DOSSIER
MILIEUZORG IN HET MVG: EEN ZORGENKINDJE OF EEN SUCCESSTORY?
foto Peter Van Hoof
Door: Maarten De Gendt, Hilde Desmedt, Natalie Hulsen en Karen Vanden Auweele Met dank aan: Daniella Depelsemaecker, Luc Donders, Niki Haelewaters, Karin Myny, Koen Roeyen en Marleen Theuwis Foto’s: Centrale Coördinatiecel Milieuzorg, Steven Ledoux, Antonio Silva Dias, Peter Van Hoof, André Verdren en Waterwegen en Zeekanaal NV
TOPONTMOETING DOSSIER
Recycleerbaar papier, milieuvriendelijke energie. Pakweg vijftien jaar geleden was er geen hond, laat staan een Vlaamse ambtenaar, die zich daar druk over maakte. Maar de tijden zijn veranderd. Het gat in de ozonlaag en het smeltende poolijs zijn akelig reëel geworden. Milieuzorg is een hot item. Ook
in het MVG. Van blikjespersen en pmd-containers tot dienstfietsen. Alle beetjes helpen is de redenering. Maar is dat ook zo? En wat levert het allemaal op? We sorteren een en ander uit, duiken mee in de afvalberg, en kijken met de minister of de lichten gedoofd zijn.
MILIEUZORG IN HET MVG: EEN ZORGENKINDJE OF EEN SUCCESSTORY?
“Een blikjespers? Is milieuzorg organisatiedat dat rare ding dat breed wordt aangepakt bij de drankautomaat in de Vlaamse overheid. staat? Nee, ik gebruik Drijvende kracht is - ere het niet. Lege drankwie ere toekomt - groene blikjes gooi ik gewoon minister Vera Dua, die in de vuilnisbak.” Een meteen de steun krijgt kleine rondvraag bij de van al haar collega“Milieuzorg zou geen verplichting mogen zijn, maar een spontane reflex. Men ziet nog collega’s levert niet direct ministers. Uitgangspunt te veel de lasten en te weinig de voordelen.” bemoedigende resultaten en basisfilosofie van het op. Lege blikjes, plastic project is de logica zelve: flessen en zelfs papier verdwijnen nog heel vaak te branden uit de politieke actualiteit. Denk als Vlaamse overheid kun je geen regels en voorin het vuilnisbakje. En wie durft met de hand maar aan het Vlarem (Vlaams reglement betref- schriften opleggen aan burgers en bedrijven als op het hart beweren dat hij altijd dubbelzijdig fende de milieuvergunning) of het fameuze Map je zelf niet het goede voorbeeld geeft. Zoals het kopieert en zijn pc ’s middags afzet? Milieuzorg (mestactieplan), dat momenteel een opfrisbeurt voor een overheidsadministratie hoort, worden in het MVG. Een zorgenkindje of een (beschei- krijgt. De tijd van vrijheid blijheid is dan voor- de zaken meteen grondig aangepakt. In alle den) successtory? goed voorbij. Afval hoort in de juiste zak en op entiteiten komen er aanspreekpunten die actiesluikstorten staat een fikse boete. En allemaal plannen moeten opstellen en in enkele gebouAl bij al is interne milieuzorg een vrij recent betalen we mee voor een schoner milieu: van wen worden er werkgroepen opgericht. Een fenomeen bij de Vlaamse overheid. Merkwaardig een heffing op het afvalwater tot de recupel- Centrale Coördinatiecel Milieuzorg - onder de eigenlijk, want sinds Vlaanderen na de staats- bijdrage. Milieuzorg is geen luxe, maar een vleugels van Aminal - moet alles in goede banen hervorming in de jaren tachtig zelf de touwtjes noodzaak. Daar is iedereen stilaan wel van over- leiden. in handen kreeg, is de milieuwetgeving niet weg tuigd. Toch duurt het nog tot 2002 eer interne 22
TOPONTMOETING INTERNE MILIEUZORG
GEEN VER-VAN-MIJN-BEDSHOW
wordt momenteel werk van gemaakt. Een ander heikel punt is de financiële kant van de zaak. Milieuzorg is de verantwoordelijkheid van elke entiteit. Een entiteit die een milieuactie op touw zet, moet die dan ook uit eigen zak betalen. Er is wel een klein centraal budget, maar dat wordt vooral gebruikt voor communicatie en vormingsactiviteiten. De meningen daarover zijn verdeeld: voor de enen zouden de entiteiten extra middelen moeten krijgen omdat er anders nooit iets van in huis komt. Anderen vinden dat het een kwestie is van sensibiliseren en werken aan een mentaliteitswijziging op alle niveaus: het milieubeleid moet gewoon structureel verankerd worden. Maar dat is een werk van lange adem.
