Milieuvriendelijk tuinieren

GR EX

EM

Milieuvriendelijk tuinieren

AT PL IS AA

R

bewaargids

E D T E M R A A P S BE N E N N O B L E E D R O VO promoties in

E

en talrijke deze gids

Vijf tuinliefhebbers met een hart voor het milieu verklappen hun tuingeheimen.

MI LIE UVR

N FFE IENDELIJKE MESTSTO

Geef het beste, krijg het mooiste

GAZON

De grastabel van Dirk DE 4 GROTE GAZONPROBLEMEN

1. MOS Waarom groeit er mos in je gazon? Mos is een vaak voorkomend probleem. De hoofdoorzaken zijn: 1) te zure grond door gebrek aan kalk, zure regen en/ of gebruik van zuurwerkende meststoffen en 2) te arme grond door gebrek aan voedingsstoffen. Maar ook veel schaduw, slechte bodemkwaliteit of te kort maaien werken mosgroei in de hand.

H

ey, ik ben Dirk, ingenieur van beroep en een echt buitenmens. De parel van onze tuin is zonder twijfel het gazon. Jarenlang heb ik tientallen producten uitgeprobeerd, met wisselend succes. Nu heb ik de ideale mix gevonden voor een perfecte, diepgroene grasmat. Ik kies enkel nog meststoffen van Viano – die geven het beste resultaat! In elk seizoen, maar zeker na de winter, kunnen er gazonproblemen opduiken: mos, onkruid, gele plekken en/of een viltlaag. De problemen herkennen en adequaat aanpakken is de boodschap! 2

Is mosgroei makkelijk te voorkomen? Gelukkig wel. Je kan de zuurgraad van de bodem weer op peil brengen door kalkkorrels te strooien. Het is aanbevolen om dit jaarlijks te herhalen. Zo krijgt mos minder kans om zich te ontwikkelen. En het gras wordt juist sterker, omdat het beter meststoffen kan opnemen.

2. ONKRUID Is er iets te doen tegen die vervelende klavers? Klavers kunnen een echte plaag vormen in je gazon. Als je er niets aan doet, hou je op de duur geen gras meer over. Nochtans kunnen ze makkelijk bestreden worden met Viano 4in1 of 2in1, die beide een onkruidverdelger bevatten. Breedbladig onkruid zoals paardenbloem, klaver e.a. verwijder je zo efficiënt uit je gazon.

3. GELE PLEKKEN Vanwaar die gele plekken in het gras? Gras dat voldoende voedingsstoffen kan opnemen, heeft een mooie groene kleur. Soms kan er plaatselijk voedseltekort zijn, zodat het gras verbleekt. Een goede bemesting is de oplossing.

4. VILTLAAG Wat is een ‘viltlaag’? Soms kan er een laag dor gras en verdroogde mosresten tussen het groene gras zitten. Dat noemen we een viltlaag, en die kan het gras verstikken. Meestal komt die viltlaag er door een gebrek aan bodemleven (zoals regenwormen, springstaartjes en micro-organismen) die dode plantenresten omzetten in humus. Meststoffen waar extra bacteriën zijn aan toegevoegd helpen deze viltlaag verdwijnen.

WAT IS DE IDEALE GAZONMESTSTOFFENMIX? Dat varieert. Elk jaar, in het begin van maart en september, wandel ik over het gras en bekijk ik het eens goed. Eigenlijk is het simpel. Je moet gewoon op 4 dingen letten:

Stap 1: 1) Groeit er mos in het gras? 2) Groeit er onkruid tussen het gras? 3) Vertoont het gazon gele plekken? 4) Is er een viltlaag aanwezig?

Stap 2: Daarna neem ik mijn grastabel erbij (lente of herfst, naargelang het seizoen). Op basis van de antwoorden op de 4 vragen volg ik het spoor op de tabel. Dan weet ik meteen wat ik nodig heb. Ik kies telkens voor Viano, omdat zij enkel organische meststoffen produceren. Da’s beter voor het gras, mijn kleinkinderen én het milieu.

Waarom is organische meststof milieuvriendelijk? Organisch: natuurlijk Organische meststof is gemaakt van o.m. dierlijke en plantaardige eiwitten, elementen van volledig natuurlijke oorsprong dus. Organische meststoffen geven hun voedingsstoffen langzaam af, zodat de plant zich geleidelijk kan ontwikkelen. De plant wordt sterker en bouwt meer weerstand op tegen ziekten en plagen, tegen vorst enz.

Organische meststof stimuleert het bodemleven Organische meststof heeft ook een positieve werking op het bodemleven. Actieve micro-organismen voelen zich er thuis. Een actief bodemleven bevordert de vorming van humus en houdt de grond luchtig.

Geen gevaar voor huisdieren of spelende kinderen Het duurt enkele dagen voor de meststofkruimels opgenomen zijn in de bodem. De kruimels die direct na het strooien zichtbaar zijn in het gras, vormen geen gevaar voor huisdieren of spelende kinderen.

Is het gazon bemesten niet vuil of lastig? Alle organische meststoffen van Viano zijn heel handig in het gebruik. Ze worden aangeboden in nagenoeg stofvrije korrels of kruimels, die langzaam hun voedingsstoffen afgeven. Je ziet ze ook bijna niet liggen in het gras of tussen de planten omdat ze snel oplossen.

3

Grastabel voor een perfect gazon * viltlaag: een laag dor gras en verdroogde mosresten die het groene gras kan verstikken

Jouw gazon Mos Onkruid

Geen onkruid

Geel

Groen

Geel

Vilt*

Geen vilt*

Vilt*

Geen vilt*

Vilt*

Geen vilt*

Vilt*

Geen vilt*

Bio Gazonkalk

Zeewierkalk

Bio Gazonkalk

Zeewierkalk

Bio Gazonkalk

Zeewierkalk

Bio Gazonkalk

Zeewierkalk

+

+

+

+

+

+

+

+

4in1

4in1

4in1

4in1

3in1

3in1

M.O. Bacter

M.O. Bacter

4in1

3in1

(april; 10-15kg/100m²) • gazonmeststof + magnesium voor een diepgroen gazon • anti-mos • anti-onkruid (doodt breedbladig onkruid en klavers) • actieve micro-organismen

15%

TIS GRkA 20kg) (za

4

Groen

(maart; 10-15kg/100m²) • gazonmeststof • anti-mos • actieve micro-organismen

15%

TIS GRkA 20kg) (za

M.O. Bacter (maart; 10-15kg/100m²) • gazonmeststof • hoog potasgehalte (indirecte werking tegen mos) • actieve micro-organismen

