Met het oog op integriteit Over gedrag en handelingen
Integer denken en doen 2
Een goede reputatie komt te voet en gaat te paard. Met andere woorden, het kost veel tijd en moeite om een goede naam op te bouwen. Vervolgens kan je zorgvuldig opgebouwde imago in een oogwenk onderuit worden gehaald door een incident dat in de publiciteit komt. De voorbeelden van excessen, z elfverrijking en regelrechte corruptie liggen wat dat betreft voor het oprapen.
De rode draad in dergelijke berichten is vrijwel altijd het gebrek aan integriteit bij bestuurders of medewerkers van een organisatie. Integriteit is niets anders dan oprechtheid in je denken en handelen, een karakter eigenschap die de meeste mensen van huis uit hebben meegekregen. Voor woning corporaties geldt in het bijzonder dat integriteit en transparantie als vanzelfsprekend deel uit maken van je opdracht tot het genereren van maatschappelijk rendement. Je moet eerlijk en open zijn over je doelstellingen en over de manier waarop je die behaalt.
Integriteitscode Daar past bij dat je als woningcorporatie ook vastlegt wat die integriteit precies inhoudt, wat de dilemma’s in de praktijk kunnen zijn en hoe je integer of niet-integer handelen kunt meten. Om die reden hebben we de Integriteitscode Elan Wonen vastgesteld. De code vormt een richtsnoer voor het beoordelen van juist die situaties die zich in het grijze gebied tussen integer en niet-integer handelen. Ook omvat de code structurele maatregelen waarmee we integer denken en handelen willen verankeren in onze organisatie. Je treft deze code op pagina 4 van dit boekje aan.
Klokkenluidersregeling We hechten een zo groot belang aan integriteit dat we elke drempel voor het melden van misstanden weg willen nemen. We bieden iedere medewerker die aan de bel trekt als het gaat om niet-integer handelen, bescherming. Dit gegeven, en de te volgen procedure voor het melden van onoorbaar gedrag, is vastgelegd in de Klokkenluidersregeling Elan Wonen op pagina 18.
Vertrouwenspersonen Integriteit is iets voor alle niveaus en geledingen van onze organisatie. Elan Wonen is immers zo integer als haar medewerkers. Om elke medewerker bij gesignaleerd niet-integer handelen behulpzaam te zijn, hebben we twee vertrouwenspersonen aangesteld. Zij bieden advies en bijstand aan iedereen die daarom vraagt, of het nu gaat om het anoniem luiden van de klok of het signaleren van ongewenst gedrag als pesten en seksuele intimidatie.
Tot slot We vertrouwen erop dat dit boekje een bijdrage levert aan het uitgangspunt dat Elan Wonen oprecht omgaat met mede werkers, klanten, leveranciers en de samen leving als geheel.
Gedragsregels bedrijfsmiddelen Een onderdeel van integer handelen binnen de organisatie is de manier waarop mede werkers omgaan met bedrijfsmiddelen zoals een bedrijfsauto, mobiele telefoon of internet. Hiervoor zijn specifieke en gedetailleerde richtlijnen opgesteld en vastgelegd in de Gedragsregels Bedrijfsmiddelen Elan Wonen, te vinden op pagina 12.
Grischa Lowinsky, directeur Elan Wonen
3
integriteit
Integriteitscode
Elan Wonen
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
Met het oog op
Inhoud
Elan Wonen 12
Klokkenluidersregeling
4
Elan Wonen 18
Integriteitscode
Elan Wonen
4 Inleiding
Integriteit is een helder begrip en een voor de hand liggende eigenschap. Iedereen voelt wel automatisch aan wat deugt en wat niet deugt, wat eerlijk is en wat corrupt. Daarnaast hebben we als samenleving en als organisatie onze normen en waarden, onze wetten en regels. Toch is er een schimmig gebied. In de dagelijkse praktijk kunnen zich altijd situaties voordoen waarin twijfel ontstaat. Is dit wel helemaal netjes? Hoever buigen regels totdat ze worden overschreden? Heldere richtlijnen geven duidelijkheid. Daarom heeft Elan Wonen deze integriteitscode opgesteld, die op basis van defini ties, afspraken en regels aangeeft hoe elke unieke situatie moet worden beoordeeld. U itgangspunt is dat Elan Wonen oprecht omgaat met medewerkers, klanten, leveranciers en de samen leving. De code geeft op praktische wijze aan wat wel en niet kan, en hoe dit ‘meetbaar’ is. Ook wordt a angegeven hoe nietinteger handelen kan worden gemeld. We willen voorkomen dat de integriteitscode een papieren tijger wordt. Integer handelen moet immers een vanzelfsprekendheid zijn en blijven binnen onze organisatie. Om die reden zijn tal van structurele maatregelen getroffen die het begrip integriteit verankeren in ons gemeenschappelijk normbesef en in ons dagelijks handelen. Deze activiteiten maken onverkort deel uit van onze integriteitscode.
Inhoud 5 Code met richtlijnen Integriteit Klanten en collega’s Wat verstaan we onder pestgedrag? Wat verstaan we onder seksuele intimidatie? Wet- en regelgeving Leveranciers Geschenken en voordelen Bedrijfsbelang? Proportioneel? Situationeel? Gebruik bedrijfsmiddelen Transparantie Begunstigde Onafhankelijkheid in relaties Nevenfunctie Vertrouwelijke informatie Melden niet-integer handelen Structurele maatregelen binnen Elan Wonen Bijlage 1: Voorbeelden integer handelen
9
10
11
Elan Wonen
Integriteitscode
7 7 7 7 7 8 8 8 8 8 8 8 9 9
Integriteitscode
Bijlage 2: Functielijst voor vereiste ‘verklaring van goed gedrag’
6 6 6 6
Elan Wonen
Elan Wonen
Integriteitscode 6
Wat verstaan we onder
pestgedrag?