Van Autreve kan ze wel begrijpen. “Ze worden gewoon overvraagd. Naast hun kerntaken, waar ze op afgerekend worden, worden de leidend ambtenaren van alle kanten bestookt. De dienst Emancipatiezaken vindt dat ze rekening moeten houden met diversiteit, de dienst voor Preventie en Bescherming vraagt dan weer aandacht voor veiligheid en welzijn, en wij komen aandragen met actieplannen voor milieuzorg. Ik pleit voor een geïntegreerde aanpak zodat we in plaats van als concurrenten, samen naar hen kunnen toestappen. Dat veronderstelt ook een geïntegreerde aanpak van de communicatie. Nu voert ieder zijn eigen campagne, wat soms tot overlapping leidt en overvraging van de doelgroep. Dat kan een averechts effect hebben want het wekt veeleer irritatie op. De mensen voelen zich niet meer aangesproken en zo zijn achter we nog verder van huis.”
De operatie schiet definitief uit de startblokken in 2004. Het eerste hete hangijzer dat wordt aangepakt, is de afvalberg. Een bedrijf met om en bij de 42.000 werknemers (de Vlaamse administratie plus de Vlaamse wetenschappelijke en openbare instellingen) produceert immers jaarlijks tonnen afval. Van papier over keukenafval tot piepschuim en lege inktcassettes. Die berg indijken is een eerste uitdaging. Het afval zo veel mogelijk scheiden om het recycleren te vergemakkelijken is een tweede opdracht. Dit jaar staan energie en mobiliteit centraal. Rationeler energieverbruik door bijvoorbeeld een energieboekhouding bij te houden in de gebouwen. Hoeveel stroom verslinden wij en hoe kan daar op bespaard worden? “Toen beslist werd om het papier Nee, geen ver-van-ons-bedshow want u en ik worden er rechtstreeks op aange- slot en grendel te bewaren is het verbruik sproken. Door affiches en posters, door EIGEN MILIEUVERGUNNING spectaculair gedaald.” tips op de website, door regelmatige bijEERST dragen in dit eigenste personeelsblad. En nu recent ook door een ludieke actie met Er zullen ook keuzes gemaakt moeten een promoteam in vier grote gebouwen van het Zou het dan niet eenvoudiger zijn als men worden en prioriteiten gesteld. Milieuzorg is MVG in Brussel. milieuzorg gewoon zou opleggen, desnoods zo breed en je kunt niet op alle fronten tegelijk met sancties als stok achter de deur? Als burgers actie voeren. Hoewel energie en mobiliteit dit EIGEN POTJE krijgen we toch ook een proces-verbaal of een jaar in de kijker staan, worden ze doorkruist boete aan onze broek als we de milieuwetgeving door een ander, misschien wel verrassend thema: Maar wat heeft het in de praktijk al opgeleverd? overtreden? milieuvergunningen. Zo zou de Vlaamse overIs de Vlaamse ambtenaar milieubewuster gewor- Anne Van Autreve: “Dat is een beslissing van heid voor haar eigen gebouwen niet altijd in den? Produceert de Vlaamse overheid effectief bovenuit. Men heeft gekozen voor deze aanpak. orde zijn met de milieuwetgeving. Dat zou een minder afval en hoeveel is er al bespaard op het Men wil overtuigen, niet opleggen. En ik kan gevolg zijn van de onduidelijke bevoegdheidsenergieverbruik? daar wel inkomen. Uiteindelijk zou milieuzorg verdeling tussen de afdeling Gebouwen en de Een balans die moeilijk op te maken is, zegt geen verplichting mogen zijn, maar een spon- entiteiten. Uiteraard heeft de Vlaamse overheid Anne Van Autreve van de cel Milieuzorg. Er tane reflex. Nu ziet men nog te veel de lasten hier ook een voorbeeldfunctie. Het kan immers zijn al schitterende initiatieven genomen die en de kosten en te weinig de voordelen. Neem niet dat de overheid haar eigen regels niet reszelfs spectaculaire resultaten hebben opgele- nu het kantoormateriaal. Dat staat meestal in pecteert. verd. Maar bij gebrek aan meetindicatoren is een kast en iedereen kan zich vrij bedienen. het moeilijk om met globale cijfers uit te pak- Maar toen verleden jaar tijdens de budgettaire Milieuzorg is dus nog niet uit de zorgen. Maar ken. De acties gaan immers uit van de verschil- besparingsronde beslist werd om het papier een ding is zeker, er is geen weg terug. Interne lende entiteiten en zijn heel divers. Met andere achter slot en grendel te bewaren is het verbruik milieuzorg is geen tijdelijk project, maar