Langdurige werking, hoog rendement

Lente

Geen mos Onkruid

Geen onkruid

Geel

Vilt*

Groen

Geen vilt*

Vilt*

Geel

Geen vilt*

Vilt*

Groen

Geen vilt*

Vilt*

Geen vilt*

Bio Gazonkalk Zeewierkalk** Bio Gazonkalk Zeewierkalk** Bio Gazonkalk Zeewierkalk** Bio Gazonkalk Zeewierkalk** +

+

+

+

2in1

2in1

2in1

2in1

2in1

(april; 5kg/100m²) • gazonmeststof + magnesium voor een diepgroen gazon • anti-onkruid (doodt breedbladig onkruid en klavers)

** onderhoudsbekalking naargelang pH-analyse

Gazonmeststof (maart; 5kg/100m²)

• gazonmeststof • magnesium (voor een diepgroen gazon)

15%

TIS GRkA 20kg) (za

+

+

+

+

Gazonmeststof Gazonmeststof Gazonmeststof Gazonmeststof

Bio Gazonkalk (februari; 10-15kg/100m²)

• kalkkorrels • actieve micro-organismen • verhoogt het effect van meststoffen • verbetert de zuurgraad en bodemstructuur

Fossiele Zeewierkalk (februari; 10-15kg/100m²)

• universele kalkmeststof • verhoogt het effect van meststoffen • verbetert de zuurgraad en bodemstructuur

Meer info op www.viano.be. 5

In de zomer:

onderhoudsbemesting! TIP Maai het gras 3 dagen voor je een gazonmeststof van Viano uitstrooit. Zo krijgt het gras de kans zich te herstellen en kan het meteen voedingsstoffen opnemen. Na het strooien 1 week wachten alvorens opnieuw te maaien, zodat de kruimels kunnen ‘uiteenvallen’ en in de bodem trekken.

O

m mijn gazon in topconditie te houden, strooi ik tijdens de zomermaanden een flinke onderhoudsbemesting. Viano Gazonmeststof is ideaal. Naast kalk is een goede onderhoudsbemesting essentieel om mosgroei te voorkomen! Ik kies altijd een wat regenachtige dag uit, eind juni of begin juli. Als de grond vochtig is, worden de kruimels sneller opgenomen door de bodem. Ik zal zeker vaker moeten maaien na bemesten? Viano organische meststof geeft zijn voedingsstoffen heel geleidelijk af. Het gras wordt wel dikker en malser, maar groeit daarom niet sneller.

Voor

>> WIST U DAT... ...alle meststoffen van Viano probleemloos meerdere jaren bewaard kunnen worden, zonder dat de werking vermindert? 6

WERKT HET ECHT? Duizenden tuinliefhebbers hebben Viano Gazonmeststof al toegepast op hun gazon. En het resultaat is opmerkelijk!

Na

20 kg is goed voor 3250 tot 400m

Grastabel voor een perfect gazon

Herfst

Jouw gazon Mos

Geen mos

Geel

Groen

Geel

Vilt

Geen vilt

Vilt

Geen vilt

3in1

3in1

M.O. Bacter

M.O. Bacter

3in1

(september; 10kg/100m²) • gazonmeststof • anti-mos • actieve micro-organismen

BON

15%

€2,00

TIS GRkA 20kg) (za

M.O. Bacter (september; 10kg/100m²)

• gazonmeststof • hoog potasgehalte (indirecte werking tegen mos) • actieve micro-organismen

Vilt

Groen

Geen vilt

Vilt

Geen vilt

Gazonmeststof Gazonmeststof Gazonmeststof Gazonmeststof (onderhoud)

+

+

Bio Gazonkalk

Bio Gazonkalk

Gazonmeststof (september; 5kg/100m²)

• gazonmeststof • magnesium (voor een diepgroen gazon)

15%

TIS GRkA 20kg)

Bio Gazonkalk (november; 10kg/100m²)

• kalkkorrels • actieve microorganismen • verhoogt het effect van meststoffen • verbetert de zuurgraad en bodemstructuur

(za

gezonde tuin micro-organismen zorgen >> WIST U DAT... ...voorin elke de opruiming van afgestorven plantenresten?

7

Herstel een beschadigd gazon met RECOVERY SPEELGAZON SNEL HERSTELD MET RECOVERY! Gelukkig heb ik Viano Recovery ontdekt. Deze organische meststof bevat extra humusbestanddelen en zorgt voor een snel herstel van de beworteling. De fulvobestanddelen stimuleren de opname van voedingsstoffen. Met Recovery groeit het gras in een mum van tijd opnieuw dicht, zelfs voor een voetbalgoal. Ook spoorvorming in het gras, veroorzaakt door bv. huisdieren die altijd langs precies dezelfde weg rondom het huis lopen, kan worden opgelost met Recovery. Voortaan hoef je niet meer te kiezen tussen een prachtig gazon of speelse honden!

V

orige zomer hebben mijn vrouw en ik een voetbaldoel gekocht. De kinderen vonden het fantastisch, vooral Robin hier. Voor het gazon was het iets minder. Hetzelfde verhaal rond het plonsbad: het gras was rondom helemaal platgelopen en vertoonde zelfs kale plekken. Kan Recovery ook worden gebruikt om grote kale plekken opnieuw in te zaaien? Neen. Recovery is geen zaaigoed, maar een meststof. Het zorgt ervoor dat verzwakte graspollen snel weer aan kracht winnen, o.a. door de wortelgroei te stimuleren. Dat betekent dus dat er nog een minimum aan gras aanwezig moet zijn om je gazon te kunnen herstellen.

8

Voor

Na

10%

TIS GRkA 20kg) (za

HELPT OOK NA VERTICUTEREN! Verticuteren doe ik nooit. Het beschadigt het gazon, brengt veel werk mee en is totaal overbodig met de organische meststoffen van Viano. Vrienden die toch geverticuteerd hebben, raad ik Recovery aan. Ook hier zorgt deze organische meststof met extra humusbestanddelen ervoor dat het gazon weer snel dichtgroeit.

Wat is verticuteren? Met een verticuteermachine ‘kam’ je als het ware het mos uit je gazon. Je bent dan wel op korte tijd verlost van mos en dood gras, maar een verstandige keuze is het niet. Je neemt immers de oorzaak van de mosgroei niet weg. Gevolg: binnen de kortste keren staat je gazon weer vol mos.