In het maatschappelijk debat over integriteit is men het eens over de behoefte aan een integriteitscode ter preventie van fraude en ander o ngewenst gedrag. Deze behoefte bestaat ook in onze sector. Integriteit en transparantie zijn van cruciaal belang voor het opbouwen en behoud van ons imago en binnen de dienstverlening aan klanten. Code met richtlijnen Integriteit gaat over normen voor gedrag. Iedereen weet ongeveer wat wel en niet mag, maar er is altijd een grijs gebied. Wat de één net wel acceptabel vindt, is voor een ander wellicht uit den boze. Daarom leggen we heldere normen en afspraken vast. In deze code worden richtlijnen beschreven omdat het onmogelijk is ieder (mogelijk) voorval te beschrijven. Deze richtlijnen vormen tezamen met in het maatschap pelijk verkeer geldende normen en waarden een transparant kader bij de uitoefening van verantwoordelijkheden. Geen enkele situatie is hetzelfde. Iedere medewerker moet in elke nieuwe situatie opnieuw beoordelen hoe gehandeld moet worden binnen de kaders van de code om de schijn van overtreding te voorkomen. Ook de schijn van belangenverstrengeling dient te worden vermeden. Bij twijfel overlegt een medewerker altijd met zijn of haar leidinggevende. Alle vragen over juistheid van het eigen handelen of dat van anderen worden direct, discreet en met alle zorg en respect behandeld. Alle medewerkers, samenwerkingspartners en leveranciers worden geacht te handelen op basis van deze code. Belangrijk is ook dat mensen buiten Elan Wonen weten op welke wijze wij omgaan met integriteit en op basis van welke uitgangspunten wij willen samenwerken. Deze code moet ook die duidelijkheid scheppen.
Integriteit Elan Wonen voert haar activiteiten oprecht en open uit met respect voor haar doelstellingen, de belangen van degenen met wie zij zaken doet en voor de samenleving in het algemeen. Het zakelijk en maatschappelijk belang staat altijd voorop, niet het persoonlijk belang. Integriteit en transparantie worden nooit ondergeschikt gemaakt aan de resultaat doelstellingen. Medewerkers van Elan Wonen realiseren zich dat zij bij een corporatie werken die maatschappelijk-sociale doelstellingen heeft en aanvaarden dit als leidend motief voor de uitoefening van hun werk.
Klanten en collega’s We behandelen onze klanten en collega’s met respect, ongeacht hun afkomst, religie, etniciteit, seksuele geaardheid of politieke overtuiging. Verbale of non-verbale uitingen met een discriminerend of seksistisch karakter passen daar niet bij. We spreken met respect over onze klanten. Elan Wonen biedt een veilig en prettig werkklimaat. Collegialiteit en respect horen daarbij. We kennen en herkennen de grenzen van anderen en blijven kritisch over onszelf. Discriminatie, agressie, pesten en (seksueel) geweld worden niet getolereerd.
Wat verstaan we onder pestgedrag? Bij pesten gaat het om vijandig, vernederend of intimiderend gedrag dat steeds is gericht op dezelfde persoon. Het gebeurt vaak en
edurende lange tijd. Door pestgedrag wordt g de werksfeer onaangenaam en onveilig. Voor degene die gepest wordt, maar ook voor de collega’s daaromheen. De produc tiviteit onder iedereen die ermee te maken heeft, kan afnemen. Bij degene die gepest wordt, kunnen stress en een gevoel van minderwaardigheid ontstaan, waardoor het risico op arbeidsongeschiktheid ontstaat. Het is zelfs denkbaar dat iemand zich gedwongen voelt ontslag te nemen.
7
Wat verstaan we onder seksuele intimidatie? Bij seksuele intimidatie gaat het om regelmatig op het werk geconfronteerd te worden met dubbelzinnige opmer kingen, pornografische afbeeldingen, ongewenste handtastelijkheden of (pogingen) tot aanranding of verkrachting. De dader kan een collega zijn, maar ook een klant, leverancier of s amenwerkingspartner. Net als bij pestgedrag ontstaat een onveilig en onaangenaam werkklimaat. De productiviteit kan afnemen. Bij degene die geïntimideerd wordt, kan stress en dus arbeidsongeschiktheid ontstaan. De onderwerpen pestgedrag en seksuele intimidatie zijn ook een thema binnen ons arbobeleid.
Wet- en regelgeving
Leveranciers Elan Wonen maakt gebruik van leveranciers op basis van hun capaciteiten (expertise) en kwaliteit. Reputatie en betrouwbaarheid maken daar deel van uit. Onder leveranciers worden ook (onder)aannemers verstaan.
In de inleiding werd al aangegeven dat het onmogelijk is ieder mogelijk voorval waarbij integriteit een rol speelt, te beschrijven. Dat is zeker zo bij het aanbieden of aannemen van geschenken en/of het verkrijgen van voordelen. Hieronder worden ook diners, lunches en borrels verstaan. We werken daarom met een drietal afwegingen die moeten helpen bij de vraag of iets acceptabel is. Bedrijfsbelang? Zowel de medewerker als zijn leidinggevende maakt een afweging tussen het eigen belang van de medewerker en het bedrijfsbelang. Het bedrijfsbelang is altijd duidelijk aanwijsbaar en herkenbaar en het enige wat telt. Dat een attentie soms ook in het belang is van een mede werker, kan een plezierige bijkomstigheid zijn maar het is nooit een bepalende factor.
Elan Wonen
Geschenken en voordelen
Integriteitscode
Integriteitscode
Elan Wonen houdt zich aan de wet- en regelgeving. Iedereen is in ieder geval op de hoogte van de voor zijn vakgebied relevante wet- en regel geving en handelt daarnaar. Tegelijkertijd weten we dat wet- en regel geving zeer uitgebreid en soms complex is. Bij twijfel neemt de mede werker de verantwoordelijkheid om uitleg te vragen bij een collega of leidinggevende. In noodzakelijke gevallen wint Elan Wonen juridisch advies in.
Elan Wonen
Elan Wonen
Integriteitscode 8
Integer handelen moet ‘tussen de
oren zitten’
Proportioneel? Een attentie moet altijd proportioneel zijn. Oftewel: in verhouding tot de gelegenheid en de ontvanger. Een rondrit in Nederland langs gerealiseerde projecten van een architect met wie we overwegen zaken te gaan doen, is proportioneel. Als een van zijn projecten toevallig in Barcelona staat, is dat een brug te ver. Situationeel? De omstandigheden waarin een attentie ontvangen of aangeboden wordt, moet in een logische context plaatsvinden. Het succesvol afronden van een project met een etentje is dat. Prijsonderhandelingen tijdens een diner dat aangeboden wordt door een mogelijk nieuwe leverancier zijn dat niet.
