanpeltvleesgroep.nl

Van de Ven Vleeswaren BV Nobelweg 16 6101 XB ECHT 0475-481731 www.vdvenverswaren.nl

industrie gaat u naar:

Van Ruiten Foodpack Veenderveld 110 2371 TX ROELOFARENDSVEEN 071-3319010 www.ruitenfoodpack.nl Van Sillevoldt Rijst B.V. Postbus 280 3350 AG PAPENDRECHT 078-6420720 www.vsr-rice.com Van Vliet The Candy Company Postbus 178 2400 AD ALPHEN AAN DEN RIJN 0172-424200 www.van-vliet.com Van Wandelen BV Postbus 1072 3860 BB NIJKERK 033-2457100 www.vanwandelensweets.eu Van Wijngaarden BV Postbus 6 1520 AA WORMERVEER 075-6476060 www.vanwijngaardenbv.com

Verduijn’s Fine Biscuits Postbus 19 4510 AA BRESKENS 0117-381796 www.verduijn.nl Verkoopcentrale Welp BV Ardeschstraat 11 3861 KX NIJKERK GLD 033-2457954 www.verkoopcentralewelp.nl Vero Sweet Presents BV Postbus 380 5140 AJ WAALWIJK 0416-338425 www.vero.nl Verstegen Spices & Sauces B.V. Postbus 11041 3004 EA ROTTERDAM 010-2455100 www.verstegen.nl Vika BV Postbus 4174 6710 ED EDE 0318-619042 www.vika.nl



15-04-13 15:22

Vipack BV Postbus 31096 6370 AB LANDGRAAF 045-5327700 www.vipack.nl

Vleeswarenfabriek Pauli BV Postbus 7117 6050 AC MAASBRACHT 0475-460500 www.pauli.eu

Vipam BV Poppenbouwing 26 a 4191 NZ GELDERMALSEN 0345-565670 www.vipam.nl

Vleeswarenfabriek Quartet Postbus 9 9670 AA WINSCHOTEN 0597-453900 www.quartet.nl

Visser Stroopwafels BV Hunebedstraat 1 5342 LK OSS 0412-671201 www.daelmansbanket.nl

Vofatec Procesinstallaties BV Industrieweg 19-a 5256 PN HEUSDEN 0416-665362 www.vofatec.com

VIV Vreeland BV Postbus 5 3633 ZT VREELAND 0294-233054 www.viv-vreeland.nl

Vollebregt Fresh Company Platinastraat 10 2718 RZ ZOETERMEER 079-3610067

Weerdenburg BV Nieuwstraat 10 5384 TC HEESCH 0412-454647 Weko Food International B.V. Postbus 20 4050 EA OCHTEN 0344-642014 www.weko.nl

Volys Star v.o.f. Pascalweg 10 3208 KL SPIJKENISSE 0181-601313 www.volysstar.be

Vleesgroothandel Visser & v. Walsum BV Heliotroopweg Bedrijventerrein Dordtse Kil 3 700 3316 KG DORDRECHT 078-6531840 www.visservanwalsum.nl

Vos & van Dijk Goudse Wafel- Industrie BV Postbus 3074 2800 CD GOUDA 0182-514202 www.goudse.wafelindustrie.nl

Vleeswaren van de Laar Postbus 3026 6460 HA KERKRADE 045-5453277 www.vandelaar-vleeswaren.nl

Wijnimport J. Bart BV Postbus 231 1440 AE PURMEREND 0299-689111 www.wijnimportbart.nl

W

Wijnkopery Wielinga BV Molenstraat 34 8913 BC LEEUWARDEN 058-2125806 www.wielinga.nl

Well Foods Vluchtoord 30 5406 XP UDEN 0413-255270 www.wellfoods.nl

Will & Co BV - Food Service & Technology (FST) Postbus 46 1170 AA BADHOEVEDORP 020-6597501 www.will-co.nl

Wendjoe BV Hooiweg 5 5165 NL WASPIK 0416-316731 www.wendjoe.nl

Windmolen Kaas BV Mijzijde 84 3471 GR KAMERIK 0348-402698 www.windmolenkaas.nl

Wenneker Distilleries BV Postbus 124 4700 AC ROOSENDAAL 0165-537850 www.wenneker.nl

Winterhalter Nederland BV Ericssonstraat 32 5121 ML RIJEN 0161-220520 www.winterhalter.nl

Westland Kaasspecialiteiten BV Postbus 13 1270 AA HUIZEN 035-5287528 www.westland-kaas.nl

Z Zoutewelle Import BV Handelsweg 140 2998 DC RIDDERKERK 0180-642300 www.zoutewelle.nl

Staat u er al in? Ingrediënten en grondstoffen

Bedrijven die hun bekendheid

Wilt u weten hoe

en vindbaarheid willen

ook uw bedrijf kan

optimaliseren, gaan voor goud!

worden vermeld,

Machines, apparatuur en toebehoren / diensten

Bedrijvengids Bedrijvengids

Endress+Hauser B.V. Nikkelstraat 6-12 1411 AK NAARDEN 035-6958611 www.endress.nl

Onderstaand vindt u een praktische (alfabetische) lijst van de bedrijven die momenteel op de online versie op www.evmi.nl staan. Deze pagina’s worden dit jaar regelmatig gepubliceerd. Staat uw bedrijf er nog niet bij?

