Mi li eu Impact van Lampen
Laboratori um voor Li chttechnologi e KaHo Si nt-Li even Gebroeders Desmetstraat 1 B-9000 Gent 09 265 87 13
Oktober 5,2009
Inhoudstafel
INLEIDING .........................................................................................................4 1.
METHODIEK EN BRONNEN..................................................................5
1.1. METHODIEK........................................................................................... 5 1.2. ONDERSTELLINGEN ............................................................................ 7 2.
TOTAAL ENERGIEGEBRUIK (GER) EN KLIMAATVERANDERING ...8
2.1. TOTAAL ENERGIEGEBRUIK (GER) ..................................................... 8 2.2. KLIMAATVERANDERING...................................................................... 9 3.
KW IKEMISSIES....................................................................................10
4.
W ATERGEBRUIK ................................................................................11
4.1. PROCESW ATER .................................................................................. 11 4.2. KOELW ATER ....................................................................................... 12 5.
AFVAL ..................................................................................................13
5.1. NIET-GEVAARLIJK AFVAL ........................................................................ 13 5.2. GEVAARLIJK AFVAL ................................................................................ 14 6.
DIVERSE LUCHTEMISSIES ................................................................15
6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 6.6.
VERZURING ............................................................................................. 15 VLUCHTIGE ORGANISCHE STOFFEN .......................................................... 16 PERSISTENTE ORGANISCHE POLLUENTEN (POPS) .................................... 17 EMISSIE ZW ARE METALEN (LUCHT) .......................................................... 18 EMISSIE POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLW ATERSTOFFEN (PAK’S) .... 19 EMISSIES VAN FIJN STOF ......................................................................... 20
7.
VERMESTING ......................................................................................21
APPENDIX : MILIEU-IMPACT PER LAMPTYPE............................................22
Oktober 5,2009
Ljjsttabellen Tabel 1 :Mi li eu-impact voor de drie geselecteerde soorten lampen uit de studie “Non-Di recti onal Lighting”. ........................................................................................................................................ 22 Tabel 2 :Mi li eu-impact voor de vier geselecteerde soorten lampen uit de studie “Directional Lighting”. ........................................................................................................................................ 23 Tabel 3 :Mi li eu-i mpact voor de vi er geselecteerde soorten lampen uit de studie “Public Street Lighting”. ........................................................................................................................................ 24 Tabel 4 :Mi li eu-impact voor de geselecteerde lamp uit de studie “Office Lighting”. ..................... 25
Lijstfiguren : Fi guur 1 : Totaal energi egebrui k over de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n kJ per lumen en per uur)............................................................................................................................ 8 Fi guur 2 : i mpact op de kli maatveranderi ng gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n mg CO 2-eq per lumen en per uur)................................................................................. 9 Fi guur 3 : Kwi kemi ssi es gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng Hg/20 per lumen en per uur)......................................................................................................... 10 Fi guur 4 : Gebrui k van proceswater gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n µl per lumen en per uur)........................................................................................................... 11 Fi guur 5 : Gebrui k van koelwater gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n µl per lumen en per uur)................................................................................................................ 12 Fi guur 6 : Ni et-gevaarli j k afval dat ontstaat gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n µg per lumen en per uur)............................................................................................. 13 Fi guur 7 : Gevaarli j k afval dat ontstaat gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n µg per lumen en per uur)............................................................................................. 14 Fi guur 8 : Emi ssi e van verzurende stoffen gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n µg SO 2-eq. per lumen en per uur)............................................................................... 15 Fi guur 9 : Emi ssi e van Vluchti ge Organi sche Stoffen (VOS)gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng per lumen en per uur)............................................................. 16 Fi guur 10 : Emi ssi e van Persi stente Organi sche Polluenten (POPs)gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n 10-³pg i -Teq per lumen en per uur)..................................... 17 Fi guur 11 : Emi ssi e van zware metalen i n de lucht gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng Ni -eq per lumen en per uur).......................................................................... 18 Figuur 12 : Emissie van PAK’s gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng Ni -eq per lumen en per uur)..................................................................................................... 19 Fi guur 13 : Emi ssi e van fi j n stof gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n i n µg per lumen en per uur)........................................................................................................... 20 Fi guur 14 : Impact op vermesti ng gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n g PO 4 per lumen en per uur).................................................................................................... 21
Oktober 5,2009
Mi li eu Impact van Lampen
Inlei di ng
De bedoeli ng van di t document i s een overzi cht te geven van de mi li eubelasti ng van de verschi llende soorten lampen,en een vergeli j ki ng ervan. Di t document i s gebaseerd op de 4 studi es di ei n opdracht van de Europese Commi ssi e werden gemaakt ter voorberei di ng van de Eco-Design Directive 2005/32/EC voor “Energy using Products (EuP) voor verli chti ng. Het i s een vertali ng en een samenvatti ng te maken van hetgeen i n de rapporten beschreven i s over de mi li eubelasti ng van verschi llende soorten lampen.