heeft woorden: iedere entiteit kookt zijn eigen potje. spectaculair gedaald.” alles te maken met een ‘mentaliteit’, een andere Zo heeft elk gebouw een eigen contract voor Nadeel van deze zachte aanpak is wel dat manier van denken. Ook op de werkvloer. het ophalen van afvalcontainers. Het zou een alles staat of valt met de goodwill van de top. En daar kunnen we allemaal ons steentje toe stuk efficiënter en goedkoper zijn als er bij- In principe moet elke leidend ambtenaar een bijdragen. voorbeeld voor alle gebouwen in Brussel één actieplan opmaken, maar er zijn ook leerlingen enkel contract opgemaakt zou worden. Daar in de klas die hun huiswerk niet maken. Anne 23
TOPONTMOETING DOSSIER
GEEN GEURTJE AAN DE LUCHT Het groenafval van het Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer (IBW) in Geraardsbergen stinkt niet meer. Dat heeft alles te maken met het compostproject van de milieuzorgwerkgroep van het instituut. Vroeger
werden het tuinafval, het snoeihout en de bladeren op een grote hoop in de tuin van het instituut gegooid. Na verloop van tijd begon die hoop te rotten en dat gaf een onaangenaam geurtje. Ook in de keuken van het instituut hadden de personeelsleden last van geurtjes en fruitvliegjes, vooral tijdens warme zomers. Het groente- en fruitafval werd immers bij het gewone huisvuil gegooid. Nu belandt zowel het groen- als keukenafval netjes in een composteringspark in de tuin van het instituut. Groenarbeider Serge Goossens volgde een cursus composteren om de knepen van het vak te leren. Met zijn diploma van compostmeester in de hand knutselde hij met oude paletten en een beddenbodem eigenhandig vier compostbakken in de tuin. In de keuken van het instituut staat intussen een aparte afvalbak voor het groente- en fruitafval. Elke dag maakt de koffiedame die leeg in de verzamelbak van de compostinstallatie. “Ik selecteer daaruit wat in de eerste compostbak hoort en leg het groenafval in verschillende lagen op elkaar”, vertelt Serge. Om de drie maanden schept hij het compost over in een volgende bak. Wat overblijft in de laatste bak gaat nog even door de zeef en is klaar voor gebruik. “We verwerken onze compost in bloemperken en moestuintjes op het domein hier”, aldus Serge die wekelijks ongeveer een uurtje aan zijn taak als compostmeester besteedt.
IBW-compostmeester Serge Goossens inspecteert het compost in een van zijn vier zelfgemaakte compostbakken.
• ibw.inbo.be
KATTEN TEGEN RATTEN Het beste middel tegen muizen is nog steeds ... een kat! Dat weten ze in het ruitercentrum De Rhille van Bloso door ondervinding. Het stro en het voedsel voor de paarden trekken natuurlijk veel muizen en ratten aan, die de collega’s van De Rhille niet langer met rattenvergif wilden bestrijden. Daarom haalden ze drie katten in huis, die met succes de knaagdieren uitschakelden. Ook pesticiden, herbiciden en andere gifstoffen worden zo veel mogelijk geweerd in De Rhille. De eenvoudigste oplossingen blijken daarbij vaak de beste. Zo houdt het centrum vliegen uit de keuken door een zakje water naast de keukendeur te hangen: de weerspiegeling van het water houdt de vliegen buiten. “Een oude boerenremedie die we ook op andere plekken dan de keuken met succes gebruiken”, aldus centrumverantwoordelijke Jan Du Pan. Het centrum verving ook zijn klassieke schoonmaakproducten door biologisch afbreekbare, en laat de verpakkingen door een firma ophalen om ze te hergebruiken. Verder gebruikt het centrum in plaats van sproeistoffen tegen onkruid een gasbrander die onder hoge temperatuur het onkruid schroeit. “Dat vraagt wat meer werk omdat je bijvoorbeeld telkens die gasbrander in gang moet steken,” geeft Jan Du Pan toe, “maar het loont zeker de moeite. Er komen nu minder gifstoffen in het nabijgelegen waterwinningsgebied en natuurreservaat De Blankaart.” De acties van De Rhille zijn een succes. De andere Bloso-centra hebben het milieuvriendelijke bestek voor schoonmaakproducten overgenomen, en de onkruidbrander is aan een uitleenronde begonnen. • www.bloso.be 24
Geen herbiciden voor Frank Hillewaere van het Bloso-centrum De Rhille. Hij gaat het onkruid milieuvriendelijk te lijf met een gasbrander.