Geef je gazon een prima start bij de eerste lentezon met de nieuwe GAZON-BOOSTER ZUURSTOFKUUR VOOR JE GAZON! Wanneer de temperatuur boven 10°C stijgt, komen de planten weer tot leven. Ook je gazon. Wil je vanaf de eerste lentedagen een perfecte grasmat, dan is een zuurstofkuur met Viano Gazon-Booster ideaal.

NIEUW! Verkrijgbaar in 10kg en 20kg. Geschikt voor grote oppervlaktes.

1) Aangepaste voeding voor een vlotte start De bijzondere samenstelling van Viano GazonBooster zorgt ervoor dat het gras op korte tijd voldoende voedingsstoffen kan opnemen. Zo ontwaakt je gazon vlot uit de winterslaap en neemt het al meteen flink wat voorsprong.

Voor: februari

Na: maart

>> WIST U DAT...

2) Extra sterk door meer zuurstof Viano Gazon-Booster bevat het 100% natuurlijke voedingselement ‘Humifirst’. Dit element geeft de graszoden een echte zuurstofkuur, doordat het de bodem luchtiger maakt. Het gras vormt meer haarworteltjes, die extra zuurstof kunnen opnemen. Een fit en sterk gazon in de lente is het resultaat. Laat de jongens maar ravotten! 3) Natuurlijke diepgroene kleur Ziet het gazon er wat vergeeld uit na de winter? Geen probleem, Viano Gazon-Booster met extra magnesium kleurt het gras na de winter weer vlot diepgroen.

...alle verpakkingen van Viano milieuvriendelijk zijn, inclusief de plastic zakken en de gebruikte inkten? Bij verbranding komen geen schadelijke stoffen vrij.

BON

0 €2el,ac5 hteraan Kijk sn in deze gids

9

Voor elke tuin een

aangepaste verpakking Product

Verpakking

Goed voor...

4in1

doos 4kg

40-50m2

zak 10kg

80-100m2

zak 17,5kg + 2,5kg gratis

175-200m2

(maart-september) Erkenningsnr.: 9034/B

3in1

(februari-oktober) Erkenningsnr.: 8383/B

2in1

(maart-september) Erkenningsnr.: 8867/B

M.O. Bacter (februari-oktober)

Gazonmeststof (februari-oktober)

Recovery

(februari-november)

Bio Gazonkalk (februari-oktober)

Gazon-Booster februari-november)

Zeewierkalk (februari-oktober)

10

doos 4kg zak 10kg

BON

€2,00

40-50m2 80-100m2

zak 17,5kg + 2,5kg gratis

175-200m2

doos 4kg

80-100m2

zak 10kg

175-200m2

zak 17,5kg

350-400m2

doos 4kg

40-50m2

zak 10kg

80-100m2

zak 20kg

175-200m2

doos 4kg

80-100m2

zak 10kg

175-200m2

zak 17,5kg + 2,5kg gratis

350-400m2

doos 4kg

40-50m2

zak 10kg

80-100m2

zak 20kg

175-200m2

doos 5kg

40-50m2

zak 10kg

80-100m2

zak 20kg

175-200m2

zak 10kg

175-200m2

zak 20kg

350-400m2

zak 25kg

170-300m2

15% GRATIS 15% GRATIS

Waarom werken 4in1 en 2in1 pas vanaf 15°C? Deze twee meststoffen bevatten een onkruidbestrijder, en die werkt pas bij een temperatuur vanaf 15°C. De overige organische gazonmeststoffen van Viano hebben geen onkruidbestrijder, en dus kunnen die al bij lagere temperaturen worden toegepast.

Waar staat NPK voor?

15% GRATIS

Op elke verpakking van samengestelde meststoffen staan de NPK-waarden aangegeven. De 3 getallen geven de verhouding weer van de N, de P en de K. 1-1-1 betekent dat de samenstelling 1 deel N, 1 deel P en 1 deel K bevat, van elk element precies evenveel dus. Maar waar staan die letters nu voor? N staat voor stikstof en zorgt voor de groei. P of fosfor is nodig voor de wortelontwikkeling. K staat voor kalium of kali en maakt de plant sterker. Dat is nodig want door de versnelde groei wordt het blad slapper - een lekkernij voor slakken en een makkelijke prooi voor schimmels.

10% GRATIS Weg met roestvlekken op stenen of kledij!

BON €2,50!

Sommige mosbestrijders laten roestvlekken achter als je ze onzorgvuldig gebruikt. Maar met Viano 3in1 hoef je je geen zorgen te maken. Zijn speciaal ontwikkelde formule, met bewezen resultaat, zorgt ervoor dat mos verdwijnt en terrasstenen en kledij gegarandeerd van roestvlekken gevrijwaard blijven!

TERRAS

Freya’s weelderige kuipplanten Voor

GERANIUMS Mijn favoriet in de zon Ik kweek mijn geraniums zelf uit stekken. In het vroege voorjaar staan ze er erbarmelijk bij, maar dankzij Viano Organische Meststof voor Terrasplanten en de speciale Potgrond voor Geraniums bloeien ze uitbundig van juni tot laat in september! Prachtig toch die kleuren?

TIP Vul potten nooit tot aan de rand met potgrond. Anders lopen ze over bij het gieten.

P

• lange, uitbundige bloei en een intense bloemkleur, dankzij meststof met hoog kaliumgehalte • potgrond met veel kleimineralen; die houden beter water vast zodat ik minder vaak moet gieten

Deze producten gebruikt Freya:

lanten hebben een positief effect op mensen. ’s Zomers zitten mijn man en ik graag op het terras, met een glaasje wijn, samen met wat vrienden. En dan zorg ik ervoor dat ons tuintje er knus en gezellig bij ligt, met weelderige planten en bloemen. Op elk vrij plekje zet ik één of meer mooie potten. En die geur... Zalig! Ik hou ervan om mijn pot- en kuipplanten te verzorgen. Belangrijk is 1) een goede plantenkeuze voor zon en schaduw 2) de juiste potgrond 3) een aangepaste meststof

Na Organische Meststof voor Terrasplanten (doos 4kg) • langdurige en rijke bloei • voor extra stevige planten • bevat Coco-Net sierkokos voor een mooi decoratief effect

tof 3kg mests et -N co o C + 1kg

GRATIS

• ook perfect voor geraniums, fuchsia’s, oleanders en vele andere balkonplanten met veel bloemen

Potgrond voor Geraniums & Surfinia’s (zak 40L en 70L) • hoog aandeel kleimineralen • met milieuvriendelijke Viano basisbemesting (goed voor 3 maanden)

L 40L + 10

GRATIS 11

Waarom kalk strooien?

