Met
NAH terug in de klas
Wies Schelfhout 3-6-2015
Terug naar (eigen) school maar dan…
• Herkenning • Erkenning • Start traject
Vertaling van medisch naar praktisch
Een voorbeeld: MMMMMMMM M M M M M M MMMMMMMM
“Links beschadigd”
“Rechts Beschadigd” M M
M M M M M M M M M M M M M M M M M M
Voorbeeld
Voorbeeld
voorbeeld
voorbeeld
Van complex………..
…………..Naar overzichtelijk
Combinaties en invloeden
Buurt Ouders Familie Sport
Broers/zussen
NAH-er
Vrienden
Gemeenschap
Baantje
Klasgenoten School
Signaleringslijst: voor kinderen van 0 tot 19 jaar www.vilans.nl/onderwijsprotocolnah
+ nah signaleringslijst. afzonderlijk ingevuld door ouders en lesgevende
Vragen gaan over:
• • • •
Motoriek Cognitie Emoties en gedrag Zorgbeleving ouders (omgeving)
Invullen door meerdere disciplines: Is het kind qua functioneren zwakker dan leeftijdgenoten?
Ja, *ter beoordeling van beller: staat ontwikkeling in de weg
Ja, * ter beoordeling van beller: staat ontwikkeling niet in de weg
Nee
Weet niet
Indien ja: Wat is er anders?
En dan het zorgteam A. Conclusie n.a.v. gesprek door beller Beschrijf hier je conclusie: -
Zijn er na het ongeval/letsel veranderingen gesignaleerd? Zo ja, zijn deze zorgelijk en staan ze de ontwikkeling in de weg? Wat is je advies voor het basisteam?
Casuïstiek Casussen uit eigen praktijk op basisschool – voortgezet onderwijs – HBO - universiteit
G te E • Okt. 1993: G zit in Havo 3. raakt moe, afwezig, traag, misselijk. Arts denkt CVS ….gaat vanzelf over !!!?? • Januari 1994: blijvende klachten, meer onderzoek, tumor zo groot als een pingpong bal. • 2x operatie en 24 x bestraling. • Aanvraag cluster 3 indicatie • NPO in 1995: advies HAVO 4 en dan naar MBO. • Intensieve begeleiding binnen Havo en afgerond, aangepast traject voortgezet in HBO. AB gestopt 2 jaar langer over HBO gedaan maar afgerond • Zit nu in 2e jaar van Master Life Scienses in A’dam • Actief bij de VOKK als maatje voor jonge kids met kanker
Wat was nodig? • • • • • • • • •
Rustmomenten in rooster. Wel volle dagen school. Aanpassing in schoolprogramma. MOET- MAG Vervroegde profielkeuze Verlengde toets weken Verlengde toets tijd (vgl. dyslexie) Ondersteuning thuis ( ouders broertje) Voorlichting op VO – HBO en gesprekken met SLB HBO …dubbele toetsen…hoe wordt er gevraagd … Uitleg bij stage bedrijven over medische achtergrond
P te G • • • • • • • • • • •
Advies PO/CITO = VWO. Groep 8 aangereden op fiets door automobilist. Gestart op Havo Havo 3 …gedrag !! Eigenlijk naar VMBO 3 Letselschadetraject gestart NPO – psychiater – Ritalin – thuisbegeleiding Aanvraag indicatie cluster 3 Gezinsvervangende woonvorm 3 jaar Particulier onderwijs VMBO – HAVO –VWO HBO 1 – HBO 2 intensief contact met SLB-er Op kamers – kamerbegeleiding
Wat is nodig ? • • • • • • •
Planning Agendagebruik Spiegelen - feedback Kamertraining ondersteuning Gesprekspartner Contacten met ouders Contact met advocaat en verzekering
J te D - Complexe geboorte - Ontwikkelingsachterstand cognitief en fysiek - Steeds binnen speciale setting JRK – SBO – VSO (zml) - Onvoldoende erkenning - Acceptatie - Verdriet – teleurstelling – “rouwproces”
Wat was / is nodig ? • • • • •
duidelijkheid in schoolvormen SO – SBO Indicatieaanvraag waardoor speciaal onderwijs mogelijk werk Acceptatie bespreekbaar maken “Brussen” cursus Zorgen voor invulling vrije ruimte ( vb. kookles met de 3 kinderen) • Toekomst (verwachting) ta. Wonen – werken – vrije tijd.
A te A • Mei 2012 Ongeval met fiets – auto (chauffeur doorgereden – wel achterhaald) • Zat in 4 VWO en ging over naar 5 VWO regulier • Liep vast – thuisblijver – medisch traject ……uiteindelijk erkenning NAH • Particulier onderwijs
Wat is nodig ? • • • •
Jaar gedokterd om erkenning te krijgen. School lukte niet – terug naar VWO 4 in ’13 – ’14 Particulier onderwijs met jaarklassensysteem Blokkeert volledig omdat ze weer in VWO 4 zou moeten starten (= dus 3e keer) • Andere particuliere school die Op Maat onderwijs aanbiedt in ’14- ‘15 • Altijd zorgen voor alternatief voor als het niet lukt • Gespreid examen 1 2 3 tijdsvak e
e
e
R te T • Feb. 2014 ongeval (fiets – auto) • Hersenschudding en zal binnen 1/2 jaar over zijn hoopte de arts. • Klachten zijn concentratie, moe, energietekort, niveau lukt niet meer. • Sept. ‘14. school weet het niet meer en adviseert VSO ??? Maar dan kan niet ivm Passend Onderwijs. ???
