MILIEU. Resultaten Duurzame Energie Noord-Holland. Voortgang op basis van de Enervisa monitor - mei 2014 ENERVISA

MILIEU

Resultaten Duurzame Energie Noord-Holland Voortgang op basis van de Enervisa monitor - mei 2014

ENERVISA

Resultaten Duurzame Energie Noord-Holland Voortgang op basis van de Enervisa monitor - mei 2014

Colofon Uitgave Provincie Noord-Holland Postbus 123 | 2000 MD Haarlem Tel.: 023 514 31 43 | Fax: 023 514 40 40 www.noord-holland.nl [email protected] Eindredactie Provincie Noord-Holland Directie Beleid | Sector Milieu Fotografie Provincie Noord-Holland Grafische verzorging Provincie Noord-Holland, MediaProductie Oplage 50 exemplaren Haarlem, juni 2014

Resultaten Duurzame Energie Noord-Holland | Voortgang op basis van de Enervisa monitor - mei 2014 Provincie Noord-Holland | 5

4 |

6 | Voorwoord

7

| 1

8

Koersdocument en samenwerkingspartners | Energy Board

10 | Servicepunt Duurzame Energie 12 | Energy Valley

13 | 2

Hoe worden de resultaten gemonitord?

15 | 3

Noord-Hollandse resultaten

20 | Speerpunt Zon 22 | Speerpunt Duurzaam Bouwen 25 | Speerpunt Biomassavergassing en Groen Gas 27 | Speerpunt Offshore Wind

29 | 4

Andere provinciale inspanningen en resultaten

30 | Participatiefonds Duurzame Economie 31 | Wind op Land 33 | Verkenning ruimtelijke effecten energietransitie 34 | De Nieuwe Afsluitdijk 35 | Energie zit overal

INHOUD

6 |

VOORWOORD

1. Koersdocument Duurzame Energie 2012-2015 en samenwerkingspartners • Speerpunten voor het provinciaal beleid, zoals vastgesteld in het Koersdocument: • Zonne-energie • Gebouwde omgeving • Offshore wind • Biomassavergassing en groen gas

De provincie Noord-Holland levert een concrete bijdrage aan de opgave rond de energietransitie. Of dat nu het nationaal energieakkoord betreft of de Europese ambities, Noord-Holland zet in op de economische kansen die de transitie naar duurzame energie biedt. En dat gebeurt op diverse manieren. Zo wordt gewerkt aan het verbinden van marktpartijen zodat beter en efficiënter kan worden samengewerkt om de kostprijs te verlagen. Duurzame energie kunnen we op die manier aantrekkelijk en toegankelijk maken. En ook gemeenten zijn het afgelopen jaar weer ondersteund bij bijvoorbeeld lokale initiatieven, we zien steeds meer energiecoöperaties ontstaan en de lokale productie neemt nog steeds toe. Ook met steun aan innovaties zorgen we ervoor dat we in NoordHolland betrokken blijven bij de laatste technische ontwikkelingen. De Provincie Noord-Holland werkt samen met diverse partners om zoveel mogelijk energie duurzaam te kunnen opwekken en innovaties mogelijk te maken. Dat doen we door het stimuleren van ketensamenwerking, kennis delen, financieren en faciliteren. Duurzame productie van energie heeft alleen zijn nut als het ook wordt afgenomen. We kijken in de Metropoolregio Amsterdam naar mogelijkheden om bestaande netwerken met elkaar te verknopen, bronnen te vinden en nieuwe aansluitingen te organiseren. Het produceren van andere vormen van energie heeft ook ruimtelijke consequenties. Die gaan we de komende tijd verder in kaart brengen, zodat we in Noord-Holland in de toekomst niet alleen klaar zijn voor de productie, maar ook voor opslag en verwerking van duurzame energie, en het tevens goed kunnen inpassen in het landschap.

De provincie zet zich in voor die vormen van duurzame energie die de beste kansen

In deze rapportage komen onze inspanningen van het afgelopen jaar samen. We zien de stijging van de hoeveelheid zonne-energie, maar ook van biomassa en wind. We zien dat de besparingen toenemen en de reductie van CO2 continueert. Wat we nu ook weten is hoeveel werkgelegenheid sommige technieken opleveren. Voor de hoeveelheid investeringen moeten we het dit jaar nog even stellen met een ruwe schatting, maar we vertrouwen erop dat het Participatiefonds Duurzame Economie, dat sinds enkele maanden operationeel is, voor het volgende jaar met mooie concrete cijfers zal komen.

Duurzame Energie en Energy Valley. In de volgende sheets wordt in het kort

Jaap Bond Gedeputeerde voor o.a. Duurzame Energie

1


bieden voor Noord-Holland. De gekozen speerpunten hebben een hoge economische potentie en de uitgangspositie van Noord-Holland is, in vergelijking met andere Nederlandse regio’s, sterk. De resultaten die per speerpunt zijn geboekt zullen in het hoofdstuk ‘Noord-Hollandse resultaten’ worden toegelicht. Het thema wind op land wordt apart behandeld. De belangrijkste samenwerkingspartners zijn de Energy Board, het Servicepunt weergegeven wat deze partners het afgelopen jaar hebben gedaan.


8 |

Energy Board versterken van de economische structuur en bijdrage aan verduurzaming energiesector

Waarom? Transitie naar duurzame energie biedt economische kansen. Strategie, focus en verbinding mist, Energy Board moet dit realiseren. Hoe? De Energy Board bijenkomsten worden gebruikt om strategie te ontwikkelen, verdieping sessies worden gebruikt om thema’s beter te begrijpen gericht op uitvoering, en iconen om aan aantal ontwikkelingen te steunen / aan te jagen. Wat? Iconen leveren concrete resultaten op.

Van links naar recht bovenste rij: Dion van Steensel (vervanger Wim van Lieshout HVC), Peter Molengraaf (Alliander), Jan Folkerts (Ballast-Nedam),Pallas Agterberg (vervanger Peter Molengraaf Alliander), Rob Tompot (ex CEO Peterson Control Union), Paul Korting (ECN). Van links naar rechts onderste rij: John Braakman (ZON Energie), Jaap Bond (gedeputeerde provincie Noord-Holland en voorzitter Energy Board), Bas Froon (vervanger Jan Willem van Hoogstraten TAQA).

Waarom?

Hoe?

Board heeft geholpen om dit concept inhoud te geven,

De Energy Board is een samenwerking tussen

De leden van deze board hebben – gezien hun functie in

gekoppeld aan haar eigen agenda. De opkomst van deze

bedrijfsleven, overheden, onderzoeks- en onderwijs

het bedrijfsleven of de onderzoekswereld – een goed zicht

bijeenkomsten is erg groot, vooral van de bedrijven zelf.

instellingen. De Energy Board is opgericht om econo

op alle relevante ontwikkelingen. Het afgelopen jaar

mische kansen te verzilveren in de transitie naar een

heeft de Energy Board haar werkwijze verder geprofes

Wat?