BUXUS Mijn halfschaduwfavoriet

Buxus is een kalkminnende plant. Het pakje kalk in de doos Viano buxusmeststof van 3kg is geen overbodige luxe: de planten groeien merkbaar beter na het strooien van kalk. Ook de potgrond is in dat opzicht belangrijk. In de meeste potgronden zit nogal wat turf, die erg zuur is. De speciale Viano Potgrond voor Buxus heeft een neutrale pH (neutrale zuurgraad).

Buxus kan je in elke gewenste vorm snoeien. Begin juni en eind augustus zijn de beste periodes, omdat de plant dan het snelst herstelt. Goed bemesten na elke snoeibeurt bevordert dat herstel. • glanzende groene blaadjes • beter bestand tegen vorst en droogte, dankzij extra kalium en fosfor in de buxusmeststof

Gedaan met bruine blaadjes!

• speciale potgrond met neutrale zuurgraad, omdat buxus kalkminnend is

Viano Organische Meststof voor Buxus bevat extra magnesium die voor een diepgroene kleur zorgt. Weg met die gele of bruine blaadjes! Reken op ca. 1g meststof per cm hoogte.

• fossiele zeewierkalkkorrels, om te voorkomen dat de grond na een tijd verzuurt

Deze producten gebruikt Freya: f 3kg meststo + 1kg kalk

GRATIS Organische Meststof voor Buxus (doos 1,5kg en 4kg, zak 10kg en 20kg) • geen gele blaadjes meer • beter bestand tegen vorst en droogte 50g 1,5kg + 2

GRATIS

• met kalk voor ideale zuurgraad

Potgrond voor Buxus (zak 20L, 40L en 70L) • neutrale pH • met milieuvriendelijke basisbemesting voor 3 maanden • ook geschikt voor taxus, hosta en coniferen

Fossiele zeewierkalk (zak 25kg) • handige korrels • biologisch product • verhoogt het effect van meststoffen • verbetert de bodemstructuur

12

Meer info op www.viano.be.

RODODENDRON Mijn favoriet in de schaduw De meeste mensen planten rododendrons in de volle grond. Nochtans gedijt hij ook heel goed in een kuip op het terras. Hij is niet voor niets nauw verwant met de azalea! • rijkelijke bloei door meststof met een hoog kaliumgehalte, net als bij de geraniums; maar voor mijn rododendron gebruik ik aangepaste meststof voor zuurminnende planten • stevige en diepgroene bladeren dankzij extra magnesium in de meststof • decoratieve bodembedekker Coco-Net (stukjes schil van kokosnoot); houdt de grond langer vochtig en weert onkruid • universele potgrond waar ik flink wat Vianosol voor zuurminnende planten heb onder gemengd; dat maakt de grond zuurder en daar houden rododendrons en azalea’s van • een laag hydrokorrels onderaan (ca. 1/4 van de pot) die voor een goede drainage zorgen en de vochtigheid toch in de pot houden; rododendrons zijn eigenlijk bosplanten, die een permanent vochtige en toch luchtige grond vragen

Deze producten gebruikt Freya: Organische Tuinmeststof voor Rododendron • meststof speciaal voor zuurminnende planten • lange en intense bloei • diepe blad- en bloemkleur • ook geschikt voor azalea, erica, ...

Vianosol voor Rododendron en Zuurminnende planten (zak 40L en 70L)

• bodemverbeteraar die de grond ook zuurder maakt • extra luchtige structuur

Hydrokorrels (zak 10L en 50L)

• gebakken zuivere poreuze klei • ideaal als drainagelaag

Geen kalk voor zuurminnende planten! Rododendron, maar ook azalea, hortensia en erica houden van zure gronden. Nooit kalk strooien dus! Integendeel, het is zelfs aangewezen om bij elke verplanting Vianosol voor Rododendrons en Zuurminnende Planten in het plantgat aan te brengen. Dat is een bodemverbeteraar die de grond zuurder en de bodemstructuur extra luchtig maakt.

Coco-Net (zak 15L) • 100% natuurlijke en decoratieve bodembedekker • lange levensduur • houdt de grond langer vochtig • voorkomt onkruid- en mosgroei

Meer info op www.viano.be.

>> WIST U DAT...

• voorkomt barsten van terracottapotten bij vriesweer

...Viano al 60 jaar actief is in de wereld van organische meststoffen? 13

SIERTUIN

De meststoffenkalender van Sarah Hoe herken je een zuurminnende plant? We noemen planten zuurminnend als ze goed gedijen in grond met een pH of zuurgraad lager dan 5,5. Maar een specifiek uiterlijk kenmerk is er niet. Wel kunnen we hier een opsomming geven van de meest bekende soorten: azalea, rododendron, camelia, daphne, erica, gardenia, pieris, calluna, hebe, skimmia, hortensia, toverhazelaar...

Een meststoffenkalender opstellen...

Hoe begin je eraan? Eerst maak ik een lijstje van alle planten die in mijn tuin groeien. Dat vraagt de eerste keer een beetje moeite, maar het loont wel. Noteer ook wanneer welke planten bloeien.

M

ijn buren vragen me dikwijls: “Sarah, hoe doe je dat toch, zo’n prachtige planten in je tuin?” Dan zeg ik: selectief bemesten. Er is een grote diversiteit van meststoffen verkrijgbaar in de handel, elk met hun eigen doel. Is het zinvol om veel verschillende meststoffen aan te schaffen? Ja! Het resultaat na plantspecifiek bemesten is merkelijk beter. De ene keer stimuleer je de bloei, een andere keer de wortelvorming, en bij nog andere planten de vruchtontwikkeling. Telkens op andere tijdstippen. Is dat niet ingewikkeld? Niet met mijn meststoffenkalender! En je draagt bovendien zorg voor het milieu door heel gericht en nooit te veel te bemesten. Trouwens, ik gebruik enkel organische tuinmeststoffen van Viano, die niet schadelijk zijn voor plant en dier.