En nu • Melding in het Zorg Advies team ( = ZAT) Arts van het ZAT bij neuroloog spoed vragen om NPO. Doel: passend vervolgopleiding • Contact met school om duidelijkheid van SWV in de regio te krijgen. • Aanvragen van zorgarrangement om ondersteuning te krijgen
B te L • Ongeval okt. 2014 • Schedelbasisfractuur en 2 ruggenwervels gebroken • Kon het niet opbrengen om naar school te gaan na redelijk herstel • Opgenomen in revalidatiecentrum voor 3 maanden • Advies was om ‘15-’16 te starten met MBO/ CIOS ????
En nu • Alternatief was niet aangeboden / plaatsing binnen MBO nog niet geregeld • Gesprek bij BreinSupport gepland • B mocht zelf kiezen en koos na een week voor transitieklas. • Toch op gesprek geweest bij MBO – die adviseerde haar om NIET te starten • TLV aangevraagd via oude school • 1 tussenjaar bij de transitieklas ‘15-’16
Passend Onderwijs en dan… • • • • •
Geen rugzakjes maar arrangementen Geen geld naar AB maar naar SWV SWV mogen zelf inhoud geven aan…de hulp Waar blijft kennis vanuit AB - spec. onderwijs Hoe blijven SWV-en op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen • Netwerken moeten behouden blijven maar hoe?
“Gouden” regels voor het werken met NAH leerlingen: •
Houd rekening met vertraagd tempo van informatieverwerking; pas je eigen tempo aan, korte opdrachten in, geef de leerling meer tijd. Voorkom tijdsdruk.
• •
Een leerling met NAH heeft vaak moeite zich te concentreren: zorg voor een rustige werkplek, met weinig afleiding. De leerling heeft vaak moeite met het aanbrengen van structuur; geef een dag- en weekindeling. Geef vaak kernpunten aan voor houvast en bied voorspelbaarheid. Geef korte, overzichtelijke en afgebakende opdrachten. Bied opdrachten 1 voor 1 aan. Maak een stappenplan bij onoverzichtelijke opdrachten. Vertaal de theorie naar de praktijk, vaak heeft een leerling met NAH hier moeite mee. Bij geheugenproblemen leren werken met allerlei geheugensteuntjes (agenda, alles op vaste plaatsen). Herhaal belangrijke informatie meerdere keren en op verschillende manieren (bv. laten zien en horen). Controleer of de informatie is aangekomen. Laat eventueel de informatie opschrijven. Vul leegte in het geheugen soepel en vanzelfsprekend aan. Geef doelen voor korte perioden en leg deze vast (i.v.m. geheugenproblemen). Zorg dat de doelen realistisch en haalbaar zijn. Overvraag en overschat de leerling niet. Stel niet dezelfde eisen als voor het letsel! Je ziet soms niks aan hem/haar, maar hij/zij heeft wel een specifieke gebruiksaanwijzing. Ook de leerling zelf zal soms moeite hebben om zichzelf goed in te schatten. Houd hier rekening mee. Bij communicatieproblemen: luister en observeer tegelijk. Geef de leerling de tijd en rustmomenten die hij/zij nodig heeft, hij/zij kan sneller overbelast zijn. Noodzakelijke veranderingen in het gedrag moeten veel geoefend worden, de leerling zal dit veelal leren door inslijpen. Stel duidelijke grenzen. Versterk en herhaal positieve ervaringen. Help de leerling bij het uitvoeren van een goede bedoeling, zodat deze niet mislukt. Waardeer ook de poging zelf. Heb er begrip voor dat gevoelsuitingen een gevolg van het letsel kan zijn, maar ook een reactie kan zijn op de beperkingen die de leerling nu ervaart. Humor mag, boos zijn af en toe ook. Probeer geduldig te blijven met het zoeken naar mogelijkheden. Probeer open te blijven staan voor adviezen en opmerkingen, zie (het vragen van) hulp niet als falen. Houd er rekening mee dat er niveauverschil kan zijn in de acceptatie door ouder, leerling, gezin en dat deze invloed kan hebben op het gedrag. Verbeter geduldig bij het fout inschatten en een sociale situatie, geef een gedragslijn aan. Wees alert op misverstanden door het verkeerd inschatten van een situatie. Beloon adequaat sociaal gedrag, ook als het spontaan optreedt. De leerling is onderdeel van het gezin, zorg dat het hele gezin betrokken blijft bij het nemen van beslissingen die school neemt. Bij schoolkeuze moet men rekening houden met de leermogelijkheden en daarnaast ook met de inrichting, de grootte, Bereikbaarheid en betrokkenheid van school. Een leerling met NAH heeft behoefte aan deskundige, aangepaste, individueel afgestemde en een flexibel onderwijsaanbod!
• • • •
• • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Vragen?