duurzame energiehuishouding, focus aan te brengen in

sionaliseerd en leden hebben meer grip gekregen op hun

Een concreet resultaat is de ontwikkeling van het thema

de economische ontwikkeling van duurzame energie in

rol in het werkveld. De Energy Board is zes keer bijeen

biomassateelt op zee. De Energy Board heeft er voor

Noord-Holland, partijen te verbinden en initiatieven te

gekomen op verschillende plekken in Noord-Holland,

gezorgd dat er door de partijen die hiervoor werkzaam zijn

versterken. De Energy Board heeft gezorgd voor meer

zoals Tocardo, Agriport A7 en AZ in Alkmaar. Deze

een gezamenlijke visie en “roadmap” is gemaakt. Een

focus bij de partijen die zich in Noord-Holland richten op

bijeenkomsten worden gebruikt om de strategische

ander voorbeeld is de keuze voor verduurzaming van

de economische ontwikkeling van duurzame energie: zij

vraagstukken uit de duurzame energiesector te bespre

particulier woningbezit, dat leidde uit tot een verdieping

werken meer en meer vanuit een gemeenschappelijk doel.

ken. Daarnaast is de Energy Board het afgelopen jaar

sessie. De Energy Board heeft Urgenda gesteund in het

Partijen vinden elkaar makkelijker en weten daardoor

gestart met het organiseren van zogenaamde “verdie

maken van een businessplan om vergaande verduurza

meer kansen te verzilveren. Verder is de koppeling tussen

pingsessies”, bedoeld om thema’s verder te verdiepen.

mingsmaatregelen te nemen voor een grote groep particuliere woningbouwbezitters.

beleid en uitvoering sterker geworden. Hierdoor komt de financiële ondersteuning door de provincie, het Rijk of

Het verbinden van partijen gebeurt vanuit de inhou

Brussel eerder binnen bereik. Tot slot is de samenwerking

delijke thema’s, het AZ Greenteam is hierin een

Meer resultaten kunt u lezen in het jaarverslag van de

met Energy Valley intensiever geworden.

belangrijke speler. AZ heeft een netwerk opgezet van

Energy Board, dat begin juni zal worden gepresenteerd.

duurzame energie gerelateerde bedrijven. De Energy


10 |

Servicepunt Duurzame Energie • • • •

Ontwikkelingen Nationaal Energieakkoord ESCO Service Center van start Kennissessies particuliere woningbouw Regioconsulenten

Namens de provincie Noord-Holland biedt het

deze drempels weg te nemen. Het ESCO Service Center

Regioconsulenten

Servicepunt Duurzame Energie Noord-Hollandse

levert de benodigde kennis en ervaring vanuit

Drie regioconsulenten vormen de spil in de ondersteuning

gemeenten een breed ondersteuningspakket. Het

verschillende disciplines. Aan de hand van de specifieke

van het Servicepunt Duurzame Energie aan de Noord-

Servicepunt Duurzame Energie fungeert als schakelpunt

situatie wordt samen met de gemeente of

Hollandse gemeenten. Zij hebben doorlopend persoonlijk

tussen landelijke, provinciale en lokale ontwikkelingen

woningcorporatie een plan opgesteld voor verduurzaming

contact met de gemeentelijke klimaatcoördinatoren en

op het thema ‘duurzaam gebouwde omgeving’. Hier

van het vastgoed. De financiering hiervan komt voor 75%

contactpersonen van regionale milieu- en

worden enkele resultaten van het Servicepunt van het

uit het Europese IEE-fonds. In 2013 is gewerkt aan de

uitvoeringsdiensten. De regioconsulenten fungeren als

afgelopen jaar benoemd. Voor meer informatie verwijzen

acquisitie van projecten bij gemeenten en

‘de oren en ogen’ van het Servicepunt in de gemeentelijke

wij u naar het Jaarverslag 2013 van het Servicepunt

woningcorporaties.

praktijk, zijn goed op de hoogte van wat er in de regio’s en

Duurzame Energie.

Kennissessies

Nationaal Energieakkoord

Het Servicepunt zorgt voor kennisdeling tussen lokale

Belangrijke ontwikkeling in 2013 was de opzet en

overheden en andere stakeholders in de provincie. In 2013

ondertekening van het Nationaal Energieakkoord. Het

zijn kennissessies georganiseerd over diverse thema’s

Servicepunt heeft gezorgd voor de informatievoorziening

waaronder de aanpak van wijkinitiatieven en

aan de Noord-Hollandse gemeenten.

samenwerking met lokale energiecoöperaties, het

ESCO Service Center

opzetten van zonneweides, een ambtelijk café met diverse thema’s voor alle ambtenaren duurzaamheid van alle

In 2013 is het project ESCO Service Center gestart. Met

gemeenten en het Bestuurlijk Congres, een kennissessie

deze dienst ondersteunt het Servicepunt gemeenten en

voor alle wethouders met duurzaamheid, energie of

woningcorporaties bij het verduurzamen van hun

milieu in hun portefeuille. Het Bestuurlijk Congres 2013

vastgoed. In de praktijk blijken financiering en een goede

ging o.a. over het op handen zijnde Energieakkoord van

organisatie hierbij de grootste drempels. Een Energy

de SER.

Service Company (ESCO) kan een oplossing bieden om

gemeenten speelt en brengen gemeenten en regio’s met dezelfde vragen en uitdagingen met elkaar in contact. Vizier Energy Valley

2


12 |

Energy Valley • Doel: samenhangende uitbouw van de regiopositie voor gas, elektriciteit, duurzame energie en kennis

• Rol: aanjager en intermediair • Resultaat: banen en investeringen voor het noorden van Nederland

2. Hoe worden de resultaten gemonitord? (1) • Instrument: Enervisa (voorheen CO2 monitor). Voortgang duurzame energie- en klimaatbeleid wordt gemeten op projectbasis. • Invoer duurzame energieprojecten door gemeenten en milieudiensten • Projectfases: in voorbereiding (gepland) of operationeel na startdatum

Energy Valley, schakel tussen partijen

maken over de uitvoering, is gekozen voor een

De regionale energiesamenwerking binnen de ‘triple

structuur met jaarlijkse actieplannen die met de

helix’ in het Noorden is vormgegeven in de stichting

publieke en private partners worden opgesteld en

Energy Valley. Energy Valley wil de economische

vastgesteld. Het collectieve karakter is een belangrijke

structuur van Noord-Nederland versterken door

kracht, maar betekent ook dat niet aan alle wensen

samenhangende uitbouw van de regiopositie voor gas,

tegemoet kan worden gekomen.

elektriciteit, duurzame energie en kennis. Doel is voor energie in het Noorden een onderscheidende identiteit

Resultaten

en zelfversterkend ontwikkelklimaat te creëren,

Energy Valley heeft het Noorden (incl. Noord-Holland

Enervisa: een greep uit de ontwikkelingen

waarbij ondernemers, onderzoekers en overheid nauw

Noord) positie gegeven in de nationale

De provincie heeft als instrument voor het monitoren van

samenwerken. Dat doet zij op de thema’s: Bio Energy

Innovatiecontracten van de Topsector Energie, door

het beleid gekozen voor Enervisa (voorheen ‘Co2 monitor’).

