Mijn opdracht is groeien"

MM a ra kr tk lt el ie di ed re r i ni n o no dn ed re nr en m e ne dn d T w e ne tn et .e . e m T w

| Twentevisie | Jaargang 18 | Nummer 7 | september 2006 |

Frans Wientjes, directeur Eden Hotel Group:

“Mijn opdracht is groeien" | Bijlage | Military Boekelo | | Twentevisie | Jaargang 18 | Nummer 7 | september 2006 |

colofon

4

7

8

�� commentaar |�� jan medendorp

| inhoud

Frans Wientjes heeft duidelijke missie Boordcomputer brengt rust in transportsector Herman Köster wil Twente ‘veroveren’ met Mazars

11

Job Connect werft werknemers uit nieuwe EU-lidstaten

12

Steeds meer oostelijke fondsen van beurs

15

Column Financieel Accent

16

Coulisse zet koerswijziging in

19

Column Personeelsmarketing

20

Beeldverslag Memphis

23

Electrabel gaat voor groei en Essent

27

Nieuws en Feiten

32

Joop Munsterman en de huishouding van FC Twente

37

Column Online Strategie

39

Onroerend Goed Transacties

41

Agriluchtfoto beconcurreert Google

43

Stelios en Braad, een mooi ondernemersduo

45

Maarten Tip zet zich in voor goede doelen

47

Lucy Keizer onderneemt met succes

49

IKTelgids

4 Frans Wientjes, hotelier

Hij komt uit een bekende Zwolse familie, studeerde in Twente en Amerika, deed ervaring op in veel (inter)nationale hotels, kwam terecht bij Park Plaza Hotels, waar hij niet meer genoeg bevrediging vond en heeft nu zijn stek gevonden bij de Eden Hotel Group. En daar heeft Frans Wientjes een duidelijke opdracht mee gekregen: groeien, de groep uitbreiden tot minimaal 20 hotels in 2008. En in pakketjes van drie tegelijk, zoals in Twente, schiet dat lekker op.

25 Luc Hauvast, energiek

Electrabel komt niet zomaar even een kijkje nemen in de Twentse energiekeuken en het opslokken van Cogas was geen incident. Directeur Luc Hautvast is duidelijk wat zijn doelstelling betreft: onder andere meer marktaandeel in Twente. En dat kan door overnames en dus het uitbreiden van het aantal klanten, maar ook door acquisitie op distributiekanalen. Hautvast gaat op het laatste niet expliciet in, maar niet ontkennen is bekennen. Op dus naar Essent en Nuon.

32 Joop Munsterman, visionair

De voorzitter van FC Twente staat bekend als ambitieus, ‘kan niet’ komt in zijn woordenboek niet voor. Als hij een doel heeft, moet dat ook gerealiseerd worden. Zoals de grootste worden met zijn huis-aan-huisdivisie van Wegener, wat inmiddels is gelukt. En ook met FC Twente weet Joop Munsterman wat hij wil: “Zeventien topevenementen per jaar, een begroting van 23 miljoen euro en een plek in de top 6.” Klare taal, voetbalminnend Twente is benieuwd.

58 ��

Hitec Power Protection �� presteert goed

�� 60

�� Sensata Technologies verwacht forse groei ��

�� 62 ��

Twentse Graveer Industrie �� na overname weer bergop

�� 65

�� Kiekens Products wint Couleur Provinciale 2006 ��

�� 66 ��

ROC van Twente �� werft tijdens Libelleweek

67

Scope en IKT-Nieuws

68

Twente Agenda

��

��

�

58 Hitec viert 50 jaar UPS ��

Na het doorprikken van de internetzeepbel kwam het wereldwijd opererende Hitec Power Protection in zwaar weer terecht. Na een aantal reorganisaties gaat het nu weer bergop. Het Almelose bedrijf stootte de onderdelenproductie af en schakelde om naar een kennisgedreven �� industrieel bedrijf. Hitec kan daarom met trots �� het 50-jarig bestaan van de Twentse UPS-syste�� men vieren. ��

��

��

��

��

Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van inter views die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeer t Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente

��

Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected], Website: www.twentevisie.nl

��

Directie André Odding Bladmanager Anno Oude Engberink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Martin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie), Jaap Baart (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind,

��

Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baar t (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail: [email protected],

��

Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Tom van den Heuvel, Aleid Kluivers, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected] Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Privé-abonnementen Kosten: € 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax 074 - 250 35 13 of E-mail: [email protected] Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo

��

Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

2

Twentevisie 07/2006

�� Twentevisie 07/2006

Stelios �� Ik vond dat wel een heel gaaf verhaal van die� �� Gerard Braad die de Griekse reder Stelios na �� een spreekbeur t aansprak en zei dat hij zijn �� man was voor die riviercruises. Bij Stelios �� staat na een optreden altijd een hele rij men�� sen met visitekaartjes, ik zie dat ook wel eens �� bij Dik Wessels of Hennie van der Most. Maar �� die Braad kreeg het voor elkaar, de wereld�� pers wilde hem vervolgens �� spreken. �� Het voorbeeld van Mazars Herman Köster in �� deze uitgave is ook veelzeggend: veel van zijn �� collega’s nemen direct ontslag als ze 15 mil�� joen krijgen, ondernemers hebben dat geld �� vaak in hun bedrijf, maar gaan gewoon door: �� geld is middel, geen doel. �� Is ondernemen te leren? Volgens Small �� Business, zeg maar de (Saxion) HBO-oplei�� ding Ondernemen, grotendeels wel. Small �� Business bestaat deze maand tien jaar en �� dat vieren ze met een mager symposium. �� Volgens eigen zeggen hebben ze vele honder�� den ondernemers/managers afgeleverd in het �� afgelopen decennium. �� De laatste Twentevisie voor de zomer ging �� natuurlijk ook over ondernemen en onder�� nemers, op de omslag �� stond een prikkelend �� geklede (zaken)vrouw. Dat leidde tot heel �� veel reacties. Een aantal bedrijven wilde �� Twentevisie daarom niet op de leestafel in hun �� bedrijf leggen, dat was natuurlijk ook weer niet �� de bedoeling van ons. Het leidde ook tot een �� stor tvloed aan telefoontjes en mailtjes van �� vrouwen met adviesbureautjes, bruidswinkels �� en noem maar op die zich gepiepeld voelden. �� Ook dat was niet de bedoeling. Een paar van �� die verhalen zult u overigens wel in de komen�� de maanden voorbij zien komen. �� In deze Twentevisie toch ook weer veel mana�� gers aan het woord, zoals de eerdergenoemde �� Köster, Wientjes en Hautvast van Electrabel. �� Veel leesplezier. ��

� 3

Frans Wientjes moet Eden Hotels uitbreiden en uitlijnen

interview | horeca

Minimaal twintig hotels (Door Jan Medendorp) Hij was de laatste Wientjes die nog aan het hoofd heeft gestaan van het roemruchte Hotel Wientjes in Zwolle. Hij was zijn vader te hulp geschoten. Maar hij (toen pas 23 jaar) wilde geen hotelier zijn in het grote dorp aan de IJssel tot zijn 65ste. Hij wilde doorgroeien in het vak en verkocht het familiebezit aan de Bilderberg Groep waar de directie hem fijntjes liet weten dat er op dat moment (Wientjes werkte er vijf jaar) nog een rijtje getalenteerde horecajongens stond te wachten op een toppositie. Dus vertrok Frans Wientjes. Om deze zomer benoemd te worden bij de Eden Hotel Group dat nog niet zo lang geleden ook eigenaar is geworden van het Dish Hotel en De Broeierd in Enschede en het Star Hotel in Hengelo. De cirkel is bijna rond, want de Eden Hotel Group is niet alleen van de Zwolse familie Dijkstra die binnen twee jaar wil doorgroeien naar twintig hotels, op de ‘long list’ staat ook… Hotel Wientjes! Van Park Plaza Hotels naar de Eden Hotel Group is een promotie. “Als regiodirecteur in de Benelux met vijf hotels was ik uitgekeken. De Eden Group telt twaalf hotels verdeeld over heel Nederland.” Zijn opdracht: “Ik ben ingehuurd om de groep in 2008 te laten groeien naar minimaal twintig hotels in Nederland. We zitten nu in een aantal grote steden in Noorden Midden-Nederland en we willen graag naar Maastricht, Utrecht, Den Bosch en Den Haag. Daarnaast moeten de bestaande hotels beter gaan renderen.” Groei door overname, nieuwbouw duurt de groep te lang. Maar welke hotels/restaurants staan op de lijst van de Eden Group? “Er is een aantal bedrijven waarvan je zegt: die zou ik graag willen hebben. Maar de eigenaar moet ook willen verkopen. Soms zijn er opvolgingsproblemen. Wij zoeken een product dat bij de ondernemersfamilie Dijkstra past. We opereren in het drie- en viersterrensegment, daar zijn wij goed in en op die markt blijven we ook.”

Frans Wientjes bij De Broeierd in Enschede, een van de laatste aanwinsten van de Eden Group. “Als onze kelner chagrijnig is, vernielt hij in drie tellen wat je een half jaar goed gedaan hebt.”

4

Twentevisie 07/2006

in 2008 Zwolle De huidige hotels staan allemaal in stadscentra, bij stations of bij een luchthaven. Door de week de zakelijke gast, in het weekeinde de toerist. Die visie blijft overeind.” De laatste aankopen van de Best Western Hotels in Twente voldoen daar aan. “Drie hotels aankopen in één keer is wel veel, maar het werd ons in een pakket aangeboden.” Hoewel hij tegenwoordig in Lelystad woont (“mooi in het midden van het land”), heeft hij voor Zwolle nog altijd een zwak. Dus pesten we hem met Hotel Wientjes dat zo mooi ligt en perfect in de Eden Hotel Group zou passen. “Dat zou in de toekomst inderdaad tot de mogelijkheden kunnen behoren.” De Bilderberg Hotels zijn onlangs van Engelse in Duitse handen gekomen. “Die heeft het concern afgeslankt en met de opbrengst worden de overige bedrijven netjes opgemaakt. Ik verwacht dat ze daarna als pakketjes aan de markt worden aangeboden.”

‘Ik ben ingehuurd om de club in 2008 te laten groeien naar minimaal twintig hotels in Nederland’ Hotels runnen is een aparte business. “Wij kunnen het vandaag enorm goed doen, de gast gaat tevreden naar huis, morgen komt hij terug, een medewerker is chagrijnig en in drie tellen wordt vernield wat je een half jaar goed gedaan hebt.” Wientjes noemt het leuk werk. “Ons kostbaarste goed zijn onze mensen, daar gaat veel energie in zitten.” Kostbaar wordt in elk geval ook het nieuwe Dish Hotel (op dezelfde plaats) waar drie parFrans Wientjes is een telg uit de bekende Zwolse familie Wientjes. Hij studeerde onder meer aan de Universiteit Twente en de Cornell University. De lijst met (internationale) restaurants en hotels waar hij heeft gewerkt beslaat twee A4-tjes. Hij begon bij het American Hotel in Amsterdam, via het Amstel en het familiebedrijf Wientjes in Zwolle werkte hij de laatste vijf jaar (tot hij deze zomer aan de slag ging bij de Eden Group) als general manager van de Park Plaza Hotels in de Benelux.

Twentevisie 07/2006

tijen elkaar gevonden hebben. “Het wordt iets minder hoog, met honderd kamers met zalen. In oktober praat de Enschedese gemeenteraad over het plan, voorafgaande daaraan wordt aan de buurt een presentatie gegeven.”

Eden Group

Zijn opdracht is geen kleinigheid: nieuwbouw, doorgroeien, hogere rendementen door de hotels onderling te laten samenwerken waar op het eerste gezicht de twaalf hotels als los zand aan elkaar hangen. Het fantastisch verbouwde American is op geen enkel punt te vergelijken met het Hengelose Star. Snedig: “Ik verplicht mijn gast toch niet van het Amsterdam American naar het Star Hotel te gaan. We zijn de laatste twee jaar enorm hard gegroeid van drie naar twaalf hotels, daar moeten we nog één geheel van maken.” En wat te denken van de verschillende organisaties (Best Western, Tulip Inn) waar de individuele Eden-hotels bij aangesloten zijn? En wie kent eigenlijk de Eden Group? “We hebben een mengelmoes aan namen in huis, aan mij de nobele taak er één groep van te maken. En dat wordt nog een hele opgave.” Via Best Western komen veel aanvragen binnen, via Tulip Inn zelfs zo’n 20%, die lijnen doorsnijden kost hotelover-

nachtingen. “We gaan voorlopig geen lijntjes doorsnijden. We gaan aan de slag om een eigen lijn, een eigen brand te ontwikkelen. Misschien wordt het wel Tulip Inn voor de hele groep of Best Western maar die staat niet bovenaan. Nee, ik denk dat er andere clubs zijn die meer grip hebben op de markt dan Best Western.” Hoewel formules als Best Western en Tulip Inn en al die andere nog lang niet uitgespeeld zijn, is de boekingsmarkt in korte tijd veranderd. Vijf jaar geleden boekte één op de tien klanten via internet, nu is dat de helft en de verwachting is dat deze verschuiving doorzet. “Ik heb dus geen idee hoe die 50% van de klanten bij mij is gekomen.” Dat betekent dat een formule minder belangrijk wordt, maar een hoge notering bij internethotelwebsites juist veel interessanter. ■ De Eden Hotel Group is een Nederlands familiebedrijf dat in Nederlandse binnensteden hotels en appar tementen exploiteer t. Het bedrijf star tte in 1977 met de aankoop van het Best Western Eden Hotel in Amsterdam. De laatste aankopen zijn het Best Western Dish Hotel, Countr y Hotel de Broeierd in Enschede en het Best Western Star Hotel in Hengelo. Andere opvallende namen uit de Eden-hotelpor tefeuille zijn Amsterdam American, Rembrandt Square, Lancaster en Tulip in Amsterdam, City Hotel in Groningen, Savoy in Rotterdam, Oranje Hotel in Leeuwarden en Eden Hotel in Zutpen. De Eden Hotel Group is tevens eigenaar/exploitant van Café American en FLO in Amsterdam. Alle aandelen zijn in handen van de Zwolse familie Dijkstra (met Wientjes zijn afspraken over participatie gemaakt), zoon Léon is algemeen directeur. De naam Eden komt voort uit de eerste aankoop en wordt voor de hele groep gebruikt omdat de naam voor buitenlanders gemakkelijk uit te spreken is. De omzet is 50 miljoen euro. Het rendement in deze sector is lastiger uit te rekenen, omdat daar de term ‘gross operating profit’ gemeengoed is. Dat houdt globaal in de invloed die een hotellier heeft bij alle inkoop-, bedrijfs-, personeels- en huisvestingskosten. Bij Eden Hotel Group ligt dat tussen de 40 en 55% per hotel. Volgens Wientjes zijn concurrenten jaloers op dat percentage.

5

Boordcomputer van Carrierweb brengt rust in transportsector

productreportage | transport

Big Brother in truck Berre Zinkweg levert met Carrierweb boordcomputers voor de transportsector: “Als een chauffeur bij een klant de motor stationair laat draaien, merken we dat op.”

(door Gerrit Strijbis) De aanschaf van een boordcomputer levert transportbedrijven een fikse kostenbesparing op. Dankzij ‘Big Brother’ kunnen bedrijven bijvoorbeeld besparen op hun brandstofkosten en telefoonverkeer. Zelfs de chauffeurs zijn enthousiast. Op de vensterbank op de vestiging in Oldenzaal staat een lange file met schaalmodellen van vrachtauto’s. Een oppervlakkige bezoeker waant zich op de planning van een transportbedrijf. Met de levering van boordcomputers richt Carrierweb zich wel op de transportsector. Het bedrijf is opgericht in 2000 en telt inmiddels al zeventig medewerkers. De roots van veel medewerkers liggen in de transportsector, vertelt salesmanager Benelux Berre Zinkweg. “Boordcomputers vergemakkelijken het management van het wagenpark. Voertuigen worden exact gevolgd. Zo kunnen bedrijven afhankelijk van de gekozen toepassingen hun opdrachten aan de chauffeurs geven en zijn urenregistratie is aan de boordcomputer gekoppeld. Daarbij is er een ongelimiteerd dataverkeer tussen de chauffeurs en de thuisbasis mogelijk. Tevens analyseert een andere toepassing, de Twentevisie 07/2006

CANbus-module, de prestaties van de motor. Dit maakt het mogelijk het brandstofverbruik real-time te volgen. Als een chauffeur bij een klant de motor stationair laat draaien, merken we dat op.” Een andere module kan gegevens als de temperatuur in de laadruimte van al dan niet afgekoppelde trailers volgen. Externe partijen kunnen na toestemming van het transportbedrijf inloggen om het voertuig en hun lading te volgen. Voor de transportbedrijven volstaat een internetverbinding, additionele software is onnodig.

Big Brother De CANbus-module levert een brandstofbesparing op van soms wel 18%. Omdat bedrijven met de boordcomputer chauffeurs naar hun bestemming dirigeren schat Zinkweg dat ze jaarlijkse 5% minder kilometers afleggen. Dankzij een koppeling met back-office systemen verloopt tevens de administratieve verwerking sneller. De vervanging van het GSM-verkeer door dit systeem betekent eveneens een fikse besparing. Ook kunnen de planners zonder de gebruikelijke telefoontjes en het nauwkeurige overzicht van het wagenpark hun taak beter uitvoeren..

Dat chauffeurs zich onprettig voelen wanneer ‘Big Brother’ hen voortdurend controleert, spreekt Zinkweg tegen. Hij erkent dat er bij hen soms weerstand tegen de digitale pottenkijker bestaat, maar stelt dat chauffeurs die hun taak goed verrichten niets te verbergen hebben. Uit hun ervaringen klinkt enthousiasme. Na een gewenningsperiode omarmen ze de boordcomputer, omdat deze rust brengt in de cabine. Door de feilloze registratie van hun gegevens kunnen ze tevens hun vakmanschap tonen. Ze zijn door de boordcomputer actief betrokken bij het streven van hun werkgever naar betere marges: “Wij beschouwen de chauffeurs als de beste ambassadeurs van de boordcomputer,” aldus Zinkweg. Volgens brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) beschikt slechts dertig procent van de Nederlandse bedrijfswagens over dit instrument. Daarnaast gaat de digitale ontwikkeling door. Om diefstal van kostbare ladingen te voorkomen ontwikkelt Carrierweb bijvoorbeeld route-geofencing, een systeem dat het thuisfront alarmeert zodra een vrachtauto van een vastgestelde route afwijkt. Zinkweg: “Omdat de techniek nooit stilstaat, zien we de toekomst met vertrouwen tegemoet.” ■

7

interview | accountancy

‘Je moet niet alleen integer zijn, je moet kunnen bewijzen dat je integer bent’

Mazars-partner Herman Köster Herman Köster van Mazars wil groeien. “Als wij onze medewerkers willen houden, moeten we ze voldoende carrièremogelijkheden kunnen bieden en daarvoor heb je een zekere schaalgrootte nodig.”