A Acatris Netherlands BV Rontgenweg 6 3752 LJ BUNSCHOTENSPAKENBURG 033-2982034 www.acatris.com ACO BV Postbus 217 7000 AE DOETINCHEM 0314-368280 www.aco.nl Air Products Postbus 37601 1030 BA AMSTERDAM 020-4353535 www.airproducts.nl

B Bakels Senior NV Postbus 44 1380 AA WEESP 0294-414559 www.bakels-senior.nl Bakon BV food equipment Postbus 166 4460 AD GOES 0113-244330 www.bakon.nl Barentz N.V. Excelsiorlaan 7-box 2 B-1930 ZAVENTEM 0032-2725 2430 www.barentz.com

Alfa Laval Benelux BV Postbus 9377 4801 LJ BREDA 076-5791200 www.alfalaval.com Aminolabs by Eurofood Belgium NV Research Campus 6 B-3500 HASSELT 0032-11281000 www.aminolabs.com Ardagh Glass Benelux Postbus 60 5100 BC DONGEN 013-5792911 www.ardaghglass.com

Advies / consultancy

Avery Dennison BV Postbus 9013 3506 GA UTRECHT 030-2632233 www.machines.averydennison.com Azelis Netherlands Meerpaal 5 4904 SK OOSTERHOUT (NB) 0162-423240

Beneo Aandorenstraat 1 B-3300 TIENEN 0032-16801301 www.beneo.com

Bito Systems NV Boomsesteenweg 97 B-2630 AARTSELAAR 0032-38709900 www.bitosystems.com Bosch Rexroth B.V. Kruisbroeksestraat 1 5281 RV BOXTEL 041-1651623 www.boschrexroth.nl

Bouwpaco BV Voltastraat 22 3771 RZ BARNEVELD 0342-420821 www.bouwpaco.nl Brenntag Nederland BV Postbus 79 3300 AB DORDRECHT 035-5889200 www.brenntag.nl Bruins BV Postbus 255 2170 AG SASSENHEIM 0252-240040 www.bruins.nl Van den Burg Eiproducten BV Postbus 220 5140 AE WAALWIJK 0416-671400 www.vandenburg.nl Bytech Postbus 401 3500 AK UTRECHT 030-2232330 www.bytech.nl

C Carels Goes BV Postbus 81 4460 AB GOES 0113-236400 www.carelsgoes.nl Cargill B.V. Cargill Texturizing Solutions Postbus 499 1500 EL ZAANDAM 075-6501501 www.cargilltexturizing.com Chr. Hansen Gelderlandhaven 5A 3433 PG NIEUWEGEIN 030-6019920 www.chr-hansen.com

O P E N

C O N T R O L

S Y S T E M S

CIMPRO

Eriks Bv Toermalijnstraat 5 1812 RK ALKMAAR 072 515 15 14 www.eriks.nl

Cimpro Postbus 3196 4800 DD BREDA 076-5317788 www.cimpro.com

Eurofins Food Leeuwarderstraatweg 129 8441 PK HEERENVEEN 088-8310000 www.eurofins.nl

Codrico Rotterdam B.V. Rijnhaven Z.z. 15 3072 AJ ROTTERDAM 010-4845133 www.codrico.com

F Fa. L.I. Frank Postbus 46 7390 AA TWELLO 0571-272141 www.lifrank.nl

D Dera Sloterweg 258 1171 CX BADHOEVEDORP 020-658008 www.dera.nl

Flavodor Flavours & Fragrances BV Industrieweg 78 5145 PW WAALWIJK 0416-340405 www.flavodor.nl

Dinnissen BV Horsterweg 66 5975 NB SEVENUM 077-4673555 www.dinnissen.nl

Flottweg Nederland BV Nijverheidsweg 23 2102 LK HEEMSTEDE 023-5470800 www.flottweg.nl