14

Markeer in je lijstje: 1) de zuurminnende planten (zeker geen kalk strooien!) 2) de bloeiperiode van bloeiende planten (bemesten voor en tijdens de bloei, niet meer erna; opgelet: rozen vormen hierop een uitzondering!) De rest is vrij simpel: • een onderhoudsbekalking in november houdt de zuurgraad van de bodem op peil • in januari volgt dan een basisbemesting met de biologische meststof 6+7+8 • buxus is kalkminnend, vandaar 2 keer bekalken • rozen moeten 3 keer bemest worden: voor, tijdens en direct na de bloei • loofbomen hebben doorgaans geen extra bemesting nodig (tenzij bij de aanplanting) Voilà, dat is het eigenlijk. De juiste dosering vind je op elke verpakking. Veel succes!

Mijn meststoffenkalender voor milieuvriendelijk tuinieren NAAM PLANT

maa

Azalea (zuurminnend)

Beukenhaag

apr

mei

DE WAARDEN IN DEZE TABEL ZIJN INDICATIEF.

jul

aug

sep

okt

100g/lm

Haagplanten

100g/lm

35g/plant

100g/m2

meststof: 150g/m2

Rododendron

Hosta

150g/m2

aluin: 15g/m2

Lavendel

150g/m2

Phlox (heel geliefd door de felle kleuren)

200g/m2

TIP Werk de kruimels meststof lichtjes in de grond in. Let erop dat je de wortels niet beschadigt. Daarna overvloedig gieten met water. De voedingsstoffen komen dan langzaam vrij.

Buxus

35g/plant

100g/m2

Hortensia (zuurminnend)

VIANO MESTSTOF Rododendron

100g/m2

Buxus (kalkminnend)

Erica (zuurminnend)

jun

aluin: 15g/m2

Hortensia

150g/m2

Bodembedekkers

150g/m2

Bodembedekkers

Hoeveel meststof is aanbevolen? De aanbevolen dosering vind je altijd op de verpakking. Meestal worden twee grenswaarden opgegeven, bv. 100 tot 200 g/m2. Heb je in het vroege voorjaar de grond al verbeterd met 6+7+8, dan is 100 g voldoende. Heb je dat niet gedaan, of moeten de planten nog fors groeien, dan kies je voor 200 g.

6+7+8

200g/m2

Wanneer strooien? Potentilla (of ganzerik)

200g/m2

200g/m2

200g/m2

6+7+8

Rozen

150g/m2

150g/m2

150g/m2

Rozen

Thuja (een soort spar)

200g/m2

200g/m2

Taxus & Coniferen

De periode waarin je de meststof het beste strooit hangt enerzijds af van de plantensoort, anderzijds van het weer. De donkergekleurde vlakken zijn de strooiperiodes voor deze specifieke planten bij normaal weer. Het spreekt voor zich dat de meststoffen ook buiten deze periodes kunnen gestrooid worden (dus ook tijdens de lichtgekleurde periodes). 15

Niets zo lelijk als een dode plant in een haag!

TIP

Hagen verdienen evenveel aandacht als bloemen. Niets is zo lelijk als een dode plant in een haag. En het duurt jaren eer dat gat weer is dichtgegroeid. Daarom geef ik mijn sparren Viano Organische Meststof voor Taxus en Coniferen, zodat ze er altijd gezond bij staan en een betere weerstand hebben tegen vorst en droogte. Zonder aangepaste bemesting worden coniferen zwak en kunnen ze afsterven.

Aluin voor diepblauwe hortensia’s

Blauwe hortensia’s worden na enkele jaren roze als ze niet de juiste meststoffen krijgen. Alleen verpakking 3,4 kg Organische Meststof voor Hortensia van Viano bevat een zakje van 600 g aluin. Deze stof geeft de bloemen weer een intense blauwe kleur.

tof 3,4 kg mests aluin + 600 g

GRATIS

Taxus & Coniferen (doos 4 kg, zak 10 kg)* • voorkomt bruinverkleuring en naalduitval • betere weerstand tegen vorst en droogte • diepgroene naalden door extra magnesium *10 kg is goed voor 40 tot 100 m²

doos 1,5 kg + 250 g

GRATIS

Hortensia (doos 1,5 kg en 3,4 kg)* • met aluin voor extra blauwe bloemen • zorgt voor een lange en uitbundige bloei • geschikt voor alle variëteiten en kleuren *3,4 kg is goed voor 25 tot 36 m²

Welke planten zijn geschikt als haag? Haagplanten

(doos 4 kg, zak 10 kg en 20 kg)* • • • •

voor een dichte bladmassa bevordert het dichtgroeien van de haag optimale kleur dankzij extra magnesium beter bestand tegen vorst en droogte

*10 kg is goed voor 70 tot 100 lopende meter

16

Planten die goed snoei verdragen en die (snel) een dichte vertakking en compact bladerdek kunnen ontwikkelen, zijn doorgaans geschikt als haag. Met berk moet je het dus niet proberen. Wel met beuk, haagbeuk, buxus, meidoorn, liguster, laurierkers, zuurbes, sneeuwbes, dwergmispel, linde enz. Zelfs spierstruik en kardinaalshoed doen het goed. Al deze soorten worden best bemest met Viano Organische Meststof voor Haagplanten. Bedenk wel vooraf of je een wintergroene haag wil zonder doorkijk, of een bladverliezende haag. Voor een taxus- of sparrenhaag is Viano Organische Meststof voor Taxus en Coniferen optimaal.

Deze organische meststoffen gebruikt Sarah:

Hoe krijg je de mooiste rozen?

Bodembedekkers (doos 4 kg, zak 10 kg)*

Twee dingen zijn belangrijk: 1) op de juiste tijdstippen bemesten en 2) op de juiste manier snoeien.

• diepgroen blad dankzij extra magnesium • ook voor siergrassen, pachysandra, klimop, hosta en lavendel

1) Bemesting Rozen vragen 3 keer meststof: strooi Viano Organische Meststof voor Rozen vóór de bloei (in maart bv.), tijdens de bloei (doorgaans in mei of juni) en dan nog eens onmiddellijk na de eerste bloei (vanaf half juni, maar niet later dan half juli). Vooral die laatste bemesting wordt wel eens vergeten, maar ze is belangrijk als je een tweede bloei wil.

*10 kg is goed voor 70 m²

Voor

Korrelkalk (zak 25 kg)*

BON

2) Snoeien Ook dat gebeurt in 3 stappen. Verwijder in de zomer de uitgebloeide bloemen tot op een mooi vijfblad. In de herfst knip je de rozen iets terug. Na de winter snoei je best iedere tak tot op 3, 4 of 5 ogen terug (10 tot 15 cm boven de grond). Behoud zoveel mogelijk dikke takken met 4 à 5 ogen. Dunne takken terugsnoeien tot op 1 à 2 ogen.