& Gas; Modern Power Systems & Grids; Knowledge &

mee te schrijven aan de innovatieprogramma’s voor de

Enervisa meet de voortgang en effectiviteit van duurzame

Internationalisation.

landelijke Topconsortia Wind op Zee, Smart Grids,

energie en klimaatbeleid op projectbasis. De resultaten

Gas, BioBased Energy en Deltatechnologie (Energie uit

die Enervisa genereert, zijn een minimale inschatting

Water). Inmiddels zijn via Energy Valley ook de 1e

van de ontwikkelingen in de provincie. Alleen bij ons

Energy Valley fungeert als aanjager en intermediair

innovatieprojecten opgestart en nieuwe projecten in

bekende projecten worden ingevoerd, grootschalige

om nieuwe energiekansen in de regio tot bloei te laten

ontwikkeling. Via een position paper en regiosessie

ontwikkelingen (denk aan landelijke ontwikkelingen,

komen. De stichting is als clusterorganisatie

voor het Nationale Energieakkoord zijn de

zoals de energiemix die verandert) vallen buiten de scope

ondersteunend aan bedrijfsleven, kennisinstellingen

regiobelangen ingebracht in het recente proces van de

van dit instrument. Daarnaast is het aannemelijk dat er

en overheden. Zo ondersteunt zij als aanjager en

SER Nederland. In navolging daarvan is de regio door

meer projecten in de provincie bestaan die niet in de

procesmanager initiatiefnemers bij: verbinden

EZ benaderd om een regionale (uitvoerings)agenda op

monitor zijn ingevoerd. Het is dus slechts een greep uit de

potentiele (project)partners uit bedrijfsleven, kennis,

te stellen. Dit heeft begin 2014 geresulteerd in de breed

lopende ontwikkelingen.

overheid; technisch projectadvies; financieel

gedragen ambitieagenda Switch, die in april aan

projectadvies; belangenbehartiging (lobby,

minister Kamp van Economische Zaken is

Invoer projecten en projectfases

marketing). En als het gaat om ‘branding’ zorgt de

overhandigd.

Beleidsmedewerkers van gemeenten en milieudiensten

stichting voor: promotie Energy Valley regio; actieve

De totale investeringen in het Energy Valley-gebied in

voeren de projecten zelf in. Zij kunnen hiervoor

nieuwsverspreiding; netwerkvorming via o.a.

2012-2013 zijn geraamd op ruim €180 miljoen. Dit zijn

eenvoudig gebruik maken van rekenregels op basis van

bijeenkomsten; lobbyondersteuning. Dit doet de

geen investeringen van Energy Valley zelf, maar waar

kentallen. Ook biedt het een totaaloverzicht van de

stichting uiteraard niet alleen, maar als onderdeel

een rol is vervuld als adviseur, coalitiepartner of

daadwerkelijke resultaten achteraf. Als de startdatum

van een groter geheel, met vele partners en partijen.

penvoerder. Ook komende periode wordt een groot

van de CO2-reductie in het verleden ligt, wordt de status

De stichting wordt op projectbasis gefinancierd door

aantal kennis- en investeringsprojecten verwacht.

van het project automatisch bijgewerkt van ‘in

publieke en private partners. De focus, strategie en

Meer resultaten zijn terug te vinden in het jaarverslag

voorbereiding’ naar ‘operationeel’.

budget voor 2012-2015 is vastgelegd in het

2013 van Energy Valley (beschikbaar op www.

Strategieplan Energy Valley 4. Om afspraken te

energyvalley.nl).

Rol Energy Valley

3


14 |

2. Hoe worden de resultaten gemonitord? (2) •

Peildatum mei 2013

Peildatum mei 2014

Operationele projecten ingevoerd

Ruim 1400

Ruim 1500

1025 TJ

1603 TJ

windturbines of zonnepanelen. Primaire energie is de energie in de

Duurzame energieopwekking

vorm van brandstoffen zoals kolen of gas.

Energiebesparing

52 TJ

137 TJ

Energiebesparing (TJ): hoeveelheid vermeden primaire energie

Co2 reductie

69.600 ton/jr

109.600 ton/jr

Duurzame energieproductie (TJ): hoeveelheid vermeden primaire energie dankzij duurzame energieproductie met bijvoorbeeld

•

3. Noord-Hollandse resultaten

dankzij energiebesparing.

•

CO2-reductie: vermeden CO2-emissie dankzij de projecten: zonder de projecten zou deze emissie hebben plaatsgevonden

•

• Groei staat gelijk aan elektriciteitsvoorziening van 19.000 huishoudens • Gepland: 14.985 TJ

Referentiepunt is de conventionele bouwpraktijk: bouwen volgens

bouwbesluit zonder duurzame energieproductie

Nadat een project is ingevoerd, berekent Enervisa de

Alle cijfers zijn ten opzichte van conventioneel bouwen

Operationele projecten 2012-2014

elektriciteitsvoorziening van zo’n 34.000

bijdrage van het project in verschillende eenheden.

(bouwbesluit). Uitgangspunt (referentie) is de gangbare

De hier gepresenteerde cijfers zijn gebaseerd op

huishoudens. Op dit moment zijn dat zo’n

Hieronder worden de definities van de verschillende

bouwpraktijk: bouwen volgens bouwbesluit, zonder extra

alle operationele projecten in de monitor, met

53.000 huishoudens, een stijging van 19.000

eenheden gegeven.

isolatie, geen zonnepanelen op het dak, geen wind

startdatum 2012 of later (gelijk aan de start van

huishoudens.

turbines, geen wko, geen LED maar gewone verlichting

het Koersdocument Duurzame Energie).

etc. Door te rekenen met het productierendement is het

Daarnaast zijn er 61 projecten ingevoerd die

Vergelijking met cijfers vorig jaar

vermeden primaire energie dankzij duurzame energie

belangrijk om de energiemix van duurzaam en fossiel in

nog in voorbereiding zijn en dus waarschijnlijk

De cijfers die vorig jaar zijn gepresenteerd,

productie met bijvoorbeeld windturbines of zonne

de elektriciteitsproductie bij te houden (deze vergroent) en

de komende jaren zullen gaan bijdragen aan de

verschillen (met name bij energiebesparing)

panelen. Primaire energie is de energie in de vorm van

hierop de kentallen te blijven aanpassen. Hierbij worden

behaalde resultaten.

van de cijfers die hier worden gegeven. De

brandstoffen zoals kolen of gas. Een kWh elektriciteit

de cijfers volgens het ‘Monitoringsprotocol Hernieuwbare

komt overeen met circa 9 MJ primaire energie, aardgas

Energie’ aangehouden. Hierdoor wijzigt de relatieve

Stijging huishoudens voorzien

bevat circa 35 MJ primaire energie per m3.

energiebesparing van maatregelen ten opzichte van

De duurzame energieopwekking laat een

berekend als de huidige cijfers, om vergelijking

‘gangbaar’ regelmatig. Eenzelfde project met LED-

stijging van 578 TJ zien ten opzichte van vorig

mogelijk te maken. Nu is gekozen voor het

verlichting uit het verleden is in de toekomst minder

jaar. Waar hebben we het dan over? Om het

startmoment 2012 (gelijk met de start van het

energie dankzij energiebesparing. De definitie van pri

zichtbaar in de statistieken, omdat de elektriciteitsmix in

enigszins in perspectief te plaatsen kunnen we

koersdocument, terwijl vorig jaar àlle

maire energie is hierbij gelijk aan die voor duurzame

de toekomst groener is en de referentie energiezuiniger

de duurzame energie productie, relateren aan

operationele projecten uit de monitor zijn

energieproductie. Alle maatregelen zijn teruggerekend

wordt.

het elektriciteitsgebruik van huishouden. Een

meegeteld.