Gebruik bedrijfsmiddelen Voor privégebruik van bedrijfsmiddelen gelden dezelfde drie afwegingen als voor ‘geschenken en voordelen’. Er gelden buiten integriteit ook andere regels ten aanzien van bedrijfs middelen. Deze zijn apart beschreven in ‘gedragsregels bedrijfsmiddelen’.
Transparantie Openheid is een belangrijk onderdeel van integriteit. Los van de drie afwegingen of iets in het bedrijfsbelang, proportioneel en situationeel is, moet een geschenk of voordeel daarom altijd bij de leidinggevende gemeld worden en/of in overleg plaatsvinden.
Begunstigde Dat een medewerker een acceptabel geschenk krijgt van een leverancier, wil niet zeggen dat die specifieke medewerker daar ‘recht’ op heeft. Soms is het principe van ‘het verdelen van de fooienpot’ in een restaurant een logischer keuze. Het is aan de leidinggevende te bepalen wat er met het geschenk gebeurt.
Onafhankelijkheid in relaties Medewerkers van Elan Wonen mijden persoonlijke activiteiten en financiële belangen die nadelig kunnen zijn voor Elan Wonen. Zelfs persoonlijke relaties die op geen enkele wijze worden misbruikt, hebben namelijk integriteitsaspecten in zich en ook de schijn van belangenverstrengelingen moet vermeden worden. De richtlijn is dat er geen opdrachten worden verstrekt aan familie of persoonlijke relaties. Soms is het in het bedrijfsbelang om wel met familie of een persoonlijk contact zaken te doen. Exclusieve kennis of kunde bijvoorbeeld. Ook hier is transparantie een waarborg. Maak de relatie duidelijk. Maak duidelijk waarom toch voor hem is gekozen en betrek anderen bij het proces. Een tweede waarborg is de fiattering door de leidinggevende. Zakendoen met familie of met een persoonlijk contact wordt altijd besproken met de leidinggevende. De leidinggevende beslist of dit acceptabel is of niet.
Nevenfunctie Medewerkers van Elan Wonen zijn verplicht toestemming te vragen voor alle nevenwerkzaamheden (in loondienst voor derden of voor eigen rekening). Zie verder artikel 2.5 CAO Woondiensten.
Vertrouwelijke informatie Medewerkers van Elan Wonen hebben regel matig toegang tot vertrouwelijke gegevens van klanten en/of medewerkers. Klantgege vens worden alleen gedeeld met collega’s indien dit een functioneel doel dient. Privégegevens van medewerkers hebben te allen tijde een vertrouwelijk karakter en vallen onder de geheimhoudingsplicht. Daarnaast kunnen medewerkers op de hoogte zijn van beleidsvoornemens van Elan Wonen. Deze informatie valt ook onder de geheimhoudingsplicht als door mededelingen daarover nadeel voor de organisatie zou kunnen ontstaan.
9
Melden niet-integer handelen Flitspalen zorgen er niet voor dat er nooit meer te hard wordt gereden. Deze code waarborgt niet dat er in elke situatie integer wordt gehandeld. Medewerkers kunnen dus geconfronteerd worden met niet-integer handelen van een collega. De klokkenluidersregeling voor niet-integer handelen vormt een apart hoofdstuk. Het is van belang te weten dat we het melden van niet-integer handelen (van bijvoorbeeld een collega, leverancier of klant), evenals het willens en wetens onterecht melden van een vermoeden van een misstand, ook verstaan onder integriteit. Met het laatste wordt gedoeld op een melding waarvan na onderzoek onomstotelijk vast is komen te staan dat de melding louter en alleen is gedaan om een ander te beschadigen en in diskrediet te brengen.
Structurele maatregelen binnen Elan Wonen
Elan Wonen
1. Elan Wonen heeft twee vertrouwenspersonen aangesteld; 2. iedere medewerker van Elan Wonen ontvangt het boekje ‘Met het oog op integriteit’ en ondertekent een ontvangstbevestiging; 3. implementatie door middel van dilemmabijeenkomsten met alle medewerkers; 4. scannen en aanpassen van AO/IC-procedures. Procedures waarbij een grote waarde in het spel is (bijvoorbeeld aanbestedingen) zijn altijd zo ingericht dat hierbij meerdere personen betrokken zijn; 5. bij werving en selectie speelt integriteit altijd een rol. Opgevoerde opleidingen en diploma’s worden bij twijfel getoetst op waarheid/ echtheid. Het kunnen overleggen van een verklaring van goed gedrag is voor een aantal functies voorwaarde voor een arbeidsovereen komst met Elan Wonen. De betreffende functies zijn vastgelegd in bijlage 2; 6. de integriteitscode wordt aan iedere nieuwe medewerker verstrekt. In het introductieprogramma, thema: de organisatie, wordt het onderwerp integriteit ook behandeld; 7. integriteitsthema’s uit de praktijk worden behandeld in het werk overleg. Zo werken we aan gemeenschappelijk normbesef; 8. Elan Wonen heeft een klokkenluidersregeling voor niet-integer handelen die onder andere de melder van een misstand beschermt tegen negatieve gevolgen; 9. bijlage 1 van de integriteitscode beschrijft een aantal voorbeelden dat v erduidelijking moet geven over het begrip integriteit.
Integriteitscode
Integriteitscode
Een integriteitscode schrijven die in ieders la belandt, heeft geen enkele zin. Integer handelen moet een automatisme zijn; ‘tussen de oren zit ten’. We besteden daarom op verschillende manieren aandacht aan het thema integriteit. Hieronder worden deze activiteiten geschetst:
Elan Wonen
Elan Wonen
Integriteitscode
10
Integriteit:
‘het-te-goedertrouw-zijn’
Bijlage 1: Voorbeelden integer handelen Integriteit volgens van Dale’s woordenboek: ‘rechtschapenheid, onomkoopbaarheid, probiteit (het-te-goeder-trouw-zijn)’. Op het eerste gezicht is integriteit een duidelijk begrip. Het tegendeel, corruptie, niet-te-goeder-trouw-zijn ook. Tussen integriteit en corruptie zit echter een breed gebied. De nuances moeten echter ook duidelijk zijn voor iedere medewerker van Elan Wonen. Je moet weten waar de grenzen liggen. Ook van mensen buiten Elan Wonen, bijvoorbeeld leveranciers of aannemers, verwachten we een integere manier van werken. We verwachten ook dat buitenstaanders onze medewerkers niet in verlegenheid brengen als zij uit integriteit een aanbod afwijzen.