(door Jan Medendorp) Accountants zijn niet meer sexy, mensen voor wie je niet meer automatisch je hoed afneemt. Dat is een gevolg van de grote boekhoudaffaires bij onder meer Enron en Ahold. Die leerden dat sommige accountants hun handtekening zetten onder de cijfertjes om hun goed bezoldigde advieswerk niet in gevaar te brengen. Het vertrouwen moet nu terugverdiend worden. Controle op controle, en dat gebeurt vanaf 1 oktober niet langer uitsluitend door de eigen brancheorganisatie, het Nederlandse Instituut van Registeraccountants, maar onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) van Arthur Dockters van Leeuwen die toch niet de politiek in gaat. Een van de aangestelde Nivra-toetsers is Herman Köster, directeur en partner van Mazars in Twente. “Vroeger zag men ons als saaie boekhouders, maar wij blijken gewoon mensen van vlees en bloed te zijn.” Het hoofdkantoor van Mazars in de regio is ondergebracht is een saai bedrijfsverzamelgebouw aan de Hengelosestraat in Enschede. De andere Twentse vestigingen staan in Goor en Rijssen waar Mazars eigenlijk groot is geworden dankzij klanten als Herman en Freddy Nijhof en bouwer Tijhuis. In het grote geweld van de grote vier (KPMG, Deloitte, PriceWaterHouseCoopers en Ernst&Young) sneeuwt Mazars in Nederland helemaal onder. Ook al is het bedrijf wellicht bekender onder de oude naam Paardekooper&Hoffmann, dat in 2000 fuseerde met het Franse bedrijf. Mazars is het op vijf na grootste accountantsbedrijf in Nederland, in Twente willen ze doorgroeien, daarom is per 1 januari van dit jaar BakxRombouts overgenomen.

Gemankeerde ondernemer Herman Köster (51) is een gemankeerde ondernemer en daarom stapte hij in 1984 over van Moret&Limpburg (een van de voorlopers van Ernst&Young,) naar Mazars; tien jaar later, in 1994, werd hij partner. “Ik heb iets met ondernemers, met familiebedrijven. Ik hoorde Hennie van der Most pas bij jou in het programma vertellen over oppasondernemers en echte ondernemers, hij bracht precies onder woorden wat ik ook voel.” De paradox is daar: de natuurlijke neiging van de zakelijke dienstverleners is juist

8

Twentevisie 07/2006

is een gemankeerde ondernemer om op de rem te gaan staan. “Over het algemeen hebben wij veel gestudeerd en denken we na over alle risico’s. Onze eerste reactie is om niet opportunistisch te werk te gaan en te zeggen aan de ondernemer ‘zou je dat nou wel doen’? Dat klopt ja.”

‘Principieel vind ik dat advieswerk gescheiden moet zijn van het controlewerk, maar waar de leiding en het bezit van de aandelen in één hand zijn, is dat niet noodzakelijk’ Zijn kinderen noemen hem een pakken-meneer, hij voelt zich oppasser en ondernemer tegelijk. “Ik leg aan dienstverleners zoals mijn collega’s vaak als test een toets voor: stel je krijgt morgen vijftien miljoen euro, wat ga je doen? Negen van de tien leveren morgen hun sleutels en computer in en gaan weg. Diezelfde zakelijke dienstverleners hebben allemaal klanten van wie een aantal beslist meer dan die 15 miljoen in hun bedrijf heeft, maar die mensen stoppen niet. Die worden door iets anders gedreven. Familieondernemers richten zich veel meer dan andere ondernemers op continuiteit van de business die ze hebben. Die denken niet aan geld.”

BakxRombouts Van die familieondernemers moet en zal Köster - om zelf niet ten onder te gaan - nog een flink aantal als klant binnenhalen. In Twente bedienen, met drie vestigingen, vijftig werknemers vijfhonderd klanten die goed zijn voor ruim vijf miljoen omzet (Mazars heeft in Nederland achttien vestigingen, 800 werknemers - wereldwijd 5500 - en een kleine honderd miljoen omzet). “Mazars wil in Nederland en vooral in Europa een speler worden die vergelijkbaar is met de grote vier, maar wel op een andere schaal waardoor we ook interessant blijven voor de middelgrote groep ondernemers.” De grote vier in Twente zullen niet wakker liggen van de overname van BakxRombouts. “Op het hoofdkantoor wellicht niet, maar wel in Hengelo en Enschede. Want met de overname hebben we klanten binnengehaald die bij ons profiel passen, middelgrote familiebedrijven waar de leiding en de financiën in één hand zitten. En niet te vergeten een stel uitstekende fiscalisten.” Twentevisie 07/2006

Toch moet Mazars in Twente een tandje bijzetten om te overleven. “We willen in Twente groeien tot zo’n 125 medewerkers. Er komt weer schaarste op de arbeidsmarkt. Als wij onze medewerkers willen houden, moeten we ze voldoende carrièremogelijkheden kunnen bieden en daarvoor heb je een zekere schaalgrootte nodig.”

Meer overnames En met de groei kan ook Köster meer specialismen in huis houden/halen, iets waar de grote vier zich zo op voor laten staan. Schouderophalend: “Bij Mazars hebben we echt alle kennis in huis, tot soms de allerbeste aan toe zoals professor Sonneveldt op het gebied esteate.” Köster vermoedt dat een deel van de groei gerealiseerd kan worden dankzij de aangescherpte regelgeving per 1 oktober. “Veel kleinere accountantsorganisaties zullen daardoor ernstig gaan nadenken over de continuiteit. We moeten allemaal heel veel investeren in onder meer automatisering om de bewijsvoering van de controle zichtbaar te maken.” En dat kunnen ze niet allemaal ophoesten, zegt Köster die dan op overname hoopt.

beursgenoteerde bedrijven. “Niet in het MKB waar je vanuit de controle advies meeneemt bij zaken die je tegenkomt. Principieel vind ik dat het advieswerk gescheiden moet zijn van het controlewerk, maar waar de leiding en het bezit van de aandelen in één hand zijn, is dat niet noodzakelijk.”

‘De regelgeving is per 1 oktober aangescherpt; veel kleinere accountantsorganisaties zullen daardoor ernstig gaan nadenken over de continuïteit’ Maar daar zou het Franse (Mazars is Frans) systeem om twee accountants (van concurrerende kantoren) wellicht ingevoerd kunnen. “Accountants moeten zorgen dat ze vertrouwen hebben. Ze zijn daar zelf verantwoordelijk voor. Als dat niet lukt, dan is een van de alternatieven het Franse model van ‘joint audit'. Bij beursgenoteerde ondernemingen is het verplicht dat twee accountants de jaarrekening controleren. Ik vind het geen noodzaak, maar het kan een middel zijn om vertrouwen terug te winnen.” ■

De wereld van de accountants is door alle affaires meer dan ze willen toegeven overhoop gegooid. “Onze beroepsgroep bestaat voor het overgrote deel uit integere mensen. Dat kan ik wel zeggen, maar daarmee schiet je niets op. Die integriteit moet je bewijzen. En dat is ook het lastige van dat toezicht van de AFM: je moet vanaf nu alles doen om te bewijzen wat je hebt gedaan. Je woord alleen is niet langer genoeg. Je moet niet alleen integer zijn, je moet kunnen bewijzen dat je integer bent, niet kwalitatief een goed controle uitvoeren, je moet bewijzen dat je een goed controle uitvoert. Het organiseren van die bewijsvoering is een uitdaging waar alle kantoren voor staan.”

Scheiding advies en controle Het grote geld wordt door de accountants verdient met advieswerk. “Onze core-business is het controleren van jaarrekeningen. De aanleiding is misschien minder fraai, maar ik vind het voor de beroepsgroep en voor de gebruikers van ons beroep goed dat er weer gediscussieerd wordt over ons controlewerk.” Controle en advies zou eigenlijk gescheiden moeten zijn. Volgens Köster gaat dat vooral op bij grote

9

Jobconnect bemiddelt werknemers uit nieuwe EU-lidstaten

achtergrond | nieuwe EU-werknemers

Poolse loodgieter geen bedreiging (door Gerrit Strijbis) In Polen verdient een vakman vijfhonderd euro per maand netto, hier meer dan het dubbele. Begrijpelijk dat veel Polen werk zoeken in welvarender regio’s van Europa. Dat ze een bedreiging vormen voor Nederlandse werknemers vindt Harry Smit van uitzendbureau Jobconnect onzin. Uitzendbureau Jobconnect heeft ongeveer tweehonderd medewerkers uit Polen en de oostelijke deelstaten van de voormalige DDR in dienst. Harry Smit en Erik Meinders startten hun bedrijf in 2001 op een zolderkamertje. Inmiddels beschikt Jobconnect over vestigingen aan de grensovergang De Poppe en Gildehaus. Hun bedrijf heeft zes personeelsleden en bestaat uit twee onderdelen. Jobconnect Europe werft en selecteert Duitsers en Polen voor Nederlandse bedrijven in Overijssel, Gelderland en Drente. Veertig procent van hen werkt in de bouw of techniek, de overigen in de productiesector. Jobconnect Interjobs doet hetzelfde voor opdrachtgevers in de Oostenrijkse horeca. Vorig jaar bedroeg de omzet circa vijf miljoen euro. Volgens Smit een behoorlijke groei: “De economie trekt aan, daarnaast groeit onze naamsbekendheid.”

Duitse Polen Jobconnect bemiddelt alleen voor Poolse medewerkers met een Duits paspoort. De wetgeving vereist volgens Smit dat medewerkers uit de nieuwe EU-lidstaten een tewerkstellingsvergunning kunnen tonen. Werkgevers moeten deze bij het CWI aanvragen. De huisvesting en naleving van de arbeidsvoorwaarden gelden als criteria. Ook controleert het CWI of werkgevers zich voldoende hebben ingespannen om Nederlandse werknemers te werven. Voor banen in de landen tuinbouw, de kleinmetaal, de binnenvaart, slachterijen en visfileerbedrijven en wetenschappelijk onderzoek ontbreekt deze laatste verplichting. “Na 1 januari 2007 besluit de regering of het vrije verkeer van werknemers ook geldt voor de inwoners van de nieuwe EU-leden,” vertelt Smit. Bij een positief besluit verwacht hij meer gegadigden: “Een groter aanbod van werknemers vergemakkelijkt onze wervingsprocedures.” Veel Nederlanders zien de bijna spreekwoordelijke goedkope Poolse loodgieter als een bedreiging voor hun werkgelegenheid. Volgens Smit Twentevisie 07/2006

Harry Smit en Erik Meinders startten met Jobconnect in 2001 op een zolderkamertje. Inmiddels hebben ze vestigingen aan de grensovergang De Poppe en Gildehaus.

onterecht, werkgevers moeten ook hun buitenlandse werknemers volgens de CAO betalen. Daar komen de reis- en huisvestingskosten nog bovenop. Dat er desondanks buitenlanders tegen lagere tarieven werken komt volgens Smit door uitzendbureaus die CAO-afspraken negeren. Daarnaast zijn er buitenlanders die zelfstandig werk zoeken. Omdat ze banen accepteren die Nederlanders niet willen hebben, vormen ze evenmin een bedreiging. Vaak gaat het daarbij om de productiesector en bedrijfstakken met veel vacatures. Zo bestaat er in de bouw door de vergrijzing en de aantrekkende economie een tekort aan timmerlieden.” Tevens constateert hij dat veel Nederlanders seizoensarbeid weigeren en alleen interesse tonen voor een vaste baan.

Motivatie en werklust Meinders ziet werknemers uit de nieuwe EU-lidstaten als het beste alternatief voor Nederlanders. Wel maken de taalproblemen het soms lastig. Daarnaast passen vooral de vakmensen uit Duitsland andere technieken toe. Smit: “Ze zijn

van hoog niveau, maar werken anders.” Als pluspunten noemt hij hun motivatie en werklust. Zo zien ze overwerk als een welkome aanvulling op hun inkomsten. Op hun beurt verbazen Polen en Duitsers zich over Nederlanders. Zo plaatsen ze vraagtekens bij de lange bouwvakvakantie: “Net in deze periode geven de weersomstandigheden de mogelijkheid veel werk te verzetten.” Dat Nederlanders buiten hun pauzes om een kop koffie pakken vinden ze eveneens vreemd. Meinders vindt dat uitzendorganisaties werkgevers een meerwaarde bieden: “Wij selecteren en praten met kandidaten. Hiermee vermijden opdrachtgevers de omslachtige sollicitatieprocedure.” Daarnaast verzorgt Jobconnect de huisvesting en het transport. Talloze uitzendbureaus werken op deze markt. Meinders adviseert werkgevers te controleren of een uitzendbureau is aangesloten bij de Stichting Financiële Toetsing. De regelmatige controles waarborgen of deze de wettelijke premies betalen. Meinders: “Dat geeft zekerheid, werkgevers blijven altijd verantwoordelijk voor de afdracht.” ■

Vorig jaar verleende het CWI 29.755 tewerkstellingsvergunningen voor werknemers uit de nieuwe EU-lidstaten. Van dit aantal vonden 22.699 werknemers een baan in de landen tuinbouw. De Polen leverden met 26.474 werknemers het grootste aandeel. Tsjechen stonden met 1.128 vergunningen op de tweede plaats. Het eerste kwar taal van 2006 gaf een gelijk beeld. Van de 6723 verleende vergunningen namen de Polen er 6.162 voor hun rekening. Het CWI spreekt zich niet uit over het aantal arbeidskrachten in het illegale circuit.

11

Tips, achtergronden en nieuws

achtergrond | beurs

Steeds meer oostelijke

Maandelijks spelen we het Rabo-beleggingsspel tijdens het radiocafé Memphis. Bezoekers kunnen een formulier invullen, anderen kunnen meespelen via internet (www.twentevisie.nl). Hoe hoog zal de AEX staan bij het volgende café op 26 september in het Arke Stadion in Enschede? Tijdens het ondernemerscafé op 29 augustus ging de heer Van Amstel met een mooie fles wijn weg. Hij gokte slechts een paar punten dan de 467,78 die die dag de op borden stond. Presentator Bert Wijtjes en achter hem Wim Steenkamp.

(door Jan Medendorp) Met Blydenstein-Willink verdwijnt opnieuw een beursgenoteerde onderneming van de beurs met roots in het oosten des lands. Atag, Textielgroep Twente, Welna, Flexovit en Volker Wessels gingen BlydensteinWillink voor. “Ik begrijp het, maar ik betreur het zeer, ook al omdat ik denk dat het nog niet gedaan is. En nieuwe introducties, uit het oosten van het land, zie ik niet gauw gebeuren,” zegt Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Midden-Twente. De halfjaarcijfers van de afgelopen weken waren niet slecht. Het inspireert Steenkamp om in afwijking van zijn achterban en het gros van zijn collega’s om zijn opinie dat de AEX aan einde van het jaar op 500 punten kan staan, te handhaven. Als het om het oostelijke fonds TKH Group gaat, is hij bijkans lyrisch. “De beleggers ook. Het bedrijf heeft een lijn uitgezet en daar houdt men aan vast. En dat levert nu rendement op.”

Ten Cate De cijfers van Ten Cate werden weinig enthousiast onthaald door beleggers en enkele analisten. Rabo Securities verlaagde de winst per aandeeltaxaties en Fortis verlaagde het koersdoel naar 25 euro. Vooral de kunstgrassector stelde teleur. “Bestuursvoorzitter De Vries heeft in een uitzending van TV Oost uitvoerig uitgelegd wat er aan

12

schortte bij het bedrijf. Dat waren volgens hem interne problemen waardoor hij niet kon leveren wat de markt vroeg. Ik ga er vanuit dat het klopt wat hij zegt, ook al omdat hij zelf aan het begin van 2006 heeft aangegeven dat de winst over het hele jaar met 10% zou stijgen. Daar houdt hij nu aan vast, dan moet je weten waar je over praat, anders valt hij bij de presentatie van de jaarcijfers door de mand.” Volgens diezelfde De Vries wachten nieuwe overnames, de oorlogskas is gevuld. “Het dividendrendement bedraagt al 3,5%. Gelet op het innovatieve karakter van het bedrijf in combinatie met een heldere visie en strategie van het management is het kopen van aandelen rond de 20 euro verantwoord,” aldus Steenkamp. “Mogelijk dat de lage beurskoers, de gezonde balans en de transparante ondernemingsstructuur overnamekandidaten aantrekt. Maar vooralsnog lijkt dit hypothetisch.”

TKH ‘Kabelinnovatie stuwt resultaat TKH’, was de beschouwing van het Financieel Dagblad na de presentatie van de halfjaarcijfers. “Daar ben ik het wel mee eens, vooral door een sterke vraag naar speciale kabels vanuit Azië kon het nettoresultaat met 32% groeien naar 15,3 miljoen euro.” De omzet nam toe met 23% tot ruim 318 miljoen. Beleggers omarmden het aandeel en beloonden dit met een koersstijging van circa 7%. Analisten

van ING hebben het koersdoel verhoogd naar 64, Kempen naar 65 euro. “Opmerkelijk vind ik dat TKH de analistenprognoses heeft weten te verslaan. Zij hadden zich geconcentreerd op de prestaties van de Machinegroep mede ingegeven door een inschatting op het aantal afgeleverde bandenbouwmachines. Ja, ik ben enthousiast, ook al omdat voor de industriegroep kapitaalgoederen als geheel een sterke performance verwacht wordt gelet op de economische omstandigheden. Ook het dividendrendement geeft steun aan de koers van het aandeel. Minpuntje is het niet optimale en efficiënte kapitaalgebruik.” TKH verhoogt haar winstprognose voor de rest van dit jaar en verwacht een 25% tot 30% hogere nettowinst. CEO Van der Lof: “De investeringen in de ontwikkeling van onze portfolio in de afgelopen jaren werpen duidelijk hun vruchten af. TKH is goed op koers met de gerealiseerde groei. Met vier acquisities in de afgelopen maanden is het portfolio weer versterkt. Wij hebben een uitstekende uitgangspositie voor verdere groei.”

Wegener Het aandeel werd na de presentatie van de halfjaarcijfers genadeloos afgestraft en noteert hetzelfde niveau als aan het begin deze eeuw. Hoogste koers dit jaar was ruim 16 euro. “De oorzaken zijn duidelijk: de advertentiemarkt liet sterk te wensen over. Ook voor de tweede helft van 2006 zijn de vooruitzichten mager. Wegener staat nog niet op verkopen, maar er wel dicht tegen aan. De huidige koers kan voor speculanten een koopmoment zijn, de koers lijkt zich de laatste week te stabiliseren tussen 8,50 en 9 euro. Maar de hamvraag is natuurlijk: hoelang blijft Wegener nog zelfstandig?” Dat gaan we topman Houwert vragen die aanstaande o p 26 september te gast is bij Memphis.

Oranjewoud Oranjewoud, het vroegere Centric van Gerard Sanderink zag in de eerste helft van dit jaar het resultaat (van 146 naar 293 miljoen) en winst (van 9,4 naar 14,6 miljoen) flink stijgen. “Ik kan en wil daar nog weinig over zeggen, we hebben geen vergelijkingsmateriaal, tot nu toe volg ik het aandeel nauwelijks, ook al omdat Sanderink 90% van de aandelen beheert. Als dat fonds sterk gaat stijgen, zoals Sanderink bij herhaling heeft beloofd en zijn participatie verwatert, wil ik er serieus naar kijken.”

Twentevisie 07/2006

fondsen van de beurs

Tip van de Week Waar veel andere beurscommentatoren en/of analisten vooral verklaren wat er in de afgelopen periode is gebeurd, durft Wim Steenkamp het wekelijks aan om in het radioprogramma PuntKomma (17.30 tot 18.00 uur) bij Radio Oost (89.4 via de ether) tips te geven. Zijn tips tot nu toe dit jaar treft u aan elders op deze pagina. Dan kunt u zelf ook beoordelen of hij het beter doet dan de benchmark. ■

Een korte geschiedenis van het beursfonds Blydenstein-Willink: 1801 Oprichting van voorganger Blijdenstein & Co. 1954 Eerste notering aan de Amsterdamse Effectenbeurs 1960 Fusie tussen Blydenstein & Co (Enschede) en H. Willink & C (Winterswijk); 1371 personeelsleden, activiteit: spinnen,spoelen,weven. Jaren ’70 Grootscheepse reorganisaties. Nog maar 316 personeelsleden, activiteit:ver vaardiging van textiel en industriële en interieurproducten (Verosol) 1986 Toepassen nieuwe productieprocessen. 1987 Bestuurscrisis en financiële problemen.