DSM Nutritional Products Dorpsstraat 4 B-9800 DEINZE 0032-93811234 www.dsm.com

G Geerlofs Koeltechniek BV Postbus 137 2600 AC DELFT 070-3192132 www.grenco.nl

E EBKA-Remis Prins Hendrikweg 3 3941 GC DOORN 06-28070228 www.remis.de

Gronfa Procestechniek BV Brinkhorst 14 7207 BG ZUTPHEN 0575-523000 www.gronfa.com

www.azelis.com

42

H Hahn & Co. Benelux BV, G.C. Hoge Akkers 6 7961 AA RUINERWOLD 0522-263631 www.gchahn.com HAS KennisTransfer Postbus 90108 5200 MA ‘S-HERTOGENBOSCH 073-6923637 www.haskennistransfer.nl Hethon Nederland BV Granaatstraat 50 7554 TR HENGELO (O) 074-2500555 www.hethon.nl Hevea BV Postbus 1 8100 AA RAALTE 0572-341550 www.dunlopboots.com Hosokawa Micron B.V. Gildenstraat 26 7005 BL DOETINCHEM 0314-373333 www.hosokawamicron.nl

Imaje BV Grutterij 14 1185 ZV AMSTELVEEN 020-5457821 www.imaje.nl Improving Quality Liniestraat 1 -A 4051 BN OCHTEN 06-22940774 www.improvingquality.nl IN2FOOD Postbus 93 6920 AB DUIVEN 026-3186704 www.in2food.nl ISACert Nederland Obrechtstraat 28 E 8031 AZ ZWOLLE Tel: 088-4722378 www.isacert.nl

J Jan Dekker International B.V. Plein 13-1 1521 AP WORMERVEER 075-6479999 www.jandekker.com

I

Lock Inspection Systems B.V. Daalderweg 17 4879 AX ETTEN-LEUR 076-5030212 www.lockinspection.com

op met Wilma

LSBL Services VOF Galvanistraat 1 6716 AE EDE 0 318 69 69 99 www.lsbl.nl Lubron Waterbehandeling BV Postbus 540 4900 AM OOSTERHOUT 0162-426931 www.lubron.eu

M MasterLab BV Postbus 1 5830 MA BOXMEER 0485-589470 www.masterlab.nl

Zijlstra via 088-

K Krohne Nederland b.v. Postbus 110 3300 AC DORDRECHT 078-6306200 www.krohne.com

Huijbregts Groep Postbus 165 5700 AD HELMOND 0492-596300 www.huijbregts.nl

Idépack Verpakkingsmachines BV Edisonweg 24-a 3752 LV BUNSCHOTEN 033-2990008 www.idepack.com

neem dan contact

L Labor Activa BV Postbus 58 4650 AB STEENBERGEN 0167-538913 www.laboractiva.nl

Kroonenburg Advies BV Helftheuvelweg 11 5222 AV ‘S-HERTOGENBOSCH

Mettler-Toledo BV Postbus 6006 4000 HA TIEL 0344 638363 www.mt.com

2944847 of

MPS Meat Logistics B.V. Albert Schweitzerstraat 33 7131 PG LICHTENVOORDE 0544-390500 www.mps-group.nl

073-6222867 www.kroonenburgadvies.nl

eisma voedingsmiddelenindustrie | maart 2013

eisma voedingsmiddelenindustrie | maart 2013

EVMI_bedrijvengids_.indd 42

Illycaffè Nederland B.V. Mijlweg 12 3295 KH ‘S-GRAVENDEEL 078-6738888 www.illy.com

Gullimex BV Postbus 114 7620 AC BORNE 074-2657788 www.gullimex.com

Op www.evmi.nl/bedrijvengids kunt u de verschillende mogelijkheden hiervoor bekijken.

04-03-13 16:19

EVMI_bedrijvengids_.indd 43

43

[email protected].

04-03-13 16:19

www.evmi.nl/bedrijvengids eisma voedingsmiddelenindustrie | april 2013


45

15-04-13 15:22

W

L o p h d g b m ( h s m F e s u d h w s r e b d d v t d ‘ g d d c l v o

Food Defense: maatregelen tegen sabotage

‘Kijk als kwaadwillende naar het eigen bedrijf’ Tekst: Tom van der Meer | Foto’s: EVMI, Koos Groenewold, Henk Riswick

Een gefrustreerde werknemer strooit aan de productieband glassplinters over het product uit. Een dergelijk scenario is zeker niet ondenkbaar, dus zouden foodbedrijven hier rekening mee moeten houden. Food Defense (FD) helpt dit soort risico’s in kaart te brengen en zo mogelijk te voorkomen.

46


46-47-48-49_fooddefense.indd 46

15-04-13 14:15

Wraakgevoelens van (ex-)medewerkers lijken bij FD vaak het grootste risico te zijn.