Niets voor niets Attenties van relaties zijn nooit vrijblijvend. Ze worden ook nooit aan een persoon gegeven maar aan een functionaris. Niet de persoon is immers interessant, maar de mate waarin de persoon in zijn functie van nut kan zijn voor de gever. Een uitnodiging of een attentie heeft bij de gever dan ook altijd een zakelijk doel. Alles weigeren is echter ook niet de oplossing. Denk aan een langdurige samenwerking met een bouwbedrijf dat een fruitmand stuurt aan een zieke projectleider. Een weigering van deze uiting van vriendelijkheid schaadt eerder de samenwerking en is dus niet in het bedrijfsbelang. De fruitmand kan echter nooit aanleiding zijn om fouten van het bouwbedrijf te negeren of onjuiste declaraties te fiatteren.
Voorbeeld 1. Lasergamen Een schildersbedrijf nodigt traditioneel ieder jaar alle onderhoudsmede werkers uit voor een middag lasergamen in Haarlem. Het doel is duidelijk: het schildersbedrijf doet dit om zijn klanten aan zich te binden. Vraag: kunnen onze onderhoudsmedewerkers deelnemen?
Bedrijfsbelang? Het schildersbedrijf heeft een commercieel belang. Ook al beslissen onderhoudsmedewerkers uiteindelijk niet over de keuze van een leverancier; de schilder weet dat er indirect invloed is. Het belang van het schildersbedrijf is echter niet relevant. Alleen de positieve of negatieve effecten op het bedrijfsbelang van Elan Wonen wegen mee in de overweging. Positief is dat onderhoudsmedewerkers in een ongedwongen sfeer hun collega’s van andere corporaties kunnen ontmoeten en ervaringen kunnen uitwisselen. Zo onderhouden zij hun netwerk. Accepteren is dus mogelijk.
Proportioneel? Een dagje lasergamen en daarbij een drankje nuttigen, kan niet gezien worden als een grote gift. Zeker gezien de jaarlijkse traditie is het p roportioneel. Accepteren is dus mogelijk.
Situationeel? Als we ervan uitgaan dat de verhoudingen met het bedrijf normaal zijn, is er situationeel geen belemmering. Accepteren is dus mogelijk. Stel dat Elan Wonen net heeft besloten geen opdrachten meer te verstrekken aan dit bedrijf, dan zou een bezoek van de onderhouds medewerkers een verkeerd signaal geven. Datzelfde geldt als er net een ernstig verschil van mening is over bijvoorbeeld de geleverde kwaliteit van het bedrijf. Dan: vriendelijk weigeren.
Voorbeeld 2. Vulpen van € 49,50 De manager Projecten krijgt een vulpen van € 49,50 van een vertegen woordiger van een landelijk werkende zorginstelling die in Haarlem op zoek is naar een plek om ook in deze stad een vestiging te openen. Impliciet is duidelijk dat de financiële mogelijkheden van de zorginstelling zodanig zijn, dat bouwen voor Elan Wonen een flinke onrendabele top zal opleveren. Vraag: kan de manager de vulpen accepteren?
Bedrijfsbelang?
Functielijst voor vereiste ‘verklaring van goed gedrag’ 1. Directeur 2. Adjunct-directeur 3. Beleidsmedewerker Financiën 4. Manager Woonzaken 5. Manager Projecten 6. Projectleider 7. Projectontwikkelaar 8. Junior projectontwikkelaar 9. Functies P&O 10. Functies ICT 11. Coördinator Financiën 12. Boekhoudkundig medewerker 13. Coördinator Huuradministratie 14. Coördinator Wonen 15. Directiesecretariaat 16. Medewerkers Bedrijfsbureau 17. Woonmakelaar 18. Vertrouwenspersoon (is geen op zichzelf staande functie)
Wordt er echter een tegenprestatie verlangd of verwacht, dan wordt de besluitvorming beïnvloed door een cadeau. Dan: vriendelijk weigeren.
Proportioneel?
Situationeel? Wat bij proportioneel speelt, geldt ook voor situationeel. Als er geen conflicten zijn en als het proportioneel past, is er situationeel geen probleem. Accepteren is dus mogelijk. Als er wel conflicten zijn of als de onderhandelingen nog lopen, is het situationeel niet passend. Dus: vriendelijk weigeren.
Elan Wonen
Een vulpen van € 49,50 is meer dan een aardigheidje. Als een oriënterend kennismakingsgesprek wordt afgerond met de over handiging van de vulpen, is de waarde niet passend voor de gelegenheid. Dus: vriendelijk weigeren. Als echter na een lange procedure de contracten worden getekend voor een project, is de waarde wel passend bij de gelegenheid. Accepteren is dus mogelijk.
11
Integriteitscode
Integriteitscode
De intentie van de vertegenwoordiger is de manager Projecten in gunstige zin te beïnvloeden. Gezien de grote belangen en de in het BBSH vastgelegde verantwoordelijkheden van een corporatie, is het onderhouden van goede betrekkingen op beslissersniveau voor Elan Wonen van net zo groot belang als voor de zorginstelling. In die zin kan acceptatie in het bedrijfsbelang zijn, mits het ook proportioneel en situationeel acceptabel is. Accepteren is dus mogelijk.
Bijlage 2:
Elan Wonen
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
Elan Wonen
12
Inleiding
Hoe iemand omgaat met de auto van de zaak of de ter beschikking gestelde laptop heeft alles te maken met integriteit. Om die reden is het omgaan met bedrijfsmiddelen van Elan Wonen een vanzelfsprekend onderdeel van de integriteitscode. Om zo veel mogelijk helderheid te geven over wat wel en wat niet mag met bedrijfsmiddelen, zijn specifieke gedragsregels opgesteld. Hiervoor is gekozen omdat de integriteitscode op dit onderdeel te gedetailleerd zou worden. Opstellen en afkondigen van gedragsregels voor bedrijfs middelen als internet, mobiele telefoons, laptops en auto’s vergen toezicht en handhaving. De regels omvatten de rechten en plichten van medewerkers, maar geven ook aan hoe, wanneer en waarom het gebruik van internet, e-mail en mobiele telefonie wordt gecontroleerd. Vervolgens is beschreven wat de sanctiemogelijkheden zijn in het geval dat medewerkers de regels overtreden. De gedragsregels voor het gebruik van bedrijfsmiddelen hebben een strikt karakter, zoals ook de overkoepelende integriteitscode een vrij strikte code is. Daarnaast is er echter ook ruimte voor nuance. In de praktijk zullen zich situaties voor kunnen doen die tot een grijs gebied behoren. Uitgangspunt voor de beoordeling van dergelijke situaties vormt uiteraard de mate van integriteit waarin is gehandeld.