Twentevisie 07/2006

1990

1993

2003

2004

2006

Joint-venture met Japanse Nichibei door inbreng Verosolactiviteiten. Verlieslatende joint venture met Japanse Nichibei wordt ontbonden. Hunter Douglas (Luxaflex) brengt bod uit op Blydenstein-Willink, maar trekt dit later in. Verkoop interieuractiviteiten, focus op zonweringen (Verosol) 217 personeelsleden, omzet 26,3 mln euro. ABN AMRO Par ticipaties brengt bod uit op aandelen Blijdenstein-Willink van 14,25 per aandeel, aantal uitstaande gewone aandelen 1.7 mln. Grootaandeelhouders (70%) gaan akkoord.

Vertrouwen Bob Kramer van ABN AMRO Par ticipaties laat weten: “Blydenstein heeft een unieke technologie onder de knie, ze hebben een merk dat staat en ze hebben groeipotentieel. Ik heb er ook bij deze prijs alle ver trouwen in.” Sinds begin vorig jaar heeft de beurskoers een kleine verdrievoudiging doorgemaakt, heeft Steenkamp uitgerekend. “Ze staan nu op de hoogste koers sinds 1995. In 1985 stond het aandeel overigens nog op 37 euro, het dieptepunt lag begin deze eeuw op circa 4,90. Ik begrijp alleen niet zo goed wat ABN AMRO met het fonds wil, misschien doorstoten naar Hunter Douglas.”

13

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | financieel accent

Paarse krokodil ‘Paarse krokodil: wat is dat?’ zal u zeggen. Dat zal ik u in dit artikel uitleggen. Het heeft te maken met een van de doelstellingen van de huidige regering: lastenverlichting voor het bedrijfsleven. Op 31 mei jl. is hiertoe door de regering het Wijzigingsplan ‘Paarse krokodil’ aan de Tweede Kamer aangeboden. Dit wetsvoorstel bevat met name voorstellen voor vermindering van administratieve lasten en irritatiepunten van werkgevers in de loonsfeer. De vermoedelijke ingangsdatum van het wetsvoorstel is 1 januari 2007. Onderstaand zal ik - gezien de lengte van deze column - enkele van deze voorstellen op hoofdlijnen behandelen.

Regeling geschenken in natura Op dit moment kan een werkgever voor één geschenk in natura per jaar ter gelegenheid van een algemeen erkende feestdag of het SintNicolaasfeest de loonheffing voor zijn rekening nemen tegen een tarief van 15%. Indien de waarde van bijvoorbeeld het kerstpakket echter meer bedraagt dan € 35, dan wordt voor het meerdere vaak gebruik gemaakt van de eindheffingsregeling voor kleine verstrekkingen waarbij het gebruikelijke (gebruteerde) tabeltarief moet worden toegepast. Door twee regelingen toe te passen op één geschenk levert dit relatief hoge administratieve lasten op. Om deels aan dat bezwaar tegemoet te komen wordt voorgesteld de eindheffingsregeling bij feestgeschenken te verruimen door de grens van € 35 te verdubbelen tot € 70. De regeling wordt daarnaast vereenvoudigd doordat niet meer wordt vereist dat het geschenk ter gelegenheid van een algemeen erkende feestdag of het Sint-Nicolaasfeest wordt gegeven. Er is echter één maar. U als werkgever mag zelf meebetalen aan deze maatregel. Het vaste tarief voor deze verruimde eindheffingsregeling zal worden verhoogd van 15% naar 20%.

Fiscale maaltijdenregeling Thans geldt voor maaltijden met een meer dan 10% zakelijk karakter de zogenoemde 80-maaltijdenregeling: een vergoeding of verstrekking van maximaal 80 van dergelijke maaltijden per kalenderjaar is volledig onbelast en boven de 80 maaltijden moet een normbedrag bij het loon worden geteld. Voorgesteld wordt deze regeTwentevisie 07/2006

ling af te schaffen. Alle meer dan 10% zakelijke maaltijden kunnen dan helemaal onbelast worden vergoed of verstrekt.

Personeelsfeesten Een werkgever kan thans personeelsreizen, personeelsfestiviteiten en dergelijke incidentele personeelsvoorzieningen belastingvrij vergoeden of verstrekken, voorzover de waarde per werknemer per kalenderjaar minder bedraagt dan € 340 (of € 454 bij jubileum van de werkgever). Voorgesteld wordt deze maxima te laten vervallen. De huidige voorwaarden voor de toepassing van de regeling worden echter aangevuld voor wat betreft de directeurgrootaandeelhouder (DGA) en zijn partner met een belang van meer dan 1/3e in een BV. Indien alleen deze personen recht hebben op de vergoeding of verstrekking, dan is de vrijstelling niet van toepassing!

Normbijtelling fietsregeling Eens per drie jaar kan een werkgever onder voorwaarden de aanschafkosten van een door de werknemer gekochte fiets voor een groot deel onbelast vergoeden. De vergoeding wordt niet belast voorzover deze meer bedraagt dan € 68 en niet meer bedraagt dan € 749. Voorgesteld wordt om de in verhouding tot de waarde van de fiets kleine bijtelling van € 68 te laten vervallen. Met betrekking tot met een fiets samenhangende zaken die direct dienstbaar zijn aan het woon-werkverkeer zijn thans bepaalde vrije vergoedingen en verstrekkingen mogelijk, namelijk voorzover de waarde van deze zaken in het kalenderjaar en de twee voorafgaande kalenderjaren tezamen niet meer bedraagt dan € 250. Deze regeling is relatief bewerkelijk. Voorgesteld wordt deze regeling een forfaitair karakter te geven: tot ten hoogste € 82 per kalenderjaar kan zonder nader bewijs een vergoeding voor met de fiets samenhangende zaken worden betaald.

vaste door de werkgever aangewezen locatie die geldt voor alle werknemers of voor alle werknemers met dezelfde arbeidsplaats die niet is gelegen in de woning van een van de werknemers. Net zoals bij de regeling met betrekking tot personeelsfeesten zal de regeling voor bedrijfsfitness zodanig worden vormgegeven dat deze niet geldt als de DGA en/of zijn partner als enige van de faciliteit gebruik maakt.

Overige belangrijke maatregelen · De vergoedingen en verstrekkingen voor telefoons of internet worden vrijgesteld als sprake is van meer dan 10% zakelijk gebruik. · Afschaffen bijtellingen van € 54 per jaar (of € 82 per jaar bij reizen per eerste klas) bij OVkaarten die mede voor het werk of woon-werkverkeer worden gebruikt. Daarnaast vervalt de eis dat de plaatsbewijzen per werknemer moeten worden bewaard. · Loonbelastingverklaring vervalt.

Wat levert het de werkgever op? Het Wijzigingsplan ‘Paarse Krokodil’ levert de werkgever - volgens berekeningen van de regering - een administratieve lastenverlichting op van € 51 miljoen. Daarnaast wordt de belastingbesparing geraamd op ruim € 80 miljoen. Uiteraard heeft de regering ook tegenmaatregelen bedacht, waardoor het plan budgettair neutraal voor de staatskas kan worden ingevoerd. De belangrijkste maatregelen zijn: de verhoging van het percentage van de niet aftrekbare gemengde kosten van 25 naar 26,5% en de eenmalig beperking van de indexatie van de arbeidskorting met 0,52%-punt. ■

Regeling bedrijfsfitness Sporten op basis van een zogenoemde bedrijfsfitnessregeling wordt mogelijk buiten werktijd, zodat deze niet meer direct ten koste van de productiviteit gaat. Aangezien het om bedrijfsfitness moet gaan, wordt als aanvullende voorwaarde gesteld dat de vrijstelling alleen van toepassing is als de fitness plaatsvindt op de werkplek of als de fitness plaatsvindt op een

Drs. Remco H. Esendam De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Enschede

15

Moderne, nieuwe huisvesting langs A1 moet koerswijziging symboliseren

interview | christiaan roetgering

Coulisse komt (door Martin Steenbeeke) Jarenlang heeft Coulisse haar naam eer aan gedaan. Vrijwel in stilte, zonder al te veel publiciteit, is het raamdecoratie-merk van het bedrijf CTR Trading uitgegroeid tot een grote mondiale speler. Nu er in Enter op een zichtlocatie langs de A1 een nieuw pand in gebruik is genomen en het bedrijf zich meer wil positioneren in de bovenkant van de markt, gaan de luiken wat meer open. Directeur Christiaan Roetgering van CTR Trading benadrukt het enkele malen. Hij hoeft

niet zonodig op de voorgrond te treden. Een interview, prima, maar dan wel over zijn bedrijf en de handel, productie en ontwerp van binnenzonwering . “Ik heb er een hekel aan om te vertellen hoe goed en hoe groot we wel zijn.” De cijfers (verwachte omzet 2006: 60 miljoen euro, nettowinst 2005: 2,8 miljoen euro) zijn keurig, maar Roetgering (40) beseft dat ook de ontstaansgeschiedenis van belang is om de activiteiten beter te kunnen plaatsen. En dus vertelt hij zonder in details uit te wijden dat hij familie is van de Roetgering-tak die in Enter een grote modezaak (met een k op het

einde van de naam) heeft opgebouwd. Dat hij de kans had om de plek van vader Frans in het kledingbedrijf over te nemen maar dat hij er voor koos om “zijn eigen weg” te gaan en “zelf te leren ondernemen.” Dat was trouwens bijna uitgemond in een eigen kledingbedrijf, want al tijdens zijn studie bedrijfseconomie aan de Universiteit van Groningen deed Christaan Roetgering goede zaken met de verkoop van pakken. Roetgering kocht bij bedrijven als Bendien-Smits en Van Gils restpartijen met een weeffout op om ze vervolgens met een leuke winst te verkopen aan medestudenten.

uit de schaduw Inderdaad, een soort Suit-supply avant-la-lettre, beaamt Roetgering.

Afscheidsronde Dat het niet de kleding maar de raambekledingsector is geworden, is ook min of meer toeval. Roetgering was na zijn studie in 1992 gaan werken bij Dutra, een raamdecoratiebedrijf (onderdeel van de Hartman Groep) uit Enschede. Nadat hij ontslag had genomen (“ik wilde wat anders”) kwam hij bij zijn afscheidsronde langs relaties in gesprek met een klant die hem vroeg voor 500.000 mark jaloezieën in China te kopen. “De man sprak geen Engels,” verklaart Roetgering. Roetgering voldeed aan het verzoek, en dat was in feite het begin van zijn eigen onderneming, CTR Trading. Die begon bescheiden met een computer en fax in zijn appartement aan de Dorpsstraat in Enter, kreeg serieuzer vorm in een kantoorpand aan de Goorseweg en is inmiddels niet meer te missen voor de regelmatige gebruiker van de snelweg A1. Op een zichtlocatie is in 2003 een opvallend hoofdkantoor in gebruik genomen, met op honderd meter afstand een onlangs uitgebreid logistiek centrum. “Voorheen was alles wat we in huis hadden eigenlijk al verkocht. Nu hebben we ook producten op voorraad,” verklaart Roetgering de uitbreiding van 3.500 naar 9.000 vierkante meter magazijnruimte. In het hoofdkantoor en het magazijn werken in totaal (parttime en fulltime) 58 medewerkers. Ter vergelijking: toen het pand aan de A1 in gebruik werd genomen, waren dat er 15.

‘Ik verwacht van mijn werknemers dat ze zeggen wat niet goed gaat of beter kan’ China CTR ontwikkelt, produceert en verhandelt raamdecoratie, al dan niet onder de naam Coulisse. Het bedrijf betrekt de producten voor 80 procent uit het Verre Oosten - met name China - en verkoopt ze vervolgens aan afnemers in de hele wereld. Buiten Europa begint Coulisse nu zijn weg te vinden in het Midden Oosten, Japan en Noord- en Zuid Amerika. In Nederland worden de producten via de bouwmarkten en winkelketens als Leen Bakker

Christiaan Roetgering van CTR Trading in zijn opvallende hoofdkantoor langs de A1.

16

Twentevisie 07/2006

Twentevisie 07/2006

afgezet. Coulisse handelt niet alleen in kant en klare (rol)gordijnen en jaloezieën maar ook in componenten, zoals koorden en kettingen, die worden geleverd aan assemblagebedrijven. Sinds een aantal jaren is Coulisse er ook toe overgegaan om zelf raamdecoratie en componenten te ontwerpen. “Je moet denken aan nieuwe stoffen, of systemen waarbij je in plaats van een koord en een ketting alleen nog maar een ketting nodig hebt. Dat vergt redelijk grote investeringen, dat kan een assemblagebedrijf niet opbrengen,” verklaart Roetgering. Coulisse is bewust actief in de hele kolom: van ontwerp via productie naar handel. “Onestop-shopping,” is de filosofie. Ook de beslissing om zich te richten op het hogere prijssegment is van strategische aard. Tot voor kort was Coulisse vooral actief in de onderste helft van de markt, maar tegelijk met de beslissing om zelf producten te ontwikkelen, brengt het bedrijf ook de meer prijzige raamdecoratie op de markt. “Zoals we in ons assortiment alles afdekken, willen we dat ook in het prijssegment.” Het moderne, opvallende kantoorpand langs de snelweg moet het nieuwe imago accentueren.

Materia Behalve in Enter beschikt Coulisse over een vestiging in Moskou. Vanuit een kantoor met opslagruimte wordt hier de Russische markt bewerkt. Aanvankelijk waren dit producten met een lage marge, maar nu is het assortiment “helemaal omgedraaid” naar de dure raamdecoratie. Er is boven verwachting vraag naar, meldt Roetgering. Ook in de andere afzetlanden slaan het verbrede assortiment en de eigen ontwerpen goed aan. In Stuttgart heeft Coulisse recentelijk een “heel goede beurs” gedraaid. “Grote Europese raamdecoratieproducenten nemen ons serieus.” Het bedrijf profiteert volgens hem van een zekere behoudendheid die tot dusver de branche beheerst. “Wij willen de creativiteit bevorderen. Dat doen we door goed om ons heen te kijken naar mogelijke leuke dingen maar ook door via ons aannamebeleid creatieve mensen om ons heen te verzamelen". Om de creativiteit in de sector te bevorderen sponsort Coulisse de ‘designbibliotheek’ die in samenwerking met het architecten- en ontwerpersplatform Materia in september in het

naburige pand Dock 36 langs de A1 geopend wordt. De tentoongestelde, innovatieve materialen moeten een inspiratiebron vormen voor designers en architecten en zij moeten op hun beurt Coulisse voeden met nieuwe ideeën. “Zo krijgen we bijvoorbeeld beter inzicht in nieuwe materialen voor zonwering,” geeft Roetgering als voorbeeld.

‘Zoals we in ons assortiment alles afdekken, willen we dat ook in het prijssegment’ 6-en In de eerste helft van 2006 is het bedrijf “onstuimig gegroeid,” vertelt Roetgering. De omzet is vergeleken met de eerste helft van 2005 met 40 procent gegroeid. Dat was welkom, want met de ingebruikname van de twee nieuwe panden was het kostenpercentage ook beduidend gestegen. Als de zaken zo voorspoedig blijven lopen, zit het kostenpercentage in 2007 weer op het niveau van voor de verhuizing. De afgelopen jaren waren hectisch en kenmerkten zich door een grote werkdruk, legt Roetgering uit. Hij merkte het aan het personeel. Roetgering is gewend om het bedrijf elk half jaar te laten beoordelen voor de wijze waarop het functioneert. Er zijn weinig mensen die Coulissse een onvoldoende durven te geven, beseft hij, maar enkele ‘6-en’, die hij vorig jaar kreeg, vatte hij wel als zodanig op. De laatste keer scoorde hij weer tussen de 7 en de 10. “Ik verwacht van mijn werknemers dat ze zeggen wat niet goed gaat of beter kan,” verduidelijkt Roetgering.” Elke maand komen werknemers in groepjes bijeen om met hun direct leidinggevende te brainstormen. “Het kan niet zo zijn dat je dan je mond houdt.” De compensatie mag er zijn. Ieder jaar maken de Coulisse-personeelsleden een gezamenlijke reis naar het buitenland; in mei werd Griekenland bezocht. De foto’s van jetskiënde en feestende werknemers op de site van Coulisse geven de indruk dat het personeel de geste wel waardeert. “We verwachten wat extra’s, maar we geven ook wat extra’s,” zegt Christiaan Roetgering. ■

17


column | personeelsmarketing

Hoezo …. trainen geen effect!? ‘Ik laat mijn medewerkers niet meer trainen. Ik ben te vaak teleurgesteld in het echte effect. Tijdens de training gaat het prima, zie ik ook best verandering en na een paar maand zijn we weer terug bij af.’ Zo begon een half jaar geleden mijn eerste kennismaking met Gerard. Gerard is manager van een afdeling klantenservice die bestaat uit een telefoonteam van twaalf medewerkers en een zestal medewerkers achter de balie om ‘de inloop’ op te vangen. Een echt mensen-mens. Oprecht betrokken bij zijn medewerkers. En na een half uur plezierig heen en weer geklets bleek dat Gerard en ik het over één ding volstrekt met elkaar eens waren en over iets anders volstrekt van mening verschilden. Beiden deelden we de rotsvaste overtuiging dat in bijna iedere organisatie de medewerkers (kwaliteit? betrokkenheid? focus?) het echte verschil maken. En we waren het volstrekt oneens over zijn overtuiging dat het trainen van medewerkers maar een zeer beperkt effect heeft. Gaandeweg het gesprek ontstond een aardige discussie die tot doel had om vast te stellen wat we zouden moeten doen om echt duurzaam effect te boeken met een ‘klantgerichtheidstraining’ voor de afdeling van Gerard. Samen bereikten we overeenstemming over een aantal voorwaarden. Natuurlijk waren we het eens over de naar onze smaak ‘vanzelfsprekendheden’ zoals meerdere bijeenkomsten verdeeld over een paar maanden, herkenbare praktijkcases, en een enthousiaste en positief confronterende trainer. Daarnaast kwamen we samen ook tot een aantal aspecten die een echte bijdrage leveren aan het rendement van trainen. Doe er uw voordeel mee!

Voorwaarde 1 - Maak een juiste analyse van het vertrekpunt Dit bleek in de situatie van Gerard niet eenvoudig. Gerard beschikte weliswaar over een prachtig boekwerkje met bedrijfsdoelen en afdelingsdoelen inclusief de competenties die per functie nodig waren om de doelen te realiseren. En toch was het voor Gerard lastig vast te stellen in welke specifieke situaties de klantgerichtheid van zijn medewerkers te wensen over liet. En om te definiëren op welke manier zijn medewerkers hun gedrag aan zouden moeten passen om de klantgerichtheid echt te verbeteren. Herkent u dit? Samen overwogen we een aantal mogeTwentevisie 07/2006

lijkheden zoals mystery calls en mystery guestbezoeken, meeluisteren met gesprekken, interviews met medewerkers, 360 graden feedback, etc. Uiteindelijk besloten we de trainer twee dagen lang mee te laten luisteren op de afdeling. Tijdens het meeluisteren gebruikte de trainer een klantgerichtheids-meter. Dit instrument maakt het mogelijk de klantgerichte houding en vaardigheden van uw medewerkers op basis van een aantal criteria te waarderen op basis van een score van 1 tot en met 5. Op deze manier kregen we glashelder in kaart welke aspecten (gedrag/ vaardigheid) aan de norm voldeden en welke aspecten ontwikkeld konden of zelfs moesten worden. Bovendien leverde dit een nul-meting op om in een later stadium de ontwikkeling (en dus het effect van de training) vast te stellen.