Duurzame energieproductie (TJ): hoeveelheid

Energiebesparing (TJ): hoeveelheid vermeden primaire

naar primair energiegebruik, dus zowel warmte, gas als elektriciteit.

huishouden gebruikt gemiddeld 3500 kWh Enervisa is bedoeld om beleidskeuzes te maken en deze te

elektriciteit per jaar (en daarboven 1600

evalueren. De focus van alle besparingen is de exploita

kubieke meter gas). Om die elektriciteit op te

tiefase. Er wordt geen rekening gehouden met de milieu

wekken, is meer energie nodig: zo’n 0,03 TJ.

ten: zonder de projecten zou deze emissie hebben

belasting van het materiaalgebruik in de maatregelen,

De efficiency is ongeveer 40%. Dit betekent dat

plaatsgevonden.

het energiegebruik van de productie van de maatregelen

er vorig jaar energie opgewekt uit de projecten

(zoals zonnepanelen).

in de monitor, gelijk staat aan het

CO2-reductie: vermeden CO2-emissie dankzij de projec

cijfers die hierboven als ‘peildatum mei 2013’ worden gepresenteerd, zijn op dezelfde manier

16 |


Verdeling per categorie duurzame energiebesparing en- productie

Invloed per categorie op de jaarlijkse duurzame energieproductie/besparing op basis van alle operationele projecten van 2012-2014

Deze grafiek laat de verdeling zien van de duurzame energieproductie in Noord-Holland. Het gaat om alle operationele projecten die zijn opgenomen in de monitor. Wind is als volgt verdeeld: 53% offshore, 47% wind op land.

18 |


Effect op werkgelegenheid 2012-2014

Investeringen per categorie 2012-2014 Categorie

€ 2.780.000

Biomassa

€ 41.700.000

Warmte Waterkracht

Biomassa

Wind

€ 56.620.000 € 13.090.000

Onderhoud Installatie

Werkgelegenheid: onder werkgelegenheid wordt

Hieronder volgen twee voorbeelden van de berekening

Investeringen: (meer) investeringen voor duurzame

verstaan de ingeschatte directe werkgelegenheid in FTE

van werkgelegenheid:

maatregelen in projecten die zijn gestart in de gekozen tijdsperiode (2012-2014).

maatregelen. Een FTE komt overeen met 1622

- Is een windturbine op land geplaatst in 2012, dan rekent

arbeidsuren.

Enervisa 15 FTE / MW voor bouw en installatie in dat jaar

Net als voor werkgelegenheid, is het voor investeringen

en voor de jaren 2012 en 2013 gemiddeld 0,4 FTE / MW aan

niet voor alle maatregelen mogelijk om de investeringen

beheer en onderhoud (met 2200 vollasturen).

te berekenen (geen schatting beschikbaar). Daarom zijn

Dit staafdiagram geeft per categorie de directe werkgelegenheid weer vanaf 2012 tot mei 2014. De

deze cijfers een minimale inschatting van de investe

gegevens zijn uitgesplitst naar soort werkgelegenheid:

- Enervisa rekent voor zonnepanelen met 10 uur per 6m2.

bouw & installatie (alleen in eerste jaar) en beheer &

Dit wordt vertaald in 12 uur per kWp (ongeveer 7 m2) aan

onderhoud (in de opvolgende jaren van operationele

bouw en installatie (0,0074 FTE).

projecten).

Berekening werkgelegenheid Van ongeveer de helft van de maatregelen die kunnen worden ingevoerd in Enervisa, is het niet mogelijk de werkgelegenheid en investeringen die het oplevert te berekenen. Hierdoor blijft de inschatting van werkgelegenheid en investeringen een minimale schatting, aangezien slechts een deel van de projecten hier iets over zegt.

-

Zon

Zon

per jaar die projecten opleveren dankzij duurzame

€ 430.000

Wind Totaal

Besparing

Investering (€)

Besparing

ringen in Noord-Holland in de afgelopen periode.

€ 114.610.000

20 |


Speerpunt Zon

Speerpunt Zon

• • • •

Zonatlas Noord-Holland Zon op publieke gebouwen Asbest eraf, zon erop: regeling loopt. Onderzoek haalbaarheid zonneweides en ondersteuning gemeenten met haalbaarheidsstudies / business cases. • Collectieve inkoop via iChoosr met een groot aantal gemeenten in N-H • Zonnepanelen op provinciekantoor • SolaRoad

Peildatum mei 2013

Peildatum mei 2014


56 TJ

83 TJ

Co2 reductie

3.600 ton

5.500 ton

Gepland: 16 TJ

Zonatlas

asbestdaken verwijderen tegen lagere kosten door gebruik

iChoosr

ZonPV is een snel groeiend project in Noord-Holland, vele

te maken van de subsidieregeling “Asbest eraf,

Het collectieve inkoopinitiatief van iChoosr komt voort

initiatieven ontplooien zich. Dit wordt extra gestimuleerd

zonnepanelen erop”. In een convenant tussen de

uit de samenwerking van een marktpartij en verschil

door het initiatief van de provincie om de Zonatlas (www.

provincies (het IPO) en het Rijk is afgesproken dat alleen

lende gemeenten in Noord-Holland. Het Servicepunt

zonatlas.nl/noord-holland) aan te schaffen voor alle

subsidie wordt verleend voor de sanering als

heeft samengewerkt met iChoosr bij de communicatie

gemeenten in Noord-Holland. Hiermee krijgen alle

daadwerkelijk zonnepanelen geplaatst worden op de

naar gemeenten. In 2013 heeft dit geleid tot participatie

inwoners van Noord-Holland via een handzame tool

nieuwe daken. Dit schept de mogelijkheid om in een keer

van 24 gemeenten bij een collectief inkooptraject van

toegang tot een database waarin zij, op basis van postcode

het aanwezige asbest op te ruimen en te zorgen voor de

zonPV.

en huisnummer, snel kunnen opzoeken of hun dak

productie van meer duurzame energie. Op 4 juni 2013

geschikt is voor de installatie van zonnepanelen. De

hebben Gedeputeerde Staten van Noord-Holland de

Provinciekantoor

verwachting is dat dit leidt tot een extra impuls in de

uitvoeringsregeling “Asbest eraf, zonnepanelen erop

GS heeft onlangs besloten tot het plaatsen van zonne

(lokale) economie door een toenemende vraag naar de

Noord-Holland” vastgesteld, met een subsidieplafond van

panelen op het provinciekantoor aan het Houtplein.

installatie van panelen.

€ 1.289.910,-.

Hiermee wordt het gebouw nóg duurzamer. De panelen

Zonnepanelen op publieke gebouwen

Zonneweides

De provincie heeft budget gereserveerd voor

In 2013 zijn veel initiatieven genomen door lokale

zonnepanelen op publieke gebouwen. In de motie

overheden en marktpartijen om (bijvoorbeeld

SolaRoad

Duurzame Economie is door Provinciale Staten verzocht

braakliggende grond voor bedrijventerreinen) te benutten

In oktober 2013 gaf gedeputeerde Elisabeth Post het offi

te onderzoeken of het verstrekken van leningen i.p.v.

voor (tijdelijke) zonneweides. Het Servicepunt heeft

ciële startschot voor SolaRoad, de (zonne)weg die elek

subsidies mogelijk is. Er zijn hiervoor gesprekken gevoerd

meegedacht over technische haalbaarheid,

trische energie oplevert. Op dit moment wordt er in de

met banken en partijen om de mogelijkheden te

uitgangspunten voor realisatie en in verschillende

laboratoria hard gewerkt aan de verdere ontwikkeling

onderzoeken. Advisering aan Gedeputeerde Staten zal op

gevallen een business case doorgerekend voor

van SolaRoad. Als eerste pilot is het fietspad langs de

korte termijn plaatsvinden over de inzet van het budget

initiatiefnemers. Hierbij is tevens geadviseerd over

N203 bij Krommenie (ter hoogte van de Forbo) gekozen. De

voor Zonnepanelen op Publieke Gebouwen.

subsidiemogelijkheden en fiscale voordelen.

provincie Noord-Holland is de grootste deelnemer in dit

worden omstreeks de tijd van het verschijnen van dit rapport geplaatst.

