Geachte heer/mevrouw dokter,
lente 2008 Koninklijk Oost-Vlaams Apothekersgild Nieuwebosstraat 5 9000 Gent www.kovag.be Tel 09/225.41.90 Fax 09/225.99.75
[email protected] i.s.m. AVK www.avk.be en BOA www.boa-apotheek.be
INHOUD Magistraal: spier- en gewichtspijnen - traumata Diazepam rectiolen Goed om weten RIZIV wil komaf maken met grensshopping Trileptal® Champix® vergoedbaar vanaf 1 maart ‘08 Uit de handel Getuigschriften voor derdebetalersregeling Moxifloxacine: veiligheidsinformatie
Samen bouwen aan de ‘Toren van Babel’? Globaal Medisch Dossier, farmaceutisch patiëntendossier, farmaceutische zorg en opvolging, Recip-E, Elektronisch Medisch Voorschrift, Be-Health, Mycarenet, Farmanet,… Termen die dagelijkse kost zijn in onze professionele werelden. Ze komen te pas en te onpas tevoorschijn in gesprekken, discussies en artikels… Begrippen waarvan we niet steeds de juiste definitie kennen. Dus moeilijk in te schatten of ze in de juiste context gebruikt worden…. Projecten waarvan we niet altijd de doelstellingen, de modus operandi, de verantwoordelijkheid van de spelers kennen…. Een ideale voedingsbodem voor misverstanden, onbegrip, wantrouwen onder de gezondheidswerkers. Men praat naast elkaar. Men praat niet meer mét elkaar. We vrezen territoriumverlies, inmenging op ons terrein. We voelen ons niet gerespecteerd in ons beroep. Miskend in de rol die we spelen voor de patiënt. In het achterhoofd wetende dat er spelers zijn die deze ‘staat van wantrouwen’ graag staande houden, zelfs cultiveren… We kunnen deze misverstanden toelaten, het wantrouwen laten bestaan. Maar daar zullen we een prijs voor betalen! Het vertrouwen van de patiënt in de tandem arts-apotheker staat op het spel. Bouwen aan optimale patiëntenzorg wordt dan echt bouwen aan de ‘Toren van Babel’. Een gemiste kans voor beide beroepsgroepen! Vandaar een oproep tot ‘open communicatie’. We dragen met z’n allen de gezamenlijke verantwoordelijkheid om de gezondheidswerkers waar we dagelijks mee in contact komen, correct te informeren over de projecten en veranderingen in onze sector! Zo komen we bij de ‘missie’ van het Collegazetje terecht. Correcte informatie verschaffen aan het artsenkorps over geneesmiddelen, terugbetaling, initiatieven, wetten,…..kort gezegd: wat leeft in de wereld van de apotheker en de patiënt. Veel leesplezier!
Voedingsondersteuning: orale klinische voeding
Jan Depoorter Voorzitter KOVAG
Collegazetje - lente 2008
Leen Serpentier Voorzitter BOA
Frank Opsomer Bestuurslid AVK
2
Collegazetje - lente 2008
Magistraal: spier- en gewrichtspijnen - traumata Spier- en gewrichtspijnen Niet-steroïdale, anti-inflammatoire middelen worden lokaal gebruikt bij de symptomatische behandeling van rheuma-, gewrichts- en spierpijnen. Flufenaminezuur gel 3 % is de enige gel tegen spierpijnen die nog terugbetaald is. R/ Flufenaminezuur Isopropylalcohol Hydroxypropylcellulose gel 4 % ad
3g 47g 100g
S/ 2 tot 3 applicaties per dag Terugbetaalde bereiding Voor 100g: WIGW € 0,60 / ACTIEF € 2,20 Max. = 300g
Traumata Arnica wordt gebruikt in de behandeling van verstuikingen, ontwrichtingen en kneuzingen. R/ Arnicatinctuur Carbomeergel TMF ad
10g 100g
S/ meerdere keren per dag licht inwrijven Terugbetaalde bereiding Voor 100g: WIGW € 0,60 / ACTIEF € 2,20 Max = 300g.