Inhoud 13 1. Bedrijfsmiddelen 14 1.1 Internet 14 1.2 Intranet 14 1.3 E-mail 14 1.4 PDA/mobiele telefoon 14 1.5 Laptop 14 1.6 Thuiswerken 14 1.7 Auto van de zaak 14 1.8 Bedrijfsauto 15 2. Calamiteiten 15 3. Schade of diefstal 15 4. Controle en rechten 15 4.1 Internet en e-mailgebruik 15 4.2 Privégebruik mobiele telefonie 15 4.3 Rechten van de betrokkenen 16 5. Uit dienst 16 6. Sancties 16 6.1 Privételefoonkosten 16 6.2 S chade 16 6.3 Ongewenst gedrag 17 De nuance 17
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
Elan Wonen
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
Elan Wonen
Elan Wonen
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
14
Integriteitscode ook van toepassing op gebruik en
omgang bedrijfs middelen
Elan Wonen heeft een integriteitscode die richtlijnen beschrijft voor integer handelen. Deze code is ook van toepassing op het gebruik van en de omgang met bedrijfsmiddelen. Deze gedragsregels gaan echter s pecifieker in op de verschillende bedrijfsmiddelen, omdat aan het gebruik van bijvoorbeeld internet risico’s verbonden zijn, maar ze kunnen kortom niet los gezien worden van de integriteitscode. 1.
Bedrijfsmiddelen
1.1 Internet • Het gebruik van internet is gerelateerd aan het werk voor Elan Wonen en is bedoeld voor ondersteuning bij de eigen taakuitoefening en verbetering en kwaliteit van het werk. • Het is niet toegestaan websites te bezoeken die pornografisch, gewelddadig of discriminerend van aard zijn. • Het is niet toegestaan software en/of applicaties te downloaden zonder toestemming van de afdeling ICT. • Privégebruik is toegestaan tijdens pauzes. 1.2 Intranet De informatie op intranet valt onder de geheimhoudingsplicht die in de arbeidsovereenkomst en de integriteitscode staat beschreven. 1.3 E-mail • Het e-mailadres is het digitale visitekaartje van de medewerker. Bij langere afwezigheid maakt de medewerker gebruik van de afwezig heidsassistent om de verstuurder te attenderen op afwezigheid. • Alle regels en huisstijl ten aanzien van ‘gewone’ post zijn ook van toepassing op e-mailgebruik. • Het is niet toegestaan pornografisch en/of discriminerend en/of gewelddadig materiaal en/of kettingbrieven via e-mail te versturen of bewust te ontvangen. • Incidenteel privégebruik is toegestaan. 1.4 PDA/mobiele telefoon • Het is niet toegestaan privé te bellen met een door Elan Wonen verstrekte mobiele telefoon, tenzij daar een schriftelijke individuele afwijkende regeling over is vastgelegd. • Handsfree bellen in de auto is verplicht. • Handsfree bellen wordt zo veel mogelijk beperkt in verband met de veiligheid. 1.5 Laptop • Het is toegestaan laptops mee naar huis te nemen om thuis te werken. • Privégebruik is in pauzes en buiten werktijden toegestaan, met uitzondering van de algemene regels ten aanzien van internet- en e-mailgebruik. • Het is niet toegestaan zelf software te installeren. Overleg met de afdeling ICT als je iets wilt installeren. 1.6 Thuiswerken Alle regels die hierboven zijn beschreven, gelden ook als vanuit huis wordt gewerkt. 1.7 Auto van de zaak Met medewerkers die een auto van Elan Wonen ter beschikking krijgen, wordt een aparte overeenkomst afgesloten waarin voorwaarden en regels staan beschreven.
1.8 Bedrijfsauto Privégebruik van een ter beschikking gestelde bedrijfsauto is niet toegestaan. 2. Calamiteiten Privégebruik van een vaste telefoon, mobiele telefoon of PDA is alleen toe gestaan in geval van een calamiteit of privézaken die noodzakelijkerwijs tijdens werkdagen en/of kantoortijden geregeld moeten worden.
15
3. Schade of diefstal De medewerker gaat zorgvuldig om met ter beschikking gestelde arbeidsmiddelen en probeert te allen tijde schade en/of diefstal te voorkomen. Schade en/of diefstal wordt o nmiddellijk gemeld aan de eigen leidinggevenden en aan de afdeling ICT (tele foons, PDA et cetera) of de afdeling Financiën (auto’s) om misbruik door anderen te voorkomen. 4. Controle en rechten 4.1 Controle op internet en e-mailgebruik Controle kan alleen plaatsvinden als: • er een sterk vermoeden bestaat dat een medewerker zich niet aan de integriteitscode en de gedragsregels bedrijfsmiddelen houdt; • en alleen na toestemming van de directie; • en alleen binnen de wettelijke regels volgens de Wet bescherming persoonsgegevens.
De controle beperkt zich in principe tot verkeersgegevens van het gebruik van elektronische communicatiemiddelen. Alleen bij zwaar wegende redenen vindt een controle op de inhoud plaats en alleen na toestemming van de directie en alleen binnen de regels volgens de Wet bescherming persoonsgegevens. 4.2 Controle privégebruik mobiele telefonie De afdelingen ICT en Financiën controleren maandelijks steekproefsgewijs op privégebruik van mobiele telefoons.
Elan Wonen
De medewerkers van de afdeling P&O, leden van de ondernemingsraad en de vertrouwenspersonen hebben een bijzondere positie binnen de organisatie als het gaat om integriteit. Controle van internet- en e-mail gebruik van een van hen vindt daarom alleen plaats (naast de boven vermelde punten) na inschakeling (uitleg geven, op de hoogte brengen, discussie) van de vertrouwenspersoon door de directie. Indien een van de vertrouwenspersonen zelf onderwerp van gesprek is, wordt uiteraard de tweede vertrouwenspersoon ingeschakeld.