0 €2,ac0 n aa er ht Kijk snel in deze gids

• universele kalkmeststof • verbetert de zuurgraad en bodemstructuur • geschikt voor moes- en siertuin • nooit kalk gebruiken op zuurminnende planten *25 kg is goed voor 170 tot 300 m²

6+7+8 met micro-organismen

(doos 3,5 kg, zak 5 kg, 10 kg en 20 kg)*

Na

• biologische basismeststof voor grasperk, bloemen en moestuin • activeert het bodemleven • nog efficiënter door micro-organismen • al 60 jaar bewezen formule!

3,5 kg + 350 g

GRATIS

*10kg is goed voor 50 tot 100 m²

Rozen

(doos 1,5 kg en 4 kg, zak 10 kg)* • voor een overvloedige en herhaalde bloei • betere weerstand tegen vorst en droogte *4kg is goed voor 40 tot 50 m²

250 g 1,5 kg +

GRATIS

Meer info op www.viano.be.

Waarom mag je 6+7+8 van Viano gelijk wanneer gebruiken?

6+7+8 is een echte klassieker onder de organische meststoffen. Hij geniet al 60 jaar het vertrouwen van professionele en hobbytuinders. Deze biologische meststof is een onmisbare basismeststof voor grasperken, bloemenborders en moestuinen. Eén van de belangrijkste redenen voor het succes van 6+7+8 is het gebruiksgemak: je kan hem strooien wanneer je wil. Hij spoelt niet uit en blijft ‘stand by’ in de bodem tot de natuur klaar is om de voedingsstoffen op te nemen. Een topper!

17

NIEUW! SIERTUIN

Dé universele organische basismeststof ÉÉN MESTSTOF VOOR AL JE BLOEIENDE PLANTEN

0kg. NIEUW! 10kg en 2 in r a a b g ij 0m²) Verkr 100 en 20 voor resp. (goed

Vind je het toch allemaal wat te ingewikkeld, al die plantspecifieke meststoffen? De nieuwe universele organische meststof Siertuin + Rozen en Bloemen van Viano is de oplossing. Deze meststof is ideaal als basisbemesting voor bloemen, rozen, planten en struiken. Ze zorgt voor een rijke en lange bloei, maakt de kleur van bloemen intenser en maakt bladeren groener.

DUURZAAM TUINIEREN WAS NOG NOOIT ZO EENVOUDIG Eén keer om de 3 maanden strooien is voldoende, dankzij de langdurige werking. Siertuin + Rozen en Bloemen is bovendien milieuvriendelijk doordat het een organische meststof is, net als alle andere meststoffen van Viano. Ze beschermt de planten ook tegen de winter. Een nieuwe topper in het gamma!

Is organische meststof wel hygiënisch? Alle meststoffen van Viano zijn volkomen steriel gemaakt door verhitting. De micro-organismen in sommige Viano-producten -producten zijn er na de verhitting aan toegevoegd. De meststof is ook geurarm.

Waarom mag je kalk en koemest nooit samen strooien? Ze doen, simpel gezegd, elkaars werking teniet. Tussen bekalken en bemesten wacht je best minimaal zes weken. In het najaar kalk en in januari of februari koemest strooien is ideaal.

10%

18

>> WIST U DAT...

...kalk zorgt voor een betere opname van de verschillende voedingsstoffen?

GRATIS (zak 20kg)

De voordelen van een

decoratieve bodembedekker Dit is de bodembedekker die Sarah gebruikt:

Een prachtige tuin bestaat uit meer dan planten alleen. Tussen de planten kan je een decoratieve bodembedekker aanbrengen, zoals Coco-Deco of Sierschors. Dat oogt niet alleen mooi, ze hebben ook talloze voordelen:

Sierschors (zak 70L) • geselecteerde stukjes schors van de Pinus Maritima, zonder vezels! • harde schors met lange levensduur • verhindert uitdroging en onkruidgroei • beschermt ook tegen vorst

1) de grond droogt minder snel uit Beter voor de planten! 2) je moet minder begieten Minder verspilling en minder werk! 3) je moet minder wieden Minder werk! 4) voorkomt onkruidgroei Geen herbicide nodig 5) je tuin ziet er mooier uit

SCHORSSTUKJES 10-20 MM

Deco Mulch (zak 100L)

• stukjes schors van de Pinus Maritima en Pinus Sylvestris • mahoniekleurig • beschermt ook tegen vorst

SCHORSSTUKJES 20-40 MM

Coco-Deco (zak 70L) • decoratieve bodembedekking voor plantenborders • 100% natuurproduct (stukjes zachte schil van de kokosnoot) • heel duurzaam (houdt langer stand dan traditionele afdekmaterialen)

Cacao-doppen (zak 70L)

• slakkenwerend • uiterst geschikt voor hosta en rozenborders

Coco-Net (zak 15L) • 100% natuurproduct (stukjes harde schil van de kokosnoot) • ideaal voor pot- en kuipplanten

19

MOESTUIN

Bjorn houdt van lekker gezond Het geheim achter Bjorns supervlezige tomaten Iedereen is ‘zot’ van mijn tomaten. Ten eerste zorg ik natuurlijk voor een goeie bodemstructuur door in de lente 6+7+8 te strooien, met daarin micro-organismen die de humusvorming bevorderen. Ook de zuurgraad moet in orde zijn. Vrijwel alle groenten verkiezen een zuurgraad tussen 6,5 en 7 pH. Als de grond te zuur is (een pH lager dan 6) corrigeer ik dit door Fossiele Zeewierkalk te strooien. Maar dat is maar de helft van het verhaal. Ik kweek mijn tomaten in de serre, waar er geen uitspoeling is door zware regenval. De meststoffen die je toedient, worden vrijwel integraal opgenomen door de planten en moeten dus van heel goede kwaliteit zijn. De Organische Meststof voor Serreplanten & Tomaten van Viano is perfect. Ze is specifiek ontwikkeld voor de serreteelt. Het hoge potasgehalte geeft een betere smaak aan mijn tomaten. De unieke verhouding stikstof, fosfor en kali garanderen een optimale wortelontwikkeling en vruchtvorming. De meststof is ook geschikt voor andere serreteelten zoals sla, paprika, courgettes, komkommers, kiwi, druiven...