Oktober 5,2009
4
Mi li eu Impact van Lampen
1. METHODIEK EN BRONNEN 1.1.
METHODIEK
Di t document i s gebaseerd op de 4 studi es di ei n opdracht van de Europese Commi ssi e werden gemaakt ter voorberei di ng van de Eco-Design Directive 2005/32/EC voor “Energy using Products (EuP): -
1
EuP Lot 9 :Publi c Street Li ghti ng 2 EuP Lot 8 :Offi ce Li ghti ng 3 4 EuP Lot 19 :Domesti c Li ghti ng en
Deze studi es zi j n te vi nden op http://www.eup4li ght.net/
In deze studi es werd telkens dezelfde methodi ek gebrui kt,nameli j k een LevensCyclusAnalyse i n de fasen : - Producti e en di stri buti e Gebrui k - Afvalfase De methodi ek di ei n de EuP studi es werd gebrui kt om mi li eu-i mpacts van producten te beci j feren (MEEuP ,Method for the Evaluati on of Energy usi ng Products)i s i n opdracht van de Europese Commi ssi e ontwi kkeld door het Nederlandse VHK en wordt ui tvoeri g bescheven i n http://ec.europa.eu/enterpri se/eco_desi gn/fi nalreport1.pdf . Ui t de EuP studi es voor verli chti ng bli j kt overi gens dat voorbijna alle lam pen en voorbijna alle m ilieu-im pactindicatoren de gebruiksfase de belangrijkste is. De Europese elektri ci tei tsmi x di e werd ondersteld i n de EuP studi es voor verli chti ng i s gebaseerd op ci j fers van het Joi nt Research Centre van de Europese Commi ssi e en zi et er als volgt ui t: · · · ·
31 % steenkool 22 % gas en oli e 32% atoomenergi e 15 % herni euwbaar (waterkracht,wi nd,bi omassa en zon)
1
St udyfort heEuropeanCommi ssi onDGTREN,PreparatoryStudiesforEco-desi gnRequirement sof EuPs,Fi nalReportLot9:Publi cstreetlighting.VITO 2007 2 St udyfort heEuropeanCommi ssi onDGTREN,PreparatoryStudiesforEco-desi gnRequirementsof EuPs,Fi nalReportLot8:Officeli ghting,VITO 2007 3 St udyfort heEuropeanCommi ssi onDGTREN,Preparat orySt udi esforEco-designRequi rementsof EuPs,Lot19:Domest i cl ighting– FinalDraftPart2 Direct i onallampsandhousehol dluminaires,VITO 2009 4 St udyfort heEuropeanCommi ssi onDGTREN,Preparat orySt udi esforEco-designRequi rementsof EuPs,Lot19:Domest i cl ighting– FinalDraftPart1 Non-Directi onalLi ghtSources,VITO 2009 Oktober 5,2009
5
Mi li eu Impact van Lampen
Voor elk van deze fases werd de i mpact berekend voor 14 mi li eu-i ndi catoren : - GER - Kli maatveranderi ng - Kwi kemi ssi es (i n bodem/water) - W atergebrui k (proceswater en koelwater) - Ni et-gevaarli j k afval (te storten) - Gevaarli j k afval (te verbranden) - Verzuri ng - Emi ssi es van Vluchti ge Organi sche Stoffen (VOS) - Emi ssi es van Pesi stente Organi sche Polluenten (POPs) - Luchtemi ssi e van zware metalen - Luchtemi ssi es van PAK’s - Emi ssi es van Fi j n stof - Eutrofi cati e
De berekeni ngen voor de mi li eu-i mpact werd i n de verschi llende EuP studi es ui tgevoerd voor i n totaal een 100-tal lampen op basis van een ‘ Base-case’. Een base-case i s een bewuste abstracti e van de reali tei t. De keuze van de vermogens van de base-case lampen was i n eerste i nstanti e gebaseerd op de resultaten van de marktverkenni ng i n de EuP studi es. Di t gaf een overzi cht over het gebrui k van de li chtbronnen i n de verschi llende Europese landen i ngedeeld per vermogen. Om di t document overzi chteli j k te houden,hebben we hi erui t een selecti e gemaakt van 11 lampen zodani g dat van elk type lamp tenmi nste één soort i s vertegenwoordi gd : -
Gloei lamp, helder,54 W Halogeenspot 50 W ,230 V Halogeenspot 35 W ,12 V Staafhalogeen 300 W Kwi kdamplamp (HD)137 W LED 7,4 W ,warmwi t li cht HID lamp,658 lumen,E27 Lagedruk natri umlamp,151 W Hogedruk natri umlamp,169 W T5 LFL,58 W met elektroni sche ballast Spaarlamp met geïntegreerde ballast,13 W
Oktober 5,2009
6
Mi li eu Impact van Lampen
1.2.