Voorwaarde 4 - Reserveer zelf ook tijd in uw agenda

Voorwaarde 2 - Formuleer concrete gedragsdoelen

Laat u zelf coachen door de trainer die uw medewerkers traint. In de praktijk blijk dit een uiterst effectief middel om daadwerkelijk resultaat te boeken. Hoe dat komt? De trainer helpt u om het gedrag van uw medewerkers tijdens maar ook na afloop van het trainingstraject daadwerkelijk bij te sturen. U kunt knelpunten en lastige situaties met de trainer bespreken en waar nodig direct oefenen. Daarnaast helpt een goede coach u als een soort ´stok achter de deur’ om uw voornemens daadwerkelijk uit te voeren.

Om effectief te trainen is een helder geformuleerd trainingsdoel van groot belang. Essentieel hierbij is het simpele feit dat u een trainer in huis haalt om uw medewerkers te helpen hun gedrag (vaardigheden) te ontwikkelen in de door u gewenste richting. Goede trainingsdoelen horen daarom geformuleerd te zijn in termen van de gewenste gedragsverandering. Gerard koos er voor vijf doelen te formuleren in termen van concreet gedrag. Vervolgens koppelde hij hier samen met zijn medewerkers en de trainer een bepaalde prioriteit aan. Op deze manier werd voor iedereen - de trainer, de medewerkers en voor Gerard (de leidinggevende) duidelijker waar de training op gericht was en welk effect Gerard graag wilde zien. Alleen dit leidde al tot een gedragsverandering bij een deel van de medewerkers.

Voorwaarde 3 - Onderhoud intensief contact met de trainer Spreek met de trainer af dat u tijdens het trainingstraject frequent contact met elkaar heeft. De trainer kan u informeren over de opstelling en vorderingen van uw medewerkers in de training. Anderzijds kunt u zelf vaststellen of uw medewerker zijn of haar gedrag in de praktijk ook daadwerkelijk verandert. Hoe u dat doet? Door te observeren, mee te luisteren, telefoongesprekken op te nemen en natuurlijk door uw medewerkers gericht te vragen naar hun aanpak. De samenwerking tussen u en de trainer is van doorslaggevend belang om waar nodig effectief bij te sturen.

Een erg belangrijk aspect. Reserveer en plan daadwerkelijk tijd in uw agenda voor gesprekken met uw medewerkers. Toon interesse in hun ervaringen tijdens de training maar ook in de vertaling daarvan naar de praktijk. Vier successen en coach gericht op het toepassen van zaken die uw medewerker als lastig ervaren. Doordat u tijd investeert in het leerproces merken uw medewerkers dat u echt belang hecht aan de training en het realiseren van de trainingsdoelen. Hierdoor zullen zij zich meer inspannen om zichzelf te ontwikkelen en hun gedrag daadwerkelijk aan te passen. Zelf geen tijd? Overweeg dan een aantal uren coaching on-the-job op te nemen in het trainingstraject!

Voorwaarde 5 - Laat uzelf coachen!

Hoe het traject met Gerard is afgelopen? Erg goed. Vanaf het eerste moment gingen Gerard en zijn medewerkers fanatiek aan de slag met de vastgestelde gedragsdoelen en werden de gesprekken meetbaar klantgerichter. Gerard investeerde veel tijd, gaf heldere en positieve feedback naar al zijn medewerkers, vierde iedere verbetering en onderhield een intensief contact met de trainer. En het belangrijkste van alles! Gerard hield vol, en dus zijn medewerkers ook. Ik wens u veel succes met uw eigen trainingstrajecten. ■

Arjan Bloemendaal Directeur Jobo Training & Advies en XL10 Training

19

De hapjes en drankjes tijdens de opnames van Memphis worden aangeboden door Jongbloed Fiscaal Juristen, Twentse Catering Groep en Twentevisie

Memphis over geld, hotels en energie

De gasten van Memphis waren (boven, v.l.n.r.) Herman Köster van Mazars, Frans Wientjes van de Eden Hotel Group en Luc Hautvast van Electrabel. Hoewel nog veel ondernemers van een verdiende vakantie genoten, zat de TOS-lounge bij de eerste ‘Memphis’ van het nieuwe seizoen goed vol.

impressie | memphis

Op 29 augustus vond de eerste Memphis-opname van dit seizoen plaats. Een goede start, gezien de vele bezoekers. Die ondernemers keken en luisterden geïnteresseerd en geamuseerd naar de interviews van Jan Medendorp (Martin Steenbeeke was vanwege vakantie verhinderd) met drie boeiende gasten: Herman Köster van Mazars vertelde over de groeiplannen van deze accountant, Frans Wientjes van de Eden Hotel Group legde uit hoe je een hotelketen laat uitdijen en Luc Hautvast van Electrabel liet tussen de regels door blijken te azen op de distributiekanalen van Essent en Nuon. Tussendoor was er als gebruikelijk het Rabobank AEX-beursspel.

De volgende opname van Memphis vindt wederom plaats in de TOS lounge van het Arke Stadion, op 26 september om 17.00 uur. Daarna op 31 oktober en 28 november. Op 29 augustus schuift aan Jan Houwert voor een uitvoerig gesprek over de toekomst van Wegener (waarvan Tubantia onderdeel uitmaakt) en de nieuwe krant op tabloid-formaat. Ook zal acte de presence geven Hans Kroese, directeur van Asito. Tot slot praten we over geld met Gelink. Als u uitgenodigd wilt worden voor de opnames van Memphis , kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie.nl.

Er werd veel gelachen tijdens de interviews van Jan Medendorp, maar bovenal keken de bezoekers serieus en geïnteresseerd. Een enkeling zag tussen de bedrijven door kans om het laatste nummer van Twentevisie - met de spraakmakende cover - door te bladeren.

��

20

��

21

Luc Hautvast wordt directeur van Rendo en Cogas

interview | energie

Electrabel aast op leveringsbedrijven Essent en Nuon (door Jan Medendorp) In 1999 deed het toen nog Belgische Electrabel zijn intrede op de Nederlandse markt met de overname van EPON, de stroomproducent voor Noord- en Oost-Nederland. Waar toen nog Ludo van Halderen, nu voor heel veel geld bij NUON, aan het roer zat. Met 20% marktaandeel zijn de Belgische Nederlanders nog steeds de grootste stroomproducent van Nederland. Niet alleen willen ze die positie behouden, ze willen ook een grote distributeur voor consumenten worden. Daarvoor zijn in Overijssel energiebedrijven Rendo en Cogas overgenomen. Dat leverde een marktaandeel op van 5%. Het wachten is op de splitsingswet waardoor de grote jongens als Essent, Nuon en Eneco hun netwerk en het distributiebedrijf moeten opdelen. En dan wil Electrabel toeslaan. Commercieel directeur Luc Hautvast (39) mag het in Nederland allemaal uitvoeren. Bij de betrekkelijk kleine energiebedrijven Rendo (kop van Overijssel, rond Steenwijk) en Cogas (Almelo) ging de vlag ongeveer uit toen Electrabel zich meldde. Want zoals de vroegere landbouwminister Hayo Apotheker (tegenwoordig burgemeester van Steenwijk en presidentcommissaris van Rendo) het verwoordde: ‘Als we een overname hadden geblokkeerd, zouden we een groeiscenario hebben moeten uitvoeren met alle investeringskosten van dien, op de huidige schaal hebben we geen overlevingskans’. Apotheker heeft er ook nooit een geheim van gemaakt dat Electrabel (dat zelf over bedragen in alle toonarden zwijgt) 66 miljoen euro op tafel heeft gelegd voor Rendo (de NMa is inmiddels akkoord met de verkoop). Bij het iets grotere broertje Cogas (waar de communicatie door de jaren heen altijd minder ontwikkeld is) is het overnamebedrag van dezelfde orde, bevestigt Hautvast. “Exacte bedragen mag ik niet geven, we zijn onderdeel van een beursgenoteerde onderneming.” In Parijs, New York, Brussel, Luxemburg.

SUEZ Hautvast (een vlotte gozer van 39 jaar die, voordat hij 5,5 jaar geleden door Electrabel werd aangetrokken om de commerciële afdeling op poten te zetten - tien jaar bij Nedlloyd werkte) heeft gelijk; Electrabel is ongeveer een jaar geleden overgenomen door het Franse � Twentevisie 07/2006

Commercieel directeur Luc Hautvast van Electrabel in Zwolle, in een paar jaar tijd behaalde Electrabel een marktaandeel van 15-20% van de industriële markt. “Met grote klanten als Philips en Corus.”

23

actueel | nieuws & feiten

cesvolle start die Campus in het afgelopen jaar heeft gekend verder vorm te geven. Het Campus Business Center is een bedrijfsverzamelgebouw waarin ondernemers ook gebruik kunnen maken van ervaren coaches en netwerkorganisaties bij de ontwikkeling van hun onderneming.

Neutralis financiële raadgevers is verhuisd naar de Wolter ten Catestraat in Hengelo.

duurzaam geproduceerd) is een duurzame vorm van energieopwekking. Door gebruik te maken van resthout wordt ook nog eens een afvalprobleem opgelost. Jaarlijks wordt maar liefst 17.000 ton afvalhout in Goor hergebruikt. De ING Bank heeft op 1 juni 2006 Frank Vermeulen benoemd tot districtsdirecteur Private Banking voor het district OostNederland. In zijn nieuwe functie is Frank Vermeulen verantwoordelijk voor de afdelingen Private Banking en Beleggen van district Oost-Nederland. Hij volgt hiermee René van Haaften op, die een functie in het Management Team van ING Private Banking New York heeft aanvaard. Neutralis financiële raadgevers krijgt vaste grond onder de voeten is wegens ruimtegebrek verhuisd van het bedrijfsverzamelgebouw de Steupel in Haaksbergen de Wolter ten Catestraat 56 in Hengelo.

Golden Tulip hotel Bad Boekelo in Boekelo heeft per 1 juli 2006 het franchisecontract met Golden Tulip beëindigd. Het hotel was al sinds december 2004 in handen van Sandton Hotels. De activiteiten worden voortgezet onder de naam Resort Bad Boekelo. Inmiddels zijn diverse renovaties achter de rug, onder andere een compleet vernieuwde voorgevel. Sandton Hotels heeft 6 hotels in Nederland, waar in 2007 het IJsselhotel in Deventer en Hotel Pillows in Zwolle bijkomen. Sandton Hotels richt zich op de 3 sterren plus, 4 sterren en het 5 sterren segment. Per 1 april jl. hebben de aandeelhouders van het Campus Business Center in Hengelo Hans Hammink benoemd als nieuwe directeur van het Campus Business Center. Hammink, die eveneens als areamanager verbonden blijft aan Asito, volgt interim-directeur van Houweninge op. Hammink heeft als belangrijke taak de suc-

Freddy Nijhof en Marc Houtermans tekenen het contract tussen Nijhof-Wassink en Sabic.

Twentevisie 07/2006

Nijhof-Wassink in Rijssen gaat de logistieke diensten verzorgen in Centraal Europa voor SABIC Europe B.V, behorend tot de top 10 van petrochemische bedrijven in de wereld. Daarvoor is op 26 juli een contract getekend, dat inhoudt dat Nijhof-Wassink haar bestaande containerterminal en opslagfaciliteiten in het Poolse Kutno verder zal uitbreiden met een terrein van 50.000 m², geschikt voor de afhandeling van containers afkomstig uit Saudi-Arabië en de overslag van

Het nieuwe onderkomen van NeW Entertainment aan de Oliemolensingel in Enschede.

polymeren in opslaghallen en opslagsilo’s. De zogenaamde hub is voor SABIC al operationeel vanaf 1 januari 2007. Orthokliniek De Wieschert in Fleringen werkt sinds kort met de revolutionaire Bio-HCG+ overgewichtstherapie waarmee klanten in 23 dagen 8 à 10 procent van hun lichaamsgewicht kunnen kwijtraken. Volgens een enquête is 91% tevreden over het resultaat. Andere bedrijven proberen het product vergeefs te na te maken. Binnenkort wordt er gestart met een afvalplan voor de jeugd in samenwerking met kinderartsen, psychologen en sportscholen. Na bijna vijf jaar kantoor te hebben gehouden aan de Oliemolensingel 56 in Enschede is NeW Entertainment, opgericht door John Weijel en Rudy Nijhuis, vanwege gestage groei verhuisd naar een 100 meter verder gelegen pand aan de Oliemolensingel 27. NeW Entertainment verzorgt entertainment, artiesten en live muziek voor uiteenlopende evenementen. ■ Persberichten kunnen per e-mail worden toegestuurd aan [email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi. Eventueel per post: MediaSales Nederland B.V., Postbus 702, 7550 AH Hengelo.

29

Joop Munsterman op zoek naar de gulden middenweg tussen droom en realiteit

interview | voetbalfinanciën

Het huishoudboekje (door Eddy van der Ley) Met een bedrag van 15,1 miljoen euro heeft de begroting van FC Twente dit jaar historische proporties aangenomen, maar de échte groeispurt moet nog komen. Met de uitbouw van het Arke Stadion als ankerpunt hoopt de ambitieuze voorzitter en weekbladenmagnaat Joop Munsterman de Twentse voetbaltrots naar de ijle sferen van de Nederlandse voetbalmaatschappij te loodsen. “Wat ik wil? Zeventien topevenementen per jaar, een begroting van 23 miljoen euro en een plek in de top 6.”

Zeg tegen Joop Munsterman niet dat iets níet kan, want dan begint het te donderen en te knetteren in zijn hoofd, dan gaat de adrenaline koken en laait het vuur van de ambitie in hem op. De preses van FC Twente flirt niet alleen graag met het schier onmogelijke, zijn karakter verplicht hem ook om daadwerkelijk tot verovering over te gaan. Een bepaald on-Twents trekje, maar de in Hengelo woonachtige visionair is te oud geworden om zich nog iets aan te trekken van het in de regionale klei en geest gewortelde conservatisme. “Ach, ik weet dat veel mensen vinden dat ik voor de muziek uitloop. Maar moeten we dan geen visie hebben, niet strategisch denken en in het heden blijven steken? Moeten we hier in Twente dan geen lef en durf hebben? Moeten we dan een kabbelende middenmoter blijven? Tot in de lengte der jaren? Nee, want stilstaand water gaat stinken, hoor. Want wie zegt mij dat we de top niet kunnen bereiken? Onze weekbladen, vanuit Enschede geleid, zijn ook de grootste combinatie van Nederland geworden. Waarom dan niet met Twente? Met FC Twente kunnen we ook naar de top 6. Daarom ook een groter Arke Stadion, anders zakken we terug naar de kelder van de eredivisie.”

Brooklyn

Joop Munsterman is een bevlogen, ambitieus voorzitter: “Ik ga liever met mijn kop door een muur dan bij de pakken neer te zitten. Gelóven in dromen, in een visie, daar draait het allemaal om in het leven, tenminste als je iets wilt bereiken.”

32

In de intieme setting van zijn werkkamer raakt Munsterman op stoom. Hij gesticuleert driftig, springt op, dribbelt van stoel naar raam en lanceert zijn gast voor een verbale wereldreis langs sterren, planeten, dromen en realiteit. “Weet je,” zegt hij, “ik ga liever met mijn kop door een muur dan bij de pakken neer te zitten. Gelóven in dromen, in een visie, daar draait het allemaal om in het leven, tenminste als je iets wilt bereiken. De man die ooit op het idee kwam om Brooklyn bij New York te voegen, werd voor gek verklaard. Daar lag toch de Hudson tussen, een enorm brede rivier. Dat kon toch niet? Het kon wel. Er wonen nu miljoenen mensen in plaats van de voorziene 3000. Er ligt een prachtige brug en Brooklyn is niet meer weg te denken bij New York.” Munsterman ontleent zijn ongebreidelde enthousiasme aan feiten, wenst hij te benadrukken. De bladenman is geen luchtfietser die met open ogen op een ravijn aanstuurt, maar iemand die op zoek is naar de gulden middenweg tussen droom en werkelijkheid. “Met FC Twente doen we het in financieel opzicht nu al beter dan gemiddeld. Wie had aan het begin van het plan ‘FC Twente in de

steigers’ kunnen bedenken dat we drie jaar later met een begroting van ruim 15 miljoen zouden werken, ofwel 4,7 miljoen meer? En dat we ook nog eens drie keer in het linkerrijtje zouden eindigen? Niemand toch. Maar we hebben het wel gerealiseerd. En dat sterkt me in de gedachte dat er hier, met het verzorgingsgebied dat we hebben, véél mogelijk is.”

Negativisme Hij permitteert zich even een zijstap, de emotie ligt per slot van rekening erg dicht onder de huid verscholen. ‘En dan halen we bijna UEFA Cup-voetbal, voor het eerst sinds vijf jaar, en dan begint een groot aantal mensen meteen te mopperen over het slechte spel! Terwijl in Groningen 50.000 mensen op de Grote Markt bijeen komen om het behalen van Europees voetbal te vieren. Ach, misschien zijn we hier vanuit het verleden te verwend geraakt, maar het is wel eens jammer, dat negativisme, en de houding dat succes vanzelfsprekend is.”

‘Moeten we hier in Twente dan geen lef en durf hebben?’ Goed, terug naar de financiële huishouding van FC Twente, die hij als een ‘commerciële topprestatie’ beschouwt. “Dat kan niet anders, als je simpelweg naar de verhouding tussen stadion en begroting kijkt,” zegt Munsterman. “Qua capaciteit nemen we in de eredivisie een dertiende plaats in, terwijl we qua begroting op een zesde plaats bivakkeren. Dan haal je dus alles uit je mogelijkheden. We kunnen volgend seizoen hooguit nog uitbreiden naar een kleine 16 miljoen, maar dan is het plafond écht bereikt. De echte financiële doorbraak moet komen met de renovatie van het Arke Stadion. Een noodzakelijke ontwikkeling, willen we niet achterop raken bij clubs als SC Heerenveen, Roda JC, FC Groningen, Vitesse en FC Utrecht, clubs die op dit moment een veel groter stadion hebben.”

Uitbouw over jaar In september 2007, over precies een jaar, zal het startsein voor de uitbouw klinken, zegt hij. “Natuurlijk zijn we op vertragingen en vergunningen gestuit en op problemen waar je geen weet van had. Zo liggen er onder parkeerplaats P2 leidingen, die verlegd moeten worden. En er zijn nog veel meer obstakels, ook qua infrastrucTwentevisie 07/2006

van FC Twente tuur. Maar het is belangrijk de grote lijn in de gaten te houden en niet in moedeloosheid te vervallen. Daar heb je niets aan.” Munsterman denkt met de oplevering van de lange zijde, zeg maar fase 1 van de uitbouw, al een ‘stevige financiële vertaalslag’ te kunnen maken. “We gaan ervan uit dat de lange zijde vol komt te zitten, maar ook al hebben we een dekking van 75 procent, dan nog kunnen we opstomen naar een begroting van 19 tot 20 miljoen euro. We hebben voor de overkant nu al vijf skyboxen verkocht, terwijl we ook grote verwachtingen hebben van de 2000 zogenoemde premiumseats, die door particulieren én bedrijven kunnen worden afgenomen. Die mensen krijgen een prachtige ontvangstruimte en een mooi pakket aan andere voorwaarden. Er zijn er al 400 verkocht. ‘Jullie kriegt dat nooit allemoal vol’, hoor ik weleens, maar het gaat ons wel degelijk lukken.”