TOPONTMOETING INTERNE MILIEUZORG
SORTEREN GEEFT JE VLEUGELS ‘Be smart, copy like Bart!’ Of wat dacht u van ‘Sorteren geeft je vleugels, en anders houdt Vera je wel aan de teugels!’ Bart en Vera voelden zich niet te beroerd om hun naam te lenen aan een sensibiliseringscampagne in de administratie Werkgelegenheid (EWBL), nu zo’n twee jaar geleden. De leden van de werkgroep Milieuzorg verzonnen een milieuslogan bij hun naam en ontwierpen heuse filmposters met afvaltips. Er kwam ook een wedstrijd om de collega’s uit te leggen hoe je het best met afval kunt omgaan. Wie correct antwoordde, maakte kans om tot miss of mister recyclage gekroond te worden en een boek over tuinieren cadeau te krijgen.
Het niet-vertrouwelijke afvalpapier van Bart Denys zal gerecupereerd worden als kladblok.
Naast die stunts nam de werkgroep ook een structureel initiatief door eenzijdig bedrukt papier dat in het verleden gewoon werd weggegooid in te zamelen. “We gebruiken wel alleen papier met niet-vertrouwelijke informatie”, stelt Sofie Carlier van de werkgroep Milieuzorg onmiddellijk gerust. De werkgroep bezorgt het papier aan de afdeling Reprografie in het Boudewijngebouw, die de vellen met lijm of ringen bundelt tot kladblokken. Binnenkort krijgt de administratie Werkgelegenheid ook in elke kitchenette kleine afvalcontainers voor pmd, glas en gft. Bij de collega’s van het departement WVC die ook in het Markiesgebouw huizen, staan die er al een aantal maanden. De werkgroep Milieuzorg maakte een afspraak met de poetsvrouwen. “Als zij bijvoorbeeld een glazen potje in een vuilnisbakje vinden, leggen ze een briefje op het bureau met de vraag om het in de glasbak te gooien”, aldus Sofie Carlier.
SCHONE SLUIZEN BIJ WATERWEGEN EN ZEEKANAAL NV Bij Waterwegen en Zeekanaal NV doen ze niet mee aan vrijblijvende milieuzorgacties. Hun ambities liggen hoger. Zo’n twee jaar geleden namen ze de oevers van de sluis Wintam, die het zeekanaal BrusselSchelde ontsluit, onder de milieuloep. Sinds dan wordt het snoeiafval er met een hakselaar fijngemalen en als bodembedekker gebruikt. Daarmee verdween niet alleen de grote snoeihoutberg, maar meteen ook het onkruid op de oevers. Dichter bij de sluis gooien de vijftien medewerkers hun afval niet meer in één container, maar ze sorteren nu glas, papier, pmd en restafval. Ook in de kantoren van Zeekanaal in Willebroek doen ze aan selectieve afvalophaling. En ze hebben hun aankoopbeleid grondig aangepakt: verf moet zo veel mogelijk waterhoudend zijn, en de producten om olie uit het kanaal te halen zijn biologisch afbreekbaar. Ze doen ook proeven met een product dat ervoor zorgt dat de olie niet langer naar de kanaalbodem zakt. Voor al die milieuvriendelijke maatregelen kreeg Zeekanaal een milieucertificaat. Maar er is nog werk aan de winkel, want het meeste afval komt van de vracht- en passagiersschepen die dagelijks aan de sluizen passeren. Nu verzamelen die hun afval nog in één grote zak die ze in een container aan de sluis gooien. De firma die het afval ophaalt, moet dan zelf sorteren. “Er loopt nu nog een aanbestedingscontract voor het afval van de scheepvaart, maar als dat vervalt, kunnen we criteria opnemen voor selectieve afvalophaling”, legt milieuzorgverantwoordelijke Karel Dedeyn uit. “In de toekomst willen we hier een containerpark bouwen, net als aan de sluis van Evergem.” Om de kanaalgemeenten en de schippers te
Snoeihout krijgt een tweede leven als bodembedekker langs de oevers van de sluis in Wintam.
