Met goede voeding op weg naar beterschap
Ondervoeding bij ziekte Tijdens ziekte kan de behoefte aan voedingsstoffen verhoogd zijn. Door het ziek zijn is de eetlust echter vaak verminderd, bent u misselijk of gewoonweg te moe om te eten. Uw voeding voldoet hierdoor niet aan uw behoefte en u loopt het risico ondervoed te raken. In de Nederlandse ziekenhuizen is ondervoeding een veel voorkomend probleem: ongeveer 1 op de 3 patiënten loopt het risico ondervoed te raken of is ondervoed. Ondervoeding door ziekte heeft meestal tot gevolg dat het herstel minder snel verloopt en dat de reactie op de behandeling niet optimaal is. Voldoende reden voor het Lievensberg ziekenhuis om ondervoeding aan te pakken! De verpleegkundige heeft bij het opnamegesprek (op de afdeling of bij de POS) aan de hand van een aantal vragen vastgesteld dat u een verhoogd risico heeft op ondervoeding of ondervoed bent. Om uw voedingstoestand te verbeteren, worden in het Lievensberg ziekenhuis verschillende soorten voeding verstrekt. Wanneer u nog niet direct wordt opgenomen, is het belangrijk dat u thuis extra aandacht aan uw voeding besteedt. Hoe u dat kunt doen leest u ook in deze folder. Goede voedingstoestand Wanneer er sprake is van een goede voedingstoestand wordt Optimale Voeding verstrekt om ondervoeding te voorkomen. Optimale Voeding is een voeding die voorziet in de voedingsbehoefte bij ziekte en heeft als doel het ontstaan van ondervoeding te voorkomen. Risico op ondervoeding Wanneer u een verhoogd risico heeft op ondervoeding, wordt de Optimale Voeding aangevuld met extra tussendoortjes. In de keuze van het assortiment van de tussendoortjes is rekening gehouden met de samenstelling en smaak, maar zeker ook met de variatie. 1
Ieder tussendoortje bevat een ruime hoeveelheid energie (calorieën = kcal) en eiwitten. In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van tussendoortjes met daarbij de hoeveelheid kcal en eiwitten die ze leveren. U kunt het beste streven naar 600 kcal en 12 gram eiwit per dag extra. Tussendoortje
Eenheid
Bavarois Bifiworstje Bounty Cake
Per bakje Per stuk Per stuk Per stuk (80 gram) Per stuk Per bakje Per stuk 3 stuks (60 gram) Per stuk
180 115 260 335
Gram eiwit 9.0 5.5 2.5 5.5
65 35 260 225
1.0 0.5 3.5 14.5
150
6.0
Per stuk
125
1.5
Per stuk Per zakje Per zakje Per snee
265 230 185 205
2.0 4.5 8.5 7.5
Per snee
235
7.5
Per bekertje Per toef Per stuk Per glas Per glas Per schaaltje Per bakje Per glas
240 35 305 135 95 140 170 75
4.5 0 6.0 5.5 5.5 4 6.5 0.5
Fruit Fruitsalade Gevulde koek Kaasstick 48+ Knäckebröd met boter en kaas Knäckebröd met boter en zoet beleg Mars M&M’s met pinda Pinda’s Roggebrood met boter en kaas Rozijnenbrood met boter en kaas Roomyoghurt Slagroom Snickers Volle chocolademelk Volle melk Volle vla Volle vruchtenkwark Vruchtensap
2
Kcal
Ondervoeding Wanneer er sprake is van ondervoeding, wordt Voeding Plus aangeboden. Dit is een voeding met tussendoortjes en extra’s bij de broodmaaltijden. De diëtist bekijkt samen met u wat u moet gebruiken om uw voeding te laten voldoen aan uw behoefte en zo uw voedingstoestand te verbeteren. Wat kunt u thuis doen? Als er na uw ontslag uit het ziekenhuis nog sprake is van (een risico op) ondervoeding is het goed daar aandacht aan te blijven besteden. Hoe het met uw voedingstoestand is gesteld, kunt u navragen bij de verpleegkundige of uw diëtist. Het is belangrijk uw gewicht in de gaten te houden door eens per 1 à 2 weken op de weegschaal te gaan staan. Wanneer uw gewicht achteruit gaat is het belangrijk dit te bespreken met uw huisarts of medisch specialist of contact op te nemen met uw diëtist in het Lievensberg ziekenhuis. Het is ook belangrijk om thuis, net zoals tijdens uw opname in het Lievensberg ziekenhuis, extra aandacht aan uw voeding te besteden. Enkele praktische adviezen hierbij zijn: neem geen magere of ‘light’-producten; probeer zes keer per dag iets te eten; besmeer uw boterham ruim met roomboter of margarine; beleg uw boterham extra dik met kaas en/of vleeswaar; drink en eet regelmatig zuivelproducten tussendoor; kies voor volle melkproducten; neem een ruime portie vlees, vis of vleesvervanger bij uw maaltijd; neem als tussendoortje een lekker blokje kaas, plakje worst, een handje nootjes, een stuk chocolade, een lekkere koek, een candybar (Mars, Snickers). Indien er bij uw ontslag geen risico meer is op ondervoeding kunt u weer gewoon gaan eten zoals u gewend was voor de ziekenhuisopname. september 2010 3