Loop eens door het eigen bedrijf en kijk met de ogen van een kwaadwillende naar de bedrijfsprocessen. Wat zou iemand die kwaad in de zin heeft, kunnen aanrichten? Waar zou hij dat doen? Waar is de kans dat hij slaagt het grootst? En hoe groot is het effect als dit gebeurt? Allemaal vragen die een ondernemer of manager van een voedingsmiddelenbedrijf zich (gelukkig) niet elke dag hoeft te stellen. “Maar het is wel goed om er eens bij stil te staan”, stelde Marco Bakker van Précon Food Management op de kennismiddag over Food Defense. FD is volgens hem lastig te omschrijven. “Valt een activist die een vrachtauto in de brand steekt onder FD? En boze omwonenden die de uitgang blokkeren? Of een computerhacker die de website platlegt? Of klantgegevens achterhaalt? En een leverancier die de kankerverwekkende kleurstof soedan rood in zijn grondstof stopt om kleurachteruitgang te camoufleren?” De International Featured Standards (IFS) en de Amerikaanse FDA definiëren FD als ‘alle beschermende activiteiten die genomen worden om de voedselketen te beschermen tegen doelbewuste, opzettelijke contaminatie en vervalsing’. IFS en USDA Food Safety and Inspection Service leggen de nadruk op ‘voedselproducten’ en de ‘opzettelijke aantasting’ ervan ‘via biologische, fysische, chemische of radiologische middelen’. FD-standaard PAS 69 stelt dat het gaat om het beschermen van voedingsmiddelen en dranken en hun supply chain, waarbij gesproken wordt van ‘kwaadwillige aanvallen, waaronder ideologisch gemotiveerde aanvallen’ die leiden tot ‘contaminatie of het mislukken van leveringen’.

FD kwam pas echt van de grond na 11 september 2001. Nu het Global Food Safety Initiative (GFSI) de oversteek maakt naar de VS, worden de Amerikaanse eisen rond FD van belang voor Europa, vandaar dat het is opgenomen in diverse standaarden als IFS en BRC. In de chemie en in de havens is het in kaart brengen van mogelijke risico’s en maatregelen al heel normaal, stelde Bakker. Dader-daadcombinatie Daders bij FD variëren van een verward type tot een vandaal, activist, gefrustreerde of ontslagen medewerker, hacker, lichte of zware

crimineel, terrorist of oneerlijke concurrent of leverancier. Al deze dadertypen hebben hun eigen motieven en manier van handelen. Inzicht in dadertypen helpt om een beeld te krijgen van de risico’s en om gepaste tegenmaatregelen te nemen. “Kijk daarvoor naar wat de dader wil bereiken”, vertelde Joris Hutter van Adviescentrum BVI. Een gefrustreerde (ex-) medewerker zal vooral het bedrijf en zijn goede naam willen schaden en een crimineel is uit op economisch gewin via bijvoorbeeld diefstal of chantage. Op deze manier ontstaat een dader-daadcombinatie, bijvoorbeeld een verward persoon die pakt wat toevallig voorhanden is, of een gefrustreerde medewerker die aan de verpakkingslijn verkeerde etiketten plakt. Vervolgens wordt bekeken hoe groot de dreiging daadwerkelijk is. Dan gaat het om ‘willen’ (de mate van aantrekkelijkheid van het bedrijf voor een dader en de kans op succes die de kwaadwillende denkt te hebben) en ‘kunnen’ (de aanwezige kennis en middelen van de kwaadwillende). Zo ontstaat een waarschijnlijkheid van een dader-daadcombinatie en een scenario, waarbij een verhalend beeld wordt gegeven hoe een daad zou kunnen plaatsvinden, waar, en welke mogelijkheden en motieven een dader daarvoor heeft. “Maak deze scenario’s zo expliciet mogelijk”, aldus Hutter. “Een omschrijving als ‘de dreiging van een E. coli besmetting tijdens het verpakken’ is veel concreter dan ‘een risico op een bacteriële besmetting’. Hoe concreter omschreven, hoe makkelijker de keuze van te nemen maatregelen. Bedenk dat als er geen motief is, er ook geen maatregelen nodig zijn. Bedenk ook dat vrijwel geen dader zijn daad zomaar doet.

>>>

Paardenvlees heeft eisen verscherpt Kwaliteitsstandaarden stellen verschillende eisen rond opzettelijke contaminatie, maar een bedrijf moet minstens een risicoanalyse hebben opgesteld en een toegangscontrole hebben. In de VS is de FSMA (Food Safety Modernization Act) ingevoerd. Dit is een soort HACCPwetgeving, maar dan inclusief Food Defense. Zo moet bij de verplichte risicoanalyse ook sabotage worden opgenomen en moet elke importeur een op risico gebaseerde verificatie van buitenlandse leveranciers uitvoeren. Dit laatste is onder meer bedoeld om vast te stellen of een product ‘niet vervalst’ en ‘in overeenstemming met FD-bepalingen’ is. Veel multinationals lopen hier al op vooruit. Daarnaast hebben foodfabrikanten te maken met eigen, dikwijls strengere voorschriften en eisen van retailers. In de huidige BRC Food moeten zaken als een rampenplan, toegangscontrole, bezoekersrapportage en training van personeel in veiligheidsprocedures al zijn vastgelegd. NPR-ISO/ TS 22002-1 schrijft ook een risicobeoordeling voor en beheersmaatregelen op het gebied van sabotage, vandalisme en terrorisme en het identificeren van potentieel gevoelige ruimtes. IFS Food is per 1 april uitgebreid. In de bepaling stond al dat ingekocht materiaal is gecheckt op hun specificatie. Nieuw is dat nu ook ‘authenticiteit’ is toegevoegd. Dit vanwege de paardenvleesaffaire. En bij de productanalyse is naast voedselveiligheid nu ook ‘kwaliteit inclusief vervalsing en fraude’ toegevoegd.