sensibiliseren, wil Zeekanaal ook affiches verspreiden met de vraag om de omgeving rond de kanalen schoon te houden. Vlakbij de sluis ligt immers een natuurontwikkelingsgebied. • www.wenz.be 25
TOPONTMOETING DOSSIER
MARTINE SELEN, SCHOONMAAKSTER IN BRUGGE (AZF)
foto Peter Van Hoof
“Samen met een collega-schoonmaakster maak ik elke dag de vuilnisbakjes leeg van de 75 collega’s. Dat levert per dag twee volle vuilniszakken op. Dat is toch niet te veel voor zoveel mensen. Het andere afval, zoals papier, glas en pmd, moeten de collega’s zelf sorteren. En dat doen ze ook. In de vuilnisbakjes vinden we haast nooit plastieken of glazen flesjes terug. Hun papier brengen ze netjes naar het afvalverzamellokaal hier beneden, waar wij ook onze vuilniszakken en pmd-zakken opbergen. Omdat het gebouw nog zo nieuw is - we zitten hier sinds februari - zijn er nog geen containers. Het is dus allemaal nog wat zoeken, maar we mogen niet klagen, iedereen werkt goed mee. Ook in een ander, minder recent en groter gebouw in Brugge, waar ik elke maandag aan het werk ben, sorteren de mensen hun afval heel goed, en valt de hoeveelheid restafval best mee. Het is een kwestie van een beetje discipline en van samenwerken.”
Martine Selen: “De collega’s sorteren hun afval zo goed dat we dagelijks maar twee vuilniszakken restafval verzamelen.”
“Elke maandagochtend haal ik samen met mijn collega Fred het papier in dit gebouw op. Op elke verdieping staan daarvoor een aantal ijzeren papierkooien, en ook blauwe plastieken rolcontainers. Wekelijks hebben we toch elf van die blauwe bakken, en tien ijzeren kooien. Dat is veel, vind ik, en het blijft ook veel. Al hangt het wel af van de periode. Als mensen op vakantie vertrekken, ruimen ze hun bureau op en dan heb je meer papier natuurlijk. Tijdens de zomervakantie is de papierberg weer veel kleiner. We moeten nu ook geregeld archieven opruimen die hier al een aantal jaren staan. Dan moeten we toch vaak vier tot vijf kooien extra bestellen. Positief is wel dat mensen hun papier goed sorteren, en bijvoorbeeld geen karton in de kooien en bakken gooien. Dat karton kunnen ze naast de papiercontainers zetten en dat halen wij apart op. Per week levert dat nog eens twee kooien op. Of er ook nog papier in de restafvalzakken verdwijnt, weet ik natuurlijk niet. Ik denk dat de papierberg niet gaat verkleinen, zoals het er nu uitziet, vooral door die archieven. Maar misschien verandert dat wel weer zodra ze alles digitaliseren.” Freddy Van Handenhoven: “Als de collega’s met vakantie vertrekken, ruimen ze meestal hun bureau op en verzamelen we meer papier dan anders.” 26
foto Peter Van Hoof
FREDDY VAN HANDENHOVEN, TECHNISCH BEAMBTE IN HET CONSCIENCEGEBOUW (OND)
TOPONTMOETING INTERNE MILIEUZORG
KOPEN MET EEN MILIEUREFLEX Milieuzorg mag dan pas sinds 2002 structureel aangepakt worden in de Vlaamse overheid, eigenlijk houdt ons ministerie al langer rekening met het milieu in zijn aankopen en in het beheer van haar gebouwen. Geen spectaculaire maatregelen op zich, maar een gezonde milieureflex waar die mogelijk is. Al van in 1997 neemt de afdeling Aankoopbeheer (AZF) milieucriteria op in de bestekken. Zo moet papier vandaag 100% gerecycleerd zijn en mag een dienstwagen maar een bepaald aantal liters verbruiken en schadelijke stoffen uitstoten. Voor die milieucriteria gaat de afdeling te rade bij de leveranciers, OVAM, gespecialiseerde websites en sinds 2002 ook bij de Centrale Coördinatiecel Milieuzorg. “Maar een opleiding over milieuvriendelijk aankopen voor aankoopverantwoordelijken zou wel handig zijn”, geeft Stefan De Fraine mee (afdeling