ONDERSTELLINGEN
Di t document i s ,zoals vermeld,gebaseerd op de vi er hoger vermelde studi es over verli chti ng di e i n opdracht van de Europese Commi ssi e werden gemaakt. Slechts op enkele punten hebben we een aantal ci j fers veranderd of ondersteld. Deze worden hi erna opgeli j st : -
Voor de lampen + eventuele ballasten of transformatoren werd in de studies “Domestic Lighting” (gloeilampen,halogeenlampen,spaarlampen,LED lampen)de milieu-i mpact berekend per lumen en per uur. Voor de lampen in de studies over “Straatverlichting” en “Kantoorverlichting” (natriumlampen,kwikdamplampen en T5 LFL lampen) werd in de EuP rapporten de i mpact berekend over de gehele levenscyclus van lamp+ballast+verli chti ngstoestel. Deze ci j fers hebben we omgerekend naar de ci j fers per lumen en per uur,met voor straatverli chti ng een levenscyclus van 120.000 uur en voor kantoorverli chti ng 50.000 uur. De mi li eu-i mpact van het verli chti ngstoestel hebben we afgetrokken,deze wordt i n de EuP studi es ook telkens afzonderli j k opgegeven
-
De ci j fers voor Gevaarli j k Afval i n de overzi chtstabel 5.20 voor Straatverli chti ng en voor de gloei lamp, staafhalogeen en spaarlamp i n de overzi chtstabel 5.20 voor NonDi recti onal Li ghti ng zi j n volgens ons fout. W e hebben ze herberekend ui t de oorspronkeli j ke tabellen voor de mi li eu-i mpact van elk van deze lamptypes i n de EuP studi es In de overzi chtstabel 5.20 voor Straatverli chti ng en de overzi chtstabel 5.20 voor NonDi recti onal Li ghti ng ontbreken ci j fers voor “Gebruik koelwater”. W e hebben deze cij fers berekend ui t de oorspronkeli j ke tabellen voor de mi li eu-i mpact van elk van deze lamptypes i n de EuP studi es
-
-
Voor de T5 lamp i n kantoorverli chti ng en de lampen voor straatverli chti ng (natri umlampen en kwi kdamplamp) wordt bi jde berekeni ngen i n de EuP studi es ook rekeni ng gehouden met het rendement van het verli chti ngstoestel,de reflecti e van de wanden of van het wegdek,enz. Op die manier worden “functionele lumens” berekend. Hi ermee hebben we geen rekeni ng gehouden dus alle mi li eu-impacts worden “per lumen en per uur” berekend (terwi j l het voor kantoorverli chti ng en straatverli chti ng dus i n fei te “per functionele lumen en per uur” is).
Oktober 5,2009
7
Mi li eu Impact van Lampen
2. TOTAAL ENERGIEGEBRUIK (GER) EN KLIMAATVERANDERING
2.1.
TOTAAL ENERGIEGEBRUIK (GER)
In Figuur 1 tonen we het Totaal energi egebrui k over de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n kJ per lumen en per uur)
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
0,20
0,40
0,60
0,80
1,00
1,20
1,40
1,60
Figuur 1 : Totaal energi egebrui k over de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n kJ per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
8
1,80
2,00
Mi li eu Impact van Lampen
2.2.
KLIMAATVERANDERING
In Figuur 2 tonen we de i mpact op de kli maatveranderi ng gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n mg CO 2-eq per lumen en per uur)
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
10,00
20,00
30,00
40,00
50,00
60,00
70,00
Figuur2 : i mpact op de kli maatveranderi ng gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n mg CO 2-eq per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
9
80,00
90,00
Mi li eu Impact van Lampen
3. KW IKEMISSIES
In Figuur 3 tonen we de kwi kemi ssi es gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng Hg/20 per lumen en per uur)
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
10,00
20,00
30,00
40,00
50,00
60,00
70,00
Figuur 3 : Kwi kemi ssi es gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ngHg/20 per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
De EuP studi e merkt op dat de kwi kemi ssi es van spaarlampen i n de toekomst naar verwachti ng zullen dalen omdat het aandeel spaarlampen dat wordt gerecycleerd (nu slechts 20 % ) zal sti j gen.
Oktober 5,2009
10
80,00
90,00
Mi li eu Impact van Lampen
4. W ATERGEBRUIK
4.1.
PROCESW ATER
In Figuur4 tonen we het gebrui k van proceswater gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
Figuur4 : Gebrui k van proceswater gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ml per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
11
120,00
Mi li eu Impact van Lampen
4.2.