Diazepam rectiolen Valium rectiolen zijn al een tijdje niet meer in de handel in België. In het buitenland zijn er wel nog diazepam rectiolen gecommercialiseerd (Stesolide rectiolen). Dit betekent dat naast een voorschrift ook een artsenverklaring moet opgemaakt worden. Bovendien dient de apotheker voor elke invoer van een product, dat volgens het KB van 22 januari 1998 onder de regelgeving van psychotrope stoffen valt, een aanvraag te doen bij de dienst der verdovende middelen. Er bestaat een alternatief waarmee de patiënt misschien sneller geholpen is, namelijk via een magistrale bereiding: R/ Diazepam 3 mg Ethanol 0,15 ml Propyleenglycol 0,45 ml Natriumbenzoaat 97,6 mg Benzoëzuur 2,4 mg Polyethyleenglycol 4000 75 mg Povidone K30 (PVP)* 100 mg Water tot 2 ml * Povidone K30 = oplosbevorderend en viscositeitsverhogend.
De houdbaarheid van dit preparaat is maximum 1 jaar. Dit is een magistrale bereiding zonder RIZIV-tussenkomst. (Bron: Formule magistrale bereiding: vraagbox prof. Kinget KUL)
Collegazetje - lente 2008
3
Goed om weten De verhoogde terugbetaling van contraceptiva voor jongeren is verlengd. Dankzij het actieplan voor de vermindering van het aantal tienerzwangerschappen konden meisjes jonger dan 21 jaar genieten van een verhoogde terugbetaling van de pil en andere contraceptiva. De regeling liep eind 2007 af, maar die periode is intussen verlengd tot eind juni 2008. Mogelijk zal de maatregel daarna nog verder verlengd worden. Door de referentieterugbetaling kan het remgeld van de originele pillen stijgen indien een generiek op de markt komt. Bijvoorbeeld: sinds 01/01/2008 wordt de pil Nora® terugbetaald voor meisjes < 21 jaar, daardoor zijn de identieke originele specialiteiten (Microgynon®30 en Stediril ®30) niet meer gratis voor jonge meisjes. Het geneesmiddel Acomplia® (rimonabant) is beschikbaar in België vanaf 01/02/2008. Er is een dringende intrekking gebeurd op 13 maart 2008 van Nifluril 3 % zalf. De terugtrekking is een gevolg van het resultaat van een kwaliteitscontrole, waarbij in een aantal loten van Nifluril 3 % zalf een microbiologische afwijking werd gevonden. Het teruggevonden micro-organisme (Candida Guillermondil) is een commensaal kiem die slechts ziekteverwekkend is in aanwezigheid van risicofactoren, meer bepaald bij immuun gedeprimeerde patiënten met een beschadigde huid. Er is een geneesmiddelenspecialiteit op basis van melatonine geregistreerd (Circadin® 2mg 21 tabl.) en deze is sinds januari 2008 beschikbaar. Het wordt voorgesteld voor de korte termijnbehandeling van slapeloosheid bij patiënten van 55 jaar en ouder. Jet-lag wordt niet als indicatie vermeld in de bijsluiter. De plaats van melatonine bij slaapstoornissen is beperkt. De verkoop van melatonine als voedingssupplement blijft wel degelijk verboden. Sanofi Pasteur MSD heeft een Europese goedkeuring aangevraagd van het 1ste seizoensgebonden griepvaccin dat via intradermale micro-injectie kan worden toegediend. Het ID vaccin induceerde (klinische studies bij meer dan 7000 patiënten) een hogere graad van seroprotectieve immuunrespons tegen alle geteste influenzastammen, in vergelijking met de standaard intramusculaire griepvaccinatie bij deelnemers boven de 60 jaar. De kleur van de tabletten Isoptine® 40mg, 80mg, 120mg is veranderd. De tabletten zijn niet meer geel maar wit, omdat er geen gele kleurstof meer wordt gebruikt bij de samenstelling van het product. MEA beveelt de goedkeuring aan van dabigatran etexilate, een nieuw oraal anticoagulans van Boeringer Ingelheim. Dabigatran etexilate, een nieuwe direct orale thrombine inhibitor, zal dan de primaire preventie van thromboembolische veneuze voorvallen bij volwassenen na een chirurgische ingreep bij een volledige heup of knieprothese als indicatie hebben. Het zal door Boehringer gecommercialiseerd worden onder de naam Pradaxa®. De firma Merck Generics heeft Merck ASA® 80mg 60 tabl. (acetylsalicylzuur) op de markt gebracht. Merck ASA zijn dispergeerbare tabletten die de patiënt in een ruime hoeveelheid water moet laten uiteenvallen. Deze vorm van acetylsalicylzuur 80mg is terugbetaald in cat. B zonder attest. Butazolidine® werd van de markt teruggetrokken in januari 2008. Fenylbutazon kan wel nog magistraal worden voorgeschreven. Omwille van ernstige ongewenste effecten is spondylitis ankylosans de enige indicatie van fenylbutazon. Serevent aërosol 25mcg/120doses zal geleidelijk vervangen worden door Serevent Evohaler 25mcg/120 doses. De prijs en de voorwaarden van terugbetaling zijn identiek. Serevent Evohaler bevat het nieuwe CFK-vrije drijfgas en voldoet aan de nieuwe milieuvereisten.