Marktonderzoek Hij baseert zijn zonnige inzicht op de resultaten van marktonderzoek, zoals dat onder meer is uitgevoerd door de Universiteit Twente. “Er zijn nog zoveel mensen en bedrijven voor FC Twente te winnen. Als je ziet dat slechts 3,7 procent van de bevolking van Enschede naar het stadion komt, dan is dat toch weinig? Als we op 5,5 procent komen, zoals in Utrecht, betekent dat een groei van 5000 supporters uit Enschede per wedstrijd en dan zit je alleen al aan 18.000, om van de ommelanden nog maar te zwijgen.” Ook in het bedrijfsleven valt nog een wereld voor FC Twente te veroveren. “Ons verzorgingsgebied telt 79.000 bedrijven. Daar zullen veel postbusbedrijfjes bij

Spelers van Twente vieren het doelpunt tegen PSV. Munsterman: “Met FC Twente kunnen we ook naar de top 6. Daarom ook een groter Arke Stadion, anders zakken we terug naar de kelder van de eredivisie.”

zitten, maar stel dat het er netto 45.000 zijn. Weet je hoeveel bedrijven er nu bij FC Twente betrokken zijn? 835!” Hoe Munsterman de positie van Heracles Almelo, ook gesitueerd in het geschetste verzorgingsgebied, ziet? “Heracles? Heb ik geen mening over. Ik richt me alleen op FC Twente.”

‘Heracles? Heb ik geen mening over' Ergo: op het rapport ‘Meer dan alleen een passend (t)huis voor FC Twente’, waarin de strategie voor

Huishoudboekje FC Twente Begroting 2004/2005 2005/2006 2006/2007

Inkomsten 11,7 miljoen euro 14,0 miljoen euro 15,1 miljoen euro

Uitgaven 11,7 miljoen euro 13,3 miljoen euro 14,4 miljoen euro

Baten Sponsoring Recettes Tv-rechten Overige baten

2004/2005 66 % 17% 13% 4%

2005/2006 59% 15% 22% 4%

Twentevisie 07/2006

2006/2007 58 % 14% 20% 8%

de komende vijf jaar is vervat. “Met een nieuw stadion en een goede commerciële benutting gaan we op weg naar een mooie toekomst,” zegt Munsterman. “De kwaliteit van de spelersgroep is natuurlijk van cruciaal belang, vandaar dat we de afgelopen tijd ook op zo ongeveer alles hebben bespaard, maar niet op de selectie. Sterker nog, daar hebben we 2,7 miljoen euro meer in geïnvesteerd. We zijn niet in de omstandigheid transfersommen te betalen voor spelers of onze eigen spelers voor astronomische bedragen te verkopen, maar moeten heel bewust met het geld om.” Alles draait om creativiteit, wil hij maar zeggen. En soms zowaar nog om een beetje clubliefde, heeft hij gemerkt. “Niels Oude Kamphuis had zelf zijn contract afgekocht bij Borussia Mönchengladbach, hij wilde graag naar FC Twente komen. In anderhalf uur waren we er met hem uit. Hij wilde een contract waarin voor beiden de risico’s minimaal zijn. Voor FC Twente een sympathieke constructie. Maar wat ik nog mooier vond: hij is een echte FC Twente-man. Hij is speciaal naar de plek gereden waar vroeger het Diekman-stadion stond en heeft daar een tijdje staan kijken. Ook bij zijn presentatie was hij onlangs een uur te vroeg, omdat hij in alle rust het Arke Stadion wilde ‘voelen’ en in zich opnemen. Dat herken ik. Prachtig.” ■

33


column | online strategie

Sportief Ondernemen is topsport. Beide werelden worden vaak met elkaar vergeleken op zoek naar overeenkomsten. Blijkbaar moet de link naar sport de lezer duidelijk maken waar het nu eigenlijk omgaat. De wil om de top te halen en te behouden, competitie en winnen, het publiek datgene te bieden waarnaar het verlangt, teamgeest, inzicht en geluk, ’dat is logisch’ zegt Johan en ook de ondernemer. Maar hoe hoog legt u de lat? Welke sport kiest u? Bent u sportief? In de loop van de jaren is in de sport het belang van IT exponentieel toegenomen. Denk aan de motorsport (waarbij ik graag in de frontoffice zou willen zitten), de ontwikkeling van de WK-voetbal (is de bal nu rond?), de doelcamera’s bij de Hockey Champions Trophy voor dames (waarbij…), de zeilsport (de wind in de zeilen?), etcetera. Allemaal toepassingen voor ondersteuning bij het sporten, de prestaties te meten en te verbeteren, beslissingen te kunnen nemen, de regels te handhaven en de veiligheid te waarborgen. Ook in organisaties wordt IT om deze redenen met eenzelfde groot belang ingezet.

Trends In de IT maakt de huidige techniek het mogelijk dat de inhoud steeds meer de boventoon gaat voeren. Al enige tijd zien we een aantal ontwikkelingen daarbij naar voren komen. Allereerst de gerichtheid op betere en transparantere informatie. Dit betekent niet altijd dat ‘hoe meer je erin stopt, hoe meer je er uit haalt’. Informatie moet op de persoon zijn afgestemd en in overeenstemming zijn met de eenduidige werkelijkheid. Ten tweede gaat het steeds meer om verdergaande proces- en ketenintegratie. Informatie en diensten tussen en binnen organisaties en tussen processen worden geautomatiseerd uitgewisseld. Systemen (services) kunnen nu dynamischer op de processen worden afgestemd in plaats van andersom. En als laatste noemen we de mogelijkheid om onafhankelijk van plaats, tijd en apparaat te kunnen werken, ook wel pervasive computing genoemd. Uiteraard zijn er nog meer ontwikkelingen te noemen (Virtual Reality is zeker ook in relatie tot de sport een hele aardige) maar de genoemde drie ontwikkelingen vormen de lijn waarlangs de IT-trends zich begeven. Twentevisie 07/2006

Online strategie Gezien de bovenstaande ontwikkelingen is het van belang online te zijn en is het evenzo van belang om hiervoor een strategie te hebben bepaald. Maar evenzo belangrijk is het online, op lijn, en in contact met de gekozen strategie te zijn. Churchill zei al eens dat, hoe geniaal de strategie ook is, er ook af en toe naar de uitkomsten ervan dient te worden gekeken. Dit alles vereist grip. Grip voor (slag)kracht, versnelling, voorkomen van uitglijden en controle. Grip geeft de mogelijkheid de focus op verandering te hebben en te houden. Grip op IT zien we laatste tijd in artikelen en boeken vertaald in zogenaamde ITGovernance. Dit wil met name zeggen de vereiste afstemming op en tussen de letters van het hierbij geïntroduceerde acroniem:

principe. De Financiën vormen hierbij begin en afsluiting.

Hoe sportief bent u? Sportief zijn is gezond. Grip is noodzakelijk om sportief te kunnen zijn. Grip op prestaties, eigen lichaam en instrumenten. Grip vereist een pro-actieve houding van alle interne en externe betrokkenen. U moet zelf schieten om te kunnen scoren, maar een goed team, begeleiding en een TOP (Technisch, Organisatorisch, Procedureel) conditie moeten u hiertoe wel in staat stellen. Hebt u de vinger aan de pols ? Ik wens u veel sportief inzicht bij het realiseren van uw doelen. ■

SPORTIEF (Strategie-Processen-Organisatie-Risico’sTechniek-Informatie-Economisch-Financieel) Strategie is de weg waarlangs u uw organisatiedoelen wilt bereiken. Via de fysieke en/of virtuele wereld. Doelen zoals vanzelfsprekende, vooraf overeengekomen of opgelegde behoeften en/of eisen van relaties, marktaandeel, verhoging kwaliteit en concentratie (self)services, verlaging coördinatie- en communicatiekosten, etcetera. Er moet natuurlijk wel iets gebeuren om de doelen te realiseren. Er worden activiteiten verricht waarbij input dient te leiden tot de gewenste output, de Processen. Deze moeten vertaald worden naar de Organisatie met de bijbehorende taakverdelingen en de plaats en rol van IT in de organisatie. Ongewenste gebeurtenissen die de beoogde doelen in gevaar brengen noemen we Risico’s. Deze moeten beheerst worden met doeltreffende maatregelen en voor de restrisico’s eventueel verzekerd te zijn. In de Techniek dienen we ook deze maatregelen (o.a. toegangscontrole) aan te treffen. Daarnaast geeft de techniek allerlei middelen om de strategie en processen te ondersteunen, breedband, virtualisatie, SAN, I AM, Service geOriënteerde Architectuur (SOA), portals, Business Intelligence, Modellering en Risicomanagement, etcetera. De besluitvorming wordt op alle niveaus ondersteund door juiste, volledige en tijdige Informatie. U investeert in IT en doet dit uiteraard volgens het Economisch

Ernst-Jan Zwienenberg De auteur is IT Consultant bij Ten Kate & Huizinga

37

vastgoed | transacties

Vastgoed transacties Almelo ◆ De voormalige locatie van Dumeco aan de Slachthuiskade is verkocht aan Plegt Vos Vastgoedontwikkeling. De koopsom voor de oppervlakte van circa 20.000 m² bedraagt circa € 1.100.000,-. DTZ Zadelhoff bracht de transacties tot stand namens Dumeco BV. ◆ Namens de verhuurder, een institutionele beleg-

ger, heeft Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. 214 m² winkelruimte aan De Galerij 1a verhuurd aan Countrywishes B.V. De huurprijs bedraagt € 65.000,- per jaar.

◆ DTZ Zadelhoff v.o.f heeft namens de verko-

per, Spitman Vastgoed BV, het object aan het Bedrijvenparkt Twente 4 verkocht aan Megasound Licht & Geluid. Het betreft 2.300 m² bedrijfs- en 500 m² kantoorruimte. De koopsom bedraagt naar verluidt € 750.000,-.

◆ Namens een particuliere belegger heeft Uniek

Bedrijfsmakelaars ca. 720 m² kantoor- en bedrijfsruimte met buitenterrein aan de Ootmarsumsestraat 471A verkocht aan een particulier.

◆ Polman Bedrijfsmakelaars verhuurde in het

kantoorpand de Weezestaete de begane grond van 255 m² aan RESMED Nederland b.v. De huurprijs bedraagt € 36.975 per jaar.

◆ Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars heeft 439

m² kantoorruimte op de 1e en 2e verdieping van het object aan de Beltstraat 72-76 verhuurd aan een particuliere belegger. De huurder is Telder B.V., een callcenter. De huurprijs bedraagt € 27.657,-.

◆ Modeca B.V., een groothandel in bruidskleding,

heeft circa 900 m² bedrijfsruimte met ca. 400 m² kantoorruimte gehuurd aan de Euregioweg 358 voor € 50.000,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, een particuliere belegger, tot stand.

◆ Polman Bedrijfsmakelaars heeft het pand aan

de Beltstraat 96 a en b verhuurd aan Stichting Streek laboratorium voor de Microbiologie. Het pand is circa 446 m² groot. De huursom bedraagt € 50.000,- per jaar.

◆ Stichting Tactus Groep heeft aan de

Institutenweg 1 circa 1.386 m² kantoorruimte en 31 parkeerplaatsen gehuurd voor € 130.000,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder tot stand.

Enter ◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een particuliere belegger circa 335 m² winkelruimte verkocht aan de Rijssenseweg 4 & 4A. De koper is eveneens een particuliere belegger. ◆ Aan de Vonderweg 40 verhuurde Polman

Bedrijfsmakelaars namens haar opdrachtgever 435 m² bedrijfsruimte; 115 m² kantoorruimte en 137 m² Entresol aan Profect BV uit Nijverdal. De huurprijs bedraagt € 30.000,per jaar.

◆ Polman bedrijfsmakelaars huurde namens A.S.

Het kantoorpand aan de Weezestaete in Almelo is deels verhuurd aan RESMED Nederland b.v.

◆ Een particuliere belegger heeft het bedrijfs-

pand aan de Dollegoorweg 5-9 gekocht. Het vloeroppervlak bedraagt 230 m² kantoor/kantine/showroom 1.635 m² bedrijfs-en productiehallen. De koopsom is niet bekend gemaakt. Kamphuis Bedrijfsmakelaars bracht de transactie tot stand.

Enschede ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f heeft namens de eigenaar, een particuliere belegger, een bedrijfspand bestaande uit 700 m² bedrijfsruimte en 136 m² kantoorruimte aan de Lonnekerbrugstraat 115 verhuurd aan Interieur en Glasbouwgroep Twente B.V. De huurprijs bedraagt € 28.500,per jaar. ◆ Een verzekeringskantoor uit Oldenzaal heeft de

kantoorvilla van 510 m² aan de Lasondersingel 133 gekocht. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad op namens de verkoper, Stichting IKST uit Enschede. De koopsom is niet bekend gemaakt.

◆ DT Z Z a d e l h o f f v. o . f . h e e f t n a m e n s

JohnsonDiversey BV bemiddeld bij de aanhuur van circa 1.450 m² bedrijfsruimte en circa 280 m² kantoorruimte op een perceel van ca. 9.300 m² aan de H. ter Kuilestraat 121-125. De huurprijs is niet bekend gemaakt.

Twentevisie 07/2006

Watson van Maatschap de Potje een nog te ontwikkelen winkelruimte van circa 310 m² begane grond aan de Dorpsstraat ongenummerd. De huurprijs is niet bekend gemaakt.

Hengelo ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens de eigenaar, een particuliere belegger, circa 1.000 m² bedrijfsruimte verhuurd aan de Saffierstraat 18. De huurder is Precision Sheet Metal BV (PSM). De huurprijs bedraagt € 25.000,- per jaar. ◆ PNO Consultants BV heeft een nieuwe huur-

overeenkomst gesloten voor de huur van circa 1800 m² kantoorruimte aan de Hazenweg. De huur bedraagt circa € 200.000,-, per jaar. DTZ Zadelhoff bracht de transactie tot stand namens PNO. De verhuurder is een particuliere belegger.

◆ Prescan heeft aan de Amarilstraat te Hengelo

nog eens 320 m² kantoorruimte aangehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Polman Bedrijfsmakelaars sloot deze deal namens een particuliere belegger.

◆ Aan de Twekkelerweg 263 heeft DTZ Zadelhoff

v.o.f. namens een belegger ca. 8.260 m² logistieke ruimte verhuurd aan Hartman Outdoor Products BV. Een huurprijs werd niet bekend gemaakt.

◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens de eige-

◆ Aan de Marktstraat 10 verhuurde Polman

Bedrijfsmakelaars circa 100 m² winkelruimte aan VOF FamPet – Interkok. De huurprijs bedraagt op jaarbasis € 13.200,-.

◆ Aan de Vosboerweg 7 huurde Paashuis

Bedrijfswagens Twente v.o.f. 1075 m² bedrijfsruimte van een een particuliere belegger. DTZ Zadelhoff Winkels Oost trad op namens de verhuurder.

◆ Polman Bedrijfsmakelaars verhuurde aan de

Smaragdstraat 11 circa 895 m² bedrijfsruimte en ca. 153 m² kantoorruimte. De huurder is Autopoetsbedrijf Autoreal en de huurprijs bedraagt € 54.000,- per jaar incl BTW.

◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens de zittende

huurder, Tevema Twente B.V., een bedrijfsruimte van circa 1.050 m² aan de Aquamarijnstraat 104 verhuurd aan Fitness Trader BV. De huurprijs bedraagt € 40.000,- per jaar.

◆ Namens een particuliere belegger heeft Uniek

Bedrijfsmakelaars een perceel van circa 1.755 m² aan de Tuindorpstraat ong. gedeeltelijk verkocht aan een regionale ontwikkelaar, die hier met de huidige eigenaar circa 14 nieuwbouwappartementen zal presenteren.

Nijverdal ◆ Namens de verkoper, v.o.f. De Wilde Interieurverzorging, heeft DTZ Zadelhoff v.o.f het object aan de Bedrijvenweg 32 verkocht, bestaande uit 735 m² bedrijfsruimte en 165 m² kantoorruimte. De koopsom bedraagt naar verluidt € 437.500,-. De koper is TNT Real Estate Development ten behoeve van het nieuwe distributiecentrum van TPG Post. Oldenzaal ◆ Polman Bedrijfsmakelaars verhuurde namens haar opdrachtgever, een particuliere belegger, aan TNT Fashion Logistics BV de Hanzepoort 11 A, groot circa 2.580 m². De huur bedraagt € 55,- per m² per jaar. ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens

de eigenaar, een particuliere belegger, bij de verkoop van een bedrijfsunit van ca. 130 m² aan de Edisonstraat 20. De koper is New Aspect B.V. De koopsom bedraagt € 125.000,-

◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een par-

ticuliere belegger circa 250 m² bedrijfsruimte verhuurd aan de Berkstraat 12A. De huurder is MC Coy The Cleaning Company.

◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens de eige-

naar een bedrijfsruimte van circa 300 m² aan de Nijverheidsstraat 70a verhuurd aan Necontra BV. De huurprijs bedraagt € 9.600,- per jaar.

Rijssen ◆ Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens Shoeby Fashion een winkelruimte van circa 220 m² op A1 locatie aan de Bouwstraat 52 aangehuurd. De verhuurder is Aprisco uit Assen. Het betreft een nieuwbouwontwikkeling die begin 2007 zal worden opgeleverd. ◆ Aan de Wattstraat 25A heeft Uniek

Bedrijfsmakelaars heeft voor haar opdrachtgever een bedrijfshal van circa 300 m² verhuurd aan Vrielink Auto Onderdelen.

naar, een particuliere belegger, circa 1.625 m² bedrijfsruimte verhuurd aan de Smaragdstraat 3. De huurder is Paraat Transport BV. De huurprijs bedraagt € 39.000,- per jaar.

39

Agriluchtfoto vindt gat in de markt ondanks Google Earth

achtergrond | luchtfotografie

Binnen 40 minuten ‘airborne’ (door Jan Medendorp) Drie jongens (Geert Schaapman afkomstig uit de agrarische sector, fotograaf Bram van de Biezen en Ronald de Vreede) zijn een kleine twee jaar geleden in de kop van Overijssel een nieuw bedrijf gestart: Agriluchtfoto. In opdracht van overheden, bedrijven zoals agrariërs, projectontwikkelaars, organisatoren van evenementen, maar ook voor de pers maken ze foto’s vanuit de lucht (voor verhoudingsgewijs een paar centen). Luchtfotografie lijkt met de opkomst van de populaire internetsite Google Earth en anderzijds de sterke antiterreurmaatregelen niet echt een vak met toekomst. Dat bestrijdt Ronald de Vreede die zich een slag in de rondte belt met potentiële klanten. Twentevisie vloog mee bij opnames van Lowlands en een trekkertrekfestival in Balkbrug. Op een gemiddelde zaterdagmiddag is het een drukte van belang op vliegveld Lelystad, wel iets anders dan de doorgaans gezapige rust op Airport Twenthe. Tientallen sport-, les- en zakenvliegtuigen vliegen werkelijk af en aan. “We maken vanaf Lelystad zeker twee of drie vluchten per week, vooral als het mooi weer is, is het hier altijd erg druk. Bij calamiteiten zijn we binnen veertig minuten in de lucht.” Voor de regionale krant hebben ze met de verkeerschaos als gevolg van de vroege sneeuwinval in november vorig jaar goede zaken gedaan. Bij grote rampen als de vuurwerkramp sluit de overheid het luchtruim.

Uit het vliegtuig Een klein vliegtuigje (twee voorstoelen en een achterbank die zo klein is dat je niet de pest aan elkaar moet hebben) taxiet naar de startbaan en zit in een mum van tijd op een paar honderd meter. Boven de evenementen gaat de deur open (kantelt naar boven) en pakt Van de Biezen zijn fototoestel. Piloot Wim Jansen weet precies wat hij wil (“we hebben een laagvliegvergunning”) en draait vervaarlijke rondjes waardoor Van de Biezen letterlijk boven het trekkertrekfestival hangt. “Ik maak loodrechtopnames en ik maak foto’s uit hoeken van 45 en 90 graden. Nog lager vliegen hoeft niet, met deze lenzen kan ik de schoenveters van de mensen beneden bij wijze van spreken vastleggen.” Twentevisie 07/2006

Het trekkertrekfestival in Balkbrug, gemaakt door fotograaf Bram van de Biezen die daarvoor aan de zijkant uit het vliegtuig hing.