KOELW ATER
In Figuur 5 tonen we het gebrui k van koelwater gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
500,00
1000,00 1500,00 2000,00 2500,00 3000,00 3500,00 4000,00 4500,00 5000,00
Figuur5 : Gebrui k van koelwater gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ml per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
12
Mi li eu Impact van Lampen
5. AFVAL 5.1.
NIET-GEVAARLIJK AFVAL
In Figuur 6 tonen we het ni et-gevaarli j k afval dat ontstaat gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
500,00
1000,00
1500,00
2000,00
2500,00
Figuur6 : Ni et-gevaarli j k afval dat ontstaat gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n mg per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
13
3000,00
Mi li eu Impact van Lampen
5.2.
GEVAARLIJK AFVAL
In Figuur 7 tonen we het gevaarli j k afval dat ontstaat gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen,en dat moet worden verbrand.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
10,00
20,00
30,00
40,00
50,00
60,00
Figuur 7 : Gevaarli j k afval dat ontstaat gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n mg per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
14
70,00
Mi li eu Impact van Lampen
6. DIVERSE LUCHTEMISSIES 6.1.
VERZURING
In Figuur8 tonen we de verzurende luchtemi ssi es gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
50,00
100,00
150,00
200,00
250,00
300,00
350,00
400,00
450,00
Figuur8 : Emi ssi e van verzurende stoffen gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n mg SO 2-eq. per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
15
500,00
Mi li eu Impact van Lampen
6.2.
VLUCHTIGE ORGANISCHE STOFFEN
In Fi guur 9 tonen we de ui tstoot van Vluchti ge Organi sche Stoffen (VOS) gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
100,00
200,00
300,00
400,00
500,00
600,00
700,00
800,00
Figuur 9 : Emi ssi e van Vluchti ge Organi sche Stoffen (VOS) gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Voor de lamptypes zonder ci j fer i s de ui tstoot van Vluchti ge Organi sche Stoffen (VOS) te verwaarlozen.
Oktober 5,2009
16
900,00
Mi li eu Impact van Lampen
6.3.
PERSISTENTE ORGANISCHE POLLUENTEN (POPS)
In Fi guur 10 tonen we de ui tstoot van Persi stente Organi sche Polluenten (POPs)gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
2,00
4,00
6,00
8,00
10,00
12,00
14,00
Figuur10 : Emi ssi e van Persi stente Organi sche Polluenten (POPs)gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n 10-³pg i -Teq per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
17
Mi li eu Impact van Lampen
6.4.
EMISSIE ZW ARE METALEN (LUCHT)
In Figuur11 tonen we de ui tstoot i n de atmosfeer van zware metalen gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
5,00
10,00
15,00
20,00
25,00
30,00
35,00
Figuur 11 : Emi ssi e van zware metalen i n de lucht gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng Ni -eq per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
18
40,00
Mi li eu Impact van Lampen
6.5.
EMISSIE POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLW ATERSTOFFEN (PAK’S)
In Figuur 12 tonen we de uitstoot in de atmosfeer van PAK’s gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
6,00
7,00
8,00
Figuur12 : Emi ssi e van PAK’s gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n ng Ni -eq per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
19
9,00
10,00
Mi li eu Impact van Lampen
6.6.
EMISSIES VAN FIJN STOF
In Figuur 13 tonen we de uitstoot in de atmosfeer van PAK’s gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
5,00
10,00
15,00
20,00
Figuur13 : Emi ssi e van fi j n stof gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n i n mg per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4
Oktober 5,2009
20
25,00
Mi li eu Impact van Lampen
7. VERMESTING
In Figuur14 tonen we de i mpact op vermesti ng gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen.
Spaarlamp inclusief ballast, 13 W T5 LFL, 58 W met elektron. ballast Hogedruk natriumlamp, 169 W Lagedruk natriumlamp, 151 W HID lamp, 658 lumen, E27 LED 7,4 W, warmwit licht Kwikdamplamp (HD) 137 W Staafhalogeen 300 W Halogeenspot 35 W, 12 V Halogeenspot 50 W, 230 V Gloeilamp, helder, 54 W 0,00
50,00
100,00
150,00
200,00
250,00
300,00
350,00
Figuur14 : Impact op vermesti ng gedurende de levenscyclus voor verschi llende types lampen (i n g PO 4 per lumen en per uur)
Bron : Tabellen 1, 2, 3 en 4 Voor de lamptypes zonder ci j fer i s de i mpact op vermesti ng te verwaarlozen. W e vermoeden datde waarde di e de VITO berekentvoor de i mpactop vermesti ng van een halogeenspot van 50 W (table 5.14 in “Directional Lighting) fout is.
Oktober 5,2009
21
400,00
450,00