4
Collegazetje - lente 2008
RIZIV wil komaf maken met grensshopping Wie tijdelijk in het buitenland verblijft en medische zorgen nodig heeft om zijn verblijf voort te zetten, heeft daar, op grond van de Europese ziekteverzekeringskaart recht op. In Nederland betekent dit onder meer dat er geen remgeld wordt gevraagd voor tal van voorschriftplichtige geneesmiddelen. De kosten worden achteraf verhaald op het land van oorsprong, voor de Belgen dus het RIZIV. Het gaat hier dus om een onterecht gebruik van de Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK). Het RIZIV heeft ondertussen al contact opgenomen met de Nederlandse overheid, en onderzoekt momenteel welke maatregelen kunnen ondernomen worden om een zo correct mogelijk gebruik van de EZVK door Belgische verzekerden te garanderen.
Trileptal® Sinds 1 januari 2008 betaalt de patiënt een remgeld voor Trileptal®, ook al is dit een medicament met terugbetalingscategorie A. Dit is te wijten aan het feit dat Trileptal® sedert 1 januari 2008 onder de referentieterugbetaling valt (generiek = Merck oxcarbazepine). Aangezien de publieksprijs van Trileptal® hoger is dan de terugbetalingbasis, is er maar terugbetaling tot aan deze vergoedingsbasis . Het verschil wordt toegevoegd aan het remgeld en is dus ten laste van de patiënt. Sommige firma’s van de originele specialiteit laten hun prijzen dan dalen, opdat het gratis blijft voor de patiënt, maar dit is (nog) niet gebeurd voor Trileptal®.
Champix® (varenicline) vergoedbaar sedert 1 maart ‘08 Champix® 112 tabl. x 1mg wordt vergoed in categorie C als hulpmiddel bij rookstop, mits voldaan is aan volgende voorwaarden: - de behandelende arts dient een aanvraag voor terugbetaling in bij de adviserend geneesheer; - de patiënt moet minstens 18 jaar zijn; - hij/zij moet een proefbehandeling van 14 dagen hebben gevolgd, die aangetoond heeft dat de specialiteit goed wordt verdragen. Deze proefbehandeling wordt niet terugbetaald; - de vergoeding wordt slechts toegestaan voor één verpakking. Zyban® (bupropion) 100 tabl. x 150mg blijft vergoedbaar mits attest. De vergoeding kan toegestaan worden tot max. 3 x 1 verpakking over een periode van 5 jaar.
Uit de handel ANTICHLORIC 100 TABL BUTAZOLIDINE 20 DRAG 200 MG DICETEL 50 TABL FURACINE OPLOS 200 ML MESULID 30 TABL 100 MG NEBACETINE HUIDZALF 20 G
12/12/2007 17/01/2008 21/02/2008 16/12/2007 28/12/2007 4/02/2008
NEBACETINE OOGZALF 6 G NUROFEBRYL 12 ZAK 400 MG ORTHO-GYNEST CREM VAG 80 G SELOZIDE DURETTES 28 TABL SELOZIDE DURETTES 56 TABL SURBRONC GRAN 60 MG 20 ZAK
4/02/2008 11/12/2007 27/12/2007 28/12/2007 28/12/2007 4/01/2008
Getuigschriften voor derdebetalersregeling - Getuigschriften waarop de naam van de patiënt niet werd ingevuld in de daarvoor voorziene ruimte worden niet aanvaard voor terugbetaling door de mutualiteiten. - Indien de patiënt u geen mutualiteitsvignet kan bezorgen, moeten volgende gegevens op het getuigschrift vermeld worden om de derdebetalersregeling te kunnen toepassen: • nummer van de mutualiteit waarbij de patient aangesloten is; • KG1/KG2; • INSZ = rijksregisternummer (11 cijfers: DDMMJJ xxx xx, waarbij DDMMJJ = geboortedatum).