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
De afdeling ICT controleert internet- en/of e-mailgebruik alleen met als doel: • Voorkomen van negatieve publiciteit voor Elan Wonen. • Tegengaan van seksuele intimidatie of pestgedrag. • Controle op bedrijfsgeheimen. • Systeem- en netwerkbeveiliging. • Tegengaan van discriminatie.
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
Elan Wonen
Elan Wonen
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
16
Het is dus een kwestie van
geven en nemen
4.3 Rechten van de betrokkenen Elan Wonen informeert de medewerker op wie een controle van internet- en e-mailgebruik plaatsvindt, over: • doeleinden van het onderzoek; • de aard van de gegevens die verkregen zijn; • de omstandigheden waaronder zij verkregen zijn; • de gedragsregels bedrijfsmiddelen. De medewerker kan zich tot de directie wenden met het verzoek om een volledig overzicht van alle onderzochte onderdelen. Het verzoek wordt binnen vier weken beantwoord. Een medewerker kan de directie verzoeken gegevens te verbeteren, aan te vullen, te verwijderen of af te schermen indien deze feitelijk onjuist zijn, voor het doel onvolledig of niet ter zake doend zijn, dan wel in strijd met een wettelijk voorschrift. Het verzoek wordt binnen vier weken b eantwoord. 5. Uit dienst Alle ter beschikking gestelde additionele arbeidsmiddelen worden bij uitdiensttreding ingeleverd dan wel verwijderd uit de auto. De medewerker verleent hieraan zijn of haar medewerking. 6. Sancties 6.1 Privételefoonkosten Privételefoonkosten worden (eventueel met terugwerkende kracht) teruggevorderd via het salaris. Daarnaast wordt de medewerker aan gesproken op zijn of haar belgedrag door de leidinggevende. Bij herhaling kan Elan Wonen, afhankelijk van de aard en ernst van de situatie overgaan tot disciplinaire maatregelen. 6.2 Schade Indien schade aan of diefstal van ter b eschikking gestelde arbeids middelen a antoonbaar verwijtbaar is, kunnen disciplinaire maatregelen genomen worden in de vorm van terugvordering van gemaakte kosten of het ontzeggen van die middelen in de toekomst. Bij ernstiger gevallen zijn andere disciplinaire maatregelen denkbaar.
6.3 Ongewenst gedrag Afhankelijk van de aard en ernst van de situatie wordt de medewerker dan wel aan gesproken door de leidinggevende op zijn of haar gedrag, dan wel wordt de toegang tot deze middelen ontzegd, dan wel gaat Elan Wonen over tot disciplinaire maat regelen.
17
De nuance De integriteitscode is een vrij strikte code. Dat is ook nodig voor die gevallen waarin sprake is van misbruik. Maar natuurlijk is de dagelijkse praktijk genuanceerder. Want natuurlijk bel je privé op het werk als je kind ziek thuis is. Zo maken we het mogelijk werk en zorg te combineren. En ook voor de garagehouder waar je auto ter reparatie staat, wil je bereikbaar zijn. Als je regelmatig lang door werkt of ’s avonds vergaderingen hebt, is het sowieso lastiger om het sociale en privéleven te organiseren. Ook dan lopen privé en werk wel eens door elkaar. Het gedrag van een collega die op werkdagen echter dagelijks uitgebreid belt met het thuisfront over wat er die avond gegeten moet worden en welke kleding mee moet naar hockeyles, is echter storend en onnodig. Dat is nog storender als het een collega betreft die nooit bereid is een collega te vervangen en die iedere dag stipt om 16.45 uur het pand verlaat, ook als het erg druk is.
Elan Wonen
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
Het is dus een kwestie van geven en nemen; een soort weegschaal die positief uit moet blijven slaan. Tegelijkertijd is er niemand die een lijstje bijhoudt en afvinkt wanneer je iets ‘genomen’ of ‘gegeven’ hebt. Als je vindt dat iemand de grenzen overschrijdt, kun je elkaar daar als collega’s feedback over geven. Als dat niet helpt, is het aan de leidinggevende om te beoordelen of en in welke mate het gedrag onacceptabel is, een medewerker daarop aan te spreken en eventueel maatregelen te nemen.
Gedragsregels bedrijfsmiddelen
Elan Wonen
Klokkenluidersregeling
Elan Wonen
18
Inleiding
In de afgelopen jaren zijn zogenoemde klokkenluiders, die na het melden van een interne misstand hun baan kwijtraken en aan lager wal geraken, met enige regelmaat in de publiciteit geweest. Deze niet zelden schrijnende verhalen zorgen behalve voor een gevoel van onrechtvaardigheid er mogelijk ook voor dat medewerkers het verstandiger vinden om een oogje dicht te knijpen wanneer ze niet-integer handelen signaleren. Elan Wonen vindt het belangrijk dat onverhoopte misstanden door iedereen gemeld kunnen worden, zonder dat men zich bezwaard hoeft te voelen over eventuele negatieve consequenties voor zijn carrière. Aan de bel kunnen trekken als er iets gebeurt wat niet door de beugel kan, is immers een vanzelf sprekend onderdeel van integriteit en integer handelen. Om die reden heeft Elan Wonen een klokkenluidersregeling opgesteld. Het belangrijkste onderdeel van deze regeling is dat elke medewerker die een misstand meldt, kan rekenen op rechtsbescherming en op geen enkele manier wordt benadeeld. Zo’n melding kan intern, en als de melder dat wil (anoniem) bij de vertrouwenspersoon plaatsvinden. De klokkenluidersregeling beschrijft hoe de te volgen procedure is. Elan Wonen beschouwt deze regeling als een onmisbaar onderdeel van alle randvoorwaarden om de integriteit van de organisatie te waarborgen.