4 7

15-04-13 14:15

Houd personeelsleden waakzaam, zodat ze aan de bel trekken als een medewerker ineens lange pauzes of juist helemaal geen pauzes meer neemt.

Eerst verkent hij zijn doelwit en soms pleegt hij eerst een proefinbraak om te zien hoe de beveiliging is. De kunst van het beveiligen is ook om dit verkennen te bemoeilijken en een kwaadwillende daarmee te ontmoedigen.” Risico’s Wat zijn intern gezien de kritische ruimtes? Zijn die makkelijk bereikbaar of is de toegang geregeld via pasjes? Is er altijd toezicht en zijn er altijd meerdere mensen tegelijk aanwezig? En als er meerdere aanwezigen zijn, staan die dan ook op dezelfde plek of zijn ze allemaal ergens anders, waardoor ze niet zien wat elders gebeurt. Denk ook na over je producten/ grondstoffen en de plaats in de keten. Hutter: “Als er iets met bijvoorbeeld zetmeel gebeurt, dat ketenbreed wordt ingezet in een zeer groot verspreidingsgebied, is dit direct kritischer. Net als een eindproduct risicovoller is, omdat er daarna geen stappen in de productieketen meer zitten waar de sabotage ontdekt kan worden.” Bedrijfsprofiel Het risico is ook afhankelijk van de afnemers. “Ben je bijvoorbeeld leverancier voor het leger of heb je bijvoorbeeld veel joden, moslims of Amerikanen als klant dan levert dat specifieke risico’s op”, aldus Bakker. “Hoe bekend ben je verder bij de buitenwereld?”, zei Hutter. “Sommige bedrijven kiezen ervoor geen adres

Tips voor FD-plan FD zit in het beginstadium. “Iedereen is nog zoekende”, zei Marco Bakker. “Certificeerders weten het ook niet precies. Met een FD-plan laat je in elk geval zien dat je hebt nagedacht over risico’s en wat gedaan is om het te voorkomen. Dit is vooral naar Amerikaanse klanten van belang. Laat FD verder onderdeel zijn van de bestaande managementsystemen. Dat voorkomt dubbel werk. Zet FD bovendien zó op, dat het een kapstok is die je later verder kunt uitbreiden. En houd het FDplan levend onder medewerkers. Zij zijn de eerste verdedigingslinie. Précon kan hier onder meer via e-learning trainingen bij helpen.”

48



15-04-13 14:15

Het is nuttig om

‘Beveilig álle bedrijfsbelangen’ Foodbedrijven moeten vanuit hun certificering serieus aan hun FD werken. “Er zijn veel security-risico’s die niet direct invloed hebben op de voedselkwaliteit, maar wel grote gevolgen kunnen hebben voor de continuïteit en reputatie van het bedrijf”, aldus Joris Hutter. “Denk alleen al aan brandstichting, financiële fraude, of het frustreren van website en klantcommunicatie. Voor veel bedrijven liggen dáár grotere risico’s dan bij moedwillige besmetting. Door de aandacht van de beveiliging op alle bedrijfsbelangen te richten en daarbij ook de continuïteit van klantbediening te betrekken, heeft de investering een veel groter nut.”

op de website te zetten, om de vindbaarheid te bemoeilijken. En hoe ligt het bedrijf in de omgeving? Als omwonenden last hebben van bijvoorbeeld verkeershinder of andere overlast van het bedrijf, of als een bedrijf maatschappelijk gevoelige producten (bijvoorbeeld plofkippen) of ‘gevoelige’ standpunten heeft, geeft dat ook risico’s. Hoe is verder de bedrijfscultuur? Gaat het bedrijf ‘netjes’ om met het personeel en zijn er exitgesprekken met ontslagen medewerkers? Wrok en dus wraakgevoelens van (ex-)medewerkers lijken bij FD vaak het grootste risico te zijn.” Met scenario’s zie je de belangrijkste bedreigingen om vervolgens met een maatregelen- en weerstandanalyse inzicht te krijgen in de weerstand en kwetsbaarheden binnen het bedrijf. Bekijk daarvoor wat je wil bereiken (en hoe ver je daarin gaat), wat het meest beschermenswaardig is (mensen/informatie, bedrijfsprocessen, fysieke ruimtes), wat de dreigingen zijn en wat de maatregelen. Breng dan een risicoweging aan en denk pas daarna na over een kosten-batenanalyse van maatregelen. Het resultaat is een overzicht van een beperkt aantal cruciale bedrijfsonderdelen en -processen die beschermd moeten worden. Beveiligen “Het is nuttig om een mix van beveiligingsmaatregelen te nemen”, stelde Hutter. Denk aan het voorkomen dat gevoelige informatie eenvoudig via internet te vinden is. “Probeer ook het bedrijf goed af te schermen waardoor het verkennen van een kwaadwillende wordt bemoeilijkt. Denk na hoe de kwaadwillende in zijn voorbereiding ontmoedigd kan worden.