Collegazetje - lente 2008
5
Moxifloxacine (Avelox® / Proflox®): veiligheidsinformatie De firma’s Bayer NV en Therabel Pharma stuurden een omzendbrief in verband met risico’s op ernstige leverreacties en levensbedreigende, bulleuze huidreacties bij de behandeling met moxifloxacine. De bijsluiter werd bijgewerkt rekening houdend met deze informatie. Aan patiënten moet geadviseerd worden om de behandeling te stoppen en contact op te nemen met de arts als symptomen van deze reacties optreden.
Voedingsondersteuning: orale klinische voeding De gemiddelde hedendaagse voeding bestaat uit circa 10 % eiwitten, 40 % vetten en 50 % koolhydraten. Spreken we echter van een gezond dieet, dan raden deskundigen een verhouding aan van 10 % proteïnen, 25-30 % vetten en 65 % koolhydraten (inclusief vezels), uiteraard aangevuld met de nodige vitaminen, mineralen, essentiële veten aminozuren. Ondervoeding kan verschillende oorzaken hebben. Algemeen situeren de problemen zich ofwel bij een verminderde voedselinname (bvb. slikproblemen, geen zin ten gevolge van….), een slechte vertering en absorptie, een grotere metabole vraag naar nutriënten of een verhoogd verlies aan nutriënten (bvb. braken/diarree). De gevolgen van ondervoeding zijn van allerlei aard: vatbaarder voor infectie, vertraagde wondheling, impact op hart- en longfunctie, spierzwakte, … Volgens het National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) kan een voedingsinterventie overwogen worden bij mensen die ondervoed zijn, als één van onderstaande regels van toepassing zijn: - een BMI kleiner dan 18,5 kg/m2; - meer dan 10 % ongewenst gewichtsverlies in de laatste 3 tot 6 maanden; - een BMI kleiner dan 20 kg/m2 en meer dan 5 % ongewenst gewichtsverlies in de laatste 3 tot 6 maanden. Verder kan een voedingsinterventie ook overwogen worden bij mensen met een verhoogd risico op ondervoeding, gedefinieerd als één van onderstaande regels (NICE): - weinig tot niks gegeten gedurende meer dan 5 dagen en/of waarschijnlijk weinig tot niks eten voor de komende 5 dagen of langer. - een slechte voedingsabsorptie en/of een hoog nutriëntenverlies en/of verhoogde voedingsbehoeften veroorzaakt door bvb catabolisme. Bij patiënten die niet ernstig ziek of gewond zijn, of geen risico op herval hebben, raadt men de volgende dagelijkse innames aan (NICE): - 25-35 kcal/kg/dag totale energie - 0,8-1,5 g protein (0,13-0,24g nitrogen)/kg/dag - 30–35 ml vocht/kg - adequate elektrolyten, mineralen, micronutriënten, en vezels (bij langdurige vloeibare voeding). Gezien een overvoeding mogelijks ook tot problemen leidt, is enige voorzichtigheid aangewezen. De fabrikanten hebben een grote variëteit aan vloeibare voeding op de markt. Onmogelijk om in dit Collegazetje alles samen te vatten. De volgende tabel geeft dan ook enkel een beknopt overzicht van de orale vloeibare voeding, verkrijgbaar in brik (geen op te lossen poeders, geen enterale voeding, etc…). Alle voeding in de tabel kan als bijvoeding worden gebruikt, 1 à 3 porties per dag ter aanvulling van de maaltijden. Maar slechts een selectie daarvan kan als volledige maaltijdvervanger worden gebruikt (meer porties per dag). Bij langdurig gebruik van vloeibare voeding raadt men preparaten aan met vezels.