Google Earth “Het lijkt link, maar dat is het niet, de jongens weten precies wat ze wel en niet kunnen doen.,”zegt De Vreede later op de grond. Om klanten te werven belt hij zoveel mogelijk prospects. De projectontwikkelaars en overheden kennen Agriluchtfoto inmiddels wel, maar de organisatoren van evenementen niet en die vinden het juist leuk om actuele foto’s op de site te zetten. “We mailen de foto’s direct zo door, dan kunnen ze met een paar minuten op de site van het trekkertrekfestival en Lowlands staan. Rechtenvrij. Ik heb geen zin om de halve dag te controleren

‘We maken foto’s voor overheden, agrariërs, projectontwikkelaars, evenementen, pers, noem maar op. Ja, ook voor particulieren’

of de foto’s ergens anders ook worden gebruikt. Bovendien zijn de foto’s van nu, dus over een paar weken is het minder interessant.” En daar zit ook de winst ten opzichte van Google Earth waar je dankzij satellieten elk stukje van de Aarde kunt bekijken vanachter je computer. Nederland is (voor hen gelukkig) overigens nog niet goed in kaart gebracht. “En het is niet actueel, Google Earth loopt altijd uren of dagen achter.” Vooraf hoeft De Vreede geen toestemming te vragen om luchtfoto’s te maken. “Toen we twee jaar geleden begonnen was het allemaal nog veel soepeler, maar als we nou maar uit de buurt van vliegvelden en militaire gebieden blijven, kunnen we nog veel doen. En daarom is er een goede boterham mee te verdienen, maar je moet er wel bovenop zitten en snel aan de wens van de klant voldoen.” ■

41

Gerard Braad maakte Griekse reder Stelios gek voor samenwerking

achtergrond | ondernemen

EasyCruise vanuit Kampen (door Jan Medendorp) Bij cruises denk je aan rijke mensen die zich op een onmetelijk boot die over de wereldzeeën vaart, verpozen met lekker eten en drinken, pootje baden, dansgala’s met een sfeer zoals op de Loveboat, een televisieserie van een paar jaar geleden. Zoals de Griekse ondernemer Stelios het vliegen heeft gedevalueerd tot een busreisje, zo wil hij ook cruises voor iedereen bereikbaar maken. De EasyCruiseOne doet de havens in de Middellandse Zee al aan. De EasyCruiseTwo is voor rivierreisjes. Hij vertelde zijn verhaal een tijdje terug in Hamburg, na afloop sprak Gerard Braad (38) uit Kampen hem aan. “Die boten die u zoekt, heb ik.” Een mooie samenwerking was geboren. De EasyCruiseTwo vaart inmiddels. Tussen Amsterdam, Rotterdam, Antwerpen en Brussel. Maar de actie van Braad was opmerkelijk, een fraai staaltje ondernemen. Braad is directeur/ eigenaar van Boonstra River Line, een rederij die rivierreisjes verzorgd. Er werken zo’n 250 mensen. Stelios, bij de doop van de EasyCruiseTwo in Amsterdam: “Gerard benaderde mij toen ik van het sprekerspodium afkwam, die lange Nederlandse man. Ik ben er aan gewend dat mensen mij benaderen met ideeën. Ik hoorde hem 30 seconden aan en zei toen ‘goed idee, bel me als je in Londen bent.” Stelios zegt niets te weinig, want ook tijdens de persconferentie en erna willen allerlei mensen met hem praten en staan met hun visitekaartje in de rij. Braad ziet het van een afstandje lachend aan. “Je begrijpt dat ik de volgende dag heb gebeld dat ik toevallig in Londen moest zijn.”

Ordinair De samenwerking is niet ingewikkeld. De boot vaart onder de naam van EasyCruise, die ook voor de boekingen zorgt. De boot is van Braad

Een gewone Kamper ondernemer sprak Stelios aan en nu organiseren ze samen cruises.

(“ik had toevallig nog een paar boten liggen, we zijn een rederij, geen werf”) en is ook door de mensen van Braad verbouwd (voor een kleine vier ton). Op advies van Braad die kleurenblind werd van al dat oranje, werd Jan des Bouvrie er bij gehaald; Des Bouvrie en Stelios bleken elkaar al te kennen van hun vakantiehuizen op St. Barth. Het is een soort compromis geworden van een oranjebies op de romp, een grote oranje glazen tafel en verder heel veel wit. Strak uitgevoerd natuurlijk. “Het zijn de simpelheid en de dingen die ik weer weggelaten heb. Er gebeurt eigenlijk heel weinig en toch is het mijn handtekening,” aldus Jan des Bouvrie die eerder samenwerkte met Geert Steinmijer. Stelios is enthousiast over het werk van Des Bouvrie, laatstgenoemde: “Ik ga nu ook de EasyCruiseOne doen. Die is helemaal oranje, ik heb echt geëist dat ik dat mag veranderen. Het is nu zo dat oranje de kleur van de huisstijl is en dat alles oranje moet worden, dat is te ordinair.”

Tien euro voor een hut Stelios heeft de naam en doet de boekingen, Braad heeft de boot en zorgt voor het entertainment, een soort franchiseformule voor dit project dat als het slaagt zal worden uitgeTwentevisie 07/2006

bouwd. Stelios: “De meeste van de klanten voor deze cruise zijn buitenlanders. Engeland is onze thuismarkt. Ik ben zeer verheugd dat de Amerikanen terug zijn in Europa, wij hebben hen nodig. De Nederlanders begrijpen

‘Ik hoorde hem 30 seconden aan en zei toen, goed idee, bel me als je in Londen bent’ niet waarom ze zo’n vakantie zouden willen, volgens hen is het iets voor oude mensen. Wij gaan ze leren dat het voor iedereen erg leuk is.” Net als met vliegreizen en het huren van een auto geldt ook nu hoe eerder je boekt hoe lager de prijs (vanaf tien euro per persoon per nacht). En of het iets voor oma en opa is? Braad: “De hutten zijn low budget, gewoon simpel, twee matrassen op een verhoging. Op dek staan twee grote bubbelbaden en een aantal loungestoelen.” En de boot heeft een eigen discjockey. “Als je boot vol geboekt is, verdienen we allebei, zonder boekingen, hebben we allebei risico. Stelios beurt daarnaast voor elke boeking die via zijn internetsite gedaan wordt.” ■

43

Maarten Tip (Studio Sport) handelaar voor goede doelen

interview | project 21

Project 21 nu ook ‘in concert’ (door Jan Medendorp) Er zitten leuke dingen bij, zoals het shirt (met handtekening) van Ronaldinho of Dennis Bergkamp. Het WK-Oranjetricot van Ruud van Nistelrooij zal ook veel geld opbrengen want wellicht was het zijn laatste. Twentenaar Maarten Tip biedt het aan via de veilingsite project21. Tip kan er vrij gemakkelijk aan komen, niet alleen zit hij dankzij zijn broodheer Studio Sport dicht bij het vuur, de topsporters geven grif want de opbrengst is bestemd voor een goed doel dat de gever zelf mag noemen. “Tien procent houden we zelf, niet voor onze eigen zakken, maar dat geven aan een goed doel van onze keuze.” Tot nu toe (na ruim een jaar) hebben de goede doelen al bijna twintig mille dankzij Project 21 kunnen bijschrijven en Tip gaat door, nu heeft hij ook een concert georganiseerd, op 7 oktober in het Muziekcentrum in Enschede met medewerking van in elk geval de bekende Twentse dirigent Maurice Luttikhuis. Maarten Tip die onder meer bij RTV Oost heeft gewerkt en nu volleybalcommentator is bij Studio Sport doet het niet alleen, hij krijgt bestuurlijke hulp, maar zijn ingang bij voetballers wordt vergemakkelijkt dankzij Alfred Schreuder (onder contract bij Feyenoord en woonachtig nabij Deventer) die op 14 maart zijn dochter Anouk aan kanker verloor.

‘Al bijna 20 mille dankzij voetbalshirtjes’ Dat heeft een enorme impact gehad in de voetbalwereld waar de heren elkaar op het veld, maar ook op de tribune fysiek en verbaal niet sparen. Schreuder heeft vooral medelijden en sympathie ontvangen. “Als profvoetballer verdien ik heel behoorlijk en daardoor konden wij de strijd van Anouk verlengen door bezoeken aan alternatieve artsen. Anderen hebben die financiële middelen vaak niet.” Tip en Schreuder hadden elkaar snel gevonden.

Concert ”Vaak willen sporters, artiesten of andere bekende personen wel graag iets doen voor het goede doel, maar zien ze in hun omgeving niet meteen een mogelijkheid. Project 21 maakt het makkelijk, de aanbieder biedt zijn Twentevisie 07/2006

Maarten Tip (rechts) samen met Alfred Schreuder: “Vaak willen sporters, artiesten of andere bekende personen wel graag iets doen voor het goede doel, maar zien ze in hun omgeving niet meteen een mogelijkheid.”

of haar artikel aan en kiest een goed doel. Wanneer een aanbieder zelf geen goed doel in gedachten heeft, maar toch graag wil meewerken, dan helpt Project 21 met het zoeken naar een doel. Daarvoor hebben een lijst met goede doelen waarmee we contacten onderhouden.” Project 21 streeft ernaar om op de internetsite altijd verschillende veilingen voor het goede doel te laten lopen. “Een veiling loopt in principe twee maanden, maar de lengte kan in overleg met de aanbieder van

een artikel ook aangepast worden.” Het concert moet volgens Tip in het verlengde gezien worden van zijn veilingsite. “Sponsors betalen de kosten, veel artiesten werken belangeloos mee, zoals een aantal muziekverenigingen. En we zijn bezig met een heel grote artiest, maar dat kan ik nog niet zeggen. Kaarten kosten slechts tien euro en de opbrengst gaat naar ZOA Vluchtelingenzorg, Stichting Papageno, Stichting Stralingsbewust, Harmonie Band Mbikko Uganda en Dolfijntherapie.” ■

45

Lucy Keizer van WeCre8 Creatieve Communicatie succesvol

interview | vormgeving

‘Genoeg aan virtueel kantoor’ (door Martijn Albers) Stel je werkt twintig jaar in loondienst bij verschillende werkgevers. Houd je dit vol tot je pensioen of kies je voor iets anders? Grafisch vormgeefster Lucy Keizer (42 jaar) koos voor het laatste en startte een klein jaar geleden met haar bedrijf WeCre8 Creatieve Communicatie in Enschede. Sindsdien werkt ze “geen dag meer, maar is ze wel 24 uur per dag druk.” Hoe de creatieve industrie de regio Twente op de kaart gaat zetten met ondernemende vrouwen vooraan. “Als werk leuk en creatief is en je doet het voor jezelf, dan zeur je niet, dan doe je gewoon.” Keizer werkte de afgelopen jaren als traffic manager voor de Universiteit Twente; tot er een moment kwam dat het beter was om uit elkaar te gaan. “Ik zag het als dé kans om voor mezelf te beginnen. Niet weer met jarenlange ervaring een nieuwe baan waarbij je slechts een deel van het werk doet, maar juist alles doen. Dat is de uitdaging!” Tijdens haar studie aan De School voor Grafische vakken in Utrecht was ze één van de veertig studenten die dat jaar werden toegelaten. Ze behoorde hierdoor direct tot de 10% meest creatieve studenten. “Dat was spannend. Het was de periode van Doe Maar, fluorescerende kleuren en zeep in je haar. Vormgeving was in die tijd nog handwerk en ‘hot’, geen Apple of eindeloos proberen op de computer. Was het fout, dan kon je opnieuw beginnen. Dan leer je nadenken, vooruit kijken en geduld bewaren. Iets waar ik tot vandaag de dag nog veel baat bij heb.”

Verdwenen reclamebedrijven In de nadagen van de veelgeroemde Twentse reclameperiode keerde ze - net afgestudeerd terug naar het oosten. Als geboren Tukker kon ze direct aan de slag onder anderen bij Henk van Mierlo Reclame in Ootmarsum in de tijd dat zijn overbuurman Ton Schulten nog meer bekendheid genoot als reclameman dan schilder. “Veel studio’s werkten samen aan grote klanten van de reclamebureaus. Zo kwam alleen het reclamebureau in beeld voor de klant, maar heel Twente leefde van de opdracht. Deadlines en nachtwerk waren toen eerder regel dan uitzondering.” Juist deze creatieve industrie heeft in Twente grote dieptepunten gekend. Door faillissementen, fusies en klanten die opstapTwentevisie 07/2006

aan een laptop, internet en mobiel oftewel een virtueel kantoor.” Ze denkt zelfs over het opzetten van een reclamenetwerk, een soort virtuele onderneming van zelfstandigen. “Nu treffen we elkaar één keer per maand aan de bar van ’t Bölke tijdens het Straight Friendly Businesscafé. Een mooie gelegenheid om nieuwe ideeën op te doen en te netwerken.” Deze maandelijkse borrel verbindt iedereen met een creatief beroep en dat is hard nodig. Netwerken en zichtbaarheid zijn voor de creatieve industrie inmiddels van levensbelang geworden. Door het ministerie van Economische Zaken is zelfs een actieprogramma opgezet om dit te stimuleren.

‘Als mensen in Twente je kennen en vertrouwen geven ze je graag een kans’

Lucy Keizer denkt over het opzetten van een reclamenetwerk, een soort virtuele onderneming van zelfstandigen.

ten, verdween ‘de grote reclame’ begin jaren tachtig. Sindsdien is het oosten terrein van veel kleine, specialistische spelers. Keizer is er van overtuigd dat die tijden nooit meer terugkomen. Dat ziet zij overigens als zeer positief. “In Twente zit zoveel creatief talent, alleen zien we het amper. Dure panden geven wel gezicht, maar zorgen ook voor veel overhead. Dat moet wel allemaal worden betaald door de klant en die is steeds kritischer,” zegt Keizer. “De nieuwe creatieve klasse heeft genoeg

Jaarlijks starten in Nederland steeds meer zelfstandig ondernemers, vooral in de creatieve industrie. Dat vrouwen hier een belangrijk aandeel in hebben is minder bekend. “Overal kom ik ondernemende vrouwen tegen, veel met vergelijkbare verhalen en allemaal met dezelfde ‘drive’. Kennis van zaken door ervaring, ervoor willen gaan en aanpakken die handel. Klinkt simpel, maar je moet het wel durven.” Misschien is dit zelfs wel de voorbode voor het ‘iedereen eigen baas’-principe en daarmee opmaat naar het werken van de toekomst. Voor Keizer is deze toekomst al begonnen. Aan opdrachten heeft ze niet te klagen. “Vanaf dag één stroomden de opdrachten voor ontwerpen binnen. Van flyers en brochures tot aan huisstijlen en drukwerkadvies. Twente is een gunmarkt en als mensen je kennen en vertrouwen geven ze je graag een kans.” ■

De creatieve industrie is een sector die groeimogelijkheden heeft, zowel in termen van werkgelegenheid als economische opbrengst. Het aantal banen in de creatieve industrie is tussen 1996 en 2004 met 25% gegroeid en voor de kernactiviteiten zelfs met 34%. Er werken nu naar schatting 240.000 mensen in de creatieve industrie (cijfers 2004). Dat is ruim 3% van de beroepsbevolking. Dat aandeel stijgt, zeker in regio’s waar de creatieve industrie is geconcentreerd. In Amsterdam was dit percentage in 2002 al zo’n 7%. De bijdrage aan de economie wordt geschat op 8,4 miljard euro. Dat is ruim 2% van het BNP. In het Verenigd Koninkrijk wordt de bijdrage van de totale creatieve industrie echter op ruim 8% van het BNP geschat en in de regio Londen is het de snelst groeiende sector met nu meer dan 500.000 banen en een totale omzet van 21 miljard pond per jaar. Ook in Nederland is potentie voor verdere groei in de komende jaren. Het Innovatieplatform heeft de creatieve industrie als een sleutelgebied voor de Nederlandse economie benoemd.

47

IKT Visie op…

Kennisintensieve maakindustrie

Hitec Power Protection viert 50 jaar UPS 58 Sensata Technologies verwacht forse groei 60 Twentse Graveer Industrie na overname weer bergop 62 Kiekens Products wint Couleur Provinciale 2006 65 ROC van Twente werft tijdens Libelleweek 66 Scope en IKT-Nieuws 67 Twente Agenda 68

Volgens allerlei onderzoeken trekt de economie weer aan. Dat is goed voor Nederland en ook voor Twente. Veel bedrijven hebben de afgelopen moeilijke periode gebruikt om hun strategie bij te stellen. ‘Kennis’ bleek daarbij het toverwoord. Niet alleen het binnenhalen van kennis vanuit de kennisinstellingen en de kleine kennisintensieve bedrijven, maar vooral upgrading van binnenuit. In veel maakbedrijven is kennis de core-business geworden. Ze zijn omgevormd van productiebedrijven naar kop-staartbedrijven, waarbij de productie wordt uitbesteed. Zij drijven op de kracht van de ontwikkelaars en de marketeers. Dat kost soms werkgelegenheid in de productieafdelingen. Bedrijven als Hitec en Sensata Technologies (die verderop in dit nummer worden beschreven) hebben die omslag al gemaakt. Anderen zitten nog midden in dat transformatieproces. De Twentse maakindustrie zal worden gedomineerd door kennisgedreven bedrijven met daar omheen een wolk van toeleveranciers in binnen en buitenland. En bij die laatste groep groeit de werkgelegenheid. Voorwaarde is uiteraard de beschikbaarheid van gekwalificeerd technisch personeel; van de ontwikkelaar tot en met de operator aan de machine. Dat is één van de redenen dat ik zo trots ben op het ROC van Twente waar – als enige in Nederland – de toestroom naar de technische opleidingen stijgt. Door hun acties om het imago van de techniek te verbeteren zal ook de instroom naar de technische opleidingen van de UT en Saxion kunnen vergroten. Twente kan daarmee de kennisregio worden die we zo graag willen zijn. Geert de Raad Voorzitter IKT

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

www.ikt.nl

| Twentevisie | Jaargang 18 | Nummer 7 | September 2006 |

Omschakeling van machinef a b r i e k

Hitec heeft alle reden

naar kop-staart bedrijf

om 50 jaar UPS te vieren locatie op het bedrijvenpark in Almelo en moest inkrimpen om te kunnen overleven. Marcel Wentink: “We zijn in drie stappen teruggegaan van 300 naar 75 man personeel; een moeilijke periode, maar het was bitter noodzakelijk.” Om minder afhankelijk te zijn van wilde schommelingen in de conjunctuur werd de noodzakelijke inkrimping aangegrepen om ook het bedrijf drastisch te reorganiseren. “We waren een bedrijf dat enorm veel kennis had van UPS-systemen en we bouwden ze zelf en waren daardoor veel te veel afhankelijk van de feitelijke productie.” Die afhankelijkheid is nu goeddeels verdwenen. Hitec is in de afgelopen jaren omgevormd tot een kop-staartbedrijf en beperkt zich qua productie tot de assemblage en het testen van de systemen. De engineering, de verkoop en de service vormen nu het hart van het bedrijf. Het personeelsbestand is inmiddels gegroeid van 75 naar 110, waarvan 20 man in de assemblage en 10 man in het proefveld, waar de systemen worden getest. Daar staan de gigantische installaties te draaien en wordt getest of ze automatisch de stroomlevering overnemen. Ook de installaties worden steeds krachtiger. “We bouwen inmiddels systemen met een vermogen van 20 MVA. Voldoende voor de elektriciteitsvoorziening van een kleine stad.” In de grootste datacenters staan tot 10 units naast elkaar om dit vermogen te kunnen leveren.