Asbest eraf, zonnepanelen erop

proefproject, dat samen met TNO, Imtech en Ooms Civiel

In 2013 en 2014 kunnen eigenaren van landbouwbedrijven

wordt uitgevoerd.

22 |


Speerpunt duurzaam bouwen • Advisering gemeenten gebouwde omgeving door inzet Servicepunt • Actieprogramma Warmte opgezet onder vlag van Amsterdam Economic Board

Speerpunt duurzaam bouwen Peildatum mei 2013

Peildatum mei 2014

Energiebesparing

52 TJ

137 TJ

Co2 reductie

4.700 ton/jr

8.200 ton/jr

Gepland: 34 TJ

Servicepunt Duurzame Energie

groene energie in Noord-Holland waar veel huishoudens

Inzet op het thema gebouwde omgeving is gerealiseerd

en bedrijven van kunnen profiteren. In 2013 heeft het

door advisering en inhoudelijke ondersteuning. Bijvoor

Servicepunt Duurzame Energie in januari een beknopte

beeld in Gooi en Vechtstreek die met negen gemeenten

scenariostudie opgeleverd en in september een visie op

nadachten over een gezamenlijke aanpak energie

samenwerking binnen de MRA rond het thema Warmte

besparing bij particulieren. Hier heeft het Servicepunt

netten. Warmtenetten worden gezien als onderdeel van

een sturende rol opgepakt in het proces om zo de samen

een toekomstig slim en open energienet. Op dit moment

werkende gemeenten verder te helpen. Er is een kennis

doet het Servicepunt als kwartiermaker voorwerk voor

document gepubliceerd over do’s en dont’s bij particuliere

een nog te benoemen of in te stellen programmaregisseur

woningverbetering en wijkaanpakken. Hierbij is een

Warmtenetten. Provincie Noord-Holland en het Afval

kennissessie georganiseerd voor alle geïnteresseerde

energiebedrijf trekken op bestuurlijk niveau aan dit

gemeenten. In samenwerking met gemeenten en corpora

thema binnen de MRA. Ook de Amsterdam Economic

ties (Haarlem, IJmond, Medemblik) is gewerkt aan af

Board is aangesloten, net als gemeenten Zaanstad,

spraken en realisatie van projecten in de huursector. Voor

Amsterdam en Amstelveen. In 2013 en 2014 werden

de opschaling van de bouwkolom van individuele bedrij

intentieovereenkomsten gesloten tussen meerdere par

ven naar geïntegreerde ketensamenwerkingsverbanden is

tijen (vraag, aanbod en transport) in Zaanstad en de

veel samengewerkt met BIK. BIK (Bouwen aan Integraal

IJmond (restwarmte Tata). Voor Zaanstad is een aanpak

Ketenbeheer) is een project dat wordt uitgevoerd door de

opgesteld om met aanbieders en (potentiële) afnemers

Kamer van Koophandel, maar gefinancierd wordt door de

van warmte te komen tot een case waar voor alle stake

provincie.

holders voordeel te realiseren is. In IJmond is in samen

Actieprogramma Warmte Binnen het thema gebouwde omgeving is ingezet op benutting van restwarmte, een potentiële bron van

werking met Tata, Milieudienst IJmond en stakeholders gekeken naar de mogelijkheden voor benutting van rest warmte uit de processen van de staalproducent.

24 |


Speerpunt Biomassavergassing en Groen Gas • Uitvoeringsregeling GroenGas • Pilotinstallatie vergasser Torrgas • Besluit demovergassers (MILENA-OLGA en Torrgas) • Internationaal congres biogas en biomassavergassing

• Opening expertisecentrum biomassavergassing september 2014 verwacht • Start minor biomassavergassing InHolland

Hierboven wordt de relatieve bijdrage weergegeven van

Nederland nog niet eerder vertoond. Bijzonder is ook de

Uitvoeringsregeling GroenGas

als financieel bij aan de organisatie van het event. Doel

alle operationele projecten aan energiebesparing, tussen

‘trommel’, een extra ruimte op het binnenterrein, de

Uitvoeringsregeling GroenGas is vast gesteld en in uit

van het congres is om de regio op de kaart te zetten en

2012 en 2014.

trommel heeft driedubbel gebogen driedubbel glas, een

voering. Vanuit de uitvoeringsregeling GroenGas zijn tot

bedrijvigheid aan te trekken.

unicum in Nederland.

nu toe 2 aanvragen verleend voor de ontwikkeling van een

Voorbeelden energiebesparingsprojecten

businesscase. Het betreft projecten voor een vergister in

Expertisecentrum

Om duidelijk te maken wat voor soort projecten bijdragen

Oude Zeug en een vergasser van afval in Alkmaar. Daar

De doorontwikkeling van de businesscase van het exper

aan energiebesparing, geven we hier enkele voorbeelden:

naast hebben meerdere partijen aangegeven gebruik te

tisecentrum is in de afrondende fase. Er is zowel een

willen maken van de regeling. De regeling staat open tot

businesscase door TAQA opgesteld voor de aanpassing van

begin 2015.

het gebouw als wel het bredere concept, waar onderwijs,

In de categorie mobiliteit zitten een aantal projecten voor oplaadpalen en elektrisch vervoer. Door elektrisch rijden

financieringsconstructies en doorontwikkeling demon

i.p.v. op benzine, wordt in totaal minder energie ver

Torrgas

bruikt. In 2013 heeft Zaanstad bijvoorbeeld een subsidie

Focus van de provincie ligt op de ontwikkeling van een

jager en mede-ontwikkelaar van het concept expertise

regeling voor de aanschaf van elektrische voertuigen in

biomassavergassingscluster in Alkmaar. Belangrijke

centrum. Voor de aanpassingen aan het gebouw wordt

het leven geroepen. Mede hierdoor hebben veertien parti

pijlers zijn de totstandkoming van demonstatieprojecten

een TWIN-H kredietbesluit aan PS voorbereid.

culieren een elektrische auto aangeschaft.

als die van Torrgas en MILENA-OLGA. Beide partijen zijn

stratieprojecten deel van uit maken. De provincie is aan

richting een definitief go/no go besluit aan het toewerken

Minor biomassavergassing

In de gemeente Haarlem worden in het kader van het

(verwacht 2e kwartaal 2014) en doen beroep op het

Hogeschool INHolland start in september 2014 met de

project Engelandlaan (Watt voor Watt), voor drie portiek

PDENH. Pilotinstallatie vergasser Torrgas gefinancierd

minor biomassavergassing. Binnen deze minor wordt

etageflats het energielabel verbeterd (van EF naar AB). 102

met ondersteuning van Waddenfonds, provincie,

uiteraard nauw samengewerkt met de bedrijven binnen

woningen worden aangepakt: volledige isolatie schil,

Alkmaar en TAQA. Start bouw 3e kwartaal 2014.

het expertisecentrum. Daarnaast worden de onder

dakisolatie, vloerisolatie 1e woonlaag, HR-combiketel, glas.