een mix van beveiligingsmaatregelen te nemen. Zo kan cameraregistratie een kwaadwillende ontmoedigen.

Met deze maatregelen zal de kwaadwillende afzien van zijn daad. Zorg ook voor goede detectie. Dat kan door systemen en door camera’s, maar ook door sociaal toezicht en door bewustwording bij medewerkers op mogelijk afwijkende situaties en gedrag. Werk met compartimenten en beveiligingsschillen, waardoor de kritische ruimten minder eenvoudig bereikbaar zijn. Indien de kwaadwillende vroegtijdig gesignaleerd wordt, er voldoende vertraging door de schillen en er een snelle interventie is, dan kan de kwaadwillende op tijd gestopt worden. Ook het registreren met bijvoorbeeld camera van een kritische procesuitvoering kan een kwaadwillende ontmoedigen, maar is ondersteunend bij een beslissing hoe gereageerd moet worden.”

het dreigniveau in de gaten. Tijdens een reorganisatie heerst er bijvoorbeeld meer onvrede. Zorg voor voelsprieten en let erop dat een coördinator meldingen centraal ontvangt. “Bekijk ook geregeld of de huidige maatregelen nog wel doeltreffend zijn”, vertelde Hutter. “Zorg bovendien voor een jaarlijkse audit en verificatie en zorg jaarlijks voor een risico-bewustwordingstraining van de medewerkers. Houd ze waakzaam, zodat ze aan de bel trekken als een medewerker ineens lange pauzes of juist helemaal geen pauzes meer neemt. En wees ook alert op leveringen die niet besteld zijn.” Précon Food Management hield samen met het Adviescentrum Bescherming Vitale Infrastructuur (BVI) FD-kennismiddagen. Précon brengt kennis en ervaring in van risicoanalyse in de levensmiddelenindus-

Kosten-batenanalyse Na de risicoanalyse volgt hoe moet worden omgegaan met de onderscheiden risico’s. “Je kunt een risico verminderen of beperken, vermijden of opheffen, accepteren of verzekeren”, zei Bakker. Nadat de risico’s gerankt zijn, op basis van meest waarschijnlijke scenario’s of het grootste effect, volgt het implementeren van de juiste maatregelen. “Maak een kostenbatenanalyse van mogelijke maatregelen en kijk wat voor effect de maatregel heeft op de kans. Kijk ook tegen welke kosten dat is en maak een plan van aanpak voor de implementatie.” Zorg bij de implementatie ook voor goede beheersprocedures, dus maak bij ontslagen ook direct de toegangspasjes onklaar. Maak ook een responseplan met uitwijkscenario’s, bijvoorbeeld met reservemateriaal of een alternatieve productielocatie. Houd bovendien

trie. Het Adviescentrum BVI is specialist in security en bedrijfscontinuïteit.

FD-incidenten in Nederland Incidenten rond Food Defense blijven waarschijnlijk vaak geheim, om kwaadwillenden niet op ideeën te brengen. Áls het al naar buiten komt, kunnen bedrijven doen of het een ongeluk was. Bekend FD-voorbeeld in Nederland speelde in 1978 toen een Palestijnse groepering, mogelijk in de Rotterdamse haven, sinaasappels met kwik had geïnjecteerd. De vruchten waren vervolgens in meerdere Europese landen terechtgekomen, meldt de Nan yang Technology University in het rapport ‘Food Defense Incidents 1950-2008’. Ander incident betrof een afperser die tussen 1999 en 2002 pesticide in Nederlandse toetjes had gedaan. In juli 2012 werden tijdens een vlucht van Schiphol naar de VS naalden in broodjes gevonden. Hier is de dader nooit achterhaald



49

15-04-13 14:16

ont-

In de rubriek Agenda staan evenementen en activiteiten vermeld voor de komende weken. Op www.evmi.nl is de volledige lijst beschikbaar voor zover de activiteiten bekend zijn bij de redactie. Daar vindt u ook uitgebreide informatie over de evenementen.