F

antastisch toch als je groenten supervers kan klaarmaken! Een half uur geleden geoogst, nu al op het bord. Met een maximum aan vitaminen! Mijn vrouw zegt altijd: “Bjorn, wij hebben geen dokter meer nodig. Wij hebben onze groentetuin!” Maar wie gezond wil leven, kan niet voorbij de zorg voor het milieu. En daar horen milieuvriendelijke meststoffen bij – van Viano! 20

Organische Meststof voor Serreplanten & Tomaten (doos 4kg)*

• bevordert de groei en smaakvorming • voor sterkere vruchten *4kg is goed voor 20 tot 40m²

Wekenlang heerlijke prinsessenbonen Boontjes uit eigen tuin, met een gestoofd sjalotje en wat nootmuskaat... Mmmh, zo lekker! Meestal kan je er echter maar een beperkte tijd van genieten. Eens de bonen een aantal weken oud zijn, beginnen ze draderig te worden en vermindert de smaak. Met Leguma van Viano kan je de ontwikkeling van jonge bonen verlengen.

TIP

De langdurige werking van deze organische meststof zorgt voor een evenwichtige en verlengde groei. Het hoge potasgehalte verhoogt de weerstand en verbetert de smaak en de bewaring van prinsessenbonen, net zoals voor vele andere soorten groente en fruit. Magnesium garandeert een beter bladgroen. Leguma verhoogt ook de opbrengst. Je zal wel zien bij de oogst! Een moestuin benader je met gezond boerenverstand. Plant bv. niet alle groenten in 1 keer. Zaai nu een rij boontjes, twee weken later een nieuwe rij enz. en oogst wat je op kan. Zo hoef je niets in de diepvries te steken. Zaai ook wat extra boontjes en haal er de peulen uit, die je dan later opnieuw kan inzaaien: zo hoef je geen zaaigoed te kopen!

Hoe gezonde groenten telen met minder bestrijdingsmiddelen? Sterke planten hebben van nature een betere weerstand tegen allerlei ziektes en plagen. Zorg dus voor een gezonde plantenvoeding, zoals de Viano Bio Meststof voor groenten, fruit en sierplanten. Ze bevat extra kalium, die de weerstand van de plant verhoogt, de smaak verbetert en de opbrengst vergroot.

BON

,00 €2 zak van 20kg per

Leguma

(doos 3,5kg, zak 10kg en 20kg)* • betere smaak door hoog potasgehalte • langere bewaring van groenten en fruit • extra magnesium versterkt het bladgroen *10kg is goed voor 100m²

3,5kg + 350g

GRATIS

Bio Meststof

(doos 4kg, zak 10kg en 20kg)* • officieel erkend voor de biologische land- en tuinbouw • vergroot de opbrengst • verbetert de smaak *10kg is goed voor 50 tot 125m²

Universeel gebruik

21

Deze producten gebruikt Bjorn: BON

0 €2,ac0 hteraan

TIP

Kijk snel in deze gids

Meet vooraf de oppervlakte van je moestuin of eventueel van de afzonderlijke percelen, zodat je weet hoeveel je precies nodig hebt als je in de tuinwinkel staat.

6+7+8 met micro-organismen

(doos 3,5kg, zak 5kg, 10kg en 20kg)* • biologische basismeststof voor grasperk, bloemen en moestuin • activeert het bodemleven • nog efficiënter door micro-organismen • al 60 jaar bewezen formule!

3,5kg + 350g

GRATIS

*10kg is goed voor 50 tot 100m²

Organische Meststof voor Klein Fruit

4kg

(doos 1,5kg en 4kg, zak 10kg)*

+ GRATIS

• sappige vruchten dankzij extra kalium • betere smaak door extra magnesium • geleidelijke werking voor een evenwichtige groei • ideaal voor aardbeien, bessen en frambozen

binddraadjes

1,5kg + 250 g

GRATIS

Bestaat er een milieuvriendelijk middel tegen slakken? Ja, cacaodoppen! Ik geeft het toe, het is wat onorthodox, maar ik strooi cacaodoppen tussen mijn sla. Normaal gebruik je dat als decoratieve bodembedekker in je bloemenborder. Maar die cacaodoppen hebben scherpe randjes waar slakken niet van houden. Voilà! Bijkomend voordeel: het vermindert de onkruidgroei. En ik heb het mooiste slatuintje van België!

*4kg is goed voor 2,5 tot 8m²

Fossiele zeewierkalk (zak 25kg)* • • • •

handige korrels biologisch product verhoogt het effect van meststoffen verbetert de bodemstructuur

Cacaodoppen (zak 70L) • vermindert de kans op onkruidgroei • slakkenwerend

*25kg is goed voor 170 tot 300m²

Meer info op www.viano.be. 22

BIOMIX:

MILIEUVRIENDELIJK REINIGEN Laat de natuur het werk doen!

Biomix Green

Viano heeft een serie reinigingsmiddelen ontwikkeld waarin enzymen het vuile werk doen. Deze natuurlijke enzymen breken organische stoffen af, zoals groene aanslag, en zijn volkomen onschadelijk voor het milieu. Gedaan met schrobben, gewoon aanbrengen met spons of gieter en laten rusten!

• voor tuinmeubelen, serres, omheiningen, stenen, golfplaten, enz. • verwijdert vooral groene aanslag

DE VOORDELEN OP EEN RIJ: 1) Biomix reinigt vanzelf Zonder schrobben, zonder hogedrukreiniger, zonder zweet! 2) Natuurlijke enzymen doen jouw werk Een volledig natuurlijk en milieuvriendelijk proces! 3) Veilig voor mens, dier en milieu Wanneer de schoonmaakresten met de enzymen terugkomen in de natuur, kunnen zij verder hun normale werk verrichten.

• voor klinkers, terrastegels, omheiningen, tuinmeubels, hout, teak, kunststof, metaal, daken, muren, parasols, zomertenten, glas enz. • verwijdert alle soorten atmosferische vervuiling

TIP

Gezellig bbq’tje op het terras? Kies voor Coco-Grill! Barbecueën met Coco-Grill lukt altijd! Dit zijn 100% natuurlijke barbecuebriketten op basis van geperste kokosnootschillen, die bovendien op een milieuvriendelijke manier werden geproduceerd. Ze branden 3 maal langer dan de klassieke houtskool. De temperatuur is ook veel constanter, zodat het vlees minder snel aanbrandt.