Aankoopbeheer-AZF). De afdeling sluit raamcontracten af voor dienstvoertuigen, kopieermachines, kantoormateriaal, meubilair en kledij, de departementen bestellen zelf wat ze nodig hebben. Zo kan ze betere voorwaarden afdwingen, ook op het vlak van milieu. Milieuvriendelijke producten zijn soms duurder, maar lang niet altijd. “Als je afval sorteert, zal je totale afvalfactuur immers dalen en zuinige voertuigen verbruiken minder brandstof ”, verduidelijkt Stefan De Fraine. Ook de afdeling Gebouwen (AZF) doet haar duit in het milieuzakje. De meeste gebou-
wen van ons ministerie worden verwarmd met aardgas, dat lichtjes milieuvriendelijker is dan stookolie omdat het minder CO2-uitstoot geeft. Wel wordt er in oudere gebouwen nog gestookt met olie en hebben enkele grote gebouwen stookolietanks om in geval van een stroompanne de computerservers draaiende te houden. De gebouwverantwoordelijken kunnen dan wel kiezen tussen gewone stookolie of de milieuvriendelijkere zwavelarme variant. Maar omdat die laatste een stuk duurder is, slaat amper 5% van de gebouwen de zwavelarme stookolie in. Wat gas en elektriciteit betreft, is de Vlaamse overheid sinds 2003 klant bij Electrabel Customer Solutions onder andere omdat het aandeel groene stroom er 2,5% bedraagt. APPELS EN CITROENEN Om een zicht te krijgen op wat we verbruiken is het de bedoeling dat elke gebouwverantwoordelijke de liters stookolie en de meterstanden van water, gas en elektriciteit bijhoudt in een energieboekhouding. Maar dat gebeurt niet consequent. Een automatische registratie van het verbruik zou voor die cijfers kunnen zorgen. Maar zelfs dan blijkt het nog niet evident om energieverbruik te interpreteren. “Er spelen zoveel factoren mee dat je gauw het risico loopt appels met citroenen te vergelijken en verkeerde conclusies te trekken”, vertrouwt Peter Bockstaele (afdeling Gebouwen-AZF) ons toe. “Tijdens een zachte winter verstoken we veel
minder. Maar ook de aard van de activiteiten speelt een rol: de luchthaven van Oostende verwerkt vooral goederen, die van Deurne krijgt bijna alleen passagiers over de vloer. Het spreekt voor zich dat de Oostendse luchthaven met al haar koelopslagplaatsen een pak meer energie verbruikt”, verduidelijkt hij. Toch kunnen we zeker nog beter. Zo spoelen we de toiletten nog altijd door met kostbaar leidingwater en aan spaarlampen is voorlopig geen denken aan. De omschakeling blijkt zo duur dat het tien jaar duurt eer je de kosten eruit haalt. En dat loont niet. Wél worden nieuwe overheidsgebouwen ver- of gebouwd volgens milieucriteria. “Maar je kan nog zoveel milieuvriendelijke maatregelen nemen, dé sleutel tot een zuinig(er) energieverbruik is onderhoud”, nuanceert Peter Bockstaele. “Daar investeren we nu dus vooral in.” Met haar milieuvriendelijk aankoop- en gebouwenbeleid wil de Vlaamse overheid een voorbeeld stellen aan burgers en bedrijven. Maar nog belangrijker volgens Stefan De Fraine is de invloed die ze als grote klant heeft op firma’s. “Die moeten zich wel aanpassen als de overheid beslist bepaalde producten en diensten niet langer aan te kopen omdat ze niet milieuvriendelijk zijn.”
Wist u dat - u sinds begin dit jaar volledig recycleerbare melkkuipjes gebruikt bij uw koffie? - sinds dit jaar bij enkele diensten een proefproject loopt voor pmdinzameling? Bedoeling is om dit jaar nog in alle grote gebouwen pmd afzonderlijk op te halen. - in de loop van 2004 alle oude kopieermachines vervangen zijn door modernere waarmee u dubbelzijdig kunt kopiëren? Een serieuze investering die loont op langere termijn als u meer tweezijdig afdrukt of kopieert.