Internationaal congres

nemers ook betrokken bij de verdere inhoud en invulling van de opleiding. Er zal door de provincie een onderwijs

Dit jaar vindt in Egmond aan Zee en Alkmaar, van 30

bijeenkomst met betrokken partijen worden georgani

Ook ons eigen provinciekantoor draagt bij aan de resul

september tot 2 oktober, een internationaal congres plaats

seerd.

taten op het gebied van energiebesparing. Het gebouw is

op het gebied van biogas en biomassavergassing. Energy

energetisch verbeterd van label G naar A++; dat is in

Valley is co-host. De provincie draagt zowel inhoudelijk

26 |


Speerpunt Biomassavergassing en Groen Gas

Speerpunt Offshore Wind • Bidbook Nederlandse Havens • Kenniscentrum Wind op Zee

Peildatum mei 2013

Peildatum mei 2014


621 TJ

764 TJ

Co2 reductie

38.200 ton

45.900 ton

Gepland: 1.565 TJ

• Holland Paviljoen, Frankfurt november 2013 • Nationale lobby Windenergie op Zee (Offshore en nearshore) Bidbook

Paviljoen met o.a. Noord-Hollandse bedrijven en

Op 3 oktober 2013 zijn 7 Nederlandse zeehavens bij

brancheorganisaties (waaronder DOWES en

elkaar gekomen bij het Ministerie van

AYOP-leden). Met een volledige bezetting van het

Economische Zaken om de internationale positie

Paviljoen, een prominente plek op de Frankfurt

van de Nederlandse zeehavens m.b.t. Offshore

Messe, bezoek van de Nederlandse Ambassadrice

windenergie te verstevigen door middel van

uit Berlijn en een drukbezocht netwerkevent in

samenwerking. De provincie Noord-Holland heeft

het Paviljoen, een geslaagde presentatie van de

dit samen met de provincie Groningen

Nederlandse offshore windsector. Zoals

geïnitieerd. Inmiddels is een

aangekondigd in juni 2013, lag deze keer de

communicatiebureau bezig met de uitwerking

organisatie niet langer meer in handen van de

van een bidbook, waarbij de zeehavens zich

provincie Noord-Holland, maar zal de

profileren op unique selling points.

Nederlandse Wind Energy Association het

Kenniscentrum Wind op Zee Het Ministerie van Economische Zaken heeft de

Holland Paviljoen gaan organiseren in de toekomst.

financiering van het 1e deel (1e tranche) voor het

Nationale lobby

project Kenniscentrum Wind op Zee vastgesteld.

Vanuit de Ministeries van Economische Zaken en

Het MCN (Maritime Campus Netherlands) is

Infrastructuur & Milieu zijn er dit jaar twee

vervolgens voortvarend aan slag met de opzet en

trajecten lopende; de Rijksstructuurvisie

uitvoering van het Kenniscentrum Wind op Zee.

Windenergie op Zee en de haalbaarheidsstudie

Het bedrijfsleven committeert zich inmiddels ook

nearshore windparken. Voor beide trajecten

aan de opgaven van het Kenniscentrum Wind op

hebben we met regelmaat bijeenkomsten

Zee en ook de regio Kop van Noord-Holland

georganiseerd voor lokale bestuurders en

verleent (financieel) steun. Om de voortgang en

belanghebbenden; zo heeft de projectgroep

uitvoering te blijven volgen, is er een

haalbaarheidsstudie nearshore windparken een

klankborggroep ingesteld, waar ook de provincie

bestuurlijke consultatie kunnen houden in het

Noord-Holland aan deelneemt. Het

provinciehuis. Daarnaast heeft de provincie

Kenniscentrum Wind op Zee is van nationale

Zuid-Holland mede namens de provincie Noord-

betekenis, in combinatie met een effectieve

Holland, Zeeland en Friesland een lobbybrief

regionale inbedding. De verdere uitbouw van het

verzonden aan minister Kamp, waarin de zorgen

Kenniscentrum Wind op Zee is afhankelijk van

worden geuit over de adequaatheid en

nadere samenwerking met partners, aanspraak

volledigheid van de haalbaarheidsstudie

op de Green Deal gelden, bundeling van

nearshore windparken. In deze sheet worden de

krachten, en het in positie brengen van de

totaalresultaten gepresenteerd, in tegenstelling

mensen, middelen en organiserend vermogen.

tot de andere speerpunten, waar enkel de

Holland Paviljoen

resultaten vanaf 2012 worden meegeteld. Dit jaar zijn er geen offshore windparken bijgekomen en

19-21 november 2013 werd er weer een

is het totaalresultaat daarmee gelijk gebleven aan

internationale windbeurs georganiseerd door de

vorig jaar. Gepland staat het project ‘Eneco

European Wind Energy Association. Net als

luchterduinen’.

voorgaande edities was er weer een Holland

28 |

4


Speerpunt Offshore Wind

4. Andere provinciale inspanningen en resultaten • Participatiefonds duurzame economie • Wind op land

Peildatum mei 2013

Peildatum mei 2014

• Verkenning ruimtelijke effecten energietransitie


6.656 TJ

6.656 TJ

• De Nieuwe Afsluitdijk

Co2 reductie

432.600 ton

432.600 ton

• Energie zit overal: inspanningen binnen andere beleidsterreinen

Gepland: 9.600 TJ

Ook buiten de speerpunten pleegt de provincie inspanningen. In dit hoofdstuk worden enkele belangrijke ontwikkelingen toegelicht.


30 |

Participatiefonds Duurzame Economie Noord-Holland BV

Wind op Land • Taakstelling 685,5 MW in 2020 • 343 MW gerealiseerd

• 2013: GS en PS hebben business plan en investeringsreglement vastgesteld.

Windpark Wieringermeer • 3e kwartaal 2014 ter inzage aanvragen, ontwerpbesluiten aanvragen, Rijksinpassingsplan, planMER en projectMER • windpark operationeel in 2018

• Vanaf 1 april 2014 operationeel • Eerste tranche € 30 miljoen, maximaal opgehoogd tot € 85 miljoen • Doel: stimuleren van investeringen op het gebied van biomassavergassing, duurzaam bouwen, zonneenergie, of wind op zee.

Herstructurering Wind op land • 3e kwartaal 2014 ter inzage Ruimtelijk kader, planMER, ontwerp wijziging PRV en Structuurvisie • 2015 ruimtelijke procedure + projectMER • 2018-2019 herstructurering operationeel

Operationeel vanaf april 2014

in op het stimuleren van duurzame energie vanwege de

In bestuurlijke afspraken tussen Rijk en provincies is de

provincie is voorzitter van de stuurgroep windpark

In 2013 zijn de fundamenten van het Participatiefonds

milieudoelstellingen, maar vooral ook op de economische

verdeling van 6.000 megawatt (MW) wind op land

Wieringermeer (gedeputeerde Bond) en lid van een

Duurzame Economie Noord-Holland BV gelegd. Zo hebben

potentie van de sector en de werkgelegenheid die dat

vastgelegd. De taakstelling voor de provincie Noord-

ambtelijke projectgroep. De provincie heeft een formele

Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten in 2013 het

biedt.