Agenda 14 mei Congres Advancing sustainability together, Rotterdam

15-16 mei Vakbeurs Foodtech, Rosmalen

15-16 mei Congres Pesticide Residues in Food, Düsseldorf

17 en 24 mei Cursus Innovatieve reinigingstechnieken, Utrecht

22-23 mei

Nederland is nog altijd in de ban van het paardenvleesschandaal.

Congres Advances in Active Nutrition, Londen

27 mei Beurs en seminar World of Private Label, Amsterdam

28 mei Kennismiddag Validatie reiniging (allergenen) BRC6, Bunnik

28-30 mei Beurs Electronics & Automation, Utrecht

30 mei BCF Career Event, Amsterdam

30-31 mei Protein Summit, Amsterdam

4-5 juni Beurs Free From Food, Freiburg

4 juni

Colofon Eisma Voedingsmiddelenindustrie is het vakblad voor de professional in de levensmiddelenindustrie. Het richt zich op kwaliteitsmanagers, productontwikkelaars, marketingmanagers en algemeen managers bij bedrijven in de voedings- en genotsmiddelenindustrie, de toeleveranciers en de afnemers van deze bedrijven. UITGAVE Eisma Businessmedia bv, Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem REDACTIE Norbert van der Werff (redactiecoördinator), tel. (088) 2944829 Tom van der Meer (eindredactie), tel. (088) 2944830 Clara Bloemhof, Baukje van der Meer, Lieneke Schuitemaker (redactie) [email protected] DIRECTIE Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur UITGEVER Jacqueline Wijbenga MARKETING Ria Hoekstra, tel. (088) 2944862, [email protected]

4 juni

ADVERTENTIES Verkoop binnendienst: Wilma Zijlstra, tel. (088) 2944847, [email protected] Senior accountmanager Felix Berentsen, tel. (06) 42759518, [email protected]

6 juni International Sustainability Event, Wageningen

BANKRELATIE Voor Nederland: Friesland Bank 29.80.05.298 Voor België: Postcheque Brussel 000-0007463-91 VORMGEVING ZeeDesign, Witmarsum DRUK Scholma druk bv, Bedum © 2013, Eisma Businessmedia bv Leeuwarden.

Foodpolicy’s Outbreak, Driebergen

Cursus Etikettering, Wageningen

ABONNEMENTEN E-mail: [email protected] Tel. (088) 226 66 48 De abonnementsprijs bedraagt € 188,50 (excl. 6% BTW) per jaar (bij automatische incasso bespaart u € 2,- administratiekosten) en is bij vooruitbetaling verschuldigd. Voor andere landen op aanvraag. Abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan en worden genoteerd tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk te geschieden, een maand voor het einde van de abonnementsperiode; u ontvangt van ons een schriftelijke bevestiging.

TRAFFIC ZeeDesign, tel.: (0517) 531672, fax: (0517) 531810, [email protected]

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Leveringsvoorwaarden: zie www.eismamediagroep.nl.

www.evmi.nl

50


50_Service.indd 50

15-04-13 14:15

Quality Manager Eindverantwoordelijk voor en leidinggevend aan zowel QA als QC

Papendrecht

Van Sillevoldt Rijst B.V. behoort met ± 120 medewerkers tot Europa’s grootste rijstverwerkers. Het kantoor en de productiefaciliteiten zijn gevestigd in Papendrecht. De kracht van het bedrijf zit in het kwalitatief sterke en brede assortiment rijstsoorten en rijstebloem in uiteenlopende soorten verpakkingen. Deze producten worden in geheel Europa voornamelijk onder private label verkocht aan bekende retailers. De kracht van de producten van Van Sillevoldt Rijst is de vaste hoge kwaliteit. Daarnaast is het een gezonde onderneming die wordt gekenmerkt door korte communicatielijnen en een no nonsense cultuur. Ter versterking van de afdeling Quality zoeken wij een enthousiaste en gedreven Quality Manager die verantwoordelijk is voor het borgen en uitbouwen van alle QA en QC gerelateerde zaken. Deze besluitvaardige en pragmatische manager stuurt 1 QA coördinator en 2 QC medewerkers aan. Consultant: Annemarie van den Bos, telefoon 0317-468686 of 06-53310126

Hoofd Product Development Overtuigende manager met ambitie en visie

Wapenveld

Koninklijke Euroma B.V. is met ruim 200 medewerkers één van de toonaangevende leveranciers van kruiden, specerijen, seasonings, sauzen en andere smaakmakers. Als partner van bedrijven in de levensmiddelenindustrie en retail is Euroma sterk in het uitdenken, aanbieden en produceren van tailor made oplossingen. In alles klinkt het kernwoord ‘kwaliteit’ door; van selectie en import van grondstoffen, tot productie, levering en after sales. Het zijn de mensen die dat keer op keer waarmaken. Kennis, ervaring, passie en gedrevenheid vormen de onderscheidende kracht van Euroma. Voor het hoofdkantoor en de productielocatie in Wapenveld zijn wij op zoek naar een Hoofd Product Development, die verantwoordelijk is voor het managen van de afdeling Product Development (in totaal 14 mensen) met als doel het klantgericht ontwikkelen van nieuwe producten en het optimaliseren van bestaande producten. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telefoon 0317-468686 of 06-53137885