- de afdeling Gebouwen (AZF) een budget beheert van zo’n anderhalf miljoen euro voor water, gas en elektriciteit voor een 80-tal gebouwen? - het Boudewijngebouw veruit de grootste energieverbruiker is van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap? Dat komt omdat de centrale computerzaal er ondergebracht is, met alle servers en koelinstallaties die ware energievreters blijken te zijn. - ook verschillende VOI’s de bestekken gebruiken waarin de afdeling Gebouwen milieu- en veiligheidscriteria opnam?
27
TOPONTMOETING DOSSIER
Wist u dat - u op het werk evenveel energie verbruikt als een Vlaams huisgezin van twee volwassenen en een kind? - we de ruim 200 dienstfietsen steeds meer zijn gaan gebruiken sinds ze in de meeste Brusselse gebouwen vooraan in de hal staan? Verschillende VOI’s hebben ook al dienstfietsen besteld. - ons ministerie sinds 1999 een elektrische bestelwagen heeft voor de estafette tussen de Brusselse gebouwen van de Vlaamse overheid? - het MVG drie hybride voertuigen heeft? Dat zijn wagens die zowel
op elektriciteit als op klassieke brandstof (diesel/benzine) kunnen rijden, zonder dat de bestuurder er iets van merkt. Voor korte afstanden is elektriciteit het interessantst, qua verbruik en vooral ook qua uitlaatgassen. - het de bedoeling is om het wagenpark uit te breiden met meer hybride wagens en dat de afdeling Aankoopbeheer de nieuwste ontwikkelingen op de voet volgt zoals wagens op perslucht en aardgasbussen?
MILIEUMINISTER KRIS PEETERS:
“IK ZET ALTIJD DE MOTOR AF ALS IK VOOR EEN OPGEHAALDE BRUG STA.” “Ik typeer mezelf graag als verstandig groen. Thuis probeer ik rationeel om te springen met energie, via de keuze van de verwarming, de ramen en de isolatie. Ik probeer er ook op te letten dat ik het licht doof als ik een kamer verlaat en zet altijd de motor af als ik voor een opgehaalde brug sta. Op het kabinet houden we papier, pmd en glas apart. Mijn medewerkers nemen zo veel mogelijk het openbaar vervoer. Voor korte verplaatsingen gebruiken we de dienstfietsen of gaan we te voet. Zowel mijn kabinet als mijn administratie
Wist u dat - het nieuwe gebouw van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) in Aalst niet alleen architecturaal, maar ook ecologisch een hoogstandje is? Puin van het hospitaal dat er oorspronkelijk stond en piepschuim van computerverpakkingen kregen een tweede leven als bouwmateriaal voor vloer en dak. Regenwater dient dan weer om te poetsen en de toiletten door te spoelen. Onder andere dankzij het superisolerende glas is voor de verwarming van de 120 kantoren niet meer energie nodig dan voor een modale villa. Als kroon op het werk, kreeg de honderdjarige kastanjeboom een ereplaatsje op het binnenplein. 28
werken in milieuvriendelijke en energiezuinige gebouwen. De verlichting wordt door specialisten als optimaal beoordeeld. Muren, daken en ramen zijn uitstekend geïsoleerd. Op het Ferrarisgebouw staan zonnepanelen en in het gebouw staat een scorebord dat de opgewekte stroom aangeeft.” “Ook in mijn beleid wil ik dat principe vertalen. Aandacht voor het milieu staat centraal. Niet alleen als het over natuur gaat, maar ook als het gaat over infrastructuur, energie, delfstoffen, enzovoort. Ik vind ook dat interne milieuzorg niet in een apart hokje thuishoort. Er is een integrale aanpak nodig. Milieuzorg moet je ook niet
kunstmatig opleggen. Ik ga ervan uit dat er genoeg argumenten op tafel liggen om interne milieuzorg op te nemen in onze kerntaak. Toch kan er nog gesleuteld worden aan de aanpak. Actieplannen moeten concreet zijn en een toegevoegde waarde hebben. De resultaten moeten gevolgd en gemeten worden. Anders is het een slag in het water. En of het nu over afvalbeleid gaat, milieuvergunning of rationeel energieverbruik, de Vlaamse overheid moet ook zelf aan de kar trekken. Als we de afname van groene stroom aanmoedigen bij de burgers, mogen we zelf niet achterblijven.”