Methodiek I van de kunstwetenschap b nabespreking oefening 1
Toelichting bij de gebruikte criteria
Tekststructuur en –opbouw:
logische tekststructuur? onderlinge samenhang tussen tekstonderdelen en zinnen
Relevantie van de behandelde elementen: (pre-)iconografisch? Relevantie van de behandelde elementen: stilistisch? is wat aan bod komt, relevant? te veel of te weinig? is de geboden informatie correct?
Taalgebruik
correctheid? wetenschappelijk karakter?
Formele aspecten
uitzicht van de paper? interlinie 1,5? formele vereisten in orde? inconsequenties?
Vaak voorkomende fouten 1) formuleer wat je wilt beschrijven op een efficiënte manier Jan Massijs heeft hier gekozen om het moment af te beelden net na de onthoofding van de Assyrische bevelhebber Holofernes. Hij werd door de joodse heldin Judith onthoofd met zijn eigen zwaard dat ze nog in haar hand heeft. Het doorschijnend stofje dat ze draagt, heeft haar geholpen bij de verleiding van Holofernes.
Jan Massijs’ werk Judith met het hoofd van Holofernes toont op de voorgrond de bijbelse Judith met het afgehakte hoofd van de Assyrische generaal Holofernes in haar linkerhand. In de andere hand heeft ze het zwaard waarmee de moord werd gepleegd. In haar rechterhand draagt Judith het beulszwaard waarmee ze zonet de Assyrische veldheer Holofernes, die de Israëlieten belegerde, onthoofd heeft, na hem in zijn krijgstent verleid te hebben. Rechts naast de dode bevindt zich een man die zijn hoofd voorover buigt in een zwarte doek. Hij heeft vleugels op zijn rug.
Rechts naast de dode bevindt zich een engel die zijn hoofd voorover buigt in een zwarte doek. Rechts naast de dode begraaft een engel zijn gezicht in een zwarte doek.
2) integreer de diverse aspecten die je aan bod laat komen tot één doorlopende tekst Het werk is geschilderd in een zeer gelikte stijl. De contouren zijn duidelijk zichtbaar. Met uitzondering van het blauwe kleedje bestaat het werk vooral uit bruintinten.
Op het werk, dat in een gelikte stijl werd geschilderd, zijn de contouren duidelijk zichtbaar. Het werk is geschilderd in een zeer gelikte stijl, met duidelijk zichtbare contouren. Het werk is geschilderd in een zeer gelikte stijl en de contouren zijn duidelijk zichtbaar. Wat het kleurgebruik betreft, geldt dat het werk vooral is opgebouwd uit bruintinten. Op die manier vormt het blauwe kleedje van het kind een kleuraccent dat de aandacht van de toeschouwer trekt. Met betrekking tot het kleurgebruik is het zo dat de kunstenaar opteert voor een palet van bruintinten. Het blauwe kleedje van het kind vormt daarbij een kleuraccent…
De kunstenaar hanteert een palet dat – op het blauw van het kleed na – vooral bestaat uit bruintinten. Het kleed vormt hierdoor een focuspunt en… Er kan hier gesproken worden van een asymmetrische compositie. De focus ligt op het huis en de achtergrond brengt het geheel niet in evenwicht. De toets is los. Het licht komt van achter het huis. Dit is te zien aan het heldere grasveld en de schaduw van de boom naast het huis.
In dit werk is sprake van een asymmetrische compositie met een focus op het huis. Voorts geldt dat de toets los is, en dat het licht in het schilderij van achter het huis lijkt te komen. Dit laatste blijkt enerzijds uit het heldere grasveld, en anderzijds uit de schaduw van de boom naast het huis.
3) begin tijdig een nieuwe zin: neiging tot kommagebruik Op zijn hoofd staat een zwart hoedje met een grote witte pluim, ook het hoedje is versierd met een gele strik.
Op zijn hoofd staat een zwart hoedje met een grote, witte pluim. Ook het hoedje is versierd met een gele strik. Zijn ogen zijn naar links gericht, hij kijkt de toeschouwer niet aan.
Zijn ogen zijn naar links gericht: hij kijkt de toeschouwer niet aan.
4) herneem tijdig het betekenisvolle substantief waarop je zin betrekking heeft De contouren zijn picturaal en het heeft een piramidale compositie.
De contouren zijn picturaal en het werk heeft een piramidale compositie.
5) geef iedere zin een hoofdwerkwoord! Achter het gezelschap definieert één architecturaal gegeven de compositie, de kroeg. Een redelijk sober gebouw bestaande uit twee verdiepingen met vooraan een uitbouw.
Achter het gezelschap definieert één architecturaal gegeven de compositie: de kroeg. Het is een erg sober gebouw… De kroeg, een erg sober gebouw van twee verdiepingen en met vooraan een uitbouw, definieert de compositie.
6) vermijd ‘er’ ~ vaak overbodig en doet afbreuk aan het wetenschappelijke karakter van je zin. Op de tegelvloer ligt er een os.
Op de tegelvloer ligt een os. Boven aan de trap, rechts in het schilderij, staat er nog een vrouw.
Boven aan de trap, rechts in het schilderij, staat nog een vrouw.
7) vermijd een subjectief taalgebruik
De schilder heeft duidelijk genoten van het aanbrengen van de versiersels. Op het schilderij zien we het lugubere portret van een moordenares.
8) let op met stijletiketten
Er is een diepe plooival, waardoor het schilderij bij de barok onder te brengen is.
9) gok niet wat er is voorgesteld
cf.: de verfwrijver (brood kneden, leunen, graveerplaat maken, drukken, boetseren, hout schaven als Jozef de Timmerman) De man ligt er vrijwel levenloos bij.
10) wees correct
een bijbelverhaal is geen mythe! als je het hebt over ‘links op het doek’, controleer dan of het werk effectief op doek is
11) wees specifiek roodbruinachtige
vermijd het woord vrij (een vrij gelikte toets, vrij donker) -> eerder, enigszins. Ook een woorden als redelijk (redelijk bewolkt) kun je beter vervangen door een wetenschappelijker klinkend alternatief.
12) overige vermijd een overdosis aan verkleinwoorden
vermijd persoonlijke voornaamwoorden, ‘ons’, ‘we’, ‘je’, ‘u’ schrijf geen weerbericht wanneer je een wolkenhemel beschrijft let op met Vlaams en al helemaal met Vlaamse School’! interlinie 1,5! wees te allen tijde CONSEQUENT!