58

Marcel Wentink (l) en Aldo van Duivenboden.

Regeltechniek

Rond de eeuwwisseling, tijdens het hoogtepunt van de internet hype, waren de UPS-systemen niet aan te slepen en werden deze kapitale en volumineuze installaties zelfs per fax besteld en per vliegtuig naar de Verenigde Staten vervoerd. De dip na het uiteenspatten van de zeepbel was diep. Nu, zes jaar en een flinke reorganisatie later, gaat het weer zo goed met Hitec Power Protection dat met trots het vijftigjarig bestaan van de Twentse no-break installatie kan worden gevierd. Voor de belangrijkste relaties gebeurt dat in het vernieuwde HEIM, want het huidige management - directeur Marcel Wentink en marketing manager Aldo van Duivenboden - beseffen heel goed dat hun bedrijf en hun producten deel uitmaken van het Twentse industrieel erfgoed. “En vooral onze Amerikaanse relaties zullen smullen van al die fraaie oude techniek en de architectuur van de voormalige Wilhelminaschool.”

dingen. “Dat was nog een installatie met een groot pakket aan batterijen. Die leveren we al lang niet meer. Een UPS op batterijen is leuk voor thuisgebruik of voor kleine kantoren, maar om grote computersystemen en datanetten te beveiligen heb je meer power én meer zekerheid nodig!” De batterij-UPS werd dus een diesel-UPS en Heemaf werd Holec. Power Protection bleef langer dan de rest van Holec in handen van Joep van den Nieuwenhuizen en ging pas aan het eind van de vorige eeuw in andere handen over. De huidige eigenaar, een particuliere participatiemaatschappij, blijft op gepaste afstand en gaf het management de kans om het bedrijf te transformeren van een hooggespecialiseerde machinefabriek in een kop-staartbedrijf, waarvan het voortbestaan vooral is gebaseerd op kennis én op het vertrouwen van de markt. “Alleen doordat we door de jaren heen topkwaliteit hebben geleverd, kunnen we laten zien dat onze systemen een levensduur hebben van meer dan vijfentwintig jaar en dat ze tijdens hun leven storingsvrij bleven draaien.”

Vanuit een diep dal (door Niko Wind)

Die vijftig jaar zijn allesbehalve rustig geweest. In 1956 leverde Heemaf de eerste UPS (uninterrupted power supply) aan de PTT, omdat men daar verzekerd wilde zijn van een ononderbroken levering van elektriciteit voor hun radio-uitzen-

Hitec Power Protection is de afgelopen jaren wel door een diep dal gegaan. Na het doorprikken van de internet-zeepbel rond de eeuwwisseling kwamen er twee jaar lang mondjesmaat nieuwe orders binnen. De oude orders werden uitgeleverd, maar de markt was - door de enorme investeringen van de jaren daarvoor - oververzadigd. Het bedrijf was inmiddels verhuisd van de Tuindorpstraat in Hengelo naar een perfecte

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

Simpel gezegd bestaat een diesel UPS uit een generator, een vliegwiel en een dieselmotor. De generator is verbonden met het net en zolang er spanning op het net zit, werkt deze als elektromotor om het vliegwiel in beweging te houden. Als de spanning wegvalt, verandert de situatie. Het vliegwiel drijft de generator aan, waardoor die stroomlevering overneemt. Binnen twee seconden na de stroomuitval start de dieselmotor en neemt deze de aandrijving van de generator over. Omdat het om een gegarandeerde levering van stroom gaat, zijn de meet- en regelsystemen zeker zo belangrijk als de betrouwbaarheid van de dieselmotor. Een extra reden voor veel bedrijven om een diesel-UPS aan te schaffen is de gevoeligheid van de apparatuur voor de kleine dipjes in de stroomtoevoer. De schommelingen in de voltage of frequentie of de veelvuldig voorkomende storingen van enkele milliseconden worden door het systeem opgevangen. Om deze reden brengt Hitec binnenkort ook UPS-systemen zonder dieselmotoren op de markt. Deze zijn bestemd voor bedrijven die al over een noodstroomvoorziening beschikken. Het vliegwiel in de dieselloze UPS kan de periode tot het inschakelen van deze voorziening overbruggen en haalt tegelijkertijd alle rimpels uit de voeding vanuit het net.

Tweede internetgolf De orderportefeuille van Hitec is momenteel goed gevuld. Volgens Marcel Wentink is er op dit moment duidelijk sprake van een tweede groeigolf. “De datanetten en computersystemen worden steeds krachtiger én steeds vitaler voor het economisch leven en de opgebouwde overcapaciteit van zes jaar

www.ikt.nl

geleden is inmiddels opgesoupeerd. Daarnaast is internet aan het evalueren tot trippel IP: internet, telefoon en televisie. Ook UMTS vraagt veel vermogen als back-up.” Deze trend is in de Verenigde Staten al enige tijd zichtbaar, waardoor daar veel orders vandaan komen. Europa zal echter snel volgen. “En hoe meer vermogen ‘beschermd’ moet worden, hoe meer systemen wij kunnen leveren.” Eén van de redenen van de toename in de vraag naar UPS-systemen is het kleiner worden van de computers, waardoor in de fysieke behuizing van de datacenters veel meer apparatuur kan worden geplaatst. Daarbij komt zoveel warmte vrij dat het ‘zekeren’ van de koeling mogelijk net zo belangrijk is geworden als het garanderen van de stroomtoevoer naar de computers zelf. De kans dat de markt voor UPS-systemen nu weer oververhit raakt is, volgens Wentink, klein omdat ook de afnemers geleerd hebben van de gekte rond de eeuwwisseling. De capaciteit in Almelo is in ieder geval voldoende om elke piek op te vangen. De druk is nu bij de toeleveranciers komen te liggen. Met name de producenten van dieselmotoren zullen problemen kunnen krijgen om de vraag aan te kunnen. Hitec heeft geleerd dat afhankelijkheid van de internet- en communicatiemarkt risico’s met zich mee brengt. Daarom wordt er naast de interessante groeimarkt in deze segmenten ook bewust op andere afnemersgroepen gemikt zoals de semi-conductor industrie, vliegvelden en de procesindustrie die ook groot belang hebben bij ononderbroken ‘kwaliteitsenergie’. Marcel Wentink heeft alle vertrouwen in de toekomst. “Met onze technologie hebben we in de afgelopen vijftig jaar een leidende positie op de wereldmarkt opgebouwd én deze technologie is zo goed dat we deze positie ook kunnen behouden. Zeker omdat we veel energie steken in de ontwikkeling. Nieuwkomers zullen niet alleen erg veel moeite hebben om technologisch op ons niveau te komen; ze kunnen ook niet laten zien dat hun systemen na 25 jaar nog steeds storingvrij draaien.”

CERN Een kleine, amper bekende unit binnen Hitec houdt zich bezig met meetsystemen voor elektrische stroom. Deze groep leverde onlangs een groot aantal systemen aan CERN, waarmee uiterst nauwkeurig de stroom gemeten kan worden die naar de supergeleidende magneten gaat. Deze magneten zorgen ervoor dat de deeltjes in de 27 km lange ondergrondse buis met de kromming van de buis mee worden afgebogen; een uiterst nauwkeurig proces, want zelfs de kleinste afwijking in magneetsterkte zal de ideale cirkelvormige baan verstoren. “Maar deze groep is eveneens actief in de energiesector en verwierf ook de opdracht voor een meetsysteem voor de elektriciteitskabel die nu van Noorwegen naar Nederland wordt gelegd en waardoor energie vanuit de Noorse waterkrachtcentrales naar ons deel van Europa zal worden getransporteerd. ■

59

Verzelfstandiging na afsplitsin g v a n

Ontwikkelbedrijf Sensata

Te x a s I n s t r u m e n t s b i e d t g r o t e k a n s e n

verwacht forse groei Automotive en huishoudelijke apparatuur De afsplitsing van TI heeft voor de organisatie én voor de markten geen enkele invloed gehad. De groep opereerde al sterk zelfstandig en staat nu - met de nieuwe aandeelhouder - volledig op eigen benen. “Onze belangrijkste markten zijn de automotive en de producenten van huishoudelijke apparatuur. De industriële markt groeit, maar is toch wat anders. In de automotive gaat het om miljoenen stuks, bij de huishoudelijke apparaten zoals wasmachines, maar ook in industriële toepassingen kun je nooit dergelijke grote aantallen wegzetten. Maar ook daar gaat het steeds meer om de verhoging van de efficiency en het verlagen van de energiekosten. En daarvoor zijn sensoren nodig. Hoewel de medische technologie in Twente een speerpunt is, waagt Braaksma zich niet op deze markt. “Het is een totaal andere, veel conventionelere markt, waarin totaal andere eisen aan de producten worden gesteld. Wij voelen ons thuis in technologische vechtmarkten, waarin we tegen de laagste prijs het beste resultaat moeten leveren!”

60

Geert Braaksma toonde met trots enkele nieuwe producten aan een grote schare IKT-ers.

van motoren te kunnen meten. Deze bestaat uit twee vlak achter elkaar geplaatste dunne draadjes. De voorste wordt verwarmd. De afkoeling van het eerste draadje en de opwarming van het tweede vormen een maat voor de snelheid van de passerende lucht. Sensata ontwikkelt en produceert voor alle klanten in een bepaald marktsegment. De sensortechnologie, voor bijvoorbeeld een toepassing in de automobielindustrie, is voor iedereen gelijk. We ontwikkelen soms wel voor ieder autotype een aparte behuizing. Hetzelfde geldt uiteraard voor verwarming en koelinstallaties. “We hebben echter gemerkt dat er een dusdanig groot verschil is tussen de automobielindustrie en de andere marktsegmenten dat we onze organisatie in grote lijnen opgesplitst hebben naar deze twee marktgebieden. Uiteraard blijven er veel directe onderlinge contacten, want iets wat voor de ene toepassing is ontwikkeld kan - met aanpassingen - mogelijk óók geschikt zijn voor een totaal andere type apparaat. De groep die zich met bimetaaltechnologie voor de huishoudelijke apparatenmarkt bezighoudt is in een aparte business unit georganiseerd.”

Innovatie

Op 27 april van dit jaar is de naam Texas Instruments vrijwel geruisloos uit Twente verdwenen. Bij het pand aan de Kolthofsingel in Almelo staat nu een groot bord met daarop: ‘Sensata Technologies’. Binnen in het gebouw is er nog niet veel veranderd. Geert Braaksma heeft nieuwe visitekaartjes met op de ene de vermelding ‘Managing Director Sensata Technologies Holland B.V.’ en op de andere ‘Business Unit manager Sensor Products Europe’. De kaartjes zijn bijzonder want met de gekleurde stippen in het logo wordt de naam Sensata in braille aangegeven. De stippen zijn dus bobbeltjes. “We willen daarmee niet suggereren dat we ons op de markt van blinden en slechtzienden begeven, maar aangeven dat het bij ons vooral gaat om voelen en registreren. Niet met de vingers, maar met geavanceerde sensoren.”

(door Niko Wind)

De afsplitsing van Texas Instruments - een wereldwijde overname door een investeringsmaatschappij - was een logische stap. Sensoren en de op basis van bimetaal werkende control products maakten qua omzet slechts 7% uit van het totaal en TI wilde zich volledig gaan toeleggen op de productie van halfgeleiders en rekenmachines. “Wij kwamen daardoor als het gaat om investeringen - altijd onderaan het lijstje. Nu kunnen we veel meer ons eigen beleid gaan bepalen, zowel

als het gaat om producten en markten als om investeringen in R&D en in productiefaciliteiten.” Zijn voorbeeld is de unit binnen TI Holland die zich bezig hield met de ontwikkeling en de bouw van de assemblagelijnen. Na de verzelfstandiging onder de naam IMS, nu zeven jaar geleden, is hun omzet meer dan verdubbeld! En ook voor Sensata verwacht Braaksma een snelle omzetgroei. “We zijn nu immers onze eigen core business en kunnen ons daar volledig op concentreren.”

130 engineers Na het overplaatsen van de laatste productiestraat naar Hongarije is Sensata Technologies in Almelo volledig omgevormd tot business and technology center; een ontwikkelbedrijf annex Europees hoofdkantoor. “We hebben hier de marketing en sales, de logistiek, de aansturing van onze internationale productie en de strategische inkoop voor onze productievestigingen geconcentreerd en leggen ons verder volledig toe op de ontwikkeling van nieuwe producten en productieprocessen.” Geert Braaksma heeft zo’n 250 medewerkers in huis waarvan 200 ‘eigen’. Onder hen liefst 130 engineers: ingenieurs op HTS en universitair niveau. Problemen met de personeelswerving heeft hij (nog) niet. “We proberen voor de hoger opgeleiden een interessante werkgever te zijn door hun een grote mate van vrijheid te geven binnen een uiterst platte structuur. Daarnaast trekt het internationale karakter mensen aan. Onze collega’s, klanten en toeleveranciers zitten over de hele wereld en ook de productielocaties zijn in verre buitenlanden: Hongarije, Mexico en Maleisië.”


Alles wat Sensata Technologies doet, is gericht op het verhogen van de veiligheid, het vergroten van de efficiëntie en het tegengaan van milieuvervuiling. “Dat geldt voor al onze marktgebieden: haardrogers zijn door onze bimetaalschakelaars veiliger; wasmachinemotoren zijn beveiligd tegen brand door oververhitting.” Voor auto’s is dat nog explicieter. Sensata Technologies heeft naast bijna alle producenten van huishoudelijke apparatuur ook alle automobielfabrikanten én de meeste grote systeemhuizen tot klant. En het aantal (Sensata) sensoren in de moderne auto wordt steeds groter. Met enige trots vertelt Geert Braaksma over de nieuwste ontwikkelingen: slimme sensoren die in Almelo voor de automobielindustrie zijn ontwikkeld. Het bedrijf is groot geworden met druksensoren, waarbij luchtdruk of hydraulische druk wordt omgezet in een elektronisch signaal. Hiermee gaat Sensata langzaam ook in de richting van huishoudelijke toepassingen: verwarmingen en airco’s, waardoor ook daar efficiënter met de energie kan worden omgesprongen. “We rukken met deze sensoren ook op in de industriële processen.” De volgende stap was krachtsensoren voor elektromechanische remmen, maar ook om het gewicht van een persoon op de passagiersstoel vast te stellen, waardoor de computer kan beslissen of de airbag wel of niet geactiveerd moet worden. Nieuw zijn de elektrochemische sensoren waarmee de luchtkwaliteit in een auto gemeten kan worden en sensoren waarmee de NOx en ammoniak in de uitlaatgassen kunnen worden gemeten. “Deze sensoren op basis van metaaloxide werken volgens het principe van oxidatie of reductie van gassen; een chip zorgt voor een elektrisch uitgangssignaal. Meer NOx betekent meer reductie en dus een ander signaal.” Een van de laatste aanwinsten - die door een acquisitie is verworven - is een sensor om de luchtsnelheid in de inlaat

www.ikt.nl

Kenniseconomie Sensata Technologies in Almelo staat in feite model voor de richting waarin Nederland zich moet ontwikkelen: het vinden van nieuwe innovatieve producten of toepassingen voor de wereldmarkt met wereldwijde concurrentie, die worden geproduceerd in landen met lagere lonen. Ook de manier waarop het bedrijf deze kennis binnenhaalt, is kenmerkend voor de wijze waarop innovatie in Nederland tot stand zou moeten komen. “We zoeken naar vakgroepen binnen universiteiten die iets nieuws ontwikkelen of naar spin-offs met een technologie die wij naar onze producten kunnen vertalen. Dat gebeurt door de contacten van onze engineers met hun oude universiteit, door het bezoeken van seminars en het doorspitten van publicaties. Iedereen bij ons heeft een eigen technologisch netwerk en beschikt over een antenne om signalen op de (semi-)wetenschappelijke wereld op te pikken.” Uiteraard beschikt ook Sensata Technologies over een aparte functionaris die alle patentaanvragen op bepaalde gebieden uitpluist. “We kunnen hierdoor op ideeën komen en ontdekken in welke richting concurrenten zich willen ontwikkelen.”

Regio Als ontwikkelbedrijf kent Sensata geen grote industriële toeleveranciers in de regio. “Voor de feitelijke productontwikkeling en de productie van nulseries hebben we in Twente wél perfecte partners. Daarnaast komt een deel van de nieuwe kennis van de UT of de wolk van kleine hightech bedrijven die daaruit is ontstaan. Geert Braaksma denkt ook met geen haar op zijn hoofd aan vertrek uit Almelo. “We zitten hier prima en mijn mensen hebben het hier perfect naar hun zin. Of ze nu uit Twente, Brabant, de Randstad of het buitenland komen.” ■

61

Top-technologisch bedrijf gered voor de r e g i o

TGI gaat na overname

weer in bergop Diepdruk en flexodruk TGI produceert drukrollen voor flexo- en diepdrukpersen. Of liever gezegd: ze produceren een drukreliëf op deze walsen, waardoor een patroon op het papier, de folie of het karton kan worden aangebracht. De markt is overzichtelijk en beslaat vrijwel uitsluitend drukkers van verpakkingsmateriaal en andere massaproducten zoals het inpakpapier dat wij met Sinterklaas en Kerst voor enkele eurodubbeltjes in de grote warenhuizen kopen. Er is, net zo als in de rest van de grafische industrie, nog steeds sprake van een lichte overcapaciteit, waardoor de prijs/kwaliteitverhouding én de levertijd cruciaal zijn. Ondanks dat is TGI marktleider in de Benelux, heeft het een aardig marktaandeel in Duitsland en - via een zusterbedrijf - in Scandinavië. In Engeland lijken de kansen te keren. Daar is de omzetdaling inmiddels omgezet in een lichte stijging. “Dat zie je altijd als op de ene markt monopolievorming optreedt. Je kunt dan als kleine en flexibele speler een aantal minder tevreden klanten wegsnoepen.”

Chemie

André Steghuis is een wetenschapper, techneut en manager tegelijk.

Hij lijkt een vreemde eend in de bijt: een in de katalyse gepromoveerde chemicus, die - als technisch directeur - de leiding heeft over een toeleverancier voor de drukkerswereld. Als je écht inzicht krijgt in de processen die zich in het bedrijf afspelen, is de aanwezigheid van dr.ir. André Steghuis bij TGI veel minder vreemd. De Twentse Graveer Industrie is een combinatie van een chemisch en een mechanisch bedrijf, waarbij het gaat om toleranties van enkele µ’s.

(door Niko Wind)

Het heeft er lang naar uitgezien dat TGI - en daarmee veel kennis en hoogwaardige arbeid - uit Twente zou verdwijnen. Het instorten van de zeefdrukmarkt, zo’n tien jaar geleden, maakte reorganisatie op reorganisatie noodzakelijk.

De schulden bleven echter veel te hoog om het bedrijf in de lucht te houden en een faillissement was niet te vermijden. Ook een doorstart leek niet mogelijk totdat op het laatst branchegenoot ATG uit het Duitse Ahaus zich meldde. De marktgebieden van beide bedrijven bleken elkaar weinig te overlappen. TGI kon - nu met een Duitse moeder - door met 60 van de 80 werknemers. André Steghuis kreeg de leiding en kon binnen korte tijd weer een rendabele omzet realiseren doordat niet alleen ATG- maar ook de TGI-medewerkers en de klanten in TGI geloven. Het pand aan de Euregioweg in Enschede is echter nog steeds veel te groot. Het is gebouwd in de bloeitijd van het bedrijf, toen er nog meer dan 200 mensen werkten. Het fraaie voorste gedeelte staat leeg en is te huur voor bedrijven die, naast een prima locatie, óók voor uitstraling kiezen. André hoopt dan ook de oude hoofdingang weer in gebruik te kunnen nemen; liefst met een gemeenschappelijke receptie.