Inhoud 19 1. Doel 2. Rechtsbescherming 3. Melding 4. Procedure melding 5. Betrokkenheid directie/ bestuurder 6. Onterechte melding 7. Inwerkingtreding Bijlage 1: Definities
20 20 20 20 21 21 21
22
Klokkenluidersregeling
Bijlage 2: Profiel vertrouwenspersonen
23
Elan Wonen
Klokkenluidersregeling
Elan Wonen
Elan Wonen
Klokkenluidersregeling
20
Medewerkers kunnen een
vermoeden van een misstand melden
Elan Wonen acht het van belang dat medewerkers melding kunnen m aken van (vermoedens van) ernstige misstanden binnen de organisatie. Daarom stellen we de klokkenluidersregeling vast. Deze regeling moet voorkomen dat de melder van een ernstige misstand negatieve gevolgen ondervindt van zijn of haar melding. Het formuleren van de klokkenluidersregeling hangt logischerwijs samen met onze integriteitscode. De regeling vormt eigenlijk de hand having voor gevallen waarin niet-integer gehandeld wordt en beschermt daarnaast de melder. Daarnaast is in 2007 een governancecode opgesteld die deel uitmaakt van de Aedescode. Deze code schrijft voor dat alle corporaties die bij Aedes zijn aangesloten, zich verbinden aan deze code. De integriteitscode en de klokkenluidersregeling zijn hier een onderdeel van. 1. Doel Doel van de klokkenluidersregeling is medewerkers die een misstand melden, rechtsbescherming te bieden. Daarnaast biedt de regeling rechtsbescherming aan de vertrouwenspersonen. 2. Rechtsbescherming De directie/bestuurder van Elan Wonen heeft de intentie en stelt alles in het werk om een medewerker die met inachtneming van de bepalingen in deze regeling een vermoeden van een misstand heeft gemeld, op geen enkele wijze in zijn of haar positie te benadelen als gevolg van de melding. Daarnaast garandeert de directie aan de vertrouwenspersonen bij wie het vermoeden van een misstand is geuit, dat hij of zij op geen enkele wijze wordt benadeeld als gevolg van het uitvoeren van deze regeling. 3. Melding Een medewerker kan het vermoeden van een misstand intern melden. De medewerker kan terecht bij de leidinggevende, de naast-hogere van de leidinggevende of de vertrouwenspersonen. 4. Procedure melding 4.1 De medewerker meldt een vermoeden van een misstand intern bij de leidinggevende, de naast-hogere leidinggevende of de vertrouwens personen (verder te noemen: verantwoordelijke). De melding kan ook aan een leidinggevende én vertrouwenspersonen plaatsvinden. 4.2 De verantwoordelijke legt deze schriftelijk vast met vermelding van de datum. De medewerker ondertekent de schriftelijke vastlegging en ontvangt een afschrift. 4.3 De verantwoordelijke stuurt een ontvangstbevestiging aan de melder en licht hierin het vervolg van de procedure toe. 4.4 De verantwoordelijke licht de directie/bestuurder onverwijld in. De melder kan verzoeken zijn of haar identiteit niet b ekend te maken bij de directie/bestuurder. Dit verzoek om anonimiteit wordt altijd ingewilligd door de verant woordelijke.
4.5 De directie/bestuurder start onverwijld een onderzoek. Hierbij kan gebruik gemaakt w orden van hoor en weder hoor. Betrokken partijen worden dan uitgenodigd. Indien de m elder heeft gekozen voor anonimiteit, dan treedt de verantwoordelijke op als waarnemer. De melding wordt te allen tijde vertrou welijk behandeld, door zowel de melder, de verantwoordelijke, de directie/bestuur der en de voorzitter van de raad van com missarissen. 4.6 De directie/bestuurder (in het geval van anoni miteit via de verantwoordelijke) brengt de melder binnen zes weken nadat de melding is ingediend, op de hoogte van zijn/haar inhoudelijke standpunt hierover. Daarbij wordt aangegeven tot welke stappen de melding heeft geleid. 4.7 Indien de zeswekentermijn niet kan worden gehaald, wordt de melder hiervan op de hoogte gebracht en wordt aangegeven binnen welke termijn wel een standpunt kan worden verwacht.
21
6. Onterechte melding Indien na onderzoek van de directie/bestuurder blijkt, dat een melding onterecht was én vast komt te staan dat de melding louter gedaan is om een a nder in diskrediet te brengen dan wel schade te berokkenen, dan wordt dit opgevat als niet-integer handelen. De verantwoordelijke of directie/bestuurder start de procedure zoals genoemd bij 4. waarbij de melder zelf onderwerp van onderzoek is. 7. Inwerkingtreding De regeling treedt in werking op 15 januari 2009.
Elan Wonen
Klokkenluidersregeling
5. Betrokkenheid directie/bestuurder Indien het vermoeden van een misstand wordt verondersteld waarbij de directie/bestuurder is betrokken, dient de melding plaats te vinden bij de voorzitter van de raad van commissarissen. De voorzitter van de raad van commissarissen zal dan de positie van de directie/bestuur der in het kader van deze regeling overnemen.
Klokkenluidersregeling
Elan Wonen
Elan Wonen
Klokkenluidersregeling
22
Bijlage 1: Definities In deze regeling wordt verstaan onder: Elan Wonen Stichting Elan Wonen en daaraan gelieerde bv’s Directie De statutaire directie van Elan Wonen en de hier onder ressorterende bv’s Medewerker Degene die werkzaam is ten behoeve van Elan Wonen Melder Degene die een melding van een (vermoeden van) een misstand meldt aan de leidinggevende, naasthogere leidinggevende of vertrouwenspersoon Verantwoordelijke Degene die de melding van een vermoeden van een misstand ontvangt en behandelt Leidinggevende Degene die direct leiding geeft aan de medewerker Naast-hogere Degene die leiding geeft aan de leidinggevende leidinggevende Vertrouwenspersoon Degene die binnen Elan Wonen is aangewezen en de rol vervult van vertrouwenspersoon Voorzitter van de raad van commissarissen Vermoeden van een misstand
De voorzitter van de raad van commissarissen van Elan Wonen
Een op redelijke gronden gebaseerd vermoeden met betrekking tot de organisatie waarbij betrok kene werkzaam is en waarbij het maatschappelijk belang in het geding is in verband met: a. een (dreigend) strafbaar feit; b. een (dreigende) schending van wet- en regelgeving; c. een gevaar voor de volksgezondheid, veiligheid of het milieu; d. een (dreiging van) bewust onjuist informeren van onder meer publieke organen; e. een (dreiging van) schending van de integriteits code van Elan Wonen (onder andere pestgedrag en seksuele intimidatie); f. een (dreigende) verspilling van maatschappelijk geld, of g. een (dreiging van) het bewust achterhouden, vernietigen of manipuleren van informatie over deze feiten.
Bijlage 2: Profiel vertrouwenspersonen Elan Wonen kent al jaren de functie van vertrouwenspersoon. Door het vertrek van de huidige vertrouwenspersoon en de invoering van de integriteitscode en de klokkenluidersregeling,
23
is er behoefte ontstaan aan een heldere beschrijving van de positie, taken, kennis en vaardigheden van de vertrouwens persoon.