6
Collegazetje - lente 2008
Firma
Vorm
Smaken
Nutricia
Nestlé
Fortimel 200ml tetra brik
Forticrème 4 x 125g
Clinutren dessert
Pudding
160 125
chocolade, vanille, bosvruchten, mokka karamel, chocolade, perzik, vanille
100
Pudding
150
Drinkvoeding vanille, aardbeun chocolade, koffie
125
Fruitdrank
bessen, citroen/limoen sinaasappel, Pompelmoes, Framboos-Zwarte bes, Peer-Kers
Nestlé
Collegazetje - lente 2008
Nestlé
Nestlé
Nestlé
Clinutren 1,5
Clinutren 1,5 fibre/vezels
Clinutren 1,5 soup
150 150 150 150 150 100 150 150 150 125 100 100
Drinkvoeding aardbei, banaan, sinaas, vanille, chocolade en karamel
Drinkvoeding framboos, perzik/sinaas en vanille/citroen
Drinkyoghurt cassis, frambozen, perzik/sinaasappel, vanille/citroen, ananas
Drinkvoeding chocolade, aardbei, koffie, vanille, banaan, bosvruchten, cassis,
Drinkvoeding vanille
Drinkvoeding abrikoos, banaan, chocolade, koffie, aardbei-framboos, vanille,
Drinkvoeding vanille, pruimen
Drinkvoeding tomaat, groenten, kip
Drinkvoeding vanille, chocolade, karamel, perzik, aardbei
Drinkvoeding vanille
Drinkvoeding vanille
150 100
Fresenius Kabi Drinkvoeding zwarte bessen, perzik, noot, vanille, chocolade
Fresubin original drink
cappuccino
Fresenius Kabi Drinkvoeding vanille, aardbei, karamel, cappuccino, citroen, chocolade
Fresubin energy drink (fibre)
Fresubin energy drink
150
groenten
perzik
neutraal
Drinkvoeding vanille, karamel, aardbei, chocolade, tropical, sinaas, banaan,
Fresenius Kabi Drinkvoeding vanille, aardbei, ananas, karamel, zwarte bessen, tropisch fruit,
Nestlé
Abbott
Pediasure
Peptamen
Abbott
Ensure plus drink
Nestlé
Nutricia
Fortifresh
Nestlé
Nutricia
Nutridrink Yoghurtsmaak
Clinutren ISO
Nutricia
Nutridrink multifibre
Clinutren HP energy
Nutricia
Nutridrink
Evenwichtige drinkvoeding (kan zowel als aanvullende voeding, maar ook als maaltijdvervanger worden gebruikt)
Clinutren fruit
150
Drinkvoeding aardbei, appel, limoen, sinaas, bosvruchten (per stuk ook: abrikoos, ananas, appel/peer, cassis)
150
125
Nutricia
Ensini
150
Drinkvoeding sinaasappel, appel
Drinkvoeding vanille, chocolade, banaan
Fresenius Kabi Drinkvoeding kers, citroen-cola, ananas-sinaasappel, tomaat, appel, zwarte
Fortini multi fibre (kinderen)
Providextra drink
Abbot
Nutricia
Enlive plus
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
250 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
200 ml
220 ml
125g
125g
200ml
200ml
Volume per eenheidsvp.
Energie kcal per 100ml of 100g
Drinkvoeding aardbei, chocolade, vanille, mokka, abrikoos, bosvruchten, koffie
Aanvullende energierijke bijvoeding (geen vervanging voor een volledige maaltijd)
Nutricia
Nutricia
Fortimel Extra
Aanvullende eiwitrijke bijvoeding (geen vervanging voor een volledige maaltijd)
Specialiteit
Energie
200
300
300
200
200
250
300
300
300
250
300
300
300
300
300
250
250
300
330
330
156,25
200
200
300
Kcal per eenheidsvp.
Koolhydr. Vetten
3,8
5,6
5,6
4
3,8
7,5
5,6
5,7
5,6
3
6,25
6
6
6
6
4
3,75
4
3,4
4,8
9,5
10
10
10
13,8
18,8
18,8
12,7
14
15
21
19
21
11
20,2
18,7
18,7
18,4
18,4
27
27,5
33,5
18,8
32,7
15,5
19
10,3
15,6
3,4
5,8
5,8
3,7
3,3
4
5
5,9
5
5
4,92
5,8
5,8
5,8
5,8
< 0,2g
0
-
6,8
-
2,6
5
2,1
5,3
(gram per 100ml of 100g)
Eiwit
Richtprijs eenheidsvp.
€ 1,88
€ 2,22
€ 2,15
€ 2,91
€ 1,38
€ 1,75
€ 2,21
€ 2,24
€ 2,21
€ 2,10
€ 1,99
€ 2,17
€ 2,24
€ 2,24
€ 2,20
€ 1,86
€ 2,36
€ 1,85
€ 2,10
€ 2,05
€ 2,08
€ 1,84
€ 1,85
€ 2,53
(vaak 4 eenheden/verpakking)
Voedingsondersteuning: orale klinische voeding - vervolg -
Bronnen: http://www.nice.org.uk; http://www.epuap.org/guidelines/dutch2.html; http://www.nestlenutrition.com/; http://www.nutricia.nl; http:// www.nestle.co.uk; http://www.abbottnederland.nl/; http://www.fresenius-kabi.com; www.farmacompendium.be; Farm@dtwin software.
7