>> WIST U DAT...

Toelatingsnr.: 5706B (FOD volksgezondheid,

fles 75cl bidon 5L

veiligheid van de voedselketen en leefmilieu)

Biomix ATM fles 75cl bidon 5L

Biomix BBQ • voor reinigen van barbecueroosters • handige spuitflacon

fles 75cl

OOK BESCHIKBAAR: Biomix Deodor P: ontgeurder voor uw GFT-container Biomix Deodor L: ontgeurder voor uw compostbak Biomix ALG: voor een heldere vijver, met of zonder vissen; verteert dode bladeren op de bodem van de vijver

Biomix Pool: voor een helder zwembad

...Viano aanbevolen wordt door tuinbouwscholen, professionele tuinaanleggers en terreinverzorgers van golfclubs en topclubs uit onze voetbalcompetitie?

23

Viano promoties en voordeelbonnen Gazon

15%

GRATIS

(zak 20kg)

zie pag. 4

15%

GRATIS

(zak 20kg)

zie pag. 4

Siertuin

15%

GRATIS

(zak 20kg)

zie pag. 5

10%

10%

GRATIS

GRATIS

(zak 20kg)

(zak 20kg)

zie pag. 8

zie pag. 18

Moestuin

1,5kg + 250g

zie pag. 17

Knip deze bonnen uit en stuur ze op, samen met je kasticket!

Hoe meer zakken van een soort je koopt, hoe meer je terugkrijgt! Voorbeeld: 3 zakken Gazon-Booster = €7,50 terugbetaald!

✂2,00 euro per zak Viano 6+7+8 20kg

E-mail: ................................................................................................................................ Rekeningnr.: .......................................................................................................................

Voornaam + naam: ............................................................................................................... Straat + nr.: ........................................................................................................................... PC + plaats: .......................................................................................................................... E-mail: ................................................................................................................................... Rekeningnr.: .......................................................................................................................... Naam + plaats winkel: ..........................................................................................................

Actie geldig t.e.m. 31/10/09 (postdatum geldt als bewijs). Enkel van toepassing op de verpakking Viano 6+7+8 zak van 20kg. Slechts één uitbetaling binnen de actieperiode per rekeningnummer en per product. Voorbehouden aan particulieren. Alleen volledig en leesbaar ingevulde bonnen worden terugbetaald. Portkosten tot €0,59 worden vergoed. U mag uw gegevens te allen tijde inzien of wijzigen (wet m.b.t. de bescherming van de persoonlijke levenssfeer). U mag zich ook verzetten tegen het gebruik van uw gegevens voor reclamedoeleinden. Kruis dit vakje aan indien dit het geval is: 

Actie geldig t.e.m. 31/10/09 (postdatum geldt als bewijs). Enkel van toepassing op de verpakking Viano Leguma zak van 20kg. Slechts één uitbetaling binnen de actieperiode per rekeningnummer en per product. Voorbehouden aan particulieren. Alleen volledig en leesbaar ingevulde bonnen worden terugbetaald. Portkosten tot €0,59 worden vergoed. U mag uw gegevens te allen tijde inzien of wijzigen (wet m.b.t. de bescherming van de persoonlijke levenssfeer). U mag zich ook verzetten tegen het gebruik van uw gegevens voor reclamedoeleinden. Kruis dit vakje aan indien dit het geval is: 

Geldig t.e.m. 31 oktober 2009. Terugbetaling op rekeningnummer.

E-mail: ................................................................................................................................... Rekeningnr.: .......................................................................................................................... Naam + plaats winkel: .......................................................................................................... Actie geldig t.e.m. 31/10/09 (postdatum geldt als bewijs). Enkel van toepassing op de verpakking Viano Gazon-Booster zak van 20kg. Slechts één uitbetaling binnen de actieperiode per rekeningnummer en per product. Voorbehouden aan particulieren. Alleen volledig en leesbaar ingevulde bonnen worden terugbetaald. Portkosten tot €0,59 worden vergoed. U mag uw gegevens te allen tijde inzien of wijzigen (wet m.b.t. de bescherming van de persoonlijke levenssfeer). U mag zich ook verzetten tegen het gebruik van uw gegevens voor reclamedoeleinden. Kruis dit vakje aan indien dit het geval is: 

Geldig t.e.m. 31 oktober 2009. Terugbetaling op rekeningnummer.

B O N

PC + plaats: ..........................................................................................................................

B O N

✂ 2,00 euro per zak 3in1 20kg

✂2,50 euro per zak Viano Gazon-Booster 20kg Straat + nr.: ...........................................................................................................................

zie pag. 17 en 20

Stuur deze bonnen volledig en correct ingevuld samen met je kasticket naar: VIANO - postbus 7 - Aalst Binnenstraat - 9300 AALST. Wij storten binnen de 3 weken het juiste bedrag op het door u opgegeven rekeningnummer.

Naam + plaats winkel: .......................................................................................................

Voornaam + naam: ...............................................................................................................

GRATIS

B O N

PC + plaats: .......................................................................................................................

zie pag. 19

3,5kg + 350g

Geldig t.e.m. 31 oktober 2009. Terugbetaling op rekeningnummer.

B O N

Straat + nr.: ........................................................................................................................

GRATIS

✂ 2,00 euro per zak Leguma 20kg

Geldig t.e.m. 31 oktober 2009. Terugbetaling op rekeningnummer. Voornaam + naam: ............................................................................................................

3,5kg + 350g

GRATIS

Universeel

Voornaam + naam: ............................................................................................................... Straat + nr.: ........................................................................................................................... PC + plaats: .......................................................................................................................... E-mail: ................................................................................................................................... Rekeningnr.: .......................................................................................................................... Naam + plaats winkel: .......................................................................................................... Actie geldig t.e.m. 31/10/09 (postdatum geldt als bewijs). Enkel van toepassing op de verpakking Viano 3in1 zak van 20kg. Slechts één uitbetaling binnen de actieperiode per rekeningnummer en per product. Voorbehouden aan particulieren. Alleen volledig en leesbaar ingevulde bonnen worden terugbetaald. Portkosten tot €0,59 worden vergoed. U mag uw gegevens te allen tijde inzien of wijzigen (wet m.b.t. de bescherming van de persoonlijke levenssfeer). U mag zich ook verzetten tegen het gebruik van uw gegevens voor reclamedoeleinden. Kruis dit vakje aan indien dit het geval is: 

s

mo

iAnt