Product & Process Development Manager Ambitious innovator with strong people management skills

Wormer

Cargill is an international producer and marketer of food, agricultural, financial and industrial products and services. Founded in 1865, the privately held company employs 142,000 people in 65 countries. Cargill helps customers succeed through collaboration and innovation, and is committed to sharing its global knowledge and experience to help meet economic, environmental and social challenges wherever it does business. Cargill Cocoa & Chocolate offers the food industry a wide range of both standard and customised cocoa and chocolate ingredients to be used in various delicious applications all over the world. To strengthen the Business Unit’s Product and Process Development Department based in Wormer (Amsterdam area), we are searching for a Product & Process Development Manager, who will be leading and further building a high performing and engaged team. Consultant: Jakob Jan Verbraak, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51820349

IZICO

Manager Quality & Sustainability

Your favorite snacks

Ambassadeur die met visie en pragmatisme het vakgebied op de kaart zet

Breda

IZICO, onderdeel van Royal Wessanen, is een splinternieuw en ambitieus bedrijf dat is opgericht om de favoriete ‘snacking company’ te worden. Tot voor kort werkte IZICO onder de namen Beckers Benelux en Favory Snacks. Omdat zij samen succesvoller kunnen zijn, hebben zij hun krachten gebundeld. De passie voor lekkere snacks blijft echter bestaan. De organisatie staat bekend om haar kwalitatieve en innovatieve producten, zonder concessies aan de smaak te doen. Beckers & Bicky zijn geliefde merken met tal van favoriete snacks. Naast deze merken voert IZICO private label concepten in bijna elk Europees land, binnen zowel de foodservice als de retailmarkt. Voor het hoofdkantoor in Breda zijn wij op zoek naar een daadkrachtige Manager Quality & Sustainability die verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van de kwaliteits- en duurzaamheidsvisie en de bijbehorende strategische doelstellingen. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telefoon 0317-468686 of 06-53137885

QA Manager Die balans creëert tussen de hectiek van de dag en duurzame verbeteringen

Schoonrewoerd

De Bel Group in Nederland maakt deel uit van Fromageries Bel, één van ‘s werelds grootste producenten van merkkazen, met merken als Mini Babybel, La Vache qui rit, Leerdammer, Boursin, Apéricube en Kiri. Wereldwijd werken er circa 11.400 mensen. De Bel Group in Nederland bestaat uit Bel Nederland B.V. die verantwoordelijk is voor de commerciële activiteiten en Bel Leerdammer B.V. die merkkazen en kaasproducten van hoogwaardige kwaliteit onder het Leerdammer merk produceert, ontwikkelt en verpakt. Bel Leerdammer heeft in Schoonrewoerd een innovatiecentrum en productielocaties in Schoonrewoerd, Dalfsen en Wageningen. Vanwege interne promotie zijn wij op zoek naar een enthousiaste QA Manager die verantwoordelijk is voor het ontwikkelen, implementeren en bewaken van het beleid op het gebied van QA en voedselveiligheid, waarbij leiding wordt gegeven aan een team van 3 medewerkers. Consultant: Annoek Kogelman, telefoon 0317-468686 of 06-12504148 Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]

Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl e [email protected] t 0317-468686

OVERAL WAAR U KANSEN GRIJPT BIEDEN WIJ GRIP OP DE RISICO’S Weten wat nu nodig is. Nederlandse ondernemingen doen steeds meer zaken buiten Europa. Veelal op nieuwe markten met onbekende risico’s. Juist omdat ABN AMRO van oudsher betrokken is bij de meest uiteenlopende handelstransacties, weten we wat nu nodig is. Zo brengen we eventuele levering-, betaal- en valutarisico’s precies voor u in kaart. En leveren we heldere oplossingen die voorkomen dat u voor verrassingen komt te staan. Daarbij heeft u rechtstreeks toegang tot onze Trade & Treasury specialisten. Wilt u ook slagvaardig ondernemen buiten Europa? Uw relatiemanager helpt u graag verder. abnamro.nl/internationaal ABN AMRO is uitgeroepen tot de beste Trade Finance Bank 2013 van Nederland. (Bron: magazine Global Finance)

8700157 230x300mmBS Trade and Treasury.indd 1

04-03-13 13:52

Miljoeneninvestering in glasfabriek O-I. Voedselschandalen: transparantie nodig. Thema Ingredients: reststoffen verwaarden

Recommend Documents