Doel van de functie
Daarnaast kennen we de integriteitscode, de gedragsregels bedrijfsmiddelen en de klokkenluidersregeling. Medewerkers kunnen een vermoeden van een misstand melden bij de vertrouwenspersoon volgens de procedure die is beschreven in de klokkenluidersregeling. Tot slot kan de vertrouwenspersoon voorstellen doen tot het opstellen of bijstellen van procedures voor de behandeling van klachten rond pesten, geweld en ongewenst (seksueel) gedrag op het werk.
Positie
De vertrouwenspersoon is zich bewust van mogelijke rolconflicten die kunnen ontstaan in de uitoefening van de vertrouwensfunctie (bijvoor beeld omdat de vertrouwenspersoon een leidinggevende functie als hoofdfunctie uitoefent). Men kan geen vertrouwensrol vervullen voor medewerkers voor wie eveneens een hiërarchische of personele verantwoordelijkheid wordt gedragen.
Elan Wonen
• Hij/zij is onafhankelijk. Daarmee wordt bedoeld: neutraal en objectief in de oordeelsvorming. Hij/zij vervult geen andere taken binnen en buiten de organisatie die deze onafhankelijkheid kan aantasten. • De functie is niet te combineren met een andere vertrouwenspositie binnen Elan Wonen, zoals lidmaatschap van de ondernemingsraad en medewerker P&O. • De functie is niet te combineren met een directie/bestuursfunctie binnen Elan Wonen. • Hij/zij legt verantwoording af aan de directie/bestuurder van Elan Wonen. • Hij/zij kan een bewijs van goed gedrag overleggen.
Klokkenluidersregeling
Elan Wonen is een open organisatie waarin men elkaar aanspreekt op ongewenst gedrag. Problemen of ingewikkelde kwesties worden opgelost tussen collega’s of tussen medewerker en leidinggevende. Toch kan het voorkomen dat problemen voortduren of dat collega’s en/of leidinggevende onderdeel zijn van het probleem. Denk aan pest gedrag, (seksuele) intimidatie, geweld of discriminatie. Medewerkers van Elan Wonen kunnen in deze (ernstige) probleemsituaties terecht bij de vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon biedt opvang, hulp, advies en steun. Op verzoek van de medewerker kan de vertrouwenspersoon een bemiddelende rol spelen.
Klokkenluidersregeling
Elan Wonen
Elan Wonen
Klokkenluidersregeling
24
Vertrouwens persoon:
onafhankelijk, neutraal, en objectief
Vaardigheden • Is mondeling en schriftelijk communicatief vaardig (kan met medewerkers van verschillende niveaus en specialismen adequaat communiceren, kan actief luisteren, en kan een gesprek constructief laten verlopen). • Heeft inzicht in eigen handelen (geeft blijk van besef hoe het eigen gedrag kan overkomen op anderen). • Is adviesvaardig (is in staat om op basis van een gesprek een probleem te herkennen en aan de hand daarvan duidelijke en heldere adviezen te geven).
Kwaliteiten • • • • • • •
Heeft levenservaring en is integer. Heeft een evenwichtige persoonlijkheid. Kan reflecteren op eigen gedrag en dat van de ander. Kan omgaan met vertrouwelijke informatie. Kan omgaan met weerstanden. Is in staat zich onafhankelijk op te stellen. Heeft inzicht in de context waarbinnen en de wijze waarop ongewenste omgangsvormen en ander niet-integer handelen binnen een organisatie plaatsvinden. • Is toegankelijk en bereikbaar. • Is in staat professionele afstand tot het gespreksonderwerp en de gesprekspartner te bewaren en weet tegelijkertijd toch betrokken te blijven.
Kennis • Heeft kennis van de interne organisatiestructuur en -cultuur. • Heeft kennis van de integriteitscode, de gedragsregels bedrijfsmiddelen en de klokkenluidersregeling, en handelt daarnaar. • Heeft kennis van de sociale kaart (waar kan welke informatie neergelegd worden, doorverwijzen et cetera). • Heeft kennis van relevante wet- en regelgeving.
Overige eisen • Heeft een contract voor onbepaalde tijd met Elan Wonen. • Is bereid een (verplichte) driedaagse opleiding te volgen in het kader van de functie. • Houdt intervisiebijeenkomsten met de collega-vertrouwenspersoon. • Verzorgt een halfjaarlijks geanonimiseerd verslag van meldingen die zijn binnen gekomen. Het verslag bevat minimaal de gespendeerde tijd en het aantal meldingen. Zo mogelijk, waarmee bedoeld wordt indien dit niet te herleiden valt naar een specifiek geval of een specifiek persoon, bevat het verslag ook vermelding van het soort melding. Het verslag wordt aan de directie/bestuurder gestuurd. • Voert ieder half jaar een evaluatiegesprek met de directie/bestuurder (naar a anleiding van het bovenvermelde verslag), waarin de volgende onderwerpen aan de orde komen: - werkbelasting in relatie tot de hoofdfunctie; - psychische belasting; - faciliteiten voor uitoefening van de functie; - deskundigheidsbevordering.
25
Elan Wonen
Klokkenluidersregeling
Tot slot • Elan Wonen streeft naar twee interne vertrouwenspersonen, een man en een vrouw. Ten eerste vanwege de wellicht gevoelige kwesties die worden voorgelegd en waarbij de melder een voorkeur heeft voor óf een man óf een vrouw. Ten tweede vanwege afwezigheid tijdens bijvoorbeeld vakanties of ziekte. Langere afwezigheid is in deze functie zeer onwenselijk. • De vertrouwenspersoon is een nevenfunctie die wordt geworven onder medewerkers van Elan Wonen. • De rol van vertrouwenspersoon kent geen specifieke arbeids voorwaarden. • Werkzaamheden in het kader van deze functie worden in de normale werktijd uitgevoerd.
Klokkenluidersregeling
Elan Wonen
integriteit
Met het oog op
26
Ruimte voor
notities
27
Met het oog op
integriteit
Elan Wonen
Tel.: (023) 515 98 59
Postbus 1646 2003 BR Haarlem
Fax: (023) 532 31 24
Meesterlottelaan 301
E-mail:
[email protected]
2012 JJ Haarlem
Web: www.elanwonen.nl