Holland is 685,5MW in 2020. Op dit moment staat er in de

rol als vergunningverlener voor de Natuurbeschermings

provincie een vermogen van 343MW opgesteld. De reali

wet. Omdat de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk in

satie van windpark Wieringermeer omvat 300-400MW

de Kop van Noord-Holland onvoldoende is om de leve

businessplan (waarin de kaders zijn vastgelegd) goed gekeurd en het investeringsreglement (de eisen en

Voorwaarden

bepalingen) vastgesteld. Eind 2013 is het fondsbeheer

Het fonds investeert alleen in bedrijven. Het

inclusief een herstructurering van circa 100MW. Netto

ringszekerheid te waarborgen en de aansluiting van

Europees aanbesteed, waardoor het fonds vanaf 1 april

minimumbedrag voor investeringen in innovatieve

komt er in de polder Wieringermeer dus 250MW bij. De

onder meer windpark Wieringermeer mogelijk te maken,

2014 operationeel is.

projecten (nieuwe technologie) is € 500.000. Voor

overige 105,5MW wil het college realiseren door herstruc

bereiden GS een Provinciaal Inpassingsplan Uitbreiding

projecten in bestaande technologie is het minimum

turering van solitaire windturbines en verouderde lijnop

elektriciteitsnetwerk Kop van NH voor.

bedrag € 1.000.000. Van dit bedrag kan worden afge

stellingen. Daarbij wordt zoveel mogelijk prioriteit

Het fonds wordt gefaseerd ingevoerd, waarbij Gedepu

weken indien voldaan wordt aan bepaalde criteria

gegeven aan windturbines die ernstige overlast veroor

Projectplan herstructurering Wind op land

teerde Staten hebben besloten om te beginnen met de

genoemd in het Investeringsregelement.

zaken.

In december 2013 hebben GS het Projectplan herstruc

Tranches

openstelling van een eerste tranche van € 30 miljoen. Op

turering Wind op land vastgesteld. Doel van het project is

termijn kan het fonds worden opgehoogd tot maximaal

Windpark Wieringermeer

€ 85 miljoen.

Windpark Wieringermeer is groter dan 100MW en valt

taire windturbine en verouderde lijnopstellingen moge

onder de Rijkscoördinatieregeling. Dit houdt in dat de

lijk te maken. Nieuwe opstellingen mogen alleen worden

minister van EZ bevoegd gezag is en in samenspraak met

gebouwd in lijnen van minimaal zes windturbines. Voor

De provincie heeft als doel economische versterking van

de minister van I&M een Inpassingsplan vaststelt en de

elke nieuw te bouwen turbine moeten twee turbines

de regio via biomassa, duurzaam bouwen, zonne-energie

vergunningverlening coördineert. Rijk, provincie Noord-

worden gesaneerd. Om de herstructurering mogelijk te

en wind op zee. Het fonds is er op gericht om provinciale

Holland, gemeente Hollands Kroon en de initiatief

maken en locaties aan te kunnen wijzen, werkt het col

participaties aan te kunnen gaan binnen deze speer

nemers Nuon, ECN en Windcollectief Wieringermeer,

lege in een Ruimtelijk spoor aan de voorbereiding van een

punten. Dit zullen vaak nieuw op te starten projecten zijn

verenigd in de alliantie Windkracht Wieringermeer,

wijziging van de Provinciale Ruimtelijke Verordening

die op de lange termijn weliswaar kansrijk worden ge

hebben in een Green Deal afspraken vastgelegd over

(PRV), Structuurvisie NH 2040 en het beleidskader Wind

acht, maar die problemen hebben om de financiering

uitvoering van de coördinatieregeling, het planproces,

op land. In een parallel Economisch spoor faciliteert het

rond te krijgen. De provincie zet met het fonds niet alleen

participatie, communicatie en ruimtelijke kwaliteit. De

college de samenwerking tussen ondernemers die wind

Doelstelling

onder strikte voorwaarden de herstructurering van soli

32 |

Resultaten Duurzame Energie Noord-Holland | Voortgang op basis van de Enervisa monitor - mei 2014 Provincie Noord-Holland |33

turbines te saneren hebben en ontwikkelaars van nieuwe locaties. Daarbij worden onder meer een rekenmodel en een windmakelaar ingezet. Beide sporen zijn doorweven met een Maatschappelijk spoor. Windenergie kenmerkt zich door een hoge maatschappelijke gevoeligheid. De inzet van GS is om transparant te werken en omwonen

Verkenning ruimtelijke effecten energietransitie

den en overige belanghebbenden al aan de voorkant van het proces te betrekken. Hiertoe worden onder meer ronde tafels en werkateliers georganiseerd.

• Verkenning van mogelijke toekomstige ontwikkelingen in de energietransitie, • Komen tot een ruimtelijk-economisch afwegingskader

De provincie krijgt in toenemende mate te maken met

Afwegingskader

ontwikkelingen met een grote ruimtelijk-economische

De verkenning is een eerste stap om te komen tot een

impact en die (in)direct voortkomen uit het Nationale

ruimtelijk-economisch afwegingskader rondom

Energieakkoord waarin is vastgelegd dat Nederland in

energietransitie. De termijn van de verkenning is gericht op

2020 een van de meest innovatieve landen wil zijn en in

zowel de korte (3-4 jaar) als middellange termijn (10 jaar).

2050 een volledig duurzame energievoorziening heeft.

Deze termijnen zijn gebaseerd op de gemiddelde duur van

Verkenning toekomstige ontwikkelingen

juridisch-planologische trajecten.

De verkenning gaat uit van mogelijke toekomstige

Nationaal Energieakkoord

ontwikkelingen in de energietransitie, wat de ruimtelijk-

In het Nationaal Energieakkoord (september 2013) worden

economische effecten en mogelijke opgaven als gevolg van

provincies aangesproken op hun rol bij de inrichting van de

de energietransitie in de provincie Noord-Holland zijn. De

ruimte. Deze verkenning past bij die rol, en bij de

verkenning draagt enerzijds bij aan het bewustzijn van

verantwoordelijkheid die de provincies namen met het

de impact van de energietransitie in de provincie Noord-

ondertekenen van het akkoord (via het IPO).

Holland en anderzijds wordt de benodigde informatie verkregen op basis waarvan op termijn een ruimtelijkeconomisch afwegingskader zal worden ontwikkeld waar initiatieven rondom de energietransitie in Noord-Holland in een zo vroeg stadium van het planproces op kunnen worden getoetst. Dit om de ruimtelijke kwaliteit te waarborgen en daarnaast houvast biedt voor gebiedsgerichte ontwikkelingen met een provinciaal of regionaal belang.


34 |

De Nieuwe Afsluitdijk • Rijk: structuurvisie • Regio: aanvullende ambities • Markt: uitvoering (blue energy en stromingsenergie)

Energie zit overal Energie is een thema dat breed terugkomt, ook in andere beleidsvelden van de provincie. Bijvoorbeeld: • Regionale actieprogramma’s wonen • Herstructurering en Intelligent Ruimtegebruik Bedrijventerreinen (HIRB) • Technologische Milieu Innovatie (TMI) Noord-Holland 2014 • Subsidie LNG/LBG trucks • MRA-elektrisch • Duurzaam Door • Waddenfonds • CO2 voorziening glastuinbouw in Noord-Holland

Structuurvisie Toekomst Afsluitdijk

Uitvoeringsplan 2013-2016

Regionale Actieprogramma’s Wonen (RAPs)