Hoewel André Steghuis zich bij zijn presentatie voor IKTEnschede wat inhield, praat hij het liefst over de processen en de techniek en chemie die daaraan ten grondslag liggen. “Bij zeefdruk wordt de inkt door kleine gaatjes in de rol geperst; bij diepdruk en flexodruk neemt de drukrol inkt mee vanuit de gegraveerde beeldelementen op de rol en de inkt wordt dan afgegeven aan het papier of de folie. De zeefdruk is vrijwel verdwenen; 75% van onze omzet realiseren we momenteel in de diepdruk en 20% in de flexodruk.” Het vakmanschap binnen het bedrijf gaat hem duidelijk het meest aan het hart. En daarvoor is hij in 1998 ook binnengehaald. Het diepdrukproces geeft veelal de hoogste kwaliteit en ook het vervaardigen van de rollen vergt het meeste vakmanschap en kennis van chemie en materialen. “Het gaat bij diepdruk om een stalen wals met daaromheen een huls van koper, waarin we het patroon graveren. Dit wordt afgedekt met een dunne chroomlaag, waardoor een slijtvast oppervlak ontstaat. Het gaat bij ons meestal om het opnieuw graveren van reeds gebruikte rollen. We moeten dus de chroomlaag met een oplosmiddel op basis van zoutzuur verwijderen en vervolgens de bestaande gegraveerde laag affrezen en die weer aanvullen met een nieuwe laag koper. Het gaat daarbij meestal om een laag in de orde van 250 tot 500 µ. Dat wordt weer vlak gefreesd, waarna er een nieuw patroon in gegraveerd kan worden.” De echte chemie komt vooral ook tot uiting bij het aanbrengen van koper. Het gaat om zuiver materiaal, dat galvanisch wordt aangebracht en door een organische toevoeging aan het elektrolyt een koperlaag produceert die twee maal zo hard wordt. “De optimale samenstelling van het koperbad is afhankelijk van de temperatuur, de

www.ikt.nl

stroomdichtheid en dikte van de op te brengen laag.” De voorstap voor dit proces heeft niets met chemie te maken. Daarin wordt de aangeleverde computerfile ontleed en vertaald naar de graveermachines. “Dat betekent de klant goed kennen en veel overleg. Zeker als de klant overschakelt op een ander te bedrukken materiaal.”

Polymeren Het tweede proces waarover André Steghuis ‘college’ gaf is flexodruk: een proces voor minder grote metrages en met een wat mindere nauwkeurigheid. “Met behulp van een laser en een UV-belichting wordt in dit geval het patroon in een kunststoflaag aangebracht. De kunststoflaag wordt gemonteerd en naadloos versmolten om een nikkel huls. Door UV-licht polymeriseert het kunststof onder het weggebrande deel van een maskeerlaag. De niet belichte delen worden weggewassen.” Ideaal voor inpakpapier en ander massadrukwerk, waarbij de oplagen niet te groot zijn en een korte omsteltijd van de drukpers belangrijk is, maar ongeschikt voor verpakkingsmateriaal, waarbij de samengestelde kleuren exact goed moeten zijn en alle randen scherp. “Bij diepdrukcilinders maken we van elke wals én van de combinatie van walsen proefdrukken. En die worden door ons met de loep gecontroleerd.”

Buitendienst Het werk van de buitendienst van TGI is veel meer het contact onderhouden tussen de klant en het bedrijf dan acquisiteur. Het is zijn taak om het totale proces te begeleiden en steeds terug te koppelen naar de klant. “Het gaat daarbij uiteraard vooral om de kleurstelling. Logo’s en andere beeldbepalende elementen worden in PMSkleuren gedrukt; voor andere delen geldt een combinatie van al dan niet standaardkleuren. “Wij moeten bij het proefdrukken exact hetzelfde resultaat bereiken als de drukker zelf. Dus met dezelfde inkt en hetzelfde materiaal.” De noodzaak van veelvuldige contacten met de klant beschermt TGI vooralsnog tegen concurrentie uit OostEuropa, want voor een proefdruk rijdt geen drukker naar Polen of Hongarije. Zeker niet als dat meer keren moet gebeuren. Alleen als de drukkers naar het oosten vertrekken, kunnen problemen ontstaan. Maar dat gebeurt alleen als ook hun opdrachtgevers de productie verplaatsen. De drie man sterke buitendienst is dusdanig sterk aan de techniek gebonden dat deze onder de technisch directeur, dus onder André Steghuis, valt. “De echte commercieel directeur pendelt tussen Ahaus en Enschede en beperkt zich tot de grote lijnen en het financieel beleid.” André kan prima leven met deze situatie. Sterker nog, hij is dolblij met de overname door het Duitse ATG. “Hierdoor zijn we als TGI niet alleen blijven bestaan, we kunnen nu ook weer investeren. Zo willen we binnenkort een deel van de graveermachines zo ombouwen dat in één keer twee walsen kunnen worden gegraveerd.” ■

63

K i e ke n s P r o ducts wint Couleur Provinciale 2006

Kansen voor allochtonen 65

Klaas van Heuven (l.) wil iedereen een kans geven.

Directeur Klaas van Heuven had nooit gedacht dat zijn bedrijf de Couleur Provinciale 2006, de prijs voor het meest ‘allochtoon-vriendelijke’ bedrijf, zou winnen. Tijdens de uitreiking door KvK-directeur Wilma van Ingen en IKT-voorzitter Geert de Raad zat hij op een zeilboot op de Waddenzee. De huidige vraag om stageplaatsen voor allochtonen lijkt de doorslag te hebben gegeven, want de ROC-leerlingen die bij Kiekens praktijkervaring komen opdoen, komen letterlijk uit alle uithoeken van de wereld. Volgens hem moet iedereen die wil zich kunnen ontplooien. En het lukt hem bijna altijd om zijn stagiaires een zodanige basis te geven dat ze - na het behalen van hun diploma - een goede baan krijgen. Van de 55 medewerkers bij Kiekens is inmiddels al 11% van buitenlandse afkomst.

(door Niko Wind)

zorgt voor creativiteit en voor een opvallende saamhorigheid.” Hij praat enthousiast over zijn Venezolaanse receptioniste die, met haar Spaanse accent, veel vrolijkheid brengt en hem zelfs veel plezier wenst als hij naar een begrafenis moet. Maar ook over die zeer gelovige jongen uit Nairobi, die in de lunchpauze Bijbelstudies deed en nog steeds goede contacten heeft met zijn ietwat stugge, puur Twentse interne opleider. Het grote verschil tussen autochtoon en allochtoon is, volgens Van Heuven, niet de taal of de huidskleur, maar het verschil in cultuur. “Mijn stagiaires met een andere culturele achtergrond willen allemaal graag een vak leren. Het ontbreekt hun echter soms aan discipline en bijna altijd aan initiatief. Vanuit hun achtergrond zijn ze gewend om alleen maar orders uit te voeren. De westerse maatschappij vraagt echter om veel meer persoonlijkheid en verantwoordelijkheidsgevoel. Dát zijn de dingen die we bij hen extra stimuleren. Het is een dankbare taak, want je ziet hoe die jongens in zo’n periode bij ons veranderen!”

100 jaar De bijzondere aandacht en vooral het begrip voor allochtonen is Van Heuven letterlijk met de paplepel ingegeven. Zijn vader was - in de tijd dat de gastarbeiders massaal naar Nederland kwamen - directeur van woningbouwvereniging Eigen Haard in Enschede. “Bij ons thuis werd er veel gesproken over het ‘anders’ zijn van buitenlanders en over de manier om daarmee om te gaan.” Ook zijn studie economie aan de VU had een grote sociale component. Als directeur van een relatief klein metaalbedrijf heeft hij dat multiculturele gevoel in de praktijk gebracht.

Positief De multiculturele samenstelling van het personeelsbestand bij Kiekens werkt niet negatief. “Integendeel, die veelkleurigheid

www.ikt.nl

Naast de pogingen om iedereen die wil een kans te geven, is Klaas van Heuven momenteel druk bezig met de voorbereiding van het 100-jarig bestaan van het bedrijf. Hij verzamelt nostalgische foto’s en verhalen over de levering van industriele stofzuigers aan de KLM van voor de 2e wereldoorlog en de productie van gasdichte kinderwagens in 1939 voor de prinsessen Beatrix en Irene. “De familie Kiekens heeft in het grijs verleden zelfs auto’s gebouwd...” Het huidige Kiekens is producent van (modulair) opgebouwde industriële ventilatoren, stofzuigers en filters en levert die producten - vooral via dealers - naar afnemers binnen Europa, het Midden-Oosten en Zuid-Afrika. “Onze producten behoren tot de beste van de wereld; onze naamsbekendheid is nog wat te laag. Maar daar gaan we rond ons eeuwfeest wat aan doen!”■

Om moeders te interesseren in de tec h n i e k

ROC werft op Libelleweek 66

Vijf jaar geleden startte Anneke Beukers, directeur school voor technologie van het ROC van Twente, onder de naam ‘Job Quest’ met praktijkvoorlichting voor leerlingen van de tweede klas van het VMBO. De happening in het Expocenter - inmiddels uitgebreid met een avondprogramma waar ook ouders mogen komen - trok dit jaar liefst 4.000 scholieren en 3.500 ouders. Haar nieuwste activiteit was een presentatie tijdens de Libelleweek op het strand van Almere. Ze had gehoopt 400 Twentse moeders te ontmoeten. Het werden er 1.800 en meer dan 18.000 anderen kwamen alleen een gratis fietsroute langs het industriële erfgoed van Hengelo ophalen. Het waren vijf vermoeiende dagen met aandacht voor (werken in) de techniek met en passant promotie voor Twente. Ze hoopt geld bij elkaar te krijgen om dit najaar onder meer ook op de Huishoudbeurs in Hengelo te kunnen staan. Uiteraard na een grondige interne evaluatie van de Libelleweek.

(door Niko Wind)

Anneke Beukers: “Moeders hebben een grote invloed.”

Moeders hebben, volgens Anneke Beukers, een grote invloed op de uiteindelijke studiekeuze van hun kinderen. “Ze hebben echter een verkeerd beeld - of liever

gezegd geen beeld - van wat techniek nu eigenlijk is en weten niet welke loopbanen er in de techniek mogelijk zijn. Wij hebben hun tijdens die dagen laten zien dat de maatschappij niet zonder techniek kan en dat daarin - voor de praktisch aangelegde jeugd - een geweldige toekomst kan liggen.” Het ROC had het slim aangepakt. Alle leerlingen van de 2e klas van (bijna) alle VMBO-scholen kregen als moederdaggeschenk een bon voor een vrijkaartje voor de Libelleweek mee naar huis. Daarnaast konden deze moeders (en de andere bezoeksters) bij het ROC-paviljoen een gratis fietskaart ophalen. Zij die uit Twente kwamen werden achter in het paviljoen geloodst, waar ze werden opgevangen door Anneke en haar twee collega directeuren technologie uit Almelo en Enschede, bijgestaan door de hoofden van alle technische opleidingen. Daar werd gepraat over techniek en konden de dames zien wat allemaal onder techniek valt. “We hadden studenten die shampoo maakten (chemie) en Eaton had een paneel over eldery care opgesteld (elektrotechniek en bouw). De dames kregen een CD van de installatiebranche over het ontwerpen van een badkamer (installatietechniek en informatica), Hericon liet zien hoe mooi design kan zijn (werktuigbouw, beeld en media) en er was uiteraard die fietsroute (infrastructuur en leefomgeving).” Het mooiste geschenk - een cadeautje van VMO - was een uitgestanste metalen bloem, als voorbeeld van de werktuigbouwkunde.

1.800 moeders En het werkte. Behalve op de zondag toen ook veel mannen meekwamen. Die waren niet geïnteresseerd en trokken hun echtgenotes mee! “We hebben het idee dat we alle 1.800 Twentse moeders hebben kunnen interessereen in de techniek en hun het besef hebben bijgebracht dat we niet zonder techniek kunnen én dat techniek zoveel facetten kent dat ieder praktisch ingesteld kind daar wat van zijn of haar gading kan vinden. Het doel was uiteraard dat ze die boodschap thuis aan hun zoon of dochter zouden overbrengen, zodat zij meer weloverwogen de keuze kunnen maken. Anneke wil deze leerlingen graag binnen de muren van de ROC’s in Enschede, Hengelo of Almelo hebben. De directe voorlichting aan de scholieren en hun ouders heeft er inmiddels toe geleid dat de instroom naar de technische opleidingen van het ROC van Twente als enige in Nederland groeit. En doordat er een bewuste keuze is gemaakt, is ook het uitvalpercentage erg laag. “De industrie helpt ons en wij helpen de industrie weer aan nieuwe werknemers!” ■


Scope NODIGING

Nieuwe deelnemers IKT-Berkelland Aannemersbedrijf Kormelink ’t Halt 2 7165 BV Rietmolen Contactpersoon: dhr. P.C.M. Beldhuis Tevens deelnemer van IKT-Haaksbergen IKT-Enschede Raedthuys Groep Postbus 3141 7500 DC Enschede Contactpersoon: mw. drs. H.A. Nijhuis Integrand Twente Postbus 217 7500 AE Enschede Contactpersoon: dhr. S. Ootjers Randstad HR Solutions Stationsplein 10 7511 JD Enschede Contactpersoon: dhr. P.B.H. Schildkamp HetWerkt Postbus 435 7570 AK Oldenzaal Contactpersoon: mw. A. Arps Landgoed De Holtweijde Spiekweg 7 7635 LP Lattrop Contactpersoon: dhr. J.G.L. Leurink Bos Garantiemakelaars Postbus 86 7500 AB Enschede Contactpersoon: dhr. J.G. Bos B+I Carefull Noorderenk 45 7437 VT Bathmen Contactpersoon: mw. L. van Diepenbrugge-de la Fuente IKT-Hengelo NEXUS-hrm Rembrandtstraat 10 7471 HR Goor Contactpersoon: dhr. A.S. Bouma

www.ikt.nl

West End Stars op Twente Concert Op donderdag 2 november a.s. organiseert IKT het inmiddels traditionele Twente Concert in de Oude Blasiuskerk in Delden. De real Londen West End-solisten brengen hits uit beroemde musicals als The Phantom of the Opera, Les Misérables en Miss Saigon. De presentatie is in handen van Jacques d’Ancona. De solisten zullen worden begeleid door vijf topmusici onder leiding van Pietro Ramman. Aansluitend kan men genieten van een diner dansant in restaurant De Rustende Jager in Bentelo. Alle IKT-deelnemers ontvangen een schriftelijke uitnodiging.

UITNODIGING

UITNODIGING

UITNODIGING

UITNODIGING

West End Stars

“Musicalhits and more”

door de West End London-solisten:

Dennis Le Gree, Hilde Norga & An Lauwereins

begeleid door een live-band van topmusici gepresenteert door:

Jacques d’ Ancona Donderdag 2 november

Twente Concert 2006

Industry trendwatcher Rob Creemers op jaarvergadering IKT Tijdens het openbare deel van de jaarvergadering van IKT op donderdag 12 oktober in het Rabotheater in Hengelo zal Industry trendwatcher Rob Creemers zijn toehoorders een beeld schetsen van de veranderende wereld. Hij speelt in op de laatste ontwikkelingen en sleept zijn toehoorders mee in de toekomst. Grenzen vervagen, afstanden verdwijnen. Het is geen IT-verhaal. Verre van dat zelfs. Het verhaal van Rob Creemers gaat over welke rol van betekenis wij ook in de toekomst kunnen spelen in een, door Azië gedomineerde wereld. De kern van zijn betoog is: ‘Als organisaties nieuwe technologie intelligent gebruiken, kunnen ze een dramatische sprong maken in de productiviteit en hun concurrentiepositie sterk verbeteren. Tijdens zijn razendsnelle betoog komen ook de gevolgen van onder meer vergrijzing, globalisering en energie-en-klimaat aan de orde. ■

Bezinnings- en conferentiecentrum de Zwanenhof Retraitehuisweg 6 7625 SL Denderen Contactpersoon: mw. J.C. Mijdam

IKT-Oldenzaal

Gentle bv Postbus 627 7550 AB Hengelo Contactpersoon: dhr. ing.G.J.H. Gelink

Roeloffzen Financieel advies Kruijskamp 44 7576 ER Oldenzaal Contactpersoon: dhr. H.S.B.L. Roeloffzen

Rupert Accountancy Postbus 83 7490 AB Delden Contactpersoon: dhr. H.L. Rupert

Havezathe het Everloo/Everloo Events Everlostraat 16 7596 MR Rossum Contactpersoon: dhr. T. Meupelenberg

Tect Holding B.V. Burenweg 14 7621 GX Borne Contactpersoon: dhr. C. Smitshoek

Beckman-Kamphuis B.V. Postbus 119 7570 AC Oldenzaal Contactpersoon: dhr. H. Pleijhuis

Gemeente Dinkelland Postbus 11 7590 AA Denekamp Contactpersoon: dhr. T.J.J. Scheurink

67

Twente Agenda 2006 68

Datum

Aanvang

Onderwerp

Organisatie

18 sept. 20 sept. 20 sept. 27 sept. 28 sept. 02 okt. 02 okt. 12 okt. 16 okt. 17 okt 02 nov. 07 nov. 11 nov. 15 nov. 17 nov. 20 nov. 22 nov. 22 nov. 27 nov. 29 nov. 07 dec. 11 dec. 12 dec. 13 dec.

16.00 uur 07.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 15.00 uur 15.30 uur 16.00 uur 16.00 uur 18.00 uur 15.00 uur 09.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 15.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur

Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Ontbijtbijeenkomst KPMG Lunchbijeenkomst IKT-Berkelland Bijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Bedrijfsbezoek IKT-Oldenzaal Bedrijfsbezoek VNO-NCW Twente bij United Springs, Hengelo IKT Jaarvergadering Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo IKT Twente Concert SKT-Kwaliteitsdag; Paul Schnabel (directeur Soc. Cult. Planbur.) Interregionaal Klootschiet Toernooi Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-Berkelland Business Meeting Twente; Expo Center, Hengelo Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo Eindejaarsbijeenkomst IKT-Almelo

IKT KPMG IKT IKT IKT IKT VNO-NCW IKT IKT IKT IKT SKT IKT IKT IKT IKT IKT VNO-NCW IKT IKT IKT IKT IKT IKT

Voor nadere informatie: IKT KPMG SKT VNO-NCW Twente

tel. 053 - 484 99 80 tel. 053 - 483 25 25 tel. 053 - 484 96 95 tel. 055 – 522 26 06

Agenda www.ikt.nl heeft uiteraard een belangrijke agendafunctie. Het openingsscherm toont de bezoekers direct alle bijeenkomsten in de lopende en de komende maand en één muisklik later alle bijeenkomsten van een kring of een werkgroep. Naast inhoudelijke informatie over de bijeenkomsten is er - voor IKT-deelnemers - de mogelijkheid om zich on-line aan te melden. Voor de besturen van de kringen en werkgroepen zijn ook hun vergaderdata aangegeven. De samenstelling van de kringbesturen en werkgroepen is uiteraard ook op de site vermeld. Belangrijk voor andere Twentse organisaties is de Twente-agenda, waarin hun activiteiten kunnen worden opgenomen. Deze agenda staat zowel op de site als op de laatste pagina van Twentevisie. ■


Mijn opdracht is groeien"

Recommend Documents