Holland in het leven geroepen. De regeling wordt mede

Rond de besluitvorming over de Structuurvisie Toekomst

Het Uitvoeringsplan 2013-2016 omvat de volgende projecten die

Noord-Hollandse gemeenten hebben met elkaar

gefinancierd vanuit het Operationele Programma Kansen

Afsluitdijk (2011) werd afgesproken dat het Rijk zich in het

invulling geven aan de ambitie duurzame energie:

afspraken gemaakt over wonen. De provincie faciliteerde

voor West. Deze Europese subsidieregeling is bedoeld voor

deze processen. Onderdeel van de afspraken betreft het

bedrijven die bezig zijn met de ontwikkeling van nieuwe

vervolg zou richten op de veiligheid. De regio (provincies

Stromingsenergie (Spuistroom, aan de Noord-Hollandse

en betrokken gemeenten) neemt de duurzame ambities

kant):

thema duurzaamheid. GS hebben de RAP’s in 2012

producten, diensten of processen, binnen de thema’s

voor haar rekening. De betrokken provincies (Noord-

2013-2014: realisatie van een pilotproject voor winning van

vastgesteld. Ze lopen tot 2016. De regio Gooi en

energiebesparing in de gebouwde omgeving,

Holland en Fryslân) en gemeenten (Hollands Kroon,

duurzame energie uit de spuikokers bij Den Oever;

Vechtstreek heeft bijvoorbeeld subsidie gekregen voor

hernieuwbare grondstoffen of opwekking van duurzame

onderzoek naar energiebesparing op de particuliere

energie en die voor Noord-Holland nieuw zijn.

Súdwest-Fryslân en Harlingen), zijn verenigd in het regionale programma De Nieuwe Afsluitdijk. De regio is

2017 -2020: realisatie van een demo spuistroomcentrale in de

actief aan de slag gegaan om projecten te werven die

tien spuikokers van Kornwerderzand van 2,5 MW; voldoende

samen met marktpartijen en kennisinstellingen

voor het elektriciteitsverbruik van 1000 huishoudens;

gerealiseerd kunnen worden. De aspiraties werden vastgelegd in de Ambitie Agenda Afsluitdijk.

Ambitie Agenda Afsluitdijk De Ambitie Agenda Afsluitdijk (2011) richt zich op de

woningvoorraad.

Subsidie LNG/LBG trucks

Herstructurering en Intelligent Ruimtegebruik Bedrijventerreinen (HIRB)

In het kader van de uitvoeringsregeling stimulering

Blue energy (Osmose zoet-zout, aan de Friese Kant):

Bedrijvenverenigingen, parkmanagementorganisaties of

verleend van € 250.000 voor de aanschaf van LNG/LBG

2014-2017: realisatie van een pilotproject blue energy bij

een samenwerking (van minimaal 2) ondernemers

trucks. De subsidie is van toepassing op het

Breezanddijk inclusief een uitgebreid onderzoek naar de

kunnen subsidie aanvragen voor het nemen van fysieke

investeringsverschil ten opzichte van reguliere

ecologische effecten op IJsselmeer en Waddenzee;

duurzaamheidsmaatregelen. Bijvoorbeeld oplaadpunten

dieselvrachtwagen. Simon Loos heeft in de periode 2010-

elektrische auto’s, isolatiemaatregelen, zonneboiler,

2013 in totaal 30 LNG/LBG trucks aangeschaft. Deze

ledverlichting, etcetera.

vrachtwagens worden momenteel ingezet voor Albert

verduurzaming van de Afsluitdijk, waarbij de Afsluitdijk een voorbeeld wordt van innovatieve duurzame

2017-2020: opschaling naar een demonstratiecentrale van 1

maatregelen op het gebied van onder andere ecologie,

MW die duurzame elektriciteit levert voor 1.500 huishoudens;

luchtkwaliteit 2010 is aan transportbedrijf een subsidie

Heijn Zaandam.

aan duurzame ontwikkelingen draagt bij aan de sociaal-

De Ambitie Agenda Afsluitdijk kent een belangrijke rol toe aan

Technologische Milieu Innovatie NoordHolland 2014 (TMI)

economische versterking van de regio’s aan weerszijden

het bedrijfsleven bij de realisatie van de duurzame energie

De provincie Noord-Holland wil bedrijven helpen die

In 2011 is gestart met het project MRA-elektrisch. Op dat

van de Afsluitdijk .

projecten. Tocardo is bij Den Oever actief met

bezig zijn met de ontwikkeling van innovaties die een

moment begon de opkomst van elektrisch vervoer en was

stromingsenergie in het Tidal Testing Centre en Redstack met

bijdrage leveren aan de transitie naar duurzame energie.

Amsterdam koploper in deze ontwikkeling. Via het

Blue Energy in Breezanddijk.

Daarom heeft de provincie Noord-Holland de

project MRA-elektrisch werd deze kennis regionaal

subsidieregeling Technologische Milieu Innovatie Noord-

gedeeld en werd ook ingezet op het faciliteren van

energie, deltatechnologie en (eco)toerisme. Het geheel

MRA-elektrisch

36 |

Titel van de nota | Ondertitel Provincie Noord-Holland | 37

elektrisch vervoer in de provincie Noord-Holland. Voor 2014 is de doelstelling om via een Europese aanbesteding te komen tot een laadpalenprogramma voor de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. Vanuit het project MRA-elektrisch wordt een jaarprogramma vormgegeven en wordt invulling gegeven aan landelijke doelstellingen op het gebied van elektrisch vervoer.

Duurzaam Door Met aansluiting op het nieuwe programma Duurzaam Door wil de provincie duurzame regionale (groene) economie in Noord-Holland stimuleren. Het Rijk heeft de provincies gevraagd om mee te doen aan het Landelijk Programma Duurzaam Door. Het Provinciaal Ambitiedocument 2014-2016, dat op 7 januari 2014 door GS is vastgesteld, geeft kaders voor de projecten die wij vanuit de doelen van het programma Duurzaam Door en met behulp van deze bijdrage vanuit het Rijk mogelijk willen maken. Het programma Duurzaam Door zal worden gebruikt om de transitie naar de duurzame samenleving te versterken, door in 2014 in te zetten op drie doelstellingen: bijdragen aan verduurzaming van de landbouw via Greenports; bijdragen aan educatie in de Nationale parken via “Betrekken bij Groen”; bijdragen aan versterking van innovatieve netwerken via de Regeling “Kennis en innovatie in Noord-Holland-Noord 2014 ”.

Waddenfonds Een duurzame economische ontwikkeling in het waddengebied dan wel gericht zijn op een substantiële transitie. Een van de hoofddoelen van het Waddenfonds is toewerken naar een duurzame energiehuishouding in het waddengebied en de direct aangrenzende gebieden. Het thema ’duurzame ontwikkeling havens en energietransitie’ is hieronder te rangschikken.

CO2 voorziening glastuinbouw in NoordHolland Het doel van Green Deal ‘CO2 voorziening glastuinbouw in Noord-Holland’ is te komen tot een afname van CO2 emissie uit de industrie en verduurzamen van de glastuinbouw door middel van het beschikbaar krijgen van voldoende kwalitatief zuivere CO2 uit industriële rookgassen én de realisatie van een transportleidingnetwerk. Ondernemers in de glastuinbouw worden op een economische rendabele wijze voorzien van externe CO2 -te gebruiken als meststof-, tegen een concurrerende prijs. Tegelijkertijd worden bedrijven minder afhankelijk van fossiele brandstoffen en kunnen daardoor hun concurrentiepositie versterken.

Haarlem, juni 2014

MONITOR

MILIEU. Resultaten Duurzame Energie Noord-Holland. Voortgang op basis van de Enervisa monitor - mei 2014 ENERVISA

Recommend Documents